N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan...

8
SPECTRUM 23- 1 Mangosteen De koningin der vruchten . . . . . . blz. 3 Productnieuws . . . . . . . . . . . . . . blz. 4 Goji-bes The Happy Berry . . . . . . . . . . . . . blz. 5 Noni De veelzijdigheid van Noni. . . . . blz. 6 Holisan Agenda – Ons actuele aanbod van lezingen, workshops en seminars. . . . . . . . . . . . . . . . . . blz. 7 De Açaí-bes (spreek uit als ‘assa-ie’) is een uit het Amazonegebied afkomstige bessoort. De bes wordt door de lokale bevolking in Brazilië al duizenden jaren gebruikt. De inheemse bevolking noemt deze vrucht ook wel “icá -cai”, wat zoveel betekent als “fruit dat huilt of water verliest”... Vanwege de hoge concentratie van energie, de hoge voedingswaarde en de aangename smaak is het inmiddels over de hele wereld vooral populair geworden onder sporters. DE OORSPRONG De Açaí-bes is afkomstig van een palmboom met de wetenschappelijke naam Euterpe oleracea die groeit aan de oevers van de rivieren in het Amazonegebied in Centraal- en Zuid-Amerika. Deze genus is vernoemd naar de muze Euterpe uit de Griekse mythologie. Haar naam betekent zoveel als ‘verblijdende’. Deze palmsoort is snelgroeiend en kan wel 30 meter hoog worden. De palmbladeren zijn lang en donkergroen, ze kunnen ruim 2 meter lang worden. Deze palmsoort komt tot bloei in de droge periode van september tot december. HET UITERLIJK De Açaí-bes is een smalle, ronde, donkerpaarse vrucht met een diameter van ongeveer 25 mm. De bes heeft het uiterlijk van een druif, zij het met minder vruchtenpulp. Iedere vrucht heeft een pit met een diameter van 7-10 mm. Deze pit neemt 80% van de vrucht in beslag. De pit kan toegevoegd worden aan koffie om het cafeïnegehalte te verminderen, zonder de kleur, het aroma of de geur van l Açai-bes rijk aan ‘slow-acting’ antioxidanten l N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P E U T E N koffie te wijzigen. Laboratoriumonderzoek heeft uitgewezen dat de pit bijzonder rijk is aan eiwitten, insuline en antioxidanten. De Açaí-bes heeft een sterke smaak die lijkt op die van bramen en kersen met een vleugje chocolade. In Rio de Janeiro alleen al wordt zo’n 500.000 kilo per dag gebruikt. Het sap en de pulp van Açaí wordt in Brazilië met name gebruikt als toevoeging aan vruchtendranken, sauzen en ijs. ESSENTIËLE VETZUREN EN ANTIOXIDANTEN Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes een waardevolle antioxidant is. De proanthocyanidinen van de Açaí-bes hebben een antioxidantwaarde van 28,296 umolTE/L. Deze score ligt lager dan die van granaatappel of cranberry, maar hoger dan die van sinaasappel en groene thee. Het gaat hierbij bovendien om een grote hoeveelheid aan ‘slow-acting’ antioxidanten waardoor Açai vooral op termijn goed scoort. Antioxidanten zoals anthocyanine en polyfenolen zijn substanties die de lichaamscellen beschermen tegen beschadiging door oxidatie veroorzaakt door vrije radicalen. Deze vrije radicalen kunnen celmembranen beschadigen en mutaties veroorzaken in het DNA, het erfelijk materiaal. De celafbraak, veroorzaakt door de vrije radicalen, is één van de oorzaken in de ontwikkeling van kwaadaardige kankercellen, afbraak van hersencellen, degeneratieve aandoeningen en vroegtijdige veroudering. De Açaí-bes bevat van nature een De in deze nieuwsbrief opgenomen informatie is uitsluitend bestemd voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg. aanzienlijke hoeveelheid vitamine B1, B2, B3, vitamine C (17 mg per 100 mg), fosfor, calcium, kalium, vezels, proteïnen, omega 3, omega 6 en omega 9 (vitamine E). B-vitaminen zijn betrokken bij stofwisselingsprocessen in de cel. Over het algemeen werken ze samen. Deze vitaminen zijn oplosbaar in water en worden dus niet opgeslagen in vet. Een overmaat aan vitamine B wordt via de nieren uitgescheiden. De algemene functie van vitamine B is het omzetten van voedsel in glucose, de brandstof voor ons lichaam, het verhogen van het energieniveau (zowel fysiek als mentaal) en het onderhouden van de prikkeloverdracht in het centraal zenuwstelsel. Fytosterolen worden sinds jaren gebruikt voor het verlagen van cholesterol in het bloed, bij prostaatproblemen, het reguleren van de bloedsuikerspiegel en het controleren van type 2 diabetes. Ze geven een boost aan het immuunsysteem. Vitamine A en C zijn natuurlijke antioxidanten. Ze bevorderen de immuniteit, de huid, het zicht en de formatie van rode bloedcellen. Açaí-bes - een natuurlijke bron van energie VERDER IN DEZE UITGAVE

Transcript of N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan...

Page 1: N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes

SPECTRUM23- 1

Mangosteen – De koningin der vruchten . . . . . . blz. 3

Productnieuws . . . . . . . . . . . . . . blz. 4

Goji-bes – The Happy Berry . . . . . . . . . . . . . blz. 5

Noni – De veelzijdigheid van Noni. . . . . blz. 6

Holisan Agenda – Ons actuele aanbod van lezingen, workshops en seminars. . . . . . . . . . . . . . . . . . blz. 7

De Açaí-bes (spreek uit als ‘assa-ie’) is een uit het Amazonegebied afkomstige bessoort. De bes wordt door de lokale bevolking in Brazilië al duizenden jaren gebruikt. De inheemse bevolking noemt deze vrucht ook wel “icá -cai”, wat zoveel betekent als “fruit dat huilt of water verliest”...

Vanwege de hoge concentratie van energie, de hoge voedingswaarde en de aangename smaak is het inmiddels over de hele wereld vooral populair geworden onder sporters.

