Kwaliteitsrapportage 2020 - ASVZ

Kwaliteitsrapportage 2020 1

Kwaliteitsrapportage2020

Voorwoord 3

Kwaliteit in cijfers 4

Terugblik kwaliteitsrapport 2019 8

1. Goede zorg ten tijde van corona 18

2. Onze kijk op zorg 30

3. Versterken positie cliënt 36

4. Een veilige omgeving om te wonen en werken 44

5. Samen reflecteren; dialoogbijeenkomsten en teamreflecties 52

6. Medewerkers 56

7. Samenvatting, conclusies en vervolgstappen 62

Bijlages

Bijlage 1: Reflectie van de CCR op kwaliteitsrapportage 2020 66

Bijlage 2: OR Reflectieverslag kwaliteitsrapportage 2020 68

Inhoud


Juni 2019 vierden we met 13.000 mensen ons vijftigjarig jubileum in de Efteling.

Wie had toen gedacht dat de wereld er in 2020 zó anders uit zou zien. Corona heeft ons

allemaal diep geraakt, en we zijn er nog niet klaar mee.

Het jaar 2020: een jaar zoals wij niet eerder hebben meegemaakt. Het coronavirus

heeft voor drastische veranderingen in ons dagelijks leven gezorgd. Beperkingen van

bezoek, het sluiten van dagbestedingslocaties, uitstapjes beperken, quarantaine en

isolatie. Ingrijpende maatregelen om de gezondheid van onze cliënten en medewerkers

zo goed en zo lang mogelijk te beschermen. We zijn trots op de manier waarop we

met elkaar de schouders er onder zetten. Maar we zien ook de pijn en het verdriet door

alle maatregelen.

Een coronaregiegroep was snel gevormd om de maatregelen voor de hele organisatie

in goede banen te leiden. Een coronatelefoon werd opengesteld voor vragen van cliënten

en medewerkers.

Medewerkers bleven kijken naar wat wél kan. Dat heeft veel nieuwe initiatieven opgeleverd.

Met beeldbellen bleef er zichtbaar contact met familie. Met vindingrijkheid en creativiteit

is met cliënten een kerstfilm gemaakt in plaats van het kerstfeest ‘live’ te vieren. Andere

aansprekende voorbeelden zijn de online bingo, nieuwe dagactiviteiten in en om de woning,

acties voor zieke en eenzame mensen, en cliënten en medewerkers die onderling tips

uitwisselen en elkaar een hart onder de riem steken.

Complimenten voor de medewerkers die het afgelopen jaar zo hard gewerkt hebben!

De veerkracht en flexibiliteit zijn van grote waarde. We hebben gezien hoe de samenwerking

tussen wonen en dagbesteding intenser werd. Hoe medewerkers andere manieren zochten

om een goed dagprogramma op de woning te bieden. We hebben nog intenser ervaren

hoe belangrijk werk/dagactiviteiten is voor je mentale welzijn. Net als ook de contacten

met je netwerk.

Kortom, we hebben met elkaar ook weer veel geleerd wat we meenemen naar 2021.

In dit kwaliteitsrapport kun je lezen wat er goed ging, als ook wat we beter kunnen doen.

Het rapport levert een bijdrage aan de doelen die we onszelf stellen en die ook in het

kwaliteitskader gehandicaptenzorg worden genoemd. Het helpt bij het continue

verbeteren van de zorg.

Daarnaast geeft het alle belanghebbenden inzicht in hoe wij werken aan kwaliteit van zorg.

Het helpt sturen en prioriteren. Een klankbordgroep met daarin vertegenwoordigers vanuit

cliënten en medewerkers hebben met elkaar gekeken naar wat er goed ging en wat beter

kan. Ze hebben prioriteiten aangedragen over wat in 2021 extra aandacht nodig heeft.

Omgaan met het coronavirus, de vaccinatiecampagne, het opstarten van de dagbesteding

en het mentale welzijn van cliënten, ouders en medewerkers zullen zeker onze aandacht

vragen. Daarnaast hopen we net als de rest van Nederland dat we weer een stapje kunnen

zetten in het ervaren van het gewone leven.

Voorwoord

700

800

900

600

500

400

300

200

100

0

Kwaliteitsrapportage 20204

Kwaliteit in cijfers1

3.569cliënten ondersteuning thuis

2.600cliënten langdurige zorg

(met ZZP indicatie)

Klachten-functionaris:

115 vragen en klachten van cliënten

Klachten- commissie cliënten:

26 klachten

Cliënten verdeeld over ZZP

Cliënten

VG1, VG2 en Overig

VG3 VG4 VG5 VG6 VG7 VG8

Aantal cliënten 31-12-2018 31-12-2019 31-12-2020

1) Peildatum is 31-12-2020

67 58 54

520 515 492

301 298 292 301 304 308

514 497473

724752

811

163 165 170


Veel voorkomende risico’s cliënten

Risico’s % ernstig/zeer ernstig risico

Cliënten verblijf

Niet zelfredzaamheid bij gevaar/brand 39,9%

Kwetsbaarheid ten aanzien van seksueel misbruik 39,7%

Verwaarlozing persoonlijke hygiëne 34,9%

Verwaarlozing mondzorg 31,9%

Verwaarlozing van de woonomgeving 24,9%

Cliënten ondersteuning thuis

Schulden 7,5%

stemmingswisselingen/ depressie 8,9%

Overgewicht 4,3%


Bronnen

• 30 verhalen van cliënten, medewerkers, ouders/

verwanten, vrijwilligers

• Klankbordgroep kwaliteitsrapport

• 118 interne audits

• 54 audits brandveiligheid wonen

• 154 audits hygiëne

• 75 audits veiligheid dagbesteding

• 40 verslagen dialoogbijeenkomsten

• 12 quickscans

• 36 Risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E)

• 3.702 aangemaakte verbeteracties

• 12 interne incident onderzoeken

Medewerkers en vrijwilligers

Klachten-commissie medewerkers:

5 klachten

Vertrouwens-persoon medewerkers:

door 90 medewerkers benaderd2.275

vrijwilligers

5.121medewerkers (3.748 fte),

waarvan 440 medewerkers

ondersteuning thuis (295 fte)

• 6 moreel beraad bijeenkomsten

• Cliëntervaringsonderzoek: de eerste resultaten

• Coronaervaringen onderzoek onder cliënten en

verwanten

• Coronaervaringen onderzoek onder medewerkers

• 6 achterbanraadplegingen OR

• 1 achterbanraadpleging CCR

• Rapportages van CCR, medewerker en organisatie, en

zorgondersteuning & ontwikkeling, klachtencommissie,

cliëntvertrouwenspersonen, identiteitscommissie,

werkgroep duurzaamheid, huisvesting.

• Managementinformatie

Onderwerp 2018 2019 2020Medewerkers in aantal 4.823 5.058 5.121

Medewerkers in fte 3.469 3.727 3.748

Verzuim % (voortschrijdend) 5,5% 5,94% 6,7%

Verloop 12,48% 13,13% 12,7%


Een jaar coronacrisis: feiten en cijfers


Terugblik kwaliteitsrapport 2019

Het coronavirus heeft de wereld op zijn kop gezet. Zo ook

onze wereld en dat van cliënten, ouders, medewerkers,

vrijwilligers. We hebben met elkaar de schouders eronder

gezet. Dit maakt dat we onze voorgenomen plannen soms

niet hebben kunnen uitvoeren zoals we dat gewild hadden.

Het maakt ook dat andere ontwikkelingen een vlucht

hebben genomen. Daarover later meer in dit

kwaliteitsrapport.

Voor 2020 hadden we ons voorgenomen om de volgende

punten prioriteit te geven. Om voortgang inzichtelijk te

maken, was er daar waar mogelijk gekozen voor SMART

doelstellingen. Door corona zijn er deels andere keuzes

gemaakt ten aanzien van het meten van de voortgang. We

vonden het nu belangrijker om te weten hoe cliënten en

ouders/verwanten de coronamaatregelen hebben ervaren

dan de betrokkenheid bij het plan en bij de werving van

nieuwe medewerkers. We hebben gesprekken gevoerd

met cliënten en medewerkers om te horen wat zij merken

aan voortgang.

Betrokkenheid van cliënten vergroten bij het Individueel PlanDoelstelling25% van de cliënten zijn (deels) aanwezig bij hun IP

(Individueel Plan) bespreking. Cliënten vinden dat er goed

geluisterd wordt naar hun wensen en behoeften bij het

maken van het IP.

Wat hebben we gedaanCliënten geven regelmatig aan dat ze niet of onvoldoende

betrokken zijn bij hun Individueel Plan (IP). Om te komen

tot een goed IP is het belangrijk om dat stap voor stap aan

te pakken. Dat begint al bij de gezamenlijke voorbereiding

voor het IP-gesprek. Als hulpmiddel is een eenvoudige

uitleg van het Individueel Plan opgesteld. In eenvoudige

taal leggen we uit dat het IP bedoeld is om de cliënt meer

de leiding over de eigen zorg te geven. Er is ook een

filmpje gemaakt met uitleg over het IP en het belang

hiervan voor cliënten. Ook komt het terug in de jaargids

(een gids met daarin alle belangrijke onderwerpen voor

cliënten).

–

Onze kijk op zorg? Samen aanpakken. Met open blik. En vooral, kijken naar wat wél kan.


2020 Er wordt goed geluisterd naar de wensen van cliënten

bij het maken van het IP

Cliënten wonen/dagbesteding 86,7% (2017: 83,3%)

Ouders/verwanten 94,3% (2017: 87,0%)

Cliënten Ondersteuning Thuis 96,9% (2017: 94,8%)

Uitgangspunt is dat een cliënt bij het IP-gesprek aanwezig

is, tenzij door de cliënt anders wordt aangegeven. De cliënt

bepaalt zelf of hij er wel of niet, of misschien even bij wil

zijn. De tekst van de uitnodiging voor het IP-gesprek en de

IP-agenda zijn in samenwerking met cliënten aangepast

naar de ik-vorm (vanuit de cliënt geformuleerd).

Om de betrokkenheid bij het IP te vergroten is het

belangrijk dat het makkelijk leesbaar is. Daarom is er in

2020 een training “toegankelijk schrijven” voor

medewerkers gestart.

Veel IP-besprekingen zijn bij start van de coronaperiode

verschoven. Later hebben we IP-besprekingen digitaal,

telefonisch of met een beperkt aantal betrokken in een

fysiek overleg gehouden. Een inhaalslag is in 2021 nodig

om het aantal actuele Individuele Plannen terug te brengen

naar het gewenste niveau.

Er heeft vanwege corona geen achterbanraadpleging via

de Sectorale Cliëntraden plaatsgevonden om te meten of

we de doelstelling behaald hebben. Wel zien we dat uit de

eerste resultaten van het cliëntervaringsonderzoek blijkt

dat veel cliënten en ouders/verwanten tevreden zijn over

het luisteren naar de wensen bij het maken van het IP.

In 2020 geeft 88,2% van de cliënten Ondersteuning Thuis

daarnaast aan het plan echt samen met de begeleider te

maken (2017: 84,5%).

Cliënten over hoe ze betrokken zijn bij het Individueel

Plan:

Henk:

‘Het Individueel Plan is besproken door de telefoon. We

hebben het geëvalueerd. De orthopedagoog, de persoonlijk

begeleider en ik zelf. Ik zou zelf eigenlijk liever geen

IP-bespreking hebben. Het is lastig om met zo veel mensen

informatie te delen. Het is ook niet fijn dat het dan de hele

tijd over mij gaat.’

Jeroen:

‘Mijn hoofd stond er dit jaar niet naar, mijn ouders lagen in

het ziekenhuis. Mijn ouders konden er niet bij zijn. Ik mag het

zelf doen. De teamleider en persoonlijk begeleider willen op

23 december mijn IP-bespreking doen. Dat vind ik niet fijn,

dus dat ga ik nog overleggen met de teamleider.’

Johan:

‘Het gaat nu met corona wel anders. Maar ik heb altijd een

interview vooraf en dan is er het IP-gesprek. Daar ben ik zelf

bij aanwezig, we spreken daar ook doelen af.’

Danielle:

‘We gebruiken ‘Mijn Plan’ om het IP te maken en het

IP-gesprek voor te bereiden. Ik ben ook zelf aanwezig bij het

IP-gesprek. Mijn Plan, gebruiken is heel handig, echt een tip

aan andere cliënten: Bespreek dat samen met je persoonlijk

begeleider.’


Betrokkenheid van cliënten bij het werven en inwerken van nieuwe medewerkersDoelstellingCliënten zijn in 50% van de situaties betrokken bij de

werving en proeftijd van medewerkers.

Wat hebben we gedaanASVZ heeft recruiters die het selectieproces begeleiden.

De recruiters zijn medewerkers die werken in de zorg en

daarnaast dus nieuwe collega’s selecteren. In het

selectieproces zit een kennismaking met de locatie.

Tijdens deze kennismaking is het belangrijk dat cliënten

betrokken zijn. Recruiters besteden er aandacht aan dat

dit ook gebeurt. We zien dat we in 2020 beduidend

minder instroom hadden dan in 2019.

We zouden cliënten informeren over hun betrokkenheid

bij de werving en proeftijd van medewerkers door een

artikel in het bewonerstijdschrift en via de Sectorale

Cliëntenraden. Overleg van de Sectorale Cliëntenraden

zijn vanwege de coronamaatregelen vaak niet

doorgegaan en in het bewonerstijdschrift hebben

andere onderwerpen de voorkeur gehad.

Het is belangrijk om dit na de coronaperiode weer op te

pakken. Op dit onderwerp kan de betrokkenheid van

cliënten echt nog beter. Ook ervaringsdeskundigen kunnen

hier een rol bij spelen.

Ervaringsdeskundigen over hoe zij betrokken zijn bij

het selecteren van nieuwe medewerkers:

Jasper:

‘Nieuwe begeleiders komen kennismaken op de woning.

Daarna wordt aan bewoners gevraagd wat wij ervan vinden.’

Johan:

‘Ik word niet betrokken bij het aannemen van nieuwe

medewerkers. Dat vind ik niet goed, ik vind dat ze ons ook

moeten vragen wat we vinden. Dat is ook verplicht.’

Bert:

‘Ik ben betrokken geweest bij het sollicitatiegesprek van de

nieuwe teamleider.’

Jolanda en Koen:

‘Wij zijn niet betrokken bij de selectie van nieuwe begeleiders.

Na paar maanden wordt wel overlegd of dat begeleider blijft.’


JaargesprekDoelstellingHet jaargesprek vindt één keer per jaar plaats. Medewerker

en leidinggevende kunnen er in goed onderling overleg

voor kiezen een tweejaarlijks gesprek te voeren. Het doel is

dat tussen de 50-75% van de medewerkers in 2020 een

jaargesprek heeft.

Wat hebben we gedaanAfgelopen jaren is op meerdere manieren aandacht

gegeven aan het belang van het jaargesprek. Er zijn diverse

tools ontwikkeld zoals de placemat jaargesprek, de toolbox

jaargesprek en de inspiratiekaarten. Personeelsadviseurs

hebben extra aandacht gehad voor het belang van het

jaargesprek in hun advisering aan (direct) leidinggevenden

en medewerkers. In 2020 is het beleid rondom het

jaargesprek vernieuwd.

De terugkoppeling van de jaargesprekken aan de afdeling

medewerkers en organisatie is omslachtig. We verwachten

dat we hierdoor geen compleet beeld hebben van de

gehouden jaargesprekken. Uit interviews met een groep

medewerkers (verschillende locaties, verschillende

generaties) blijkt namelijk dat vrijwel iedereen een

jaargesprek heeft gehad met zijn of haar leidinggevende.

Vanaf eind 2020 is de registratie van het jaargesprek en

de speerpunten uit het gesprek vereenvoudigd, het kan nu

digitaal. Dit maakt tevens dat rapportages voor managers

beschikbaar zijn om goed te kunnen sturen op het houden

van de jaargesprekken. De verwachting is dat we hiermee in

2021 beter inzicht hebben in de gehouden jaargesprekken.

Heb jij een jaargesprek en wat vind je belangrijk om te bespreken?

Alie (66)

‘Ik heb de jaargesprekken als zinvol ervaren en noodzakelijk.

Het is goed om eens per jaar te praten over functioneren

en ontwikkeling, maar ook over bijvoorbeeld sfeer/werk-

omstandigheden en balans werk/privé. Een terugblik op

zaken uit het vorige jaargesprek vind ik ook belangrijk.’

Angelique (56)

‘Ik heb vandaag mijn jaargesprek. Ik vind zelfreflectie en mijn

mogelijkheden als “oudere” werknemer belangrijke

onderwerpen.’

Kim (19)

‘In mijn jaargesprek heb ik besproken welke cursussen ik in

het komende jaar zou gaan doen. Ook heb ik gevraagd

welke verwachtingen mijn leidinggevende van mij had.’

Marieke (30)

‘In mijn jaargesprek bespreek ik mijn eigen ontwikkeling en

samenwerking met collega’s.’

Vergroten van het werkplezier van medewerkersHet afgelopen jaar is een heftig jaar geweest. Ook 2021 is

heftig begonnen. Medewerkers zetten er samen de

schouders onder en maken er het beste van. Maar het is

ook zwaar, zeker ook in combinatie met de zorgen thuis

(voor kinderen, ouders etc.) en alle beperkende

maatregelen.

We hebben dus vooral aandacht gehad voor de enorme

inspanning die medewerkers moesten leveren. Hoe kunnen

we dat zo goed mogelijk ondersteunen. Daarover kan je

meer lezen in hoofdstuk 6 Medewerkers. Het vergroten van

het werkplezier zoals we dit vooraf bedacht hadden is wat

meer naar de achtergrond gegaan.

Wat hebben we gedaanWe hebben in 2020 zeven pilots werkplezier kunnen

afronden. In dit programma, wat gebaseerd is op een

ontwerp van IZZ in samenwerking met de Erasmus

Universiteit Rotterdam, ligt de aandacht op het versterken

van de factoren die de bevlogenheid van medewerkers

beïnvloeden. Dit sluit aan bij de visie van de organisatie om

niet te kijken naar probleemgedrag, maar naar wat wél kan.

Ieder team doorloopt drie rondes van twee stappen. De

twee stappen bestaan uit een teamdialoog aan de hand

van stellingen (stap één) en een manager en/of bestuurder

die in gesprek gaat met het team over de uitkomsten en

opbrengsten van de dialoog (stap twee).

De teamleiders van de deelnemende teams zijn parallel aan

het programma gecoacht om de dialoog op gang te houden.

Tijdens de coaching sessies krijgen teamleiders tools en

methodieken aangereikt om hun team te ontwikkelen en

de eigen vaardigheden te vergroten om de dialoog op gang

te brengen. Zij leren hoe ze medewerkers in hun kracht

zetten en hun oplossingsgerichtheid stimuleren.


Wat heeft het programma opgeleverd:

• Teams geven terug dat het onderling vertrouwen

verbeterd is, er is een betere samenwerking en er zijn

vernieuwde werkafspraken gemaakt.

• Teamleiders dragen minder de oplossingen aan, maar

stellen meer open vragen.

• In vijf van de zeven teams zien we dat het verzuim daalde.

• In de opzet van IZZ/EUR begeleiden teamleiders hun

eigen team. Bij onze opzet waren dit mensen van buiten

het team. Voor het vervolg kiezen voor teamleiders die

het proces begeleiden.

Het is een intensief traject voor locaties, wat meerwaarde

heeft. We willen het programma opnemen in een

menukaart van verschillende instrumenten op het gebied

van werkplezier. Samen met de personeelsadviseur en het

team kan bekeken worden wat voor welk team de beste

manier is om het werkplezier te vergroten. We hadden ons

tevens voorgenomen om onderzoek te doen naar langere

diensttijden. Door corona zijn op veel locaties deze langere

aaneengesloten diensten nu realiteit geworden. Voor 2021

bekijken we wat dit heeft opgeleverd en welke

mogelijkheden dit biedt naar de toekomst toe.

Een belangrijke pijler voor het vergroten van het werkplezier

zijn de mogelijkheden voor talentontwikkeling. We zien dat

door corona medewerkers veel minder training en scholing

hebben kunnen volgen. Lees hierover meer in het hoofdstuk

6 Medewerkers.

Visie en waarden versterkenIn 2019 hebben we de visie en waarden herijkt. Onze visie

en waarden zijn samen met medewerkers die hier vorm en

inhoud aan geven de basis van onze zorg en dienstverlening.

We zien dat de afgelopen jaren door het verkleinen van de

sectoren en wisselingen op belangrijke posities in de

organisatie het goed is om hierover voortdurend in gesprek

te zijn. We zijn hiervoor in 2019 een waarde gedreven

leiderschapsprogramma (bezieling en zakelijkheid) gestart

voor teamleiders, managers en orthopedagogen. In 2020

heeft dit in aangepaste vorm plaatsgevonden. We ronden het

programma halverwege 2021 af.

Daarnaast versterken we de zorginhoudelijke koers door

middel van de Triple-C Werkplaats, verstevigen van de

LACCS en Houvast methodiek, (zie hoofdstuk 2).

We verwachten dat we met deze extra investeringen en het

stimuleren van medewerkers om te leren, reflecteren en

ontwikkelen we in dagelijkse zorgen ondersteuning de

goede voorbeelden terugzien.

Het delen van die praktijkervaringen, zowel de successen

als de dilemma’s, brengen we terug in het in 2020 nieuw

gestarte thema magazine voor professionals.

We hebben aanpassingen gedaan in de overlegvormen

(managersoverleg en stuurgroepen) die uitnodigen tot het

voeren van het gesprek over de goede en minder goede

voorbeelden gekoppeld aan de visie en waarden van ASVZ.

Waarden• We zetten de cliënt écht centraal

• We zijn bescheiden en trots

• We geloven in nabijheid

• We zijn betrouwbaar

• We zorgen voor een veilige omgeving

Zorgvisie• Mogelijkheden in beperkingen zien:

• Cliënten het gewone leven laten ervaren

• Samen werken aan een veilige omgeving

• Cliënten staan er niet alleen voor

• Cliënten hebben invloed en keuzemogelijkheden

• Cliënten doen en tellen mee

MissieASVZ ondersteunt mensen met een beperking om

het gewone leven te ervaren. Met alles wat daarbij

hoort: een menswaardige leefomgeving, sociale

contacten, betekenisvol(le) werk/daginvulling en

ruimte om zelf keuzes te maken”. Dat doen we

midden in de maatschappij, samen met cliënten, hun

netwerk, vrijwilligers en onze partners.

Onze kijk op zorg? Samen aanpakken. Met open blik. En vooral kijken naar wat wél kan.


Feedback en elkaar aansprekenVanuit de reflectieverslagen van de teams over 2019 is

bekend welke teams willen versterken op dit punt. Teams

hebben samen met de opleidingsfunctionaris een plan op

maat hiervoor gemaakt. Dit kan in de vorm van een training,

maar ook in de vorm van coaching in het team of

individueel.

Door corona zien we dat de individuele coaching doorgang

heeft gevonden, maar veel team ontwikkeltrajecten

grotendeels zijn stil komen te liggen.

