vrije schilderkunst 2006

pagina 02ten geleide

pagina 03 & 07jury & winnaars

pagina 07 & 11 (details)silent battleboom!

pagina 08 & 24 (details)ceremony #3ceremony #5

pagina 09 & 37 (details)woodrescue remedy(middle class psycho drama)

pagina 10 & 50 (details)zonder titelzonder titel

pagina 61expositie

pagina 66don’t call it a comeback(i’ve been here for years)

pagina 74winnaars sinds 1947

aarKo

moedigisteld agebied van deKoningindeze tr

kunst uithet GePaleis vaprijsuitvan de

kunst bde leefteen Kovingen, modan 30reeds d

klijke Prkunstenworden af

284 kuseerden dederijen in

publiekspmeeste st

inhoudsopgave .

j

pagina 02ten geleide

pagina 03 & 07jury & winnaars

pagina 07 & 11 (details)silent battleboom!

pagina 08 & 24 (details)ceremony #3ceremony #5

pagina 09 & 37 (details)woodrescue remedy(middle class psycho drama)

pagina 10 & 50 (details)zonder titelzonder titel

pagina 61expositie

pagina 66don’t call it a comeback(i’ve been here for years)

pagina 74winnaars sinds 1947

aarKo

moedigisteld agebied van deKoningindeze tr

kunst uithet GePaleis vaprijsuitvan de

kunst bde leefteen Kovingen, modan 30reeds d

klijke Prkunstenworden af

284 kuseerden dederijen in

publiekspmeeste st

inhoudsopgave .

j

Juryrapport’ve been painting around the clock, 24 hours or more – sleep a bit and go back – it is totally uncontrollable now,”

my father wrote during the summer of 1976. “Phone has beenoff for months and I look at mail only when a painting is done.They are large, ten feet or so, and take complete possession ofme... It is a new ‘real’ world now that I am making – and I can’tstop. One to another and the sensation that there is always onepicture – the last one. But then the need to staple up another can-vas. Time – time! Is it my age or does it really take forty years ormore to become an artist?” Zo citeert Musa Mayer haar vader,de kunstenaar Philip Guston, in haar prachtige boek Night Studio,a memoir of Philip Guston.

Duurt het inderdaad echt veertig jaar of langer om kunste-naar te worden? De kunstenaars die beeldmateriaal inzonden ommee te dingen naar de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst,bedoeld als aanmoedigingsprijs voor jong talent, staan over hetalgemeen pas aan het begin van de ontdekking van hun ‘full powers’.Dat neemt niet weg dat de jury op basis van de inzendingen vandit jaar heeft kunnen concluderen dat de schilderkunst bloeit endat het hardnekkige vooroordeel dat schilderkunst louter eenconventioneel medium zou zijn voor de zoveelste keer een voor-oordeel is gebleken.

Eerder maakten Berend Strik, Rob Birza en Suzan Drummenhet affiche voor de Koninklijke Prijs. Dit jaar was het de beurtaan scheidend jurylid Hermann Pitz. Het affiche bestaat uit eenfoto van een glanzend goudgeel golvend vlak (een stuk stof of eendeel van een kledingstuk) met daarin decoratieve details. Het beeldlijkt een uitsnede, een deel van een onzichtbaar groter geheel enis in die zin op te vatten als een verwijzing naar de essentie van hetkunstwerk. Op deze even poëtische als flamboyante uitnodigingom documentatie in te sturen reageerden dit jaar 284 kunstenaars,w i i d lijk d j 8 ble

het niet invingenschilderkdit jaarklaarbaverrassmeen een stkeuzesduideliveel anekEn vertoonde de natuurgebladeplek opwerpenaanwezniet geteen zek

karaktontstaakennelidie kleopvalleveelgebde inze2006 wnog steed

gesprokuitgebrgeachtel idraad in

juryrapport

“i

ama)

ckrs)

Ten geleideaarlijks wordt door hare majesteit de koningin de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst uitgereikt. Deze aan-

moedigingsprijs, die in 1871 door Koning Willem iii werd inge-steld als Koninklijke Subsidie, is bedoeld om jong talent op hetgebied van de schilderkunst te stimuleren. Koningin Emma,Koningin Wilhelmina, Koningin Juliana en Koningin Beatrix hebbendeze traditie van de prijs tot op de dag van vandaag voortgezet.

Traditioneel wordt de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilder-kunst uitgereikt in het Koninklijk Paleis te Amsterdam. Dit jaar biedthet Gemeentemuseum Den Haag gastvrij onderdak omdat hetPaleis vanwege renovatiewerkzaamheden niet beschikbaar is. Deprijsuitreiking en de tentoonstelling vinden plaats onder auspiciënvan de Stichting Koninklijk Paleis te Amsterdam.

Iedere Nederlandse beeldend kunstenaar die de beeldendekunst beroepsmatig en zelfstandig beoefent en op 1 januari 2006de leeftijd van 35 jaar nog niet had bereikt, kon meedingen naareen Koninklijke Prijs. Kunstenaars die de prijs reeds eerder ont-vingen, mochten, indien zij op de genoemde datum jonger warendan 30 jaar, nogmaals meedingen. Prijswinnaars zijn wanneer zijreeds drie maal de prijs verkregen van verdere deelname uitgesloten.

Een jury draagt vier kunstenaars voor die voor eenKoninklijke Prijs in aanmerking kunnen komen, groot € 6.000per kunstenaar. Over dit bedrag hoeft geen belasting of premiete worden afgedragen.

In 2006 zonden, in reactie op advertenties in diverse media,284 kunstenaars dia’s en documentatie in. Ruim 1400 dia’s pas-seerden de revue. Aan 87 kunstenaars werd gevraagd twee schil-derijen in te zenden voor de tweede ronde.

In het kader van de tentoonstelling wordt jaarlijks eenpublieksprijs toegekend. In 2005 kreeg Simon Schrikker demeeste stemmen.

ten geleide

j

Juryrapport’ve been painting around the clock, 24 hours or more – sleep a bit and go back – it is totally uncontrollable now,”

my father wrote during the summer of 1976. “Phone has beenoff for months and I look at mail only when a painting is done.They are large, ten feet or so, and take complete possession ofme... It is a new ‘real’ world now that I am making – and I can’tstop. One to another and the sensation that there is always onepicture – the last one. But then the need to staple up another can-vas. Time – time! Is it my age or does it really take forty years ormore to become an artist?” Zo citeert Musa Mayer haar vader,de kunstenaar Philip Guston, in haar prachtige boek Night Studio,a memoir of Philip Guston.

Duurt het inderdaad echt veertig jaar of langer om kunste-naar te worden? De kunstenaars die beeldmateriaal inzonden ommee te dingen naar de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst,bedoeld als aanmoedigingsprijs voor jong talent, staan over hetalgemeen pas aan het begin van de ontdekking van hun ‘full powers’.Dat neemt niet weg dat de jury op basis van de inzendingen vandit jaar heeft kunnen concluderen dat de schilderkunst bloeit endat het hardnekkige vooroordeel dat schilderkunst louter eenconventioneel medium zou zijn voor de zoveelste keer een voor-oordeel is gebleken.

Eerder maakten Berend Strik, Rob Birza en Suzan Drummenhet affiche voor de Koninklijke Prijs. Dit jaar was het de beurtaan scheidend jurylid Hermann Pitz. Het affiche bestaat uit eenfoto van een glanzend goudgeel golvend vlak (een stuk stof of eendeel van een kledingstuk) met daarin decoratieve details. Het beeldlijkt een uitsnede, een deel van een onzichtbaar groter geheel enis in die zin op te vatten als een verwijzing naar de essentie van hetkunstwerk. Op deze even poëtische als flamboyante uitnodigingom documentatie in te sturen reageerden dit jaar 284 kunstenaars,w i i d lijk d j 8 ble

het niet invingenschilderkdit jaarklaarbaverrassmeen een stkeuzesduideliveel anekEn vertoonde de natuurgebladeplek opwerpenaanwezniet geteen zek

karaktontstaakennelidie kleopvalleveelgebde inze2006 wnog steed

gesprokuitgebrgeachtel idraad in

juryrapport

“i

ama)

ckrs)

Ten geleideaarlijks wordt door hare majesteit de koningin de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst uitgereikt. Deze aan-

moedigingsprijs, die in 1871 door Koning Willem iii werd inge-steld als Koninklijke Subsidie, is bedoeld om jong talent op hetgebied van de schilderkunst te stimuleren. Koningin Emma,Koningin Wilhelmina, Koningin Juliana en Koningin Beatrix hebbendeze traditie van de prijs tot op de dag van vandaag voortgezet.

Traditioneel wordt de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilder-kunst uitgereikt in het Koninklijk Paleis te Amsterdam. Dit jaar biedthet Gemeentemuseum Den Haag gastvrij onderdak omdat hetPaleis vanwege renovatiewerkzaamheden niet beschikbaar is. Deprijsuitreiking en de tentoonstelling vinden plaats onder auspiciënvan de Stichting Koninklijk Paleis te Amsterdam.

Iedere Nederlandse beeldend kunstenaar die de beeldendekunst beroepsmatig en zelfstandig beoefent en op 1 januari 2006de leeftijd van 35 jaar nog niet had bereikt, kon meedingen naareen Koninklijke Prijs. Kunstenaars die de prijs reeds eerder ont-vingen, mochten, indien zij op de genoemde datum jonger warendan 30 jaar, nogmaals meedingen. Prijswinnaars zijn wanneer zijreeds drie maal de prijs verkregen van verdere deelname uitgesloten.

Een jury draagt vier kunstenaars voor die voor eenKoninklijke Prijs in aanmerking kunnen komen, groot € 6.000per kunstenaar. Over dit bedrag hoeft geen belasting of premiete worden afgedragen.

In 2006 zonden, in reactie op advertenties in diverse media,284 kunstenaars dia’s en documentatie in. Ruim 1400 dia’s pas-seerden de revue. Aan 87 kunstenaars werd gevraagd twee schil-derijen in te zenden voor de tweede ronde.

In het kader van de tentoonstelling wordt jaarlijks eenpublieksprijs toegekend. In 2005 kreeg Simon Schrikker demeeste stemmen.

ten geleide

j

Juryrapport’ve been painting around the clock, 24 hours or more – sleep a bit and go back – it is totally uncontrollable now,”

my father wrote during the summer of 1976. “Phone has beenoff for months and I look at mail only when a painting is done.They are large, ten feet or so, and take complete possession ofme... It is a new ‘real’ world now that I am making – and I can’tstop. One to another and the sensation that there is always onepicture – the last one. But then the need to staple up another can-vas. Time – time! Is it my age or does it really take forty years ormore to become an artist?” Zo citeert Musa Mayer haar vader,de kunstenaar Philip Guston, in haar prachtige boek Night Studio,a memoir of Philip Guston.

Duurt het inderdaad echt veertig jaar of langer om kunste-naar te worden? De kunstenaars die beeldmateriaal inzonden ommee te dingen naar de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst,bedoeld als aanmoedigingsprijs voor jong talent, staan over hetalgemeen pas aan het begin van de ontdekking van hun ‘full powers’.Dat neemt niet weg dat de jury op basis van de inzendingen vandit jaar heeft kunnen concluderen dat de schilderkunst bloeit endat het hardnekkige vooroordeel dat schilderkunst louter eenconventioneel medium zou zijn voor de zoveelste keer een voor-oordeel is gebleken.

Eerder maakten Berend Strik, Rob Birza en Suzan Drummenhet affiche voor de Koninklijke Prijs. Dit jaar was het de beurtaan scheidend jurylid Hermann Pitz. Het affiche bestaat uit eenfoto van een glanzend goudgeel golvend vlak (een stuk stof of eendeel van een kledingstuk) met daarin decoratieve details. Het beeldlijkt een uitsnede, een deel van een onzichtbaar groter geheel enis in die zin op te vatten als een verwijzing naar de essentie van hetkunstwerk. Op deze even poëtische als flamboyante uitnodigingom documentatie in te sturen reageerden dit jaar 284 kunstenaars,w i i d lijk d j 8 bl

Omdat de Koninklijke Prijs jaarlijks wordt uitgereikt ligthet niet in de lijn der verwachting dat er complete aardverschui-vingen plaats hebben gevonden in het beeld van de eigentijdseschilderkunst in Nederland ten opzichte van het jaar ervoor. Ookdit jaar was dat niet het geval. Toch zijn allerlei kleine, vaak onver-klaarbare verschillen bij elkaar opgeteld in staat om voorverrassingen te zorgen. Zo waren de werken dit jaar over het alge-meen een stuk kleiner van formaat dan vorig jaar. Als het gaat omkeuzes ten aanzien van motieven en thema’s is er sprake van eenduidelijk verband met andere jaren. Maar was er vorig jaar nogveel anekdotiek te bespeuren, dit jaar is dat veel minder het geval.En vertoonde de natuur zich eerder vooral in de gedaante van veelgebladerte en groen, dit jaar is het vooral de dierenwereld die eenplek op de voorgrond opeist. Politiek-maatschappelijke onder-werpen zijn in vergelijking met afgelopen jaren wat explicieteraanwezig. De sfeer van de inzendingen wordt over het algemeenniet getekend door luchtigheid of optimisme, eerder is sprake vaneen zekere zwaarte en een sombere blik op de wereld.

Ook dit jaar is het schilderen sterk tekenachtig vankarakter, gedacht vanuit de lijn, waarbij ruimtelijkheid eerderontstaat vanuit de vorm dan vanuit kleur. Kunstenaars richten zichkennelijk meer op licht/donker contrasten dan op de mogelijkhedendie kleur biedt. Het authentieke, krachtige schildersgebaar is weeropvallend aanwezig. De nieuwe media blijven een inspiratiebron enveelgebruikt ‘hulpmiddel’ voor de schilderkunst. Abstractie heeft bijde inzendingen voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst2006 weer een klein beetje terrein gewonnen, maar de figuratie isnog steeds dominant.

Tijdens het jureren werd bij de ene kandidaat vooralgesproken over de houding van de kunstenaar, terwijl bij anderenuitgebreider werd ingegaan op het beeld zelf. De noodzakelijkgeachte verbinding tussen idee en verbeelding fungeerde steeds alsl idraad in h k E d h d bij h j

juryrapport

“i

waarvan er uiteindelijk – na 2 rondes jureren – 28 overbleven:4 winnaars en 24 exposanten.

