Protocol mediawijsheid

Basisschool De Regenboog

InhoudMediawijsheid..................................................................................................................................4Internet............................................................................................................................................5

Voordelen van het internet..........................................................................................................5Risico’s van het internet...............................................................................................................5Gedragscode.................................................................................................................................6Tips om de eigen privacy te beschermen.....................................................................................6Tips voor ouders...........................................................................................................................7

Smartphones....................................................................................................................................8Voordelen.....................................................................................................................................8Risico’s..........................................................................................................................................8Gedragscode voor leerlingen.......................................................................................................9Gedragscode voor leerkrachten...................................................................................................9

Sociale media.................................................................................................................................10Facebook....................................................................................................................................10Twitter........................................................................................................................................10Privacy........................................................................................................................................10Gedragscode voor leerlingen.....................................................................................................11Gedragscode voor leerkrachten.................................................................................................11

Overtreden gedragscodes..............................................................................................................12Procedure bij overtreden...........................................................................................................12Aanvulling voor smartphones.....................................................................................................12

Veiligheidsgaranties.......................................................................................................................13Schoolafspraken.............................................................................................................................13

Algemeen....................................................................................................................................13Gegevens....................................................................................................................................13Informatie en bestanden zoeken...............................................................................................13Social media en mail...................................................................................................................13

Toelichting competenties mediawijsheid......................................................................................15Begrip..........................................................................................................................................15Gebruik.......................................................................................................................................15Communicatie............................................................................................................................16Strategie.....................................................................................................................................16

Bijlagen...........................................................................................................................................17Bijlage 1 – internetprotocol (contract).......................................................................................17Bijlage 2 – competenties leerlingen...........................................................................................19Bijlage 3 – competenties leerkrachten.......................................................................................19

Mediawijsheid

De afgelopen jaren heeft het onderwijs een flinke metamorfose ondergaan. Doordat technologische ontwikkelingen hun intrede in de klas hebben gemaakt, hebben de leerkracht en de leerlingen een schat aan nieuwe mogelijkheden tot hun beschikking gekregen. Wij zien het als onze taak om onze leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op en te ontwikkelen in de zogeheten ‘21st Century Skills’.

Deze ‘Skills’ (vaardigheden) staan, naast rekenen en taal, centraal in het aanbod van het onderwijs in

de 21e eeuw. Een aantal van deze vaardigheden heeft betrekking op mediawijsheid:

Alle kennis, vaardigheden en de mentaliteit die we nodig hebben om bewust, kritisch en actief mee te doen in een wereld waarin media een bepalende hoofdrol speelt.

Sociale media zijn het podium waarop het leven van jongeren zich voor een belangrijk deel afspeelt. Jongeren leggen niet alleen contact en kletsen via de sociale media, maar ze gebruiken ze ook om meer en beter mee te leren. Een kans dus voor het onderwijs! Leerlingen zijn extra gemotiveerd voor de lessen waarbij sociale media worden ingezet. Dat sluit namelijk aan bij hun belevingswereld.Zowel in het vervolgonderwijs als op de arbeidsmarkt is het steeds belangrijker dat je met sociale media uit de voeten kunt. Het is daarom van belang om leerlingen mediawijs te maken en hen de ‘netiquette’ bij te brengen, de ongeschreven regels over hoe je je moet gedragen op het internet. Wat kan je wel en wat kan je niet via het internet de wereld in sturen?! Maar ook in het gebruik van internet moeten leerlingen mediawijs gemaakt worden. Welke bronnen zijn betrouwbaar? Hoe openbaar zijn profielen op sociale media? Op welke content is auteursrecht van toepassing? Kinderen en jongen hebben vaak geen idee, dat moeten ze leren.

In dit protocol staat beschreven welke media bedoeld worden en hoe we bewust, kritisch en actief deelnemen aan deze wereld. Het gaat er vooral om een houding te creëren waarmee alle betrokkenen van Basisschool De Regenboog zich op een veilige manier in deze mediawereld bewegen zonder zichzelf en/of anderen in de problemen te brengen.

InternetHet computerverkeer op basisschool De Regenboog verloopt in steeds grotere mate via het internet. Educatieve programma’s draaien steeds meer ‘in the Cloud’, ook worden gegevens steeds vaker via internet bewaard op externe servers en staan programma’s die gedraaid worden op het digibord online. Dit internetverkeer verloopt over het algemeen zonder dat de gebruiker zich ervan bewust is dat hij of zij zich op het internet bevindt.

