Maatschappelijk jaarverslag 2013 - Agrifirm · 1.grifirm, schakel in succes A 5 1.1 Onze missie 5...

Maatschappelijk jaarverslag 2013 1

schakel in succes

Maatschappelijk jaarverslag 2013Juni 2014

2 Maatschappelijk jaarverslag 2013

Maatschappelijk jaarverslag 2013

Juni 2014

Met dit maatschappelijk jaarverslag legt Agrifirm verantwoording af over

het duurzaamheidsbeleid en de geleverde prestaties op dit gebied in

het jaar 2013. Het verslag verschijnt jaarlijks en heeft betrekking op alle

ondernemingen binnen de Agrifirm Group, tenzij bij onderdelen anders

vermeld. De vorige rapportage verscheen in april 2013.

Leidraad voor de rapportage is het Global Reporting Initiative (GRI), de

internationale richtlijn voor duurzaamheidsverslaglegging. Dit verslag is

opgesteld volgens de GRI G4 richtlijn. De GRI-tabel met verwijzingen naar

alle gerapporteerde gegevens is te vinden op onze website

www.agrifirm.com onder het kopje ‘Duurzaamheid’.

Voor meer informatie over het duurzaamheidsbeleid bij Agrifirm kunt u

terecht bij Ruud Tijssens, directeur Corporate Affairs, strategisch R&D en CSR,

[email protected] of T 088 488 29 00.


voorwoord

In januari 2014 kopten verschillende Nederlandse kranten dat de

exportwaarde van de Nederlandse landen tuinbouw in 2013 tot

recordhoogte was gestegen. Een mooie prestatie in tijden van wereldwijde

economische crisis. Een resultaat dat laat zien dat onze agrarische sector

tot veel in staat is. Tegelijkertijd realiseren we ons de maatschappelijke

discussies over onze sector. Met het wegvallen van de productschappen

in 2014, merken we nog meer dan voorheen hoe belangrijk het is om

samen te werken en blijvend in te zetten op verduurzaming. Alleen zo

kunnen we rekenen op draagvlak in de maatschappij en kunnen we als

bedrijf succesvol zijn.

De ondernemerszin die de landbouwsector zo kenmerkt, herken ik ook

bij Agrifirm. We hebben de ambitie om het beste bedrijf in onze markt te

zijn en op basis daarvan te groeien in aantal klanten en winstgevendheid.

We leveren de hoogste toegevoegde waarde aan onze klanten en doen

dat tegen zo laag mogelijke kosten. Een duurzame manier van werken

en het bieden van duurzame oplossingen aan onze klanten, vormen een

integraal onderdeel van onze strategie. Om dat te bereiken, kijken we

continu kritisch naar onze eigen organisatie en zijn we scherp op kansen

in binnen- en buitenland. Zo hebben we de afgelopen jaren acquisities

gedaan in Servië en Brazilië.

Deskundige en gemotiveerde medewerkers zijn voor ons onmisbaar.

Daarom investeren wij voortdurend in onze mensen. In 2013 hielden we

ons tweede medewerkertevredenheidsonderzoek. De resultaten waren

positief, het percentage medewerkers dat op algemene tevredenheid een

score tussen de 7 en 10 gaf, steeg van 69 procent in 2011 naar 79 procent

in 2013. We zetten in op verdere ontwikkeling van onze medewerkers en

medewerkerstevredenheid.

Het afgelopen jaar hebben we onze logistiek flexibeler en efficiënter

ingericht. We introduceerden het werken volgens de IDEX (Integrated

Daily Excecution) -principes. Het nieuwe motto van Agrifirm Plant is

‘efficiënt als het kan, spoed als het moet’. Door efficiënter te plannen,

zijn nu minder kilometers per afgeleverde ton product nodig. Eén van

de verbeteringen is het volledig bij de klant bezorgen van de producten,

waardoor deze niet eerst via een centraal magazijn of productielocatie

naar een afhaaldepot getransporteerd hoeven te worden.

Met nieuwe productconcepten draagt Agrifirm voortdurend bij aan een

duurzamere landbouw en veehouderij. Zo introduceerde Agrifirm Feed

begin 2013 het nieuwe voerconcept SOLIQ. Dit is het eerste vochtrijke

voer voor leghennen dat bijdraagt aan gezondere dieren en minder

antibioticagebruik.

Agrifirm Plant introduceerde in 2013 de Thermoseed-methode. Na

een testfase waar behandeld zaad uit Zweden in Nederland werd

uitgezaaid, rolde Agrifirm Plant de behandelingsmethode van zaaigranen

grootschalig uit in Nederland. De behandeling ontdoet zaaigranen van

eventuele schimmels en gebruikt geen chemicaliën waardoor behandeld

zaad uitermate geschikt is voor de biologische landbouw. Voor een

optimale toepassing van meststoffen bracht Agrifirm Plant iSeed op de

markt. Dit is een innovatieve methode voor de coating van maïszaden

met meststoffen waardoor het gebruik van kunstmestfosfaat rijbemesting

wordt teruggebracht.

Wij zijn er van overtuigd dat het aanbieden van deze en andere duurzame

producten en concepten voor onze klanten, energie-efficiënte processen,

duurzaam geproduceerde grondstoffen, gezonde kwaliteitsproducten en

tevreden medewerkers onlosmakelijk verbonden zijn met het succes van

onze klanten en ons bedrijf. Nu en in de toekomst.

Ton Loman,

Voorzitter hoofddirectie Agrifirm


inhoud

1. Agrifirm, schakel in succes 5

1.1 Onze missie 5

1.2 Acquisities en samenwerking 5

1.3 Coöperatiedagen 6

2. Kiezen voor duurzaamheid 7

2.1 Schakels in de keten 7

2.2 Samenwerking met stakeholders 7

2.3 Verankering van het beleid 8

2.4 Klanttevredenheidsonderzoek 8

2.5 Stichting Veldleeuwerik 8

2.6 Agrifirm lid van SAI Platform 8

3. Werken aan verantwoorde grondstoffen 9

3.1 Nieuwe duurzame voerconcepten 9

3.2 Brouwgerst uit duurzame teelt 9

3.3 Groei van verantwoorde soja 9

3.4 Regionale sojateelt 9

3.5 Introductie van verantwoord zaaizaad 10

3.6 Verantwoord gebruik van gewasbeschermingsmiddelen 10

3.7 Hergebruik restproducten levensmiddelenindustrie 10

4. Efficiënte productie en logistiek 11

4.1 Energie Efficiency Index resultaten 11

4.2 CO2-emissies 12

4.3 Energiezuiniger transport 12

4.4 Opwekken van duurzame energie 12

4.5 Feedmiles en landuse 12

5. Planten en dieren laten presteren 13

5.1 Investeren in mestverwerking 13

5.2 Organische meststoffen 13

5.3 Fosfaatreductie 13

5.4 KringloopWijzer 14

5.5 Energiezuiniger transport 14

5.6 Nieuwe voerconcepten voor goed presterende dieren 15

5.7 Nieuwe bemestingsconcepten voor gezonde gewassen 17

5.8 Onderzoek voor betere teelten 17

5.9 Bijdrage van innovatieprojecten aan duurzaamheid 17

6. Bijdragen aan een duurzaam consumentenaanbod 18

6.1 Verbetering diergezondheid 18

6.2 Biologisch en gangbaar leren van elkaar 18

6.3 Nieuw Innovatiefonds voor telers 18

6.4 WeideKompas 19

6.5 Carbon footprinting 19

6.6 Voedselveiligheid 19

6.7 Agrifirm Duurzaamheid Wiki 19

7. De basis voor succes 20

7.1 Medewerkertevredenheidsonderzoek 20

7.2 Personeelsbestand 20

7.3 Verkiezing beste werkgever 20

7.4 Project leadership@agrifirm 20

7.5 Young employees, Young Potentials 20

7.6 Familiedagen 20

7.7 Samen werken aan Succes II 21

7.8 Sporten bij Agrifirm 21

7.9 Agrifirm-specialisten op missie 21

7.10 Performance management 21

7.11 Veiligheidsbeleid 22

7.12 Ongevallen en ziekteverzuim 22

7.13 Codes en regelingen 22

Bijlage: GRI G4 Inhoudsopgave 24

Bijlage: Lidmaatschappen van (branche)verenigingen, nationale 27

en internationale belangenorganisaties

Bijlage: KPI’s Milieu 29

Bijlage: KPI’s Sociaal / HR 35


Agrifirm is een coöperatie waarin circa 17.500 Nederlandse

ondernemende boeren en telers hun krachten hebben gebundeld.

Met succes: samenwerking biedt tal van duurzaamheidsvoordelen

voor kwalitatief hoogstaande producten als diervoeders, zaaizaden,

meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen.

Agrifirm fungeert als een ‘schakel in succes’ van boeren en telers en richt

zich op de veehouderij en akker- en tuinbouw in heel Nederland. Met onze

dochterondernemingen die wereldwijd actief zijn, leveren we producten

en diensten ten behoeve van diervoeders en gewassenteelt. Ons

onderscheidend vermogen: we denken altijd in klantgerichte oplossingen

en streven naar het beste resultaat. Voor onze medewerkers staan ‘passie

voor het vak’, ‘werken aan morgen’ en ‘altijd scherp blijven’ daarbij centraal.

1.1 Onze missie

Voor Agrifirm staan de belangen van haar leden voorop. De missie van

Agrifirm luidt dan ook: duurzaam waarde creëren voor de leden. Boeren

en telers ondersteunen we met duurzame, rendabele concepten om

zo een optimaal resultaat te bereiken. De waardevergroting van de

coöperatie vloeit via de winstuitkering weer terug naar onze leden.

1.2 Acquisities en samenwerking

In 2013 vonden verschillende veranderingen plaats. Zo vonden er vier

bedrijfsovernames plaats: de aankoop van Nutreco Hongarije in Környe,

de verwerving van de Servische bedrijven Sto Posto (35 procent) en

Novi Mix (51 procent) en de aankoop van Metachem Nutrientes in

Brazilië in december. Ook ging Agrifirm een samenwerking aan met het

Duitse handelsbedrijf BayWa. Samen met hen richtten we het nieuwe

landbouwmechanisatiebedrijf Agrimec op. Abemec, het mechanisatiebedrijf

van Agrifirm, wordt een 100 procent dochter van Agrimec.

Daarnaast breidden Agrifirm en het Zweedse Landmannen Landbrük

hun onderzoekssamenwerking uit met Felleskjøpet Forutvikling, een

dochterbedrijf van de drie Noorse Felleskjøpet coöperaties. Daarmee

versterken de bedrijven hun leidende posities op het gebied van

onderzoek naar nieuwe producten en voerconcepten.

Agrifirm Feed verkocht haar aandeel van 50 procent in Subli, de

onderneming die actief is in de afzet van paardenvoer op de Nederlandse

markt. Ook verkocht Agrifirm haar minderheidsbelang in Agrovision.

1. agrifirM, schakel in succes

Districten

LedenraadJongerenraad

Bestuur Koninklijke Coöperatie

Agrifirm U.A.

Raad van commissarissen

Agrifirm Group BV

AvA Agrifirm Group BV

AgrifirmInnovation Center

Agrifirm Group BV

Akker- en tuinbouw

Mengvoer Co-producten Specialiteiten

Agrifirm Feed, Nederland

Agrifirm BelgiumAgrifirm

DeutschlandAgrifirm Polska

Agrifirm Magyarország

Sto Posto*

*Minderheidsbelang

Agrifirm Plant, Nederland

AgrifirmDeutschland

Agrifirm Co-products

(Bonda)

Nuscience Group

AbemecAgrifirm ExlanNutriControl

OldambtWinkel BV

Agri RetailSchothorst

PlukonHolland Malt

Servicebedrijven Deelnemingen

=

=

Leden Koninklijke Coöperatie Agrifirm U.A.

Organogram Koninklijke Agrifirm Group

Agrifirm bestaat uit zes divisies:

> Divisie Feed: productie en afzet van diervoeders, advisering en onderzoek.

> Divisie Plant: productie en afzet van zaaizaden, meststoffen,

gewasbeschermingsmiddelen, afzet van graan, uien en peen,

advisering en onderzoek.

> Divisie Co-products: verwerking van hoogwaardige bijproducten uit

de levensmiddelenindustrie tot (grondstoffen voor) diervoeders.

> Divisie Specialiteiten: productie premixen, mineraalmengsels,

eiwitrijke grondstoffen en nutritionele concepten voor diervoeding.

> Divisie Services: verkoop van landbouwmachines, technisch en

juridisch agrarisch advies, voedingsonderzoek, productie en verkoop

van kunstmatig gedroogde groenvoeders en stroproducten, verkoop

van agrarische consumentenproducten.

> Divisie Deelnemingen: minderheidsdeelnemingen in enkele bedrijven.


1.4 Feiten en cijfers Agrifirm

> Coöperatie met circa 17.500 leden.

> Hoofddirectie: drie leden.

> Toezicht door Raad van Commissarissen: acht leden.

> Diverse dochterondernemingen die actief zijn in Nederland, België,

Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Spanje, Hongarije, Polen,

Oekraïne, Servië, Roemenië, Bulgarije, Rusland, Brazilië en China.

> Netto-omzet € 2.532 mld.

> Nettowinst € 20,4 mln.

Afzet (x 1.000) ton Tabel

Mengvoeders 4.109,0

Co-producten 2.508,0

Premixen & concentraten 442,0

Graan, aardappelen, uien en peen 688,0

Kunstmeststoffen 377,0

Organische meststoffen 525,0

Gewasbeschermingsmiddelen (in miljoen euro) 119,8

Samenstelling personeelsbestand

Het totaal aantal fte’s in 2013 was: 3.005

Het totaal aantal medewerkers: 3.421

Functiefamilies

Management 3,3 %

Commercie 36,8 %

Staf, Ondersteuning 14 % en Services

Onderzoek en 5,3 % Innovatie

Operations 32,3 %

Anders 7,6 %

Geslacht

Man 75,7 %

Vrouw 24,3 %

Contracttijd

Onbepaald 86 %

Bepaald 14 %

Leeftijd

< 29 25 %

30-50 49 %

> 51 26 %

Verdeling totaal aantal medewerkers

Agrifirm Group BV 65

Agrifirm Plant 269

Agrifirm Co-products 212

Agrifirm Feed 654

Abemec 231

Agrifirm Belgium 35

Nuscience Group 709

Oldambt BV 29

Agrifirm Deutschland 201

Agrifirm Exlan 35

Agrifirm Polska 121

NutriControl 82

Agrifirm Magyarország Zrt. 130

Agrifirm Winkel BV 648

Totaal 3.421 medewerkers

1.3 Coöperatiedagen

Leden zijn de belangrijkste stakeholders van onze coöperatie. Daarom

organiseerden we ook in 2013 de Agrifirm Ledendagen. Op tien

verschillende locaties in het land bespraken we de resultaten van het

afgelopen jaar en de vooruitzichten voor komend jaar. Deelnemers

konden dit jaar kiezen uit diverse workshops over uiteenlopende

onderwerpen: trots en ondernemerschap, succesvol groeien, social

media, mest en mineralen, grondstoffen, teeltfactoren en kansen voor

gezondheidsconcepten. Zo’n 2.250 leden namen deel aan de Ledendagen.

Naast het inhoudelijke gedeelte was er ruimte voor onderlinge contacten

en inspirerende sprekers van buiten de sector.

Voor jonge agrarische ondernemers organiseerde Agrifirm de

Jongerendag, de derde op rij. Ditmaal was het thema: ‘Wat ligt er op mijn

bordje in 2050?’. Ruim 400 jonge ondernemers uit de landen tuinbouw

namen actief deel aan deze dag. Er werd gediscussieerd over de uitdaging

om in 2050 9 miljard mensen te voeden.


