Loonindexering sociaal of juist niet?, Infor VBO 13, 7 april 2011

8/7/2019 Loonindexering sociaal of juist niet?, Infor VBO 13, 7 april 2011

http://slidepdf.com/reader/full/loonindexering-sociaal-of-juist-niet-infor-vbo-13-7-april-2011 1/4

>INFORVBO

De voorbije maand ging er geen dag voorbij of

de energieprijzen lagen onder vuur. De vak-

bonden gebruikten deze problematiek als blik-

semafleider voor de automatische indexering

van de lonen en de politici om Electrabel te

bashen. Breng de prijzen onder controle of leg

zelfs maximumprijzen op en het probleem van

de inflatie en de automatische indexering van

de lonen verdwijnt vanzelf. Het tovermiddel

was gevonden: als er geen prijsstijgingen zijn,

is er ook geen probleem met de automatische

indexering van de lonen. Is dat wel zo?

De prijsverhoging voor elektriciteit met onge-

veer 72 euro voor een gemiddeld gezin, vorige

week toegestaan door de CREG, toont pijnlijk

aan dat dit niet het geval is. Dit geval gaat

veel verder dan alleen de compensatie van de

kosten ten laste van Eandis als gevolg van het

Vlaamse subsidiebeleid voor de plaatsing van

zonnepanelen. In feite legt het open en bloot

de problematiek van de automatische indexe-

ring van de lonen op tafel. Federaal tracht

men de prijzen in toom te houden en regio-

naal verhoogt men ze! Wie is er de dupe van?

De ondernemingen die via de indexering auto-

matisch hun loonkosten zien stijgen. Maar er

is nog veel meer aan de hand, zowel micro-

als macro-economisch.

Micro-economisch wordt een aanpassing van

de lonen aan de index niet meer beschouwd

als een loonopslag. Men gaat er als het ware

van uit dat een onderneming op het einde van

de maand een groot cadeau van Sinterklaas

krijgt waarmee de indexering gefinancierd

wordt. Men vergeet dat het bedrijf (en dus zijn

werknemers) eerst deze indexeringskosten

moeten verdienen via meer omzet, meer ver-

koop of… via besparingen. Bovendien geldt in

een open economie de micro-economische

wetmatigheid dat vele van onze Belgische

bedrijven geen prijszettingsmacht hebben

aangezien ze prijsnemer zijn. Belgische onder-

nemingen ondergaan (internationale) prijs-

schommelingen, ze kunnen ze nauwelijks of

niet beïnvloeden.

Maar ook macro-economisch doet in moeilijke

economische tijden de automatische indexe-

ring ons de das om. Het verleden heeft dit tot

tweemaal toe bewezen. De loon-prijsspiraal

die als gevolg van de olieprijsschok in het

midden van de jaren ’70 in gang werd gezet,

deed onze loonkosten over een periode van

vier jaar met maar liefst 34% stijgen, waar-

door begin 1982 de Belgische economie op

haar achterste lag en onze munt moest gede-

valueerd worden. Een devaluatie is niet meer

of niet minder dan een algehele lineaire verar-

ming die vooral de laagste inkomens treft. Een

gelijkaardig verhaal zagen we in het begin van

de jaren ‘90, toen de lonen elk jaar met bijna

7% stegen, waardoor de regering gedwongen

werd om een vorm van interne devaluatie door

te voeren door drastisch de lonen, eerst nomi-

naal en vervolgens reëel, te bevriezen.

Uiteindelijk heeft dit geleid tot de fameuze

loonnormwet van 1996. Vijftien jaar later drei-

gen we ons een derde keer aan dezelfde steen

te stoten doordat de internationale prijsstijgin-

gen (energie, grondstoffen,…) opnieuw een

loon-prijsspiraal op gang dreigen te brengen.

Maar het asociale karakter gaat nog verder.

Studies van de Nationale Bank en de Europe-

se Centrale Bank tonen aan dat er ook belang-

rijke tweede ronde effecten optreden: stijgen-

de prijzen leiden tot hogere lonen die op hun

beurt de kosten voor de bedrijven doen toene-

men waardoor de afzetprijzen opnieuw stijgen.

Bij ons is dit effect zelfs bijna drie keer ster-

ker dan het gemiddelde van de eurozone.