Tijdens de tweede ronde werden van iedere kandidaat 2werken bekeken. In totaal werden 174 werken beoordeeld opuiteenlopende criteria als oorspronkelijkheid, visie en inhoud,artistieke kwaliteit en uitvoering. Als er werk werd ingestuurd doorkunstenaars die al eerder meedongen naar de Prijs, was de juryvooral kritisch op het punt van de ontwikkeling die een kunstenaarhet afgelopen jaar had doorgemaakt. Voor een aantal kandidatenviel die vergelijking positief uit, terwijl het voor anderen betekendedat hun inzending alsnog werd afgewezen.

De jury was enthousiast over de kwaliteit van de inzen-dingen van dit jaar. Er was weer ruim genoeg aanleiding voordiscussie, onder meer over de aard van de prijs en het effect ervan.Het feit dat de Koninklijke Prijs een stimulerende werking voorjong talent beoogt, moet volgens de jury iedere keer weer explicietonder de aandacht gebracht worden. Tegelijkertijd is het een pres-tigieuze prijs die uiterst serieus genomen wordt, wat ook aan hetcarrièreverloop van menig winnaar en exposant af te lezen valt.De markt reageert traditiegetrouw immers sterk op de tentoon-stelling die de uitkomst is van de Prijs. Voor veel jonge kunstenaarsbetekent de prijs dan ook een eerste vorm van publieke erkenning.Het mediumgebonden karakter van deze prijs wordt door de juryals zeer positief ervaren. De bijbehorende vraag naar de grenzenvan de schilderkunst leverde ook dit jaar boeiende gespreksstofop. De typisch Nederlandse context waarin de kunstinstellingen deboventoon voeren als het gaat om het discours over de (schilder)kunst wordt door de jury als zeer bepalend beschouwd voor demogelijkheden van jonge schilders in Nederland ten opzichte vanhun generatiegenoten in het buitenland.

leidraad in het gesprek. Een punt van aandacht dat bij het jurerendit jaar opnieuw veelvuldig ter sprake kwam is het feit dat veelkunstenaars die werk inzenden, niet alleen schilderen maar werkenmet verschillende media, een feit dat noodzaakt tot een scherpedefiniëring van de essentie van de schilderkunst.

De jurering resulteerde in het u unanieme besluit van dejury om vier kunstenaars voor te dragen aan Hare Majesteit alskandidaten voor de Koninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst2006. De vier geselecteerde kunstenaars zijn in alfabetische volgorde:Antoine Berghs, Wouter Kalis, Lucy Stein, Anneke Wilbrink

Naast het selecteren van de vier prijswinnaars was er,zoals gebruikelijk, bijzondere aandacht voor het samenstellen vaneen representatieve tentoonstelling uit de inzendingen voor deKoninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst. Dit jaar vindt dietentoonstelling plaats in de Mondriaanzalen van het HaagsGemeentemuseum in Den Haag. Voor het grote publiek is detentoonstelling die verbonden is met de Koninklijke Prijs voor VrijeSchilderkunst een eerste kennismaking met het werk van deze jongekunstenaars; voor galeriehouders, verzamelaars en curatoren isde tentoonstelling een vijver waar graag uit gevist wordt. De cata-logus bij de tentoonstelling werd dit jaar vormgegeven door AlfonsHooikaas en Maaike Molenkamp. Xander Karskens schreef eentekst, Don’t call it a comeback waarin hij op een prikkelendemanier actualiteit en geschiedenis met elkaar verbindt. De juryhoopt met de tentoonstelling en de catalogus bij te dragen aande publieke discussie over de betekenis van de schilderkunst.De jury bestond in 2006 uit: Suzan Drummen, Lisette Pelsers,Hermann Pitz, Michael Raedecker, Gé-Karel van der Sterren,Marien Schouten en Pietje Tegenbosch (voorzitter).

04koninklijke prijs voor vrije namens de jury pietje tegenbosch

Juryrapport’ve been painting around the clock, 24 hours or more – sleep a bit and go back – it is totally uncontrollable now,”

my father wrote during the summer of 1976. “Phone has beenoff for months and I look at mail only when a painting is done.They are large, ten feet or so, and take complete possession ofme... It is a new ‘real’ world now that I am making – and I can’tstop. One to another and the sensation that there is always onepicture – the last one. But then the need to staple up another can-vas. Time – time! Is it my age or does it really take forty years ormore to become an artist?” Zo citeert Musa Mayer haar vader,de kunstenaar Philip Guston, in haar prachtige boek Night Studio,a memoir of Philip Guston.

Duurt het inderdaad echt veertig jaar of langer om kunste-naar te worden? De kunstenaars die beeldmateriaal inzonden ommee te dingen naar de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst,bedoeld als aanmoedigingsprijs voor jong talent, staan over hetalgemeen pas aan het begin van de ontdekking van hun ‘full powers’.Dat neemt niet weg dat de jury op basis van de inzendingen vandit jaar heeft kunnen concluderen dat de schilderkunst bloeit endat het hardnekkige vooroordeel dat schilderkunst louter eenconventioneel medium zou zijn voor de zoveelste keer een voor-oordeel is gebleken.

Eerder maakten Berend Strik, Rob Birza en Suzan Drummenhet affiche voor de Koninklijke Prijs. Dit jaar was het de beurtaan scheidend jurylid Hermann Pitz. Het affiche bestaat uit eenfoto van een glanzend goudgeel golvend vlak (een stuk stof of eendeel van een kledingstuk) met daarin decoratieve details. Het beeldlijkt een uitsnede, een deel van een onzichtbaar groter geheel enis in die zin op te vatten als een verwijzing naar de essentie van hetkunstwerk. Op deze even poëtische als flamboyante uitnodigingom documentatie in te sturen reageerden dit jaar 284 kunstenaars,w i i d lijk d j 8 bl

Omdat de Koninklijke Prijs jaarlijks wordt uitgereikt ligthet niet in de lijn der verwachting dat er complete aardverschui-vingen plaats hebben gevonden in het beeld van de eigentijdseschilderkunst in Nederland ten opzichte van het jaar ervoor. Ookdit jaar was dat niet het geval. Toch zijn allerlei kleine, vaak onver-klaarbare verschillen bij elkaar opgeteld in staat om voorverrassingen te zorgen. Zo waren de werken dit jaar over het alge-meen een stuk kleiner van formaat dan vorig jaar. Als het gaat omkeuzes ten aanzien van motieven en thema’s is er sprake van eenduidelijk verband met andere jaren. Maar was er vorig jaar nogveel anekdotiek te bespeuren, dit jaar is dat veel minder het geval.En vertoonde de natuur zich eerder vooral in de gedaante van veelgebladerte en groen, dit jaar is het vooral de dierenwereld die eenplek op de voorgrond opeist. Politiek-maatschappelijke onder-werpen zijn in vergelijking met afgelopen jaren wat explicieteraanwezig. De sfeer van de inzendingen wordt over het algemeenniet getekend door luchtigheid of optimisme, eerder is sprake vaneen zekere zwaarte en een sombere blik op de wereld.

Ook dit jaar is het schilderen sterk tekenachtig vankarakter, gedacht vanuit de lijn, waarbij ruimtelijkheid eerderontstaat vanuit de vorm dan vanuit kleur. Kunstenaars richten zichkennelijk meer op licht/donker contrasten dan op de mogelijkhedendie kleur biedt. Het authentieke, krachtige schildersgebaar is weeropvallend aanwezig. De nieuwe media blijven een inspiratiebron enveelgebruikt ‘hulpmiddel’ voor de schilderkunst. Abstractie heeft bijde inzendingen voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst2006 weer een klein beetje terrein gewonnen, maar de figuratie isnog steeds dominant.

Tijdens het jureren werd bij de ene kandidaat vooralgesproken over de houding van de kunstenaar, terwijl bij anderenuitgebreider werd ingegaan op het beeld zelf. De noodzakelijkgeachte verbinding tussen idee en verbeelding fungeerde steeds alsl idraad in h k E d h d bij h j

juryrapport

“i

waarvan er uiteindelijk – na 2 rondes jureren – 28 overbleven:4 winnaars en 24 exposanten.

Tijdens de tweede ronde werden van iedere kandidaat 2werken bekeken. In totaal werden 174 werken beoordeeld opuiteenlopende criteria als oorspronkelijkheid, visie en inhoud,artistieke kwaliteit en uitvoering. Als er werk werd ingestuurd doorkunstenaars die al eerder meedongen naar de Prijs, was de juryvooral kritisch op het punt van de ontwikkeling die een kunstenaarhet afgelopen jaar had doorgemaakt. Voor een aantal kandidatenviel die vergelijking positief uit, terwijl het voor anderen betekendedat hun inzending alsnog werd afgewezen.

De jury was enthousiast over de kwaliteit van de inzen-dingen van dit jaar. Er was weer ruim genoeg aanleiding voordiscussie, onder meer over de aard van de prijs en het effect ervan.Het feit dat de Koninklijke Prijs een stimulerende werking voorjong talent beoogt, moet volgens de jury iedere keer weer explicietonder de aandacht gebracht worden. Tegelijkertijd is het een pres-tigieuze prijs die uiterst serieus genomen wordt, wat ook aan hetcarrièreverloop van menig winnaar en exposant af te lezen valt.De markt reageert traditiegetrouw immers sterk op de tentoon-stelling die de uitkomst is van de Prijs. Voor veel jonge kunstenaarsbetekent de prijs dan ook een eerste vorm van publieke erkenning.Het mediumgebonden karakter van deze prijs wordt door de juryals zeer positief ervaren. De bijbehorende vraag naar de grenzenvan de schilderkunst leverde ook dit jaar boeiende gespreksstofop. De typisch Nederlandse context waarin de kunstinstellingen deboventoon voeren als het gaat om het discours over de (schilder)kunst wordt door de jury als zeer bepalend beschouwd voor demogelijkheden van jonge schilders in Nederland ten opzichte vanhun generatiegenoten in het buitenland.

leidraad in het gesprek. Een punt van aandacht dat bij het jurerendit jaar opnieuw veelvuldig ter sprake kwam is het feit dat veelkunstenaars die werk inzenden, niet alleen schilderen maar werkenmet verschillende media, een feit dat noodzaakt tot een scherpedefiniëring van de essentie van de schilderkunst.

De jurering resulteerde in het u unanieme besluit van dejury om vier kunstenaars voor te dragen aan Hare Majesteit alskandidaten voor de Koninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst2006. De vier geselecteerde kunstenaars zijn in alfabetische volgorde:Antoine Berghs, Wouter Kalis, Lucy Stein, Anneke Wilbrink

Naast het selecteren van de vier prijswinnaars was er,zoals gebruikelijk, bijzondere aandacht voor het samenstellen vaneen representatieve tentoonstelling uit de inzendingen voor deKoninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst. Dit jaar vindt dietentoonstelling plaats in de Mondriaanzalen van het HaagsGemeentemuseum in Den Haag. Voor het grote publiek is detentoonstelling die verbonden is met de Koninklijke Prijs voor VrijeSchilderkunst een eerste kennismaking met het werk van deze jongekunstenaars; voor galeriehouders, verzamelaars en curatoren isde tentoonstelling een vijver waar graag uit gevist wordt. De cata-logus bij de tentoonstelling werd dit jaar vormgegeven door AlfonsHooikaas en Maaike Molenkamp. Xander Karskens schreef eentekst, Don’t call it a comeback waarin hij op een prikkelendemanier actualiteit en geschiedenis met elkaar verbindt. De juryhoopt met de tentoonstelling en de catalogus bij te dragen aande publieke discussie over de betekenis van de schilderkunst.De jury bestond in 2006 uit: Suzan Drummen, Lisette Pelsers,Hermann Pitz, Michael Raedecker, Gé-Karel van der Sterren,Marien Schouten en Pietje Tegenbosch (voorzitter).

04koninklijke prijs voor vrije namens de jury pietje tegenbosch

Silent BattlePapier, acrylverf, lakverf, potlood, kunst-gras op doek, 200 x 150 cm(2006)

Antoine Berghs (1971)Lakenweversplein 25c

6211 bh Maastricht

Boom!Papier, acrylverf, lakverf, potlood, kunst-gras op doek, 200 x 150 cm(2006)

Olieverf o(2004 – 0

winnaar 2006leven:

idaat 2ld ophoud,urd doorde jurynstenaar

h didatenv ekended

nzen-voort ervan.

ng voorxpliciet

o en pres-aan heten valt.ntoon-stenaarskenning.

de jurygrenzeneksstofngen dehilder)oor dehte van

h

leidraad in het gesprek. Een punt van aandacht dat bij het jurerendit jaar opnieuw veelvuldig ter sprake kwam is het feit dat veelkunstenaars die werk inzenden, niet alleen schilderen maar werkenmet verschillende media, een feit dat noodzaakt tot een scherpedefiniëring van de essentie van de schilderkunst.

De jurering resulteerde in het unanieme besluit van dejury om vier kunstenaars voor te dragen aan Hare Majesteit alskandidaten voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst2006. De vier geselecteerde kunstenaars zijn in alfabetische volgorde:Antoine Berghs, Wouter Kalis, Lucy Stein, Anneke Wilbrink

Naast het selecteren van de vier prijswinnaars was er,zoals gebruikelijk, bijzondere aandacht voor het samenstellen vaneen representatieve tentoonstelling uit de inzendingen voor deKoninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst. Dit jaar vindt dietentoonstelling plaats in de Mondriaanzalen van het Gemeente-museum in Den Haag. Voor het grote publiek is de tentoonstellingdie verbonden is met de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunsteen eerste kennismaking met het werk van deze jonge kunstenaars;voor galeriehouders, verzamelaars en curatoren is de tentoonstellingeen vijver waar graag uit gevist wordt. De catalogus bij de ten-toonstelling werd dit jaar vormgegeven door Alfons Hooikaas enMaaike Molenkamp. Xander Karskens schreef een tekst, Don’tcall it a comeback waarin hij op een prikkelende manier actua-liteit en geschiedenis met elkaar verbindt. De jury hoopt met detentoonstelling en de catalogus bij te dragen aan de publiekediscussie over de betekenis van de schilderkunst.De jury bestond in 2006 uit: Suzan Drummen, Lisette Pelsers,Hermann Pitz, Michael Raedecker, Gé-Karel van der Sterren,Marien Schouten en Pietje Tegenbosch (voorzitter).

