Vitality Multidisciplinaire samenwerking in de praktijk

Business Door passie wordt vakmanschap meesterschap

Research Filosofie en Wetenschap in de Masteropleiding Fysiotherapie

Marketing Relatiemanagement voor ondernemers

M A G A Z I N E V O O R O N D E R N E M E R S I N B E W E G I N GJAARGANG 10 - NUMMER 4 - NOVEMBER 2009

Het Gezonde Net is een netwerk van ondernemende fysiotherapeuten, actief

in gezondheid en leefstijl waarbij bewegen centraal staat. Naast de onderlinge

uitwisseling van kennis en ervaring, worden de deelnemers actief ondersteund

bij het benutten van nieuwe kansen in de markt.

Interesse? Neem dan contact op met de centrale organisatie voor een oriënterend gesprek. telefoon: 0900-4636764 (dagelijks bereikbaar van 9.00 tot 12.00 uur) of via de website www.HetGezondeNet.nlHet Gezonde Net is HKZ-gecertifi ceerd.

Stress en depressie

Bewegen voor actief ontspannen

Astma en COPD

Bewegen voor meer zuurstof

Diabetes

Bewegen voor meer balans

Hart- & vaatziekten

Bewegen voor een gezond hart

Overgewicht

Bewegen voor een gezond gewicht

Reuma & osteoporose

Bewegen voor minder beperkingen

Het Gezonde Net werkt samen met:

Als praktijk heb je invloed op het beleid omdat je mede-eigenaar bent van het netwerk. Je werkt met in het lidmaatschap inbegrepen software als FysioRoadmap, Health Software, Fysio Prestatie Monitor en Uw Praktijk Online. Daarnaast word je begeleid in het implementeren en onderhouden van het kwaliteitsmanagement-systeem.

4 On the MoveBerichten uit de markt

18 GymnaUniphyDe partner voor echografie

22 IntramedPsychotherapeut heeft Intramed tussen de oren

24 Het Gezonde Net Gezonde Ontwikkelingen

34 Colofon

| C O N T E N T |

Vitality Door passie wordt vakmanschap meesterschap

Business Multidisciplinaire samenwerking in de praktijk

Research Filosofie en Wetenschap in de Masteropleiding Fysiotherapie

Marketing Relatiemanagement voor ondernemers

M A G A Z I N E V O O R O N D E R N E M E R S I N B E W E G I N GJAARGANG 10 NUMMER 4 NOVEMBER 2009

6 Vitality Multidisciplinaire samenwerking in de praktijk

Specifieke combinatie interventies worden in 2010

grotendeels vergoed door zorgverzekeraars. Naast bedrijfs-

artsen hebben dan ook de huisartsen de mogelijkheid om

mensen door te verwijzen naar deze multidisciplinaire

interventies

10 Business Door passie wordt vakmanschap meesterschap

In Paramedisch Centrum Heusdenhout werken fysiothera-

peuten met passie en gedrevenheid aan hun droom

26 NAOMT Van enkeldistorsie tot hoogcervicale instabiliteit

Ieder voorjaar komen fysiotherapeuten samen in het

Zwitserse Wengen op zoek naar verdieping en ontspanning

28 Management Klanten vasthouden

Relatiemanagement voor ondernemers vraagt een tijds-

investering

14 ResearchFilosofie en Wetenschap in de Masteropleiding

Fysiotherapie

Met leergang Filosofie en Wetenschap leren studenten dat

mensen met een chronische ziekte er regelmatig in slagen

om weer kwaliteit van leven te ervaren

november 2009 3

Nieuw model METRON Behandelbank De Australische marktleider van behandelbanken Metron heeft nu reeds het nieuwe model voor 2010 uitgebracht. Op advies van gebruikers is het model Metron 7D van 2009 op een aantal punten aangepast. Een aantal veranderingen in het frame heeft de stabiliteit en het gebruiksgemak nog verder verbeterd van dit reeds zeer succesvolle 7D model van Metron. De fabrikant is zeer flexibel en luistert nauwgezet naar kritieken en adviezen en zet dit direct om in de productie. Zo is er in de 5 jaar dat het model 7D

op de markt is een zeer succesvolle professionele behandeltafel ontstaan. De prijs is niet verhoogd en blijft € 1595,- excl BTW en dat is voor een 7 delige behandelbank met deze mogelijkheden en kwaliteitkeurmerken zonder meer concurrerend te noemen. De behandelbank is op voorraad en direct leverbaar.

www.bodybow.nl

Cursus Orthopedische Manuele Therapie in ZwitserlandPost Academisch Onderwijs Wengen (PAO Wengen) combineert al jaren interessante cursussen voor fysiotherapeuten met wintersportmoge-lijkheden. PAO Wengen heeft ervoor gekozen om de orthopedische manuele therapie in de dagelijkse praktijk als thema te nemen voor de eerste cursusweek in 2010. Hans van den Berg, grondlegger van de oplei-ding Orthopedische Manuele Therapie (OMT), verzorgt in het Zwitserse Wengen de 5-daagse cursus ‘Orthopedische Manuele Therapie in de dagelijkse praktijk’. Tijdens deze cursus worden diverse aandoeningen uit de dagelijkse praktijk manueeltherapeutisch bekeken en behandeld, “van enkeldistorsie tot hoogcervicale instabiliteit”.

Niet eerder was een cursus zo snel volgeboekt. Hieruit blijkt de waardering voor docent Hans van den Berg en de combinatie van de praktische inhoud

van deze cursus met de prachtige wintersportomgeving. Om meer mensen de kans te geven deze unieke cursus van Hans van den Berg te volgen, wordt bij voldoende belangstelling een extra week geor-ganiseerd. Kijk op de website voor meer informatie over deze en overige cursussen van Post Academisch Onderwijs Wengen.

www.paowengen.nl

Comvio blijft door innoverenHet product Comvio Online Back-up, dat dit jaar haar intrede deed, doet het goed bij therapeuten met een eigen server.

Daarnaast is er de afgelopen maanden geïnvesteerd om de aansluiting van de servers van Comvio op het gebruik van de UZI aan te passen. Inmiddels is een aantal praktijken online met de UZI functionaliteit.

De komende maanden wordt door Comvio hard gewerkt aan de implemen-tatie van Open Office in combinatie met Intramed. Uiteraard hoopt deze pro-ducent dat dit net zo'n succes wordt als Prosoftware met Open Office. Het voordeel van Open Office is dat deze applicatie in aanschaf en beheer aan-

Ook twintig jaar geleden oefenden toekomstige manueeltherapeuten behandeltechnieken op elkaar, onder de bezielende leiding van Hans van den Berg, op de foto gehurkt aan het hoofdeinde van de behandelbank. Nog steeds is dit de manier van lesgeven in praktijk-technieken.

november 2009 4

| O N T H E M O V E |

| O N T H E M O V E |

zienlijk goedkoper is.Ten slotte introdu-ceert Comvio op korte termijn een nieuwe module waar-mee klanten die met Comvio Online werken op eenvoudige wijze binnen de software ook gebruik kunnen

maken van de documentenscanner, voor het scannen van brieven, ver-wijzingen, röntgenfoto's enz. De gescande documenten kunnen makkelijk worden toegevoegd aan de digitale dossiers, een verrijking in de toegan-kelijkheid van informatie van patiënten.

www.comvio.nl

Saturatiemeter voor kinderenHet is soms best lastig om met de huidige modellen van saturatiemeters te meten bij kinderen. De vorm van de meter is gebaseerd op volwassenen en dan kan het gebeuren dat hij niet goed aansluit en afwijkende resultaten geeft. Med-Choice heeft nu het model MD300C5 ontwikkeld speciaal voor de kleine vinger. De vorm sluit beter aan en er is een speciaal merkje hoe het kind kan zien waar de vinger geplaatst moet worden. Meetbereik satu-ratie 70-100%, nauwkeurigheid 80-100% ± 2%, 70-79% ± 3%. Puls 30-235 bpm, nauwkeurigheid 30-100 ± 2 bpm. Met CE en TUV keurmerk.

www.bodybow.nl

Passie is geen toeval maar een keuze

Kracht is oneindig en komt uit jezelf. Leven met volle overgave en vanuit je eigen kracht. Een goed leven dus. Wat is dat? Voor iedereen is dit verschillend maar over een ding zijn we het allemaal eens. We streven naar geluk, blijheid, liefde, vitaliteit, betrokkenheid, vertrouwen, enthousiasme, innerlijke rust en succes. En dat is wat Ludo Daems jou en je omgeving toewenst. Zowel thuis als op het werk.

Ludo is directeur van het PKZ-opleidingsinstituut uit België wat actief is op het gebied

van leiderschap en inspiratie en is regelmatig in Nederland actief.

In zijn boek laat hij je zien hoe je deze weg naar een kwalitatief en goed leven kan bewandelen. Op welke manier je in je eigen kracht kan komen en hoe je al datgene wat je in je hebt optimaal kan ontwikkelen.

Het boek is een doe-boek met veel begeleidende vragen waarin je wordt uitgenodigd om in actie te komen. Dat geeft je de gelegenheid om dit boek te gebruiken voor jezelf maar ook samen anderen. Reflectief en praktisch tegelijkertijd.

Inhoud• Worden wie je bent• Wat is passie• Wat passie in de weg staat• Ruimte creëren om te worden wie je bent• Ontdekken van je passie• Leven met passie

MoveMens gaat in 2010 samen met Ludo Daems de workshop “Het leeft pas echt als je het met passie doet” organiseren. Hierover in de volgende uitgave van MoveMens meer.

De lezers van MoveMens kunnen zijn boek nu al bestellen op www.MoveMens.nl of door een email te sturen naar info@MoveMens.nl met de adresgegevens waar het boek naar toe moet worden gestuurd. De prijs is € 24,90 inclusief BTW.

e n t h o u s i a s m e

zelfverzekerdvastberadenheid

november 2009 5

| V I TA L I T Y |

Vanaf 2010 worden de multidisciplinaire interventies van De Gezonde Zaak ver-

goed vanuit de basisverzekering. Al ruim twintig jaar worden deze interventies

aangeboden en zijn vooral gericht op het (verzuim)gedrag van cliënten. Deze

specifieke en bewezen aanpak vereist een multidisciplinaire samenwerking tus-

sen fysiotherapeut, bewegingsdeskundige en psycholoog. Nu deze specifieke

combinatie interventies grotendeels vergoed worden door zorgverzekeraars komt

deze succesvolle aanpak ook beschikbaar voor de huisartsen. Naast bedrijfsartsen

hebben nu ook de huisartsen de mogelijkheid om mensen door te verwijzen naar

deze multidisciplinaire interventies, die nu dus ook voor niet werkenden in hun

bereik liggen. Vooral voor mensen met Lichamelijke Onverklaarde Klachten(LOK)

biedt dit perspectief. Een huisarts en een docent aan de huisartsenopleiding

geven hun mening.

Multidisciplinaire samenwerking in de praktijk

TE K S T C A R O L I N E M A N G N U S

B E E L D : W I M V A N I J Z E N D O O R N

november 2009 6

“In de huisartsenpraktijk komen lichamelijk onver-klaarde klachten (LOK) veelvuldig voor. LOK zijn lichamelijke klachten waar geen of onvoldoende somatische verklaring voor gevonden wordt”, legt René Koop, huisarts in Schiedam uit. “30 tot 50% van de klachten waarmee patiënten naar huisarts komen, blijven onverklaard. Huisartsen en spe-cialisten kunnen hiervoor geen somatische aan-knopingspunten vinden,” vult Manon Weltevrede, psycholoog en docent bij de huisartsenopleiding in Rotterdam, aan. “Een deel van de mensen met onverklaarde klachten laat zich gerust stellen door de huisarts. Maar een deel van de mensen blijft zoeken naar de lichamelijke oorzaak van hun klacht. Het blijkt dat juist deze houding een van de belangrijkste factoren is waardoor de klachten blijven bestaan.”

