Memo Kernideeen 201909 - sgpjcongres.nl€¦ · voor het christelijke geluid in het publieke debat...

SGP-jongeren » 1

KERNIDEEËN

2019-09

2 « SGP-jongeren » 3

inHoUdSoPGAVe

1. Voorwoord............................................................................. 5

2. Een christelijk land................................................................. 7

3. Een kerkelijk land...................................................................13

4. Een schoon land.....................................................................17

5. Een veilig land.......................................................................21

6. Een liefderijk land...................................................................23

7. Een zorgzaam land..................................................................27

8. Een wijs land......................................................................... 31

9. Een welvarend land.................................................................35

10. Een klein land........................................................................39

11. Samenvatting.........................................................................42


1. VoorwoordHet dienen van God is goed voor de hele samenleving, net als het houden van Zijn goede geboden. Dat is de diepe overtuiging die SGP-jongeren drijft om politiek te bedrijven. Het doel van Kernideeën 3.0 is om de fundamentele basis van onze visie op christelijke politiek vast te leggen, en deze uit te werken in concrete, politieke standpunten. Juist in een tijd waarin Bijbelse politiek naar de rand van het politieke en maatschappelijke debat wordt gedreven, is de doordenking hiervan immers van ongekend groot belang.

Kernideeën is tot stand gekomen door samenwerking van het bestuur, de beleidsadvi-seur en het breed politiek platform. De commissie Communicatie verzorgde de opmaak. We zeggen iedereen die zijn of haar bijdrage aan deze uitgave geleverd heeft hartelijk dank.

Groen van Prinsterer schreef: “In het Gode gehoorzaam zijn ligt de grondslag van vrijheid en van gezag. Dit is de hoeksteen, ook voor staats- en volkenrecht.” Het is de basis voor het politieke denken van SGP-jongeren.

Soli Deo Gloria.


2. een cHriStelijK lAndMet Guido de Brès belijden wij dat ‘onze goede God vanwege de verdorvenheid van het menselijk geslacht geboden heeft, dat er koningen, vorsten en overheden zullen zijn’ (artikel 36 NGB). Politiek gaat over het besturen van een land en de controle hierop. Christelijke politiek gaat uit van de zeggenschap en waarde van Gods Woord bij het uitvoeren van deze taken. Gods Woord doortrekt het gehele leven van een christenpoli-ticus en is dus ook van groot belang voor zijn politieke optreden. De maatschappijvisie van een christen is niet los te koppelen van zijn of haar persoonlijk geloof. De laatste decennia is er een tendens in de samenleving om religie uit het publieke domein te verbannen. Daar verzet SGP-jongeren zich tegen. Juist de boodschap van het christen-dom is in deze ontkerstende samenleving van grote waarde.

Bijbels genormeerde politiekSGP-jongeren omarmt, net als de SGP, de gedachte van ‘Bijbels genormeerde politiek’. Centraal in deze opvatting staat de belijdenis dat God regeert en de mens met haar instituties aan de wil van God is onderworpen. Dat betreft ook de overheid, die door God is ingesteld. Haar gezag is van God afkomstig. De bevordering van Gods eer is daarom ook voor de overheid het hoogste doel van haar handelen. De Bijbel – en in het bijzonder de Tien Geboden – bieden een moreel kader voor overheid, maatschappij en individu. Omdat de overheid haar macht van God krijgt, moet haar handelen in overeenstemming zijn met de wil van God. Zijn wil bestaat eruit Hem boven alles lief te hebben en de naaste als onszelf. Dat komt tot uitdrukking door te handelen naar Zijn geboden. Het is ook een opdracht: “Vreest God en houdt zijn geboden want dat betaamt alle mensen”, zo lezen we in de Bijbel. Dat leidt niet tot onderdrukking van andere godsdiensten, maar betekent tegelijk dat niet alle godsdiensten gelijk gesteld kunnen worden.


KernwaardenGods Woord is de leidraad bij het inrichten van de samenleving en het handhaven van de openbare orde. Bij een aantal onderwerpen biedt de Bijbel directe richtlijnen. Hier-bij kan gedacht worden aan zaken als zondagsrust, godslastering en moord. Voor veel politieke vraagstukken geldt echter dat de Bijbel geen ‘handboek christelijke politiek’ is met concrete oplossingen. In dat geval bevat de Bijbel echter wel richtlijnen die de maatschappij-inrichting een bepaalde kant opsturen. Kernwaarden als rentmeesterschap, zorg voor de naaste, rechtvaardigheid en bescherm-waardigheid van het leven zijn een logische uitwerking van het hierboven beschreven morele kader. SGP-jongeren geeft dergelijke waarden een belangrijke plaats in haar politieke denken. Deze waarden zijn niet afkomstig van menselijke visies of inzichten, maar worden afgeleid uit de Bijbel. Daardoor is de politieke positionering van SGP-jon-geren niet in het traditionele links-rechtsframe te vangen; Bijbelse politiek ontstijgt dit frame immers.

De rol van de overheidIn de christelijke traditie is de overheid er ‘om de ongebondenheid des mensen te bedwingen’ (artikel 36 NGB) en om Gods Woord tot meerder erkenning brengen (Be-ginselprogramma SGP). In Romeinen 13 wordt de overheid als dienares van God de zwaardmacht of het geweldsmonopolie toebedeeld. Hiermee wordt een zekere orde gecreëerd in de maatschappij, die nodig is om te voorkomen dat burgers als eigen rechter gaan optreden.

De overheid heeft daarmee de taak om rechtvaardigheid na te streven in de samenle-ving. Daarbij geldt dat de overheid de samenleving niet zomaar haar verantwoorde-lijkheden mag ontnemen. Kerken en gezinnen, burgers en bedrijven hebben een eigen verantwoordelijkheid om, ieder op zijn of haar plaats in de maatschappij, de Bijbelse normen en waarden in de praktijk te brengen.

Waar mogelijk moet de overheid burgers de ruimte geven maatschappelijke problemen aan te pakken, of deze initiatieven ondersteunen. De overheid moet daarbij de maat-schappij de vrijheid garanderen om de eigen identiteit van bepaalde instituties, zoals scholen, kerken en zorginstellingen, te behouden.

Burgers past, op hun beurt, gehoorzaamheid aan de wettelijke overheid. Jezus Zélf maant tot gehoorzaamheid, door te bevelen dat aan een onchristelijke overheid be-lasting moet worden betaald. Burgers zijn dus onderworpen aan de overheid – voor zover het overheidsoptreden in dit geval niet uitdrukkelijk strijdig is met Gods Woord. Christenen moeten ook voor de overheid bidden, juist als de overheid dreigt God en Zijn goede geboden vaarwel te zeggen.