Pas wanneer een gebruiker zich buiten deze omgeving begeeft zal deze zich ervan bewust zijn op het internet te zijn. Het bekijken van tv programma’s op het digibord, filmpjes via YouTube, een spelletje, of iets opzoeken zijn daarvan de meest gebruikte toepassingen op school. Leerlingen vanaf groep 5 worden in staat gesteld m.b.v. internet informatie te zoeken en te verwerken. Op basisschool De Regenboog gaan we uit van de strategie van ‘begeleidend confronteren’: we leren de leerlingen omgaan met internet zoals het is.

Internet maakt deel uit van de maatschappij. Net als in de rest van de maatschappij moeten kinderen leren wat goed is en wat niet goed is, wat kan en wat niet kan. Zoals we kinderen leren om te gaan met elkaar, met druk verkeer en met democratie, zo doen we dat ook met internet: onder begeleiding stapje voor stapje de wereld van het internet eigen maken. We bespreken met de kinderen behalve de gevaren en risico’s van het internet ook vooral de voordelen ervan.

Voordelen van het internet Leerlingen en leerkrachten maken van het internet gebruik als onderdeel van het onderwijs: als

hulpmiddel bij de les, om informatie te zoeken, om te oefenen, om deskundigen te raadplegen en om contact met anderen te leggen.

Software die voor het onderwijs wordt ontwikkeld (waaronder software als ondersteuning voor methodes) verwijst naar internetsites voor aanvullend materiaal. Internetactiviteiten worden steeds meer onderdeel van methodes en leergangen.

Risico’s van het internet Niet alle plaatsen op internet zijn geschikt voor kinderogen. Ongewenst is niet alleen

pornografie, maar ook teksten of afbeeldingen die betrekking hebben op bijvoorbeeld extreem geweld, racisme of extremisme.

Sommige websites hebben een onvolledige, misleidende of foutieve inhoud, Wanneer kinderen persoonlijke informatie doorgeven (bijvoorbeeld via sociale netwerken) kan

dit leiden tot schadelijke contacten. Door het ‘anonieme karakter’ van het internet kan gebruik van grof of kwetsend taalgebruik

worden uitgelokt. Het verspreiden van auteursrechtelijk beschermd materiaal op internet is zonder toestemming

van de gerechtigde niet toegestaan.

Om gebruik te kunnen maken van de voordelen van het internet en de risico’s van het internet zo veel mogelijk te beperken stellen we onderstaande gedragscode op. Van iedereen die op en/of namens de school gebruik maakt van het internet wordt verwacht dat ze zich hieraan houden. In het volgende hoofdstuk wordt beschreven wat te doen wanneer iemand zich niet aan de gedragscode houdt.

Gedragscode Leerlingen worden goed begeleid; zij worden door de leerkrachten gewezen op welke

manieren zij informatie kunnen zoeken, verwerken en uitwisselen. Leerkrachten beschikken over voldoende (internet)vaardigheden en kennis. Leerkrachten en ouders zijn zich bewust van de risico’s van het internet. Deze worden

besproken tijdens de informatieavond aan het begin van het schooljaar. Leerkrachten volgen de verrichtingen van de leerlingen. Ook kunnen ze een leerling vragen te

tonen wat deze heeft gedaan op internet (‘begeleidend confronteren’). In gevallen van vermoed misbruik wordt via de ‘geschiedenis’ controle uitgeoefend.

De netwerkomgeving is beveiligd. De systeembeheerder (BCSA) en de ICT-coördinator van de school zijn verantwoordelijk voor het beheer van de beveiligingssoftware en het onderhoud.

Er worden door de gebruikers geen internetsites bezocht die obscene, tot haat opruiende of anderszins aanstootgevende informatie bevatten. Komt een kind per ongeluk toch op een site die hieronder valt dan klikt het deze weg en meldt dit bij de leerkracht. Samen wordt dan bekeken hoe dit in de toekomst voorkomen kan worden (bijvoorbeeld door zorgvuldige zoektermen te kiezen).

