Uponor MLC-G gas buizen en fi ttingen

voor de aardgashuisinstallatie

Gastec, QA-toelating certifi caatnummer Q 02/001

(geschikt voor aardgas L en H, gasvormig)

Gastec-certifi caatnummer Q 02/001

M O N T A G E - E N B E D I E N I N G S -H A N D L E I D I N G

De montagehandleiding dient in acht genomen te wor-

den! De Uponor MLC-G gas componenten zijn op elkaar

afgestemd en gecontroleerd. Voor componenten van

derden en de compatibiliteit daarvan staan wij niet

garant. Dit dient door de installateur dan wel de ontwer-

per te worden gecontroleerd. Worden er systeemvreemde

componenten gebruikt, dan moeten deze door Gastec

voor de gasinstalltie gecertifi ceerd zijn. Technische wij-

zigingen voorbehouden. Het Uponor meerlagenleiding-

systeem gas is door de Gastec als systeem voor aardgas-

installaties in Nederland gecertifi ceerd en mag alleen

daar worden toegepast. Combinaties met componenten

van het Uponor meerlagenleidingsysteem MLC of ande-

re systemen op het gebied van leidingen en leidingver-

bindingen zijn niet in de certifi cering begrepen.

Overgangen naar andere leidingmaterialen, meet- en

regelvoorzieningen of armaturen kunnen met de gecer-

tifi ceerde Uponor MLC-G gas persfi ttingen met binnen

dan wel buitendraad worden uitgevoerd. De instructies,

aanwijzingen en voorschriften voor het leggen dan wel

verwerken uit de technische documentatie „Uponor

Meerlagenleidingsysteem MLC-G voor de gas installa-

tie“ voor de toepassing, de planning, de verwerking, het

leggen en het uitvoeren van de stabiliteits-, dichtheids-

test en test voor inbedrijfstelling van het Uponor meer-

lagenleidingsysteem gas moeten in acht worden geno-

men.

Attentie!

Alleen voor de gasinstallatie door Gastec toegelaten en

gecertifi ceerde afdichtmiddelen (Gastec keurmerk)

mogen in het gebied van de schroefdraadovergangen

worden gebruikt. Afdichtmiddelen voor draadverbindin-

gen dienen overeenkomstig de gegevens van de fabri-

kant van het afdichtmiddel te worden toegepast.

Verdere aanwijzingen zie technische documentatie

„Uponor meerlagenleidingsysteem gas“, hoofdstuk

„Verwerkingsaanwijzingen schroefdraadovergangen“

Gestelde eisen aan gereedschappen

Alle voor de gasinstallatie gebruikte Uponor gereed-

schappen moeten vrij zijn van visuele beschadigingen

en mogen geen verontreinigingen vertonen. Controleer

in uw eigen belang de gereedschappen voor aanvang

van de gasinstallatiewerkzaamheden. Beschadigde (ver-

sleten) Uponor gereedschappen moeten worden ver-

vangen. Er mogen uitsluitend de genoemde originele

Uponor gereedschappen voor het afsnijden, ontbramen

en buigen van de Uponor Unipipe MLC-G gas leiding

worden gebruikt. Deze zijn speciaal afgestemd op en

getest voor het Uponor systeem.

1. Afkorten Uponor Unipipe MLC-G gas leiding 20 - 32 mm

De Uponor Unipipe MLC-G gas leiding van afmeting 20 mm met buissnijder (art. nr. 76 01 00) haaks afkorten.

Bij installatie in een mantelbuis kan met be-hulp van de buissnijder de golfl eiding onaf-hankelijk van de Uponor Unipipe MLC-G gas leiding worden. De leiding wordt hierbij niet beschadigd.

Afkorten van de gele Uponor Unipipe MLC-G gas leidingen afmetingen 25 en 32 mm door middel van buissnijder (art. nr. 76 00 05).

1a 1c1b

1 0 0 9 3 6 8 - 0 3 / 2 0 0 7

Met combinatie-ontbramer (art. nr. 99 26 45) Uponor Unipipe MLC-G gas leiding centreren en ontbramen totdat er een omlopende schui-ne kant met een diepte van tenminste 2 mm (zie afbeelding 3a/3b) ontstaat.

