Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

34
Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010

Transcript of Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Page 1: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Leren Organiseren

Hergen Datema29 november 2010

Page 2: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Flexibiliteit

Flexi-bel [bn; -biliteit]: 1 buigzaam 2 inschikkelijk 3 zich gemakkelijk aanpassend aan wisselende omstandigheden

De mate waarin het systeem kan worden aangepast aan nieuwe ontwikkelingen en behoeften.

Zich gemakkelijk aan kunnen passen aan veranderende omgeving, werkwijzen, werktijden, taken, verantwoordelijkheden, beleidswijzigingen en gedragingen van anderen.

Page 3: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Flexibiliteit

Omgaan met wisselende groepsgrootte

Instroommomenten

Oftewel in staat zijn om de mix van activiteiten en volume van activiteiten aan te passen

Page 4: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Variatie

va•ri•a•tie: 1 Afwisseling voor de variatie om eentonigheid te voorkomen 2 vorm die enigszins van een andere afwijkt

Verschillen tussen deelnemers in leerstijl, ambities en eerder verworven competenties

Combinatie tussen leren, werken en privé

Individualisering en keuzevrijheid

Tempo, tijdstip, inhoud, werkvorm, locatie, duur, volgorde

Page 5: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Variatie dankzij standaardisatie

Variatie is duurder

minder schaalvoordelen

meer ‘informatie’

keuzekosten

coördinatiekosten

Hoe efficiencyverlies compenseren?

Wetmatigheden

Page 6: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Davis (1979) ‘future perfect’

Maatwerk aanbieden met efficiency van massaproductie

Mass-customization

Massamaatwerk

Massa & Maatwerk

Page 7: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

1. Cosmetisch variëren

2. Heterogeniteit reduceren

3. Additionele hulpbronnen

4. Digitaliseren leermiddelen

5. Modularisering

6. Toetsing

7. Vergroten eenheid van organisatie

7 Strategieën

Page 8: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Wat is standaard?

Wat is variabel?

Efficiencywinst?

Voorbeeld

Voorwaarden

Risico’s

7 Strategieën

Page 9: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.
Page 10: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Instroom Uitstroom

Cosmetisch variëren (1)

Primair Proces en Cosmetisch variëren

Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc.

Page 11: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Standaard: alles wat al standaard was Variabel: pr & marketing

Efficiencywinst?: geen efficiencyverlies toelaten

Voorwaarde: cursisten hebben uniforme voorkeuren

Risico: indruk van verscheidenheid die niet wordt

waargemaakt

Voorbeeld: Open dagen voor verschillende doelgroepen

1. Cosmetisch variëren

Page 12: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.
Page 13: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Instroom Uitstroom

Primair Proces en Heterogeniteit reduceren

Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc.

Heterogeniteit reduceren (2)

Page 14: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Standaard: alles wat al standaard was Variabel: niets extra’s Efficiencywinst?:

geen efficiencyverlies toelaten selectie op instroom

Voorwaarden: mogelijkheid (en wenselijkheid) van selectie voldoende omvang klantengroep

Risico grote afhankelijkheid van klantengroep

Voorbeeld: Gymnasium

2. Reduceren heterogeniteit

Page 15: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.
Page 16: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Instroom Uitstroom

Primair Proces en Additionele hulpbronnen

Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc.

Additionele hulpbronnen

(3)

Page 17: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Zowel standaardisatie als variatie mogelijk Mate van variatie afhankelijk omvang additionele

hulpbronnen

Efficiencywinst? efficiencyverlies oplossen met extra hulpbronnen

Voorwaarden: grote relevante verschillen tussen ‘klanten’ beschikbaarheid extra hulpbronnen, op langere termijn

Risico’s: afhankelijkheid van verstrekker additionele hulpbronnen

Voorbeeld: FC-XL

3. Additionele hulpbronnen

Page 18: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.
Page 19: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Instroom Uitstroom

Primair Proces en Digitaliseren leermiddelen

Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc.

