LÔI GIÔØ ÙI THIE UÄ - trungtamwto.vn tin DN va CSTMQT 3... · 2018-11-07 · san Viet Nam...

32
“ Qua quaù trình aù p duï ng 30 naê m qua, coù theå noù i Coâ ng öôù c Vieâ n 1980 ñaõ khaú ng ñònh ñöôï c taà m aû nh höôû ng vaø thaø nh coâ ng cuû a mình moä t caù ch roäng khaé p ôû nhieà u quoá c gia, ñoù ng goù p moät phaà n khoâ ng nhoû vaø o thaø nh coâ ng cuûa caù c hoaï t ñoä ng thöông maï i xuaá t nhaä p khaå u treâ n khaé p theá giôù i . ... “ Coù theå Coâ ng öôùc Vieâ n 1980 vôùi caùc nöôùc laø moät böùc tranh nhieàu maøu saéc, ù i caû nhöõ ng goùc toái vaø goùc saùng. Nhöng ïu trung laïi caùc goùc saùng, vôùi nhöõng ñieåm röï c rôõ vaãn laø ña soá. Ñieàu naøy cho Vieät Nam chuùng ta theâ m nieàm tin ñeå gia nhaäp vaø laø moät phaàn saùng tieáp theo cuûa Coâ ng öôùc naøy. “ “ Coâng öôùc Vieân 1980 veà mua baù n haø ng hoùa quoác teá laø moä t trong soá caùc ñieà u öôùc quoác teá ña phöông quan troïng nhaát maø Vieä t Nam ñöôï c khuyeán nghò pheâ chuaån trong thôø i gian sôù m nhaát coù theå ....

Transcript of LÔI GIÔØ ÙI THIE UÄ - trungtamwto.vn tin DN va CSTMQT 3... · 2018-11-07 · san Viet Nam...

“ Qua quaù trình aùp duïng 30 naêm qua,coù theå noùi Coâng öôùc Vieân 1980 ñaõkhaúng ñònh ñöôïc taàm aûnh höôûng vaøthaønh coâng cuûa mình moät caùch roängkhaép ôû nhieàu quoác gia, ñoùng goùp moätphaàn khoâng nhoû vaøo thaønh coâng cuûacaùc hoaït ñoäng thöông maïi xuaát nhaäpkhaåu treân khaép theá giôùi. ... “

“ Coù theå Coâng öôùc Vieân 1980 vôùi caùcnöôùc laø moät böùc tranh nhieàu maøu saéc,vôùi caû nhöõng goùc toái vaø goùc saùng. Nhöngtöïu trung laïi caùc goùc saùng, vôùi nhöõngñieåm röïc rôõ vaãn laø ña soá. Ñieàu naøy choVieät Nam chuùng ta theâm nieàm tin ñeå gianhaäp vaø laø moät phaàn saùng tieáp theo cuûaCoâng öôùc naøy. “

“ Coâng öôùc Vieân 1980 veà mua baùnhaøng hoùa quoác teá laø moät trong soácaùc ñieàu öôùc quoác teá ña phöôngquan troïng nhaát maø Vieät Nam ñöôïckhuyeán nghò pheâ chuaån trong thôøigian sôùm nhaát coù theå....“

Trong tay Baïn laø Baûn tin "Doanh nghieäp vaø Chính saùch thöông maïiquoác teá", aán phaåm phaùt haønh haøng quyù cuûa UÛy ban tö vaán veà Chínhsaùch Thöông maïi Quoác teá - Trung taâm WTO - Phoøng Thöông maïi vaøCoâng nghieäp Vieät Nam.

Muïc "Tin Hoäi nhaäp" cuûa Baûn tin seõ mang ñeán cho Baïn caùc thoângtin caäp nhaät cuøng caùc bình luaän cô baûn veà nhöõng söï kieän, nhöõngcaâu chuyeän töø taát caû caùc chieàu hoäi nhaäp (WTO, ña phöông, songphöông).

Muïc "Chuû ñeà chính saùch" taäp trung chuyeân saâu vaøo moät chínhsaùch, quy ñònh, vaán ñeà thöông maïi quoác teá ñaëc bieät, ñaõ hoaëc coùtheå coù taùc ñoäng maïnh meõ ñeán caùc doanh nghieäp vôùi nhöõng phaântích, bình luaän saâu saéc cuûa caùc chuyeân gia.

Muïc "Thoâng tin höõu ích" seõ giuùp Baïn coù ñöôïc caùc kieán thöùc cô baûnveà caùc khía caïnh khaùc nhau cuûa quaù trình hoäi nhaäp vôùi hình thöùcdieãn giaûi ñôn giaûn, deã hieåu.

Hy voïng raèng Baûn tin "Doanh nghieäp vaø Chính saùch Thöông maïiquoác teá" seõ laø caåm nang höõu ích cho doanh nghieäp, hieäp hoäi trongvieäc taêng cöôøng thoâng tin veà chính saùch, phaùp luaät thöông maïiquoác teá ñeå chuû ñoäng xaây döïng chieán löôïc kinh doanh phuø hôïp vôùitình hình hoäi nhaäp, coù tieáng noùi tích cöïc hôn vaø tham gia hieäu quaûhôn cuøng vôùi Nhaø nöôùc trong vieäc hoaïch ñònh chính saùch, ñaømphaùn vaø thöïc thi caùc cam keát quoác teá.

LÔØI GIÔÙI THIEÄU

Baûn tin naøy ñöôïc thöïc hieän vôùi söï hoã trôï taøi chính cuûa Lieân minh chaâu AÂu

UÛY BAN TÖ VAÁN VEÀ CHÍNH SAÙCH THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁTRUNG TAÂM WTOPHOØNG THÖÔNG MAÏI VAØ COÂNG NGHIEÄP VIEÄT NAMÑòa chæ: Soá 9 Ñaøo Duy Anh - Haø Noäi - Vieät NamTel: 04-35771458Fax: 04-35771459Email: [email protected]: www.trungtamwto.vn

LIEÂN HEÄ

Laø moät trong nhöõng Coâng öôùc thoáng nhaátphaùp luaät coù möùc ñoä phoå bieán lôùn nhaát vaøcoù soá löôïng caùc nöôùc thaønh vieân lôùn nhaát,CISG ñöôïc ñaùnh giaù laø moät trong nhöõngCoâng öôùc thaønh coâng nhaát vaø nhaän ñöôïcsöï uûng hoä cuûa ñoâng ñaûo caùc chuyeân giaphaùp luaät, caùc doanh nghieäp ôû nhieàunöôùc. Thaønh coâng cuûa CISG coù leõ khoângcaàn phaûi nhaéc laïi. Tuy nhieân, beân caïnhñoù, vaãn coøn moät soá quoác gia chöa thamgia CISG hoaëc môùi chæ tham gia CISG ôûgiai ñoaïn sau naøy. Baøi vieát döôùi ñaây thöû lyùgiaûi nhöõng "khuùc maéc" vôùi CISG ôû moät soánöôùc vaø caùch thöùc maø moät soá trong ñoù ñaõvöôït qua ñeå giuùp caùc doanh nghieäp cuûamình taän duïng nhöõng lôïi ích maø Coâng öôùcVieân mang laïi...

Vieät Nam ñaõ laø thaønh vieân cuûa Toåchöùc Thöông maïi Theá giôùi WTO ñöôïc3 naêm. Vieät Nam cuõng ñang tieáp tuïctham gia ñaøm phaùn ñeå thieát laäp neâncaùc khu vöïc thöông maïi töï do, cuøngluùc vaãn ñang thöïc hieän caùc thoaûthuaän thöông maïi song phöông vaø ñaphöông khaùc...

Hieäp hoäi Cheá bieán vaø Xuaát khaåu Thuûysaûn Vieät Nam (VASEP) cho bieát hieännay haàu heát caùc doanh nghieäp xuaátkhaåu sang EU ñeàu gaëp khoù khaêntröôùc nhöõng quy ñònh cuûa Hoäi ñoàngLieân minh chaâu AÂu (EC) veà khai thaùcthuûy saûn, chöa quen ghi nhaät kyù khaithaùc thuûy saûn theo quy ñònh (IUU).ï... Theo Haõng tin Reuters, Boä tröôûng Thöông

maïi AÁn Ñoä ngaøy 19/7 vöøa roài cho bieát, voøngñaøm phaùn thöông maïi theá giôùi Doha coù theå seõchuyeån ñoäng roõ neùt hôn tröôùc cuoái naêm nay,nhöng tieán trieån cuûa noù trong naêm 2011 laïiphuï thuoäc vaøo keát quaû baàu cöû giöõa nhieäm kyøvaøo thaùng 11 tôùi cuûa Myõ...

Chòu traùch nhieäm xuaát baûn: LS Traàn Höõu HuyønhThieát keá, cheá baûn vaø in taïi Coâng tyTNHH In vaø Saûn xuaát bao bì Haø NoäiGiaáy pheùp xuaát baûn soá: 59/GP-XBBT ngaøy 25/11/2009

MUÏC LUÏCÑIEÅM TIN

DOANH NGHIEÄP VAØ CHÍNH SAÙCH THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ

CHUYEÂN ÑEÀ

THOÂNG TIN HÖÕU ÍCH

Hieäp ñònh AITIG AÁn Ñoä - ASEAN coù hieäu löïc töø 1/6/2010

Hieäp ñònh traùnh ñaùnh thueá 2 laàn vôùi Saudi Arabia vaø Tunisia

Tuyeân boá Madrid - Böôùc tieán môùi trongquan heä EU-ASEAN

Vieät Nam tham gia Voøng ñaøm phaùn thöù 2Hieäp ñònh TPP

Vieät Nam vaø EU keát thuùc voøng thöù 8 ñaømphaùn PCA

Tieán trieån cuûa voøng ñaøm phaùn Doha coønphuï thuoäc vaøo ñieàu gì?

Nga muoán hoaøn taát gia nhaäp WTO vaøocuoái naêm

Trò giaù thöông maïi theá giôùi taêng 25%trong quyù I- 2010

Luaät Lacey cuûa Hoa Kyø

FLEGT cuûa Lieân minh chaâu AÂu

Quy ñònh môùi veà thuû tuïc ñoái vôùi xuaát khaåuthuûy saûn vaøo EU

Ñóa DVD Vieät Nam bò aùp thueá choáng baùnphaù giaù taïi AÁn Ñoä

Chaám döùt thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùixe ñaïp Vieät Nam ôû EU

Hoa Kyø raø soaùt cuoái kyø thueá choáng baùnphaù giaù ñoái vôùi toâm Vieät Nam

Hoa Kyø chính thöùc aùp thueá CBPG vaøchoáng trôï caáp ñoái vôùi tuùi nhöïa PE VN

WTO laäp ban hoäi thaåm giaûi quyeát ñôn kieäncuûa Vieät Nam

Hoäi nhaäp khoân kheùo?6

19

4

4

4

55

6

7

7889

10

10

10

11

1113

12

9

273

16

19

22

Coâng öôùc Vieân 1980 (CISG)- Thaønh coâng vaø Lyù giaûi

Caùc nöôùc vôùi Coâng öôùc Vieân 1980 - Böùc tranh nhieàu maøu saéc

Vieät Nam vôùi Coâng öôùc Vieân 1980 - Coøn löôõng löï ñeán bao giôø

WWW.TRUNGTAMWTO.VN

4 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Vieäc kyù keát Hieäp ñònh traùnh ñaùnh thueá hailaàn giöõa VN vôùi Saudi Arabia vaø Tunisiagoùp phaàn taêng cöôøng hôïp taùc thöông maïi vaøñaàu tö, taïo moät moâi tröôøng phaùp lyù veà thueároõ raøng, oån ñònh, taïo ñieàu kieän cho caùc nhaøñaàu tö Saudi Arabia, Tunisia vaø VN phaùttrieån, môû roäng caùc hoaït ñoäng kinh doanh -ñaàu tö.

Tính töø naêm 1990 ñeán nay, Vieät Nam ñaõ kyù60 Hieäp ñònh traùnh ñaùnh thueá 2 laàn trong ñoù

coù 50 Hieäp ñònh ñaõ coù hieäu löïc.

Muïc ñích cuûa caùc Hieäp ñònh traùnh ñaùnhthueá hai laàn laø nhaèm loaïi boû vieäc ñaùnh thueátruøng laëp. Ngoaøi ra, Hieäp ñònh coøn taïokhuoân khoå phaùp lyù cho vieäc hôïp taùc vaø hoãtrôï laãn nhau giöõa caùc cô quan thueá VieätNam vôùi cô quan thueá caùc nöôùc trong coângtaùc quaûn lyù thueá quoác teá nhaèm ngaên ngöøavieäc troán laäu thueá ñoái vôùi caùc loaïi thueá ñaùnhvaøo thu nhaäp vaø vaøo taøi saûn.

HIEÄP ÑÒNH TRAÙNH ÑAÙNH THUEÁ 2 LAÀN VÔÙI SAUDI ARABIA VAØ TUNISIA

ÑIEÅM TINCaùc ñaøm phaùn, cam keát thöông maïi môùi

Thaùng 7 naøy, Thuû töôùng Chính phuûvöøa pheâ duyeät hai Hieäp ñònh veà traùnhñaùnh thueá hai laàn vaø ngaên ngöøa vieäctroán laäu thueá ñoái vôùi caùc loaïi thueáñaùnh vaøo thu nhaäp giöõa Chính phuû VNvôùi Chính phuû Vöông quoác SaudiArabia vaø Coäng hoøa Tunisia.

HIEÄP ÑÒNH AITIG AÁN ÑOÄ - ASEANCOÙ HIEÄU LÖÏC TÖØ 1/6/2010

Baét ñaàu töø ngaøy 1/6/2010, Hieäp ñònh thöông maïihaøng hoùa ASEAN - AÁn Ñoä (AITIG) chính thöùc coù hieäulöïc vôùi Vieät Nam.

Hieäp ñònh AITIG ñöôïc kyù vaøo ngaøy23/10/2009 taïi Thaùi Lan beân leà Hoäinghò caáp cao ASEAN laàn thöù 15.Cho ñeán nay, ngoaøi AÁn Ñoä ñaõ coù caùcnöôùc Malaysia, Thaùi Lan, Myanmar,Singapore, Vieät Nam ñaõ chính thöùcpheâ duyeät vaø thöïc hieän Hieäp ñònhAITIG. Ñaây laø moät phaàn trong thoûathuaän mang tính toaøn dieän nhaèmthieát laäp Khu vöïc thöông maïi töï doASEAN-AÁn Ñoä. Hieän nay, ASEANvaø AÁn Ñoä ñang tieáp tuïc ñaøm phaùnHieäp dònh veà ñaàu tö vaø dòch vuï vôùimuïc tieâu hoaøn thaønh vaø kyù keát trongnaêm 2010.

Nhö vaäy, töø ngaøy 1/6/2010, haønghoùa Vieät Nam khi xuaát khaåu sangAÁn Ñoä vaø caùc nöôùc ASEAN treânneáu ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu veà xuaátxöù haøng hoùa theo Thoâng tö soá15/2010/TT-BCT ngaøy 14/4/2010cuûa Boä Coâng Thöông seõ ñöôïc höôûngöu ñaõi veà thueá quan. Ngöôïc laïi, caùchaøng hoùa nhaäp khaåu töø AÁn Ñoä vaøASEAN neáu ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàuveà xuaát xöù theo Hieäp ñònh AITIG seõñöôïc höôûng öu ñaõi cuûa Vieät Namtheo höôùng daãn taïi Thoâng tö soá58/2010/TT-BTC cuûa Boä Taøi chính.

Ngaøy 26/5/2010, Hoäi nghò ngoaïi tröôûngLieân minh chaâu AÂu (EU) vaø Hieäp hoäi caùcquoác gia Ñoâng Nam AÙ (ASEAN) naøy ñaõkeát thuùc sau moät ngaøy hoïp ôû Madrid, TaâyBan Nha. Ñoaøn Vieät Nam do Phoù Thuûtöôùng, Boä tröôûng Ngoaïi giao Phaïm GiaKhieâm daãn ñaàu, ñaõ tham döï hoäi nghò naøyvôùi tö caùch laø Chuû tòch ASEAN

Keát thuùc hoäi nghò, EU vaø ASEAN ñaõ kyù"Tuyeân boá Madrid", trong ñoù thoáng nhaátcaùc noã löïc choáng khuûng hoaûng kinh teá,taêng cöôøng hôïp taùc trong cuoäc chieán choángkhuûng boá vaø choáng phoå bieán vuõ khí haït

nhaân. Tuyeân boá laø moät böôùc tieán môùi veàhoäi nhaäp giöõa hai khu vöïc ñang coù taàm aûnhhöôûng ngaøy caøng lôùn treân tröôøng quoác teá.

Caû hai phía EU vaø ASEAN ñeàu baøy toû söïhaøi loøng veà böôùc tieán naøy.

Theo Ngoaïi tröôûng Taây Ban Nha MiguelAngel Moratinos, ñaïi dieän cho EU, thìTuyeân boá Madrid cho thaáy roõ söï hôïp taùcgiöõa EU vaø ASEAN coù taàm quan troïngchieán löôïc to lôùn, ñaëc bieät trong boái caûnhEU laø nhaø ñaàu tö chính cuûa ASEAN, chieám26% toång ñaàu tö vaøo khu vöïc naøy. OÂng naøy

cuõng keâu goïi caùc nöôùc ASEAN haõy theåhieän tình ñoaøn keát maïnh meõ hôn nöõa trongvieäc ñoái phoù vôùi khuûng hoaûng kinh teá theágiôùi vaø traùnh bò cuoán vaøo chieàu höôùng baûohoä maäu dòch ñang dieãn ra ôû nhieàu nöôùc.

Toång Thö kyù Pitsuwan nhaán maïnh EUngaøy caøng nhaän thöùc roõ taàm quan troïng cuûacaùc nöôùc ASEAN, coi ñaây laø cöûa ngoõ daãnvaøo thò tröôøng khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, theåhieän qua vieäc EU laø ñoái taùc thöông maïichieám vò trí quan troïng thöù ba ñoái vôùiASEAN.

TUYEÂN BOÁ MADRID - BÖÔÙC TIEÁN MÔÙI TRONG QUAN HEÄ EU-ASEAN

5WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Trong caùc ngaøy 14 - 18/6, ñaïi dieän thöôngmaïi 8 nöôùc trong vuøng chaâu AÙ - Thaùi BìnhDöông nhoùm hoïp taïi thaønh phoá SanFrancisco (Hoa Kyø) ñeå tham gia voøngthöông thaûo thöù hai veà Thoûa thuaän Töï domaäu dòch mang teân Ñoái taùc xuyeân ThaùiBình Döông - TPP (Trans-PacificPartnership). Noäi dung ñaøm phaùn trongVoøng naøy taäp trung vaøo boán vaán ñeà quantroïng (i) xaùc ñònh caáu truùc ñaøm phaùn môûcöûa thò tröôøng; (ii) quyeát ñònh moái quan heägiöõa TPP naøy vaø caùc hieäp ñònh thöông maïitöï do FTA maø caùc nöôùc ñaõ kyù rieâng reõ vôùinhau; (iii) xaùc ñònh caùc vaán ñeà chung nhöcaùc öu ñaõi ñoái vôùi doanh nghieäp nhoû, söïgaén keát cuûa caùc quy ñònh phaùp luaät…vaø (iv)lieät keâ caùc vaán ñeà trong caùc chöông cuûa döïthaûo Hieäp ñònh phuïc vuï cho Voøng ñaømphaùn thöù 3 döï kieán seõ toå chöùc taïi Bruneithaùng 10 naêm nay.

Ñaây laø moät thoûa thuaän ñaõ coù saün giöõa boánquoác gia trong khoái APEC laø Singapore,Brunei, New Zealand vaø Chile, nay seõ môûroäng ra theâm tröôùc maét laø cho boán nöôùckhaùc ñaõ töøng ngoû yù muoán tham gia laø VN,Hoa Kyø, UÙc vaø Peru (coøn ñöôïc bieát ñeándöôùi teân TPP+4).

Giôùi doanh nhaân Hoa Kyø ñang kyø voïngnhieàu vaøo trieån voïng maø hieäp ñònh ñangñaøm phaùn naøy coù theå môû ra cho haøng xuaátkhaåu Myõ, ñaëc bieät laø vieäc tieáp caän thòtröôøng Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông cuõng nhökhaû naêng taïo theâm nhieàu vieäc laøm taïi HoaKyø. Hoï muoán caùc nhaø thöông thuyeát coùtheå kòp thôøi tieán tôùi thoûa thuaän töø nay ñeánkhi Toång thoáng Barack Obama khai maïcHoäi nghò Thöôïng ñænh thöôøng nieân cuûakhoái APEC taïi Hawaii vaøo thaùng 11 naêm2011.

Do Hoa Kyø ñaõ coù saün nhöõng Hieäp ñònh töïdo maäu dòch vôùi Singapore, Chile, Peru vaøUÙc, ñích nhaém cuûa nhieàu nhaø xuaát khaåuMyõ qua thoûa thuaän TPP naøy chính ra laøVieät Nam. Coù theå ñaây laø lyù do giaûi thích vìsao trong chuyeán sang laøm vieäc taïi VieätNam vöøa roài cuûa Phoù Ñaïi dieän Thöôngmaïi Hoa Kyø, Ñaïi söù Demetrios Marantis,oâng naøy luoân nhaém tôùi vieäc khuyeán nghòVN tham gia TPP. Theo oâng, Vieät Namneân gia nhaäp cô cheá hôïp taùc khu vöïc ThaùiBình Döông ñeå ñaåy maïnh thöông maïi vaøtính caïnh tranh.

Ñoái vôùi Vieät Nam, vieäc tham gia hieäp ñònhTPP cuõng laø moät thaùch thöùc to lôùn vì VN

ñang taêng tröôûng nhanh choùng vaø khoù coùtheå chaáp nhaän caùc quy ñònh chaët cheõ trongvaán ñeà baûo veä moâi tröôøng vaø ngöôøi laoñoäng maø caùc thaønh vieân khaùc trong khoáisaün saøng chaáp nhaän. Ngoaøi ra, möùc ñoä môûcöûa thò tröôøng maïnh cho haøng hoùa töø caùcñoái taùc naøy cuõng gaây lo ngaïi. Tuy nhieân,lôïi ích coù theå thaáy roõ töø TPP naøy laø VieätNam coù cô hoäi tieáp caän thò tröôøng Hoa Kyøvôùi möùc thueá quan thaáp hôn nhieàu so vôùimöùc trong WTO.