Samenwerking wonen en dagbesteding versterkenHet versterken van de samenwerking tussen wonen en

dagbesteding heeft in 2020 een vlucht genomen door

corona. Medewerkers van dagbesteding zijn op de woning

gaan werken, samen met de begeleiders van wonen. Door

het echt samen te doen, zien we dat de samenwerking

versterkt. Meer hierover kan je lezen in hoofdstuk 1.

Cliënten en ouders zijn goed geïnformeerd over ASVZ brede ontwikkelingen als ook informatie van de loca-tie. Cliënten zijn op de hoogte van de meest belang-rijke beleidsdocumenten binnen ASVZ.

In 2021 is er een jaargids gemaakt met daarin alle

belangrijke documenten voor cliënten in eenvoudige taal.

Daarnaast zijn er vier uitgaven geweest van het bewoners-

tijdschrift. Het informeren van cliënten via ‘Wist je dat

teams’ en cliëntenraden heeft door de coronamaatregelen

stil gelegen.

In 2020 ging de communicatie met cliënten en ouders

veelal over de coronamaatregelen en de gevolgen voor de

cliënten en ouders/verwanten. Cliënten en ouders hebben

verschillende brieven ontvangen over de maatregelen, er is

twee keer een krant uitgebracht met achtergrondverhalen.

Op de website van ASVZ is een coronapagina ingericht

waar je wekelijks de stand van zaken kan terugvinden

rondom maatregelen, besmettingen, woningen in

quarantaine etc. Op de coronasite voor cliënten kan je

filmpjes en folders over alle onderwerpen in eenvoudige

taal terugvinden. Er zijn vijftien nieuwsbrieven voor cliënten

gemaakt. Meer over de communicatie ten tijde van corona

kan je lezen in hoofdstuk 1.

In 2020 is het cliënt en ouder ervaringsonderzoek gestart

(onderzoek loopt door tot in 2e kwartaal 2021). Daarin

geeft 85,8% van de ouders aan tevreden te zijn over de

informatievoorziening vanuit de woning. 79,1% van de

ouders is tevreden over de informatievoorziening vanuit de

organisatie (in 2017; 75,6%). 76,1% van de cliënten

verblijf en dagbesteding geeft aan dat begeleiders vertellen

als er iets verandert. (in 2017 72,2%). Voor cliënten

ondersteuning thuis ligt dit op 98% (2017;91,3%).

Na de eerste coronagolf is er ook een ervaringsonderzoek

onder cliënten en ouders/verwanten uitgezet. Daaruit blijkt

dat ouders, nog meer dan cliënten tevreden zijn geweest

over de informatievoorziening. Tegelijkertijd horen we altijd

verhalen waaruit blijkt dat het beter kan. Meer digitale

communicatie, sneller en wat meer op maat zijn geluiden

die we hebben teruggekregen.

Cliënten78,9% is tevreden over de informatie m.b.t. 1,5 meter

afstand regels

75,5% vindt dat er voldoende informatie gegeven wordt

72,6% is tevreden over het feit dat ze antwoord krijgen op

vragen en zorgen.

72,4% is positief over de begrijpelijke informatie.

71,2% is tevreden over de informatie van de bezoekregels.

69,1% is positief over de tijdigheid van de informatie

Ouders84,7% vindt informatie duidelijk en heeft het begrepen.

81,9% is tevreden over de informatie t.a.v. de bezoekregels.

81,0% geeft aan voldoende geïnformeerd te zijn over hoe

het allemaal gaat.

79,9% is positief over de tijdigheid van de informatie.

Voortgang monitoren en sturen op resultaten Sectormanagers ontvangen maandelijks kwaliteits-

rapportages. We hebben de overlegvormen en de formats

die we hiervoor gebruiken aangepast zodat kwaliteits-

onderwerpen vast onderdeel uitmaken van de gesprekken

tussen raad van bestuur en managers en managers en

teamleiders.


De manager informeert kwaliteit twee keer per jaar de

raad van bestuur over de cijfers en trends in de kwaliteits-

rapportages. Tijdens het managersoverleg gaan we in

kleine groepen uit elkaar om met elkaar te delen hoe we

leren en verbeteren van de cijfers die we zien.

Het kunnen sturen op resultaten zonder dat het van

‘bovenaf’ controleren wordt, was ook een onderwerp van

gesprek tijdens het waarde gedreven leiderschaps-

programma.

Vanuit het kwaliteitsrapport 2019 is door de visiteurs een

aantal opvallende kwaliteitsvraagstukken benoemd die

terugkerend onderwerp van gesprek zijn. Het zijn complexe

kwesties die we in samenhang moeten bekijken om te

komen tot oplossingen. Hieronder een terugblik en

vooruitblik op deze ‘schurende’ kwesties:

• Personeelsverloop, schaarste en overbruggen van

generaties: binden en boeien

Continuïteit van zorgpersoneel is een belangrijke

bouwsteen voor het leveren van goede zorg. Het

personeelsverloop is een kwestie die voor een deel

buiten de invloed van ASVZ ligt. Aan de andere kant zijn

er mogelijkheden om de balans tussen instroom en

uitstroom te verbeteren.

We zien dat relatief veel nieuwe medewerkers in de

eerste vijf jaar van hun dienstverband vertrekken.

Van alle mensen die in 2020 zijn uitgestroomd was

65%, vijf jaar of minder in dienst. Als we daarbij alle

mensen met een tijdelijk dienstverband buiten

beschouwing dan is het percentage nog 51%.

We willen beter doorgronden wat de redenen zijn voor

vertrek. In 2020 is er onderzoek gedaan naar

hulpmiddelen voor exitgesprekken. De keuze is gemaakt

om in het proces van het indienen van je ontslag een

aantal vragen toe te voegen. Ook leidinggevenden

worden daarbij gevraagd om input aan te leveren.

Tevens willen we een verdere data-analyse doen t.a.v. de

vertrekkende medewerkers.

Nog belangrijker is het om informatie te krijgen voordat

iemand de organisatie verlaat, op het moment dat een

medewerker niet tevreden is en verder gaat zoeken.

Deze informatie halen we uit gesprekken met

medewerkers, het jaargesprek is daarbij belangrijk. Hoe

kan het jaargesprek helpend zijn bij analyse van

verloop? Welke andere instrumenten kunnen we

inzetten om te achterhalen waarom mensen ASVZ

verlaten? In het eerste kwartaal van 2021 vragen we

medewerkers naar hun ervaringen, daar zal het aspect

van binden en boeien (als werkgever) ook terugkomen.

–


De uitstroom concentreert zich met name op de eerste

vijf jaar. Wat maakt dat grote groepen medewerkers bij

ASVZ blijven werken. En verschilt die motivatie tussen

de verschillende generaties. Ook hier willen we meer

zicht op krijgen om de balans tussen instroom en

uitstroom te verbeteren.

In 2020 is er gesproken met een aantal medewerkers

uit verschillende generaties. Hun verhalen kan je deels

teruglezen in het hoofdstuk 6 Medewerkers. Die

gesprekken hebben input gegeven op welke wijze je de

verschillende generaties kan helpen in hun loopbaan.

Het generatie event, wat vanwege corona is uitgesteld,

is een mooi moment om de dialoog aan te gaan over die

verschillende generaties en nu in 2021 zal plaatsvinden

mits de coronamaatregelen het toelaten.

• Cultuur, kennis en leren: Triple-C

De visitatiecommissie merkt op dat het gedachtegoed

van Triple-C is geborgd in de bevlogenheid van een

aantal medewerkers (pioniers). Met de nieuwe Triple-C

Werkplaats krijgt Triple-C een steviger fundament.

Tegelijkertijd constateert de visitatie commissie dat het

wenselijk is om de Triple-C behandelvisie en –werkwijze

nog beter te borgen in de kwaliteitsinstrumenten en het

kwaliteitssysteem van ASVZ.

Hiervoor hebben een aantal verkennende gesprekken

plaatsgevonden tussen de medewerkers van de werk-

plaats Triple-C en ondersteunende diensten. Er zijn

ideeën hoe Triple-C een cirkel van continu leren wordt,

hoe we het Triple-C gedachtegoed kunnen toetsen

(audits) en hoe we de medewerkers processen beter

kunnen laten aansluiten op de uitgangspunten van

Triple-C.

Er zijn programmalijnen uitgezet (bv introductie,

verbindend organiseren, relatie competentie training).

De Triple-C index is gekoppeld aan de zelfscan, een

instrument dat teams jaarlijks inzetten om te kijken naar

wat gaat er goed en wat er beter kan.

Hiermee toetsen we jaarlijks de voorwaarden om een

goed Triple-C behandelklimaat neer te zetten. Ook zijn

er ervaringsdeskundigen geworven, die hun ervaringen

met Triple-C gaan delen.

Om de kennis rondom Triple-C vast te houden onder-

zoeken we de mogelijkheden van certificering van

Triple-C. Hiermee maken we de Triple-C minder

afhankelijk van bevlogen medewerkers, maar zorgen

we dat deze ook in systemen verankerd is. Deze vraagt

ontwikkeling zal de komende jaren onze aandacht.


• Borging van kwaliteit

In het visitatierapport over 2019 staat beschreven dat

voor het borgen van kwaliteit het voor ASVZ belangrijk

is om dit te doen vanuit gezamenlijk leren, het delen van

ervaringen, elkaar inspireren. Dat past beter dan het

ontwikkelen van technische systemen of dwingende

aansturing.

Om het delen van ervaringen te stimuleren hebben we

in 2020 ‘Inzet’ gelanceerd, een magazine voor

professionals. ‘InZet’ biedt ruimte aan de kennis en

ervaring, vragen, zorgen en bijzondere inzichten van

medewerkers van ASVZ. Hoe mooi is het om dwars

door de organisatie heen verhalen uit de dagelijkse

praktijk met elkaar te delen? En dilemma’s die we in ons

werk tegenkomen in alle openheid te bespreken? We

zien het als een goede manier om aan de kwaliteit van

onze zorg te werken, ons vak te verdiepen en vitaal te

blijven. Het eerste themanummer ging over MIP-

meldingen, het tweede nummer in 2021 zal in het teken

staan van de geleerde lessen t.a.v. de coronacrisis.

Is dit voldoende om onderwerpen te kunnen borgen of

is een strakkere aansturing helpend? Tijdens de

opleidingsdagen van het waarde gedreven leiderschap

is dit een thema geweest dat met elkaar besproken is.

We zien bij de huidige generatie managers de intentie

om vanuit verbindend leiderschap resultaten te willen

boeken. We voeren hierover met elkaar ook meer het

gesprek. We zoeken naar manieren waarop we

onderwerpen structureel en methodisch terug laten

komen om er dan het gesprek over te voeren. Om te

leren van elkaar en te verbeteren, met de cijfers als

onderlegger. En te zoeken naar elkaar wat werkende en

remmende mechanismen zijn om de kwaliteit van zorg

te verbeteren.

Het is fijn dat cliënten beter geïnformeerd zijn en

worden. Hierdoor kunnen zij ons een spiegel

voorhouden, wat steeds vaker gebeurt. Hun kritische

vragen zetten ons op een spoor. Het geeft ons meer

handvatten om onderwerpen vanuit verschillende

perspectieven te bekijken, dat helpt ons om te komen

tot duurzame verbeteringen. Bij steeds meer

kwaliteitsonderwerpen vragen we de inzet van cliënten

om mee te denken en mee te doen (quickscans,

trainingen, herzien van beleid). Voor 2021 starten we

een pilot ‘melden van incidenten’ door cliënten en

cliënten gaan met een zelfscan aan de slag. Ook willen

we cliënten stages aanbieden bij het team kwaliteit.

• Organisatie-integriteit en moresprudentie

ASVZ kent verschillende onderdelen van organisatie-

integriteit en moresprudentie. Uit de externe visitatie

komt de vraag naar boven of er voldoende beleid is om

de integriteit en morele kwaliteit af te dekken. Integriteit

zorgt ervoor dat er in de zorg voldoende recht wordt

gedaan aan de rechten, belangen en wensen van

cliënten, ouders en verwanten, medewerkers, leiding-

gevenden, andere instellingen, omwonenden etc. Het

vraagt om een werkend moreel leerproces en een

zorgvuldige handhavingspraktijk.

In 2020 hebben een paar verkennende gesprekken

plaatsgevonden rondom het onderwerp organisatie-

integriteit. De conclusie van dat gesprek was dat we als

ASVZ veel hebben op het gebied van organisatie-

integriteit. We kunnen dit nog versterken door zaken

meer met elkaar te verbinden en verder te verdiepen. In

2021 willen we aan de hand van een integriteitskader

kijken naar de samenhang en onderzoeken waar we op

kunnen versterken.

Afgelopen jaar zagen we het aantal vragen voor moreel

beraad toenemen. Corona is daarbij een thema geweest

waardoor meer dilemma’s naar boven kwamen. Maar

ook het mee kunnen lezen in dossiers. Voor 2021 willen

we onderzoeken hoe we afwegingen en keuzes kunnen

ontwikkelen op een thema (moresprudentie).

De externe visitatiecommissie ondersteunde het idee

om cliënten ook zelf MIP-meldingen te laten doen. In

2020 is de pilot voorbereid, op 1 januari 2021 gaan we

live! Cliënten kunnen dan zelf een MIP-melding doen.

https://www.asvz.nl/actueel/inzet-themamagazine-voor-medewerkers/


1. Goede zorg ten tijde van corona

Vanaf het begin van de coronacrisis heeft ASVZ een strikte aanpak gehanteerd, in lijn met het

landelijk beleid en de adviezen van het RIVM en de VGN. We hebben moeilijke beslissingen

moeten nemen, zoals het niet toestaan van bezoek, beperkte fysieke bezoeken aan cliënten met

ambulante ondersteuning en in plaats daarvan digitaal contact en het vormgeven van

dagbesteding op de woning en in kleine compartimenten. Besluiten die een enorme impact

hadden op cliënten, hun naasten, medewerkers en vrijwilligers.

Er zijn 1606 cliënten getest, waarvan 409 positief.

Woningen moesten in quarantaine, positief geteste cliënten

in isolatie. Sommige locaties hebben meerdere keren in

quarantaine gezeten. Dit is heftig, zeker voor cliënten die niet

begrijpen wat er aan de hand is. Er zijn heel wat tranen

gevloeid. Er is heel wat boosheid geuit dat bezoeken van en

naar familie niet doorgingen of dat cliënten niet naar hun

eigen werkplek konden. Zo’n lange tijd met een kleine groep

mensen wonen en werken, dat doet wat met mensen.

Voor cliënten Ondersteuning Thuis was daarnaast de

eenzaamheid die op de loer lag. De beperkte contacten

maken dat cliënten makkelijk in een isolement komen.

Hier zijn we extra waakzaam voor, we stemmen de

bezoeken, digitaal en fysiek af op de situatie.


1.1 Samenwerken wonen dagbesteding De samenwerking tussen wonen en dagbesteding is in een

stroomversnelling geraakt. Nadat dagbestedingslocaties hun

deuren sloten heeft de dagbesteding op de woonlocaties

plaatsgevonden. Medewerkers dagbesteding, en ook mede-

werkers van Ondersteuning Thuis hebben hun bijdragen

geleverd in de woningen. Het was af en toe spannend om

de bezetting rond te krijgen, zeker ook omdat we het aantal

verschillende medewerkers op een groep zo klein mogelijk

willen houden. Medewerkers hebben andere en soms

langere diensten gedraaid. We zijn blij dat we maar beperkt

gebruik hebben hoeven maken van uitzendkrachten.

Het afgelopen jaar zagen we dat dagbesteding op de

woning op een deel van de cliënten een positief effect

heeft. Een ander deel van de cliënten geeft juist aan het

werk en dagbesteding erg te missen. Met alle betrokkenen

onderzoeken we de betekenis van de observaties en hoe

we dit inzetten bij het weer vormgeven van de

dagbesteding zoals het voor corona was.

1.2 Samen met het netwerkHet netwerk van de cliënten is erg op de proef gesteld het

afgelopen jaar. Zij vroegen zich af hoe komen we samen

een coronapandemie door? Dat is wel wat iedereen heeft

beziggehouden. Er zijn zeker in de beginperiode veel

onduidelijkheden geweest. Wat mag wel of niet? Waar

moet je rekening mee houden bij bezoek?

Er was grote behoefte aan informatie over corona en de

ingezette maatregelen. Soms was er kritiek op de manier

of het late moment waarop daarover werd

gecommuniceerd. Helpend was hierbij de bijdrage van de

centrale clientenraad in de corona adviesgroep.

Er zijn afgelopen jaar veel ‘coronaregels en –maatregelen’

geweest. Overheidsmaatregelen werden soms snel

ingevoerd. Het is niet altijd eenvoudig geweest om dat snel

en duidelijk te communiceren. Later werden maatregelen

per locatie mogelijk. Er is op maat bekeken wat mogelijk was

en wat niet, en dat is ook via de locaties gecommuniceerd.

Bij het vaststellen van de maatregelen en in de

communicatie met het netwerk was het uitgangspunt

‘Beter voorzichtigheid vooraf, dan spijt achteraf’.

Er is gebleken hoe familie, vrienden en vrijwilligers gemist

werden. Niet alleen door cliënten, ook medewerkers gaven

het gemis aan. Niet alleen voor wat zij betekenen voor

cliënten, maar ook het gemis van alle activiteiten die het

netwerk verricht.

Binnen alle bezoekregelingen is er gezocht naar

mogelijkheden om het contact met het netwerk te

onderhouden. Via beeldbellen, de telefoon en later in de

tuin of met afstand in de woonkamer. Het zorgde ook voor

dilemma’s. Begrijpen cliënten het als je niet op bezoek

komt, maar belt via beeld. Wordt het daarmee niet nog

lastiger? Hoe kunnen we dichtbij blijven, terwijl we afstand

moeten houden.

1.3 Onderzoek naar ervaringen van cliënten en ouders/vertegenwoordigers in coronatijd In het najaar 2020 hebben 687ouders/vertegenwoordigers

en 315 cliënten een vragenlijst ingevuld met vragen over

hun ervaringen met de informatievoorziening door ASVZ,

de getroffen maatregelen, effecten op de dagelijkse zorg,

en wat goed ging en beter kan.

80% van de ouders heeft terugkijkend op de eerste

coronagolf een beschermd en veilig gevoel gehad. 67%

van de cliënten geeft aan zich veilig en beschermd te

hebben gevoeld. Cliënten en ouders hebben zich zorgen

gemaakt, hadden last dat het contact beperkt was. We zien

ook veel diversiteit over de tevredenheid van de aanpak.

Sommige waren blij dat we streng waren, anderen vonden

het veel te streng. De informatievoorziening zou nog beter

kunnen, en vooral ook sneller na de landelijke maatregelen.

Wat meer inzicht in de cijfers zou ook fijn zijn. En meer

maatwerk in de aanpak zou beter zijn.

ASVZ heeft de uitkomsten van dit onderzoek meegenomen

in de aanpak van de periode erna. Er was meer maatwerk

mogelijk. De aanpak is gedifferentieerd, wat soms voor

cliënten en ouders ook weer lastig was. Waarom kan iets

op woning A wel en op woning B niet. Dit moet je goed

kunnen uitleggen.


Reacties van ouders

Over de informatievoorziening

Vervangende activiteiten dagbesteding/werk

‘Het team heeft het super

opgepakt, en hebben alles

gedaan om het voor bewoner

en familie zo goed mogelijk

binnen de regels te regelen,

compliment!’

‘ Er is onvoldoende communicatie

geweest voordat de besluiten zijn

genomen. Er is onvoldoende

maatwerk geleverd.’

‘ Wij zijn als ouders zeer content

hoe ASVZ handelt in deze

moeilijke tijd!’

‘ Wij kunnen uiteraard alleen maar

oordelen over de woning waar

ons kind verblijft, die doen het

hartstikke goed!’

‘ ASVZ zelf gaf wat minder

informatie over het hoe of wat

tijdens corona voor de cliënten

die nog bij hun ouders thuis

wonen.’

‘ Het is wel lekker rustig zo. Fijner

dan met een grotere groep.

Prettig qua geluid en rumoer.’

(cliënt)

‘ Communiceren van tevoren en

niet eerst maatregelen nemen en

dan later bespreken.’

‘ Ik vond de activiteiten op mijn

woning leuk maar ik zou het

liefste weer beginnen op mijn

eigen werk.’ (cliënt)

‘ Ik kijk regelmatig op de website

van ASVZ. Vanuit de woning komt

ook informatie, maar geef

medewerkers ook deze

informatie.’


Bezoekregeling en contact

Coronamaatregelen

‘ Natuurlijk moeilijk om in de

woning waar de cliënten naar

verschillende dagactiviteiten gaan

de juiste gezamenlijke activiteit te

plannen.’ (ouder)

‘ Het is jammer maar ik ben het

ermee eens, omdat het nodig

is.’(cliënt)

‘ Wij hebben hier geen tuin dus

dat maakte het hier al moeilijk. Ik

woon op een flat.’ (cliënt)

‘ Het is voor sommige cliënten

lastig om zich aan de algemene

regels (1,5 m. afstand etc.) te

houden, maar dat is niet voor

iedere cliënt zo. Ik had dus veel

liever gezien dat het per cliënt

bekeken werd.’ (ouder)

‘ Lastig. Wel naar winkels maar

niet buiten op 1,5 meter ouders

ontmoeten.’ (cliënt)

‘ I.v.m. weer opstarten

dagbesteding stelt ASVZ

zich wel heeeeel erg

voorzichtig op.’ (ouder)

‘ Begrijpelijke bezoekregels, hoe

moeilijk ook! De privacywetgeving

stond het sturen van foto’s en

video’s in eerste instantie in de

weg. Is na aandringen verbeterd.’

(ouder)

‘ Ik was het toen helemaal eens

met de maatregelen, ik begreep

ze ook. Maar soms is er een

ander belang dat ook mee moet

tellen, zeker wanneer er een

uitzonderlijke situatie van

toepassing is.’ (ouder)

‘ Ik vind het jammer dat er

beeldzorg is want ik vind het

fijner als ze thuiskomen en

dan afstand houden.’ (cliënt)

‘ De tussenfase van alleen contact

op afstand heb ik overgeslagen.

Dit zou veel te verwarrend zijn

geweest.’ (ouder)


Cliënten en familie vertellen:

Vier weken in isolatieCorine woont bij ASVZ en was positief getest op het

coronavirus. Zij en haar zus Anne vertellen wat deze tijd

met hen heeft gedaan

Hoe heeft Corine deze tijd ervaren?

‘Ik ben erg ziek geweest: koorts, verkouden, hoesten en ik

viel flauw. Uit de test van de GGD kwam dat ik besmet

was met het coronavirus. Ik moest gelijk in isolatie. De

begeleiding kwam drie keer per dag mijn temperatuur

meten. De eerste keer schrok ik wel toen een begeleider in

een beschermend pak binnen kwam. Ik kon niet goed

zien wie het was. Gelukkig wende het snel! De begeleiders

maakten ook altijd gezellig een praatje en deden

huishoudelijke klusjes. Ze kwamen ook eten brengen – op

een krukje voor de deur. Via de speciale coronatelefoonlijn

voor cliënten sprak ik een begeleider die ik goed kende.

Het was heel fijn om te weten dat ik ook bij haar terecht

kon! Het was wel saai om in isolatie te zitten. Een van de

medewerkers van de dagbestedingsgroep bedacht

allemaal leuke activiteiten die ik kon doen.

