Min

or

MO

ES

Voor wie?

Een opleidingsgebonden minor voor studenten Geschiedenis en tevens toegankelijk voor andere BA-studenten (bijvoorbeeld van de opleiding Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie, Ruimtelijke Wenschappen, Economie en Bedrijf-skunde, Wijsbegeerte) die op zoek zijn naar een boeiende in-vulling van de vrije (minor) ruimte.

Omschrijving

Sinds de Val van de Muur in 1989 maakt de regio Midden- en Oost-Europa stormachtige ontwikkelingen door. Het communisme behoort tot het verleden. De communistische landen van toen bevinden zich in een transformatieproces. Een aantal van hen integreert in de westerse politieke, economische en militaire structuren en is inmiddels lid van de NAVO en van de Europese Unie. Andere staten (Rusland) gaan hun eigen weg.

In deze minor wordt aandacht besteed aan zowel de geschiedenis als aan de hedendaagse problematiek van de Europese staten die vroeger achter het IJzeren Gordijn lagen of, zoals Joegoslavië, een communistische maatschappijvorm kenden. Vandaag bestaan sommige landen niet meer: de Duitse Democratische Republiek werd met de Bondsrepubliek Duitsland herenigd, de Sovjetunie viel uit elkaar, Tsjechoslowakije werd gesplitst, Joegoslavië ging in een burgeroorlog ten onder.

De politieke, economische en culturele ontwikkelingen in deze regio staan in de minor Midden- en Oost-Europese Studiën centraal. De nadruk ligt op de 20e eeuw, de recente periode inbegrepen. In het inleidende hoorcollege MOES I komen echter ook oudere perioden ruimschoots aan bod.

www.twitter.com/moes_rug

www.facebook.com/middenenoosteuropastudies

MINOR Midden- en Oost-Europese Studiën(tevens vakgebonden minor opleiding Geschiedenis)

Opbouw Deze minor is een gezamenlijk onderwijsproject van de afdelingen Geschiedenis, Slavische Talen en Culturen en van Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie.

De minor is als volgt opgebouwd:MOES I Inleidend hoorcollege Midden- en Oost-Europa: toen en thans (10 ECTS)MOES II Hoorcollege/werkcollege Midden- en Oost-Europa: Beeld en zelfbeeld in Midden en Oost-Europa (10 ECTS)MOES III Verdiepend werkcollege Midden- en Oost-Europa: dictatuur en democratie (10 ECTS).

AanvangMet ingang van het 2e semester van het studiejaar

Inschrijving Progress

Vaste docentenDit interdisciplinaire keuzevak over historische en recente politieke, economische en culturele ontwikkelingen in Midden- en Oost-Europa wordt gegeven door docenten van de Faculteit Letteren (Geschiedenis, Slavische Talen en Culturen, Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie).De docenten betrokken bij deze minor zijn deskundigen op hun vakgebied bij uitstek:

Hans van Koningsbrugge

Afdeling Geschiedenis, Sectie Moderne Geschiedenis(Sovjetunie, Rusland, Nederlands-Russische betrekkingen)

Sipke de Hoop

Afdeling Geschiedenis, Sectie Eigentijdse Geschiedenis(Balkan, veiligheidsproblematiek en transformatieprocessen)

Stefan van de Poel

Afdeling Geschiedenis, Sectie Eigentijdse Geschiedenis(Midden Europa, cultuur)

Nienke de Deugd

Afdeling Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie (transformatieprocessen, integratie, Oekraïne)

Sander Brouwer

Afdeling Slavische Talen en Culturen(Oost-Europese en met name Russische literatuur)

Voor de komst van het communisme kenden de landen van Midden- en Oost-Europa en hun volkeren verschillende historische ontwikkelingen. De gemeenschappelijke historische noemers voor resp. Oost-Europa, Midden-Europa en de Balkan passeren in dit hoorcollege de revue. Aandacht voor het Russische tsarenrijk en de Sovjetunie en voor de Habsburgse monarchie waaruit later een aantal Midden-Europese staten ontstond. Tevens zal de Turkse invloed op de Balkan worden belicht.