Duurzaamheid en innovatie zijn voor Agrifirm belangrijke

pijlers onder onze strategie. De kern van onze activiteiten is het

verbinden met de omgeving waarin het bedrijf, haar klanten

en haar leden opereren. We hebben daarom de ambitie om met

onze bedrijfsactiviteiten onderdeel uit te maken van duurzame

voedselketens en zo bij te dragen aan een toekomstbestendige en

rendabele landen tuinbouw. Investeren in duurzaamheid zien we

als een belangrijke voorwaarde voor continuïteit. Voor onze eigen

onderneming, maar ook voor die van boeren en telers.

Onze boeren en telers opereren in uiterst competitieve markten. Prijzen

voor zuivel, vlees, eieren, granen en andere producten komen tot stand

op internationale markten die zeer concurrerend zijn. Verduurzaming

gaat vaak hand in hand met efficiëntieverbetering en draagt daardoor

ook bij aan resultaatverbetering. Duurzame oplossingen moeten dus ook

financieel rendabel zijn. Dit uitgangspunt is daarom geen belemmering

voor onze ambitie; het verscherpt juist onze focus. Onze innovatiestrategie

komt op veel plaatsen overeen met onze duurzaamheidsstrategie. Zo

werken we onder meer aan een efficiëntere productie van levensmiddelen

met gezonde planten, streven we naar een gezonde bodem en gezonde

dieren en benutten we reststromen uit de levensmiddelenindustrie zo

goed mogelijk.

2.1 Schakels in de keten

Kenmerkend voor onze duurzaamheidsstrategie is dat we als bedrijf niet

alleen onze eigen activiteiten onder de loep nemen. We zijn intensief in

gesprek met andere schakels in de keten: van vergaande samenwerking

met de leveranciers van onze grondstoffen tot afstemming met de

producenten en aanbieders van de producten die bij de consument op

het bord liggen. Elke schakel kent knelpunten en kansen voor verdere

verduurzaming. Bijvoorbeeld op het terrein van energieverbruik, emissies

en invloed op de biodiversiteit.

Agrifirm zoekt voortdurend naar thema’s waarop we een substantiële

positieve invloed kunnen uitoefenen. We vinden dat onze bijdrage moet

komen vanuit onze kerncompetenties: voeden van plant en bodem en

het voeden van dieren. Voor onze eigen medewerkers is een belangrijke

rol weggelegd. Hun veiligheid, welzijn, betrokkenheid en motivatie

vormen de basis voor duurzaam ondernemen.

In dit verslag lichten we per schakel onze visie en prestaties in 2013 toe.

2.2 Samenwerking met stakeholders

Agrifirm begeeft zich in een groot aantal markten, uiteenlopend van de

diervoederindustrie tot de verkoop van gewasbeschermingsmiddelen.

Om onze rol optimaal te vervullen is het van groot belang om samen

te werken met stakeholders in deze markten en ze te betrekken bij ons

beleid. Daarom participeren wij in samenwerkingsverbanden, maken we

(meerjaren)afspraken, organiseren we bijeenkomsten en workshops en

nemen we deel aan onderzoeksprojecten. Onze belangrijkste stakeholders

zijn coöperatieleden en klanten. Maar ook leveranciers en producenten,

onderzoekscentra, ontwikkelingsorganisaties en partners in de keten zijn

voor ons onmisbaar. Achterin dit verslag vindt u een uitgebreid overzicht

van onze belangrijkste stakeholdercontacten.

2. kiezen voor duurzaaMheid

Onze medewerkers, de basis van succes

Werken aan verantwoorde grondstoffen

Bijdragen aan duurzaam

consumentenaanbod

Planten en dieren laten

presteren

Efficiënte productie en

logistiek

de vier duurzaMe schakels van agrifirM


2.3 Verankering van het beleid

We willen ons duurzaamheidsbeleid verankeren in de kernactiviteiten

van onze organisatie. Vooral onze werkmaatschappijen dragen

verantwoordelijkheid om dit handen en voeten te geven. Innovaties

realiseren we in samenwerking met het Agrifirm Innovation Center (AIC)

en andere innovatieafdelingen binnen onze dochterbedrijven. Zij worden

gedreven door vragen van leden die betrekking hebben op de praktijk.

De afdeling Corporate Affairs is een aanjager in het ontwikkelen van

beleid en verantwoordelijk voor de uitvoering van strategische trajecten

op corporate niveau.

2.4 Klanttevredenheidsonderzoek

Voor Agrifirm is het heel belangrijk om te weten wat de klanten van ons

vinden. Wij toetsen dit natuurlijk continu via de dagelijkse activiteiten,

zoals klantcontact van specialisten en verkoopondersteuning, maar ook

op allerlei klantenbijeenkomsten zoals bijvoorbeeld sectorraden of de

ledenraadbijeenkomsten. Daarnaast wordt door Agrifirm Plant eens in

de twee jaar een algemeen klanttevredenheidsonderzoek gehouden. In

2013 kwam hieruit naar voren dat 84 procent van de klanten tevreden

is. Klanten gaven aan dat Agrifirm Plant staat voor een betrouwbare

organisatie met veel kennis. Verder kwam er ook een aantal nuttige

aanbevelingen uit, zoals het verbeteren van de klachtenafhandeling. De

uitkomsten zijn gedeeld binnen het bedrijf, waarbij de sterke punten en

de verbeterpunten besproken zijn.

Ook de andere ondernemingen gebruiken periodieke peilingen om

hun producten en diensten beter af te stemmen op de wensen van de

klant. Zo heeft Abemec als belangrijkste verbeterpunt meegenomen

om de communicatie over levertijden en wachttijden voor service aan

te scherpen. NutriControl is in 2013 ook gestart met het structureel

uitvoeren van een klanttevredenheidsonderzoek. BV Oldambt heeft door

middel van persoonlijke interviews met grote klanten onderzocht hoe

het staat met de tevredenheid.

2.5 Stichting Veldleeuwerik

Stichting Veldleeuwerik is een onafhankelijke stichting ter bevordering

van verduurzaming in de akkerbouw. Bij deze stichting zijn naast

ongeveer 450 agrariërs ook een groot aantal partijen uit de keten

betrokken, met name bedrijven uit de voedingsindustrie. Agrifirm Plant

is medeoprichter van deze inmiddels sterk groeiende stichting en nog

altijd zeer nauw betrokken. De directeur van Agrifirm Plant is mede-

bestuurslid van de stichting en meerdere adviseurs van Agrifirm Plant

zijn geaccrediteerd. Deze adviseurs begeleiden de akkerbouwers bij het

maken van duurzaamheidsstrategieën.

2.6 Agrifirm lid van SAI Platform

Voor een betere verbinding tussen voedselproducenten en boeren en

telers is Agrifirm in 2013 lid geworden van het ‘Sustainable Agriculture

Initiative Platform’ (SAI Platform). SAI Platform bestaat voornamelijk

uit grote internationale voedselproducenten en ondersteunt de

ontwikkeling van duurzame landbouw. Het platform ontwikkelt

bijvoorbeeld de wereldwijd geldende standaarden en rekenmethodes

om kwantitatieve informatie te verzamelen over duurzaamheid.

Agrifirm wil hierbij haar kennis van de praktijk op het boerenbedrijf

inzetten om tot praktisch toepasbare methodieken te komen.


Duurzaam produceren start aan het begin van de keten: bij de

productie van grondstoffen. Agrifirm stimuleert actief de teelt van

verantwoord geproduceerde grondstoffen en uitgangsmaterialen.

Zo overleggen we met onze leveranciers over het verantwoord

inkopen van grondstoffen en pionieren we met het opzetten van

nieuwe ketenconcepten. Ook verwaarden we grote hoeveelheden

restproducten uit de levensmiddelen- en biobased industrie tot

hoogwaardig diervoeders. Voor al deze activiteiten is het belangrijk

dat zij aantoonbare milieuwinst opleveren.

3.1 Nieuwe duurzame voerconcepten

In 2013 introduceerde Agrifirm gezamenlijk met Bonda en Roxell

een nieuw voerconcept voor legpluimvee: SOLIQ. Met dit concept is

het voor het eerst mogelijk om vochtige voeders in te zetten voor

legpluimvee. SOLIQ draagt op verschillende manieren bij aan een

duurzamere pluimveehouderij. Vochtige voeding heeft voordelen

voor het welzijn van de hennen, doordat alle dieren dezelfde

nutriënten binnenkrijgen. Uit onderzoek van het Agrifirm Innovation

Center blijkt daarnaast dat de CO2-uitstoot van SOLIQ 5,1 procent

lager is vergeleken met gangbare voeding. Dit komt omdat SOLIQ 11

procent meer co-producten bevat.

Bonda, één van de dochterbedrijven van Agrifirm, produceert als enige

bedrijf ter wereld vochtrijk, stapelbaar mengvoer voor rundvee. Het

innovatieve voer combineert de voordelen van verschillende vloeibare,

droge en stapelbare (bij)producten. Hiermee zijn de mogelijkheden om

bijproducten uit de levensmiddelenindustrie in veevoer te verwerken

vergroot. De varkenshouderij past brijvoeding al veel toe. Agrifirm Feed

heeft als nieuw manier om brijvoer te voeren de Solide Index ontwikkeld.

Dit concept heeft als belangrijkste voordeel dat de brij homogener is,

waardoor er meer uniformiteit ontstaat in de voeropname van de dieren.

Dit is positief voor de gezondheid en groei van de varkens. Daarnaast is er

bij toepassing van de Solide Index minder water nodig, hetgeen ook een

besparing oplevert voor de hoeveelheid mest. Verder levert Agrifirm Feed

bedrijfsspecifieke aanvullende mengsels.

3.2 Brouwgerst uit duurzame teelt

In 2012 startten Heineken Nederland, Holland Malt en Agrifirm Plant

gezamenlijk het project ‘Brouwgerst uit duurzame teelt in Nederland.’

Het project is ontstaan vanuit Stichting Veldleeuwerik en heeft tot doel

het stimuleren van de duurzame gerst-mout-bier-keten in Nederland.

Voor dit project is de ontwikkeling van nieuwe rassen erg belangrijk.

Deze rassen moeten goede teeltkundige eigenschappen hebben, zoals

ziekteresistentie en stevigheid, maar ook een goede opbrengstpotentie

en verwerkingseigenschappen. Agrifirm Plant test rassen in de praktijk

en zet zo stappen in de richting van een duurzame teelt. De keten ligt

goed op schema. In het eerste jaar werd bijna 4.000 ton brouwgerst

geproduceerd. Het tweede teeltjaar in 2013 leverde circa 8.000 ton

brouwgerst op. Doordat steeds meer telers zich aansluiten, komt de

productie van duurzame teelt in 2014 naar verwachting uit op 10.000 ton.

3.3 Groei van verantwoorde soja

Soja is een belangrijke grondstof van eiwitrijk diervoeder. Wereldwijd

neemt de vraag naar soja voor toepassingen in voedsel, diervoeding

en biobrandstof sterk toe. Daarmee stijgt, met name in Zuid-Amerika,

het soja-areaal. Het is belangrijk dat deze teelt van soja niet ten koste

gaat van het tropisch regenwoud en andere waardevolle natuur. In

het project ‘Ketentransitie duurzame soja’ werkt de hele Nederlandse

dierlijke productieketen samen om per 1 januari 2015 het gebruik van

duurzaam geteelde soja gemeengoed te maken in de Nederlandse

markt. Duurzame soja is geteeld met aandacht voor natuurbehoud,

biodiversiteit, verantwoord gebruik van gewasbeschermingsmiddelen,

goede arbeidsomstandigheden en respect voor lokale landrechten.

Agrifirm is al jaren betrokken bij dit dossier en vervult via branche-

organisatie Nevedi en haar overkoepelende Europese organisatie

European Feed Manufacturers’ Federation (FEFAC) hierbij een belangrijke

rol. Zo leveren we een bestuurslid voor de Round Table of Responsible

Soy (RTRS). De RTRS is een multistakeholderoverleg waarbij producenten,

verwerkers en NGO’s samenwerken aan het realiseren van een keten voor

duurzame soja op basis van een kwaliteitsmanagementsysteem. Ook

waren we via onze bestuurszetel in FEFAC aanwezig bij de Cargill Soy

Learning Journey in Brazilië. Tijdens deze reis werden sojavelden in Brazilië

bezocht en werden workshops gegeven. Het resultaat is een op internet

gepubliceerde ‘white paper’ met daarin de gezamenlijk vastgestelde

standpunten en wetenschappelijk geverifieerde feiten over soja. De white

paper is bedoeld voor beleidsmakers, die deze kunnen gebruiken voor

het nemen van verantwoorde beslissingen ten aanzien van de handel in

deze grondstof.

Nederlandse bedrijven kochten in 2013 samen voor ruim 417.000 ton

verantwoord geteelde soja. Dit komt neer op bijna een kwart van het

totale verbruik van soja in Nederland. Ten opzichte van 2012 is de totale

inkoop van gecertificeerde soja bijna verdubbeld: er is sprake van een

stijging van 230.000 ton.

3.4 Regionale sojateelt

Agrifirm zet zich in voor het ontwikkelen van sojateelt en verwerking

in Noord-West Europa. Al een aantal jaren onderzoekt Agrifirm Plant

sojarassen op hun bruikbaarheid onder Nederlandse omstandigheden.

Dit heeft erin geresulteerd dat inmiddels twee rassen zijn opgenomen

op de Nederlandse rassenlijst en dat Agrifirm in 2013 is gestart met

een unieke praktijktest soja. In deze praktijktest begeleidden speciaal

opgeleide specialisten van Agrifirm Plant elf startende sojatelers.

3. werken aan verantwoorde grondstoffen


Uitgangspunt van deze praktijktest is dat sojateelt in Nederland over vijf

jaar commercieel aantrekkelijk moet zijn.

Sojateelt in Noord-West Europa biedt verschillende voordelen. Zo kunnen

akkerbouwers een extra gewas opnemen in de vruchtwisseling wat een

positief effect heeft op de bodemvruchtbaarheid. Het lokaal verwerken

van de soja leidt bovendien tot het beter sluiten van een regionale

kringloop. Agrifirm en deelnemende telers werken zo op een proactieve

manier aan duurzamer geteelde grondstoffen voor de veehouderij en de

voedingsmiddelenindustrie. In dit eerste jaar werd door de zes telers al

een opbrengst van 2,5 tot 3 ton/ha gehaald. Alle deelnemers hebben de

intentie uitgesproken om door te gaan met de praktijktest. In 2014 streven

we naar een forse groei van het areaal soja naar 100 tot 150 hectare.

3.5 Introductie van verantwoord zaaizaad

Agrifirm Plant introduceerde in 2013 de Thermoseed-methode, een

nieuwe methode die zaaigranen ontdoet van eventuele schimmels.

Na een testfase waar behandeld zaad uit Zweden in Nederland werd

uitgezaaid, rolde Agrifirm Plant de behandelingsmethode van zaaigranen

grootschalig uit in Nederland. Met de Thermoseed-behandeling krijgt

zaad een hittebehandeling met stoom, wat eventuele schimmels doodt

en het zaad reinigt. Agrifirm Plant beschikt op dit moment als enige bedrijf

in Nederland over een Thermoseed-installatie. Uit proeven op diverse

praktijkpercelen blijkt dat behandeld zaaigraan goed uitgangsmateriaal

levert en dat behandeld zaaigraan door een snelle beginontwikkeling

het onkruid beter onderdrukt. Voor biologische akkerbouwers zijn

Thermoseed-zaaizaden daarom een verantwoord en effectief product.

Daarnaast kan het zaaizaad dat over is, voor andere doelen worden

gebruikt zoals voor voeding of veevoer. Dit is bij chemisch ontsmet

zaaizaad niet het geval.

Voor een optimale toepassing van fosfaat bracht Agrifirm iSeed op de

markt. Dit is een innovatieve methode voor de coating van maïszaden

met meststoffen. Met iSeed zit de startgift op het zaad en is het fosfaat

direct na ontkieming beschikbaar. Dit bevordert de beginontwikkeling

van het gewas. Het gebruik van kunstmestfosfaat in de rijbemesting kan

daarom tijdens de ontwikkelfase van het maïs flink worden teruggebracht.

