Leefbaarheid en veiligheid Helmond 2008€¦ · en is erop gericht de positie van de steden te...

Leefbaarheid en veiligheidHelmond 2008

Onderzoek naar positie van Helmond en de mening van de bevolking

Titel: · Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008

Opdrachtgever: Gemeente Helmond

Opdrachtnemer: Afdeling Onderzoek en Statistiek Gemeente Helmond

Wilma Timmers

Datum: Augustus 2009

Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008 Inhoudsopgave

Gemeente Helmond – Onderzoek en Statistiek

Inhoud Samenvatting en conclusies..................................................................................................................... I 1. Inleiding........................................................................................................................................... 1

1.1 Aanleiding ................................................................................................................................... 1 1.2 Algemene vraagstelling .............................................................................................................. 1 1.3 Aanpak........................................................................................................................................ 2 1.4 Opbouw nota .............................................................................................................................. 2

2. Uitkomsten uit Leefbaarheid- en Veiligheidenquête 2008.............................................................. 5 2.1 Fysieke kwaliteit van woning en woonomgeving ........................................................................ 5

2.1.1. Individuele woonbeleving ....................................................................................................... 5 2.1.2. Leefbaarheid in de woonomgeving: fysieke kwaliteit ............................................................. 5

2.2. Sociale kwaliteit van de woonomgeving: ...................................................................................... 9 2.2.1. Sociale leefbaarheid............................................................................................................... 9 2.2.2. Veiligheid.............................................................................................................................. 10

2.3. Algemene beleving van buurt en stad ........................................................................................ 13 2.3.1. Algemene beleving van woonomgeving en ontwikkeling erin.............................................. 13 2.3.2. Algemene beleving van de stad ........................................................................................... 14 2.3.3. Rol bewoner en gemeente in leefbaarheid woonbuurt ........................................................ 15

2.4. Conclusie .................................................................................................................................... 17 3. Vergelijking Helmond met andere steden..................................................................................... 19

3.1. Leefbaarheid ............................................................................................................................... 19 3.1.1. Fysieke kwaliteit ................................................................................................................... 19 3.1.2. Sociale kwaliteit.................................................................................................................... 21

3.2. Veiligheid .................................................................................................................................... 23 3.2.1. Uitkomsten onderzoek ......................................................................................................... 23 3.2.2 Politiecijfers ........................................................................................................................... 26

3.3. Conclusie .................................................................................................................................... 33 4. Uitkomsten onderzoek Veiligheidsmonitor ‘nieuwe stijl’ .................................................................... 35

4.1. Leefbaarheid in de woonbuurt ................................................................................................... 35 4.1.1. Tevredenheid over voorzieningen....................................................................................... 35 4.1.2. Sociale cohesie woonbuurt .................................................................................................. 36 4.1.3. Beleving buurtproblemen .................................................................................................... 36

4.2. Veiligheid in de woonbuurt......................................................................................................... 39 4.2.1. Subjectieve onveiligheid....................................................................................................... 40 4.2.2. Slachtofferschap................................................................................................................... 43 4.2.3. Functioneren van politie in de woonbuurt in zijn algemeenheid .......................................... 44 4.3. Totaal oordeel over de woonbuurt .......................................................................................... 46 4.3.1. Beoordeling gemeentelijke inzet voor leefbaarheid en veiligheid ........................................ 46

4.2. Conclusie ................................................................................................................................... 47 5. Toetsing effectiviteit veiligheidsbeleid........................................................................................... 49

5.1. Masterplan Handhaving en veiligheid 2005-2008 en Actieprogramma veiligheid 2008........... 49 5.2. Ontwikkeling cijfers veiligheid ................................................................................................... 49 5.3. Conclusie .................................................................................................................................. 51

Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008 Inhoudsopgave


Onderzoek Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008 Samenvatting en conclusies


Samenvatting en conclusies In het kader van het Grotestedenbeleid (GSB) verricht de gemeente Helmond vanaf 1996 tweejaarlijks

onderzoek naar de leefbaarheid en veiligheid in de stad. Ook dit jaar heeft weer een dergelijk onder-

zoek plaatsgevonden. De basisinformatie komt uit een onder de bevolking gehouden schriftelijke en-

quête. Tevens is er dit jaar als pilot een onderzoek gehouden volgens de methode van de nieuwe lan-

delijke Veiligheidsmonitor. Ook dit is een onderzoek onder de Helmondse bevolking. De uitkomsten

hiervan zijn tevens in dit onderzoek verwerkt.

Daarnaast is de relatieve positie van Helmond op het gebied van leefbaarheid en veiligheid in beeld

gebracht, enerzijds door vergelijking van soortgelijke onderzoeken elders in Nederland en anderzijds

door vergelijking van objectieve veiligheidsgegevens, informatie van de politie. Hiervoor is gebruik

gemaakt van de onderzoeken die het Algemeen Dagblad al diverse jaren publiceert. Tot slot is de ef-

fectiviteit van het Helmondse veiligheidsbeleid getoetst en ook deze uitkomsten zijn in dit onderzoek

weergegeven.

De algemene vraagstelling bestaat uit vier delen:

A. Hoe ervaren de Helmonders de leefbaarheid en veiligheid in hun woonomgeving, hoe beleven zij hun stad en wat is hun rol en die van de gemeente in hun woonomgeving?

B. Wat is de relatieve positie van Helmond in vergelijking met een aantal andere Nederlandse ste-den?

C. Hoe verhouden de subjectieve gegevens (mening van de bevolking) zich tot de objectieve ge-gevens (cijfers van de Politie)?

D. Leidt een andere methode van onderzoek ook tot andere uitkomsten?

E. Heeft het voorgenomen beleid en hebben de daaruit voortvloeiende genomen maatregelen over de periode 2004-2008 effect gesorteerd?

Vanuit deze algemene vraag zijn onderzoeksvragen opgesteld, die hierna met de uitkomsten van het onderzoek worden beantwoord.

Wat is de mening van de Helmondse burgers over de fysieke kwaliteit van hun woning en directe

woonomgeving?

De bevolking is net als in de voorgaande jaren gemiddeld redelijk tot goed tevreden over de fysieke

kwaliteit van woning en woonomgeving, maar er zijn enkele elementen die de kwaliteit nadelig beïn-

vloeden.

Zij zijn gemiddeld redelijk tevreden over de voorzieningen in hun buurt; positieve uitschieter is onder-

houd straatverlichting, een negatieve uitschieter de voorzieningen voor jongeren

Hondenpoep is al jaren de meest voorkomende vorm van verloedering, maar er is een dalende lijn te

zien van deze vorm van overlast.

De verloederingsscore verschilt niet veel van 2006: 3,3 (2006) en 3,5 (2008) op de schaal van 0-10

Wat is de mening van de burgers over de sociale kwaliteit van de woonomgeving?

Men is gemiddeld redelijk tevreden over de sociale kwaliteit van de woonomgeving. Deze score is

vergelijkbaar met 2006. De scores voor overlast en sociale cohesie evenals het rapportcijfer voor de

buurtgenoten zijn nauwelijks gewijzigd.

Hoe ervaren de burgers de veiligheid in hun directe woonomgeving?

Subjectieve veiligheid: Het percentage mensen dat zich onveilig voelt in de eigen buurt, loopt al jaren

trendmatig terug en ook 2008 laat een verdere lichte daling zien. De scores van het voorkomen van

dreigende situaties in de buurt en van vermogensdelicten zijn exact gelijk aan 2006.

Objectieve veiligheid (%) van mensen dat aangeeft slachtoffer te zijn geworden van een misdrijf): In

zijn algemeenheid is er vanaf 2000 tot 2006 sprake van een positieve ontwikkeling. Mensen geven

minder vaak aan slachtoffer te zijn geworden van een misdrijf. Nu is er sprake van een zekere mate



van stabilisatie. Uitzondering is het percentage van mensen die aangeven slachtoffer te zijn geworden

van overige vernielingen (=uitgezonderd aan/uit auto). Dit is gestegen.

Wat is de rol van de bewoners zelf ten aanzien van de leefbaarheid in hun woonomgeving?

Drie van de vier Helmonders voelen zich verantwoordelijk voor de leefbaarheid in hun eigen buurt en

dit aandeel is door de jaren heen zeer constant. En positief mag worden genoemd, dat het aandeel

van de bevolking, dat zich ook actief daarvoor inzet, stijgend is, in 2008 5% meer dan in 2006.

Hoe beoordelen de burgers de rol van de gemeente ten aanzien van de leefbaarheid in hun woonom-

geving?

De bevolking spreekt in toenemende mate de wens naar de gemeente uit om hen meer bij verande-

ringen in de buurt te betrekken en om meer aandacht voor buurtproblemen. Volgens hen kan de ge-

meente de bewoners meer bij veranderingen in hun woonbuurt betrekken door meer en betere com-

municatie.

Hoe beoordelen de bewoners de stad in zijn algemeenheid?

In rapportcijfers krijgt Helmond op een groot aantal gemeentelijke aspecten een 7 en er is sprake van

een toenemende algemene tevredenheid. Dit blijkt uit de trendmatig licht stijgende rapportcijfers over

de aantrekkelijkheid van het stadscentrum, het culturele klimaat en het imago van de stad en ook uit

het in 2006 al gestegen en nu weer hetzelfde hoge percentage van Helmonders (ruim driekwart) die

vinden dat de stad in het afgelopen jaar in ontwikkeling vooruit is gegaan.

Hoe verhouden de uitkomsten van Helmond zich tot die van andere steden?

De vergelijking van Helmond met de G-31 steden laat een wisselend beeld zien. Enerzijds is er de re-

latief goede positie waar het gaat om de uitkomsten van de leefbaarheid en veiligheidsonderzoeken

van de G-31. Bij alle vergeleken items, zowel op het terrein van de leefbaarheid als van de veiligheid

liggen de Helmondse cijfers boven het G-31-gemiddelde.

Uit de vergelijkende cijfers uit de AD-monitor blijkt, dat Helmond een positieve ontwikkeling laat zien in

de laatste paar jaren waar het gaat om daling van aangiften van misdrijven. Verhoudingsgewijs neemt

Helmond echter nog wel een relatief wat mindere positie in vergelijking met andere - qua grootte - de-

zelfde steden (=34ste

stad; staat in 2008 27e op rangordelijst van aangiften), maar Helmond is wel – in

positieve zin – stijgende op de lijst.

Hoe verhouden beleving (mening van bevolking) en praktijk (politiecijfers) zich tot elkaar?

Het beeld vanaf 2000 laat een positieve ontwikkeling zien in het beeld dat de bevolking heeft over de

veiligheid in hun woonbuurt. In 2008 zijn de slachtofferschappercentages uit het onderzoek veelal ge-

lijk aan 2006 en is er sprake van een zekere stabilisatie.

De criminaliteitscijfers van Helmond laten tonen een positieve ontwikkeling. Bij diverse delictsoorten is

er sprake van een trendmatige daling van aangiften. Dit komt ook tot uiting in de veiligheidsindex: de

curve toont vanaf 2000 een positief stijgende lijn. Op enkele deelterreinen is het beeld wat minder po-

sitief.

Leidt een andere methode van onderzoek tot andere uitkomsten?

In de afgelopen paar jaren is er gewerkt aan een nieuwe landelijke veiligheidsmonitor. Deze beoogt

een vergelijkbare meting op verschillende schaalniveaus, zowel landelijk, regionaal als gemeentelijk.

In 2008 is gekozen voor een combinatie van beide methodes. De uitkomsten uit het veiligheidsonder-

zoek nieuwe stijl tonen aan dat er bij de meeste onderwerpen geen grote significante verschillen zijn

met de het leefbaarheid- en veiligheidonderzoek ‘oude stijl’(GSB). De schaalscores uit de GSB-

monitor komen grotendeels overeen met de scores uit het onderzoek nieuwe stijl; het percentage on-

veiligheidgevoel wijkt niet af en de cijfers slachtofferschap vertonen ook geen significante verschillen.

Het veiligheidsonderzoek nieuwe stijl betekent dan ook geen trendbreuk in de cijfers. De trends vanuit

het verleden kunnen in de toekomst worden doorgetrokken.

De uitkomsten van Helmond komen ook in grote lijnen overeen met de uitkomsten van het landelijk

gemiddelde. Afwijkingen ten opzichte van het regionale gemiddelde kunnen worden verklaard vanuit



de meer stedelijke kenmerken van Helmond ten opzichte van de (meer landelijke) politieregio Zuid-

oost-Brabant.

Hebben beleidsmaatregelen aangaande veiligheid effect gesorteerd?

In zijn algemeenheid kan worden gesteld, dat het gevoerde veiligheidsbeleid in de periode 2004-2008

mede heeft geleid tot verbeteringen. Op enkele terreinen is sprake van een minder goede situatie in

2008.

Er is een positief effect merkbaar op het veiligheidsgevoel van de burgers; mensen voelen zich in hun

eigen buurt gemiddeld iets veiliger dan vier jaar geleden, met name de 55-64-plussers.

Op sommige deelgebieden verdient het beleid extra aandacht, met name wat betreft vernielingen en

parkeeroverlast.

Samenvattend blijken burgers in Helmond redelijk tevreden over leefbaarheid en veiligheid in

hun woonbuurt. Er is op diverse terreinen sprake van een positieve ontwikkeling Ook de crimi-

naliteitscijfers die over het algemeen dalend zijn, tonen dit aan.

De relatieve positie van Helmond op veiligheidsterrein (vergelijkend met gelijke steden) laat

zien dat op bepaalde terreinen de veiligheid in de gemeente nog wat beter kan.

De bevolking ervaart wel in toenemende mate parkeeroverlast en heeft wat meer te maken met

vernielingen en dit komt zowel uit onderzoek onder de bevolking als uit de politiecijfers naar

voren. Dit verdient aandacht van beleid.

Onderzoek Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008 1. Inleiding

Gemeente Helmond – Onderzoek en Statistiek 1

1. Inleiding

1.1 Aanleiding Leefbaarheid en veiligheid, het zijn twee belangrijke pijlers van het Helmonds gemeentelijk beleid.

Ook op rijksniveau staan deze thema’s al jaren hoog op de politieke agenda en vormen ze belangrijke

factoren in het Grotestedenbeleid. Vanaf eind 1995 maakt dit beleid (GSB) deel uit van het Rijksbeleid

en is erop gericht de positie van de steden te versterken. Helmond is één van de 31 gemeenten waar-

op het GSB van toepassing is. Met de Rijksoverheid is afgesproken dat de resultaten van de GSB-

inspanningen regelmatig worden gemeten. Hiertoe is in 1995 onder meer een gestandaardiseerde

vragenlijst ontwikkeld.

Vanaf 1996 zijn deze vragen om de twee jaren onderdeel van de Helmondse Inwonersenquête. Het

jaar 2009 is het afsluitingsjaar van de GSB-III-periode en voor de eindevaluatie zijn actuele cijfers uit

2009 nodig. Om de Helmondse burger niet te veel lastig te vallen met vragenlijsten, is besloten om de

monitor van 2008 op stedelijk niveau te houden (waarvoor veel minder enquêtes nodig zijn) en in 2009

een monitor op wijkniveau.

Om de bevindingen in Helmond nog beter van een waarde-oordeel te voorzien, zijn de belangrijkste

uitkomsten van Helmond vergeleken met de G-31 en enkele andere, met Helmond vergelijkbare, ste-

den. Op die manier wordt inzicht verkregen in de relatieve positie van de stad.

Daarnaast speelt er een andere ontwikkeling: Op rijksniveau (Ministerie van BZK en JZ) is er in de af-

gelopen paar jaren – in samenwerking met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), politie en de

onderzoeksbureaus van de grote steden – gewerkt aan het ontwikkelen van één landelijke veilig-

heidsmonitor. Jarenlang zijn er zowel op rijks-, regionaal als gemeentelijk niveau in Nederland diverse

veiligheidsonderzoeken uitgevoerd met verschillende onderzoeksmethodes. Deze hebben geleid tot

van elkaar afwijkende en soms zelfs tegengestelde uitkomsten. Er wordt gestreefd naar één monitor,

die door elke instantie met dezelfde onderzoeksmethodiek wordt gehouden. Er zijn afgelopen jaren di-

verse proefonderzoeken geweest en het resultaat daarvan is dat er nu een onderzoeksformat gereed

is. Het streven is dat in 2009 zoveel mogelijk Nederlandse gemeenten een eenduidig veiligheidson-

derzoek (laten) uitvoeren via de Veiligheidsmonitor.

Helmond heeft besloten om – naast de gebruikelijke monitor - in het najaar 2008 als pilot een veilig-

heidsonderzoek te doen op de manier zoals door het Rijk wordt nagestreefd. De vragenlijst sluit deels

aan bij die van de schriftelijk gehouden leefbaarheid en veiligheidsenquête, de enquêteringmethode

wijkt daarvan af. De analyse van het pilotbestand is geheel conform de landelijk voorgeschreven me-

thodiek uitgevoerd.

De afdeling Onderzoek en Statistiek heeft beide onderzoeken uitgevoerd. De beschrijving van de uit-

komsten van beide onderzoeken zijn in deze nota opgenomen en waar mogelijk met elkaar vergele-

ken.