Cho ñeán nay, Vieät Nam ñaõ tham gia 02Voøng ñaøm phaùn cuûa TPP (Voøng thöù nhaátdieãn ra töø 15-19/3/2010).

THAM GIA VOØNG ÑAØM PHAÙN THÖÙ 2

HIEÄP ÑÒNH TPPVIEÄT NAM

Trong hai ngaøy 5 vaø 6/7, voøng 8 cuoäc ñaømphaùn Hieäp ñònh khung veà Ñoái taùc vaø Hôïptaùc toaøn dieän (PCA) giöõa Vieät Nam vaø Lieânminh chaâu AÂu ñaõ dieãn ra taïi Haø Noäi.

Ñoaøn ñaøm phaùn Vieät Nam do Thöù tröôûngNgoaïi giao Buøi Thanh Sôn laøm Tröôûngñoaøn goàm ñaïi dieän caùc Boä, ngaønh lieân quan.

Ñoaøn ñaøm phaùn EU do Cuïc tröôûng Cuïcchaâu AÙ, Toång Vuï ñoái ngoaïi UÛy ban chaâuAÂu, James Moran laøm Tröôûng ñoaøn goàmcaùc quan chöùc cuûa UÛy ban chaâu AÂu vaø ñaïidieän Phaùi ñoaøn Lieân minh chaâu AÂu taïi HaøNoäi. Caùc ñaïi dieän cuûa caùc nöôùc thaønh vieânLieân minh chaâu AÂu taïi Haø Noäi cuõng thamdöï voøng ñaøm phaùn naøy.

Trong voøng ñaøm phaùn naøy, hai ñoaøn ñaõ thaûoluaän haàu heát caùc ñieàu khoaûn cuûa Hieäp ñònh

nhö ñieàu khoaûn Caùc nguyeân taéc chung,Kinh teá thò tröôøng, Öu ñaõi thueá quan phoåcaäp, Thueá, Di cö, Choáng phoå bieán vuõ khíhuûy dieät haøng loaït, Khaéc phuïc haäu quaûchieán tranh, Hôïp taùc luaät phaùp vaø Toøa aùnHình söï Quoác teá, Suùng nhoû vuõ khí nheï, Laoñoäng vaø ñaït ñöôïc nhieàu tieán boä ñaùng keåtrong caùc ñieàu khoaûn ñaõ thaûo luaän.

Ñaøm phaùn Hieäp ñònh khung veà Ñoái taùc vaøhôïp taùc toaøn dieän PCA giöõa EU vaø VieätNam ñöôïc khôûi ñoäng töø thaùng 6/2008, ñeánnay ñaõ ñi qua 8 Voøng ñaøm phaùn vôùi nhieàukeát quaû tích cöïc. Ñaøm phaùn ñöôïc hy voïng seõkeát thuùc vôùi vieäc kyù keát PCA chính thöùc vaøokhoaûng thaùng 10 naêm nay. Ñaây laø böôùc ñicaàn thieát vaø laø tieàn ñeà cho vieäc ñaøm phaùn kyùkeát Hieäp ñònh thöông maïi töï do EU - VieätNam voán ñang trong giai ñoaïn khôûi ñoäng.

KEÁT THUÙC VOØNG THÖÙ 8 ÑAØM PHAÙN PCA

VIEÄT NAM VAØ EU

ÑIEÅM TINCaùc ñaøm phaùn, cam keát thöông maïi môùi

6 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Theo Haõng tin Reuters, Boä tröôûngThöông maïi AÁn Ñoä ngaøy 19/7 vöøa roàicho bieát, voøng ñaøm phaùn thöông maïi theágiôùi Doha coù theå seõ chuyeån ñoäng roõ neùthôn tröôùc cuoái naêm nay, nhöng tieán trieåncuûa noù trong naêm 2011 laïi phuï thuoäc vaøokeát quaû baàu cöû giöõa nhieäm kyø vaøo thaùng11 tôùi cuûa Myõ.

Boä tröôûng Thöông maïi AÁn Ñoä RahulKhullar ñaõ tieát loä raèng, keå töø hoäi nghòkhôûi ñoäng voøng ñaøm phaùn Doha ñöôïc toåchöùc vaøo thaùng 9 naêm ngoaùi taïi AÁn Ñoäñeán nay, nhöõng yeâu caàu khoâng thöïc teácuûa Myõ ñaõ laøm giaûm ñi cô hoäi giaønh ñöôïcnhieàu tieán trieån hôn nöõa cuûa voøng ñaømphaùn Doha.

Voøng ñaøm phaùn Doha baét ñaàu töø naêm2001 ñeán nay, Myõ vaø nhöõng nöôùc ñangphaùt trieån nhö AÁn Ñoä, Trung Quoác vaøBrazil vaãn ñang toàn taïi nhieàu maâu thuaãntrong hai lónh vöïc lôùn ñoù laø gia nhaäp vaøothò tröôøng vaø thueá quan, khieán cho tieántrieån cuûa voøng ñaøm phaùn Doha lieân tuïc bògiaùn ñoaïn.

Tröôùc nhöõng daáu hieäu veà vieãn caûnh coùluùc u aùm cuûa Voøng ñaøm phaùn Doha, caùcnhaø laõnh ñaïo cuûa nhoùm G20 nöôùc gaàn

ñaây ñaõ khoâng coøn ñaët naêm 2010 laø thôøiñieåm döï kieán keát thuùc cuûa Voøng ñaømphaùn Doha, vaø cho ñeán nay vaãn chöa aánñònh ñöôïc thôøi ñieåm cuoái cuøng.

Theo Boä tröôûng Thöông maïi AÁn ÑoäRahul Khullar, tröôùc cuoäc baàu cöû giöõanhieäm kyø cuûa Myõ, Voøng ñaøm phaùn Dohasaép ñöôïc toå chöùc coù theå seõ khoâng coù"nhöõng chuyeån ñoäng thaät söï" bôûi chínhquyeàn Obama döôøng nhö chöa saün saøngcho moät thoûa thuaän thöông maïi môùi trongkhuoân khoå WTO. Thaùng 6 vöøa roài, Toångthoáng Obama keâu goïi nhöõng chuyeånbieán caên baûn cho ñaøm phaùn vaø cho raèngnhöõng gì ñang ñöôïc thaûo luaän laø quaùkhieâm toán nhöng Khullar laïi cho raèngnhöõng noã löïc cuûa Hoa Kyø ñeå thu heïp baátñoàng trong Doha thoâng qua ñaøm phaùnsong phöông vôùi nhöõng ñoái taùc coøn maâuthuaãn ñaõ "xì hôi" sau böôùc khôûi ñoäng raàmroä ban ñaàu.

Caùc cuoäc thöông löôïng trong khuoân khoåvoøng ñaøm phaùn Doha baét ñaàu dieãn ra töøcuoái naêm 2001, nhöng sau ñoù rôi vaøo beátaéc, chuû yeáu do nhöõng baát ñoàng giöõa Myõvaø caùc neàn kinh teá môùi noåi nhö AÁn Ñoä,Brazil vaø Trung Quoác.

TIEÁN TRIEÅN CUÛA VOØNG ÑAØM PHAÙN DOHACOØN PHUÏ THUOÄC VAØO ÑIEÀU GÌ?

ÑIEÅM TINTheá giôùi

7WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Tieán trình gia nhaäp WTO cuûa Nga ñaõ coùtheâm böôùc tieán môùi khi Nga ñaõ nhaänñöôïc söï uûng hoä thieän chí cuûa EU veà vaánñeà naøy sau buoåi laøm vieäc vôùi caùc quanchöùc haønh phaùp Lieân minh minh chaâuAÂu (EU) ôû Brussels (Bæ) thaùng 4 naêmnay.

OÂng Igor Shuvalov Phoù Thuû töôùng Ngacuõng nhaán maïnh neáu Myõ cuõng uûng hoäNga nhö EU thì Maùtxcôva coù theå hoaøntaát tieán trình naøy vaøo cuoái naêm nay. Caùcquan chöùc Nga seõ gaëp caùc quan chöùc Myõtrong vaøi thaùng tôùi ñeå giaûi quyeát nhöõngbaát ñoàng ñang caûn trôû tieán trình Nga gianhaäp toå chöùc thöông maïi lôùn nhaát theágiôùi naøy.

Hieän taïi, vaán ñeà thueá quan ñöôïc xem laøraøo caûn khoù khaên nhaát trong ñaøm phaùngia nhaäp WTO cuûa nöôùc naøy. Moät soá

nöôùc thaønh vieân WTO phaûn ñoái vieäc Ngataêng thueá xuaát khaåu goã vaø thueá nhaäpkhaåu moät soá loaïi haøng hoùa, trong ñoù coùoâtoâ vaø theùp. Trong khi ñoù, Nga laäp luaännhöõng bieän phaùp naøy nhaèm baûo veä neànkinh teá trong nöôùc tröôùc nhöõng taùc ñoängtöø cuoäc suy thoaùi kinh teá toaøn caàu, ñoàngthôøi tuyeân boá seõ caét giaûm thueá khi kinhteá Nga coù daáu hieäu phuïc hoài oån ñònh.

Nhöõng maâu thuaãn trong quaù trình ñaømphaùn naøy naøy khieán Nga coù luùc coù yù ñònhtöø boû keá hoaïch ñaøm phaùn gia nhaäp WTOcuûa mình, thay vaøo ñoù laø keá hoaïch ñaømphaùn gia nhaäp WTO chung vôùi Belarusvaø Kazakhstan nhö moät lieân minh thueáquan.

Cuõng trong ñôït naøy, Thöù tröôûng Ngoaïigiao phuï traùch caùc vaán ñeà chính trò cuûaMyõ William Burns cho bieát Myõ uûng hoä

maïnh meõ ôû moïi böôùc, caû veà kyõ thuaät vaøchính trò, nhaèm giuùp Nga gia nhaäp WTO.

Nga laø neàn kinh teá lôùn duy nhaát treân theágiôùi ñöùng ngoaøi WTO. Ñôn xin gia nhaäpWTO cuûa nöôùc naøy ñöôïc ñeä trình thaùng6/1993 vaø Ban coâng taùc veà vieäc Nga gianhaäp WTO ñaõ ñöôïc thaønh laäp töø thôøiñieåm ñoù nhöng ñeán nay vieäc ñaøm phaùnvaãn coøn nhieàu caûn trôû.

NGA MUOÁN HOAØN TAÁT GIA NHAÄP WTO VAØO CUOÁI NAÊM

Theo soá lieäu ñöôïc WTO coâng boá ngaøy 2/6/2010, toång trò giaù thöôngmaïi haøng hoùa toaøn theá giôùi 3 thaùng ñaàu naêm 2010 ñaõ taêng 25% so vôùicuøng kyø naêm 2009, trong ñoù toång trò giaù xuaát khaåu taêng 27%, trò giaùnhaäp khaåu thaáp hôn, ôû möùc 24%. Soá lieäu naøy cho thaáy söï giaûm nheïveà trò giaù thöông maïi so vôùi quyù cuoái naêm 2009.

Con soá naøy coù ñöôïc nhôø giao dòch thöông maïi taêng maïnh taïi caùc nöôùcchaâu Phi giaøu khoaùng saûn, caùc nöôùc Trung Ñoâng vaø Lieân Xoâ cuõ(Coäng ñoàng caùc quoác gia ñoäc laäp).

Trong quyù 1, xuaát khaåu cuûa caùc quoác gia daàu moû ñeàu taêng tröôûngmaïnh, trong ñoù Nga taêng 62%, caùc nöôùc chaâu Phi vaø Trung Ñoâng taêng53%, trong khi nhaäp khaåu cuûa caùc nöôùc naøy cuõng taêng töông öùng laø18 vaø 9%. Vieäc giaù trò xuaát khaåu cuûa caùc nöôùc naøy taêng maïnh phaûnaùnh thöïc teá giaù caùc maët haøng nguyeân, nhieân lieäu töø ñaàu naêm 2009 choñeán ñaàu naêm 2010 ñaõ taêng 40%, trong ñoù giaù daàu thoâ vaø giaù kim loaïitaêng maïnh.

Xuaát khaåu cuûa Myõ, Canada vaø Lieân minh chaâu AÂu (EU) cuõng taêngmaïnh, laàn löôït laø 20%, 24% vaø 18%, trong khi nhaäp khaåu taêng töôngöùng 21%, 22% vaø 16%.

Taïi khu vöïc chaâu AÙ, nhaäp khaåu cuûa Trung Quoác trong quyù 1 taêng 65%so vôùi cuøng kyø naêm ngoaùi vaø taêng 3% so vôùi quyù 4/2009, AÁn Ñoä taêng55%, nhoùm caùc neàn kinh teá Ñoâng AÙ goàm Hongkong (Trung Quoác),Malaysia, Haøn Quoác, Thaùi Lan vaø laõnh thoå Ñaøi Loan taêng 48% nhôøkinh teá phuïc hoài maïnh.

TRÒ GIAÙ THÖÔNG MAÏI THEÁ GIÔÙI TAÊNG 25% TRONG QUYÙ I- 2010

Bieåu ñoà 1 - Xuaát khaåu theá giôùi quyù I - 2007 ñeán quyù I - 2010

Bieåu ñoà 2: Dieãn tieán thöông maïi quyù I - 2010 cuûa 70 quoácgia chieám 90% toång trò giaù thöông maïi

ÑIEÅM TINTheá giôùi

8 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Trong thôøi gian vöøa qua, Lieân minh chaâu AÂu tuy chöa coù quyñònh chính thöùc veà vaán ñeà nguoàn goác goã nhö Lacey cuûa HoaKyø nhöng cuõng ñaõ coù moät Boä quy taéc khuyeán nghò veà vaán ñeànaøy (FLEGT).

Ngaøy 07/07/2010 vöøa qua, Nghò vieän Chaâu AÂu ñaõ thoâng quamoät quy ñònh môùi veà khai thaùc goã baát hôïp phaùp treân cô sôûFLEGT. Quy ñònh môùi naøy seõ ñöôïc ñeä trình leân Hoäi ñoàngChaâu AÂu vaø döï kieán seõ coù hieâu löïc vaøo naêm 2012 neáu ñöôïc côquan naøy thoâng qua.

Theo quy ñònh môùi naøy, goã vaø caùc saûn phaåm töø goã khai thaùctraùi pheùp seõ khoâng ñöôïc nhaäp khaåu vaø tieâu thuï taïi thò tröôøngEU. Taát caû caùc coâng ty nhaäp khaåu vaø kinh doanh goã taïi thòtröôøng EU seõ phaûi tuaân thuû yeâu caàu keâ khai chöùng minh thöïchieän quan taâm thích ñaùng, keâ khai chuoãi cung caáp ñaûm baûo goãñöôïc khai thaùc hôïp phaùp. Quy ñònh naøy cho pheùp caùc quoác giathaønh vieân coù theå aùp ñaët cheá taøi phaït vaø thaäm chí laø keát toäi ñoáivôùi haønh vi vi phaïm töø caùc nhaø saûn xuaát, nhaäp khaåu.

Moät laàn nöõa, quy ñònh naøy laïi theå hieân moái quan taâm toaøn caàuñoái vôùi goã vaø caùc saûn phaåm töø goã nhaèm töøng böôùc ngaên chaënvieäc khai thaùc goã traùi pheùp. Neáu quy ñònh naøy coù hieäu löïc, EUseõ aùp ñaët caùc nghóa vuï tuaân thuû boå sung ñoái vôùi caùc nhaø saûnxuaát vaø kinh doanh goã cuûa Vieät Nam, ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùingaønh goã Vieät Nam laïi ñoái maët vôùi nhöõng ruûi ro kinh doanhmôùi.

Ñeå doanh nghieäp goã vaø caùc ngaønh coù söû duïng goã trong saûnphaåm cuûa mình bieát veà Luaät Lacey cuõng nhö FLEGT, ngaønh26/6/2010 VCCI phoái hôïp vôùi VIFORES vaø Coâng ty luaät HoaKyø Millers&Chevalier toå chöùc Hoäi thaûo giôùi thieäu quy ñònh vaøphöông phaùp tuaân thuû. Tuy nhieân, vaãn coøn raát nhieàu caùc doanhnghieäp khaùc chöa bieát veà vaán ñeà naøy, caùc cô quan quaûn lyù vaøhieäp hoäi vaãn coøn luùng tuùng trong vieäc toå chöùc thöïc thi vieäckieåm soaùt saûn phaåm tröôùc khi xuaát khaåu theo caùc yeâu caàu cuûaLuaät naøy.

LUAÄT LACEY CUÛA HOA KYØ

FLEGT CUÛA LIEÂN MINH CHAÂU AÂU

Laø moät boä phaän cuûa Luaät Noâng nghieäp (Farm Bill) cuûa Hoa Kyø,Luaät Lacey söûa ñoåi ñöôïc thoâng qua vaø coù hieäu löïc töø naêm 2008vaø Boä Noâng nghieäp Hoa Kyø ñang tieáp tuïc chi tieát hoùa vieäc thöïcthi luaät naøy.

Cuï theå, luaät Lacey neâu hai nhoùm quy ñònh cô baûn.

Thöù nhaát, Luaät naøy caám nhaäp khaåu, xuaát khaåu, vaän chuyeån, baùn,nhaän, mua trong hoaït ñoäng thöông maïi noäi boä Hoa Kyø hoaëc giöõaHoa Kyø vôùi caùc nöôùc taát caû caùc saûn phaåm goã hoaëc coù chöùa goãkhoâng tuaân thuû caùc quy ñònh cuûa Hoa Kyø veà baûo veä nguoàn taøinguyeân goã (goã baát hôïp phaùp).

Thöù hai, Luaät naøy yeâu caàu nhaø nhaäp khaåu phaûi noäp Baûn cam keát(Declaration) neâu roõ teân loaïi goã coù trong saûn phaåm nhaäp khaåu, trògiaù nhaäp khaåu, soá löôïng goã, teân quoác gia xuaát xöù cuûa caây goã ñoáivôùi moät soá loaïi saûn phaåm (ví duï caùc maõ HTS 44 - caùc saûn phaåmgoã, HTS 66 - oâ, duø, gaäy choáng caùn goã, HTS 82 - duïng cuï caàm taycoù chöùa goã, HTS 92 ñeán 95 - nhaïc cuï, ñoà chôi, saûn phaåm thôøitrang, duïng cuï theå thao coù chöùa goã…). Treân thöïc teá, vieäc thöïc thiyeâu caàu khai baùo cuûa Luaät naøy ñöôïc trieån khai theo töøng giai ñoaïntheo möùc ñoä taêng daàn (veà soá löôïng vaø loaïi saûn phaåm coù söû duïnggoã phaûi tuaân thuû caùc yeâu caàu khai baùo môùi). Ngaøy 1/4/2010 baétñaàu moät giai ñoaïn môùi cuûa loä trình thöïc thi Lacey vôùi theâm nhieàuloaïi saûn phaåm phaûi ñaùp öùng caùc yeâu caàu khai baùo cuûa Luaät.

Vieäc vi phaïm caùc quy ñònh naøy coù theå daãn tôùi vieäc truy toá theophaùp luaät hình söï cuûa Hoa Kyø (tòch thu haøng, phöông tieän, phaïttieàn, baét giam…).

ÑIEÅM TINRaøo caûn thöông maïi ñoái vôùi haøng hoùa xuaát khaåu / Caùc quy ñònh veà nguoàn goác goã

9WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Hieäp hoäi Cheá bieán vaø Xuaát khaåu Thuûy saûn VieätNam (VASEP) cho bieát hieän nay haàu heát caùcdoanh nghieäp xuaát khaåu sang EU ñeàu gaëp khoùkhaên tröôùc nhöõng quy ñònh cuûa Hoäi ñoàng Lieânminh chaâu AÂu (EC) veà khai thaùc thuûy saûn, chöaquen ghi nhaät kyù khai thaùc thuûy saûn theo quyñònh (IUU).

Theo quy cheá Chöùng nhaän thuûy saûn khai thaùcxuaát khaåu vaøo thò tröôøng chaâu AÂu, chuû taøu khaithaùc haûi saûn phaûi ghi ñaày ñuû caùc haïng muïctrong Soå nhaät kyù khai thaùc thuûy saûn. Beân caïnhñoù, theo quy cheá, caùc coâng ty cheá bieán thuûy saûnxuaát khaåu phaûi ñaêng kyù xaùc nhaän thuûy saûn khaithaùc ñoái vôùi caùc loâ saûn phaåm ñöôïc cheá bieán töønguyeân lieäu thu mua.

Ñeå laøm ñuùng caùc quy trình thuû tuïc vaø ñöôïc xaùcnhaän cuûa Cuïc Quaûn lyù chaát löôïng noâng, laâmsaûn vaø thuûy saûn veà vaán ñeà naøy, caùc coâng ty cheábieán thuûy saûn phaûi keâ khai ñaày ñuû, nhieàu haïngmuïc; trong ñoù caùc coâng ty phaûi keâ khai khoáilöôïng thuûy saûn khai thaùc.

Theo ñaïi dieän moät soá coâng ty cheá bieán, hieännay caùc coâng ty coù haøng xuaát khaåu sang EUñang gaëp khoù khaên töø caùc khaùch haøng vì khaùchhaøng EU ñang chôø tín hieäu töø phía ñoái taùc VieätNam trong vieäc thoâng tin ñaày ñuû veà vieäc thöïchieän quy ñònh chöùng nhaän nguoàn goác thuûy saûn.

Tröôùc maét, caùc chuyeân gia ngaønh thuûy saûnkhuyeán caùo, tröôùc maét caùc doanh nghieäp caànchuyeån höôùng thò tröôøng tieâu thuï vaøo caùc nöôùcchöa coù yeâu caàu veà chöùng nhaän thuûy saûn khaithaùc nhö Nhaät Baûn, Thaùi Lan, Haøn Quoác,Canada...

