LES 4 LEREN VOOR DE TOETS qebj t ibp t mofkq^i a ......qebj_ t ibp t mofkq^i_a Les 1 Laag en natEen...

4
THEMA 4 | LES 3 | PRINTBLAD Les 1 Laag en nat Een deel van Nederland ligt onder de zeespiegel. Dat is laag Nederland. Dijken houden het water van de zee en van rivieren tegen, zodat laag Nederland niet overstroomt. De ondergrond van laag Nederland bestaat vooral uit natte klei. Je ziet er veel polders. Dat zijn leeg- gepompte plassen en meren. Als je niets doet, dan lopen ze weer vol water. Om ze droog te houden werden vroeger windmolens gebruikt. Nu gebeurt het met elektrische gemalen. Sommige polders worden steeds lager door inklinking. De natte klei droogt uit en krimpt. Les 2 Hoog en droog Meer dan de helft van Nederland ligt boven de zeespiegel. Dat deel heet hoog Nederland. De zeespiegel is niet altijd even hoog. Daarom wordt de hoogte van het water gemeten met een vaste maat: NAP (Normaal Amsterdams Peil). Het landschap van hoog Nederland bestaat maar voor een klein deel uit heuvels. Een groot deel is best plat. De ondergrond bestaat vooral uit droog zand. Daarin zitten weinig voedingsstoffen. Daarom lieten boeren vroeger schapen grazen, die zorgden voor mest. De schapen aten alle jonge bomen op, maar harde struikjes lieten ze staan. Zo ontstond heide. de zeespiegel De gemiddelde hoogte van het zeewater. laag Nederland Het deel van Nederland dat onder de zeespiegel ligt. de dijk Een hoge strook grond langs een rivier of zee. Als het water hoog staat, houdt de dijk het tegen. de polder Een stuk land tussen dijken op een plaats waar vroeger water was. het gemaal Een machine waarmee je de hoogte van het water kunt regelen. De machine pompt water uit lage polders naar een hoger stuk land. de inklinking Het krimpen van grond doordat hij droger wordt. De grond zakt. hoog Nederland Het deel van Nederland dat boven de zeespiegel ligt. NAP Afkorting voor Normaal Amsterdams Peil. Een vaste maat voor de gemiddelde hoogte van het zeewater. het landschap Een gebied en alles wat je daarin ziet, zoals bossen, heide of weilanden. de heide Een gebied met bijna alleen harde struikjes: heideplantjes. Ze hebben witte of paarse bloemetjes. +N.A.P. 200 190 180 170 LES 4 Samenvatting LEREN VOOR DE TOETS Dit weet ik nu Meander groep 5-6, thema 3 © Malmberg 's-Hertogenbosch 1/4

Transcript of LES 4 LEREN VOOR DE TOETS qebj t ibp t mofkq^i a ......qebj_ t ibp t mofkq^i_a Les 1 Laag en natEen...

Page 1: LES 4 LEREN VOOR DE TOETS qebj t ibp t mofkq^i a ......qebj_ t ibp t mofkq^i_a Les 1 Laag en natEen deel van Nederland ligt onder de zeespiegel.Dat is laag Nederland. Dijken houden

THEMA 4 | LES 3 | PRINTBLAD

Les 1 Laag en nat

Een deel van Nederland ligt onder de zeespiegel. Dat is laag Nederland. Dijken houden het water van de zee en van rivieren tegen, zodat laag Nederland niet overstroomt. De ondergrond van laag Nederland bestaat vooral uit natte klei. Je ziet er veel polders. Dat zijn leeg­gepompte plassen en meren. Als je niets doet, dan lopen ze weer vol water. Om ze droog te houden werden vroeger windmolens gebruikt. Nu gebeurt het met elektrische gemalen. Sommige polders worden steeds lager door inklinking. De natte klei droogt uit en krimpt.

