Leertekst les 1 De Griekse wereld
3
Grieken – Strijd van de Grieken – Les 1 Prijs je polis aan! | havo/vwo 1 © Saga Leertekst les 1 De Griekse wereld Dit heb ik gedaan Je hebt in deze les te horen gekregen dat in dit thema Griekse stadstaten met elkaar de strijd aan zullen gaan over wie de beste stadstaat is. In dit thema ben jij een inwoner van één van deze Griekse stadstaten: Sparta, Athene, Chios, Mytilene, Korinthe of Pella. Je hebt met behulp van een persoonlijkheidstest ontdekt welke Griekse stadstaat het best bij jou past. Je hebt je verdiept in deze stadstaat en met een korte presentatie aan je klas duidelijk gemaakt waarom deze stadstaat absoluut de strijd zal gaan winnen! Dit weet ik nu Het oude Griekenland was niet één land, maar bestond uit verschillende stadstaten. Dit kwam door het Griekse landschap. Doordat het gebied uit veel onvruchtbare grond, bergen en eilanden bestaat, zijn op verschillende plekken gemeenschappen ontstaan die weinig contact hadden met andere gemeenschappen en dus hun eigen wetten maakten en een eigen identiteit ontwikkelden. Het Griekse woord voor stadstaat is polis (meervoud: poleis). In de tijd van de Grieken waren er wel rond de 300 poleis. De eerste Griekse poleis ontstonden rond 3000 v.Chr. Rond 800 v.Chr. waren verschillende poleis zo hard gegroeid dat ze niet meer voldoende voedsel voor alle inwoners konden produceren. Groepen hongerige Grieken verlieten hun polis en gingen zich vestigen op een andere plek aan de Middellandse Zee waar meer ruimte en voedsel was. Deze plek werd een kolonie van de polis waar de inwoners vandaan kwamen. In het begin waren de kolonies nog erg verbonden met de ‘moederstadstaat’ of ‘metropolis’, maar op den duur werden de kolonies ook zelfstandige stadstaten. Het hele gebied waar Griekse stadstaten en kolonies voorkwamen, noemen we de Griekse wereld. De Grieken zelf noemden dit gebied Hellas.
Transcript of Leertekst les 1 De Griekse wereld
Grieken – Strijd van de Grieken – Les 1 Prijs je polis aan! | havo/vwo
1 © Saga
Leertekst les 1 De Griekse wereld Dit heb ik gedaan
Je hebt in deze les te horen gekregen dat in dit thema Griekse stadstaten met elkaar de strijd aan zullen gaan over wie de beste stadstaat is. In dit thema ben jij een inwoner van één van deze Griekse stadstaten: Sparta, Athene, Chios, Mytilene, Korinthe of Pella. Je hebt met behulp van een persoonlijkheidstest ontdekt welke Griekse stadstaat het best bij jou past. Je hebt je verdiept in deze stadstaat en met een korte presentatie aan je klas duidelijk gemaakt waarom deze stadstaat absoluut de strijd zal gaan winnen!
Dit weet ik nu
Het oude Griekenland was niet één land, maar bestond uit verschillende stadstaten. Dit kwam door het Griekse landschap. Doordat het gebied uit veel onvruchtbare grond, bergen en eilanden bestaat, zijn op verschillende plekken gemeenschappen ontstaan die weinig contact hadden met andere gemeenschappen en dus hun eigen wetten maakten en een eigen identiteit ontwikkelden. Het Griekse woord voor stadstaat is polis (meervoud: poleis). In de tijd van de Grieken waren er wel rond de 300 poleis.