Tuy nhieân veà laâu daøi, doanh nghieäp caàn tíchcöïc hoã trôï, höôùng daãn ngö daân trong vieäc ghinhaät kyù khai thaùc thuûy saûn. Beân caïnh ñoù, ngödaân caàn chuyeån phöông thöùc saûn xuaát nhoû leû,manh muùn sang phöông thöùc saûn xuaát taäp theåtheo höôùng thaønh laäp caùc toå ñoäi khai thaùc thuûysaûn; caàn phaûi thích öùng nhanh vôùi vieäc ghi nhaätkyù khai thaùc thuûy saûn ñeå taïo ñieàu kieän thuaän lôïicho vieäc tieâu thuï saûn phaåm.

QUY ÑÒNH MÔÙI VEÀ THUÛ TUÏC ÑOÁI VÔÙI XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN VAØO EU

ÑIEÅM TINRaøo caûn thöông maïi ñoái vôùi haøng hoùa xuaát khaåu

10 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Ngaøy 02 thaùng 7 naêm 2010 Toång vuï Choáng baùn phaù giaù - BoäCoâng Thöông AÁn Ñoä (DGAD) ra keát luaän cuoái cuøng khaúngñònh coù hieän töôïng baùn phaù giaù ñoái vôùi saûn phaåm ñóa ghiDVD-R vaø DVD-RW (Digital Versatile Discs -Recordable), coù maõ HS 8523, nhaäp khaåu töø Malaysia, ThaùiLan vaø Vieät Nam gaây thieät haïi cho ngaønh saûn xuaát maët haøngtöông töï cuûa nöôùc naøy.

Ñaây laø keát luaän chính thöùc trong vuï ñieàu tra maø Boä Coângthöông AÁn Ñoä tieán haønh theo Ñôn kieän cuûa Hieäp hoäi saûnxuaát ñóa quang hoïc AÁn Ñoä (Optical Disc ManufacturesWelfare Association - ODMWA) ngaøy 5/5/2009.

Trong vuï vieäc naøy, Vieät Nam chæ coù duy nhaát moät doanh nghieäp laøCoâng ty TNHH Ritek Vieät Nam tham gia quaù trình ñieàu tra vaø cungcaáp thoâng tin cho Cô quan ñieàu tra AÁn Ñoä. Do ñoù doanh nghieäp naøyñaõ ñöôïc höôûng möùc thueá suaát rieâng laø 29,75 USD/1.000 chieác. Caùcdoanh nghieäp khoâng hôïp taùc ñieàu tra seõ phaûi chòu möùc thueá chungtoaøn quoác laø 50,51 USD/1.000 chieác.

STT Quoác gia Möùc thueá

1 Coâng ty Ritek Vieät Nam 29,75 USD/1.000 chieác

2 Caùc coâng ty khaùc cuûa Vieät Nam 50,51 USD/1.000 chieác

3 Taát caû caùc coâng ty cuûa Thaùi Lan 25,98 USD/1.000 chieác

4 Taát caû caùc coâng ty cuûa Malaysia 35,92 USD/1.000 chieác

ÑÓA DVD VIEÄT NAM BÒ AÙP THUEÁ CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ TAÏI AÁN ÑOÄ

Nguoàn: Cuïc Quaûn lyù Caïnh tranh, Boä Coâng thöông

Ngaøy 1/7/2010 Toång vuï Thöông maïi - UÛy Ban chaâu AÂu(Directorate H - Trade defence) ñaõ coù thö chính thöùc göûiPhaùi ñoaøn Vieät Nam taïi Lieân minh Chaâu AÂu thoâng baùothueá choáng baùn phaù giaù (34,5%) maø cô quan naøy ñaõ aùpduïng ñoái vôùi xe ñaïp xuaát khaåu cuûa Vieät Nam töø 14/7/2005seõ ñöôïc baõi boû töø ngaøy 15/7/2010.

Vieäc dôõ boû thueá choáng baùn phaù giaù naøy tröôùc heát seõ giuùpngöôøi tieâu duøng chaâu AÂu giaûm ñöôïc gaùnh naëng thueá choángphaù giaù phaûi traû tröôùc ñaây ñoái vôùi xe ñaïp nhaäp khaåu töø VieätNam. Leänh dôõ boû thueá choáng baùn phaù giaù cuõng goùp phaàngiuùp doanh nghieäp ngaønh xe ñaïp Vieät Nam vöôït quanhöõng khoù khaên phaûi chòu trong suoát 5 naêm qua daãn ñeánnhieàu doanh nghieäp phaûi phaù saûn hoaëc duy trì saûn xuaát caàmchöøng.

Ñaây cuõng laø keát quaû cuûa nhöõng noã löïc, phoái hôïp hieäu quaûgiöõa Hieäp hoäi, doanh nghieäp - Cô quan truyeàn thoâng - Côquan quaûn lyù nhaø nöôùc trong vieäc thu thaäp thoâng tin, giaûithích veà thöïc traïng, khoù khaên cuûa ngaønh xe ñaïp Vieät Namtôùi cô quan ñieàu tra choáng baùn phaù giaù cuûa chaâu AÂu, nhôøñoù giuùp cô quan naøy coù nhöõng thoâng tin khaùch quan, trungthöïc vaø coù keát luaän coâng baèng veà vuï vieäc naøy.

Ngaøy 9/4/2010, UÛy ban Thöông maïi quoác teá Hoa Kyø (USITC) ñaõ hoïpvaø boû phieáu quyeát ñònh seõ xem xeùt cuoái kyø veà thueá choáng baùn phaù giaùñoái vôùi toâm ñoâng laïnh nhaäp khaåu töø Vieät Nam, Brazil, Trung Quoác,AÁn ñoä, Thaùi Lan.Vieäc xem xeùt naøy nhaèm xaùc ñònh lieäu coù thieät haïi vaø lieäu coù tieáp tuïchoaëc taùi dieãn vieäc baùn phaù giaù toâm hay khoâng neáu nhö dôõ boû thueáchoáng baùn phaù giaù.

Theo quy ñònh cuûa Hoa Kyø, thueá choáng baùn phaù giaù ñöôïc aùp duïngtrong voøng 5 naêm vaø seõ ñöôïc raø soaùt laïi (raø soaùt hoaøng hoân) ñeå xemxeùt chaám döùt hay tieáp tuïc aùp duïng theâm 5 naêm nöõa. Trong tröôøng hôïpBoä Thöông maïi Hoa Kyø vaø USITC cuøng ra quyeát ñònh raèng vieäc huûyboû thueá choáng baùn phaù giaù seõ laøm taùi dieãn vieäc baùn phaù giaù gaây thieäthaïi ñaùng keå cho ngaønh saûn xuaát noäi ñòa Hoa Kyø thì thueá naøy seõ ñöôïcduy trì tieáp 5 naêm nöõa.

Toâm Vieät Nam nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø ñaõ bò aùp thueá choáng baùn phaùgiaù töø naêm 2005 ñeán nay.

CHAÁM DÖÙT THUEÁ CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙÑOÁI VÔÙI XE ÑAÏP VIEÄT NAM ÔÛ EU

HOA KYØ RAØ SOAÙT CUOÁI KYØ THUEÁ CHOÁNGBAÙN PHAÙ GIAÙ ÑOÁI VÔÙI TOÂM VIEÄT NAM

Möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi maët haøng ñóa ghi DVD-R vaø DVD-RW (maõ HS 8523) xuaát khaåu vaøo AÁn Ñoä

ÑIEÅM TINTranh chaáp thöông maïi quoác teá coù lieân quan ñeán Vieät Nam

(Ngu

oàn: w

ww

.wto

.org

)

11WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Ngaøy 15/04/2010, UÛy ban Thöông maïi Quoác teá Hoa Kyø (USITC)ñaõ coâng boá keát luaän cuoái cuøng khaúng ñònh veà thieät haïi trong cuoäcñieàu tra choáng baùn phaù giaù vaø choáng trôï caáp ñoái vôùi saûn phaåm tuùinhöïa polyethylene ñöïng haøng baùn leû (coù maõ Haûi quan Hoa Kyø laø3923.21.0085) nhaäp khaåu töø Vieät Nam. Tröôùc ñoù, vaøo cuoái thaùng3/2010 Boä Thöông maïi Hoa kyø (DOC) ñaõ coù keát luaän cuoái cuøngkhaúng ñònh tuùi nhöïa nhaäp khaåu töø Vieät Nam, Indonesia vaø ÑaøiLoan ñaõ bò baùn phaù giaù taïi thò tröôøng Hoa Kyø vaø ngaønh saûn xuaát tuùinhöïa cuûa Vieät Nam ñaõ nhaän ñöôïc trôï caáp töø chính phuû.

Keát luaän khaúng ñònh naøy ñöôïc USITC ñöa ra töø keát quaû boû phieáucuûa caùc uûy vieân vôùi tyû leä 5-1. Caên cöù vaøo keát luaän cuoái cuøng khaúngñònh cuûa USITC, DOC ñaõ ban haønh möùc thueá choáng baùn phaù giaùchính thöùc ñoái vôùi tuùi nhöïa nhaäp khaåu töø Indonesia vaø Ñaøi Loan,rieâng tuùi nhöïa Vieät Nam seõ phaûi chòu caû thueá choáng baùn phaù giaù vaøthueá choáng trôï caáp.

Theo quy ñònh cuûa Hoa Kyø, khi caû USITC vaø DOC coù keát luaänkhaúng ñònh cuoái cuøng trong cuoäc ñieàu tra choáng baùn phaù giaù, choángtrôï caáp thì Boä tröôûng Thöông maïi Hoa Kyø seõ töï ñoäng ra leänh aùpduïng bieän phaùp choáng baùn phaù giaù, choáng trôï caáp lieân quan.

Nhö vaäy, vuï ñieàu tra choáng trôï caáp vaø vuï ñieàu tra choáng baùn phaùgiaù cuûa Hoa Kyø ñoái vôùi tuùi nhöïa Vieät Nam ñaõ chaám döùt giai ñoaïnñieàu tra goác. Keå töø thaùng 5/2010, caùc doanh nghieäp xuaát khaåu tuùinhöïa PE Vieät Nam ñi Hoa Kyø seõ phaûi noäp thueá choáng baùn phaù giaù,choáng trôï caáp vôùi möùc taïm thôøi theo keát luaän cuoái cuøng cuûa DOC.Möùc thueá chính thöùc seõ ñöôïc xaùc ñònh sau khi DOC tieán haønh ñieàutra haønh chính khi leänh aùp thueá ñöôïc aùp duïng troøn naêm.

Ngaøy 18/5/2010, cô quan giaûi quyeát tranh chaáp WTO (DSB) ñaõthaønh laäp ban hoäi thaåm ñeå giaûi quyeát ñôn kieän cuûa Vieät Nam.

Ñaây laø dieãn bieán môùi nhaát cuûa vuï vieäc do Vieät Nam khôûi xöôùngngaøy ngaøy 01/02/2010 baèng yeâu caàu tham vaán vôùi Hoa Kyø lieânquan ñeán caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù maø nöôùc naøy aùpduïng ñoái vôùi saûn phaåm toâm nöôùc aám ñoâng laïi (frozen warmwa-ter shrimp) nhaäp khaåu töø Vieät Nam maø Vieät Nam cho laø viphaïm WTO.

Cuï theå, Vieät Nam yeâu caàu tham vaán veà caùc phöông phaùp tínhtoaùn cuûa Boä Thöông maïi Hoa Kyø trong caùc cuoäc raø soaùt haønhchính haøng naêm vaø raø soaùt ñoái vôùi caùc nhaø xuaát khaåu môùi, cuõngnhö caùc quy ñònh phaùp luaät, quy trình thuû tuïc haønh chính cuûaHoa Kyø veà choáng baùn phaù giaù trong ñoù coù phöông phaùp tínhbieân ñoä phaù giaù gaây tranh caõi Zeroing.

Vieät Nam cho raèng Hoa Kyø ñaõ vi phaïm caùc nghóa vuï cuûa nöôùcnaøy theo:

- Ñieàu I, II, VI:1 vaø VI:2 cuûa GATT 1994- Moät soá ñieàu khoaûn trong Hieäp ñònh ADA- Ñieàu XVI:4 cuûa Hieäp ñònh WTO vaø- Nghò ñònh thö gia nhaäp WTO cuûa Vieät Nam

EU vaø Nhaät Baûn (ngaøy 12/02/2010), Thaùi Lan (15/02/2010)yeâu caàu ñöôïc tham gia vaøo cuoäc tham vaán vôùi tö caùch Caùc beânthöù ba.

Tham vaán khoâng thaønh coâng, do ñoù ngaøy 07/04/2010 Vieät Namñaõ yeâu caàu WTO thaønh laäp Ban Hoäi thaåm giaûi quyeát tranh chaápvuï vieäc naøy.

EU, Nhaät Baûn, Haøn Quoác, Mexico vaø Haøn Quoác baûo löu quyeàntham gia vaøo vuï kieän vôùi tö caùch laø caùc beân thöù ba. Sau ñoù, ñeánlöôït Trung Quoác vaø AÁn Ñoä yeâu caàu tham gia vaøo vuï kieän vôùitö caùch caùc beân thöù ba.

DSB cuõng ñaõ thaønh laäp moät ban hoäi thaåm ñeå ra phaùn quyeát veàvuï Trung Quoác kieän Lieân minh Chaâu AÂu (EU) lieân quan ñeánthueá choáng baùn phaù maø EU aùp ñaët ñoái vôùi giaøy nhaäp khaåu töøTrung Quoác. Theo phía Trung Quoác, ñoäng thaùi cuûa EU gaâythieät haïi nghieâm troïng cho ngaønh coâng nghieäp ñoùng giaøy cuûaTrung Quoác, trong khi EU tuyeân boá saün saøng baûo veä nhöõngbieän phaùp maø hoï cho laø phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa WTO.

HOA KYØ CHÍNH THÖÙC AÙP THUEÁ CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ VAØ CHOÁNG TRÔÏ CAÁP ÑOÁI VÔÙI TUÙI NHÖÏA PE VIEÄT NAM

WTO LAÄP BAN HOÄI THAÅMGIAÛI QUYEÁT ÑÔN KIEÄN CUÛA VIEÄT NAM

ÑIEÅM TINTranh chaáp thöông maïi quoác teá coù lieân quan ñeán Vieät Nam

10 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

ÑIEÅM TINPhoûng vaán

Vieät Nam ñaõ laø thaønh vieân cuûa Toå chöùcThöông maïi Theá giôùi WTO ñöôïc 3 naêm.Vieät Nam cuõng ñang tieáp tuïc tham giañaøm phaùn ñeå thieát laäp neân caùc khu vöïcthöông maïi töï do, cuøng luùc vaãn ñang thöïchieän caùc thoaû thuaän thöông maïi songphöông vaø ña phöông khaùc.

Trong quaù trình naøy, chuùng ta ñaõ thöïc söïchuû ñoäng hay chöa trong vieäc baûo veä neànsaûn xuaát trong nöôùc tröôùc söùc eùp caïnhtranh töø beân ngoaøi? Chuùng ta neân thöïchieän toaøn boä hay thöïc hieän moät caùch khoânkheùo nhöõng thoaû thuaän ñaõ kyù keát?

Ñeå tìm caâu traû lôøi cho nhöõng vaán ñeà naøy,chuùng toâi ñaõ coù cuoäc phoûng vaán vôùi TSNguyeãn Thò Thu Trang, Trung taâm WTOcuûa Phoøng Thöông maïi vaø Coâng nghieäpVieät Nam.

Thöa baø, baø ñaùnh giaù nhö theá naøo veà möùcñoä chuû ñoäng cuûa Vieät Nam trong vieäc baûoveä neàn saûn xuaát trong nöôùc, baûo veä ngöôøitieâu duøng trong quaù trình chuùng ta môûcöûa thò tröôøng?Ñaây laø moät caâu hoûi hay maø khoâng phaûi luùcnaøo chuùng ta cuõng daønh söï quan taâmñuùng möùc. Toâi nhôù hoài môùi vaøo WTO, ñaõkhoâng ít yù kieán cho raèng khoâng neân ñeà

caäp tôùi vaán ñeà naøy bôûi WTO laø töï dothöông maïi, noùi caâu chuyeän baûo hoä coù leõlaø hôi laïc ñieäu.

Nhöng chuùng ta bieát raèng WTO keâu goïi töïdo nhöng chính WTO cuõng cho pheùpnhöng coâng cuï ñeå baûo veä moät caùch hôïp lyùngaønh saûn xuaát trong nöôùc. Gioáng nhö nhaøphaûi coù cöûa, môû cöûa cho thoaùng maùt, ñoùncôn gioù laønh nhöng luùc caàn cuõng phaûiñoùng cöûa choáng baõo taùp. Caùc nöôùc khaùccuõng laøm vaäy (chuùng ta ñaõ phaûi chöùngkieán vieäc baûo hoä naøy qua nhöõng raøo caûnmaø haøng xuaát khaåu Vieät Nam phaûi ñoáimaët trong thôøi gian qua). Vì vaäy vieäcchuùng ta ñaët ra vaán ñeà baûo veä ngaønh saûnxuaát noäi ñòa tröôùc söùc eùp nhaäp khaåu naøy laøhoaøn toaøn hôïp lyù vaø hôïp phaùp theo WTO.

Thöïc teá thì khoâng phaûi chuùng ta chöa nghótôùi chuyeän naøy. Ngay töø tröôùc khi gianhaäp WTO, Nhaø nöôùc ta cuõng ñaõ thoángnhaát quan ñieåm caàn phaûi coù coâng cuï baûoveä haøng noäi ñòa tröôùc khi cam keát môû cöûathò tröôøng theo WTO. Vì vaäy chuùng ta ñaõcoù caùc Phaùp leänh veà phoøng veä thöông maïi(choáng baùn phaù giaù, choáng trôï caáp, töï veä)töø nhöõng naêm 2004. Sau 2007, nhöõng vaênbaûn cuï theå hoùa, nhaèm ñaûm baûo khaû naênghieän thöïc hoùa caùc coâng cuï naøy cuõng ñaõ

ñöôïc ban haønh. Vaán ñeà laø nhaän thöùc cuûadoanh nghieäp chöa ñaày ñuû ñeå coù theå söûduïng coâng cuï naøy. Ngoaøi ra nhöõng cô cheánhaèm taïo ñieàu kieän ñeå söû duïng nhöõngcoâng cuï naøy döôøng nhö coøn thieáu vaéng.Laáy ví duï veà cô cheá kieän choáng baùn phaùgiaù, ñeå ñi kieän ngaønh saûn xuaát noäi ñòa phaûicoù ñöôïc nhöõng thoâng tin veà soá löôïng, giaùnhaäp khaåu cuûa haøng hoùa töông töï vaøo VieätNam trong khi nhöõng thoâng tin naøy hieänlaïi ñang thuoäc daïng thoâng tin maø cô quanHaûi quan kieåm soaùt vaø khoâng coâng khai.Cuõng nhö vaäy, cô quan thoáng keâ vaø caùc côquan quaûn lyù ngaønh cuõng khoâng cho pheùptieáp caän nhöõng thoâng tin veà tình hìnhchung cuûa ngaønh (tyû leä toàn kho, thaátnghieäp, tình hình saûn xuaát…) trong khi neáuthieáu nhöõng thoâng tin naøy thì ngaønh saûnxuaát noäi ñòa khoâng theå khôûi kieän choángbaùn phaù giaù.

Ngoaøi nhöõng coâng cuï roõ raøng laø ñeå baûo veängaønh saûn xuaát noäi ñòa ra, neáu chuùng tanhìn ra nöôùc ngoaøi, coù theå thaáy hoï coùnhöõng caùch khaùc nhau ñeå baûo veä saûn xuaátnoäi ñòa, cuøng luùc vôùi vieäc baûo veä nhöõnglôïi ích coâng coäng khaùc (nhö moâi tröôøng,tính maïng con ngöôøi. Ví duï veà caùc raøo caûnkyõ thuaät trong thöông maïi nhö Ñaïo luaätLacey (veà khai baùo nguoàn goác goã) cuûa

HOÄI NHAÄP KHOÂN KHEÙO?

13WWW.TRUNGTAMWTO.VN

ÑIEÅM TINPhoûng vaán

Hoa Kyø hay ñaïo luaät Reach (veà tieâuchuaån hoùa chaát) cuûa EU… Veà maûng naøythì döôøng nhö chuùng ta chöa laøm ñöôïcnhieàu, haøng raøo kyõ thuaät vaø veä sinh dòchteã coøn loûng leûo caû trong quy ñònh laãn kieåmsoaùt thöïc thi, haøng hoùa keùm chaát löôïngvaãn coù ñöôøng roäng môû vaøo Vieät Nam vaøcaùc lôïi ích coâng coäng cuõng nhö ngaønh saûnxuaát noäi ñòa cuûa chuùng ta ñeàu khoâng ñöôïcbaûo veä. Bôûi vaäy coù leõ coøn khaù nhieàu ñieàuphaûi hoïc hoûi ñeå coù theå töï haøo raèng VieätNam baûo veä toát quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùpcuûa saûn xuaát noäi ñòa.

