Naar Nieuw Leven

Veertigdagenboekje 2016

Oecumenische uitgave van de samenwerkende kerken in de Krommerijnstreek

2

Voorwoord Evenals voorgaande jaren bieden wij u een boekje aan met teksten voor de veertigdagentijd. Een tijd van bezinning, waarbij we ook de kinderen niet vergeten zijn. Wij hebben dit jaar als thema : 'naar nieuw leven'. De lezingen hebben we gekozen uit het oecumenisch rooster voor de veertigdagentijd. Aan de hand van deze lezingen uit het Evangelie van Lucas volgen we Jezus op Zijn lijdensweg. We kunnen vorm geven aan deze weken door ons iets te ontzeggen, door soberheid of onthouding, om dagelijks te weten dat wij op weg zijn naar Pasen. We willen geen toeschouwers zijn, maar betrokken mensen, die proberen Hem te volgen

op de weg die Hij gaat, een weg, die lijkt dood te lopen. Zijn opstanding opent een weg naar nieuw leven: de dood heeft niet het laatste woord. De teksten en overdenkingen in dit boekje kunnen ons daarbij helpen. Wij wensen u een gezegende voorbereidingstijd op weg naar Pasen, het grote overwinningsfeest op lijden en dood. Graag bedanken we de pastores voor hun bijdrage aan dit boekje.

Namens de oecumenische werkgroep, Arda Mensink.

3

10 februari, Aswoensdag

Vastentijd Laat ons bidden dat deze vastentijd voor ons allen een tijd van inkeer en bezinning mag zijn. Dat we erin slagen om rust en stilte te scheppen in onszelf, dat we ons kritisch afvragen waar we mee bezig zijn: waaraan we onze tijd en aandacht willen besteden. Laat ons bidden dat we in deze vastentijd leeg worden zodat we vervuld kunnen worden van nieuw leven dat we een weg kunnen vinden naar anderen met name naar mensen met wie we meestal moeilijk uit de voeten kunnen. laat ons bidden dat we ons niet vastklampen aan pracht en praal, aan eer en bezit maar dat we leren ontdekken dat gerichtheid en betrokkenheid op anderen diepe levensvreugde met zich meebrengt. Heer onze God, maak ons leeg en open, maak ons nieuw en oorspronkelijk, doe ons leven in de geest van Jezus, die zo sterk van binnenuit leefde dat Hij zo op anderen betrokken was.

4

11 februari

Alles wat over ons geschreven is Alles wat over ons geschreven is gaat Gij volbrengen in de veertig dagen, de tien geboden en de veertig slagen, dit hele leven dat geen leven is. De schepping die voor ons gesloten was ontsluit Gij weer, Gij opent onze ogen. O, Zoon van David, wees met ons bewogen, het vuur van bloed en ziel brandde tot as. Maar, Heer, de haard van uw aanwezigheid zal in ons hart een vreugdevuur ontsteken; Gij waart met ons, Gij zult ons niet ontbreken, Gij Hogepriester in der eeuwigheid. Gij onderhoudt de vlam van ons bestaan, aan u, o Heer, ontleent het brood zijn leven. Ons is een loflied in de mond gegeven, sinds Gij de weg van ́t offer zijt gegaan.

Willem Barnard

12 februari, Vastenactie PKN

5

Steun voor vluchtelingen Burundi. Noodhulp. April vorig jaar zijn grote aantallen mensen uit Burundi gevlucht voor het toenemende geweld in hun land. Nadat president Pierre Nkurunziz aankondigde beschikbaar te zijn voor een

derde ambtstermijn braken massale gewelddadige protesten uit. De situatie is onvoorspelbaar en de kans is groot dat de onlusten verder uit de hand lopen als de verkiezingen plaatsvinden, eind juli. Volgens berichten zijn er meer dan 165.000 mensen op de vlucht geslagen. De meeste vluchtelingen trekken naar Tanzania, gevolgd door Rwanda, Congo en Uganda. Kerk in Actie ondersteunt via ACT Alliance deze vluchtelingen. Voor meer informatie servicedesk@kerkinactie.nl

6

13 februari Sobere Maaltijd

Sperziebonen-wortel roerbak Wat heb je nodig voor 4 personen? 400 gram sperziebonen, gekookt 400 gram wortelschijfjes, gekookt 1 el olie (kokosolie of olijfolie) 2 tenen knoflook, gesnipperd 1 ui, gesnipperd 4 tot 6 el ketjap manis el honing 2 tl gemberpoeder 4 el pindakaas peper en zout 1 el sesamzaadjes handje verse koriander Verwarm de olie in een koekenpan en bak de ui en de knoflook een paar minuten. Voeg de groenten toe (die je kort hebt voorgekookt) en doe de ketjap, honing en gemberpoeder er bij. Roerbak kort en voeg dan de pindakaas toe. Laat even pruttelen en maak af op smaak met zout en peper. Bestrooi voor het serveren met de sesamzaadjes en de koriander. Lekker met gebakken rijst en tempeh, tahoe, seitan of kipfilet Varianten: Vervang de sesamzaadjes door geraspte kokos. Vervang de pindakaas door gehakte ongebrande noten.