Cyberpesten maakt onderdeel uit van het pestprotocol. Er wordt geen tijd besteed aan zaken die niet met school/onderwijs te maken hebben zonder

dat daarvoor om toestemming van de leerkracht is gevraagd. Persoonlijke opvattingen worden niet voorgesteld als opvattingen van de school (en het

schoolbestuur). Bedenk dat je ook in ‘privétijd’ als leerkracht wordt ‘gezien’ op social media! Het uploaden, downloaden of anderszins overbrengen van materiaal waarop rechten van

derden rusten (bijvoorbeeld auteursrechten) wordt niet als legaal gebruik gezien. Vertrouwelijke informatie wordt niet gepubliceerd op het internet. Er worden geen gebruikersnamen van andere personen geopend of gebruikt zonder

toestemming van die personen. Bovenstaande gebruikersvoorwaarden zijn uitgewerkt in duidelijke regels waarin het positieve

gedrag wordt benadrukt (internetprotocol – contract, zie bijlage). Deze worden met de leerlingen besproken en bij de computers opgehangen.

Tips om de eigen privacy te beschermen

Om leerlingen ook buiten school bewust met het internet en social media om te laten gaan wordt regelmatig aandacht besteed aan hoe kinderen bewust met hun eigen privacy om kunnen gaan. De volgende punten staan daarbij centraal: Vraag toestemming aan je ouders als je alleen ergens gebruik maakt van social media (Twitter,

Facebook, enz.) Gebruik niet je eigen naam maar een ‘nickname’ Geef geen gegevens van jezelf (of vrienden) die je op de chat ontmoet. Dus geen mailadressen,

namen, telefoonnummers enz. Reageer niet op schelden of ‘rare’ (bijvoorbeeld seksuele) vragen. Spreek niet zomaar af met iemand die je van social media kent. Ook niet bellen, vraag altijd

toestemming aan je ouders! Accepteer geen onbekenden en verwijder onbekende mensen uit je vriendenlijst. Bedenk dat alles wat je op internet zet terug te vinden is! Bedenk goed welke informatie (en

foto’s) van jezelf door iedereen gezien mogen worden.

Tips voor ouders

Praat geregeld met uw kinderen over wat ze online doen en met wie ze praten. Interesse tonen in de online activiteiten van uw kind betekent niet een gebrek aan vertrouwen. Zoals u geïnteresseerd bent in de echte vrienden van uw kinderen, kunt u ook interesse tonen in hun internetvrienden.

Surf regelmatig samen met uw kind. Neem de tijd om te zien wat uw kind op het internet doet, wat zijn of haar interesses zijn en leer zelf ook werken met de programma's die uw kind gebruikt.

Maak duidelijke afspraken over het internetgebruik zoals de tijd die hij of zij online doorbrengt. Internet is leuk en leerzaam maar net als volwassenen kunnen kinderen zo in hun 'internetleven' opgaan, dat het ten koste gaat van hun 'gewone' leven.

Help uw kind een nickname of e-mailadres te kiezen waaruit geen persoonlijke informatie kan worden afgeleid.

Help uw kind met het beveiligen van het aangemaakte (facebook, twitter, instagram e.d.) account. Deze zijn vaak zo in te stellen dat onbekenden niets of weinig kunnen zien wanneer ze dit account bekijken.

Maak uw kind duidelijk dat op internet niet alles is wat het lijkt. Wie zich voordoet als leeftijdsgenootje is mogelijk een volwassen man. Wie zich voordoet als vriend is misschien niet te vertrouwen.

Meer informatie vindt u op www.digibewust.nl

Bring your own device! (BYOD)Met smartphones worden lessen leuker, maar hoe zorg je ervoor dat leerlingen verantwoord gebruik maken van hun smartphone? Daar moet je als leerkracht en als school duidelijke afspraken over maken. Leerlingen mogen tijdens de les niet bellen, sms’en of privéberichten uitwisselen via sociale media. De leerkracht bepaalt wanneer en waarvoor een leerling zijn smartphone en het schoolnetwerk (wifi) mag gebruiken. Een kwestie van duidelijke instructies en vertrouwen. Aangezien we niet weten hoe dit aspect zich in de toekomst ontwikkelt laten we de nadere uitwerking hier nog wat open. Dit zal zeker in de komende jaren nog onze aandacht vragen.

Het inzetten van de eigen smartphone is ook praktisch; je kunt als leerkracht gebruik maken van internet, sociale media en apps, zonder dat daarvoor een computerlokaal beschikbaar hoeft te zijn.

Voor het toestaan van smartphones in de klas is het noodzakelijk om duidelijke instructies op te stellen, misschien zelfs wel in overleg met leerlingen.

Hieronder wordt beschreven wat de voordelen en de risico’s zijn en wat de gedragscode is.