DE OORSPRONG De Açaí-bes is afkomstig van een palmboom met de wetenschappelijke naam Euterpe oleracea die groeit aan de oevers van de rivieren in het Amazonegebied in Centraal- en Zuid-Amerika. Deze genus is vernoemd naar de muze Euterpe uit de Griekse mythologie. Haar naam betekent zoveel als ‘verblijdende’. Deze palmsoort is snelgroeiend en kan wel 30 meter hoog worden. De palmbladeren zijn lang en donkergroen, ze kunnen ruim 2 meter lang worden. Deze palmsoort komt tot bloei in de droge periode van september tot december.

HET UITERLIJKDe Açaí-bes is een smalle, ronde, donkerpaarse vrucht met een diameter van ongeveer 25 mm. De bes heeft het uiterlijk van een druif, zij het met minder vruchtenpulp. Iedere vrucht heeft een pit met een diameter van 7-10 mm. Deze pit neemt 80% van de vrucht in beslag.

De pit kan toegevoegd worden aan koffi e om het cafeïnegehalte te verminderen, zonder de kleur, het aroma of de geur van

lAçai-bes rijk

aan ‘slow-acting’antioxidanten

l

N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P E U T E N

koffi e te wijzigen. Laboratoriumonderzoek heeft uitgewezen dat de pit bijzonder rijk is aan eiwitten, insuline en antioxidanten.

De Açaí-bes heeft een sterke smaak die lijkt op die van bramen en kersen met een vleugje chocolade. In Rio de Janeiro alleen al wordt zo’n 500.000 kilo per dag gebruikt. Het sap en de pulp van Açaí wordt in Brazilië met name gebruikt als toevoeging aan vruchtendranken, sauzen en ijs.

ESSENTIËLE VETZUREN EN ANTIOXIDANTENAçaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes een waardevolle antioxidant is.

De proanthocyanidinen van de Açaí-bes hebben een antioxidantwaarde van 28,296 umolTE/L. Deze score ligt lager dan die van granaatappel of cranberry, maar hoger dan die van sinaasappel en groene thee. Het gaat hierbij bovendien om een grote hoeveelheid aan ‘slow-acting’ antioxidanten waardoor Açai vooral op termijn goed scoort.

Antioxidanten zoals anthocyanine en polyfenolen zijn substanties die de lichaamscellen beschermen tegen beschadiging door oxidatie veroorzaakt door vrije radicalen. Deze vrije radicalen kunnen celmembranen beschadigen en mutaties veroorzaken in het DNA, het erfelijk materiaal. De celafbraak, veroorzaakt door de vrije radicalen, is één van de oorzaken in de ontwikkeling van kwaadaardige kankercellen, afbraak van hersencellen, degeneratieve aandoeningen en vroegtijdige veroudering.

De Açaí-bes bevat van nature een

De in deze nieuwsbrief opgenomen informatie is uitsluitend bestemd voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg.

aanzienlijke hoeveelheid vitamine B1, B2, B3, vitamine C (17 mg per 100 mg), fosfor, calcium, kalium, vezels, proteïnen, omega 3, omega 6 en omega 9 (vitamine E).

B-vitaminen zijn betrokken bij stofwisselingsprocessen in de cel. Over het algemeen werken ze samen. Deze vitaminen zijn oplosbaar in water en worden dus niet opgeslagen in vet. Een overmaat aan vitamine B wordt via de nieren uitgescheiden. De algemene functie van vitamine B is het omzetten van voedsel in glucose, de brandstof voor ons lichaam, het verhogen van het energieniveau (zowel fysiek als mentaal) en het onderhouden van de prikkeloverdracht in het centraal zenuwstelsel.

Fytosterolen worden sinds jaren gebruikt voor het verlagen van cholesterol in het bloed, bij prostaatproblemen, het reguleren van de bloedsuikerspiegel en het controleren van type 2 diabetes. Ze geven een boost aan het immuunsysteem. Vitamine A en C zijn natuurlijke antioxidanten. Ze bevorderen de immuniteit, de huid, het zicht en de formatie van rode bloedcellen.

Açaí-bes - een natuurlijke bron van energie

VERDER IN DEZE UITGAVE

Page 2: N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes

SPECTRUM23 - 2

VariniceCream

Bij ontsierende aderen

Varices of spataderen zijn ontsierende verwijdingen van de aderen, met name in de benen. Varices onstaan onder andere door vaak en langdurig stilstaan. Door de zwaartekracht stijgt de druk in de bloedvaten die zorgen voor de terugstroom van bloed naar het hart – met als gevolg dat de aderwand uitrekt. De aderwand is van nature elastisch, maar kan bij overbelasting teveel uitrekken. waardoor het kleppenstelsel – dat ervoor zorgt dat het bloed terugstroomt richting het hart – niet meer goed sluit.Het is van groot belang om de aderwand te versterken, bijvoorbeeld door voldoende beweging. Door beweging – bijvoorbeeld wandelen – zakt de druk in de aders aanzienlijk door contracties van de kuitspieren. Deze spiercontracties zorgen ervoor dat het bloed beter terugstroomt richting het hart.Regelmatige beweging in combinatie met massage van de benen met een actieve crème zorgt voor een optimale versterking van de aderwand.Varinice is een beenverzorgende crème met paardekastanje (Aesculus hippo-castanum), Aziatische waternavel (Gotu Kola) en muizedoorn (Ruscus aculeatus). Paardekastanje is goed voor de bloedcirculatie, met name de microcirculatie in de haarvaten. Het versterkt en vernauwt de haarvaten en draagt zo bij aan een betere terugstroom naar het hart. Muizedoorn werkt ook tonisch op de haarvaten en stimuleert de contractie van de aderwand. Aziatische waternavel ondersteunt de bindweefselstructuren rond de aderen.Dagelijks gebruiken voor een optimaal resultaat.