Ngay sau khi Hieäp ñònh thöông maïi töï doTrung Quoác - ASEAN (ACFTA) coù hieäulöïc ñaày ñuû ngaøy 1/1/2010 ñoái vôùi 6 nöôùcASEAN, ôû Indonesia vaø Philippines ñaõ coùnhieàu hieäp hoäi, hoäi ñoaøn vaø caû caùc côquan quaûn lyù leân tieáng yeâu caàu Chính phuûluøi thôøi gian thöïc hieän moät soá ñieàu khoaûntrong ACFTA, nhaèm giaûm bôùt söùc eùp chosaûn xuaát trong nöôùc. Baø coù cho raèng vieäcñoøi trì hoaõn caùc hieäp ñònh coù phaûi laø hìnhthöùc hoäi nhaäp khoân ngoan khoâng, neântieáp tuïc baûo hoä hay thay vaøo ñoù neân baéttay vaøo cô caáu laïi neàn kinh teá vaø khaécphuïc nhöõng toàn taïi yeáu keùm noäi taïi?Caù nhaân toâi cho raèng gioáng nhö hoïc troø ñihoïc, khoâng phaûi hoïc thuoäc laøu laøu maø toát,vaán ñeà laø hoïc troø ñoù coù bieát aùp duïng thöïcteá theá naøo khoâng. Hoäi nhaäp cuõng nhö vaäy,thöïc thi ñaày ñuû caùc cam keát laø toát. Vaøtrong tröôøng hôïp nhö cam keát WTOchaúng haïn, chuùng ta thöïc thi cuõng laø ñieàukieän ñeå töï hoaøn thieän mình. Nhöng coù leõñaõ ñeán luùc chuùng ta phaûi laø moät "hoïc sinhsaùng taïo", phaûi laøm sao ñeå vaän dung thaättoát caùc cam keát ñoù, aùp duïng theo moät caùchlinh hoaït naøo ñoù ñeå vöøa ñaûm baûo cam keátvöøa baûo veä toái ña lôïi ích noäi ñòa. Taïi saoWTO nhieàu tranh chaáp ñeán theá (400 vuï

trong 15 naêm)? Bôûi coù nhieàu nöôùc ñaõ vaänduïng cam keát theo caùc caùch khaùc nhau coùlôïi cho doanh nghieäp mình vaø bò kieän. Vaøñaâu phaûi 400 vuï ñoù nöôùc bò kieän ñeàu thuakieän? Ñieàu ñoù cho thaáy neáu ta khoâng linhhoaït, ngöôøi thieät laø doanh nghieäp cuûa ta.Ñoøi trì hoaõn vieäc thöïc hieän hieäp ñònh coùtheå laø moät giaûi phaùp, nhöng taát nhieânkhoâng phaûi giaûi phaùp duy nhaát, cuõngkhoâng phaûi giaûi phaùp khaû thi nhaát. Vì vaäykhoâng neân chæ ñaët ra vaán ñeà naøy maø neânnhìn toång theå caùc khaû naêng aùp duïng linhhoaït coù theå söû duïng.

Ngoaøi ra, coù leõ khoâng neân ñaët ra löïa choïnduy nhaát: hoaëc trì hoaõn hieäp ñònh hoaëc laøkhaéc phuïc yeáu keùm noäi taïi. Taïi sao laïi laølöïa choïn moät trong hai? Coù ai caám chuùngta cuøng luùc löïa choïn caû hai ñaâu? Bôûi ñaâyñaâu phaûi vaán ñeà coù tính chaát loaïi tröø. Coønvieäc caûi caùch theå cheá, naâng cao naêng löïccaïnh tranh cuûa neàn kinh teá, cuûa caùc doanhnghieäp thì khoâng phaûi laø löïa choïn maø laøyeâu caàu cuûa caû quaù trình hoäi nhaäp maøchuùng ta buoäc thöïc hieän trong moïi hoaøncaûnh.

Toâi muoán nhaán maïnh laø vaän duïng linhhoaït cam keát coù theå ôû caùc möùc khaùc nhauvaø tuøy hoaøn caûnh, yeâu caàu chuùng ta coù theålöïa choïn nhöõng caùch thöùc khaùc nhau. Víduï thay vì hoaõn thöïc thi nghóa vuï môû cöûa,moät soá nöôùc ñaõ söû duïng bieän phaùp chaët veàxuaát xöù, keát quaû laø cöûa môû ñoù nhöngkhoâng phaûi haøng naøo cuõng vaøo ñöôïc.Hoaëc ôû vaøi nöôùc khaùc, ñieàu kieän kyõ thuaätngaët ngheøo cuõng khieán luoàng haøng nhaäpkhaåu bò chaën laïi duø thueá quan ñaõ ñöôïc caétgiaûm toái ña…Caùc nöôùc ñi tröôùc ñaõ coù nhieàucaùch thöùc maø ôû moät möùc ñoä naøo ñoù chuùngta coù theå hoïc taäp, aùp duïng phuø hôïp vôùihoaøn caûnh vaø cam keát cuûa Vieät Nam.

Beân caïnh nhöõng baên khoaên veà vieäc thöïcthi cam keát theá naøo, chuùng ta vaãn ñangtieáp tuïc ñaøm phaùn nhöõng cam keát môùi (víduï caùc hieäp ñònh thöông maïi töï do vôùi Chileâ, EU, TPP…). Theo Baø, vieäc tham giacaùc hieäp ñònh thöông maïi töï do khu vöïcnaøy coù phaûi laø caàn thieát khoâng? Vaø coùcaùch thöùc naøo ñeå vieäc ñaøm phaùn coù chaátlöôïng toát hôn?Toâi cho raèng vieäc chuùng ta gia nhaäp WTOlaø daáu moác quan troïng cho vieäc hoaønthaønh moät giai ñoaïn hoäi nhaäp, hoäi nhaäptheo chieàu roäng. Hoäi nhaäp theo chieàu saâucoù theå xem laø hoäi nhaäp thoâng qua caùcFTAs. Chieàu roäng thì ít löïa choïn. Nhöngchieàu saâu thì phaûi löïa choïn. Khoâng phaûi

moïi thò tröôøng chuùng ta ñeàu caàn FTAs, tacaàn FTAs vôùi nhöõng thò tröôøng lôùn, thöïcteá hoaëc tieàm naêng vôùi nhöõng theá maïnhcaïnh tranh khaùc bieät vôùi chuùng ta. Cuõngnhö vaäy khoâng phaûi moïi maët haøng ñeàucaàn FTAs, ta caàn FTA vôùi nhöõng maëthaøng coù khaû naêng xuaát khaåu maïnh vaø keømvôùi ñoù laø vieäc dôõ boû caùc raøo caûn coù theåkhieán tieàm naêng naøy bò haïn cheá. Vì vaäy,vieäc xaùc ñònh neân ñaøm phaùn FTA naøo, vôùiai, ôû möùc ñoä naøo caàn phaûi ñöôïc caân nhaécthaän troïng. Phaûi coù nguyeân taéc ñaùnh giaù,coù ñònh höôùng ñaøm phaùn. Coù nguyeân taécvaø ñònh höôùng roài thì phaûi coù quy trìnhthöïc hieän minh baïch, quy cuû. Neáu chuùngta ñaøm phaùn ñaùnh ñoåi vieäc môû cöûa thòtröôøng noäi ñòa ñeå thaâm nhaäp thò tröôøngnöôùc ngoaøi nhöng doanh nghieäp laïi khoângtheå hay khoâng bieát taän duïng cô hoäi thaâmnhaäp thò tröôøng nöôùc ngoaøi thì ta laø beânthua thieät. Vì vaäy quy trình hoaïch ñònhchính saùch, ñaøm phaùn ñoù baét buoäc phaûi coùgiai ñoaïn laáy yù kieán doanh nghieäp, bôûi hoïlaø ngöôøi hieåu roõ nhaát veà thò tröôøng tieàmnaêng, veà maët haøng tieàm naêng vaø khaû naêngcaïnh tranh tieàm naêng.

Toâi chöa thaáy coù vaên baûn naøo quy ñònh ñeåxem xeùt coù kyù FTA vôùi nöôùc A, B, C thìphaûi caân nhaéc nhöõng yeáu toá naøo. Toâi chænghe thaáy Chuû tòch nöôùc, Thuû töôùng ñithaêm caùc nöôùc vaø tuyeân boá thaønh laäpNhoùm coâng taùc veà FTAs, coù nghóa laø chæbieát khi chuùng ta coù chuû tröông roài maøkhoâng bieát laøm theá naøo ñeå ra chuû tröôngñoù. Vieäc ñaøm phaùn sau ñoù cuõng laø do caùccô quan ñi ñaøm phaùn thöïc hieän, chöa coù yùkieán cuûa doanh nghieäp.

Trung taâm WTO cuûa chuùng toâi coù moät UÛyban, UÛy ban Tö vaán chính saùch thöôngmaïi quoác teá, ñöôïc thaønh laäp cuõng nhaèmmuïc ñích ñeå giuùp Chính phuû coù ñöôïcphöông aùn hoäi nhaäp phaûn aùnh toát nhaát nhucaàu thöïc teá cuûa doanh nghieäp vaø neàn kinhteá. Cuï theå, chuùng toâi mong UÛy ban naøy seõlaø moät caàu noái giöõa coäng ñoàng doanhnghieäp vôùi nhöõng ngöôøi ñi ñaøm phaùn ñeångöôøi ñi ñaøm phaùn coù theâm thoâng tin thöïcteá, doanh nghieäp coù theâm thoâng tin ñònhhöôùng. Cô cheá coâng - tö coù theå giuùp chuùngta caûi thieän chaát löôïng hoäi nhaäp, khieán caùccam keát phaûn aùnh toát hôn nhu caàu trongnöôùc vaø doanh nghieäp cuõng chuû ñoäng hôntrong quaù trình hoäi nhaäp.

Xin traân troïng caûm ôn Baø!

THU HAÈNG thöïc hieän

14 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Coâng öôùc Vieân naêm 1980 veà hôïp ñoàng mua baùnhaøng hoùa quoác teá (vieát taét laø Coâng öôùc Vieân 1980 vaøvieát taét theo tieáng Anh laø CISG - Convention onContracts for the International Sale of Goods) laømoät trong nhöõng coâng öôùc quoác teá veà thöông maïiñöôïc pheâ chuaån vaø aùp duïng roäng raõi nhaát hieän nay,vôùi 74 thaønh vieân öôùc tính CISG ñieàu chænh khoaûng3/4 giao dòch thöông maïi quoác teá.

Vieät Nam hieän chöa phaûi thaønh vieân cuûa Coâng öôùctrong khi giao dòch thöông maïi quoác teá ñang ngaøycaøng trôû thaønh moät phaàn heát söùc quan troïng trongneàn kinh teá nöôùc ta (bao goàm caû xuaát khaåu vaø nhaäpkhaåu haøng hoùa).

Söï chaäm treã naøy lieäu coù khieán chuùng ta maát ñi nhieàucô hoäi? Lieäu raèng coù nhöõng ruûi ro gì ñaèng sau vieäcgia nhaäp khieán chuùng ta e ngaïi? Caùc nöôùc khaùc ñaõxöû lyù nhöõng khoù khaên ñoù nhö theá naøo ñeå baét laáynhöõng cô hoäi töø CISG? Chuû ñeà Baûn tin laàn naøy seõñöa ra nhöõng caâu traû lôøi sô boä veà vaán ñeà naøy.

Vieät Nam VEÀ HÔÏP ÑOÀNG MUA BAÙN HAØNG HOÙA QUOÁC TEÁ

VAØ COÂNG ÖÔÙC VIEÂN 1980

16 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

CHUYEÂN ÑEÀ

Coâng öôùc Vieân 1980 cuûa Lieân HôïpQuoác veà hôïp ñoàng mua baùn haøng hoùaquoác teá (vieát taét theo tieáng Anh laø CISG-Convention on Contracts for theInternational Sale of Goods) ñöôïc soaïnthaûo bôûi UÛy ban cuûa Lieân Hôïp Quoác veàLuaät thöông maïi quoác teá (UNCITRAL)trong moät noã löïc höôùng tôùi vieäc thoángnhaát nguoàn luaät aùp duïng cho hôïp ñoàngmua baùn haøng hoaù quoác teá.

Treân thöïc teá, noã löïc thoáng nhaát nguoàn luaätaùp duïng cho hôïp ñoàng mua baùn haøng hoùaquoác teá ñaõ ñöôïc khôûi xöôùng töø nhöõng naêm30 cuûa theá kyû 20 bôûi Unidroit (Vieännghieân cöùu quoác teá veà thoáng nhaát luaät tö).Unidroit ñaõ cho ra ñôøi hai Coâng öôùc LaHaye naêm 1964: moät Coâng öôùc coù teân laø"Luaät thoáng nhaát veà thieát laäp hôïp ñoàngmua baùn quoác teá caùc ñoäng saûn höõu hình",Coâng öôùc thöù hai laø veà "Luaät thoáng nhaátcho mua baùn quoác teá caùc ñoäng saûn höõuhình".

Tuy vaäy, hai Coâng öôùc La Haye naêm1964 treân thöïc teá raát ít ñöôïc aùp duïng vìnhieàu lyù do (chuû yeáu lieân quan ñeán nhöõngbaát caäp veà noäi dung).

Naêm 1968, treân cô sôû yeâu caàu cuûa ña soácaùc thaønh vieân Lieân Hôïp Quoác veà moätkhuoân khoå môùi, môû roäng ra caùc nöôùc coùneàn phaùp lyù, kinh teá chính trò khaùc nhau,UNCITRAL ñaõ khôûi xöôùng vieäc soaïn

thaûo moät Coâng öôùc thoáng nhaát veà phaùpluaät noäi dung aùp duïng cho hôïp ñoàng muabaùn haøng hoùa quoác teá nhaèm thay theá chohai Coâng öôùc La Haye naêm 1964.

Ñöôïc soaïn thaûo döïa treân caùc ñieàu khoaûncuûa hai Coâng öôùc La Haye, song Coângöôùc Vieân 1980 coù nhöõng ñieåm ñoåi môùi vaøhoaøn thieän cô baûn. Coâng öôùc naøy ñöôïcthoâng qua taïi Vieân (AÙo) ngaøy 11 thaùng 04naêm 1980 taïi Hoäi nghò cuûa UÛy ban cuûaLieân hôïp quoác veà Luaät thöông maïi quoácteá vôùi söï coù maët cuûa ñaïi dieän cuûa khoaûng60 quoác gia vaø 8 toå chöùc quoác teá. CISG coùhieäu löïc töø ngaøy 01/01/1988 (khi coù 10quoác gia pheâ chuaån, theo Ñieàu 99 cuûaCoâng öôùc).

Coù hieäu löïc töø ngaøy 01/01/1988, cho ñeánnay, CISG ñaõ trôû thaønh moät trong caùccoâng öôùc quoác teá veà thöông maïi ñöôïc pheâchuaån vaø aùp duïng roäng raõi nhaát. Trongphaïm vi heïp hôn, so vôùi caùc coâng öôùc ña

VAØ LYÙ GIAÛITHAØNH COÂNG

COÂNG ÖÔÙC VIEÂN 1980 (CISG)

TS ÑINH THÒ MYÕ LOANUÛy ban Tö vaán Chính saùch Thöông maïi Quoác teá - VCCI

phöông khaùc veà mua baùn haøng hoùa (nhöcaùc coâng öôùc Hague 1964), CISG laø Coângöôùc quoác teá coù quy moâ lôùn hôn haún veà soáquoác gia tham gia vaø möùc ñoä ñöôïc aùpduïng. Vôùi 74 quoác gia thaønh vieân, öôùctính Coâng öôùc naøy ñieàu chænh caùc giaodòch chieám ñeán ba phaàn tö thöông maïihaøng hoùa theá giôùi. Trong danh saùch 74quoác gia thaønh vieân cuûa Coâng öôùc Vieân1980, coù söï goùp maët cuûa caùc quoác giathuoäc caùc heä thoáng phaùp luaät khaùc nhau,caùc quoác gia phaùt trieån cuõng nhö caùc quoácgia ñang phaùt trieån, caùc quoác gia tö baûnchuû nghóa cuõng nhö caùc quoác gia theoñöôøng loái xaõ hoäi chuû nghóa naèm treân moïichaâu luïc. Haàu heát caùc cöôøng quoác veà kinhteá treân theá giôùi (Hoa Kyø, Phaùp, Ñöùc,Canada, Australia, Nhaät Baûn…) ñeàu ñaõtham gia CISG.

Söï thaønh coâng cuûa Coâng öôùc Vieân 1980ñöôïc khaúng ñònh trong thöïc tieãn vôùi hôn2500 vuï tranh chaáp ñaõ ñöôïc Toøa aùn vaøtroïng taøi caùc nöôùc/quoác teá giaûi quyeát coùlieân quan ñeán vieäc aùp duïng vaø dieãn giaûiCoâng öôùc Vieân 1980 ñöôïc baùo caùo. Ñieåmcaàn nhaán maïnh laø 2500 vuï vieäc naøy khoângchæ phaùt sinh taïi caùc quoác gia thaønh vieân.Taïi caùc quoác gia chöa phaûi laø thaønh vieân,Coâng öôùc vaãn ñöôïc aùp duïng, hoaëc do caùcbeân trong hôïp ñoàng löïa choïn Coâng öôùcVieân 1980 nhö laø luaät aùp duïng cho hôïpñoàng, hoaëc do caùc toøa aùn, troïng taøi daãnchieáu ñeán ñeå giaûi quyeát tranh chaáp. Nhieàudoanh nhaân taïi caùc quoác gia chöa phaûi laøthaønh vieân CISG ñaõ töï nguyeän aùp duïngCISG cho caùc giao dòch thöông maïi quoácteá cuûa mình, bôûi vì hoï thaáy ñöôïc nhöõng öuvieät cuûa CISG so vôùi luaät quoác gia.

Vai troø cuûa CISG coøn theå hieän ôû choãCISG laø nguoàn tham khaûo quan troïng cuûaBoä nguyeân taéc UNIDROIT veà hôïp ñoàngthöông maïi quoác teá (PICC) vaø Caùcnguyeân taéc cuûa Luaät Hôïp ñoàng Chaâu AÂu(PECL). Treân cô sôû neàn taûng cuûa CISG,caùc nguyeân taéc naøy ñaõ trôû thaønh caùc vaênbaûn thoáng nhaát luaät quan troïng veà hôïpñoàng, ñöôïc nhieàu quoác gia vaø doanh nhaântham khaûo vaø söû duïng trong caùc giao dòchthöông maïi quoác teá.

Naêm 2008 ñaùnh daáu söï thaønh coâng môùicuûa Coâng öôùc Vieân 1980 taïi Chaâu AÙ, khimaø Nhaät Baûn tham gia Coâng öôùc naøy. Vôùiaûnh höôûng maïnh meõ vaø roäng lôùn veàthöông maïi haøng hoùa cuûa Nhaät Baûn ôûChaâu AÙ vaø treân theá giôùi, caùc chuyeân giadöï baùo vieäc Nhaät Baûn- neàn kinh teá huøngmaïnh nhaát Chaâu AÙ gia nhaäp Coâng öôùc

Vieân 1980 seõ keùo theo nhieàu hoà sô gianhaäp hay pheâ chuaån töø caùc quoác gia khaùc,ñaëc bieät laø caùc quoác gia Chaâu AÙ.

Theo caùc chuyeân gia vaø caùc doanhnghieäp, coù nhieàu yeáu toá lyù giaûi taïi saoCISG laïi laø moät trong nhöõng Coâng öôùcthoáng nhaát veà luaät tö thaønh coâng nhaát:

Thöù nhaát, CISG ñöôïc soaïn thaûo vaø thöïcthi döôùi söï baûo trôï cuûa Lieân Hôïp Quoác- toåchöùc quoác teá lieân chính phuû lôùn nhaáthaønh tinh.

Ñöôïc Lieân Hôïp Quoác baûo trôï soaïn thaûovaø thöïc thi, CISG khoâng chæ taïo ñöôïc söïtin caäy töø phía caùc quoác gia (trong quaùtrình soaïn thaûo) maø coøn nhaän ñöôïc söï tintöôûng töø ñoâng ñaûo doanh nghieäp (trongquaù trình thöïc thi). Ñaây laø yeáu toá raát caàn

thieát ñoái vôùi moät vaên baûn nhaát theå hoùaphaùp luaät veà moät vaán ñeà quan troïng vaøvoán coù nhieàu khaùc bieät giöõa caùc quoác gia,chuû theå coù taäp quaùn khaùc nhau.

Thöù hai, caùch thöùc soaïn thaûo CISG chothaáy nhöõng noã löïc thöïc söï trong vieäc taïora caùc quy phaïm thöïc chaát thoáng nhaát veàmua baùn haøng hoùa quoác teá.

Ñaïi dieän cuûa caùc quoác gia thuoäc caùc heäthoáng phaùp luaät khaùc nhau (Daân luaät,Thoâng luaät - ñaëc bieät laø ñaïi dieän cuûa HoaKyø vaø Anh), taïi caùc chaâu luïc khaùc nhau, coùcheá ñoä kinh teá- chính trò khaùc nhau (caùcnöôùc xaõ hoäi chuû nghóa vaø tö baûn chuû nghóa,caùc nöôùc phaùt trieån vaø caùc nöôùc ñang phaùttrieån) ñaõ ñöôïc môøi tham gia vaøo vieäc soaïnthaûo caùc ñieàu khoaûn cuûa Coâng öôùc naøy.

17WWW.TRUNGTAMWTO.VN

CHUYEÂN ÑEÀ

NHÖÕNG NOÄI DUNG CÔ BAÛN CUÛA COÂNG ÖÔÙC VIEÂN 1980

Coâng öôùc Vieân 1980 goàm 101 Ñieàu, ñöôïc chia laøm 4 phaàn vôùi caùc noäidung chính sau:

Phaàn 1: Phaïm vi aùp duïng vaø caùc quy ñònh chung (Ñieàu 1- 13) Phaàn naøy quy ñònh tröôøng hôïp naøo CISG ñöôïc aùp duïng (töø Ñieàu 1 ñeán Ñieàu6), ñoàng thôøi neâu roõ nguyeân taéc trong vieäc aùp duïng CISG, nguyeân taéc dieãngiaûi caùc tuyeân boá, haønh vi vaø xöû söï cuûa caùc beân, nguyeân taéc töï do veà hìnhthöùc cuûa hôïp ñoàng. Coâng öôùc cuõng nhaán maïnh ñeán giaù trò cuûa taäp quaùntrong caùc giao dòch mua baùn haøng hoùa quoác teá.

Phaàn 2: Xaùc laäp hôïp ñoàng (trình töï, thuû tuïc kyù keát hôïp ñoàng) (Ñieàu 14- 24)Trong phaàn naøy, vôùi 11 ñieàu khoaûn, Coâng öôùc ñaõ quy ñònh khaù chi tieát, ñaàyñuû caùc vaán ñeà phaùp lyù ñaët ra trong quaù trình giao keát hôïp ñoàng mua baùnhaøng hoùa quoác teá.