Maar ik miste de andere bewoners wel en zij mij ook. Ze

hebben mooie tekeningen voor me gemaakt en ik kreeg

kaartjes en telefoontjes van familie. Zo voelde ik me toch

niet helemaal alleen!’

Hoe heeft zus Anne deze tijd ervaren?

‘Ik ben gelijk door de begeleiding op de hoogte gebracht

toen Corine positief getest was op het coronavirus. Dat

was natuurlijk wel even schrikken. Het is nog een

onbekende ziekte en hierdoor was het een stressvolle

periode. Ik mocht niet langskomen en was dus echt

afhankelijk van de informatie die ik kreeg van de woning.

Dit hebben ze goed aangepakt: elke keer als ze bij Corine

waren geweest was er een contactmoment. Gelukkig was

Corine in staat om mij ook zelf op de hoogte te houden.

Toen de begeleiding aangaf dat er verbetering zichtbaar

was, kreeg ik er weer vertrouwen in dat Corine in het

herstelproces zat. Het was erg fijn om haar weer te zien

toen ze uit isolatie was. Dit was natuurlijk wel op afstand:

ik buiten en Corine binnen. Maar het was echt goed om te

zien dat ze helemaal opgeknapt was!’

‘IK KREEG ER WEER

VERTROUWEN IN TOEN

DE BEGELEIDING AANGAF

DAT CORINES SITUATIE

ZICHTBAAR VERBETERDE.’

– ANNE, ZUS VAN CORINE


Drie maanden niet op bezoekLeon, zoon van Els de Wit, woont bij ASVZ. Als het

coronavirus in Brabant toeslaat, twijfelt Els geen moment

en zegt ze het bezoek van Leon af.

‘Ik wilde het niet op mijn geweten hebben dat hij iets op zou

lopen en zijn huisgenoten of begeleiders zou besmetten.

’Het was februari, nog voordat ASVZ aangaf geen bezoek

meer toe te staan op de woning. Leon zou bij mij komen

logeren, maar dat besloot ik niet door te laten gaan. Brabant

– waar ik woon – was een brandhaard van het coronavirus.

Ik wilde absoluut voorkomen dat Leon besmet zou raken en

het virus met zich mee zou nemen naar de woning. Dat was

moeilijk voor hem; hij dacht dat ik ziek was. Zijn begeleiders

hebben hem vaak moeten uitleggen dat ik niet ziek was,

maar dat het voor iedereen beter en veiliger was. Het besluit

om een tijdje geen bezoek toe te laten vond ik heel

verstandig. Als instelling ga je tot het uiterste om het risico

te verkleinen. Niet alleen voor de bewoners, maar ook voor

de medewerkers. Ik heb veel respect voor hen. Wat zij deze

maanden hebben gedaan, is fantastisch. Petje af voor hen!’

‘Leon en ik hebben elkaar ruim drie maanden niet ontmoet.

Gelukkig was er wel veel contact. We spraken elkaar veel

via beeldbellen en de telefoon. En ik maakte pakketten

voor de hele woning. Bijvoorbeeld met ingrediënten om

zelf een zalmsalade te maken. Zo konden ze iets doen én

er samen van genieten. De filmpjes die ik vervolgens via de

begeleiders kreeg, waren fantastisch. Daar genoot ik van!

Toen de eerste versoepeling kwam en ik op bezoek mocht

komen, heb ik veel overlegd met de begeleiders. Ik

realiseerde me dat het lastig was om elkaar achter een

scherm te zien. Dat zou Leon niet goed begrijpen. En ik

vroeg mij af wat het na mijn vertrek teweeg zou brengen

op de groep. Welke onrust brengt het voor iedereen met

zich mee? Daar zou mijn zoon niets mee opschieten en ik

besloot nog niet langs te gaan. Toen we elkaar uiteindelijk

weer zagen, zonder scherm, was dat als vanouds. Terwijl ik

mijn best deed mijn tranen in te houden, vroeg Leon

opgewekt of ik wel sigaretten voor hem had meegebracht.’

‘ TOEN WE ELKAAR UITEINDELIJK

WEER ZAGEN, WAS DAT ALS

VANOUDS.’

– ELS DE WIT, MOEDER VAN LEON


1.4 Werken ten tijde van coronaWe zijn trots op de manier waarop medewerkers de

schouders er onder zetten. Hoe zij blijven zoeken naar

mogelijkheden om samen met cliënten en ouders zo veel

mogelijk het gewone leven vorm te geven. We realiseren

ons dat we veel van medewerkers vragen en dat zij naast

de zorg voor cliënten ook thuis hun zorgen hebben voor

zichzelf en hun naasten.

Om medewerkers te ondersteunen in deze lastige tijden

biedt ASVZ een aantal mogelijkheden aan waar zij hun

verhaal kunnen delen en ondersteuning kunnen krijgen:

• Een corona live blog waar medewerkers de juiste

informatie kunnen vinden

• Een site waar diverse coaches van binnen en buiten

ASVZ hulp aanbieden in de vorm van een luisterend oor,

even stoom afblazen, te praten over angsten,

onzekerheid etc. We zien dat medewerkers met 1-2

gesprekken met een coach weer vooruit konden.

• Een e-learning rondom het coronavirus, vooral in de

eerste helft van 2020 toen nog veel onbekend was erg

nuttig. Een podcast rondom thuiswerken waarin

medewerkers ervaringen en tips horen. In 2021 komt er

een uitgave van Inzet, het themamagazine voor

professionals, over de ervaringen en geleerde lessen

van corona.

• Een coronatelefoon waar medewerkers tijdens

werkdagen en in het weekend vragen kunnen stellen

over inzetbaarheid, beschermingsmiddelen, quarantaine,

testen etc. En soms ook gewoon een luisterend oor om

collega’s een hart onder de riem te steken.

Maar belangrijker dan dit is de ondersteuning van collega’s

en de leidinggevenden. We zijn blij dat we meewerkend

teamleiders hebben, die goed zien wat er speelt en nodig

is. Medewerkers zijn tevreden over de manier waarop

ondersteunende diensten te hulp schieten. In de logistiek

van de beschermingsmiddelen, het realiseren van

coronatelefoonlijnen voor vragen en het ondersteunen van

medewerkers en cliënten, de extra instructies of het

meewerken op locaties.

1.5 NachtzorgOp alle gebieden wordt rekening gehouden met het

coronavirus. Medewerkers van de nachtzorg komen tijdens

hun dienst in veel verschillende locaties. Dat betekent dat

vanaf het begin van de coronaperiode preventieve

maatregelen zijn genomen om verspreiding van het

coronavirus te voorkomen. Onderling werden zoveel

mogelijk vaste locaties verdeeld om ‘kruisbesmetting’

zoveel mogelijk te beperken. Medewerkers nachtzorg zijn

al vrij snel persoonlijke beschermingsmiddelen gaan

gebruiken. Om herkenbaar te zijn voor cliënten werd

gebruik gemaakt van doorzichtig plastic hoofdkappen en

bij gebruik van mond/neuskappen werd een foto op de

borst geplakt om toch herkenbaar te zijn voor cliënten.

Ook is er een noodscenario opgesteld voor het geval dat

er veel medewerkers zouden uitvallen door corona. Dan

zouden in eerste instantie de nachtzorgteams uit de

verschillende regio’s dat onderling opvangen. Gelukkig is

dat niet nodig geweest.

Net zoals voorgaand jaar is doorgegaan met het

informeren van ouders/verwanten over de werkwijze van

de nachtzorgteams. In de AanZet, het magazine van ASVZ

kan je zien hoe een avond bij de nacht er uit ziet.

Meer weten? Bekijk de film op onze website: www.asvz.nl/

filmnachtzorg

https://bij.asvz.nl/my.policy

https://www.asvz.nl/media/170059/aanzet-2-2020.pdf

https://www.asvz.nl/actueel/hoe-werkt-de-nachtdienst-van-asvz/

https://www.asvz.nl/actueel/hoe-werkt-de-nachtdienst-van-asvz/


Positief Negatief

Effectiever vergaderen Combinatie van werken en zorgen voor gezin zorgt voor stress

Meer creativiteit in oplossingen Fysiek contact wordt gemist

Minder reisbewegingenHet gemis van familie, vrijwilligers voor cliënten drukt mentaal op medewerkers

Betere bereikbaarheid collega’s Ervaren gebrek aan beschermingsmiddelen

Collegialiteit: samen oplossingen bedenkenNiet iedereen houdt zich aan alle coronamaatregelen; levert soms spanningen op

Crisis zorgt voor saamhorigheid; samen doen Communicatie in beginperiode was niet optimaal

Goede informatievoorziening op portaalInspraak van teamleiders bij vertaling van coronabeleid naar de praktijk kan beter

Samenwerking wonen dagbesteding versterkt Medewerkers dagbesteding missen hun ‘eigen’ team

Faciliteren van goede thuiswerkplek met ICT voorzieningen en beteren ICT voorzieningen op de woningen ter ondersteuning van beeldbellen

1.6 Afstand houden en dichtbij blijvenDe afgelopen jaren hadden we juist de sectoren kleiner

gemaakt, om passend bij onze visie ook medewerkers

voldoende nabijheid en ondersteuning te bieden bij hun

werk. Managers en orthopedagogen die anders op de

locaties komen waren nu veelal thuis aan het werk. Hoe

zorgen we dan toch voor de goede ondersteuning? Door

aandacht en ondersteuning te bieden, op een andere

manier. Zo zijn er managers die elke dag de locaties even

bellen, zeker in tijden dat het spannend was. Een kaartje,

briefje, cadeautje om een hart onder de riem te steken.

Maar ook door te kijken hoe je wel contact kan houden,

bijvoorbeeld digitaal of elkaar buiten tijdens een

wandelingetje ontmoeten. Verschillende IP- besprekingen

en zorgoverleggen hebben digitaal plaatsgevonden Digitaal

overleggen is anders, maar ook dan kan je aandacht en

ondersteuning bieden. En het kan ook heel effectief zijn.

Medewerkers konden gebruik maken van ‘vergadertenten’

buiten op sommige terreinen.

1.7 Raadpleging medewerkersIn een achterbanraadpleging van de OR is gevraagd naar

hoe medewerkers het werk ervaren in deze tijden van

corona. 39 teams hebben gereageerd. De medewerkers

reageren overwegend positief. Ze zijn positief over de inzet

van dagbesteding op de woning en de communicatie

tussen wonen en dagbesteding. Hieronder een opsomming

van de ervaringen.

Vasthouden/verbeteren Hoe doen we dit

Coronaportaal goed in blijven zetten: alert zijn op actualiteit en liveblog goed bijhouden

Indeling coronaportaal aanpassen en oude informatie

verwijderen. Aandacht voor snel actualiseren

Zorgen voor duidelijke communicatielijnen en een duidelijke route van besluitvorming

Van regie naar adviesgroep. Samenstelling aangepast. Raad

van bestuur besluit, daarna via managers en teamleiders naar

de locaties toe

Zorgen voor voldoende beschermingsmiddelen en deze op passende wijze beschikbaar maken en houden

Er zijn ruim voldoende beschermingsmiddelen. Er is een

ondersteuningsteam voor uitleg, vragen

Kaders opstellen voor thuiswerkenTweede helft 2020 is kader thuiswerken opgesteld incl.

vergoeding

Meer bekendheid geven aan mogelijkheden voor (mentale) ondersteuning

Er is een portaalpagina waarin verschillende mogelijkheden

voor mentale ondersteuning te vinden zijn. Van coaches, tot

e-learnings tot externe ondersteuning

Op sectoren teamniveau, samenwerken op afstand blijven evalueren

Leidinggevenden en organisatie hebben aandacht voor

medewerkers: telefoontje naar de locaties, een filmpje, kaartje,

een presentje en digitale ronde tafelgesprekken met

medewerkers zijn ingezet


Naast de achterbanraadpleging heeft ASVZ in juli een

onderzoek uitgezet bij de medewerkers over de ervaringen

tijdens de coronacrisis (respons 37%). Medewerkers

hebben dit onderzoek erg gewaardeerd. We hebben de

resultaten op sectorniveau teruggekoppeld. Uit het

onderzoek blijkt dat medewerkers trots zijn op de

inspanningen die we, tijdens de eerste coronapiek, met

elkaar hebben gedaan voor de cliënten, hoe we met elkaar

samenwerken, snel schakelen en flexibiliteit tonen.

De volgende punten kwamen naar voren om aandacht voor

te houden.


1.8 Voorzichtig zijn, voorzichtig blijvenOm te voorkomen dat de piek van besmettingen hoog zou

zijn in het najaar, met grote risico’s voor de gezondheid van

cliënten en medewerkers, is ASVZ streng gebleven als het

gaat om de dagbesteding. We hebben kleine bubbels van

twee woningen gemaakt waarmee dagbesteding op locatie

mogelijk werd. Meer inmenging van verschillende groepen

vonden we niet verstandig. Er werd ook weer meer

dagbesteding buiten het terrein mogelijk (wel met eigen

groep). Maar we verwachten nog zeker tot in het najaar van

2021 met alternatieve vormen van dagbesteding te werken.

De geleerde lessen vanuit coronatijd nemen we mee. Net

als voor alle mensen in Nederland zien we dat er

verschillende reacties zijn vanuit cliënten op het

thuiswerken:

• Cliënten die meer rust als prettig hebben ervaren, die

beter in hun vel zitten door minder overgangen en een

lager tempo, nabijheid van vaste woonbegeleiders

• Cliënten voor wie het bij de start wel even lekker was,

even terugschakelen, maar voor wie daarna de verveling

en onderprikkeling zorgde voor meer onrust en/of

eenzaamheid.

• Cliënten die nieuwe talenten ontdekt hebben doordat ze

andere activiteiten deden. Maar ook hebben cliënten

ontdekt wat ze niet leuk vonden.

• Cliënten die hebben ervaren hoe belangrijk het werk/

dagbesteding voor ze is. Het merendeel van de cliënten

(74% van de cliënten uit ervaringsonderzoek) gaat liever

vandaag dan morgen terug naar hun oude werkplek.

De individuele ervaringen van cliënten en medewerkers zijn

de basis om te komen tot een nieuwe inrichting van de

dagbesteding. Deze willen we juni 2021 gereed hebben

zodat iedereen weet hoe de dagbesteding er in het najaar

uit komt te zien (mits de maatregelen dit toestaan).

De informatievoorziening is verbeterd, de website voor

ouders/cliënten is goed gevuld. Er staat een wekelijks

overzicht met besmettingen op de website.

De communicatie en besluitvormingslijnen zijn

aangescherpt. Sneller reageren op maatregelen is niet

altijd mogelijk omdat we na een persconferentie nog

wachten op de invulling van de richtlijnen (vanuit RIVM,

VGN) voordat besluiten genomen kunnen worden.

Door de coronamaatregelen zien we hoe belangrijk goede

hygiëne is. De aandacht voor goede handhygiëne is enorm

toegenomen. Naast de filmpjes, posters en richtlijnen

kregen teams bezoek van een verpleegkundige die

instructie en tips gaf. Dat werkte goed. We zien dat de

aandacht voor hygiëne ook andere positieve gevolgen

heeft. De griep kwam minder vaak voor. Uitbraken van het

noro virus zijn afgelopen jaar minimaal geweest.

Het gestegen bewustzijn van het belang van goede

hygiëne moeten we zien vast te houden. Belangrijk daarbij

is ook om de verbinding te leggen naar andere

onderwerpen van de persoonlijke hygiëne (persoonlijke

hygiëne is bij 35% van de cliënten een ernstig/zeer ernstig

risico). De infectiepreventie commissie komt hiervoor met

een plan, gebruikmakend van alles wat er al is. Zoals het

Hygiëne-filmpje, de poets app, de ‘even tijd voor veiligheid’

onderwerpen op het portaal, de hygiëne audits etc.

1.9 Vrijwilligers Het vrijwilligersbezoek is afgenomen tijdens de

coronaperiode. Door de coronamaatregelen zijn bezoeken

aan de woonlocaties minimaal tot onmogelijk geweest. Met

de locatie moest worden bekeken of en hoe het bezoek

kon plaatsvinden. Dat kon soms onder strikte voorwaarden

en alleen aan individuele cliënten.

De vrijwilligerscoördinatoren hebben nieuwsbrieven

verstuurd om contact te houden met de vrijwilligers. Zo

werden zij ongeveer eens in de drie maanden, of eerder als

daar aanleiding toe was, op de hoogte gehouden van de

ontwikkelingen en richtlijnen. Op verzoek van veel locaties

is het aanmeld en registratiesysteem voor vrijwilligers

aangepast en daardoor gebruiksvriendelijker. De tijd tussen

aanmelding of aanvraag voor een vrijwilliger is hiermee

verkleind. Op deze manier zijn cliënt en vrijwilliger bij elkaar

te brengen.

Niet alleen cliënten hebben ‘hun’ vrijwilliger gemist. Ook

medewerkers missen de bezoekjes en activiteiten van

vrijwilligers.

https://www.youtube.com/watch?v=j1DMa0ZaMCw

Vraaggesprek met Jeroen en Henk over corona.

Jeroen is voorzitter van de Sectorale Cliëntenraad Midden

en West Brabant en Dordrecht. Hij woont in Breda en werkt,

via Ateagroep, bij Bosch.

Henk woont in Rotterdam en is werkzaam in het restaurant

van een zorgcentrum. De coronaperiode heeft heel veel

impact op cliënten. Henk en Jeroen vertellen hoe ze deze

periode, tot nu toe, hebben ervaren.

Henk:

‘De eerste drie maanden zat ik binnen. Ik kon niet werken in

het zorgcentrum, dus moest ik naar dagbesteding op de

woning. Daar heb ik veel discussie over gehad: “Waarom

moet ik binnenblijven? Als ik voorzichtig ben kan ik toch

gewoon naar buiten?” Ik ben graag buiten en ga graag naar

de kroeg. Dus dat was ingewikkeld. Soms ben ik ook, tegen

de regels in, weg gegaan. Ik voelde me gevangen.’

Jeroen:

‘De eerste golf was als een donkere wolk. We zagen de

lijkwagens en hoorden dag en nacht sirenes. Binnen blijven

voelde veilig, maar het was ook angstig. Nadat ik langzaam

weer aan het werk ging, kregen mijn ouders corona en ook

een begeleider. We moesten in quarantaine. Daar hebben

we van geleerd om nog meer afstand te houden en dat er

maar een beperkt aantal mensen in de woonkamer mag zijn.

Nu we het meer samen doen en er onderling overleg is

tussen begeleiders en cliënten voelt het fijner en is het ook

makkelijker om je aan de regels te houden.’

Henk:

‘Ik ben zelf ook besmet geweest, was vermoeid, had

mindere reuk en had er echt wel last van. Doordat je het zelf

krijgt, merk je waarom het belangrijk is om afstand te

houden en je handen te wassen. Ik heb in quarantaine

gezeten en ben twee weken mijn kamer niet uit geweest.

Begeleiders kwamen binnen in van die pakken. Ze konden

me geen knuffel geven.. Het was echt een vervelende

ervaring, het voelde onmenselijk en wat voelde ik mij alleen.

Maar het kan denk ik niet anders.’

Jeroen:

‘Cliënten onderling hebben app-groepen opgestart.

Medebewoners zijn boos dat het zo lang duurt. Dat vind ik

zelf ook wel lastig. Ik praat er veel over met mijn teamleider,

om de moed er in te houden. In het begin was er geen

huiskameroverleg, de teamleider bezocht cliënten

individueel, nu is er veel overleg via de telefoon, ook tussen

cliënten onderling. We kijken wat zowel de cliënt als de

begeleider aan kan. De begeleiding wil daarin schakelen, ze

kijken wat de behoefte is van cliënten. We moeten

voorkomen, dat naast de coronaramp er nog een stille ramp

gebeurt: die van een tekort aan menselijke contacten.’

1.10 Werken aan kwaliteitTijdens de coronaperiode zien we dat sommige

kwaliteitsinstrumenten minder gebruikt worden (o.a. audits

en quickscans). Dit geeft ons aanleiding om in 2021 te

toetsen wat de meerwaarde is van de kwaliteits-

instrumenten binnen ons kwaliteitsmanagementsysteem.

Na de evaluatie maken wij op wat dat betekent voor de

inrichting van ons kwaliteitsmanagementsysteem.


2.1 Zorginhoudelijke koersDe afgelopen 30 jaar heeft ASVZ gewerkt aan de

ontwikkeling van Triple-C als orthopedagogisch

behandelmodel. We zijn trots op wat we met Triple-C

bereikt hebben, maar we nog lang niet klaar. Om het

Triple-C behandelmodel te versterken en meer methodisch

en gecoördineerd uit te voeren zijn wij gestart met een

Triple-C Werkplaats waarbij alle expertise rondom Triple-C

is gebundeld. Met coaching en programmalijnen helpen we

medewerkers, teams en systemen om met Triple-C te

werken zoals het bedoeld is.

We hebben door corona minder systeemtrainingen en

casuïstiek besprekingen kunnen doen dan we gewild

hadden. Ook externe trainingen hebben in 2020 beperkt

plaatsgevonden. Wel zijn in 2020 veertien medewerkers

gestart met de specialistische leergang Triple-C. 214

medewerkers hebben de e-learning Triple-C gevolgd

(2019: 230).

De programmalijnen Triple-C zijn in 2020 uitgewerkt. Aan

deze programmalijnen willen we een certificering koppelen

met onderhoudsmomenten. Op deze manier borgen we het

Triple-C behandelmodel in de dagelijkse praktijk. Voor mede-

werkers heeft een training Triple-C zo nog meer waarde.

Ervaringen van cliënten met Triple-C is de afgelopen jaren

een belangrijk element geworden bij (systeem)trainingen

en informatie delen over Triple-C. Er zijn twee nieuwe

ervaringsdeskundigen geworven op het gebied van

Triple-C. Er is een folder voor cliënten waarin we in

eenvoudige taal uitleggen wat begeleiding volgens Triple-C

inhoudt. In 2020 hebben we gewerkt aan het derde

Triple-C boek wat in 2021 uitkomt.

Naast Triple-C maken we voor EVMB (ernstige

verstandelijke en meervoudige beperkingen) cliënten sinds

2016 gebruik van de LACCS-methodiek. Bij LACCS gaat

het om een ‘goed leven’ voor mensen met EVMB. Dat kun

je bereiken door te werken aan vijf leefgebieden:

Lichamelijk welzijn, Alertheid, Contact, Communicatie en

Stimulerende tijdsbesteding. 118 medewerkers hebben in

2020 de e-learning over LACCS gevolgd (in 2019: 184).

Daarnaast is gewerkt aan een beleid van de manier waarop

we LACCS binnen ASVZ willen vormgeven. Op basis hiervan

gaan we in 2021 de leergang EVMB voor medewerkers

herzien.

Op de Lena BlokWoutsstraat werken ze met de LACCS-methodiek.

Klein denken maakt een GROOT verschil’

Vaak wonen cliënten een groot deel van hun leven bij ASVZ,

ook als ze ouder worden. Hoe verandert onze zorg als

mensen met een verstandelijke beperking op leeftijd zijn?

Tijd voor een kop koffie op de Rotterdamse Lena Blok-

Woutsstraat. ‘We moedigen mensen aan om zelf keuzes te

blijven maken.’