Alternatief kan de Uponor Unipipe MLC-G gas leiding met de afzonderlijke ontbramer 20 - 25 mm en opgezette handknevel gecentreerd en ontbraamd worden (zie afb. 3a/3b).

Ter vergemakkelijking van het werk kan naar keuze de afzonderlijke ontbramer zonder opge-zette handknevel als gereedschap in een accu-schroevendraaier worden gebruikt (zie afb. 3a/3b).

Attentie!Het maximale toerental van het apparaat mag hierbij niet hoger zijn dan 500 min-1 om beschadigingen aan de binnenleiding door oververhitting te voorkomen

2a 2c2b

2. Centreren en ontbramen Uponor Unipipe MLC-G gas leiding 20 - 32 mm

Visuele controle van het bewerkte Uponor Unipipe MLC-G gas leidinguiteinde op de aanwezigheid van een gelijkmatig omlopende afschuining (zie afb. 3b).

Na het ontbramingsproces moet een omlo-pende afschuining met een diepte van ten-minste 2 mm aanwezig zijn. Alleen in dit geval is een duurzaam dichte verbinding na de mon-tage gewaarborgd. Na het ontbramingsproces dienen alle spanen verwijderd te zijn

3b3a

3. Optische controle Uponor Unipipe MLC-G gas leiding 20 - 32 mm

De Uponor Unipipe MLC-G gas leidingen mogen niet

met de oude Uponor kalibreerapparaten worden uitge-

wreven, dan wel worden uitgefreesd. Neem voor het

vervangen contact op met:

Nathan Import/Export BV

Postbus 1008

6920 Ba Duiven

Nederland

T +31 (0) 26 445 98-45

F +31 (0) 26 445 93-73

W www.nathan.nl

E info@nathan.nl

techniek@nathan.nl

t/m 06/1997

bijv. art. nr. 76 02 14

STOP

Gestelde eisen aan persmachines en persbekken

De Uponor persgereedschappen moeten vóór aanvang

van de installatiewerkzaamheden worden gecontroleerd.

Beschadigde Uponor persgereedschappen mogen nooit

voor de installatie worden gebruikt. De opgegeven

inspectie dan wel onderhoudsintervallen (verloop zie

keuringslabel) dienen in acht te worden genomen. De

betreffende bedieningsen onderhoudsvoorschriften die-

nen in acht genomen te worden.

Attentie!

Het persen van de Uponor MLC-G gas fi ttin-

gen met de gele Uponor Unipipe MLC-G gas

leiding mag alleen met de voor de gasinstallatie geregi-

streerde, gemarkeerde en regelmatig geïnspecteerde

accu-persmachine UP 75 en Mini 32 worden uitge-

voerd. Er mogen alleen Uponor persbekken MLC met

de afmetingen 20, 25 en 32 worden gebruikt die voor

de Uponor MLC-G gas installatie zijn toegelaten,

gemarkeerd en geregistreerd.

22 1 0 0 9 3 6 8 - 0 3 / 2 0 0 7

Buigen met de binnenbuigveer Buigen met de buitenbuigveer

Buigen met de buigtang

Begripsdefi nitie:

L = beenlengte

B = buigpunt

X = booglengte (zie tabel onder)

da Rmin

[mm] [mm]

20 80

25 100

32 128

da Rmin

[mm] [mm]

20 80

25 100

da Rmin

[mm] [mm]

20 80

25 83

32 111

Uponor Unipipe MLC-G gas buiseinde ontbramen.

Buigveer zo ver in het binnenste van de buis binnen-

voeren totdat er nog slechts een stuk zichtbaar is. De

boog mag niet zo sterk worden gebogen dat de ribben

van de buigveer op de buitenste PE-mantel zichtbaar

worden.

De buigveer wordt op de Uponor Unipipe MLC-G gas

buis tot aan het buigpunt geschoven. Na het buigpro-

ces wordt de buitenbuigveer tot aan het volgende buig-

punt verder geschoven.

Met de buigtang kunnen de Uponor Unipipe MLC-G

gas buizen met de buitendiameters 20, 25 mm (art. nr.

