Bee

tho

ven

1

Ludwig van Beethoven

Beethoven is een man van contrasten. Hij begon te componeren in het zog van Mozart en Haydn,

maar na een tijd koos hij een andere weg. Hierdoor wordt hij als de wegbereider van de romantiek

gezien. Zijn werken kunnen in twee groepen opgedeeld worden: vroege, eerder klassieke werken en

latere, eerder romantische werken.

Leven Beethoven werd geboren in Bonn (Duitsland) in 1770.

Zijn grootvader was een Belg en vestigde zich later in Bonn.

Beethovens vader was zanger en gaf zijn zoon al snel muziekles. Hij wou van hem graag een

wonderkind maken, zoals Mozart geweest was. Dit lukte echter niet.

Net zoals Mozart, verhuist Beethoven naar Wenen, en leeft daar het grootste deel van zijn leven.

In Wenen kreeg hij les van Haydn, maar ze schoten niet echt goed met elkaar op.

Beethoven heeft veel minder dan vorige componisten in dienst van een vorst of kerk gewerkt,

waardoor hij veel meer zijn zin kon doen en zeer vernieuwend kon componeren.

Rond zijn dertigste begint Beethoven doof te worden. Dit heeft een grote invloed op zijn verdere

leven. Hij put troost uit zijn muziek. Rond deze tijd krijgt zijn muziek ook een ander karakter.

Beethoven stierf in 1827, in Wenen.

Werken

Für Elise Beethovens bekendste pianostuk is ongetwijfeld Für Elise. Aan welke Elise dit werk is opgedragen, is

niet helemaal duidelijk.

Welke vorm heeft het stuk? ___ ___ ___ ___ ___

Hoe heet een stuk met deze vorm? ________________________________

3e symfonie (Eroica)

In het vierde deel van deze symfonie gebruikt Beethoven een thema uit zijn eerder gecomponeerde

pianovariaties (op.35), dat hij dan gaat variëren. Ook hier gebruikt hij eerst enkel de bas van het

thema. Welk instrument speelt voor het eerst het eigenlijke thema?

______________________________

Bee

tho

ven

2

Het eerste romantische werk?

Beethoven wordt gezien als de pionier van de romantiek. Zijn eerste werken worden vaak nog tot het

classicisme gerekend. Over het algemeen wordt zijn 3e symfonie beschouwd als de overgang naar de

romantiek.

In de film ‘Eroica’ zie je de eerste reactie van de muzikanten, de opdrachtgever en zijn vrienden op

het stuk. Wat wordt door hen als nieuw ervaren?

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

De 5e symfonie Deze symfonie wordt ook wel de noodlotssymfonie genoemd, omwille van het motief dat aan de

basis ervan ligt:

Volgens sommigen zou dit motief het noodlot uitbeelden dat aan de deur klopt.

Beethoven was een meester in motivische arbeid. Dit wil zeggen dat hij het motief in allerlei

verschillende vormen laat terugkomen, tijdens het hele stuk.

Er zijn heel wat verschillende manieren waarop je een motief kan variëren:

_______________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

9e symfonie Beethovens laatste symfonie is de langste symfonie die hij schreef. Ook de bezetting is het grootst:

het laatste deel schrijft hij niet enkel voor orkest, maar ook voor koor en vijf vocale solisten. Met het

lied dat het koor zingt wil Beethoven een boodschap van vrede meegeven. Het lied wordt nu nog

gebruikt als Europees volkslied.

Bee

tho

ven

3

Weetje:

De bekende dirigent Herbert Von Karajan maakte voor

de Raad van Europa drie arrangementen voor dit lied:

één voor piano, één voor harmonieorkest en één voor

symfonieorkest. Elke keer als het Europees volkslied

wordt gespeeld, gaan de royalties niet naar

Beethoven, maar naar Von Karajan!