Mini-dossier

Corona 2020Naam:

Klas:

Joepie!We zijn terug in onze klas! Maar wat is er nu eigenlijk gebeurd? Laat ons daar even over spreken en nadenken. Dan begrijpen we het beter.

Bovenbouw

Opdracht 1 Moeilijke corona-woorden begrijpen

1 Kort uitgelegd

Best eerst enkele woorden begrijpen. Zet het cijfer van het woord bij de passende uitleg. Markeer de belangrijke woorden.

corona Covid-19 epidemie quarantaine

Een ziekte die heel veel mensen plots en samen krijgen.

Wanneer je jezelf af-zondert en met niemand meer van dichtbij contact hebt.

Piepkleine deeltjes die we in onszelf opnemen. Enkele dagen later maken ze ons ziek. Dokters geven elk virus een eigen naam.

De ziekte die je krijgt als je besmet bent door het corona-virus. Het lijkt op de griep maar is wel erger. Vooral je longen waarmee je ademt krijgen het moeilijk.

pandemie medicijn immuunsysteem vaccin

Wanneer je eigen lichaam ervoor zorgt dat je een ziekte niet krijgt of overwint.

Een stof die de dokter je geeft nog voor je ziek wordt. Dat maakt je ster-ker tegen de piepkleine deeltjes van een virus.

Een ziekte die heel veel mensen op een korte tijd over de hele wereld krijgen.

Een stof die de dokter je geeft in een pil, siroop of spuitje. Het helpt je genezen.

2 Corona in het nieuws

Bekijk samen de berichten uit het nieuws. Bespreek samen wat je ziet en leest. Gebruik deze corona-woorden.

1

5

2

6

3

7

4

8

Opdracht 2 Veel vragen, niet evenveel antwoorden

1 Waarom moest de school dicht?

Simpel, omdat het coronavirus zeer besmettelijk is. We geven het heel vlug door aan elkaar. Kijk maar wat er gebeurt.

Vul aan. Kleur wie besmet wordt.

Ik heb griep. Ikzelf blijf besmet en besmet een andere persoon.

Ik heb het corona-virus. Ikzelf blijf besmet en besmet 3 andere personen.

dag 1

1

dag 1

1 + .Na enkele dagen

1 + .

Na enkele dagen

1 + .

Na enkele dagen

2 + .

Na enkele dagen

4 + .

Na enkele dagen

4 + .

Na enkele dagen

16 + .

Markeer wat klopt.

We blijven een poos uit elkaar. We doen niks en blijven doen zoals altijd.

We worden zelf minder vlug/vlugger besmet. We besmetten minder makkelijk/makkelijk iemand.

We worden zelf minder vlug/vlugger besmet.We besmetten minder makkelijk/makkelijk anderen.

De epidemie gaat trager/harder. De epidemie gaat trager/harder.

Het ziekenhuis kan/ kan niet alle zieke mensen goed opvangen en verzorgen .

Het ziekenhuis kan/kan niet alle zieke mensen goed opvangen en verzorgen.

Meer/minder mensen overleven de epidemie. Meer/minder mensen overleven de epidemie.

2

3

2 Nog meer vragen, nog meer antwoorden

Koppel de vraag met het juiste antwoord. Geef het cijfer van het juiste antwoord hetzelfde kleurtje als de vraag. Markeer wat je belangrijk vindt.

1 Waarom moesten we onze handen zo vaak wassen?

2 Waarom bleven we minstens op 1,5 m van elkaar?

3 Waarom mocht ik zeker niet naar oma en opa?

4 Waarom kon mama of papa niet gaan werken?

5 Waarom moest mama of papa wel gaan werken?

6 Waarom maakte elk land in de wereld hetzelfde mee?

1 De piepkleine deeltjes vliegen van mens naar mens als je niest of hoest. Daarom bleven we op minstens 1,5 m van elkaar.

2 Oudere mensen worden zieker door het virus dan jonge men-sen. Oma en opa zijn niet meer zo sterk als jij, gewoon omdat ze veel ouder zijn.

3 Het werk in een fabriek kan moeilijker worden. Kan je mama daar op 1,5 m blijven? Of misschien maakt je papa iets wat niemand toen meer nodig had?