06namens de jury pietje tegenbosch

Silent BattlePapier, acrylverf, lakverf, potlood, kunst-gras op doek, 200 x 150 cm(2006)

Antoine Berghs (1971)Lakenweversplein 25c

6211 bh Maastricht

Boom!Papier, acrylverf, lakverf, potlood, kunst-gras op doek, 200 x 150 cm(2006)

Olieverf o(2004 – 0

winnaar 2006leven:

idaat 2ld ophoud,urd doorde jurynstenaar

h didatenv ekended

nzen-voort ervan.

ng voorxpliciet

o en pres-aan heten valt.ntoon-stenaarskenning.

de jurygrenzeneksstofngen dehilder)oor dehte van

h

leidraad in het gesprek. Een punt van aandacht dat bij het jurerendit jaar opnieuw veelvuldig ter sprake kwam is het feit dat veelkunstenaars die werk inzenden, niet alleen schilderen maar werkenmet verschillende media, een feit dat noodzaakt tot een scherpedefiniëring van de essentie van de schilderkunst.

De jurering resulteerde in het unanieme besluit van dejury om vier kunstenaars voor te dragen aan Hare Majesteit alskandidaten voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst2006. De vier geselecteerde kunstenaars zijn in alfabetische volgorde:Antoine Berghs, Wouter Kalis, Lucy Stein, Anneke Wilbrink

Naast het selecteren van de vier prijswinnaars was er,zoals gebruikelijk, bijzondere aandacht voor het samenstellen vaneen representatieve tentoonstelling uit de inzendingen voor deKoninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst. Dit jaar vindt dietentoonstelling plaats in de Mondriaanzalen van het Gemeente-museum in Den Haag. Voor het grote publiek is de tentoonstellingdie verbonden is met de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunsteen eerste kennismaking met het werk van deze jonge kunstenaars;voor galeriehouders, verzamelaars en curatoren is de tentoonstellingeen vijver waar graag uit gevist wordt. De catalogus bij de ten-toonstelling werd dit jaar vormgegeven door Alfons Hooikaas enMaaike Molenkamp. Xander Karskens schreef een tekst, Don’tcall it a comeback waarin hij op een prikkelende manier actua-liteit en geschiedenis met elkaar verbindt. De jury hoopt met detentoonstelling en de catalogus bij te dragen aan de publiekediscussie over de betekenis van de schilderkunst.De jury bestond in 2006 uit: Suzan Drummen, Lisette Pelsers,Hermann Pitz, Michael Raedecker, Gé-Karel van der Sterren,Marien Schouten en Pietje Tegenbosch (voorzitter).

06namens de jury pietje tegenbosch

Ceremonie #3Acrylverf op doek, 170 x 140 cm(2005)

Wouter Kalis (1974)Hasebroekstraat 261053 cv Amsterdam

Ceremonie #5Acrylverf op doek, 160 x 200 cm(2006)

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm(2006)

Anneke Wilbrink (1973)Brink 28021 ap Zwolle

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm(2006)

08koninklijke prijs voor vrije schilderkunst 2006

Silent BattlePapier, acrylverf, lakverf, potlood, kunst-gras op doek, 200 x 150 cm(2006)

Antoine Berghs (1971)Lakenweversplein 25c

6211 bh Maastricht

Boom!Papier, acrylverf, lakverf, potlood, kunst-gras op doek, 200 x 150 cm(2006)

WoodOlieverf op doek, 196 x 160 cm(2004 – 05)

Lucy Stein (1979)Korte Marnixstraat 21013 ht Amsterdam

Rescue remedy(middle class psychodrama)

Olieverf & collage op doek, 200 x 160 cm(2005)

winnaar 2006

Ceremonie #3Acrylverf op doek, 170 x 140 cm(2005)

Wouter Kalis (1974)Hasebroekstraat 261053 cv Amsterdam

Ceremonie #5Acrylverf op doek, 160 x 200 cm(2006)

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm(2006)

Anneke Wilbrink (1973)Brink 28021 ap Zwolle

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm(2006)

08koninklijke prijs voor vrije schilderkunst 2006

Silent BattlePapier, acrylverf, lakverf, potlood, kunst-gras op doek, 200 x 150 cm(2006)

Antoine Berghs (1971)Lakenweversplein 25c

6211 bh Maastricht

Boom!Papier, acrylverf, lakverf, potlood, kunst-gras op doek, 200 x 150 cm(2006)

WoodOlieverf op doek, 196 x 160 cm(2004 – 05)

Lucy Stein (1979)Korte Marnixstraat 21013 ht Amsterdam

Rescue remedy(middle class psychodrama)

Olieverf & collage op doek, 200 x 160 cm(2005)

winnaar 2006

Silent BattlePapier, acrylverf, lakverf, potlood, kunstgras op doek, 200 x 150 cm

(2006)

Boom!Papier, acrylverf, lakverf, potlood, kunstgras op doek, 200 x 150 cm

(2006)

Antoine Berghs (winnaar)et werk van antoine berghs was al eerder te zien inde tentoonstelling van de Koninklijke Prijs voor Vrije Schil-

derkunst, maar dit jaar is hij een van de winnaars. Berghs maaktniet alleen schilderijen, maar ook sculpturen, foto’s, video’s, instal-laties en teksten. Aanzetten tot denken is een uitgesproken doelvoor Berghs. Hij ziet zijn werk in die zin als instrument en zou, zozei hij ooit, het liefst iets willen maken wat geen materie heeft.Toch was de jury dit jaar juist onder de indruk van de elegantieen verfijnde gelaagdheid van zijn schilderijen, aspecten die in eersteinstantie juist in de materie tot uitdrukking komen. Uiteenlopendematerialen als verf, papier, kunstgras, potlood en lak worden opvirtuoze wijze gecombineerd in semi-abstracte en geheimzinnigebeelden die associaties met landschappen oproepen. Berghs slaagter in specifiek schilderkunstig materieel in te zetten om de wereldachter die materie te ontsluieren.

Acrylverf op

(2005)

Acrylverf op

(2006)

env

schildernaar te kijcipieerLaag overvan Kagezegd, een omKalis alinzendingenoeg onis van

silent battle & b

eh ‘

mZonder Titel

Acrylverf op doek, 170 x 200 cm(2006)

Anneke Wilbrink (1973)Brink 28021 ap Zwolle

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm(2006)

10

e

schilderkunst 2006

Silent BattlePapier, acrylverf, lakverf, potlood, kunstgras op doek, 200 x 150 cm

(2006)

Boom!Papier, acrylverf, lakverf, potlood, kunstgras op doek, 200 x 150 cm

(2006)

Antoine Berghs (winnaar)et werk van antoine berghs was al eerder te zien inde tentoonstelling van de Koninklijke Prijs voor Vrije Schil-

derkunst, maar dit jaar is hij een van de winnaars. Berghs maaktniet alleen schilderijen, maar ook sculpturen, foto’s, video’s, instal-laties en teksten. Aanzetten tot denken is een uitgesproken doelvoor Berghs. Hij ziet zijn werk in die zin als instrument en zou, zozei hij ooit, het liefst iets willen maken wat geen materie heeft.Toch was de jury dit jaar juist onder de indruk van de elegantieen verfijnde gelaagdheid van zijn schilderijen, aspecten die in eersteinstantie juist in de materie tot uitdrukking komen. Uiteenlopendematerialen als verf, papier, kunstgras, potlood en lak worden opvirtuoze wijze gecombineerd in semi-abstracte en geheimzinnigebeelden die associaties met landschappen oproepen. Berghs slaagter in specifiek schilderkunstig materieel in te zetten om de wereldachter die materie te ontsluieren.

Acrylverf op

(2005)

Acrylverf op

(2006)

env

schildernaar te kijcipieerLaag overvan Kagezegd, een omKalis alinzendingenoeg onis van

silent battle & b

eh ‘

mZonder Titel

Acrylverf op doek, 170 x 200 cm(2006)

Anneke Wilbrink (1973)Brink 28021 ap Zwolle

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm(2006)

10

e

schilderkunst 2006

ien ine Schil-s maakt

n instal-en doel

v ou, zoheeft.egantie

e n eerstei lopende

rden opv mzinnigeb hs slaagte werelda

Ceremonie #3Acrylverf op doek, 170 x 140 cm

(2005)

Ceremonie #5Acrylverf op doek, 160 x 200 cm

(2006)

Wouter Kalis (winnaar)en binnen het huidige aanbod ongewone combinatievan formele en efemere elementen’: zo omschreef de jury de

schilderijen van Wouter Kalis. Zijn werk nodigt uit om er langnaar te kijken. Terwijl het vanuit strakke regels en criteria is gecon-cipieerd, is de uitvoering ervan verrassend levendig en eigentijds.Laag over laag over laag bepaalt de verf de betekenis van het werkvan Kalis. ‘Geloofwaardige abstractie’ werd ook over dit werkgezegd, een omschrijving die verder voert dan de schilderijen vanKalis alleen. Het is een uitspraak over deze tijd – en ook over deinzendingen voor de Koninklijke Prijs – waarin abstractie nage-noeg ontbreekt, en als ze al opduikt vaak een gortdroge herhalingis van oude zetten. Kalis ontsnapt overtuigend aan deze valkuil.

onie #3 & #5

e‘

ien ine Schil-s maakt

n instal-en doel

v ou, zoheeft.egantie

e n eerstei lopende

rden opv mzinnigeb hs slaagte werelda

Ceremonie #3Acrylverf op doek, 170 x 140 cm

(2005)

Ceremonie #5Acrylverf op doek, 160 x 200 cm

(2006)

Wouter Kalis (winnaar)en binnen het huidige aanbod ongewone combinatievan formele en efemere elementen’: zo omschreef de jury de

schilderijen van Wouter Kalis. Zijn werk nodigt uit om er langnaar te kijken. Terwijl het vanuit strakke regels en criteria is gecon-cipieerd, is de uitvoering ervan verrassend levendig en eigentijds.Laag over laag over laag bepaalt de verf de betekenis van het werkvan Kalis. ‘Geloofwaardige abstractie’ werd ook over dit werkgezegd, een omschrijving die verder voert dan de schilderijen vanKalis alleen. Het is een uitspraak over deze tijd – en ook over deinzendingen voor de Koninklijke Prijs – waarin abstractie nage-noeg ontbreekt, en als ze al opduikt vaak een gortdroge herhalingis van oude zetten. Kalis ontsnapt overtuigend aan deze valkuil.

onie #3 & #5

e‘

WoodOlieverf op doek, 196 x 160 cm

(2004 – 05)

Rescue remedy (middle class psychodrama)Olieverf & collage op doek, 200 x 160 cm

(2005)

Lucy Stein (winnaar)ucy stein is een schilder die het schilderen viert.Haar werk is tactiel, rijk van textuur, zwierig en vol van kleur.

Het kleurgebruik van Stein die lagen van heldere, felle kleur laatbotsen op ongegeneerde modderigheid is ronduit gewaagd. Zemaakt werk waarin zowel de schilderkunstige traditie als maat-schappelijke onderwerpen aan de orde komen. Vrouwelijkheid ende positie van vrouwen in de wereld van de kunst en daarbuitenzijn thema’s die op onorthodoxe wijze en met een ontwapenendedirectheid voor het voetlicht worden gebracht. En hoewel het werkduidelijk een serieuze en bespiegelende ondertoon heeft, zijnsommige beeldfragmenten ook hilarisch. Stein verbindt, zowel informele als in inhoudelijke zin, uitersten met elkaar en dat doetze volgens de jury zeer overtuigend.

Acrylverf op

(2006)

Acrylverf op

(2006)

nlig

andere eenlandelijdoor bin de hgebaseerprobeertop hetwegendkelend

wood & rescue rem

ol

WoodOlieverf op doek, 196 x 160 cm

(2004 – 05)

Rescue remedy (middle class psychodrama)Olieverf & collage op doek, 200 x 160 cm

(2005)

Lucy Stein (winnaar)ucy stein is een schilder die het schilderen viert.Haar werk is tactiel, rijk van textuur, zwierig en vol van kleur.

Het kleurgebruik van Stein die lagen van heldere, felle kleur laatbotsen op ongegeneerde modderigheid is ronduit gewaagd. Zemaakt werk waarin zowel de schilderkunstige traditie als maat-schappelijke onderwerpen aan de orde komen. Vrouwelijkheid ende positie van vrouwen in de wereld van de kunst en daarbuitenzijn thema’s die op onorthodoxe wijze en met een ontwapenendedirectheid voor het voetlicht worden gebracht. En hoewel het werkduidelijk een serieuze en bespiegelende ondertoon heeft, zijnsommige beeldfragmenten ook hilarisch. Stein verbindt, zowel informele als in inhoudelijke zin, uitersten met elkaar en dat doetze volgens de jury zeer overtuigend.

Acrylverf op

(2006)

Acrylverf op

(2006)

nlig

andere eenlandelijdoor bin de hgebaseerprobeertop hetwegendkelend

wood & rescue rem

ol

rt.n kleur.eur laatgd. Zes maat-

s kheid enrbuitenpenendeet werk

d zijnowel inat doe

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm

(2006)

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm

(2006)

Anneke Wilbrink (winnaar)nder een web van onregelmatig kronkelende lijnen ligt een landschap. In het ene werk een zeegezicht, in het

andere een stadsgezicht met hoge torens en weer in een ander hetlandelijk beeld van een laantje dat aan weerszijden wordt omzoomddoor bomen. Anneke Wilbrink legt haar structuren op bekende,in de herinnering opgeslagen beelden. Niet zelden zijn die beeldengebaseerd op bestaand werk van oude Hollandse meesters. Wilbrinkprobeert zo, door uit te gaan van een quasi realistisch gegeven,op het platte vlak als het ware de ruimte te verkennen. Haar over-wegend in blauwe en groene tinten geschilderde doeken zijn spran-kelend en dynamisch en getuigen van aandacht voor vakmanschap.

l & zonder titel

o

rt.n kleur.eur laatgd. Zes maat-

s kheid enrbuitenpenendeet werk

d zijnowel inat doe

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm

(2006)

Zonder TitelAcrylverf op doek, 170 x 200 cm

(2006)

Anneke Wilbrink (winnaar)nder een web van onregelmatig kronkelende lijnen ligt een landschap. In het ene werk een zeegezicht, in het

andere een stadsgezicht met hoge torens en weer in een ander hetlandelijk beeld van een laantje dat aan weerszijden wordt omzoomddoor bomen. Anneke Wilbrink legt haar structuren op bekende,in de herinnering opgeslagen beelden. Niet zelden zijn die beeldengebaseerd op bestaand werk van oude Hollandse meesters. Wilbrinkprobeert zo, door uit te gaan van een quasi realistisch gegeven,op het platte vlak als het ware de ruimte te verkennen. Haar over-wegend in blauwe en groene tinten geschilderde doeken zijn spran-kelend en dynamisch en getuigen van aandacht voor vakmanschap.

l & zonder titel

o

Zonder TitelEitempera op doek, 100 x 80 cm(2006)

Job Balk (1974)Van Tuyll van Serooskerkenweg 482

1076 jm Amsterdam

Saloon des IndépendantsOlieverf op doek, 150 x 240 cm(2005)