Blijven zoeken, instandhoudende factorRené haakt hierop in: “Veel mensen ervaren afwijkende dingen aan hun eigen lichaam, de ervaringen van hun klacht roept bepaalde gedach-ten op. Het zijn vaak angstige gedachten, maar ook catastroferende gedachten. Mensen komen in een negatieve denkcirkel en gevoelscirkel terecht: ze hebben een bepaalde klacht, gaan

op een bepaalde manier met de klachten om, de klachten hebben effecten in denken en voe-len en de cirkel is rond. Angst of bezorgdheid is een belangrijke raadgever hierin. Dit is een onbewust proces. Deze mensen komen vaak bij de huisarts, omdat ze klachten hebben, en door allerlei cognities die er omheen hangen, zal het klachtenpatroon eerder versterkt worden dan dat de klacht vermindert.” Manon:“Dat blijkt ook uit onderzoek: het blijven zoeken naar de lichamelijke oorzaak is één van de instandhoudende factoren van de klachten. Het is daarom goed om na te gaan, wat de gevolgen van de klachten zijn, kan je daar iets mee? In hoeverre beïnvloedt de klacht feitelijk het leven van iemand, in hoeverre kun je met deze klacht ‘gewoon’ door. Om dit te doorbreken is het van belang dat er tijdig een tweesporenbeleid wordt

gevoerd: niet alleen kijken naar de fysieke kant, maar ook de psychologische kant belichten.”

De cognitieve gedragsmatige aanpak“Bij de opleiding bij huisartsen wordt er aandacht gegeven aan de cognitieve gedragsmatige aan-pak, volgens het SCEGS model (dit staat voor: Somatische Cognities Emoties Gedrag Sociaal)”, aldus Manon. “Huisartsen leren aan de hand van dit model de klachten in een breder perspectief te zien. Niet alleen de lichamelijke uitstraling uitvragen (zoals waar zit de pijn? Hoe lang heeft u al pijn? Hoe voelt de pijn?), maar ook de cognities: hoe kijkt de patiënt tegen de pijn aan? Wat voor emoties heeft hij? Hoe voelt hij zich wanneer hij die pijn heeft? Doordat de huisartsen meer inzicht krijgen in de klachten, zowel fysiek als psychisch, kunnen ze effectiever en sneller handelen en gericht verwijzen naar een multidisciplinair pro-gramma, een psycholoog of fysiotherapeut.” Manon vervolgt: “Sommige mensen blijven regel-matig het spreekuur bezoeken voor dezelfde klacht of een andere lichamelijke klacht. En dan is er vaak meer aan de hand, dan kan de huisarts met het SCEGS model aan de gang gaan door de klachten breder te bekijken. Zo kan hij proberen

een link te leggen naar een andere verklaring dan de lichamelijke. Bijvoorbeeld dan kan de patiënt samen met de arts erachter komen dat zijn con-ditie heel slecht is. Dan is het wel logisch dat de patiënt vaak zo vermoeid is. Wanneer je dat kan blootleggen, dan kan je aan de hand daarvan je beleid uitstippelen, wat ga je daarmee doen? Dat de patiënt zelf zijn gedrag verandert is natuurlijk erg moeilijk. Gericht doorverwijzen naar iemand die je daarbij kan begeleiden is vaak de betere oplossing. Ik weet dat bijvoorbeeld De Gezonde Zaak in haar multidisciplinaire programma’s daar zich juist op oriënteert. Het is anders om leren gaan met de klachten.”Bij dit soort multidisciplinaire gedragsinterventies wordt vanuit een gedragsmatige aanpak cliënten geleerd anders om te gaan met ziekte, beper-kingen, stress en dergelijke. Naast de gedrags-

matige aanpak om pijn te deconditioneren, te demedicaliseren en deelnemers anders te leren omgaan met de problematiek, is er veel aandacht voor het activeren van de cliënten. Fysieke en mentale belastbaarheid is daarbij van belang. Bij De Gezonde Zaak worden cliënten letterlijk en figuurlijk in beweging gebracht.

Shoppen helpt niet“Dat een gedragsmatige benadering noodzakelijk is ervaar ik ook in mijn praktijk”, geeft René

aan. “Wanneer je met de patiënt tot een andere definiëring van het probleem kan komen, dus kan zeggen dat de bezorgdheid het probleem is, dan moet je kijken hoe je iets in het patroon van de bezorgdheid kan veranderen. Je kiest dan voor een heel andere benadering. Je probeert samen met de patiënt tot een zelfde definitie van het probleem te komen. Als je die definitie hebt, dan kan je naar andere manieren kijken, kijken hoe je het aan kan pakken. In dat geval heb je met bege-leiding van een psycholoog of fysiotherapeut of beter nog, een integrale aanpak een grotere kans op succes. Met een integrale aanpak proberen de psycholoog en de fysiotherapeut samen de klach-ten een plek te geven en ervoor te zorgen dat die angstspiraal minder op de voorgrond komt of juist te doorbreken.”Wat belangrijk is bij de start van een multidis-

Manon Weltevrede

‘De multidisciplinaire programma’s worden binnenkort grotendeels vergoed door

verzekeraars. Dan komt het iedereen ten goede óók mensen die niet werken’

René Koop

november 2009 7

ciplinair programma, is dat de patiënt er wel voor gaat”, geeft René aan. “Je moet wel tot die andere definitie van het probleem komen. Wanneer het puur lichamelijk is moet je soms een andere stap maken om iemand te overtuigen. Als ik als huisarts ervan overtuigd ben dat het niet lichamelijk is, en de patiënt weet zeker dat het wel lichamelijk is, dan bespreek ik dat met de patiënt: ik merk dat je ervan overtuigd bent dat het lichamelijk is, ik kan eigenlijk geen enkele aanwijzing vinden. Ik denk dat toch een ander probleem een rol speelt, wat kan jou nu gerust-stellen? Wat heb je nu nodig om gerustgesteld te worden dat deze lichamelijke klachten niet veroorzaakt wordt door een lichamelijke aandoe-ning? Er wordt dan verwezen naar een specialist binnen een bepaald kader.”“De zogenaamde final test“, geeft Manon aan. “De final test is voor die groep mensen die moeilijk te motiveren is voor een andere aanpak, omdat hij of zij het puur lichamelijk ziet. De final test is nog een keer doorverwijzen voor onderzoek, waardoor de cliënt wel gerust gesteld kan worden. En mocht de cliënt dan nog niet gerustgesteld zijn, dan praten we over een andere aanpak. Het is een beetje een onderhandeling. Ook om te voorkomen dat iemand gaat shoppen in het medische circuit. We weten allemaal dat dat niet helpt.”

Integrale aanpak is uitstekend“Bij de overheid en in de maatschappij geeft men er de voorkeur aan om zoveel mogelijk in de eerste lijn te houden. Je ziet ook lokale initi-atieven tussen huisartsen met andere eerstelijns

werkers”, aldus Manon. “Ik bespreek altijd wel de mogelijkheden waar je als huisarts naar toe kan verwijzen, zoals naar de multidisciplinaire programma’s van De Gezonde Zaak. Het is vaak de onbekendheid met dit soort programma’s, waardoor vooral verwijzing naar de eerste lijn in de reguliere zorg plaatsvindt. Het is dan ook heel goed dat de multidisciplinaire programma’s van De Gezonde Zaak grotendeels vergoed gaan worden door verzekeraars. Dan komt het iedereen ten goede. Bij huisartsen komen natuurlijk ook veel mensen die geen werkgever hebben, maar wel klachten. Deze programma’s komen dan ook voor hen beschikbaar en zullen meer bekendheid krijgen.” René: “Ik kan mij heel goed vinden in een gecom-bineerde aanpak, juist omdat het probleem zich op beide vlakken afspeelt. Mensen ervaren licha-melijke klachten, zoals pijn of vermoeidheid. De fysiotherapeut richt zich op de lichamelijke kant, hoe ga je om met fysieke klachten? Door de cog-nitieve gedragstherapie bij de psycholoog leren ze de gedachtencirkel waar ze in gevangen zitten, te doorbreken. De mensen krijgen handvatten mee. Het is de combinatie van vertrouwen in je lijf en van een andere manier om met je gedachten om te gaan, gevoelens weten te plaatsen. Dat is in mijn ogen een hele goede en succesvolle bena-dering. Bovendien met een geïntegreerde aanpak ben ik als huisarts niet meer de brug tussen de fysiotherapeut en psycholoog. Het is juist goed dat de psycholoog en fysiotherapeut samen over-leggen en direct in kunnen spelen op wat nodig is voor hun patiënt. Het werkt niet goed wanneer ik er als doorgeefluik tussen zit. Daarom vind ik een integrale aanpak waarbij psycholoog en fysiothe-rapeut samen de cliënt benaderen uitstekend!”

Iedereen baat bij multidisciplinaire aanpak“Om een multidisciplinair programma succesvol te laten zijn, is het altijd belangrijk om concrete doelen en bepaalde kaders te hebben. En dat de cliënt achter de aanpak staat, uiteraard”, geeft Manon aan. “Ik geloof dat ook juist mensen zonder werk baat hebben bij zo’n multidiscipli-naire aanpak. Werk geeft natuurlijk structuur en zal wellicht bevorderend werken, maar het gaat er ook om dat die persoon anders gaat denken, anders gaat handelen, waardoor hij of zij dingen weer gaat oppakken. Vaak vermijden mensen

activiteiten, omdat ze bang zijn dat de pijn erger wordt. Je hoeft geen werk te hebben om anders hier mee om te leren gaan en wel te gaan bewe-gen. Ik geloof in de combinatie van gedragsma-tige aanpak met bewegen.”

Snelle inzet van tweesporenbeleidEr is momenteel veel aandacht voor LOK, van een nieuwe richtlijn voor huisartsen tot de opzet van zogenaamde LOK-poli’s. In ziekenhuizen door het hele land zijn er initiatieven om LOK poli’s op te zetten, maar helaas is dat de omgekeerde wereld. Deze poli’s zitten aan het einde van de pijplijn, het is juist zaak om eerder in actie te komen, dan voorkom je dat patiënten vastlopen en dat bespaart de gezondheidszorg veel kosten. “LOK-poli’s zijn leuk, maar eigenlijk zou de geïnte-greerde zorg veel verder naar voren moeten gaan. Je moet zo vroeg mogelijk een tweesporenbeleid bewandelen en zo snel mogelijk wanneer je merkt dat mensen gaan vastlopen in hun denkpatroon, bepaalde gedachten gaan koppelen aan hun klachten, actie ondernemen”, geeft René met klem aan. “Daarom is een geïntegreerde multi-disciplinaire aanpak zo goed. Ik heb een aantal patiënten met de meest onverklaarbare pijnen. Die mensen zijn eigenlijk vast gelopen. Ze zit-ten zo klem in hun angst, dat bij elke pijn die ze voelen in hun lijf, het ergste gaan denken. Die zitten muurvast. Bovendien kosten zij de gezond-heidszorg vreselijk veel geld. Dat proces moet je proberen in een eerder stadium te couperen. Ik denk dat initiatieven zoals de multidisciplinaire programma’s van De Gezonde Zaak daar heel goed bij zijn.” �

Bij De Gezonde Zaak werken multidisciplinaire teams

(psychologen, fysiotherapeuten, bewegingsdeskun-

digen en specialisten) aan het (functie) herstel van

mensen met lichamelijke en psychische klachten. Dat

kunnen klachten van uiteenlopende aard zijn die het

verzuim veroorzaken of ervoor zorgen dat het werk en/

of privé niet lekker loopt. Voorbeelden zijn psychische

klachten zoals burn-out, depressie, angst of andere

gedragsgerelateerde problemen. Of meer lichamelijke

klachten waarbij de gedragscomponent een grote rol

speelt zoals RSI, whiplash, rugklachten, bekkeninsta-

biliteit, chronische pijnklachten of lichamelijk onver-

klaarde klachten.

René Koop

november 2009 8

| V I TA L I T Y |

Monitored Rehab Systems Claes Tillyweg 2 2031 CW Haarlem023 750 5444info@mrsystems.nlwww.mrsystems.nl

MR

CU

BE

& F

YS

IOR

OA

DM

AP

De “MR CUBE” is door zijn universele aansluiting toepasbaar op elk trainingsapparaat.

De MR Cube en FysioRoadmap

een succesvolle combinatie!

De nieuwe 3D Monitored Rehab Systems Software met diverse trainingsvormen.

FysioRoadmap is de coach voor uw fysio- therapeutisch EPD. FysioRoadmap wordt door diverse netwerken als BAG, Het Gezonde Net, Fys’Optima, Fys’Activ, FYZOB en FysioVisie gebruikt en heeft meer dan 7.500 gebruikers. FysioRoadmap 4.0 is een supersnelle versie met o.a.:• HKZ-ondersteuning ten behoeve van de primaire processen• Quality Check voor het methodisch handelen en de fysiotherapeutische verslaglegging• Huiswerkoefeningen• Méér dan 60 volledige vragenlijsten• Uw eigen patiënttevredenheidsonderzoek• Statistiekmodule voor prestatie- en outcome indicatoren• Koppelingen met Intramed, FysioLogic, Fysicom, FYS-i en Zorgmail

Wilt u een demonstratie van de MR Cube of FysioRoadmap? Maak een afspraak met ons voor een demonstratie bij u in de praktijk 023 - 750 54 44.