7

14 februari, 1ste Zondag Onderweg naar Pasen

We zijn op weg naar Pasen, het belangrijkste kerkelijke feest van het hele jaar… in de kerk tenminste! Een docent van de universiteit legde ons uit: Zonder Pasen geen Kerstmis... Hoe dan? Welnu, als Pasen niet zou zijn ‘gebeurd’ dan was Kerstmis nooit geworden wat het nu is. Met Aswoensdag, begint de veertigdagentijd (vroeger vastentijd) en worden we uitgenodigd om mét Jezus mee te gaan op weg naar Jeruzalem, op weg naar Pasen. Maar eerst zijn we met Hem in de woestijn en ervaren we ook zelf wat het is om op de proef gesteld te worden. We merken ook zelf hoe er van alle kanten aan ons getrokken wordt en hoe moeilijk het is om trouw te blijven aan God en aan ons geloof en onze idealen. We merken hoe makkelijk het is om maar toe te geven en niet moeilijk te doen. Maar om het echt vol te kunnen houden in de woestijn van het leven is het van groot belang om te zoeken naar onze verbondenheid met God. Dat hield Jezus ook op de been. Er staat ook in de Bijbel “Je moet de Heer je God aanbidden en Hem alleen dienen.” Die relatie met God zal ook ons uiteindelijk de kracht geven om trouw te blijven aan onze idealen en principes, trouw te blijven ook aan ons geloof. En de veertigdagentijd wil ons helpen onze relatie met God te versterken. De dagen voor Pasen zijn we getuige van het levenseinde van Jezus. Hij is opgepakt, gemarteld en vermoord, maar niet alleen Hij… ook zijn idealen, zijn boodschap, zijn leven. Alles weg. Tenminste... Dat dachten zijn leerlingen. Maar dan blijkt dat dit niet het einde is. Het graf is open en leeg. Hij is niet hier: Hij leeft! De kern van Jezus’ menswording, zijn sterven en verrijzen is: ons laten zien wie de Vader is. In Jezus zien wij namelijk heel concreet dat God om mensen geeft. Dat Hij van hen en ook van ons houdt en hen en ons nabij wil zijn. In het leven en de daden van Jezus zien wij dat Gods liefde barmhartig is, dat God aan mensen hun zonden wil vergeven en een nieuwe start gunt, als zij zich maar naar de Vader willen toekeren. In Jezus zien wij… dat onze God nabij is als een Vader, dat zijn koninkrijk en zijn hemel niet ‘ergens boven ons’ zijn, maar dat Gods Rijk boven alles bestaat in het hart van ons, mensen. Op deze manier heeft Jezus zijn liefde als Zoon bewezen aan de Vader – en de Vader heeft als wederliefde de Zoon laten opstaan uit de dood. Dit móest gebeuren, vast en zeker. Omdat de grootste liefde altijd sterker is dan de dood.

Moge dit Geloof en die Liefde ons allen sterken op weg naar het feest en het mysterie van Pasen. Ik wens u -mede namens de collega-pastores- Een goede en waardevolle voorbereiding op Pasen.

F. Hogenelst, pastoor

8

15 februari

Jezus, diep in de woestijn, eenzaam en vol vragen, voerde daar een zware strijd, veertig lange dagen. Veertig dagen zonder brood, Hij is niet bezweken, ook al was de honger groot, voor zijn tegenspreker. Alle rijkdom, alle macht, lagen in zijn handen Als Hij maar een knieval bracht voor zijn tegenstander. Jezus zei: ik kniel niet neer, want er staat geschreven: bid alleen tot God de Heer, dien hem heel je leven. Jezus, diep in de woestijn, veertig lange dagen, bleef het in die zware strijd met Gods woorden wagen.

9

16 februari

Een droom Ik koester een droom dat mensen zullen opstaan en zullen inzien dat ze geschapen zijn om als broers en zussen te leven met elkaar. Ik heb een droom dat op een dag de rechtvaardigheid neerstroomt als water en gerechtigheid vloeit als een stroom. Ik koester een droom dat eens op een dag oorlogen eindigen, dat mensen hun zwaarden omsmeden tot ploegijzers, dat volkeren niet meer tegen elkaar opstaan en niemand meer aan oorlog denkt.

Ik draag een droom in mij dat wij de dag naderbij kunnen brengen, waarop er vrede zal zijn op aarde en goede wil bij alle mensen.

10

17 februari, voor de kinderen

De tijd voor Pasen Als je krokusvakantie hebt, begint de tijd van veertig dagen. Veertig dagen om te denken. Veertig dagen om te vasten. Veertig dagen om te hopen. Om te denken ... aan Jezus, hoe Hij voor de mensen opkwam, en daarom verdriet en pijn moest lijden. Ja, het heeft Hem zelfs zijn leven gekost. Om te vasten ... zoals ook in de katholieke kerk gebeurt: minder eten, niet snoepen, geen uitbundige feesten. Grote mensen drinken niet - dat hoort bij het denken aan Jezus' lijden. Om te hopen ... want ook deze tijd van denken houdt weer op bij een feest bij: Pasen. Bij het feest van 'Jezus leeft' en 'Hij blijft bij ons, Hij is niet dood.'

11

18 februari

Zoals Jezus in de woestijn wijst op het licht van God

en zijn kracht zoekt, niet in macht en bezit,

maar in alles wat oplicht in een ontmoeting met de ander,

zo gaan wij op weg deze veertig dagen

in het Licht van de Levende.

God, geef ons ogen om te zien wat leven

in uw Licht betekent.

12

19 februari, vastenactie RK

Vastenactie 2016 Oeganda Thema ‘Water, bron van alle leven’

Klimaatverandering en opwarming van de aarde leiden in Oeganda tot steeds meer waterschaarste. Mensen moeten op een nieuwe manier leren omgaan met het beschikbare water, hun grond en de landbouw om op een waardige manier voort te kunnen leven. Vastenactie ondersteunt de organisatie Socadido die landbouwers en hun familie in de regio Teso stimuleert in actie te komen voor betere leefomstandigheden en hen leert omgaan met de gevolgen van de klimaatverandering. Wij kunnen solidariteit betonen aan mensen in Oeganda in deze ‘waterkwestie’. Zo staan we samen aan de bron van levengevend water.