Morgan Betz (1974)1e Jacob van Campenstraat 141072 be Amsterdam

Big BrotherOlieverf op doek, 150 x 200 cm(2005)

Pim Blokker (1974)Hembrugstraat 2441013 xe Amsterdam

NudityOlieverf, assemblage op doek, 210 x 200 cm(2006)

Raymond Cuijpers (1973)Donker Curtiusstraat 25b

1051 jm Amsterdam

D’s houseAcrylverf en olieverf op doek, 165 x 184 cm(2006)

Sibylle Eimermacher (1979)Amersfoortsestraatweg 1111251 av Laren (nh)

Rozen in de stadOlieverf op doek, 140 x 160 cm(2006)

Martijn Lucas van Erp (1975)St. Franciscusweg 616416 ev Heerlen

Zonder TitelOlieverf op doek, 100 x 120 cm(2006)

Verena Grothe (1977)Katendrechtsestraat 663072 hx Rotterdam

(such a) HeroOlieverf op doek, 190 x 170 cm(2006)

Jasper Hagenaar (1977)Schoenerstraat 173534 rk Utrecht

How SGT McMurdowas examining thebimini way and got himself in trouble part I

Lakverf op doek, 200 x 150 cm(2006)

Alex Jacobs (1973)Middellandplein 35a

3021 bn Rotterdam

SpotterLakverf gegoten op honingraad karton,180 x 120 x 4 cm (2005)

Jorn Janssen (1979)Zaanstraat 3011013 sc Amsterdam

SOlieverf o(2005)

Olieverf o(2006)

Olieverf eking tape(2006)

Acrylverf120 x 16

expositie

Zonder TitelEitempera op doek, 100 x 80 cm(2006)

Job Balk (1974)Van Tuyll van Serooskerkenweg 482

1076 jm Amsterdam

Saloon des IndépendantsOlieverf op doek, 150 x 240 cm(2005)

Morgan Betz (1974)1e Jacob van Campenstraat 141072 be Amsterdam

Big BrotherOlieverf op doek, 150 x 200 cm(2005)

Pim Blokker (1974)Hembrugstraat 2441013 xe Amsterdam

NudityOlieverf, assemblage op doek, 210 x 200 cm(2006)

Raymond Cuijpers (1973)Donker Curtiusstraat 25b

1051 jm Amsterdam

D’s houseAcrylverf en olieverf op doek, 165 x 184 cm(2006)

Sibylle Eimermacher (1979)Amersfoortsestraatweg 1111251 av Laren (nh)

Rozen in de stadOlieverf op doek, 140 x 160 cm(2006)

Martijn Lucas van Erp (1975)St. Franciscusweg 616416 ev Heerlen

Zonder TitelOlieverf op doek, 100 x 120 cm(2006)

Verena Grothe (1977)Katendrechtsestraat 663072 hx Rotterdam

(such a) HeroOlieverf op doek, 190 x 170 cm(2006)

Jasper Hagenaar (1977)Schoenerstraat 173534 rk Utrecht

How SGT McMurdowas examining thebimini way and got himself in trouble part I

Lakverf op doek, 200 x 150 cm(2006)

Alex Jacobs (1973)Middellandplein 35a

3021 bn Rotterdam

SpotterLakverf gegoten op honingraad karton,180 x 120 x 4 cm (2005)

Jorn Janssen (1979)Zaanstraat 3011013 sc Amsterdam

SOlieverf o(2005)

Olieverf o(2006)

Olieverf eking tape(2006)

Acrylverf120 x 16

expositie

Zonder TitelEitempera op doek, 100 x 80 cm(2006)

Job Balk (1974)Van Tuyll van Serooskerkenweg 482

1076 jm Amsterdam

Saloon des IndépendantsOlieverf op doek, 150 x 240 cm(2005)

Morgan Betz (1974)1e Jacob van Campenstraat 141072 be Amsterdam

Big BrotherOlieverf op doek, 150 x 200 cm(2005)

Pim Blokker (1974)Hembrugstraat 2441013 xe Amsterdam

NudityOlieverf, assemblage op doek, 210 x 200 cm(2006)

Raymond Cuijpers (1973)Donker Curtiusstraat 25b

1051 jm Amsterdam

D’s houseAcrylverf en olieverf op doek, 165 x 184 cm(2006)

Sibylle Eimermacher (1979)Amersfoortsestraatweg 1111251 av Laren (nh)

Rozen in de stadOlieverf op doek, 140 x 160 cm(2006)

Martijn Lucas van Erp (1975)St. Franciscusweg 616416 ev Heerlen

Zonder TitelOlieverf op doek, 100 x 120 cm(2006)

Verena Grothe (1977)Katendrechtsestraat 663072 hx Rotterdam

(such a) HeroOlieverf op doek, 190 x 170 cm(2006)

Jasper Hagenaar (1977)Schoenerstraat 173534 rk Utrecht

How SGT McMurdowas examining thebimini way and gothimself in trouble part I

Lakverf op doek, 200 x 150 cm(2006)

Alex Jacobs (1973)Middellandplein 35a

3021 bn Rotterdam

SpotterLakverf gegoten op honingraad karton,180 x 120 x 4 cm (2005)

Jorn Janssen (1979)Zaanstraat 3011013 sc Amsterdam

Sacrifice #1Olieverf op doek, 190 x 100 cm(2005)

Afra Willems (1978)Fazantstraat 59a

7523 DM Enschede

Fast Food IIOlieverf op doek, 125 x 180 cm(2006)

Marjolien de Wit (1979)Generaal Maczekstraat 24818 bw Breda

C.R.E.A.M.(cash rules everythingaround me)

Olieverf en acrylverf, grafiet, plastic & mas-king tape op doek, 180 x 190 cm(2006)

Amy Wong (1981)Korte Marnixstraat 21013 ht Amsterdam

“Cover me!”Acrylverf, olieverf, spuitlak op doek, 120 x 165 cm (2006)

Michiel van der Zanden (1979)Acaciastraat 414814 he Breda

0

expositie 2006Slices op land no.2

Olieverf en acrylverf op doek, 160 x 130 cm (2006)

Flore de Koning (1977)Nieuwstraat 472312 ka Leiden

Club house logoOlieverf op doek, 120 x 150 cm(2005)

Frank Koolen (1978)Van der Hoopstraat 54d

1051 vj Amsterdam

The Institute IIOlieverf op doek, 200 x 240 cm(2006)

William Monk (1977)55 Avenue de la Motte Piquet75015 Paris (Frankrijk)

Grow up & Give inAcrylverf, olieverf en alkydverf op doek, 180 x 180 cm (2005)

Kim van Norren (1980)Burgwal 968261 et Kampen

GroupshowOlieverf op doek, 170 x 150 cm(2006)

Marc Oosting (1975)2e Oosterparkstraat 43–31091 hv Amsterdam

Divided SpaceOlieverf op polyesterdoek, 120 x 180 cm(2006)

Malin Persson (1978)Fannius Scholtenstraat 73–31051 ev Amsterdam

And there are treasures...that you can’tcome back for

Acrylverf, collage & houtskool op doek, 120 x 100 cm (2005)

Yvonne Schroeten (1973)Noordkade 48a

6003 ng Weert

A midsummernight(s)mare

Olieverf op doek, 40 x 60 cm(2003)

Pär Strömberg (1972)Spaarndammerstraat 29 iv1013 sr Amsterdam

Some preclusionsAcrylverf op doek, 87 x 270 cm(2006)

Robin Vanbesien (1979)Willem Schoutenstraat 54hs

1057 dp Amsterdam

SchipholOlieverf op doek, 80 x 100 cm(2006)

Sebastiaan Verhees (1982)Reinwardtstraat 79b

1093 hb Amsterdam

64koninklijke prijs voor vrije voor de vrije schilderkunst

Zonder TitelEitempera op doek, 100 x 80 cm(2006)

Job Balk (1974)Van Tuyll van Serooskerkenweg 482

1076 jm Amsterdam

Saloon des IndépendantsOlieverf op doek, 150 x 240 cm(2005)

Morgan Betz (1974)1e Jacob van Campenstraat 141072 be Amsterdam

Big BrotherOlieverf op doek, 150 x 200 cm(2005)

Pim Blokker (1974)Hembrugstraat 2441013 xe Amsterdam

NudityOlieverf, assemblage op doek, 210 x 200 cm(2006)

Raymond Cuijpers (1973)Donker Curtiusstraat 25b

1051 jm Amsterdam

D’s houseAcrylverf en olieverf op doek, 165 x 184 cm(2006)

Sibylle Eimermacher (1979)Amersfoortsestraatweg 1111251 av Laren (nh)

Rozen in de stadOlieverf op doek, 140 x 160 cm(2006)

Martijn Lucas van Erp (1975)St. Franciscusweg 616416 ev Heerlen

Zonder TitelOlieverf op doek, 100 x 120 cm(2006)

Verena Grothe (1977)Katendrechtsestraat 663072 hx Rotterdam

(such a) HeroOlieverf op doek, 190 x 170 cm(2006)

Jasper Hagenaar (1977)Schoenerstraat 173534 rk Utrecht

How SGT McMurdowas examining thebimini way and gothimself in trouble part I

Lakverf op doek, 200 x 150 cm(2006)

Alex Jacobs (1973)Middellandplein 35a

3021 bn Rotterdam

SpotterLakverf gegoten op honingraad karton,180 x 120 x 4 cm (2005)

Jorn Janssen (1979)Zaanstraat 3011013 sc Amsterdam

Sacrifice #1Olieverf op doek, 190 x 100 cm(2005)

Afra Willems (1978)Fazantstraat 59a

7523 DM Enschede

Fast Food IIOlieverf op doek, 125 x 180 cm(2006)

Marjolien de Wit (1979)Generaal Maczekstraat 24818 bw Breda

C.R.E.A.M.(cash rules everythingaround me)

Olieverf en acrylverf, grafiet, plastic & mas-king tape op doek, 180 x 190 cm(2006)

Amy Wong (1981)Korte Marnixstraat 21013 ht Amsterdam

“Cover me!”Acrylverf, olieverf, spuitlak op doek, 120 x 165 cm (2006)

Michiel van der Zanden (1979)Acaciastraat 414814 he Breda

0

expositie 2006Slices op land no.2

Olieverf en acrylverf op doek, 160 x 130 cm (2006)

Flore de Koning (1977)Nieuwstraat 472312 ka Leiden

Club house logoOlieverf op doek, 120 x 150 cm(2005)

Frank Koolen (1978)Van der Hoopstraat 54d

1051 vj Amsterdam

The Institute IIOlieverf op doek, 200 x 240 cm(2006)

William Monk (1977)55 Avenue de la Motte Piquet75015 Paris (Frankrijk)

Grow up & Give inAcrylverf, olieverf en alkydverf op doek, 180 x 180 cm (2005)

Kim van Norren (1980)Burgwal 968261 et Kampen

GroupshowOlieverf op doek, 170 x 150 cm(2006)

Marc Oosting (1975)2e Oosterparkstraat 43–31091 hv Amsterdam

Divided SpaceOlieverf op polyesterdoek, 120 x 180 cm(2006)

Malin Persson (1978)Fannius Scholtenstraat 73–31051 ev Amsterdam

And there are treasures...that you can’tcome back for

Acrylverf, collage & houtskool op doek, 120 x 100 cm (2005)

Yvonne Schroeten (1973)Noordkade 48a

6003 ng Weert

A midsummernight(s)mare

Olieverf op doek, 40 x 60 cm(2003)

Pär Strömberg (1972)Spaarndammerstraat 29 iv1013 sr Amsterdam

Some preclusionsAcrylverf op doek, 87 x 270 cm(2006)

Robin Vanbesien (1979)Willem Schoutenstraat 54hs

1057 dp Amsterdam

SchipholOlieverf op doek, 80 x 100 cm(2006)

Sebastiaan Verhees (1982)Reinwardtstraat 79b

1093 hb Amsterdam

64koninklijke prijs voor vrije voor de vrije schilderkunst

koninklijke prijs voor vrije voor

In een lezing die hij in het voorjaar van 2006 in Amsterdamgaf, boog Daniel Birnbaum zich over de vraag of de wederop-standing van de schilderkunst in verband kan worden gebrachtmet het terugverlangen naar typisch modernistische waarden alsauthenticiteit en zelfexpressie. Ook binnen andere artistieke genresis de afgelopen jaren immers een herwaardering van het moder-nistische vocabulaire zichtbaar, zoals collage- en beeldhouwwerkdat zich expliciet baseert op de constructivistische beeldtaal uit dejaren ’20. Volgens Birnbaum is het echter zinloos om de opgeleefdeaandacht voor schilderkunst te verklaren vanuit een eventueelre-modernisme, vanwege het eenvoudige feit dat de kunstmarktte dominant is om van een natuurlijke schilderkunstproductie tespreken. Omdat het schilderij het verhandelbare kunstobject bij

queeste afomarmslachtofvan kunwaarin het mManet tobezoekheeft dhaar eiken (naar andhaar ver

positie van devoortduals schildhet doote beschoplossi‘gratuivan stimodernisdat vaakkigheid wom het likunnenin de coeen schderen.kunst’bewust

67

Matthias Weischer, Tuch, olieverf en tempera op doek, 150 x 200 cm(2006) © Galerie eigen + art Leipzig & Berlin

Don’t call it a comeback(I’ve been here for years)

e afgelopen jaren staat het aantal inzendingen voorde Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst op een constant

hoog niveau. Gezien de ontwikkelingen binnen de beeldende kunstvan het afgelopen decennium lijkt dat logisch: schilderkunst is inhet huidige kunstlandschap ongekend populair, haar meest recentereïncarnatie is inmiddels alweer een aardig eind op streek. Nu zijner altijd cynici die in de verte de stemmige klanken van een nieuwrequiem menen te horen, maar voorlopig krijgen zij nog geen pootaan de grond. Voor zowel de markt als het instituut blijft de schil-derkunst core business, en is de comeback kid van de beeldendekunst nog steeds in blakende gezondheid. Recentelijk veelbesprokenis de enorme hype rondom de ‘Leipziger Schule’: een losse groepschilders uit de voormalige ddr-stad die met figuratief en nogalnostalgisch werk de wereld verovert. Schilderijen van Tim Eitel enmet name Matthias Weischer werden in de nu al legendarischeveilingen van oktober 2005 voor absurde bedragen verkocht, omde toch al grote aandacht voor jonge, figuratieve schilderkunstnog maar eens een extra duw te geven. Dat het tegenwoordigsalonfähig is om met een mix van verbazing en dédain te conclu-deren dat biënnales ‘net kunstbeurzen zijn’, heeft veel te maken metde dominante aanwezigheid van schilderkunst in deze tentoonstel-lingen – het schilderij is nog steeds zowel pars pro toto voor ‘kunst’als symbool voor kunst als economisch object. Als het conceptvan de schilder-als-popster ons nu (met de jaren ’80 nog vers inhet geheugen) niet zo idioot had geleken, waren de omstandig-heden hiervoor nog nooit zo ideaal geweest.