Monitored Rehab Systems presenteert de “MR CUBE”; een uniek systeem dat u eenvoudig aan elk trainingsapparaat kan koppelen. De 3D Monitored Rehab Systems Software maakt het voor u mogelijk om neuro-musculaire test- en oefenprogramma’s aan te bieden op uw huidige trainingsapparatuur. De 3D Monitored Rehab Systems Software communiceert met het elektronische patiëntendossier FysioRoadmap. Testresultaten worden automatisch aan het dossier van uw patiënt gekoppeld.

Door passie wordt vakmanschap meesterschap

TE K S T P E T R A WO L T H U I S

B E E L D W I M V A N I J Z E N D O O R N

”Passie is innerlijke energie, vuur, liefde en gedrevenheid die afstraalt op anderen, plezier en voldoe-

ning geeft en bijdraagt tot het verwezenlijken van je doelen”, schrijft Ludo Daems in zijn recent ver-

schenen boek Passie is wie je bent. En hoe je die passie toepast in je werk, daar weten fysiotherapeuten

en maten Sander van Ooijen, Frans Linders, Maarten Kok, en Ruud Vlieks van het Paramedisch Centrum

(PMC) Heusdenhout in Breda alles over. Zij vormen gevieren een maatschap. Dankzij hun passie en gedre-

venheid hebben zij hun droom voor een multifunctioneel fysiotherapiecentrum gerealiseerd. Diezelfde

passie gebruiken zij nu bij de behandelingen van hun patiënten. Samen met schrijver Ludo Daems praat

het viertal in de koffieruimte van hun centrum over het belang van passie.

november 2009 10

| B U S I N E S S |

“Het begon ongeveer twintig jaar geleden”, ver-telt Frans Linders. “Ik was als medewerker in loondienst bij Ruud Vlieks, in zijn oude fysiothe-rapiepraktijk. Volgens mij was dat in 1988. In het jaar 2000 kwam Maarten Kok erbij. Alle drie hadden we grootse plannen en een gezamenlijke visie. We wilden een groot multidisciplinair para-medisch centrum oprichten. Eén waar patiënten met al hun zorgvragen terecht konden en waar mensen die zorg ook meteen kregen.” Ruud Vlieks knikt bevestigend en voegt daar aan toe: “Klopt. In 1995 had ik al eens gespeeld met de gedachte om een compleet pakket om patiënten heen te bouwen. Ik stelde me een paramedisch centrum voor waarin een ergotherapeut, logo-pedist, fysiotherapeut onder één dak zaten. En het liefst met een huisarts erbij. Een dergelijk samenwerkingsverband bestond toen nog niet voor fysiotherapeuten.”

We namen een risicoDe mannen hebben vervolgens een bedrijfplan gemaakt en zijn aan de slag gegaan. De realise-ring van hun droom was niet eenvoudig. Van de vier banken die werken benaderd, durfden er drie niet in hen te investeren. De geldverstrekkers von-den het plan een te groot financieel risico. Maar

het drietal gaf niet op. Ze zochten net zolang totdat ze uiteindelijk een bank vonden die het wel aandurfde om een lening te geven. Daarnaast investeerden de fysiotherapeuten eigen geld in het centrum om de financiering helemaal rond te krijgen.

Vlieks vertelt laconiek: “Natuurlijk, we namen een risico. Maar als je ergens in gelooft, moet je door-zetten. En misschien moet je ook wel een beetje gek zijn om voor je werk zo”n financieel risico te nemen.” Linders beaamt dit: “We hebben altijd

geloofd dat het ons zou lukken om van het PMC een succes te maken. En we hebben gelijk gekre-gen. Het gaat erg goed met het centrum, de omzet stijgt en steeds meer mensen bezoeken ons.”

Volgens de mannen bezoeken dagelijks meer dan honderdvijftig mensen het centrum. Behalve de vier maten zijn er twee secretaresse en vier fysio-therapeuten in vaste dienst. Bovendien huren meer dan vijftien specialisten een ruimte in het centrum waaronder een psychosomatisch fysio-therapeut, kinderfysiotherapeut, manueel thera-peut, ergotherapeut, logopedist, diëtist en podo-therapeut. En in mei van dit jaar is de wens van Vlieks uitgekomen en is er een huisartsenpraktijk aan het centrum verbonden. Vlieks: “Daar ben ik heel trots op. Hierdoor is er eigenlijk geen sprake meer van een paramedisch centrum, maar van een medisch centrum. Door al die deskundigen en expertise die we nu in huis hebben, kunnen patiënten die begeleiding van meerdere specia-listen nodig hebben, adequaat en snel geholpen worden.”

Deskundigen binnen handbereikMaarten Kok geeft meteen een concreet voor-beeld van die voordelen: “Ik behandel neurologi-sche patiënten. Zij hebben onder meer problemen met de motoriek. Daardoor wordt het dagelijkse bewegen zwaar en gaat het spreken moeizaam. Zo iemand kan bij ons voor behandeling en advies op één dag naar een fysiotherapeut, ergothera-peut en logopedist. Al die deskundigen zijn bin-nen handbereik en dat bespaart de patiënt veel tijd. En ook voor ons is deze situatie ideaal omdat

De gesprekspartners van links naar rechts

- Ruud Vlieks, algemeen fysiotherapeut en gespecialiseerd in schouderproblemen, COPD en sportrevalidatie.

- Frans Linders, algemeen fysiotherapeut en geregistreerd McKenzietherapeut

- Maarten Kok, geregistreerd geriatriefysiotherapeut, gespecialiseerd in centraal neurologische aandoeningen zoals

Parkinson.

- Sander van Ooijen, sportfysiotherapeut en gespecialiseerd in chronische aandoeningen waaronder diabetes en

arterieel vaatlijden. Sinds 1 januari 2009 maatschapslid.

- Ludo Daems, auteur “Passie is wie je bent” en oprichter/directeur van het opleidingsinstituut PKZ in Lichtaart, België.

Dit instituut begeleidt middelgrote en grote ondernemingen bij sociaal ondernemen.

Ruud Vlieks Frans Linders

november 2009 11

wij, als het nodig is, advies kunnen inwinnen bij een van onze collega’s.”

Het gesprek wordt even onderbroken als Ludo Daems binnenkomt. Daems is oprichter en directeur van het PKZ-Instituut in het Belgische Lichtaart. En hij is auteur van 'Passie is wie je bent'. Ludo Daems is door MoveMens uitgenodigd om bij het gesprek aanwezigheid te zijn. Daems vraagt meteen aan de mannen wat passie voor hun betekent. Linders: “Wij zijn gepassioneerd en dat stralen we

uit op onze medewerkers en patiënten.” Sander van Ooijen haakt daar op aan: “Er hangt hier een sterk Wij-gevoel en er wordt veel gelachen.” “De goede sfeer en ons enthousiasme is inder-daad onze meerwaarde”, aldus Linders. “Dat maakt ons herkenbaar. Maar dat is niet alles. We hebben nu ook de faciliteiten om patiënten goed te helpen. Dankzij onze nieuwe sportzaal kan ik er bijvoorbeeld voor kiezen om te gaan badminton-nen in plaats van alleen de standaardoefeningen te doen op fitnessapparatuur. De patiënt met wie ik dat laatst deed, vertelde me dat zij als kind zo graag badminton speelde. Als je tijdens het spelen haar ogen ziet stralen, dan weet je weer waarom je het allemaal doet.”

Ludo Daems, luistert aandachtig naar de mannen. Dan richt hij zich enthousiast tot de verslaggever en zegt: “Hoor, hier spreken mensen die niet alleen met aangeleerde talenten bezig zijn, maar ook laten zien wie ze echt zijn. Het is cruciaal om je passie in je werk toe te passen. Je moet je ziel en zaligheid erin leggen. Hierdoor wordt

vakmanschap, kennis en dat wat je geleerd hebt meesterschap. Een gepassioneerd iemand ver-bindt zijn hoofd en hart en brengt zijn handelen in evenwicht. En die passie brengen zij over op hun patiënten. Deze mannen laten mensen zien dat zij meer kunnen dan zij zelf denken.”

Vriendschappelijke bandVolgens Kok wordt bij de inschrijving aan iedere patiënt gevraagd of zij een voorkeur hebben voor een specialist. Tenminste, als dat mogelijk is. Die voorkeur voor een van hen, verbaast Kok

vaak. Kok: “We zijn allemaal ervaren en goed in ons vak. Wat maakt het verschil? Dat vind ik een interessant fenomeen.”Vlieks beantwoordt die vraag: “We zijn alle vier behoorlijk verschillend. En dat mag ook. Op die manier vullen we elkaar goed aan.” Dat aanvullen gaat volgens Vlieks zelfs zo goed dat er sprake is van een onderlinge vriendschappelijke band. “Dat is erg prettig want we trekken gemiddeld zo’n acht uur per dag met elkaar op. Op sommige dagen zie ik mijn maten meer dan mijn vrouw”, aldus Vlieks. Passie voor je werk en centrum is mooi. En een positief effect van passie is volgens Daems kracht. Maar teveel passie heeft ook nadelen, waarschuwt de hij. “Als passie onjuist gebruikt wordt, dan kan deze voor onrust en irritatie zor-gen.” De mannen aan tafel knikken bevestigend. Vlieks: “Dat nadeel herken ik wel. Wij zijn bijna tien jaar geleden voor het eerst gaan samen-werken. En we hebben in de loop van de jaren diverse positieve en negatieve emoties meege-maakt zoals de kracht en wil om samen iets moois

te maken van onze gedeelde droom, maar ook irritaties en meningsverschillen.”

Sinds het bestaan van het centrum komen de mannen wekelijks bij elkaar om over die menings-verschillen en irritaties te praten. Linders: “Dat gebeurt bij een van ons thuis. Eerst met een kopje koffie, later op de avond met een wijntje erbij. En dat werkt erg goed. Zo halen we de angels eruit.” Van Ooijen, die dit jaar zich bij de maatschap aangesloten heeft, zegt: “En we gunnen elkaar veel. Eigenlijk is manier waarop wij samenwerken best wel uniek.” Ludo Daems antwoordt spontaan: “Niet alleen uniek, trendsettend! Dit is de weg waar we naar toe moeten gaan in hoe je met mensen omgaat. Geen eilandjes meer waarop iemand alleen aan de slag gaat, maar vanuit verbinding werken. Geld, succes en visie delen. En elkaar iets gun-nen. Spijtig genoeg runnen deze mannen alleen maar een paramedisch centrum. We hebben deze mensen hard nodig om ons land te regeren.” De fysiotherapeuten lachen uitbundig. Maar geen van allen voelt de behoefte tot een carrière-switch.

Inzet en betrokkenheidVlieks legt uit: “Omdat we elkaar vertrouwen, houden we dus ook niet bij wie de meeste uren maakt. Iedere maat is gelijk en krijgt hetzelfde betaald. Het gaat bij ons om de inzet en betrok-kenheid die iemand voor onze onderneming toont. En die inzet kan variëren. Ook daarin zijn we bijzonder. Tenminste, dat vertelde onze accoun-tant.”

‘De goede sfeer en ons enthousiasme is onze meerwaarde’

Maarten Kok

Sander van Ooijen en Ludo Daems

november 2009 12

| B U S I N E S S |

Ludo Daems richt zich opnieuw tot de verslag-gever: “Deze mannen stellen hun eigen belang afhankelijk van het algemene belang van hun maatschap. Dat is echt mooi.” Van Ooijen voegt daar aan toe: “We hebben gelijke zingeving en visie.” Daems kijkt Van Ooijen glimlachend aan en zegt dan quasi spot-tend: “wat een wijsheid. En dat voor een 28-jarige gastje. Maar serieus, hij heeft voor honderd procent gelijk. Die gelijke visie is cruciaal. Ze zijn gemotiveerd om gezamenlijk hun droom uit te dragen. Ze vertrouwen elkaar in plaats van elkaar te controleren.”