1.2 Algemene vraagstelling

De algemene vraagstelling bestaat uit vijf delen:

A. Hoe ervaren de Helmonders de leefbaarheid en veiligheid in hun woonomgeving, hoe beleven zij hun stad en wat is hun rol en die van de gemeente in hun woonomgeving?

B. Wat is de relatieve positie van Helmond in vergelijking met een aantal andere Nederlandse steden?

C. Hoe verhouden de subjectieve gegevens (mening bevolking) zich tot de objectieve gegevens (aan-giften en meldingen bij de politie)?

D. Leidt een andere methode van onderzoek ook tot andere uitkomsten?

E. Heeft het voorgenomen beleid en hebben de daaruit voortvloeiende genomen maatregelen over de periode 2004-2008 effect gesorteerd?



Vanuit deze algemene vraagstelling worden de volgende onderzoeksvragen afgeleid:

- Wat is de mening van de Helmondse burgers over de fysieke kwaliteit van hun woning en directe

woonomgeving?

- Wat is de mening van de burgers over de sociale kwaliteit van de woonomgeving?

- Hoe ervaren de burgers de veiligheid in hun directe woonomgeving?

- Wat is de rol van de bewoners zelf ten aanzien van de leefbaarheid in hun woonomgeving>

- Hoe beoordelen de burgers de rol van de gemeente ten aanzien van de leefbaarheid in hun woon-

omgeving?

- Hoe beoordelen de bewoners de stad in zijn algemeenheid?

- Hoe verhouden de uitkomsten van Helmond zich tot die van andere steden?

- Hoe verhouden beleving (mening van bevolking) en praktijk (politiecijfers) zich tot elkaar?

- Hebben beleidsmaatregelen aangaande veiligheid effect gesorteerd?

1.3 Aanpak Het onderzoek 2008 wordt op stedelijk niveau gehouden. Dat wil zeggen, dat er geen uitkomsten op

wijkniveau worden gepresenteerd.

De informatie is op verschillende manieren verkregen:

1. Leefbaarheid- en veiligheidsenquête: Er is een schriftelijke/digitale enquête gehouden onder een

(een a-select gekozen) deel van de Helmondse bevolking. De steekproef is uit het bevolkingsre-

gister getrokken. Eind oktober 2008 hebben 800 personen van 18 jaar of ouder in Helmond een

schriftelijke vragenlijst ontvangen. Tevens kregen zij in de begeleidende brief de mogelijkheid

aangeboden om via een link+code op de website de vragenlijst digitaal in te vullen. In totaal heb-

ben 338 personen de vragenlijst Leenbaarheid&veiligheid ingevuld teruggestuurd, 270 schriftelijk

(=34%) en 68 digitaal (=8%), een totale respons van 42%. Omdat in de respons sprake is van enige

over- of ondervertegenwoordiging van de kenmerken leeftijd en geslacht (in vergelijking met de feite-

lijke bevolkingssamenstelling) is hier door weging een correctie toegepast. De aldus verkregen ge-

corrigeerde steekproef mag representatief genoemd worden voor de Helmondse bevolking van 18

jaar en ouder. De inhoud van de vragenlijst is gelijk aan de Leefbaarheid en Veiligheidsenquête die

tweejaarlijks in het kader van het GSB-beleid in Helmond wordt gehouden.

2. Landelijke Veiligheidsmonitor: In het najaar is door een extern bureau in opdracht van de gemeente

de enquêtering – volgens de landelijke richtlijnen - uitgevoerd van de nieuwe Veiligheidsmonitor.

Hiervoor is ook weer een steekproef getrokken uit de bevolkingcartotheek, 1013 stuks, en deze

mensen zijn hetzij schriftelijk, hetzij digitaal hetzij telefonisch benaderd om de vragenlijst in te vullen.

Van deze mensen hebben er 504 gereageerd, een respons van 50%. De meeste vragenlijsten zijn

digitaal (41%) of telefonisch (46%) beantwoord. Er zijn relatief weinig schriftelijke enquêtes inge-

vuld; deze moesten door de aangeschrevenen zelf worden aangevraagd en daar heeft 6% van

hen gebruik van gemaakt.

3. Resultaten andere steden: De 31 GSB-steden hebben de verplichting om periodiek een leefbaarheid

en veiligheidonderzoek onder hun bevolking te houden. Ook een aantal andere niet-GSB-steden

verrichten dergelijke onderzoeken. De uitkomsten van een aantal van hen is naast die van Helmond

gezet.

4. Aangiften en meldingen politie: Bij de politie zijn gegevens opgevraagd over aangiften en meldingen

van misdrijven.

5. AD-cijfers: Het Algemeen Dagblad registreert sinds een aantal jaren de misdaadcijfers van de Ne-

derlandse gemeenten. Zij presenteert die op haar website en door een bewerking stelt zij de ‘zoge-

naamde AD-misdaadmonitor’ samen.

1.4 Opbouw nota In deze nota komen achtereenvolgens in aan de orde:

Hoofdstuk 2: Uitkomsten Leefbaarheid&Veiligheidmonitor conform GSB-methodiek.

Hoofdstuk 3 Uitkomsten Veiligheidsmonitor conform nieuw opgestelde Rijks-methodiek

Hoofdstuk 4 Vergelijking op hoofdlijnen van uitkomsten beide onderzoeken



Hoofdstuk 5. Relatieve Positie Helmond: vergelijking met andere steden

Hoofdstuk 6. Vergelijking objectieve en subjectieve veiligheidscijfers.

Hoofdstuk 6. Toetsing effectiviteit veiligheidsbeleid.

In het onderhavige stuk worden de uitkomsten van de leefbaarheid en veiligheidenquête 2008 verge-

leken met die van 2000, 2002, 2004 en 2006; zo wordt inzicht gegeven in de mening van de Hel-

mondse bevolking over leefbaarheid en veiligheid in deze eeuw.

Onderzoek Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008 2. Uitkomsten uit Inwonersenquête 2008


2. Uitkomsten uit Leefbaarheid- en Veiligheidenquête 2008 In dit hoofdstuk worden de uitkomsten van de analyse van het thema Leefbaarheid- en Veiligheid uit

de Inwonersenquête 2008 beschreven. Het zijn de uitkomsten van de schriftelijk gehouden enquête.

De inhoud van de vragenlijst sluit aan bij de GSB-indicatoren. De enquêtering van dit thema geschiedt

vanaf 1996 tweejaarlijks in Helmond. Daarom is het ook mogelijk om zowel een vergelijking in de tijd

als een benchmark met vergelijkbare steden te maken.

In dit hoofdstuk komen aan de orde:

- Fysieke kwaliteit van woning en woonomgeving

- Sociale kwaliteit van de woonomgeving: leefbaarheid en veiligheid

- Algemene beleving van buurt en stad

- Rol van bewoner in leefbaarheid buurt en stad

- Rol van gemeente in leefbaarheid buurt.

2.1 Fysieke kwaliteit van woning en woonomgeving

2.1.1. Individuele woonbeleving

De mening over de eigen woning is getoetst op twee manieren.

Allereerst zijn vier stellingen voorgelegd en op basis hiervan is een score samengesteld. Het betreft de

volgende stellingen: 1. de indeling van de woning waarin ik woon, is geschikt, 2. de woning waarin ik

woon, is te klein, 3. de woning waarin ik woon, is slecht onderhouden en 4. de woning waarin ik

woon, ademt een goede sfeer. De score kan variëren van 0 (= slecht) tot 10 (= zeer goed).

Daarnaast is verder op in de vragenlijst een uiteindelijk rapportcijfer over de woning gevraagd. Het

gaat dan om een overall-mening.

Mening bevolking over hun woning

0

2

4

6

8

10

2000 2002 2004 2006 2008

Evaluatie eigen w oning (score schaal 1-10)Evaluatie eigen w oning (rapportcijfer)

Het beeld vanaf 2000 toont een gemiddeld goed tevreden bevolking (rapportcijfers rond de 8) en deze

mening is constant. De beide cijferreeksen zijn geheel gelijk en versterken elkaar daardoor.

2.1.2. Leefbaarheid in de woonomgeving: fysieke kwaliteit

Aan de hand van twee pijlers wordt in beeld gebracht hoe de burgers de leefbaarheid in hun woonom-

geving ervaren: 1. de fysieke kwaliteit en 2 de sociale kwaliteit. In deze paragraaf komt de fysieke

kwaliteit aan de orde.

Twee belangrijke factoren bepalen de fysieke kwaliteit van een woonomgeving: ten eerste de aanwe-

zigheid van en de kwaliteit van voorzieningen en ten tweede de uitstraling van de openbare ruimte.



2.1.2.1. Voorzieningen in de buurt

De mening van de bevolking over het voorzieningenniveau in hun woonomgeving wordt inzichtelijk

gemaakt middels de mate van tevredenheid over tien voorzieningen en een rapportcijfer.

De voorzieningen die aan de orde zijn gesteld, zijn in drie categorieën onderverdeeld: 1. voorzienin-

gen, gericht op kinderen/jongeren/ouderen 2. voorzieningen gericht op inrichting en onderhoud van de

openbare ruimte en 3. enkele andere voorzieningen, gericht op openbaar vervoer en winkels voor da-

gelijkse boodschappen. In de volgende grafieken worden de uitkomsten vanaf 2000 weergegeven.

Voorzieningen voor kinderen/jongeren/ouderen,

percentage (zeer) tevredenen

0

20

40

60

80

100

2000 2002 2004 2006 2008

Speelmogelijkheden voor kinderen 1-11 jaarVoorzieningen voor jongeren (12-17 jaar)Voorzieningen voor ouderen/senioren (55+)

Onderhoud van de openbare ruimte,

percentage (zeer) tevredenen

0

20

40

60

80

100

2000 2002 2004 2006 2007 2008Onderhoud straatverlichtingGroenvoorzieningenOnderhoud perken, plantsoenen en parkenOnderhoud sloten, vijvers en w aterpartijenOnderhoud w egen en f ietspaden

Noot: In 2007 is in de inwonersenquête ‘onderhoud openbare ruimte’ als thema opgenomen; daarom zijn van deze voorzienin-

gen ook de cijfers van dat jaar gepresenteerd.

Overige voorzieningen, percentage (zeer) tevredenen

0

20

40

60

80

100

2000 2002 2004 2006 2008

Winkels voor dagelijkse boodschappen Openbaar vervoer



Daaruit komt het volgende naar voren:

- De Helmondse bevolking is gemiddeld redelijk tevreden over de speelvoorzieningen voor kinderen

en voorzieningen voor ouderen/senioren (55+). Bij de speelvoorzieningen voor kinderen (1-11 jaar)

is sprake van een trendmatig licht stijgende lijn. Gemiddeld is de Helmondse bevolking niet echt te

spreken over de voorzieningen voor jongeren (12-17 jaar): vanaf de gemeten periode (2000) is min-

der dan een derde hier tevreden over. De gemiddelde tevredenheid over de voorzieningen voor ou-

deren is in 2008 gestegen ten opzichte van de voorgaande jaren in deze eeuw.

- De meningen over de diverse aspecten van het onderhoud van de openbare ruimte lopen uiteen: de

burgers zijn gemiddeld goed tevreden over het onderhoud van de straatverlichting en deze tevre-

denheid blijft over de gemeten periode met kleine schommelingen overwegend gelijk.

Men is gemiddeld redelijk tevreden over het onderhoud van de overige voorzieningen in de openba-

re ruimte (groen, wegen/paden en sloten/vijvers), maar er is wel sprake van een trendmatige lichte

daling vanaf 2004. Deze daling kan waarschijnlijk mede worden verklaard vanuit het gegeven, dat

er in 2005 een bezuiniging van 10% heeft plaatsgevonden op een groot deel van de uitvoerings-

werkzaamheden betreffende de openbare ruimte in de stad. Daardoor worden er vanaf die tijd min-

der onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd.

- De Helmondse bevolking is gemiddeld goed tevreden over de winkelvoorzieningen voor dagelijkse

boodschappen in hun woonomgeving. De percentages schommelen jaarlijks rond de 90%.

- Het openbaar vervoer scoort relatief slecht. Vanaf 2000 is minder dan de helft van de bevolking

hierover tevreden. Wel toont de trendlijn een positieve ontwikkeling: het percentage is stijgende. In

hoeverre de proef met het gratis openbaar vervoer hier een verklarende factor kan zijn, is vanuit dit

onderzoek niet aan te geven, maar het zou wel een rol kunnen spelen.

Rapportcijfers

De Helmondse bevolking is vrij consistent in haar mening over de voorzieningen in de woonbuurt, het

rapportcijfer is vanaf 2000 niet wezenlijk veranderd en schommelt rond de 6,9, in schooltermen uitge-

drukt een ruime voldoende.

Algemene beoordeling van voorzieningen in de buurt,

rapportcijfer

6,9 6,8 6,8 6,8 7,0

0

10

2000 2002 2004 2006 2008

2.1.2.2. Aantasting kwaliteit openbare ruimte

In de vorige paragraaf is de mening gemeten over het onderhoud van de openbare ruimte. Indirect is

hier een beoordeling gegeven van de manier waarop de gemeente haar taken in deze uitvoert.

In deze paragraaf wordt de mening van de bevolking gegeven over de manier waarop (mede)burgers

met de openbare ruimte omgaan. Dit wordt inzichtelijk gemaakt aan de hand van vier vormen van

overlast veroorzaakt door mensen, die de fysieke kwaliteit van de woonomgeving nadelig kunnen be-

invloeden. Het betreft hier het vaak voorkomen van rommel op straat, van hondenpoep, bekladding

van muren en/of gebouwen en vernieling van telefoon-/bushokjes.



Ontwikkeling ervaren overlast in de woonbuurt*

0

20

40

60

80

100

2000 2002 2004 2006 2008

Hondenpoep op straatRommel op straat Vernieling van telefooncellen, bushokjes Bekladding van muren en/of gebouw en

Percentage vaak voorkomende overlast in woonbuurt

Van de vier gemeten vormen van overlast komt de hondenpoep het vaakst voor: in 2008 ervaart 29%

van de bevolking hier overlast van in de woonomgeving, 19% van rommel op straat, 8% van vernieling

telefooncellen/bushokjes en 7% van bekladding van muren en gebouwen.

De grafiek toont aan, dat er vanaf 2000 een trendmatige daling van de gemiddeld ervaren overlast

plaatsvindt en dat 2008 hierin een stabilisatie laat zien van de trendlijnen. De cijfers zijn nagenoeg ge-

lijk aan die van 2006.

Verloedering

Op basis van deze percentages is een verloederingsscore samengesteld. De trendmatige daling van

de hierboven gepresenteerde overlastvormen van de afgelopen 8 jaren uit zich ook in een dalende

verloederingsscore: vanaf 2000 is die teruggelopen van 5.0 (op een schaal van 0 tot 10) tot 3,3 in

2006 en 2008 is deze weer net iets hoger met 3,5.

Het gemeentelijk beleid tot terugdringing verloedering en de daarbij behorende maatregelen (extra

aanpak graffiti en verwijdering hondenpoep) hebben kennelijk hun vruchten afgeworpen.

Verloederingsscore

5,0 4,84,3

3,3 3,5

0

10

2000 2002 2004 2006 2008



2.2. Sociale kwaliteit van de woonomgeving: De sociale kwaliteit van de woonomgeving hangt in hoge mate samen met de manier waarop de be-

woners met elkaar omgaan en hoe zij tegen hun medebewoners aankijken. De mate waarin bewoners

elkaar waarden en normen accepteren, bepaalt voor een deel de sociale cohesie in de wijk. Ook het

gedrag van de individuele buurtbewoner beïnvloedt het welzijn van zijn medebewoners: veroorzaakt

men of ondervindt men overlast van elkaar, voelt men zich veilig in de buurt en is men ook betrokken

bij de buurt. De sociale kwaliteit wordt met behulp van de volgende indicatoren in beeld gebracht:

1. Sociale leefbaarheid: op basis van overlast en sociale samenhang in de wijk.

2. Veiligheid:

a. Subjectieve onveiligheid: perceptie van het zich voordoen van vormen van criminaliteit in de wijk

b. Objectieve onveiligheid : slachtofferschap in de eigen wijk.

2.2.1. Sociale leefbaarheid

De sociale kwaliteit van een buurt is niet met een enkel cijfer te kwalificeren. Het gaat hier om een ge-

voelswaarde, die door veel factoren beïnvloed wordt. Daarom wordt ervoor gekozen om door middel

van verscheidene indicatoren een beeld te schetsen van de mening van de Helmondse wijkbewoners.

De volgende indicatoren zijn hiervoor gebruikt:

Buurtoverlast: De score voor overlast bestaat uit drie vormen van sociale buurtoverlast. Het betreft

vragen over: 1.geluidsoverlast, 2. overlast van groepen jongeren en 3. overlast door omwonenden.

De schaalscore loopt van 0 (= geen voorkomende overlast) tot 10 (= vaak voorkomende overlast).

Sociale cohesie: Ook de sociale cohesie wordt aan de hand van een score gepresenteerd. De score is

gevormd door het samenvoegen van de uitkomsten van een viertal stellingen over dit onderwerp. De

schaalscore loopt van 0 (= geen cohesie) tot 10 (= veel cohesie). De score is gebaseerd op de vol-

gende uitspraken: 1. de mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks; 2. de mensen in deze buurt

gaan op een prettige manier met elkaar om; 3. ik woon in een gezellige buurt, waar veel saamhorigheid

is en 4. ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen.