‘Hé Jacqueline, welkom thuis!’ Met een stralende lach en

vrolijke geluiden komt Jacqueline (67) de woonkamer

binnen. Ze parkeert haar rollator en wijst blij naar Anouk

(23), haar begeleider. Aan het bezoek laat ze trots haar

zilveren ketting zien. Anouk grijnst. ‘Jacq is vaak vrolijk na

dagbesteding. En ze houdt van sieraden, zoals je ziet.’

Op de Rotterdamse Lena Blok-Woutsstraat woont

Jacqueline samen met vijf anderen met een matige tot

ernstige verstandelijke beperking. De twee-onder-een-

kapwoning ligt middenin de wijk Prinsenland. In huis heeft

iedereen een eigen kamer met badkamer.


2. Onze kijk op zorg

Bij ASVZ geloven we dat iedereen zijn eigen krachten en talenten heeft. Die eigen krachten en

talenten van cliënten, hun familie en hun netwerk zijn het vertrekpunt van onze ondersteuning.

Met een open blik kijken we naar wat wél kan. En dat pakken we samen aan.

https://www.asvz.nl/media/170149/triplec__januari_2021-klein-bestand.pdf


Doordeweeks gaan de meesten naar het dagcentrum, twee

deuren verderop. ‘De jongste bewoner is eind veertig.

Jacqueline is met haar 67 jaar de oudste – én een van de

actiefste!’

Tovertafel

Jacqueline praat niet, dus voert de enthousiaste Anouk het

woord. ‘Onze zorg is vooral gericht op beleving’, zegt ze. ‘Het

niveau van de bewoners is vergelijkbaar, maar iedereen is

anders. Dat betekent dat je vooral één-op-één-contact hebt.’

In de woonkamer – groene gordijnen, houten meubels, open

keuken – is de sfeer rustig en huiselijk. ‘Toen we deze

woning inrichtten, hebben we goed gekeken naar wat past

bij onze bewoners’, vertelt Anouk. Ze wijst naar de telefoon

met draaischijf, de prentenboeken en het blok Sunlight-zeep

in felgele verpakking. ‘We hebben bijvoorbeeld gezocht naar

‘ouderwetse’ spullen. Zo voelen ze zich meer thuis.’ Toch zijn

in huis ook moderne snufjes te vinden. De Tovertafel

bijvoorbeeld, een kastje aan het plafond met een beamer die

naar beneden schijnt. Bewoners kunnen er digitale spellen

mee spelen door met hun handen over tafel te vegen.

‘Jacqueline vindt dat fantastisch, vooral het spel met de

ballonnen.

‘Onze zorg is gericht op beleving’

Zelf doen

Anouk loopt naar de keuken. ‘Jackie, wil je een kop koffie?’

De vrouw komt aanschuifelen, steunend op het kookeiland.

Haar begeleider zet de koffiepot voor haar neer en

Jacqueline schenkt zelf haar beker in. ‘Vaak is het bij oudere

mensen verleidelijk om alles voor hen te doen’, zegt Anouk.

‘Maar zodra je een taak eenmaal van iemand overneemt,

verliest de cliënt zijn vaardigheid. Dan wordt hij afhankelijker

en gaat hij sneller achteruit. Daarom kijken we altijd wat wél

kan en moedigen we mensen aan om dingen zelf te doen.’

Dat ‘zelf kiezen’ zit vaak in kleine dingen. Anouk pakt een

map met uitgeprinte foto’s van maaltijden en etenswaren.

‘Als we het weekmenu maken, pakken we twee plaatjes

eruit en laten een bewoner kiezen wat hij graag wil eten.

Mensen kiezen ook zelf hun broodbeleg. En Jacqueline helpt

graag met koken, bijvoorbeeld door in de pan te roeren.’

Lift

Als we naar boven lopen, laat Anouk zien wat ASVZ heeft

gedaan om de woning geschikt te maken voor de oudere

cliënten. Langs de muren van de gang loopt bijvoorbeeld

een steunbalk, de trappen kunnen worden afgesloten met

een schuifdeur. ‘Zo is de kans kleiner dat mensen vallen als

ze ’s nachts dwalen.’ Het team deed onlangs een vijfdaagse

training bij ouderenadviseur Monique de Bree van ASVZ. Zij

coacht teams van woningen waar oudere cliënten wonen.

Monique: ‘Mensen met een beperking worden op dezelfde

manier ouder als anderen, maar het verouderingsproces

begint eerder: als ze veertig tot vijftig jaar zijn. Ze zien, horen

of proeven minder, of krijgen dementie. Belangrijk om te

weten, want dat verklaart waarom een cliënt zich anders kan

gedragen dan je gewend bent.’

Ballonnen

De koffie is op. Tijd voor de Tovertafel! Op de eettafel

verschijnen bewegende ballonnen, die Jacqueline met haar

hand terugkaatst. Telkens als een ballon knapt, schatert de

vrouw het uit. Vol enthousiasme gaat ze op in het spel. Dan

gebaart ze dat Anouk naast haar moet komen zitten. ‘Je ziet

het al’, lacht die: ‘Ook zonder woorden laat Jacqueline

precies weten wat ze wil!’

HouVastHouVast is ontwikkeld voor gezinnen van ouders met een

licht verstandelijke beperking en stelt hen in staat om

kinderen, met hulp van hun netwerk, veilig en ‘goed

genoeg’ groot te brengen. De orthopedagogen

pedagogische gezinsondersteuning en jeugd en

gezinsprofessionals zijn de afgelopen jaren geschoold in

deze methode. Zij ondersteunen de teams bij het inzetten

van de methodiek. In iedere regio ondersteuning thuis zijn

daarnaast een orthopedagoog en gezinsprofessional

gestart met de training videobehandeling voor ouders met

een verstandelijke beperking (VIPP-LD).


2.2 Identiteit en zingeving Ieder mens kijkt met zijn eigen ogen de wereld in. En

iedereen heeft daar een eigen beleving bij. Daarom heeft

iedereen een ‘levensbeschouwing’. Om een betekenisvol

leven te ervaren is het belangrijk dat cliënten hun

beschouwing op het leven ontdekken en ervaren.

Begeleiders en geestelijk verzorgers ondersteunen cliënten

hierbij. We zien dat medewerkers het soms lastig vinden

om in gesprek te gaan over identiteit, zingeving,

levensvragen. Deskundigheidsbevordering rondom dit

thema verdient aandacht. Er is een toolbox identiteit en

zingeving. In 2020 hebben 30 medewerkers de e-learning

rondom het christelijk geloof gevolgd en 23 medewerkers

de e-learning rondom de islam. De identiteitscommissie

van de protestants christelijke locaties heeft werkvormen

verstuurd aan de locaties voor pasen, valentijnsdag,

hemelvaart, pinksteren en kerst. Cliënten en medewerkers

van ASVZ hebben samen een kerstfilm gemaakt. De

scenes in de film zijn door cliënten verzonnen en

geïnspireerd op het kerstverhaal.

2.3 InnovatieICT en technologie is niet meer weg te denken uit ons

leven. Ook binnen ASVZ zijn er vele innovatieve

ontwikkelingen. Om de verbinding tussen deze initiatieven

en de reeds bestaande applicaties voor de zorg en

ondersteuning te versterken zijn we in 2020 gestart met

een stuurgroep informatisering.

De coronacrisis heeft er aan bijgedragen dat we veel meer

gebruik zijn gaan maken van digitale hulpmiddelen. Alle

vergaderingen vinden online plaats (via Teams), zo ook

zorgbesprekingen of contacten met cliënten (beeldbellen).

En ook het contact met familie vond in 2020 voor een deel

via de digitale snelweg plaats.

Dat ging zeker niet altijd soepel. Om goed digitaal te

kunnen werken zijn goede verbindingen een vereiste.

Medewerkers en cliënten geven beiden aan dat het hier op

de locaties van ASVZ nog wel eens aan ontbrak. Maar ook

de inhoudelijke ondersteuning aan cliënten en

medewerkers over het werken met teams, of het

beeldbellen met familie kan beter. Want uit de ervaringen

blijkt dat als we eenmaal weten hoe het moet, er ook

voordelen zitten aan deze manier van werken.

Het zou mooi zijn om voor 2021 een service te starten

waar cliënten en medewerkers ondersteund worden in het

digitaal werken. Cliënten zijn nu nog te vaak afhankelijk van

begeleiders die het ook niet altijd weten.

SmartWorkDit is de overkoepelende ‘digitale snelweg’ (schil over de

applicaties) om het werk voor medewerkers in de zorg te

vergemakkelijken. Hiermee verminderen we de

administratieve lastendruk. In 2020 zijn de eerste pilots

uitgevoerd met daarin de dagrapportage en incident

meldingen. Voor 2021 breiden we het aantal pilot locaties

uit naar vijftien en zullen ook nieuwe registraties worden

toegevoegd. De pilot evalueren we in het derde kwartaal

2021 en afhankelijk daarvan maken we de vervolgkeuzes.

Elektronisch cliëntendossierIn 2020 hebben we van de ICT leverancier vernomen dat

de huidige versie van het elektronische cliëntendossier dat

we binnen ASVZ gebruiken, naar de toekomst toe niet

meer ondersteund gaat worden. Dit betekent dat we als

ASVZ onderzoeken wat de opvolger wordt van het huidige

elektronisch cliëntendossier. In 2021 willen we als ASVZ

deze keuze maken en starten met de voorbereidingen van

een overgang.

TechlabIn februari 2020 is het techlab opgericht. Het techlab kan

ondersteunen bij vragen van cliënten en medewerkers om

zorg te verbeteren en toekomstbestendig te maken met

behulp van technologie.

Het techlab kan woon- en dagbestedingsgroepen helpen

om cliënten zelfredzamer te maken, en medewerkers hun

eigen werkzaamheden te verlichten. In ontwikkeling is een

fysieke dagbestedingsplek waar het techlab en Eureka

samen met cliënten een innovatiewerkplaats realiseren.

BeeldzorgBij beeldzorg hebben cliënten en zorgverlener op afstand

contact met elkaar via een beeldscherm en een camera.

Voor de coronacrisis zetten we beeldzorg in als aanvulling

op het persoonlijk contact. Het afgelopen jaar is beeldzorg

veel vaker ingezet.

https://www.youtube.com/watch?v=4EMByzkki-4

We zien dat het aantal gebruikers van beeldzorg is

verdubbeld in 2020. 2.088 cliënten maken nu gebruik van

beeldzorg. Dit doen ze op twee manieren.

Zo zijn er begeleiders die via beeldzorg de zorg en

dienstverlening voortzetten. Zeker in de eerste golf toen

thuisbezoeken zeer beperkt plaatsvonden is dit vaak

ingezet. Later in het jaar is het vaker een combinatie

geworden van huisbezoeken in combinatie met een

beeldzorg afspraak. 600 cliënten maken hier gebruik van.

Daarnaast zijn er circa 1.400 cliënten die gebruik maken

van de beeldzorg centrale. Je kan dan 24 uur per dag

contact hebben met een begeleider van de centrale.

Cliënten die bij ASVZ wonen gebruikten beeldzorg ook als

ze in quarantaine moesten. Ze konden dan toch vanuit hun

slaapkamer samen met hun medebewoners eten.

Esther de Vogel-Keck, teamleider Ondersteuning Thuis:

‘Met de iPad in de hand liepen cliënten door hun huis om te

laten zien hoe netjes en schoon het was. Een dementerende

cliënt met het syndroom van Down reageerde onverwacht

positief op het maken van muziek via beeldzorg. Sommige

cliënten bleken zelfs makkelijker hun verhaal te vertellen.

Dit laatste voorbeeld laat zien dat beeldzorg meer dan

praktische voordelen biedt’. Esther vertelt in onderstaand

filmpje over de ervaring met beeldzorg in de Drechtsteden.’

Eureka! Innovaties op het gebied van zorgtechnologieEureka is het expertisecentrum van ASVZ op het gebied

van zorgtechnologie. Eureka kijkt en onderzoekt welke

technologische toepassingen helpen om de kwaliteit van

leven van cliënten te verbeteren. De uitleenservice van

Eureka is een perfecte manier om cliënten op een

laagdrempelige manier kennis te laten maken met nieuwe

innovaties.

Ten tijde van corona zagen we de aanvragen voor materiaal

toenemen. Locaties hebben gebruik gemaakt van de tijd

die er was om de zorgrobot, het robot huisdier of het

interactieve scherm uit te proberen.

Eureka geeft ook scholingen en workshops om mensen

kennis te laten maken met de zorg en hoe technologie

helpend kan zijn. In 2020 is het excellentieprogramma

zorgtechnologie, in samenwerking met het ROC Da Vinci

College van start gegaan. In dit programma ontwikkelt

ASVZ samen met studenten zorgtechnologische

toepassingen voor bewoners en medewerkers van ASVZ.

2.4 OnderzoekASVZ stimuleert en faciliteert wetenschappelijk (praktijk)

onderzoek. Dit gebeurt o.a. in samenwerking met de

universiteit Tilburg, VU Amsterdam en Erasmus universiteit.

Een mooi voorbeeld van het delen van de kennis is de

samenwerking tussen ASVZ en zorgorganisaties Trajectum

en Pluryn op verzoek van een aantal zorgkantoren in het

PRO project. Het is een samenwerking ten behoeve van de

begeleiding van mensen met een beperking die in een

uitzichtloze situatie verblijven en vaak al door meerdere

instellingen zijn gezien. Er wordt wetenschappelijk onderzoek

gedaan op drie, onderling sterk samenhangende terreinen:

cliënten en hun verwanten, begeleiders, en organisaties.

In 2020 is een wetenschappelijk onderzoek gestart vanuit

de Erasmus universiteit om te kijken wat de effecten zijn

van het aanbieden van een harmonica voorziening zoals de

Break. In de Break bundelen verschillende zorgorganisaties

(waaronder ASVZ) de krachten om jeugdigen tijdelijke

ondersteuning op maat te bieden, zodat zij thuis kunnen

blijven wonen.

Meer informatie en een overzicht van alle onderzoeken is te

vinden in het bestuursverslag.


https://www.asvz.nl/actueel/excellentieprogramma-zorgtechnologie/

https://www.asvz.nl/actueel/excellentieprogramma-zorgtechnologie/

https://www.asvz.nl/media/170349/asvz-bestuursverslag-2020.pdf


3.1 Ervaringsdeskundigen Bij ASVZ zijn steeds meer cliënten die hun eigen ervaringen

inzetten. Zij vertellen onder andere aan persoonlijk

begeleiders in opleiding hoe zij het vinden om begeleiding

te krijgen, en over wat werkt en wat niet werkt. ASVZ

beseft dat de kracht en het effect van de kennis die

ervaringsdeskundigen overbrengen groot is. We vinden het

belangrijk om het mogelijk te maken dat dit (steeds meer)

gebeurt. Want goed naar elkaar luisteren en leren van

elkaar draagt bij aan de kwaliteit van de zorg. Persoonlijk

begeleiders in opleiding geven aan dat zij onder de indruk

zijn van de verhalen die zij van de ervaringsdeskundigen te

horen krijgen.

Onderwerpen die door ervaringsdeskundigen besproken

worden zijn bijvoorbeeld mediawijsheid, het individueel plan,

informatie over en aandacht voor LHTBI (de afkorting

LHBTI staat voor lesbische vrouwen, homoseksuele

mannen, biseksuelen, transgender- en intersekse

personen). Er zijn vier gastlessen over middelengebruik

gegeven met ervaringsdeskundigen. In de stuurgroep

kwaliteit & veiligheid heeft een ervaringsdeskundige het

onderwerp mediawijsheid toegelicht.

In 2020 is het aantal ervaringsdeskundigen toegenomen

tot ongeveer 30 personen. Vijf nieuwe ervaringsdeskun-

digen zijn een leertraject gestart om de rol als ervarings-

deskundige te onderzoeken en te versterken. Dit is een

heel proces wat voor iedereen verschillend is. Het is een

leertraject op maat.

De vraag naar inbreng van ervaringsdeskundigen vanuit de

organisatie neemt toe. Het coördinatiepunt voor

ervaringsdeskundigen zorgt voor een goede afstemming

en inzet.

Henk woont op LBW26 en Kitty is de teamleider van

deze woning. Henk is de ervaringsdeskundige binnen

het thema Social Media en MediaJungle en Kitty is de

coach hierbij.

‘Wij zijn onderdeel van het “Wist je dat team”. Dat is een

team van ervaringsdeskundigen en coaches dat binnen

Carante Groep onderwerpen bespreekbaar maakt bij

begeleiders en cliënten. De onderwerpen zijn zaken die

ASVZ en de ervaringsdeskundigen belangrijk vinden.

Het onderwerp waar we nu mee bezig zijn is social media.

Iedereen heeft te maken met social media. Denk maar aan

Facebook, Instagram, Whatsapp. Maar ook dating sites en

nog veel meer. Hoe werkt dit nu allemaal, wat kan je ermee,

wat is er leuk aan, maar ook wat zijn de gevaren?’

Sharnely woont op de Vrijheidsakker in Barendrecht.

En is ervaringsdeskundige bij ASVZ.

In gesprek

‘Ik word regelmatig ingezet als ervaringsdeskundige. Dan

kijk ik samen met mijn coach waar ik naar toe kan gaan. En

wat ik het beste kan vertellen over mijn ervaring. Zo ga ik

bijvoorbeeld naar de leergangen voor persoonlijk

begeleiders. Dan ga ik in gesprek met de leerlingen over wat

ik belangrijk vind aan een persoonlijk begeleider. En wat ik

belangrijk vind in de manier waarop ze naar mij luisteren en

hoe ze met me omgaan.’

Begrip

‘Het is voor mij heel belangrijk dat begeleiders naar me luis-

teren. En niet alleen luisteren, maar ook proberen te begrijpen

wat ik zeg. Ik zeg niet altijd gelijk wat ik bedoel. Dus vind ik

het belangrijk als begeleiders doorvragen en niet gelijk uitgaan

van het eerste antwoord wat ik geef. Dit doe ik niet alleen

voor mezelf, maar ook voor andere cliënten. Want ik denk

dat iedereen het fijn vindt dat er naar hen geluisterd wordt.’

Van elkaar leren

‘Ik ga soms ook mee naar een teamdag. Begeleiders

kunnen me dan vragen stellen. Hier kunnen ze van leren.

Bijvoorbeeld op welke manier kom je afspraken na, wat doe

je wel of niet. Maar vooral: zie mij als mens. Ik wil niet als

een klein kind behandeld worden. Ik hoop dat wat ik doe

iets betekent voor andere cliënten. Ik kan het vertellen, maar

niet alle cliënten kunnen dat.’

3. Versterken positie cliënt


3.2 MedezeggenschapASVZ heeft een Centrale CliëntenRaad (CCR) die bestaat

uit cliënten en verwanten. Verder zijn er sectorale raden

cliënten en regioraden verwanten. Daarnaast zijn er

bewonersvergaderingen op de locaties. De centrale

cliëntenraden hebben in 2020 gesproken over o.a. corona,

de invoering van de wet medezeggenschap cliënten

zorginstelling (Wmcz 2018), en de financiën van ASVZ. De

voorzitter van de CCR heeft voor- en najaarsoverleggen

van de zorgkantoren (digitaal) bezocht.

CCR/regioraadsleden zijn betrokken geweest bij diverse

werkgroepen o.a. regiegroep Corona, regiegroep implemen-

tatie wet zorg en dwang, werkgroep melding incidenten

personen door cliënten, werkgroep kwaliteitsrapport en bij

de sollicitaties van managers. Er is meegedaan aan twee

moreelberaden; over de donorwet en privacy.

Voor meer informatie over de activiteiten van de CCR,

verwijzen we naar het bestuursverslag.

Versterken van medezeggenschap van cliëntenInformatie-uitwisseling tussen regioraden en Centrale

Cliëntenraad is nog voor verbetering vatbaar. Om de

bekendheid van cliëntenraden bij cliënten en medewerkers

te vergroten zijn meerdere acties nodig; meer

achterbanraadplegingen, er zijn plannen om een filmpje te

maken en het ’5 stappen medezeggenschapsplan’ breder

onder de aandacht brengen.

Door de coronamaatregelen zijn overleggen van sectorale

en lokale cliëntraden niet of nauwelijks doorgegaan.

Fysieke medezeggenschaps-bijeenkomsten voor cliënten

waren niet mogelijk. Samen met de coaches van de raden

is op zoek gegaan naar andere vormen van overleg en

informatie uitwisseling. Via filmpjes, vlogs en via Teams.

In de laatste maanden van 2020 is Teams vaker gebruikt

om online te overleggen.

Er zijn namens de Centrale Cliëntenraad ook kaarten en

attenties gestuurd naar medewerkers en cliënten om hen

een hart onder de riem te steken.

3.3 ZeggenschapAlle cliënten hebben een jaargids ontvangen. Meer

autonomie, eigen regie en keuzes maken begint met goed

geïnformeerd zijn, en goed geïnformeerd worden. De titel

van de jaargids is dan ook ‘Goed om te weten’. Er staat veel

informatie in voor mensen die bij ASVZ wonen en werken.

Bijvoorbeeld over wat leven in vrijheid betekent. Of hoe

begeleiders met privacygevoelige gegevens om moeten

gaan. Zo hebben cliënten laten weten meer ondersteuning

te wensen bij het gebruik van Teams, en Facetime. Met

medewerkers die weten hoe het werkt. En met goede

internetverbindingen (ondersteund vanuit ASVZ). De

coronacrisis heeft de noodzaak hier voor nog eens extra

duidelijk gemaakt. ASVZ zet hier verbeteringen op in, maar

die gaan te langzaam. We zijn hierbij afhankelijk van ICT

partijen.

‘ HET IS VOOR MIJ HEEL

BELANGRIJK DAT BEGELEIDERS

NAAR ME LUISTEREN. EN NIET

ALLEEN LUISTEREN, MAAR OOK

PROBEREN TE BEGRIJPEN WAT IK

ZEG.’

– SHARNELY

https://www.asvz.nl/media/170349/asvz-bestuursverslag-2020.pdf


In 2020 zijn steeds meer vlogs gemaakt samen met

cliënten, zoals deze:

Anke, mediacoach bij ASVZ, is benieuwd waarom gamen zo

populair is. Ze gaat samen met Abdie op zoek naar het

antwoord. Kijk je mee? Bekijk hier de vlog. (Youtube: ‘ASVZ

vlogt over gamen)

3.4 Ervaringen en tevredenheid van cliënten en ouders/verwantenASVZ maakt gebruik van de vragenlijst van Custom Eyes.

We doen dit bij alle cliënten en ouders/verwanten die

vallen onder de langdurige zorg en het sociaal domein.

We volgen een twee jaarlijkse cyclus. Het éne jaar meten

we en het jaar daarop verbeteren we. De meting is gestart

voor verblijf in maart 2020 en loopt door t/m mei 2021.

Voor ondersteuning thuis is de meting gestart in december

2020 en loopt door t/m mei 2021. Teamleiders versturen

de vragenlijsten voordat de Individueel Plan/Ondersteuning

Thuis bespreking plaatsvindt. We bespreken de resultaten

bij de IP-bespreking. Door het samenvallen van het

onderzoek met de corona golven kwam het versturen van

de vragenlijsten langzaam op gang.

Mede hierdoor en door een oververtegenwoordiging van

bepaalde doelgroepen in de respons (cliënten verblijf met

lagere ZZP’s) zijn we voorzichtig met het trekken van

conclusies.