Vanuit deze achtergronden zal vervolgens een aantal landen en volkeren worden geportretteerd, onder hen de Balten, Russen, Oekraïeners, Polen, Tsjechen, Hongaren, Roemenen, Serviërs en Albanezen. Aan de orde komen behalve historische kenmerken ook relevante culturele aspecten. De ‘grote historische lijnen’ worden afgewisseld met petite histoire om de geschiedenis van mensen in het ‘andere Europa’ aanschouwelijk te maken.

Tijdens de colleges worden de studenten geattendeerd op spraakmakende monografieën/romans ter verdere verdieping van het onderwerp. Op deze wijze raken zij vertrouwd met het beste wat

MOES I: Midden- en Oost-Europa: toen en thans

Verplichte literatuur MOES I• Perspectieven op Midden- en Oost-

Europa. Een gedeelde ruimte waar het verleden maar geen geschiedenis wordt (Assen 2011)

• eventuele documenten/artikelen die op het hoorcollege worden uitgereikt.

• zes literaire werken/monografieën over de regio.

Docenten: Sander Brouwer, Sipke de Hoop, Hans van Koningsbrugge, Stefan van der Poel en Hans Renner.

Wanneer? In het 2de semester

Waar? Rijksuniversiteit Groningen, Academiegebouw

In deze hoor- en werkcolleges worden de culturele en historische achtergronden belicht die bepalend zijn voor de beeldvorming van dat gebied dat we grofweg met Midden- en Oost-Europa aanduiden. Centraal staat de naoorlogse geschiedenis, dus 1945 tot heden. Met name in tijden van grote maatschappelijke veranderingen en transformaties (denk aan einde WOII en de val van de Muur) wordt de eigen identiteit opnieuw gewogen en gedefinieerd.

Naast enkele hoorcolleges die meer theoretisch georiënteerd zijn en handelen over begrippen als identiteit, nationalisme en herinneringscultuur, komen in andere juist meer culturele vormen aan bod, zo is er aandacht voor literatuur, film en muziek.

In de werkcolleges is het de bedoeling dat studenten een deelaspect behandelen en dit op originele wijze presenteren. Dit kan bijvoorbeeld aan de hand van een scenario building exercise, een interview of een analyse van een film, een muziekstuk of een literair werk.

MOES II: Beeld en zelfbeeld in Midden en Oost-Europa

DocentenSander Brouwer, Nienke de Deugd, Sipke de Hoop, Stefan van der Poel

Wanneer? In het 1ste semester

Waar? Rijksuniversiteit Groningen, Academiegebouw

In dit verdiepende werkcollege worden de problemen bestudeerd bij de overgang van een communistische dictatuur met planeconomie naar democratischer vormen van staatsbestel en politiek leiderschap in een markteconomie. Daarbij worden specifieke problemen van één of meer landen in het hedendaagse Midden- en Oost-Europa onderzocht (fluctuaties in de economie, corruptie en criminaliteit, politieke instabiliteit, schending van mensenrechten, enz.).

Ook wordt geanalyseerd, in hoeverre deze problemen erfenissen van een communistisch of zelfs nog ouder verleden zijn, of juist bijvoorbeeld tegenwoordig van globale aard zijn. De al dan niet veranderende bilaterale relaties tussen staten in de regio, vaak historisch belast door grensconflicten en minderhedenproblematiek, vormen eveneens onderdeel van deze module.

DocentenSipke de Hoop, Hans van Koningsbrugge

Wanneer? 1e of 2e semester (keuze uit twee verschillende vakken)

Waar? Rijksuniversiteit Groningen, Academiegebouw

MOES III: Midden- en Oost-Europa: dictatuur en democratie

“The worst thing about Communism

is what comes after”

- Adam Michnik (Pools dissident)

Meer informatie? Heb je belangstelling of wil je meer weten, neem dan contact op met de coördinator van het keuzevak, dr. S. de Hoop, Eigentijdse Geschiedenis. s.de.hoop@rug.nl , tel:

050-3636008.

Inschrijving via Progress.

www.twitter.com/moes_rug

www.facebook.com/middenenoosteuropastudies