Om verschillende redenen hebben de werkge-

WWW.VBO.BE

Het huidige debat rond de energie-prijzen en de distributietarievenovertuigen ons des te meer vande nood aan een degelijke index-

studie.

Nieuwsbrief voor decision makers

Loonindexering sociaal of juist niet?

[ 7 APRIL 2011 – Nr. 13 ]

PENSIOENEN > Sterk verschillende regelingen tussenEuropese landen

> ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN > Tweede verjaardagaanleiding evaluatie wet betreffende continuïteit

UITVOERING ONTWERP-IPA > Koninklijk besluitloonnorm gepubliceerd

WEKELIJKS – AFGIFTEKANTOOR: SINT-NIKLAAS – P409959

Bevolking veroudertVolgens het zopas verschenen demografischerapport van de Europese Commissie zal de

bevolking in België blijven stijgen van 10,8

miljoen in 2009 naar 12,2 miljoen in 2050. Met de vergrijzing zal echter ook

tegen 2050 voor elke 65-plusser nog maar 2,28 personen op arbeidsleeftijd

staan, tegenover 3,86 in 2009 en 4,72 in 1970.

2,28

BLIKVANGER

www.vbo.be > publicaties > cijfers en feiten

>

CIJFER VAN DE WEEK



In april 2009 is de wet betreffende de conti-

nuïteit van de ondernemingen in werking getre-

den. Deze wetgeving, die werd goedgekeurd

onder impuls van het VBO, hervormde het vroe-

gere gerechtelijk akkoord, met als doel deondernemingen in moeilijkheden in staat te

stellen zich gemakkelijker te reorganiseren.

Zoals de jongste becijferde studie van Graydon

aantoont, zijn de resultaten bemoedigend:

sinds de inwerkingtreding van de wet zijn er

zo’n 2.250 vonnissen uitgesproken die de pro-

cedure van gerechtelijke reorganisatie open-

den. Positief is wel dat vandaag meer kleinevennootschappen gebruik maken van deze wet-

geving, terwijl voorheen enkel de grote onder-

nemingen zich konden veroorloven een beroep

te doen op het gerechtelijk akkoord. Dit statis-

tische succes mag echter een aantal proble-

men niet verdoezelen. Sommige ondernemin-

gen zouden van de procedure misbruik maken

door het voordeel van de gerechtelijke reorga-

nisatie te vragen terwijl hun continuïteit niet

bedreigd zou zijn. De mogelijkheid om de

onderneming over te laten aan een derde onderde controle van de rechter blijft volkomen

onderbenut. De preventiemechanismen wer-

ken slecht en zouden heel dringend moeten

herzien worden. Te weinig bedrijfsleiders ken-

nen de mogelijkheden die de wet biedt. Ten

slotte heeft de nieuwe wet het waarschijnlijk

wel mogelijk gemaakt de schok van de crisis te

verzachten, maar bereikt ook het aantal fail-

lissementen recordhoogten…

Het VBO bracht de wet betreffende de

continuïteit van de ondernemingen naar de

doopvont. Vandaag, na twee jaar toepassing

van de wet, en gelet op de vragen die de toe-

passing ervan doet rijzen, is de tijd voor een

eerste evaluatie gekomen. Het VBO zal bin-

nenkort alle betrokken partijen bijeenbrengen

op een rondetafel, om de problemen die rijzen

in het kader van de toepassing van de wet te

identificeren en om concrete voorstellen te for-

muleren met het oog op de amendering van de

wet. Ondertussen zijn alle opmerkingen of sug-

gesties welkom op onderstaand adres (*).

Charles Gheur – [email protected]

(*) [email protected]

UITVOERING ONTWERP-IPA

Koninklijk besluitloonnorm gepubliceerd

De bindende loonnorm voor de periode 2011-

2012 wordt, bij gebrek aan een ondertekend

interprofessioneel akkoord (IPA), bepaald bij

koninklijk besluit van 28 maart 2011.