Voordelen

Veiligheid Voor jonge kinderen is de mobiele telefoon vooral een veiligheidsvoorzorg. In vrijwel alle

gevallen heeft een kind een mobieltje gekregen om bereikbaar te zijn voor de ouders.

Contact met vrienden (sociale netwerken) Wanneer de kinderen ouder worden wordt het contact met vrienden belangrijker. Dit verloopt

veelvuldig via de mobiele telefoon. Bestanden als foto’s worden met elkaar gedeeld.

Multimediale functies Naast bellen en sms’en wordt de smartphone gebruikt als muziekspeler, fotocamera, voor

spelletjes, internet, filmpjes kijken, en voor social media (whatsapp, twitter, facebook). De smartphone kan ook interactief ingezet worden bij het digibord. Met ProConnect kun je

interactief werken met Prowise Presenter.

Risico’s

Zicht houden op de kosten: veelvuldig gebruik van de telefoon op internet kan flinke kosten met zich meebrengen.

Informatie uitwisselen met anderen. Contacten kunnen andere bedoelingen voorwenden dan ze eigenlijk in gedachten hebben (en zich als andere personen voordoen dan ze in werkelijkheid zijn). Ook kunnen berichtjes via sociale netwerken leiden tot ruzie door bewust of onbewust kwetsende taal te gebruiken.

Gedragscode voor leerlingen

Het meenemen van de mobiele telefoon is op eigen risico. De mobiele telefoon wordt uitgezet. De school kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor

mobiele telefoons die wegraken. In bijzondere omstandigheden kan door de leerling toestemming gevraagd worden om de

mobiele telefoon in de klas bij zich te mogen houden (op ‘stil’). De leerkracht kan in bepaalde gevallen toestemming geven om specifieke functies van de

mobiele telefoon van een leerling in te zetten (bijvoorbeeld voor het maken van een foto of een filmpje, het beluisteren van muziek, het werken met ProConnect).

Gedragscode voor leerkrachten

Leerkrachten zetten hun mobiele telefoon tijdens de les op ‘stil’ . Gebruik van de mobiele telefoon tijdens lestijd is alleen in noodgevallen toegestaan. Wanneer de leerkracht naar de gym gaat of uitstapje heeft, zorgt deze ervoor dat er een

mobiele telefoon mee gaat voor noodgevallen. De BHVers hebben hun mobiele telefoon op school altijd bij zich. De leerkracht kan zijn mobiele telefoon gebruiken om foto’s of filmpjes te maken. Bij bepaalde werkvormen kunnen specifieke functies van de mobiele telefoon ingezet worden;

bijvoorbeeld Prowise Presenter of social media.

Sociale media

Het is belangrijk om over de gevolgen van het gebruik van sociale media in de klas te praten. Zo kun je leerlingen er van bewustmaken dat sociale media erg afleiden: je kunt niet tegelijkertijd Twitteren en opletten in de klas. Samen kun je bepalen op welke manier sociale media kunnen bijdragen aan de les. Door leerlingen er bewust bij te betrekken, maak je ze ook medeverantwoordelijk.

Een van de belangrijkste kenmerken van sociale media is dat je, onafhankelijk van tijd en plaats, kennis kunt delen en kunt samen werken. Het werkt stimulerend om de gebruikelijke lesmethode af te wisselen met andere middelen.

Wanneer je besluit sociale media in te zetten in de klas is het belangrijk om de kansen hier van in te zien. Maar ook om te blijven reflecteren: het blind omarmen van sociale media in de klas werkt niet, je moet op zoek naar een goede balans. Wees kritisch en luister naar mensen die weerstand bieden; dat kan heel zinvol zijn.

Facebook

Voor PR-doeleinden heeft Basisschool De Regenboog een Facebookpagina ,die beheerd wordt door….De school bepaalt met wie deze pagina gedeeld wordt.

Daarnaast biedt Facebook ook educatieve kansen in de klas. Facebook werkt interactief: leerlingen kunnen hun eigen werk presenteren, waar andere klasgenoten weer op kunnen reageren. Facebook vraagt een actieve houding van de leerlingen. Ze leren online samen te werken en kennis te delen. Binnen een speciale Facebookgroep kunnen leerlingen artikelen en berichten posten.

Facebook is openbaar. Ook ouders kunnen via deze pagina’s meer betrokken raken bij de lessen van hun kinderen. Bij groepen bepaal je zelf of de groep open is (voor iedereen zichtbaar) of gesloten (je moet toestemming vragen om lid te worden). Een groep kun je oprichten rondom een thema, een vak of een klas.