Democratie en rechtsstaatIn de Bijbel zien we samenlevingen die geregeerd worden door een monarch. De heer-sende gedachte in onze samenleving is dat een democratie de beste staatsvorm is. Weliswaar kent Nederland een constitutionele monarchie, maar dat neemt niet weg dat het primaat van de macht bij het volk, dan wel de volksvertegenwoordigers ligt. SGP-jongeren participeert in deze democratie, omdat er in haar ogen niet één christe-lijke staatsvorm is. Daarin voelt SGP-jongeren zich gesteund door Johannes Calvijn, die in zijn Institutie uitlegt dat er slechts graduele verschillen zijn tussen verschillende staatsvormen. Allen hebben goede en bedenkelijke kanten. Eén van de onderdelen van democratie waar SGP-jongeren bedenkingen bij heeft, is de gedachte van volks -soevereiniteit. Uiteindelijk belijden wij dat God soeverein is en dat de regering onder Zijn gezag handelt. Helaas wordt de huidige politieke situatie steeds meer gekenmerkt door een verzet tegen Bijbelse uitgangspunten. SGP-jongeren strijdt er voor dat het christelijke gedachtegoed zoveel mogelijk gehoord wordt en doorwerkt in de politiek. Met Groen van Prinsterer zeggen wij: ‘Tegenover de revolutie het evangelie!’.


Het bestaan van de rechtstaat en grondrechten zien we als een grote zegen. Terecht wordt vaak betoogd dat het ontstaan hiervan wortelt in de christelijke traditie van het Westen. SGP-jongeren zet zich in voor het verdedigen van klassieke grondrech-ten zoals de gewetensvrijheid, vrijheid van onderwijs en vrijheid van vereniging. De ontwikkeling van het denken over grondrechten zoals zich dat nu manifesteert, baart zorgen. Het gelijkheidsbeginsel ontwikkelt zich steeds meer tot een supergrondrecht, een grondrecht dat boven alle andere klassieke grondrechten geplaatst wordt. De gewe-tensvrijheid komt hierdoor meer en meer onder druk te staan. Dat merken we concreet in de beperkte ruimte die er geboden wordt om de Bijbelse visie op huwelijk, gezin en seksualiteit uit te dragen. Ook de toenemende druk op identiteitsgebonden organisa-ties in kerk, onderwijs en zorg is een teken aan de wand.

de toekomst van christelijke politiekWie let op het kleine zetelaantal van de christelijke partijen, op de afnemende ruimte voor het christelijke geluid in het publieke debat en op de hartstocht waarmee som-mige politici de Bijbelse waarden en normen afbreken, zou de moed in de schoenen zakken. Toch is christelijke politiek bepaald geen hopeloze zaak.

Allereerst omdat God regeert. Hij staat immers boven alle omstandigheden. Josafat beleed: ‘in ons is geen kracht (…) en wij weten niet wat wij doen zullen, maar onze ogen zijn op U’. Christelijke politiek is politiek in vertrouwen op God.

Ten tweede omdat volgens SGP-jongeren de christelijke boodschap dat God regeert, juist in deze tijd, van groot belang is. Veel mensen beschouwen de ideeën van christe-lijke politiek als achterhaald, terwijl noties als rechtvaardigheid en naastenliefde on-verminderd actueel zijn. Bovendien kan het christelijke gedachtegoed als tegenhanger dienen voor het libertijnse vrijheids- en gelijkheidsideaal en een moreel kader bieden, waar dat in andere politieke stromingen ontbreekt.

Daarnaast is het een politieke realiteit dat, gezien de versplintering van het politieke landschap, de christelijke partijen ChristenUnie en SGP invloed kunnen uitoefenen op het regeringsbeleid. Hoewel de macht van het getal nooit bovenaan mag staan, moeten we wél gebruik maken van de mogelijkheden die dat getal biedt. Waar moge-lijk trekken de SGP en de ChristenUnie, wat SGPjongeren betreft, met elkaar op om de christelijke stem van extra gewicht te voorzien.

Tot slot heeft christelijke politiek een perspectief dat verder reikt dan de Haagse of Brusselse arena: het perspectief van de eeuwigheid. Als het goed is ligt het perspectief van christelijke politiek en christenpolitici besloten in wat Guido de Brès in de Neder-landse Geloofsbelijdenis kernachtig verwoordt: “De gelovigen en uitverkorenen zullen gekroond worden met heerlijkheid en eer. (…) hun zaak, die nu tegenwoordiglijk door vele rechters en overheden als ketters en goddeloos verdoemd worden, zal bekend worden de zaak des Zoons Gods te zijn. (…) Daarom verwachten wij dien groten dag met een groot verlangen, om ten volle te genieten de beloften Gods, in Jezus Christus onzen Heeren.”

Dat geeft moed; ook wanneer de tijd niet gunstig lijkt.


3. een KerKelijK lAndDe kerk neemt in Nederland al vele eeuwen een grote plaats in. Sinds de Reformatie wordt deze plaats vooral ingevuld vanuit het calvinistische gedachtegoed. Het calvinis-me heeft een onuitwisbare invloed gehad op de vorming van het Nederland zoals wij dat kennen en positieve invloed gehad op de ontwikkeling van staat en maatschappij. Voor SGP-jongeren is de kerk natuurlijk allereerst gezien de godsdienstige context van groot belang, maar daarnaast ook vanuit een historisch oogpunt.

evangelieverkondigingDe kerk is voor SGP-jongeren allereerst de plaats waar het Woord van God verkondigd wordt en moet worden. Het is haar eerste verantwoordelijkheid om te getuigen van de kruisdood en de opstanding van Jezus Christus, en de daardoor mogelijke bekering en vergeving van zonden. Daarmee dient de kerk een veel hoger doel dan de staat. Waar de staat zich richt op tijdelijke zorgen, richt de kerk zich met de evangelieverkondiging niet alleen op het ‘hiernumaals’, maar bovendien op het hiernamaals, de eeuwigheid. Het Woord is een veel krachtiger middel dan al de middelen waar de staat beschikking over heeft. Van de kerk moet de verwachting zijn als het gaat om een terugkeer van Nederland tot het christelijke geloof.

