MOEDER TERESA STICHTING ULFT Hulp aan de allerarmsten Tel.: 0315-685640 Banknummer: NL49RABO0363853545 Fax: 0315-327300 Gironummer: NL23INGB0001183103 Commerzbank Emmerich:

Nijverheidsweg 13B DE41320800100753115100 7071 CH Ulft Handelsregister: 09098465

Email: info@moederteresa.com Internet:: www.moederteresa.com

.

NIEUWSBULLETIN Jaargang 1, nummer 4.

Belevingsverslag

Roemenië-reis 2014

Een gezelschap van veertien

personen bestaande uit

bestuursleden van de stichting, leden

van steungroep Helpende Hand,

vrijwilligers, relaties van de SOL en

belangstellenden bracht van 25 tot

29 september een bezoek aan

Oradea en omgeving. Een verslag

over hoop, kansen, kansloze

mensen, huisjes en trots. In

Roemenië wordt immers geen

aandacht aan de Roma en hun

levensbehoeften geschonken. Het is

niet een vergeten bevolkingsgroep,

maar een genegeerde groep.

Donderdag 25 september: Het is

iets na 05.30 uur als de eersten van

het reisgezelschap in Ulft arriveren.

De oogjes nog klein en nieuwsgierig

naar wat deze reis voor ervaringen

meebrengt. Na een kop koffie in de

kantine van de MTS verdelen we

ons volgens het schema in de drie

auto’s en de alom bekende gele

MTS-bus. Die is volgeladen met

winterkleding die in Oradea wordt

afgeleverd. Een voorspoedig eerste

deel van de reis volgt. De

deelnemers wisselen bij de diverse

rustmomenten van auto en leren hun

reisgenoten kennen en de verhalen

van hen die al eerder in Roemenië

waren. Na tussenstops in Duitsland

en Oostenrijk bereiken we na 1100

kilometer rond 19.00 uur de

Hongaarse grens. In Hotel Paprika in

Hegyeshalom, gelegen aan de

Hongaarse autobaan, wordt gestopt.

We schuiven aan voor de

avondmaaltijd, een schnitzel

voorzien van een imposant bord

groentes en zoeken onze kamers op.

Een van de vele MTS-projecten.

Vrijdag 26 september: Deze

ochtend is het wederom vroeg dag.

mailto:info@moederteresa.comhttp://www.moederteresa.com/

Harry Verhey meldt zich om 07.00

uur mooi op tijd als eerste in de

ontbijtzaal. Na een Hongaars ontbijt

pakken we snel de auto in, we willen

immers niet te laat in Oradea

arriveren.

Via Boedapest komen we bij de

Roemeense grens waar een colonne

van kilometers wachtende

vrachtwagens symboliseert dat één

Europa best lekker ‘bekt’, maar dat

daar in de praktijk nog lang geen

sprake van is. We verzetten onze

horloges, in Roemenië is het een uur

later. De industriestad Oradea heeft

ruim 200.000 inwoners, maar biedt

een troosteloze entree. Waar een

paar nieuwe fabrieken in eerste

instantie aardig ogen, komen al snel

de leegstaande asgrauwe gebouwen

in het zicht. Leidingen lopen boven

de grond, het oogt er smerig en

verkeersdeelnemers rijden lomp in

de rondte.

Aankomst in Oradea.

Om 15.00 uur arriveren we bij de

Fundatia Maica Teresa Oradea. We

worden hartelijk ontvangen door de

medewerkers Ili, Imi, Tünde en

Manyi. Ook Cathja Nagy-Meuleman

en Mimy Meuleman zijn er, zij zijn

reeds vooruit gegaan om kwartier te

maken en voorbereidingen te treffen.

Wij strekken met plezier even de

benen en zijn onder de indruk van de

omvang van de winkel, de

kledingvoorraad, de vriendelijkheid

van de mensen. Meteen wordt het

plan opgevat de tientallen dozen

winterkleding uit de bus te laden. Er

wordt een ketting gevormd, de

dozen gaan van hand tot hand en in

no-time is de bus leeg.