760500) en 20, 25, 32 mm (art. nr. 760532) precies

worden gebogen.

Berekeningsformules:

b = L -x

31 0 0 9 3 6 8 - 0 3 / 2 0 0 7

1 0 0 9 3 6 8 - 0 3 / 2 0 0 7

Attentie!

Het gebruik van de Uponor persmachine

UP 75 EL en van de Uponor handperstang

voor het persen van het gassysteem is niet toegestaan.

Persmachines dan wel persbekken van andere fabrikan-

ten mogen niet worden gebruikt.

4. Montage Uponor MLC-G gas persfi ttingen 20,

25 en 32 mm

Attentie!

De Uponor MLC-G gas persfi ttingen zijn uit-

gerust met aardgasbestendige O-ringen, die

niet tegen heet water bestand zijn. Daarom mogen de

componenten van het gecertifi ceerde Uponor MLC-G

gas systeem niet worden gebruikt voor de sanitaire- of

verwarmingsinstallatie. De Uponor MLC fi ttingen voor

sanitaire- of verwarmingsinstallatie zijn niet uitgerust

met aardgasbestendige O-ringen en mogen derhalve

nooit worden gebruikt voor aardgasinstallaties. De gele

Uponor Unipipe MLC-G gas leiding is alleen gecertifi -

ceerd voor aardgasinstallaties door de Gastec en mag

niet worden gebruikt voor de sanitaire- of verwarmings-

installatie.

Externe corrosiebescherming van de Uponor

MLC-G gas fi ttingen

De Uponor MLC-G gas fi ttingen moeten bij direct con-

tact met bouwmaterialen (bijv. beton, deklaag, pleister-

laag of gips etc.) of met corrosiebevorderende media

dan wel materialen (bijv. ammoniakhoudende lucht, rei-

nigingsmiddelen, desinfectiemiddelen) met geschikte

maatregelen duurzaam worden beschermd tegen exter-

ne corrosie. De algemeen aanvaarde regels van de tech-

niek voor de beveiliging tegen externe corrosie dienen

in acht te worden genomen. De toegepaste externe cor-

rosiebescherming moet waterdampdicht, warmte- en

verouderingsbestendig zijn. De bescherming tegen

externe corrosie van de fi ttingen kan ook worden

bereikt door middel van geslotencellig isolatiemateriaal

dan wel isolatieslangen waarbij de snij- en stootpunten

zorgvuldig diffusiedicht voor waterdamp dienen te wor-

den gelijmd. Met de bescherming tegen externe corro-

sie mag geen vocht mee worden ingebouwd. Chloride-,

ammoniak-, sulfaaten nitriethoudende omhullingen

mogen niet als corrosiebescherming worden gebruikt.

Vilt is niet als corrosiebescherming toegestaan. Vóór het

opbrengen van de corrosiebescherming moeten de

voorgeschreven tests m.b.t. stabiliteit, dichtheid en ini-

tiële inbedrijfname worden uitgevoerd.

De Uponor Unipipe MLC-G gas leiding totaan de aanslag (zie afbeelding 4c, punt A) in het vormstuk inschuiven. De juiste insteekdiepte kan worden gecontroleerd aan de hand van het zichtbare leidinggedeelte in het kijkven-ster.

Attentie!Glij- dan wel smeermiddelen mogen niet voor het samenvoegen van leidingen en fi ttingen worden gebruikt.

Persbekken openen en de persbekken tegen de aanslag van de fi tting plaatsen (zie afbeel-ding 4c, punt C). Persbekken sluiten en pers-proces activeren.

(Omschrijving van het persproces zie bedie-ningshandleiding van de accupersmachine UP 75 en Mini 32).

Attentie!Het uitlijnen dan wel bijstellen van de Uponor MLC-G gas installatie na de druk-test is verboden.

Attentie!Wanneer er ondichte persverbindingen worden geconstateerd, mogen deze niet worden nageperst. Foutieve, ondichte verbindingen dienen te worden vervan-gen.

Attentie!Het is niet toegestaan om de Uponor MLC-G gas persverbindingen achteraf uit te lijnen of te verdraaien, dit in tegen-stelling tot het standaard Uponor MLC systeem voor de sanitair-, verwarmings- en paneelverwarmingsinstallaties.