Hierdoor levert gebruik van iSeed een fosfaatreductie op van tien

kilogram per hectare. In 2014 wordt gekeken naar mogelijkheden om de

iSeed-behandeling voor meerdere gewassen in te zetten.

3.6 Verantwoord gebruik van gewasbeschermingsmiddelen

Op basis van het convenant ‘Duurzame gewasbescherming’ is door

de Vereniging Agrodis een toolbox ontwikkeld die telers helpt om

het oppervlaktewater schoner te houden. De Vereniging Agrodis

behartigt de belangen van de ondernemingen in Nederland die

gewasbeschermingsmiddelen distribueren. Agrifirm Plant is hier lid

van en stimuleert het gebruik van deze toolbox en wijst klanten op de

praktische tips om emissies te reduceren. Bovendien verzorgt Agrifirm

Plant diverse voorlichtingsdagen, waarbij boeren professioneel begeleid

worden om het milieu te ontzien en toch het toegelaten middelenpakket

effectief in te zetten.

3.7 Hergebruik restproducten levensmiddelenindustrie

44,4 procent van alle droge grondstoffen die Agrifirm in veevoer

verwerkt bestaat uit restproducten uit de levensmiddelenindustrie.

Deze co-producten blijven over bij de productie van bijvoorbeeld

brood, koek, margarine, bier en suiker. Daarnaast hebben

voedingsmiddelenproducenten te maken met een groot aantal

restpartijen. In een goed uitgebalanceerde samenstelling zijn deze

restproducten uitstekend geschikt als grondstof voor diervoeders.

Over het algemeen waren de resultaten vergelijkbaar met die van 2012.

Het percentage restproducten dat hergebruikt wordt voor het voer van

melkvee verminderde vergeleken met vorig jaar. Dit wordt veroorzaakt

door een lager gebruik van ‘citruspulp’. Door logistieke problemen in

Brazilië werd dit product minder aangevoerd en verwerkt en vervangen

door maïs en tarwe.

Percentage per diersoort 2012 2013

Melkvee 65,1 57,2

Varkens 38,8 37,2

Leghennen 31,5 34,6

Vleeskuikens 40,9 42,3


Agrifi

rm P

olsk

a

Efficiënte verwerking van grondstoffen en het producttransport

naar de klant zijn belangrijke taken van Agrifirm. Vermindering

van het energieverbruik en een efficiënt ingerichte logistiek,

zijn speerpunten van ons duurzaamheidsbeleid. Daarnaast staat

efficiëntere productie hoog op onze agenda. Voorwaarde is dat

hernieuwbare energie niet wordt gewonnen uit biomassa die ook

als voedsel of diervoeder gebruikt kan worden.

4.1 Energie Efficiency Index resultatenEen belangrijke stap om efficiënter te kunnen produceren was de

introductie van de Energy Efficiency Index (EEI) in 2011. Sinds dit jaar

hebben wij de EEI voor alle fabrieken kunnen berekenen. Daarmee

brengen we het energieverbruik per eenheid product op belangrijke

productielocaties in kaart. De index geeft aan hoe de energie-efficiëntie

zich verhoudt tot het referentiejaar 2010. Voor de productlocaties van

Agrifirm Feed is het referentiejaar 2011 gekozen, omdat sinds dat jaar de

energie-efficiëntie van deze productielocaties wordt berekend.

Door jaarlijkse herhaling van de inventarisatie, wordt de progressie in

energie-efficiëntie per locatie zichtbaar en krijgen we een goed beeld van

wat besparingsmaatregelen opleveren.

Over het algemeen waren de resultaten vergelijkbaar met die van

2012. Een opvallende vooruitgang van de EEI is te zien bij de locatie

Szamotuly van Agrifirm Polska. Deze vooruitgang werd geboekt door het

aanschaffen van een nieuwe boiler. Agrifirm Deutschland monitort haar

energieverbruik nu intensief. Hierdoor verbeterde de energie-efficiënte

bij de locatie Neuss. De vooruitgang in EEI bij de locatie Margonin van

Agrifirm Polska is te verklaren door een lagere productie van meel,

waarvoor de prestatiemaat lager ligt. In 2014 zullen de uitgangspunten

(prestatiemaat en type productielijnen) voor de EEI berekeningen voor

iedere productielocatie worden geactualiseerd.

Agrifirm investeerde voor bijna een half miljoen euro in de vervanging

van de compressoren op de productielocaties Oss, Veghel en Wanssum.

Dit zorgde voor circa 5 procent minder elektrisch verbruik ten opzichte

van 2011. De productielocatie Zwolle is door de jaren heen niet energie-

efficiënter geworden omdat de locatie Air Line voeders produceert.

De productie van deze voeders vergt meer energie dan de reguliere

productielijnen in Zwolle. Maar, door de hogere energiedichtheid en

een betere vertering van de Air Line voeders, is de CO2-emissie per kilo

varkensvlees lager in vergelijking met gangbare voeders. De resultaten

van NutriControl zijn minder goed dan in 2011. Door de reorganisatie

zijn vanaf 2012 minder analyses per jaar gemaakt wat resulteerde in

verminderende EEI resultaten.

In 2013 schafte Agrifirm Magyarország’s locatie Győr een nieuw

transformatiestation aan om gericht het energieverbruik terug te dringen.

Het energieverbruik van locatie Győr daalde daardoor van 20,9 kWh/ton

in 2012 naar 16,1 kWh/ton in 2013.

Agrifirm vindt het ook belangrijk om bewust om te gaan met waterverbruik

van de verschillende productielocaties. Waterverbruik en de impact van

landbouw op de beschikbaarheid van water zijn belangrijke thema’s,

waar Agrifirm de komende jaren ook actief mee aan de slag gaat.

Energieverbruik Agrifirm 2013

Afgelopen jaar zijn de volgende hoeveelheden energie gebruikt door

bedrijven uit Agrifirm Group:

2012 2013

Gas (m3) 13.730.062 14.814.015

Gas (l) 304.944 93.539

Elektriciteit (kWh) 165.545.406 158.852.761

Steenkool (ton) 13.306 9.881

Stookolie (l) 215.288 787.501

Diesel (l) 7.678.358 5.335.582

Benzine (l) 192.765 23.930

Adblue (l) 25.000 31.200

Aandeel hernieuwbare energie 2,56% 3,16%

4. efficiënte productie en logistiek

Agrifirm Feed

Dra

chte

n

Emm

en

Mep

pel

Oss

Vegh

el

Wan

sum

Zwol

le

Gro

bben

donk

Mar

goni

n

Szam

otul

y

Topo

la

Neu

ss

Kaba

Gyo

r

Bocs

Dro

ngen

Baas

rode

Vegh

el

Old

ambt

Ope

inde

AgrifirmBelgium

AgrifirmDeutschlandAgrifirm Polska

Agrifirm Magyarország Zrt.

Nutri-Control BV OldambtNuscience Group

140120100

80604020

0

Energieverbruik 2013 t.o.v. referentiejaar

120%

100%

80%

60%

40%

20%

0%

Agrifi

rm G

roup

BV

(exc

lusi

ef d

eeln

emin

gen)

Agrifi

rm F

eed

Nus

cien

ce G

roup

Agrifi

rm D

euts

chla

nd

Agrifi

rm M

agya

rors

zág

Zrt.

Agrifi

rm C

o-pr

oduc

ts

Agrifi

rm B

elgi

um

Agrifi

rm P

lant

Abe

mec

BV O

ldam

bt

Agrifi

rm E

xlan

Nut

riCon

trol

Agrifi

rm W

inke

l BV

Hernieuwbare energie

2010201120122013


4.2 CO2-emissies

Op basis van het energieverbruik heeft Agrifirm dit jaar voor het eerst

de CO2-emissies (Organisational Environmental Footprint) berekend.

De resultaten voor CO2-emissies zijn gebaseerd op emissiefactoren

gepubliceerd door Stimular (o.b.v. CE Delf 2010) en Climate Neutral Group

(o.b.v. Agentschap NL, CO2 prestatieladder 2012):

> CO2-emissies directe energie 51.351.236 kg CO

2-equivalent

> CO2 -emissies indirecte energie 80.273.703 kg CO

2-equivalent

4.3 Energiezuiniger transport

Het transporteren van producten draagt bij aan een aanzienlijk deel van

het energieverbruik en daarmee de CO2-uitstoot van Agrifirm. Doel is om

het transport efficiënt en energiezuinig te organiseren. Op veel locaties is

geïnvesteerd en zijn de productie en het transport flexibeler en efficiënter

ingericht.

Zo zijn zowel bij Agrifirm Plant als bij Agrifirm Feed het werken volgens

IDEX (Integrated Daily Excecution) - principes geïntroduceerd. Dit houdt

efficiënter plannen in, waardoor minder kilometers per afgeleverde ton

voer nodig zijn. De beladingsgraad bij het transport van Agrifirm Plant

van verpakte meststoffen steeg met ongeveer met 700 kg per vracht. Ook

daalde het aantal kleine vrachten (< 27 ton) met ongeveer de helft. Bij het

IDEX project van Agrifirm Feed in Veghel steeg de beladingsgraad van 90

procent naar 96 procent en het aantal kilometers per ton vracht daalde

met 6,3 procent (van 6.35 km/ton naar 5.95 km/ton).

Binnen Agrifirm Feed hebben daarnaast Business Excellence projecten

bijgedragen aan een efficiëntere logistiek. Deze projecten zetten in op

het verbeteren van bedrijfsprocessen en het verhogen van de efficiëntie.

Bij de productielocaties Wanssum en Meppel startte in 2013 het project

Lean Production dat zich richt op verbeteringen in productie en logistiek.

Elk jaar breiden we dit project met twee locaties uit. Ook zette Agrifirm

Feed in 2013 vijf Euro6 gecertificeerde vrachtwagens in om de uitstoot

van NOx en fijnstof te verminderen. Voor een nog verdere verhoging van

de flexibiliteit en de efficiëntie van het transport, besteedt Agrifirm Feed

het transport per 1 januari 2014 volledig uit. De logistiek van Agrifirm

Feed werd al voor de helft door een externe vervoerder verzorgd. Door

een optimalere rittenplanning resulteert uitbesteding van het transport

in een lagere CO2-uitstoot en minder kilometers.

Het motto bij Agrifirm Plant is ‘efficiënt als het kan, spoed als het moet’.

Agrifirm Plant verving het door de klant afhalen van producten door

volledige bezorging. Met deze vervanging wordt voor een moderne

logistiek gekozen, op maat gesneden voor de klant. Hierdoor worden

producten niet eerst van een centraal magazijn of productielocatie naar

een afhaaldepot getransporteerd. De producten worden rechtstreeks

naar de afnemer getransporteerd. De leverbetrouwbaarheid van deze

franco levermethodiek wordt ook volgens IDEX principes gemeten.

De distributie van zowel zaaizaad als gewasbeschermingsmiddelen

verbeterde daardoor; meer dan 98 procent werd uitgeleverd wat

resulteert in minder kilometers. Betere afstemmingen en samenwerking

tussen de distributiecentra en een betere indeling van postcodegebieden

droeg hier ook aan bij.

Een andere verbetering van Agrifirm Plant is een optimalisatie van de

graanlogistiek en de graanopslag. Ongeveer 10 kleinere opslaglocaties

werden gesloten en een nieuwe moderne opslag voor graan werd in

gebruik genomen in Kampen. De locatie in Kampen biedt uitstekende

mogelijkheden om met schepen aan- en af te voeren, waardoor het

wegtransport afneemt. Tevens introduceerde Agrifirm Plant in 2013

voor telers in graandichte gebieden de mogelijkheid om graan, na een

korte bewaarperiode van enkele dagen, op te laten halen door Agrifirm.

Deze ‘af erf service’ vervangt transport van granen door telers naar een

stort-, of opslaglocatie. Dit resulteert in minder transport tijdens de

oogstperiode en efficiënter transport. Dit draag bij aan minder CO2-

uitstoot en veiliger verkeer.

4.4 Opwekken van duurzame energieAgrifirm stimuleert het opwekken van duurzame energie door

mestverwerking. Agrifirm Exlan, onderdeel van Agrifirm Group, begeleidt

ondernemers in vergunningstrajecten voor co-vergistingsinstallaties.

Deze installaties produceren biogas door het vergisten van mest- en co-

producten, reststromen uit de landbouw en voedingsindustrie. Met deze

installaties kunnen ondernemers reststromen zo hoogwaardig mogelijk

inzetten en op een duurzame manier energie opwekken. Bovendien

worden er mineralenconcentraten geproduceerd die uitstekend

inzetbaar zijn bij de bemesting van akkerbouwgewassen.

4.5 Feedmiles en landuse

Agrifirm berekent jaarlijks hoeveel transportkilometers (‘feedmiles’) en

hoeveel landbouwgrond (‘landuse’) nodig zijn voor de productie van een

kilogram melk, varkensvlees, pluimveevlees en eieren. In deze berekening

zijn alle schakels in de keten meegenomen, van de teelt van grondstoffen

voor diervoeders tot en met de producten die veehouders produceren.

Het landgebruik en het aantal kilometers zijn in principe vergelijkbaar

met de resultaten van 2012.

Landuse 2012 2013

Varkensvlees 3,9 m2/kg 4,7 m2/ kg

Eieren 4,8 m2/kg 4,8 m2/ kg

Pluimveevlees 4,5 m2/kg 4,9 m2/ kg

Melk 1,1 m2/kg 1,2 m2/ kg

Feedmiles 2012 2013

Varkensvlees 3,328 km /kg 5,679 km/ kg

Eieren 2,852 km/kg 5,672 km/ kg

Pluimveevlees 4,385 km/kg 6,185 km/ kg

Melk 1,002 km/kg 0,915 km/ kg


Met onze producten en diensten stellen we boeren in staat

om planten en dieren optimaal te laten presteren. Zo dragen

we bij aan verkleining van de ecologische voetafdruk van

de voedselproductie, wat in veel gevallen gepaard gaat met

een rendementsverbetering voor de boer. De belangrijkste

voorwaarde: een goede gezondheid van dier, plant en bodem.

Het Agrifirm Innovation Center, de R&D-afdeling van Agrifirm

Plant en de Nutritie&Innovatie-afdelingen binnen Agrifirm Feed

hebben een spilfunctie om productinnovaties op dit terrein te

ontwikkelen.

5.1 Investeren in mestverwerking

Nieuwe mestwetgeving verplicht boeren met een mestoverschot

vanaf 2014 om een deel van de mest te verwerken. Daarom moet

in 2014 voldoende mestverwerkingscapaciteit beschikbaar zijn.

Mestverwerking draagt bij aan het opwerken van mest tot waardevolle

nutriënten en organische stof voor de bodem. Door mest te verwerken

worden meststromen efficiënt ingezet en zijn we een stap dichterbij het

sluiten van kringlopen. Juiste inzet van nieuwe organische meststromen,

verbetert de bodemvruchtbaarheid bij telers.

Agrifirm is één van de initiatiefnemers van het Mestinvesteringsfonds

dat in 2013 opgericht werd. Het fonds biedt achtergestelde leningen aan

om concrete investeringsplannen voor mestverwerking te stimuleren.

Het Mestinvesteringsfonds is een initiatief van 24 voerbedrijven en

wordt ondersteund door LTO, NVV en Rabobank. Ruud Tijssens, director

Corporate Affairs van Agrifirm, is voorzitter van het bestuur van het

Mestinvesteringsfonds. In 2013 ontving het fonds ruim 50 aanvragen en

werd circa 5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor verwerkingsinstallaties.

Agrifirm Exlan, een dochteronderneming van Agrifirm Group en ZLTO

screenen de ingediende voorstellen en zorgen, indien noodzakelijk, voor

verdere begeleiding.