Wanneer je als leerkracht Facebook besluit in te zetten verwachten wij als school dat je een professioneel account aanmaakt. Je privéaccount houd je gescheiden. Voor pagina’s en groepen is het overigens niet nodig om ‘vrienden’ te zijn met leerlingen.

Twitter

Hoewel Twitter erg vluchtig lijkt, is het een interessant medium voor het onderwijs. Twitter functioneert als een sociaal spinnenweb, waarin alle leerlingen met korte lijntjes aan elkaar zijn verbonden.

Twitter leent zich ook voor kennisoverdracht. Leerkrachten kunnen links naar interessante boeken of teksten sturen of verwijzen naar filmpjes op YouTube. Met Twitter beginnen de leerlingen hun eigen zoektocht naar antwoorden en leren ze kort en bondig formuleren.

Privacy:

Op facebook kun je zelf de privacyinstellingen aanpassen en bepaal jij met wie je het materiaal wil delen.

Twitter is openbaar, maar het maken van een besloten groep is mogelijk, het is dan echter niet mogelijk een tweet door te sturen.

Instagram is een online fotodienst. Instagram mag foto’s voor promotiedoeleinden gebruiken en de foto’s zijn standaard openbaar.

Flickr is een online fotodienst. De gebruiker kan opgeven onder bij het uploaden van foto's onder welke voorwaarden anderen de foto mogen gebruiken. Foto's kunnen in een privégedeelte worden geplaatst of toegankelijk worden gemaakt voor gebruikers die toestemming hebben van de uploader.

Pinterest is een digitaal prikbord, je bepaalt zelf of je prikbord openbaar is of met wie je je prikbord wil delen. Andere gebruikers kunnen de artikelen die zij bij andere gebruikers vinden, plaatsen op hun eigen prikbord.

Gedragscode voor leerlingen:

Tijdens de les worden geen privéberichten geplaatst of verstuurd. Overleg bij het plaatsen van foto’s van leerlingen of iedereen het ermee eens is dat deze foto

op sociale media geplaatst wordt. Er worden alleen foto’s geplaatst waar meerdere kinderen op staan (nooit foto’s waar maar

één kind op staat).

Gedragscode voor leerkrachten:

Gebruik een ‘professioneel’ account. Tijdens de les worden geen privéberichten geplaatst of verstuurd. Zorg ervoor dat de groep / het account alleen zichtbaar is voor leerlingen en ouders van de

school (besloten groep). Overleg bij het plaatsen van foto’s van leerlingen of iedereen het ermee eens is dat deze foto

op sociale media geplaatst wordt. Er worden alleen foto’s geplaatst waar meerdere kinderen op staan (nooit foto’s waar maar

één kind op staat). Geef kinderen feedback over het gebruik van sociale media. Verwijder foto’s die niet gepast of geschikt zijn, of laat leerlingen deze verwijderen.

Overtreden gedragscodes

Procedure bij overtreden

Cyberpesten wordt niet getolereerd. Wanneer leerlingen op school aangeven last te hebben van cyberpesten dan wordt dit besproken en aangepakt volgens het pestprotocol.

Bij misbruik van de gedragscode krijgt de betrokken leerling een waarschuwing van de groepsleerkracht. De leerling krijgt de mogelijkheid tot nadere toelichting (hoor- wederhoor) Deze wordt genoteerd in het leerlingvolgsysteem, zodat bij een tweede overtreding maatregelen genomen kunnen worden. De groepsleerkracht informeert de ouders.

Bij een tweede overtreding of ernstig misbruik van de gedragscode worden de ouders in kennis gesteld door de directie van de school. De toegang van de leerling tot het internet wordt tot nader order geblokkeerd. Ook dit wordt opgenomen in het leerlingvolgsysteem. De directie van de school stelt het schoolbestuur op de hoogte. Deze handelt conform het integriteitsprotocol. Zie ook beleid “schorsen en verwijderen”.

Betreft het een personeelslid (of een andere gebruiker van het schoolnetwerk) dan volgt er overleg tussen de ICT-coördinator en de directie. Afhankelijk van de uitkomst van dat overleg wordt door de directie actie ondernomen. De directie van de school stelt het schoolbestuur op de hoogte. Deze handelt conform het integriteitsprotocol.