De eerste Griekse poleis ontstonden rond 3000 v.Chr. Rond 800 v.Chr. waren verschillende poleis zo hard gegroeid dat ze niet meer voldoende voedsel voor alle inwoners konden produceren. Groepen hongerige Grieken verlieten hun polis en gingen zich vestigen op een andere plek aan de Middellandse Zee waar meer ruimte en voedsel was. Deze plek werd een kolonie van de polis waar de inwoners vandaan kwamen. In het begin waren de kolonies nog erg verbonden met de ‘moederstadstaat’ of ‘metropolis’, maar op den duur werden de kolonies ook zelfstandige stadstaten. Het hele gebied waar Griekse stadstaten en kolonies voorkwamen, noemen we de Griekse wereld. De Grieken zelf noemden dit gebied Hellas.
Grieken – Strijd van de Grieken – Les 1 Prijs je polis aan! | havo/vwo
2 © Saga
Kaart met Griekse poleis en kolonies.
Griekse poleis waren allemaal heel verschillend. Ze hadden hun eigen wetten, bestuur en leger. Het waren kleine zelfstandige landjes. Griekse poleis handelden met elkaar, maar voerden ook oorlogen tegen elkaar. Een bekende oorlog tussen Griekse stadstaten was de Peloponnesische Oorlog tussen Athene en Sparta. Andere stadstaten sloten zich in zulke oorlogen vaak bij één van de strijdende partijen aan als bondgenoot.
Toch waren er ook veel overeenkomsten tussen de Griekse stadstaten. In alle Griekse stadstaten werd Grieks gesproken en overal werden dezelfde Griekse goden vereerd. Ook deden alle Griekse stadstaten graag mee aan de Olympische Spelen, een groot sportfestijn dat eens in de 4 jaar gehouden werd ter ere van de god Zeus. Alle Grieken vereerden Zeus, maar tijdens de Olympische Spelen probeerden ze toch vooral ook zo goed mogelijk de eer van hun eigen stadstaat hoog te houden.
De Griekse stadstaten hadden één gemeenschappelijke vijand: het Perzische Rijk. De Grieken hebben een aantal gezamenlijke oorlogen gevoerd tegen de Perzen.
Deze begrippen ken ik nu
bondgenoot bevriende (stad)staat die je steunt in tijden van oorlog.
Hellas de Griekse naam voor de Griekse wereld.
Grieken – Strijd van de Grieken – Les 1 Prijs je polis aan! | havo/vwo
3 © Saga
kolonie een deel van een (stad)staat op een andere plek, vaak later gesticht of veroverd.
Olympische Spelen een Grieks sportfestijn ter ere van de oppergod Zeus.
polis het Griekse woord voor stadstaat. Een stad met een stuk landbouwgrond eromheen met een eigen bestuur, eigen wetten en een eigen cultuur.
Dit kan ik nu
Ik kan kort en bondig de kern opschrijven van iets en dat presenteren. Ik kan samenwerken in een team.
Waarom is dit belangrijk?
Griekse stadstaten waren aan de ene kant een eenheid: ze spraken Grieks, vereerden dezelfde goden, organiseerden samen de Olympische Spelen en vochten samen tegen de Perzen. Aan de andere kant waren ze juist helemaal geen eenheid: ze hadden allemaal hun eigen bestuur en wetten, streden tegen elkaar tijdens de Olympische Spelen en voerden zelfs oorlogen tegen elkaar. Ook tegenwoordig is een volk of een gebied niet altijd duidelijk een eenheid. Denk maar aan de Verenigde Staten van Amerika. Alle Amerikanen spreken Engels, hebben vrij op dezelfde feestdagen en vallen onder bepaalde wetten die voor iedereen hetzelfde zijn. Toch verschillen Amerikanen onderling ook erg van elkaar. Iedere Amerikaanse staat, zoals New York of Texas, heeft ook eigen wetten die andere staten niet hebben en eigen gewoontes en tradities. Of denk aan Europa. Ben jij meer Europeaan of meer Nederlander? Of misschien noem jij jezelf liever een wereldburger? Of juist Groninger? Door te leren over de Griekse wereld, word je ook aan het denken gezet over onze eigen moderne wereld en je eigen identiteit.