4 Veel dingen kunnen we nooit missen. Denk aan voedsel. Of aan de vuilnisophaler. En na-tuurlijk ook aan alle mensen die in het ziekenhuis werken.

5 Het virus reist mee met men-sen. Als je het vliegtuig opstapt, reist het mee naar een ander land. En na enkele weken zit het over de ganse wereld.

6 De piepkleine deeltjes blijven ook zitten op onze handen. Daarom geen handen schud-den en vaak onze handen goed wassen.

3 Vragen die we nog niet kunnen beantwoorden. Lees, markeer en bespreek.

Waarom zijn we nu zo ziek geworden?

Wanneer hebben we een geneesmiddel en een vaccin?

Overal in de wereld zoeken wetenschappers naar een antwoord. Als we dit hebben, kunnen we ons beter beschermen.

Zou jij later ook een wetenschapper willen worden?

Wordt de wereld nu anders door corona?

Zou jij later willen nadenken over de toekomst van de wereld?

4

Opdracht 3 Corona en ruimte: hoe een Chinese vleermuis de wereld stil legde.

5

1

Hoe

het

vir

us z

ich

heef

t ver

spre

id

Le

es, m

arke

er e

n du

id a

lles a

an o

p de

kaa

rt.

Eind

dec

embe

r 201

9In

de

Chin

ese

milj

oene

nsta

d W

uhan

stel

len

dokt

ers

een

onge

kend

e vo

rm v

an lo

ngon

tste

king

vas

t bij v

eel

patië

nten

. Al v

lug

legt

men

de

link

naar

een

mar

kt m

et

leve

nde

dier

en. D

ie zij

n in

Chi

na p

opul

air.

De

eers

te p

ati-

ente

n be

zoch

ten

alle

maa

l de

mar

kt.

Zet (

1) b

ij Wuh

an.

Mid

den

janu

ari 2

020

We

zien

hie

r in

ons j

ourn

aal h

oe m

en in

Chi

na m

aatr

e-ge

len

neem

t. D

e pr

ovin

cie

Hub

ei g

aat i

n qu

aran

tain

e. E

r w

orde

n no

odzi

eken

huiz

en g

ebou

wd.

Chi

neze

n vi

eren

no

rmaa

l sam

en N

ieuw

jaar

op

25 ja

nuar

i. Dat

wor

dt v

er-

bode

n. R

eize

n do

or h

et g

rote

land

om

bij j

e fa

mili

e te

zijn

mag

nie

t mee

r. H

et v

irus h

eeft

intu

ssen

ook

land

en b

e-re

ikt i

n de

buu

rt: Z

uid-

Kore

a, J

apan

, Tha

iland

, Tai

wan

… Kl

eur e

r een

twee

tal in

op

de k

aart

. Zet

er (

2) b

ij.

Eind

janu

ari 2

020

Het

viru

s ber

eikt

Eur

opa.

Hie

r is a

lles n

og n

orm

aal m

aar

veel

men

sen

begi

nnen

zich

toch

zorg

en te

mak

en. D

e pr

ovin

cie

Lom

bard

ije in

Ital

ië w

ordt

als

eers

te st

reek

ha

rd g

etro

ffen.

Het

viru

s zit

nu h

eel d

icht

bij.

Ze

t (3)

bij L

omba

rdije

.

Eind

febr

uari

202

0Bij

ons

is h

et k

roku

svak

antie

. Nog

vee

l men

sen

hebb

en

niet

doo

r hoe

erg

het

gaa

t wor

den.

Ze

gaan

nog

skië

n in

de

Alp

en in

Ital

ië, F

rank

rijk

en O

oste

nrijk

. Na

een

wee

kje

skië

n ga

an ze

alle

maa

l ter

ug n

aar h

un la

nd, o

vera

l in

Euro

pa.

Zet (

4) o

p de

juist

e pl

aats

.