De scores van cliënten en ouders/verwanten verblijf liggen

veelal een stukje hoger dan de resultaten van de meting uit

2017. Net als bij de vorige meting zien we dat ouders/

verwanten meer tevreden zijn over de geboden zorg dan

cliënten. De cliënten ondersteuning thuis zijn zeer tevreden,

de laagste score is 75,8 tevredenheid. De respons van

ouders/verwanten ondersteuning thuis is nog te laag om

daarvan de resultaten te presenteren.

Voor 2021 is het belangrijk om er voor te zorgen dat zo

veel mogelijk cliënten en ouders/verwanten hun stem laten

horen. De individuele resultaten terugkoppelen bij het IP

gesprek en vooral op locatieniveau kijken naar

verbeterpunten, dat is wat ons te doen staat in 2021.

https://www.youtube.com/watch?v=46b_3j4A2mw


tevredenheid over zorg: % ja

Cliënten verblijf 78,0% (83,3% benchmark, 75,3% in 2017)

Ouders/verwanten verblijf 90,7% (85,6% benchmark, 83,1% in 2017))

Cliënten ondersteuning thuis 95,6% (geen benchmark, 94,7% in 2017)

Onderwerpen met een lagere score Onderwerpen die goed scoren

Begeleiders houden zich aan de afspraken Ondersteuning bij gezond leven

Tevredenheid over het werk Ondersteuning bij het omgaan met anderen

Tevredenheid over hoe er met problemen en klachten wordt omgegaan

Tevredenheid over privacy op de kamer

Tevredenheid over begeleiding Tevredenheid over de hulp van anderen

Ze vertellen het me als er iets verandert Meedoen aan activiteiten in de buurt


Over moeilijke dingen praten met begeleidingTevredenheid over de informatievoorziening van ASVZ en over informatie over cliënt

Cliënten voelen zich veilig op het werkTevredenheid over hoe er met problemen en klachten wordt omgegaan

Cliënt weet wat hij moet doen bij klachten Ondersteuning bij gezond leven

Tevredenheid over hoe met problemen/klachten wordt

omgegaanOndersteuning bij het omgaan met anderen

Meedoen aan activiteiten in de buurt Tevredenheid over het IP


Met begeleiding over moeilijke dingen praten De begeleider houdt zich aan de afspraken

Met ondersteuning leren van nieuwe dingen Ik heb een klik met mijn begeleider

Ondersteuning bij het maken van nieuwe contacten De begeleider vertelt het mij als er iets verandert

Weet wat ik moet doen als ik niet tevreden ben Er wordt goed geluisterd naar mijn wensen bij het maken van

het plan

Mijn begeleider en ik maken samen het individueel plan Tevredenheid over de zorg van ondersteuning thuis

Algemene tevredenheid

Cliënten verblijf De top vijf van onderwerpen die beter kunnen en die goed scoren volgens cliënten verblijf

Ouders/verwanten verblijf De top vijf van onderwerpen die beter kunnen en die goed scoren volgens ouders/ verwanten verblijf

Cliënten Ondersteuning Thuis De top vijf van onderwerpen die beter kunnen en die goed scoren volgens cliënten


3.5 PrivacyPrivacy is een onderwerp wat steeds vaker onderwerp van

gesprek is. Cliënten vinden het belangrijk om privacy te

hebben op de woning. Niet iedereen hoeft alles van je te

weten. Kloppen op je kamerdeur, niet zomaar de post van

cliënten openen of de overdracht in kantoor doen en niet in

de woonkamer.

Cliënten die wonen bij ASVZ geven in de voorlopige

resultaten van het cliëntervaringsonderzoek aan dat 81,4%

tevreden is over de privacy in de woning. Dit is 1,6% meer

dan de meting in 2017. 86,9% van de cliënten is tevreden

over de privacy in hun eigen kamer.

In 2020 is het digitaal meelezen in het dossier sterk

toegenomen. 835 wettelijk vertegenwoordigers kunnen

meelezen met het dossier. 67 cliënten verblijf/

dagbesteding lezen mee. Voor cliënten ondersteuning thuis

starten we hier begin 2021 mee.

We zien hierbij ook dilemma’s ontstaan. Cliënten die het

goed vinden als ouders meelezen, maar ook vinden dat

ouders bepaalde informatie niet hoeven te weten (bv over

relaties). Hoe gaan we om met verwanten die willen

meelezen, maar geen wettelijk vertegenwoordiger zijn. Wat

doen we als wettelijk vertegenwoordigers een naaste

verwant mee wil laten lezen in het dossier?

ASVZ is streng als het gaat om wie er mee mag lezen in

het dossier, we vinden de privacy van cliënten erg

belangrijk. Wanneer cliënten hier zelf niet over kunnen

beslissen, dan beperken we de inzage tot de wettelijk

vertegenwoordiger. Voor 2021 willen we een moreel

beraad organiseren rondom dit thema.

Een externe partij heeft begin 2020 een privacy bewustzijn

meting onder medewerkers van ASVZ gehouden. De

conclusie is dat er grote stappen zijn gezet in de aanpak

van informatiebeveiliging en privacy. De aandacht voor

bewustwording bij alle medewerkers ligt op niveau drie van

vijf (planmatig). Verbeterpunten die genoemd worden zijn:

opstellen en meten van doelen, een lange termijnplanning

maken en teamleiders beter ondersteunen in hun rol.

Uit de audits en verbeteracties op locaties zien we de

volgende onderwerpen terugkomen:

• Informatie over cliënten die in het zorgoverleg

besproken is, staat niet in het dossier van de cliënt maar

in de notulen voor het team.

• Er is nog informatie van cliënten op papier aanwezig.

• Het versturen van informatie, filmpjes en foto’s aan

ouders via WhatsApp.

• Er waren in 2020 in totaal veertien datalekken, waarvan

er zes gemeld zijn bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

Meer informatie over dit onderwerp is te vinden in het

bestuursverslag van ASVZ.

3.6 Talentontwikkeling cliëntenIedereen heeft talenten. Door je talenten te ontdekken of

verder te ontwikkelen groei je als mens. ASVZ heeft een

divers aanbod voor cliënten als het gaat om scholing en

talentontwikkeling. Alleen is dat aanbod soms lastig te

vinden voor cliënten en begeleiders. In 2021 komt daar

verandering in. We ontwikkelen een platform waar alles

rondom talentontwikkeling en scholing voor cliënten

makkelijk te vinden is.

MBO opleidingen voor cliëntenWe zijn blij met de voortzetting van de mogelijkheden voor

cliënten om een MBO opleiding te kunnen volgen. Met

trots hebben we 25 cliënten mogen feliciteren met hun

MBO diploma niveau 1. En we zijn trots op de cliënten die

in 2020 een opleiding gestart zijn. ASVZ heeft de

opleidingen samen met ROC’s ontwikkeld.

In 2020 zijn in regio Brabant twaalf cliënten gestart met

een éénjarige MBO opleiding niveau 1. De opleiding is

vormgegeven met OPPstap. In regio Sliedrecht zijn acht

cliënten gestart, ook met een MBO opleiding niveau 1.

Deze is in samenwerking met het Da Vinci college opgezet.

14 cliënten die nog een stapje verder willen zijn een MBO

opleiding niveau 2 gestart.

3.7 Onvrijwillige zorg, de Wet zorg en dwang (Wzd)Vanaf 1 januari 2020 is de nieuwe Wet zorg en dwang van

kracht (Wzd) als vervanger van de BOPZ. In de Wzd staat

hoe wij om moeten gaan met onvrijwillige zorg. De rechten

van cliënten zijn door deze wet nog beter beschermd.

Ondanks de begrippen ‘zorg en dwang’ gaat het bij de Wzd


vooral over vrijwillige zorg. Het uitgangspunt van de Wzd en

de zorgvisie van ASVZ sluiten goed op elkaar aan. Namelijk

‘Er vindt geen onvrijwillige zorg plaats, tenzij…’ Soms

maken cliënten keuzes of gedragen zij zich op een manier

waarbij zij zichzelf of hun omgeving ernstig kunnen

benadelen. Pas waar het echt niet anders kan zullen wij als

laatste middel onvrijwillige zorg inzetten om ernstig nadeel

voor de cliënt of zijn omgeving te voorkomen.

Met het Wzd stappenplan kijken zorgverantwoordelijke (bij

ASVZ zijn dat orthopedagogen/gz-psychologen), cliënt/

vertegenwoordiger, persoonlijk begeleider en overige

betrokkenen nog eens goed naar de toepassing van

onvrijwillige zorg. Om welk ernstig nadeel het gaat. En

waaruit het verzet van de cliënt bestaat. Uit overleg en

discussie met elkaar, ook bij situaties die al lang spelen,

komen soms nieuwe, frisse, creatieve ideeën voort. Bij

langlopende (BOPZ) middelen en maatregelen leken

bestaande afspraken soms vanzelfsprekend. Door het Wzd

stappenplan te gebruiken is bij die casussen nu uitvoeriger

stilgestaan. Met als resultaat dat er bij een aantal casussen

afbouw van onvrijwillige zorg heeft plaatsgevonden.

Bij casussen waar de nieuwe werkwijze inhoudelijk niet

echt iets heeft toegevoegd ervaren zorgverantwoordelijken

en Wzd-functionarissen het Wzd-stappenplan als een grote

administratieve klus.

De regiegroep ‘Implementatie wet zorg en dwang’ heeft in

december 2020 van zorgverantwoordelijken en Wzd-

functionarissen vernomen dat de geïmplementeerde

werkwijze goed is uit te voeren. Maar dat het van

betrokkenen ook nog wel een tijdsinvestering vraagt.

Het overgangsjaar 2020In 2020 zijn de volgende acties gerealiseerd;

• Sinds begin 2020 is de e-learning Wet zorg en dwang

voor medewerkers beschikbaar. Deze is ontwikkeld in

samenwerking met de VGN-academy en is in 2020

door 1565 medewerkers afgerond.

• In 2020 zijn acht Wzd-functionarissen geïnstalleerd. Er

zijn vier bijeenkomsten geweest die in het teken stonden

van casusbespreking en onderlinge afstemming.

• In het pedagogenoverleg is de Wzd meerdere keren aan

de orde geweest en vindt er afstemming plaats met de

Wzd-functionarissen. De orthopedagogen bespreken de

Wzd in het zorgoverleg met begeleiders.

• Registratie van onvrijwillige zorg is sinds begin maart

2020 mogelijk in de nieuw ontwikkelde Wzd-module van

Plancare 2, het elektronisch cliëntendossier. Het is in

samenwerking met de leverancier van plancare

ontwikkeld. De werkwijze volgens het Wzd stappenplan

is op deze manier geïntegreerd in plancare.

• Er is een Wzd planbureau opgestart. Het planbureau

biedt zorgverantwoordelijken administratieve

ondersteuning bij het registratieproces van onvrijwillige

zorg in plancare. Ondersteunt bij de in- en uitgaande

aanvragen voor extern advies. En fungeert als helpdesk

voor Wzd vragen.

• Het beleidsdocument Wzd ‘Leven in vrijheid’ en de

‘werkinstructie stappenplan Wzd’ zijn vastgesteld en in

doculink geplaatst.

• In de regio Zuid-Holland en Noord-Brabant zijn

samenwerkingsverbanden gestart met andere

zorgorganisaties om externe deskundigen uit te

wisselen. Dit is noodzakelijk in stap vier van het Wzd

stappenplan. Uitwisseling is geregeld op basis van

wederkerigheid. Zo zijn deelnemende organisaties er

van verzekerd zij advies van externe deskundigen

ontvangen, door dit zelf ook aan de andere organisaties

te leveren. Voor Zuid-Holland gaat dat om: ASVZ,

’s Heeren Loo, Ipse De Bruggen, Gemiva SVG Groep,

Middin, Philadelphia, en Raamwerk. Voor Noord-Brabant

zijn dat: Cello, Amarant, Prisma, Kentalis, Robert Coppes

stichting en ASVZ.

• Onafhankelijke cliëntenvertrouwenspersoon voor advies

en bijstand bij onvrijwillige zorg is ingesteld (CVP-Wzd).

De huidige klachtencommissie voor cliënten verwijst

cliënten en vertegenwoordigers bij klachten over

onvrijwillige zorg door naar de landelijke

klachtencommissie onvrijwillige zorg (KCOZ).

• Tijdens de coronacrisis zijn landelijke maatregelen

getroffen. Hierbij stond en staat de bescherming van de

kwetsbare doelgroep voorop. Hierdoor zijn er ook

beperkingen geweest voor onze cliënten. Zoals het

kunnen ontvangen van bezoek of in quarantaine gaan.

ASVZ heeft hier rekening te houden met de

verantwoordelijkheid voor een grote groep mensen,

waarbij dit natuurlijk ook invloed heeft gehad op

individuele cliënten. De maatregelen zijn conform de

landelijke richtlijnen toegepast.

Totaal aantal cliënten dat onvrijwillige zorg heeft ontvangen gedurende de betreffende periode 2020 (zowel binnen als buiten de locatie):

571 unieke cliënten met een geregistreerde maatregel + 177 unieke cliënten met alleen een onvoorziene maatregel (zonder geregistreerde maatregel)

Categorieën onvrijwillige zorg

Verleende onvrijwillige zorg (let op een cliënt kan meer dan één vorm van onvrijwillige zorg hebben).

Het totaal in deze tabel is dus meer dan 571 unieke cliënten.

Totaal aantal

cliënten per

categorie in

2020

Het onvrijwillig toedienen van vocht, voeding en medicatie, medische controles en andere medische

handelingen en overige therapeutische maatregelen116

Beperken van bewegingsvrijheid 307

Insluiten 181

Uitoefenen van toezicht op de cliënt 88

Onderzoek aan kleding of lichaam 3

Onderzoek van woon/verblijfruimte op gedrag beïnvloedende middelen en gevaarlijke voorwerpen 5

Controle op aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen

Aanbrengen van beperkingen het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat de cliënt iets moet

doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen131

Beperken van het recht op het ontvangen van bezoek 3


Toepassing van onvrijwillige zorg in cijfersOver 2020 is een eerste meting gedaan. Deze nulmeting

kan bij een volgende meting gebruikt worden ter verge-

lijking met de dan actuele cijfers. Betrouwbare cijfers over

het aantal toepassingen van onvrijwillige zorg zijn over deze

periode zijn niet beschikbaar. De registratie functionaliteit

hiervoor in het ECD is eind 2020 in orde gemaakt.


Aard van de

kwesties 2019 2020 Onderwerpen

Dwang/onvrijwillige zorg

5 7 Beperken bewegingsvrijheid, Beperken eigen leven inrichten, Onderzoek aan lichaam of kleding

Organisatie/regels/ financiën

22 43

Coronavirus en maatregelen, Geldbeheer, Gemeentelijke processen, Informatie en voorlichting, Omgaan met dossier, Openstaan voor feedback, Organisatie, Overige organisatie, Regels/beleid, Privacy omgang gegevens, Personele bezetting

Persoonlijk 26 17 Relaties, Ziektebeeld, Rouw, Eenzaamheid, Behoefte contact buiten organisatie

Verblijf 26 7 Accommodatie, Sfeer, Veiligheid

Zorg/begeleiding/ dienstverlening

126 71

Communicatie, Discriminatie, Bejegening door personeel (25), Bejegening door cliënten (3), Verbaal geweld cliënten, Duidelijke uitleg (2), Gebrek aan aandacht (5), Nakomen afspraken (5), Rekening houden met wensen cliënten (12), Overleg met cliënten, Overplaatsing (7), Privacy woon-werkplek, Privacy privéleven, Zorgplan (2), Overige (2)

Totaal 205 145

3.8 Klachten en contact met cliëntvertrouwenspersoonASVZ heeft voor cliënten en ouders/verwanten een

klachtenfunctionaris en een klachtencommissie. De

klachtenfunctionaris luistert, maar kiest geen partij voor

iemand. De klachtencommissie onderzoekt de klacht en

neemt een besluit of de klacht gegrond of ongegrond is.

Cliënten kunnen daarnaast ondersteuning krijgen van een

cliëntvertrouwenspersoon.

CliëntvertrouwenspersoonDe cliëntvertrouwenspersonen hebben 145 kwesties van 95

cliënten ontvangen. De meeste kwesties speelden in de

grootste regio’s Rotterdam (45) en Waardenland (44). Op de

derde plaats wat het aantal kwesties betreft kwam de regio

Midden-Brabant (35). In de regio Midden-Holland werden

tien kwesties gemeld. De overige elf kwesties speelden in

de overige regio’s. De aard van de kwesties betrof voor het

grootste deel de ‘Zorg/begeleiding/dienstverlening’ van

ASVZ, gevolgd door ‘Organisatie/regels/financiën.

De categorie ‘Organisatie/regels/financiën’ kreeg er in

2020 een nieuwe subcategorie bij namelijk ‘Coronavirus en

maatregelen’. Dit onderdeel sprong er gelijk ook uit in deze

categorie. Het betrof zeventien kwesties. De onderwerpen

rond het coronavirus hadden te maken met onduidelijkheid

rondom afspraken, de angst om ziek te worden en het

sluiten van de dagbestedingslocaties.

Daarnaast ervaarden sommige cliënten dat de regels voor

hen anders waren dan voor de begeleiders of voor andere

cliënten.

Sinds de invoering van de wet zorg en dwang worden

kwesties over vrijwillige zorg doorverwezen en behandeld

door een CVP wet zorg en dwang.

KlachtenIn 2020 zijn er bij de klachtenfunctionaris 115 kwesties

ingediend (in 2019 waren dit er 103). 63 keer van cliënten,

43 keer van ouders/verwanten/wettelijk vertegenwoor-

digers en negen keer van personeel of andere instanties.

We ontvingen in 2020 regelmatig klachten over de infor-

matievoorziening rondom Corona. Informatieverstrekking is

niet tijdig genoeg, onvolledig of werd niet begrepen.

In 2020 zijn bij de klachtencommissie 26 klachten inge-

diend. Over zeven klachten is na een zitting een uitspraak

gedaan over het al dan niet gegrond zijn van een klacht.

De klachten hadden onder meer betrekking op; zorgen om

veiligheid cliënt, gebrekkige communicatie, niet nakomen

van afspraken, onbevredigende manier van incident-

afhandeling, niet goed omgaan met privacygevoelige

gegevens. Tussen de zitting en de uitspraak zit twee weken,

in alle gevallen is de wettelijke termijn behaald.

Wat gaat goed Wat kan beter

Gebouwen goed bereikbaar voor de hulpdiensten Het checken van de driemaandelijkse BHV-checklist

De compartimentering van gebouwen, zelfsluitende deuren

geen obstakels

De brandveiligheidstekening komt niet geheel overeen met

praktijk

De jaarlijkse ontruimingsoefeningen (met 80% aanwezigheid)Vluchtwegroutes zijn niet altijd correct gemarkeerd met

verlichting

Het aantal uitgevoerde audits lag in 2020 op 54 locaties (ivm corona), voorgaande jaren was dit 300


4.1 Een veilige woonomgevingDe meeste cliënten voelen zich thuis op de woning.

Cliënten kiezen gezamenlijk de inrichting van de woning.

Slaapkamers van cliënten zijn persoonlijk en warm

ingericht, door hen zelf of met hulp van ouders/verwanten.

Uit de voorlopige resultaten van het cliëntervarings-

onderzoek blijkt dat 75,4% van de cliënten zich veilig voelt

op de woning. 80,7% van de cliënten is tevreden over de

woning (dit was in 2017 79,1%).

Van de ouders/verwanten geeft 93,4% aan dat ze tevreden

is over de woning. Dit is 5% meer dan in 2017.

4. Een veilige omgeving om te wonen en werken

Het is belangrijk dat je huis ook een thuis is. Dit doen we

door kleinschalige woonvoorzieningen in de wijk of meer

beschut op de terreinen te bouwen. We bouwen zo gewoon

als mogelijk, waar cliënten zo zelfstandig mogelijk kunnen

wonen. Daarom bouwen we vooral woonvormen met eigen

sanitair en keuken. In 2020 zijn 127 woonplekken voor

cliënten gerealiseerd. 53% daarvan zijn studio’s of

appartementen, 6% zijn kamers met eigen sanitair en 41%

kamers zonder eigen sanitair. In 2020 zijn een aantal

woningen opgeleverd voor cliënten die veel lichamelijke

verzorging nodig hebben. Voor deze cliënten is gekozen

voor ruime, gedeelde badkamers met goede hulpmiddelen.


4.2 Veiligheid gebouwenEen veilige omgeving betekent ook dat dat het gebouw

veilig is. In 2019 hebben we een paar keer brand gehad

op een woning. Dit is goed afgelopen. We auditeren

jaarlijks alle locaties, door corona hebben we in 2020 54

locaties bezocht (in 2019:300). Hieronder de resultaten

van de audits.

Het checken van de driemaandelijkse BHV-checklist blijft

een aandachtspunt. Eerder is voorgesteld cliënten (daar

waar mogelijk) een rol te geven in de checklijst, het is hun

woning. De verbeterpunten van de tekeningen en de

vluchtwegroutes zijn opgepakt door het facilitair bedrijf.

4.3 Veiligheid dagbestedingIn 2020 zijn 75 audits uitgevoerd rondom de veiligheid van

dagbestedingslocaties, de afgelopen jaren lag dit rond de

65. We zien dat klimaatbeheersing (zomer) voor 24% een

verbeterpunt is, in 2019 lag dit nog op 61%. Andere

verbeterpunten zijn de ventilatie en voldoende zonwering.

Ook hierbij een dalende trend ten opzichte van 2019. We

zien dus dat de extra aandacht voor veiligheid en de

ingezette verbeteracties resultaat opleveren.

Een deel van de cliënten werken met machines en gereed-

schap op hun werklocatie. Voor bedrijven die werken met

machines en gereedschap gelden bepaalde keuringen en

checks om veilig te werken. Dat geldt dus ook voor de

medewerkers en cliënten bij ASVZ. Om te beoordelen of je

veilig werkt is een taak risicoanalyse (TRA) opgesteld. De

TRA is een checklist om risico’s in beeld te brengen om zo

een afweging te maken of taken geschikt zijn voor bepaalde

doelgroepen én of de taken wellicht anders kunnen worden

georganiseerd zodat de risico’s aanvaardbaar worden. Het

vergroot het bewustzijn en helpt medewerkers en cliënten

om te bedenken hoe je de activiteit veilig kan uitvoeren.

In 2020 zijn taak risicoanalyses opgesteld voor de

verschillende werkplekken: creatief, horeca, dierhouderij/

manege, wasserij, groenvoorziening, technisch georiënteerd

en houtbewerking. Deze taakrisico analyse maken we voor

de opstart van een nieuwe dagactiviteit (voorkomen is

beter dan genezen) en jaarlijks gekoppeld aan de zelfscan.


4.4 DuurzaamheidASVZ wil een bijdrage leveren aan het nalaten van een

leefbare wereld. Dit betekent dat we zoeken naar

mogelijkheden voor duurzame energie, het besparen van

water, gebruik van duurzame grondstoffen, reductie van

CO2 etc.

Na de grootschalige investeringen in zonnepanelen en

LED-verlichting in de voorgaande jaren, hebben we op

1 oktober de Green Deal Duurzame zorg ondertekend.