>

vers tijdens het laatste IPA-overleg niet gepleit

voor de afschaffing van het indexmechanisme

– we kennen ook wel het belang voor de bin-

nenlandse consumptie –, maar wel voor een

degelijke studie. In plaats van, zoals in het

verleden, te wachten tot een externe instantie

of de financiële markten ons zullen dwingen

heel drastische ingrepen door te voeren, zijn

wij ervan overtuigd dat men beter vooraf

ingrijpt op een consensuele en billijke manier,

m.n. de zwakkeren ontzien en de perverse

effecten wegwerken. Dat was de inzet van het

IPA-debat over de index! Een debat weigeren

kan dan ook enkel als asociaal bestempeld

worden.

Het huidige debat en de publieke verontwaar-

diging rond de energieprijzen en de distribu-

tietarieven overtuigen ons des te meer van de

nood aan een degelijke indexstudie. Maar

blijkbaar zijn sommigen hier nog niet van

overtuigd en blijft men zweren bij het status-

quo. Hopelijk zal men niet ontwaken wanneer

het te laat is.

PIETER TIMMERMANS,

BESTUURDER-DIRECTEUR-GENERAAL

Debat Ecolo-jongeren:minder werken om beterte leven?

Op 31 maart nam het VBO deel aan een debat

over collectieve arbeidstijdvermindering, dat

werd georganiseerd door Ecolo-J (UCL). Overige

deelnemers waren de UCM, het ABVV/FGTB en

het ACV/CSC.

Het ABVV en het ACV beweerden dat met col-

lectieve arbeidstijdvermindering iedereen min-

der zou kunnen werken om beter te leven en de

werkloosheid uitgeroeid zou kunnen worden.

Het VBO wees er van zijn kant op dat de invoe-

ring van de 35-urenweek in Frankrijk geen sig-

nificante daling van de werkloosheidsgraad

teweeg heeft gebracht en dat de regering her-

haaldelijk het aantal toegestane overuren heeft

moeten verhogen. Hierdoor heeft Frankrijk nu

een hogere effectieve arbeidsduur van de werk-

nemers dan de onze (OESO 2010). Onnodig te

zeggen dat er hevig werd gedebatteerd.

Michèle Claus – [email protected]

OESO bezoekt BelgiëVerleden week was een delegatie van de

Organisatie voor Economische Samenwerking en

Ontwikkeling (OESO) in ons land. Om de twee jaar

publiceert de OESO immers een rapport over

België, en in dit kader werden de tussentijdse

vaststellingen en aanbevelingen aan een reeks

van beleidsverantwoordelijken voorgelegd. Ook de

sociale partners werden binnen de Centrale Raad

voor het Bedrijfsleven gehoord. Het VBO heeft

input geleverd over ons systeem van automatische

indexering en de voorbereiding van de vergrijzing.

Het finale OESO-rapport over België wordt tegen

eind juni verwacht.

Geert Vancronenburg – [email protected]

Nieuwe gouverneurNationale Bank op het VBO

Het directiecomité van het VBO ontving Luc

Coene, de gouverneur van de Nationale Bank van

België (NBB). Hij presenteerde de belangrijke

wijzigingen in de nieuwe architectuur van het

financiële stelsel. Het model dat bekend staat als

'Twin Peaks' berust op twee pijlers. De NBB is,

onder andere, bevoegd voor het macro- en micro-

> >

>

VBO-ACTIE

>

>

ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN

Tweede verjaardag aanleiding evaluatie wet

betreffende continuïteit

>



In 2011 mogen de lonen in de privésector

enkel stijgen met de indexering en de bare-

mieke verhogingen (in zoverre in de sector of

de onderneming van toepassing), m.a.w. zon-

der marge bovenop. Voor 2012 is in een mar-

ge voorzien van maximaal 0,3% van de loon-

kosten bovenop de indexering en de baremie-

ke verhogingen.

Sectoren en ondernemingen zijn vrij om deze

marge niet, gedeeltelijk of volledig in te vullen

op de manier die zij verkiezen. Voorwaarde is

dat de totale kostprijs van de loonsverhogingen

binnen de marge blijft. Alle nieuwe loonsvoor-

delen en arbeidsvoorwaarden die de loonkosten

verhogen worden daarop aangerekend. Dit

geldt niet voor bestaande systemen van winst-

deelneming, de innovatiepremie en bijdragen

voor sectorale sociale pensioenstelsels, die

expliciet aan de norm onttrokken worden.