Phaàn 3: Mua baùn haøng hoùa (Ñieàu 25 - 88)Vôùi teân goïi laø "mua baùn haøng hoùa", noäi dung cuûa phaàn 3 naøy laø caùc vaán ñeàphaùp lyù trong quaù trình thöïc hieän HÑ. Phaàn naøy ñöôïc chia thaønh 5 chöôngvôùi nhöõng noäi dung cô baûn nhö sau:

Chöông I: Nhöõng quy ñònh chung

Chöông II: Nghóa vuï cuûa ngöôøi baùn

Chöông III: Nghóa vuï cuûa ngöôøi mua

Chöông IV: Chuyeån ruûi ro

Chöông V: Caùc ñieàu khoaûn chung veà nghóa vuï cuûa ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua

Phaàn 4: Caùc quy ñònh cuoái cuøng (Ñieàu 89 - 101)Phaàn naøy quy ñònh veà caùc thuû tuïc ñeå caùc quoác gia kyù keát, pheâ chuaån, gianhaäp Coâng öôùc, caùc baûo löu coù theå aùp duïng, thôøi ñieåm Coâng öôùc coù hieäulöïc vaø moät soá vaán ñeà khaùc mang tính chaát thuû tuïc khi tham gia hay töø boûCoâng öôùc naøy.

Vôùi caùch thöùc soaïn thaûo nhö vaäy, caùc ñieàukhoaûn cuûa CISG theå hieän ñöôïc söï thoángnhaát, haøi hoøa caùc quy phaïm khaùc nhau trongphaùp luaät cuûa caùc quoác gia tham gia soaïnthaûo, phaûn aùnh ñöôïc moái quan taâm chungcuûa caùc quoác gia naøy.

Thöù ba, noäi dung cuûa Coâng öôùc ñöôïc ñaùnhgiaù laø hieän ñaïi, linh hoaït, phuø hôïp vôùi thöïctieãn mua baùn haøng hoùa quoác teá.

Nhìn chung, caùc chuyeân gia ñaùnh giaù CISG laøtaäp hôïp caùc quy phaïm khaù hieän ñaïi, theå hieänñöôïc söï bình ñaúng giöõa beân mua vaø beân baùntrong quan heä mua baùn haøng hoùa quoác teá.

Caùc quy phaïm naøy cuõng phuø hôïp vôùi thöïctieãn mua baùn haøng hoùa quoác teá do ñöôïc soaïnthaûo döïa treân moät nguoàn luaät quan troïng laøcaùc taäp quaùn thöông maïi quoác teá, trong ñoùcoù caùc Incoterms cuûa ICC.

Ñaëc bieät, tính linh hoaït cuûa caùc quy phaïm laømoät trong yeáu toá taïo neân söï thaønh coâng cuûaCISG. Söï linh hoaït naøy theå hieän tröôùc heát ôûquy ñònh taïi Ñieàu 6 CISG, theo ñoù, haàu heátcaùc ñieàu khoaûn cuûa CISG ñeàu laø caùc ñieàukhoaûn tuøy nghi, nghóa laø caùc beân trong hôïpñoàng coù theå thoûa thuaän khaùc so vôùi caùc quyñònh taïi caùc ñieàu khoaûn ñoù. Hôn nöõa, Ñieàu 6cho pheùp caùc beân loaïi tröø vieäc aùp duïng Coângöôùc cho hôïp ñoàng cuûa mình, ngay caû khi caùcbeân laø doanh nghieäp taïi caùc quoác gia thaønhvieân cuûa Coâng öôùc.

Ngoaøi ra, nhieàu ñieàu khoaûn cuï theå cuûa Coângöôùc cuõng coù caùch tieáp caän raát linh hoaït ñeåphuø hôïp vôùi thöïc tieãn raát phong phuù veà hôïpñoàng mua baùn haøng hoùa quoác teá.

Thöù tö, CISG coù ñöôïc söï uûng hoä raát lôùn töøphía caùc toå chöùc troïng taøi quoác teá vaø cuûa ICC.

Coù theå thaáy, trong soá caùc aùn leä coù lieân quanñeán CISG coù raát nhieàu phaùn quyeát cuûa troïngtaøi quoác teá. Söï uûng hoä cuûa caùc toå chöùc troïngtaøi quoác teá ñoái vôùi CISG trong nhieàu vuïtranh chaáp veà hôïp ñoàng mua baùn haøng hoùaquoác teá theå hieän chuû yeáu thoâng qua vieäc daãnchieáu CISG nhö moät löïa choïn öu tieân chovieäc giaûi quyeát caùc tranh chaáp naøy khi caùcbeân khoâng löïa choïn luaät aùp duïng.

Qua quaù trình aùp duïng 30 naêm qua, coù theånoùi CISG ñaõ khaúng ñònh ñöôïc taàm aûnh höôûngvaø thaønh coâng cuûa mình moät caùch roäng khaépôû nhieàu quoác gia, ñoùng goùp moät phaàn khoângnhoû vaøo thaønh coâng cuûa caùc hoaït ñoängthöông maïi xuaát nhaäp khaåu treân khaép theágiôùi. Vieät Nam coøn chôø ñôïi ñeán khi naøo ñeåcoù theå taän duïng nhöõng lôïi theá cuûa Coâng öôùcnaøy? Ñieàu naøy phuï thuoäc vaøo caùc noã löïcChính phuû Vieät Nam trong vieäc xem xeùtnhanh choùng gia nhaäp CISG cuõng nhö nhöõngnoã löïc cuûa coäng ñoàng doanh nghieäp VieätNam trong vieäc aùp duïng Coâng öôùc naøy./

18 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

CHUYEÂN ÑEÀ

Nguoàn: www.legacarte.net ngaøy 26/5/2010

Caùc nöôùc ñaõ gia nhaäpCaùc nöôùc ñaõ gia nhaäp

Baûn ñoà caùc nöôùc tham gia Coâng öôùc Vieân 1980 tính ñeán 26/5/2010

19WWW.TRUNGTAMWTO.VN

-BÖÙC TRANHCAÙC NÖÔÙC VÔÙI COÂNG ÖÔÙC VIEÂN 1980

NHIEÀU MAØU SAÉC

Laø moät trong nhöõng Coâng öôùc thoáng nhaátphaùp luaät coù möùc ñoä phoå bieán lôùn nhaát vaøcoù soá löôïng caùc nöôùc thaønh vieân lôùn nhaát,CISG ñöôïc ñaùnh giaù laø moät trong nhöõngCoâng öôùc thaønh coâng nhaát vaø nhaän ñöôïcsöï uûng hoä cuûa ñoâng ñaûo caùc chuyeân giaphaùp luaät, caùc doanh nghieäp ôû nhieàu nöôùc.Thaønh coâng cuûa CISG coù leõ khoâng caànphaûi nhaéc laïi. Tuy nhieân, beân caïnh ñoù, vaãncoøn moät soá quoác gia chöa tham gia CISGhoaëc môùi chæ tham gia CISG ôû giai ñoaïnsau naøy. Baøi vieát döôùi ñaây thöû lyù giaûinhöõng "khuùc maéc" vôùi CISG ôû moät soánöôùc vaø caùch thöùc maø moät soá trong ñoù ñaõ

vöôït qua ñeå giuùp caùc doanh nghieäp cuûamình taän duïng nhöõng lôïi ích maø Coâng öôùcVieân mang laïi.

VÖÔNG QUOÁC ANH - TÖÏ HAØOTRUYEÀN THOÁNGSau 30 naêm ra ñôøi, CISG vaãn chöa ñöôïcVöông quoác Anh pheâ chuaån. Tuy nhieàuquoác gia ñaõ trôû thaønh thaønh vieân cuûa Coângöôùc (trong ñoù coù Hoa Kyø, Canada, TrungQuoác,…) nhöng cöôøng quoác naøy vaãn ñöùngngoaøi cuoäc vaø khoâng heà coù ñoäng thaùichính thöùc naøo veà vieäc tham gia. Nhieàu lyùdo ñaõ ñöôc ñöa ra ñeå giaûi thích taïi saoCISG ñöôïc aùp duïng phoå bieán taïi caùc quoácgia nhöng Vöông quoác Anh vaãn chöa gianhaäp Coâng öôùc naøy. Giaûi thích phoå bieánnhaát laø Luaät mua baùn haøng hoùa naêm 1979cuûa Anh laø moät vaên baûn coù söùc aûnh höôûngraát lôùn trong mua baùn haøng hoùa quoác teá, vaølaø nieàm töï haøo cuûa caùc luaät gia Anh. Vieäctham gia CISG coù theå laøm giaûm söùc aûnhhöôûng naøy vaø vôùi moät quoác gia baûo thuûnhö Vöông quoác Anh, ñaây khoâng phaûi laøñieàu hoï mong muoán.

Hai cuoäc khaûo saùt naêm 1989 vaø 1997 laáy yùkieán cuûa caùc doanh nghieäp Anh veà vieäcgia nhaäp CISG cho thaáy ña soá caùc taäp ñoaøn

kinh teá lôùn khoâng maáy höùng thuù vôùi Coângöôùc naøy, trong ñoù coù ICI, BP, Shell,… vaøraát nhieàu toå chöùc boû phieáu thuaän naêm1989 cuõng thay ñoåi yù ñònh cuûa mình vaøonaêm 1997. Haàu heát hoï cho raèng vieäc thamgia Coâng öôùc seõ caøng gaây theâm nhieàutranh chaáp vaø laøm giaûm taàm aûnh höôûngcuûa luaät Anh treân tröôøng quoác teá. Thamgia moät chuaån möïc nhö CISG seõ laøm giaûmñi ñaùng keå thu nhaäp töø vieäc xeùt xöû caùc vuïtranh chaáp hôïp ñoàng taïi nöôùc naøy theo luaätAnh. Trong khi ñoù, vôùi söùc maïnh kinh teácuûa mình, tính ñeán thôøi ñieåm hieän taïi, neànkinh teá Anh khoâng heà bò aûnh höôûng tieâucöïc bôûi vieäc khoâng gia nhaäp CISG.

Tính "truyeàn thoáng" cuûa phaùp luaät Anh vaøsöï "baûo thuû" cuûa" nöôùc naøy ñaõ ngaên caûn hoïtham gia CISG.

NHAÄT BAÛN - MUOÄN NHÖNGCHAÉC CHAÉN Nhaät Baûn ñaõ gia nhaäp Coâng öôùc Vieân1980 ngaøy 1/8/2009, sau gaàn ba möôi naêmCISG ñöôïc pheâ duyeät vaø sau gaàn hai möôinaêm keå töø khi CISG chính thöùc coù hieäulöïc. Taïi sao cöôøng quoác kinh teá lôùn thöù haitheá giôùi naøy laïi chaäm treã trong vieäc gianhaäp CISG nhö vaäy?

THS. NGUYEÃN TRUNG NAMCoâng ty EP Legal

Chöa bao giôø Nhaät Baûn phaûn ñoái vieäctham gia Coâng öôùc Vieân 1980, tuy nhieântrong khoaûng thôøi gian khuûng hoaûng kinhteá öu tieân haøng ñaàu ñoái vôùi Chính PhuûNhaät laø thoaùt khoûi khuûng hoaûng. Maëtkhaùc, vaøo thaäp nieân 90 chæ coù khoaûng 30nöôùc tham gia CISG, chöa coù moät xuhöôùng roõ reät hay caâu traû lôøi chính xaùc raèngCISG seõ ñöôïc söû duïng roäng raõi hay khoângcuøng vôùi vieäc thieáu söï haäu thuaãn veà kinhteá töø caùc taäp ñoaøn kinh doanh lôùn neânNhaät ñaõ khoâng tham gia CISG cho ñeán1/8/2009. Coù ba lyù do chính cho söï thayñoåi naøy:

Thöù nhaát, vieäc tham gia vaø söû duïng CISGtrong giao dòch thöông maïi quoác teá ñaõ trôûthaønh xu theá toaøn caàu. Ñaõ coù 74 quoác giatham gia Coâng öôùc, ngay caû nhöõng nöôùcchöa tham gia cuõng coù theå söû duïng coângöôùc nhö moät luaät ñieàu chænh hôïp ñoàng.

Thöù hai, hieän nay neàn kinh teá ñaõ ñi vaøo oånñònh, Chính Phuû Nhaät ñaõ coù ñieàu kieän taäptrung thôøi gian cuõng nhö nhaân löïc vaøo coângtaùc nghieân cöùu taùc ñoäng cuûa CISG, vaø ñaõsôùm khaúng ñònh nhöõng lôïi ích maø CISGmang laïi.

Thöù ba, nhieàu thöông gia, cuõng nhö caùc nhaølaøm luaät ñaõ trôû neân quen thuoäc vôùi CISG donhieàu ñieàu khoaûn cuõng nhö khaùi nieäm cuûaCISG ñaõ ñöôïc ñöa vaøo luaät daân söï cuûaNhaät. Vì vaäy taâm traïng e deø ñoái vôùi vieäctham gia CISG haàu nhö khoâng coøn nöõa.

CAÙC NÖÔÙC ASEAN - RUÏT REØTAÊNG TOÁCMoät ñieàu deã nhaän thaáy khi nhìn vaøo danhsaùch 74 nöôùc thaønh vieân CISG laø söï vaéngmaët cuûa haàu nhö taát caû caùc nöôùc ASEAN

(tröø Singapore) trong khi ñaây laïi laø moättrong nhöõng khu vöïc naêng ñoäng nhaát theágiôùi (ñaëc bieät trong hoaït ñoäng xuaát khaåu).

Theo yù kieán cuûa OÂng Luca Castellani,chuyeân gia phaùp luaät thöông maïi quoác teátaïi Ban Thö kyù UNCITRAL thì vieäc caùcnöôùc ASEAN chöa phaûi laø thaønh vieânCISG coù theå xuaát phaùt töø nhieàu lyù do. Thöùnhaát, raát ít nöôùc coù ñaïi dieän tham gia vaøoquaù trình ñaøm phaùn xaây döïng CISG töø thuôûban ñaàu vaø vì vaäy hoï khoâng gia nhaäp CISGngay töø thôøi ñieåm kyù keát. Thôøi gian sau ñoù,caùc nöôùc naøy laïi bò cuoán vaøo raát nhieàu moáiquan taâm öu tieân khaùc veà phaùp lyù (tröøSingapore) vaø vì vaäy hoï chöa tham giaCISG chöù hoaøn toaøn khoâng phaûi vì nhöõnglyù do veà noäi dung cuûa CISG. Moät lyù khaùcgiaûi thích cho vieäc naøy laø caùc nöôùc ASEANcoù tham voïng hình thaønh moät khung phaùplyù chung veà hôïp ñoàng cho caùc nöôùc trongkhu vöïc naøy, vì vaäy hoï khoâng thaät söï maënmaø vôùi CISG. Tuy nhieân, khi maø khungphaùp lyù chung maø caùc nöôùc ASEAN naøychöa thaønh hình trong khi hoaït ñoäng thöôngmaïi ôû khu vöïc naøy laïi ñang gia taêng nhanhchoùng (ñaëc bieät sau khi kyù keát Hieäp ñònhthöông maïi töï do veà haøng hoùa ATIGA), xuhöôùng quay laïi vôùi CISG laïi ñang gia taêngôû khu vöïc naøy. Vôùi vieäc gia nhaäp CISG cuûaHaøn Quoác naêm 2005 vaø Nhaät Baûn naêm2009, xu höôùng uûng hoä CISG caøng ñöôïc coåvuõ hôn nöõa. Thaùi Lan, Philippine,Indonesia ñang toû roõ yù ñònh gia nhaäp CISGvaø coù leõ vieäc gia nhaäp cuûa hoï chæ coøn laø caâuchuyeän thôøi gian.

HAØN QUOÁC - VÌ NHU CAÀU PHAÙT TRIEÅNTrong voøng 20 naêm trôû laïi ñaây, Haøn Quoácñaõ coù böôùc tieán daøi trong lónh vöïc muabaùn haøng hoùa quoác teá vôùi söï taêng tröôûng

aán töôïng veà kim ngaïch vaø khoái löôïng xuaátnhaäp khaåu. Hoaøn thieän phaùp luaät veà hôïpñoàng mua baùn haøng hoùa quoác teá trôû thaønhnhu caàu thieát thaân ñoái vôùi nöôùc naøy. Vìvaäy, sau nhieàu naêm thaûo luaän noäi boä, cuøngvôùi "söùc eùp" taïo ra töø söï gia nhaäp CISGlaàn löôït cuûa caùc baïn haøng lôùn, trong ñoù coùcaùc ñoái taùc thöông maïi lôùn nhö Hoa Kyø,Canada, Trung Quoác… Haøn Quoác ñaõ coùquyeát ñònh cuoái cuøng: gia nhaäp CISG vaøongaøy 17/2/2004, vaø chính thöùc aùp duïngcaùc ñieàu khoaûn cuûa Coâng öôùc vaøo caùcgiao dòch haøng hoùa Quoác teá vaøo ngaøy1/3/2005.

TRUNG QUOÁC - TÖÏ TIN TAÊNG TRÖÔÛNGTöø hai thaäp kyû nay (töø naêm 1988 khi Coângöôùc baét ñaàu coù hieäu löïc), Coâng öôùc Vieânñaõ vaø ñang ñöôïc aùp duïng raát roäng raõi taïiTrung Quoác. Nhieàu phaùn quyeát cuûa troïngtaøi Trung Quoác, chuû yeáu laø cuûa CIETAC(China International Economic and TradeArbitration Commission) coù lieân quan ñeánCoâng öôùc Vieân 1980 ñaõ ñöôïc taäp hôïp.Con soá naøy laø khoaûng 300 phaùn quyeát.Trong caùc phaùn quyeát naøy, coù theå thaáy roõvai troø cuûa Coâng öôùc trong vieäc ñieàuchænh caùc vaán ñeà maø phaùp luaät veà hôïpñoàng mua baùn haøng hoùa cuûa Trung Quoáccoøn baát caäp hoaëc chöa ñieàu chænh, nhôø ñoùnhöõng tranh chaáp trong lónh vöïc ngoaïithöông ñöôïc giaûi quyeát nhanh choùng vaøhôïp lyù.

Theo nhaän ñònh cuûa nhieàu nhaø phaân tíchthì Coâng öôùc Vieân 1980 ñaõ phaùt huy vaitroø raát tích cöïc ñeå thuùc ñaåy hoaït ñoängngoaïi thöông cuûa Trung Quoác. Vai troø naøyñöôïc theå hieän roõ nhaát trong giai ñoaïnnhöõng naêm 90 cuûa theá kyû tröôùc, thôøi kyøphaùt trieån maïnh meõ hoaït ñoäng ngoaïi

20 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

CHUYEÂN ÑEÀ

Soá löôïng caùc thaønh vieân môùi cuûa Coâng öôùc Vieân qua caùc naêm

21WWW.TRUNGTAMWTO.VN

CHUYEÂN ÑEÀ

thöông cuûa Trung Quoác. Moät maët, caùc nhaøkinh doanh Trung Quoác coù moät nguoàn luaätñaõ ñöôïc chaáp nhaän roäng raõi treân toaøn theágiôùi ñeå aùp duïng vaøo hôïp ñoàng kyù vôùi ñoáitaùc nöôùc ngoaøi. Maët khaùc, caùc ñoái taùc nöôùcngoaøi cuõng tin töôûng vaø yeân taâm hôn khilaøm aên vôùi caùc doanh nghieäp Trung Quoácvì Coâng öôùc naøy ñaõ ñöôïc chaáp nhaän ôûTrung Quoác. Soá löôïng caùc hôïp ñoàng trongñoù caùc beân löïa choïn Coâng öôùc Vieân 1980laø luaät aùp duïng ngaøy caøng gia taêng.

CHAÂU AÂU - SÖÏ HAØO HÖÙNG LAN TOÛACaùc nöôùc Taây AÂu laø nôi khôûi nguoàn yùtöôûng thaønh laäp moät coâng öôùc quoác teánhaèm thoáng nhaát quy ñònh veà hôïp ñoàngmua baùn quoác teá. Phaùp, Ñöùc, YÙ ñeàu laøthaønh vieân cuûa caùc Coâng öôùc La Hay1964, tieàn thaân cuûa CISG. Cuõng chính caùcnöôùc naøy ñaõ tham gia ñoùng goùp raát nhieàuvaøo vieäc soaïn thaûo vaø xaây döïng Coâng öôùcVieân. Chính vì vaäy, khoâng coù gì ñaùng ngaïcnhieân khi ñaây cuõng laø caùc nöôùc tham giaCoâng öôùc sôùm nhaát (Phaùp tham gia CISGnaêm 1982, YÙ naêm 1985, Ñöùc tham gianaêm 1989) vaø Coâng öôùc Vieân cuõng coù aûnhhöôûng raát lôùn ôû caùc nöôùc naøy.

Ñöùc laø nôi maø CISG coù daáu aán roõ neùt nhaát,vôùi khoái löôïng khoång loà caùc aùn leä aùp duïngCISG (caùc aùn leä naøy chieám tôùi gaàn 1/3toaøn boä caùc aùn leä ñöôïc baùo caùo taïiCLOUT, UNILEX vaø PACE). Naêm 2002,CISG ñaõ chính thöùc trôû thaønh moät phaàncuûa Boä luaät Daân söï cuûa Ñöùc. Moät hoïc giaûcuûa Ñöùc, giaùo sö Ulrich Magnus, ñaõ toångkeát raèng "Coâng öôùc Vieân laø Coâng öôùc duynhaát veà luaät tö phaùp maø Ñöùc ñaõ tham giavaø Coâng öôùc naøy vaãn ñang coù aûnh höôûngroäng lôùn treân haàu khaép caùc lónh vöïc maø noùcoù theå vöôn tôùi". Caùc nghieân cöùu ôû nöôùcnaøy cho thaáy CISG ñöôïc phoå bieán raát roängraõi vaø 100% caùc luaät sö, thaåm phaùn ñöôïcphoûng vaán ñeàu coù nhöõng hieåu bieát nhaátñònh veà CISG. Coâng öôùc Vieân cuõng ñöôïcghi nhaän tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp (thoângqua Luaät veà caùc nghóa vuï("Schuldrechtsreform") naêm 2002 theokhuoân maãu CISG) trong raát nhieàu hôïpñoàng maãu veà mua baùn haøng hoùa.