Dit betekent dat we aan de slag gaan met CO2 reductie,

circulariteit, schoon water (zonder medicatie) en een

gezonde leefomgeving.

Als we de situatie van 2016 met 2020 vergelijken, dan

hebben we op basis van de gebouwen die we in eigendom

hebben, 28% CO2 reductie gehaald. De ambitie is om

richting 2030 49% CO2 reductie te behalen. We

ontwikkelen hiervoor in 2021 een routekaart. In 2020 zijn

de eerste grote aardgasvrije panden van ASVZ in gebruik

genomen: (Doggersbank, Hoogvliet, Rotterdam) en

dagbesteding in Udenhout. De volgende aardgasvrije

gebouwen leveren we in 2021 op.

Naast duurzame gebouwen zijn we ook duurzamer gaan

schoonmaken. De schoonmaakmiddelen die locaties via

ASVZ kunnen aanschaffen zijn milieuvriendelijk. We zien

dat medewerkers en cliënten ook steeds vaker zelf met

ideeën komen voor een duurzame leefomgeving. Binnen

ASVZ zijn er dagbestedingsgroepen die het zwerfafval

opruimen, afval recyclen, goederen inzamelen en verkopen

in kringloopwinkels, meubels opknappen, zelf groenten

verbouwen etc. We willen in 2021 nog meer inzetten op

zelfvoorzienend zijn. Verder gaan we aan de slag om het

bronzen certificaat van de milieu thermometer te halen in

2023 voor de locatie Lingebolder.

Samen pakken we zwerfvuil aan

Cliënten van ASVZ gaan wekelijks naar de Piushaven in

Tilburg Sebastiaan: ‘Wij gaan dan met veel plezier op stap

met een prikstok en een vuilniszak. Samen pakken wij het

zwerfvuil aan!’

Sebastiaan heeft nog een goed advies aan iedereen:

‘Jongens, gooi niet al die rotzooi op straat, houd alsjeblieft

de natuur schoon!’

Wilt u nog meer weten over duurzaamheid bij ASVZ, lees

dan het bestuursverslag van ASVZ of bekijk de vlog van

Wibaut Nouwens, adviseur duurzaamheid.

https://youtu.be/Axk-LOPGxDM


4.5 MIP meldingen ‘Goede zorg gaat om vertrouwen geven, ook na een

incident’ #wedoenhetsamen

In 2020 waren er 25.426 MIP meldingen, ten opzichte van

30.320 meldingen in 2019. Een daling van 16%. De twee

voorafgaande jaren zagen we de meldingen stijgen met

gemiddeld 9%. We zien deze daling vanaf het moment dat

corona ons land binnendrong. Mogelijk hebben mede-

werkers minder tijd ervaren om te melden. We horen ook

terug dat op sommige locaties er meer rust is (minder

overgangsmomenten, meer dezelfde medewerkers aan het

werk). Ook speelt mee dat we in 2020 technische

problemen hebben gehad met het meldplein waar

medewerkers meldingen doen. We zijn dan ook voorzichtig

met het trekken van conclusies.

Agressie meldingen beslaan samen 61,1% van het totaal

aantal meldingen. Voorgaande jaren betrof het aandeel

59,5% (2019) en 58,8% (2018). Het absoluut aantal

agressiemeldingen nam af met 13,7% naar 15.537

agressiemeldingen per jaar. In 2020 werden er 4.027

meldingen gedaan van agressie tussen cliënten; een daling

van 12,8% t.o.v. 2019. Bij 61,6% van de agressie

incidenten tussen cliënten was er geen letsel tot gevolg. Er

was in 2020, evenals in 2019 en 2018, geen sprake van

D- en E-meldingen (ernstig letsel en/of overlijden) binnen

de meldingen van agressie tussen cliënten.

In onderstaande figuur zie je het type meldingen ten

opzichte van het totaal aantal meldingen.

30%

25%

20,0%

15,0%

10,0%

5,0%

0,0%

Type incidentmeldingen in % van het totaal aantal meldingen, per jaar

Agres

sie (e

motion

eel)

Agres

sie (f

ysiek

)

Agres

sie (v

erba

al en

fysie

k)

Agres

sie ge

richt

op zi

chze

lf

Ander

s

Incide

nt bij

een v

erple

egtec

hnisc

he...

Incide

nt met

medica

tie

Ongev

al/on

geluk

Per on

geluk

valle

n/str

uikele

n

Valle

n and

ere o

orza

ak

Verm

issing

/weg

lopen

Versl

ikking

/stik

king

% totaal aantal meldingen 2019 % totaal aantal meldingen 2020


‘Toen viel het kwartje; wij waren de agressor’

Krachtmeting

‘De eerste woning waar ik werkte bestond uit voornamelijk

jongens. Als die boos waren, leidde dat tot een korte

grondfixatie. Dan kwamen alle emoties los en konden we

daarna verder. Maar de groep veranderde en de incidenten

werden heviger. Soms lagen we van zeven uur tot half één

met een cliënt in een fixatie – en dan was je nog niet eens

aan het dagprogramma begonnen. We kwamen de dagen

door, maar het aantal goede dagen was minimaal. ’s Nachts

lag ik te tobben: dit moet toch anders kunnen?’

Rollenspel

‘Een onderhoudstraining met weerbaarheidstrainer Edwin

van Vendeloo veranderde alles. Toen ik hem vertelde over de

situatie zei hij: “Het kan ook anders. Je hóeft een cliënt niet

lang vast te houden.” Ik geloofde het niet. Edwin stelde voor

een rollenspel te doen – ik was de cliënt. We speelden een

situatie na waarbij we vaak in een fixatie terechtkwamen:

het aankleden van een cliënt. In het rollenspel raakte Edwin

me bijna niet aan. Zodra hij dat wel deed, viel ik hem aan en

‘hadden’ we een incident. Dan gaf hij me ruimte. Dat hielden

we 20 tot 30 minuten vol. Ik kon niet boos worden op hem,

want hij bood me hulp aan zonder me ergens toe te dwingen.

Op een gegeven moment viel ik bovenop hem.

Hij keek me recht in de ogen en zei: “Dit is wat je wil, hè?”.

Toen viel bij mij het kwartje. Wíj waren de agressor. We

hielden de cliënt continu tegen. Zo maakten we onze cliënten

alleen maar sterker en strijdlustiger.’

Meebewegen

‘Daarna zijn we het als team anders gaan aanpakken, door

cliënten duidelijker aan te geven wat we van hen verwachten

en hulp aan te bieden. Ook hielden we het dagprogramma zo

goed mogelijk aan, ook als er een incident plaatsvond. In het

begin was dat heel spannend. Voor cliënten was het ook

wennen: we stonden opeens naast en achter hen, in plaats

van tegenover hen. We stuurden minder en volgden meer.

Wil een cliënt naar rechts? Dan gaan we naar rechts. Zo door-

braken we actie-reactiepatronen en leerden we anders kijken.

Opeens konden er twee weken voorbijgaan zonder dat er een

incident plaatsvond. Op die manier bouwden we een vertrou-

wensband op met de groep. Het deed mij inzien: ga je uit van

wat cliënten echt nodig hebben, dan maak je verschil in hun

kwaliteit van leven. Én in je eigen werkplezier als begeleider!’

AgressieIedere locatie kijkt naar zijn eigen agressie meldingen en

maakt samen met de orthopedagoog een analyse van de

incidenten. Daarnaast heeft de MIP commissie

orthopedagogen benaderd van de cliënten met het

hoogste aantal agressiemeldingen. Er is gevraagd naar

analyse en het in beeld hebben van de meldingen. Tevens

is gekeken naar de risico kaarten. Daarnaast zijn managers,

orthopedagogen en teamleiders van de top vijf locaties met

de meeste agressiemeldingen bevraagd. Opvallend is dat

de top vijf bestaat uit vier reguliere locaties. We zien ook

dat bij deze locaties niet alle medewerkers weerbaarheids-

training volgen. Hiervoor is een verbeterpunt uitgezet.

MedicatieIn 2020 zijn er 3.472 meldingen gedaan van incidenten of

risicovolle situaties met medicatie. (Afname van 20,5% t.o.v.

2019). Het grootste deel van de medicatiemeldingen gaat

om het Vergeten te geven van medicatie (37,3%).

De top tien locaties met meeste medicatie meldingen

“vergeten te geven” zijn bevraagd. Als verklaring voor het

vergeten van medicatie wordt de hoge werkdruk

aangedragen, het feit dat medewerkers onvoldoende de

toedienlijst gebruiken bij het uitdelen van medicatie,

nieuwe/onervaren medewerkers, de wisselingen binnen

het team en dat medewerkers medicatie moeten delen op

een tijdstip waarop ze dat niet gewend waren te doen.

Er zijn ook acht locaties benaderd die een opvallende

daling in het aantal meldingen van ‘Vergeten te geven’

laten zien (2019 t.o.v. 2018). Uit de reacties komt de rol

van de teamleider naar voren: het helpt als de teamleider

overzicht heeft van de meldingen en daarop stuurt en

alert is op het medicatieproces. Daarnaast gaven de

locaties aan dat de analyse van incidenten aandacht krijgt

binnen het team, medewerkers goed ingewerkt zijn,

medewerkers de verantwoordelijkheid voelen en tijdig de

medicatietraining volgen.


Meldingen huiselijk geweld, seksueel misbruik en kindermishandeling.In 2020 zijn er in totaal 406 meldingen van vermoeden van

huiselijk geweld, seksueel misbruik en kindermishandeling

(SHK) gedaan. Het grootste deel van de SHK-meldingen

bestaat uit meldingen van seksueel grensoverschrijdend

gedrag, evenals voorgaande jaren.

265 meldingen zijn meldingen binnen de zorgrelatie (cliënt-

cliënt of cliënt-medewerker). De meeste meldingen komen

vanuit verblijf (72,8%). Er komen 20 meldingen vanuit

Ondersteuning Thuis.

141 meldingen hebben betrekking op de familiaire kring.

Die meldingen komen met name vanuit Ondersteuning

Thuis (69,5%).

Alle medewerkers volgen ieder jaar de e-learning

seksualiteit en intimiteit. Tenminste jaarlijks spreken

medewerkers samen met de orthopedagoog in het

zorgoverleg over het onderwerp. We zien dat veel

medewerkers het lastig vinden om dit onderwerp

bespreekbaar te maken. Medewerkers voelen zich soms

ook kwetsbaar. Het gesprek hierover helpt hier bij.

Daarnaast zien we dat het doen van aangifte bij vermoeden

seksueel misbruik steeds belastender wordt door de lange

wachttijden bij politie. Dit zorgt voor veel schade bij

cliënten, ouders/verwanten en medewerkers.

NazorgIn 2019 werd bij 0,6% van de meldingen nazorg voor de

medewerker aangevraagd (154meldingen). Naast de

nazorgaanvragen die via de meldingsformulieren

binnenkomen, waren er in 2020 nog circa 50 losse

nazorgaanvragen van medewerkers (2019: circa 40; 2018:

circa 30). De aanvragen komen terecht bij het interne

nazorgteam, dat binnen twee werkdagen contact opneemt

met de medewerker.

Bij 1,4% van de meldingen (348 meldingen) werd aan-

gegeven dat de cliënt(en) behoefte heeft aan nazorg. In

2018 en 2019 ging het om 1,3%. Deze meldingen worden

automatisch doorgestuurd naar de betrokken orthopeda-

goog met het verzoek hierop actie te ondernemen.

In InZet verteld: Een begeleider gaf per ongeluk

verkeerde medicatie aan een cliënt. ‘Het was een

wake-upcall voor me. Dit gebeurt me absoluut geen

tweede keer.’

‘Op het moment dat ik de cliënt de medicijnen zag door-

slikken, wist ik dat ik een fout had begaan. Direct nadat het

gebeurde, heb ik mijn collega’s erbij geroepen, contact

opgenomen met het avondhoofd en ge-MIPt. Vervolgens

heb ik met lood in de schoenen de ouders van de bewoner

gebeld. Die eerste nacht na het incident deed ik geen oog

dicht. Ik stond strak van de zenuwen, voelde me enorm

schuldig.’

Leermoment

‘Het is een moment in mijn loopbaan waaraan ik regelmatig

terugdenk. Het scheelt dat ik destijds snel en volgens het

boekje heb gehandeld en steun ondervond van mijn

collega’s. Ook heb ik het als leermoment aangegrepen, voor

mezelf en voor collega’s.’

Maak je je medicijnronde? Klapper mee onder de arm

en koppie erbij!


4.6 Incidentonderzoeken 2020In 2020 heeft ASVZ twaalf meldingen ingediend bij

toezichthouders (elf meldingen bij IGJ en een melding bij

de toezichthouder WMO). Drie van deze meldingen zijn

eveneens door verwanten van de betreffende cliënten

ingediend bij het Landelijk Meldpunt Zorg. Daarnaast vond

één intern onderzoek plaats, op verzoek van een

sectormanager.

Uit de onderzoeken komen onder andere de volgende

verbeterpunten:

• Bij de intake van een cliënt de verwachtingen helder

maken. Tevens is het belangrijk om ketenpartners in

beeld te hebben met daarbij de taken en

verantwoordelijkheden.

• Ouders kunnen behoefte hebben aan nazorg, biedt

ouders externe ondersteuning aan.

• Maak begeleidingsafspraken bij cliënten met risico’s

t.a.v. seksuele kwetsbaarheid en seksueel misbruik zo

expliciet mogelijk, werk begrippen als toezicht en

nabijheid concreet uit.

• Besteed meer aandacht aan preventie; het begeleiden

van cliënten bij hun seksuele ontwikkeling.

• Leg in samenwerkingsovereenkomsten met

ouderinitiatieven vast aan de hand van welke protocollen

ASVZ zorg levert.

• Afstemming tussen cliëntvolgend orthopedagoog en

orthopedagoog van dagbesteding, onderbouw en maak

begeleidingsafspraken concreet, stem begeleidingsstijl

en dagprogramma goed af.

• Heb aandacht en zorg voor voldoende deskundigheid en

ervaring in de driehoek manager, orthopedagoog en

teamleider.

• Bespreek met elkaar ethische dilemma’s. Hoe ver reikt

de autonomie van een cliënt, wanneer grijpen we in en

zoeken we een andere locatie/zorgaanbieder voor een

cliënt.?

• Scherp de afspraken aan die met uitzendbureaus en

invalkrachten zijn gemaakt ten aanzien van het

inwerken.

De uitkomsten van de interne onderzoeken bespreken we

in het managersoverleg en overleg tussen artsen en

orthopedagogen.

Themamagazine voor professionals van ASVZInZet

nummer 1 / jaargang 1 / november 2020

‘Nu vraag ik me steeds af: wat kan

er gebeuren?’

REPORTAGE‘Samen vinden we onze weg’

OMMEKEER‘TOEN VIEL HET KWARTJE’ZORG VOOR ZORGZO BLIJF JE VITAAL

De impact van MIP

Ervaringen zijn ook gedeeld in themamagazine ‘Inzet’. Dit

eerste nummer ging over MIP meldingen. Medewerkers

en cliënten delen ervaringen over het doen van

meldingen, het analyseren en het leren van elkaar. We zijn

trots op het nieuwe magazine dat alle medewerkers op de

deurmat krijgen.

4.7 Pilot: Cliënten gaan incidenten meldenDe CCR cliënten heeft in 2019 aangegeven dat ze willen

dat ook cliënten MIP meldingen kunnen doen. De

gedachte er achter is dat als cliënten hun verhaal over een

incident kunnen melden, dit nieuwe inzichten oplevert

waarmee de zorg verbeterd kan worden. Ook merken

cliënten soms incidenten op die begeleiders niet zien of

niet melden. Het is belangrijk dat cliënten die ook kunnen

melden.

In 2021 hebben we de pilot voorbereid, vanaf januari

kunnen cliënten van 23 locaties incidenten melden. We

evalueren de pilot halverwege 2021. Als de pilot succesvol

is willen we het vanaf 2022 voor alle cliënten mogelijk

maken om MIP meldingen te doen.

https://www.asvz.nl/actueel/inzet-themamagazine-voor-medewerkers/

Wat gaat er goed Wat kan beter

In gesprek komen en blijven met ouders en verwanten. De communicatie is open en betrouwbaar

Beter en tijdig informeren van ouders en verwanten

Een nette en hygiënische woning Aanbieden van activiteiten

Stabiliteit van het team en cliënten Invulling van de dagbesteding

Een goed dagprogramma dat structuur geeft aan cliënten en begeleiders

Aandacht voor privacy in de woning

Inzetten van het spel ‘De Kracht van eenvoud!’ waarmee begeleiders cliënten uitdagen om zelf in beweging te komen

Ouders op de hoogte stellen bij voorvallen

Ouders/verwanten geven het team complimenten voor de manier waarop het team het afgelopen jaar de woning staande heeft gehouden. En de best mogelijke zorg biedt aan hun kind/verwant

Objectiever en concreter rapporteren. Ook positieve bijzonderheden mogen meer gerapporteerd worden

Afspraken nakomen

Faciliteren van goede thuiswerkplek met ICT voorzieningen en beteren ICT voorzieningen op de woningen ter ondersteuning van beeldbellen


5.1 DialoogbijeenkomstenMet elkaar reflecteren in coronatijden heeft er anders

uitgezien dan voorgaande jaren. Dit jaar geen grootschalige

dialoogbijenkomsten. De locaties hebben gekeken naar

wat nog wel mogelijk is. Juist in deze periode kan er

behoefte zijn om met elkaar te reflecteren op de afgelopen

tijd. Er is met individuele ouders/verwanten in gesprek

gegaan, ook telefonisch of via beeldbellen. Zo zijn er in

plaats van één bijeenkomst meerdere contactmomenten

aangegrepen. Daaruit bleek dat er behoefte bestaat aan

informatie over corona en de ingezette maatregelen. Soms

was er kritiek op de manier of het late moment waarop

daarover werd gecommuniceerd. Er zijn afgelopen jaar veel

‘coronaregels en –maatregelen’ geweest.

5. Samen reflecteren; dialoogbijeenkomsten en teamreflecties

Overheidsmaatregelen werden soms snel ingevoerd. Het is

niet altijd eenvoudig geweest om dat snel en duidelijk te

communiceren. Later werden maatregelen per locatie

mogelijk. Er is op maat bekeken wat mogelijk was en wat

niet, en dat is ook via de locaties gecommuniceerd.

Er zijn 40 dialoogverslagen opgesteld (vorig jaar 250). We

merken op dat er onderwerpen zijn die per locatie verschil-

lend gewaardeerd worden. Zoals hoe de informatie-

voorziening soms als positief en soms als negatief ervaren

wordt. Ondanks de verschillen is toch op te maken wat

ouders/verwanten belangrijk vinden. En waar verbetering

in gewenst is. Hieronder een greep van de onderwerpen

waarover met elkaar in de teamreflecties gesproken is.


‘ Ik vind het beeldbellen wel prima, kan net zo goed mijn verhaal doen’

‘ Eerst vond ik beeldbellen stom, ik ben een mensen mens’

‘ Ik vind het harstikke leuk om mezelf te zien tijdens het beeldbellen’

‘ Ze haalde me zelfs uit bed met beeldzorg’

Dialoogbijeenkomst Ondersteuning Thuis KrimpenwaardIn een dialoogbijeenkomst met Cliënten Ondersteuning

thuis hebben is met het gebruik van beeldzorg

geëvalueerd. Hierboven een verslag van de ervaringen.

Dit zijn enkele uitspraken van cliënten uit de regio

Krimpenwaard over wat zij van beeldbellen vinden.

Wij; medewerkers van Ondersteuning Thuis; bezoeken de

cliënten in deze coronatijd veel minder thuis en maken

meer gebruik van beeldbellen. Hoe vinden cliënten dit,

vroegen wij ons af?

Onder het genot van een kopje thee en een chocolaatje

gaan wij via de IPad met cliënten in gesprek over het

beeldbellen. In tweetallen gaan we met twaalf cliënten in

gesprek.

‘Mijn doel is om alles zelf te doen. Door trucjes aan te leren

lukt dit me ook, maar het duurt best lang voor iets

automatisch is geworden.’

‘Iedereen is anders, dat is nou eenmaal zo.’

Voor maart 2020 werden cliënten vooral thuis bezocht.

Beeldbellen was er wel….maar werd mondjesmaat

gebruikt. Gelukkig kon er vrij snel overgeschakeld naar

volledig beeldbellen met cliënten toen besloten werd om

tijdelijk geen huisbezoeken meer te doen. Natuurlijk was

het fijn om toch nog contact te hebben met ons.

‘Het werkt wel voor mij omdat ik weet dat er anders geen

begeleiding is. Je krijgt toch je zorg. Anders val je in een gat.’

Maar het stuitte ook op verwarring en onduidelijkheid.

Daarnaast wordt de cliënt ineens ook letterlijk en figuurlijk

met zichzelf geconfronteerd. De helft van de cliënten vindt

het leuk om zichzelf en anderen te zien tijdens het

beeldbellen. De anderen geven aan geconfronteerd te

worden met hoe ze eruitzien en zichzelf verzorgen.

‘Het is net een spiegel!’ en hij wrijft door zijn haar.’

‘Dan kan ik nog beter zien dat ik nog moet douchen.’


We zoomen tijdens de interviews in op de kwaliteit van de

beeldbel contacten. Een cliënt vat het voor alle cliënten

mooi samen:

‘Je kan niet alles hetzelfde doen met beeldzorg als met een

huisbezoek. Praten lukt wel, maar helpen met schoonmaken

van de keuken en nakijken van de tablet was lastig. Ook

samen boodschappen doen kon natuurlijk niet. Nu deden

we in corona tijd allebei de folder van de Coöp of AH erbij

pakken en dan samen kijken wat de aanbieding was. Dus

begeleiding deed dan via beeldzorg mij helpen met het

uitzoeken wat ik het best kon halen. En dan haalde ik het

zelf’.

Er werd vooral gekeken wat wel kon tijdens deze beeldbel

contacten. En natuurlijk……cliënten zijn het met elkaar

eens dat een beeldbel contact niet kan tippen aan een

huisbezoek.

‘Het beeldbellen is anders, het is zakelijker’

‘Als ik me beetje bluh voel dan vertel ik bij beeldzorg niet

altijd alles. Maar bij een huisbezoek vertel ik het dan wel’.

Het afronden van een beeldzorg contact is niet altijd

gemakkelijk. Veel cliënten geven aan niet te kunnen

stoppen met praten of juist stil vallen.

‘Voor mij is een gesprek nooit klaar, ik kan blijven praten,

heb genoeg in mijn hoofd zitten’.

‘We doen soms wedstrijdje wie het eerst beeldzorg afsluit

aan het einde, dan win ik vaak’.

Wat een mooie gesprekken…….

Wat gaan wij met deze informatie doen?

Teamleider: ‘Tijdens het teamoverleg via Teams heeft het

team geconcludeerd dat beeldzorg een fijn middel is naast

de huisbezoeken. Dat we het ook na corona willen blijven

inzetten. Sommige cliënten vinden beeldbellen waarbij ze

zichzelf zien niet altijd fijn, daar hebben we aandacht voor.

We merken dat door het beeldbellen ze wel ondersteuning

krijgen bij praktische zaken, maar ze het nu wel zelf moeten

doen, daar leren cliënten veel van. We spreken af dat we het

kennismaken bij de cliënt bij voorkeur (en als het kan) bij

cliënt thuis doen. Als we beeldbellen maken we samen een

duidelijke agenda voor de afspraak. Het contact moet

laagdrempelig zijn, we laten cliënten veel aan het woord.