Maatschappelijke takenNaast de evangelieverkondiging heeft de kerk ook maatschappelijke taken, zoals bij-voorbeeld te zien is in het leven van de eerste christenen. Hierbij denken wij niet alleen aan missionaire activiteiten, maar bijvoorbeeld aan onderwijs en aan de zorg voor armen, ouderen en zwakkeren. Dit is niet beperkt tot het diaconale werk in de gemeente, maar strekt tot ver daarbuiten. Aan de kerk is het de taak om deze mensen met liefde te benaderen en hen zorg en hoop te bieden. Wat dat betreft is de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan nog zeer actueel voor deze tijd.


Ook de eerste christenen gaven ruimhartig aan hun – onchristelijke – naaste van hun eigen goederen, hoe weinig zij vaak zelf ook hadden. Voor de kerk anno nu vormt dit een belangrijke spiegel. Materialisme en individualisme lijken helaas vandaag de dag de belangrijkste pijlers te zijn van de samenleving. Juist in zo’n samenleving kan de kerk het licht, zuurdesem en zout zijn.

eigen domeinDe overheid moet de kaders scheppen voor de rol die de kerk inneemt. Dat de overheid de maatschappelijke activiteiten van kerken en aanverwante instellingen die eveneens door andere organisaties uitgevoerd kunnen worden toetst aan regelgeving, is begrij-pelijk. Zij mag echter nooit eisen dat de kerk zich het seculiere denken eigen maakt; niet in leer en niet qua inrichting. Omgekeerd is het niet de rol van de kerk om politiek beleid op touw te zetten. De kerk mag zich wel uitspreken over bepaalde maatschappelijke kwesties, juist omdat de kerk ertoe doet in de maatschappij. De kerk is allereerst een plaats waar God gediend wordt, maar ook een organisatie die mensen samenbindt en dus belangrijk voor de samenleving. De kerk heeft geen politieke macht, maar kan wel de politiek beïnvloeden.


4. een ScHoon lAndRentmeesterschap is een Bijbels begrip met allereerst een verticale component: God is de Schepper van hemel en aarde en wij, nietige mensen, krijgen de aarde als rent-meesters van Hem in bruikleen. Aan Hem zijn we ook verantwoording schuldig over ons gedrag; dat schept een grote verantwoordelijkheid. Mensen blijken erg slecht te zijn in het nemen van hun verantwoordelijkheid, met alle gevolgen van dien: klimaatver-andering, verwoestijning, bodemerosie, aardbevingen in Groningen, smogvorming in steden, overstromingen in Bangladesh, hongersnoden in de sub-Sahara, grondstoffen die opraken en vissen met een kilo plastic in hun maag. ‘De hele schepping zucht als in barensnood zijnde’ (Romeinen 8:22). Goed rentmeesterschap is daarom juist in deze tijd een belangrijke opdracht. SGP-jongeren vindt het belangrijk dat een rijk land als Nederland zijn verantwoordelijkheid neemt om een goede rentmeester te zijn, zonder daarbij de illusie te hebben dat de aarde maakbaar is. Een sobere en matige leefstijl zijn daarin een goede eerste stap. Maar ook op maatschappijniveau moeten we leren tevreden te zijn met genoeg.

energieDe energievoorziening van de toekomst is duurzaam, betaalbaar en betrouwbaar. Duur-zaam betekent in de eerste plaats CO2-neutraal, maar ook andere facetten spelen een rol zoals de gevolgen voor natuurgebieden en het gebruik van (zeldzame) grondstof-fen. Concreet moeten we overstappen van fossiele brandstoffen naar energie uit water, wind, zon en aardwarmte. Kernenergie is ook een optie, mits de veiligheid kan worden gegarandeerd. De overheid moet zorgen dat burgers kunnen meedoen met de energie-transitie; bijvoorbeeld door het bieden van goedkope leningen voor woningisolatie, of door het stimuleren van lokale energiecoöperaties. Betaalbaarheid voor mensen met een kleine portemonnee en draagvlak zijn belangrijk in een grote transitie als deze.


circulaire economieGrondstoffen zijn eindig. Een wegwerpmaatschappij, waarin veel voorwerpen maar één keer worden gebruikt (of nooit, zoals bij 10% van de gekochte kleding het geval is) en daarna worden weggegooid, is daarmee onverenigbaar. Reparatie en recycling moeten fiscaal worden gestimuleerd, weggooien moet juist worden ontmoedigd. Statiegeld is een goed middel om recycling te bevorderen en op internationaal niveau moet er ge-streefd worden naar een belasting op (ruwe) grondstoffen.

landbouw en visserijDe landbouwsector is onmisbaar als het gaat om voedselvoorziening en een leefbaar platteland. Boeren zorgen letterlijk en figuurlijk voor brood op de plank. De agrifoods-ector zorgt voor ongeveer 10% van het nationaal inkomen in Nederland. Nederland mag trots zijn op de landbouwsector en de boeren. Tegelijkertijd zien we hardnekkige problemen in de landbouwsector, zoals lage inkomens voor boeren, een mestoverschot, veel te veel regels, een hoge milieudruk en een leeglopend platteland. De overheid moet, samen met boeren, op zoek gaan naar een economisch en ecologisch duurzame landbouw in Nederland. Het verkleinen van de veestapel mag geen doel op zich wor-den, maar mag ook niet van tevoren worden uitgesloten.

Ook in de visserij moet gestreefd worden naar een evenwicht tussen economie en ecologie. Vis is gezond, maar er kan en mag niet onbeperkt gevangen worden. Diver-siteit aan vissoorten en het hanteren van quota is in het belang van mensen en het ecosysteem.

Genetische manipulatie van gewassen is toegestaan als is bewezen dat het een signifi-cant voordeel oplevert ten opzichte van de bestaande veredelingstechnieken, bijvoor-beeld op het gebied van gezondheid, milieudruk of efficiency. Tegelijk moet gewaakt worden voor een doorgeschoten maakbaarheidsdenken in het beheersen van de natuur door middel van techniek.


5. een VeiliG lAndVeiligheid en het bewaken van de openbare orde is een kerntaak van de overheid. De over-heid heeft immers de zwaardmacht en moet die inzetten om haar burgers te beschermen tegen interne en externe bedreigingen. Vanuit de grondgedachte dat het kwaad in alle mensen zit, zal de overheid altijd moeten blijven investeren in deze kerntaak.