De mensen in Oeganda moeten vaak voldoende en kwalitatief goed water ontberen. Ons steuntje in de rug voor een beter waterbeheer en betere landbouwmethodes zijn een bijdrage aan de waardigheid van mensen in Oeganda. Ook hier staan we samen aan de bron van gerechtigheid en waardigheid.

Waterschaarste en andere problemen in Oeganda worden veroorzaakt door de klimaatverandering en de opwarming van de aarde. Een klimaatverandering waaraan de gemiddelde Oegandees nauwelijks bijdraagt. Wij in het rijke Westen des te meer. Het is een beetje kort door de bocht maar je zou kunnen zeggen dat mensen in Oeganda opgezadeld worden met de problemen die wij hier veroorzaken. Als gelovigen moet de oproep van de paus om ons bewust te zijn van ons watergebruik en verspilling tegen te gaan, ons na aan het hart liggen. Jezelf trainen om op een zo spaarzaam mogelijke manier met water om te gaan, kan een goede invulling van de Vastentijd zijn. Met wat nadenken zult u zeker een aantal goede bespaarmanieren kunnen vinden. En anders helpt een zoekprogramma op internet wel verder. Samen aan de bron staan en samen nadenken over hoeveel water waarvoor nodig is.

13

20 februari Ik heb jullie liefgehad, zoals de Vader Mij heeft liefgehad. Blijf in mijn liefde: je blijft in mijn liefde als je je aan mijn geboden houdt, zoals Ik me ook aan de geboden van mijn Vader gehouden heb en in zijn liefde blijf. Dit zeg Ik tegen jullie om je mijn vreugde te geven, dan zal je vreugde volkomen zijn. Jezus was de mens die het meest van ons allen verbonden was met God. Hij heeft het verbond met God ten volle geleefd. Hij heeft ons laten zien, dat je houden aan Gods woord niets anders is dan Hem liefhebben: bij Hem blijven, in zijn liefde blijven. Zo werd Hij de verpersoonlijking van het verbond. Hij zelf is Gods verbond met ons. Een nieuw verbond. Met ons. Met God verbonden blijven is nu: met Jezus verbonden blijven, in zijn liefde blijven. Zijn vrienden worden. Die hun leven geven aan Hem en aan elkaar. Tot onze vreugde. Om over na te denken……………… Heeft Jezus voor mij het verbond met God 'anders' gemaakt, een nieuw verbond?

Wat betekent dat voor mijn verbondenheid met anderen?

Leven we als vrienden?

En ben ik daarvan een blij mens geworden?

14

21 februari, 2de Zondag Visioen = Visie Wakker geworden, zagen zij zijn heerlijkheid en de twee mannen(Mozes en Elia) die bij Hem stonden. (Lukas 9 vers 32) Wanneer je visioen en visie opgeeft voor het zoekprogramma van Google kom je de Stichting Visioen=visie tegen. Visioen en visie komen beide van een Latijns werkwoord, dat ‘zien’ betekent. Het gaat om een bepaalde ‘kijk’, zicht, inzicht. De synode van de PKN reikt visiedocumenten aan en voortdurend hoor je dat het politici aan visie ontbreekt (mevr. Merkel uitgezonderd). Visie veronderstelt een richtinggevend visioen. Daarover gaat het o.a. in het verhaal van de verheerlijking op de berg. Alleen Lukas vertelt over het slapen en wakker worden van de leerlingen. De stam van het woord dat Lukas gebruikt voor wakker worden, wordt op de meeste plaatsen in zijn evangelie vertaalt, met waken. De Naardense Bijbel vertaald hier heel verrassend : Petrus en allen die met hem waren zijn loodzwaar geweest van slaap, maar nu ze doorgaan te waken zien ze zijn glorie. In het verhaal van Lukas is geen sprake van een droom, laat staan ‘maar een droom’, nee, ‘wakker geworden’ of ‘terwijl zij doorgaan met waken’, zien zij, ontvangen zij een nieuwe ‘kijk’ op Jezus. Hij deelt in de luister van God zelf. En wil je meer inzicht krijgen in zijn weg en werk, luister dan naar Mozes en de profeten en naar Jezus zelf. Zo zal duidelijk worden dat zijn weg en levenseinde (exodus staat er in het origineel!) bevrijding is van Godswege. Door de liefde van God in Christus worden we op het spoor gezet van nieuw leven, leven in gerechtigheid en vrede. Een ingrijpend visioen dat een nieuwe ‘kijk’ geeft op de wereld en richting geeft aan ons doen en laten, hier en nu. Wie waakt, die wint: een visioen=visie.

Dominee Piet Pannekoek

15

22 februari Christus staat in majesteit, door een stralenkrans omgeven, op de berg der heerlijkheid Licht uit licht en eeuwig leven Halleluja. Mozes en Elia zijn Zijn getuigen, want zij weten Hij voltooit de lange lijn van de wet en de profeten Halleluja. Daarom spreken zij met Hem, van zijn uitgang en zijn lijden later te Jeruzalem in de volheid van de tijden, Halleluja Zo wordt God in glans gekend. Hij, het licht van ons verlangen, woont niet in een aardse tent, maar op onze lofgezangen Halleluja.

