Kleine, startende ondernemers in duurzame producten in diensten

in de Provincie Utrecht

Succes factoren en struikelblokkenLisan Wieringa20 juni 2013

• Duurzaamheidseconomie speerpunt Provincie Utrecht

• Provinciale Werkgelegenheidsenquête 2012: Worden er in uw bedrijf specifieke producten of diensten ontwikkeld om verduurzaming te bevorderen bij externen (afnemers)?

• 170 kleine ondernemers benaderd: 72 volledig ingevulde vragenlijsten

Onderzoeksopzet

Algemene eigenschappen ondernemers

• Wie zijn deze respondenten?

• Hoe gaat het ze af?

>1 1 1,1 - 2 2,1 - 4 4,1 - 6 6,1 - 100.0%

10.0%

20.0%

30.0%

40.0%

50.0%

60.0%

70.0%

FTE 2013: veel kleine bedrijven

1 2 3 4 5 6 7 8 9 100.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

25.0%

Bestaansduur in jaren

Bestaansduur: veel jonge bedrijfjes

Geen ervaring Minder dan 1 jaar

1 - 3 jaar 3 - 5 jaar 5 jaar of langer0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

25.0%

30.0%

35.0%

40.0%

45.0%

50.0%

Ondernemerservaring:of géén, of vrij veel

Negatief: > -3%

Negatief: -3% - 0

Gelijk gebleven

0 - 3%

3 - 6%

6 - 10%

10% <

0.0% 5.0% 10.0% 15.0% 20.0% 25.0% 30.0% 35.0% 40.0% 45.0%

Winst: vrij hoog

• Welke belemmeringen ervaren ondernemers?

• Hoe zouden (lokale) overheden ondernemers in duurzame producten/diensten het beste kunnen helpen?

Beleid en regelgeving

Belemmeringen:stellingen

De administratieve kosten van de oprichting van een bedrijf zijn een obstakel

Sommige overheidsregels belemmeren mij

Ik heb slechte toegang tot subsidies

Aanbestedingsopdrachten van lokale overheden zijn slecht toegankelijk

Helemaal oneensOneensNeutraalEensHelemaal eens

• Aanbestedingen: tender scores op resultaat ipv omzet/verleden

• Subsidies: informatie verstrekken over mogelijkheden en consistent beleid

• Heldere visie formuleren: definitie duurzaamheid duidelijk maken

• Faciliteren netwerken: wekelijks speeddating voor business op gemeente of provinciehuis, eind van de middag

Hoe zouden (lokale) overheden kunnen helpen?

• Afschaffen subsidies: “Subsidies afschaffen, want subsidies zijn eindig en blokkeren na hun afloop verdere toepassing omdat mensen en bedrijven dan gaan wachten op volgende tranche.”

• Zo veel mogelijk overlaten aan de markt: “Stel als Provincie duidelijk eisen aan de bedrijven die werken binnen haar grenzen. Laat de markt de oplossingen aandragen en invoeren en bemoei niet te veel met de inhoud, te gebruiken producten en diensten e.d.’’

• Stimulerende projecten zijn geldverspilling: “Ik vind dat er teveel geld wordt besteed aan proeftuinprojecten waarvan je van tevoren al weet dat het geen succes gaat worden of een bijdrage gaat leveren. handig gelobbyd, maar leidt vaak tot niks. men is niet in staat ideeën en ondernemers op waarde te schatten.”

Maar ook respondenten die pleiten voor een minder actieve overheid:

• Hoe financieren ondernemers hun bedrijf?

• Tegen welke financiële belemmeringen lopen zij aan?

• Hoe zou de toegang tot financiering verbeterd kunnen worden?