Beoordeling van buurtgenoten: Aan de bewoners is gevraagd om hun buurtgenoten middels een rap-

portcijfer te kwalificeren.

Mening bevolking over buurtgenoten, rapportcijfer

7,3 7,3 7,2 7,2 7,2

2000 2002 2004 2006 2008

Scores buurtoverlast en scoale cohesie

periode 2000-2008

6,6

2,7

6,6

3,0

6,6

2,9

6,1

2,6

6,2

2,6

0

10

Mate van sociale cohesie

hoe hoger, hoe positiever

periode 2000-2008

Mate van overlast

hoe hoger, hoe negatiever

periode 2000-2008



De Helmondse bevolking heeft een redelijk positief en ook standvastig beeld over hun woonbuurt. De

beoordeling van de buurtgenoten ligt vanaf 2000 op een standvastig peil, in rapporttermen een dikke

7. De score sociale buurtoverlast loopt vanaf 2002 in heel lichte mate trendmatig wat terug en komt in

2008 uit op een score van 2,6.

De score sociale cohesie is vanaf 2004 wat teruggelopen (was 6,6) en scoort in 2008 een 6,2.

2.2.2. Veiligheid

Veiligheid in de betekenis van sociale veiligheid (veiligheid die beïnvloed wordt door het gedrag van

andere mensen) is een belangrijk onderdeel van de leefbaarheid. Als de veiligheid in een woonomge-

ving in het gedrang komt door het gedrag van andere mensen in die buurt, dan komt dit de leefbaar-

heid niet ten goede.

Vanwege de grote importantie die veiligheid uitoefent op het welzijn en de leefbaarheid in de huidige

samenleving, wordt deze vorm van leefbaarheid hier specifiek belicht.

Het begrip sociale veiligheid wordt vanuit twee invalshoeken benaderd: de subjectieve en de objectie-

ve onveiligheid. Subjectieve onveiligheid geeft inzicht in de mate waarin mensen zich (on)veilig voe-

len, de perceptie. Objectieve veiligheid geeft inzicht in de mate waarin men direct in aanraking is ge-

komen met gedrag van andere mensen, waardoor de veiligheid van de betreffende persoon is aange-

tast: slachtofferschap.

2.2.2.1. Subjectieve onveiligheid

Subjectieve onveiligheid is een begrip dat moeilijk met objectieve maatstaven kan worden gemeten.

Het gaat hier om het gevoel van mensen, hoe zij iets ervaren, hun perceptie van de werkelijkheid. Dit

gevoel speelt wel een grote rol in het welbevinden van mensen: hoe onveiliger zij zich voelen hoe

meer dit hun welzijn, hun leefbare wereld, aantast. Daarbij gaat het dan niet om een directe aantasting

in de zin van slachtoffer zijn van een delict, maar om een indirecte aantasting: het leven in een omge-

ving, waarin men ervaart dat andere mensen in die omgeving slachtoffer zijn geworden van criminele

feiten.

Inzicht in de mate waarin mensen zich onveilig voelen, wordt in beeld gebracht aan de hand van drie

indicatoren:

Gevoel van onveiligheid in eigen buurt: Aan de inwoners is gevraagd of men zich in de eigen buurt wel

eens onveilig voelt.

Bedreigende situaties: Deze indicator is samengesteld uit de antwoorden van zes vragen. Het gaat om

het vaak vóórkomen in de eigen woonomgeving van de volgende voorvallen: 1. bedreiging, 2. dronken

mensen op de straat, 3. vrouwen en mannen die op straat lastig gevallen worden, 4. geweldsdelicten,

5. drugsoverlast en 6. tasjesroof.

Vermogensdelicten: Ook de indicator vermogensdelicten wordt aan de hand van een score gepresen-

teerd. Ook hier gaat het om het vóórkomen van voorvallen in de woonomgeving, zonder dat de men-

sen er zelf slachtoffer van zijn geworden. Het betreft vier voorvallen die te maken hebben met de aan-

tasting van het materiële bezit van mensen: 1. fietsendiefstal, 2. diefstal uit auto’s, 3. beschadiging of

vernieling aan auto’s en diefstal vanaf auto’s (bv. wieldoppen) en 4. inbraak in woningen.

Scores bedreigende situaties en vermogensdelicten ,

periode 2000-2008

1,4

4,3

1,2

4,2

0,8

3,2

0,8

3,2

0

10

Dreiging in buurt Vermogensdelicten



Volgens de Helmondse burgers is er wel sprake van het zich voordoen van bedreigende situaties en

vermogensdelicten in hun woonomgeving, maar deze komen naar het oordeel van hen toch relatief

weinig voor: op de schaal van 0 tot 10 scoort de dreiging 0,8 en de vermogensdelicten 3,2. Positief is

de trendmatige terugloop van de scores vanaf 2000 tot aan 2006; 2008 is gelijk aan 2006. Deze posi-

tieve ontwikkeling komt ook tot uiting in het onveiligheidgevoel. In 2008 voelt een op de zeven (vol-

wassen) inwoners (16%) in Helmond zich wel eens onveilig in de eigen woonomgeving. Er is sprake

van een langzaam dalend percentage. Van deze 16% voelt 2% zich vaak onveilig, 11% soms, en 3%

zelden.

Voelt zich onveilig in de eigen buurt

24 2420 19 16

0

100

2000 2002 2004 2006 2008

Voelt zich onveilig in eigen buurt (percentage)

Handelingen die te maken hebben met onveilige situaties

Indien mensen zich niet helemaal veilig voelen, blijkt dit invloed uit te oefenen op hun manier van

handelen. In de enquête is van een vijftal handelingen gepolst hoe vaak mensen deze nalaten omdat

ze het niet veilig vinden. Uit de uitkomsten komt naar voren, dat mensen die zich vaak of soms onvei-

lig voelen in de eigen buurt, gemiddeld vaker handelingen verrichten of juist nalaten om onveilige situ-

aties te vermijden.

Hoe vaak gebeurt het, dat u: Vaak Soms (bijna) Nooit

Weet niet / geen mening

Totaal

Bepaalde plekken in Helmond mijdt omdat u ze niet veilig vindt 8% 44% 43% 6% 100%

‘s Avonds of 's nachts niet open doet omdat u het niet veilig vindt 19% 28% 51% 2% 100%

Waardevolle spullen thuis laat om diefstal/beroving op straat te voorkomen

12% 29% 56% 3% 100%

Omrijdt of omloopt om onveilige plekken te vermijden 9% 36% 51% 3% 100%

Uw kind(eren) niet toestaat ergens naar toe te gaan omdat u het niet veilig vindt

12% 47% 31% 9% 100%

Meest voorkomende handeling die men nalaat om onveilige situaties te voorkomen is het opendoen

van de deur ’s avonds of ’s nachts. Een op de vijf burgers geeft aan dit vaak niet te doen.

Daarnaast laat een op de acht burgers waardevolle spullen thuis als men de deur uitgaat om beroving

of diefstal op straat te voorkomen en eenzelfde aantal staat hun kinderen niet toe ergens naar toe te

gaan omdat men het niet veilig vindt.

In vergelijking met het onderzoek van 2006 zijn er in 2008 gemiddeld meer burgers die uit veiligheids-

overwegingen bepaalde handelingen verrichten of juist achterwege laten. In de jaren daarvoor is dit

onderwerp niet in het onderzoek betrokken.

Onveilige plekken in Helmond

Desgevraagd hebben mensen plekken in de stad kunnen benoemen, waar zij zich onveilig voelen. Dit

kan te maken hebben met de infrastructuur (bebouwing, bestrating, groen, verlichting), vanwege de

personen die er rondhangen of om andere redenen.



Ruim 40% heeft aangegeven, dat er plekken zijn in Helmond waar men zich onveilig voelt. Het per-

centage ligt 7% boven dat van 2006; in voorgaande onderzoeken is dit niet gevraagd.

De in 2006 vijf vaakst genoemde locaties zijn dezelfde van 2008: centrum van de Stad, Heistraat, Bin-

nenstad, Helmond-West en NS-station centrum.

2.2.2.2. Objectieve onveiligheid: Slachtofferschap

In tegenstelling tot de subjectieve onveiligheid, waar het ging om het gevoel van mensen, gaat het hier

om feitelijke delicten waar mensen als slachtoffer mee te maken hebben gehad.

In de enquête is een aantal delicten voorgelegd en gevraagd of men in de afgelopen 12 maanden

slachtoffer daarvan geweest is. Er is onderscheid gemaakt tussen slachtofferschap in zijn algemeen-

heid, en specifiek in de eigen buurt. Het gaat hier om slachtofferschap in de eigen buurt van de vol-

gende zaken: 1. (poging tot) inbraak zonder diefstal, 2. inbraak met diefstal, 3. diefstal uit auto(s), 4.

diefstal of vernieling van onderdelen van auto’s, 5. fietsendiefstal, 6. diefstal van portemonnee/ tas

met gebruikmaking/dreiging van geweld, 7. diefstal van portemonnee/tas zonder gebruikmaking/ drei-

ging van geweld, 8. diefstal van andere persoonlijke bezittingen, 9. beschadiging van andere persoon-

lijke bezittingen, 10. bedreiging met lichamelijk geweld en 11. slachtoffer van mishandeling. Tevens is

het rapportcijfer, dat de mensen over de veiligheid in hun eigen wijk hebben gegeven, hierbij gepre-

senteerd. Percentage bevolking, dat slachtoffer is geworden van delicten in de eigen buurt

Inbraak/poging tot

inbraak, %

8 9 6 6 8

2000 2002 2004 2006 2008

Diefstal/vernieling aan/uit

auto's, %

26 3021 22 22

2000 2002 2004 2006 2008

Fietsendiefstal,%

12 12 9 6 8

2000 2002 2004 2006 2008

Overige vernielingen,%

13 12 8 11 13

2000 2002 2004 2006 2008

Geweldsdelicten,%

6 7 4 4 4

2000 2002 2004 2006 2008

Rapportcijfer veiligheid

7,0 6,9 7,0 7,1 7,2

2000 2002 2004 2006 2008

Uit de grafieken blijkt, dat diefstal/vernieling aan of uit auto’s de meeste slachtoffers heeft: 22% van de

bevolking kreeg daar in het afgelopen jaar (gemeten vanaf het tijdstip van enquêtering=oktober 2008)

als slachtoffer mee te maken. Op zich is dit niet heel vreemd. In veel huishoudens is tegenwoordig

meer dan één auto aanwezig. De kans, dat men slachtoffer wordt van een automisdrijf, neemt statis-

tisch gezien dan ook toe bij het hebben van meer auto’s. Daarnaast werd 13% slachtoffer van andere

vernielingen, kreeg 8% te maken met (poging tot) inbraak in de eigen woning en ook 8% met diefstal

van een fiets in het huishouden; 4% werd slachtoffer van een geweldsdelict.

De grafieken laten zien, dat de cijfers van fietsendiefstal, automisdrijven en geweldsdelicten vanaf

2000 licht zijn gedaald en dat er nu een zekere mate van stabilisatie zichtbaar is. Het percentage in-

braak woningen is over de meetperiode redelijk stabiel. De daling vanaf 2002 en de stabilisering in

2008 uiten zich ook in het rapportcijfer dat mensen hebben gegeven voor de veiligheid in hun buurt:

het rapportcijfer is vanaf 2002 in heel lichte mate gestegen en bedraagt nu een ruime 7.



2.3. Algemene beleving van buurt en stad In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de algemene beleving van de Helmondse bevolking van

hun woonbuurt en hun stad. Het oordeel op alle deelaspecten komt hier als het ware samen in een

soort eindoordeel: hoe men in het algemeen zijn woonomgeving en de ontwikkeling daarin ervaart.

2.3.1. Algemene beleving van woonomgeving en ontwikkeling erin

Algemene beleving

Hoe bewoners hun woonomgeving in zijn algemeenheid ervaren, wordt aan de hand van drie indicato-

ren in beeld gebracht: (1) of men het een prettige buurt vindt om in te wonen, (2) gehechtheid aan de

buurt en (3) hoe men de sfeer in de buurt beoordeelt.

Vindt buurt (zeer) prettig

om in te wonen,%

90 91 91 90 91

2000 2002 2004 2006 2008

Is (zeer) gehecht

aan de buurt,%

62 61 61 62 66

2000 2002 2004 2006 2008

Sfeer in de buurt,

rapportcijfer

7,1 7,1 7,1 7,0 7,1

2000 2002 2004 2006 2008

De Helmondse bevolking is in grote meerderheid tevreden over hun buurt: door de jaren vindt 90% het

prettig er te wonen. Het percentage mensen dat gehecht is aan de buurt, is lager: 66% in 2008. Dit

percentage is wel stijgende.

Prettig ergens wonen en gehecht zijn hoeft niet persé samen te gaan. Mensen kunnen ergens nog

maar korte tijd wonen. Uit de enquête komt dan ook naar voren, dat naarmate mensen langer in een

buurt wonen, het percentage dat gehecht is aan de buurt ook toeneemt; zo is van degenen die langer

dan tien jaar in hun huidige buurt wonen, 76% gehecht aan de buurt. Bij de groep die minder dan vijf

jaar in de huidige buurt woont, is dit percentage 49%.

De bewoners beoordelen de sfeer in hun buurt als heel redelijk en zij zijn standvastig in die mening:

vanaf 2000 is het percentage vrijwel constant, in 2008 een 7,1.

Mening over ontwikkeling buurt

De leefbaarheid in een buurt is geen statisch gegeven. Er vinden tal van processen plaats die de leef-

baarheid beïnvloeden. Veranderingen in de samenstelling van de woningvoorraad of de bevolking,

herinrichting van de openbare ruimte; het zijn voorbeelden van ontwikkelingen die de leefbaarheid

kunnen beïnvloeden. Hoe bewoners de ontwikkeling in hun buurt ervaren wordt door deze processen

bepaald.

Mening over ontwikkeling eigen buurt

13 14 13 15 17

15 16 16 16 18

63 62 62 60 59

9 8 9 9 6

2000 2002 2004 2006 2008Weet niet/geen meningBuurt is in afgelopen jaar gelijk geblevenBuurt is afgelopen jaar achteruit gegaanBuurt is afgelopen jaar vooruitgegaan



Desgevraagd blijkt in 2008 17% van mening te zijn, dat de eigen woonbuurt vooruit is gegaan en een

vergelijkbare groep, 18% vindt het tegenovergestelde. Een ruime meerderheid, 59%, heeft het idee

dat hun buurt in een stabiele fase zit; er is volgens hen noch vooruit- noch achteruitgang. De overigen

weten het niet of hebben daar geen mening over (6%). De grafiek laat verder zien, dat vanaf 2000 dit

wel de heersende gemiddelde mening is. Deze mening beïnvloedt het algemeen beeld dat men over

de buurt heeft: de gevraagde zeven rapportcijfers over facetten van leefbaarheid in de eigen buurt van

degenen die een positieve mening hebben of vinden dat hun buurt gelijk is gebleven, zijn allemaal ho-

ger dan van degenen die een negatieve mening gaven over de buurtontwikkeling.

2.3.2. Algemene beleving van de stad

De woonbuurt vormt de primaire leefomgeving voor de bewoners. Informatie over leefbaarheid en vei-

ligheid in de woonbuurt is van belang als het gaat om verbetering van de leefsituatie op microniveau.

Maar ook het omringende kader, de stad, vormt een belangrijke factor. Mensen leven niet op een ei-

land. Ze moeten zich niet alleen prettig en veilig in de eigen buurt voelen maar ook daarbuiten. Inzicht

in de mening van de Helmondse bevolking over de stad is daarom evengoed van belang als basisin-

formatie voor bestuurders. Dit wordt middels drie indicatoren in beeld gebracht: 1. beoordeling van zes

stedelijk aspecten, 2. gehechtheid aan de stad en 3. mening over ontwikkeling van de stad.

2.3.2.1. Stedelijke aspecten

De Helmondse bevolking blijkt redelijk tevreden over de gemeten aspecten: het best scoort het vere-

nigingsleven, dit kreeg in 2008 het gemiddeld rapportcijfer 7,2. Bovendien is er sprake van een trend-

matig lichte stijging.

Ook de aantrekkelijkheid van het centrum (6,9), het culturele klimaat (6,7) en het imago (6,5) krijgen

gemiddeld een (afgeronde) 7 en ook bij deze aspecten is er sprake van een positieve ontwikkeling in

de afgelopen acht jaren. De maatregelen die in de deze eeuw hebben plaatsgevonden om het cen-

trum van de stad aantrekkelijker te maken en alle inspanningen op cultureel gebied hebben kennelijk

geleid tot een meer tevreden bevolking op dit terrein.

De mening over het uitgaansleven is redelijk stabiel en ligt met een gemiddelde van 6,4 net onder het

niveau van de andere hiervoor genoemde.

De eerder naar voren gekomen gemiddeld relatief grotere ontevredenheid over voorzieningen voor

kinderen en jongeren zet zich hier voort in een relatief wat lager gemiddeld rapportcijfer voor de aan-

trekkelijkheid van Helmond voor 18-24 jarigen: dit aspect is in de onderzoeken 2006 en 2008 meege-

nomen en scoorde respectievelijk een 6,0 en een 6,1.