“Het is wel duidelijk dat een klein beetje extra aandacht een wereld van verschil maakt.’Koekje erbij?’ heet dat effect”, aldus van Ooijen.Kok is het daar volledig mee eens: “Ik maak beweegprogramma’s voor neurorevalidatie. In principe zou iedereen een dergelijk programma kunnen maken. Maar hoe voer je die in de praktijk uit? Hoe stimuleer je mensen? Kijk, dát kan niet iedereen. Dat is een combinatie van

vaardigheden, kennis en bevlogenheid. De wil om mensen in beweging te krijgen zodat het plezier terug komt, daar draait het om. Dat merk ik goed bij de behandeling van Parkinsonpatienten. Zij hebben door hun aandoening een starre uitdruk-king in hun gezicht, ook wel een maskergelaat genoemd. Volgens evidence based onderzoek

kunnen zij moeilijk emotie in hun gezicht krijgen. Maar ik maak regelmatig mee dat er tijdens een oefensessie bij een Parkinsonpatiënt toch een lach of expressie op hun gezicht komt. Dat is heel bijzonder.”

Ludo Daems snapt wel hoe dat mogelijk is.”Het enthousiasme straalt van deze mannen af, zie je dat? Maar hoe kan dat? Dat enthousiasme, dat is als een virus. Passie is besmettelijk. Patiënten willen blij zijn als hun therapeut zo enthousiast is. Dan kun je niet anders dan meegaan met die blijheid.” Linders beschrijft een ander praktijk-voorbeeld. Hij vertelt over de 31-jarige patiënt Sander die na een motorongeluk in coma raakte. Toen hij ontwaakte had hij meerdere handicaps. Linders: “Artsen vertelden hem dat hij nooit meer zou kunnen lopen. Na jarenlange revalidatie stopte de behandeling omdat er geen vooruitgang meer was. Een vriend vroeg me of ik Sander wilde helpen. Ik ben inmiddels twee jaar met hem bezig en hij gaat geleidelijk aan vooruit. Laatst speel-den we honkbal en dan zie ik die gedrevenheid in

zijn ogen om als hij naar het volgende honk gaat. Misschien nog wat moeizaam, maar hij beweegt zelfstandig. Niemand had kunnen denken dat hij zover zou brengen. En de revalidatie gaat door, dus wie weet wat er nog meer gebeurt.”

Daems knikt: “Precies, dat bedoel ik nu. In mijn boek schrijf ik letterlijk dat passie afstraalt op anderen en bijdraagt tot het verwezenlijken van doelen. En dat slaat precies op dat wat Linders beschrijft.”Volgens Vlieks zijn het juiste deze voorbeel-den, ‘mirakels’, waardoor mensen terug blijven komen. Hoe zwaar het ook is. Vlieks: “Ik behandel longpatiënten. Zij kunnen soms nog geen vijftig meter achter elkaar lopen zonder uitgeput te raken. Bovendien moeten ze voortdurend een zuurstoffles meedragen. Deze patiënten nemen de moeite om twee keer per week te komen voor hun oefeningen. Dat vind ik nogal wat.” Kok vult aan: “En de mensen blijven terug komen, steeds weer.”

Volgens Daems is Passie is voelen, denken en doen. “Het leven is altijd vallen en opstaan en wie niet meer durft te vallen, durft niet meer echt te leven. Zo is passie onze ultieme bron om te komen tot plezier en zet ze ons aan tot grootste prestaties om onze doelen te bereiken.”

Van Ooijen kijkt op zijn horloge en beëindigt verlegen het gesprek: “Sorry, maar ik moet echt weg. Er is een nieuw doel te bereiken en de patiënt wacht.” �

‘Passie is wie je bent; handleiding voor persoonlijke groei’

Geschreven door Ludo Daems

Uitgegeven door PKZ-Instituut 2009

Paramedisch Centrum (PMC) Heusdenhout,

Breda

PMC Heusdenhout heeft elf vaste medewerkers (vier

maten, vijf fysiotherapeuten, twee secretaresses) en

meer dan vijftien paramedische therapeuten die een

ruimte huren zoals psychosomatisch fysiotherapeut,

kinderfysiotherapeut, manueel therapeut, ergothera-

peut, logopedist, diëtist en podotherapeut. Vanaf mei

2009 is er een huisartsenpraktijk aan het Para Medisch

Centrum Heusdenhout verbonden. Ook in 2009 is een

nieuwe sportzaal geopend.

www.pmc-heusdenhout.nl

PKZ-Instituut

Opleidingsinstituut voor Persoonlijke KwaliteitsZorg

is in 1995 opgericht door directeur en schrijver Ludo

Daems. In dit instituut worden middelgrote en grote

bedrijven begeleid bij vragen rond sociaal leiderschap.

www.pkz.be

Passie straalt af op anderen en draagt bij tot

het verwezenlijken van doelen

Ludo Daems

november 2009 13

Filosofie en Wetenschap in de Masteropleiding Fysiotherapie

TE K S T : P I E T E R VE R D U I N

B E E L D : W I M V A N I J Z E N D O O R N

Aan de Masteropleiding Fysio/Oefentherapie bij mensen met een chronische ziekte van Hogeschool

Leiden geven John Verhoef en Pieter Verduin samen vorm aan de ‘Leerlijn Filosofie en Wetenschap’. Aan

het begin van de opleiding studeren en onderzoeken de studenten in die leerlijn, met de bedoeling dat

hetgeen ze zich daarin eigen maken, dóórloopt en dóórwerkt in de hele opleiding. Pieter Verduin schrijft

een stuk over zijn aandeel vanuit de filosofie.

november 2009 14

| R E S E A R C H |

Andere kennisvormenOns aanknopingspunt is een zekere kentering in het klinisch redeneren die in de jaren ’90 van de vorige eeuw in de gezondheidszorg heeft plaats gevonden. De vanzelfsprekende dominantie van het natuurwetenschappelijk denken werd door-broken. Andere kennisvormen waar in de praktijk óók mee werd gewerkt werden zichtbaar. Die andere kennisvormen zijn praktische kennis uit het werken als health professional en prakti-sche kennis uit de persoonlijke levenservaring. Mogelijkheden tot samenvoegen en integratie van de verschillende soorten kennis dienden zich aan. Een invloedrijk artikel van de Australische fysiotherapeut Ian Edwards heeft deze kentering tot onderwerp, en heeft dan ook als titel: Clinical reasoning strategies in physical therapy (2004). Mijn eigen publicaties hebben hetzelfde thema (onder meer Verduin 1992; 1998/2003; 2007).In de jaren ’90 is ook Evidence Based Medicine ontworpen, later voor paramedici tot Evidence Based Practice (EBP) gemaakt. Voor wie het kan zien wordt ook met EBP licht geworpen op deze verschillende soorten kennis. EBP kan worden gezien als een integratie van boekenkennis, pro-fessionele kennis en persoonlijke kennis.In de filosofie is het kunnen zien van verschil-lende soorten kennis niets nieuws. Twee voor-beelden: In de Griekse oudheid schetste Plato in zijn beroemde Mythe van de Grot drie wezenlijk verschillende soorten kennis (en hij waarschuwt

voor de soms grote gevolgen voor degene die ze verwerft). Baruch de Spinoza, de grootste Nederlandse filosoof, onderscheidde drie soorten rationaliteit: imaginatio (verbeelding) ratio (kennis van oorzaak en gevolg) en scientia intuïtiva (ken-nis vanuit een gevoel of besef van de samenhang van de verschijnselen). In de 25 eeuwen dat de westerse filosofie bestaat zijn er nog veel meer van dergelijke visies ontwikkeld en zijn de moei-lijkheden en mogelijkheden ervan beschreven.

Inspirerende visies op kennisBij het opzetten van het curriculum constateer-

den we dat een professional master opleiding Fysiotherapie / Oefentherapie ontwerpen door-gaans betekent dat de ontwerpers voor het wetenschapsgedeelte een stuk Master of Science importeren. Daarbij worden dan vaak de ogen gesloten gehouden voor inspirerende visies op kennis uit de filosofie. Dat is een geval van jam-mer. ‘Gewoon’ jammer, kunnen we zeggen. Maar erger is dat dan ook wordt voorbijgegaan aan de zojuist genoemde ontwikkelingen op het gebied

van klinisch redeneren in de jaren ’90. Door dááraan voorbij te gaan dreigt klinisch redeneren te blijven steken in het alléén maar doordenken van de gevolgen van ziektes en aandoeningen op orgaanfunctieniveau. Dan blijft EBP alléén maar ‘op wetenschappelijk bewijs gebaseerde genees-kunde’. Dat is een geval van ‘echt jammer’. Want met zo’n bril op kunnen health professionals een belangrijk deel van zorgen voor de gezondheid van hun patiënten niet zien. Doordat ze dat niet zien kunnen ze dat deel ook niet verantwoorden of bekritiseren. Het gaat hier met name om een specifiek, typisch menselijk gezondheidspoten-

tiaal waarmee mensen met een chronische ziekte gezondheid verwerven. Dat blijft onzichtbaar. En dus ook de zorg voor dat gezondheidspotentiaal. Of het belemmeren ervan, soms door de patiënt zélf, maar eventueel ook door de gezondheids-zorg-professional.

Een brede aanpakIn de professional master Fysiotherapie / Oefentherapie opleiding van Hogeschool Leiden willen we expliciet werken met genoemde recen-te ontwikkelingen in de gezondheidszorg, omdat ze belangrijk zijn voor een goede, professionele gezondheidszorg voor mensen met een chroni-sche ziekte. We doen dat door de traditionele wetenschappelijke vorming te baseren op een oriëntering op relevante hoofdstukken uit de filo-sofie. Die traditionele wetenschappelijk vorming behouden we, die doen we niet weg. Door die filosofische basis kan de (natuur)wetenschap-pelijke aanpak echter breder worden ingezet, kunnen de relatieve waarde én de grenzen ervan scherper worden gezien, en kan ze worden aan-gevuld met nieuwere, eigentijdse soorten weten-schappelijk onderzoek. De praktijk is bloody evident: mensen met een beroerde chronische ziekte, met allerlei gemene en lastige symptomen, die niet beter worden en wel slechter, slagen er regelmatig in om een kwaliteit van leven, gezondheid te ervaren! De vraag is: Hoe doen ze dat, en hoe helpt de profes-sionele gezondheidszorg daarbij (of: hoe werkt die tegen..)? Dit is de legitimering voor onze brede opzet: reële situaties van patiënten met een chronische ziekte vragen om die brede aanpak. Health professionals léveren die aanpak feitelijk ook, in voorkomende gevallen. Levering blijft ook wel eens uit, of er worden fouten gemaakt. We willen de aard van die brede aanpak kunnen zien en kritisch verant-woorden.Doel is dat de professional master in opleiding komt tot een filosofische doordenking en verhel-dering van de combinatie patiënt met chronische ziekte, zichzelf als therapeut en de institutionele gezondheidszorg. En daar omheen, en er innig mee verstrengeld, wetenschap en samenleving. Met deze module beogen we bij te dragen aan een integratie van kwantitatief onderzoek (‘3e persoons onderzoek’), kwalitatief onderzoek

Chronisch ziek en toch gezond.

Wat is dan ziekte en gezondheid?

Wij zijn als fysiotherapeuten vaak geneigd vanuit het

ziektebeeld te denken en werken. De titel verwijst eer-

der naar een persoonlijk gezondheidsbesef en vermo-

gen om met een chronische ziekte zo om te gaan dat er

een kwaliteit van leven ontstaat waarbij deze mens zich

als gezond ervaart. Als fysiotherapeut(behandelaar en

begeleider) van met name mensen met chronische

ziekten vraagt dat een om een benadering waarin niet

alleen kennis van het ziektebeeld en wetenschappelijk

bewijs van belang zijn maar ook een ander soort ken-

nis. Deze kennis refereert aan de eigen levenservaring

die elke beroepsbeoefenaar meeneemt in een contact

met de patiënt.

Masters 'Fysiotherapie en Oefentherapie bij mensen

met chronische ziekten' worden opgeleid om vanuit dit

beeld te leren kijken en werken in de leerlijn filosofie

en wetenschap.

Mensen met een beroerde chronische ziekte, die niet beter

worden en wel slechter, slagen er regelmatig in om een

kwaliteit van leven, gezondheid te ervaren!

november 2009 15

(‘2e persoons onderzoek’) en onderzoek door zelfreflectie (‘1e persoons onderzoek’), omdat zo’n samenhang het meest geschikt is voor onderzoek, ordening en begrip voor het verhaal en de situatie van mensen met een chronische ziekte. En omdat zo’n samenhang recht kan doen aan de verschil-lende soorten kennis die het rationele fundament vormen van ons handelen.De leerlijn Filosofie en Wetenschap levert een kader waarin kennis van orgaan(dis)functies, van emotioneel-cognitieve patronen van patiënt en behandelaar en van normatief-ethische uitgangs-punten elkaar wederkerig versterken: kennis uit het medisch-biologisch discours, uit het psycho-sociaal discours en uit het wijsgerig-antropolo-gisch discours wordt expliciet en kritisch samen-gebracht in het universum van patiënt, therapeut, gezondheidszorg en samenleving. De studenten krijgen uitgewerkte casussen als voorbeeld en gaan aan de slag om, in discussie met elkaar en de docent, hun eigen casussen te analyseren en ordenen.