Varinice Cream: 11,00 (excl.btw)/50 ml

De Açaí-bes verhoogt het HDL-cholesterol en verlaagt het ‘slechte’ LDL-cholesterolgehalte. Hiermee wordt het hartritme gestabiliseerd, de aderen schoon-gemaakt en de bloeddruk genormaliseerd. De Açaí-bes bevat een grote hoeveelheid aan essentiële vetzuren. Dit worden essentiële vetzuren genoemd omdat het lichaam geen grote hoeveelheden produceert en deze vetzuren van belang zijn bij de vorming van celmembranen en de synthese van prostaglandine, lecithine en melanine. Essentiële vetzuren verbeteren tevens het immuunsysteem. Het hormoon prostaglandine helpt om de bloedvaten schoon te houden en vermindert de vorming van bloedstolsels.

ORAC-WAARDEORAC staat voor Oxygen Radical Absorption Capacity. Dit is de meting van antioxidanten in voeding. Op deze manier kan de waarde op het niveau van eliminatie van vrije radicalen bepaald worden. Volgens recent onderzoek zit in het dieet van een gemiddelde persoon 1000 eenheden ORAC en dit is beduidend lager dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.

De normale ORAC-waarde voor een gemiddeld persoon is een minimum van 1670 eenheden per dag. In de praktijk komt het erop neer dat zeker 80 tot 90% van de wereldbevolking minder dan de helft van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid consumeert.

Onderzoek wijst uit dat een gezond dieet op zijn minst 2400 tot 3000 ORAC-eenheden moet bevatten om met een optimale hoeveelheid antioxidanten in het bloed vrije radicalen te kunnen elimineren. Zoals reeds eerder vermeld, bedraagt de ORAC-waarde van de Açaí-bes 28.296 umolTE/L.

TOEPASSINGEN• Overgewicht• Verhoogd cholesterolgehalte• Ontstekingen• Artrose• Hart- en vaatziekten• Mentale vermoeidheid• Trage spijsvertering

Deze ziekten en het verouderingsproces zelf zijn in wezen een gevolg van de oxidatieve beschadiging van vetten, eiwitten, enzymen en celstructuren, in het bijzonder die van de erfelijke informatie. Oxidatieve beschadiging ontstaat door genoemde vrije radicalen. Ze zijn onverbrekelijk verbonden met het ontstaan van arteriosclerose, reuma, diabetes, allergieën, Parkinson, MS, Alzheimer, grijze staar, immuunzwakte en bloeddrukverhoging. Vrije radicalen zijn moleculen, die ofwel een electron teveel of te weinig hebben. Om hun tekort of overschot te compenseren, beschadigen ze op radicale wijze andere moleculen. Er ontstaat een kettingreactie, waarin steeds meer levensbelangrijke lichaamsstructuren beschadigd of verstoord worden.

Vrije radicalen ontstaan door sigarettenrook, gifstoffen, zware metalen, röntgenstraling, UV-straling en door nitriet- en nitraatresten in voedingsmiddelen. Anderzijds zijn het onvermijdelijke afvalproducten die gedurende de celdeling in het lichaam gevormd worden. Ook de lichaamseigen afweer werkt met vrije zuurstofradicalen bij de bestrijding van ziekteverwekkers. Een zuur milieu bevordert hun ontstaan. Stress en verdriet hebben een belangrijke invloed. Bij een te veel aan vrije radicalen heeft het lichaam hulp van buitenaf nodig in de vorm van antioxidanten, middelen die oxidatieprocessen tegengaan.

GEZONDE VATEN, GEZOND HARTDe Açaí-bes heeft anti-bacteriële en ontstekingsremmende eigenschappen, beschermt de gewrichten tegen artrose en houdt hart en bloedvaten gezond.

De Açaí-bes wordt over het algemeen gebruikt als natuurlijk voedingsmiddel voor een goede fysieke en geestelijke gezondheid. De grote hoeveelheid vezels bevordert de spijsvertering en gecombineerd met vitamine C levert het een grote hoeveelheid fosfor en ijzer. Deze mineralen zijn van groot belang voor de hersenfuncties. Verder is het een uitstekende natuurlijke bron van energie voor mensen die werken onder hoge geestelijke druk.

Studies tonen aan dat Açaí vele malen meer van het cholesterolreducerende ‘anthocyaan-pigment’ bevat dan rode wijndruiven. Ook bevat Açaí de dagelijkse dosis aan calcium, twee keer de dagelijkse hoeveelheid van het antioxidante vitamine E en ook nog eens een substantiële hoeveelheid voedingsvezels.

Productnieuws

Page 3: N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes

SPECTRUM23- 3

India en China bij de behandeling van wonden, tbc, malaria en andere infecties. Vanwege zijn sterke ontstekingsremmende en pijnstillende eigenschappen wordt de vrucht toegepast bij huiduitslag, eczeem en andere huidziekten. Traditioneel kent Mangosteen toepassing bij ontstekingen van het mondslijmvlies, KNO-ontstekingen, blaasontsteking en diarree.

XANTHONENRecentelijk is men in het Westen gaan onderzoeken wat nu precies de medicinale werking veroorzaakt. Het wonder van Mangosteen ligt in de xanthonen, waarvan de krachtigste zich in de schil bevinden. Deze bioactieve polyfenolen lijken een machtig wapen in het voorkomen en bestrijden van ziekten.

Van de omstreeks 200 soorten xanthonen in de natuur, blijken er minstens 40 voor te komen in Mangosteen, waaronder zeer krachtige antioxidanten. Onderzoek naar de effecten van de xanthonen in mangosteen op de gezondheid kwam op gang in de tachtiger jaren. Deze studies bevestigen voor een groot deel het traditionele gebruik zoals de remmende werking op ontstekingsprocessen en zweervorming alsmede de antibacteriële en pijstillende werking.

Xanthonen worden door veel onderzoekers beschouwd als de belangrijkste in de natuur voorkomende antioxidanten. Dit is aanleiding voor veel recent onderzoek naar de krachtige antioxidante werkingen van Mangosteen in samenhang met degeneratieve ziekten zoals hart- en vaataandoeningen, chronische en acute ontstekingsziekten en kanker. Zo is aangetoond dat gamma-mangostin de productie van het COX2-enzym kan vertragen en zelfs stoppen. Het COX2-enzym speelt een grote rol bij

Mangosteenl

De koningin der

vruchtenl

De Mangosteen-bes (Garcinia mangostana) is een soort uit de plantenfamilie Guttiferea. Mangosteen is een onbekende naam voor veel Nederlanders. Toch is deze vrucht ook in Nederland verkrijgbaar, namelijk onder de naam Mangistan.

