Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co....

27
20-2-2012 1 Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf http://www.wtcb.be Luchtdichtheid van gebouwen Christophe Delmotte Laurent Lassoie Clarisse Mees Filip Dobbels Overzicht 1. Meting 2. Ontwerp en keuze materialen 3. Details 1. Schrijnwerk 2. Muurvoet 3. Aansluiting gevel - binnenmuren 4. Doorbrekingen 5. Hellende daken 4. EPB

Transcript of Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co....

Page 1: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

1

Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be

Luchtdichtheid van gebouwen

Christophe Delmotte Laurent Lassoie Clarisse Mees Filip Dobbels

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Overzicht

1. Meting

2. Ontwerp en keuze materialen

3. Details 1. Schrijnwerk

2. Muurvoet

3. Aansluiting gevel - binnenmuren

4. Doorbrekingen

5. Hellende daken

4. EPB

Page 2: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

2

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Kwantitatieve metingen

Deur met ventilator die toelaat de over- of onderdruk van een gebouw te meten

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Eveneens voor metingen in grote gebouwen

Page 3: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

3

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Hoe wordt luchtdichtheid gemeten?

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Infiltratievoud n50

n50 = Aantal keer dat het luchtvolume van een gebouw hernieuwd

wordt onder een druk van 50 Pa en dit gedurende een uur.

V50 à 50 Pa

Vint

.

n50 = V50/Vint [m³/h par m³] [volume per h]

.

definitie NBN EN 13829

Page 4: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

4

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Lekdebiet bij v50 per eenheid oppervlakte

v50 = Lekdebiet bij 50 Pa per m² omhulsel

v50 = V50/Atest [m³/h m²]

Atest

Aanpalende woning

AOR

V50 à 50 Pa

.

Opmerking: EPB definitie – niet in NBN EN 13829

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Luchtdichtheid uitdrukken

Eenheid: vol/h

Gebruikt door het passieflabel

Voordeling voor grote gebouwen

Eenheid: m³/h.m²

Gebruikt door EPB

n50 ≠ v50

Page 5: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

5

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Specificaties voor metingen

De basis van de meting is de norm NBN EN 13829:2001

Thermische eigenschappen van gebouwen - Bepaling van de luchtdoorlatenheid van gebouwen – Overdrukmethode (ISO 9972:1996, aangepast)

In het kader van EPB

Bijkomende specificaties voor metingen van luchtdichtheid van gebouwen in het kader van de EPB regelgeving

Zie www.epbd.be

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Voorbereiding van de metingen

Page 6: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

6

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Meting volgens NBN EN 13829:2001

Gemeten zone

Bron: WTCB

Gemeten zone:

Beschermd

volume

Ruimten niet

inbegrepen in de

meetzone

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Moment van de meting

Officiële meting in het kader van de EPB

Het gebouw is volledig winddicht

Alle buitenschrijnwerk is geplaatst

Opsporing van lekken

Op om het even welk moment

Na plaatsing en afkleven van vb. het dampscherm

Meting niet noodzakelijk

Creëren van een drukverschil over de bouwschil volstaat

Page 7: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

7

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Kwalitatieve metingen

Verschillende hulpmiddelen zijn beschikbaar Handen - Ogen

Rookgenerator

Infraroodbeeld

Luchtsnelheidsmeter

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Waar bevinden zich de lekken ?

Page 8: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

8

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Overzicht

1. Meting

2. Ontwerp en keuze materialen

3. Details 1. Schrijnwerk

2. Muurvoet

3. Aansluiting gevel - binnenmuren

4. Doorbrekingen

5. Hellende daken

4. EPB

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Van ontwerp tot uitvoering

Bepaal de positie van het luchtscherm overeenkomstig de plaats van het beschermd volume

Vermijd confilicten tussen de verplichte ventilatie van bepaalde lokalen (bv. garage, liftschacht, …) en de luchtdichtheid van het gebouw door ze buiten het beschermd volume te positioneren