De norm geldt op intersectoraal, sectoraal, bedrijfs-

én individueel niveau. Bij niet-naleving riskeert de

werkgever een administratieve geldboete.

Het VBO is verheugd dat de bindende

loonnorm een feit is. De teerling is geworpen.

Het roept de vakbondsonderhandelaars op totverantwoordelijkheidszin op sectoraal en

ondernemingsniveau, en om hun acties tegen

het loonakkoord te stoppen.

Bart Buysse – [email protected]

DUURZAME ONTWIKKELING

FRDO-forum rond grond-

stoffenefficiëntie kent

veel belangstelling

Het jaarlijkse forum van de Federale Raad voor

Duurzame Ontwikkeling (FRDO) was dit jaar

gewijd aan het thema van grondstoffeneffi-

ciëntie. Een onderzoeker van het Oostenrijks

onderzoeksinstituut SERI schetste het kader

en wees naar het onduurzame gebruik van

grondstoffen vandaag, vooral in de geïndus-

trialiseerde landen. Voor hem was het dan ook

belangrijk dat er indicatoren worden uitgewerkt

om het grondstoffengebruik te kunnen meten.

Ook de World Business Council for Sustainable

Development (WBCSD) werd op dit forum uit-

genodigd om zijn ambitieuze plan ‘vision

2050’ toe te lichten dat een economische groei

voor ogen heeft binnen de natuurlijke grenzen

van de planeet. Voorts werden er in de werk-

groepen specifieke thema’s behandeld zoals

de bouwsector, governance, ecodesign en recy-

>

De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling

(OESO) publiceert om de twee jaar een uitvoerige analyse van de pen-

sioenregelingen (Pensions at a Glance) (*). Dit werk verschaft informa-

tie over de vele uitdagingen die onze pensioenregelingen wachten en

maakt het mogelijk elk van hen te situeren ten opzichte van het gemid-

delde of ten opzichte van dat van andere landen. In de grafiek wordt de

Belgische pensioenregeling vergeleken met die van Nederland en van

Zweden. Deze twee landen worden vaak als voorbeeld aangehaald.

Nederland heeft inderdaad een vrij lage armoedegraad bij de bejaarden

dankzij een aan iedereen uitbetaald basispensioen, dat in de meeste

gevallen gepaard gaat met goed ontwikkelde aanvullende pensioenen

(werkenden = 129,8% van het bbp). En in Zweden werd een nieuwe

regeling ingevoerd waarbij, enerzijds, de berekening van het wettelijk

pensioen steunt op de betaalde bijdragen en niet op een doelstelling in

termen van inkomen en waarbij, anderzijds, de kapitalisatieprincipes die

het mogelijk maken rekening te houden met de stijgende levensver-

wachting worden toegepast in de wettelijke regeling, maar met reparti-

tie (notionele rekeningen). De private pensioenregeling is in Nederland

en in Zweden verplicht. Niet in België, ook al neemt ze er jaar na jaar

serieus uitbreiding. Met een netto vervangingsgraad in Nederland van

nagenoeg 100%, waarvan 2/3 afkomstig is van de private regelingen,

begrijpt men beter de impact die de financiële crisis er op dit pen-

sioenmodel heeft gehad. Zweden is, met een netto vervangingsgraad van

iets meer dan 50%, per slot van rekening het best in staat om de ver-

grijzing het hoofd te bieden. België geeft een volkomen aanvaardbare

situatie te zien voor de gepensioneerde die een gemiddeld loon had en

zijn hele loopbaan lang een aanvullende pensioenregeling genoot, aan-

gezien de vervangingsgraad hier netto meer dan 70% bedraagt.

Wij begrijpen niet zo goed de beslissing van de regering om op

algemene wijze de pensioenen voor 2011 en 2012 te verhogen met

1,25%, bovenop de indexering. Isdeze verhoging houdbaar, billijk of

gewoonweg gerechtvaardigd wan-

neer men weet dat de lonen met

niet meer dan 0,3% bovenop de

indexering mogen stijgen?

Bernadette Adnet – [email protected]

(*) www.oecd-ilibrary.org/

.../pensions-at-a-glance-2011_

pension_glance-2011-en52,133,1 31,0

19,366,7

22,6

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

120,0

België Nederland Zweden

In%

vandelonenvandeloopbaan

Publieke regeling Private regelingen

Met een vervangings-graad van netto meerdan 70% geeft Belgiëeen volkomen aan-vaardbare situatiete zien.