16

23 februari Gebed Barmhartige God, Zo kan een mens zijn: Met een gezicht dat straalt als uw gezicht en met uw mantel van licht en liefde om zich heen: van top tot teen uw mens. Ik bid u, geef ook mij dat licht van u. Zeg tegen mij: ‘Wat ben je mooi.’ Ik bid u, laat angst mij er niet meer onder krijgen, laat liefde met mij meegaan op geheel de weg die ik gaan moet. Maak mij tot uw geliefde kind. Coen Wessel

17

24 februari, voor de kinderen

( De oplossing vind je op pagina 25.)

18

25 februari Gedaantewisseling

Zoveel moet losgelaten worden: straks weer de lente, het licht op de berg en de uren met vrienden, het vrolijke spel; niets blijft hier duren – de tijd verstrijkt. Steeds weer moet losgelaten worden: niets bindt voorgoed, geen woorden of dromen, maar we gaan verder, het leven is groter dan enkel maar het hier en het nu. Zoveel moet losgelaten worden: weer terug naar het dal, naar het geven en nemen, de raadsels en twijfels erbij, maar de bomen dragen gauw weer bloesems. We mogen leven.

19

26 februari

In hulpeloze mensenwoorden In hulpeloze mensenwoorden dragen wij op in Uw ontferming, het grote leed dat door de wereld gaat, de angst die heel ons hart zou kunnen treffen. Wanneer wij zien, hoe klein en hoe beperkt wij zijn, Schenk ons dan weer de beelden welke wij verstaan: Die van een heuvel en een kudde, Die van een herder en een lam. O God, geef ieder die U vindt, en ieder die U zoekt, De droom van een gelaat, het beeld van een gezicht. Het visioen van Uw gelaat, Uw aangezicht, Uw hand, waarin ons leven rust. Fum van den Ham

20

27 februari "Vol vreugde zullen jullie water putten uit de bron van de redding." Gods hart is als een reuze bron van levend water. Een bron die noodzakelijk is voor ons leven. Een bron die gelukkig nooit opdroogt. We putten uit vele bronnen. Niet alle doen ons goed. Om over na te denken……………… Waar vind ik de bron van levend water? Hoe vind ik de toegang tot die bron? Welke ervaringen heb ik opgedaan met die bron van levend water? Kan ik me enige van die ervaringen voor de geest halen?

21

28 februari, 3de Zondag Kansen geven ( Lucas 13, 1 – 9)

In het Evangelie van vandaag wordt het laatste nieuws besproken. Er zijn mensen terechtgesteld, terwijl ze hun godsdienst aan het uitoefenen waren. Omstanders proberen een verklaring te vinden. ‘Ze zullen het wel aan zichzelf te danken hebben,’ is de publieke opinie. Misschien waren het oproerkraaiers, provocateurs? ‘Eigen schuld! Hadden ze maar…’ Maar wat dan als er een ramp gebeurt, die willekeurig slachtoffers maakt? Lijden en tegenspoed: hebben we dat aan onszelf te danken? Is er een God die ons straft? Wat geloven we zelf eigenlijk? De Heer Jezus geeft ons het beeld van een wijngaardenier en zijn vijgenboom: de mens. De vijgenboom had al drie jaar geen vruchten gedragen. ‘Hak hem maar om’ wordt er gezegd. Oftewel: met die mensen valt niets meer te beginnen. Laat ze maar in hun eigen sop gaar koken! Jezus ziet het anders. Eerst de grond eromheen omspitten, dan mest geven. Misschien zal hij het komende jaar vrucht dragen. Gaat God niet zo met mensen om? Geduldig, vol goede zorg? En wijzelf? Misschien kan die ander er weinig aan doen dat het slecht met hem gaat. Misschien kan ik meer doen om te helpen. Mijn vertrouwen geven, ook als ik dat moeilijk vind. Niet veroordelen of afschrijven, maar ruimte bieden, opdat het beste naar boven kan komen. De wereld lijkt overzichtelijk als we een schuldige/Schuldige kunnen aanwijzen voor wat er gebeurt. Soms is dat zinvol en goed. Toch trekt Jezus vandaag de aandacht naar onszelf: dat wij ‘tot inkeer komen’. Dat we niet lijdzaam toezien hoe de wereld, hoe mensen in de problemen komen en ‘afsterven’. Ieder mens verdient het om te stralen! Ieder mens verdient onze goede woorden en gedachten: bescherming, mest, voeding voor de ziel. Een ander kan alleen maar goed zijn en goed doen… als wij hem en haar kansen geven.

Laura de Vries, pastoraal werker

22

29 februari

God roept ons broeders tot de daad; Zijn werk wacht, treedt dan aan

en weest gereed om elke weg, die Hij u wijst, te gaan. Wij weten dat, wat komen mag, toch hij slechts wint, die waagt en wie zichzelve geven wil, door 't donker vlammen draagt. God roept, en in Hem is de kracht, die onze zwakheid staalt Dit is de vreugd, dat Hij het doel en onze vaart bepaalt. Dat Hij ons over grenzen heen

laat zien het groot gezicht van aller mensen broederschap

in 't ene, Godlijk licht.

23

1 maart

Gebed van Franciscus Laat mij een instrument zijn van Uw vrede;

waar haat heerst, laat mij liefde zaaien,

waar ruzie is, eensgezindheid,

waar twijfel is, vertrouwen,

waar wanhoop is, hoop,

waar duisternis is, licht,

waar droefheid is, vreugde

24

2 maart, voor de kinderen

Een heel klein zaadje Een heel klein zaadje waait weg op de wind. Het ligt verloren op de straat en niemand die het vindt.

