Markt voor mest Van afval naar grondstof

Geert Boosten Jan de Wilt

2

3

4

Mestparadox

• Mest als grondstof heeft positieve waarde voor de afnemers

• Mest als afval en overvloedig aanwezig, zal nooit een positieve marktwaarde krijgen; • het minimaliseren van de kosten voor verwijdering

domineert het denken van de boer• het maximaal benutten van de gate fee domineert het

denken van de verwerker (en niet het maximaal benutten van de opbrengst van de producten uit mest)

• Regelgeving belemmert waardevolle toepassingen

5

Mestmarkt: huidige situatie

• 71 mln ton mest/jr, waarvan 18 mln ton afgevoerd• Verwijderingskosten ca € 300 miljoen per jaar• Groeiend overschot niet plaatsbare mest • Initiatieven om overschot te beheersen

• BMC Moerdijk: kippenmestverbranding• Export gehygieniseerde mest/digestaat• Pilots mineralenconcentraat• Vermindering fosfaat in voer

• Doorlopende discussie in parlement over beheersing mestoverschot

6

Bestaande mestmarkt

• Vele kleine spelers met sterk uiteenlopende belangen

• Geen partijen met marktmacht• Groot free riders probleem • Geen sturing op output/kwaliteit• Veel deeloplossingen die niet leiden tot

een totaaloplossing• Fraude loont

7

Mest als cascade van grondstoffen

•Biogas

•Groen gas

•Elektriciteit

•Warmte

•CO2

•Struviet

•Mineralenconcentraat

•Organische mestkorrels

• etc

• Biochar

• Water

• Vezels

• Eiwit (SCP)

• PHA (bioplastics)

• Cyanophycine

• Fumaarzuur

• Ureum

• etc

8 8

Hoogste waarde in top pyramide

Sanders, WURW

aarde neemt af

Volu

me

neem

t toe

9

Mestverwerking mestverwaarding

• Markten stimuleren• Schaarste creeren, belemmeringen wegnemen

• Inspelen op wensen afnemers• Volume, kwaliteit, leveringszekerheid

• Cascade van grondstoffen• Energie, N,P,K, specialties

10

Waarde

door schaarste

Fonds-vorming

Verwerktegrondstof uit mest

Groen GasElectriciteit

CO2

MineralenBiochar

Water

MaterialenEiwitten

ChemieEnergie

LandbouwParticulier

Landbouw

PapierBouw

Voeding

GebruikersAfnemers

InterventieOverheid

ProductieCapaciteit +Know how

Wie investeert en neemt risico?

Verhandelde mest:18 mio tonCa. € 300 mio

Bestaande mestmarkt

Plaatsing eigen grond:53 mio ton

Cash driven

11

Opschaling en professionalisering

• Bundeling nodig van het sterk versnipperde aanbod

• Mestraffinage is geen agrarische activiteit op boerderijniveau, maar een industriële activiteit• Aard van het proces• Volume van de stromen• Eisen aan kwaliteit• Risicobeheersing

• Afnemers gaan niet investeren in mestraffinage

12

Interventies (1)

1. Aanscherpen en handhaven normen

2. Verplicht aanmelden en verwerken mestoverschot

3. Stimulering duurzame energie en recycling mineralen

4. Ontkoppelpunt dierlijke mest – mineralen

5. Mestverwijderingsbijdrage ketenpartijen en eindgebruikers

13

Interventies (2)

6. Bevorder kwaliteit aangeleverde mest

7. Duidelijke regelgeving lozing afvalwater

8. Overheidssteun voor efficiënte cascades en integrale oplossingen

9. Slimme groei markten en procesindustrie

10. Branche-instituut voor innovatie en kennisontwikkeling

14