26/11/2014

1

Kunnen vrijwilligers bij de politie aan de slag?

ANALYSE WERKGROEP VASTE COMMISSIE VAN DE

LOKALE POLITIE

Overzicht uiteenzetting

Bevraging lokale politiezones België

Mogelijkheden inzet vrijwilligers politie België

Politie in bijberoep

Conclusie

26/11/2014

2

Bevraging lokale politiezones België

Bevraging lokale politiezones België

• Bevraging verstuurd naar de korpschef van de

195 lokale politiezones

• 126 ingevulde vragenlijsten (84 Nederlandstalige en 42 Franstalige)

26/11/2014

3

Bevraging lokale politiezones België

• Algemene inzet vrijwilligers

Verleden Heden Toekomst

Ja; 45

Neen; 81

Ja; 47

Neen; 79 Ja; 82

Neen; 44

Bevraging lokale politiezones België

• Inzetmogelijkheden voor vrijwilligers

Verleden Toekomst

Heden

3

3

12

17

25

Burenbemiddeling

DPA

BIN-coördinator

Andere

Gemachtigd opzichter

1

4

5

16

20

25

Afwezigheidstoezicht

DPA

Burenbemiddeling

Andere

BIN-coördinator

Gemachtigd opzichter

12

24

29

29

44

48

Afwezigheidstoezicht

Burenbemiddeling

BIN-coördinator

DPA

Gemachtigd opzichter

Andere

26/11/2014

4

Bevraging lokale politiezones België

• Redenen voor inzet vrijwilligers

Capaciteitswinst; 37

Gemeenschapsgerichte werking; 24

Financieel voordeel; 18

Motivatie; 11

Draagvlak voor politionele werking; 9

Kennis; 5

Flexibiliteit; 4

Betere dienstverlening; 3

Opvang gepensioneerde collega's; 2

Empowerment; 2

Geïntegreerde aanpak veiligheidsproblemen; 2

Verhogen veiligheidsgevoel; 2

Bevraging lokale politiezones België

• Voordelen inzet vrijwilligers

Capaciteitswinst; 45

Financieel voordeel; 42

Motivatie; 38

Gemeenschapsgerichte werking; 37

Draagvlak voor politionele werking; 16

Flexibiliteit; 15

Kennis en ervaring; 12

Vergroten recruteringsbasis; 5

Geen; 5

Kwaliteit van het werk; 3

Geïntegreerde werking; 2

Betere dienstverlening; 2

Onafhankelijkheid; 2

Opvang gepensioneerde collega's; 2

Bezetting van het (grootste) terrein; 2

Makkelijk einde te stellen aan contract; 2

26/11/2014

5

Bevraging lokale politiezones België

• Nadelen inzet vrijwilligers

Beschikbaarheid; 39

Begeleiding; 26

Beroepsgeheim; 15

Wettelijk kader; 12

Selectie; 12

Machtsmisbruik; 11Professionaliteit; 11Gebrek aan gezag; 9

Onduidelijk voor bevolking; 9

Gebrek aan kennis en/of ervaring; 8

Weerstand politiepersoneel en/of vakbonden; 8

Beperkte bevoegdheden en verantwoordelijkheden; 7

Betrouwbaarheid; 6

Geen; 6

Beperkte inzetmogelijk-

heden; 6

Financiële bedenkingen; 5

Controle; 4Beweegredenen; 4

Imagoschade; 3Versnippering politiewerk; 3

Veiligheidsrisico; 3

Gebrek aan administratieve vereenvoudiging; 3

Bevraging lokale politiezones België

• Randvoorwaarden voor inzet vrijwilligers

Begeleiding; 48

Selectie; 31

Afspraken i.v.m. takenpakket; 26

Duidelijke afspraken (algemeen); 15

Wettelijk kader; 15Afspraken i.v.m. bevoegdheden en verantwoordelijkheden; 10

Mogelijkheid tot afsluiten contract; 9

Draagvlak (bestuurlijke) overheden; 6

Financiële vergoeding; 6

Beroepsgeheim/discretieplicht; 6

Motivatie; 5

Kennis en ervaring; 5

Verzekering; 5

Tolerantie politie-

personeel; 5

Aanspreekpunt binnen korps; 5

Herkenbaarheid; 5

Structuur; 4

Beschikbaarheid; 4

Tolerantie bevolking; 3

Waardering geven; 3

Afspraken i.v.m. informatie-uitwisseling; 3

Betrouwbaarheid; 3

Onderzoeken integriteit, moraliteit; 3

26/11/2014

6

Mogelijkheden inzet vrijwilligers politie

België

Mogelijkheden inzet vrijwilligers politie België

• Mogelijkheid om behoeften en verwachtingen politiezones te rijmen met vigerende Belgische regelgeving?