Mid

den

maa

rt 2

020

In o

ns la

nd is

het

viru

s beg

in fe

brua

ri va

stge

stel

d bij

en

kele

pat

iënt

en. B

egin

maa

rt g

aat h

et d

an p

lots

vee

l sn

elle

r. M

idde

n m

aart

nee

mt o

nze

rege

ring

deze

lfde

maa

treg

elen

als

zove

el a

nder

e la

nden

. Zo

kunn

en w

e oo

k ni

et m

eer n

aar d

e kl

as.

Zet (

5) o

p de

juist

e pl

aats

.

Eind

maa

rt 2

020

Het

cor

ona-

viru

s zet

zijn

snel

le re

is do

orhe

en d

e w

erel

d ve

rder

. Nu

heef

t ook

een

and

er g

root

land

gro

te p

robl

e-m

en d

oor h

et v

irus:

de V

eren

igde

Sta

ten.

De

milj

oene

n-st

ad N

ew Y

ork

telt

plot

s vee

l bes

met

tinge

n.

Zet (

6) o

p de

juist

e pl

aats

.

Begi

n ap

ril 2

020

Er k

omt g

oed

nieu

ws u

it Ch

ina.

De

maa

treg

elen

wer

-ke

n. D

e be

smet

tinge

n ne

men

ster

k af

. Men

sen

reiz

en

en w

erke

n er

opn

ieuw

. Ze

t (7)

op

de ju

iste

plaa

ts.

2

Onz

e ve

rbon

den

wer

eld

Besp

reek

sam

en.

Onz

e w

erel

d is

ster

k m

et e

lkaa

r ver

bond

en. E

en p

akje

gem

aakt

in

Chi

na, e

en re

isje

naar

de

VS, e

en m

ailtj

e na

ar A

ustr

alië

… al

lem

aal in

een

wip

ger

e-ge

ld.

Is d

it ee

n vo

orde

el o

f een

nad

eel?

In g

ewon

e tij

den,

in c

oron

a-tij

d?

1 W

ij mak

en ze

lf in

ons

land

wei

nig

of g

een

mon

dmas

kers

mee

r. D

ie k

unne

n w

e go

ed-

kope

r lat

en m

aken

in la

nden

in h

et o

oste

n, zo

als C

hina

. V o

f N?

2 W

e vl

iege

n vl

ot d

e w

erel

d ro

nd. H

et is

vee

l goe

dkop

er e

n m

akke

lijke

r dan

vro

eger

. V

of N

?

3 Vi

a he

t int

erne

t sta

an w

e w

erel

dwijd

in c

onta

ct m

et e

lkaa

r. D

at g

aat v

lug

en e

r kan

ve

el. W

e ho

even

nie

t mee

r ech

t naa

r iem

and

toe

te g

aan

om c

onta

ct te

heb

ben.

V

of N

?

6

Opdracht 4 Corona en tijd: ook van vroeger en veel erger

165 De pest van Antonius

Marcus Aurelius Antonius is keizer van het grote Romein-se rijk van 161 tot 180 na Christus.

In die tijd voert Antonius een jarenlange oorlog in de streek van wat nu Syrië, Iran en Irak is. Op het einde van die oorlog worden zijn troepen ziek. Men denkt van de pokken of mazelen.

Wanneer ze zich terugtrekken naar hun thuisland, nemen ze de ziekte mee tot in het grote Rome. De gevolgen zijn groot.

Miljoenen mensen overleven het niet. Ook in onze streek vallen doden want ook bij ons heersen de Romeinen.

1347-1351 de Zwarte Dood of builenpest

In 1347 meert een koopvaardijschip aan op het Italiaanse eiland Sicilië. Het schip komt uit het oosten en de beman-ning is ziek. Zij hebben zwarte plekken en builen op hun lichaam.

De ziekte komt van de zwarte rat en wordt overgedragen door de beet van een vlooi. Die twee beestjes vond je toen overal.

Dan gaat het vlug. Vanuit Italië gaat de pest Europa rond. Er vallen miljoenen doden, ook al omdat de meeste mensen al zwak zijn door jaren hongersnood.

De man hiernaast is de pestmeester. Hij moet onderzoe-ken of iemand de pest heeft. Dan moet die in quarantai-ne. Om zich te beschermen draagt hij speciale kledij, zoals het snavelmasker. Dat stopt hij vol kruiden om de ziekte niet te besmetten. Of dit echt zo was en of het echt werk-te, is niet zeker.