I

uitstek is, zal in periodes van hoogconjunctuur de productie ervanexponentieel toenemen om in de vraag te kunnen voorzien. Datverklaart dus slechts het enorme productievolume dat door demarkt wordt gegenereerd, maar maakt het moeilijk uitsprakente doen over de inhoudelijke artistieke motivering van het medium.

Die artistieke motivering heeft de schilderkunst altijd ont-leend aan haar eigen geschiedenis en haar relatie tot het heden. Decyclische doodverklaringen aan het adres van de schilderkunst leg-gen doorgaans de nadruk op de tekortkomingen van het archaïschemedium ten opzichte van andere, meer relevante en eigentijdseartistieke middelen. Het is de kracht van de schilderkunst dat zejuist altijd weer manieren vindt om zich tot andere, dominanteremedia te verhouden vanuit haar onwrikbare positie van traditi-oneel (en altijd geloofwaardig) artistiek medium. In die zin is hetschilderij altijd uiterst flexibel omgegaan met haar fysieke beper-kingen van verf en doek, en heeft het zich ook in het postmodernetijdperk, waarin concepten als aura en originaliteit op de hellingkwamen te staan, op kameleontische wijze aan de omstandighedenaangepast. Het schilderbeeld heeft zich ontvankelijk getoond vooralle andere beelden in de eigentijdse cultuur, en steevast manierengevonden om de status van de moderne beeldproducerende mediate absorberen en becommentariëren. Dit heeft geresulteerd in eenuitermate heterogeen schilderkunstig landschap, waarin een breedspectrum aan verschillende posities naast elkaar bestaat. Dezeheterogeniteit is in ons complexe, gefragmenteerde heden zo nadruk-kelijk en onvermijdelijk, dat ze zich openbaart als een volkomenantithese van de uniforme hoogmodernistische esthetiek van eenhalve eeuw geleden. Nadat de kunst begreep dat haar positie methet verdwijnen van de allesomvattende, progressieve ideologieënvan het modernisme toe was aan fundamentele revisie, heeft het deketenen van haar in geëxalteerde abstractie geëindigde waarheids-q f i l d ijh id

don’t call it a comeback (i’ve been here for years)

d

koninklijke prijs voor vrije voor

In een lezing die hij in het voorjaar van 2006 in Amsterdamgaf, boog Daniel Birnbaum zich over de vraag of de wederop-standing van de schilderkunst in verband kan worden gebrachtmet het terugverlangen naar typisch modernistische waarden alsauthenticiteit en zelfexpressie. Ook binnen andere artistieke genresis de afgelopen jaren immers een herwaardering van het moder-nistische vocabulaire zichtbaar, zoals collage- en beeldhouwwerkdat zich expliciet baseert op de constructivistische beeldtaal uit dejaren ’20. Volgens Birnbaum is het echter zinloos om de opgeleefdeaandacht voor schilderkunst te verklaren vanuit een eventueelre-modernisme, vanwege het eenvoudige feit dat de kunstmarktte dominant is om van een natuurlijke schilderkunstproductie tespreken. Omdat het schilderij het verhandelbare kunstobject bij

queeste afomarmslachtofvan kunwaarin het mManet tobezoekheeft dhaar eiken (naar andhaar ver

positie van devoortduals schildhet doote beschoplossi‘gratuivan stimodernisdat vaakkigheid wom het likunnenin de coeen schderen.kunst’bewust

67

Matthias Weischer, Tuch, olieverf en tempera op doek, 150 x 200 cm(2006) © Galerie eigen + art Leipzig & Berlin

Don’t call it a comeback(I’ve been here for years)

e afgelopen jaren staat het aantal inzendingen voorde Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst op een constant

hoog niveau. Gezien de ontwikkelingen binnen de beeldende kunstvan het afgelopen decennium lijkt dat logisch: schilderkunst is inhet huidige kunstlandschap ongekend populair, haar meest recentereïncarnatie is inmiddels alweer een aardig eind op streek. Nu zijner altijd cynici die in de verte de stemmige klanken van een nieuwrequiem menen te horen, maar voorlopig krijgen zij nog geen pootaan de grond. Voor zowel de markt als het instituut blijft de schil-derkunst core business, en is de comeback kid van de beeldendekunst nog steeds in blakende gezondheid. Recentelijk veelbesprokenis de enorme hype rondom de ‘Leipziger Schule’: een losse groepschilders uit de voormalige ddr-stad die met figuratief en nogalnostalgisch werk de wereld verovert. Schilderijen van Tim Eitel enmet name Matthias Weischer werden in de nu al legendarischeveilingen van oktober 2005 voor absurde bedragen verkocht, omde toch al grote aandacht voor jonge, figuratieve schilderkunstnog maar eens een extra duw te geven. Dat het tegenwoordigsalonfähig is om met een mix van verbazing en dédain te conclu-deren dat biënnales ‘net kunstbeurzen zijn’, heeft veel te maken metde dominante aanwezigheid van schilderkunst in deze tentoonstel-lingen – het schilderij is nog steeds zowel pars pro toto voor ‘kunst’als symbool voor kunst als economisch object. Als het conceptvan de schilder-als-popster ons nu (met de jaren ’80 nog vers inhet geheugen) niet zo idioot had geleken, waren de omstandig-heden hiervoor nog nooit zo ideaal geweest.

I

uitstek is, zal in periodes van hoogconjunctuur de productie ervanexponentieel toenemen om in de vraag te kunnen voorzien. Datverklaart dus slechts het enorme productievolume dat door demarkt wordt gegenereerd, maar maakt het moeilijk uitsprakente doen over de inhoudelijke artistieke motivering van het medium.

Die artistieke motivering heeft de schilderkunst altijd ont-leend aan haar eigen geschiedenis en haar relatie tot het heden. Decyclische doodverklaringen aan het adres van de schilderkunst leg-gen doorgaans de nadruk op de tekortkomingen van het archaïschemedium ten opzichte van andere, meer relevante en eigentijdseartistieke middelen. Het is de kracht van de schilderkunst dat zejuist altijd weer manieren vindt om zich tot andere, dominanteremedia te verhouden vanuit haar onwrikbare positie van traditi-oneel (en altijd geloofwaardig) artistiek medium. In die zin is hetschilderij altijd uiterst flexibel omgegaan met haar fysieke beper-kingen van verf en doek, en heeft het zich ook in het postmodernetijdperk, waarin concepten als aura en originaliteit op de hellingkwamen te staan, op kameleontische wijze aan de omstandighedenaangepast. Het schilderbeeld heeft zich ontvankelijk getoond vooralle andere beelden in de eigentijdse cultuur, en steevast manierengevonden om de status van de moderne beeldproducerende mediate absorberen en becommentariëren. Dit heeft geresulteerd in eenuitermate heterogeen schilderkunstig landschap, waarin een breedspectrum aan verschillende posities naast elkaar bestaat. Dezeheterogeniteit is in ons complexe, gefragmenteerde heden zo nadruk-kelijk en onvermijdelijk, dat ze zich openbaart als een volkomenantithese van de uniforme hoogmodernistische esthetiek van eenhalve eeuw geleden. Nadat de kunst begreep dat haar positie methet verdwijnen van de allesomvattende, progressieve ideologieënvan het modernisme toe was aan fundamentele revisie, heeft het deketenen van haar in geëxalteerde abstractie geëindigde waarheids-q f i l d ijh id

don’t call it a comeback (i’ve been here for years)

d

aangepast aan pagina schilderkunst 2006

In een lezing die hij in het voorjaar van 2006 in Amsterdamgaf, boog Daniel Birnbaum zich over de vraag of de wederop-standing van de schilderkunst in verband kan worden gebrachtmet het terugverlangen naar typisch modernistische waarden alsauthenticiteit en zelfexpressie. Ook binnen andere artistieke genresis de afgelopen jaren immers een herwaardering van het moder-nistische vocabulaire zichtbaar, zoals collage- en beeldhouwwerkdat zich expliciet baseert op de constructivistische beeldtaal uit dejaren ’20. Volgens Birnbaum is het echter zinloos om de opgeleefdeaandacht voor schilderkunst te verklaren vanuit een eventueelre-modernisme, vanwege het eenvoudige feit dat de kunstmarktte dominant is om van een natuurlijke schilderkunstproductie tespreken. Omdat het schilderij het verhandelbare kunstobject bij

queeste afgeworpen om een nieuwe, lang verdwenen vrijheid teomarmen. De schilderkunst was in eerste instantie het grootsteslachtoffer van deze ontologische verschuiving in de ‘betekenis’van kunst – zij was immers onlosmakelijk verbonden met de periodewaarin het modernisme tot volle bloei is gekomen: van Courbet enManet tot aan Ryman en Rothko. Als de gedesoriënteerde bioscoop-bezoeker die zijn ogen moet laten wennen aan de felle namiddagzon,heeft de schilderkunst zich na de jaren ’60 moeten heroriënteren ophaar eigenlijke project, en opnieuw om zich heen moeten leren kij-ken (naar andere, nieuwere media en artistieke vertrekpunten) omhaar veranderde positie te kunnen begrijpen.

Een van de belangrijkste kenmerken van deze nieuwepositie van de schilderkunst in de periode na het modernisme,voortdurend tot hier en nu, is het zelfbewustzijn van het schilderijals schilderij. In de inleiding van Vitamin P leent Barry Schwabskyhet door Michael Fried gehanteerde idee van ‘gratuitousness’ omte beschrijven hoe de hedendaagse schilderkunst niet de ‘essentiële’oplossing voor een probleem claimt te poneren, maar zich op‘gratuite’ wijze voornamelijk bezighoudt met de mogelijkhedenvan stijl – zich afzettend tegen de nadruk op essentie van hetmodernisme. Een welhaast clichébeeld van het postmodernisme,dat vaak als aanklacht tegen haar vermeende intrinsieke oppervlak-kigheid wordt aangehaald. Dat de hedendaagse schilderkunst meerom het lijf heeft dan de negatieve connotaties van deze beschrijvingkunnen suggereren, ligt volgens Schwabsky aan haar wortelingin de conceptuele traditie: een schilderij is tegenwoordig niet alleeneen schilderij, maar ook de representatie van een idee over schil-deren. In die zin is de veelgebruikte term ‘conceptuele schilder-kunst’ even correct als overbodig: elke schilder is zich immers tebewust van de geschiedenis van zijn medium en reflecteert daarop,

69

Matthias Weischer, Tuch, olieverf en tempera op doek, 150 x 200 cm(2006) © Galerie eigen + art Leipzig & Berlin

voord nstant

h kunstv t is in

ecenter u zijn

nieuwr n poota schil-d dendek rokeni groeps nogaln tel enm sche

t, omd unstn digs onclu-d n metd nstel-l kunst’

ceptv rs in

ndig-h

uitstek is, zal in periodes van hoogconjunctuur de productie ervanexponentieel toenemen om in de vraag te kunnen voorzien. Datverklaart dus slechts het enorme productievolume dat door demarkt wordt gegenereerd, maar maakt het moeilijk uitsprakente doen over de inhoudelijke artistieke motivering van het medium.

Die artistieke motivering heeft de schilderkunst altijd ont-leend aan haar eigen geschiedenis en haar relatie tot het heden. Decyclische doodverklaringen aan het adres van de schilderkunst leg-gen doorgaans de nadruk op de tekortkomingen van het archaïschemedium ten opzichte van andere, meer relevante en eigentijdseartistieke middelen. Het is de kracht van de schilderkunst dat zejuist altijd weer manieren vindt om zich tot andere, dominanteremedia te verhouden vanuit haar onwrikbare positie van traditi-oneel (en altijd geloofwaardig) artistiek medium. In die zin is hetschilderij altijd uiterst flexibel omgegaan met haar fysieke beper-kingen van verf en doek, en heeft het zich ook in het postmodernetijdperk, waarin concepten als aura en originaliteit op de hellingkwamen te staan, op kameleontische wijze aan de omstandighedenaangepast. Het schilderbeeld heeft zich ontvankelijk getoond vooralle andere beelden in de eigentijdse cultuur, en steevast manierengevonden om de status van de moderne beeldproducerende mediate absorberen en becommentariëren. Dit heeft geresulteerd in eenuitermate heterogeen schilderkunstig landschap, waarin een breedspectrum aan verschillende posities naast elkaar bestaat. Dezeheterogeniteit is in ons complexe, gefragmenteerde heden zo nadruk-kelijk en onvermijdelijk, dat ze zich openbaart als een volkomenantithese van de uniforme hoogmodernistische esthetiek van eenhalve eeuw geleden. Nadat de kunst begreep dat haar positie methet verdwijnen van de allesomvattende, progressieve ideologieënvan het modernisme toe was aan fundamentele revisie, heeft het deketenen van haar in geëxalteerde abstractie geëindigde waarheids-q f i l d ijh id

ck (i’ve been here for years)

aangepast aan pagina schilderkunst 2006

In een lezing die hij in het voorjaar van 2006 in Amsterdamgaf, boog Daniel Birnbaum zich over de vraag of de wederop-standing van de schilderkunst in verband kan worden gebrachtmet het terugverlangen naar typisch modernistische waarden alsauthenticiteit en zelfexpressie. Ook binnen andere artistieke genresis de afgelopen jaren immers een herwaardering van het moder-nistische vocabulaire zichtbaar, zoals collage- en beeldhouwwerkdat zich expliciet baseert op de constructivistische beeldtaal uit dejaren ’20. Volgens Birnbaum is het echter zinloos om de opgeleefdeaandacht voor schilderkunst te verklaren vanuit een eventueelre-modernisme, vanwege het eenvoudige feit dat de kunstmarktte dominant is om van een natuurlijke schilderkunstproductie tespreken. Omdat het schilderij het verhandelbare kunstobject bij

queeste afgeworpen om een nieuwe, lang verdwenen vrijheid teomarmen. De schilderkunst was in eerste instantie het grootsteslachtoffer van deze ontologische verschuiving in de ‘betekenis’van kunst – zij was immers onlosmakelijk verbonden met de periodewaarin het modernisme tot volle bloei is gekomen: van Courbet enManet tot aan Ryman en Rothko. Als de gedesoriënteerde bioscoop-bezoeker die zijn ogen moet laten wennen aan de felle namiddagzon,heeft de schilderkunst zich na de jaren ’60 moeten heroriënteren ophaar eigenlijke project, en opnieuw om zich heen moeten leren kij-ken (naar andere, nieuwere media en artistieke vertrekpunten) omhaar veranderde positie te kunnen begrijpen.