Verenigingsleven in

Helmond

6,7 6,9 7,0 7,0 7,2

2000 2002 2004 2006 2008

Uitgaansleven in Helmond

6,4 6,4 6,6 6,5 6,4

2000 2002 2004 2006 2008

Culturele klimaat van

Helmond

6,2 6,3 6,4 6,6 6,7

2000 2002 2004 2006 2008

Aantrekkelijkheid

centrum allgemeen

6,1 6,4 6,36,8 6,9

2000 2002 2004 2006 2008

Imago van Helmond

6,1 6,1 6,1 6,4 6,5

2000 2002 2004 2006 2008

Aantrekkelijkheid stad

voor jongeren 18-24 jaar

6,0 6,1

2000 2002 2004 2006 2008



2.3.2.2. Gehechtheid aan de stad

In 2008 blijkt zo’n 70% van de bevolking gehecht te zijn aan hun stad. In vergelijking met de voor-

gaande jaren is er sprake van een positieve ontwikkeling. En net zoals bij de beschrijving over de

buurt blijkt er ook hier een relatie tussen het aantal jaren dat men ergens woont en de gehechtheid:

van de mensen die korter dan vijf jaar in hun huidige buurt wonen, is 61% gehecht aan de stad, van

degenen die langer dan 10 jaar in hun huidige buurt wonen, 77%.

Is (zeer) gehecht aan de stad, %

63 65 62 6271

2000 2002 2004 2006 2008

Mening over ontwikkeling van de stad

De in 2006 sterk gemiddeld veel positievere mening over de stad blijkt geen eenmalige uitschieter te

zijn: ook nu in 2008 is ruim drie vierde deel van mening, dat de stad vooruit is gegaan en het in 2006

gedaald percentage van mensen met een negatieve mening is in 2008 op gelijk laag niveau: 4%.

Mening over ontwikkeling stad

4856

46

77 78

1611

14

4 422 20

25

12 1214 13 15

7 6

0

25

50

75

100

2000 2002 2004 2006 2008

Weet niet/geen meningStad is in afgelopen jaar gelijk geblevenStad is afgelopen jaar achteruit gegaanStad is afgelopen jaar vooruit gegaan

Net zoals eerder bij de beschrijving over de ontwikkeling van de buurt tot uiting kwam, blijken ook hier

degenen die vinden, dat de stad vooruit is gegaan, gemiddeld wat hogere rapportcijfers aan de diver-

se aspecten van de stad te geven dan degenen die een negatieve mening over de ontwikkeling van

de stad hebben.

2.3.3. Rol bewoner en gemeente in leefbaarheid woonbuurt

2.3.3.1. Rol bewoner

In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de rol die de bewoner zelf inneemt in de leefbaarheid van

de eigen woonbuurt en wordt zijn mening gevraagd naar de rol van de gemeente hierin.

Het beeld over de rol van de bewoner wordt middels twee indicatoren in beeld gebracht: 1. gevoel van

medeverantwoordelijkheid voor de leefbaarheid in de buurt en 2. mate waarin bewoners actief zijn om

leefbaarheid buurt te verbeteren.



Rol bewoners in leefbaarheid buurt, in %

74

18

74

16

74

18

75

18

76

24

0

100

Voelt zich medeverantw oordelijk

voor leefbaarheid eigen buurt

periode 2000-2008

Actief gew eest om leefbaarheid

in de buurt te verbeteren

periode 2000-2008

Ruim 75% van de bevolking voelt zich medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid in zijn buurt en zij

zijn standvastig hierin: het percentage is al jaren op gelijk niveau.

Een deel heeft ook een actieve rol hierin: in 2008 is een op de vier burgers actief bezig om de leef-

baarheid in hun buurt te verbeteren. Dit percentage is wat hoger dan in de jaren daarvoor (18%).

De meeste mensen die actief zijn bezig geweest, voelen zich ook verantwoordelijk voor de leefbaar-

heid. Merkwaardig genoeg heeft 2% van de 24% actieve bewoners hier negatief op geantwoord. Ken-

nelijk hebben zij andere motieven om actief te zijn in hun buurt.

En ook hier speelt weer de periode dat men in een buurt woont een rol: van degenen die minder dan

vijf jaar in hun huidige buurt wonen, voelt een relatief kleiner percentage zich medeverantwoordelijk

voor de leefbaarheid en ook het aandeel actieve buurtbewoners is relatief minder dan van de groep

bewoners die meer dan tien jaar op hun huidige plek wonen. Er is hier sprake van een proces van bin-

ding aan de buurt.

2.3.3.2. Rol gemeente

In de onlangs uitgebrachte nota “Burgerparticipatie en Dualisme Helmond 2008” is de mening van de

bevolking over de rol van de gemeente als bestuurder in beeld gebracht. Daarbij is ook inzicht gege-

ven in de mening van de bewoners over de rol van de gemeente ten aanzien van de leefbaarheid in

hun woonomgeving.

In deze paragraaf worden de uitkomsten van twee aspecten weergegeven. Voor het overige wordt

verwezen naar de nota, die op de website van de gemeente Helmond in te zien is.

Hier komen aan de orde: 1. mate waarin de gemeente de bewoners betrekt bij veranderingen in de

buurt en door bewoners aangedragen suggesties voor mogelijke verbeteringen daarin en 2. aandacht

die de gemeente schenkt aan problemen in de buurt en welke met voorrang aangepakt zouden moe-

ten worden.

Betrekt gemeente bewoners

voldoende bij veranderingen in buurt?

26 25 29 22 28

25 26 20 3133

49 49 51 4739

2000 2002 2004 2006 2008

Ja Nee Weet niet/Geen mening

Heeft gemeente voldoende aandacht

voor problemen in de buurt?

22 22 24 29 32

36 38 34 2934

42 40 41 42 34

2000 2002 2004 2006 2008

Veel/voldoende aandacht Weinig aandachtWeet niet/Geen mening



Uit beide grafieken komt als eerste naar voren, dat een substantieel deel van de bevolking heeft aan-

gegeven niet op de hoogte te zijn van de rol van de gemeente of daar geen mening over te hebben.

Hieraan hoeft geen normatieve waarde gehecht te worden. Mensen kunnen om diverse redenen niet

op de hoogte zijn van de rol van de gemeente; bijvoorbeeld omdat ze pas in de buurt wonen of druk

bezig zijn met hun baan, huishouden, hobby’s e.d. Het kan evengoed zijn, dat ze in een buurt wonen,

waar recentelijk geen veranderingen hebben plaatsgevonden. Ook kan het zijn, dat een aantal van

hen geen buurtproblemen ervaart.

De ontwikkeling vanaf 2000 toont wel aan, dat van de huidige inwoners (onderzoek 2008) een groter

deel een uitgesproken mening heeft dan uit de eerdere onderzoeken naar voren kwam. Dat geldt voor

beide aspecten. Het percentage ‘weet niet/geen mening’ is bij beide met 8% gedaald ten opzichte van

2006. Het kan zijn, dat mensen meer betrokken zijn, maar ook dat er wellicht meer veranderingen in

hun buurt hebben plaatsgevonden in de jaren daarvoor.

De daling van de categorie ‘weet niet’ compenseert zich bij beide aspecten in een stijging van andere

categorieën.

Aan de bewoners is vervolgens de vraag voorgelegd wat de gemeente zou kunnen doen om de be-

woners meer bij veranderingen in de buurt te betrekken.

Communicatieverbetering is het sleutelwoord in de antwoorden van de bewoners: meer overleg, meer

en betere informatie verschaffen en bewoners vaker om hun mening vragen blijken de drie meest ge-

noemde vormen. Ook in 2006 werden deze drie vormen het vaakst genoemd. Daarmee geven de in-

woners een duidelijk signaal af op welke manier de wederzijdse betrokkenheid bij de buurt beter ge-

stalte kan krijgen.

Manieren om bewoners meer bij veranderingen in de buurt te betrekken, mening van de ontevredenen

In % van alle ontevredenen

Meer overleg met buurtbewoners 58%

Meer en betere informatie 54%

Bewoners vaker om mening vragen 51%

Meer inspraak bij plannen 49%

Beloftes nakomen 45%

Bewoners meer serieus nemen 41%

Meer betrekken bij besluitvorming 33%

Meer activiteiten in buurt 29%

Anders 4%

2.4. Conclusie Uit het onderzoek 2008 komt naar voren, dat de Helmondse bevolking in zijn algemeenheid gemiddeld

redelijk tevreden is over de leefbaarheid. Dit beeld wijkt niet heel sterk af van dat van 2006. Op deel-

terreinen zijn er in hun ogen verbeteringen gewenst: de voorzieningen voor jongeren verdienen extra

aandacht.

Ook op het terrein van de veiligheid is het beeld niet sterk afwijkend van 2006 en toont een gemiddeld

redelijk tevreden bevolking.

In zijn algemeenheid wenst de bevolking meer aandacht van de gemeente voor buurtproblemen; vol-

gens hen kan de gemeente de bewoners meer bijveranderingen in hun woonbuurt betrekken door

meer en betere communicatie.

Onderzoek Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008 3. Vergelijking Helmond met andere steden


3. Vergelijking Helmond met andere steden In dit hoofdstuk worden een aantal uitkomsten van Helmond vergeleken met die van andere Neder-

landse steden. Gekozen is voor een vergelijking met de steden die binnen het Grotestedenbeleid val-

len, aangevuld met enkele steden, die in diverse opzichten (bevolkingsamenstelling, sociale en eco-

nomische structuur, ligging buiten de Randstad) goed met Helmond zijn te vergelijken.

Op die manier wordt zichtbaar wat de relatieve positie is van Helmond ten aanzien van de aspecten

leefbaarheid en veiligheid. De cijfers kunnen duidelijk maken waar de stad staat, op welke punten het

relatief goed gaat en waar het minder gesteld is, zaken die aandacht vragen.

Hiervoor zijn voor Helmond de cijfers van 2008 gepresenteerd. De vergelijking laat cijfers uit 2006 en

2007 zien, de meest actuele informatie op dit moment. Hoewel deze al weer van enkele jaren terug

zijn, kunnen ze voor een vergelijking goed gebruikt worden. Een stad verandert niet drastisch van het

ene op het andere jaar. Uiteraard kunnen er als gevolg van rijks-, regionaal en lokaal beleid verschui-

vingen optreden, maar deze zullen in dit kort tijdsbestek niet het beeld drastisch doen wijzigen.

Gekozen is voor een tweetrapsvergelijking: ten eerste de kengetallen van de leefbaarheid- en veilig-

heidsmonitoren van de GSB-steden, en daarnaast zijn er nog aanvullende cijfers vanuit – vergelijkba-

re – leefbaarheid en veiligheidonderzoeken van enkele steden, die qua structuur goed vergelijkbaar

zijn met Helmond: Amstelveen, Heerlen, Hengelo, Venlo en Oss.

3.1. Leefbaarheid In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de cijfers betreffende de fysieke en sociale kwaliteit van de

woonomgeving.

3.1.1. Fysieke kwaliteit

Tevredenheid over voorzieningenniveau

In onderstaande grafiek zijn de cijfers weergegeven van bevolkingsonderzoeken van vier steden, Am-

stelveen, Heerlen, Hengelo en Helmond. Van Venlo en Oss zijn deze gegevens niet bekend.

Daar waar van een bepaalde voorziening minder dan vier uitkomsten zijn weergegeven, is dat aspect

niet bij alle vier gemeenten onderzocht.

Percentage tevredenen over voorzieningen in buurt

0 25 50 75 100

Dagelijkse boodschappen

Speelmogelijkheden in de buurt

Straatverlichting in de buurt

Groenvoorziening in de buurt

Openbaar vervoer in de buurt

Onderhoud w egen in de buurt

Jongerenvoorzieningen in de buurt

Parkeergelegenheid in de buurt

Amstelveen Heerlen Helmond Hengelo



De grafiek toont aan, dat in alle vier steden men gemiddeld het best tevreden is over de winkelvoor-

zieningen en de straatverlichting. Ook is zichtbaar dat – met de nodige verschillen in uitkomsten –

men overal gemiddeld het minst te spreken is over voorzieningen voor jongeren en kinderen. De te-

vredenheid over het onderhoud van wegen laat de meeste consensus zien in de uitkomsten.

Helmond neemt in vergelijking met de andere drie steden bij de meeste vergelijkingen een tussenposi-

tie in. Op het aspect tevredenheid openbaar vervoer scoort de stad relatief slechter en op de aspecten

tevredenheid over de voorzieningen voor jongeren/kinderen scoort men relatief goed.

Tevredenheid over de openbare ruimte

Aantasting openbare ruimte,

percentage van - volgens bewoners - vaak voorkomende voorvallen

0 25 50 75 100

Bekladding muren/gebouw en

Vernieling bushokjes,

telefooncellen ed

Rommel op straat

Hondenpoep

Amstelveen Heerlen Helmond Oss Venlo

Van Hengelo zijn de cijfers niet bekend

Net zoals in Helmond is ook in de andere steden de hondenpoep gemiddeld de meest voorkomende

vorm van aantasting openbare ruimte, gevolgd door ‘rommel op straat’.

Helmond scoort relatief goed: bij de vier gemeten aspecten is het percentage het laagst of (bij het as-

pect hondenpoep) een van de laagste. Heerlen is in deze vergelijking de stad met de relatief slechtste

scores.

Verloedering

Op het vlak van de verloedering scoort Helmond relatief goed: van de 33 in de meting betrokken ge-

meenten heeft Helmond het op een na laagste verloederingscijfer. De hiervoor betere resultaten per

aspect komen hier terug in het algemeen verloederingscijfer.

Van de vijf hierboven vergeleken gemeenten scoort Heerlen, zoals ook bij de afzonderlijke verloede-

ringselementen naar voren kwam, relatief het minst. Deze stad staat dan ook bij de top-3 in de grafiek

hiernaast.

De score van Venlo is gelijk aan die van de G-31, die van Oss ligt daaronder.



Verloedering, schaalscore

Dordrecht

Haarlem

Heerlen

Tilburg

Zaanstad

Almere

Arnhem

Zwolle

's-Hertogenbosch

Amersfoort

Amsterdam

's-Gravenhage

Leeuwarden

M aastricht

Emmen

Venlo

G31

Rotterdam

Lelystad

Breda

Leiden

Eindhoven

Enschede

Oss

Nijmegen

Sittard-Geleen

Utrecht

Ede

Groningen

Helmond

Hengelo

3.1.2. Sociale kwaliteit

Overlast in de buurt

Van de zeven gemeten vormen van sociale overlast in de woonomgeving, blijkt in alle vier hier betrok-

ken gemeenten de geluidsoverlast gemiddeld het vaakst voor te komen, gevolgd door agressief ver-

keersgedrag en overlast van jongeren.

Overlast in de buurt ,


0 25 50 75 100

Dronken mensen op straat

Lastig vallen man/vrouw

Geluidsoverlast

Overlast jongeren

Overlast omw onenden

Drugsoverlast

Aggressief verkeersgedrag

Helmond Heerlen Amstelveen Oss



Ook hier blijkt Helmond relatief goed te scoren: bij 1 aspect ‘dronken mensen op straat’ is de score

van Helmond, samen met Oss, het hoogst; bij de overige aspecten zijn de percentages van Helmond

relatief laag. Heerlen heeft bij zes van de zeven aspecten het hoogste percentage.

Sociale cohesie

De gemiddelde score sociale cohesie van de G31-gemeenten ligt in 2006 op 6,1, een score die gelijk

is aan die van Helmond.

Sociale cohesie, schaalscore

0 2 4 6 8 10

Emmen

Enschede

Hengelo

Oss

Venlo

Leeuwarden

Ede

Groningen

Nijmegen

Rotterdam

Zwolle

Amsterdam

Apeldoorn

Breda

Haarlem

Helmond

Leiden

Lelystad

Sittard-Geleen

Tilburg

G31

Dordrecht

's-Hertogenbosch

Zaanstad

Eindhoven

M aastricht

's-Gravenhage

Amersfoort

Arnhem

Heerlen

Almere

Utrecht

Van de vier met Helmond vergeleken gemeenten (Amstelveen heeft deze score niet) scoren er drie beter: Oss, Venlo en Hengelo hebben alle een 6,5; Heerlen scoort lager.



3.2. Veiligheid Het beeld van de veiligheid wordt hier op twee manieren in beeld gebracht: enerzijds de cijfers zoals

die uit bevolkingsonderzoeken van de hier gemeten gemeenten komen en anderzijds de politiecijfers.

3.2.1. Uitkomsten onderzoek

De onderzoeksuitkomsten worden middels drie thema’s naar voren gebracht: 1. onveiligheidgevoel in eigen buurt, 2. perceptie van voorkomen van misdrijven in de buurt en 3. slachtofferschap van misdrij-ven. 3.2.1.1. Gevoel van onveiligheid eigen buurt Het Helmonds percentage ligt onder het gemiddelde van de G-31 en is ook wat lager dan dat van de

gemeenten Oss, Venlo en Amstelveen. Hengelo scoort van de zes vergeleken gemeenten relatief het

beste met 15%, Heerlen het slechtst.