Zo'n heel klein zaadje dat vang je in je hand Je dekt het met de aarde toe; dan slaapt het in de grond. Zo'n heel klein zaadje wordt wakker van het licht. Het groeit de zon te boven, het warmt zijn gezicht. Zo'n heel klein zaadje is liefdevol gepoot. Dan loopt het uit en wordt een boom, een boom, zo sterk, zo groot. Zo'n heel klein zaadje groeit langzaam, tak na tak, tot alle vogels zingen in hun grootse onderdak. Zo'n heel klein zaadje is Gods Koninkrijk. Het groeit en wordt voor iedereen een schuilplaats wereldwijd. Dit kleine zaadje, je vangt het in je hart. Het wordt van alle liefde groot, het groeit, als je volhardt.

Sytze de Vries

De oplossing van Alfabetsoep op pagina 18 = Nieuwe Testament

25

3 maart

Gebed om de vrede

Heer, maak mij een instrument van Uw vrede. laat mij waar haat is, liefde brengen. laat mij waar wrok is, vergeving brengen. laat mij waar tweedracht is, eenheid brengen. laat mij waar dwaling is, waarheid brengen. laat mij waar twijfel is, geloof brengen laat mij waar wanhoop is, hoop brengen. laat mij waar duisternis is, licht brengen. laat mij waar verdriet is, vreugde brengen. Heer, maak dat ik er meer op uit ben te troosten dan getroost te worden, te beminnen dan bemind te worden. want door te geven krijgen we, door ons te vergeten vinden we, door te vergeven worden we vergeven, door te sterven verrijzen we tot het eeuwig leven.

26

4 maart Vertrouwen Samen de wereld mooier maken in een positievere flow geraken op zoek naar iets leuks en positiefs een kleine mooie daad, iets liefs, mijn geloof, mijn intense beleving in een mooiere leefomgeving. Ik ben mezelf gaan zien wat kan ik doen misschien langzaamaan ben ik gaan bouwen ben op mezelf gaan vertrouwen genietend van de liefde om me heen geloof ik in mijn droom die verscheen. Daar sta ik dan ik weet dat ik het kan het besluit heb ik genomen doen wat ik kan dromen mijn angsten raak ik kwijt vertrouwen is wat mij leidt. Met kracht en geloof echt kiezen anders een droom en tijd te verliezen moet ik dan aarzelen en dagen praten mijn zekerheden ga ik nu achterlaten mensen zullen me voor gek verklaren en van anderen zal ik liefde ervaren. Dromen realiseren vraagt lef dat is wat ik van binnen besef loslaten is wat echt moet ik voel zelf het komt zeker goed. Want ik geloof dat als ik dan toch echt val dat er iemand is die mij opvangen zal.

27

5 maart Een van de Bijbelse beelden voor God is dat van de rots. Niet vanwege zijn hardheid, maar omdat Hij trouw is. Een betrouwbaar fundament dat grond geeft aan ons leven. God die eindeloos is in zijn trouw, daar niet van af te brengen. Als een mens daarop ingaat, zijn kant van het verbond nakomt, bouwt hij zijn huis op een betrouwbaar fundament. Zijn leven is stormbestendig. Het valt niet als een kaartenhuis in elkaar. Want God zelf draagt zijn leven. Om over na te denken………………. Voel ik mij zo 'gedragen'? Op welke momenten wel, en wanneer niet? Wat brengt mij van mijn stuk? Hoe krijg ik dan weer grond onder de voeten?

28

6 maart, 4de Zondag Gevonden worden (Lucas 15:11-32) Jezus vertelt in Lukas 15 drie verhalen over verloren-zijn en gevonden worden. Eerst over een schaap en een munt. Zij worden gezocht en gevonden. Het derde verhaal –de verloren zoon – is anders. De enige die hier zoekt is de zoon (het zou evengoed ‘de zoekende zoon’ kunnen heten). Hij zoekt een nieuw leven. Hij gelooft dat hij ver moet gaan. Dat doet hij; letterlijk en figuurlijk gaat hij over alle grenzen heen. Hij vraagt zijn deel van de erfenis en neemt zo een voorschot op zijn vaders dood. Hij breekt dan ook met hem. En zijn broer. Hij denkt: ‘wat ik zoek, kan hier niet; hier bij hen kan ik niet mijzelf zijn.’ Daarom gaat hij ver weg, op zoek naar een plek voor zichzelf. En naar het ‘ware’ leven, het clichébeeld van de hemel, van het paradijs: Luilekkerland; alle dagen feest. Maar dat waarachtige leven vindt hij niet. Of misschien even. Feest, gezelschap. Maar hij kan het niet vasthouden. En hij heeft geen vrienden gemaakt, hij blijft alleen achter. Dan staat er: ‘hij kwam tot zichzelf’. Maar Jezus vertelt het niet als toonbeeld van inkeer. Het is zijn honger die hem beweegt en hem terug naar huis drijft. Hij redt het vege lijf. Begrijpelijk! Maar ziet hij wat hij zijn vader heeft aangedaan, en wil hij dat goedmaken? Het lijkt vooral eigenbelang. Hij blijft met zichzelf bezig, blijft zichzelf zoeken. Want hij is zichzelf kwijt. Noem mij geen zoon meer! Maar voordat hij beseft wat er gebeurt, vindt hij zichzelf terug in zijn vaders armen, en even later in feestgewaad aan tafel. En als het verhaal verder gaat met de oudste zoon en diens verlorenheid, vraag je je af: zou hij zichzelf, en zijn vader werkelijk teruggevonden hebben? Hij heeft hen misschien niet meer. Maar zijn vader heeft hem.