Een van de belangrijkste kenmerken van deze nieuwepositie van de schilderkunst in de periode na het modernisme,voortdurend tot hier en nu, is het zelfbewustzijn van het schilderijals schilderij. In de inleiding van Vitamin P leent Barry Schwabskyhet door Michael Fried gehanteerde idee van ‘gratuitousness’ omte beschrijven hoe de hedendaagse schilderkunst niet de ‘essentiële’oplossing voor een probleem claimt te poneren, maar zich op‘gratuite’ wijze voornamelijk bezighoudt met de mogelijkhedenvan stijl – zich afzettend tegen de nadruk op essentie van hetmodernisme. Een welhaast clichébeeld van het postmodernisme,dat vaak als aanklacht tegen haar vermeende intrinsieke oppervlak-kigheid wordt aangehaald. Dat de hedendaagse schilderkunst meerom het lijf heeft dan de negatieve connotaties van deze beschrijvingkunnen suggereren, ligt volgens Schwabsky aan haar wortelingin de conceptuele traditie: een schilderij is tegenwoordig niet alleeneen schilderij, maar ook de representatie van een idee over schil-deren. In die zin is de veelgebruikte term ‘conceptuele schilder-kunst’ even correct als overbodig: elke schilder is zich immers tebewust van de geschiedenis van zijn medium en reflecteert daarop,

69

Matthias Weischer, Tuch, olieverf en tempera op doek, 150 x 200 cm(2006) © Galerie eigen + art Leipzig & Berlin

voord nstant

h kunstv t is in

ecenter u zijn

nieuwr n poota schil-d dendek rokeni groeps nogaln tel enm sche

t, omd unstn digs onclu-d n metd nstel-l kunst’

ceptv rs in

ndig-h

uitstek is, zal in periodes van hoogconjunctuur de productie ervanexponentieel toenemen om in de vraag te kunnen voorzien. Datverklaart dus slechts het enorme productievolume dat door demarkt wordt gegenereerd, maar maakt het moeilijk uitsprakente doen over de inhoudelijke artistieke motivering van het medium.

Die artistieke motivering heeft de schilderkunst altijd ont-leend aan haar eigen geschiedenis en haar relatie tot het heden. Decyclische doodverklaringen aan het adres van de schilderkunst leg-gen doorgaans de nadruk op de tekortkomingen van het archaïschemedium ten opzichte van andere, meer relevante en eigentijdseartistieke middelen. Het is de kracht van de schilderkunst dat zejuist altijd weer manieren vindt om zich tot andere, dominanteremedia te verhouden vanuit haar onwrikbare positie van traditi-oneel (en altijd geloofwaardig) artistiek medium. In die zin is hetschilderij altijd uiterst flexibel omgegaan met haar fysieke beper-kingen van verf en doek, en heeft het zich ook in het postmodernetijdperk, waarin concepten als aura en originaliteit op de hellingkwamen te staan, op kameleontische wijze aan de omstandighedenaangepast. Het schilderbeeld heeft zich ontvankelijk getoond vooralle andere beelden in de eigentijdse cultuur, en steevast manierengevonden om de status van de moderne beeldproducerende mediate absorberen en becommentariëren. Dit heeft geresulteerd in eenuitermate heterogeen schilderkunstig landschap, waarin een breedspectrum aan verschillende posities naast elkaar bestaat. Dezeheterogeniteit is in ons complexe, gefragmenteerde heden zo nadruk-kelijk en onvermijdelijk, dat ze zich openbaart als een volkomenantithese van de uniforme hoogmodernistische esthetiek van eenhalve eeuw geleden. Nadat de kunst begreep dat haar positie methet verdwijnen van de allesomvattende, progressieve ideologieënvan het modernisme toe was aan fundamentele revisie, heeft het deketenen van haar in geëxalteerde abstractie geëindigde waarheids-q f i l d ijh id

ck (i’ve been here for years)

koninklijke prijs voor vrije voor

71

resse in donkere, irrationele processen geven het werk van dezekunstenaars vorm, waarbij soms expliciet wordt gerefereerd aanschilderkunst uit de rococo, romantiek en het symbolisme. Hoewelschilderkunst hier een minder dominante rol speelde, fungeerde ookde meest recente biënnale van Berlijn als podium voor kunst-opvattingen die sterk gericht waren op de binnenwereld van dekunstenaar, waarbij persoonlijke angsten, obsessies en een meeralgemene interesse in de geesteswereld en het bovennatuurlijkecentraal stonden.

de artisschilderkeen domaalstroomschilders opuitdrukkiteriseerd donente drnostalgiherinterprgewichmediumnú’), en de gerwordt dobij een begeval lschilderanticiperen op de toevan derevolutieze nog al

Christopher Orr, Untitled (Birds), olieverf op doek, 205 x 205 cm(2004) © ibid projects London | Vilnius

realiseert zich dat claims met betrekking tot originaliteit en waar-heid geen geldigheid bezitten, en formuleert zijn eigen positie tenopzichte van die geschiedenis en de actuele posities (ook in relatietot andere media) die hem omringen.

Hoewel dus alle schilderkunst vandaag de dag over schilder-kunst gaat, stilistisch uitermate gevarieerd is en de hoogconjunc-tuur op de kunstmarkt ervoor zorgt dat de productie het niveau vande laatste boom van eind jaren ’80 overtreft, (en daarmee verhou-dingsgewijs het aanbod van inferieur werk toeneemt) lijkt hetoverdreven om te stellen dat het medium zo gefragmenteerd isdat het slechts kan worden beoordeeld op individuele artistiekeposities, of dat een drijfzand van zelf-referentiële spelletjes claimsvan inhoudelijke betekenis zou verzwelgen. De term ‘stroming’ isdan misschien te sterk verbonden aan het modernisme, het tijdperkvan manifesten en gedeelde ideologieën, er zijn natuurlijk weldegelijk tendensen aanwijsbaar binnen de hedendaagse schilder-kunst die wijzen op gemeenschappelijke interesses onder jongekunstenaars. Aan de ene kant is er het naar buiten kijken van hetschildermedium: het onderzoek naar de status van de geschilderdeafbeelding temidden van andere beeldproducerende media en het‘banale’ beeld, in de traditie van Gerhard Richter en Luc Tuymans– een jonge generatie schilders die zich toetst aan de fotografie,film en internet, en de meest recente beeldmanipulerende technieken.Daarnaast is er de afgelopen jaren een groeiende aandacht ontstaanvoor schilderkunst die meer naar binnen is gericht, en vaak met determ ‘neo-romantiek’ wordt aangeduid. De grote tentoonstellingIdeal Worlds die vorig jaar in de Schirn Kunsthalle in Frankfurt tezien was, trachtte deze tendens zichtbaar te maken aan de hand vanbijna uitsluitend figuratieve schilderkunst – een verschijnsel datrecentelijk in iets andere vorm ook in Dark in het Boijmans tesignaleren viel. Hedendaagse interpretaties van Arcadische land-schappen, vurige, ontembare verlangens en een uitgesproken inte-r i d k i i l h k d

Na een periode waarin de kunst middels documentairestrategieën de werkelijkheid zo dicht mogelijk op de huid trachttete zitten, of zich fysiek een plaats in een sociale realiteit toeeigendedoor de beschouwer direct aan te spreken en in het werk te betrek-ken (‘ontmoetingskunst’), is er nu een beweging zichtbaar die zichvan de realiteit afwendt en zich nadrukkelijk ophoudt binnen hetdomein van de verbeelding. De schilderkunst speelt een belang-rijke rol in deze ontwikkeling, deels vanwege de aandacht die dezejonge kunstenaars tonen voor specifieke historische periodes(meestal de vroege dan wel late 19e eeuw) waarin het medium in

don’t call it a comeback (i’ve been here for years)

Eberhard Havekost, Sport Dunkel, olieverf op doek, 190 x 140 cm(2002) © DekaBank, Kultur- und Wissenschaftsförderung, Frankfurt am Main

Uwe Henneken, Europa has burned and will burn again,olieverf op doek, 210 x 165 cm (2004) © Galerie Gisela Capitain, Köln

koninklijke prijs voor vrije voor

71

resse in donkere, irrationele processen geven het werk van dezekunstenaars vorm, waarbij soms expliciet wordt gerefereerd aanschilderkunst uit de rococo, romantiek en het symbolisme. Hoewelschilderkunst hier een minder dominante rol speelde, fungeerde ookde meest recente biënnale van Berlijn als podium voor kunst-opvattingen die sterk gericht waren op de binnenwereld van dekunstenaar, waarbij persoonlijke angsten, obsessies en een meeralgemene interesse in de geesteswereld en het bovennatuurlijkecentraal stonden.

de artisschilderkeen domaalstroomschilders opuitdrukkiteriseerd donente drnostalgiherinterprgewichmediumnú’), en de gerwordt dobij een begeval lschilderanticiperen op de toevan derevolutieze nog al

Christopher Orr, Untitled (Birds), olieverf op doek, 205 x 205 cm(2004) © ibid projects London | Vilnius

realiseert zich dat claims met betrekking tot originaliteit en waar-heid geen geldigheid bezitten, en formuleert zijn eigen positie tenopzichte van die geschiedenis en de actuele posities (ook in relatietot andere media) die hem omringen.

Hoewel dus alle schilderkunst vandaag de dag over schilder-kunst gaat, stilistisch uitermate gevarieerd is en de hoogconjunc-tuur op de kunstmarkt ervoor zorgt dat de productie het niveau vande laatste boom van eind jaren ’80 overtreft, (en daarmee verhou-dingsgewijs het aanbod van inferieur werk toeneemt) lijkt hetoverdreven om te stellen dat het medium zo gefragmenteerd isdat het slechts kan worden beoordeeld op individuele artistiekeposities, of dat een drijfzand van zelf-referentiële spelletjes claimsvan inhoudelijke betekenis zou verzwelgen. De term ‘stroming’ isdan misschien te sterk verbonden aan het modernisme, het tijdperkvan manifesten en gedeelde ideologieën, er zijn natuurlijk weldegelijk tendensen aanwijsbaar binnen de hedendaagse schilder-kunst die wijzen op gemeenschappelijke interesses onder jongekunstenaars. Aan de ene kant is er het naar buiten kijken van hetschildermedium: het onderzoek naar de status van de geschilderdeafbeelding temidden van andere beeldproducerende media en het‘banale’ beeld, in de traditie van Gerhard Richter en Luc Tuymans– een jonge generatie schilders die zich toetst aan de fotografie,film en internet, en de meest recente beeldmanipulerende technieken.Daarnaast is er de afgelopen jaren een groeiende aandacht ontstaanvoor schilderkunst die meer naar binnen is gericht, en vaak met determ ‘neo-romantiek’ wordt aangeduid. De grote tentoonstellingIdeal Worlds die vorig jaar in de Schirn Kunsthalle in Frankfurt tezien was, trachtte deze tendens zichtbaar te maken aan de hand vanbijna uitsluitend figuratieve schilderkunst – een verschijnsel datrecentelijk in iets andere vorm ook in Dark in het Boijmans tesignaleren viel. Hedendaagse interpretaties van Arcadische land-schappen, vurige, ontembare verlangens en een uitgesproken inte-r i d k i i l h k d

Na een periode waarin de kunst middels documentairestrategieën de werkelijkheid zo dicht mogelijk op de huid trachttete zitten, of zich fysiek een plaats in een sociale realiteit toeeigendedoor de beschouwer direct aan te spreken en in het werk te betrek-ken (‘ontmoetingskunst’), is er nu een beweging zichtbaar die zichvan de realiteit afwendt en zich nadrukkelijk ophoudt binnen hetdomein van de verbeelding. De schilderkunst speelt een belang-rijke rol in deze ontwikkeling, deels vanwege de aandacht die dezejonge kunstenaars tonen voor specifieke historische periodes(meestal de vroege dan wel late 19e eeuw) waarin het medium in

don’t call it a comeback (i’ve been here for years)

Eberhard Havekost, Sport Dunkel, olieverf op doek, 190 x 140 cm(2002) © DekaBank, Kultur- und Wissenschaftsförderung, Frankfurt am Main

Uwe Henneken, Europa has burned and will burn again,olieverf op doek, 210 x 165 cm (2004) © Galerie Gisela Capitain, Köln

aangepast aan pagina don’t call it a comeback(i’ve been here for years) xander karskens

73

schappen, vurige, ontembare verlangens en een uitgesprokeninteresse in donkere, irrationele processen geven het werk van dezekunstenaars vorm, waarbij soms expliciet wordt gerefereerd aanschilderkunst uit de rococo, romantiek en het symbolisme. Hoewelschilderkunst hier een minder dominante rol speelde, fungeerde ookde meest recente biënnale van Berlijn als podium voor kunst-opvattingen die sterk gericht waren op de binnenwereld van dekunstenaar, waarbij persoonlijke angsten, obsessies en een meeralgemene interesse in de geesteswereld en het bovennatuurlijkecentraal stonden.

de artistieke productie centraal stond. Anders dan in de postmoderneschilderkunst van de jaren ’80, waarbij citeren en terugverwijzeneen doel op zichzelf werd en betekenis oploste in een oneindigemaalstroom van signs en signifiers, lijkt de hedendaagse generatieschilders oprecht (en opnieuw) geïnteresseerd in de mogelijkheiduitdrukking te geven aan de Zeitgeist – één die wordt gekarak-teriseerd door maatschappelijke instabiliteit, spanning en immi-nente dreiging. Het gevaar van postmoderne vrijblijvendheid ennostalgische stijlfetisj ligt dan nog steeds op de loer: dit soortherinterpretaties van historische genres kan eigenlijk alleen artistiekgewicht vergaren wanneer ze zich kritisch verhoudt tot actuelemediumspecifieke discussies (‘waarom schílder ik dit, en waaromnú’), en de gerepresenteerde gedachtewereld daadwerkelijk gevoedwordt door een bredere sociaal-maatschappelijke urgentie – zoalsbij een belangrijk deel van de neoromantische kunstenaars hetgeval lijkt te zijn. Naast het reageren op haar verleden, zal deschilderkunst altijd moeten vertrekken vanuit het heden, om teanticiperen op de toekomst. De politiekrevolutionaire capaciteitenvan de schilderkunst mogen dan inmiddels uitgeput zijn, totrevoluties binnen het domein van de particuliere verbeelding isze nog altijd ruimschoots in staat.