Onveiligheidsgevoel in eigen buurt

0 10 20 30 40 50

Heerlen

M aastricht

Utrecht

Tilburg

Arnhem

Breda

Amsterdam

's-Hertogenbosch

Sittard-Geleen

Zwolle

Amersfoort

Venlo

's-Gravenhage

Leeuwarden

G31

Eindhoven

Dordrecht

Nijmegen

Oss

Rotterdam

Amstelveen

Helmond

Zaanstad

Haarlem

Enschede

Groningen

Lelystad

Hengelo

Emmen

Almelo

Leiden



3.2.1.2. Perceptie van misdrijven in de woonomgeving Diefstal en/of beschadiging van auto’s blijken van de gemeten voorvallen gemiddeld het vaakst voor te

komen. Al eerder werd hierover gemeld, dat met het toenemend autobezit per huishouden de kans op

diefstal/beschadiging statistisch gezien ook toeneemt. Helmond scoort ook hier weer relatief niet

slecht: bij de gemeten voorvallen liggen de percentages van Heerlen en Oss wat hoger; die van Am-

stelveen lager.

Onveiligheid in de buurt


0 25 50 75 100

Fietsendiefstal

Diefstal uit auto's

Diefstal/beschadiging auto

Woninginbraak

Bedreiging

Gew elddelicten

Zakkenrollerij

Amstelveen 2007 Heerlen Helmond Oss

Hengelo en Venlo hebben deze gegevens niet in hun onderzoeken betrokken

3.2.1.3. Slachtofferschap

Van vier soorten misdrijven worden hier de cijfers van de in dit onderzoek betrokken gemeenten

weergegeven: woninginbraak, autodelicten, geweldsdelicten en fietsendiefstal. Gemiddeld werden in

2006 in de G31-steden 22% van de volwassen bevolking slachtoffer van autodelicten, 12% van fiet-

sendiefstal, 7% van woninginbraak en 5% van geweldsdelicten. Bij alle vier de soorten misdrijven

scoort Helmond relatief goed: alle percentages liggen onder het gemiddelde van de G-31 en bij drie

van de vier zit Helmond bij de laagste zes. Bij het slachtofferschap autodelicten is het percentage van

Helmond nagenoeg gelijk aan het gemiddelde van de G-31.

De gepresenteerde uitkomsten over de perceptie van de inwoners van de zes vergeleken gemeenten

komen hier terug in de grafieken van het slachtofferschap: de twee steden met hogere percentages

van – vermeende – voorvallen in de buurt, Oss en Heerlen, hebben ook bij drie van de vier hogere

percentages slachtofferschap. Alleen bij het slachtofferschap fietsendiefstal is het percentage van

Heerlen lager dan dat van Helmond.

Hengelo, waarvan geen perceptiegegevens voorhanden zijn, scoort ook op alle vier de misdrijven on-

der het G31-gemiddelde. Er zijn gemiddeld minder mensen slachtoffer geworden van woninginbraak

en autodelicten, maar gemiddeld meer van fietsendiefstal en geweldsdelicten ten opzichte van Hel-

mond. De andere stad zonder perceptiecijfers, Venlo, scoort ten opzichte van de G31-gemiddelden

ook relatief beter, maar in vergelijking met Helmond relatief wat slechter.



Slachtofferschap Woninginbraak

0 10 20 30

Utrecht

Tilburg

Amersfoort

Breda

's-Hertogenbosch

Eindhoven

's-Gravenhage

Arnhem

Heerlen

Leeuwarden

M aastricht

G31

Groningen

Amsterdam

Nijmegen

Oss

Sittard-Geleen

Leiden

Venlo

Haarlem

Zwolle

Helmond

Enschede

Dordrecht

Rotterdam

Zaanstad

Hengelo

Lelystad

Amstelveen

Emmen

Slachtofferschap Autodelicten

0 10 20 30

Haarlem

M aastricht

's-Hertogenbosch

Utrecht

Amersfoort

Zwo lle

's-Gravenhage

Arnhem

Tilburg

Dordrecht

Heerlen

Leeuwarden

Zaanstad

Oss

Groningen

G31

Amstelveen

Nijmegen

Helmond

Breda

Venlo

Eindhoven

Enschede

Lelystad

Leiden

Hengelo

Amsterdam

Sittard-Geleen

Rotterdam

Emmen



Slachtofferschap Fietsendiefstal

0 10 20 30

Leiden

Haarlem

Leeuwarden

Oss

Zwolle

Emmen

M aastricht

Utrecht

Groningen

Tilburg

Amsterdam

Enschede

Amersfoort

G31

Arnhem

Nijmegen

Eindhoven

Lelystad

's-Gravenhage

Venlo

Breda

's-Hertogenbosch

Hengelo

Dordrecht

Sittard-Geleen

Zaanstad

Rotterdam

Helmond

Heerlen

Amstelveen

Slachtofferschap Gew eldsdelicten

0 10 20 30

M aastricht

Zwolle

Haarlem

Leeuwarden

Heerlen

Amstelveen

Amsterdam

Arnhem

Tilburg

's-Gravenhage

Oss

Dordrecht

G31

Venlo

Utrecht

Leiden

Hengelo

Breda

Lelystad

Enschede

Rotterdam

Eindhoven

Emmen

Zaanstad

Sittard-Geleen

's-Hertogenbosch

Amersfoort

Helmond

Nijmegen

Groningen

3.2.2 Politiecijfers

Het Algemeen Dagblad publiceert sinds een aantal jaren jaarlijks de uitkomsten van een onderzoek

naar de misdaadcijfers in de Nederlandse steden. Zij gebruikt hiervoor de cijfers van aangiften en

meldingen van misdrijven die bij de politie worden geregistreerd.

Hieronder worden die uit de periode 2006-2007 in beeld gebracht.

Vervolgens komt de Helmondse ontwikkeling van de afgelopen twee jaren aan de orde en wordt de

veiligheidsindex gepresenteerd.



3.2.2.1. A.D.-Veiligheidsmonitor

Zoals hiervoor gemeld, brengt het Algemeen Dagblad de veiligheidssituatie in de Nederlandse ge-

meenten in beeld. Zij gebruikt hiervoor cijfers afkomstig van de politie (GIDS). Naast dat in deze moni-

tor de prestaties van de gemeenten per delict worden gepresenteerd, worden de gemeenten ook ver-

geleken op een totaalscore. Deze score is samengesteld uit een 12-tal veel voorkomende delicten die

iedereen kunnen overkomen. Zes van deze delicten tellen dubbel zwaar mee, te weten bedreiging,

mishandeling overval, straatroof en woninginbraak. De andere zes zijn auto-inbraak, diefstal uit

box/garage/schuur/ tuinhuis, diefstal brom- of snorfiets, oplichting, vernieling auto en zakkenrollen.

Hoe exact tot de samengestelde score gekomen wordt is onbekend.

Begin 2009 heeft het AD een nieuwe versie van de samenstelling van de index gepresenteerd. Rede-

nen daarvoor liggen bij een nieuwe manier van registeren bij de politie. Een vergelijking van de jaren

2006, 2007 en 2008 is daardoor niet op alle punten mogelijk.

3.2.2.1. Vergelijking 2006 en 2007

In 2007 staat Helmond in de AD-monitor op de 20ste

plaats (ter verduidelijking: plaats 1 is de slechtste

ranking in deze lijst). Qua grootte is Helmond zowel in 2006, maar ook in 2009 de 34ste

stad van Ne-

derland. In de vergelijking zijn de steden van 75.000-100.000 inwoners genomen (excl. Westland –

gebied zonder centrale stad). Dit betreffen 13 steden, waarvan er 9 ook tot de categorie GSB-stad be-

horen. Daarnaast is Almelo, minder dan 75.000 inwoners maar wel GSB-stad, toegevoegd.

Ranking AD-monitor 2006, 2007 (*geen GSB-stad, oranje minder positieve score dan Helmond)

leeftijd herkomst

2006 2007 inwoners woningen

Groene druk

Grijze druk

% autoch-toon

% niet-westers

Bevolkings-dichtheid

(inwoners per km2)

Rang-orde

grootte

Deventer 29 56 97.342 37.317 39 23 79 9 741 27

Delft 40 47 96.168 41.661 30 20 71 12 4.185 28

Sittard-Geleen 52 19 95.691 42.648 35 29 79 16 1.211 29

Alkmaar 15 12 93.876 31.225 36 22 78 10 3.192 30

Leeuwarden 64 50 92.864 43.847 35 23 84 7 1.173 31

Venlo 11 17 91.872 43.538 37 27 74 15 1.086 32

Heerlen 14 13 89.671 45.518 32 30 73 20 1.992 33

Helmond 20 20 86.767 41.295 41 21 79 10 1.633 34

Hengelo 124 147 81.088 36.629 37 30 79 11 1.329 35

Hilversum* 38 32 83.815 45.009 40 26 79 10 1.329 36

Amstelveen* 174 82 78.980 38.687 37 31 68 18 1.903 37

Purmerend* 48 51 78.434 36.587 40 23 77 9 3.321 38

Roosendaal* 27 15 77.277 33.279 39 27 79 9 726 39

Oss* 56 49 76.732 33.063 40 24 83 8 753 40

ste

den 7

5.0

00 -

100.0

00 inw

oners

Almelo 115 88 72.287 31.698 40 24 83 9 1.072 45

Eindhoven 1 1 210.333 95.540 33 25 73 16 2.398 5

Tilburg 5 2 202.091 87.117 36 21 78 14 1.723 6

Breda 10 7 170.960 75.335 38 25 79 10 1.349 9 B5

's-Hertogenbosch 6 5 136.481 59.926 36 21 81 10 1.616 18

Vergeleken met de andere steden met 75.000-100.000 inwoners neemt Helmond in 2007 een relatief

ongunstige positie in. Helmond scoort relatief slechter op die items die in de AD-monitor dubbel tellen,

te weten woninginbraak, straatroof en mishandeling. Wat betreft auto-inbraak, diefstal uit

schuur/garage en oplichting scoort Helmond relatief goed.



Aantal aangiften per 10.000 inwoners van de delicten die in de AD-monitor dubbel tellen (oranje hoger dan gemiddeld

steden 75.000-100.000 inwoners, groen gemiddeld lager, vetgedrukt de steden die overall in AD-monitor slechter sco-

ren dan Helmond)

Autodiefstal Bedreiging Mishandeling Overval Straatroof Woning-inbraak

Deventer 16 23 48 0,8 4,6 45

Delft 14 21 40 1,1 9,0 48

Sittard-Geleen 25 34 43 2,1 4,5 43

Alkmaar 21 25 63 1,6 7,1 52

Leeuwarden 13 29 45 0,6 8,6 46

Venlo 31 30 61 1,5 6,0 31

Heerlen 36 37 59 1,4 3,8 43

Helmond 26 27 60 1,7 7,3 54

Hengelo 8 15 51 0,4 1,9 30

Hilversum 18 20 56 0,8 2,4 81

Amstelveen 14 12 20 1,9 5,1 39

Purmerend 12 26 54 2,0 7,9 26

Roosendaal 40 27 48 1,8 5,2 54

Oss 38 18 41 0,8 2,3 47

ste

den 7

5.0

00 -

100.0

00 inw

oners

Almelo 9 22 50 1,8 1,4 24

Eindhoven 60 36 82 2,9 11,5 87

Tilburg 45 35 72 2,2 15,7 74

Breda 45 28 62 1,9 9,4 78

B5

's-Hertogenbosch 38 32 59 2,1 9,7 74

Aantal aangiften per 10.000 inwoners van de delicten die in de AD-monitor enkel tellen (oranje hoger dan gemiddeld

steden 75.000-100.000 inwoners, groen gemiddeld lager, vetgedrukt steden die overall slechter scoren dan Helmond)

Auto-inbraak

Diefstal uit garage/schuur

/tuinhuis

Diefstal brom-fiets/snorfiets

Oplichting Vernieling

auto Zakkenrollen

Deventer 14 14 40 1,1 9,0 48

Delft 13 19 45 0,6 8,6 46

Sittard-Geleen 31 14 61 1,5 6,0 31

Alkmaar 25 16 43 2,1 4,5 43

Leeuwarden 36 12 59 1,4 3,8 43

Venlo 26 16 60 1,7 7,3 54

Heerlen 14 16 20 1,9 5,1 39

Helmond 16 6 48 0,8 4,6 45

Hengelo 0 12 0 0,0 0,0 0

Hilversum 12 9 54 2,0 7,9 26

Amstelveen 40 13 48 1,8 5,2 54

Purmerend 38 12 41 0,8 2,3 47

Roosendaal 9 10 50 1,8 1,4 24

Oss 60 13 82 2,9 11,5 87

ste

den 7

5.0

00 -

100.0

00 inw

oners

Almelo 21 10 63 1,6 7,1 52

Eindhoven 38 16 59 2,1 9,7 74

Tilburg 47 34 69 2,3 11,6 78

Breda 45 20 62 1,9 9,4 78

B5

's-Hertogenbosch 21 18 49 1,4 5,1 44

Er zijn meer delictsoorten dan die in de AD-ranking mee tellen. Wat betreft de overall categorie ge-

weld (gijzeling/vrijheidsberoving, mishandeling, moord en doodslag, overval, straatroof en wapenbe-



zit), maar ook samengestelde categorie vervoersmiddelen (autodiefstal, auto-inbraak, diefstal brom-

fiets/ snorfiets, diefstal motor/scooter, joyriding, vernieling auto en vernieling openbaar vervoer) en

drugs (handel in softdrugs en handel in harddrugs) scoort Helmond relatief slechter ten opzichte van

het gemiddelde van de steden met 75.000-100.000 inwoners. Hierbij moet wel worden opgemerkt, dat

in de vergeleken steden ook een aantal niet-GSB-steden zitten. Juist vanwege hun relatief betere si-

tuatie op maatschappelijk vlak vallen zij hierbuiten. Dan mag het ook niet verwonderlijk heten, dat zij

op het gebied van de criminaliteit ook een relatief positiever beeld laten zien.

Aantal aangiften per 10.000 inwoners van meer delicten dan in de AD-monitor meetellen (oranje hoger dan gemiddeld

steden 75.000-100.000 inwoners, groen gemiddeld lager, vetgedrukt steden die overall slechter scoren dan Helmond)

Zeden-misdrijven Geweld

Vervoers-middelen Woningen Drugs Fraude

Overig (winkeldiefstal/ zakkenrollen)

Deventer 3,6 79 365 108 14 17 44

Delft 2,5 73 268 167 3 17 48

Sittard-Geleen 6,7 87 375 121 1 25 36

Alkmaar 5,2 101 422 117 11 25 53

Leeuwarden 10,3 89 233 104 3 24 56

Venlo 4,9 107 387 93 36 26 58

Heerlen 8,2 115 398 127 2 27 58

Helmond 6,2 100 446 100 19 20 30

Hengelo 7,9 73 273 78 8 17 41

Hilversum 3,3 82 389 137 7 22 44

Amstelveen 3,8 42 299 92 0 23 41

Purmerend 6,6 94 282 86 7 28 29

Roosendaal 5,0 86 565 124 33 23 41

Oss 6,6 67 485 128 17 14 25

ste

den 7

5.0

00 -

100.0

00 inw

oners

Almelo 9,0 84 280 60 16 17 45

Eindhoven 9,3 138 679 162 26 36 77

Tilburg 7,1 132 523 161 18 31 58

Breda 8,2 105 601 149 26 24 63

B5

's-Hertogenbosch 10 107 757 152 13 27 81

2008

Het is niet zonder meer mogelijk om de ranglijst van 2008 naast die van 2007 te leggen: Door een

nieuwe manier van registreren bij acht politiekorpsen zijn ten opzichte van vorig jaar enkele delicten

afgevallen en andere delicten toegevoegd in het overzicht. Het bepalen van de score is hierdoor ook

aangepast. Per afzonderlijk delict is het wél mogelijk om vergelijkingen tussen de cijfers van 2008 en

2007 te maken. Hiertoe zijn de cijfers uit 2007 volgens nieuwe definities opnieuw verwerkt.

Desalniettemin is het toch goed op te merken, dat Helmond in 2008 op de rangordelijst een betere po-

sitie inneemt dan het jaar daarvoor. In 2008 is Helmond gedaald van de 21 naar de 27ste

plaats. De

gemeenten die boven Helmond staan (en dus minder positief scoren) betreffen Rotterdam, Eindho-

ven, Amsterdam, Tilburg, Arnhem, Maastricht, 's-Gravenhage, Heerlen, Roermond, Breda, Venray,

's-Hertogenbosch, Utrecht, Hoorn, Sittard-Geleen, Lelystad, Schiedam, Groningen, Zoetermeer, Nij-

megen, Delft, Hilversum, Alkmaar, Almere, Rijswijk en Diemen.

Van de 15 vergeleken gemeenten staan er 9 onder Helmond, op een relatief betere plaats dus; van

deze 9 zijn er 5 geen GSB-stad en 4 wel. Er zijn 5 gemeenten die op een relatief slechtere plaats

staan, allemaal GSB-steden (Delft, Sittard-Geleen, Alkmaar, Heerlen en Hilversum). Als de – qua

grootte - met Helmond vergelijkbare, niet-GSB-steden uit de vergelijking zouden worden gelaten, dan

zou Helmond hier een middenpositie innemen.