PolitieDe politie is er voor de bescherming van burgers. Daarom is het goed dat de politie zo dicht mogelijk bij de burger staat, ook als organisatie. ‘Blauw op straat’ is dus onge-looflijk belangrijk. Daarnaast is een krachtig optreden van politie en justitie gewenst. Zinloos geweld, overlast en criminaliteit moeten streng worden bestraft. Misdaad mag niet lonen. Om deze taken en behoeftes te vervullen, is het belangrijk dat de capaciteit en huishouding van de politie op orde zijn. Er moet meer geld beschikbaar komen voor extra mankracht en middelen bij de politie.

defensieWereldoorlogen zijn er de laatste decennia gelukkig niet meer geweest. Wel neemt het aantal regionale conflicten toe. Niet zelden worstelen regio’s die getroffen zijn door conflicten met een moeizame transitie richting vrede en stabiliteit. Het Nederlandse defensieapparaat kan hierin, bij voorkeur in samenwerking met NAVO-partners, helpen. Daarbij moet Nederland wel de zogenaamde Dutch Approach laten varen. Diplomatie op basis van gesprekken met conflicterende partijen om daarmee rust kopen, is een politieke werkelijkheid die lang niet altijd strookt met de weerbarstigepraktijk. Het feit dat Nederland bijna zeventig jaar zonder oorlog is, mag nooit een reden zijn om Defensie te ontmantelen. De mens is van nature ‘geneigd tot het kwaad’. De wereldvrede is daarom nog altijd niet uitgebroken. Daarom is een stevig defensie-apparaat geen overbodige luxe. De defensie-uitgaven moeten daarom weer omhoog naar 2% van het BBP.


6. een liefderijK lAndGod is de Schepper en Onderhouder van al het leven. Daarom behoort het leven Hem toe. Helaas ligt er in onze samenleving een te grote nadruk op zelfbeschikking. De mens is echter geneigd tot het kwade, en moet daarom soms tegen zichzelf en zijn eigen mogelijkheden beschermd worden. De overheid dient bijvoorbeeld gokken, porno en prostitutie te weren en streng te handhaven op het gebied van drank- en drugsmis-bruik. We zien de grote, negatieve gevolgen van het veelgeprezen, maar doorgeschoten vrijheidsideaal. SGP-jongeren plaatst hiertegenover dat elk leven beschermwaardig is en respect verdient. Juist in een tijd waarin dit onder druk komt te staan, moet de overheid opkomen voor het leven.

Gods autonomieDat de mens in zijn ‘kunnen’ begrensd moet worden geldt ook voor zaken rond het begin en einde van het leven. Er bestaat geen minderwaardig leven, of leven dat niet beschermt dient te worden. Abortus provocatus is gruwelijk, omdat een jong en onge-boren leven gedood wordt; elke abortus is er één te veel; een abortus mag daarom al-leen worden uitgevoerd als daarmee het leven van de moeder wordt gered. De overheid dient in te zetten op extra voorlichting en het (aan)bieden van hulp aan ongewenst zwangere vrouwen, om zo het aantal abortussen terug te dringen. Wat SGPjongeren betreft gaat het zelfbeschikkingsrecht van de moeder niet boven het echt op leven van het ongeboren kind.

Daarnaast is genetische manipulatie van mensen of het gebruiken van menselijke em-bryo’s voor onderzoek niet bespreekbaar, evenals het kweken van embryo’s voor onder-zoek. Het strijdt met de autonomie van God als Degene die het leven geeft. Genees-kunde moet gericht zijn op het genezen van mensen, niet op het creëren van perfectie.


Naast het begin van het leven, ligt ook het einde in Gods hand. De mens kan daarom niet zelf beslissen wanneer hij ‘klaar’ is met dit leven. Daarom is SGP-jongeren tegen elke vorm van euthanasie en moet hulp bij zelfdoding strafbaar blijven. De huidige discussie over voltooid leven baart SGP-jongeren zorgen. Als het leven moeilijk wordt, moeten we medemensen niet prijsgeven aan de dood, maar met aandacht, liefde en goede zorg nabij zijn. Ook moeten we waken voor een maatschappelijk klimaat waarin ouderen of mensen met veel zorgkosten een einde aan hun leven willen omdat ze zich overbodig voelen, of zelfs als last voor de samenleving.

technologische ontwikkelingenNiet alleen de veranderende samenstelling van de samenleving vraagt om een herbe-zinning van onze visie op de zorg. Ook technologische ontwikkelingen dwingen ons daartoe. De mens lijkt steeds ‘maakbaarder’ te worden en ‘onvolkomen leven’ lijkt uit-gebannen te moeten worden. Dergelijke ontwikkelingen kunnen niet rekenen op steun van SGP-jongeren. God is en blijft de Auteur van al het leven.

Een andere ethische discussie is de vraag of dure medische ingrepen die het leven voor slechts zeer korte tijd mogelijk kunnen ‘verlengen’, altijd uitgevoerd moeten worden. Het brengt vaak aanzienlijke kosten met zich mee. Daarnaast kan de maakbaarheids-gedachte naar boven komen. Ook hier geldt dat het ten diepste niet aan mensen is om te bepalen of het leven aan het einde gekomen is. Het leven koste wat kost rekken is dan ook niet goed.

Gezin als hoeksteenHet gezin is een samenleving op zichzelf. Het bestaat uit de gehuwde man en vrouw met (adoptie- en pleeg)kinderen, als hun die door God geschonken worden, en heeft een eigen hiërarchie en regels. Hier worden kinderen de meest fundamentele waarden en normen bijgebracht en leren ze functioneren binnen een gemeenschap.

Het gezin is een groot goed, en dient beschermt te worden. Wanneer ouders ervoor kiezen om alle aandacht te besteden aan de opvoeding van de kinderen, is dit prij-zenswaardig. SGP- jongeren vindt het onwenselijk dat de overheid een fiscaal voordeel geeft aan tweeverdieners, want dat destimuleert ouders hun kinderen als eerste verant-woordelijkheid te zien. In dit kader is het ook wenselijk dat de vergoeding voor de kin-deropvang verdwijnt en dit geld wordt besteed aan een verhoging van de kinderbijslag.

Echtscheiding is het sluitstuk van een doorgaans verdrietig proces. Niet alleen voor echtgenoten, maar zeker ook voor kinderen. Het staat in schril contrast met de be-loofde trouw. De waarde van het trouw-zijn aan elkaar kan niet onderschat worden. De overheid moet deze trouw dan ook stimuleren. Dat trouwen onder huwelijkse voor-waarden het uitgangspunt is geworden, is dan ook betreurenswaardig. Bedrog in een huwelijk door bijvoorbeeld vreemd te gaan, ondermijnt de essentie van het huwelijk. Reclame voor vreemdgaan moet daarom verboden worden.