• Juridisch advies directie van de juridische dienst, het contentieux en de statuten (Algemene directie van de Ondersteuning en het Beheer, federale politie)

26/11/2014

7

Mogelijkheden inzet vrijwilligers politie België

• Toepassingsgebied vrijwilligerswet • Onbezoldigd en onverplicht

• Geen verbintenis

• Geen verplichtingen voor vrijwilliger

• Niet gebonden, dus geen mogelijkheid tot sanctioneren

• Activiteit mag niet door dezelfde persoon en voor dezelfde organisatie worden verricht in het kader van een arbeidsovereenkomst, een dienstencontract of een statutaire aanstelling

• Niet de bedoeling om op permanente wijze taken van de leden van de politiediensten over te hevelen naar vrijwilligers als goedkoop alternatief voor betaald werk

Mogelijkheden inzet vrijwilligers politie België

• Vrijwilligerswerk binnen ‘veiligheidssector’ • Niet de bedoeling om bepaalde taken terug onder het

toezicht en/of de verantwoordelijkheid van de politie te brengen

• Onderscheid ‘vrijwilligers bij de politie’ – ‘vrijwilligers bij uitoefening van andere taken binnen veiligheidssector’ • Bevoegdheden gemeenschapswachten

• Overname bepaalde politietaken door private veiligheidsdiensten

26/11/2014

8

Mogelijkheden inzet vrijwilligers politie België

• Algemene randvoorwaarden • Geen toekenning politionele bevoegdheden

• Respect beroepsgeheim en geheim van het onderzoek

• Kennis en uitwisseling van (persoons)gegevens • Enkel verwerking persoonsgegevens met toestemming van

betrokken burgers

• Geen toegang tot politionele databanken

• Verzekeringscontract tot dekking risico’s

Mogelijkheden inzet vrijwilligers politie België

• Taken voor vrijwilligers • Uitgangspunt: administratieve taken

• Voor andere taken rekening houden met: • Geen toekenning politionele bevoegdheden

• Geen kennis en verwerking persoonsgegevens zonder toestemming betrokkene

• Geen toegang tot politionele databanken

• Geen taken overnemen van gemeenschapswachten, agenten van politie of private veiligheidsdiensten

• Houden aan deontologische code

• Veiligheid vrijwilliger mag niet in gedrang komen

26/11/2014

9

Politie in bijberoep

Politie in bijberoep

• Situatie zoals in buitenland niet wenselijk • Andere behoeften Belgische politiezones

• Beperkingen Belgische wetgeving

• Belangrijke randvoorwaarden

Nood aan statuut voor vrijwilligers

Mogelijk gelijkaardig aan dat van vrijwillige brandweerlieden

26/11/2014

10

Conclusie

Conclusie

• Verwachtingen steeds hoger, takenpakket steeds uitgebreider

• Vrijwilligers als mogelijke oplossing

• Bevraging lokale politiezones • Twee derde wil in toekomst met vrijwilligers werken

• Geen verregaande inzet zoals bij politie in Nederland

• Hoofdzakelijk nood aan vrijwilligers voor administratieve en logistieke ondersteuning

26/11/2014

11

Conclusie

• Inzet vrijwilligers zeker mogelijk, maar niet voor alle taken • Rekening houden met wettelijke beperkingen

• Geen permanente overheveling van taken die traditioneel worden uitgeoefend door contractuele of statutaire leden van de politiediensten

• Taken die worden toevertrouwd aan gemeenschapswachten of private veiligheidsdiensten niet terug onder het toezicht en/of de verantwoordelijkheid van de politie

• Geen toekenning politionele bevoegdheden

• Geen toegang tot politionele databanken

• Geen kennis en verwerking van persoonsgegevens

Conclusie

• Enkele cruciale stappen voor de toekomst: • Aanvullen bestaande regelgeving

• Specifieke omstandigheden

• Specifieke taken

• Algemene bewoordingen: vrije uitvoering door politiediensten

• Aandacht nodig voor veiligheidsaspect (screening en informatiebehandeling)

26/11/2014

12

Conclusie

• Enkele cruciale stappen voor de toekomst: • Mogelijkheid tot bijberoep

• Nood aan volwaardig statuut

• Kan naar analogie vrijwillige brandweerlieden

• Inschakelen gepensioneerd politiepersoneel

Conclusie

• Enkele cruciale stappen voor de toekomst: • Impulsen nieuwe regering onontbeerlijk

• Bestaande regelgeving uitbreiden met mogelijkheden voor inzet vrijwilligers in politioneel kader

• Duidelijk statuut nodig voor inzet vrijwilligers in specifieke situaties en voor specifieke taken

26/11/2014

13

Vragen?