Agrifirm maakt ook deel uit van het Projectbureau Lokale

Mestverwerking (PLMV). Dit is een samenwerkingsverband tussen

ZLTO, LLTB, LTO Noord, Mestac en Agrifirm Exlan. PLMV wil lokale

mestverwerkingsinitiatieven voorzien van kennis en advies over

mestverwerking.

5.2 Organische meststoffen

Voor Agrifirm Plant is een toename in het efficiënter inzetten van

organische meststoffen een belangrijke doelstelling. In 2012 was er

echter nog weinig groei in de afzet van organische meststoffen en

compost te zien. Dit had onder andere te maken met het slechte weer

tijdens de periode dat de mest uitgereden mocht worden. Voor 2013

is er wel een behoorlijke stijging in het gebruik van deze producten

gerealiseerd.

5.3 FosfaatreductieMinder fosfaat in het voer, betekent ook minder fosfaat in de mest. Dat draagt

bij aan een beter milieu en een grotere biodiversiteit omdat er minder risico

is voor uitspoeling van fosfaat naar het oppervlaktewater. Voor Agrifirm is de

reductie van fosfaat in voer een belangrijk speerpunt. Agrifirm Feed heeft

hiervoor speciale voerconcepten ontwikkeld voor alle sectoren. Voorbeelden

hiervan zijn Air Line [2.0] (60 procent minder fosfaat en 30 procent minder

stikstof in de mest) en Pmin-voeders voor varkens en de nP-voeders

voor rundvee. Agrifirm heeft in alle rundveevoerlijnen ook de maximale

hoeveelheid fosfaat in de voeders verlaagd. Daarnaast stimuleren onze

specialisten rundveehouders om deel te nemen aan BEX (bedrijfsspecifieke

excretie). Uitgangspunt van deze initiatieven zijn het verbeteren van de

mineralenefficiëntie met behoud van goede diergezondheid.

In totaal werd in 2013 een reductie van 1,1 miljoen kg fosfaat gerealiseerd

ten opzichte van het ijkjaar 2009. Agrifirm levert hiermee een substantiële

bijdrage aan het halen van de sectorale doelstellingen, zoals beschreven

in het convenant Voerspoor van Nevedi en LTO. De fosfaatbesparing was

minder dan in 2012 omdat sommige grondstoffen niet voor handen

waren waardoor andere grondstoffen in het voer gebruikt werden. Deze

grondstoffen bevatten meer fosfaat.

Verminderen fosfaat in veevoer

Fosfaatbesparing (kg) 2012 2013

Rundvee 953.631 534.650

Varken 698.535 538.886

In de plantaardige sector werkt Agrifirm Plant ook aan het verminderen

van het fosfaatgebruik. Onderzoek van Agrifirm Plant richt zich op een

optimale opbrengst en bodemvruchtbaarheid met minder fosfaat. Zo

ontwikkelt Agrifirm Plant speciale producten zoals iSeed, waarmee het

fosfaat gebruik van telers verminderd kan worden. Daarnaast adviseren

wij telers over hoe zij het best rijenbehandeling kunnen toepassen in

vloeibare, korrel-, en granulaatvorm. Hierdoor is het aandeel van telers dat

rijenbehandeling doet toegenomen. Dit vergroot de toepassingsruimte

voor onder andere organische mest, digestaat en compost. Dit draagt

weer bij aan de aanvoer van voldoende organische stof voor het behoud

van de bodemvruchtbaarheid.

5. planten en dieren laten presteren

600.000

500.000

400.000

300.000

200.000

100.000

02008

Vloeibaar (t) Stapelbaar (t) Compost (t) Organische meststoffen

2009 2010 2011 2012 2013

Organische meststoffen


5.4 KringloopWijzer

Vanaf 2015 is de KringloopWijzer verplicht voor melkveehouders met

een fosfaatoverschot. De KringloopWijzer brengt de kringloop van voer,

mest en bodem van een melkveebedrijf in beeld. Met deze gegevens

kan de melkveehouder gemakkelijker rekening houden met de bodem,

een andere voerverhouding kiezen en efficiënter bemesten. Dit verbetert

de efficiëntie van het melkveebedrijf en laat zowel plant als dier beter

presteren. Dit levert ook winst voor het milieu op.

Agrifirm Exlan, onderdeel van Agrifirm Group, adviseert melkveehouders

over de KringloopWijzer. In 2013 is gestart met het begeleiden van een

aantal studiegroepen. Daarnaast werd een groep rundveespecialisten

van Agrifirm Feed opgeleid tot KringloopWijzerspecialist. Agrifirm gaat in

2014 al haar specialisten opleiden tot KringloopWijzerspecialist.

5.5 Nieuwe voerconcepten voor goed presterende dieren

Nieuwe concepten voor pluimvee

Begin 2013 introduceerde Agrifirm een nieuw legpluimveeconcept:

SCALA. Het concept is een unieke voeraanpak die beter aansluit op de

voedingsbehoefte van hennen. Omdat hennen de mineralen uit het voer

beter benutten, wordt de levensduur van hennen verlengd en zijn ze

gezonder. SCALA verlaagt de uitval van hennen met 30 procent en zorgt voor

een betere legpersistentie. Door een betere voerbenutting is bovendien de

verbrandingswaarde van de mest hoger wat meer stroom oplevert.

In 2013 was Agrifirm betrokken als adviespartner bij de lancering

van Optimum Vita, het nieuwe houderijconcept voor vleeskuikens.

Agrifirm levert ook het voer voor Optimum Vita. Op één locatie van ei

tot vleeskuiken is de kern van dit nieuwe concept. Dit leidt tot sterkere

en gezonde kuikens en levert ook milieuwinst op. De CO2-uitstoot is 14

procent lager dan in een standaardsysteem en het concept realiseert een

fosfaat- en stikstofreductie van 3 procent per kuiken. Agrifirm startte eind

2013 met voerproeven in het nieuwe houderijconcept. De onderzoeken

dragen bij aan de verbetering van het dierenwelzijn van de vleeskuikens.

Sinds 2013 is het legpluimveevoer VIGOR ook beschikbaar voor de

biologische pluimveehouderij. Agrifirm Feed speelt hiermee in op de vraag

vanuit de markt. Door de toevoeging van een co-product dat ontstaat bij

de verwerking van tarwe, stimuleert VIGOR de werking van de vertering

waardoor hennen de voedingsstoffen beter opnemen. De vervanging

van 3 procent van de gangbare grondstoffen door co-producten levert

bovendien een verlaging van de carbon footprint op van 4 procent.

Programma’s voor gezond rundvee

Voor het optimale resultaat is management van boeren doorslaggevend.

Agrifirm is daarom betrokken bij het project Smart Dairy Farming. Smart

Dairy Farming ontwikkelt een nieuwe aanpak om data over ondermeer

groei van jongvee en diergezondheid te vertalen naar praktische

adviezen. Hierdoor stijgt de levensduur en verbetert de diergezondheid

van melkkoeien.

Voor melkveehouders lanceerde Agrifirm Feed in 2013 ook een nieuw

concept: PensEfficiënt. Met praktische tools kunnen specialisten van

Agrifirm Feed het kengetal BufferZuurBalans bepalen. Dit kengetal is

ontwikkeld in samenwerking met Agrifirm Innovation Centre en voorspelt

hoe verzurend het voer is. Hierdoor is het mogelijk om tijdig maatregelen

te nemen om pensverzuring te voorkomen en een gezonde pens te

behouden. Naast de gezondheid en melkproductie van de koe, heeft dit

ook voordelen voor het milieu door een betere voerefficiëntie.


Nieuwe concepten voor de varkenshouderij

Goed voer speelt een belangrijke rol bij de gezondheid van dieren en

een lager antibioticagebruik. Agrifirm Feed lanceerde daarom in 2013

de nieuwe biggenaanpak Big Control. Dit is een totaalaanpak gericht op

een goede voeropname en gezonde biggen. Met het voeder Air Line

[2.0] Big verbetert de weerstand van de big en worden darmproblemen

voorkomen. Door de toevoeging van Darmfit® aan het voer nemen

biggen de voedingsstoffen beter op. Dit resulteert in gezondere biggen

en minder antibioticagebruik.

Agrifirm Feed lanceerde ook een nieuwe zeugenaanpak: Sow Control.

Dit is een nieuwe totaalaanpak voor elke fase van de cyclus van zeugen.

Sow Control biedt voor iedere fase speciale voeders en deskundig advies.

Met het nieuwe voer, de Transitie korrel, kan de varkenshouder het voer

goed afstemmen op de behoefte van de zeug rond werpen. Big Control

en Sow Control zijn uitvoerig getest op Researchfarm Laverdonk en in

de praktijk. Uit deze praktijktesten blijkt dat de biggen in de eerste week

naar de geboorte een hogere groei hebben. Daarnaast werd er een

lagere uitval gemeten: 8,3 procent versus 10,0 procent voor de biggen in

de controlegroep. Door minder uitval en minder achterblijvers levert de

Sow Control aanpak meer gespeende biggen op: 12,7 procent in de Sow

Control groep versus 12,1 procent in de controlegroep.

5.6 Nieuwe bemestingsconcepten voor gezonde gewassen

Een juiste bemesting is belangrijk om planten goed te laten presteren.

Doel is een gezonde bodem, goede bodemvruchtbaarheid en gezonde

gewassen. Daarom ontwikkelde Agrifirm Plant nieuwe concepten

voor een juiste bemesting: de toplijnen. Deze producten geven extra

toegevoegde waarde boven de bestaande bemestingsproducten van

Agrifirm Plant. Voorbeelden zijn de Top Mixen, Top Cote meststoffen en

de Grasmix® Kali. Grasmix® Kali is bedoeld voor de rundveehouderij en

is een ideale aanvulling op de basisbemesting met drijfmest. Top Mixen

zijn samengestelde meststoffen met een optimale samenstelling die

de gebruiker een nauwkeuriger en efficiëntere bemesting leveren. Eén

van de Top Mixen is de Top Cote lijn bestaande uit maatmeststoffen.

Een innovatief en duurzaam product waarin gecoate en ongecoate

meststoffen gecombineerd worden met teeltspecifieke samenstellingen.

Door de coating komen nutriënten vrij wanneer planten of bomen het

nodig hebben. Dit geeft een langere werking en een betere benutting

van de stikstof. En dat levert winst op voor het milieu.

Speciaal voor de bloembollenteelt ontwikkelde Agrifirm Plant samen

met ORGAplus een nieuwe organische meststof. Bollengronden in het

noordelijk zandgebied kenmerken zich door een hoge behoefte vanwege

de snelle afbraak van organische stof. De nieuwe meststof wordt gevormd

uit verschillende organische grondstoffen en herstelt het bodemleven.

Dit resulteert in sterke en gezonde gewassen. Uit onderzoek blijkt dat de

nieuwe meststof beter presteert dan kunstmest en andere organische

mestkorrels. Op bollengronden heeft de bodem gemiddeld behoefte

aan 4.680 kg Effectief Organische Stof (EOS) per hectare om de afbraak te

compenseren. Met een stalmeststrategie kan een teler maximaal 3.617 kg

EOS per hectare aanvoeren. De afbraak van organische stof kan daarmee

niet gecompenseerd worden. Daarom ontwikkelde Agrifirm Plant een

nieuwe meststrategie met ORGAplus. Door gebruik van ORGAplus kan

een teler 7.040 kg EOS per hectare aanvoeren, waarmee de afbraak van

4.680 EOS per hectare ruimschoots wordt gecompenseerd.


Creil Espel

Warmenhuizen

Julianadorp

Cocksdorp

Kollummerwaard

VierhuizenMensingeweer

Lelystad Dronten

ZeewoldeAlmere

Westerbork

Rolde

Slootdorp

Opheusden

Valthermond

Oosterzee

Steenwijkerwold

Wapse

Sexbierum

Heesch

Vredepeel

Drunen

Udenhout

Wijnandsrade

Gulpen

Zwaagdijk

Colijnsplaat

Nieuw Beerta

Nieuw ScheemdaHaren

NageleEns

Tollebeek Giethoorn

UithuizermeedenOudeschip

Langeweg

Werkendam

Berendrecht (B)

Legenda

Rode kool

Rassen Biologische akkerbouw

ZaaiuienGrasland Diverse gewassen WortelenUienMaïsZomertarwe GranenJapanse haverWintertarwe Wintergerst SuikerbietZomergerst Prei

AardappelenSluitkool Peer BoomteeltAppel NarcisHyacint TulpLelie Zantedeschia DruifjeGladiool

MeststoffenVanggewas Gewasbeschermingsmiddelen

Proeven 2013 Demo’s 2013

Precisielandbouw Vitaliteit Bakkwaliteit

Groenbemester

Proeven en demo’s Agrifirm Plant


5.7 Onderzoek voor betere teelten

Agrifirm Plant voert al vele jaren onderzoek uit waarmee we telers

een goed gefundeerd advies kunnen geven. De afdeling R&D en

teeltspecialisten zoeken met landelijke en regionale proeven oplossingen

voor actuele problemen in teelten. Agrifirm Plant onderzocht in 2013

bijvoorbeeld voor welke gebrekverschijnselen prei gevoelig is en wat

de effecten van deze gebreken zijn op het geoogste product. Een uniek

onderzoek, want dit werd nog niet eerder onderzocht bij prei. Ook

onderzocht Agrifirm Plant de effecten van kalibemesting in de teelt van

prei. De conclusies van de onderzoeken vormen de basis van het nieuwe

prei bemestingsadvies en gericht advies voor opbrengst en kwaliteit.

Koprot is een groot probleem in de uienteelt. Agrifirm Plant en Dacom

namen in 2013 het voortouw en ontwikkelden een innovatieve, online

concept adviesmodule tegen koprot in uien. Data over koprot van uien

in opslag werd gecombineerd met de ervaringen van uientelers en de

waarnemingen van teeltspecialisten. Omdat het weer per regio een grote

rol speelt, biedt de module specifiek, regionaal advies. Agrifirm Plant

voerde ook onderzoek uit naar Pythiumbestrijding en stimulering van

de vitaliteit bij hyacinten. De combinatie van een gezond bodemmilieu

en de inzet van effectieve middelen blijkt het meest succesvol. Door

deze proeven kan Agrifirm Plant telers gericht adviseren over de juiste

beschermingsmiddelen en het optimale gebruik van deze middelen.

Agrifirm Plant steekt elk jaar veel tijd en energie in rassenproeven en

demo’s. Samen met klanten bepaalt Agrifirm welke rassen perspectief

hebben. Agrifirm Plant voerde ook onderzoek uit naar onder andere

verschillende rassen wintertarwe.

5.8 Bijdrage van innovatieprojecten aan duurzaamheidNet als voorgaande jaren is er bij AIC, Agrifirm Plant en Agrifirm Business

Excellence (BE) een duurzaamheidsscan uitgevoerd om inzichtelijk te

maken welke projecten in 2013 een bijdrage hebben geleverd aan: de

gezondheid van mensen en dieren (‘people’), de biodiversiteit en de

uitstoot van broeikasgassen (‘planet’) en het rendement voor de boer

(‘profit’). Zo heeft AIC in 2013 een Proof of Principle studie gedaan naar de

uniformiteit van meel voor leghennen, om daarmee de uitval van dieren

te verminderen en ook het energieverbruik in de fabriek te reduceren.

Daarnaast heeft AIC twee studies gedaan naar de darmgezondheid

en vitaliteit van pasgeboren biggen. Deze projecten waren een

verdienste voor de duurzaamheidsthema’s diergezondheid en humane

antibioticaresistentie. Agrifirm Plant heeft ook in 2013 pilots gedaan met

een beslissingsondersteunende systeem om de eikenprocessierups te

traceren. Deze tool biedt gemeenten informatie om de rups tijdig en

efficiënt te bestrijden. De grote verbeteringen voor transport bij Agrifirm

Plant werden mede geïnitieerd door de projecten van Business Excellence.