GenderidentiteitGod schiep de mens als man en vrouw en het huwelijk als een levenslange verbintenis tussen man en vrouw. We vinden het belangrijk om oog te hebben voor de beperkte groep burgers die worstelt met hun geaardheid, zoals homofielen, of met hun iden-titeit, zoals transgenders en intersekse personen. Deze persoonlijke aandacht mag er echter niet toe leiden dat de instituten van het huwelijk of het onderscheid tussen man en vrouw onder druk komt te staan. We verzetten ons tegen allerlei voorstellen in die richting.


7. een zorGzAAM lAndZorg dragen voor elkaar en met name voor de zwakkeren is een klassiek-christelijke notie. SGPjongeren pleit voor goede armenzorg. Bijna één miljoen mensen leven in armoede; ruim 250 miljoen kinderen groeit op in armoede. Met name in de grote steden van ons land wonen duizenden gezinnen die moeten rondkomen van een minimum-loon. Het aantal daklozen is tussen 2009 en 2018 gestegen van 18.000 naar 39.000. Kortom: zelfs in een rijk land als Nederland is er nog schrijnende armoede en dat doet een christen pijn. Ieder burger heeft een verantwoordelijkheid, maar ook de overheid moet haar taak vervullen om deze armoede te bestrijden. Bijvoorbeeld door het bieden van de juiste zorg of het geven van uitkeringen. Ook goede gezondheidszorg is van groot belang; voor jong en oud. Wel is het zo dat een veranderende samenleving –denk aan de vergrijzing– ons dwingt tot een herbezinning op de vraag hoe we de zorg inrich-ten. Wij vinden dat aan goede zorg twee uitgangspunten ten grondslag moeten liggen: iedereen dient zijn verantwoordelijkheid (voor de samenleving) te nemen, en er dient keuzevrijheid te zijn.

VerantwoordelijkheidHet nemen van verantwoordelijkheid omvat een aantal zaken. Ten eerste mag van burgers verwacht worden dat zij kiezen voor een gezonde leefstijl. De overheid mag preventieve maatregelen nemen om die leefstijl te bevorderen. Het is goedkoop om dat als ‘betutteling’ van de hand te wijzen. Ten tweede betekent het dat van de burger verwacht mag worden dat hij naar vermogen bijdraagt in de kosten die de zorg voor hem meebrengt, bijvoorbeeld in de vorm van het eigen risico. In de derde plaats geldt dat ook hier de samenleving een belangrijk taak heeft, en dat naastenliefde – als een van de pijlers van het christelijk burgerschap – een belangrijke rol speelt: draag als buren, vrienden en familie zorg voor elkaar. Ook generatiesolidariteit die onder andere vorm krijgt in mantelzorg juicht SGP-jongeren toe.


Vrijwilligers, mantelzorgers en anderen moeten niet door financiële of fiscale maatre-gelen gedemotiveerd worden om dit te doen.

KeuzevrijheidKeuzevrijheid in de zorg dient ook gewaarborgd te blijven. Het persoonsgebonden budget is daar een goed hulpmiddel bij. Mensen kunnen zelf kiezen van wie zij de zorg willen ontvangen. Zo kan ook voor identiteitsgebonden zorg worden gekozen. Dat creëert extra kansen voor het ‘zorgen voor elkaar’, zoals hierboven beschreven. Ook voor de langdurige zorg biedt dit kansen. Mensen moet de mogelijkheid worden geboden zolang mogelijk thuis verzorgd te worden, indien de zorgvraag dit mogelijk maakt en goede zorg ‘op locatie’ te verkrijgen is. De inspectie moet er op toezien dat deze zorg van goede kwaliteit is. Zorg moet dicht bij de mensen georganiseerd worden. De thuiszorg is dan ook erg belangrijk; de tekorten daar moeten worden weggewerkt. Keuzevrijheid in de zorg betekent ook dat inenten niet wordt verplicht.

VreemdelingenbeleidOnder de Bijbelse opdracht goed voor onze naasten te zorgen, worden ook de vreem-delingen gerekend. Er kunnen grofweg drie categorieën onderscheiden worden: Unie-burgers, migranten en asielzoekers. Ten aanzien van Unieburgers geldt dat beleid op Europees niveau wordt geregeld. Bij migranten en asielzoekers spelen allerlei interna-tionale verdragen een belangrijke rol. Binnen die kaders moet er een barmhartig en rechtvaardig vreemdelingenbeleid komen.Allereerst barmhartig: zeker ten aanzien van mensen die vervolgd, gemarteld en ver-minkt worden (vanwege hun christelijk geloof) geldt dat we met ontferming bewogen moeten zijn. Maar ook rechtvaardig: als geoordeeld is dat iemand Nederland moet ver-laten, moet dit ook moet gebeuren. Regels zijn er niet voor niets. Een generaa pardon staat daarmee in schril contrast. Het lost het echte probleem niet op, en er vallen altijd tal van mensen net weer buiten.


8. een wijS lAndOnderwijs is ontzettend belangrijk. Goed onderwijs kan kinderen en jongeren vormen tot zelfstandige, christelijke burgers. Niet alleen qua kennis, maar ook qua sociale vor-ming. Slecht onderwijs kan jongeren daarentegen al vroeg op een dood spoor zetten. Het is daarom uiterst belangrijk dat de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs goed blijft. De overheid heeft als een van haar taken om hierop toe te zien. Herwaardering van het docentenvak is van belang; in goede docenten mag best geïnvesteerd worden. Het verschil tussen toezien op de kwaliteit van onderwijs en inhoudelijke bemoeienis met de inrichting van onderwijs is een dunne lijn, waar snel van afgevallen kan worden.

Bijzonder onderwijsHet maken van onderscheid tussen openbaar en bijzonder onderwijs is in de geschie-denis van ons land de enige mogelijkheid gebleken voor het geven van christelijk onderwijs. Dat betekent dat SGPjongeren graag zou zien dat op iedere school chris-telijk onderwijs gegeven wordt. De gelijke financiering van bijzonder en openbaar onderwijs is van grote waarde en dient gehandhaafd te blijven. Binnen de gestelde kwaliteitseisen en kerndoelen is de school verantwoordelijk voor de invulling van het onderwijs. Hierdoor is er verscheidenheid in het onderwijs en wordt het onderwijs geen ideologische vorming vanuit de staat. De autonomie van scholen werkt ook door in het aannamebeleid van docenten en leerlingen. Een school mag haar identiteit bewaken; anders is het bijzonder onderwijs een lege huls. De toenemende druk op het bijzonder onderwijs, bijvoorbeeld door het voorschrijven welke seksuele moraal moet worden aangeleerd, baart zorgen.