Phaùp laø quoác gia thöù hai (sau Ñöùc) coù soálöôïng aùn leä lôùn veà CISG. Thöïc tieãn aùpduïng CISG taïi Phaùp cuõng coù nhieàu thaêngtraàm. Trong thôøi gian ñaàu, söï khaùc bieättrong moät soá quy ñònh cuûa CISG vaø phaùpluaät veà mua baùn haøng hoùa ôû Phaùp ñaõ daãntôùi moät soá khoù khaên nhaát ñònh trong vieäcaùp duïng CISG. Tuy vaäy, cuøng vôùi thôøi

gian, ñaëc bieät laø vôùi söï leân tieáng cuûa caùchoïc giaû Phaùp bình luaän caùc baûn aùn chöahôïp lyù thì chaát löôïng caùc baûn aùn aùp duïngCISG cuûa toøa aùn Phaùp ngaøy caøng ñöôïcnaâng cao. Cuõng gioáng nhö ôû Ñöùc, Coângöôùc Vieân coù vai troø ñaùng keå giuùp hoaønthieän phaùp luaät veà hôïp ñoàng mua baùn haønghoùa noùi rieâng vaø phaùp luaät veà hôïp ñoàngnoùi chung taïi Phaùp. Moät soá quy ñònh cuûaCISG ñaõ laøm thay ñoåi quan nieäm cöùngnhaéc cuûa caùc luaät gia, caùc thaåm phaùn cuûaPhaùp, ví duï veà vieäc chaáp nhaän caùc hôïpñoàng coù giaù môû, hay laø giaûm bôùt caùc nghóavuï quaù naëng neà cuûa Ngöôøi baùn.

HOA KYØ - GÔÕ BOÛ NGHI NGAÏILaø moät trong nhöõng nöôùc ñaàu tieân thamgia Coâng öôùc Vieân töø naêm 11/12/1986nhöng quaù trình thöïc thi Coâng öôùc taïi HoaKyø laïi cho moät böùc tranh hoaøn toaøn traùingöôïc vôùi Trung Quoác vaø Ñöùc, Phaùp.

Laø cöôøng quoác lôùn nhaát theá giôùi veà kinh teávaø thöông maïi quoác teá, trong suoát 12 naêmñaàu thöïc hieän Coâng öôùc, Hoa Kyø chæ ñoùnggoùp vaøo thö vieän aùn leä CISG khoaûng 18 aùnleä, thaáp hôn raát nhieàu so vôùi quy moâ giaodòch thöông maïi cuûa quoác gia naøy. Ñaùnglöu yù trong soá ñoù raát nhieàu tröôøng hôïp caùctoøa aùn Hoa Kyø vieän daãn Ñieàu 6 cuûa CISGñeå töø choái aùp duïng Coâng öôùc. Töông töï,haàu heát caùc luaät sö vaø nhaø tö vaán phaùp lyùtaïi Hoa Kyø ñeàu khuyeán khích khaùch haøngquy ñònh ñieàu khoaûn khoâng aùp duïng CISGtrong thoûa thuaän thöông maïi cuûa mình.

Ngoaøi ra, trong nhöõng tröôøng hôïp khaùc khiCISG ñöôïc aùp duïng, caùc thaåm phaùn HoaKyø thöôøng coù xu höôùng söû duïng caùc khaùinieäm cuûa UCC ñeå dieãn giaûi Coâng öôùc traùivôùi yeâu caàu veà tính quoác teá cuûa noù. Tìnhtraïng "gheû laïnh" vôùi Coâng öôùc Vieân cuûaHoa Kyø ñöôïc giaûi thích chuû yeáu baèngnhöõng khaùc bieät cuûa Coâng öôùc naøy vôùi Boäluaät Thöông maïi UCC cuûa Hoa Kyø, voán ñaõñöôïc aùp duïng raát roäng raõi vaø aên saâu vaøothoùi quen thöông maïi cuûa Hoa Kyø.

Tuy nhieân, trong 10 naêm trôû laïi ñaây, tröôùcaùp löïc raát lôùn cuûa coäng ñoàng quoác teá, tìnhhình aùp duïng Coâng öôùc Vieân taïi Hoa Kyøñaõ ñöôïc caûi thieän ít nhieàu. Chæ trong 10naêm töø 2001-2010, soá löôïng aùn leä CISGcuûa Hoa Kyø ñöôïc baùo caùo taïi UNILEX ñaõtaêng gaáp hôn 3 laàn so vôùi 12 naêm tröôùc ñoù(töø 1998-2000), nhieàu hoïc giaû vaø nhaø haønhngheà luaät taïi Hoa Kyø ñaõ neâu leân nhu caàuphaûi thoáng nhaát hoùa luaät quoác teá veà hôïpñoàng mua baùn haøng hoùa quoác teá theokhuoân khoå CISG do khoái löôïng giao dòchthöông maïi ngaøy caøng taêng giöõa caùc quoácgia thaønh vieân cuûa Coâng öôùc.

Coù theå Coâng öôùc Vieân vôùi caùc nöôùc laø moätböùc tranh nhieàu maøu saéc, vôùi caû nhöõng goùctoái vaø goùc saùng. Nhöng töïu trung laïi caùcgoùc saùng, vôùi nhöõng ñieåm röïc rôõ vaãn laø ñasoá. Ñieàu naøy cho Vieät Nam chuùng ta theâmnieàm tin ñeå gia nhaäp vaø laø moät phaàn saùngtieáp theo cuûa Coâng öôùc naøy.

Trong quaù trình hoäi nhaäp vaø phaùt trieån,vieäc tham gia vaøo caùc ñieàu öôùc quoác teásong phöông vaø ña phöông laø taát yeáu ñoáivôùi Vieät Nam, ñaëc bieät laø caùc ñieàu öôùcquoác teá trong lónh vöïc thöông maïi. Trongnhöõng naêm gaàn ñaây, Vieät Nam ñaõ tích cöïcnghieân cöùu vaø tham gia nhieàu ñieàu öôùcquoác teá nhaèm thuùc ñaåy thöông maïi quoácgia phaùt trieån vaø ñeå hoäi nhaäp thaønh coângvaøo neàn thöông maïi toaøn caàu.

Tuy nhieân, theo ñaùnh giaù môùi ñaây trongmoät baùo caùo do Trung taâm thöông maïiquoác teá ITC phoái hôïp cuøng Boä Thöôngmaïi (nay laø Boä Coâng Thöông) thöïc hieän,möùc ñoä tham gia cuûa Vieät Nam vaøo caùcñieàu öôùc quoác teá ña phöông quan troïng coùaûnh höôûng ñeán thöông maïi coøn thaáp hônmöùc trung bình trong khu vöïc vaø treân toaøntheá giôùi. Ñaùnh giaù naøy cho thaáy maëc duø ñaõcoù nhöõng böôùc tieán quan troïng trong quaùtrình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, Vieät Namvaãn caàn taêng cöôøng tham gia vaøo caùc ñieàuöôùc quoác teá ña phöông quan troïng tronglónh vöïc thöông maïi. Coâng öôùc Vieân1980, veà mua baùn haøng hoùa quoác teá laømoät trong soá caùc ñieàu öôùc quoác teá ñaphöông quan troïng nhaát maø Vieät Namñöôïc khuyeán nghò pheâ chuaån trong thôøigian sôùm nhaát coù theå.

LÔÏI ÑÔN LÔÏI KEÙPVieäc gia nhaäp Coâng öôùc Vieân 1980 veàhôïp ñoàng mua baùn haøng hoùa quoác teá seõñem laïi cho Vieät Nam vaø doanh nghieäpVieät Nam nhöõng lôïi ích raát ñaùng keå, baogoàm caû caùc lôïi ích kinh teá (ñöùng töø goùc ñoädoanh nghieäp) vaø lôïi ích veà phaùp lyù (ñöùng

töø goùc ñoä cuûa heä thoáng phaùp luaät vaø thöïcthi phaùp luaät).

Coâng öôùc Vieân - Moät cô hoäi ñaày höùa heïncho heä thoáng phaùp luaät Vieät Nam

Vieäc gia nhaäp CISG seõ giuùp thoáng nhaátphaùp luaät veà mua baùn haøng hoùa quoác teá cuûaVieät Nam vôùi nhieàu quoác gia treân theá giôùi

Vôùi tính chaát laø moät vaên baûn thoáng nhaátluaät, Coâng öôùc Vieân 1980 ñaõ thoáng nhaáthoaù ñöôïc nhieàu maâu thuaãn giöõa caùc heäthoáng phaùp luaät khaùc nhau treân theá giôùi,ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc giaûiquyeát caùc xung ñoät phaùp luaät trong thöôngmaïi quoác teá vaø thuùc ñaåy thöông maïi quoácteá phaùt trieån. Vì vaäy, khi Vieät Nam gianhaäp CISG, Vieät Nam cuõng seõ ñöôïchöôûng nhöõng lôïi ích do vaên baûn thoángnhaát luaät naøy mang laïi, ñoù laø giaûm bôùtxung ñoät phaùp luaät trong lónh vöïc mua baùnhaøng hoùa quoác teá, taïo khung phaùp luaätthoáng nhaát, hieän ñaïi trong lónh vöïc muabaùn haøng hoùa, moät lónh vöïc vaãn luoânchieám tyû troïng lôùn trong thöông maïi quoácteá cuûa Vieät Nam.

Nhöõng lôïi ích naøy caøng ñöôïc nhaán maïnhkhi maø haàu heát caùc cöôøng quoác thöông maïitreân theá giôùi ñeàu ñaõ gia nhaäp Coâng öôùcVieân, trong ñoù coù raát nhieàu quoác gia laø baïnhaøng lôùn vaø laâu daøi cuûa Vieät Nam nhö caùcquoác gia EU, Hoa Kyø, Canada, Australia,Trung Quoác, Nhaät Baûn, Haøn Quoác,Singapo... Caùc coâng ty, doanh nghieäp cuûacaùc nöôùc naøy ñaõ aùp duïng vaø ñaõ quen aùpduïng Coâng öôùc Vieân cho caùc hôïp ñoàng

mua baùn haøng hoaù kyù vôùi caùc ñoái taùc nöôùcngoaøi vaø hoï seõ yeân taâm hôn veà nguoàn luaätaùp duïng ñoái vôùi caùc hôïp ñoàng mua baùnhaøng hoùa kyù vôùi caùc ñoái taùc Vieät Nam saukhi Vieät Nam gia nhaäp Coâng öôùc naøy.

Vieäc gia nhaäp CISG giuùp hoaøn thieän phaùpluaät veà mua baùn haøng hoùa quoác teá noùirieâng vaø phaùp luaät veà mua baùn haøng hoùanoùi chung cuûa Vieät Nam

Khi Vieät nam gia nhaäp CISG thì caùc ñieàukhoaûn cuûa Coâng öôùc naøy seõ trôû thaønh caùcquy phaïm cuûa phaùp luaät Vieät Nam aùpduïng cho caùc giao dòch mua baùn haøng hoùaquoác teá coù lieân quan. Ñaây laø moät caùchthöùc hieäu quaû vaø ít toán keùm ñeå hoaøn thieänphaùp luaät Vieät Nam trong lónh vöïc muabaùn haøng hoùa quoác teá.

Taïi Vieät Nam, trong quaù trình soaïn thaûoLuaät Thöông maïi naêm 2005, caùc nhaø laømluaät ñaõ tham khaûo caùc ñieàu khoaûn cuûaCISG. Khi Vieät Nam gia nhaäp CISG, söïaûnh höôûng cuûa CISG ñeán vieäc hoaøn thieänphaùp luaät veà mua baùn haøng hoùa quoác teácuûa Vieät Nam seõ caøng roõ neùt vaø thuaän lôïihôn nöõa.

Gia nhaäp Coâng öôùc Vieân 1980 cuõng seõ laøñieàu kieän ñeå vieäc giaûi quyeát tranh chaáp,neáu coù, töø caùc hôïp ñoàng mua baùn haønghoùa quoác teá thuaän lôïi hôn

Vieät Nam laø thaønh vieân CISG, vieäc giaûiquyeát tranh chaáp phaùt sinh töø hoaëc coù lieânquan ñeán nhieàu hôïp ñoàng mua baùn haønghoùa quoác teá bôûi Toøa aùn hoaëc troïng taøi taïi

22 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

CHUYEÂN ÑEÀ

COØN LÖÔÕNG LÖÏVIEÄT NAM VÔÙI COÂNG ÖÔÙC VIEÂN 1980

TÔÙI BAO GIÔØ?TS NGUYEÃN MINH HAÈNGÑaïi hoïc Ngoaïi thöông Haø Noäi

Vieät Nam trôû neân thoáng nhaát vaø deã daønghôn, bôûi vôùi CISG nguoàn luaät ñöôïc giaûithích vaø aùp duïng thoáng nhaát hôn.

Coâng öôùc Vieân - Moät töông lai nhieàu tieàmnaêng cho caùc doanh nghieäp Vieät NamCô hoäi "kinh teá"

Theo Ñieàu 1.1.a. cuûa Coâng öôùc Vieân1980, Coâng öôùc naøy seõ ñöôïc aùp duïng chocaùc hôïp ñoàng mua baùn giöõa caùc beân coù truïsôû thöông maïi taïi caùc quoác gia thaønh vieân,tröø phi caùc beân thoûa thuaän veà vieäc khoângaùp duïng Coâng öôùc naøy. Nhö vaäy, khi VieätNam trôû thaønh thaønh vieân cuûa Coâng öôùcVieân 1980, caùc thöông nhaân Vieät Nam vaøcaùc ñoái taùc cuûa hoï taïi 74 quoác gia khaùctreân theá giôùi (con soá naøy seõ taêng trong thôøigian tôùi) seõ coù moät khung phaùp lyù thoángnhaát, ñöôïc aùp duïng moät caùch töï ñoäng chohôïp ñoàng cuûa mình. Caùc coâng ty, doanhnghieäp Vieät Nam khi giao keát hôïp ñoàngmua baùn haøng hoùa quoác teá, nhôø vaäy, seõtraùnh ñöôïc moät vaán ñeà luoân gaây tranh caõivaø khoù khaên trong ñaøm phaùn, ñoù laø vaán ñeàlöïa choïn luaät aùp duïng cho hôïp ñoàng.Traùnh ñöôïc vaán ñeà naøy, caùc coâng ty,doanh nghieäp Vieät Nam seõ coù nhöõng lôïiích sau ñaây:

- Giaûm bôùt chi phí vaø thôøi gian ñaømphaùn ñeå thoáng nhaát löïa choïn luaät aùpduïng cho hôïp ñoàng. Ñaây laø lôïi ích lôùnnhaát khi caùc beân ñaõ coù moät nguoàn luaätthoáng nhaát ñeå aùp duïng. Duø caùc beântrong hôïp ñoàng khoâng thoûa thuaän gì veàluaät aùp duïng thì Coâng öôùc Vieân 1980vaãn ñöôïc töï ñoäng aùp duïng cho hôïpñoàng mua baùn giöõa caùc beân

- Giaûm bôùt caùc khoù khaên vaø chi phí coùtheå phaùt sinh do luaät ñöôïc löïa choïn ñeå

aùp duïng cho hôïp ñoàng laø luaät nöôùcngoaøi. Neáu phaûi aùp duïng luaät nöôùcngoaøi thöông nhaân Vieät Nam coù theåmaát thôøi gian ñeå töï mình tìm hieåu hoaëcmaát chi phí thueâ tö vaán luaät ñeå tìmhieåu luaät nöôùc ngoaøi ñoù. Ngoaøi ra,luoân tieàm aån nhöõng ruûi ro phaùp lyù chothöông nhaân Vieät Nam do thieáu söïhieåu bieát ñaày ñuû veà luaät nöôùc ngoaøicuõng nhö caùch aùp duïng luaät nöôùcngoaøi. Trong khi ñoù, chi phí vaø thôøigian ñeå tìm hieåu CISG laø ít hôn raátnhieàu so vôùi luaät quoác gia nöôùc ngoaøi,vì caùc doanh nghieäp/luaät sö tö vaán coù

theå tham khaûo raát deã daøng (vaø mieãnphí) caùc heä thoáng cô sôû döõ lieäu voâcuøng phong phuù veà CISG nhö ñaõ trìnhbaøy ôû treân.

- Traùnh ñöôïc vieäc phaûi söû duïng ñeánquy phaïm xung ñoät trong tö phaùp quoácteá ñeå xaùc ñònh luaät aùp duïng cho hôïpñoàng. Khi caùc beân trong hôïp ñoàngkhoâng löïa choïn, hoaëc khoâng theå löïachoïn ñöôïc luaät aùp duïng cho hôïp ñoàng,cô quan giaûi quyeát tranh chaáp (toøa aùn,troïng taøi) daãn chieáu ñeán quy phaïmluaät xung ñoät ñeå choïn moät nguoàn luaät

23WWW.TRUNGTAMWTO.VN

NHÖÕNG ÑIEÅM BAÁT CAÄP CUÛA COÂNG ÖÔÙC VIEÂN 1980 MAØ VIEÄTNAM CAÀN LÖU YÙ

Gia nhaäp Coâng öôùc Vieân 1980, caùc doanh nghieäp, luaät sö, thaåm phaùncaàn löu yù moät soá ñieåm:

(i) Caùc quy ñònh cuûa CISG khoâng bao truøm moïi vaán ñeà phaùp lyù coù lieânquan ñeán hôïp ñoàng mua baùn haøng hoùa quoác teá

Duø raát höõu ích, vôùi phaïm vi hieän taïi cuûa mình, CISG khoâng giaûiquyeát taát caû caùc vaán ñeà phaùp lyù lieân quan ñeán hôïp ñoàng mua baùnhaøng hoùa quoác teá. Vì vaäy, ñeå nhöõng hôïp ñoàng nhö theá naøy ñöôïc kyùkeát vaø trieån khai thuaän lôïi vaø an toaøn veà phaùp lyù, caùc beân kyù keáthôïp ñoàng vaãn ñoàng thôøi phaûi quan taâm ñeán caùc nguoàn luaät khaùc.

(ii) CISG chöa coù caùc quy phaïm ñieàu chænh caùc vaán ñeà phaùp lyù môùiphaùt sinh trong thöông maïi quoác teá

Ñöôïc soaïn thaûo vaø thoâng qua töø caùch ñaây 30 naêm, CISG chöa döïñoaùn vaø do ñoù chöa ñöa vaøo caùc quy ñònh cuûa mình nhöõng vaán ñeàphaùp lyù môùi phaùt sinh sau naøy, ví duï caùc quy phaïm phaùp lyù lieânquan ñeán thöông maïi ñieän töû.

(iii) Duø thaønh coâng ôû haàu heát caùc nöôùc thaønh vieân, ôû moät vaøi nöôùckhaùc, CISG khoâng ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng nhö mong ñôïi

Ñieån hình nhaát laø taïi Hoa Kyø, CISG ñaõ khoâng gaây ñöôïc tieáng vangvaø khoâng ñöôïc söû duïng vôùi taàn suaát nhö mong ñôïi (nhö ñaõ phaântích ôû treân). Tröôøng hôïp cuûa Hoa Kyø taát nhieân chæ laø ngoaïi leätrong soá raát nhieàu nöôùc ñaõ aùp duïng thaønh coâng CISG nhöng cuõnglaø ñieàu maø chuùng ta caàn löu yù. Tuy nhieân, löu yù veà tröôøng hôïp cuûaHoa Kyø seõ ñaëc bieät coù yù nghóa ñoái vôùi caùc doanh nghieäp kyù keáthôïp ñoàng mua baùn haøng hoùa vôùi ñoái taùc Hoa Kyø. Coù theå vieäc gianhaäp Coâng öôùc naøy khoâng mang laïi nhieàu lôïi ích nhö suy ñoaùn ñoáivôùi caùc hôïp ñoàng vôùi ñoái taùc naøy, ñaëc bieät khi tranh chaáp ñöôïc xeùtxöû taïi Hoa Kyø.

(vi) Duø raát nhieàu ñoái taùc thöông maïi lôùn treân theá giôùi ñaõ laø thaønh vieânCISG, vaãn coøn moät soá nöôùc khaùc chöa gia nhaäp Coâng öôùc naøy

Do vaãn coøn moät soá ñoái taùc quan troïng chöa tham gia Coâng öôùcnaøy (ñaùng keå nhaát laø Vöông quoác Anh vaø caùc nöôùc khu vöïcASEAN), CISG seõ khoâng phaùt huy hieäu quaû trong nhöõng tröôønghôïp hôïp ñoàng mua baùn ñöôïc kyù keát giöõa doanh nghieäp Vieät Namvôùi doanh nghieäp ñoái taùc thuoäc nöôùc chöa gia nhaäp CISG.

CHUYEÂN ÑEÀ

nhaèm giaûi quyeát tranh chaáp coù lieânquan. Quy phaïm luaät xung ñoät thöôønglaø khaùc nhau ôû caùc quoác gia, vì theá,vieäc aùp duïng caùc quy phaïm naøythöôøng daãn ñeán tính khoù döï ñoaùn tröôùcñöôïc veà nguoàn luaät aùp duïng, gaây khoùkhaên ñaùng keå cho caùc beân tranh chaáp.

Ñaùng löu yù laø CISG chæ aùp duïng neáu caùcbeân trong hôïp ñoàng khoâng coù thoûa thuaänkhaùc. Vì vaäy, quyeàn töï do löïa choïn luaät aùpduïng cuûa caùc beân vaãn laø "toaøn veïn" vaøCISG khoâng aùp ñaët hay laøm aûnh höôûngñeán quyeàn töï quyeát trong löïa choïn luaät aùpduïng cuûa caùc beân. Vì vaäy, CISG laø "taámñeäm" an toaøn cho doanh nghieäp thay vì laømoät voøng kim coâ phaùp lyù ñoái vôùi doanhnghieäp caùc nöôùc thaønh vieân CISG.