Betreft het de ICT-coördinator, dan brengt de directie van de school het schoolbestuur direct op de hoogte. In overleg met de directie van de school treft het schoolbestuur passende maatregelen. De ICT-er mag de ICT taken gedurende deze overlegfase niet uitvoeren.

Betreft het de directie, dan wordt door de ICT-coördinator of de vertrouwenspersoon van de school het schoolbestuur direct op de hoogte gebracht.

Indien de uitlatingen van leerlingen, en/of ouders/verzorgers en medewerkers mogelijk een strafrechtelijke overtreding inhoudt, wordt door stichting Optimus aangifte bij de politie gedaan.

De ICT-er en/of vertrouwenspersoon onderzoekt iedere melding van mogelijk misbruik en meldt het resultaat meteen bij de juiste persoon (zie hierboven).

Ongeacht of u een leerling/ouder/verzorger of medewerker bent, ongeacht de aard van uw zorg/klacht, de route die u heeft gekozen, en de fase waarin de behandeling van uw klacht zich bevindt, altijd kunt u:- de vertrouwenspersonen benaderen voor informatie over de klachtenregeling, het aangeven

van een route of een doorverwijzing;- de vertrouwenspersonen benaderen als klankbord, adviseur of bemiddelaar.

Indien betrokkenen zich niet kunnen verenigen met de genomen maatregelen wendt hij of zij zich naar de klachtenprocedure van Optimus. De klachtenprocedure staat in de schoolgids en op de website van Basisschool De Regenboog

Aanvulling voor smartphones

Bij misbruik krijgt de betrokken leerling een waarschuwing van de leerkracht en wordt de mobiele telefoon ingenomen. Na schooltijd kan de leerling de mobiele telefoon terugvragen aan de leerkracht. Er komt een aantekening in het leerlingvolgsysteem.

Bij ernstig misbruik worden de ouders van de betrokken leerling in kennis gesteld door de directie van de school. Daarbij wordt vermeld wat er gebeurd is en dat de mobiele telefoon voor bepaalde tijd is ingenomen. De ouders kunnen de mobiele telefoon na schooltijd komen ophalen.

Veiligheidsgaranties

De school zorgt er voor dat de leerlingen regelmatig uitleg krijgen over de voordelen en de risico’s van internet en gebruik van de mobiele telefoon. Ook zal regelmatig een informatiebijeenkomst door externe instanties (bijvoorbeeld GGD) worden georganiseerd voor leerlingen en ouders.

De schoolafspraken worden regelmatig besproken. Het personeel houdt actief toezicht op naleving van de schoolafspraken. Dit internetprotocol wordt op de website geplaatst zodat geïnteresseerden kunnen zien welk

beleid we op dit gebied voeren. De externe systeembeheerder (BCSA) en de ICT-er zijn verantwoordelijk voor het onderhoud,

het beheer en de controle van de netwerkbeveiliging.

Schoolafspraken

Algemeen Ik vraag toestemming aan de leerkracht als ik op internet ga. Ik mag in de pauze of tijdens het overblijven niet op internet. Aan de instellingen van de computer, bijvoorbeeld achtergronden en screensavers, mag door

mij niets worden veranderd. Printen doe ik alleen met toestemming van de meester of de juf. Ik weet dat de leerkracht altijd mee kan kijken met wat ik op de computer aan het doen ben. Ik weet dat de leerkracht altijd terug kan zien op welke pagina’s ik geweest ben op internet.

Gegevens Ik geef nooit mijn eigen naam of andere gegevens via internet. Voor inschrijvingen of

wedstrijden overleg ik altijd eerst met de leerkracht Op het internet gebruik ik alleen mijn voornaam. Andere persoonlijke gegevens zoals

achternaam, adres, telefoonnummer, foto’s en filmpjes houd ik voor mijzelf. Het adres en telefoonnummer van de school geef ik alleen door na toestemming van de juf of de meester.

Ik maak via internet geen afspraken met onbekenden.

Informatie en bestanden zoeken Ik gebruik internet om opdrachten die ik met de leerkracht heb overlegd uit te voeren Downloaden van bestanden mag alleen met toestemming van de juf of de meester. Bij het gebruikvan een zoekmachine, bijvoorbeeld Google, gebruik ik nooit zoekwoorden die te

maken hebben met seks, discriminatie, geweld of grof taalgebruik. Als ik informatie krijg over seks, geweld of andere dingen die niet gepast zijn ga ik direct naar

mijn leerkracht. Als ik op internet vervelende informatie tegenkom, waarschuw ik direct de juf of de meester.