d

Christopher Orr, Untitled (Birds), olieverf op doek, 205 x 205 cm(2004) © ibid projects London | Vilnius

waar-h ie teno relatiet

hilder-k njunc-t u vand rhou-d heto rd isd eke

laimsv ng’ isd dperkv wel

hilder-k ongek an hets derdea en het‘ ymans– rafie,f eken.D tstaanv met det elling

urt tez nd van

datr te

land-s i

Na een periode waarin de kunst middels documentairestrategieën de werkelijkheid zo dicht mogelijk op de huid trachttete zitten, of zich fysiek een plaats in een sociale realiteit toeeigendedoor de beschouwer direct aan te spreken en in het werk te betrek-ken (‘ontmoetingskunst’), is er nu een beweging zichtbaar die zichvan de realiteit afwendt en zich nadrukkelijk ophoudt binnen hetdomein van de verbeelding. De schilderkunst speelt een belang-rijke rol in deze ontwikkeling, deels vanwege de aandacht die dezejonge kunstenaars tonen voor specifieke historische periodes(meestal de vroege dan wel late 19e eeuw) waarin het medium in

d eback (i’ve been here for years)

Eberhard Havekost, Sport Dunkel, olieverf op doek, 190 x 140 cm(2002) © DekaBank, Kultur- und Wissenschaftsförderung, Frankfurt am Main

Uwe Henneken, Europa has burned and will burn again,olieverf op doek, 210 x 165 cm (2004) © Galerie Gisela Capitain, Köln

aangepast aan pagina don’t call it a comeback(i’ve been here for years) xander karskens

73

schappen, vurige, ontembare verlangens en een uitgesprokeninteresse in donkere, irrationele processen geven het werk van dezekunstenaars vorm, waarbij soms expliciet wordt gerefereerd aanschilderkunst uit de rococo, romantiek en het symbolisme. Hoewelschilderkunst hier een minder dominante rol speelde, fungeerde ookde meest recente biënnale van Berlijn als podium voor kunst-opvattingen die sterk gericht waren op de binnenwereld van dekunstenaar, waarbij persoonlijke angsten, obsessies en een meeralgemene interesse in de geesteswereld en het bovennatuurlijkecentraal stonden.

de artistieke productie centraal stond. Anders dan in de postmoderneschilderkunst van de jaren ’80, waarbij citeren en terugverwijzeneen doel op zichzelf werd en betekenis oploste in een oneindigemaalstroom van signs en signifiers, lijkt de hedendaagse generatieschilders oprecht (en opnieuw) geïnteresseerd in de mogelijkheiduitdrukking te geven aan de Zeitgeist – één die wordt gekarak-teriseerd door maatschappelijke instabiliteit, spanning en immi-nente dreiging. Het gevaar van postmoderne vrijblijvendheid ennostalgische stijlfetisj ligt dan nog steeds op de loer: dit soortherinterpretaties van historische genres kan eigenlijk alleen artistiekgewicht vergaren wanneer ze zich kritisch verhoudt tot actuelemediumspecifieke discussies (‘waarom schílder ik dit, en waaromnú’), en de gerepresenteerde gedachtewereld daadwerkelijk gevoedwordt door een bredere sociaal-maatschappelijke urgentie – zoalsbij een belangrijk deel van de neoromantische kunstenaars hetgeval lijkt te zijn. Naast het reageren op haar verleden, zal deschilderkunst altijd moeten vertrekken vanuit het heden, om teanticiperen op de toekomst. De politiekrevolutionaire capaciteitenvan de schilderkunst mogen dan inmiddels uitgeput zijn, totrevoluties binnen het domein van de particuliere verbeelding isze nog altijd ruimschoots in staat.

d

Christopher Orr, Untitled (Birds), olieverf op doek, 205 x 205 cm(2004) © ibid projects London | Vilnius

waar-h ie teno relatiet

hilder-k njunc-t u vand rhou-d heto rd isd eke

laimsv ng’ isd dperkv wel

hilder-k ongek an hets derdea en het‘ ymans– rafie,f eken.D tstaanv met det elling

urt tez nd van

datr te

land-s i

Na een periode waarin de kunst middels documentairestrategieën de werkelijkheid zo dicht mogelijk op de huid trachttete zitten, of zich fysiek een plaats in een sociale realiteit toeeigendedoor de beschouwer direct aan te spreken en in het werk te betrek-ken (‘ontmoetingskunst’), is er nu een beweging zichtbaar die zichvan de realiteit afwendt en zich nadrukkelijk ophoudt binnen hetdomein van de verbeelding. De schilderkunst speelt een belang-rijke rol in deze ontwikkeling, deels vanwege de aandacht die dezejonge kunstenaars tonen voor specifieke historische periodes(meestal de vroege dan wel late 19e eeuw) waarin het medium in

d eback (i’ve been here for years)

Eberhard Havekost, Sport Dunkel, olieverf op doek, 190 x 140 cm(2002) © DekaBank, Kultur- und Wissenschaftsförderung, Frankfurt am Main

Uwe Henneken, Europa has burned and will burn again,olieverf op doek, 210 x 165 cm (2004) © Galerie Gisela Capitain, Köln

(1967)Mareike Geys,

Henk Huig, Evert Maliangkay,Wim Moerenhout, R.W.van de Wint, Jacob Zekveld,Siet Zuyderland

(1968)Mareike Geys,

Age Klink, Jacob Zekveld

(1969)Walter Nobbe,

Kees Spermon, R.W. van deWint, Wladimir Zwaagstra,Pieter Zwaanswijk,Siet Zuyderland

(1970)Mareike Geys,

Cécile Hessels, Kees Spermon,Jacob Zekveld, PieterZwaanswijk, Siet Zuyderland

(1971)Pat Andrea, Peter

Blokhuis, Gèr Boosten,Mareike Geys, R.W. van deWint, Pieter Zwaanswijk

(1972)Arie van Geest,

Dick Gorter, Mareike Geys,Gerard van Zon

(1973)Jules Bekker,

Annemarie Fischer, DickGorter, Burgert Konijnendijk,Nelleke Montfoort, Flip Rutten

(1974)Hans Boer, Arie

van Geest, Dick Gorter, BurgertKonijnendijk, Peter Leeuwen,Johan van Oord

(1975)Hans Boer, Hedy

Gubbels, Burgert Konijnendijk,J.F.B. Stuurman, Peter Thijs

(1976)Hans Boer, Hedy

Gubbels, Burgert Konijnendijk,J.F.B. Stuurman, Peter Thijs,Hans de Wit

(1977)Gerard Hendriks,

John van 't Slot, Peter Thijs,Frans van Veen, Albert Verkade,Hans van Wingerden

(1978)Nic Blans jr.,

Cees Bouw, Roland Sohier,Toon Teeken, Elizabeth deVaal, Willem van Veldhuizen

(1979)Alumet, Inge van

Haastert, Sjef Henderickx,Egidius Knops, Pieter Mol,Marc Volger

(1980)Hedy Gubbels,

Eugène Jongerius, HenkMetselaar, Sonia Rijnhout,Tiny van der Sar

(1981)Ernst Blok, Ansuya

Blom, Jan Commandeur,Peter Kenniphaas, EmoVerkerk, Henk van Woerden

(1982)Arja van den Berg,

Jos Boomkamp, Joris Geurts,Kees de Goede, Maarten Ploeg,Nies Vooijs

(1983)Helma Pantus,

F.F. Beckmans, Peter Klashorst,Jos van Merendonk, MarienSchouten, Han Schuil

(1984)Bettie van Haaster,

Frank Hutchison, GuusKoenraads, Erik Pott, Conradvan de Ven, Willem vanWeelden

(1985)Ellen van Eldik,

Manuel Esparbé Gasca,Reggy Gunn, BerendHoekstra, Lex van Lith,Kees Versloot

(1986)Steven Aalders,

Jan van den Dobbelsteen,Bart Domburg, MichielDuvekot, Diederick vanKleef, Gerard Kodde

75koninklijke prijs voor vrije voor

(1947)Pieter Defesche,

Jef Diederen, Chris van Geel,Jan Groenestein, FransWiegers, Nicolaas Wijnberg

(1948)Herman Berserik,

Jef Diederen, Theo Kroeze,Ger Lataster, Frans Wiegers

(1949)Herman Berserik,

Elisabeth de Boer, JefDiederen, Ger Lataster,Frans Nols

(1950)Elisabeth de Boer,

Nora van der Flier, CootjeHorst –van MourikBroekman, Frans Nols,Max Reneman, Dirk Trap

(1951)Henk Bies, Dirk

Breed, Mia Jongmans,Jacob Kuyper, Dirk Trap,Jan Jaap Vegter

(1952)Rudi Bierman,

Arie Kater, Harry op deLaak, Frans Nols, Pierrevan Soest, Co Westerik

(1953)Jaap Ploos van

Amstel, Max Reneman, Pierrevan Soest, Marijke Stultiens–Thunnissen, GerritVeenhuizen, Co Westerik

(1954)Geery de Bakker,

Hans Engelman, Kees Franse,Jaap Ploos van Amstel,Wim Strijbosch, MarijkeStultiens– Thunnissen

(1955)Ko Oosterkerk,

Lei Molin, Hans Truyen,Aat Velthoen, Louis Visser,Toon Wegener

(1956)Jacques Frenken,

Hens de Jong, Lei Molin,Jan Sierhuis, MarijkeStultiens – Thunnissen

(1957)Jaap Hillenius, Han Mes,Ko Oosterkerk, Ton Orth,Willem den Ouden, AatVelthoen

(1958)Gerard van den

Eerenbeemt, Pieter Engels,Ton Frenken, Jaap Hillenius,Trees Suringh, Auke de Vries

(1959)Gerard van den

Eerenbeemt, Arie vanHouwelingen, StevenKwint, Guillaume Lo-A-Njoe, Annemiek Rutten,Lukas Smits

(1960)Henk Dorré,

Willem Kloppers, Han Mes,Ton Orth, Gerard Verdijk,Aat Verhoog

(1961)Peter Jansen,

Willem Kloppers, Han Mes,Jacques Slegers, Jan WillemSmeets

(1962)Han Mes, Wim

Moerenhout, Ton Orth, JanRoeland, Lukas Smits

(1963)Pat Andrea,

Gustave Asselbergs, HansHamers, Ton Klop, Joopvan Meel

(1964)Jan Dibbets, Jaap

van der Pol, Jacques Slegers

(1965)Peter Jansen,

Ton Klop, Jaap van der Pol,Henk Westein

(1966)Frits Calon, Ton

Klop, Theo Schuurman,Henk Westein

(1987)Hans Ensink op

Kemna, Hewald Jongenelis,Jacqueline Peeters, LauranSchijvens, MarianneTheunissen, Klaasje Vroon

(1988)Siert Dallinga,

Nour–Eddine Jarram,Karenina de Jonge, TonKraayeveld, Bob Negrijn,Maaike Vonk

(1989)Suzan Drummen,

Mirjam Hagoort, Marjavan der Heiden, BenoîtHermans, Hein Jacobs,Wim Konings

(1990)Britta Hutten-

locher, W.J.M. Kok, Jan vander Ploeg, F.G.Th. Ros, PaulVos de Wael

(1991)Tjong Ang, Ton

Boelhouwer, Jacqueline Böse,Noëlle von Eugen, KikiLamers, Robert Suermondt

(1992)Wim Bosch,

Sarianne Breuker, Hans Broek,Allard Budding, JanpeterMuilwijk, Rinke Nijburg

(1993)Richard Brouwer,

Pierre Cops, Rens Janssen,Michael Raedecker, Woutervan Riessen, H.W. Werther

(1994)Irina Balen,

Hannah van Bart, KoenEbeling Koning, GijsFrieling, Elsa Hartjesveld,Rob Verf

(1995)Noud van Dun,

Maarten Janssen, CarlaKlein, Paul Nassenstein,Danne van Schoonhoven,Machiel van Soest

(1996)Annemiek de

Beer, Norbert Grunschel,Bas Meerman, Rik Meijers,Dino Ruissen, EllenZwarteveen

(1997)Frank Lenferink,

Paul Nassenstein, DieuwkeSpaans, Serge Verheugen

(1998)Arthur den Boer,

Mattijs van den Bosch, NatasjaKensmil, Dieuwke Spaans

(1999)Robbert-Jan

Gijzen, Frederika Hasselaar,Joris van der Horst, Gé-Karel van der Sterren

(2000)Henk Jonker,

Fahrettin Örenli, BasZoontjens, Ina van Zijl

(2001)Peter Brenner,

Sara van der Heide, Rezivan Lankveld, MarcelinoStuhmer

(2002)Lise Haller

Baggesen, Raaf van derSman, Esther Tielemans,Chantal Veerman

(2003)Antoine

Adamowicz, Wafae Ahalouchel Keriasti, Sander vanDeurzen, Thomas Raat

(2004)Thomas Raat,

Marjolein Rothman, PeterVos, Barbara Wijnveld

(2005)Mariëlle Buiten-

dijk, Melissa Gordon, AukjeKoks, William Monk

(2006)Antoine Berghs,

Wouter Kalis, Lucy Stein,Anneke Wilbrink

winnaars sinds 1947

k

(1967)Mareike Geys,

Henk Huig, Evert Maliangkay,Wim Moerenhout, R.W.van de Wint, Jacob Zekveld,Siet Zuyderland

(1968)Mareike Geys,

Age Klink, Jacob Zekveld

(1969)Walter Nobbe,

Kees Spermon, R.W. van deWint, Wladimir Zwaagstra,Pieter Zwaanswijk,Siet Zuyderland

(1970)Mareike Geys,

Cécile Hessels, Kees Spermon,Jacob Zekveld, PieterZwaanswijk, Siet Zuyderland

(1971)Pat Andrea, Peter

Blokhuis, Gèr Boosten,Mareike Geys, R.W. van deWint, Pieter Zwaanswijk

(1972)Arie van Geest,

Dick Gorter, Mareike Geys,Gerard van Zon

(1973)Jules Bekker,

Annemarie Fischer, DickGorter, Burgert Konijnendijk,Nelleke Montfoort, Flip Rutten