1918 Spaanse griep

De eerste wereldoorlog (1914-1918) heeft vier jaar lang gewoed in Europa. Ook Amerikaanse soldaten vechten mee. Enkelen onder hen komen ziek naar Europa. Hun griep verspreidt zich snel. Bij de Amerikanen sterven bijna evenveel soldaten door de griep als door de gevechten.

Wanneer soldaten op het einde van de oorlog terugkeren naar huis, verspreidt de griep zich over Europa. De men-sen zijn na vier jaar oorlog verzwakt. Er vallen miljoenen doden. Opvallend is dat dit vooral jonge mensen zijn. Kinderen en ouderen lijken beter bestand.

7

Stap

1

Pand

emie

ën z

ijn n

iet n

ieuw

. Lee

s de

teks

tjes.

Mar

keer

wat

je b

elan

grijk

vi

ndt.

Als j

e da

t kun

t, zo

ek je

op

het i

nter

net b

ijkom

ende

info

.

Stap

2

We

plaa

tsen

in d

e tij

d.

Zet d

e nu

mm

ers o

p de

juist

e pl

aats

op

de e

euw

enba

nd e

n pe

riod

enba

nd.

1 de

pes

t van

Ant

oniu

s 2

de Z

war

te D

ood

3 de

Spa

anse

grie

p 4

het c

oron

aviru

s St

ap 3

We

gaan

op

zoek

naa

r gel

ijken

isse

n. Z

et d

e cij

fers

hie

rnaa

st in

of n

aast

de

zin

(nen

) waa

rin je

een

gel

ijken

is vi

ndt m

et d

e Co

rona

-pan

dem

ie n

u.

1 H

et c

oron

aviru

s is v

an d

ierlij

ke o

orsp

rong

. De

bron

zijn

wel

licht

vle

erm

uize

n op

een

mar

kt v

an le

vend

e di

eren

. 2

Het

cor

onav

irus i

s eer

st v

astg

este

ld in

het

oos

ten

of A

zië,

mee

r bep

aald

in

de C

hine

se st

ad W

uhan

. 3

Het

cor

onav

irus i

s zee

r bes

met

telij

k en

ver

spre

idt z

ich

vlug

ove

r de

gans

e w

erel

d.

4 H

et c

oron

aviru

s kun

je a

frem

men

doo

r men

sen

af te

zond

eren

, in q

uara

n-ta

ine.

5

Het

cor

onav

irus r

eist

mee

met

men

sen

die

al b

esm

et zij

n.

6 J

e ku

nt je

zelf

besc

herm

en d

oor p

asse

nde

kled

ij.

Stap

4

Er is

wel

één

bel

angr

ijk g

root

ver

schi

l met

de

gruw

elijk

e vo

orbe

elde

n ui

t het

ve

rlede

n. D

it ke

er v

alle

n er

gee

n m

iljoe

nen

dode

n.

Besp

reek

sam

en. H

oe k

omt d

at?

Den

k aa

n vo

lgen

de w

oord

en:

wet

ensc

happ

elijk

ond

erzo

ek –

ziek

enhu

izen

– m

aatr

egel

en –

qua

rant

aine

-v

rede

…

17e

eeuw

on

ze ti

jdp

reh

isto

rie/

ou

dh

eid

de

mid

del

eeu

wen

de

nie

uw

e ti

jden

500

1500

1945

12e

eeuw

11e

eeuw

10e

eeuw

9e e

euw

8e e

euw

7e e

euw

6e e

euw

5e e

euw

4e e

euw

3e e

euw

2e e

euw

1e e

euw

1e e

euw

2e e

euw

3e e

euw

4e e

euw

5e e

euw

6e e

euw

7e e

euw

8e e

euw

9e e

euw

10e

eeuw

11e

eeuw

12e

eeuw

13e

eeuw

14e

eeuw

15e

eeuw

16e

eeuw

18e

eeuw

19e

eeuw

21e

eeuw

na C

.

500

1000

1500

2000

1 v. C.

501

1001

1501

2001

1 n. C.

voor

C. C

.