De bessoort komt van nature voor in Zuidoost-Azië en wordt in neerslagrijke gebieden van India tot Australië gekweekt. Ook is hij steeds vaker te vinden in tropisch Afrika en Amerika.

Mangosteen wordt ook wel ‘supervrucht’ genoemd in delen van Zuidoost-Azië, met name Singapore en Maleisië. Het heeft verkoelende kwaliteiten en heeft door zijn voedingswaarde en antioxidante kracht bijzonder heilzame effecten.

Mangosteen groeit uitsluitend in tropische gebieden. Hoewel het één van de traagst groeiende tropische bomen is, kan een volwassen boom tot 25 meter hoog worden. De groenblijvende boom heeft een dichte piramidale kroon en een donkerbruine tot zwarte, schilferige schors. Vanaf het moment dat de boom is geplant, heeft hij 7 tot 10 jaar nodig om te rijpen en vruchten te produceren. De boom draagt gewoonlijk pas na 15 jaar twee tot drie keer per jaar vruchten. Daarna kan hij tot duizend vruchten per oogst produceren.

HET UITERLIJKMangosteen is een bessoort met een diameter van 3-8 cm, waaraan een krans van vier houtige kelkbladeren behouden blijft. De bes heeft een stevige, taaie, leerachtige, tot 1,5 cm dikke, gladde schil, die volrijp donker purperbruin of roodviolet van kleur is. Onder de schil zit een krans van vier tot acht dikke, zachte, sappige, sneeuwwitte zaadmantels. Deze zitten aan elkaar als partjes van een mandarijn. Van de zaadmantels bevatten er één tot vijf een vlak zaad van 1,3 tot 2,5 cm lengte, maar er zijn ook zaadloze vruchten.

Het witte, stroperige vruchtvlees heeft een voortreffelijke smaak en wordt hierom ook wel de ‘de koningin der vruchten’ genoemd. De smaak is fris-zoet en doet denken aan een combinatie van aardbeien en druif en smelt als het ware op de tong. Aan de onderzijde zitten 4 tot 8 meegroeiende stempeldelen. De hoeveelheid stempeldelen is gelijk aan het aantal vruchtvleespartjes. In Indonesië gelooft men dat een vrucht met 4 stempeldelen geluk brengt, net als

een klavertje vier. Voor de rijping van de vrucht is de schil stevig en fibreus. Wanneer de vrucht rijpt, wordt de schil zacht en is hij makkelijk te schillen. Om de Mangosteen-bes te openen wordt de schil eerst ingekerfd met een mes. Daarna kan de vrucht open gebroken worden met de handen en kunnen de partjes uit de vrucht gehaald worden.

WERKZAME BESTANDDELENMangosteen bevat belangrijke antioxidanten. Vitamine A (bèta-caroteen), C en E kunnen helpen om de schade, die door vrije radicalen worden veroorzaakt, maar ook stress, te verminderen. De schil bevat polyfenolen, inclusief xanthonen en tannine die voor astringentie zorgen om zo invasie van insecten, schimmels, virussen, bacteriën etc. tegen te gaan in de onrijpe fase. Polyfenolen hebben een ontstekingsremmende werking in het lichaam. Ook verminderen ze de afzet van vetachtige stoffen in de bloedvaten, waardoor minder arteriosclerose optreedt. Wanneer Mangosteen volgroeid is, neemt de chlorofylsynthese af en de vrucht begint te verkleuren. Van groen naar rood naar donkerpaars, dit is een teken dat de vrucht voldoende rijp is. Dit proces vindt plaats over een periode van 10 dagen, dan is de vrucht ook eetbaar.

De vrucht heeft een mild aroma met veel vluchtige geuren die doen denken aan caramel, gras en boternoot.

De vruchten zijn rijk aan kalk, fosfor, kalium en vitamine C en aan xanthonen. De vrucht kan zowel met als zonder schil worden gegeten. Traditioneel wordt van de hele vrucht, het vruchtvlees en de schil, een puree gemaakt, net als bij sinaasappelmarmelade dat van sinaasappels inclusief de schil wordt bereid.

TRADITIONELE TOEPASSINGENMangosteen wordt vanwege zijn antibiotische en antiparasitaire effecten al generaties lang gebruikt in de volksgeneeskunde van Thailand, Maleisië, Filippijnen, Vietnam,

Page 4: N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes

SPECTRUM23 - �

Productnieuws

Supplement over AyurvedaDe onlangs verschenen uitgave van Supplement (nummer 4) stond geheel in het teken van Ayurveda.Uitgebreide artikelen, tot stand gekomen door de Academy of Ayurvedic Studies en Holisan, belichten verschillende aspecten van deze gezondheidsleer.In deze uitgave van Supplement vindt u tevens een aantal bijzondere aanbiedingen van Holisan.

Heeft u deze Supplement nog niet ontvangen? Meld dat dan even bij uw eerstvolgende bestelling. Wij sluiten dan een kosteloos exemplaar bij.

DEVI Neem ComplexSpeciaal geformuleerd om de huid grondig te reinigen en optimaal te laten functioneren. Neem (Azadirachta indica) is een Ayurvedisch kruid dat befaamd is vanwege zijn huidzuiverende effecten.

In DEVI Neem Complex is Neem gecombineerd met andere plantenextracten die de werking en toepasbaarheid nog verder vergroten. Aloë vera en geelwortel werken huidherstellend. Voor bloedzuiverend effect zijn Rubia cordifolia, Crateava nurvula en Cassia tora toegevoegd. Exclusieve Helichrysum-olie geeft de crème antibacteriële eigenschappen. DEVI Neem Complex: 12,45 (excl.btw)/50 ml

Ons assortiment Power Juices (Noni Juice, Aloë Juice, Granaatappelconcentraat en -elixer) is onlangs uitgebreid met 3 nieuwe producten:

Açaí Blend, Goji Blend & Mangosteen BlendIntroductiekorting: De standaardprijs voor een verpakking van 946 ml bedraagt 17,30*.Nu deze 3 nieuwe power juices in één set: geen 51,90* maar slechts 48,50*!