Beperk het aantal doorboringen (bv. plaats de verbrandingstoestellen dusdanig in het gebouw dat het aantal doorboringen beperkt wordt)

Bepaald de aard van het luchtscherm voor elk gebouwcomponent (dak, gevels, vloer, …)

Ontwerp bouwdetails die toelaten de continuïteit van het luchtscherm te garanderen

Communiceer deze details vroeg genoeg aan alle betrokken vaklui

Voorzie een oriënterende meting op belangrijke momenten tijdens de bouwfase

Voor-ontwerp

Uitvoering

Page 9: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

9

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Van ontwerp tot uitvoering

Illustratie:

- Voorkeur voor gesloten verbrandings-

toestellen, geplaatst binnen het beschermd volume

- Plaats technische elementen zoals het verdeelbord van de elektrische installatie en leidingen van de CV binnen het beschermd volume om doorboringen te beperken/vermijden

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Aard van het luchtscherm: Gemetste muren Niet luchtdicht

Porositeit van blokken

Voegen gedeeltelijk leeg

Overgangen aansluitingen…

Pleisterwerk en/of verf

Page 10: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

10

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Beschikbare materialen

Soepele film

• PE – PVC - polyamide

Papier

• Met of zonder versterking

Fo

to’s

: P

ro C

lima

, Is

ov

er,

Iso

pro

c

Aard van het luchtscherm: Lichte structuur

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Af te raden of minder geschikte materialen

Afgeraden materialen Soepel isolatiemateriaal

Zichtbaar metselwerk (ongepleisterd)

Minder geschikte materialen

Gipskartonplaten

Stijve isolatie

Houten panelen type OSB

Isolatie ≠ luchtscherm

Page 11: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

11

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Letten op de verbindingen Voegen, kitten en sluitingen

Kleefband Butyl / Acryl

• Enkelzijdige / dubbelzijdige

• …

Nieten

Kitten (acryl / elastisch)

Soepele profielen (EPDM, …)

Compriband

Kurk-rubber pasta

Photo: Isoproc

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Letten op de verbindingen Kit

Dubbelzijdige banden

Photo: arch. B.Cobbaert,

Page 12: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

12

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Maar ook…

Enkele/dubbel band, compriband, soepele profielen

Bijzondere types stopcontacten, …

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

www.ampack.de Ampack Bautechnik GmbH

www.caplast.de Caplast

www.casteleinsealant.be Castelein Sealants

www.doerken.de Dörken GmbH & Co. KG

www.dupont.com Dupont de Nemours

www.eisedicht.de Eisedicht Luftdichtungsmanschetten

www.hanno.com Hanno Werk GmbH & Co. KG

www.henkel.de Henkel Bautechnik GmbH

www.tremco-illbruck.be Tremco-Illbruck

www.icopal.be Icopal N.V.

www.isocell.de Isocell VmbH

www.isoproc.be Isoproc

www.isover.de Isover N.V.

www.kaiser-elektro.de Kaiser GmbH & C°

www.lessco-airtight.com Lessco® Low Energy Systems Supply Comp. Inc.

www.mage-herzberg.de Mage-Herzberg GmbH

www.otto-chemie.de Hermann Otto GmbH

www.pavatex.de Pavatex

www.proclima.de Moll bauökologische Produkte GmbH

www.siga.ch SIGA AG

www.soudal.com Soudal N.V.

www.trelleborg.com Trelleborg Building Systems

Een groot gamma producten

Page 13: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

13

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Nuttige link: www.wtcb.be Diensten Bouwproducten

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Overzicht

1. Meting

2. Ontwerp en keuze vd materialen

3. Details 1. Schrijnwerk

2. Muurvoet

3. Aansluiting gevel - binnenmuren

4. Doorbrekingen

5. Hellende daken

4. EPB

Page 14: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

14

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Voorbeeld van details

Schrijnwerk

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Uitvoering: Schrijnwerk

Luchtdichtheid van het schrijnwerk zelf

Aandachtspunten:

Verbinding met de muren

Spleet onder de deuren

Openingen (brievenbussen, …)

Rolkasten

P E RMEABILITE AIR

0.1

1

10 .0

100

10 100

Pression Pa

50 150 600

0. 5 2

2.5 2.0

5.0

20.0 80

40

20

8

4

0. 4

0. 8

1.2 1.6

Debit m³/hm² Debit m³/hm

Classe 4

Classe 3

Classe 2

Classe 1

P E RMEABILITE AIR

0.1

1

10 .0

100

10

Pression Pa

50 200 600

0. 5 2

2.5 2.0

5.0

20.0 80

40

20

8

4

0. 4

0. 8

1.2 1.6

Debit m³/hm² Debit m³/hm

Classe 4

Classe 3

Classe 2

Classe 1

PA3

PA

2B PA 2

PA3

PA2B PA2

Page 15: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

15

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Verbinding muur-schrijnwerk

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Verbinding muur-schrijnwerk

Ph

oto

s: P

ro c

lima

, Ill

bru

ck, C

STC

Page 16: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

16

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Venstertablet

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Voorbeeld van details

Muurvoet

Page 17: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

17

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Traditioneel

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Houtstructuur

Page 18: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

18

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Massief passief

35

Bron: Massive passive - Wienerberger_Recticel

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Voorbeeld van details

Verbinding gevel-vloer

Verbinding gevel - binnenmuur

Page 19: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

19

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Traditioneel: binnenmuur

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Houtstructuur: binnenmuur

Page 20: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

20

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Houtstructuur: verbinding vloer

Fo

to’s

: a

rch

. B

.Co

bb

ae

rt

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Page 21: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

21

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Voorbeeld van details

Hellende daken

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Onderdak ≠ luchtscherm

Dakdetails

Page 22: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

22

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Daken: aansluitenen dakvlak - topgevels

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Bepleisterde topgevel

Source:

DIN4108-7

Page 23: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

23

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Hellende daken

45

Source: Massive passive - Wienerberger_Recticel

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Onderbrekingen

Oplossing: wachtfolie

Source:

DIN4108-7

Page 24: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

24

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Dakvensters

Bron: Pro Clima, Velux, Roto,...

Bron:

DIN4108-7

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Voorbeeld van details

Doorboringen

Page 25: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

25

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Doorboringen van het luchtscherm

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Luchtdicht maken van technische kanalen

Page 26: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

26

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Overzicht

1. Meting

2. Ontwerp en keuze vd materialen

3. Details 1. Schrijnwerk

2. Muurvoet

3. Aansluiting gevel - binnenmuren

4. Doorbrekingen

5. Hellende daken

4. EPB

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

V50 12 à 8 m³/h.m² Vermindering vh niveau Ew met ong. 5 pts

V50 8 à 2 m³/h.m² Vermingering vh niveau Ew met 5 à 10 pts

n50 0,6 vol/h Vermindering vh niveau Ew met 1 à 3 pts

Bron: Etude de sensibilité menée dans le cadre de CALE

EPB berekening

Page 27: Luchtdichtheid van gebouwen - Confederation Construction · Castelein Sealants Dörken GmbH & Co. KG Dupont de Nemours Eisedicht Luftdichtungsmanschetten Hanno Werk GmbH & Co. KG

20-2-2012

27

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

Conclusies

Luchtdicht bouwen vertegenwoordigt een belangrijk potentieel aan energiebesparing Door luchtdicht te bouwen kan het E-peil dalen met 5 à 15 E-punten

Luchtdicht bouwen start met luchtdicht ontwerpen

Een goede coördinatie tussen de verschillende bouwberoepen is essentieel

Metingen op belangrijke scharniermomenten tijdens de bouw zijn belangrijk om tijdig de nodige aanpassingen te kunnen uitvoeren

Op dit moment kunnen de luchtdichtheids-prestaties van een gebouw (nog?) niet voorspeld worden

Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be

DANK VOOR UW AANDACHT