In de navolgende twee tabellen zijn de gegevens van 2008 van de door het AD opgenomen cijfers van

aangiften weergegeven van dezelfde steden als hierboven. Het betreft hier het aantal aangiften per

10.000 inwoners.



Aantal aangiften per 10.000 inwoners over 2008, gemeenten van 75.000-100.000 inwoners + de

vier andere grotere steden in Noord-Brabant P

laats

op

AD

-lij

st

2008

Steden Bevo

lkin

g p

er

1 j

an

.2009

Wo

nin

gen

Wo

nin

gin

bra

ak

Die

fsta

l van

mo

torv

oert

uig

Die

fsta

l u

it s

ch

uu

r/g

ara

ge

Die

fsta

l u

it m

oto

rvo

ert

uig

Die

fsta

l u

it b

ed

rijv

en

Alc

oh

ol in

verk

eer

Hu

isvre

deb

reu

k

Brand/ontploffing

Win

keld

iefs

tal

58 Deventer 97892 41524 30 5 8 79 31 21 1 10 33

21 Delft 96517 44152 56 9 19 93 55 27 2 7 19

15 Sittard-Geleen 95327 44404 48 17 17 70 47 16 2 11 31

23 Alkmaar 93416 42843 59 6 10 35 37 33 2 4 58

36 Leeuwarden 93498 46208 36 7 11 58 32 48 2 7 37

42 Venlo 91467 41248 29 12 11 51 29 26 2 5 31

8 Heerlen 89356 45087 51 20 17 86 39 34 4 11 48

27 Helmond 87757 37694 34 11 8 51 24 30 2 7 24 151 Hengelo 80925 36756 25 3 8 21 27 28 4 4 20

22 Hilversum 84422 38746 57 14 10 92 39 56 2 3 31

90 Amstelveen 79768 36967 39 8 18 51 36 40 1 3 22

63 Purmerend 78862 33781 19 6 6 33 31 24 1 5 24

48 Roosendaal 77482 33116 25 13 5 64 36 26 1 5 43

72 Oss 77097 32022 27 11 10 39 26 30 1 5 16

133 Almelo 72428 31482 23 2 8 25 32 28 5 7 23

2 Eindhoven 212269 95268 70 26 14 167 42 33 4 5 48

4 Tilburg 203464 88277 54 17 18 74 28 23 2 5 45

10 Breda 171916 76044 49 15 13 99 32 31 2 4 63

12 ‘s-Hertogenbosch 137775 61245 48 13 11 158 40 32 3 6 44

Gemiddelde van steden 75.000-100000 37 10 11 57 35 31 2 6 31

Nederland 33 9 10 62 30 32 2 5 24

Lager dan Helmond op de rangordelijst 2008

Hoger dan Helmond op de rangordelijst 2008

Meer dan 10 lager ten opzichte van gemiddelde van 15 steden 75.000-100.000 inwoners

Meer dan 10 hoger ten opzichte van gemiddelde van 15 steden 75.000-100.000 inwoners

De tabel laat zien, dat Helmond bij 8 van de 9 gegeven delictsoorten in de buurt van het gemiddelde

van de 15 steden zit en een ervan (diefstal uit bedrijven) is meer dan 10 lager. Van de 8 zijn er 6 lager

dan het gemiddelde en 2 zitten er licht boven (minder dan 10).



Pla

ats

op

AD

-lij

st

2008

Steden Mis

han

delin

g

Vern

ieli

ng

en

Op

en

lijk

gew

eld

Zakken

rollen

Str

aatr

oo

f

Aan

tasti

ng

op

en

bare

o

rde

Mo

ord

/do

od

sla

g

Zed

en

mis

dri

jf

Bed

reig

ing

Overv

al

Fra

ud

e

Dru

gsh

an

del

Wap

en

han

del

58 Deventer 47 139 1 15 2 7 0 5 26 1 17 10 2

21 Delft 39 110 0 36 7 5 0 4 24 2 14 3 4

15 Sittard-Geleen 39 146 5 15 3 3 0 5 33 2 20 11 3

23 Alkmaar 50 129 5 18 6 9 0 7 32 1 19 15 4

36 Leeuwarden 49 173 5 29 7 4 0 5 35 2 22 9 4

42 Venlo 45 118 2 39 5 7 0 7 30 1 30 34 7

8 Heerlen 57 171 6 26 4 8 0 6 40 1 21 35 13

27 Helmond 49 142 2 11 5 6 0 5 29 2 18 19 5 151 Hengelo 34 93 5 13 2 8 0 6 21 0 15 9 4

22 Hilversum 52 140 3 34 1 5 0 4 22 2 22 4 1

90 Amstelveen 20 101 3 19 5 2 0 4 11 1 20 5 2

63 Purmerend 49 148 1 14 5 1 0 6 30 2 18 6 3

48 Roosendaal 41 132 3 25 3 17 0 6 24 1 17 55 4

72 Oss 30 157 4 13 2 17 0 5 16 1 15 11 7

133 Almelo 125 7 12 1 6 0 8 26 0 15 14 6

2 Eindhoven 74 147 6 21 10 10 0 9 36 4 27 22 6

4 Tilburg 57 145 6 24 9 12 0 7 38 3 19 16 15

10 Breda 51 140 5 27 6 16 0 8 26 2 21 25 4

12 s-Hertogenbosch 45 133 6 39 4 13 0 9 33 2 20 12 5

Nederland 37 120 3 18 5 6 0,1 5 22 1 17 10 3

Gemiddelde van steden 75000-100000 inwoners 40 135 4 21 4 7 0 5 27 1 19 16 5

Lager dan Helmond op de rangordelijst 2008

Hoger dan Helmond op de rangordelijst 2008

Meer dan 10 lager ten opzichte van gemiddelde van 15 steden 75.000-100.000 inwoners

Meer dan 10 hoger ten opzichte van gemiddelde van 15 steden 75.000-100.000 inwoners

Van de 13 hier gepresenteerde delictsoorten blijft Helmond ten opzichte van het gemiddelde van de

15 hier vergeleken steden overal binnen de marge van 10.

Het totaalplaatje laat zien, dat steden, die hoger en dus slechter dan Helmond op de rangordelijst

staan, ook relatief vaker een grotere negatieve afwijking ten opzichte van het gemiddelde van de 15

steden hebben. Het omgekeerde blijkt ook: steden die lager staan, hebben relatief meer positieve af-

wijkingen.

3.2.2.3. Ontwikkeling Helmond

In de periode 2004-2007 daalde bij een groot aantal delictsoorten het aantal aangiften in Helmond.

In de nieuwe opzet van het AD blijkt, dat in Helmond in de afgelopen twee jaren bij 13 van de 22 delic-

ten het aantal aangiften verder is gedaald; bij 6 is deze gestegen en bij 3 blijken de aantallen van

2007 en 2008 vrijwel gelijk. Positief is de daling van het aantal aangiften van diefstal uit auto’s, wo-

ninginbraak en diverse vormen van geweld (mishandeling en straatroof).



Aantal aangiften 2007 en 2008 + het absolute verschil en het percentuele verschil tussen 2007 en 2008 (groen betekent in 2008 minder dan in 2007, rood betekent meer dan in 2007; minimaal 5% verschil 2007 2008 absoluut

verschil % verschil

brand\ontploffing 84 65 -19 -23%

diefstal af\van bedrijf 263 211 -52 -20%

diefstal uit garage/schuur/tuinhuis 49 69 20 41%

woninginbraak 347 297 -50 -14% huis

huisvredebreuk 15 20 5 33%

diefstal van motorvoertuig 95 94 -1 -1%

diefstal uit motorvoertuig 603 444 -159 -26% voertuig

alcohol in verkeer 218 262 44 20%

winkeldiefstal 201 200 -1 0%

vernielingen 1294 1234 -60 -5%

zakkenrollen 75 98 23 31% straat

aantasting openbare orde 65 51 -14 -22%

Mishandeling 460 428 -32 -7%

Openlijk geweld 25 18 -7 -28%

straatroof 61 42 -19 -31%

overval 14 21 7 50%

moord/doodslag 0 2 2 --

zedenmisdrijf 58 46 -12 -21%

geweld

bedreiging 248 250 2 1%

fraude 195 157 -38 -19% drugshandel 172 162 -10 -6% overig

wapenhandel 41 43 2 5%

Zoals eerder aangegeven, is de vergelijking 2007 en 2008 wel voor de afzonderlijke items te maken.

Het AD heeft niet van alle items de cijfers per 10.000 inwoners gegeven. Van een aantal wel. Daarvan

staan hieronder per item van de in de vergelijking betrokken steden de cijfers 207 en 2008 weergege-

ven.

Woninginbraak Diefstal uit

schuur/garage Bedreiging Mis-

handeling Overval Straat-

roof Drugshandel Fraude

2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008

Deventer 45 30 14 8 23 26 48 47 0,8 1 5 2 14 10 17 17

Delft 48 56 19 19 21 24 40 39 1,1 2 9 7 3 3 17 14

Sittard-Geleen 43 48 14 17 34 33 43 39 2,1 2 5 3 1 11 25 20

Alkmaar 52 59 16 10 25 32 63 50 1,6 1 7 6 11 15 25 19

Leeuwarden 46 36 12 11 29 35 45 49 0,6 2 9 7 3 9 24 22

Venlo 31 29 16 11 30 30 61 45 1,5 1 6 5 36 34 26 30

Heerlen 43 51 16 17 37 40 59 57 1,4 1 4 4 2 35 27 21

Helmond 54 34 6 8 27 29 60 49 1,7 2 7 5 19 19 20 18

Hengelo 30 25 12 8 15 21 51 34 0,4 0 2 2 8 9 17 15

Hilversum 81 57 9 10 20 22 56 52 0,8 2 2 1 7 4 22 22

Amstelveen 39 39 13 18 12 11 20 20 1,9 1 5 5 0 5 23 20

Purmerend 26 19 12 6 26 30 54 49 2 2 8 5 7 6 28 18

Roosendaal 54 25 10 5 27 24 48 41 1,8 1 5 3 33 55 23 17

Oss 47 27 13 10 18 16 41 30 0,8 1 2 2 17 11 14 15

Almelo 24 23 10 8 22 26 50 42 1,8 0 1 1 16 14 17 15

Eindhoven 87 70 16 14 36 36 82 74 2,9 4 12 10 26 22 36 27

Tilburg 74 54 34 18 35 38 72 57 2,2 3 16 9 18 16 31 19

Breda 78 49 20 13 28 26 62 51 1,9 2 9 6 26 25 24 21

Den Bosch 74 48 18 11 32 33 59 45 2,1 2 10 4 13 12 27 20

= negatief verschil met 2007 van 5 of meer

= positief verschil met 2007 van 5of meer



De tabel laat zien, dat in de meeste vergeleken steden de situatie 2008 niet heel erg veel verschilt van

die van 2007, althans voor zover het de hier gepresenteerde misdrijfsoorten betreft. De woningin-

braakaangiften laten een gedifferentieerd beeld zien: bij 4 gemeenten is die met meer dan 5 gestegen

en bij de meeste andere is die daarentegen met meer dan 5 gedaald. Positief is het bij de meeste ge-

meenten meer dan 5 gedaalde cijfer van mishandelingaangiften.

Het beeld van Helmond is relatief positief te noemen: bij geen van de hierboven gepresenteerde mis-

drijfsoorten is het cijfer met meer dan 5 gestegen en bij 2 (woninginbraak en mishandeling) is het met

meer dan 5 gedaald.

Veiligheidsindex

Onderzoekers van de gemeente ’s-Hertogenbosch hebben enkele jaren geleden een veiligheidsindex

ontwikkeld. Daarmee kan op een vrij toegankelijke manier de ontwikkeling van de veiligheid in beeld

worden gebracht. De index geeft zowel een cijfer van de subjectieve, de objectieve en een totaalcijfer

weer en bestaat uit zes componenten: 1.Schoon en heel, 2.Veiligheid, 3.Jeugd, 4.Geweld, 5.Drugs-

overlast en 6.Diefstal. Elke component is samengesteld uit meer soorten. De subjectieve gegevens

worden ontleend aan enquêtegegevens en de objectieve cijfers betreffen de politiecijfers.

In onderstaand overzicht worden de cijfers van Helmond over de periode 2000-2008 weergegeven.

Omdat het Leefbaarheid&Veiligheidsonderzoek tweejaarlijks wordt gehouden, worden ook enkel de

cijfers in die jaren opgesteld.

Veiligheidsindex Helmond

18,2 18,6 18,417,719 18,4

19,4 19,5 19,520,3 19,6 19,920,1 20,7 20,4

0

25

Subjectief

periode 2000-2008

Objectief

periode 2000-2008

Totaalcijfer

periode 2000-2008

Het maximumcijfer bedraagt 25

De grafiek laat zien, dat er sprake is van een stijgende, positieve trendlijn. In 2008 is weer een verdere

verbetering zichtbaar ten opzichte van 2006; deze wordt met name veroorzaakt door een daling van

de objectieve criminaliteitscijfers, de politiecijfers en hierin met name de daling van auto- en woningin-

braken en geweldsdelicten (zoals hiervoor ook in de AD-monitor zichtbaar werd). Het subjectieve cijfer

laat weinig verschil zien met 2006, 0,2 minder.

3.3. Conclusie De vergelijking van Helmond laat een wisselend, maar toch zich positief ontwikkelend beeld zien.

Enerzijds is er de relatief goede positie waar het gaat om de uitkomsten van de leefbaarheid en veilig-

heidsonderzoeken van de G-31. Bij de alle vergeleken items, zowel op het terrein van de leefbaarheid

als van de veiligheid, zijn de cijfers van Helmond positiever dan het G-31 gemiddelde. En ook het

beeld van de ontwikkeling van de criminaliteit is positief: Bij diverse delictsoorten is erin de laatste ja-

ren sprake van een trendmatige daling van aangiften. De positieve ontwikkeling komt ook tot uiting in

de Helmondse veiligheidsindex: de curve toont vanaf 2000 een positieve, een stijgende lijn.

Anderzijds blijkt Helmond – waar het gaat om qua grootte vergelijkbare steden– nog niet op de positie

te staan waar zij thuishoort. Helmond behoort in tegenstelling tot vier andere – qua grootte vergelijkba-

re steden – dan ook tot de GSB-steden. Helmond is in 2008 echter wel een aantal plaatsen opge-

schoven, waarmee gesteld kan worden: ‘we zijn er nog niet, maar het gaat de goede kant op’.

Onderzoek Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008 4.Uitkomsten onderzoek Veiligheidsmonitor nieuwe stijl


4. Uitkomsten onderzoek Veiligheidsmonitor ‘nieuwe stijl’

Zoals in het inleidend hoofdstuk 1 vermeld, wordt momenteel gewerkt aan het ontwikkelen van één

landelijke veiligheidsmonitor. Het streven ligt er dat dit jaar zoveel mogelijk gemeenten in Nederland

het onderzoek op dezelfde manier laten uitvoeren.

In Helmond is als pilot – naast de in 2008 volgens de GSB-afspraken regulier gehouden tweejaarlijkse

Leefbaarheid- en Veiligheidsenquête – de Veiligheidsmonitor uitgevoerd op de manier zoals door het

Rijk wordt nagestreefd.

In het najaar van 2008 heeft bureau Companen in opdracht van de gemeente Helmond de informatie

verzameld. Deze bestond uit een getrapte enquêtering; de vragen zijn digitaal, schriftelijk, telefonisch

of mondeling beantwoord door de respondenten.

In de volgende paragrafen worden de uitkomsten weergegeven. Daarbij worden meteen – voor zover

mogelijk - de uitkomsten van het landelijke onderzoek uit 2008 gepresenteerd (landelijke en regionale

politiecijfers). Tevens worden de cijfers uit de voorgaande paragrafen (kengetallen) gegeven, zodat

een beeld ontstaat in hoeverre de uitkomsten uit het onderzoek volgens de ‘monitor nieuwe stijl’ aan-

sluit bij de voorgaande onderzoeken, dan wel leiden tot een trendbreuk.

Aan de orde komen de onderwerpen Leefbaarheid woonbuurt, Veiligheid woonbuurt en Mening over

functioneren politie en gemeente.

4.1. Leefbaarheid in de woonbuurt De volgende leefbaarheidaspecten worden in deze paragraaf belicht: 1. Tevreden over voorzieningen,

2. Sociale leefbaarheid en 3. Beleving buurtproblemen.

4.1.1. Tevredenheid over voorzieningen

In de veiligheidsmonitor nieuwe stijl is de tevredenheid over voorzieningen middels vijf stellingen ge-

meten. Twee ervan komen vrijwel overeen met de betreffende tevredenheidvragen in de Leefbaar-

heid- en Veiligheidmonitor; drie ervan hebben hetzelfde onderwerp, maar de benadering wijkt iets af.