Harry en Leo, de meegebrachte

spullen gaan van hand tot hand.

De bestuursleden Leo Kok en Johan

Küster gebruiken de tijd voor een

afspraak met de lokale aannemer die

de MTS-huisjes bouwt en het

onderhoud pleegt. Met hem worden

de gemaakte afspraken punt voor

punt nagelopen.

Het blijkt dat de man nog de nodige

werkzaamheden te verzetten heeft.

Tegelijkertijd drinkt de rest van de

delegatie met voorzitter Mimy

Meuleman een kop koffie en we eten

een heerlijk Roemeens broodje

gezond.

Nadat de bus is ingeladen met

broden en voedselpakketten gaan we

niet veel later de auto weer in. We

brengen als eerste een bezoek aan

het watertappunt Saldabagiu. Daarna

gaan we de heuvels in naar Uileacu

de Munte.

Daar waar het in de winter 40

graden kan vriezen staat een badhuis

dat er is neergezet door de MTS.

Inwoners van deze enclave kunnen

er een paar uur per dag terecht om er

de was te doen en te douchen. Het

project ziet er op een ingezakte

dakgoot na erg netjes en verzorgd

uit, de beheerster is trots als haar een

pluim wordt gegeven over hoe netjes

zij het onderhoudt.

Het veelgebruikte badhuis in

Uileacu de Munte.

Iets verderop staan in Uileacu twee

Hendriksen-huisjes.

Als we er arriveren, komt een

indrukwekkende geur ons tegemoet.

Menselijke uitwerpselen niet ver van

de huisjes zorgen voor een gevoel

van afschuw. In dit huis wonen

gezinnen die het moeilijk hebben.

Het stinkt er niet alleen buiten een

uur in de wind, binnen is het niet

veel anders.

Naast de huisjes staat een schuur

waar illegaal Palenka wordt

gebrouwen. Dit tot drank verheven

sterk alcoholhoudende sapje trekt

buurtbewoners die met grote

jerrycans enorme hoeveelheden

komen halen. Bij de huisjes geven

we broden en levensmiddelen af.

Bij het huisje op de berg is

een stinkzooi.

Onderaan de heuvel houden we halt

bij Anna Toja (wederom Uileacu de

Munte) die het eerste door MTS

gebouwde huisje bewoont.

Het is een schrijnende situatie, een

huisje dat van binnen amper het

aanzien waard is.

Deze verstandelijk gehandicapte

vrouw bewoont het huis met haar

kinderen. Het laat zich raden dat van

een gedegen opvoeding niets terecht

komt.

En toch zijn de bewoners blij met de

initiatieven van de MTS, zo blijkt.

Voorheen wonend in plaggenhutten

en holen in de grond afgedekt met

een golfplaat en wat plastic is een

dak van de MTS een enorme

vooruitgang. Dat er ook andere

situaties zijn, getuigt het project iets

verderop.

In Cetariu staan vijf MTS-huisjes in

een blok. Deze zijn dicht bij de

bebouwde kom van het dorp

gerealiseerd. Bij twee huisjes is er

door de bewoners een aanbouw

gepleegd en binnen ziet het er netjes

uit. Van stank is geen sprake en de

in het huis woonachtige vrouw toont

trots haar verblijf.

Cathja praat met een van de

kinderen in Cetariu.

Er liggen kleden op de grond, de

kachel zorgt voor een behaaglijke

warmte. Waar ik ook niet aan kan

wennen is de deur die wijd open

blijft staan en ook de aanwezigheid

van het hele oude tv-toestel dat

aanstaat. Het lijkt geen primaire

levensbehoefte en toch weten de

Roma op een of andere wijze allen

een oude tv te bemachtigen. Terug

in de auto vertelt Johan over de

maatregelen die genomen worden,

het onderhoud en de nieuwe huisjes.

Bij de ingebruikname van MTS-

huisjes worden de oude hutjes zo

snel mogelijk met de grond gelijk

gemaakt om te voorkomen dat deze

nieuwe bewoners krijgen.