Beeldzorg met kinderen die ondersteuning krijgen doen we

liever niet.’

5.2 Moreel beraadIn een aantal moreel beraden zijn actuele dilemma’s

besproken. Verdieping in een ethische kwestie is mogelijk

door daarover met elkaar in gesprek te gaan en daar op te

reflecteren. Dit gebeurt volgens een gespreksmethodiek

en met een gespreksleider.

• In 2020 zijn zes moreel beraden gehouden. Er waren

negentien aanvragen; vier gingen niet door omdat de

kwestie niet meer aan de orde was, negen zijn

uitgesteld vanwege corona.

• Een aantal cliënten hebben deelgenomen aan een

moreel beraad met als thema privacy en inzage

cliëntgegevens. Dit is positief ervaren door cliënten en

medewerkers.

• Vier moreel beraden zijn via Teams gedaan om hier

ervaring mee op te doen. Met een goede voorbereiding

en een niet te grote groep is het een goed alternatief.

• De ingebrachte kwesties hadden onder meer te maken

met: Kinderwens, zelfverwaarlozing, medische kwesties,

zelfstandig wonen en veiligheid, verslaving, ongezonde

levensstijl.

• Voor 2021 zijn er meerdere beraden via Teams gepland.

De opbrengsten van het moreel beraad en mogelijke

trends worden gedeeld met de raad van bestuur. Eén van

de opbrengsten van de gehouden moreel beraden is dat

het met elkaar lukte om het vraagstuk beter vanuit het

cliëntperspectief te zien.

Incidenteel worden artikelen en interviews geplaatst in

Aanzet als ‘best practices’. Het intensiever en op grotere

schaal delen van de uitkomsten van de morele beraden

levert in de organisatie meer leermomenten op. In 2021

wordt hiervoor een meer structurele vorm opgesteld.


Het coronavirus heeft in 2020 grote impact gehad op de zorg en dienstverlening aan cliënten,

maar ook voor medewerkers en hun werkzaamheden. Over het werken ten tijde van corona kan

je meer lezen in hoofdstuk 1. In dit hoofdstuk nemen we u mee in de ervaringen van medewerkers,

de kengetallen en ontwikkelingen. We doen dit mede aan de hand van de verhalen van een

zestal medewerkers in verschillende levensfases. We hebben met hen gesproken over een

aantal belangrijke thema’s voor medewerkers.

6. Medewerkers

Wat zeggen medewerkers over het inwerken

Alie (66)

‘Het goed inwerken van nieuwe medewerkers is zo

belangrijk. De tijd die eraan besteed wordt verdient zich later

terug en voorkomt fouten en irritatie. Ik ben ‘met ijzeren

hand’ ingewerkt en regelmatig was er een evaluatiemoment.

Pas als ik over voldoende kennis en vaardigheid beschikte

om een bepaalde taak uit te voeren kreeg ik meer

verantwoordelijkheid. Dit werkte prima en het vergrootte

mijn motivatie en zelfvertrouwen. Op mijn eerste werkdag

werd ik hartelijk ontvangen. Er was een goed ingerichte

werkplek. Kortom ik voelde mij zeer welkom.’

Kim (19)

‘Op mijn huidige woning ben ik tijdens de intelligente

lockdown komen werken. Hierdoor werd ik direct ingezet

en ben ik niet normaal ingewerkt. We werken hier altijd

samen, wel allebei op een andere groep. Ik kon ten alle

tijden mijn collega’s raadplegen. Hierdoor leerde ik de

cliënten beter kennen.’

Kim (43)

‘Mijn inwerkperiode is al even geleden. Alles was anders. Ik

werkte al een paar jaar als uitzendkracht, dus gewend om

erin te springen en aan de slag te gaan. Ik viel ook middenin

een verhuizing, dus er was genoeg te doen. Ik ben daardoor

meteen meegegroeid in een nieuwe woonsituatie met het

team toen.’

Henriette (60)

‘Tijdens mijn inwerkperiode voelde ik me welkom. Ik steek

graag meteen de handen uit de mouwen, daar was ook

ruimte voor.’

6.1 Behouden van bevlogen en betrokken medewerkersMedewerkers bepalen de kwaliteit van onze zorg en

dienstverlening. We zijn blij met de betrokken, bevlogen

collega’s die vaak al jarenlang met plezier bij ASVZ werken.

Die willen we graag behouden. ASVZ wil graag dat

medewerkers met plezier naar het werk gaan. Een

medewerker gaat met plezier naar het werk wanneer hij de

competenties heeft om het werk goed te doen, zich kan

ontwikkelen, prettig contact heeft met collega’s en

leidinggevende, zich gewaardeerd voelt, een passende

mate van autonomie heeft en de arbeidsomstandigheden

veilig zijn.

6.2 Inzet en verloop van medewerkersHet verloop was in 2020 12,7%, 0,4% lager dan in 2019.

Voor het aantrekken van nieuwe medewerkers maken we

vooral gebruik van zij-instromers (niveau 2) die we binnen

ASVZ opleiden. Er zijn filmpjes gemaakt die een beter

beeld geven van de verschillende mogelijkheden en

cliënten doelgroepen waar je voor kunt werken.

Voor 2020 was het verbeteren van het inwerken een

speerpunt. We hebben een deel van de activiteiten kunnen

uitvoeren, een deel ook nog niet door de andere

prioriteiten. Zo is de on-boarding app die medewerkers

krijgen voordat ze starten bij ASVZ aangepast. Er zijn

onderdelen toegevoegd voor de medewerkers

ondersteuning thuis. Het fysieke on-boarding programma

is aangepast, mede ook ingegeven door corona. Voor 2021

willen we de verschillende onderdelen beter op elkaar laten

aansluiten, hiervoor willen we o.a. een campagne opzetten.


Marieke (30)

‘Ik ben op een vloeiende manier ingewerkt. Begonnen als

stagiaire, waarna ik in dienst kwam met een oproepcontract

als assistent begeleider. Zo heb ik steeds meer ervaring

opgedaan en heb ik mijzelf steeds ingewerkt op een nieuwe

functie. Dit is wat mij betreft de beste manier van inwerken.’

Angelique (56)

‘Ik heb op verschillende locaties gewerkt, dus ook verschil-

lende inwerkperiodes gehad. Op mijn laatste werkplek

werd ik drie dagen per woning ingewerkt. Ik vond dat best

kort. Nu zie ik dat nieuwe medewerkers wat langer

ingewerkt worden.’

In 2020 is er onderzoek gedaan naar hoe we beter

informatie van medewerkers die (willen) vertrekken boven

tafel krijgen. Om hier van te leren en te kijken hoe we

medewerkers kunnen behouden. Het voorstel is om bij het

indienen van het ontslag, wat tegenwoordig digitaal kan,

een aantal vragen toe te voegen over de achtergronden

van vertrek. Ook gaan we leidinggevenden vragen om een

exitgesprek te voeren en hierop bevragen we de

leidinggevenden.

6.3 Talentontwikkeling medewerkersOm het werken bij ASVZ boeiend te houden investeren we

in het ontwikkelen van talenten van medewerkers. Dit was

in 2020 een uitdaging. Tijdens de eerste maanden waren

de ICT middelen nog beperkt en was het zoeken naar hoe

we meest belangrijke scholingen en trainingen door

konden laten gaan. Onder andere weerbaarheidstrainingen

(per team, met mondkapje) en verschillende trainingen voor

verpleegtechnische handelingen zijn op maat aangeboden.

Ook het beroepsopleiden is doorgegaan, veelal digitaal of

in kleine bijeenkomsten. Dit maakt dat we op koers liggen,

voor het opleiden van 350 ondersteunend begeleiders naar

persoonlijk begeleider. In 2020 hebben 50 persoonlijk

begeleiders het oriëntatietraject teamleider afgerond. Ook

is er een leertraject voor startende teamleiders geweest,

online en via individuele coaching en scholing.

Medewerkers hebben in 2020 door corona veel minder

trainingen en scholingen kunnen volgen. ASVZ had extra

geld gereserveerd zodat medewerkers extra konden

investeren in het leren, reflecteren en ontwikkelen van

zichzelf (BRO uren). In 2020 zien we dat 18% van het

gereserveerde budget is gebruikt.

Uit een achterban-raadpleging van de OR blijkt dat

medewerkers zelf invulling kunnen geven aan de inzet van

deze extra uren. Bij vijf van de 32 teams gaven mensen

aan deze uren ook in te zetten om bij een ander mee te

kijken.


Ervaringen van verschillende generatie medewerkers

over de ontwikkelmogelijkheden binnen ASVZ

Alie (66)

‘Je krijgt bij ASVZ de kans om je te ontwikkelen, te

specialiseren of om door te groeien. Zo blijf je gemotiveerd

en behouden voor de organisatie. Sinds een aantal jaren

kunnen we BRO-uren in zetten. Dit zijn extra uren die je

naar eigen inzicht mag gebruiken voor het ontwikkelen van

je talenten en vaardigheden. Ik vind het een prachtig

initiatief. Er zou wel meer bekendheid aan kunnen worden

gegeven.’

Kim (19)

‘Je kan zelf uitzoeken welke cursussen jij interessant vindt

of gericht gaan zoeken naar een cursus als je binnen het

werk tegen iets aanloopt. Ook je leidinggevende kan

hiervoor suggesties doen. De BHV cursus heb ik afgerond

en ik hoop dit jaar te beginnen met de cursus EHBO.’

Kim (43)

‘ZLIM heeft veel mogelijkheden waar ik er een aantal van

gedaan heb. Ik vind team-dagen met een deskundige op het

directe gebied van onze cliënten altijd erg nuttig. Maar ook

ontwikkelingen van een team vind ik belangrijk. Het is

verhelderend om van elkaar te weten wat sterke en zwakke

kanten zijn. Dit maakt werken in een team zoveel

makkelijker. Samen 100 procent.’

Henriette (60)

‘Ik ben niet echt bezig met opleiding en ontwikkeling. Wel

vind ik het vitaliteit programma prachtig en geniet ik nog elke

dag van mijn werk met cliënten.’

Marieke (30)

‘Ik vind hetopleidingsaanbod heel breed en bruikbaar. De

keren dat ik een training heb gevolgd zijn mij goed bevallen.

Ik heb ook trainingen gegeven aan ASVZ medewerkers over

het ECD*). Ik vond ze zowel voor de trainer als de

deelnemers goed gefaciliteerd. Mijn afdeling heeft dagelijks

te maken met medewerkers die niet voldoende op de

hoogte zijn van hoe het ECD gebruikt moet worden. Los van

het feit dat het huidige ECD niet bepaald gebruiksvriendelijk

is, denk ik dat ASVZ hier nog wel winst kan behalen.’

Angelique (56)

‘Er zijn veel opleidingen en ontwikkelmogelijkheden bij

ASVZ, waar iedereen gebruik van kan maken. Ik ben

gespecialiseerd dus maak ik daar jaarlijks gebruik van om

mijn certificaten up-to-date te houden. Ik vind het erg leuk

om van anderen te leren. Dit kan, omdat tijdens

opleidingsmomenten medewerkers van verschillende

locaties en doelgroepen aanwezig zijn.’

6.4 Versterken van waarden en visie Medewerkers noemen onze kijk op zorg een belangrijke

reden om bij ASVZ te willen werken. Onze kijk op zorg is

een mensvisie, deze geldt voor cliënten als ook voor

medewerkers. Nabijheid bieden is hierin een belangrijke

pijler, die zeker in het afgelopen jaar soms dilemma’s

opriep. Hoe bieden we nabijheid aan medewerkers als veel

van de collega’s op afstand werken. Hoe zorgen we dat we

de verbinding blijven houden, ook al ben je fysiek op

afstand? Door wat vaker van je te laten horen en te vragen

hoe het gaat, door beeldbellen of op andere manieren

ondersteuning te bieden.

In 2019 zijn we gestart met een traject “waardegedreven

leiderschap” voor managers, teamleiders en orthopeda-

gogen. In 2020 heeft dit in aangepaste vorm zijn vervolg

gekregen. In 2021 ronden we dit af.

In 2019 hebben we om teams meer nabijheid te kunnen

bieden het aantal teams in een sector verkleind. Deze

kleine sectoren maakt dat we in 2020 goed konden

inspelen op de steeds weer veranderende maatregelen.

In hoeverre herken jij jezelf in de visie en waarden van

ASVZ?

Alie (66)

‘Ik vind het mooi hoe ASVZ mensen met een verstandelijke

beperking ondersteunt en probeert hen een zo gewoon

mogelijk leven te bieden. Ik heb veel respect voor mijn

collega’s en wat mij erg aanspreekt is dat er met elkaar

gekeken wordt naar wat wel kan.’

Kim (19)

‘Ik herken mezelf heel erg in de visie van ASVZ. Ik vind ook

dat je alles samen moet doen met cliënten. ASVZ heeft als

waarde dat cliënten in het normale leven moeten staan, ik

vind het belangrijk dat zij, voor zover dat mogelijk is, ook in


de maatschappij mee kunnen doen.’

Kim (43)

‘Ik voel me erg thuis bij de visie van ASVZ. Ik ga volledig

voor mijn cliënten en hun welzijn. Binnen mijn mogelijkheden

zal ik hier ook mijn uiterste best voor doen. En waar mogelijk

hen eigen regie te laten hebben over hun eigen leven.’

Henriette (60)

‘Ik herken mezelf zeker in de visie en waarden van ASVZ,

zoals ze op papier staan. Wel denk ik dat het in de praktijk

soms anders gaat. Dat is mijn ervaring in ieder geval.’

Angelique (56)

‘Ik herken me wel in de visie en waarden van ASVZ. Goede

zorg voor cliënten staat voorop. Ook goede zorg voor

medewerkers vindt ASVZ belangrijk. Ruim 30 jaar in dienst

zegt genoeg denk ik.’

Marieke (30)

‘Ik herken mijzelf in de visie van ASVZ. Mijn ervaring met het

naleven hiervan zijn wel wisselend. Ik heb helaas wel veel

belemmeringen gezien voor het met een heel team naleven

van de visie. Ik vind het mooi om met de ervaring die ik in de

primaire zorg heb opgedaan, collega’s op een andere manier

te ondersteunen.’

6.5 Arbo, verzuim en inzetbaarheidAfgelopen twee jaren is het ziekteverzuim van ASVZ

langzaam toegenomen (verzuim 2020 6,7%). Ziek zijn en

uitvallen vanwege een coronabesmetting hebben zeker

bijgedragen tot een hoger verzuim. Het gemiddelde

ziekteverzuim is altijd nog zo’n 0,5% lager dan het

landelijke gemiddelde voor de branche, maar tegelijk

betekent het toegenomen verzuim een verstoring van de

continuïteit van zorg, dat medewerkers meer onder druk

staan en er extra kosten zijn.

Door aandacht te hebben voor werkplezier kunnen we een

deel van het verzuim voorkomen. In 2020 hebben zeven

teams in Rotterdam een programma werkplezier

(ontwikkeld door IZZ en de Erasmus universiteit) gevolgd

en afgerond. Uit de evaluatie komt naar voren dat we de

pilot graag een vervolg geven in 2021. Het aanbod aan

teams willen we beter en meer op maat afstemmen.

Middelen die we hiervoor willen inzetten zijn een ‘menu- en

routekaart’ met daarop alle instrumenten en programma’s

die we al in huis hebben op het gebied van werkplezier.

In 2020 hebben 36 risico inventarisaties en evaluaties

plaatsgevonden. Door corona konden veel geplande RI&E’s

niet doorgaan. Alle teams hebben digitaal een aanvullende

‘Corona RI&E’ ontvangen die door 62% van de medewerkers

is ingevuld. Deze RI&E ging o.a. over hygiëne, het dragen

van persoonlijke beschermingsmiddelen, kennis over

besmetting en symptomen die op Corona kunnen wijzen.

De drie onderwerpen waar de meeste verbeteracties op

werden uitgezet naar aanleiding van de RI&E, zijn:

• MIP (32x), met name de bereidheid om alle incidenten

te melden. In 2020 zijn extra activiteiten ingezet om het

melden te bevorderen: het Inzet thema magazine, de

MIP tip op het portaal, de aandacht bij het inwerken en

ook bij de RI&E dragen er toe bij dat we het onder de

aandacht blijven houden.

• Psychosociale arbeidsbelasting (31x). Onderbezetting

en te veel werk voor de beschikbare tijd worden het

meest genoemd (12x). ICT problemen worden als

tweede oorzaak aangegeven (6x). Ten aanzien van de

werkdruk worden in overleg met het team afspraken op

maat gemaakt. Op het gebied van ICT benoemen

medewerkers de gebruiksonvriendelijkheid van het

elektronisch cliëntendossier, de problemen rondom het

meldplein zorg (melden van incidenten)

• BHV (25x). Dit betreft met name het driemaandelijks

invullen van de BHV-checklist (13x). Zes maal wordt

aangegeven dat er geen of niet voldoende BHV’ers op

de locatie zijn.

6.6 Autonomie vergroten: zelfroosterenWe willen medewerkers meer ruimte geven om hun rooster

zo veel mogelijk goed te laten aansluiten bij hun werk/privé

balans, Daarom zijn we een pilot zelfroosteren gestart. Uit

de evaluatie blijkt dat de ervaringen erg verschillend zijn. Er

zijn mensen die het geweldig vinden, er zijn mensen die het

heel vervelend vinden. Gezien de wisselende ervaringen is

afgesproken dat teams zelf kiezen of zelfroosteren voor

hun meerwaarde biedt.


6.7 Aandacht voor verschillende levensfasenUit een achterbanraadpleging van de OR blijkt dat

aandacht voor de verschillende levensfasen en de kansen

en problemen in iedere fase aandacht verdienen.

Medewerkers geven aan dat er niet altijd expliciet over

gesproken wordt in teams, maar dat collega’s onderling

klaar staan voor elkaar en rekening houden met de

uitdagingen in de verschillende fasen. ASVZ kent een

levensfasenbeleid en door verhalen van medewerkers over

verschillende thema’s houden we het onderwerp onder de

aandacht

Voor 2021 stond een generatie evenement op de agenda

om hier extra aandacht voor te vragen en inspiratie op te

doen hoe je dit goed met elkaar kan bespreken. Vanwege

corona is dit niet doorgegaan.

6.8 Verbeteren van de digitale werkprocessen voor medewerkers en leidinggevendenDe werkprocessen rondom medewerkers kunnen efficiënter.

In 2020 zijn we gestart om andere de werkwijze rondom de

correspondentie met medewerkers, het proces rondom de

arbeidscontracten en de archivering van documenten te

verbeteren. In 2021 gaan we hier mee verder.

6.9 Ondersteuning van medewerkersMedewerkers zijn ons kapitaal! Daar willen we goed voor

zorgen. Uit alles blijkt dat ondersteuning van collega’s en

de direct leidinggevende het meest belangrijk is. Daar

zetten we dus vooral op in. We kiezen voor een

meewerkend teamleider, die nabijheid kan bieden, kan

coachen en ondersteunen. Daarnaast een orthopedagoog

die inhoudelijk adviseert en ondersteunt. Die maandelijks

aanwezig is bij het zorgoverleg in de teams. Het aantal

locaties wat binnen een sector valt is verkleind waardoor

ook de manager meer nabij kan zijn.

Medewerkers kunnen gebruikmaken van een uitgebreid

opleidingsaanbod, een vitaliteitsprogramma en coaches.

Soms gebeuren er vervelende dingen waarbij het belangrijk

is om elkaar te ondersteunen. Naast de collega’s en

leidinggevende kunnen medewerkers terecht bij

personeelsadviseurs, vertrouwenspersonen, een team

‘opvang na schokkende ervaring’, een bedrijfsarts, een

mediator, een klachtencommissie en een

klokkenluiders-regeling.

En als medewerkers te maken krijgen met klachten of

ernstige incidenten dan kunnen we ze op maat juridische

ondersteuning bieden.

ASVZ kent verder een goedwerkende OR die altijd

openstaat voor collectieve verbetersuggesties van

medewerkers. De OR houdt maandelijks contact met de

locaties door het betrekken van contactpersonen, sturen

van een nieuwbrief naar alle individuele medewerkers en

achterbanraadpleging.

6.10 Vertrouwenspersoon en klachten medewerkersASVZ heeft drie vertrouwenspersonen voor medewerkers

(twee interne en één externe). In 2020 zijn zij door 90

medewerkers benaderd. Dat is hetzelfde aantal als in

2019. De meeste medewerkers kunnen na één of

meerdere gesprekken met de adviezen zelf verder.

Bij zeven telefoontjes werden zorgen geuit over de

bejegening of kwaliteit van zorg voor cliënten. Wanneer dit

aan de orde was, werd gewezen op de mogelijkheid een

klacht in te dienen, dan wel de meldplicht bij misstanden.

De communicatie of relatie met de teamleider wordt veel

genoemd als aanleiding om in gesprek te gaan met de

vertrouwenspersoon. Het vertrouwen is onvoldoende om

leidinggevenden te informeren over het ervaren gedrag.

Een enkele keer komt voor dat leidinggevenden niet

adequaat handelen bij meldingen van ongewenst gedrag.

In 2020 zijn bij de klachtencommissie vijf klachten

ingediend. De klachten hadden betrekking op de volgende

onderwerpen:

• Twee klachten hadden betrekking op discriminatie

(beide ongegrond verklaard)

• Het schenden van de privacy (gegrond)

• Reiskostenvergoeding (afgehandeld met betrokken

manager)

• Onzorgvuldige procedure ten aanzien van een verbeter-

en begeleidingstraject van medewerker (gegrond)


Aanleiding voor het gesprek 2019 2020

Werkdruk 4 1

Seksuele intimidatie 4 3

Verbale agressie, intimidatie, onheuse bejegening 37 22

Discriminatie 1 3

Pesten 9 11

Dreigend conflict 18 20

Vertrouwelijke/precaire kwestie 20 30

Totaal 931 90

1) meerdere onderwerpen door één persoon. Totaal aantal personen in 2019 was 90.


Corona zet ons stil, het heeft ons diep geraakt en we zijn er nog niet klaar mee. Veel van de

voorgenomen verbeterpunten voor 2020 hebben we maar deels kunnen uitvoeren. De externe

visitatie van 2020 liet ons een aantal kwesties zien waar stappen in gezet zijn, maar vragen ook

om een langer termijnperspectief.

7. Samenvatting, conclusies en vervolgstappen

klein mogelijk houdt om besmettingen tegen te gaan.

Door het creëren van bubbels en het werken met vaste

invalkrachten is dit vaak gelukt. De samenwerking

tussen begeleiders wonen en werken is versterkt door

samen op te trekken. De waardering voor elkaars kennis

en kunde, dat willen we graag vasthouden.

• Goede en tijdige informatievoorziening voor cliënten en

ouders/verwanten. Hier horen we verschillende geluiden

op terug. Uit de gehouden onderzoeken blijkt dat

mensen tevreden waren over de informatievoorziening.

Aan de andere kant zijn er signalen dat het sneller moet,

met meer differentiatie naar doelgroepen. Daarnaast is

uitgesproken om dit meer in overleg te doen. In een

crisistijd waar alle maatregelen zich snel opvolgen, is dit

soms een tegenstelling die moeilijk te realiseren is.