*prijzen excl. BTW en portokosten. Set-aanbieding geldig t/m 15 mei 2009

ontstekingen, pijn en koorts. Xanthonen worden wel aangeduid

als breedband-antioxidanten of super-antioxidanten. De werkingen van deze anti-aging-substanties strekken zich volgens publicaties uit tot ontstekingsremmend, antimicrobieel, antischimmel en antiviraal. Onderzocht worden de tumorremmende, leverbeschermende, anti-rhinovirale en allergieremmende werkingen.

GEBRUIKDe Mangosteen-bes behoort tot de meest populaire en smakelijkste tropische vruchten.

Een goede algemene dosering voor Mangosteen-sap is 30 ml per dag. Als extra ondersteuning van de gezondheid kan de inname verhoogd worden naar 30 ml drie maal per dag.

ORAC-WAARDEOnderzoek laat zien dat het aanbeveling verdient om dagelijks minimaal 3000 ORAC-eenheden in uw dagelijks voedingspatroon op te nemen, voor maximale bescherming. De bovengrens is 3000-5000 ORAC eenheden per dag, de rest wordt uitgescheiden door de nieren.

Uit de eerste onderzoeken blijkt dat Mangosteen een ORAC-score van ca. 23.000 eenheden per liter heeft. TOEPASSINGEN

• hart- en vaatziekten, waaronder arteriosclerose

• dysenterie• virussen en ontstekingen• zenuwpijnen• staar en glaucoom• nierstenen• depressie en vermoeidheid• schimmels• hoog LDL gehalte in het bloed• koorts• huidziekten

3 nieuwe Power JuicesIntroductiekorting:

van € 51,90* voor € 48,50*

Page 5: N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes

SPECTRUM23- �

Goji-bes: the Happy Berryl

Krachtigplantaardigadaptogeen

l

Deze Tibetaanse bes groeit van oorsprong in het Himalaya-gebied en wordt wel beschouwd als de meest voedzame vrucht ter wereld. 10-30 gram Goji-bessen bevat per gewicht meer vitamine C dan sinaasappels, meer bèta-caroteen dan wortels en meer ijzer dan rundvlees.

De bes bevat belangrijke voedingsstoffen in hoge concentratie, waaronder aminozuren, antioxidanten en essentiële vetzuren. De Goji-bes kan spanning en stress verminderen en heeft een positieve invloed op het gemoed. De bessoort wordt daarom ook wel de ‘Happy Berry’ of ‘Smiley Berry’ genoemd.

De Goji-bes is afkomstig van een plant uit de nachtschade-familie. met de wetenschappelijke naam Lycium Barbarum. De bessoort is ook wel bekend onder de Engelse naam ‘Wolfberry’. De plant heeft zich over verschillende werelddelen verspreid. De bessen worden onder de naam Goji-bes voor consumptie commercieel geteeld op plantages in China. Ze worden handmatig geplukt en zowel in China geconsumeerd als ook op kleine schaal geëxporteerd. In China worden Goji-bessen door veel mensen dagelijks geconsumeerd. De hoeveelheden liggen tussen de 5-30 gram per dag.

De Nederlandse naam voor Goji is ‘boksdoorn’. De plant komt in Nederland en België verwilderd langs de rivieren en de duinen voor. De plant wordt zo genoemd, omdat de tot 3 meter lange takken van lange doorns voorzien zijn.

HET UITERLIJKGoji-bessen hebben een dieprode kleur en zijn ongeveer net zo groot als een rozijn. De 1,5-2 cm grote bessen zijn oranje-rood van kleur. Voor ze worden gedroogd zijn ze zeer saprijk en barsten ze gemakkelijk. Bij het oogsten worden de bessen voorzichtig losgeschud van de plant; de bessen zijn te delicaat om met de hand te worden geplukt.

WERKZAME BESTANDDELENDe Goji-bes bevat 19 aminozuren, inclusief de 8 essentiële aminozuren.

Tevens bevat deze bessoort 21 mineralen waaronder koper, zink, ijzer, selenium, calcium, germanium en fosfor. Germanium is een mineraal dat zelden gevonden wordt in voedsel en gebruikt wordt ter bestrijding van kanker. Goji bevat het ontstekingsremmende beta-sitosterol, wat cholesterolverlagende

eigenschappen heeft en een bijdrage levert aan de seksuele gezondheid. Goji wordt daarom ook wel ‘viagra-fruit’ genoemd. De bes bevat essentiële vetzuren zoals Omega 6 en linolzuur dat de hormoonhuishouding reguleert.

Er zijn onderzoeken verricht waaruit blijkt dat bij dagelijks gebruik van de Goji-bes de eetlust wordt bevorderd, de levenslust en het optimisme aanzienlijk stijgen, de functie van de T-cellen verdriedubbelt. De polysacchariden in de Goji-bes verbeteren en brengen de activiteit van de immuuncellen in evenwicht. Het mastermolecuul polysaccharide kan beschadigd DNA herstellen en repareren. Goji bevat tevens cyperone en anthocyanine met een gunstige invloed op het hart.

Goji bessen bevatten ook de hoogste concentraties aan zeaxanthine, een carotenoïde die samen met luteïne verantwoordelijk is voor goed gezichtsvermogen. Luteïne en zeaxanthine worden gebruikt tegen de oogaandoening macula-degeneratie.

ORAC-WAARDEDe Goji-bes bevat een compleet spectrum van het antioxidant carotenoïde, inclusief bèta-caroteen en zeaxanthin. Goji-bessen zijn de rijkste bron van carotenoïdes. Goji-bessen bevatten ook het vitamine B-complex (benodigd om voedsel om te kunnen zetten in energie). Bevat eveneens vitamine E (dat

zelden in fruitsoorten wordt gevonden). De bekendste antioxidanten zijn de vitaminen A, C (tussen de 49 en 148 mg) en E, bèta-caroteen en de mineralen selenium en zink. Deze mineralen komen nauwelijks nog voor op Nederlandse bodem.