In Susturogic staat een MTS-huis

van Timmerfabriek Hendriksen.

Vanwege de sponsoring is het voor

Annerieke Hendriksen een speciale

gewaarwording. Binnen wordt de

Nederlandse delegatie verrast door

een man met glinsterende ogen. Hij

vertelt in gebroken Roemeens vol

passie over zijn viool en laat de

aanwezigen een stukje horen.

Hoewel hij er het symfonie-orkest

niet mee gaat halen is het mooi te

zien hoe hij geniet.

De violist maakt indruk op het

Nederlandse gezelschap.

Het schemert intussen en na een

lange dag wordt ons verblijfadres in

Oradea opgezocht. Na een

Roemeense maaltijd en een paar

biertjes gaat het licht uit. Tussen alle

ellende door haal ik me de violist

voor ogen, en de vreugde die de man

ondanks zijn situatie uitstraalde.

Zaterdag 27 september: Uitslapen

is er niet bij, na het ontbijt gaan we

voor een lange dag weer de auto in.

In Saniob beginnen we bij een

project waar de MTS in het verleden

samen met het Almende College (lo-

catie Wesenthorst) enkele huisjes

heeft gebouwd.

Cathja vertelt over een meisje dat de

eerste jaren van haar leven alleen

maar zittend doorbracht, de grote

gezinnen en het misselijkmakende

gedrag van vaders ten opzichte van

hun dochters. Het wemelt van de

kidz, goed is te horen dat ze allen

naar school gaan. Naast educatie

vindt hier ook aansluiting bij de

andere Roemenen plaats, ook al

denken die er vaak anders over.

Annie Schuurman en José Peters van

de Stichting Ontwikkelingswerk

Lichtenvoorde (SOL) kijken naar het

huisje in Saniob dat in het verleden

door de SOL-inzet kon worden

gebouwd. Beiden zijn onder de

indruk van de MTS-verrichtingen.

Speciaal programmaonderdeel is

daarna de opening van acht

nieuwgebouwde huisjes voor acht

gezinnen in Sannicoleau de Munte.

Nadat eerst onder luid gejuich

pakketten zijn uitgedeeld, wordt

duidelijk dat dit werk nooit klaar is.

Naast de woningen die MTS hier

gebouwd heeft, wonen onderaan de

heuvel mensen in plaggenhutten, in

krotten waar wij onze hond niet

zouden laten liggen of ons paard niet

zouden willen stallen.

In Sannicoleau de Munte worden

pakketten en broden uitgedeeld.

Een man ligt op bed, en lijkt niet

meer lang te leven te hebben. Mijn

adem stokt, ik weet even niets te

zeggen.

Sannicoleau de Munte.

André Nibbelink van het

Nederlandse gezelschap maakt het

meeste contact met de locals. Hij is

onafscheidelijk met zijn camera en

tovert met zijn foto’s glimlachen op

het gezicht van de kinderen.

Na de foto laat hij ze zien hoe ze op

de gevoelige plaat zijn vastgelegd,

ze glimmen van trots. André heeft

veel gelezen over de Roma en weet

zijn medereizigers veel te vertellen.

Ik zie Ton en Marijke Schreur

rondlopen. Als vrijwilligster in Ulft

ziet Marijke wekelijks de enorme

partijen kleding en andere

hulpgoederen voorbij komen.

Hier in Bihor ziet ze met eigen ogen

de noodzaak van de Ulftse

inspanningen. Bij de ceremonie is er

een toespraak van Mimy, ook de

burgemeester doet een woordje.

De openingsceremonie. Een lid van het provinciaal

parlement kan dan niet

achterblijven, ook hij spreekt ons

toe. De ceremonie duurt mij te lang

af, evenals verscheidene Roma. De

meesten willen zo snel mogelijk de

ranja en de cake, versnaperingen die

vanwege het feestelijke karakter

worden uitgedeeld.