Dominee Coen Constandse

29

7 maart De verloren zoon Een vader stond vaak diep in gedachten voor zijn huis bij het hek langs de straat te wachten. Zijn blik was gericht op de horizon vol geloof dat een wonder gebeuren kon. Een jongen die zichzelf moed inpraatte liep terug naar het huis dat hij eens had verlaten, vertelde zichzelf dat hij zeggen zou: 'Vader, ik was u en uw God zelfs ontrouw. Ik verwacht niet dat u een zegen op mij legt, maar neem mij terug, niet als zoon maar als knecht. Ik zal heel hard werken daar kunt u van op aan en nooit op het recht van zoonschap gaan staan.' De vader zag toen het beeld uit zijn dromen het was zijn zóón die hij daar aan zag komen. Met een brok in zijn keel en tranen in zijn ogen werd zijn liefde voor hem door ontferming bewogen. Hij viel hem om de hals en kuste hem.

30

8 maart

Het Aramese Jezus gebed Bron van zijn die ik ontmoet in wat mij ontroert, Ik geef U een naam opdat ik U een plaats kan geven in mijn leven. Bundel Uw licht in mij, maak het nuttig. Vestig Uw rijk van eenheid nu, Uw enige verlangen handelt dan samen met het onze. Voed ons dagelijks met brood en met inzicht. Maak de koorden van fouten los die ons binden aan het verleden, opdat wij ook anderen hun misstappen kunnen vergeven. Laat ons de Bron niet verzaken. Want uit U wordt geboren: de alwerkzame wil, de levende kracht om te handelen, en het lied dat alles verfraait en zich van eeuw tot eeuw vernieuwt tekst Bram Moerland

31

9 maart, voor de kinderen Medeplichtige Dag na dag moet de pastoor toezien dat er appels uit zijn appelboom werden gestolen.

Eerst probeerde hij om verdraagzaam te zijn en net te doen of hij het niet merkte. Maar hij ging er hoe langer hoe slechter van slapen. Toen besloot hij op de loer te gaan liggen om de dief op heterdaad te betrappen. Maar ook een pastoor moet af en toe slapen en hij slaagde er niet in te ontdekken wie die appels weghaalde. Ze bléven verdwijnen, één voor één.

Tenslotte werd het de pastoor teveel en hangt hij een bord aan de stam van de appelboom met in grote letters de Bijbelse tekst: 'De liefde van God ziet alles!' De volgende dag staat eronder geschreven: 'Maar hij verraadt ons niet......!'

32

10 maart Ontmoeten Ontmoeten is de stap durven zetten, je ware gezicht durven tonen, je vrees en je onzekerheid opzij schuiven en je vertrouwen aan iemand schenken, weten dat je geborgen bent. Ontmoeten is niet veel vragen stellen, aandringen of uitpluizen, beslag leggen of veroordelen. Ontmoeten is nooit ‘moeten’. Het is aanvoelen, luisteren, stil worden. Ontmoeten geeft nieuwe horizonten aan je leven. Verberg voortaan je kleinheid, je onmacht niet meer, Je moet ze niet langer alleen dragen, Er is Iemand bij wie je altijd terecht kunt. Erik Stijnen

33

11 maart

Metgezel In dit niemandsland van onrust en gewoel ben ik de richting kwijt geen oriëntatiepunt in zicht totdat mijn oog valt op Uw gelaat. Uw gelaat door de eeuwen heen gehavend en geschonden maar geladen met een innerlijke kracht lichtend vol liefde trouw en mededogen weergaloos en plots weet ik: zo bent U ons beloofd zo trekt U met ons op Metgezel en Trooster tot aan het eind der tijden Krachtbron tot aan de jongste Dag. Oeke Kruythof

34

12 maart

God heeft een hart

God heeft een hart en dat hart gaat naar ons uit. Hij is ons trouw. Hij laat ons nooit vallen. Dat geeft ons moed. Laten we ons daarvoor openstellen.

"Ik ben de goede herder. Een goede herder geeft zijn leven voor de schapen. Ik ken mijn schapen en mijn schapen kennen Mij, zoals de vader Mij kent en Ik de Vader ken. Ik geef mijn leven voor de schapen."

Oorspronkelijk was het Joodse volk een herdersvolk. In de traditie van dit volk speelt de herder dan ook een grote rol. Jezus neemt ook deze beeldspraak over. En zegt op die manier heel belangrijke dingen. Jezus geeft zijn leven voor ons, en wel op een dubbele manier: Zijn leven is er helemaal op gericht, ons te helpen en te beschermen en Hij aanvaardt ook dat deze dienst Hem zijn leven zal kosten.

Om over na te denken……………

Wat betekent dat voor mij persoonlijk?

"Mijn schapen kennen mij." In hoeverre ken ik Jezus? Wie is Hij voor mij?

Welke rol speelt Hij in mijn leven?

Wat zegt het leven van Jezus mij over de Vader, die Hem zendt en waar Hij zo vol van is?