Financiering

0 - 20% 20 - 40% 40 - 60% 60 - 80% 80 - 100%0.0%

10.0%

20.0%

30.0%

40.0%

50.0%

60.0%

70.0%

80.0%

90.0%

100.0%

Eigen ver-mogen

Vrienden, familie & kennissen

Bank

Financieringsbronnen

Garantiefonds Energie

Energie Investeringsaftrek

Innovatiefonds MKB+

SDE+

TKI-toeslag

WBSO

Microfinanciering

Regeling Durfkapitaal

Borgstelling MKB-krediet

0.0% 2.0% 4.0% 6.0% 8.0% 10.0% 12.0% 14.0% 16.0%

Benutting subsidies

• Specifiek voor kleine ondernemers: Onzekerheid over inkomen, hoge kosten rechtsbijstand, arbeidsongeschiktheidsuitkering, etc…

– “De overheidsaankondigingen over het alsmaar duurder worden van woninghuur en zorgverzekering doet me soms afvragen of het wel verstandig is om als alleenstaande moeder een zzp’er te zijn.”

• Terughoudendheid banken:

– “Financiering is alleen mogelijk als je al 10 jaar hetzelfde doet en kan garanderen dat het zo doorgaat.”

• Kleine bedragen bij banken niet mogelijk:

– “Ik heb een plan waarvoor ik ‘maar’ 10.000 e nodig heb en juist zo’n bedrag maakt geen kans, is namelijk niet interessant voor de bank.”

Financiële obstakels

• Bekendheid mogelijkheden verbeteren

• “Ik heb nooit informatie ontvangen over mogelijke financieringsbronnen vanuit de overheid. Wie zou dat loket moeten zijn? KvK? staat niet in de nieuwsbrief van hen..”

• Kennis verspreiden:

• “Door een goeroe de plannen te laten bekijken en een soort haalbaarheidspredikaat af te geven.”

• Nieuwe financieringsconstructies:

• “Maar goed denk ik dan, ga ik toch lekker crowdfunding zoeken, lekker voorbij de ‘oude’ structuren’”

KansenHoe zou de toegang tot financiering verbeterd kunnen worden?

• Hoe ervaren respondenten hun mogelijkheden om toegang te krijgen tot kennis en netwerken?

• Hoe zouden regionale instellingen ondernemers het beste kunnen helpen?

Netwerken & kennis

…toegang te krijgen tot ken-nisinstellingen

…toegang te krijgen tot netwerken

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Helemaal oneensOneensNeutraalEensHelemaal eens

Toegang

Het is duur om advies in te winnen bij een andere organisatie

Ik heb slechte toegang tot zakelijk advies

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Helemaal oneens

Oneens

Neutraal

Eens

Helemaal eens

Advies inwinnen

• Beter informeren over mogelijkheden

• Netwerk bieden: contacten met andere ondernemers en klanten

• “Door het verenigen van ondernemers zelf. Niet door adviseurs die zelf nooit ondernemer zijn geweest en nooit zullen worden.”

• Advies geven: onderzoek starten en kennis aanbieden

• “Laagdrempelige toegang tot kennisinstellingen om allerlei vragen in te brengen, niet perse in projectvorm, maar een soort open loket”

Gewenste hulp van regionale organisaties

• Wat is de belangrijkste les die u geleerd heeft als ondernemer, en die u startende ondernemers in duurzame producten/diensten in de Provincie Utrecht zou willen meegeven?

Belangrijkste lessen

• Volg je passie– Ga ondanks twijfels toch beginnen, niet geprobeerd is erger dan falen.– Doe vooral ‘je ding’, dat geeft de grootste kans op succes. Maar school je er ook goed in!– Ervoor gaan, er is voldoende markt voor in deze Provincie!

• Zorg voor zekerheid & onafhankelijkheid – Start je onderneming vanuit een haalbaar verdienmodel, zonder te rekenen op hulp vanuit de

overheid.– Geloof in uzelf en laat subsidies liggen, ze blokkeren natuurlijke ontwikkelingen.– verwacht niet te veel van banken maar probeer het op eigen kracht te doen.

• Zoek samenwerking– Doe dat waarmee je denkt een fundamenteel verschil te kunnen maken in de wereld en vind er

gelijkgestemde mensen bij, als klant, als leverancier, als 'netwerkers'.– Zoek de samenwerking op rond probleem/ vraagstuk in plaats van in traditionele netwerken.;

zoek win-win situaties, ruil diensten ipv facturen te betalen

Belangrijkste lessen

Bedankt voor uw aandacht

“Het is soms moeilijk, maar ik heb er alle vertrouwen in dat het goed zal gaan, duurzame producten /diensten zijn de toekomst van iedereen”