PENSIOENEN

[

INFOR

VBO

13—

7APRIL2011]

>

Sterk verschillende regelingen tussen Europese landen

>

Netto vervangingsgraad van de pensioenregelingen – gemiddeld loon

prudentiële toezicht op

de kredietinstellingen,

verzekeringsondernemin-

gen..., en de Commissie

voor het Bank-, Financie-

en Assurantiewezen, die

voortaan Autoriteit voor

Financiële Diensten en

Markten/Financial Servi-

ces and Markets Authority heet, voor het toe-

icht op de financiële markten en beleggings-

nstrumenten, alsook voor de gedragsregels van

de financiële spelers en het toezicht op de infor-

matie en de bescherming van de consumenten

van financiële producten en diensten.

Christine Darville – [email protected]

Coene, de gouver-

r van de Nationale

k van België



Grafischeproductie:The

Mailshop–tel.037711230–[email protected]

clage, en socio-economische modellen voor

grondstoffenefficiëntie. In de afsluitende

plenaire sessie presenteerde Europees

Commissaris Poto cnik het Europees beleid

inzake grondstoffenefficiëntie, dat niet alleen

centraal staat in het milieubeleid, maar ook in

andere beleidsdomeinen zoals transport, ener-gie, landbouw, enz. Een kort debat gaf elke

maatschappelijke groep de mogelijkheid om te

reageren alvorens de vertegenwoordiger van

federaal minister Magnette het woord nam.

Gezien de globale uitdagingen van mor-

gen zoals de bevolkingstoename, de econo-

mische groei en de klimaatveranderingen, zal

grondstoffenefficiëntie een cruciaal element

vormen om de transitie naar een duurzame

maatschappij te verwezenlijken. Dit levert niet

alleen ecologische voordelen op, maar laatook toe de afhankelijkheid van grondstoffen en

kosten te verkleinen. Gezien de internationa-

le markt, de verschillende grondstoffenstro-

men en de lange waardeketens, is het echter

een complex dossier. Kennisopbouw en inno-

vatie dienen dan ook veel aandacht te krijgen.

Birgit Fremault – [email protected]

JUSTITIE

Uitbreiding minnelijkeschikking in strafproce-

dures

Het parlement heeft het voorstel tot uitbrei-

ding van de minnelijke schikking in strafpro-

cedures goedgekeurd. Zowel het toepas-

singsgebied als de proceduremogelijkheden

om een minnelijke schikking te bekomen, wor-

den verruimd. Dit houdt concreet in dat wan-

neer het openbaar ministerie een maatregel

voorstelt voor een bepaald misdrijf en de ver-

dachte hiermee instemt, de strafvordering

vervalt zonder proces. Bij een minnelijke

schikking streeft het openbaar ministerie

ernaar om de belangen van de verdachte en

desgevallend het slachtoffer of de Staat te

verzoenen. De toepassing blijft echter een

facultatieve mogelijkheid, waartoe noch het

openbaar ministerie, noch de verdachte

gedwongen kunnen worden. De rechter stelt

nadien het verval van de strafvordering vast,

maar is niet bevoegd om te oordelen over de

inhoud van de minnelijke schikking.

Het VBO is voorstander om de minne-

lijke schikking uit te breiden. Ondernemingen

zijn gebaat met de mogelijkheid om een onbe-

twiste zaak versneld en vereenvoudigd te kun-

nen afhandelen in plaats van een klassiek

strafproces dat vaak jarenlang aansleept en

hopen geld kost. Dit creëert ook meer ruimte

bij de strafrechtbanken voor meer betwiste

zaken, wat een positief effect zou moeten heb-

ben op de problematische doorlooptijden. Hetlijkt dan ook aangewezen dat het openbaar

ministerie de evolutie stimuleert van een

opgelegde naar een meer consensuele justitie.