Intregratie van kwalitatief en kwantitatief onderzoekDe uitgangspunten worden in de loop van de opleiding op ‘ambachtelijk’ niveau concreet toe-gepast in een doordachte opvatting van EBP, dat daardoor op een praktische manier trefzeker wordt. Het ICF, zoals uitgewerkt in een RPS-formulier wordt in een nieuwe setting minder verwarrend en beter hanteerbaar. Adequate nieu-we behandelstrategieën worden verantwoord en getraind. Op wetenschappelijk niveau worden verschillende soorten onderzoeksdesign aange-reikt, waarbij steeds gespeurd wordt naar de waarde van een integratie tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek. �

Dr Pieter JM Verduin werkte 11 jaar als fysiotherapeut in

psychiatrisch ziekenhuis ‘Vogelenzang’ te Bennebroek, stu-

deerde Wijsgerige Andragologie aan de Universiteit van

Amsterdam, promoveerde aan dezelfde Universiteit op een

filosofisch proefschrift over rationaliteit in onze gezondheids-

zorg (Het verdachte lichaam, Thesis Publishers 1992), werd in

1986 aangesteld als docent filosofie aan Hogeschool Leiden.

Publiceerde artikelen en boeken op het snijvlak van filosofie en

gezondheidszorg. Deskundigheidsgebied: menselijke gezond-

heid in ziekte, zorg en wetenschap.

| R E S E A R C H |

De twee pijlers van het onderdeel filosofie

1. Mensen produceren kennis.

We richten ons kritische bewustzijn niet alleen op de zaken die we onderzoeken; ook op de eigen methode van

kennis verwerven. Hoe komen mensen eigenlijk aan hun kennis van de wereld? Wat is de aard en de werking van

het denken zelf? Een onderzoek van de structuur van ons kenvermogen leidt ons in grote stappen tot een tamelijk

boude conclusie: ware kennis is een illusie. Die illusie kan vervolgens waardevol blijken te zijn. Of niet: hij kan louter

lege vorm zijn, een mode, een zeepbel. Of schadelijk. We willen nu leren vaststellen of kennis waardevol, niets waard

of schadelijk is in een concrete situatie waarin die kennis toegepast kan of moet worden. Anders gezegd: voor de

beoordeling van kennis paren we het waarheids-criterium aan een waarde-criterium. We blijven dus streven naar

het genereren en verwerven van betrouwbare, valide, generaliseerbare kennis, en presenteren daarbij een methode

waarmee allerlei vormen van kennis kunnen worden beoordeeld op waarde (voor de patiënt, de instelling, de

samenleving). De afgestudeerde professional master kan daarmee doeltreffend verwoorden en verantwoorden

wat hij doet en wie hij als professional is. Die vaardigheid is relevant voor het claimen van een regie-functie in de

patiëntenzorg, voor het werken in ketenzorg. In veel gevallen zal deze benadering innovatief blijken te zijn.

2. Mensen leven met een chronische ziekte.

De ervaring leert, en de definitie zegt ook: een chronische ziekte wordt niet beter, uiteindelijk wel slechter. De erva-

ring leert ook dat een aantal mensen met een chronische ziekte zichzelf ‘gezond’ noemt; kwaliteit van leven ervaart;

zin in zijn/haar leven heeft. ‘Gezondheid’ moet dus uit andere vermogens komen dan uit het herstel van vorm en

functie van organen. In onze professional master opleiding onderzoeken we wat die ‘gezondheid voor mensen’

inhoudt, welke vermogens er voor nodig zijn om die te realiseren, en hoe health professionals die vermogens kun-

nen belemmeren of bekrachtigen. Ook dit is relevant voor het claimen van een regie-functie in de patiëntenzorg,

voor het werken in ketenzorg. In veel gevallen zal ook deze benadering innovatief blijken te zijn.

november 2009 16

november 2009 17

GymnaUniphy, dé partner voor echografie

Bent u toe aan iets nieuws? Ziet u kansen voor uzelf en uw praktijk om een nieuwe competentie te ver-

werven? Dan is echografie een belangrijke optie voor uw praktijk. Musculo Skeletale Ultrasonografie

(MSU) geeft u de mogelijkheid om in het lichaam te kijken zonder bijwerkingen. Echografie is laag-

drempelig, vrij van straling en betaalbaar! Een apparaat met voldoende resolutie en penetratie koopt u

tegenwoordig vanaf zo’n dertienduizend euro.

november 2009 18

| G Y M N A U N I P H Y |

Echografie van het bewegingsapparaat is een verrijking voor de fysiotherapeut. Het geeft zoveel meer inzicht in de aard en de ernst van de klach-ten dat het fysiotherapeutisch behandelplan in meer dan 60 % van de gevallen anders uitvalt nadat een echoscan is gemaakt dan zonder echografie. En in de overige gevallen bevestigt echografie vaak datgene dat u dacht op basis van uw fysiotherapeutisch onderzoek. Die beves-tiging wordt als zeer welkom ervaren. Collega fysiotherapeuten die echo’s maken zouden het onderzoek voor geen goud meer willen missen in hun praktijk.

Waarom nu echografie?Een voorbeeld. U behandelt een patiënt met een

pijnlijke verdikte Achillespees. Wat betekent dit voor de belastbaarheid van de pees? Dankzij echografisch onderzoek kunt u vaststellen hoe het inwendige van de pees eruit ziet. Is de pees zelf verdikt, dan ziet u op de echo een ‘echo-arme’ –relatief donkere- pees, met een interne zwelling, waarbij de collegeenstructuur onder spanning staat. Deze pees is mogelijk minder

belastbaar. Dit in tegenstelling tot de situatie waarbij de pees relatief onaangedaan is, maar de directe omgeving van de pees geïrriteerd is. We spreken dan van een paratendinitis, die we regelmatig zien bij lange afstandlopers. Niet zel-den is dan ook de bursa retro-calcaneare gevuld. Bij deze patiënt is de pees zelf onaangedaan, ook al doet het bewegingsonderzoek anders vermoeden. Dankzij echografie weet u dus wer-kelijk wat de status is van de aandoening. Dat dit consequenties heeft voor uw behandeling en het bewegingsadvies laat zich raden.In geval van Jumpers knee, ofwel de kniepees tendinopathie, is MSU-echografie een belang-rijke toevoeging op uw onderzoek. Vind u bij de pijnlijk gezwollen kniepees interne calcificaties,

zoals in bijgaande foto, dan geeft dit een slech-tere prognose dan de vaker geziene zwelling zonder calcificaties. De pees met focale kalk-depots kan overigens goed behandeld worden met Shockwavetherapie.Lijkt echografie iets voor u? Dan bent u er niet met de aanschaf van een apparaat. Volg alvorens te starten met scannen een basiscursus MSU

echografie. Deze cursus leert u de mogelijkheden en beperkingen van echografie en de basis-protocollen voor de belangrijkste structuren en gewrichten. Na het volgen van deze geaccredi-teerde cursus (vier dagen) kent u de basisprinci-pes om te scannen. U zult dan direct bijzondere afwijkingen kunnen vaststellen bij uw patiënten. Ook zult u zaken zien waarvan u denkt: ‘dit hoort hier niet’, waarna u doorverwijst of een collega met meer ervaring consulteert. De leercurve voor echografie is stijl maar lang. Dit wil zeggen: u leert snel, maar bent nooit uitgeleerd.

Stappenplan voor innovatieFysioCollege, de opleidingsactiviteit van GymnaUniphy, geeft vanaf het najaar al haar oplei-

Dankzij echografie weet de therapeut wat de

werkelijke status is van de aandoening

Irritatie en verkalking van kniepees (b) ter hoogte van de apex patellae (a)

Opleidingsprogramma Fysiocollege

november 2009 19

dingen in Amersfoort bij de Stichting Opleidingen MusculoSkeletale Therapie, kortweg SOMT. Dankzij deze samenwerking biedt SOMT het onderdak en alle faciliteiten en geeft FysioCollege invulling aan haar opleidingen. Centraal in Nederland, goed bereikbaar via trein (!) en auto.SOMT heeft momenteel 3 opleidingen op Masterniveau, te weten Manuele therapie, Bekkenfysiotherapie en Sportfysiotherapie.FysioCollege biedt met haar zelfstandige opleidin-gen een mooie inleiding en/of aansluiting.

GymnaUniphy verwerft dealerschap Philips!Ook voor de apparatuur kunt u dus prima terecht bij GymnaUniphy, dat inmiddels twee product-lijnen voert van de merken ‘EchoMaster’ en ‘Philips’.De EchoMaster is gewaardeerd door de inge-bouwde leermodule, de Guided Imaging Software (GIS). Deze software sluit aan bij de opleiding en kunt u het best zien als een geïntegreerde docent.

Een prima apparaat dus voor de startende echo-grafist, vanaf € 13.0000. GymnaUniphy heeft recent het prestigieus dealer-schap van Philips verworven. Dankzij een interna-tionale samenwerking op het gebied van echo-grafie versterken Philips en GymnaUniphy elkaar bij het bedienen van de Nederlandse fysiothera-piemarkt. Volgens Janneke Hermans, marketing manager bij GymnaUniphy is dit een belangrijke stap.’Echografie heeft een grote toekomst. Niet alleen geeft het onze klanten enorm veel meer inzicht in de klachten van hun patiënten; het

geeft bovendien een fundamenteel andere ver-houding tussen fysiotherapeut en andere medi-sche disciplines. Er zijn reeds fysiopraktijken die voor diagnostiek worden geconsulteerd door een huisarts of specialist.’ Dit lijkt de omgekeerde wereld, maar die verschuiving schrijft Janneke toe aan de gecombineerde competentie. ’Een radioloog is expert in beeldvorming. De fysiothe-rapeut is expert op het gebied van het bewegings-apparaat. De combinatie van beide competenties is een heel sterke en waardevolle. Veel prak-tijken zien die kans en starten met echografie’. Vanwege de kennis van de fysiotherapie en ervaring met MSU-echografie bij GymnaUniphy heeft Philips deze samenwerking bekrachtigd en kan GymnaUniphy beschikken over het volledige productenpakket van Philips, dat wereldwijd één

van de drie grote ‘medical imaging’-bedrijven is.Voor de ervaren echografist of voor die praktijken die meteen een diepte investering wensen te doen, biedt GymnaUniphy nu de high-end scan-ners van Philips aan. Geweldige apparaten met alle mogelijke opties, vanaf zo’n € 30.000 euro.Heeft u belangstelling voor Echografie? Kijk dan op www.superpraktijk.nl voor het beste aanbod van scanners en opleidingen. �

Echografie draagt bij aan de veranderde verhouding tussen

de fysiotherapeut en andere medische disciplines

GIS toont de scaninstructie en bijbehorende echobeelden

november 2009 20

| G Y M N A U N I P H Y |

Abakus: EPD en expertsysteem in één!

Abakus is de meest innovatieve en gebruiksvriendelijke praktijkoplossing voor fysiotherapeuten (al dan niet gespecialiseerd) en oefentherapeuten.

Abakus ondersteunt u bij de besluitvorming in de spreekkamer. Het helpt u bij de functionele diagnostiek, prognostiek en evaluatie van de therapie.

Ondersteunt HKZ en KNGF richtlijnen verslaglegging. Minimale administratieve handelingen. Ontwikkeld met en voor de dagelijkse praktijk. Gericht op kwaliteit van de behandeling. Ondersteunt het klinisch redeneren. Een expertsysteem met meer dan 250 meetinstrumenten. Huiswerkfunctie en behandeldagboek voor de patiënt. Ondersteunt het praktijkmanagement en de vervaardiging

van het praktijkjaarverslag.