35

13 maart, 5de Zondag Meditatie (bij Lucas 20: 9 – 19) Stel je voor dat de wijngaard een beeld is voor alles wat ons is gegeven: ons stukje land om op te wonen en bezig te zijn, om te behoeden. Het is ons leven, omheind en bemind. De wijngaard is alles wat ons is toevertrouwd: ons lichaam, onze geest, onze woning, ons werk, de mensen waar we van houden, de plaats waar wij wonen, de kerk die wij zijn. Maar – en nu komt het gelovig inzicht - wij hebben dat alles alleen maar in pacht, wij zijn pachters, dienaars, dienaressen. Ons leven is uiteindelijk niet van ons, wij hebben het in beheer. Wat kan het toch moeilijk zijn om zo naar ons leven te kijken. Het lijkt wel bijna vanzelf te gaan dat wij ons heer en meester wanen. Wij zijn er ook zo mee verweven, wij zijn het zelf. Het is een hele ontdekking dat je uiteindelijk geen eigenaar bent van je leven, maar een pachter, dienaar, dienares. Maar het is wel heilzaam dit te beseffen, al is het maar voor één minuut: je leven ontvangen als een geschenk. Nu kunnen wij ons natuurlijk afvragen: waarom zou dat moeten? Het is toch een fijn gevoel, als je je leven onder controle hebt, als je over je leven baas bent! Bij ziekte of andere tegenslag echter kan het met een schok tot ons doordringen dat wij ons leven uiteindelijk niet in handen hebben. Mensen die wijs zijn geworden en die de kostbaarheid van het leven voelen, zeggen ons: 'Ik probeer te genieten van elke dag die me wordt gegeven. En jij moet ook van het leven genieten. Je weet niet hoe lang je nog leeft'. Wanneer het leven kan worden ontvangen als geschenk, komt er ruimte voor genieten.

Ed van de Moosdijk, diaken

36

14 maart

Psalm 118 Open de deuren voor mij ik die hard ben geslagen wil dank zeggen, dat ik nog leef ik wil niet dood, ik zal leven. de steen die geen metselaar kon gebruiken, werd hoeksteen. Zo is het geschied van Godswege; begrijpen zal ik het nooit Dit is de dag die moest komen hoog tij, zonovergoten dag van bevrijding en opstaan dag van zingen en dank. Dank aan Hem, Hij is goed. Hij is vriend voor het leven. Huub Oosterhuis

37

15 maart

“Ik geloof... in Jezus Christus, zijn enige Zoon, onze Heer.”

God, U sprak uw Woord in den beginne, en de schepping was daar.

U gaf uw Woord aan Abraham en zijn volk en in de schrift die ons van de omgang met uw Volk vertelt.

U zond uw Woord in Jezus van Nazareth, die wij de Christus, de Messias noemen.

Ene en Eeuwige, houd mijn oren en ogen open voor het Woord

dat ook tot ons - die uit de heidenen zijn - is gekomen.

“Uw woord is waarheid, Heer. Uw woord is de weg waarvan Uw volk niet wijken wil.

Wie zal ons leiden?”

bron:mediapastoraat RKK/KRO

38

16 maart, voor de kinderen

Handen heb je om te geven Handen heb je om te geven van je eigen overvloed en een hart om te vergeven wat een ander jou misdoet. Ogen heb je om te zoeken naar wat mensen nog ontbreekt en een hart om uit te zeggen wat een ander moed in spreekt. Schouders heb je om te dragen zorgen en pijn van alleman en een hart om te aanvaarden wat een ander beter kan. Voeten heb je om te lopen naar de mens die eenzaam is en een hart om waar te maken dat een mens geen eenling is. Oren heb je om te horen naar de mens die vrede is Dan heb je een hart om te Geloven, in God die LIEFDE is.

39

17 maart

Zo sterk als U... Zo sterk als U, zo zwak is er geen God, U geeft het leven door met ons te lijden. De weg van liefde gaan is uw gebod, zo deelt U Uw zoon in onze kwade tijden. Een kruis te dragen is Uw eigen lot, het is Uw zwakheid die ons zal bevrijden. Zo wijs als U, zo dwaas is er niet één, het staat de wereld met haar wijsheid tegen. Een Heer als U die dient, zo is er geen, U maakt de goden hier en nu verlegen. De nachten zijn zo koud, zo hard als steen, U gaat voor hen op ongekende wegen. Wij die in zwakheid onze wegen gaan, Wij bidden dat U ons Uw kracht wilt geven. Geef ons Uw Geest, leer ons Uw wijsheid aan, wil toch de hardheid van ons hart vergeven, dat wij Uw vreemde goedheid gaan verstaan en uit Uw dwaze liefde zullen leven.

Simon Dingemanse

40

18 maart

Gebed

Gij zijt voorbij gegaan, een vreemd bekend gezicht, een stuk van ons bestaan, een vriend, een spoor van licht. Uw licht is in mijn bloed, mijn lichaam is uw dag, ik hoop U tegemoet, zolang ik leven mag. Huub Oosterhuis

41

19 maart De barmhartigheid van God is eindeloos. Ze weet van geen einde. Maar dat doet niets af aan zijn gerechtigheid. Zijn barmhartigheid is niet 'soft'. Maar waar en rechtvaardig.

God is als de Heer die barmhartig is, zich door medelijden laat bewegen, kwijt scheldt en vergeeft. We mogen dat steeds weer ervaren. Des te wranger is het, dat wie barmhartigheid ondervindt, lang niet altijd ook zelf barmhartig is voor anderen. Dat roept Gods rechtvaardige toorn op. Om over na te denken……….

Herken ik dat mechanisme in mezelf: van anderen eisen wat mijzelf is kwijt gescholden? Hoe ga ik daarmee om?

Zijn er mensen die mij iets schuldig zijn? Hoe ga ik daarmee om?

42

20 maart, 6de Zondag, Palmzondag

Verraad ( Lucas 22 : 1 - 23, 56) Jezus vertelt zijn vrienden hoe hij ernaar verlangd heeft om nog een keer met hen te eten voordat zijn moeilijkste uren aanbreken. Hij heeft ernaar uitgezien om met hen te eten, brood te breken en te delen. Tegelijk is degene die uit de kring van zijn vrienden en volgelingen zal stappen er ook. Judas zal hem uitleveren aan degenen die Jezus vijandelijk gezind zijn. Hij zal hem verraden, zeggen we vaak. Judas verraadt Jezus.