Op basis van de duurzaamheidsscan is in onderstaande tabel aangegeven

hoevel procent van de innovatieprojecten van Agrifirm een bijdrage heeft

geleverd op specifieke duurzaamheid doelen.

Duurzaamheidsscan innovatieprojecten

People

Bijdragen aan vermijden humane resistentie tegen antibiotica: AIC 17%

Verbetering diergezondheid en dierenwelzijn: AIC 47%

Bijdrage aan het opleiden van interne of externe betrokkenen: Plant 43%, BE 100%

Planet

Biodiversiteit: verbeteren fosfaatefficiëntie: AIC 13%, Plant 31%

Biodiversiteit: verbeteren stikstofefficiëntie: AIC 33%, Plant 43%

Biodiversiteit: verbeteren van bodemfysica: Plant 31%

Biodiversiteit: verbetering gebruik GBM: Plant 51%

Klimaat: terugdringen uitstoot van zware broeikasgassen (methaan en lachgas): AIC 20%, Plant20%

Klimaat: verbeteren voederconversie: AIC 50%

Klimaat: verminderen eigen energieverbruik: AIC 10%, BE 62%

Alternatieve eiwitbronnen: AIC 33%, Plant 9%

Hergebruik grondstoffen (recycling): Plant 17%

Lucht- en waterkwaliteit: Plant34%

Profit

Directe kostprijsreductie van de eigen activiteiten en/of van de leden: AIC 77%, Plant 83%, BE 85%

Interne samenwerking: AIC 70%, Plant 74, BE 92%

Samenwerking in de keten: AIC 43%, Plant57%


De invloed van de voedselproductie op de aarde en het welzijn

van dieren en mensen krijgt steeds meer aandacht. De vraag naar

gezonde en duurzaam geproduceerde consumentenproducten

neemt toe. Wij vinden het belangrijk dat onze klanten de consument

een ruime en verantwoorde keuze kunnen bieden. Daarom heeft

Agrifirm een breed assortiment en werken we actief samen met

ketenpartners om nieuwe productconcepten te ontwikkelen en te

implementeren.

6.1 Verbetering diergezondheid

Het beperken van het antibioticagebruik vermindert de kans op het

ontwikkelen van resistentie bij pathogenen. Gezonde dieren hebben

minder antibiotica nodig. Goed voer en de juiste toepassing hiervan speelt

een belangrijke rol bij de gezondheid van dieren. Het is belangrijk om te

voeren naar behoefte met een product dat zo goed mogelijk aansluit op de

leeftijdsfase van het dier. De voeders van Agrifirm Feed zijn zo ontwikkeld

dat ze de groei en gezondheid van de dieren optimaal ondersteunen.

Voorbeelden hiervan zijn SOLIQ, VIGOR en de Air Line voeders.

De wettelijk verplichte antibioticareductie van 50 procent voor 2013 is in

2012 gehaald. In 2015 moet de reductie 70 procent zijn. Door goed voer

en goed afgestemd advies hopen we hier een steentje aan bij te dragen.

SOLIQ is het eerste vochtrijke voeder voor leghennen. Vochtrijke voeding

heeft een duidelijk voordeel voor de gezondheid en ontwikkeling

van hennen omdat selectief pikken niet meer mogelijk is. De kippen

krijgen dus altijd alle voedingsstoffen binnen. VIGOR, een ander voer

voor leghennen, heeft een bewezen positief effect op de vertering.

Het bevordert de maagwerking en reguleert de darmpassage

waardoor meer voedingsstoffen worden opgenomen. Met VIGOR

kunnen darmproblemen zowel voorkomen als aangepakt worden.

De Air Line varkensvoeders verbeteren de vertering, verminderen

maagaandoeningen en zorgen zo voor gezondere dieren. Air Line [2.0]

voeders dragen ook bij aan de reductie van fosfaat wat winst oplevert

voor het milieu.

Agrifirm Feed heeft daarnaast verschillende concepten ontwikkeld die

specifiek een bijdrage leveren aan de diergezondheid zoals bijvoorbeeld

PensEfficiënt. Met PensEfficiënt kunnen melkveehouders sturen op

een gezonde pens, goede voerefficiëntie en productie van de koeien.

Het bestaat uit een uniek kengetal BufferZuurBalans wat subklinische

pensverzuring kan voorkomen. Ook ontwikkelde Agrifirm verschillende

programma’s die ondernemers ondersteunen om goede keuzes te

maken zoals OPFOK 24. Het programma levert in elke fase het juiste

voeradvies voor een optimale ontwikkeling. De 100-dagenaanpak bevat

de juiste producten en het beste advies voor de voeding, huisvesting en

verzorging voor koeien rond het afkalven. Melkveehouders kunnen ook

gebruik maken van MelkNavigator, een beoordelings- en adviestool die

exact berekent welke voedingsstoffen koeien nodig hebben voor het

gewenste resultaat.

6.2 Biologisch en gangbaar leren van elkaarDe biologische sector groeit. In 2012 gaven consumenten voor het

eerst meer dan een miljard euro uit aan biologisch voedsel. Tegelijkertijd

wordt de weten regelgeving voor gangbare veehouderij en akkerbouw

aangescherpt. Akkerbouwers zien de mogelijkheid voor gangbare

onkruid- en plaagbestrijding en bemesting afnemen. Veehouders

moeten voldoen aan scherpere eisen op het gebied van huisvesting,

ingrepen en medicijngebruik. Zowel veehouders als telers willen steeds

meer verduurzamen om tegemoet te komen aan de wens van de

consument en de maatschappij. Oplossingen uit de biologische sector

bieden daarvoor goede kansen. ‘Natuurdiensten’ zoals roofinsecten,

natuurlijk kringlopen en het bodemleven zijn gemeengoed voor de

biologische sector. Tegelijkertijd zijn deze natuurdiensten belangrijke

landbouwpraktijken waar de reguliere sector van kan leren. Door een

grotere diversiteit in soorten en landschap en een goede bodemkwaliteit

wordt het landbouwsysteem versterkt. Daarnaast, is biodiversiteit ook

steeds meer een verdienste waar boeren voor worden beloond.

Agrifirm zag in 2013 ook dat middelen en producten die ontwikkeld zijn

voor de biologische sector steeds vaker door de gangbare sector worden

gebruikt. Agrifirm Plant stimuleert haar klanten ook in het zoeken naar

nieuwe mogelijkheden om landbouwpraktijken te verduurzamen. Een

voorbeeld is het toenemende aantal leden in de bloembollensector die

interesse toont in advies over het gebruik van mycorrhiza. We verwachten

dat de markt voor segmenten tussen biologisch en gangbaar verder zal

groeien en dat de gangbare sector verder zal verduurzamen. De diversiteit

aan concepten en dynamiek in de sector bieden ondernemers kansen

om van elkaar te leren en zich te laten inspireren.

6.3 Nieuw innovatiefonds voor telers

Afgelopen jaar is het nieuwe Innovatiefonds voor telers gepresenteerd.

Dit fonds is een initiatief van acht partijen die nauw betrokken zijn bij de

sector, waaronder Agrifirm Plant. Doel van het Innovatiefonds is om telers te

stimuleren expertise met anderen te delen. Op de site van het Innovatiefonds

kunnen telers hun innovatieve dienst, product of toepassing indienen. Een

onafhankelijk vakjury - onder leiding van prof. dr. ir. Rudy Rabbinge (WUR) -

beoordeelt de aanvragen op het innovatieve karakter. Inzenders kunnen een

financiële ondersteuning van maximaal 5.000 euro verdienen. Met de beloning

kunnen zij het idee verder uitvoeren of perfectioneren. Kijk voor meer informatie

op de website van het Innovatiefonds: www.innovatiefondsvoortelers.nl

6. Bijdragen aan een duurzaaM consuMentenaanBod


6.4 WeideKompas

Beweiding staat steeds meer in de belangstelling. Ook veel consumenten

geven aan de koe graag in de wei te zien. Om de veehouder te helpen

met de overgang op beweiding of meer rendement uit zijn beweiding te

halen heeft Agrifirm Feed de WeideKompas ontwikkeld. De WeideKompas

geeft met drie keuzes, diverse tools en praktisch advies antwoord op veel

vragen van de veehouder rondom weidegang.

6.5 Carbon footprinting

Carbon footprinting is het uitrekenen van de totale broeikasgasemissies van

een product gedurende zijn hele levensduur. Dit onderwerp komt steeds

prominenter op de agenda van de landbouwsector in Nederland, Europa

en de hele wereld. Door een partnerschap van de FEFAC met de Food and

Agriculture Organization (FAO) van de Verenigde Naties werkt Agrifirm aan

een internationale standaardisatie van de FeedPrint methodologie. Door

dit samenwerkingsverband, lanceerde de FAO het Livestock Environmental

Assessment and Performance (LEAP) partnerschap. In dit partnerschap werd

er in 2013 gewerkt aan een mondiale methodologie voor CO2 footprinting.

Ook wordt overlegd met de FAO en de Amerikaanse diervoederindustrie

over het opstarten van de mondiale database. Deze database wordt naar

verwachting in 2014 geïntroduceerd.

Vanuit Agrifirm Plant is samen met enkele ketenpartijen gewerkt aan

de afronding van een footprinttool die geschikt is voor de Nederlandse

akkerbouw. Afgelopen jaar is er voor gekozen om het model van CFT Cool

Farm Tool als basis te gebruiken. Omdat diverse tools beschikbaar zijn om

de footprint te berekenen, ontstaan verschillende resultaten. Daarom

stimuleren we via organisaties en initiatieven zoals het SAI Platform en de

FAO het ontwikkelen van een eenduidige methode voor deze tools. Dit

moet leiden tot sectorbreed gedragen en praktisch hanteerbare tools die

eenvoudig uitwisselbaar zijn.

De CO2-voetafdruk van melk, vlees en eieren

Onderstaande grafiek geeft weer hoeveel kilogram CO2-equivalent

wordt uitgestoten bij de productie van een kilogram melk, vlees of

eieren geproduceerd met voer van Agrifirm Feed. De Carbon footprint

van de producten is in vergelijk met 2012 vrij stabiel gebleven. Voor

leghennen daarentegen is door een stijging van de feedmiles de foot-

print juist gestegen. Dit komt met name door een lichte verschuiving van

het gebruik van maïs ten opzichte van het aandeel tarwe en soja in de

voederproducten, door de hogere prijzen van tarwe. Maïs is in 2013 ook

meer ingekocht uit Brazilië en Oekraïne, dan uit Frankrijk. Dit heeft een

belangrijke bijdrage geleverd aan een stijging van de Carbon footprint.

6.6 Voedselveiligheid

Begin 2013 werd in enkele partijen maïs afkomstig uit Servië, Hongarije en

Roemenië verhoogde concentraties aflatoxine aangetroffen. Agrifirm Feed

heeft, net als de andere diervoederondernemingen die zijn aangesloten

bij TRUST FEED, voer voor melkkoeien teruggehaald waarin maïs uit Servië,

Roemenië of Hongarije was verwerkt. Deze actie is uit voorzorg genomen

om te voorkomen dat boerderijmelk besmet raakte met aflatoxine. Hoewel

er geen aanwijzingen waren dat in de melkveevoeders waarin deze maïs

was verwerkt de wettelijke normen waren overschreden, namen de

deelnemers van TRUST FEED – waaronder Agrifirm Feed - het zekere voor

het onzekere. De voeders werden teruggehaald bij de melkveehouders

en daarna vernietigd. Voedselveiligheid staat hoog op de agenda van de

FEFAC. Agrifirm is sinds 2013 de voorzitter van dit samenwerkingsverband.

Met ketenpartijen vindt intensief overleg plaats over het borgen van

voedselveiligheid in de keten. Ook in Nederland wordt gewerkt aan het

ontwikkelen van een nieuwe, private controlesystemen.

6.7 Agrifirm Duurzaamheid Wiki

Agrifirm wil op haar internetsite communiceren over relevante

duurzaamheidsthema’s. Onze doelgroep is breed: van studenten en

beleidsmakers tot geïnteresseerde burgers. Hiervoor hebben we in 2013

een zogeheten Duurzaamheid Wiki ontwikkeld:

www.agrifirm.com/duurzaamheidwiki

Carbon footprint Kg Co2 eq/ton product

Varkens Kippen Melk Eieren

2010

2011

2012

2013

2010

2011

2012

2013

2010

2011

2012

2013

2010

2011

2012

2013

5000

4000

3000

2000

1000

0

LuLuc

Feed

Farm


7. de Basis voor succes Om succesvol te kunnen zijn als onderneming zijn deskundige,

gemotiveerde medewerkers onmisbaar. Daarom investeren wij

in onze mensen. We bieden ze goede arbeidsvoorwaarden en

opleidings- en doorgroeimogelijkheden. Om inzichtelijk te krijgen

waar er nog verbeterpunten liggen voeren we elke twee jaar een

medewerkertevredenheidsonderzoek uit en gaan actief aan de slag

met de uitkomsten hiervan.

7.1 Medewerkertevredenheidsonderzoek

In 2013 is er voor de tweede maal een medewerkertevredenheids-

onderzoek gehouden onder de medewerkers van alle bedrijven

van Agrifirm. Het onderzoek is uitgevoerd door een onafhankelijk

onderzoeksbureau. Medewerkers werden onder andere gevraagd naar hun

gevoel van motivatie, loyaliteit, algemene tevredenheid en betrokkenheid

bij de organisatie. Het eerste onderzoek vond plaats in 2011. Sinds het

laatste onderzoek zijn er veel verbeteracties ondernomen. Zo is op veel

plaatsen in de organisatie het werkoverleg beter georganiseerd, zijn

personeelsvertegenwoordigingen opgericht en is een start gemaakt met

Performance Management. Ook is een leiderschapsprogramma opgezet.

Deze verbeteringen hebben effect gehad: de medewerkers zijn meer

tevreden dan twee jaar geleden. Het percentage medewerkers dat

op algemene tevredenheid een score tussen de 7 en 10 gaf, steeg

van 69 procent in 2011 naar 79 procent in 2013. Ook het aantal

medewerkers dat de vragenlijst heeft ingevuld steeg van 65 procent

naar 72 procent. Ondanks dat de scores een duidelijk vooruitgang laten

zien, liggen verbeterpunten op hetzelfde vlak als twee jaar geleden:

persoonlijke ontwikkeling, training en opleiding, MT en strategie en

interne communicatie. In sommige gevallen zijn de verschillen tussen de

afzonderlijke bedrijven van Agrifirm groot. Per bedrijfsonderdeel is een aparte

rapportage gemaakt. Deze rapportages dienden als uitgangspunt voor de

verbeterplannen die aan het eind van het eerste kwartaal zijn opgesteld.

7.2 Personeelsbestand

Vanuit strategisch oogpunt willen we de productie en het transport

efficiënter inrichten. Begin 2013 sloten we een aantal vestigingen

van Agrifirm Plant. Vanaf begin 2014 wordt het transport van Agrifirm

Feed uitbesteed en is bedrijfsbreed een efficiencyslag gemaakt. Deze

keuzes gaan helaas gepaard met reorganisaties. Hierdoor daalde het

personeelsbestand in 2013. Agrifirm spant zich maximaal in om ontslagen

te voorkomen. Binnen het opgestelde sociale plan streven we naar zo

veel mogelijk herplaatsingen, intern of extern.

7.3 Verkiezing beste werkgever

Het vakblad V-focus deed in september 2013 een online onderzoek onder

600 HBO/WO-ers die werkzaam zijn in de agrarische sector in Nederland.

In dit onderzoek werd gevraagd naar de tevredenheid over de eigen

werkgever en de populariteit van eventuele andere werkgevers. Agrifirm

kwam als de op een na beste werkgever in de dierlijke sector uit deze

enquête naar voren. In de mengvoederbranche eindigde Agrifirm zelfs

op de eerste plaats. De argumenten om voor Agrifirm te kiezen waren

onder andere: een toonaangevend bedrijf, goede carrièremogelijkheden

en een prettige werksfeer.