Onderzoek heeft uitgewezen dat een gezond dieet op zijn minst 2400 tot 3000 ORAC moet bevatten zodat een optimale hoeveelheid antioxidanten in het bloed vrije radicalen kan elimineren. De Goji-bes voldoet ruimschoots aan de norm met een bijzonder hoge ORAC-score van 28.758 umolTE/L.

TOEPASSINGEN• Overgewicht: aminozuren in Goji-bessen

zoals L-arginine en L-glutamine zorgen ervoor dat de groeihormoonproduktie wordt verhoogd. Dit zorgt voor meer spierweefsel en minder vet. Tevens is de bes een bron van calcium, wat bijdraagt aan een afname van lichaamsvet.

• Vermoeidheidsklachten: polysacchariden in de Goji-bes zorgen voor een betere opname van suikers in de lever en het spierweefsel.

• Macula-degeneratie: carotenoïden, zoals zeaxanthin en luteïne beschermen de buitenste retina van de ogen.

• Werkt bloedzuiverend en versterkt de functie van het immuunsysteem• Hartkloppingen • Slapeloosheid en geheugenverlies• Seksuele disfunctie • Ochtendziekte bij zwangere vrouwen• Hepatitis B• Additieve therapie bij kanker

Page 6: N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes

SPECTRUM23 - �

De populariteit van de Noni-vrucht heeft de laatste jaren een grote vlucht genomen, niet in de laatste plaats door de vele positieve ervaringen van gebruikers. Mensen vertellen hun succesverhalen en onderzoek laat zien dat Noni inderdaad een reeks van zeer werkzame bestanddelen bevat: een van alle kanten goed onderbouwd verhaal over een simpele en heilzame vrucht met een lange en rijke geschiedenis. Noni Juice is eenvoudig in te nemen en als gezondheidsdrankje een welkome aanvulling op het dagelijkse dieet.

WERKINGEN EN EFFECTEN Traditionele genezers hebben de Noni-plant ingezet bij de meest uiteenlopende klachten, waaronder aandoeningen van de ademwegen, de spijsvertering, het zenuwstelsel en het immuunsysteem. Vanuit de traditie worden de volgende heilzame werkingen aan Noni toegedacht:

• tonicum • koortswerend • menstruatie-regulerend • heft verstoppingen op • bloedzuiverend • bevordert de bloedsomloop • versterkt de spijsvertering • afweerversterkend• huidhelend • goed voor luchtwegen, zenuwstelsel

en botten

Ook in Ayurveda en vooral in Siddha, een vorm van Ayurveda die vooral in het tropische Zuid-India gangbaar is, werden de heilzame effecten van Noni gewaardeerd. De Sanskrietnaam voor Noni is ashyuka, hetgeen ‘gezond oud worden’ betekent.

De veelzijdigheid van Noni

l

Modern onderzoekbevestigt

traditionele toepassingenl

Een bijzondere eigenschap van Noni ligt in de pijnstillende werking die aan de plant wordt toegeschreven en op grond waarvan zij ook wel de ‘pijnstillerboom’ wordt genoemd. Reden voor schrijfster Diana Fairechild om haar boek over Noni Aspirin of the Ancients te noemen. De pijnstillende werking van Noni is het gevolg van de regulerende werking op de COX1 en COX2 enzymen (cyclooxygenase). Een juiste verhouding tussen COX1 – in meerdere mate – en COX2 – in mindere mate – is van belang voor een goed herstel bij ontstekingen en andere weefselbeschadiging. Noni draagt hieraan op positieve wijze bij. Uit recent onderzoek blijken ook de volgende werkingen van Noni:

• pijnstillend • bacteriedodend • anti-amoebe werking • ontstekingsremmend • antihistamine werking • slaap- en stemmingsregulerend • adaptogeen • antioxidant • synergetische werking met andere

medicijnen, met name andere antioxidanten

DE BESTANDDELEN Een belangrijk deel van de heilzame werking van Noni kan worden teruggevoerd op een aantal specifieke bestanddelen. Dankzij deze componenten kent Noni tientallen primaire en secundaire toepassingen. Uit de praktijk blijkt dat Noni werkzaam is bij hartklachten, diabetes, spijsverterings-stoornissen, autoimmuun-aandoeningen, gewichtsproblemen, huidklachten en haarproblemen. Het uiteenlopende toepassingsgebied van Noni laat zich verklaren door een brede werking van de componenten. Noni stimuleert het afweersysteem, reguleert de algemene celfunctie en regenereert beschadigde cellen. Hieronder volgt een overzicht van de primaire actieve bestanddelen, waarbij opgemerkt dient te worden dat het zeer waarschijnlijk is dat niet alleen die

afzonderlijke bestanddelen, maar ook de combinatie ervan in Noni verantwoordelijk zijn voor de sterke heilzame werking. In Noni-sap bevinden zich onder meer de volgende actieve componenten:

• Proxeronine, precursor van xeronine – Proxeronine in Noni wordt in het lichaam omgezet in xeronine, een effectieve alkaloïde. De belangrijkste functie van xeronine is het herstructureren van eiwitten. Dit leidt tot herstel van functie van niet afdoend functionerende eiwitten, waaronder ook veel enzymen met een zeer essentiële werking in het lichaam. Xeronine is ook in staat beschadigd gewrichtweefsel te doen herstellen en het immuunsysteem te versterken. Xeronine helpt bovendien bij het absorberen en assimileren van voedingssubstanties en het transporteren van zuurstof. Normaal gesproken neemt de hoeveelheid xeronine in het lichaam af wanneer we ouder worden. Noni helpt dit proces te vertragen en draagt bij aan een toename van de xeronine-productie.

• Scopoletin – Volgens onderzoekers speelt scopoletin een sleutelrol bij de bloeddrukmodulerende en adaptogene werking van Noni.