Fysieke leefbaarheid buurt

0 20 40 60 80 100

In de buurt zijn de wegen, paden en pleintjes goed onderhouden

In de buurt zijn perken, plantsoenen en parken goed

onderhouden

In de buurt is het buiten goed verlicht*

In de buurt zijn goede speelplekken voor kinderen*

In de buurt zijn goede voorzieningen voor jongeren*

L&V- monitor Helmond 'oude stijl'Veiligheidsmonitor Helmond 'nieuw e stijl'Veiligheidsmonitor cijfers Politieregio Z-O-BrabantVeiligheidsmonitor landelijk gemiddelde

* Vraagstelling van deze aspecten van Veiligheidsmonitor nieuwe stijl wijkt iets van de L&V-monitor

De grafiek laat zien, dat de cijfers van de twee aspecten met een gelijke vraagstelling niet sterk van

elkaar afwijken. Dit is wel het geval met de andere drie. Het tevredenheidcijfer uit de L&V-monitor is

hoger.



Verder blijkt, dat Helmond in vergelijking met het landelijk gemiddelde relatief wat minder scoort op het

item ‘goede speelplekken voor kinderen’ en relatief wat beter op het item onderhoud wegen, paden en

pleintjes.

4.1.2. Sociale cohesie woonbuurt

De berekende sociale cohesie uit de twee onderzoeken zijn overwegend vergelijkbaar (6,0 versus 6,2)

en Helmond wijkt ook niet significant af van het landelijk (6,3) en regionaal (6,4) cijfer.

Bij de afzonderlijke aspecten zijn de cijfers uit de L&V-monitor oude stijl bij alle positieve stellingen in

kleinere of in grotere mate wat hoger dan de monitor nieuwe stijl. De Helmondse cijfers uit laatstge-

noemde monitor wijken op één aspect na niet sterk af van de landelijke en regionale cijfers.

Bij het aspect ‘de mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks’ scoort Helmond zowel wat de oude

als de nieuwe monitor betreft, relatief wat negatiever. Opmerkelijk is het verschil in uitkomst bij het as-

pect ‘veel contact met buurtbewoners’: in de oude monitor scoort dit aanmerkelijk beter dan in het on-

derzoek nieuwe stijl. Toch zitten er in deze laatste ook telefonische enquêtes; hiervan is bekend dat

mensen meer sociaal wenselijke antwoorden geven dan degenen die enquêtes anoniemer (schriftelijk

of digitaal) kunnen invullen.

Aspecten sociale cohesie

0 20 40 60 80 100

De mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks

De mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar

om

Ik woon in een gezellige buurt, waar veel saamhorigheid is

Ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen

Ik heb veel contact met andere buurtbewoners

Ik ben tevreden over de bevolkingssamenstelling in deze buurt

Sociale kwaliteit van de woonomgeving (cohesie) (=*10)

L&V- monitor Helmond 'oude stijl'Veiligheidsmonitor Helmond 'nieuw e stijl'Veiligheidsmonitor cijfers Politieregio Zuid-Oost-BrabantVeiligheidsmonitor landelijk gemiddelde

4.1.3. Beleving buurtproblemen

Er worden hier vijf soorten van buurtproblemen onderscheiden: 1. Verloedering, 2. Dreiging en sociale

overlast, 3. Overlast van vermogensdelicten, 4. Verkeersoverlast en 5. Overige vormen van overlast.

Deze komen alle voor in het nieuwe onderzoek; in de oude L&V-monitor zijn enkele aspecten niet opge-

nomen. De mensen is gevraagd of in hun buurt bepaalde problemen voorkomen. Het gaat hier dus niet

om feitelijke gegevens, maar de beleving/perceptie door de buurtbewoners.

De meest voorkomende vormen van ervaren buurtoverlast zijn te hard rijdende mensen, parkeerover-

last, hondenpoep en rommel op straat. Dit komt zowel uit de landelijke, regionale als Helmondse cijfers

naar voren.



Schaalscores buurtproblemen

0 2 4 6 8 10

Fysieke verloedering

Sociale overlast

Bedreigingen

Vermogen

Verkeersoverlast


.

Verloedering

De schaalscores voor fysieke verloedering van beide Helmondse onderzoeken zijn overwegend gelijk

en sluiten aan bij het landelijk gemiddelde (3,5). Het regionale cijfer scoort relatief wat beter (3,1) en

op de afzonderlijke verloederingsaspecten zijn de regionale cijfers ook allemaal wat beter.

Dreiging en sociale overlast

De algemene score sociale overlast in de monitor oude stijl ligt boven het niveau van de score in de

monitor nieuwe stijl (2,6 t.o.v. 1,3). In de eerstgenoemde hangt dit samen met de relatief wat hogere

percentages overlast van groepen jongeren en dronken mensen op straat.

Helmond scoort – zowel in de oude als in de nieuwe monitor – relatief wat slechter op de aspecten

bedreiging en mensen die op straat worden lastig gevallen.

Het aspect jeugdcriminaliteit is niet gemeten in de monitor oude stijl. In het onderzoek nieuwe stijl

scoort Helmond in vergelijking met de landelijke en regionale cijfers wat positiever.

Vermogensdelicten

De schaalscore van de beleving van vermogensdelicten uit de monitor oude stijl ligt iets boven die van

de monitor nieuwe stijl (3,2 t.o.v. 2,6). De laatste sluit wel aan bij het landelijk en regionaal gemiddel-

de. De hogere score in de oude monitor heeft te maken met de relatief hogere percentages fietsen-

diefstal en beschadiging/vernieling aan en/of diefstal vanaf auto’s. Op dit laatste aspect scoort Hel-

mond in beide monitoren relatief slechter in vergelijking met het landelijk en regionaal cijfer.

Verkeersoverlast

De door de Helmondse inwoners ervaren verkeersoverlast is vergelijkbaar met de regio en elders in

Nederland; de scores zijn exact gelijk. Zoals ook elders is de overlast van te hard rijdende automobi-

listen en parkeren het hoogst. Bij deze twee aspecten liggen de cijfers uit de monitor oude stijl nog

hoger dan uit de monitor nieuwe stijl; beide scoren relatief slechter in vergelijking met de landelijke cij-

fers. In de regio wordt relatief meer overlast ervaren van te hard rijdende mensen.

De ervaren overlast van agressief verkeersgedrag is overal gelijk.

Overige overlast

Bij de overige ervaren vormen van overlast in de woonbuurt is de overlast van omwonenden in de

monitor oude stijl wat hoger ten opzichte van de monitor nieuwe stijl; beide cijfers liggen iets boven het

landelijk en regionaal gemiddelde



Beleving van buurtproblemen

0 5 10 15 20 25 30 35 40

VERLOEDERING:

Bekladding van muren en/o f gebouwen

Rommel op straat

Hondenpoep

Vernieling van telefooncellen, bus- o f tramhokjes

DREIGING EN SOCIALE OVERLAST:

Drugsoverlast

M ensen die op straat worden lastig gevallen

Ongewenste aandacht krijgen op straat

Dronken mensen op straat

Bedreiging

Gewelddelicten

Straatroo f

Overlast van groepen jongeren

Jeugdcriminaliteit

VERM OGENSDELICTEN:

Fietsendiefstal

Diefstal UIT auto ’s

Beschadiging/vernieling AAN en/o f diefstal VANAF auto ’s

Inbraak in woningen

VERKEERSOVERLAST:

Agressief verkeersgedrag

Geluidsoverlast door verkeer

Te hard rijden

Parkeeroverlast

OVERIGE OVERLAST:

Overlast van omwonenden

Andere vormen van geluidsoverlast

Overlast van zwervers of daklozen

Overlast door horecagelegenheden




Belangrijkste probleem

Mensen hebben aan kunnen geven, welke probleem zij met voorrang aangepakt willen zien. In onder-

staande grafiek zijn alle problemen, die door meer dan 5% van de mensen zijn genoemd, getoond. De

overige komen bij alle drie de gemeten groepen niet boven deze 5%.

Welk probleem met voorrang aanpakken

0 5 10 15 20 25 30

Te hard rijden

Parkeeroverlast

Hondenpoep

Rommel

Overlast jongeren

Inbraak w oning

Vernieling/diefstal vanaf auto’s

Geluidsoverlast verkeer

Agressief verkeersgedrag

Veiligheidsmonitor Helmond 'nieuw e stijl'Veiligheidsmonitor cijfers Politieregio Z-O-BrabantVeiligheidsmonitor landelijk gemiddelde

Overeenkomstig het beeld dat naar voren kwam uit de ervaren overlastvormen, blijken de vier met de

hoogste percentages ook de vier genoemde problemen te zijn, die men met voorrang aangepakt wil

zien. Dit is niet alleen het beeld dat uit de Helmondse monitor komt, maar ook het landelijke en regio-

nale beeld. In Helmond is parkeeroverlast, rommel op straat en overlast van jongeren relatief vaker

genoemd en hondenpoep relatief wat minder. In de regio blijkt de inbraak in woningen voor relatief

een groter deel van de inwoners een probleem dat zij met voorrang aangepakt willen zien; het cijfer

ligt boven dat van Helmond en het landelijke cijfer.

Ook in de monitor oude stijl is deze vraag gesteld, maar hierbij ging het om een open vraag en niet –

zoals bij de monitor nieuwe stijl om het aankruisen van 1 van de opgesomde 25 soorten problemen.

Mensen hebben daardoor ook andere problemen genoemd en de opgesomde percentages kunnen

daardoor niet vergeleken worden met het andere onderzoek.

Wel blijkt, dat de drie van de vier vaakst genoemde problemen ook voorkomen in de top-5 van de Hel-

mondse monitor nieuwe stijl: parkeeroverlast, overlast van hangjongeren en overlast van te hard rij-

dende mensen. In die zin, geeft de bevolking middels twee aparte onderzoeken een vrij eenduidig

beeld van wat zij in hun buurt met voorrang aangepakt willen hebben.

4.2. Veiligheid in de woonbuurt Dit onderdeel bestaat uit twee onderdelen: 1. de subjectieve onveiligheid: het onveiligheidgevoel en 2.

de min of meer objectieve onveiligheid: het aandeel van de bevolking dat slachtoffer is geworden van

enigerlei vorm van slachtofferschap.



4.2.1. Subjectieve onveiligheid

4.2.1.1. Onveiligheidgevoel Ca. een vierde deel van de bevolking voelt zich wel eens onveilig; dit beeld komt uit alle vier de on-

derzoeken naar voren. Ook het beeld van het onveiligheidgevoel in de eigen buurt is redelijk gelijklui-

dend met 16% tot 18%. Dit gevoel is er niet vaak: 1 à 2% voelt zich vaak onveilig in de eigen buurt en

ook hierin zijn weinig verschillen tussen de uitkomsten van alle onderzoeken.

Onveiligheidsgevoel

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Voelt zich w el eens onveilig

Voelt zich vaak

Voelt zich w el eens onveilig in de eigen buurt

Voelt zich vaak onveilig in de eigen buurt


4.2.1.2. Onveilige plekken

In het onderzoek nieuwe stijl zijn zeven locaties voorgelegd met de vraag of men zich daar wel eens

onveilig voelt. Daaruit komt naar voren, dat Helmond op zes van de zeven gemeten aspecten slechter

dan het landelijk en regionaal gemiddelde scoort. Alleen in het openbaar vervoer voelt men zich min-

der vaak onveilig.

Een verklaring hiervoor ligt bij het gegeven, dat in het landelijke onderzoek – waar ook de regionale

cijfers vanaf zijn geleid – zowel steden als dorpen voorkomen. Met name in kleinere gemeenschappen

speelt een aantal aspecten wellicht geen rol, bijvoorbeeld omdat er geen uitgaansgelegenheid in hun

buurt is of omdat er nauwelijks sprake is van een winkelcentrum/-gebied. .

In de monitor oude stijl is deze vraag niet op deze manier gesteld. Wel is gevraagd om onveilige plek-

ken in Helmond te benoemen en waarom men ze onveilig voelt. Daar kon men kiezen uit drie compo-

nenten, waarvan de ene betrekking had op rondhangende jongeren. De meerderheid, ca. tweederde

deel, gaf dit als reden op. In zoverre komt het beeld uit de oude monitor overeen met dat uit de nieuwe

monitor: bij beide is dit het vaakst genoemde item.

Locaties in Helmond waar men zich onveilig voelt

0 10 20 30 40 50

Rondom uitgaansgelegenheden

Plekken w aar groepen jongeren rondhangen

In het centrum van uw gemeente

Winkelgebied of w inkelcentrum in de eigen buurt

In het openbaar vervoer

Bij het treinstation

In eigen huis


Verder blijkt, dat degenen die eerder opgaven zich wel eens onveilig te voelen in hun eigen buurt, bij

ieder item hier gemiddeld hoger scoren dan degenen die daarop ontkennend hebben geantwoord.



4.2.1.3. Slachtofferkans

In Helmond denkt 5% in het komend jaar slachtoffer te worden van een woninginbraak en 3% van een

portemonneediefstal; de regionale en landelijke cijfers wijken niet veel af. Een procent acht de kans op

mishandeling aanwezig.

Als mensen zich niet echt veilig voelen, zullen ze eerder geneigd zijn te denken om op een dag

slachtoffer te worden van enigerlei vorm van misdrijf. Dit komt ook in de cijfers naar voren: bij degenen

die zich wel eens onveilig voelen (in het algemeen of in de eigen buurt), zijn de cijfers op vermeend

toekomstig slachtofferschap relatief wat hoger. Dit maakt meer verschil dan dat er verschillen tussen

de geslachten of de diverse leeftijdsgroepen zijn.

Kans op slachtofferschap

0 5 10

Kans om komend jaar zelf slachtoffer te w orden van:

Woninginbraak

Mishandeling

Diefstal portemonnee

Veiligheidsmonitor Helmond 'nieuw e stijlVeiligheidsmonitor cijfers Politieregio Z-O-BrabantVeiligheidsmonitor landelijk gemiddelde

4.2.1.4. Respectloos gedrag

Het gevoel van zich niet prettig of niet veilig voelen kan ook ontstaan als men door andere mensen

niet met respect wordt behandeld. Dat kan op straat gebeuren, maar ook in winkel, bij bedrijven, in-

stellingen, in trein of bus; dat kan door onbekenden maar ook door bekende personen.

Uit het onderzoek komt naar voren, dat gemiddeld een op de vier Nederlanders last heeft van respect-

loos gedrag door onbekenden op straat; in Helmond is dit iets lager, een op de zes.

Ook op het item respectloos gedrag door onbekenden in het openbaar vervoer scoort Helmond relatief

iets gunstiger in vergelijking met het landelijk gemiddelde.

Respectloos gedrag

0 10 20 30 40 50

Door onbekenden op straat

Door onbekenden in het openbaar vervoer

Door personeel van w inkels of bedrijven

Door personeel van overheidsinstanties

Door bekenden zoals partner, familie of vrienden


4.2.1.5. Preventie

Mensen kunnen door hun gedrag onveilige gevoelens voorkomen. Dat kan door bepaalde handelin-

gen te verrichten (preventiemaatregelen) of andere juist achterwege te laten (vermijdingsgedrag).



Preventiemaatregelen:

De twee meeste voorkomende preventiemaatregelen die mensen nemen, blijken het aandoen van de

buitenverlichting en het meenemen van waardevolle spullen uit de auto als zij deze ergens achterla-

ten; bijna 90%. Ook hebben drie van de vier mensen extra veiligheidssloten of grendels op buitendeu-

ren.

In vergelijking met de regio en de landelijke cijfers neemt in Helmond een relatief groter deel van de

bevolking allerlei maatregelen ter preventie. Alle percentages liggen hoger.

Preventie-maatregelen

0 20 40 60 80 100

Extra veiligheidsloten of grendels op buitendeuren

Luiken o f ro lluiken voor ramen en/of deuren

Buitenverlichting

Alarminstallatie in huis

Ik laat ‘s avonds wanneer er niemand thuis is meestal het licht

branden

Ik zet indien mogelijk mijn fiets in een bewaakte fietsenstalling

Ik neem altijd waardevolle spullen mee uit de auto

Laat waardevo lle spullen thuis om diefstal o f beroving op straat te

voorkomen

score to tale preventie


Vermijdingsgedrag

Helmonders vertonen gemiddeld net iets meer vermijdingsgedrag in vergelijking met het landelijk en

regionaal gemiddelde. Bij vier van de vijf gemeten items van dit thema komt dit tot uiting, maar de ver-

schillen zijn wel klein.

Vermijdingsgedrag

0 10 20 30 40 50

‘ s Avonds o f ‘s nachts niet open doen, omdat u het niet veilig vindt

In uw eigen buurt omlopen of omrijden om onveilige plekken te

vermijden

Uw kind(eren) niet toestaan ergens naartoe te gaan bij u in de buurt

omdat u het niet veilig vindt

U zich onveilig voelt als u ‘s avonds bij u in de buurt over straat loopt

U zich niet op uw gemak voelt als u ‘s avonds alleen thuis bent




4.2.2. Slachtofferschap

Mensen kunnen slachtoffer worden van allerlei soorten misdrijven; dat kan gaan van het verliezen van

een fiets door diefstal tot ernstige mishandeling. In het onderzoek is gevraagd of men in de afgelopen

12 maanden (voorafgaand aan de enquêtering) slachtoffer is geworden van een of meer delicten.

Daarbij zijn veertien afzonderlijke onderscheiden, die vervolgens zijn gerubriceerd tot vier soorten zo-

als die ook in de GSB-onderzoeken zijn gebruikt: geweldsdelicten, vermogensdelicten, vandalismede-

licten en overige delicten.