Sociale vormingMeer dan ooit is het van belang dat een school jongeren sociaal vormt. In onze geïn-dividualiseerde samenleving is de school de plaats waar jongeren waarden en normen bijgebracht krijgen. Daarom is het van belang dat er binnen het Nederlandse onderwijs


voldoende aandacht is voor maatschappelijk onderwijs zoals cultuuronderwijs, maat-schappijleer en geschiedenis. SGP-jongeren wil ook dat EHBOonderwijs en een reani-matiecursus onderdeel worden van het curriculum.

nederland, kennislandNederland heeft een kenniseconomie en behoort tot de meest innovatieve landen ter wereld. Deze kennis is uiterst belangrijk voor het functioneren van onze economie. Het is goed als onderwijsinstellingen samenwerken met het bedrijfsleven, op een manier waar beide partijen van kunnen profiteren. Studenten moeten voldoende financiële on-dersteuning krijgen; voor het hoger onderwijs geldt dit zeker tijdens de bachelorfase; SGP-jongeren wil dan ook dat de basisbeurs terugkomt. Universiteiten moeten vanuit de overheid de financiële mogelijkheid krijgen goed onderzoek te doen. Alleen zo kan Nederland op de lange termijn tot de meest innovatieve landen ter wereld blijven behoren.


9. een welVArend lAndHoewel de Bijbel geen directe normen geeft voor de inrichting van onze economie, kun-nen we zeker wel richtlijnen afleiden die ook in deze tijd belangrijk zijn. De economie van het genoeg tegenover het hedendaagse materialisme. Rentmeesterschap tegenover verbruikszucht. Trouw je werk doen tegenover luiheid. Barmhartigheid tegenover kil kapitalisme. Verantwoordelijkheid nemen tegenover alles afschuiven op vadertje staat. Vanuit deze visie is SGP-jongeren voorstander van het zogenoemde ‘Rijnlandse model’ waarin enerzijds wél gebruik wordt gemaakt van de vrije markt, maar de overheid tege-lijkertijd actief intervenieert om de keerzijden van de vrije markt te bestrijden. Reden voor overheidsingrijpen kunnen zijn: het beschermen van burgers tegenover machtige burgers of bedrijven, het voorkomen van schade aan natuur en milieu of het indammen van het kwaad. Tegelijkertijd erkent SGP-jongeren dat economie en samenleving niet maakbaar zijn; de overheid moet dus niet de illusie hebben een paradijs op aarde te creëren. Daarnaast heeft ieder een eigen verantwoordelijkheid in het nastreven van recht en gerechtigheid in economie en samenleving; overheidsingrijpen mag nooit leiden tot een passieve samenleving.

ArbeidArbeid, en daarmee inkomen, is belangrijk voor jong en oud. De overheid moet oog hebben voor verschillende generaties. Gezien de veranderende samenleving is het on-ontkoombaar dat qua werk vast minder vast wordt en flexibel minder flexibel. Zekerheid is nodig, maar een baangarantie tot de pensioengerechtigde leeftijd is niet (meer) mo-gelijk en wenselijk. Daardoor moet ontslag uit een vaste baan minder moeilijk worden. Tegelijkertijd baart het zorgen dat er, vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt, steeds meer flexibele arbeidscontracten komen. Een vast contract biedt immers meer zekerheid en daarmee meer rust. Die zekerheid kan ook nodig zijn bij het afsluiten van een hypotheek.


Laten we zuinig zijn op onze zzp’ers. Het vrije ondernemerschap is een groot goed, maar onaanvaardbare risico’s moeten worden beperkt. Zeker nu er aan de onderkant van de arbeidsmarkt steeds meer zzp’ers komen die grote risico’s nemen voor weinig geld.

wonenDe vragen rondom de woningmarkt in Nederland zijn groot. Velen hebben moeite met het vinden van een geschikt (koop)huis. Daarom moet er komende tijd flink worden ge-investeerd in het bouwen van woningen. Het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek is een goede zaak en moet worden voortgezet. De gevolgen voor het inkomen van gezin-nen moeten daarbij wel in de gaten worden gehouden. De belastingregels mogen niet de uitwerking hebben dat gezinnen relatief meer moeten bijdragen aan de staatskas.

In de huursector moet de overheid het scheefwonen actief bestrijden. Mensen met een relatief hoog inkomen dienen geen ondersteuning te krijgen; de huurwoning is dan immers niet passend bij hun budget. Huurwoningen zijn bovendien schaars en daar-door erg duur. Het aantal sociale huurwoningen moet stijgen, zodat de wachtlijsten kleiner worden.

Om goed in te kunnen spelen op de flexibelere arbeidsmarkt is het belangrijk om op de rand tussen koop- en huurmarkt starters extra te ondersteunen. Kortlopende huurcon-tracten spelen daarin een belangrijke rol. Lange huurcontracten belemmeren starters immers in hun flexibiliteit, terwijl het inspelen op die flexibiliteit noodzakelijk is. De starters die wel behoefte hebben aan vastigheid met betrekking tot hun woning moe-ten dit kunnen realiseren. De startershypotheek is daarbij een geschikt instrument.

PensioenVoor jongeren is het belangrijk dat de pensioenbedragen op een reële manier worden uitbetaald. Het is voor ouderen belangrijk om tot op een bepaalde hoogte zekerheid te ontvangen, en dat je betaald krijgt waarvoor je gespaard hebt. Een eerlijke reken-rente en voldoende transparantie in beleid zijn belangrijke voorwaarden. De indivi-duele eigendomsrechten, de rechten op pensioengeld die iemand heeft opgebouwd, van de Nederlander moeten transparant zijn. Deze verplichtingen moeten niet ineens veranderen door ambtelijke maatregelen. Concreet moeten alle verplichtingen van het pensioenfonds gelijk zijn aan het totale vermogen. Een mogelijke koppeling tussen wonen en pensioen is ook een relevante optie, dan loopt de pensioensopbouw via de eigen woning.

rustWe leven in een rusteloze maatschappij. Meer, groter en sneller is het devies. Als het Bruto Binnenlands Product groeit, gaat het goed met ons, als hij krimpt, gaat het slecht. Dit werkt door in ieders persoonlijk leven. Op scholen en universiteiten is de druk groot om binnen de gestelde tijd af te studeren. Maar daarnaast moet en student een bijbaantje hebben, een vriendengroep en een hobby. O ja, en je moet natuurlijk nog sporten, vrijwilligerswerk doen en op een studentenvereniging zitten. Bij jonge werkenden is het leven niet minder druk met een baan, een gezin, een huis en mis-schien zelfs kinderen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat steeds meer studenten en jonge werkenden overspannen raken. SGP-jongeren ziet in dat steeds meer, groter en sneller niet altijd goed is voor economie, ecologie en mens. In een christelijke samen-leving is ook plaats voor rust. De zondag als rustdag is daarom een waardevol instituut, maar ook het belastingsysteem met alle toeslagen mag rust best meer belonen.