Mimy wijst de Roma op de kansen

en mogelijkheden die de huisjes hen

bieden. In mijn gedachten denk ik

dat dit te vrijblijvend is, het zou best

van hen geëist mogen worden.

De Roma luisteren, verschillende

mensen houden een toespraak

welke ook weer vertaald wordt in

het Roemeens, Nederlands en

Hongaars.

De linten werden doorgeknipt.

Een applaus brengt me onder een

stralende zon snel terug in de

Roemeense werkelijkheid. Mimy

wordt onderscheiden voor de vele

verdiensten van haar en de stichting

waarvan zij de aanvoerder is.

De onderscheiding voor Mimy.

Na deze stop van enkele uren

bezoeken we een kinderdagverblijf

in hetzelfde plaatsje. De MTS heeft

hier meegewerkt aan de inrichting.

Het is leuk om naast felgekleurde

huisjes nu ook een van de andere

MTS-projecten te zien.

Het vele speelgoed wordt getoond

en Harry schenkt er een grote zak

vol knuffelberen.

De leidinggevende is vereerd en

spreekt de wens uit om in de

toekomst ook een TV met DVD in te

kunnen zetten.

Het kinderdagverlijf.

Dit om het voor handen zijnde

lesmateriaal op DVD aan de

kinderen te kunnen tonen.

Wij bezoeken hierna een weeshuis

dat in een oud kasteel in Sacueni is

gehuisvest.

De burgemeester die eerder Mimy in

het zonnetje heeft gezet, wijkt nog

geen moment van onze zijde en is

trots ons een en ander te kunnen

vertellen.

Het gedachtegoed van Moeder

Teresa wordt namelijk op meerdere

manieren in de wereld verspreid.

We krijgen een lokale lunch

voorgeschoteld, eentje die door ons

als erg lekker wordt omschreven.

Het volgende project is een wake-

up-call. In Rosiori is het vies, smerig

en er hangen rond de honderdvijftig

kinderen rond als we de ‘straat’

binnenrijden. Hoewel er ruimte is,

heeft slechts een enkeling een tuin

waar groente verbouwd wordt.

Jongeren in Rosiori.

Cathja verhaalt over de problemen,

de omvang van het project, meiden

die voor prostitutie-doeleinden

worden opgehaald. De pakketten

worden in ontvangst genomen, ik

vind de sfeer allesbehalve gezellig.

Kansloos krijgt voor mij wederom

een gezicht.

Mensen in Rosiori maken een

verveelde indruk.

Niet veel later word ik blij. Een

kleine commune in Tamaseu heeft

de was buiten hangen, de huisjes

zien er zowel van buiten als van

binnen onderhouden uit en een

vrouw verhaalt over haar twee

werkende zoons.

Het is een lichtpuntje van hoe het

verschaffen van onderdak een zet in

de goede richting is. Zo hoort het

ook, schetst Jan Ordelmans van De

Berkel.

Hij heeft veel armoe gezien elders

ter wereld, maar ook hij is geraakt

door de Roma in Bihor. In Parhida

heerst bedrijvigheid. Moeders

koesteren er hun kinderen, een beeld

dat lang niet overal te zien was. We

keren terug naar de winkel en laden

de laatste pakketten in voor zondag.

Ook gaan er honderden lege dozen

mee die in Nederland hergebruikt

worden.

Voor de laatste Roemeense avond

gaan we naar ons hotel. Hier volgt

een spontaan idee om geld in te

zamelen voor een TV en Dvd-speler

voor het kinderdagverblijf dat we

eerder op de dag bezocht hebben.

We zamelen 460 euro in, waardoor

we een tastbaar geschenk

achterlaten.

Zondag 28 september

Nadat de bagage in de auto’s is

geladen, rijden we naar als eerste

naar het huisje dat dankzij de opa en

oma van Annerieke jaren geleden

kon worden geplaatst. Het is te zien

door het bord aan de gevel, hetgeen

voor Annerieke en ‘schoonzus in

wording’ Anne Scholten een

speciale gewaarwording is.

Annerieke met de bewoners van het

door opa en oma gesponsorde huis.