• Aspartaat – Dit aminozuur is een neurotransmitter die een rol speelt in het hersenmetabolisme, de ureumproductie, glucosesynthese, en botcalcificatie en -synthese. Waarschijnlijk werkt aspartaat ondersteunend bij de opname van kalium en magnesium.

• Essentiële voedingsstoffen, inclusief proteïnen, aminozuren, vitaminen en mineralen.

• Glycosiden en anthraquinonen.

GEBRUIK Noni kan tezamen met medicatie gebruikt worden – er zijn praktisch geen negatieve interacties bekend. In sommige gevallen versterkt Noni de werking van bepaalde middelen ten positieve. Gerapporteerde bijwerkingen zijn minimaal: Minder dan 5% van de gebruikers ervaart een lichte mate van oprispingen, dunne ontlasting, allergie, of een milde huiduitslag. Oprispingen verdwenen na vermindering van de dosis. Uitslag en dunne ontlasting verdwenen binnen 72 uur na het stoppen met het gebruik.

Page 7: N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes

SPECTRUM23- �

Woensdag 22 april 2009 - Introductie Vedische astrologieDe Vedische astrologie van het oude India brengt licht in het leven van de mens en stelt hem in staat de kwaliteit van zijn leven te verbeteren. Door een berekening te maken van planeetstanden ten tijde van geboorte kunnen invloeden op de levensloop bekeken worden en maatregelen genomen worden om voorspoed en geluk in het leven te vergroten.Tijdens de lezing wordt aandacht gegeven aan alle hoofdelementen van deze vorm van astrologie. In het tweede deel van de lezing wordt Parashara’s Light besproken; een computerprogramma waarmee een Vedische horoscoop kan worden berekend en geïnterpreteerd. Parashara’s Light is geschikt voor zowel beginners als professionele beoefenaars van de vedische astrologie. Tijden: 10.00-12.30 uur.

Zaterdag 25 april 2009 - Pancha Karma TheorieIn de loop van vele eeuwen heeft Pancha Karma zich ontwikkeld tot een van de meest effectieve reinigingskuren van Ayurveda. Aan een succesvolle Pancha Karma-kuur gaat een goede voorbereiding (Purvakarma) vooraf en de kuur dient met een goede nazorg (Paschatkarma) te worden afgerond. Elk onderdeel van een Pancha Karma-kuur kent een reeks voorschriften voor een juiste uitvoering, alsmede specifieke indicaties en contra-indicaties. In deze lezing zullen al deze aspecten systematisch aan de orde komen. Centraal staat het juist begrijpen, aanleren en uitvoeren van de praktische kanten van een Pancha Karma-kuur. Enige voorkennis van Ayurveda wordt geadviseerd. Deze lezing is inmiddels volgeboekt. Bij aanmelding komt u op de wachtlijst.

Zaterdag 20 juni 2009 - Ayurvedic Rasayana & Practical ImmunologyAll therapies in Ayurveda aim to provide health, happiness and harmony so that people can engage in achieving the real goal of life- self-realization. The Rasayana therapy increases the life force (Ojas) and immunity of a person and thus there is a regeneration of cells and tissues in the body. In this lecture Rasayana herbs and Rasayanas prepared from the kitchen spices, herbs and medicinal plants of amalaki, haritaki, triphala, bhringaraja, ashwagandha, punarnava, etc. will be discussed as promoter of immunity, vitality, longevity, intelligence and complexion. Also Rasayana therapy as indoor practice like Panchakarma and outdoor practice as sun bath will be discussed.

Vrijdag 26 juni 2009 - Introductie Vedische astrologieDe Vedische astrologie van het oude India brengt licht in het leven van de mens en stelt hem in staat de kwaliteit van het leven te verbeteren. Door een berekening te maken van planeetstanden ten tijde van geboorte kunnen invloeden op de levensloop bekeken worden en maatregelen genomen worden om voorspoed en geluk in het leven te vergroten.Tijdens de lezing wordt aandacht gegeven aan alle hoofdelementen van deze vorm van astrologie. In het tweede deel van de lezing wordt Parashara’s Light besproken; een computerprogramma waarmee een Vedische horoscoop kan worden berekend en geïnterpreteerd. Parashara’s Light is geschikt voor zowel beginners als professionele beoefenaars van de vedische astrologie. Tijden: 10.00-12.30 uur.

Informatieve bijeenkomstenRegelmatig organiseren wij cursussen, lezingen en presentaties over gezondheid. Deze informele maar zeer informatieve bijeenkomsten zijn bedoeld voor artsen, therapeuten, diëtisten, medisch en paramedisch personeel en voedingsdeskundigen. Prima gelegen-heden om ervaringen uit te wisselen en uw kennis te vergroten. Onze lezingen worden geaccrediteerd door de VBAG, de LVNG (beide 2 studiepunten) en de NWP (1,5 studiepunt, met uitzondering van de introductielezingen).Voor het bijwonen van sommige lezingen wordt basiskennis over Ayurveda verondersteld. Op www.holisan.nl/lezingen leest u hier meer over.Tenzij anders aangegeven, zijn de lezingen gratis toegankelijk. Aanmelding vooraf is echter noodzakelijk. U ontvangt dan van ons een bevestigingsbrief, die tevens dient als uw toegangsbewijs. U kunt zich aanmelden via www.holisan.nl/lezingen

Tijden: Ontvangst: 9.30-10.00 uur met koffie en thee. Ochtendprogramma: 10.00-12.00 uur. Lunch: 12.00-13.30 uur. Middagprogramma: 13.30-17.00 uur.

Het verdient aanbeveling beide dagdelen van een lezing te volgen. Volgt u zowel het ochtend- als het middagprogramma, dan wordt u een lunch aangeboden.

Holisan agenda Aanmelden

Holisan BV Postbus 242 8200 AE Lelystad

Opsturen in een gefrankeerde envelop naar:

Naam:

Adres:

Postcode, Woonplaats:

Tel. nr.

Aanmelding* voor onze lezingen en workshops verloopt on-line via:

www.holisan.nl/lezingenU vindt hier tevens een overzicht van onze Ayur-Wellness-workshops.