7.4 Project leadership@agrifirm

Agrifirm focust er de komende jaren op om het beste bedrijf in haar

markt te zijn in 2016. Hierbij is de manier waarop leidinggevenden

hun functie uitoefenen heel belangrijk. Ook uit het afgelopen

medewerkertevredenheidsonderzoek kwam leidinggeven als één van de

aandachtspunten naar voren. Daarom heeft Agrifirm besloten het project

leadership@agrifirm te starten. Dit project is een continu proces en een

ontwikkeltraject voor de gehele organisatie.

7.5 Young employees, young potentials

De ‘Young Employees Agrifirm’ (YEA) zijn hoger opgeleide medewerkers

tot 35 jaar, die regelmatig bij elkaar komen om trainingen te volgen en

hun netwerk te verbreden. Dit jaar reisden in het kader van dit programma

30 jonge medewerkers vanuit verschillende Agrifirm-bedrijven af

naar Boedapest in Hongarije en het hoofdkantoor in Apeldoorn. Het

hoofdthema van de dag was leiderschap binnen Agrifirm.

Agrifirm Winkel BV heeft een eigen variant: het Young Potential

programma. De afgelopen twee jaar hebben hier 24 medewerkers tussen

de 20 en 30 jaar aan deelgenomen. Het op maat gemaakte programma

bestaat uit dertien trainingsdagen rond thema’s als persoonlijke

ontwikkeling, verkopen, leidinggeven, cijfers, planning & organisatie en

local marketing.

7.6 Familiedagen

Bij Agrifirm Magyarország Zrt. is afgelopen jaar een leuke, nieuwe traditie

gestart: de familiedag. Bijna 400 medewerkers van drie verschillende

productielocaties kwamen met hun gezin samen voor een dag vol plezier

en entertainment. De dag werd georganiseerd op een hippisch park,

waar men kon genieten van een traditionele paardenshow, muziekshow

en men kon meedoen aan verschillende ‘Olympische Spelen’.

Ook Agrifirm Polska organiseert elk jaar een familiedag op één van de

productielocaties. Dit jaar vond de familiedag plaats in Margonin waar

er verschillende wedstrijden en activiteiten waren georganiseerd. Het

thema van de dag was Fit4More.


7.7 Samen werken aan succes II

Vorig jaar organiseerde Agrifirm Feed voor het eerst Samen werken

aan Succes bijeenkomsten, met boerenerfsessies. Het vervolg dit jaar

was Samen werken aan Succes II met als thema ‘winnen doe je nooit

alleen’. Uit het hele land kwamen op verschillende data medewerkers

samen in Omnisport in Apeldoorn voor een actief programma en

inspirerende workshops. De deelnemers leerden denken vanuit een

winnaarsmentaliteit, hoe ze de klant beter konden leren kennen en hoe

ze optimaal kunnen samenwerken met collega’s. In totaal namen 647

medewerkers deel aan dit maatwerkprogramma.

7.8 Sporten bij agrifirm

Sporten is goed voor de gezondheid en een leuke manier om collega’s

beter te leren kennen. Agrifirm organiseert daarom elk jaar meerdere

sportieve events. Zo was er in juni een sportdag waar men kon wielrennen

en mountainbiken in de omgeving van Apeldoorn of mee kon doen aan

een beachvolleybaltoernooi. In oktober deden ruim 40 medewerkers

mee aan een ATB- of wielrentocht georganiseerd vanuit Agrifirm. Alle

deelnemers vertrokken vanuit Wanssum voor een mooie tocht door

Duitsland, Maasduinen, Maasvallei en de Peel.

7.9 Agrifirm-specialisten op missie

Om haar maatschappelijke betrokkenheid te tonen, steunt Agrifirm een

aantal goede doelen. In het kader van ‘A World to feed’ steunt Agrifirm

de ontwikkelingsorganisatie Agriterra. Agriterra steunt wereldwijd

boerenorganisaties in hun strijd tegen armoede door onder de andere

de inzet van agrarische specialisten uit Nederland. Dit sluit goed aan bij

de doelstellingen van Agrifirm om met goede producten en deskundige

medewerkers toegevoegde waarde te bieden aan boeren. Het eerste

project dat Agrifirm samen met Agriterra uitvoerde, vond plaats in Kenia.

In juli 2013 verbleven twee Agrifirm Feed rundveespecialisten een week

in Kenia. Samen met plaatselijke boeren werkten ze aan het realiseren van

een stijgende melkproductie en een betere benutting van krachtvoer. Na

deze eerste succesvolle opdracht hebben Agriterra en Agrifirm besloten

de samenwerking te formaliseren en intensiveren. Voor 2014 is de ambitie

uitgesproken om aan minimaal twee nieuwe projecten invulling te geven.

Agrifirm Plant organiseerde in samenwerking met ZOA opnieuw

missies naar Burundi. Als vervolg op de missies in 2012 die kennis over

aardappelpootgoed over brachten, was investeren in rendement nu

een belangrijk thema. In Burundi wordt nog geteeld zonder bemesting.

Agrifirm Plant legde twintig proefvelden aan met bonen, erwten en

tarwe voor proeven met bemesting, bekalking, plantafstanden en rassen.

Belangrijkste resultaat was een goede opkomst van boeren tijdens de

twee open dagen die plaatsvonden. Door nauwe samenwerking met de

lokale voorlichting wordt het project met eigen mensen vervolgd.

7.10 Performance Management

Het doel van Performance Management is het structureel voeren van

plannings-, functionerings- en loopbaangesprekken gericht op duurzame

inzetbaarheid van de medewerkers. Voor bijna alle bedrijven binnen

de Agrifirm Group, is de Performance Managementcyclus ingezet. Om

verder te professionaliseren is structureel overleg (eens in de zes weken)

tussen HR en managers over de ontwikkeling van hun medewerkers,

expliciet op de agenda gezet.

Bedrijven Bedrag 2013

Agrifirm Group BV 1079

Agrifirm Feed 217

Nuscience Group 123

Agrifirm Deutschland 1433

Agrifirm Polska 83

Agrifirm Magyarország Zrt. 85


Agrifirm Belgium 1389

Agrifirm Plant 749

Abemec 1753

BV Oldambt 103

Agrifirm Exlan 971

NutriControl 707


Gemiddeld bedrag besteed per medewerker per bedrijf in 2013 aan opleiding

en training.


7.11 Veiligheidsbeleid

Werken in een veilige omgeving is voor iedereen belangrijk. In 2012

startte Agrifirm daarom met het Safety First project. Doel van dit

project is het terugbrengen van het aantal ongelukken en het invoeren

van veiligheidsprincipes. In 2013 daalde het aantal incidenten bij

Agrifirm Feed en Nuscience. Agrifirm Feed investeerde in haar locatie

Drachten ruim 100.000 euro om te voldoen aan de ATEX richtlijnen.

Deze richtlijnen borgen de Europese normen om veiligheid en

gezondheid van werknemers in de omgeving van explosiegevaar. Op

de locatie Oss werden de hamermolens gecontroleerd en aangepast

volgens de ATEX richtlijnen. Agrifirm Feed paste voor al haar locaties

de beveiligingen voor stofexplosiegevaar aan en voerde een nieuw

veiligheidsreglement in.

Nuscience integreerde ook veilig werken verder in de organisatie met de

introductie van een internationaal vijf stappenplan naar veiliger werken.

Op locatie Utrecht werd ook een arbocommissie opgericht. Locatie

Drongen organiseerde een kwartaalbijeenkomst rondom veiligheid

en trof veiligheidsmaatregelen zoals het plaatsen van een nieuwe

stofafzuiging op de laadbalgen van een laadstraat.

Binnen de Agrifirm Group is goed inzicht in het veiligheidsbeleid

van de verschillende bedrijven. In 2013 is er als onderdeel van

het Safety First Project een quickscan gemaakt van de Agrifirm

bedrijven. Deze scan is ingevuld door alle directeuren van de

dochterondernemingen. Aan de hand van de uitkomsten hebben

sommige bedrijven maatregelen genomen om zaken te verbeteren.

Elk bedrijf stelt voor 2014 een actieplan op. Een speciaal ingestelde

werkgroep en de hoofddirectie beoordelen de actieplannen. Eind

2013 zijn alle plannen afgerond, wat een belangrijke eerste stap is in

het veiligheidsbeleid van Agrifirm.

Quickscan

De Agrifirm-bedrijven zijn op acht onderdelen bevraagd:

> Het hebben van een beleid op het gebied van veiligheid

> Uitvoeren van een risico-inventarisatie

> Registreren van ongevallen

> Trainen van medewerkers ten behoeve van veiligheid

> Aanwezigheid van preventiemedewerkers

> Aanwezigheid van aangewezen uitvoeringsmedewerkers, met

vastgelegde bevoegdheden

> Inspraak over veiligheid

> Laten uitvoeren van een PMO (periodiek medisch onderzoek)

7.12 Ongevallen en ziekteverzuim

Het gemiddelde ziekteverzuim van Agrifirm in 2013 was 3,3 procent. Dit

is vergelijkbaar met vorig jaar. In 2013 lijkt al wel een positief effect te

zien van het Safety First project. Gemiddeld genomen daalde het aantal

frequenties en het verzuimpercentage:

> Ongevallenfrequentie (incidenten per 1.000.000 werkuren):

2,5 in 2013, versus 8,6 in 2012

> Gemiddelde afwezigheidsduur door ongeval: 22 werkdagen in 2013,

versus 21 in 2012

> Verzuimpercentage als gevolg van ongeval: 0,2 procent in 2013,

versus 0,7 procent in 2012

Gemiddelde ziekteverzuim (%) 2012 2013

Agrifirm Group BV (exclusief deelnemingen) 1,6 2,3

Agrifirm Feed 4,5 4,7

Nuscience Group 1,8 1,7

Agrifirm Deutschland 4,1 7,5

Agrifirm Polska 3,8 2,5

Agrifirm Magyraroszág Zrt. 3,2 1,8

Agrifirm Co-products 3,0 3,2

Agrifirm Belgium 2,8 3,2

Agrifirm Plant 2,8 2,7

Abemec 2,7 3,6

BV Oldambt 5,3 5,9

Agrifirm Exlan 5,5 3,7

NutriControl 4,4 2,7

Agrifirm Winkel BV 2,3 3,1

7.13 Codes en regelingen

Agrifirm houdt zich vrijwillig aan de Nederlandse Corporate Governance

Code. Deze code is verplicht voor beursgenoteerde bedrijven en bevat

principes en bepalingen die de verhoudingen reguleren tussen het

bestuur, de Raad van Commissarissen en de (algemene vergadering van)

aandeelhouders. Bij Agrifirm is de code zo aangepast dat deze aansluit bij

het coöperatieve karakter. Daarnaast kent het bedrijf een gedragscode

Eerlijk zaken doen. Deze code is een leidraad om altijd bewust en ethisch

te handelen, bijvoorbeeld als het gaat om tegenstrijdige belangen

of concurrentiemethoden. Een klokkenluidersregeling beschermt

medewerkers die misstanden melden. In 2013 zijn er geen meldingen

over corruptie of discriminatie binnengekomen via deze regelingen.


gri g4 inhoudspopgave EC Economisch

Indicator Definitie** Plaats in het verslag

EC1 Directe economische waarden P6

EC6 Percentage MT-leden afkomstig uit land van handelen Bijlage: KPI’s Sociaal / HR

EC7 Investeringen in lokale infrastructuur en voorzieningen P20 - 21

EC8 Donaties, sponsoring en vrijwillige bijdragen aan maatschappelijk debat P9 - 10, 13, 17, 20 - 21

EN Milieu

Indicator Definitie Plaats in het verslag

EN1 Totale hoeveelheid gebruikte materialen naar gewicht of volume P6

EN2 Percentage van de gebruikte materialen dat bestaat uit afval uit externe bronnen P10

EN3 Direct en indirect energieverbruik P11

EN5 Energie die bespaard is door besparingen en efficiencyverbeteringen P11

EN6 Initiatieven ten behoeve van energie-efficiënte of op duurzame energie gebaseerde P11

en diensten, evenals verlagingen van de energie-eisen als resultaat van deze initiatieven.

EN12 Gevolgen voor biodiversiteit P9 - 10

EN15, 16 & 17 Broeikasgasemissies P9, 11 - 12, 14, 19

EN26 Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen van producten en diensten en omvang P17

EN30 Aanzienlijke milieueffecten transport P9 - 10

LA Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk


LA1 Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst en regio P6

LA5 Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt Bijlage: KPI’s Sociaal / HR

LA6 Beleid m.b.t. melding arbeidsongevallen en beroepsziekten P22, Bijlage: KPI’s Sociaal / HR

LA9 Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt aan opleidingen, P21 - 22, Bijlage: KPI’s Sociaal / HR

naar werknemerscategorie

LA10 Programma’s voor competentiemanagement en levenslang leren die de blijvende inzetbaarheid P21

van medewerkers garanderen en hen helpen bij het afronden van hun loopbaan

LA11 Percentage medewerkers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent Bijlage: KPI’s Sociaal / HR

prestatie- en loopbaanontwikkeling

LA12 Diversiteit Bijlage: KPI’s Sociaal / HR

LA16 Meldingen over schending arbeidsrechten P22

HR Mensenrechten


HR3 Totaal aantal gevallen van discriminatie en de getroffen maatregelen P22

HR12 Meldingen over schending mensenrechten P22

SO Maatschappij


SO1 Medewerkerstevredenheid P20

SO3 Geïdentificeerde risico’s met betrekking tot corruptie P22

SO5 Totaal aantal rechtszaken vanwege concurrentiebelemmerend gedrag, anti-kartel- en P22

monopolistische praktijken, alsmede de resultaten van deze rechtszaken


PR Productverantwoordelijkheid


PR1 Levensduurstadia waarin de gevolgen van producten en diensten voor gezondheid en veiligheid P19

PR5 Resultaten van onderzoek naar klantentevredenheid P7 - 8

1 Strategie


G4-1 Een verklaring van de hoogste beslissingsbevoegde van de organisatie Voorwoord – P3

(bv. bestuursvoorzitter, voorwoord directeur of gelijkwaardige leidinggevende functie)

over de relevantie van duurzame ontwikkeling voor de organisatie en haar strategie

2 Organisatie


G4-3 Naam van de organisatie Agrifirm

G4-4 Primaire merken, producten en/of diensten P6

G4-5 Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie Apeldoorn

G4-6 Het aantal landen waar de organisatie actief is en namen van landen met ofwel P6

grootschalige activiteiten, ofwel met specifieke relevantie voor de duurzaamheidkwesties

die in het verslag aan de orde komen

G4-7 Eigendomsstructuur en de rechtsvorm P5 - 6

G4-8 Afzetmarkten P6

G4-9 Omvang van de verslaggevende organisatie, waaronder: P6

> Aantal werknemers;

> Netto-omzet (voor organisaties in de private sector) of netto-inkomsten (voor organisaties

in de publieke sector);

> Totaal van het vermogen, onderverdeeld in schulden en eigen vermogen (voor organisaties

in de private sector);

> Hoeveelheid geleverde producten of diensten

G4-10 Diversiteit van medewerkers, uitgesplitst naar geslacht en contractperiode P6

G4-12 Beschrijving van de waardeketen Protocol Maatschappelijk

Jaarverslag 2013

G4-13 Significante veranderingen tijdens de verslagperiode wat betreft omvang, structuur of eigendom n.v.t.