501500

20e

eeuw

165

1347

- 13

5119

1820

20

8

Opdracht 5 Corona en mens en maatschappij: plots helemaal anders plots een zeer groot verschil

1 Voor en tijdens

Verbind wat bij elkaar hoort.

Voor Tijdens

2 Hoe hard heb je het gemist?

Kleur de meter in van 1 (een beetje) tot 5 blokjes (heel hard). Vertel erover.

3 Wat gebeurt er? Verklaren jullie?

Veel zaken die we gewoon waren voor de crisis, konden plots niet meer (en nog niet).

Bespreek onder elkaar.

1 Gingen je mama en papa nog werken? Er waren mensen die plots geen werk meer hadden, en er waren mensen die plots veel meer moesten werken. Hoe kwam dat? Hoe is het nu?

2 Plots was het heel druk in de supermarkt. Mensen vulden winkelkarren vol. Dat heet hamsteren, zoals een hamster zijn voedsel opspaart in zijn kaken. Hoe kwam dat? Hoe is het nu?

3 Plots had iedereen het over mondmaskers? Die hadden we niet genoeg dus begon ieder-een maskers te maken. Hoe kwam dat? Waar worden die maskers anders gemaakt? Hoe is het nu?

4 We zijn heel wat weken niet naar de klas gekomen. Hoe hebben jullie dat thuis opge-lost? Heb je kunnen leren? Hoe is het nu?

9

10

Opdracht 6 Wie beslist er?

In de tijd dat we thuis waren, hoorde je heel wat over maatregelen en afspraken. Voor de crisis zijn die er ook maar dan valt ons dat zo niet op. Gewoon, omdat we die gewoon zijn, zoals de verkeersregels. Maar als die maatregelen ongewoon zijn, valt dat wel heel hard op. Maar wie beslist er dat?

Koppel de maatregel aan de juiste beslisser. Verbind.

De federale regering bestuurt ons land. De beslissingen van haar ministers gelden voor elke Belg. Hier zijn de premier en de minister van binnenlandse zaken belangrijk.

In de Vlaamse scholen wordt vanaf 16 maart geen les meer gegeven. Kinderen die thuis kunnen blijven, moeten dat doen.

De Vlaamse regering bestuurt Vlaanderen. De beslissingen van haar ministers gelden voor alle Vlamingen.

In een gemeente dichtbij Nederland, controleren agenten wie de grens over rijdt.

De gouverneur van de provincie kan beslissingen nemen in zijn provincie. Dat gebeurt zeker als daar een ramp gebeurt.

Bijeenkomsten en evenementen worden in het ganse land verboden vanaf 15 maart.

De burgemeester bestuurt samen met de schepenen de gemeente. Zij nemen beslissingen voor haar inwoners.

Aan de West-Vlaamse kust is geen enkele tweedeverblijver welkom. De politie controleert.

© ANP

11

Opdracht 7 Onze helden

1 Hoe hard klap je voor… ?

Kleur de meter in van 1 (een beetje) tot 5 handjes (heel hard). Waarom moesten die mensen echt wel blijven doorwerken? Wat als ze dat niet deden of konden? Wat was het gevaar voor hen? Bespreek het samen.

12

Opdracht 8 Een heel aparte selfie

Ben je klaar om je selfie te nemen? Ja! Je denkt na op je eentje. Antwoord dan zo eerlijk mogelijk.

Straks kan je er iets over vertellen maar dat hoeft niet. Dat beslis je zelf.

1 Teken. Toen ik thuis was, voelde ik me

soms soms soms

2 Kruis aan.

Ben je bang geweest?

neen soms vaak

3 Teken of schrijf.

Wat ga je nog lang onthouden?

5 Kruis aan.

Denk je dat er nu iets gaat veranderen na de coronacrisis?

neen misschien ja, zeker

6 Schrijf op.Stel dat je een film of boek zou maken over wat we nu beleven. Hoe zou je die noemen?

4 Teken of schrijf op.Heb je ook iets geleerd? Ga je nu iets anders doen dan voorheen? Wat?

Verantwoordelijke uitgeverNV Die Keure

Kleine Pathoekeweg 38000 Brugge, België

RPR 0405 108 325Bestelnummer 651000633