4

4c4b4a

Aansluitingen van armaturen en gasapparaten

Aansluitingen van armaturen en gasapparaten alsmede

aansluitingen van meet- en regelinrichtingen (bijv. gas-

meter) dienen torsievast te zijn.

Buigen van de Uponor Unipipe MLC-G gas buizen

De gele Uponor Unipipe MLC-G gas buizen 20 x 2,25,

25 x 2,5 en 32 x 3 mm kunnen met de hand, met de

buigveer of de buigtang worden gebogen. Men mag

niet onder de minimale buigradius blijven.

Aanwijzing:

in dit verband dient men erop te letten dat men niet

onder de minimale buigradius (bijv. in het gebied tussen

vloer en wand) blijft. Wordt de minimale buigradius niet

gehaald, dan dient een overeenkomstig vormstuk (bijv.

een Uponor MLC-G gas pers-hoek 90° ) te worden

ingebouwd.

Wordt een Uponor Unipipe MLC-G gas buis per ongeluk

geknikt of anderszins beschadigd, dan dient deze plaats

per omgaande te worden vervangen.

Attentie!

Het warmbuigen van de Uponor Unipipe MLC-G gas

buizen door middel van open vlammen (bijv. soldeer-

vlam) of andere warmtebronnen (bijv. heteluchtpistool,

industriefön) is verboden! Het meerdere malen buigen

op hetzelfde buigpunt is niet toegestaan!

Buisafmeting Buigradius met Buigradius met Buigradius met Buigradius

da × s de hand binnenbuigveer buitenbuigveer buigtang

[mm] [mm] [mm] [mm] [mm]

20 × 2,25 (5 × da) 100 (4 × da) 80 (4 × da) 80 80

25 × 2,5 (5 × da) 125 (4 × da) 100 (4 × da) 100 83

32 × 3 (5 × da) 160 (4 × da) 128 - 111

da = buitendiameter

s = wanddikte

Minimale buigstralen

Minimale buigstralen in mm met de volgende hulpmiddelen:

Uponor Unipipe MLC-G gas buis met een handafstand

van ca. 40 cm vasthouden en tot aan de gewenste radi-

us buigen.

Buigen met de hand

da Rmin

[mm] [mm]

20 100

25 125

32 160

5 1 0 0 9 3 6 8 - 0 3 / 2 0 0 7

Berekeningsvoorbeeld

Gegeven: L (beenlengte) = 1000 mm; Uponor Unipipe MLC-G gas buis 20 x 2,25 mm; 90° boog

Gezocht: buigpunt b = ???

Oplossing: b = L - x = 1000 mm - 19 mm = 981 mm

Uponor Unipipe MLC-G gas buis Buigradius R Booglengte x bij 90° boog

da x s [mm] [mm] [mm]

20 x 2,25 80 19,0

25 x 2,5 83 19,5

32 x 3 111 28,5

Uponor Buig- Positie- Positie- Opschrift- Positie- Opschrift- Positie-

Unipipe MLC-G segment tegen- tegen- tegen- tegen- tegen- plus

gas buis houder houder houder houder houder lijst

da x s [mm]

A A B 1 of 2 B 1, 2 of 3 B I of II

20 x 2,25 20 2 2 18-20 2 18 20 I

25 x 2,5 25 2 2 25 2 25 I

32 x 3 32 - - - 3 32 II

Buigtang 14 - 25 mm

art. nr. 76 05 00

Buigtang 16 - 32 mm

art. nr. 76 05 32

1009368 -

03/2007 -

Wijz

igin

gen

vo

orb

eho

ud

en

Fabrieksvertegenwoordiging

NATHAN Import/Export B.V.

Postbus 1008

6920 BA Duiven

Telefoon: 026-445 98 45

Fax: 026-445 93 73

E-mail: info@nathan.nl

Website: www.nathan.nl

Uponor GmbH

Industriestr. 56

97437 Hassfurt

Germany

T +49 (0)9521 690-0

F +49 (0)9521 690-710

W www.installationssysteme.uponor.de

E installationssysteme@uponor.de