(1974)Hans Boer, Arie

van Geest, Dick Gorter, BurgertKonijnendijk, Peter Leeuwen,Johan van Oord

(1975)Hans Boer, Hedy

Gubbels, Burgert Konijnendijk,J.F.B. Stuurman, Peter Thijs

(1976)Hans Boer, Hedy

Gubbels, Burgert Konijnendijk,J.F.B. Stuurman, Peter Thijs,Hans de Wit

(1977)Gerard Hendriks,

John van 't Slot, Peter Thijs,Frans van Veen, Albert Verkade,Hans van Wingerden

(1978)Nic Blans jr.,

Cees Bouw, Roland Sohier,Toon Teeken, Elizabeth deVaal, Willem van Veldhuizen

(1979)Alumet, Inge van

Haastert, Sjef Henderickx,Egidius Knops, Pieter Mol,Marc Volger

(1980)Hedy Gubbels,

Eugène Jongerius, HenkMetselaar, Sonia Rijnhout,Tiny van der Sar

(1981)Ernst Blok, Ansuya

Blom, Jan Commandeur,Peter Kenniphaas, EmoVerkerk, Henk van Woerden

(1982)Arja van den Berg,

Jos Boomkamp, Joris Geurts,Kees de Goede, Maarten Ploeg,Nies Vooijs

(1983)Helma Pantus,

F.F. Beckmans, Peter Klashorst,Jos van Merendonk, MarienSchouten, Han Schuil

(1984)Bettie van Haaster,

Frank Hutchison, GuusKoenraads, Erik Pott, Conradvan de Ven, Willem vanWeelden

(1985)Ellen van Eldik,

Manuel Esparbé Gasca,Reggy Gunn, BerendHoekstra, Lex van Lith,Kees Versloot

(1986)Steven Aalders,

Jan van den Dobbelsteen,Bart Domburg, MichielDuvekot, Diederick vanKleef, Gerard Kodde

75koninklijke prijs voor vrije voor

(1947)Pieter Defesche,

Jef Diederen, Chris van Geel,Jan Groenestein, FransWiegers, Nicolaas Wijnberg

(1948)Herman Berserik,

Jef Diederen, Theo Kroeze,Ger Lataster, Frans Wiegers

(1949)Herman Berserik,

Elisabeth de Boer, JefDiederen, Ger Lataster,Frans Nols

(1950)Elisabeth de Boer,

Nora van der Flier, CootjeHorst –van MourikBroekman, Frans Nols,Max Reneman, Dirk Trap

(1951)Henk Bies, Dirk

Breed, Mia Jongmans,Jacob Kuyper, Dirk Trap,Jan Jaap Vegter

(1952)Rudi Bierman,

Arie Kater, Harry op deLaak, Frans Nols, Pierrevan Soest, Co Westerik

(1953)Jaap Ploos van

Amstel, Max Reneman, Pierrevan Soest, Marijke Stultiens–Thunnissen, GerritVeenhuizen, Co Westerik

(1954)Geery de Bakker,

Hans Engelman, Kees Franse,Jaap Ploos van Amstel,Wim Strijbosch, MarijkeStultiens– Thunnissen

(1955)Ko Oosterkerk,

Lei Molin, Hans Truyen,Aat Velthoen, Louis Visser,Toon Wegener

(1956)Jacques Frenken,

Hens de Jong, Lei Molin,Jan Sierhuis, MarijkeStultiens – Thunnissen

(1957)Jaap Hillenius, Han Mes,Ko Oosterkerk, Ton Orth,Willem den Ouden, AatVelthoen

(1958)Gerard van den

Eerenbeemt, Pieter Engels,Ton Frenken, Jaap Hillenius,Trees Suringh, Auke de Vries

(1959)Gerard van den

Eerenbeemt, Arie vanHouwelingen, StevenKwint, Guillaume Lo-A-Njoe, Annemiek Rutten,Lukas Smits

(1960)Henk Dorré,

Willem Kloppers, Han Mes,Ton Orth, Gerard Verdijk,Aat Verhoog

(1961)Peter Jansen,

Willem Kloppers, Han Mes,Jacques Slegers, Jan WillemSmeets

(1962)Han Mes, Wim

Moerenhout, Ton Orth, JanRoeland, Lukas Smits

(1963)Pat Andrea,

Gustave Asselbergs, HansHamers, Ton Klop, Joopvan Meel

(1964)Jan Dibbets, Jaap

van der Pol, Jacques Slegers

(1965)Peter Jansen,

Ton Klop, Jaap van der Pol,Henk Westein

(1966)Frits Calon, Ton

Klop, Theo Schuurman,Henk Westein

(1987)Hans Ensink op

Kemna, Hewald Jongenelis,Jacqueline Peeters, LauranSchijvens, MarianneTheunissen, Klaasje Vroon

(1988)Siert Dallinga,

Nour–Eddine Jarram,Karenina de Jonge, TonKraayeveld, Bob Negrijn,Maaike Vonk

(1989)Suzan Drummen,

Mirjam Hagoort, Marjavan der Heiden, BenoîtHermans, Hein Jacobs,Wim Konings

(1990)Britta Hutten-

locher, W.J.M. Kok, Jan vander Ploeg, F.G.Th. Ros, PaulVos de Wael

(1991)Tjong Ang, Ton

Boelhouwer, Jacqueline Böse,Noëlle von Eugen, KikiLamers, Robert Suermondt

(1992)Wim Bosch,

Sarianne Breuker, Hans Broek,Allard Budding, JanpeterMuilwijk, Rinke Nijburg

(1993)Richard Brouwer,

Pierre Cops, Rens Janssen,Michael Raedecker, Woutervan Riessen, H.W. Werther

(1994)Irina Balen,

Hannah van Bart, KoenEbeling Koning, GijsFrieling, Elsa Hartjesveld,Rob Verf

(1995)Noud van Dun,

Maarten Janssen, CarlaKlein, Paul Nassenstein,Danne van Schoonhoven,Machiel van Soest

(1996)Annemiek de

Beer, Norbert Grunschel,Bas Meerman, Rik Meijers,Dino Ruissen, EllenZwarteveen

(1997)Frank Lenferink,

Paul Nassenstein, DieuwkeSpaans, Serge Verheugen

(1998)Arthur den Boer,

Mattijs van den Bosch, NatasjaKensmil, Dieuwke Spaans

(1999)Robbert-Jan

Gijzen, Frederika Hasselaar,Joris van der Horst, Gé-Karel van der Sterren

(2000)Henk Jonker,

Fahrettin Örenli, BasZoontjens, Ina van Zijl

(2001)Peter Brenner,

Sara van der Heide, Rezivan Lankveld, MarcelinoStuhmer

(2002)Lise Haller

Baggesen, Raaf van derSman, Esther Tielemans,Chantal Veerman

(2003)Antoine

Adamowicz, Wafae Ahalouchel Keriasti, Sander vanDeurzen, Thomas Raat

(2004)Thomas Raat,

Marjolein Rothman, PeterVos, Barbara Wijnveld

(2005)Mariëlle Buiten-

dijk, Melissa Gordon, AukjeKoks, William Monk

(2006)Antoine Berghs,

Wouter Kalis, Lucy Stein,Anneke Wilbrink

winnaars sinds 1947

k

Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2006

Tentoonstelling Gemeentemuseum Den Haag7 oktober tot en met 3 december 2006

isbn-10: 90-72080-35-1isbn-13: 978-90-72080-35-6

boom!silent battle

Antoine Berghs

ceremony #5ceremony #3

Wouter Kalis

woodrescue remedy

(middle class psycho drama)

Lucy Stein

zonder titelzonder titel

Anneke Wilbrink

organisatieStichting Koninklijk Paleis te Amsterdam,Educatieve Dienst

redactieMarianna van der Zwaag

fotografieStudio Tom Haartsen, Ouderkerk aan de Amstel

grafisch ontwerpMaaike Molenkamp & Alfons Hooikaas

druk en lithografieDrukkerij Rosbeek BV, Nuth

© Stichting Koninklijk Paleis te Amsterdam

Bij het regelen van de auteursrechten van deillustraties is met grote zorgvuldigheid tewerk gegaan. Mochten er onvolkomenhedengeconstateerd worden dan zal de uitgeverdaarvan graag op de hoogte worden gesteld.

koninklijke prijs schilderkunst 2006

orré,Han Mes,Verdijk,

sen,Han Mes,

Willem

, WimOrth, Jan

its

(rea,

HansJoop

ets, Jaaps Slegers

sen,der Pol,

on, Tonman,

(1987)Hans Ensink op

Kemna, Hewald Jongenelis,Jacqueline Peeters, LauranSchijvens, MarianneTheunissen, Klaasje Vroon

(1988)Siert Dallinga,

Nour–Eddine Jarram,Karenina de Jonge, TonKraayeveld, Bob Negrijn,Maaike Vonk

(1989)Suzan Drummen,

Mirjam Hagoort, Marjavan der Heiden, BenoîtHermans, Hein Jacobs,Wim Konings

(1990)Britta Hutten-

locher, W.J.M. Kok, Jan vander Ploeg, F.G.Th. Ros, PaulVos de Wael

(1991)Tjong Ang, Ton

Boelhouwer, Jacqueline Böse,Noëlle von Eugen, KikiLamers, Robert Suermondt

(1992)Wim Bosch,

Sarianne Breuker, Hans Broek,Allard Budding, JanpeterMuilwijk, Rinke Nijburg

(1993)Richard Brouwer,

Pierre Cops, Rens Janssen,Michael Raedecker, Woutervan Riessen, H.W. Werther

(1994)Irina Balen,

Hannah van Bart, KoenEbeling Koning, GijsFrieling, Elsa Hartjesveld,Rob Verf

(1995)Noud van Dun,

Maarten Janssen, CarlaKlein, Paul Nassenstein,Danne van Schoonhoven,Machiel van Soest

(1996)Annemiek de

Beer, Norbert Grunschel,Bas Meerman, Rik Meijers,Dino Ruissen, EllenZwarteveen

(1997)Frank Lenferink,

Paul Nassenstein, DieuwkeSpaans, Serge Verheugen

(1998)Arthur den Boer,

Mattijs van den Bosch, NatasjaKensmil, Dieuwke Spaans

(1999)Robbert-Jan

Gijzen, Frederika Hasselaar,Joris van der Horst, Gé-Karel van der Sterren

(2000)Henk Jonker,

Fahrettin Örenli, BasZoontjens, Ina van Zijl

(2001)Peter Brenner,

Sara van der Heide, Rezivan Lankveld, MarcelinoStuhmer

(2002)Lise Haller

Baggesen, Raaf van derSman, Esther Tielemans,Chantal Veerman

(2003)Antoine

Adamowicz, Wafae Ahalouchel Keriasti, Sander vanDeurzen, Thomas Raat

(2004)Thomas Raat,

Marjolein Rothman, PeterVos, Barbara Wijnveld

(2005)Mariëlle Buiten-

dijk, Melissa Gordon, AukjeKoks, William Monk

(2006)Antoine Berghs,

Wouter Kalis, Lucy Stein,Anneke Wilbrink

s sinds 1947

Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2006

Tentoonstelling Gemeentemuseum Den Haag7 oktober tot en met 3 december 2006

isbn-10: 90-72080-35-1isbn-13: 978-90-72080-35-6

boom!silent battle

Antoine Berghs

ceremony #5ceremony #3

Wouter Kalis

woodrescue remedy

(middle class psycho drama)

Lucy Stein

zonder titelzonder titel

Anneke Wilbrink

organisatieStichting Koninklijk Paleis te Amsterdam,Educatieve Dienst

redactieMarianna van der Zwaag

fotografieStudio Tom Haartsen, Ouderkerk aan de Amstel

grafisch ontwerpMaaike Molenkamp & Alfons Hooikaas

druk en lithografieDrukkerij Rosbeek BV, Nuth

© Stichting Koninklijk Paleis te Amsterdam

Bij het regelen van de auteursrechten van deillustraties is met grote zorgvuldigheid tewerk gegaan. Mochten er onvolkomenhedengeconstateerd worden dan zal de uitgeverdaarvan graag op de hoogte worden gesteld.

koninklijke prijs schilderkunst 2006

orré,Han Mes,Verdijk,

sen,Han Mes,

Willem

, WimOrth, Jan

its

(rea,

HansJoop

ets, Jaaps Slegers

sen,der Pol,

on, Tonman,

(1987)Hans Ensink op

Kemna, Hewald Jongenelis,Jacqueline Peeters, LauranSchijvens, MarianneTheunissen, Klaasje Vroon

(1988)Siert Dallinga,

Nour–Eddine Jarram,Karenina de Jonge, TonKraayeveld, Bob Negrijn,Maaike Vonk

(1989)Suzan Drummen,

Mirjam Hagoort, Marjavan der Heiden, BenoîtHermans, Hein Jacobs,Wim Konings

(1990)Britta Hutten-

locher, W.J.M. Kok, Jan vander Ploeg, F.G.Th. Ros, PaulVos de Wael

(1991)Tjong Ang, Ton

Boelhouwer, Jacqueline Böse,Noëlle von Eugen, KikiLamers, Robert Suermondt

(1992)Wim Bosch,

Sarianne Breuker, Hans Broek,Allard Budding, JanpeterMuilwijk, Rinke Nijburg

(1993)Richard Brouwer,

Pierre Cops, Rens Janssen,Michael Raedecker, Woutervan Riessen, H.W. Werther

(1994)Irina Balen,

Hannah van Bart, KoenEbeling Koning, GijsFrieling, Elsa Hartjesveld,Rob Verf

(1995)Noud van Dun,

Maarten Janssen, CarlaKlein, Paul Nassenstein,Danne van Schoonhoven,Machiel van Soest

(1996)Annemiek de

Beer, Norbert Grunschel,Bas Meerman, Rik Meijers,Dino Ruissen, EllenZwarteveen

(1997)Frank Lenferink,

Paul Nassenstein, DieuwkeSpaans, Serge Verheugen

(1998)Arthur den Boer,

Mattijs van den Bosch, NatasjaKensmil, Dieuwke Spaans

(1999)Robbert-Jan

Gijzen, Frederika Hasselaar,Joris van der Horst, Gé-Karel van der Sterren

(2000)Henk Jonker,

Fahrettin Örenli, BasZoontjens, Ina van Zijl

(2001)Peter Brenner,

Sara van der Heide, Rezivan Lankveld, MarcelinoStuhmer

(2002)Lise Haller

Baggesen, Raaf van derSman, Esther Tielemans,Chantal Veerman

(2003)Antoine

Adamowicz, Wafae Ahalouchel Keriasti, Sander vanDeurzen, Thomas Raat

(2004)Thomas Raat,

Marjolein Rothman, PeterVos, Barbara Wijnveld

(2005)Mariëlle Buiten-

dijk, Melissa Gordon, AukjeKoks, William Monk

(2006)Antoine Berghs,

Wouter Kalis, Lucy Stein,Anneke Wilbrink

s sinds 1947

koninklijke prijs voor vrije schilderkunst 2006