G4-16 Lijst van lidmaatschappen Bijlage: Lidmaatschappen (branche)

verenigingen en nationale en

internationale belangenorganisaties


3 Materialiteit en afbakening


G4-17 Overzicht van financiële resultaten organisatie Financieel Jaarverslag 2013

G4-18 Beschrijving van proces voor het bepalen van de inhoud van het verslag en de Protocol Maatschappelijk

implementatie van de reporting principles Jaarverslag 2013

G4-19 Overzicht van alle materiële afwegingen die ten grondslag liggen aan de selectie van Protocol Maatschappelijk

duurzaamheidpijlers Jaarverslag 2013

G4-20 Overzicht van die thema’s die bij de verschillende duurzaamheidpijlers materieel zijn Protocol Maatschappelijk

bevonden binnen de organisatie Jaarverslag 2013

G4-21 Overzicht van die thema’s die bij de verschillende duurzaamheidpijlers materieel zijn Protocol Maatschappelijk

bevonden door stakeholders buiten de organisatie Jaarverslag 2013

G4-22 Uitleg over de gevolgen van eventuele herformuleringen van eerder verstrekte informatie Protocol Maatschappelijk

(bijvoorbeeld fusies of overnames, verandering van referentiejaar of verslaggevingsperiode Jaarverslag 2013

en veranderingen met betrekking tot de aard van de activiteiten of de meetmethoden).

G4-23 Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiodes ten aanzien van reikwijdte Protocol Maatschappelijk

Jaarverslag 2013

4 Stakeholderbetrokkenheid


G4-24 Lijst van afstemming met stakeholders Bijlage: Lidmaatschappen (branche)

verenigingen en nationale en

internationale belangenorganisaties

G4-27 Overzicht van de hoofdthema’s die naar voren zijn gekomen in afstemming met stakeholders P12 – 13, 15, 22, 35

5 Verslagprofiel


G4-28 Verslagperiode (bijvoorbeeld fiscaal jaar of kalenderjaar) waarop de verstrekte informatie Binnenkant omslag

betrekking heeft

G4-29 Datum van het meest recente verslag (indien van toepassing) 2012

G4-30 Verslaggevingscyclus (jaarlijks, tweejaarlijks, etc.) Jaarlijks

G4-31 Contactpunt voor vragen over het verslag of de inhoud ervan Binnenkant omslag

G4-32 Tabel waarin staat waar in het verslag de standaardonderdelen van de informatievoorziening Bijlage: GRI G4 Inhoudsopgave

te vinden zijn (GRI Inhoudsopgave)

G4-33 Externe verificatie voor het beoordelen van de GRI toepassing Protocol Maatschappelijk

Jaarverslag 2013

6 Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid


G4-34 De bestuursstructuur van de organisatie, met inbegrip van commissies die vallen onder het P8

hoogste bestuurslichaam en verantwoordelijk zijn voor specifieke taken, zoals het bepalen

van de strategie of het overzicht over de organisatie

7 Ethiek en integriteit


G4-56 Beschrijving van de waarden en principes van de organisatie Voorwoord, P7

G4-58 Mechanismen die aandeelhouders en medewerkers de gelegenheid geven om aanbevelingen P33

te doen aan of medezeggenschap uit te oefenen op het hoogste bestuurslichaam


Bijlage: lidMaatschappen (Branche)verenigingen en nationale en internationale Belangenorganisaties

Thema Stakeholders

Antibioticagebruik > Kennisinstellingen

> Ketenpartners varkenshouderij

> Varkens- en vleeskuikenhouders

Arbeidsveiligheid > Arbo Catalogus

Biodiversiteit > Agrarische natuurverenigingen

> Leveranciers van organische meststoffen

> (Lokale) overheden en provincies LTO Noord

> Stichting Grauwe Kiekendief

> Telers

> Waterschappen

> WUR

> ZLTO

Duurzame grondstoffen > Bemefa

> FEFAC

> ILVO Vlaanderen

> Nederlandse kwekers

> Nevedi

> Partners uit de ketentransitie verantwoorde soja

> RTRS

> SAI (Sustainable Agriculture Initiative)

> Wageningen Universiteit (Feed4Future)

Energie > RVO

> Convenant Schone & Zuinige Agrosectoren

Fosfaatreductie diervoerders > Convenant voerspoor Nevedi

> LTO Varkens- en rundveehouders

> ZLTO

Gewasbescherming > Agrodis

> Leveranciers van gewasbeschermingsmiddelen

> Plantum

> Stuurgroep programma precisielandbouw

Kringlopen > Bureau Mestafzet

> Projectgroep Kringlopenwijzer

> Mestinvesteringsfonds

Innovatie & Diergezondheid > Topsectorenoverleg

> Feed4Foodure

> Health4Food

> Topsectorenoverleg

> FEFAC


Verduurzaming producten supermarkt > Flanders Food

> Stichting Veldleeuwerik

Verkleinen CO2-voetafdruk > Bemefa

> FAO/FEFAC

> GDF Suez

> Kennisinstellingen

> Meerjarenafspraken Nevedi

> Nevedi

> Productschap Diervoeder

> SAI (Sustainable Agriculture Initiative)

Voedselveiligheid > TRUSTFEED

> Nevedi

> FEFAC

> Agrodis

> Agrarische natuurverenigingen

> Leveranciers van organische meststoffen

> (Lokale) overheden en provincies

> LTO Noord

> Stichting Grauwe Kiekendief

> Telers

> Waterschappen, WUR

> ZLTO


Bijlage: kpi’s Milieu

Carbon footprint

> De carbon footprint is de som van broeikasemissies gedurende de levenscyclus van dierlijke producten met de

eenheid kg CO2-equivalent/ kg fu (melk, vlees of eieren).

> In dit maatschappelijk jaarverslag baseert Agrifirm haar carbon footprint rapportage op de door WUR en Blonk Milieuadvies

ontwikkelde Feedprint tool.

> De background data voor het berekenen van het landgebruik, co-productengebruik en de feedmiles zijn net als vorig jaar in lijn met de

background data van Feedprint:

FCR 2013

Vleeskuikens 1,79159

Vleeskuikenouderdieren 9,48701

Vleesvarkens 2,74017

Biggen 1,64740

Voor de economische allocatie van grondstoffen is de belangrijkste wijziging het gebruik van ‘residu co-producten’. Deze producten hebben een

economische allocatie van minder dan 5%, een zeer lage economische waarde ten opzichte van de totale waarde van de originele grondstof.

Voor deze grondstoffen is geen allocatie voor landgebruik of carbon footprint toe te kennen. Het gaat om de volgende producten:

> Broodmeel en biscuits

> Co-producten uit de cassave zetmeelindustrie

> Co-producten uit de kaasindustrie

> Citruspulp

> Co-producten uit de aardappelindustrie

Varkensvlees (droog voer) Kippenvlees Kg CO

2 eq / kg product 2010 2011 2012 2013 2010 2011 2012 2013

Farm 1511 1511 1906,6 1834 847 847 389,5 323

Feed 2449 2607 1401,3 1388 2019 2012 1633,8 1584

LuLuc 432,6 432,6 432,6 492 613,7 613,7 613,7 613,7

totaal 4392,6 4550,6 3740,5 3714 3479,7 3472,7 2637 2520,2

Melk Eieren Kg CO

2 eq / kg product 2010 2011 2012 2013 2010 2011 2012 2013

Farm 590 590 732,5 692,7 660 659 209,2 259,5

Feed 380 385 456,5 514,5 1263 1311 1156,2 1438,5

Luluc 72,5 72,5 72,5 72,5 435,9 435,9 435,9 514,6

totaal 1261,4 1801,2 2037,6 1279,7 2358,9 2405,9 1801,3 2212,6

Carbon footprint Kg Co2 eq/ton product

Varkens Kippen Melk Eieren

2010

2011

2012

2013

2010

2011

2012

2013

2010

2011

2012

2013

2010

2011

2012

2013

5000

4000

3000

2000

1000

0

LuLuc

Feed

Farm

FCR 2013

Zeugen 5,54844

Zuivel 0,94927

Leghennen 2,18094

> Co-producten uit fruit- en groenteafval

> Co-producten uit de ethanolproductie uit maïs, tarwe en bieten

> Co-producten uit de mouterij- en bierbrouwerij-industrie

> Co-producten uit de suikerindustrie


> Voor leghennen is een stijging van de carbon footprint te zien. Dit komt hoofdzakelijk door een stijging in de feedmiles, door een

verschuiving van het gebruik van maïs ten opzichte van het aandeel tarwe en soja in de voederproducten. Deze verschuiving werd veroorzaakt

door de hogere prijzen van tarwe in 2013. Maïs is in 2013 ook meer ingekocht uit Brazilië en Oekraïne, dan uit Frankrijk. Dit heeft een belangrijke

bijdrage geleverd aan een stijging van de carbon footprint.

> Belangrijk om te melden, is dat een verandering in de carbon footprint niet voornamelijk gezocht moeten worden in een verandering van de

feedmiles en de intensiviteit van de teelten. De milieu-impact van teeltmethode varieert ook sterk tussen landen. Zo werden de feedmiles voor

het vele maïs uit Brazilië dit jaar gecompenseerd met de grote impact van het drogen van de mais uit Hongarije vorig jaar. Bij het beoordelen

van verschuiving in de footprint resultaten, is het dus belangrijk ook in te zoomen op de effecten van handelingen op het bedrijf.

> Voor de interpretatie van de LuLuc resultaten, hanteert Agrifirm het standpunt dat er bij het bediscussiëren van milieuwinst gekeken moet

worden naar consequentual LCA-methode.

> N.B. Het systeem voor het berekenen van de carbon footprint kent nog beperkingen. Bij de interpretatie van de resultaten moet rekening

gehouden worden met het feit dat de fijnmazigheid van de tool nog in ontwikkeling is. Zo rond het systeem na invoeren van de grondstoffen het

resterende/ onbekende deel automatisch af naar die grondstof die het meeste in het voer vertegenwoordigd is. Dit jaar hebben we de verdeling

van dit restantaandeel handmatig bijgeschaafd, omdat een verschuiving tussen jaren in de grootste grondstof (tarwe versus maïs) een

onrealistisch grote verandering van de footprint veroorzaakte.

Landgebruik (ha/ton fu)

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Varkensvlees NL 0,3661 0,3498 0,3843 0,3896 0,3697 0,3547

(levend gewicht) B 0,4322 0,3810 0,3891 0,4056 0,3382 0,3382

Ger 0,4502 0,4453 0,3487 0,4556 0,3678

Pol 0,5528 0,5771 0,5498 0,5650 0,6316

Hun 0,4674 0,5264 0,5475 0,3935 0,4923

Eieren NL 0,4136 0,3639 0,4704 0,5495 0,3955 0,5584

B 0,4233 0,3612 0,3427 0,3936 0,3281 0,4440

Ger 0,3652 0,3966 0,3453 0,3354 0,4015

Pol 0,4413 0,4463 0,4007 0,4468 0,4498

Hun 0,5270 0,4992 0,4534 0,3554 0,4142

Kippenvlees NL 0,3215 0,289 0,4076 0,5307 0,3961 0,6261

(levend gewicht) B 0,3741 0,3191 0,3257 0,3748

Pol 0,3874 0,4185 0,4007 0,4468 0,3874

Hun 0,3838 0,3807 0,3473 0,2857 0,3476

Melk NL 0,1001 0,0766 0,1032 0,1139 0,1003 0,1308

Ger 0,091 0,1047 0,1158 0,1357 0,0983

Pol 0,1993 0,1924 0,1578 0,3320

> Voor de varkenssector valt een stijging van het landgebruik in Hongarije (+25%) en een daling van het landgebruik in Duitsland (-19%) op.

De stijging in Hongarije kan worden verklaard uit een flinke daling van het gebruik van de intensief teelt maïs, terwijl in Duitsland juist meer mais

is gebruikt ter vervanging van soja.

> Voor het Nederlandse leghennen- en vleeskuikenvoer valt een flinke stijging van het landgebruik op (respectievelijk +41% en +58%). Dit kan

hoofdzakelijk worden verklaard doordat in 2013 veel van de maïs uit Brazilië kwam, in 2012 kwam dit voornamelijk uit Hongarije.

Varkens (levend gewicht) Leghennen (eieren) Vleeskuikens (levend gewicht) Rundvee (melk)

NL B

Ger Po

l

Hun N

L B

Ger Po

l

Hun N

L B

Pol

Hun N

L

Ger

0,70000,60000,50000,40000,30000,20000,1000

0

2010

2011

2012

2013

Pol


2008 2009 2010 2011 2012 2013

Varkensvlees NL 11795 6280 4006 4816 3463 6801

(levend gewicht) B 7480 4021 3498 4068 1951 2985

Ger 6961 6841 3452 3216 1026

Pol 3626 3858 2496 2623 3347

Hun 3024 3187 3141 2524 2614

Eieren NL 10273 6008 9549 9006 3871 10178

B 9449 4436 4421 4730 2195 3723

Ger 5338 6662 5123 2700 789

Pol 1311 1541 1425 1725 2022

Hun 4191 3396 4133 2562 1709

Kippenvlees NL 8012 5125 8970 7360 5294 9897

(levend gewicht) B 8415 5768 3834 6447

Pol 2842 2784 2543 3127 3408

Hun 4563 3711 3724 3053 2854

Melk NL 5497 4255 2484 2218 1146 2615

Ger 763 1192 1619 572,57 173,28

Pol 569 755 603 812,714

> Voor de varkenssector valt voor het Nederlandse voer een zeer grote stijging (+96%) en in Duitsland juist een flinke daling (-68%) van de feedmiles

op. Hier is de verschuiving van maïs uit Brazilië ten opzichte van maïs uit Hongarije een mogelijke verklaring voor de flinke verandering in

Nederland. In Duitsland valt de daling van de feedmiles te verklaren uit een flinke daling in het gebruik van soja.

> Ook valt de zeer grote stijging van de feedmiles voor het Nederlandse leghennen- en vleeskuikenvoer op (respectievelijk +162% en +86%).

Wederom is hier de verschuiving van maïs uit Brazilië ten opzichte van maïs uit Hongarije, inclusief een forse toename in het gebruik van maïs,

een mogelijke verklaring voor de verandering in Nederland. De toename van het gebruik van maïs compenseert namelijk het gebruik van tarwe

uit aangrenzende Europese landen.

> De flinke stijging van de feedmiles voor de melkveesector in Nederland, is duidelijk te wijten aan het verminderde gebruik van citruspulp,

die als residu co-product geen allocatie toegewezen heeft gekregen.

Varkens (levend gewicht)Chain Leghennen (eieren) Vleeskuikens (levend gewicht) Rundvee (melk)

NL

NL B

Ger Po

l

Hun N

L B

Ger Po

l

Hun N

L B

Pol

Hun N

L

Ger

1200010000

8000600040002000

0

2010

2011

2012

2013

Pol

Feedmiles (km/ton fu)


Aandeel co-producten

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Varkensvoeders NL 40,5 41,7 37,4 35,8 38,1 36,9

B 31,6 33,4 34,8 43,8 41,6 38,1

Ger 47,5 46,1 36,0 46,4 39,5

Pol 37,3 39,1 28,6 33,0 32,4

Hun 35,2 35,1 32,7 33,5 38,8

Legpluimveevoeders NL 30,7 31,5 33,5 33,5 33,1 32,7

B 33,2 34,4 31,2 32,4 30,7 36,3

Ger 26,7 33,5 23,1 24,05 30,14

Pol 31,2 29,5 26,2 30,9 31,0

Hun 44,0 39,0 35,7 31,9 33,3

Vleespluimveevoeders NL 34,2 35,6 49,2 49,6 46,5 46,0

B 31,5 37,3 31,7 39,0

Pol 34,9 31,7 31,8 31,6 31,2

Hun 43,3 34,3 34,8 34,0 29,8

Melkveevoeders NL 74,8 77,7 64,2 67,6 68,1 54,9

Ger 70,1 75,7 79,8 69,7 70,75

Pol 59,2 63,4 60,3 68,9


NL B

Ger Po

l

Hun N

L B

Ger Po

l

Hun N

L B

Pol

Hun N

L

Ger

90,080,070,060,050,040,030,020,010,0

0

2010

2011

2012

2013

Pol


Aandeel residu co-producten

% Residu co-producten 2012 % Residu co-producten 2013

Varkensvoeders NL 9,2 10,0

B 8,2 7,1

Ger 6,0 2,4

Pol 4,7 2,8

Hun 7,3 3,6

Legpluimveevoeders NL 0,3

B

Ger 0,5

Pol 4,3 4,8

Hun 4,8 4,0

Vleespluimveevoeders NL 0,1 0,3

B

Pol 0,2 0,3

Hun 2,9 1,1

Melkveevoeders NL 38,2 30,0

Ger 19,9 19,0

Pol 12,2

2012 2013

Gebruik van co-producten (% van totaal mengvoer) 47,9 44,4

Gebruik van ‘residu co-products’ (% van totaal mengvoer) 14,2 6,6

Gebruik van sojameel (% van totaal mengvoer) 13,2 10,9

Gebruik van Palmpitschilfers (% van totaal mengvoer) 5,7 4,2

> Het gebruik van co-producten en residu co-producten is dit jaar wat gedaald. Voor de varkens- en melkveevoeders is het percentage bijna

gehalveerd. De daling is met name veroorzaakt door het verminderde gebruik van citruspulp en palmolieschroot. Zoals aangegeven werd

deze verschuiving ingegeven door een logistiek probleem in Brazilië.