Er is een stuk aan het huis gebouwd,

er ligt een stuk zeil op de schone

vloer en de tuin wordt netjes

onderhouden.

Cathja vertelt de bewoners in St.

Imreu over het bezoek en dat

Annerieke graag het door haar

grootouders mogelijk gemaakte

huisje wilde zien. De bewoonster

maakt van de gelegenheid gebruik

om aan Annerieke te vragen

wanneer de verf komt, aangezien het

verblijf na al die jaren wel een

kwastje gebruiken kan. Enigszins in

verlegenheid gebracht antwoordt

Annerieke dat ze dat niet weet.

Twee kilometer verder ligt het MTS-

kassenproject. Hier werken de

beheerders van de Maica aan het

poten, het plukken en gereedmaken

van de groentes. Zo komen er

dankzij het project aardappelen,

tomaten, aardbeien in de diverse

voedselpakketten. Harry toont zich

positief verrast als hij de kassen ziet.

Door een financiële inspanning in

samenwerking met een donatie van

de Rabobank heeft hij dit project

destijds van de grond getild. Zijn

ambitie om de stekjes op te kweken

en die vervolgens in de tuintjes van

de Roma-familie te ontwikkelen en

te verkopen, heeft hij laten varen. Te

hoog gegrepen, zo geeft hij reeds op

de heenweg aan. Eenmaal in

Roemenië moet ik hem gelijk geven.

Zelfstandigheid is iets wat de Roma

niet met de paplepel is ingegoten

Een van de kassen waar eigen

groentes worden gekweekt die

vervolgens worden uitgedeeld.

De kassen staan er echter goed bij,

er hangen tomaten, zowel plukklare

tomaten als groene rakkers die nog

enige tijd en warmte nodig hebben.

In Sallard is ten tijde van ons

bezoek een marktje.

In het iets verderop gelegen Sallard

heerst onvrede over een niet goed

functionerend waterpunt, iets

waarover Johan na terugkomst in

Nederland gelijk met de aannemer

contact zoekt.

Het valt op dat waar de huisjes in

lijn staan opgesteld, er veel meer

rust heerst dan waar de huisjes aan

beide zijden van een pad zijn

gebouwd. Ik krijg een hand van een

jochie van een jaar of zes. Hij heeft

blote voeten, maar schiet een bal

naar me toe. Voetballiefhebber als ik

ben, doe ik een trucje met de bal en

pass hem terug. Hij heeft

glinsterende ogen en glimlacht. Hij

steekt zijn duim op als we

wegrijden. Dankjewel, zo lijkt hij te

zeggen. Na het afscheid van onze

Roemeense gastheer en gastvrouwen

Ili, Imi, Tünde en Manyi op de

parkeerplaats van een supermarkt,

een groepsfoto en wat kleine

boodschappen aanvaarden we de

terugreis.

De groepsfoto.

Onder de indruk van hetgeen we

gezien hebben, het bespreken van

problemen en mogelijke oplossingen

gaat het via de Hongaarse grens en

Oostenrijkse grens richting

Duitsland. Daar arriveren we tegen

20.15 uur na de eerste 740 kilometer

in pension Memminger. We zijn

vermoeid door de ervaringen en de

kilometers. Voor 00.00 uur heerst er

een serene rust in het pension.

Onderweg naar huis.

Maandag 29 september: Deze dag

bestaat uit de resterende 760

kilometers naar Ulft. Iedereen laat

zijn gedachten de vrije loop. Na een

uitgebreide stop bij Würzburg,

knallen we de laatste honderden

kilometers door. Tussen 16.35 en

17.15 uur druppelen de auto’s

binnen bij de winkel in Ulft. Na een

kop koffie gaat iedereen ‘op hoes

an’. Ton steekt een duim op bij het

afscheid. Ik moet denken aan dat

jochie op blote voeten voor een

krotje in Sallard. De duim omhoog

als een dankjewel, met glinsterende

ogen, …..recht uit het hart.

Foto’s: André Nibbelink

Tekst: Remko Alberink