10. een Klein lAndNederland is een klein land in een grote wereld. Van oudsher is Nederland een open handelsland met talloze verbindingen over de gehele wereld. Door moderne communi-catiemiddelen zijn de verbindingsmogelijkheden in grote mate toegenomen. Ons land staat bekend om de blik naar buiten. Door het drijven van handel en het verlenen van ontwikkelingshulp heeft Nederland een reputatie opgebouwd die continuïteit verdiend.

In internationaal verband durfde Nederland eigen belangen te koppelen aan belangen die de internationale gemeenschap dienen. Die houding heeft ons land geen windei-eren gelegd. Daarom is het goed dat Nederland eigen belangen mee laat wegen in internationale besluitvorming.

internationale betrekkingenOp het wereldtoneel is Nederland een van de 195 onafhankelijke staten. De natiestaten vinden elkaar in verbanden als de Verenigde Naties, Wereldhandelsorganisatie, Inter-nationaal Monetair Fonds. Het is goed dat deze instanties er zijn. Wel moeten we er voor waken dat teveel macht op één niveau bevindt. Wereldheerschappij behoort geen staten of statenverbanden toe. Deze instanties moeten dan ook dienend zijn aan de internationale gemeenschap. Een belangrijk internationaal verband waarin Nederland participeert, is de Noord-Atlantische Vredesorganisatie (NAVO). Hoewel opgericht in het tijdperk van de Koude Oorlog, is de NAVO nog steeds een relevan statenverband, waarbij Europese landen, de Verenigde Staten en Turkije elkaar vinden en bijstaan in geval van conflicten aan de randen van het Europese continent. Nederland moet de NAVO herwaarderen en hierin investeren. Dat betekent dat we zo snel mogelijk 2% van het BBP moet worden uitgegeven aan defensie, zoals in internationaal verband is afgesproken.


europese integratieNederland heeft altijd vooropgelopen als het gaat om Europese integratie. Decen-nialang bleek dat een juiste keuze, wat bijvoorbeeld bleek uit de bevordering van de handelsbetrekkingen. Het open stellen van de grenzen en zeker ook de schuldencrisis hebben echter aangetoond dat Europese integratie geen doel op zich mag zijn. Onge-lijksoortige economieën en politieke systemen zijn niet zomaar in elkaar te schuiven. Het is altijd de lijn van SGP-jongeren geweest dat samenwerking in Europa ten dienste van de burger moet staan, maar nooit een doel op zich moet worden. De Unie moet zich focussen op kerntaken: milieuproblematiek, het bestrijden van de internationale criminaliteit, terrorisme en het reguleren van de toestroom van asielzoekers en illegale migranten. Daarnaast is het bevorderen van de handel een belangrijke economische taak. De EU moet zich, volgens SGP-jongeren, niet ontwikkelen tot een federale staat, maar moet hoofdzakelijk een intergouvernementele organisatie zijn. Wanneer de vraag van soevereiniteitsoverdracht aan bod komt, moeten de toetsen van subsidiariteit en nationaal draagvlak leidend zijn. Het Europees Parlement moet een raadgevend insti-tuut worden, en de Europese Commissie een ambtenarenapparaat die alle genomen besluiten uitvoert.

israëlNederland kent een bijzondere band met Israël. Onze joods-christelijke cultuur ver-bindt beide landen. Christelijke politici baseren zich op de Bijbel, waarin staat dat de Joden door God apart gezet zijn. In de geschiedenis van het volk Israël en de staat Israël is Gods Hand aan te wijzen. Steun voor Israël is hard nodig. Het aantal voorvechters op het wereldtoneel voor Isra-elische belangen is op twee handen te tellen. En dat terwijl Israël de enige democratie is in het MiddenOosten en permanent onder vuur ligt van radicaal islamitische regimes. Daarom moet Nederland in internationale verbanden opkomen voor de gerechtvaardig-de belangen van de Joodse staat Israël.

Bovendien moeten alle middelen worden aangewend om de Arabische wereld te bewe-gen de staat Israël te erkennen als Joodse staat. De onevenredige aandacht voor Israël in VN-verband is tekenend voor de slechte positie die Israël heeft op het wereldtoneel. Nederland moet zich inzetten voor een eerlijke behandeling van Israël in de VN.

GeloofsvervolgingNederland moet in internationale verbanden opkomen voor mensenrechten. In veel landen in de wereld is sprake van geloofsvervolging. Christenen hebben het vooral zwaar in islamitische- en (voorheen) communistische landen. Het in vrijheid belij-den van hun godsdienst is voor hen een utopie. Geloofsvervolging lijkt een onder-gesneeuwd onderwerp in het buitenlands beleid. Christelijke politici hebben mede daarom de opdracht misstanden rondom geloofsvervolging voortdurend aan de kaak te stellen en gerechtigheid na te jagen. We moeten meelijden met hen die omwille van het geloof gevangengenomen, gemarteld en gedood worden.

ontwikkelingssamenwerkingArmoede is iets verschrikkelijks. Behalve gebrek aan elementaire behoeften, leidt ar-moede niet zelden tot instabiliteit. Daarom is hulp nodig voor ontwikkelingslanden; vanuit het principe van barmhartigheid en naastenliefde is het een christelijke plicht om minderbedeelden bij te staan. Dit is allereerst een opdracht aan iedereen persoon-lijk. De overheid moet echter ook haar verantwoordelijkheid nemen, maar burgers en bedrij-ven niet minder. Ontwikkelingssamenwerking begint met eerlijk handelen, bijvoorbeeld door een eerlijke prijs te bepalen voor producten die we importeren. Ontwikkelings-hulp in de vorm van handel kan ook ons wat opleveren, en dat is niet persé verkeerd. Tegelijkertijd moet een christen ook bereid zijn om hulp te verlenen als hij daar niets voor terugkrijgt. Daarom is het goed om, zoals afgesproken is, 0,8% van het BBP uit te geven aan ontwikkelingshulp.