Maar uitleveren is iets anders dan verraden. Heeft Judas het idee dat hij, om zijn idealen te verwerkelijken, Jezus moet ‘offeren’? Zoals je een waardevolle krijgsgevangene uitlevert, om er iets voor terug te krijgen? Ziet Judas het wel als verraad?

Sinds Jesus Christ Superstar is ons beeld van Judas enigszins bijgesteld. Van gewetenloze verrader is hij degene geworden die een verkeerde keus maakt… en spijt krijgt als haren op zijn hoofd. Maar hij denkt eerst het juiste te doen. Omdat Jezus met al zijn radicaliteit zijn eigen zaak geen goed doet, daarom moet hij gestopt worden. Het is een kwestie van gezond verstand. Je kunt ook te ver gaan in je idealen….

In de media van onze tijd komt degene die zich verzet tegen het wantrouwen van groepen mensen die ‘anders’ zijn er vaak niet best vanaf. Het is naïef en je wordt weggehoond. Je bent een “andere-wang-watje” (las ik) als je meent dat Nederland nog ruimte heeft voor vluchtelingen.

Jezus was pas een ‘andere-wang-watje’. Zo radicaal in zijn goedheid dat tenminste één van zijn eigen volgelingen aan hem ging twijfelen. Anderen waren misschien al weggelopen, zonder in actie te komen. Wat zou ik doen?

Jezus leert zijn vrienden breken en delen. Zodat ze niet zullen vergeten waarom hij zich liet breken. Zijn liefde is groter dan wij vatten kunnen. Daarom gedenken we hem, steeds weer, als we het brood breken en de wijn drinken.

Ds. Rebecca Onderstal.

43

21 maart

Jezus, om uw lijden groot, om uw leven en uw dood die volbrengen 't recht van God, Kyrie eleison. Heer, om uw zachtmoedigheid, vorst die op een ezel rijdt en om Sions onwil schreit, Kyrie eleison Om het brood, Heer,dat Gij breekt om de beker die Gij reikt, om de woorden die Gij spreekt, Kyrie eleison

44

22 maart

verwachting lam geslagen aanzien wat er misgaat onrecht haat triomfeert totdat het Lam kwetsbaar vol liefde in zicht komt onrecht tot recht haat tot liefde omgebogen wordt de Gouden stad aan de horizon in zicht komt

Aukje Wijma

45

23 maart, voor de kinderen Sprekend Ik zag een ezel langs de weg, ik stopte bij haar en zei – “Zeg …? Wat doet dat kruis daar op jouw rug, vertel me eens, doe niet zo stug?” Toen keek zij mij verwijtend aan, ging stevig op haar pootjes staan en sprak een Bijbels woord: “De Heiland had mij nodig – toen. Wat Hij me vroeg dat moest ik doen. Ik bracht Hem naar Jeruzalem, de massa riep met luide stem: Hosanna, onze Koning! Al snel - een dag of wat nadien heb ik gehoord en ook gezien dat hun gejubel werd tot schelden. Mijn Heer moest het ontgelden, zij schreeuwden: Kruisigt Hem! Zijn kruis werd ons tot teken en daarvan moet ik spreken."

46

24 maart, Witte Donderdag Voetwassing Zie je Hem zitten op zijn knieën, de maaltijd onderbroken, met een kom water en zijn linnen gordeldoek?

Hij wast het vuil van overschreden voeten, droogt ze met zorg zoals geen ander doet. Heb ik ooit iemands voeten zo gewassen buiten die van mijn eigen kinderen om? Hoe vaak nam ik de vuilheid van de ander zodat hij zonder vuil weer verder kon? Heer, leer mij toch bij 't zien van vuil mijn neus niet op te trekken maar net zo liefdevol als U mijn armen uit te strekken. Coby Poelman-Duisterwinkel

47

25 maart, Goede Vrijdag

Voor wie als Thomas is..... Leg je handen in de wonden van zovelen in de knel, die door de duisternissen dwalen op de bodem van de hel. Leg je handen in de wonden van de zwerver op het plein, van die ander zo geschonden: In jouw pijn zal ik er zijn. Leg jouw handen in de wonden van de mensen op de vlucht, met hun angsten en hun zorgen; is er ooit een weg terug? Leg je handen in de wonden van een wereld zo vervuild van de schepping zo geschonden; heb je daarom al gehuild? Leg je handen in de wonden en vind mij daar keer op keer; Zie Mij daar weer in de ogen, dan begint geloven weer.

48

26 maart, Stille Zaterdag

Gebed in de stille week Breng ons bij U, God Bron van ons bestaan Bodem van ons leven. Breng ons bij Uw zoon Bij zijn bedden in de hof. Breng ons bij zijn moeder En bij haar tranen. Breng ons bij de mens Die zijn leven inzette voor ons. Breng ons bij uw mensen Die lijden in deze wereld. Omdat hun recht onthouden wordt Hun verkiezingen ontstolen werden. Breng ons bij ons geloof Dat zo vaak verborgen is. Breng ons bij alles wat leeft in ons Aan geloof, aan blijdschap, aan liefde en vreugde. Maak ons open Voor Uw leven Voor Uw diepe ontferming Voor Uw liefde Keer ons naar U.

49

50

De oecumenische werkgroep 'Veertigdagenboekje’ heeft met plezier gewerkt aan het samenstellen van deze uitgave. De ontmoeting en de samenwerking voorbij de grenzen van onze kerken hebben wij als inspirerend en bijzonder ervaren. Graag willen we iedereen bedanken die een bijdrage heeft geleverd aan de inhoud van dit boekje. Redactie van de uitgave 2016: Sjaak Baas Anna Boersma John Meijer Arda Mensink Janny van Schip