*Alleen als u niet beschikt over een internetverbinding, kunt u gebruik maken van onderstaande aanmeldcoupon.

Woensdag 22 april 2009 - Introductie Vedische Astrologie

Zaterdag 25 april 2009 - Pancha Karma Theorie (Wachtlijst)

Zaterdag 20 juni 2009 - Ayurvedic Rasayana & Practical Immunology

Vrijdag 26 juni 2009 - Introductie Vedische Astrologie

Zaterdag 5 september 2009 - Mixing Ayurvedic Oils: Special Recipes for Various Body-Mind Types and Indications

Zaterdag 12 september 2009 - Ayurvedische oliën, hun kracht en toepassingen (Wachtlijst)

Zaterdag 19 september 2009 - Basiskennis Ayurveda I

Zaterdag 10 oktober 2009 - De eenvoud van Ayurveda

Page 8: N I E U W S B R I E F V O O R A R T S E N E N T H E R A P ... · Açaí-bessen zijn rijk aan antocyanen, fytosterolen en essentiële vetzuren. Deze bestanddelen maken dat de Açaí-bes

SPECTRUM23 - �

Zaterdag 5 september 2009 - Mixing Ayurvedic Oils: Special Recipes for Various Body-Mind types and IndicationsThis lecture is open to professionals willing to explore and discover new depths of Ayurvedic massage. By following different recipes of medicated oils, Ayurvedic practitioners, wellness spa and health care practitioners and ayur-yoga therapists will expand their skills into Ayurvedic massages for men, women and children in different states and indications. Central theme will be a discussion on using various classical and complex Ayurvedic oils to design your own recipes for:

• self massage according to dosha type • divine combinations for chakra balancing and kundalini • maintaining and improving skin texture• increasing circulation and improving digestion• awakening the nervous system thereby reducing fatigue, bringing good night sleep• alleviating stress on weight bearing joints such as knees, ankle and lower back• easing backaches, headaches and neck aches caused due to muscular tension and

postures• antenatal care and post natal care• infants and children

In short, participants will learn about the effects of important Ayurvedic herbs such as brahmi, ashwagandha, shatavari and turmeric in classical ayurvedic massage oils for vata, pitta, kapha and tridosha. A lecture that will include many tips and instructions for performing the warm Ayurvedic oil massages.

Zaterdag 12 september 2009 - Wegens grote belangstelling herhaald: Ayurvedische oliën, hun kracht en toepassingenDe Ayurvedische massage kan niet zonder haar speciaal daarvoor bereide oliën. De receptuur op basis waarvan de Ayurvedische oliën bereid worden is eeuwenoud. Omdat er vaak ook nog een flinke dosis zonlicht bij komt kijken is hun bereiding in niet-tropische landen niet mogelijk.Bij de bereiding worden de ingrediënten zodanig gekozen, dat de oliën bepaalde effecten sorteren bij de menselijke constituties. Zo heb je oliën die vooral de lucht-elementen balanceren, de aarde- of de vuurelementen. Ook bestaan er vele Ayurvedische oliën met een krachtige prabhava ofwel geneeskrachtige werking. De vakkundig opgeleid Ayurvedisch massagetherapeut dient een groot inzicht te hebben in de oliën; zowel hun kleur, geur als consistentie moeten bij de massagetherapeut bekend en herkenbaar zijn. Omdat iedere olie zowel indicaties heeft en relatieve contra-indicaties is de kennis van de oliën erg belangrijk. Deze lezing is inmiddels volgeboekt. Bij aanmelding komt u op de wachtlijst.

Zaterdag 19 september 2009 - Themalezing: Basiskennis Ayurveda IEen algemene kennismaking met Ayurveda met aandacht voor alle belangrijke thema’s. Een populaire lezing die wij op speciaal verzoek jaarlijks herhalen. Aan de orde komen de overeenkomsten en verschillen met andere therapeutische systemen. Ook is er ruim aandacht voor de 6000 jaar oude ontstaansgeschiedenis van deze boeiende totaalgeneeskunde. Een deel van de lezing is gereserveerd voor een beschrijving van de voornaamste middelen uit de ayurvedische kruidenfarmacologie. Een aanrader! Goede boeken waarmee u zich eventueel kunt voorbereiden op deze lezing vindt u elders op onze website. Er bestaat traditioneel veel belangstelling voor deze themalezing. Schrijft u zich dus tijdig in om teleurstelling te voorkomen!

Zaterdag 10 oktober 2009 - De eenvoud van AyurvedaWe zien hoe de kennis van onze eigen constitutie, helpt te leven in harmonie met de ons omringende energie.Ayurveda wordt vertaald als de kennis van het leven. Deze “kennis van het leven” is universeel toe te passen, te begrijpen en voor ons Westerlingen heel toegankelijk.We zien hoe de kennis van onze eigen constitutie, helpt te leven in harmonie met de ons omringende energie. Tijdens deze dag gebruiken we de inzichten en de logica van Ayurveda om onszelf beter te leren kennen. Hoe en wat moeten we eten en hoe dient onze leefwijze te zijn om zowel lichamelijk als geestelijk in balans te zijn?Eigenlijk zou het thema van deze dag die gaat over de simpele, eenvoudige en wijze inzichten die Ayurveda geeft, ook Ayurveda op klompen kunnen genoemd worden!

Nieuwsbrief voor artsen en therapeuten.

Holisan Spectrum is een uitgave van Holisan BV.

De in deze nieuwbrief opgenomen informatie is uitsluitend bedoeld voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg.

Deze nieuwsbrief is met grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niettemin stelt Holisan BV zich niet aansprakelijk voor eventuele schade, voortvloeiend uit eventuele onjuistheden of onvolledigheden.

Holisan Health Products Postbus 2428200 AE LelystadNederlandTel: 0320-251313Fax: 0320-255805e-mail: info@holisan.nlwww.holisan.nlwww.granaatappel.nlwww.devicosmetics.nlwww.ayurwellness.nl

Copyright © 2009

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schrifte-lijke toestemming van de uitgever.

Holisan agenda