Naar een dynamische ouderenzorg in 2020 Congres 20 jaar FOS – 23 november 2012

Naar een dynamische ouderenzorg in 2020Congres 20 jaar FOS – 23 november 2012

Ondernemerschap in de zorg.Toegankelijk, betaalbaar en kwaliteitsvol.

Eric VERMEYLENDirecteur Kenniscentrum VOKA


Huidig systeem botst op

limieten


Aanbod volgt vraag niet


162.000Ouderen op

wachtlijst woonzorgcentra

bron: onderzoeksbureau Ablecare, 2012


20.000 tot 30.000Bijkomende bedden nodig

de komende 10 jaarbron: ING studie 2011


12.000De afgelopen 10 jaar

20.000 tot 30.000Bijkomende bedden nodig

de komende 10 jaarbron: ING studie 2011


98%Van de senioren wil

andere zorg dan een rusthuis

bron: CM studie 2011


Betaalbaarheid voor senioren

onder druk


Maandprijs rusthuizen +/- 1.400 EUR

1.100 EUR gemiddeld wettelijk pensioen bron: Prof. Berghman, KULEUVEN en OKRA


Zorg zet overheidsbegroting onder druk

20112011 20172017

8,0

meeruitgavemeeruitgave

8,5

BE - vergrijzingscommissieEvolutie budgettaire kosten gezondheidszorg (in % BBP)

20102010 20202020EU - vergrijzingscommissie

Evolutie budgettaire kosten lange termijnzorg (in % BBP) 2,3

2,8

20302030

3,3

20502050

4,9

+2,1M

+1,8M

+3,6M

+9,2MBron: Hoge Raad van Financiën, Studiecommissie voor de vergrijzing, 2012ECOFIN, Ageing Report, 2012


Huidig model leidt tot vicieuze cirkel


Het huidige systeem oplappen

- Rantsoenering? Nog meer wachtrijen!

- Maximumfactuur? De factuur doorschuiven!

- Alternatieve financiering infrastructuur? Gevaar voor debudgettering!

- Meer mantelzorg? Tegen trend van gezinsverdunning!


Nood aan systeemhervorming die de zorgbehoevende centraal stelt

- Aanbod moet de wijzigende vraag volgen

- Keuze, vernieuwing en kwaliteit in het aanbod borgen

- Betaalbaarheid “verzekeren” door responsabilisering in plaats van ‘budgettering’ (overheid als derde betaler)


Nood aan systeemhevorming die de zorgbehoevende centraal stelt

- Aanbod moet de wijzigende …? Volgen- Keuze, vernieuwing en kwaliteit in het aanbod borgen- Betaalbaarheid “verzekeren” door responsabilisering in plaats van

‘budgettering’ (overheid als derde betaler)

Basisprincipes van het

nieuwe model


Nood aan systeemhevorming die de zorgbehoevende centraal stelt

- Aanbod moet de wijzigende …? Volgen- Keuze, vernieuwing en kwaliteit in het aanbod borgen- Betaalbaarheid “verzekeren” door responsabilisering in plaats van

‘budgettering’ (overheid als derde betaler)

- Marktwerking door gelijk speelveld

- Overheid: van actor naar regisseur

- Van aanbod- naar vraagondersteuning

- Responsabilisering door verzekeringsprincipe


Marktwerking door gelijk speelveld

• Organisatie van een gelijk speelveld in de ouderenzorg = gelijke toegang tot aanbod; gelijke financiering; gelijke verplichtingen aanbieders • Stimulansen voor samenwerking en interdisciplinariteit tussen spelers profit en non-profit; tussen wonen en zorg; tussen diensten- en goederenleveranciers

• Snelle aanpassingen en flexibilisering regelgeving om te kunnen inspelen op nieuwe tendensen en noden


Rol van de overheid

• Organisator van de markt en bewaker van de kwaliteit en outcome ifv service aan de klant

• Stimulator van vernieuwende zorg en particuliere initiatieven

• Stimulator van andere organisatie en invulling zorgjobs:weg met beklemmende taakverdelingen cfr Buurtzorg Nl

• Behoeder van de zorgkosten


Vraagondersteuning

• Rechtstreekse financiering aan de klant, die zelf kan kiezen mbt besteding

• Alternatieve financieringsvormen bvb. zorgruil

• Ondersteunen van eigen investeringen particulieren in zorg

bvb. Thomashuizen; zorgsparen


Responsabilisering van de klant

• Stimuleren van verzekeringsprincipe voor zorg

• Basisvoorzieningen door overheid goed omschrijven

• Transparantie en publieke communicatie over kosten en kwaliteit aangeboden zorg

• Stimuleren van ‘nu al zorgen voor later’ en ‘zorgen voor je eigen lichaam’


Wat na de zesde staatshervorming?