Social media en mail

Wanneer ik Twitter, Facebook of andere social media op school gebruik heeft dit te maken met mijn schoolwerk. Chatten of Skypen is op school niet toegestaan, tenzij dit te maken heeft met schoolwerk.

Ik gebruik geen scheldwoorden als ik een email verstuur. Ik antwoorden nooit op vervelende mailberichten die te maken hebben met seks, geweld, racisme of mensen die mij iets willen verkopen. Vervelende mails laat ik aan mijn meester of juf zien zodat zij actie kunnen ondernemen.

Toelichting competenties mediawijsheid

Een korte omschrijving bij de 10 competenties die je nodig hebt om actief en bewust deel te kunnen nemen aan de mediasamenleving. (Bron: Mediawijzer.net)

Begrip

B1 – inzicht hebben in de medialisering van de samenlevingMet medialisering van de samenleving wordt bedoeld dat een breed scala aan media steeds verder doordringt in onze leefwereld.

Mediawijsheid begint met het bewustzijn van de processen van medialisering en hun effecten. Wat die effecten precies zijn, welke verwelkomd en welke tegengegaan moeten worden weten we nog niet zeker.

B2 – begrijpen hoe media gemaakt wordenMediawijs zijn betekent: inzien hoe de doelgroep keuze van invloed is op vorm en inhoud van media. Maar ook de eigen logica’s van diverse media kunnen doorgronden, en begrijpen hoe deze invloed hebben op de boodschap die wordt overgebracht.

B3 – zien hoe media de werkelijkheid kleurenMedia geven de werkelijkheid altijd vanuit een bepaald perspectief weer. Vaak is dit perspectief nadrukkelijk aanwezig. Mediawijs zijn betekent: begrijpen hoe media de werkelijkheid representeren om op basis daarvan afgewogen oordelen te kunnen vormen.

Gebruik

G1 – apparaten, software en toepassingen gebruikenActief deelnemen aan de mediasamenleving begint met de vaardigheden om media technisch te kunnen gebruiken. Van basale vaardigheden als een muis besturen of een bijlage openen, via ingewikkelder vaardigheden als internet op je mobiel instellen of een Prezi maken, tot complexe vaardigheden als een video editen of een website bouwen.

Media technisch kunnen gebruiken houdt ook het kunnen beperken van gebruiksrisico’s in. Een mediawijs iemand gebruikt een cover om de smartphone te beschermen, kiest veilige wachtwoorden, etc.

Wie mediawijs is, staat open voor gebruik van nieuwe media, maar wordt er geen slaaf van.

G2 – oriënteren binnen mediaomgevingenMediawijs zijn betekent: vlot kunnen bewegen binnen mediaomgevingen; je weg kunnen vinden in afgebakende omgevingen. Daarnaast gaat het om zicht in de samenhang van mediatoepassingen en om de keuze tussen mediatoepassingen.

Een mediawijs iemand onderzoekt de mogelijkheden en ontwikkelt zo de vaardigheden om optimaal te bewegen binnen mediaomgevingen.

Communicatie

C1 – informatie vinden en verwerkenMediawijs zijn betekent: kunnen vinden wat je zoekt, selecteren wat je nodig hebt en kunnen bepalen of de informatie betrouwbaar is of niet.

Mediawijs zijn betekent: optimaal gebruik weten te maken van relevante informatie door deze zinvol op te slaan en te delen met anderen.

C2 – content creërenDe huidige mediasamenleving vraagt nieuwe communicatie- en presentatievaardigheden. Je moet weten hoe je je doelgroep kunt bereiken en met welke media je je boodschap het beste kunt overbrengen. Daarnaast is het van belang je boodschap aantrekkelijk te kunnen vormgeven. Want de huidige mediasamenleving is een visuele samenleving, waarin één beeld vaak meer zegt dan duizend woorden.

Mediawijs zijn betekent: functionele en aansprekende content kunnen creëren om je boodschap optimaal over te brengen aan je doelgroep.

C3 – participeren in sociale netwerkenVolwaardig deelnemen aan de mediasamenleving betekent daarom: optimaal kunnen participeren in sociale media netwerken. Dit vraagt om nieuwe vaardigheden op diverse gebieden. Allereerst dien je de omgangsregels, normen en waarden van een online gemeenschap te kunnen doorgronden en daar je gedrag op aan te passen. Een mediawijs iemand weet wanneer mediagebruik van anderen ongepast is en kan dit resoluut beëindigen.