Van alle inwoners van Nederland van 15 jaar en ouder werd in 2008 een op de vier slachtoffer van

een of meer van de hiervoor genoemde delicten. Het regionale en Helmondse cijfer wijkt daar nauwe-

lijks van af.

Algemeen slachtofferschap

0 10 20 30 40 50Veiligheidsmonitor Helmond 'nieuw e stijl'Veiligheidsmonitor cijfers Politieregio Z-O-BrabantVeiligheidsmonitor landelijk gemiddelde

4.2.2.1. Slachtofferschap per delictsoort

In de volgende grafiek zijn de Helmondse, regionale en landelijke cijfers per delictsoort weergegeven.

De vandalisme- en vermogensdelicten scoren van de vier soorten het hoogst, zowel op lokaal, regio-

naal als landelijk niveau. De percentages van Helmond zijn bij de meeste delictsoorten net iets lager,

maar echt significante verschillen met de regionale of landelijke cijfers zijn er niet.

.

Slachtofferschap per delictsoort

0 5 10 15 20 25 30

GEWELDSDELICTEN

Delicten bedreiging

Delicten sexuele delicten

Delicten mishandeling

Gew eldsdelicten totaal

VERMOGENSDELICTEN

Delicten f ietsdiefstal

Delicten overige diefstal

Delicten (poging)inbraak

Zakkenrollerij met en zonder gew eld

Delicten diefstal uit auto

Delicten autodiefstal

Vermogensdelicten totaal

VANDALISMEDELICTEN:

Delicten beschadiging auto

Delicten overige vernielingen

Vandalismedelicten totaal




Noot: De gegevens zijn niet helemaal vergelijkbaar met de L&V-monitor oude stijl, vandaar hier alleen de vergelijking van het onderzoek nieuwe stijl met de regionale en landelijke uitkomsten.

Uiteindelijk blijken in Nederland in de 12 maanden voor de enquêtering van de 100 inwoners er 44 slachtoffer te zijn geworden van enigerlei vorm van misdrijf; in Helmond ligt dit iets lager, op 38, en in de regio Brabant-Zuidoost iets hoger, op 47.

Ondervonden delicten per 100 inwoners

9

9

6

16

18

16

19

19

17

0 100

Veiligheidsmonitor landelijk gemiddelde

Veiligheidsmonitor cijfers Politieregio Z-O-

Brabant

Veiligheidsmonitor Helmond 'nieuw e stijl

Gew elddelictenVermogensdelictenVandalisme-delicten

4.2.2.2. Locaties gepleegde delicten

Gemiddeld worden de meeste mensen slachtoffer van een misdrijf in hun eigen woongemeente; dit

blijkt zowel uit de landelijke, de regionale als de Helmondse uitkomsten op dit aspect. De Helmonders

hebben in mindere mate dan de anderen te maken gehad met een delict in het buitenland en daaren-

tegen meer in de eigen buurt.

Waar had voorval plaats, in %

62

57

72

23

29

23

12

13

5

3

2

2

0 100

Veiligheidsmonitor landelijk gemiddelde

Veiligheidsmonitor cijfers Politieregio Z-O-

Brabant

Veiligheidsmonitor Helmond 'nieuw e stijl

In eigen buurtElders in de w oongemeenteElders in NederlandIn het buitenlandOnbekend

4.2.3. Functioneren van politie in de woonbuurt in zijn algemeenheid

Mensen kunnen, zonder dat zij te maken hebben gehad met delicten, zich toch een mening vormen

over de politie. Deze heeft immers zowel taken om criminaliteit te voorkomen als om misdrijven op te

lossen. In deze paragraaf komt het functioneren en de beschikbaarheid van de politie aan de orde.

Mening over functioneren van specifieke taken

Ca. een derde van de Helmonders vindt dat de politie haar best doet, de burgers bescherming biedt

en reageert op problemen in de buurt; ca. een op de vijf is van mening, dat de politie de zaken in de

buurt efficiënt aanpakt en contact heeft met de bewoners en ruim een op de vijf vindt dat er te weinig

bekeurd wordt.

Deze cijfers sluiten overwegend aan bij de regionale en landelijke cijfers.



Oordeel over functioneren politie , % eens

0 10 20 30 40 50 60

De politie biedt de burgers in deze buurt bescherming

De politie reageert op de problemen hier in de buurt

De politie doet in deze buurt haar best

De politie pakt de zaken in deze buurt eff iciënt aan

De politie heeft hier contact met de bew oners uit de buurt

De politie neemt je serieus

Ze bekeuren hier te w einig

Schaalscore functioneren (*10)


Van de Helmonders vindt 38%, dat de politie hen serieus neemt; de regionale en landelijke cijfers zijn

op dit punt wat positiever.

Mening over beschikbaarheid van de politie

De helft van de Helmonders vindt, dat ze de politie te weinig in hun buurt zien en ca 40% vindt, dat ze

te weinig uit de auto komen en/of te weinig aanspreekbaar zijn. Toch is men gemiddeld ook weer niet

te negatief: met de stelling ‘de politie komt niet snel als je ze roept’ is het 20% eens. Dit correspon-

deert wel met de uitkomsten hiervoor; de wat hogere percentages inwoners die het eens zijn met het

functioneren van de politie. De cijfers wijken niet erg sterk van de regionale en landelijke cijfers af.

Oordeel over beschikbaarheid van politie

0 10 20 30 40 50 60

Je ziet de politie in de buurt te w einig

De politie komt hier te w einig uit de auto

De politie is hier te w einig aanspreekbaar

De politie heeft hier te w einig tijd voor allerlei zaken

De politie komt niet snel als je ze roept

Schaalscore beschikbaarheid (=*10)




4.3. Totaal oordeel over de woonbuurt

De burgers is gevraagd om een totaal oordeel over leefbaarheid en veiligheid in hun woonbuurt te ge-

ven. Enerzijds hebben zij rapportcijfers voor hun woonomgeving en de leefbaarheid en de veiligheid

daarbinnen kunnen geven. Anderzijds hebben zij aangegeven hoe zij de ontwikkeling van hun buurt

ervaren.

Rapportcijfers Helmonders beoordelen de leefbaarheid en veiligheid in hun woonbuurt met rapportcijfers, die de kwa-

lificatie ‘redelijk’ hebben: gemiddeld rond het getal 7; dit blijkt zowel uit de oude als de nieuwe monitor.

En de landelijke en regionale cijfers sluiten daar overwegend bij aan.

Beoordeling woonbuurt, in rapportcijfers

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

WoonomgevingLeefbaarheidVeiligheid

Veiligheidsmonitor landelijk gemiddeldeVeiligheidsmonitor cijfers Politieregio Z-O-BrabantVeiligheidsmonitor Helmond 'nieuw e stijl'LenV- monitor Helmond 'oude stijl'

4.3.1. Beoordeling gemeentelijke inzet voor leefbaarheid en veiligheid De burgers is de mening gevraagd over de gemeentelijke inzet voor leefbaarheid en veiligheid in hun

woonbuurt; dit is gedaan aan de hand van zes stellingen. Omdat deze niet helemaal vergelijkbaar zijn

met de vraagstelling over dit onderwerp in de oude monitor, is hier geen vergelijking gepresenteerd.

Oordeel over gemeentelijke inzet voor leefbaarheid/ veiligheid in de woonbuurt

0 10 20 30 40 50 60

DE GEM EENTE:

Heeft aandacht voor het verbeteren LenV in buurt

Info rmeert de buurt over de aanpak LenV in de buurt

De gemeente betrekt de buurt bij de aanpak Len V in de buurt

De gemeente is bereikbaar voor meldingen en klachten over

leefbaarheid en overlast in buurt

De gemeente reageert op meldingen en klachten over

leefbaarheid en overlast in de buurt

De gemeente doet wat ze zegt bij het verbeteren van Len V in

de buurt




Bijna de helft van de Helmondse bevolking kan zich vinden in de stelling, dat de gemeente aandacht

heeft voor het verbeteren van leefbaarheid en veiligheid in de woonbuurt en de mensen in de buurt

daarover ook informeert en zij wijkt daarin niet af van de regionale en landelijke bevolking.

De Helmonder is gemiddeld iets minder positief over de bereikbaarheid voor meldingen en klachten

over leefbaarheid en veiligheid door de gemeente dan inwoners uit de regio en overig Nederland.

Net zoals elders in Nederland is een relatief kleiner deel, ca. 30%, het eens met de stelling, dat de

gemeente reageert op meldingen en klachten en een nog kleiner deel, ca. een vierde, vindt dat de

gemeente ook doet wat ze zegt bij het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de woonbuurt.

4.2. Conclusie De uitkomsten uit het veiligheidsonderzoek nieuwe stijl tonen aan er bij de meeste onderwerpen geen

significante verschillen zijn met het onderzoek oude stijl. De schaalscores uit de GSB-monitor komen

vrijwel overeen met de scores uit het onderzoek nieuwe stijl; het percentage onveiligheidgevoel wijkt

niet noemenswaardig af en de cijfers slachtofferschap vertonen ook geen significante verschillen.

Het veiligheidsonderzoek nieuwe stijl betekent dan ook geen trendbreuk ten opzichte van de leefbaar-

heid en veiligheidsonderzoeken oude stijl. De trends vanuit het verleden kunnen daarom ook naar de

toekomst worden doorgetrokken. .

De uitkomsten van Helmond komen ook in grote lijnen overeen met de uitkomsten van het landelijk

gemiddelde. Afwijkingen ten opzichte van het regionale gemiddelde kunnen worden verklaard vanuit

de meer stedelijke kenmerken van Helmond ten opzichte van de (meer landelijke) politieregio Zuid-

oost-Brabant.

Onderzoek Leefbaarheid en Veiligheid Helmond 2008 5. Toetsing effectiviteit veiligheidsbeleid


5. Toetsing effectiviteit veiligheidsbeleid In dit hoofdstuk wordt inzicht gegeven in de mate waarin voorgenomen beleid en daaraan gekoppelde

beleidsmaatregelen hebben geleid tot meer tevredenheid en een beter gevoel van veiligheid onder de

burgers.

5.1. Masterplan Handhaving en veiligheid 2005-2008 en Actiepro-gramma veiligheid 2008 In januari 2005 heeft Helmond het Masterplan Handhaving en veiligheid 2005-2008 opgesteld. Hierin

is de visie van de gemeente op het gebied van veiligheid voor de Helmondse burgers verwoord en zijn

speerpunten van beleid voor de genoemde periode opgesteld:

� Naar een sociaal veiliger samenleving: - Vergroten van bewonersbetrokkenheid

*

- Verminderen van criminaliteit en overlast

*

- Vergroten van veiligheidsgevoel van ouderen

*

- Verminderen van veiligheidsrisico’s voor de jeugd

� Naar een fysiek veiliger leefomgeving:

- Preventie (verlichting)*

� Naar een economisch veiliger klimaat

- Uitbreiden publiek private samenwerking in winkel-, industrie- en horecaconcentratiegebieden.

* De met een * aangemerkte items kunnen worden gekoppeld aan de uitkomsten van het onderhavige

onderzoek. De overige worden op andere manieren getoetst en komen in andere rapporten aan de

orde.

Ter uitvoering van de visie, verwoord in het Masterplan, wordt jaarlijks een actieprogramma opgesteld,

waarin de resultaten van beleidsmaatregelen, die voortvloeien uit het Masterplan, van het voortgaand

jaar en de planning voor het nieuwe jaar staan verwoord.

5.2. Ontwikkeling cijfers veiligheid

In het volgende overzicht worden de cijfers uit het onderzoek 2004, 2006 en 2008 en de aangiftecijfers

2007-2008, voor zover zij betrekking hebben op de hierboven genoemde speerpunten van beleid en

daaruit voortvloeiend aangekondigde en uitgevoerde maatregelen, gepresenteerd.

De aandachtspunten van beleid relaterend aan de onderzoeksuitkomsten laat zien, dat er op een

groot aantal terreinen een vooruitgang en op enkele een trendmatige lichte achteruitgang is te zien en

dat op enkele terreinen de situatie van 2004 is gehandhaafd.

De aandachtspunten van beleid relaterend aan de criminaliteitscijfers toont aan, dat op vier criminali-

teitsterreinen er sprake is van een verbetering. Het aantal aangiften vernielingen is in 2006 gedaald

ten opzichte van 2004 maar is in 2008 weer hoger. Positief is wel, dat de aangiftecijfers vernielingen in

2008 zijn gedaald ten opzicht van 2007.



Onderzoekuitkomsten

Politie-aan-gifte-cijfers

1. BETROKKENHEID BEWONERS 2004 2006 2008 2004 2006 2008

Voelt zich medeverantwoordelijk voor buurt (percentage) 75% 75% 76%

(Zeer) gehecht aan buurt (percentage) 61% 62% 66%

2.a.VERMINDEREN VAN CRIMINALITEIT

Slachtofferschap:

Inbraak en poging tot inbraak (percentage slachtoffers afgelopen 12 maanden) 6% 6% 8% 367 480 297

Diefstal uit/vernieling aan auto (percentage slachtoffers afgelopen 12 maanden) 21% 22% 22% 873 996 538

Fietsdiefstal (percentage slachtoffers afgelopen 12 maanden) 9% 6% 8%

Geweldsdelicten (percentage slachtoffers afgelopen 12 maanden) 4% 4% 4% 821 811 807

Vernielingen (excl. Auto) (percentage slachtoffers afgelopen 12 maanden) 8% 11% 13% 1329 1162 1234

Voorkomen van crimineel gedrag in de buurt Komt vaak over (excl. ‘geen antwoord’ en weet niet/geen mening)

Inbraak in woningen 9% 8% 8%

Fietsendiefstal 21% 10% 12%

Diefstal uit auto's 12% 7% 6%

Beschadiging/vernieling AAN/VANAF auto's 22% 15% 15%

Bekladding van muren en gebouwen 12% 6% 8%

Gewelddelicten 7% 1% 2%

2.b.VERMINDEREN OVERLAST

Overlast sociale veiligheid:

Algemene overlastscore (op schaal van 1-10) 2,9 2,6 2,6

Overlast fysieke omgeving

Voorkomen van voorvallen in de buurt

Hondenpoep op straat 33% 28% 29%

Parkeeroverlast 23% 29% 31%

VERGROTEN VEILIGHEIDSGEVOEL VAN OUDEREN

Voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt:

- alle volwassen inwoners 20% 19% 16%

- 55-64-jarigen 19% 16% 12%

- 65-plussers 16% 14% 13%

Straatverlichting

Tevredenheid over onderhoud 84% 85% 82%

= 5% of meer positief verschil uitkomsten 2008 ten opzichte van 2004

= 5% of meer negatief verschil uitkomsten 2008 ten opzichte van 2004

Betrokkenheid en gehechtheid van bewoners

De gemiddelde betrokkenheid van bewoners aan hun buurt is in de periode 2004-2008 op gelijk ni-

veau gebleven als in 2004 en kan worden bestempeld als redelijk tot goed. De gemiddelde gehecht-

heid van bewoners aan hun buurt is toegenomen in de meetperiode.

Vermindering van criminaliteit

De feitelijke misdaadcijfers (aangiften) van 2008 laten op drie punten een positiever beeld zien dan

2006; de aangiftecijfers vernielingen zijn toegenomen. Ten opzichte van 2004 zijn álle cijfers positie-

ver. De vergelijking van 2008 met 2007 (pagina 32) toont aan, dat de cijfers 2008 van alle vier hier

gepresenteerde soorten criminaliteitscijfers zijn gedaald ten opzichte van 2007.



Burgers hebben in 2008 een wat positiever beeld over het zich al dan niet voordoen van misdrijven in

hun buurt dan in 2004. De cijfers met 2006 vergelijkend blijkt er weinig verschil.

Vermindering van overlast

De ervaren overlast (van buurtbewoners) is ten opzichte van 2004 afgenomen en is op hetzelfde ni-

veau als 2006. De overlast voor de fysieke omgeving wat betreft hondenoverlast is licht gedaald, de

parkeeroverlast neemt trendmatig toe.

Vergroten van veiligheidsgevoel van ouderen

Een positieve ontwikkeling laat het veiligheidsgevoel in de eigen buurt zien: deze is met name bij de

55-64-jarigen verbeterd.

Verbetering van de fysiekveilige woonomgeving

De tevredenheid over de straatverlichting is op overwegend gelijk niveau als in 2004 en deze kan als

goed worden gekwalificeerd met 82% tevreden burgers.

5.3. Conclusie Samenvattend kan worden gesteld, dat het gevoerde veiligheidsbeleid in de periode 2004-2008 in het

algemeen verbeteringen tot stand heeft gebracht en dat er op enkele terreinen sprake is van een wat

minder goede situatie nu ten opzichte van de situatie van vier jaar geleden.

Er is een positief effect merkbaar op het veiligheidsgevoel van de burgers; mensen voelen zich in hun

eigen buurt gemiddeld iets veiliger dan vier jaar geleden, met name de 55-64-plussers.

Op sommige deelgebieden verdient het beleid extra aandacht, met name wat betreft vernielingen en

parkeeroverlast.

Leefbaarheid en veiligheid Helmond 2008€¦ · en is erop gericht de positie van de steden te...

Documents

Transcript of Leefbaarheid en veiligheid Helmond 2008€¦ · en is erop gericht de positie van de steden te...