De overheid heeft een rol bij het verduurzamen van de energievoorziening op een haalbare en betaalbare manier. Ook moeten we inzetten op een circulaire economie. De landbouw is een sector om trots op te zijn, maar kent ook hardnekkige problemen. Vanwege het maatschappelijke belang hiervan, moet de overheid zich inzetten voor een duurzame landbouw.

een veilig landVeiligheid en het bewaken van de openbare orde is een kerntaak van de overheid. De overheid heeft immers de zwaardmacht en moet die inzetten om haar burgers te beschermen tegen interne en externe bedreigingen. Investeringen in politie (interne veiligheid) en defensie (externe veiligheid) zijn en blijven van groot belang.

een liefderijk landOmdat God de Schepper er Onderhouder van het leven is, wil SGP-jongeren vragen rondom leven en dood in Zijn handen leggen. Er bestaat geen minderwaardig leven of leven dat geen bescherming verdiend. Ook het ongeboren leven verdient bescherming. De mens is geneigd tot het kwaad. Daarom moet een mens soms tegen zichzelf be-schermd worden. Bedrog en ontrouw slaan de basis van een huwelijk aan stukken, met alle gevolgen (voor kinderen) van dien. Het gezin is de hoeksteen van de samenleving en verdient daarom bescherming; vreemdgaan moet niet bevordert maar juist tegenge-gaan worden. De instituten van het huwelijk en het onderscheid tussen man en vrouw zijn het verdedigen waard.

een zorgzaam landGoede zorg is voor jong en oud van groot belang. Maar goede zorg is ook erg duur. En mensen worden gemiddeld steeds ouder, waardoor er meer vraag naar zorg is. Om de zorg ook voor de toekomst betaalbaar te houden, moeten we ons herbezinnen. Wat SGP-jongeren betreft worden daarbij de volgende zaken als uitgangspunt genomen: zorg op maat en eigen verantwoordelijkheid.

11. SAMenVAttinGHet dienen van God is goed voor de hele samenleving, net als het houden van Zijn goede geboden.

een christelijk landChristelijke politiek betekent voor SGP-jongeren dat de Bijbel zeggenschap heeft over het politieke beleid. De overheid heeft haar macht van God gekregen, en moet deze inzetten tot Zijn eer. Burgers moeten de overheid gehoorzamen. SGP-jongeren spreekt dan over ‘Bijbels genormeerde politiek’. De inrichting van de maatschappij wordt dan ook getoetst aan kernwaarden als rentmeesterschap, zorg voor de naast, rechtvaardig-heid en beschermwaardigheid van het leven. SGP-jongeren gelooft dat deze politiek toekomst heeft, ook als de tijd niet gunstig lijkt.

een kerkelijk landDe kerk heeft wat SGP-jongeren betreft een belangrijke taak in de maatschappij. Waar de staat zich richt op tijdelijke zorgen, richt de kerk zich met de evangelieverkondiging niet alleen op het ‘hiernumaals’, maar bovendien op het hiernamaals, de eeuwigheid. Van de kerk moet de verwachting zijn als het gaat om een terugkeer van Nederland tot het christelijke geloof. Maar de taak van de kerk is breder. Denk aan de zorg voor armen, ouderen en sociaal zwakkeren. Bovendien kan de kerk hét gezicht zijn van naastenliefde en barmhartigheid en daarmee tegenwicht bieden aan het kille, materi-alistische klimaat in de samenleving.

een schoon landRentmeesterschap is een Bijbels begrip: we moeten goed met de Schepping omgaan. Helaas blijken we daar erg slecht in. Daarom moeten we onze verantwoordelijkheid nemen, te beginnen met een sobere leefstijl.


Identiteitsgebonden zorg dient beschermt te worden. Een centrale rol voor de huisarts en de wijkverpleging speelt bij zorg op maat ook een rol. Daarnaast mag de overheid burgers stimuleren een gezonde leefstijl te hebben. Dat moet niet op voorhand als ‘be-tutteling’ worden gezien. Bij ‘zorg voor elkaar’ denkt SGP-jongeren ook aan de naasten die in onze beleving misschien soms wat verder weg staan: een barmhartig en recht-vaardig vreemdelingenbeleid hoort bij christelijke politiek.

een wijs landGoed onderwijs is van groot belang. De overheid moet daarom toezien op de kwaliteit van het onderwijs. De gelijke financiering van bijzonder en openbaar onderwijs is een groot goed en dient gehandhaafd te blijven. De overheid bepaalt de einddoelen, de scholen de invulling. De autonomie van scholen werkt ook door in het aannamebeleid van docenten en leerlingen. Een school mag zodoende haar identiteit bewaken, anders is het bijzonder onderwijs een lege huls.

een welvarend landDe Bijbel bevat veel (indirecte) richtlijnen voor de inrichting van de economie, zoalsrentmeesterschap en barmhartigheid. Daarom moet de overheid soms grenzen stellen aan bedrijven, hoe goed bedrijvigheid ook is. Ter bescherming van burgers (en bij-voorbeeld het milieu) tegen negatieve effecten. Op de arbeids- en woningmarkt liggen grote uitdagingen, die ook jongeren aangaan. SGP-jongeren ziet in dat steeds meer, groter en sneller niet altijd goed is voor economie, ecologie en mens. In een christe-lijke samenleving is ook plaats voor rust.

een klein landExport is voor SGP-jongeren heel belangrijk. Goede internationale betrekkingen zijn daarom onmisbaar. Samenwerking in Europa is goed voor de Nederlandse economie. Europa moet echter geen supermacht worden waaraan bevoegdheden worden overge-dragen die in Den Haag thuis horen.

SGP-jongeren wil ook goed voor armen op deze wereld zorgen, wat de reden is dat zeontwikkelingshulp belangrijk vindt. Daarnaast wil SGP-jongeren nooit accepteren dat er mensen vervolgd worden vanwege hun geloof. Voor hen moeten we altijd opkomen. SGP-jongeren wil ook opkomen voor de Joden en de staat Israël. Dat betekent geen blanco cheque voor al het doen en laten, maar Israël heeft wel een speciale plek in ons hart.

46 «

Dinkel 7 | 3068 HB Rotterdam | www.sgpj.nl

Memo Kernideeen 201909 - sgpjcongres.nl€¦ · voor het christelijke geluid in het publieke debat...

Documents

Transcript of Memo Kernideeen 201909 - sgpjcongres.nl€¦ · voor het christelijke geluid in het publieke debat...