Digitaliseren leermiddelen

(4)

Page 20: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Standaard: infrastructuur & aanbod aan leerinhouden Variabel: tijd & plaats & tempo & volgorde & werkvorm

Efficiencywinst?

cursisten werken alleen aan onderdelen die nodig zijn inzet begeleiders alleen op onderdelen waar dat nodig is

Voorwaarden: geschikt leermateriaal gestandaardiseerde infrastructuur zelfstandigheid cursist

Risico: verschraling van het onderwijs sommige competenties vereisen andere vormen van onderwijs

Voorbeeld: Sprint

4. Digitale leermiddelen

Page 21: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.
Page 22: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Instroom Uitstroom

Primair Proces en Aanbod modulariseren

Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc.

Aanbod modulariseren

(5)

Page 23: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Standaard: tijdstip & inhoud & locatie (& omvang)Variabel: volgorde & groep

Efficiencywinst?:

schaalvoordelen benutten binnen modules

Voorwaarden: voldoende omvang groepen verwantschap tussen opleidingen informatie en volgsystemen

Risico’s: versnippering inhoud versnippering sociale infrastructuur

Voorbeeld: Amerikaanse universiteit

5. Modularisering

Page 24: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.
Page 25: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Instroom Uitstroom

Primair Proces en Toetsing

Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc.

Toetsing (6)

Page 26: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Standaard: toetsen (inhoud)Variabel: in beginsel al het andere

Efficiencywinst?: cursisten doen alleen onderdelen die zij nodig hebben maximaal benutten leerervaringen buiten onderwijssetting inzet begeleiders alleen op onderdelen die nodig zijn

Voorwaarden: consequente sturing op output (geen urennorm ...) volledige inhoud is op gestandaardiseerde wijze toetsbaar informatievoorziening

Voorbeeld: Talencentrum

6. Toetsing

Page 27: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.
Page 28: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Instroom Uitstroom

Primair Proces en Vergroten eenheid organisatie

Vergroten eenheid

organisatie (7)

Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc.

Page 29: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Standaard: tijdstip & locatie & mensen Variabel: inhoud & werkvorm

Efficiencywinst?: schaalvoordelen door variatie in werkvormen lagere coördinatiekosten functiedifferentiatie

Voorwaarden: huisvesting: omvang, voorzieningen gelijktijdige aanwezigheid cursisten en begeleiders expertise team begeleiders vs inhouden cursisten samenwerking

Voorbeeld: Techniekhal

7. Vergroten van eenheid van organisatie

Page 30: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Componenten van complexe leertaken verschillende manier organiseren

Consequent doorvoeren

De kunst van het combineren

Page 31: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Hoeveel variatie & flexibiliteit wil je bieden? Waarom eigenlijk? En op welke manier? (tempo, locatie, werkvorm, tijdstip, volgorde)

Waar kunnen we massa maken?

Wat zijn de voorwaarden en risco’s bij een strategie?

Aandachtspunten

Page 32: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Welke strategieën pas je nu (impliciet) toe? En in welke verhouding (wat is je voornaamste strategie)?

Wat is de basisstrategie die je eigenlijk wilt gebruiken? - werk dat uit - hoe ziet dat er concreet uit - voordelen - nadelen

Wat heb je dan nodig aan: - kwaliteiten van mensen - huisvesting - sturing - faciliteiten

Opdracht

Page 33: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Onderwijsvisie:- Helder geformuleerd- Breed gecommuniceerd- Voor iedereen vindbaar

Kaders - Wat is vast?- Wat is flexibel?

ROC-niveau

Unitkenmerken:KoersFinanciële kadersProblemenOntwikkelingen

Unitdirecteur-niveau

Gemeenschappelijk (onderwijs)visie:- Variatie - Praktijk- Vast - flexibel- Begeleiding etc.

Contextuele kenmerken: - Bedrijfsleven- Niveau opleiding- Aantal crebo’s- Examinerigseisen- Team etc.

Leereenheden organiseren (structuur, bedrijfsmatige kant): - 7 strategieën als hulpmiddel- Kwaliteit- Betaalbaar

Verandertraject(cultuur, mens-kant):- Samenstelling teams- Teamontwikkeling- Teamdoelen- Feedback

Teamniveau

Page 34: Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010.

Achtergrond van het ontwerpvraagstuk

Krimp (-/- 25%)Nieuwe opleidingenVMBO en MBOVersterking regionale economieCirca 700 leerlingenLT perspectief?

Onderwijscalculator

(Kosten van activiteiten)

Massamaatwerk(Variëteit & flexibiliteit)

Bemensing(in het team)