Kijk voor meer informatie op www.abakus.nl of bel naar (0318) 65 78 25

AbaKus B.V.Zonneoordlaan 17

6718 TK Ede

T (0318) 65 78 25

E informatie@abakus.nl

I www.abakus.nl

Rolien van Mechelen-de Goede praat rustig en weloverwogen. Het past bij haar werk als psycho-analytica. Want, zo valt te lezen in een column op haar website, psychoanalyse vereist een zekere traagheid om gevoelens te leren kennen en verwoorden. Rolien vertelt wat een psychoanaly-ticus onderscheidt van een psychotherapeut. “Een psychoanalyticus werkt in de traditie van Freud. Hij behandelt zijn patiënten op de bank. Op de bank liggend kunnen zij gemakkelijker in zichzelf keren. Want in de psychoanalyse gaat het erom dat mensen bewust worden van hun innerlijk. Het dwingt hen naar zichzelf te kijken, en naar de onbewuste conflicten die hen belemmeren in het dagelijks leven. Als therapeut zit ik traditie-getrouw achter de bank. De patiënt ziet mij niet en wordt dus niet afgeleid door een felgekleurde shawl of doordat ik op tante Trui lijk.”

Niet voor watjesPsychoanalyse vereist de moed om open en eerlijk naar jezelf en je eigen zwakheden te kij-ken, zonder dat het je compleet ontwricht. Want psychoanalyse is een taai en langdurig proces. Gemiddeld komen patiënten tussen de 4,4 en 4,8 jaar vijf keer per week drie kwartier ‘op de bank liggen’. Dan is het belangrijk dat ze de veerkracht hebben na een sessie hun dagelijks leven weer op te pakken. Volgens Rolien van Mechelen-de Goede is psychoanalyse er vooral voor de ‘grote problemen’: depressies, angsten, gedrags- of aanpassingsstoornissen en rouwproblemen. “Kijk, sommige depressies zijn heel goed te behandelen met medicijnen en een paar gesprekken. Maar als dat niet lukt, is het goed eens wat rustiger en uitgebreider te kijken naar de achterliggende oor-zaken. Natuurlijk, psychoanalyse duurt lang, het is intensief en kostbaar. Maar uit onderzoek blijkt dat het leidt tot duurzame, blijvende resultaten. Mensen zijn niet meer bij herhaling ziek en pro-ductiever in hun werk. Dus het geld dat we aan geestelijke gezondheidszorg uitgeven, verdient zich dubbel en dwars terug.”

Het belang van psychosomatiekRolien maakte een opmerkelijke switch van de fysiotherapie naar de psychoanalytische psycho-therapie en later de psychoanalyse. “In 1977

Psychotherapeut heeft Intramed tussen de oren

Rolien van Mechelen-de Goede is psychoanalytica. Maar dat is ze niet altijd geweest. In een vorig leven was ze fysiotherapeut. De overeenkomst tussen beide beroepen: het ge-bruik van een bank en…van Intramed.

november 2009 22

| I N T R A M E D |

werkte ik als fysiotherapeut op het Surinameplein, hier in Amsterdam. Ik ontmoette in deze praktijk veel vrouwen van een jaar of vijftig met nek-klachten. Stuk voor stuk begonnen ze te huilen als ik ze onderzocht. Ik vroeg me af of dat toeval was, of dat het misschien aan de omgeving kon liggen. Ik besloot naast mijn fysiotherapiepraktijk andragologie te gaan studeren, een wetenschap die maatschappelijke en psychologische proces-sen bestudeert. Daarna volgden de opleiding tot psychotherapeut en psychoanalyticus. Voor ande-ren lijkt het een opmerkelijk carrièreverloop, maar dat is het voor mij niet. Als fysiotherapeut hielp ik mijn patiënten om te gaan met hun psychosoma-tische klachten. Als analyticus help ik ze om hun afgeweerde gevoelens weer te leren kennen.”

DBC’s: een nachtmerrie?De afgelopen jaren is ook de geestelijke span-kracht van Rolien en haar collega’s aardig op de proef gesteld. Boosdoener: het nieuwe declaratie-systeem, dat op Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) gebaseerd is. Dat verplicht psychothe-rapeuten om elektronisch te declareren en hun administratie te automatiseren. Rolien vertelt. “Het heeft voor veel stress gezorgd onder psycho-therapeuten en psychiaters. Ik schat dat ongeveer dertig tot veertig procent van de praktijkhouders is gestopt toen ze alleen nog elektronisch moch-ten declareren. Zelf werkte ik sinds mijn werk

als fysiotherapeut naar volle tevredenheid met Intramed. Toen de DBC’s werden ingevoerd met de ingewikkelde declaratieregels, heb ik Rob Bosman van Intramed gevraagd of het systeem hierop kon worden aangepast. Dat is gelukt. In Intramed is een systematiek ontwikkeld die psychotherapeuten loodst door alle aspecten van een Diagnose Behandel Combinatie: de zorgvraag, het zorgtype, de diagnose en de behandeling. Daaruit vloeit voort welke activiteiten en welke kosten een behandeling met zich meebrengt

en wat je kunt declareren bij de verzekeraars. Met één druk op de knop verstuur ik nu vanuit Intramed mijn declaraties naar Vecozo. Intramed

heeft bewezen flexibel te zijn en mee te denken met de klant. En dat is niet alleen fijn voor mij, maar ook voor al die andere psychotherapeuten die nu met Intramed werken.”

Intramed OnlineRolien maakt zich op voor de volgende automati-seringsfase. “Ik ga werken met Intramed Online. Het lijkt me heel prettig om niet langer in mijn eentje verantwoordelijk te zijn voor de veiligheid van al mijn patiëntengegevens. Met Intramed

Online ben ik niet meer afhankelijk van mijn harde schijf of usb-stick. Op een beveiligde server van Intramed worden straks mijn gegevens gesaved en bewaard. En ook alle benodigde Intramed-updates haal ik straks automatisch via de server op. Een hele zorg minder.” �

'Ik ben nooit overstuur geweest van het nieuwe

declaratiestelsel. Intramed geeft mij het vertrouwen dat

het altijd goed komt.' Psychotherapie Amsterdam Centrum

Rolien van Mechelen-de Goede houdt praktijk bij

Psychotherapie Amsterdam Centrum (PAC), aan het

Karthuizerplantsoen in hartje Amsterdam. In de mid-

deleeuwen stond op deze plek een klooster. Dorstige

reizigers vanuit Utrecht werden er door de monniken

gelaafd.

“Wie hier nu komt, krijgt vooral geestelijk voedsel”,

lacht Rolien. Ze deelt haar praktijkruimte met een

eerstelijns psycholoog, een psychiater, een psychothe-

rapeut en psychoanalyticus.

Meer info: www.pac-praktijk.com

november 2009 23

Ron Haanschoten, directeur/mede-eigenaar ADFYS Paramedisch Centrum Montfoort

‘Certificering dwingt je een visie te hebben op de toekomst’ “Zorgverzekeraars en klanten stellen hoge eisen aan de kwaliteit van de fysiotherapie. Dat stimuleert ons om onze patiënten optimale zorg te geven. Om de kwaliteit van je eigen praktijk te kunnen meten, is een kwaliteitsmanagementsysteem belangrijk. Dat levert je veel informatie op. Wat voor behandelingen bied je aan? Hoe zit het met het onderhoud van je apparatuur? Met de protocollen? Hoe ziet je klantenpopulatie eruit? Hoe denkt die over je? Met die gegevens kun je richting geven aan de ontwikkeling van je bedrijf. Omdat ik naast fysiotherapeut ook bedrijfskundige ben, spreekt me dat heel erg aan.

HKZ als kroonIk heb voor mijn eigen bedrijf een kwaliteitsmanagementsysteem ontwikkeld en drie jaar geleden is dat bekroond met het HKZ-certificaat. Sindsdien helpen mijn collega’s en ik andere praktijken binnen Het Gezonde Net met het opzetten van kwaliteitsmanage-mentsystemen en de HKZ-certificering. Wij verzorgen een opleiding van tien maanden, waarin we hen door de hele certificeringprocedure loodsen: van de voorbereidingen, via de invoering van een kwali-

teitsmanagementsysteem tot aan de certificering. Via interne audits toetsen we of bedrijven zich houden aan de kwaliteitsrichtlijnen. En ook na de certificering blijven wij betrokken. We geven masterclas-ses waarin we ervaringen uitwisselen, automatiseringsupdates toe-lichten en nieuwe ontwikkelingen bespreken. Inmiddels zijn ongeveer 30 bedrijven binnen Het Gezonde Net HKZ-gecertificeerd. Voor het eind van het jaar verwachten we nog eens zo’n aantal te hebben klaar gestoomd.

Het goed geregeld hebbenHet is een hele kluif, zo’n certificeringsproces. Je moet het als bedrijf graag willen en je medewerkers enthousiasmeren er ook voor te gaan. Verder moet je een visie hebben op hoe je je bedrijf de komende jaren wilt vormgeven. Want die visie bepaalt hoe je het kwaliteitsmanage-mentsysteem het best kan inrichten. Voor veel fysiotherapeuten is dat een lastige vraag. Het zijn nu eenmaal doeners. Ze zijn niet echt gewend om met de benen op tafel na te denken over de toekomst. Maar zoals ik al zei: goede kwaliteit bieden is belangrijk. Als je dat binnen je bedrijf aantoonbaar goed regelt, krijg je het HKZ-certificaat er als het ware gewoon zomaar bij.” �

Inclusief veel gebruikte softwareKenmerkend voor de bij Het Gezonde Net aangesloten fysiothera-piepraktijken zijn de uniforme systemen en transparante werkwijze. Zo is gekozen voor FysioRoadmap als cliëntenvolgsysteem en EPD. Voor het testen/meten en het maken van oefenprogramma’s wordt met Health Software gewerkt. Klanttevredenheidsonderzoek wordt gedaan met de Fysio Prestatie Monitor. Al deze softwaresystemen werken samen met Intramed, zodat het dubbel invoeren van gege-vens wordt voorkomen.

Natuurlijk is het van belang dat alle fysiotherapeuten goed met de software kunnen werken, het is uiteindelijk een belangrijk onder-steunend onderdeel van een succesvolle bedrijfsvoering. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het Gezonde Net helpt fysio-therapeuten bij de implementatie en gebruik van de software door het organiseren van opleiding en/of begeleiding op de werkvloer. Uiteraard zijn ook alle protocollen van Het Gezonde Net standaard in de software te vinden.

Voor de communicatie naar de cliënt heeft Het Gezonde Net de mogelijkheid gecreëerd om de aangesloten praktijken te voorzien van een website van UwPraktijkOnline. Op deze website is veel ruimte om de cliënt te informeren over dienstverlening die in de praktijk wordt aangeboden. Daarnaast geeft de website ook informatie over

Ge

zo

nd

e O

ntw

ikk

eli

ng

en

| H E T G E Z O N D E N E T |

november 2009 24

Voor meer informatie z ie w w w.HetGezondeNet.nl

Het Gezonde Net, bijvoorbeeld over de samenwerking tussen de praktijken. Het Gezonde Net heeft gekozen voor UwPraktijkOnline zodat fysiotherapiepraktijken in relatief korte tijd een informatieve en aantrekkelijke website op praktijkniveau hebben waarmee cliënten op een effectieve manier geïnformeerd worden. �

KwaliteitsmanagementsysteemHet behalen van het HKZ-certificaat is het begin van een kwaliteits-managementsysteem wat de klant centraal stelt, de zaken voor de praktijk goed op orde heeft en wat continue werkt aan het verbeteren van de dienstverlening.

Naast dat een kwaliteitsmanagementsysteem grote voordelen biedt voor de patiënten en fysiotherapeuten, kost het ook tijd. Om zoveel mogelijk patiëntentijd vrij te maken wordt momenteel gewerkt aan de implementatie van een kennismanagementsysteem. Deze web-based applicatie regelt de documenten en formulierenstroom voor het kwaliteitsmanagementsysteem. De applicatie zorgt ook voor het genereren van data uit de gebruikte softwaresystemen en rapporteert kengetallen. Deze kengetallen zijn bepalend voor het inzichtelijk maken van de processen of uitkomsten en kunnen tot verbetermaat-regelen leiden.

Op korte termijn wordt dit kennismanagementsysteem de kern van het organiseren en registreren van opleidingen en cursussen. Daarnaast wordt een leeromgeving aangeboden welke zich onderscheidt door de interactiviteit. Het bevat o.a. content, testen, enquêtes, leerpaden en huiswerkmodules.

Het kennismanagement van Het Gezonde Net levert veel informatie op zonder extra tijd van de fysiotherapeuten. �

Mede-eigenaar van het netwerkDe dienstverlening van Het Gezonde Net is met een licentie-overeenkomst tussen de centrale organisatie en de aangesloten praktijken geregeld. Deze centrale organisatie maakt onder andere de afspraken met de zorgverzekeraars en koopt de softwaresystemen in. Ook organiseert de centrale organisatie opleidingen en begeleidt de fysiotherapeuten op het 1ste en 2de vak (inhoud en management). Daar het belang van een gezamenlijk beleid steeds groter wordt, is recent besloten om de licentienemers mede-eigenaar te laten wor-den van het netwerk Het Gezonde Net.