> Het percentage soja ten opzichte van de totale hoeveelheid mengvoer is licht gedaald, net als het percentage palmpitschilfers.


NL B

Ger Po

l

Hun N

L B

Ger Po

l

Hun N

L B

Pol

Hun N

L

Ger

45,040,035,030,025,020,015,010,0

5,00,0

2012

2013

Pol


Hernieuwbare energie (%)

2010 2011 2012 2013

Agrifirm Group BV

Agrifirm Feed 0

Nuscience Group 11 3 9 0,4

Agrifirm Deutschland 25 16 30 24,2

Agrifirm Polska 10 8

Agrifirm Magyarország Zrt. 9 4 5,6


Agrifirm Belgium 100 60 66,5

Agrifirm Plant 0 35

Abemec 0

BV Oldambt 0

Agrifirm Exlan 0

NutriControl 0


> Gemiddeld wordt er door de Agrifirm-bedrijven iets meer hernieuwbare energie

gebruikt dan in 2012 (respectievelijk 3,2% in 2013 en 2,7% in 2012).

Energie Efficiency Index

> Over het algemeen waren de resultaten vergelijkbaar met die van 2012.

> Een opvallende vooruitgang van de EEI is te zien bij de locatie Szamotuly van Agrifirm Polska. Deze vooruitgang werd geboekt door het

aanschaffen van een nieuwe boiler.

> Agrifirm Deutschland monitort haar energieverbruik nu intensief. Hierdoor verbeterde de energieefficiëntie bij de locatie Neuss.

> De vooruitgang in EEI bij de locatie Margonin van Agrifirm Polska is te verklaren door een lagere productie van meel, waarvoor de prestatiemaat

lager ligt. In 2014 zullen de uitgangspunten (prestatiemaat en type productielijnen) voor de EEI-berekeningen voor iedere productielocatie

worden geactualiseerd.

> De resultaten van NutriControl zijn minder goed dan in 2011. Door de reorganisatie zijn vanaf 2012 minder analyses per jaar gemaakt,

wat resulteerde in verminderende EEI-resultaten.

> In 2013 schafte Agrifirm Magyarország’s locatie Győr een nieuw transformatiestation aan om gericht het energieverbruik terug te dringen.

Het energieverbruik van locatie Győr daalde daardoor van 20,9 kWh/ton in 2012 naar 16,1 kWh/ton in 2013.

120%

100%

80%

60%

40%

20%

0%

2010201120122013

Agrifirm Feed

Dra

chte

n

Emm

en

Mep

pel

Oss

Vegh

el

Wan

sum

Zwol

le

Gro

bben

donk

Mar

goni

n

Szam

otul

y

Topo

la

Neu

ss

Kaba

Gyo

r

Bocs

Dro

ngen

Baas

rode

Vegh

el

Old

ambt

Ope

inde

140120100

80604020

0

2010 2011 2012 2013

Agrifi

rm P

olsk

a

Agrifi

rm G

roup

BV

(exc

lusi

ef d

eeln

emin

gen)

Agrifi

rm F

eed

Nus

cien

ce G

roup

Agrifi

rm D

euts

chla

nd

Agrifi

rm M

agya

rors

zág

Zrt.

Agrifi

rm C

o-pr

oduc

ts

Agrifi

rm B

elgi

um

Agrifi

rm P

lant

Abe

mec

BV O

ldam

bt

Agrifi

rm E

xlan

Nut

riCon

trol

Agrifi

rm W

inke

l BV

AgrifirmBelgium

AgrifirmDeutschlandAgrifirm Polska

Agrifirm Magyarország Zrt.

Nutri-Control BV OldambtNuscience Group


Bijlage: kpi’s sociaal / hr

Samenstelling personeelsbestand

Hoeveelheid Hoeveelheid

medewerkers (#) medewerkers (%) Man (%) Vrouw (%)

2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013

Agrifirm Group BV 58 65 54 62 69,0 70,8 31,0 29,2

Agrifirm Feed 731 654 703 633 87,1 87,5 12,9 12,5

Nuscience Group 679 709 639 692 73,8 75,3 26,2 24,7

Agrifirm Deutschland 164 201 177 183 79,3 82,6 20,7 17,4

Agrifirm Polska 130 121 128 120 80,8 73,6 19,2 26,4

Agrifirm Magyarország 143 130 141 130 81,8 81,5 18,2 18,5

Agrifirm Co-products 232 212 213 207 78,4 80,7 21,6 19,3

Agrifirm Belgium 39 35 37 34 82,1 80,0 17,9 20,0

Agrifirm Plant 272 269 268 244 85,7 85,1 14,3 14,9

Abemec 226 231 206 195 90,7 90,5 9,3 9,5

Oldambt 34 29 28 26 85,3 82,8 14,7 17,2

Agrifirm Exlan 36 35 33 31 66,7 65,7 33,3 34,3

NutriControl 89 82 78 70 53,9 53,7 46,1 46,3

Agrifirm Winkel BV 658 648 401 379 54,0 53,9 46,0 46,1

Totaal 3491 3.421 3106 3.005 75,6 75,7 24,4 24,3

Vast contract (%) Tijdelijk contract (%) Leeftijd < 29 jaar (%) Leeftijd 29-50 jaar (%) Leeftijd > 50 jaar (%)

2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013

Agrifirm Group BV 70 84,6 30 15,4 19,0 16,9 53,4 61,5 27,6 21,5

Agrifirm Feed 91,3 93,7 8,7 6,3 13,5 13,6 48,3 44,6 38,2 41,7

Nuscience Group 96,6 96,5 3,4 3,5 23,1 23,4 64,8 63,3 12,1 13,3

Agrifirm Deutschland 95,4 96,5 3,6 3,5 11,6 10,9 54,3 48,8 34,1 40,3

Agrifirm Polska 95,3 91,7 4,7 8,3 16,9 18,2 66,2 66,1 16,9 15,7

Agrifirm Magyarország 100,0 99,2 0,0 0,8 6,3 10,0 69,9 68,5 23,8 21,5

Agrifirm Co-products 96,8 98,1 3,2 1,9 13,8 17,5 58,6 61,8 27,6 20,8

Agrifirm Belgium 97,5 97,1 2,5 2,9 12,8 11,4 51,3 51,4 35,9 37,1

Agrifirm Plant 96,9 97,8 3,1 2,2 8,1 7,8 55,9 49,1 36,0 43,1

Abemec 67,7 71,9 32,3 28,1 34,5 34,2 36,7 30,3 28,8 35,5

Oldambt 65,5 65,5 34,5 34,5 0,0 6,9 73,5 62,1 26,5 31,0

Agrifirm Exlan 77,8 85,7 22,2 14,3 25,0 20,0 61,1 71,4 13,9 8,6

NutriControl 94,4 96,3 5,6 3,7 5,6 4,9 59,6 59,8 34,8 35,4

Agrifirm Winkel BV 65,3 53,4 35,7 46,6 58,7 60,8 30,5 27,3 10,8 11,9

Totaal 87,6 85,7 13,4 14,3 24,5 25,5 51,3 48,7 24,2 25,8


Samenstelling personeelsbestand (vervolg)

Management (%) Commercie (%) Staf, Ondersteuning en Services (%)

2012 2013 2012 2013 2012 2013

Agrifirm Group BV 22,4 23,1 0,0 0,0 58,6 67,7

Agrifirm Feed 1,0 0,6 36,5 29,1 8,3 15,9

Nuscience Group 5,6 5,6 23,7 25,8 20,2 19,3

Agrifirm Deutschland 1,8 2,5 34,8 40,8 19,5 6,0

Agrifirm Polska 3,8 3,3 22,3 29,8 8,5 9,1

Agrifirm Magyarország 2,1 3,1 4,9 7,7 18,2 1,5

Agrifirm Co-products 7,8 9,4 21,6 13,2 18,1 35,8

Agrifirm Belgium 7,7 8,6 28,2 28,6 23,1 20,0

Agrifirm Plant 2,2 4,3 48,9 51,9 8,5 9,2

Abemec 1,3 1,3 12,4 13,4 10,2 10,4

Oldambt 8,8 10,3 0,0 0,0 11,8 3,4

Agrifirm Exlan 8,3 8,6 72,2 77,1 13,9 14,3

NutriControl 13,5 4,9 6,7 13,4 7,9 9,8

Agrifirm Winkel BV 0,0 0,0 100,0 97,2 0,0 2,8

Totaal 3,4 3,3 41,0 18,4 11,9 14,1

Nutritie & Innovatie (%) Operations (%) Overige (%)

2012 2013 2012 2013 2012 2013

Agrifirm Group BV 0,0 0,0 0,0 3,1 19,0 6,2

Agrifirm Feed 2,5 2,9 51,7 34,6 0,0

Nuscience Group 5,2 4,2 43,6 44,0 1,8 1,0

Agrifirm Deutschland 4,9 4,0 31,1 43,3 7,9 3,5

Agrifirm Polska 0,8 0,8 64,6 57,0 0,0 0,0

Agrifirm Magyarország 1,4 0,0 73,4 74,6 0,0

Agrifirm Co-products 1,3 2,4 48,7 37,7 2,6 1,4

Agrifirm Belgium 2,6 2,9 38,5 37,1 0,0 2,9

Agrifirm Plant 2,6 2,6 37,9 31,9 1,7 35,6

Abemec 0,0 0,0 53,1 61,9 23,0 13,0

Oldambt 0,0 0,0 79,4 86,2 0,0

Agrifirm Exlan 0,0 0,0 0,0 0,0 5,6 0,0

NutriControl 23,6 25,6 48,3 46,3 0,0

Agrifirm Winkel BV 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Totaal 2,7 5,3 38,2 50,7 2,7 7,6

Vergeleken met vorig jaar hebben er enkele verschuivingen plaatsgevonden in de functiefamilies. Bij Agrifirm Plant en Agrifirm Feed zijn de grotere

verschuivingen het gevolg van reorganisaties, waarbij functies zijn komen te vervallen of geherdefinieerd.

8,0

7,0

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0


MT-leden afkomstig uit landen van handel

2013 Aantal MT (#) % doorgegroeid % lokaal

Agrifirm Group BV 3 67 100

Agrifirm Feed 3 33 100

Nuscience Group 3 67 100

Agrifirm Deutschland 5 20 80

Agrifirm Polska 5 40 80

Agrifirm Magyarország 5 40 80

Agrifirm Co-products 3 67 100

Agrifirm Belgium 2 50 50

Agrifirm Plant 5 0 100

Abemec 1 100 100

Oldambt 1 100 100

Agrifirm Exlan 3 100 100

NutriControl 4 75 100

Agrifirm Winkel BV 1 0 100

Totaal 44 47,7 90,9

Ziekteverzuim, incidenten & veiligheid

LTA frequentie LTA percentage

Hoeveelheid LTA duur (incidenten/ ( % ziekteverzuim

incidenten (#) (dagen/ incident) 100 medewerkers) door incidenten)

2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013

Agrifirm Group BV

Agrifirm Feed 11 5 24 39 1,5 0,8 0,8 0,6

Nuscience Group 12 4 18 11 1,7 0,6 0,7 0,1

Agrifirm Deutschland 4 0 0 2,0 0,0 0,0 0,0

Agrifirm Polska 5 0 21 4,1 0,0 1,8 0,0

Agrifirm Magyarország 1 1 283 9 0,8 0,8 4,3 0,2

Agrifirm Co-products 1 64 0,5 0,7

Agrifirm Belgium 1 1 15 6 2,9 2,9 0,8 0,4

Agrifirm Plant 1 1 139 1 0,4 0,4 1,1 0,0

Abemec 5 2 4 5 2,2 1,0 0,2 0,1

Oldambt 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0

Agrifirm Exlan 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0

NutriControl 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0

Agrifirm Winkel BV 5 2 0,8 0,0 0,0 0,0

Totaal 45 15 21 22 1,3 0,5 0,7 0,2

8,0

7,0

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0

2010

2011

2012

2013

Agrifi

rm P

olsk

a

Agrifi

rm G

roup

BV

(exc

lusi

ef d

eeln

emin

gen)

Agrifi

rm F

eed

Nus

cien

ce G

roup

Agrifi

rm D

euts

chla

nd

Agrifi

rm M

agya

rors

zág

Zrt.

Agrifi

rm C

o-pr

oduc

ts

Agrifi

rm B

elgi

um

Agrifi

rm P

lant

Abe

mec

BV O

ldam

bt

Agrifi

rm E

xlan

Nut

riCon

trol

Agrifi

rm W

inke

l BV


Ziekteverzuim, incidenten & veiligheid (vervolg)

LTA frequency index Performance

(# incidenten per Opleiding management

mln werkuren) Ziekteverzuim (%) (€/ medewerker) (% medewerkers)

2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013

Agrifirm Group BV 1,6 2,3 1523 1079 100 100

Agrifirm Feed 8,7 4,4 4,5 4,7 651 217 100 100

Nuscience Group 10,4 3,2 1,8 1,7 147 123 0 31

Agrifirm Deutschland 12,6 0,0 4,1 7,5 515 1433 0 0

Agrifirm Polska 21,7 0,0 3,8 2,5 463 83 91 86

Agrifirm Magyarország 3,9 4,3 3,2 1,8 136 85 20 100

Agrifirm Co-products 0,0 2,7 3,0 2,3 514 118 0 1

Agrifirm Belgium 15,0 16,3 2,8 3,2 982 1389 97 0

Agrifirm Plant 2,1 2,3 2,8 2,7 814 749 100 100

Abemec 13,5 5,7 2,7 3,6 1950 1753 0 0

Oldambt 0,0 0,0 5,3 5,9 106 103 0 83

Agrifirm Exlan 0,0 0,0 5,5 3,7 774 971 100 100

NutriControl 0,0 0,0 4,4 2,7 1523 1079 100 100

Agrifirm Winkel BV 6,9 0,0 2,3 3,1 651 217 0 0

Totaal 8,6 2,5 3,1 3,3 543 362 42 40


schakel in succes

Colofon

Redactie

Afdeling CSR, Agrifirm Innovation Center

Afdeling communicatie Agrifirm Group

Concept en realisatie

Schuttelaar & Partners

Agrifirm Group

Landgoedlaan 20 Postbus 20000 T 088 488 10 00

7325 AW Apeldoorn 7302 HA Apeldoorn [email protected]

Maatschappelijk jaarverslag 2013 - Agrifirm · 1.grifirm, schakel in succes A 5 1.1 Onze missie 5...

Documents

Transcript of Maatschappelijk jaarverslag 2013 - Agrifirm · 1.grifirm, schakel in succes A 5 1.1 Onze missie 5...