Caàn phaûi nhaán maïnh raèng, nhöõng lôïi íchnoùi treân coù yù nghóa raát lôùn ñoái vôùi caùcdoanh nghieäp vöøa vaø nhoû khi tham giavaøo caùc hoaït ñoäng kinh doanh quoác teá.Nhöõng doanh nghieäp naøy ít coù ñieàu kieäntieáp caän caùc dòch vuï tö vaán phaùp lyù cuõngnhö coù ít theá vaø löïc trong vaán ñeà ñaømphaùn löïa choïn luaät aùp duïng cho hôïp ñoàng,vì theá thöôøng gaëp nhieàu ruûi ro phaùp lyù lieânquan ñeán vaán ñeà naøy. Nhöõng lôïi ích domoät vaên baûn thoáng nhaát luaät nhö Coângöôùc Vieân 1980 ñem laïi cho caùc doanhnghieäp vöøa vaø nhoû caøng lôùn thì chuùng talaïi caøng khaúng ñònh nhöõng lôïi ích maøCoâng öôùc naøy ñem laïi cho Vieät Nam, moätquoác gia vôùi hôn 90% caùc doanh nghieäpcoù quy moâ vöøa vaø nhoû.

"Cô hoäi phaùp lyù"

Vieät Nam gia nhaäp Coâng öôùc Vieân, caùcdoanh nghieäp seõ coù ñöôïc moät khung phaùplyù hieän ñaïi, coâng baèng vaø an toaøn ñeå thöïchieän hôïp ñoàng mua baùn haøng hoùa quoác teávaø coù caên cöù hôïp lyù ñeå giaûi quyeát tranhchaáp neáu phaùt sinh, töø ñoù coù ñieàu kieäncaïnh tranh coâng baèng hôn treân tröôøngquoác teá.

Trong quaù trình tieán haønh mua baùn traoñoåi haøng hoùa vôùi caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi,vieäc aùp duïng caùc vaên baûn luaät quoác gia seõgaây nhieàu khoù khaên, baát lôïi, laøm phaùt sinhnhöõng xung ñoät phaùp luaät vôùi caùc nöôùckhaùc vaø khi giaûi quyeát tranh chaáp cuõngkhoù khaên. Khi gia nhaäp Coâng öôùc Vieân1980, Vieät Nam seõ thoáng nhaát nguoàn luaätaùp duïng trong mua baùn haøng hoùa quoác teávôùi caùc nöôùc ñoái taùc khi kyù keát hôïp ñoàngmua baùn haøng hoùa quoác teá. Khi ñoù, caùcthöông nhaân Vieät Nam vaø thöông nhaân

nöôùc ngoaøi seõ cuøng chung "tieáng noùi",cuøng chung moät cô sôû phaùp lyù vaø caùc moáiquan heä mua baùn haøng hoùa seõ gaén chaëthôn, laâu beàn hôn vaø roäng môû hôn nöõa,traùnh ñöôïc tranh chaáp phaùt sinh.

NOÃI NIEÀM MONG CHÔØVôùi nhöõng lôïi ích ñaùng keå veà kinh teá cuõngnhö phaùp lyù maø Coâng öôùc Vieân höùa heïncoù theå mang laïi cho caùc doanh nghieäpcuõng nhö heä thoáng phaùp luaät cuûa caùc nöôùcthaønh vieân noùi chung vaø cuûa Vieät Nam noùirieâng, khoâng coù gì ngaïc nhieân khi vieäcxem xeùt gia nhaäp Coâng öôùc naøy thu huùtñöôïc söï quan taâm lôùn töø phía coäng ñoàngdoanh nghieäp cuõng nhö caùc chuyeân gia ôûVieät Nam.

Söï ñoàng thuaän cuûa giôùi khoa hoïc vaø quaûn lyù

Trong quaù khöù, ngay taïi thôøi ñieåm Coângöôùc Vieân baét ñaàu coù hieäu löïc (naêm 1989),ôû Vieät Nam ñaõ baét ñaàu coù nhöõng nghieâncöùu veà caùc lôïi ích cuûa Coâng öôùc naøy vaø söïtham gia cuûa Vieät Nam. Coù theå keå ñeáncaùc nghieân cöùu vaø ñeà xuaát gia nhaäp cuûacaùc caùn boä quaûn lyù thuoäc Boä Ngoaïithöông (nay laø Boä Coâng Thöông) ngay töøñaàu nhöõng naêm 90, nghieân cöùu cuûa caùcgiaùo sö tieán syõ Tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïithöông, hay raø soaùt gaàn ñaây cuûa BoäThöông maïi (nay laø Boä Coâng Thöông).Taát caû ñeàu thoáng nhaát ôû quan ñieåm raèngCoâng öôùc Vieân coù theå mang laïi raát nhieàucho Vieät Nam trong khi chuùng ta haàu nhökhoâng "maát" gì caû, vaø vì vaäy vieäc gia nhaäp

Coâng öôùc naøy laø vieäc neân laøm vaø caàn laømcaøng sôùm caøng toát.

Söï höùng khôûi cuûa coäng ñoàng doanhnghieäpTöø phía coäng ñoàng doanh nghieäp VieätNam, vôùi nhöõng tieän ích vaø möùc ñoä phoåquaùt cuûa mình, Coâng öôùc Vieân 1980 ñaõ ñivaøo thöïc tieãn hoaït ñoäng mua baùn ngoaïithöông cuûa nhieàu doanh nghieäp moät caùchraát töï nhieân duø doanh nghieäp nhaän thöùcñöôïc hay khoâng. Ñieàu naøy cuõng khoâng coùgì khoù lyù giaûi bôûi treân thöïc teá nhieàunguyeân taéc cuûa Coâng öôùc Vieân ñaõ trôûthaønh thoâng leä chung vaø ñöôïc aùp duïngroäng raõi trong caùc giao dòch mua baùn quoácteá, bao goàm caû caùc giao dòch maø caùcdoanh nghieäp Vieät Nam laø moät beân (ñaëcbieät khi beân kia cuûa giao dòch laø caùc doanhnghieäp ñeán töø caùc nöôùc ñaõ laø thaønh vieâncuûa Coâng öôùc naøy - maø theo thoáng keâ thìcoù tôùi 4 trong soá 5 khu vöïc thò tröôøng xuaátkhaåu lôùn nhaát cuûa Vieät Nam laø nhöõng khuvöïc ñaõ gia nhaäp Coâng öôùc Vieân).

Theo ñieàu tra nhanh môùi ñaây do PhoøngThöông maïi vaø Coâng nghieäp Vieät Namthöïc hieän (thaùng 05/2010) ñoái vôùi 10 Hieäphoäi ngaønh haøng coù hoaït ñoäng xuaát nhaäpkhaåu hoaëc lieân quan chaët cheõ ñeán xuaátnhaäp khaåu lôùn cuûa Vieät Nam vaø 03 Hieäphoäi ña ngaønh haøng lôùn nhaát veà söï caàn thieáttham gia Coâng öôùc Vieân vaø möùc ñoä uûnghoä cuûa caùc doanh nghieäp thuoäc caùc ngaønhnaøy, keát quaû cho thaáy 100% caùc ngaønhñeàu ñaùnh giaù cao nhöõng lôïi ích cuûa Coângöôùc Vieân 1980 ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa

24 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

CHUYEÂN ÑEÀ

:Töông quan giöõa Möùc ñoä xuaát khaåu vaø m gia nhaäp caùc Ñiieàu öôùc QT ña phöông veà Thöông maïi

Nghieân cöùu cuûa iTC 2005 IMr. Ramon-Carlo E. Galicia

25

52

15

1

8

28 27 30

0

10

20

30

40

50

60

Nhoùm nöôùc ít xuaát khaåu Nhoùm nöôùc xuaát khaåu töông ñoái ít Nhoùm nöôùc xuaát khaåu töông ñoái nhieàu Nhoùm nöôùc xuaát khaåu nhieàu Phaân loaïi möùc ñoä xuaát khaåu

Soá löôïng nöôùc

Möùc gia nhaäp thaáp, 0-35

Möùc gia nhaäp cao, 36-100Möùc gia nhaäp trung bình: 33.53

Töông quan giöõa Möùc ñoä xuaát khaåu vaø Gia nhaäp caùc Ñieàu öôùcquoác teá ña phöông veà thöông maïi cuûa caùc Nhoùm nöôùc

Nguoàn: Baùo caùo cuûa Vuï Phaùp cheá - Boä Coâng Thöông taïi Toïa ñaøm "Vieät Nam vaø

Coâng öôùc Vieân 1980" - VCCI 5/2010

doanh nghieäp trong ngaønh vaø uûng hoä saùng kieán ñeàxuaát Chính phuû nhanh choùng gia nhaäp Coâng öôùcnaøy.

Caàn löu yù laø theo ñieàu tra naøy beân caïnh nhöõngtröôøng hôïp coù söï hieåu bieát ñaày ñuû veà Coâng öôùcVieân cuûa nhieàu hieäp hoäi ngaønh haøng, ñoái vôùi moät soáhieäp hoäi khaùc, söï uûng hoä naøy ñöôïc xaây döïng chuûyeáu döïa treân loøng tin cuûa coäng ñoàng doanh nghieäptrong ngaønh vôùi nhöõng lôïi ích maø Coâng öôùc naøy coùtheå mang laïi cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa hoï nhöcaùch maø hoï ñaõ thaáy ôû caùc ñoái taùc cuûa hoï taïi caùc nöôùcñaõ laø thaønh vieân cuûa Coâng öôùc Vieân 1980. Thaämchí, coù nhöõng ngaønh maø coù tôùi 80-90% doanhnghieäp khoâng bieát gì veà Coâng öôùc naøy nhöng laïibaøy toû söï uûng hoä tuyeät ñoái ñoái vôùi vieäc gia nhaäpCoâng öôùc, thaäm chí khaúng ñònh vôùi lôïi ích saùt söôøncho doanh nghieäp nhö vaäy, Vieät Nam caàn gia nhaäpCoâng öôùc naøy caøng sôùm caøng toát. Ñaây laø moät ñieåmñaëc bieät thuù vò cho thaáy söùc huùt cuûa Coâng öôùc naøykhoâng chæ ôû nhöõng lôïi ích maø noù coù theå mang laïi chonhöõng ai bieát ñeå söû duïng noù maø coøn naèm ôû khaû naênglaøm "beä ñôõ phaùp lyù" cho caùc giao dòch cuûa doanhnghieäp cuûa Coâng öôùc ngay caû khi doanh nghieäpkhoâng bieát veà Coâng öôùc naøy.

Ñieàu tra yù kieán cuûa 50 luaät sö, troïng taøi vieân, thaåmphaùn, chuyeân gia phaùp lyù ñeán töø caùc coâng ty luaät -vaên phoøng luaät sö, trung taâm troïng taøi, toøa aùn, caùcTröôøng ñaïi hoïc kinh teá - phaùp luaät, boä phaän phaùpcheá cuûa caùc Toång Coâng ty cuõng nhö nhöõng soá lieäuthoáng keâ töø Trung taâm Troïng taøi Quoác teá Vieät Nam(VIAC), moät ñôn vò giaûi quyeát tranh chaáp thöôngmaïi quoác teá ngoaøi Toøa aùn uy tín nhaát taïi Vieät Namcho ñeán thôøi ñieåm hieän taïi, cho thaáy nhöõng keát quaûthuù vò veà söï caàn thieát cuûa vieäc gia nhaäp Coâng öôùcVieân töø nhöõng goùc ñoä raát thöïc tieãn.

25WWW.TRUNGTAMWTO.VN

Stt Hieäp hoäi ngaønh haøng ñöôïc khaûo saùt

1 Hieäp hoäi Deät may VN

2 Hieäp hoäi Theùp Vieät Nam

3 Toång Hoäi Xaây döïng Vieät Nam

4 Hieäp hoäi oâ toâ xe maùy

5 Hieäp hoäi caùc nhaø baùn leû Vieät Nam

6 Hieäp hoäi Da giaày Vieät Nam

7 Hieäp hoäi Goã vaø laâm saûn Vieät Nam

8 Hieäp hoäi Cheá bieán vaø xuaát khaåu Thuûy saûn Vieät Nam

9 Hieäp hoäi Ngaân haøng Vieät Nam

10 Hieäp hoäi Coâng nghieäp Kyõ thuaät Ñieän Vieät Nam

11 Hieäp hoäi Doanh nghieäp nhoû vaø vöøa Vieät Nam

12 Lieân minh HTX VN

13 Hieäp hoäi doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi Ngu

oàn: Ñ

ieàu

tra

caùc

Hie

âp ho

äi xua

át kha

åu lô

ùn va

ø caùc

Hie

äp ho

äi doa

nh n

ghie

äp lô

ùn cu

ûa Vi

eät N

am v

eà vi

eäc g

ia n

haäp

Coân

g öô

ùc Vi

eân 1

980

- VC

CI 5

/201

0

CHUYEÂN ÑEÀ

Loä trình Noäi dung Cô quan ñaûm nhaän Ghi chuù

Thaùng4+5/2010

Khôûi ñoäng nghieân cöùu vaø ñeà xuaát vieäc VieätNam gia nhaäp CISG.

UB tö vaán veà Chính saùchTMQT

Thaùng 6/2010 Nghieân cöùu veà vieäc Vieät Nam gia nhaäp Coângöôùc Vieân 1980

Boä Coâng Thöông

Thaùng 7/2010 Laáy yù kieán kieåm tra baèng vaên baûn cuûa BoäNgoaïi Giao; laáy yù kieán thaåm ñònh cuûa Boä Töphaùp; laáy yù kieán cuûa caùc cô quan höõu quan

(Toøa aùn nhaân daân toái cao, VCCI…)

Boä Coâng Thöông

Thaùng 9/2010 YÙ kieán traû lôøi cuûa caùc cô quan höõu quan Boä Ngoaïi Giao, Boä Tö phaùp,TANDTC, VCCI…

Thaùng 10/2010 Boä Coâng Thöông ñeà xuaát vôùi Chính Phuû veàvieäc gia nhaäp CISG

Boä Coâng Thöông

Thaùng 11/2010 Chính phuû xem xeùt vaø ra quyeát ñònh gianhaäp CISG

Chính phuû

Thaùng 12/2010 Ñeä trình vaên baûn gia nhaäp Chính phuû

01/01/2012 CISG baét ñaàu coù hieäu löïc taïi VN

Trong suoát thôøi gian naøy,thöïc hieän tuyeân truyeàn,phoá bieán veà CISG cho caùccô quan aùp duïng phaùpluaät (caùc thaåm phaùn, caùctroïng taøi vieân), cho caùcluaät sö, luaät gia, giaûngvieân, cho coäng ñoàngdoanh nghieäp, hieäp hoäingaønh haøng vaø caùc ñoáitöôïng coù lieân quan khaùc(sinh vieân...)

Baûng Gôïi yù Loä trình Gia nhaäp CISG cho Vieät Nam

THUEÁ CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ LAØ GÌ?

Thueá choáng baùn phaù giaù laø bieän phaùpchoáng baùn phaù giaù ñöôïc söû duïng phoå bieánnhaát, ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi saûn phaåm bòñieàu tra vaø bò keát luaän laø baùn phaù giaù vaøonöôùc nhaäp khaåu gaây thieät haïi cho ngaønhsaûn xuaát nöôùc ñoù.

Veà baûn chaát, ñaây laø khoaûn thueá boå sung(ngoaøi thueá nhaäp khaåu thoâng thöôøng)ñaùnh vaøo saûn phaåm nöôùc ngoaøi nhaäp khaåulaø ñoái töôïng cuûa quyeát ñònh aùp duïng bieänphaùp choáng baùn phaù giaù.

THOÂNG TIN HÖÕU ÍCH

27WWW.TRUNGTAMWTO.VN

"VUÏ KIEÄN" CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙLAØ GÌ?

Ñaây thöïc chaát laø moät quy trình Kieän - Ñieàu tra- Keát luaän - AÙp duïng bieän phaùp choáng baùnphaù giaù (neáu coù) maø nöôùc nhaäp khaåu tieánhaønh ñoái vôùi moät loaïi haøng hoaù nhaäp khaåu töømoät nöôùc nhaát ñònh khi coù nhöõng nghi ngôøraèng loaïi haøng hoaù ñoù bò baùn phaù giaù vaøonöôùc nhaäp khaåu gaây thieät haïi ñaùng keå chongaønh saûn xuaát saûn phaåm töông töï cuûa nöôùcnhaäp khaåu.

Maëc duø thöôøng ñöôïc goïi laø "vuï kieän" (theocaùch goïi ôû Vieät Nam), ñaây khoâng phaûi thuûtuïc toá tuïng taïi Toaø aùn maø laø moät thuû tuïc haønhchính vaø do cô quan haønh chính nöôùc nhaäpkhaåu thöïc hieän. Thuû tuïc naøy nhaèm giaûi quyeátmoät tranh chaáp thöông maïi giöõa moät beân laøngaønh saûn xuaát noäi ñòa vaø moät beân laø caùc nhaøsaûn xuaát, xuaát khaåu nöôùc ngoaøi; noù khoânglieân quan ñeán quan heä caáp chính phuû giöõahai nöôùc xuaát khaåu vaø nhaäp khaåu.

Vì trình töï, thuû tuïc vaø caùc vaán ñeà lieân quanñöôïc thöïc hieän gaàn gioáng nhö trình töï toá tuïngxöû lyù moät vuï kieän taïi toaø neân thuû tuïc naøy coønñöôïc xem laø "thuû tuïc baùn tö phaùp". Ngoaøi ra,khi keát thuùc vuï kieän, neáu khoâng ñoàng yù vôùiquyeát ñònh cuoái cuøng cuûa cô quan haønh chính,caùc beân coù theå kieän ra Toaø aùn (luùc naøy, vuïvieäc xöû lyù taïi toaø aùn thöïc söï laø moät thuû tuïc toátuïng tö phaùp).

NHÖÕNG YEÁU TOÁ CÔ BAÛN CUÛA MOÄT "VUÏKIEÄN CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ"- Ñoái töôïng cuûa vuï kieän laø moät loaïi haøng hoaùnhaát ñònh nhaäp khaåu töø moät hoaëc moät soá nöôùcxuaát khaåu;

- "Nguyeân ñôn" cuûa vuï kieän laø ngaønh saûn xuaát noäiñòa nöôùc nhaäp khaåu saûn xuaát ra saûn phaåm töôngtöï vôùi saûn phaåm bò cho laø baùn phaù giaù gaây thieäthaïi;

- "Bò ñôn" cuûa vuï kieän laø taát caû caùc doanh nghieäpnöôùc ngoaøi saûn xuaát vaø xuaát khaåu loaïi haønghoaù/saûn phaåm laø ñoái töôïng cuûa ñôn kieän;

- Cô quan xöû lyù vuï kieän laø moät hoaëc moät soá côquan haønh chính ñöôïc nöôùc nhaäp khaåu traoquyeàn ñieàu tra choáng baùn phaù giaù vaø quyeát ñònhvieäc aùp duïng bieän phaùp choáng baùn phaù giaù.

1 2 3BAÙN PHAÙ GIAÙ LAØ GÌ?

Baùn phaù giaù trong thöông maïi quoác teá coùtheå hieåu laø hieän töôïng xaûy ra khi moät loaïihaøng hoaù ñöôïc xuaát khaåu töø nöôùc naøysang nöôùc khaùc vôùi möùc giaù thaáp hôn giaùbaùn cuûa haøng hoaù ñoù taïi thò tröôøng noäiñòa nöôùc xuaát khaåu.

Cuï theå, neáu moät saûn phaåm cuûa nöôùc Abaùn taïi thò tröôøng nöôùc A vôùi giaù X nhönglaïi ñöôïc xuaát khaåu sang nöôùc B vôùi giaù Y(Y<X) thì saûn phaåm ñoù ñöôïc xem laø baùnphaù giaù töø nöôùc A sang nöôùc B.

Trong WTO, ñaây ñöôïc xem laø "haønh vicaïnh tranh khoâng laønh maïnh" cuûa caùcnhaø saûn xuaát, xuaát khaåu nöôùc ngoaøi ñoáivôùi ngaønh saûn xuaát noäi ñòa nöôùc nhaäpkhaåu. Vaø caùc "vuï kieän choáng baùn phaù giaù"vaø tieáp ñoù laø caùc bieän phaùp choáng baùn phaùgiaù (keát quaû cuûa caùc vuï kieän) laø moät hìnhthöùc ñeå haïn cheá haønh vi naøy.

THOÂNG TIN HÖÕU ÍCH

28 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

ÑIEÀU KIEÄN AÙP DUÏNGBIEÄN PHAÙP CHOÁNGBAÙN PHAÙ GIAÙ LAØ GÌ?

Khoâng phaûi cöù coù hieän töôïnghaøng hoaù nöôùc ngoaøi baùn phaùgiaù laø nöôùc nhaäp khaåu coù theå aùpduïng caùc bieän phaùp choáng baùnphaù giaù ñoái vôùi haøng hoaù ñoù.

Theo quy ñònh cuûa WTO thìvieäc aùp duïng caùc bieän phaùpchoáng baùn phaù giaù chæ coù theåthöïc hieän neáu cô quan coù thaåmquyeàn cuûa nöôùc nhaäp khaåu, saukhi ñaõ tieán haønh ñieàu tra choángbaùn phaù giaù , ra keát luaän khaúngñònh söï toàn taïi ñoàng thôøi cuûa caû03 ñieàu kieän sau:

(i) Haøng hoaù nhaäp khaåu bòbaùn phaù giaù (vôùi bieân ñoä phaùgiaù khoâng thaáp hôn 2%);

(ii) Ngaønh saûn xuaát saûn phaåmtöông töï cuûa nöôùc nhaäp khaåubò thieät haïi ñaùng keå hoaëc bòñe doaï thieät haïi ñaùng keå hoaëcngaên caûn ñaùng keå söï hìnhthaønh cuûa ngaønh saûn xuaáttrong nöôùc (goïi chung laø yeáutoá "thieät haïi");

(iii) Coù moái quan heä nhaânquaû giöõa vieäc haøng nhaäpkhaåu baùn phaù giaù vaø thieät haïinoùi treân;

AI ÑÖÔÏC QUYEÀN KIEÄN CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ?

Moät vuï kieän choáng baùn phaù giaù chæ coù theå ñöôïc tieánhaønh neáu noù ñöôïc baét ñaàu bôûi caùc chuû theå coù quyeànkhôûi kieän laø:- Ngaønh saûn xuaát saûn phaåm töông töï cuûa nöôùcnhaäp khaåu (hoaëc ñaïi dieän cuûa ngaønh); hoaëc

- Cô quan coù thaåm quyeàn cuûa nöôùc nhaäp khaåu;

Haàu heát caùc vuï kieän choáng baùn phaù giaù treân thöïc teáñeàu ñöôïc khôûi xöôùng töø ñôn kieän cuûa ngaønh saûnxuaát noäi ñòa nöôùc nhaäp khaåu.