Stefaan Verhamme – [email protected]

>

VBO – Verbond van Belgische Ondernemingen vzw

Ravensteinstraat 4 – 1000 Brussel – tel. 02 515 08 11 – fax 02 515 09 15

REDACTIE: Anne Michiels – tel. 02 515 09 44 – [email protected]

Linda Janssens – tel. 02 515 08 18 – [email protected]

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Olivier Joris – Wolvenbergstraat 17 – 1180 Brussel

PUBLICATION MANAGER: Stefan Maes – tel. 02 515 08 43 – [email protected]

ADVERTENTIEBIJLAGEN : ADeMar bvba – tel. 03 448 07 57 – [email protected]

ADRESWIJZIGING: VBO – Dienst Mailing – tel. 02 515 09 06 – fax 02 515 09 55 – [email protected]

COPYRIGHT: overname met bronvermelding is toegestaan

Voor het drukken van Infor maken we gebruik van papier afkomstig uit duurzaam bosbeheer. Duurzaam bosbeheer houdt

rekening met het bosecosysteem, heeft respect voor sociale aspecten (zoals inheemse bevolkingsgroepen of rechten van

bosarbeiders) en is economisch leefbaar.

>

Specialised Study Programme (LL.M.) in CompetitionLaw and Economics

9th EUROPEAN BUSINESS SUMMITEurope's key meeting place for business leaders anddecision makers

Hoe de sociale verkiezingen 2012 in uw ondernemingvoorbereiden? Het VBO helpt u deskundig wegwijs

Meer info: www.vbo.be > events

Venue: FEB, Brussels

Information & Inscription:

www.brusselsschoolofcompetition.eu,

[email protected]

Venue: Brussels

Information: www.ebsummit.eu

Plaats: VBO, BrusselInfo: Nathalie Petit,

T 02 515 09 64, [email protected]

www.vbo.be > Events & seminars

AGENDA Dates and theme:

8 & 15 April: EU Competition

Law and Intellectual Property

From 12.30 p.m. to 6.30 p.m.

Date and theme:

18 & 19 May – Europe in the

World: leading or lagging?

Datum en thema: 23 mei,van 14 u tot 17 u – Sociale

Verkiezingen 2012: de ver-

plichtingen van de werkgever

De in november 2010 gepubliceerde ISO

26000-norm is de enige internationale norm

op het gebied van maatschappelijke verant-

woordelijkheid (MV) die de wil vertolkt om

duurzame ontwikkeling centraal te stellen in

de organisatie en de activiteit. In tegenstelling

tot andere normen, zoals ISO 14001 (met

betrekking tot het milieu), is ISO 26000 niet

dwingend en geeft hij geen aanleiding tot enig

certificaat. Hij bevat richtsnoeren voor alle

organisaties (niet alleen ondernemingen) die

de MV-principes wensen te integreren. In

België vond op 1 april, op initiatief van de

Programmatorische Federale OverheidsdienstDuurzame Ontwikkeling (POD DO) en in

s am en werkin g m et d e p artn ers V BO,

Tractebel, Belgacom en Cap Conseil, een eer-

ste conferentie over ISO 26000 plaats. De

bedoeling van dit event (*) was niet alleen de

principes van de norm voor te stellen, maar

ook de concrete toepassing ervan te behan-

delen aan de hand van ervaringsgetuigenissen

uit binnen- en buitenland. De conferentie ein-

digde met een voortreffelijk panelgesprek tus-

sen Sophie Sokolowski (POD DO), Arnaud

Zacharie (CNCD), Daniel Van Daele (ABVV)

en Rudi Thomaes (VBO).

Het VBO verheugt zich erover dat een

dergelijk voorlichtings- en bewustmakingseve-

nement in België heeft plaatsgevonden. Voor

Rudi Thomaes, gedelegeerd bestuurder van het

VBO, was dit een gelegenheid om te onder-

strepen dat de Belgische ondernemingen alveel MV-initiatieven hebben genomen, stuk voor

stuk treffers op het gebied van imago, aantrek-

king van talent, kostenvermindering, enz.

Anne Defourny – [email protected]

(*) www.iso26000.be

INTERNATIONALE NORMMAATSCHAPPELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID

Eerste ISO 26000-conferentie in België!

>

Loonindexering sociaal of juist niet?, Infor VBO 13, 7 april 2011

Documents

Transcript of Loonindexering sociaal of juist niet?, Infor VBO 13, 7 april 2011