• Dichtbij blijven in tijden van afstand houden. De kern van

ons werk is om dichtbij cliënten te staan. En ook bij

medewerkers, met een meewerkend teamleider, een

orthopedagoog en een manager die het team

ondersteunen. Nabijheid bieden zit in onze visie. Hoe dat

je dat als je afstand moet houden en veel thuis werkt? In

de werkoverleggen moet aandacht blijven voor de

combinatie van thuiswerken en fysieke bijeenkomsten.

Digitaal is veel mogelijk en met andere vormen van

aandacht kom je best een heel eind. Digitaal overleggen

maakt dat overleggen soms sneller en met alle

betrokken personen konden plaatsvinden. Maar er gaat

ook wat verloren, de menselijke maat, de persoonlijke

interactie tussen mensen. Voor ouders en cliënten was

het soms een uitkomst, maar vaak werd ook het verdriet

zichtbaar van het elkaar niet kunnen zien, knuffelen etc.

Corona heeft veel van iedereen gevraagd. We zijn er trots

op hoe we dit samen hebben opgepakt. Met een advies-

groep corona, hulplijnen voor cliënten en medewerkers,

een coördinatiepunt voor alle beschermingsmiddelen, een

liveblog, beeldzorg en vooral veel aandacht voor elkaar,

cliënten en ouders/verwanten lukt het ons om zo veel

mogelijk het gewone leven door te laten gaan. Kijkend naar

wat wel kan, binnen alle grenzen die er waren.

We halen uit deze tijd een aantal aandachtspunten die we

mee willen nemen:

• De rol van een zinvolle dag invulling voor de kwaliteit van

leven. De meeste cliënten (74%) hebben ervaren hoe

belangrijk een goede dagbesteding/werk voor ze is.

Ze willen liever vandaag dan morgen terug naar hun

dagbesteding. Er zijn ook cliënten waarvoor dit niet zo is.

Een andere invulling van de dag heeft hen goed gedaan

en/of ze hebben nieuwe talenten ontdekt en willen daar

verder mee.

• Aandacht voor de ondersteuning van medewerkers. Hoe

zorgen we er voor dat medewerkers, die werken onder

grote druk dit vol blijven houden. Zeker als de druk

dadelijk wat afneemt, hoe zorgen we dat medewerkers

met plezier en duurzaam inzetbaar blijven.

• Voldoende medewerkers om de zorg te kunnen

verlenen. Het was soms spannend op locaties om de

bezetting op orde te houden. Met inzet van

dagbesteding, Ondersteuning Thuis, ondersteunende

diensten en daar waar nodig uitzendkrachten is het

gelukt. Dilemma daarbij was zeker ook hoe zorg je dat

het aantal verschillende medewerkers per locatie zo


Wat gaat er goed Wat kan beter

Een stijging van de algemene tevredenheid van cliënten en ouders/verwanten t.o.v. de meting uit 2017

Beter internet en ondersteuning bij digitale middelen (zorgtechnologie, internet, mediawijsheid) voor cliënten en medewerkers

De zorgvuldigheid en mogelijkheid tot afbouwen van onvrijwillige zorg

We zien dat het verloop (12,7%) binnen ASVZ voor een groot deel ontstaat door medewerkers die minder dan vijf jaar in dienst zijn. Van alle mensen die in 2020 extern zijn uitgestroomd was 29,4% minder dan één jaar in dienst. 35,3% was tussen de één en vijf jaar in dienst

De toename en adoptie van beeldzorg, als blended hulpverlening

We willen onderzoeken hoe we het verloop binnen deze groep kunnen terugdringen

Informatievoorziening aan cliënten door middel van filmpjes, bewonerstijdschrift, vlogs en website is verbeterd

Dagbesteding/werk voor cliënten. Met aandacht voor de talenten van cliënten en de invulling van werk

Ontwikkeling zorginhoudelijke koers: 3e boek Triple-C, vaste

leerlijnen, voorbereiding certificering. Verdieping van LACCS

Scholingen HouVast

De IP cyclus tijdig doorlopen met betrokkenheid van cliënten

Inzet en toegevoegde waarde van ervaringsdeskundigheid Cliënten beter informeren en vragen om hun mening via

achterbanraadplegingen en medezeggenschapsorganen

Het samen optrekken van begeleider en cliënt bij ambulante ondersteuning (o.a. bij ondersteuningsplan)

• Balans tussen lichamelijke bescherming en mentaal

welzijn. Nog meer dan in de rest van Nederland zien we

deze dilemma’s. Omdat cliënten samen op een groep

wonen en werken. Het netwerk van cliënten kan er

verschillend over denken en ook de medewerkers in een

team. Na de eerste corona golf zijn we meer op maat,

per locatie gaan kijken wat nodig en mogelijk is. Dit

levert het dilemma op dat op de ene groep iets wel kan,

en ergens anders niet (vanwege de risico’s). Dat is lastig

en kan onduidelijkheid geven. Uitleggen van keuzes is

belangrijk.

• Evaluatie van kwaliteitsinstrumenten. Het afgelopen jaar

zijn audits, quickscans, risico-inventarisaties, en

reflectiebijeenkomsten niet doorgegaan. Het is een

mooi moment om met elkaar stil te staan wat dit

betekent. Wat is de meerwaarde van de verschillende

instrumenten, wat willen we behouden en wat kunnen

we missen.

In het kwaliteitsrapport hebben we daarnaast laten zien

hoe we werken aan de versterking van de positie van de

cliënt, hoe het gaat met onvrijwillige zorg, cliënt en ouder/

verwanten ervaringen, innovaties, de veiligheid,

medewerkers en reflectie.

Samen met alle cijfers en de verhalen van cliënten, ouders/

verwanten, medewerkers en de input van de

klankbordgroep levert dit het volgende overzicht op van wat

er goed gaat en wat er beter kan.


Thema 2021-2022 Onderwerpen

Versterken van de positie van de cliënt • Inhaalslag rondom het individueel plan: betrokkenheid van cliënten bij het IP vergroten

• Betrokkenheid cliënten bij werving en inwerken vergroten• Ondersteunen van cliënten en medewerkers bij gebruik van digitale middelen • Meer gebruik maken van combinatie tussen fysieke bezoeken en beeldzorg

voor ambulante ondersteuning• Aandacht voor medezeggenschapsorganen, de onderlinge informatie

uitwisseling en achterbanraadplegingen• Ontwikkeling van talenten van cliënten; aandacht voor scholing,

ervaringsdeskundigheid, invulling van werk/dagbesteding• Informatie voorziening voor ouders en cliënten; onderzoek naar mogelijkheden

voor differentiatie en digitale hulpmiddelen

Dagbesteding en talentontwikkeling aansluitend bij wensen en behoeften.Met juiste randvoorwaarden

• Met het opstarten van de dagbesteding, kijkend naar de corona periode, de behoeften en wensen van cliënten goed inventariseren en op maat invulling geven aan een zinvolle daginvulling/ werk. Daarbij ook kijkend naar groepsdynamiek, financiële en veiligheidsaspecten. En de mogelijkheden voor arbeidsmatig werk binnen ASVZ (self supporting communities)

• De verbeterde samenwerking tussen wonen en werken behouden. Er is hier veel ervaring opgedaan door medewerkers van wonen en dagbesteding. Wij betrekken hen bij de verdere vormgeving van de samenwerking en leren van hun ervaringen om het goede te behouden en knelpunten aan te pakken

Behouden van medewerkers: nieuwe medewerkers als ook goede zorg voor medewerkers tijdens en na corona

• Inzicht krijgen in redenen van vertrek en ontevredenheid van medewerkers • Meer aandacht voor de verschillende generaties medewerkers in relatie tot

werken bij ASVZ• Extra ondersteuning en zorg voor medewerkers tijdens en na corona. In

jaargesprekken, aandacht en waardering, coaching• Talentontwikkeling medewerkers: oppakken en meer inzetten van blended leren

Verstevigen van visie en waarden,

methodisch en lerend, met helpende

structuren

• Triple-C Werkplaats met leerlijnen, reflectiebijeenkomsten, coaching methodisch neerzetten en borgen in het kwaliteitssysteem

• Verstevigen van LACCS en HouVast methodiek• Uitkomsten leiderschapsprogramma borgen door gesprek over visie en

waarden terug te laten komen in overlegvormen en masterclasses op thema• Evaluatie van kwaliteitsinstrumenten; wat is passend en helpend kijkend naar

de visie en waarden• Meer leren van elkaar; zodra het kan inzet van extra uren voor scholing en

reflectie. Verhalen delen via thema magazine voor medewerkers • Stimuleren van kijken naar morele dilemma’s (o.a. moreel beraad) en

ontwikkelen van moresprudentie• Methodische cyclus t.a.v. kwaliteitsrapportages verstevigen, twee keer per jaar

in raad van bestuur. Agendapunt voor het werkoverleg. Themagewijs in gesprek, in het managersoverleg. Regio overleggen met managers en orthopedagogen om te leren van elkaar

Kijkend naar de verbeterpunten van 2020, de kwesties uit

de externe visitatie, de corona aandachtspunten en de

verbeterpunten van 2021 concluderen we dat we hieruit

een aantal grotere thema’s kunnen halen. We zien ook dat

veel onderwerpen verband houden met elkaar. Zo kan een

versterkte positie van cliënten bijdragen aan een betere

dagbesteding, maar ook aan het verstevigen van de visie

en waarden op een methodische en lerende manier. Visie

en waarden kunnen ook invloed hebben op het behoud van

medewerkers. Dat maakt het interessant om de komende

jaren met onderstaande thema’s aan de slag te gaan. En in

een volgende kwaliteitsrapportage hierover terug te

rapporteren.

Bijlage 1: Reflectie van de CCR op kwaliteitsrapportage 2020

De vele beperkingen vanwege Covid-19 hebben veel invloed gehad op het beleid van de ASVZ

in het afgelopen jaar. Zowel medewerkers als cliënten hebben de gevolgen van die maatregelen

direct ondervonden. Gevolgen die voor ieder persoonlijk weer anders zijn ervaren. Ondanks al die

beperkingen die veel van de raad van bestuur hebben gevraagd kon de zorg aan de cliënten

doorgaan en dat zien we ook terug in het kwaliteitsrapport. Veel mocht goed gaan en veel mocht

bereikt worden. Bestudering van het rapport leverde van onze kant als CCR enkele vragen op:

Ook hier verwijzen we naar eerdere correspondentie, inzake

personele kengetallen, waarin ook aangegeven werd dat

het verkleinen van de medewerkersformatie gerealiseerd is

door aflopende tijdelijke dienstverbanden niet te verlengen.

Zou dit één van de redenen voor vertrek kunnen zijn!

Invoering Wet zorg en dwangEr wordt uitgebreid stilgestaan bij de invoering van de Wzd.

De rechten van de cliënten zijn door deze wet nog beter

beschermd. We missen in dit verslag een nadere toelichting

hoe de organisatie de Wzd -met alle beperkingen die er

vanwege corona waren- heeft toegepast.

Algemene opmerkingN.a.v. het rapport 2019 hebben we vorig jaar het volgende

punt onder uw aandacht gebracht namelijk: aandacht voor

groepsprocessen en het belang van een goede

groepssamenstelling.

In het rapport 2020 missen we dit punt wederom.

Cijfers 2020 T.a.v. 2018 (724) zien we in 2020 ( 811) een forse

toename van VG7 cliënten; In tegenstelling tot VG6 waar

we een afname zien van 2018 (514) naar (473) in 2020.

De forse toename (VG7) enerzijds en de afname (VG6)

anderzijds, riep bij de CCR de vraag op: is er een relatie

met de toe- en afname?

Worden cliënten met VG6 ge-herindiceerd en krijgen zij

een hogere indicatie, of heeft de toename te maken met

het feit dat er, gezien de toename van zwaardere

gedragsproblematiek bij VG7 cliënten - meer beroep

wordt gedaan op meer zorg?

Wat heeft de toename van VG7 cliënten voor invloed

gehad op de organisatie.

In eerdere correspondentie met als onderwerp personele

kengetallen werd aangegeven dat de omvang van de

medewerkersformatie om financiële redenen is verkleind.

Hoe verhoudt dit zich met elkaar?

PersoneelsverloopIn het rapport lezen we: “We zien dat in de eerste vijf jaar

relatief veel nieuwe medewerkers vertrekken. Van alle

mensen die in 2020 zijn uitgestroomd (12,7% in 2020,

13,2% in 2019) was 29,4% minder dan één jaar in dienst.

35,3% was tussen de één en vijf jaar in dienst. We willen

beter doorgronden wat de redenen zijn voor vertrek.”


Bijlage 2: OR Reflectieverslag kwaliteitsrapportage 2020

Algemeen: We vinden het een mooie inleiding waarbij met name de ervaringsverhalen ons

inspireren. Daarbij de afwisseling van grafische weergaves en quotes van medewerkers, cliënten

en hun vertegenwoordigers maken het prettiger leesbaar. Het biedt een goede weergave van

2020 met wat wel en niet heeft plaatsgevonden onder invloed van corona en ook de

samenvatting is erg helder!

Pagina 9Wij vinden het streven naar een 50% – 75% realisatie van

de jaargesprekken erg weinig. We zouden liever zien dat

iedereen ieder jaar een jaargesprek heeft. We zien dit als

een verantwoordelijkheid van de leidinggevende en de

medewerker samen dus beiden kunnen aangeven het

jaargesprek te willen plannen.

En leidinggevenden bevragen als ze het niet gehouden

hebben. Hoe zorgen we ervoor dat medewerkers ook hun

eigen verantwoordelijkheid nemen in het plannen van het

jaargesprek. Met aandacht voor de assertiviteit hierin van

medewerkers. Talentontwikkeling is een belangrijk

onderwerp in het jaargesprek.

Fijn dat er aandacht is geweest voor zowel de inhoud van

het gesprek als het belang hiervan.

Pagina 9/10Pilot werkplezier klinkt veelbelovend. Het is ons niet

duidelijk welke teamleiders het proces in het vervolg gaan

begeleiden, of dit de teamleider van de eigen afdeling

betreft of teamleiders elders in de organisatie. Wij zouden

graag zien dat een teamleider vanuit elders in de

organisatie het proces begeleidt omdat de eigen teamleider

ook deel uitmaakt van het team.

We vinden het rapport wel erg groot, veel informatie en veel

cijfers, gericht op kwantiteit i.p.v. kwaliteit. Dit lijkt wat meer

in verantwoording te zitten dan in reflectie waarbij we dan

wel weer onder de indruk zijn van de ontelbare tranen van

verdriet, frustratie, ontroering en blijdschap van cliënten.

We zijn blij met de waardering die er in wordt uitgesproken

naar de inzet van medewerkers toe. We zien over het

algemeen goed terug wat er verbeterd kan worden maar

missen hierin de manier waarop dit gaat gebeuren.

We vragen ons echter wel af of dit rapport van zodanige

meerwaarde is dat het de enorme hoeveelheid tijd en werk

waard is. Zoals gezegd is het een groot stuk en we vragen

ons af wie dit leest en wat het die mensen of uiteindelijk de

organisatie biedt.

Pagina 4We zouden graag duidelijker verwoord zien wat bedoelt

wordt met 1000 voordeuren aangezien alleen al de 3.569

cliënten OT meer voordeuren hebben bij elkaar.

Pagina 5Vertrouwenspersoon 90 x benaderd. Wij zouden hierin

graag een vergelijking zien met voorgaande jaren zodat

duidelijk wordt of dit een stijging, daling of stabilisering

betreft. De communicatie of relatie met de teamleider

wordt veel genoemd als aanleiding om in gesprek te gaan

met de vertrouwenspersoon. Het vertrouwen is

onvoldoende om leidinggevenden te informeren over het

ervaren gedrag. Hier moet meer aandacht voor komen.



Pagina 10In de vierde alinea worden de langere aaneengesloten

diensten door corona genoemd en het voornemen in 2021

te bekijken welke mogelijkheden dit biedt voor de

toekomst. We vinden het een goede ontwikkeling dat hier

verder naar gekeken wordt. De vele korte diensten zijn

allang een groot knelpunt binnen de organisatie.

Pagina 10

Visie en waarden versterken. We vinden ASVZ een

organisatie die heel sterk is in zijn visie en waarden en zijn

blij dat hier voortdurend aandacht voor blijft als basis van

ons werk. We zouden graag zien dat ASVZ ook meer durft

te vertrouwen op deze mensvisie en zich wat minder

afhankelijk durft op te stellen tegenover gemeenten,

zorgkantoren etc. en hiervoor durft te blijven staan.

Pagina 11 De samenwerking tussen begeleiders wonen en werken is

versterkt door samen op te trekken. We horen echter ook

andere geluiden van medewerkers dagbesteding die het

gevoel hebben nergens meer bij te horen. We zien dit wel

terug op pagina 19 waar bij de verbeterpunten staat dat

medewerkers dagbesteding hun team missen en vinden

deze uitspraak dus beperkt.

Pagina 12

Goed dat er gekeken gaat worden naar reden van

uitstroom van medewerkers en zeker dat er ook gekeken

gaat worden naar redenen van ontevredenheid van

medewerkers voor hij/zij de organisatie verlaat.

We zien echter nergens een vooruitblik hoe we dat gaan

doen en vooral wanneer. We lopen achter de feiten aan.

PB-ers zijn al niet meer te krijgen dus het heeft haast.

Ook het verzuim baart zorgen en de aanpak zou wat meer

naar voren mogen komen i.p.v. het feit dat we het toch nog

beter doen dan de branche.

Hierbij is het dus heel belangrijk dat het jaargesprek ieder

jaar gehouden wordt, maar ook dat er gekeken wordt naar

laagdrempelige toegankelijkheid van de teamleider. Zeker

op plekken waar medewerkers alleen werken en dus ook

nooit met de teamleider samenwerken. Voor kleine

dingetjes maak je vaak geen afspraak met je teamleider.

Dan wordt er te vaak gewacht tot dingen groter zijn

geworden. Het is juist zo belangrijk om al in te springen als

de dingen nog klein zijn. Daarmee voorkom je veel

problemen.

Pagina 14Moresprudentie, het leren van afwegingen en keuzes bij

ethische dilemma’s om in nieuwe situaties het goed te

doen, lijkt een dynamisch voortdurend proces. Juist het niet

vastleggen van afspraken zorgt ervoor dat mensen erover

in gesprek moeten en verder groeien, meerdere

uitgangspunten bespreken waarmee een moreel besef

ontstaat. Dit lijkt haaks te staan op een integriteitskader en

we zijn dan ook benieuwd naar dit stuk.

Pagina 18De praktijk lijkt niet in lijn met de uitkomsten van het

onderzoek. Portaal blijft een platform waar men niet meer

automatisch op terecht komt. We zouden graag een

communicatieplan hiervoor zien waarin verschillende

middelen gebruikt worden om te informeren (socials,

bladen, portaal). Zoveel mogelijk zorgen dat medewerkers

tegelijkertijd informatie krijgen.

Pagina 18Mooi dat er veel aandacht is geweest voor de nachtzorg die

cruciaal is voor kwaliteit van zorg maar vaak op de

achtergrond aanwezig is.

Pagina 20

We zijn er blij mee en trots op dat ASVZ naast lichamelijke

ook zoveel aandacht en mogelijkheden heeft voor het

waarborgen van de mentale gezondheid van de

medewerkers in deze tijd van crisis.

Pagina 20

“De individuele ervaringen van cliënten en medewerkers zijn

de basis om te komen tot een nieuwe inrichting van de

dagbesteding.” Informeer medewerkers op tijd en neem ze

mee in het proces. Als het eenduidige plan dan

gepresenteerd wordt, kunnen medewerkers daarin

meegenomen worden. Bijvoorbeeld met een enquête

onder alle medewerkers van dagbesteding.

En laat ook medewerkers dagbesteding plaatsnemen in

een werkgroep.

Pagina 22Wij ondersteunen de gedachte om zowel Triple C als

LACCS nog beter op de kaart te zetten binnen ASVZ.

Pagina 35

We zijn zeer verrast dat eindelijk een duurzame

bedrijfsvoering voor het nalaten van een leefbare wereld

een bewuste keuze is geworden binnen ASVZ.

Pagina 36/4.6 Mooi dat er niet direct teveel conclusies verbonden worden

aan het dalen van MIP meldingen maar dat allerlei

oorzaken overwogen worden.

Pagina 40/4.8Fijn dat cliënten ook de mogelijkheid krijgen om een MIP in

te vullen vanuit hun perspectief. Dit heeft zeker

meerwaarde! M.b.t. de kwetsbare positie van medewerkers

hierin, gaan we ervanuit dat er op een zorgvuldige manier

mee omgegaan wordt, zoals beschreven is het een

systeem om van te leren.

Pagina 44/6.1 Mooie en bruikbare criteria! Wellicht ook een mooie wijze

om bij medewerkers die niet tevreden zijn deze criteria af

te gaan als een soort checklist om te kijken op welk gebied

het misgaat. Soms vindt een medewerker het moeilijk om

iets concreet te benoemen en zo’n checklist kan dan

wellicht helpen. Kan wellicht een aanvulling zijn bij

onderwerpen op pagina 9–12

Pagina 48‘ASVZ kent verder een goedwerkende OR die altijd

openstaat voor collectieve verbetersuggesties van

medewerkers. Ze houden maandelijks contact met de

locaties’. D.m.v. het betrekken van contactpersonen, sturen

van een nieuwbrief naar alle individuele medewerkers en

achterbanraadpleging.

Pagina 49 - 51Aandacht houden voor de kwaliteit van zorg in de corona

periode.

Misschien is het een goed bespreekpunt voor

medewerkers: hoe bieden we in deze tijd een zo goed

mogelijke zorg? Het zal vast niet altijd zó kunnen als we

gewend zijn in periodes dat het anders gaat dan anders.

Dan is dit wel een bespreekpunt voor een teamoverleg

waarin je met elkaar keuzes maakt (en natuurlijk in een

bewonersoverleg).

Bij thuiswerken is het belangrijk verbinding te houden met

elkaar, ASVZ en medewerker.

Maak het een bespreekpunt in het werkoverleg. Verbinding

houden met leidinggevende en team lijkt een beginpunt.

Hoe? Werkoverleg/teamoverleg, maar misschien ook één

keer in de zoveel tijd iets op een locatie (fysiek) afspreken.

Bevraag de medewerkers op dit punt.

We zien graag dat de exitgesprekken niet beperkt worden

tot de eigen teamleider maar de vertrekkende medewerker

de mogelijkheid geboden wordt om met iemand anders dat

gesprek te houden. Persoonlijk contact hierover vanuit

M&O is hiervoor van belang zodat de persoon in kwestie

een keuze kan maken.

ASVZ als rookvrije woon- en werkplek. Doel is gehaald als

op drievierde locaties niet meer gerookt wordt. Lijkt me

goed meetbaar als er op voorzieningen niet meer gerookt

wordt. We zien hier niets van terug in het kwaliteitsrapport.



ASVZPostbus 121, 3360 AC Sliedrecht0184 - 49 12 [email protected]

Meer weten? www.asvz.nl

mailto:info%40asvz.nl?subject=

http://www.asvz.nl

Kwaliteitsrapportage 2020 - ASVZ

Documents

Transcript of Kwaliteitsrapportage 2020 - ASVZ