Belangrijke voordelen zijn een samenwerking op regioniveau (o.a. ter voorbereiding op functionele bekostiging), het delen van kennis en ervaring, invloed hebben op het beleid van het netwerk en samen ondernemen door nieuwe markten aan te boren en financiële stromen op gang te brengen.

Het Gezonde Net biedt haar leden regiobescherming om zo oneigen-lijke concurrentie te voorkomen en nog belangrijker om samenwer-king te stimuleren met andere praktijken binnen het netwerk. �

Afspraken met zorgverzekeraarsHet Gezonde Net is voorkeursleverancier van UVIT en CZ en heeft afspraken met AGIS en Achmea over het vergoeden van beweegpro-gramma’s. Het voorkeursleverancierschap is al enige jaren geleden gestart en door UVIT en CZ is toegezegd dit in 2010 te continueren. Bij het ter perse gaan van deze uitgave van MoveMens waren de onderhandelingen over de inhoud van de samenwerking in 2010 nog niet geheel afgerond. Kern van de afspraken zijn een vereenvoudiging van de administratieve procedures en een honorering van producten en diensten die recht doet aan wat de fysiotherapeuten bij Het Gezonde Net haar cliënten bieden. �

november 2009 25

Hoogstandjes

Van enkeldistorsie tot hoogcervicale instabiliteit

TE K S T : C E C I L E R Ö S T

Onlangs vernam ik dat de hoofddocent van mijn vroegere opleiding voor orthopedische manuele

therapie komend voorjaar in Zwitserland een cursusblok voor fysio- en manueeltherapeuten gaat geven.

Wat drijft mensen om op zo’n afgelegen plek een opleiding te organiseren, vroeg ik mij af. Tijd voor

een interview met organisator en collega Erik Jongenburger.

november 2009 26

| N A O M T |

Uit overmacht geboren idee"Ruim twintig jaar geleden stortte ik mij in een project waarvan ik niet kon vermoeden dat het mij de rest van mijn leven zou bezighouden. Het begon zo onschuldig. Heen en weer rijdend van Ede naar Delft realiseerde ik mij hoe onlogisch het was om een aantal mensen dagelijks vanuit alle hoeken van het land naar dezelfde plek te laten rijden voor het volgen van een opleiding. Oververmoeidheid en dagelijkse beslommeringen hinderden ons bij het leren. Hoe moeilijk was het om naast werk en gezin na te scholen. Van een bevriende tandarts hoorde ik dat tandart-sen een fantastische oplossing hadden bedacht voor dit probleem. Vakantie en nascholing werden gekoppeld op prachtige locaties, zoals bovenop bergtoppen midden tussen skigebieden. Weg waren dagelijkse beslommeringen en het vakan-tiegevoel verdrong de vermoeidheid. Dankzij het sportieve element van wintersport werd de con-centratie op de leerstof verhoogd. Hier wilde ik meer van weten. Ik sprak met mijn docent van de opleiding

Orthopedische Manuele Therapie, Hans van den Berg. Hoe zou hij het vinden om een week lang een volledige cursus te koppelen aan winter-

sport? Het idee was geboren. Vijf jaar lang heeft Hans in Zwitserland de opleiding verzorgd. De setting verbond de cursisten op een inspirerende wijze. Problemen werden uitgewisseld en aan tafel opgelost. Reistijd speelde op de cursusda-gen geen rol meer. Op een prettige intercollegiale manier werden technische vaardigheden en vak-matige uitdagingen met elkaar doorgesproken. Kortom, het was een succes.

Specialistische beroepsgroepIn de afgelopen decennia heeft de Orthopedische Manuele Therapie zich als kleine specialisti-sche beroepsgroep een plaats verworven bin-nen het Nederlandse Gezondheidsstelsel. De Orthopedische Manuele Therapie kenmerkt zich door precisie in diagnostiek en behandeltechnie-ken, waarbij onderlinge verbanden tussen fysie-ke en psychosociale systemen worden gelegd. Patiënten komen bij ons met klachten zoals rug-pijn, nekpijn, klachten in armen of benen, hoofd-pijn. Ergens in het lichaam hapert iets. Aan ons de taak om de klachten goed te analyseren. De

patiënt kan een goed behandelplan verwachten, waarbij als het nodig is gerichte doorverwijzing naar collega medici of paramedici zal plaatsvin-

den. Veelal zijn klachten met een gering aantal behandelingen van de Orthopedisch Manueel Therapeut te verhelpen. Gespecialiseerde behan-deltechnieken en huiswerkoefeningen verminde-ren de kans op terugkeren van klachten.

Enthousiast en gedrevenHet is nu twintig jaar verder. Inmiddels ben ik geen cursist meer, maar afgestudeerd Orthopedisch Manueel Therapeut. Ik organiseer nog steeds jaarlijks cursussen in het idyllische Zwitserse Wengen. De sfeer blijft onveranderd enthousiast en gedreven. En na jaren van cursussen geleid door topdocenten, verzorgt Hans van den Berg in 2010 weer een nieuwe cursus Orthopedische Manuele Therapie. Ditmaal staat de cursus open voor fysiotherapeuten en manueel therapeuten. En ondanks de enorme hoeveelheid tijd en ener-gie die ik wederom in de organisatie steek, geniet ik al bij voorbaat van het contact met mijn collega’s. We hebben het altijd geweldig met elkaar!" �

Meer info over de cursus in Wengen,

Zwitserland: www.paowengen.nl

Hans van den Berg zal op het NAOMT-symposium van

26 en 27 november 2010 een van de sprekers zijn.

Hij spreekt daar over zijn onderzoek naar cervicale

bewegingen. Houd de data van het symposium vast

vrij in uw agenda!

“Het is zo onlogisch om mensen dagelijks vanuit

alle hoeken van het land naar dezelfde plek te laten rijden

voor het volgen van een opleiding”

Erik Jongenburger

november 2009 27

Relatiemanagement voor ondernemers vraagt een tijdsinvestering

Klanten vast houdenTE K S T : G E R T J A N E I K M A N S

De meeste mensen hebben een overbezette agenda. Druk, druk, druk. De nationale taalvaardigheid lijkt

er evenmin beter op te zijn geworden. Veel communicatie verloopt langs de snelweg van korte mede-

delingen en mist daardoor diepgang. Dit alles als gevolg van een beperkte woordenschat en daarmee

een eveneens beperkte inhoudelijke verdieping van de samenhang der dingen. Het onlangs bekroonde

programma ‘Lekker Slim’ illustreert hoe het gesteld is met de algemene kennis van een niet onbelangrijk

deel van de medelanders.

november 2009 28

| M A N A G E M E N T |

Waarom zou je nog kennis vergaren als je de ‘feiten’ via je computer zo kunt oplepelen? Onzin, natuurlijk, want als je hoofd leeg is, weet je evenmin waar je naar kunt zoeken. De heden-daagse massamedia blinken ook niet uit door verdieping. Integendeel, de op sensatie beluste oppervlakkigheid prevaleert als de manier om kijk- en luistercijfers tenminste op peil te houden. Het is zelfs al zo erg dat hele volksstammen deze feiten domweg ontkennen. Inderdaad, zoals de vissen zich vermoedelijk niet realiseren dat zij in het water leven.U denkt nu misschien dat ik het slachtoffer ben van een herfstdepressie. Een begrijpelijke, maar onjuiste gedachte. Vandaag is het 39 graden Celsius (gevoelstemperatuur) in Summerville. Een record met een strak blauwe hemel. Dus nix herfstdepressie.

Natuurlijk zijn er uitzonderingen op deze sombere realiteit, maar de algemene trend is dat veel men-sen alleen nog reageren op opvallende signalen die kort en duidelijk zijn. In de reclame, maar ook in allerlei andere communicatieve pogingen om klanten te verwerven, te binden en te bewegen nieuwe diensten of producten te kopen. In mijn vorige artikel heb ik aangegeven dat juist in onze wereld van digitale communicatie, antwoord-apparaten, geautomatiseerde inbelsystemen en dergelijke, de behoefte aan communicatie met een echte persoon toeneemt. Ik ga daar – op veler verzoek – nu dieper op in.

Beperkte toonladderWijlen Godfried Bomans is voor mij nog immer een inspirerende belichaming van verdieping. Zijn uitgebreide woordenschat en respect voor de diepere gevoelens van de medemens, gepaard aan een soms hilarisch gevoel voor relativering vormen nog steeds een bron van inspiratie via zijn vele boeken, alsmede transcripties van zijn radio- en televisie-uitzendingen. We kunnen ook nu nog altijd van hem leren. Een conclusie van Bomans in een interview met de Vlaamse Lieve Biezemans (over taalvaardigheid) vat de oplos-sing voor het vraagstuk uit mijn inleiding perfect

samen. Bomans “Ja, ik begrijp het, de toonladder is kleiner, maar de tonen die je aanslaat, die moeten dan ook duidelijk klinken”. Met andere woorden: in de communicatie moet je bewust kiezen voor minder ‘boodschappen’, maar wel woorden met een groot effect bij de doelgroep. Geen lange betogen. Korte statements. En dingen doen die meteen tot de verbeelding spreken. Dat is geen gemakkelijke opgave. Want je moet tel-kens extra goed afwegen welke snaar het juiste gevoel oproept bij de mogelijke afnemer over het product dat u wilt aanbieden. En, wat is eigenlijk uw product in de beleving van de klant? Is dat de dienst zelf die u levert, of het eindresultaat daar-van? Als regel spreekt dat laatste de klant het eerste aan. Bijvoorbeeld: weer zonder pijn lekker kunnen wandelen, of onbezorgd je werk doen. Dat betekent een ‘beeld’ vinden dat dit ‘gevoel’,

deze ‘boodschap’ effectief communiceert. Maar ook, het gevoel communiceren dat uw praktijk deze dienst met succes toevertrouwd kan worden. Maar wel in die volgorde: eerst inspelen op de werkelijke behoefte van de klant. Meteen daarna uw weg naar de succesvolle oplossing.

Empatisch vermogenWie lange betogen afsteekt om zijn dienst of product aan te prijzen, wekt hooguit de indruk onzeker te zijn of de materie zelf nog onvoldoende verwerkt te hebben. Op voorhand niet doen dus. Verdieping kan altijd nog als de klant er behoefte aan heeft en ervoor open staat.Deze aanpak doet een fors beroep op uw empa-tisch vermogen: inleven op de belevingswereld van de klant. Dat begint met uw klant kennen. Soms komt u met een beroep op uw gezonde ver-stand al een heel eind. Randvoorwaarde daartoe is evenwel uw empatisch vermogen. Hoe leg je nu een relatie om een op het eerste gezicht niet zo heldere boodschap te communiceren? Een aardig voorbeeld uit wellicht onverwachte hoek, geef ik u nu.Op 24 september 2009 kwamen twee schepen van de Koninklijke Nederlandse Marine op bezoek in Charleston, South Carolina. De HNLMS Tromp

en de HNLHS Van Speijk. Dit mede in verband met de viering van 400 jaar overdracht van New Amsterdam (thans beter bekend als New York). Zo’n bezoek biedt een prachtkans om de banden met Nederland te versterken of aan te halen. Wie nodig je dan uit voor je cocktail receptie? Captain Ronald J. Blok, Commander Sea Training, was zo verstandig om die vraag bij de juiste mensen neer te leggen op het Nederlands Consulaat Generaal in Miami en bij de Honorair Consul in Atlanta.