Vlaamse Sociale Bescherming

VSB ambitieus maar problematisch:

•Amalgaam aan maatregelen dat niet meer overzichtelijk is

•Onduidelijkheid over budgettaire implicaties

•Verzekeringsprincipe uitgehold in ruil voor ontransparante solidariteit

•Gebrek aan incentive tot vernieuwing

Waar zit synergie met 6de staatshervorming?


ZorgverzekeringConsolidatie Vlaamse Zorgverzekering positief, maar: •Veel werkingsmiddelen voor zorgkassen •Gebrek aan keuzevrijheid tussen verplichte en aanvullende verzekering, alsook zorgverzekering. •Gebrek aan LT budgettaire prognoses

Door SHV krijgt Vlaanderen THAB (Tegemoetkoming Hulp aan Bejaarden), die kan worden geïntegreerd in de Zorgverzekering: 1.basis Vlaamse Zorgverzekering 2.selectieve 2de trap

Wie doet indicatiestelling en wie voert beheer van THAB uit? De huidige Zorgkassen de meest kostenefficiënte aanbieder na tendering. Is begrenzing van de kostprijs rusthuizen nog nodig als Vlaanderen bevoegd wordt voor THAB?


MAF thuiszorg

- Bestaan van wachtlijsten en gebrek aan middelen => vb de wijze waarop de thuiszorgdiensten de subsidies van de dienstencheques gebruiken als aanvullende financiering

- Thuiszorg is beperkt tot enkel erkende diensten wat vrije keuze van diensten en nieuwe initiatieven in de zorg weerom beperkt

- Ervaring met MAF federaal in de gezondheidszorg leert dat dit een budgettair avontuur kan zijn. Bovendien gaat het in tegen responsabilisering van alle betrokken partijen

Is er nog nood aan MAF thuiszorg als THAB goed werkt en wordt ingezet als vangnet bij intensieve zorg en oplopende facturen?


Momentum 6de staatshervorming

- Staatshervorming biedt momentum door beleidsrevisie en –vernieuwing gevaar op immobilisme

- Twee uiterste denkwijzen in beleidsdiscours

1. Huidig Vlaams beleid is de facto beter en dus moet federaal beleid worden ingekanteld in het Vlaamse: Vlaamse initiatieven worden hierdoor niet meer kritisch in vraag gesteld.

2. Federaal beleid wordt door Vlaanderen overgenomen en gecontinueerd/gekopieerd zonder vernieuwing

- Vlaamse én federale instrumenten/ verworvenheden in vraag durven stellen


Knelpunten in huidig en nieuw beleid

- Huidig Vlaams beleid niet toereikend om de vele behoeftes te beantwoorden

- Decreet VSB lanceert nieuwe maatregelen waarvan full kost op kruissnelheid niet gekend is

- Overdracht van bevoegdheden impliceert verdoken besparing wat loutere continuering van federaal beleid op termijn onmogelijk maakt.

- Ook na 6de staatshervorming geen homogene bevoegdheidspakketten , wat coherent beleid bemoeilijkt. Cfr. thuisverpleging wordt niet overgedragen


Beleid na 6e staatshervormingUitgangspunten - Gelijk speelveld tussen verzekeraars – ziekenfondsen, vb. echte

keuzevrijheid mogelijk maken tussen verplichte en aanvullende verzekeringen, alsook zorgverzekering

- Meer outputgericht werken en financieren - Minder de bestaande structuren bestendigen maar onderzoeken wie

meest kostenefficiënt werkt (na bv. tendering)- Niet langer rechter en partij in zorgaanbod => verzekering ≠

indicatiestelling ≠ zorgaanbod- Stimuleren van particuliere investeringen in zorg met vernieuwde

concepten en ondernemerschap- Meer synergie opzoeken met belendende sectoren

Werk ZorgHuisvesting ZorgGezinsbeleid ZorgMobiliteit Zorg


Ondernemerschap in de zorg.Toegankelijk, betaalbaar en kwaliteitsvol.

Eric VERMEYLENDirecteur Kenniscentrum VOKA

Naar een dynamische ouderenzorg in 2020 Congres 20 jaar FOS – 23 november 2012

Documents

Transcript of Naar een dynamische ouderenzorg in 2020 Congres 20 jaar FOS – 23 november 2012