Ñeå ñöôïc xem xeùt thì ñôn kieän phaûi ñaùp öùng ñuû caùcñieàu kieän sau:(i) Caùc nhaø saûn xuaát uûng hoä ñôn kieän coù saûn löôïngsaûn phaåm töông töï chieám ít nhaát 50% toång saûn löôïngsaûn xuaát ra bôûi taát caû caùc nhaø saûn xuaát ñaõ baøy toû yùkieán uûng hoä hoaëc phaûn ñoái ñôn kieän; vaø

(ii) Caùc nhaø saûn xuaát uûng hoä ñôn kieän phaûi coù saûnlöôïng saûn phaåm töông töï chieám ít nhaát 25% toång saûnlöôïng saûn phaåm töông töï cuûa toaøn boä ngaønh saûn xuaáttrong nöôùc.

4 5 6VAÁN ÑEÀ CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙÑÖÔÏC QUY ÑÒNH ÔÛ ÑAÂU?

Trong WTO, caùc nguyeân taéc veà choángbaùn phaù giaù ñöôïc quy ñònh taïi:

- Ñieàu VI Hieäp ñònh chung veà thueáquan vaø Thöông maïi (GATT)(bao goàm caùc nguyeân taéc chung veà vaánñeà naøy);

- Hieäp ñònh veà choáng baùn phaù giaù(Agreement on Antidumping Practices- ADA) chi tieát hoaù Ñieàu VI GATT(caùc quy taéc, ñieàu kieän, trình töï thuû tuïckieän - ñieàu tra vaø aùp duïng bieän phaùpchoáng baùn phaù giaù cuï theå)

Moãi nöôùc laïi coù quy ñònh rieâng veà vaán ñeàchoáng baùn phaù giaù (xaây döïng treân cô sôû caùcnguyeân taéc chung lieân quan cuûa WTO).Caùc vuï kieän choáng baùn phaù giaù vaø vieäc aùpthueá choáng baùn phaù giaù thöïc teá ôû caùc nöôùctuaân thuû caùc quy ñònh noäi ñòa naøy.

Ñoái vôùi doanh nghieäp, ñeå coù hieåu bieátchung veà nhöõng vaán ñeà cô baûn nhaát veàchoáng baùn phaù giaù trong thöông maïi quoácteá, doanh nghieäp chæ caàn tieáp caän caùc quyñònh cuûa WTO veà vaán ñeà naøy laø ñuû. Tuynhieân, ñeå bieát chi tieát veà trình töï, thuû tuïc,cô quan coù thaåm quyeàn… trong caùc vuïkieän choáng baùn phaù giaù cuï theå ôû moãi thòtröôøng xuaát khaåu, doanh nghieäp caàn tìmhieåu caùc quy ñònh phaùp luaät veà choáng baùnphaù giaù cuûa nöôùc ñoù.

CAÙC NHOÙM NOÄI DUNG CHÍNH CUÛAHIEÄP ÑÒNH CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ- Nhoùm caùc quy ñònh veà ñieàu kieän aùp thueá(caùch thöùc xaùc ñònh bieân phaù giaù, thieät haïi,moái quan heä nhaân quaû giöõa vieäc baùn phaù giaùvaø thieät haïi, caùch thöùc xaùc ñònh möùc thueá vaøphöông thöùc aùp thueá…)

- Nhoùm caùc quy ñònh veà thuû tuïc ñieàu tra (ñieàukieän noäp ñôn kieän, caùc böôùc ñieàu tra, thôøihaïn ñieàu tra, quyeàn toá tuïng cuûa caùc beân thamgia vuï kieän, bieän phaùp taïm thôøi…)

VÍ DUÏ VEÀ ÑIEÀU KIEÄN KHÔÛI KIEÄN CUÛA NGAØNH SAÛNXUAÁT NOÄI ÑÒA NÖÔÙC XUAÁT KHAÅUGiaû söû ngaønh saûn xuaát maët haøng A cuûa B muoán kieän caùc nhaøxuaát khaåu Vieät Nam vì ñaõ baùn phaù giaù maët haøng A vaøo B.

Neáu ngaønh saûn xuaát maët haøng A cuûa nöôùc B coù toång coäng 5nhaø saûn xuaát (NSX), trong ñoù:

- NSX 1 saûn xuaát ra 30% toång saûn löôïng noäi ñòa A cuûanöôùc B;

- NSX 2 vaø 3 moãi NSX saûn xuaát ra 15% toång saûn löôïng Acuûa B;

- NSX 4 vaø 5 moãi NSX saûn xuaát ra 20% toång saûn löôïng Acuûa B.

Neáu NSX 5 khôûi kieän vaø caùc NSX 1, 2, 3 ñeàu baøy toû yù kieán veàvieäc khôûi kieän naøy, NSX 4 khoâng coù yù kieán gì thì:

- Neáu NSX 1 vaø 2 ñeàu phaûn ñoái ñôn kieän cuûa NSX 5, chæNSX 3 uûng hoä: Ñôn kieän seõ bò baùc do khoâng ñaït ñieàukieän (i) (vì toång saûn löôïng do NSX 4 vaø 5 saûn xuaát rakhoâng baèng toång saûn löôïng do NSX 1 vaø 2 saûn xuaát ra);

- Neáu caû NSX 1, 2 vaø 3 ñeàu phaûn ñoái ñôn kieän cuûa NSX5: Ñôn kieän seõ bò baùc do khoâng ñaït ñieàu kieän (ii) (vìtoång saûn löôïng cuûa NSX 5 chöa ñaït tôùi möùc 25% toångsaûn löôïng maët haøng A cuûa nöôùc B).

29WWW.TRUNGTAMWTO.VN

MOÄT MAËT HAØNG MAØ VIEÄT NAM XUAÁTKHAÅU KHOÂNG NHIEÀU COÙ THEÅ BÒ KIEÄNCHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ KHOÂNG?

Theo quy ñònh cuûa WTO, nöôùc nhaäp khaåu khoângñöôïc tieán haønh ñieàu tra (vaø khoâng ñöôïc aùp thueáchoáng trôï caáp) neáu nöôùc xuaát khaåu laø nöôùc ñangphaùt trieån vaø coù löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm lieânquan ít hôn 3% toång nhaäp khaåu haøng hoaù töông töïvaøo nöôùc nhaäp khaåu. Laø moät nöôùc ñang phaùt trieån,Vieät Nam ñöôïc höôûng quy cheá naøy.

Tuy nhieân, quy ñònh naøy seõ khoâng ñöôïc aùp duïng neáutoång löôïng nhaäp khaåu töø taát caû caùc nöôùc xuaát khaåu coùhoaøn caûnh töông töï chieám treân 7% toång löôïng nhaäpkhaåu haøng hoaù töông töï vaøo nöôùc nhaäp khaåu

BIEÂN ÑOÄ PHAÙ GIAÙ ÑÖÔÏC TÍNHNHÖ THEÁ NAØO?

Bieân ñoä phaù giaù ñöôïc tính toaùn theo coângthöùc:

Bieân ñoä phaù giaù = (Giaù Thoâng thöôøng -Giaù Xuaát khaåu)/Giaù Xuaát khaåu

Trong ñoù:- Giaù Thoâng thöôøng laø giaù baùn cuûa saûnphaåm töông töï taïi thò tröôøng nöôùc xuaátkhaåu (hoaëc giaù baùn cuûa saûn phaåm töôngtöï töø nöôùc xuaát khaåu sang moät nöôùc thöùba; hoaëc giaù xaây döïng töø toång chi phí saûnxuaát ra saûn phaåm, chi phí quaûn lyù, baùnhaøng vaø khoaûn lôïi nhuaän hôïp lyù - WTOcoù quy ñònh cuï theå caùc ñieàu kieän ñeå aùpduïng töøng phöông phaùp naøy);

- Giaù Xuaát khaåu laø giaù treân hôïp ñoànggiöõa nhaø xuaát khaåu nöôùc ngoaøi vôùi nhaønhaäp khaåu (hoaëc giaù baùn cho ngöôøi muañoäc laäp ñaàu tieân).

7 8 9YEÁU TOÁ "THIEÄT HAÏI" ÑÖÔÏCXAÙC ÑÒNH NHÖ THEÁ NAØO?

Vieäc xaùc ñònh "thieät haïi" laø moät böôùckhoâng theå thieáu trong moät vuï ñieàu trachoáng baùn phaù giaù vaø chæ khi keát luaänñieàu tra khaúng ñònh coù thieät haïi ñaùngkeå cho ngaønh saûn xuaát noäi ñòa nöôùcnhaäp khaåu thì nöôùc nhaäp khaåu môùi coùtheå xem xeùt vieäc aùp duïng caùc bieänphaùp choáng baùn phaù giaù.

- Veà hình thöùc, caùc thieät haïi naøy coùtheå toàn taïi döôùi 02 daïng: thieät haïithöïc teá, hoaëc nguy cô thieät haïi (nguycô raát gaàn);

- Veà möùc ñoä, caùc thieät haïi naøy phaûiôû möùc ñaùng keå;

- Veà phöông phaùp, caùc thieät haïi thöïcteá ñöôïc xem xeùt treân cô sôû phaântích taát caû caùc yeáu toá coù lieân quanñeán thöïc traïng cuûa ngaønh saûn xuaátnoäi ñòa (ví duï tyû leä vaø möùc taênglöôïng nhaäp khaåu, thò phaàn cuûa saûnphaåm nhaäp khaåu, thay ñoåi veà doanhsoá, saûn löôïng, naêng suaát, nhaâncoâng…)

XAÙC ÑÒNH LÖÔÏNG NHAÄP KHAÅU "KHOÂNGÑAÙNG KEÅ" NHÖ THEÁ NAØO?Giaû söû Trung Quoác, Vieät Nam, AÁn Ñoä vaø Campuchia (laøcaùc nöôùc ñang phaùt trieån) cuøng vôùi nhieàu nöôùc khaùccuøng nhaäp khaåu moät maët haøng X vaøo nöôùc Y.

Trong ñoù:- Haøng Trung Quoác chieám 10% toång löôïng nhaäp khaåuhaøng X vaøo Y;

- Caùc nöôùc Vieät Nam, AÁn Ñoä, Campuchia moãi nöôùcchieám 2,5% toång löôïng nhaäp khaåu haøng X vaøo Y;

- 82,5% toång löôïng nhaäp khaåu haøng X vaøo Y ñeán töø caùcnöôùc khaùc.

Neáu ngaønh saûn xuaát maët haøng X cuûa nöôùc Y ñònh kieänchoáng baùn phaù giaù maët haøng X chæ cuûa Vieät Nam nhaäpkhaåu vaøo Y thì ñôn kieän seõ bò baùc hoaëc neáu vuï kieän ñaõkhôûi xöôùng thì cuõng seõ bò ñình chæ do Vieät Nam laø nöôùcñang phaùt trieån vaø coù löôïng nhaäp khaåu ít hôn 3% toångnhaäp khaåu haøng X vaøo Y.

Neáu vuï kieän choáng laïi Vieät Nam vaø Trung Quoác thìcuõng theo tieâu chí naøy, vuï vieäc coù theå seõ tieáp tuïc vôùihaøng Trung Quoác nhöng phaûi chaám döùt vôùi haøng VieätNam.

Tuy nhieân neáu vuï kieän tieán haønh choáng laïi caû VieätNam, Campuchia, AÁn Ñoä vaø Trung Quoác thì vuï kieän seõñöôïc tieán haønh bình thöôøng vôùi taát caû 4 nöôùc naøy vìtoång löôïng nhaäp khaåu haøng X vaøo nöôùc Y töø 3 nöôùcVieät Nam, AÁn Ñoä, Campuchia (nöôùc ñang phaùt trieån coùlöôïng nhaäp trong toång nhaäp haøng X vaøo Y döôùi 3%) laø7,5% (cao hôn möùc7% theo quy ñònh).

SAÛN PHAÅM TÖÔNG TÖÏSaûn phaåm töông töï vôùi saûn phaåm bò ñieàutra laø:(i) Saûn phaåm gioáng heät (coù taát caû caùc ñaëctính gioáng saûn phaåm ñang bò ñieàu tra);

(ii) Saûn phaåm gaàn gioáng (coù nhieàu ñaëcñieåm gaàn gioáng vôùi saûn phaåm ñang bò ñieàutra), trong tröôøng hôïp khoâng coù saûn phaåmgioáng heät.

THOÂNG TIN HÖÕU ÍCH

-

30 WWW.TRUNGTAMWTO.VN

MÖÙC THUEÁ CHOÁNG BAÙN PHAÙGIAÙ ÑÖÔÏC TÍNH TOAÙN NHÖ THEÁ NAØO?

Veà caùch thöùc aùp duïng:- Veà nguyeân taéc, möùc thueá choáng baùnphaù giaù ñöôïc tính rieâng cho töøng nhaøsaûn xuaát, xuaát khaåu nöôùc ngoaøi vaøkhoâng cao hôn bieân phaù giaù cuûa hoï;

- Tröôøng hôïp caùc nhaø saûn xuaát, xuaátkhaåu nöôùc ngoaøi khoâng ñöôïc löïa choïnñeå tham gia cuoäc ñieàu tra thì möùc thueáchoáng baùn phaù giaù aùp duïng cho hoïkhoâng cao hôn bieân phaù giaù trung bìnhcuûa taát caû caùc nhaø saûn xuaát, xuaát khaåunöôùc ngoaøi ñöôïc löïa choïn ñieàu tra.

Veà thôøi ñieåm tính möùc thueá chínhthöùc: Coù hai caùch xaùc ñònh

- Caùch tính thueá cho khoaûng thôøi giansaép tôùi (EU theo caùch naøy): Möùc thueáchính thöùc seõ ñöôïc xaùc ñònh ngay trongQuyeát ñònh aùp thueá ban haønh khi keátthuùc ñieàu tra vaø coù hieäu löïc cho haønghoaù lieân quan nhaäp khaåu trong khoaûngthôøi gian sau ñoù;

- Caùch tính thueá cho khoaûng thôøi gianñaõ qua (Hoa Kyø theo caùch naøy): Möùcthueá neâu taïi Quyeát ñònh aùp thueá banhaønh sau khi ñieàu tra chæ laø taïm thôøi;heát moãi naêm keå töø ngaøy coù Quyeát ñònhnaøy, cô quan ñieàu tra seõ xaùc ñònh bieânphaù giaù thöïc teá cuûa caùc nhaø xuaát khaåutrong naêm ñoù vaø quyeát ñònh möùc thueáchính thöùc cho hoï (neáu möùc naøy caohôn möùc thueá taïm tính thì doanhnghieäp phaûi noäp boå sung; neáu thaáp hônseõ ñöôïc hoaøn traû).

Theo quy ñònh cuûa WTO, duø theo caùchtính naøo thì cöù troøn 01 naêm keå töø ngaøy coùQuyeát ñònh aùp thueá, caùc beân lieân quantrong vuï kieän ñeàu coù quyeàn yeâu caàu côquan coù thaåm quyeàn raø soaùt laïi ñeå giaûm,taêng möùc thueá hoaëc chaám döùt vieäc aùpthueá.

10 11MOÄT VUÏ KIEÄN CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ ÑÖÔÏC TIEÁN HAØNH NHÖ THEÁ NAØO?

Moät vuï kieän choáng baùn phaù giaù thöïc chaát laø toång hôïp caùc böôùc ñieàu tra xaùc minh caùcyeâu caàu trong ñôn kieän ñeå keát luaän coù ñuû ñieàu kieän aùp duïng caùc bieän phaùp choáng baùnphaù giaù ñoái vôùi haøng hoaù bò kieän hay khoâng.

Coù theå toùm taét caùc böôùc cô baûn cuûa "vuï kieän choáng baùn phaù giaù" nhö sau:- Böôùc 1 : Ngaønh saûn xuaát noäi ñòa nöôùc nhaäp khaåu noäp ñôn kieän (keøm theo chöùng cöùban ñaàu);

- Böôùc 2 : Cô quan coù thaåm quyeàn ra quyeát ñònh khôûi xöôùng ñieàu tra (hoaëc töø choái ñônkieän, khoâng ñieàu tra);

- Böôùc 3 : Ñieàu tra sô boä veà vieäc baùn phaù giaù vaø veà thieät haïi (qua baûng caâu hoûi göûi chocaùc beân lieân quan, thu thaäp, xaùc minh thoâng tin, thoâng tin do caùc beân töï cung caáp);

- Böôùc 4 : Keát luaän sô boä (coù theå keøm theo quyeát ñònh aùp duïng bieän phaùp taïm thôøi nhöbuoäc ñaët coïc, kyù quyõ...);

- Böôùc 5 : Tieáp tuïc ñieàu tra veà vieäc baùn phaù giaù vaø veà thieät haïi (coù theå bao goàm ñieàutra thöïc ñòa taïi nöôùc xuaát khaåu);

- Böôùc 6 : Keát luaän cuoái cuøng;

- Böôùc 7 : Quyeát ñònh aùp duïng bieän phaùp choáng baùn phaù giaù (neáu keát luaän cuoái cuøngkhaúng ñònh coù vieäc baùn phaù giaù gaây thieät haïi) ;

- Böôùc 8 : Raø soaùt laïi bieän phaùp choáng baùn phaù giaù (haøng naêm cô quan ñieàu tra coù theåseõ ñieàu tra laïi bieân phaù giaù thöïc teá cuûa töøng nhaø xuaát khaåu vaø ñieàu chænh möùc thueá)

- Böôùc 9 : Raø soaùt hoaøng hoân(5 naêm keå töø ngaøy coù quyeát ñònhaùp thueá choáng baùn phaù giaù hoaëc raøsoaùt laïi, cô quan ñieàu tra seõ tieánhaønh ñieàu tra laïi ñeå xem xeùt chaámdöùt vieäc aùp thueá hay tieáp tuïc aùpthueá theâm 5 naêm nöõa).

Töø böôùc 1 ñeán böôùc 7 cuûa moät vuïñieàu tra choáng baùn phaù giaù thöôøngkeùo daøi khoaûng 18 thaùng ñeán 2naêm. Tuy nhieân, böôùc 8 vaø 9 coùtheå keùo raát daøi sau ñoù. Ví duï,trong vuï kieän caù tra, caù basa ôûHoa Kyø chaúng haïn, ñôn kieän noäpngaøy 28/6/2002, quyeát ñònh aùpthueá ban haønh ngaøy 7/8/2003. Sauñoù 2005 vaø 2006 ñeàu ñaõ coù raø soaùtlaàn 1, 2 ñoái vôùi moät soá coâng tyxuaát khaåu cuûa Vieät Nam.

DOANH NGHIEÄP VIEÄT NAM THÖÔØNG GAËP KHOÙKHAÊN GÌ TRONG QUAÙ TRÌNH BÒ ÑIEÀU TRACHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ ÔÛ NÖÔÙC NGOAØI?- Veà Baûng caâu hoûi: Noäi dung raát phöùc taïp, ñoøi hoûi cungcaáp nhieàu thoâng soá trong khi thôøi haïn traû lôøi laïi ngaén;

- Veà chöùng töø, keá toaùn: Nhieàu loaïi chi phí saûn xuaát, kinhdoanh khoâng ñöôïc chaáp nhaän do caùc chöùng töø, taøi lieäukeá toaùn caàn thieát ñeå chöùng minh; heä thoáng keá toaùnkhoâng theo chuaån quoác teá, thieáu minh baïch;

- Veà chi phí: khoâng coù nguoàn chi phí döï truø cho vieäctham kieän ôû nöôùc ngoaøi (ñaëc bieät laø chi phí cho luaät sö);

- Veà taâm lyù: Bò ñoäng trong ñoái phoù (do khoâng hieåu bieátveà coâng cuï choáng baùn phaù giaù vaø thöïc traïng), do ñoùdaãn tôùi nhöõng caùch öùng xöû khoâng hôïp lyù gaây heä quaûxaáu (ví duï khoâng hôïp taùc, khoâng trung thöïc, khoângñuùng thôøi haïn…); Thieáu ñoaøn keát (khoâng taïo ñöôïc tieángnoùi chung ñeå cuøng baûo veä lôïi ích).

THOÂNG TIN HÖÕU ÍCH

THUEÁ CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙÑÖÔÏC AÙP DUÏNG NHÖ THEÁ NAØO?

- Veà thôøi haïn aùp thueá: Theo quy ñònh cuûaWTO, vieäc aùp thueá choáng baùn phaù giaùkhoâng ñöôïc keùo daøi quaù 5 naêm keå töø ngaøycoù Quyeát ñònh aùp thueá hoaëc keå töø ngaøy tieánhaønh raø soaùt laïi;

- Veà hieäu löïc cuûa vieäc aùp thueá: + Quyeát ñònh aùp thueá chæ coù hieäu löïc ñoáivôùi taát caû haøng hoaù lieân quan nhaäp khaåu töønöôùc bò kieän sau thôøi ñieåm ban haønh Quyeátñònh

+ Quyeát ñònh aùp thueá coù hieäu löïc vôùi caû caùcnhaø xuaát khaåu môùi, ngöôøi chöa heà xuaátkhaåu haøng hoaù ñoù sang nöôùc aùp thueá trongthôøi gian tröôùc ñoù; nhaø xuaát khaåu môùi coùtheå yeâu caàu cô quan ñieàu tra tính möùc thueárieâng cho mình, nhöng trong thôøi gian chöacoù quyeát ñònh veà möùc thueá rieâng thì haønghoaù nhaäp khaåu cuûa nhaø xuaát khaåu môùi vaãnthöïc hieän Quyeát ñònh aùp thueá noùi treân;

+ Vieäc aùp duïng hoài toá (aùp duïng cho nhöõngloâ haøng nhaäp khaåu tröôùc thôøi ñieåm banhaønh Quyeát ñònh) chæ ñöôïc thöïc hieän neáuthieät haïi gaây ra cho ngaønh saûn xuaát noäi ñòalaø thieät haïi thöïc teá.

12