Charleston Hat Ladies Natuurlijk werden er spraak makende Neder-landers en Amerikanen uitgenodigd. Echter, Charleston zonder Hatladies is als een musical zonder muziek. Het netwerk van TopHat Lady Archie Burkle en haar dames is spreekwoordelijk. Hun verschijning typeert bovendiende elegantie en warmte van de “Southern” omgangscultuur. Dus werd tevens een delegatie (30) van deze Hatladies uitgenodigd en zij waren inderdaad van de partij. Aangezien een beeld meer zegt dan duizend woorden, is daarvan bijgaand een collage afgedrukt (zie pagina 30). Het werd een zeer succesvol vlootbezoek. Dit suc-ces is te danken aan de perfecte wijze waarop de Nederlandse marinemensen en consulaten zich van hun taak kweten. De uitnodiging was excel-

In de communicatie moet je bewust kiezen voor

minder ‘boodschappen’

november 2009 29

lent. De ontvangst perfect. Natuurlijk werd elke gast voor het betreden van de kade gescreend. Dat gebeurde uiterst efficiënt en hoffelijk. Vervolgens salueerde een batterij marineofficieren in smet-teloos wit uniform voor elke gast. Waarna een der officieren op galante wijze de gast(en) naar de feestelijke plek op het achterdek begeleidde. Zonder uitzondering met een vriendelijke uitleg. “You only have one chance to make a first impres-sion”. Wel die eerste indruk was koninklijk! Ook het verder verloop van deze receptie verliep op hetzelfde niveau en in een ontspannen, waarin tevens volop interessante informatie werd uitge-wisseld. De staf van de Nederlandse consulaten

waren van begin tot eind eveneens subliem ‘aan boord’.De gasten gaven dan ook in hun vloedgolf van dankberichten aan dat ze zich ‘royalty’ voelden door deze ontvangst en dit vlootbezoek. Deze gedenkwaardige cocktail receptie heeft de waar-dering en belangstelling voor Nederland abso-luut een zeer goede dienst bewezen. Chapeau Koninklijke Nederlandse Marine en Consulaat! Het aantal keren dat op uiterst positieve aan-dacht over deze ontvangst is gesproken, tart elke beschrijving en leverde meteen zakelijk resultaat op.

Kansen maximaal benuttenWat kunnen we hiervan leren? Als zich een zakelijke mogelijkheid voordoet om bijvoorbeeld een open huis of cursus te organiseren, zorg dan dat u deze kans perfect benut. Samen met alle collegae in uw praktijk. Neem de tijd om de juiste mix van gasten uit te nodigen. Bereid de hele ontvangst voor met elkaar. Van de route aanduiding en gereserveerde parkeerplaats tot en met het veilige vertrek van uw gasten. Zorg ervoor dat alle gasten vriendelijk, beleefd en met respect worden ontvangen. Oefen daarop, zodat oneffen-heden vroegtijdig worden ontdekt en opgeheven. Wees duidelijk over wat in uw ogen beleefdheid

november 2009 30

| M A N A G E M E N T |

De voordelen• Automatische backup via internet

• Dagelijkse rapportage per email

• Installatie en beheer op afstand

• Intelligente en veilige backup-technologie

Dit betekent• Tijdwinst

• Geen kapotte tapes meer

• Eenvoudige procedure

• Methodiek voldoet aan GBZ en HKZ norm

Nieuwe dienst van Comvio!Naast onze vertrouwde SBC Online Werken nu ook COB Comvio Online Backup

ComVio Online Backup:Met Comvio Online Backup veilig en snel een backup van uw server of werkplek.

Méér gebruiksgemak en zekerheid. Een adequate backup-historie tot zelfs 28 dagen!

ComVio b.v. | Postbus 150 | 6940 AB Didam | Telefoon: 0316 29 42 42 | Fax: 0316 29 41 00 | E-mail: info@comvio.nl

en respect inhouden, zowel naar vorm als inhoud. Zoals een onberispelijk wit marine uniform, gas-ten vriendelijk in de ogen kijken en dames een arm aanbieden voor de wandeling over een enigszins deinend dek.Leg voorts een herkenbaar accent bij de entree.

Zoals het salueren van de marine officieren in dit voorbeeld. Dat beeld blijf hangen en zorgt meteen voor de juiste sfeer. En, niet te vergeten, het begeleiden van de gasten bij binnenkomst en ook daarna. Nogal logisch? Nee hoor, velen den-ken daar pas achteraf aan. Over gemiste kansen gesproken.

Communiceren is kiezenDe kunst van het weglaten is de sleutel tot succesvol kiezen van de te communiceren bood-schappen. Dat weglaten blijkt moeilijk. Zeker voor zorgprofessionals die zoveel meer weten over hun onderwerp, dan ze aan de leken kwijt kunnen. De

meest effectieve weg naar de oplossing voor deze keuze slag is de klant als de ultieme parameter aanvaarden. Wat de klant wel of niet weet, inte-resseert, boeit of bezig houdt, is uw leidraad. Niet primair wat u zelf belangrijk acht als professional. Of het moest zijn dat u zo geweldig uniek bent, dat u het zich kunt veroorloven precies het omge-keerde te doen. Dat kan, maar komt minder vaak

met succes voor. In het voorbeeld van het recente vlootbezoek is bewust gekozen voor een konink-lijke benadering in een uiterst ontspannen sfeer. Niet meer, niet minder. In uw communicatie kunt u eveneens voor een thema kiezen. Bijvoorbeeld medische ambiance, maar dan wel laagdrempe-lig. Dat komt dan bijvoorbeeld tot uitdrukking in medische voorbeelden (illustraties aan de muur of via computer simulaties) en een perfecte uitleg in volwassen lekentaal. �

Wie lange betogen afsteekt om zijn dienst of product aan

te prijzen, wekt hooguit de indruk onzeker te zijn of de

materie zelf nog onvoldoende verwerkt te hebbenGert Jan Eikmans is Universitair docent health marke-

ting, oud secretaris KNMG, auteur van onder meer De

ondernemende huisarts, Tovenaars op de mm2 (marke-

ting en communicatie dentale sector), Beroepshouding

Communicatieadviseur, vice president van Synterra

(Amersfoort), CFO van Crown Homes West Indies, Inc.,

Crown Home Builders, LLC, en CEO van Oak Spade

Consultants Inc. (Summerville, SC, USA.)

november 2009 31

Alle ruimte voor jouw ontwikkelingOp zoek naar een specialisatie in fysiotherapie/oefentherapie bij mensen met chronische ziekten? Kom dan naar Hogeschool Leiden!

We verzorgen een volledige hbo master, die is geaccrediteerd door de NVAO en het KNGF. Vanaf

september kun je ook delen van deze master volgen, via het zogeheten aanschuifonderwijs.

Zo heb je de mogelijkheid om je in jouw eigen tempo te specialiseren. Kijk voor meer

informatie op de website www.hsleiden.nl/aanschuifonderwijs of kom langs op

een open dag. Kijk voor data op de website van Hogeschool Leiden.

hsleiden.nl

T: 030 - 6043552 E : info@bodybow.nl I : www.bodybow.nl

Producten voor fysiotherapie, fitness en sport

november 2009 32

Abakus Cursus Klinisch redenerenDe fysiotherapeut leert testen, meten en analyseren efficiënt toe te passen in het klinisch redeneren en het gebruik daarbij van een electronisch patiëntendossier, gericht op de dagelijkse handelingspraktijk van de spreekkamer.Na het volgen van de cursus is de fysiotherapeut in staat om zijn redeneringen en verrichtingen bij zijn patiënten:

te expliciteren; te objectiveren aan de hand van testen, meten en analyseren; te registreren in een EPD; en om de aan de hand van dit EPD efficiënt te communiceren met patiënt,

collegae, verwijzers en zorgverzekeraars.

Het KNGF heeft deze cursus geaccrediteerd met 28 punten (register Algemeen Fysiotherapeut). Tijdens de cursus krijgt de fysiotherapeut indien gewenst gratis de beschikking over Abakus, het meest innovatieve EPD op de markt.

Kijk voor meer informatie op www.abakus.nl of bel naar (0318) 65 78 25

AbaKus B.V.Zonneoordlaan 17

6718 TK Ede

T (0318) 65 78 25

E informatie@abakus.nl

I www.abakus.nl

Wat is de Fysio Prestatie Monitor?

De Fysio Prestatie Monitor (FPM) is een online tevredenheids- en ervaringsmeting onder de cliënten van fysiotherapiepraktijken. Het systeem verstuurt automatisch een e-mail met een enquête naar uw uitbehandelde cliënten. De resultaten van de ingevulde enquêtes zijn continu online in te zien.

ADV Market Research Willem Arntszlaan 115 C 3734 EE Den Dolder 030 – 6910943 www.adv-mr.com

Met de FPM kunt u de resultaten per therapeut vergelijken met het praktijkgemiddelde (interne benchmark) en de resultaten van uw eigen praktijk vergelijken met branchegemiddelden (externe benchmark).

Nauwelijks belasting voor u als therapeut! De gegevens komen uit uw eigen systeem (Intramed, RAAM, Fysiomanager, Fysioroadmap, FIS-i, Fysiologic, Medikad, Prosoftware, Health software en Het Gezonde Net).

Meedoen kost maximaal € 100,- per therapeut en € 100,- per praktijk (prijzen per jaar excl. BTW).

Dagelijks meer dan 2.500 tevreden gebruikers actief.

Meer informatie en aanmelden: www.fysiomonitor.nl

De FPM is:

– Onderdeel AGIS intensief contract

– Geschikt voor HKZ

– Geschikt voor afnemen CQ-index

november 2009 33

MoveMens - magazine voor ondernemers in beweging

informeert haar lezers met name over de ontwikkelingen op het 2de

vakgebied. Naast marktinformatie, marketing, management en actu-

ele zaken, wordt ook aandacht gegeven aan gezondheid, onderzoek,

kwaliteitsbeleid en leefstijl.

Doelgroep

zijn professionals werkzaam in de beweegmarkt, waaronder fysio-

therapeuten, oefentherapeuten en beweeginstructeurs en trainers.

Tevens behoren de eigenaren van praktijken voor fysiotherapie en

centra voor commerciële beweeg-activiteiten tot de doelgroep.

Adreswijzigingen

kunt u doorgegeven via de website www.movemens.nl.

Het adreslabel met het oude en nieuwe adres kunt u ook sturen naar:

Postbus 1027, 2280 CA Rijswijk.

Wijzigingen per telefoon zijn niet mogelijk.

Bladmanagement

Inge van de Weem

inge@movemens.nl

06 245 87 990

www.movemens.nl

Advertenties

ParaMediair B.V.

Postbus 1027

2280 CA Rijswijk

070 415 13 13

info@movemens.nl

www.movemens.nl

Redactie

Caroline Mangnus, Gert Jan Eikmans, Cecile Röst, Inge van de Weem,

Cees de Zoete.

De redactie is te bereiken via het adres van ParaMediair B.V. De

redactie houdt zich het recht voor ingezonden artikelen in te korten.

Advertenties en advertorials worden geplaatst buiten de verantwoor-

ding van de redactie.

Aan dit nummer werkten verder mee

Hans van Herwaarde, Erik Jongenburger, Annelies Roovers, Pieter

Verduin, Petra Wolthuis, Wim van IJzendoorn (fotografie)

Vormgeving, lithografie, druk en verspreiding

Drukkerij Corns Broekzitter B.V. Ridderkerk

Verschijning, oplage en abonnement

MoveMens verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van ca. 12.000

exemplaren. Het magazine wordt aangeboden aan professionals

in de beweegmarkt. Aanmelding om in het lezersbestand te wor-

den opgenomen kan uitsluitend via de website www.movemens.nl.

Geïnteresseerden niet behorend tot de doelgroep kunnen zich abon-

neren via de website www.movemens.nl. Een jaarabonnement kost

€ 24,00 inclusief BTW en kan op ieder moment ingaan. Opzeggen kan

uitsluitend per einde jaar.

Copyright 2009 MoveMens

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of verveelvou-

digd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook, zonder

voorafgaande schriftelijke toestemming van ParaMediair B.V.

Tel: 035-6550510 www.mansomfitfloor.nl

behandelkamer

fitnessruimte

kinderfysiotherapie

Vloeren die sfeer brengen in uw praktijk

revalidatie

oefenzaal

november 2009 34

| C O L O F O N |

U kent Chemodol,

de hypo-allergene

afwasbare massage-

olie. Maar kent u

ook de verzorgende

producten van

Chemodis?

Er is een milde,

ongeparfumeerde

handshampoo

waarmee u uw handen

veilig kunt ontvetten.

En een huidverzach-

tende Handcare-crème

met vochtregulerende

bestanddelen waarmee

u uitdroging van de

handen tegengaat en

ze heerlijk soepel

houdt. En Chemasept,

een huidreinigings-

lotion met langdurige

werking. Uw leveran-

ciers kunnen u er alles

over vertellen.

Of bel voor meer

informatie:

0800-chemodis

(0800-24 36 63 47).

www.chemodis.nl

Geen spoor

van Chemodol

Dat ligt voor de hand CHEMODIS

Chemodis B.V.Para-medische FarmaciePostbus 9160NL-1800 GD AlkmaarTel. +31 (0)72 - 520 50 83Fax +31 (0)72 - 512 82 14

GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. 073 5999000 fax 073 5999019 e-mail: info@gymna-uniphy-nl.com

www.superpraktijk.nl