Daarnaast heb je inzicht nodig in de werking van sociale netwerken: hoe breng je mensen bijeen om gezamenlijk dingen tot stand te brengen? Hoe breng je een discussie verder? Hoe zorg je dat je zelf gezien en gehoord wordt? Wat is van belang om te delen? Hoe kun je anderen volgen en ondersteunen?

Een mediawijs persoon streeft uiteraard eigen doelstellingen na, maar heeft ook oog voor de belangen van anderen en van de gemeenschap als geheel.

Strategie

S1 – reflecteren op het eigen mediagebruikMediawijsheid is: inzicht hebben in het eigen mediagebruik om op basis daarvan weloverwogen keuzes te kunnen maken om het eigen media handelen te optimaliseren.

S2 – doelen realiseren met mediaMediawijs zijn betekent: op basis van een geïnformeerd oordeel over de mogelijkheden (en beperkingen) van media, deze optimaal in weten te zetten om je eigen doelstellingen te realiseren.

Bijlagen

1. Internetprotocol (contract)Deze wordt regelmatig besproken in de klas. Vanaf groep 5 komt er bij de computers een contract te hangen die alle leerlingen bij begin van schooljaar opnieuw tekenen.

In een internetprotocol staan regels waar je je aan moet houden als je op school aan het internetten bent. Door dit formulier te ondertekenen laat je zien dat je het eens bent met de regels en gaan de meesters en juffen ervan uit dat je je hier aan zult houden. We doen dit om te voorkomen dat jij problemen krijgt door het gebruik van internet op school en om ervoor te zorgen dat internet leuk blijft.

Algemeen Ik vraag toestemming aan de leerkracht als ik op internet ga. Ik mag in de pauze of tijdens het overblijven alleen op internet als er een volwassene bij is. Aan de instellingen van de computer, bijvoorbeeld achtergronden en screensavers, mag door mij

niets worden veranderd. Printen doe ik alleen met toestemming van de meester of de juf. Ik weet dat de leerkracht altijd mee kan kijken met wat ik op de computer aan het doen ben. Ik weet dat de leerkracht altijd terug kan zien op welke pagina’s ik geweest ben op het internet.

Gegevens Ik geef nooit mijn eigen naam of andere gegevens via internet. Voor inschrijvingen of

wedstrijden overleg ik altijd eerst met de leerkracht Op het internet gebruik ik alleen mijn voornaam. Andere persoonlijke gegevens zoals

achternaam, adres, telefoonnummer, foto’s en filmpjes houd ik voor mijzelf. Het adres en telefoonnummer van de school geef ik alleen door na toestemming van de juf of de meester.

Ik maak via internet geen afspraken met onbekenden.

Informatie en bestanden zoeken Ik gebruik internet om opdrachten die ik met de leerkracht heb overlegd uit te voeren Downloaden van bestanden mag alleen met toestemming van de juf of de meester. Bij het gebruik van een zoekmachine, bijvoorbeeld Google, gebruik ik nooit zoekwoorden die te

maken hebben met seks, discriminatie, geweld of grof taalgebruik. Als ik informatie krijg over seks, geweld of andere dingen die niet gepast zijn ga ik direct naar

mijn leerkracht. Als ik op internet vervelende informatie tegenkom, waarschuw ik direct de juf of de meester.

Social media en mail Wanneer ik Twitter, Facebook of andere social media op school gebruik heeft dit te maken met

mijn schoolwerk. Chatten of Skypen is op school niet toegestaan, tenzij dit te maken heeft met schoolwerk. Ik gebruik geen scheldwoorden als ik een email verstuur. Ik zal nooit antwoorden op vervelende

mailberichten die te maken hebben met seks, geweld, racisme of mensen die mij iets willen verkopen. Vervelende mails laat ik aan mijn meester of juf zien zodat zij actie kunnen ondernemen.

Door dit protocol te ondertekenen beloof ik me aan deze regels te houden. School: Basisschool De RegenboogDatum: Groep:Handtekeningen:

2 Competenties leerlingen

http://archief.kennisnet.nl/fileadmin/contentelementen/kennisnet/Mediawijzer.net/Competentiemodel/competentiemodel-competentieniveaus-po-leerlingen.pdf

3 Competenties leerkrachten

http://archief.kennisnet.nl/fileadmin/contentelementen/kennisnet/Mediawijzer.net/Competentiemodel/competentiemodel-competentieniveaus-leraren-en-pabo-studenten.pdf