Les 2 Hoog en droog

Meer dan de helft van Nederland ligt boven de zeespiegel. Dat deel heet hoog Nederland. De zeespiegel is niet altijd even hoog. Daarom wordt de hoogte van het water gemeten met een vaste maat: NAP (Normaal Amsterdams Peil). Het landschap van hoog Nederland bestaat maar voor een klein deel uit heuvels. Een groot deel is best plat. De ondergrond bestaat vooral uit droog zand. Daarin zitten weinig voedingsstoffen. Daarom lieten boeren vroeger schapen grazen, die zorgden voor mest. De schapen aten alle jonge bomen op, maar harde struikjes lieten ze staan. Zo ontstond heide.

de zeespiegelDe gemiddelde hoogte van het zeewater.

laag NederlandHet deel van Nederland dat onder de zeespiegel ligt.

de dijkEen hoge strook grond langs een rivier of zee. Als het water hoog staat, houdt de dijk het tegen.

de polderEen stuk land tussen dijken op een plaats waar vroeger water was.

het gemaalEen machine waarmee je de hoogte van het water kunt regelen. De machine pompt water uit lage polders naar een hoger stuk land.

de inklinkingHet krimpen van grond doordat hij droger wordt. De grond zakt.

hoog NederlandHet deel van Nederland dat boven de zeespiegel ligt.

NAPAfkorting voor Normaal Amsterdams Peil. Een vaste maat voor de gemiddelde hoogte van het zeewater.

het landschapEen gebied en alles wat je daarin ziet, zoals bossen, heide of weilanden.

de heideEen gebied met bijna alleen harde struikjes: heideplantjes. Ze hebben witte of paarse bloemetjes.

+N.A.P.

200

190

180

170

LES 4 Samenvatting LEREN VOOR DE TOETS Dit weet ik nu

Meander • groep 5-6, thema 3 • © Malmberg 's-Hertogenbosch • 1/4

Page 2: LES 4 LEREN VOOR DE TOETS qebj t ibp t mofkq^i a ......qebj_ t ibp t mofkq^i_a Les 1 Laag en natEen deel van Nederland ligt onder de zeespiegel.Dat is laag Nederland. Dijken houden

Les 3 Provincies van Nederland

Je kent de topografie van de provincies van Nederland. Op de volgende bladzijdes vind je een kaart met de topografie. Je moet alle topo:• kunnen schrijven zonder fouten.

Vergeet de hoofdletters niet.• kunnen aanwijzen.• kunnen herkennen.

Een + betekent dat je deze topo alleen hoeft te leren als je leerkracht het zegt.

Laat het zien

Soms wil je iets vertellen over de wereld of iets laten zien van de wereld. In dit thema heb je geoefend met manieren om iets duidelijk te maken aan een ander.

Les 1Je kunt een uitleg maken bij een plaatje. Dat helpt je om iets duidelijker te maken.

Les 2Je kunt tekeningen maken bij een uitleg. Dat helpt je om iets duidelijker te maken.

Les 3Je kunt een kaart maken. Dat helpt je om iets uit te leggen.

Zo leer je voor de toets

• Bekijk de samenvatting.

• Leer de teksten en de

dik gedrukte woorden.

• Vraag iemand om je te

overhoren.

De toets is op

gemaal

LES 4 Samenvatting LEREN VOOR DE TOETS Dit kan ik nu

Meander • groep 5-6, thema 3 • © Malmberg 's-Hertogenbosch • 2/4

Page 3: LES 4 LEREN VOOR DE TOETS qebj t ibp t mofkq^i a ......qebj_ t ibp t mofkq^i_a Les 1 Laag en natEen deel van Nederland ligt onder de zeespiegel.Dat is laag Nederland. Dijken houden

Provincies

Drenthe

Flevoland

Friesland (Fryslân)

Gelderland

Groningen

Limburg

Noord-Brabant

Noord-Holland

Overijssel

Utrecht

Zeeland

Zuid-Holland

Eilanden

+ Ameland

+ Schiermonnikoog

+ Terschelling

+ Texel

+ Vlieland

Provincies van Nederland

Zo leer je de topografi e voor de toets

• Leer de spelling van de topo, bijvoorbeeld door

deze over te schrijven van de kaart.

• Dek de rechter kaart af en oefen tot je alle topo

uit de lijst kunt aanwijzen op de linker kaart.

• Dek nu ook de lijst af en oefen totdat je alle

topo kunt benoemen.

LEREN VOOR DE TOETS

Meander • groep 5-6, thema 3 • © Malmberg 's-Hertogenbosch • 3/4

Page 4: LES 4 LEREN VOOR DE TOETS qebj t ibp t mofkq^i a ......qebj_ t ibp t mofkq^i_a Les 1 Laag en natEen deel van Nederland ligt onder de zeespiegel.Dat is laag Nederland. Dijken houden

LEREN VOOR DE TOETS

Meander • groep 5-6, thema 3 • © Malmberg 's-Hertogenbosch • 4/4