Decreet rechtpositie minderjarigen

Kinderen, jongeren en gezinnen uit balans

Ilse Mariën

Waarom een decreet?

Rechtspositie en rechtsbekwaamheid waren onduidelijk

DRM creëert ruimte door:

Ieders positie zuiver te benoemen en definiëren

Specifiëren en transparant maken van de rechten van de

minderjarige in de hulpverlening

Uitgangspunten DRM Comprehensiviteit en congruentie

1 instrument voor de verschillende sectoren

Alle rechten samen in een instrument

Eenduidig

Ondeelbaarheid en interafhankelijkheid van rechten

Non-discriminatie

Inclusief

Belang van de minderjarige als belangrijkste overweging

Competentiebenadering

Participatieve benadering

Toepassingsgebied

Decreet regelt rechtspositie tav jeugdhulpaanbieders en

intermediaire organisaties (uitz. Jeugdrechtbank)

Integrale jeugdhulpverlening

Dus niet gevat: K-diensten, revalidatiecentra, psychiatrische

ziekenhuizen en OCMW’s

Toepassingsgebied

Alle bepalingen hebben betrekking op jeugdhulpaanbieders,

sommigen ook op opvoedingsverantwoordelijken

(pleegouders)

Rechten zijn van toepassing, vanaf het moment dat er

interactie plaatsvindt, ongeacht op wiens initiatief

Rechten uit DRM Recht op jeugdhulp

Recht op instemming en vrije keuze

Recht op informatie en duidelijke communicatie

Recht op respect voor het gezinsleven

Recht op inspraak en participatie

Toegangsrecht dossier

Recht op bijstand

Recht op privacy

Recht op vrij besteedbaar gedrag

Recht op menswaardige behandeling

Klachtrecht

Recht op jeugdhulp

Recht op welzijn en ontplooiingskansen

Jeugdhulp mag niet in de weg staan van andere rechten

Rekening houden met wenselijkheid van de continuïteit van

de opvoeding en de achtergrond

Recht op instemming en vrije keuze

Informed consent

Informed refusal

Recht op vrije keuze van jeugdhulpaanbieder en

jeugdhulpverlener (geen absolute keuzevrijheid)

Recht op informatie en duidelijke

communicatie

Aard van de informatie

Wijze van informatieverstrekking

Bestemmeling

Agogische exceptie

Actieve informatieplicht jeugdhulpaanbieders

Recht op respect voor het gezinsleven

Recht om niet gescheiden te worden van ouders tegen zijn

wil

Indien toch gescheiden recht op regelmatig contact met

ouders en bezoek/omgang

Specifieke aandacht voor niet-begeleide minderjarige

vreemdelingen

Recht op inspraak en participatie

Recht op participatie bij totstandkoming en uitvoering van de

jeugdhulp

Recht mening te uiten + passend gevolg

(motivering indien onmogelijk en desgevraagd

toevoeging aan het dossier)

Recht op een periodieke evaluatie

Recht om te vergaderen met medebewoners (semi-

res. en resid. hv)

Recht op inspraak en participatie

Plicht van jeugdhulpvoorzieningen te beschikken over een

inspraakregeling (collectieve inspraak verplicht voor

residentiële en semi-residentiële jeugdhulpverlening).

Toegangsrecht dossier

Een coherente juridische constructie maar complex

Aandacht voor de context van belangenconflicten tussen

minderjarige en ouders

Aandacht voor onderscheid tussen gezondheidsgegevens en

persoonsgegevens en multidisciplinairdossier CLB en CGG

Maximalistische invulling: open verslaggeving

Toegangsrecht dossier

Recht op een zorgvuldig bijgehouden en veilig

Bewaard dossier

Recht van de minderjarige op toegang tot gegevens

Identiteit van gegevens

moment en manier van toegang

Recht op toelichting en toevoeging van

informatie

recht op afschrift;

Verzetsrecht minderjarige

Recht op bijstand

in elk contact en bij de uitoefening van zijn rechten;

Enkel door een persoongebonden door het

beroepsgeheim of door een leerkracht (ambtsgeheim-

discretieverplichting);

Mag niet betrokken zijn bij de jeugdhulp;

Op ondubbelzinnige wijze aangeduid door de

minderjarige

Aandacht voor belangenconflicten bij feitelijk

handelingsonbekwame minderjarigen.

Recht op privacy

Respectvolle omgang met eigen politieke,

filosofische, ideologische of religieuze overtuigingen en

seksuele geaardheid;

in de context van semi-residentiële en residentiële hulp: het

recht bezoek te ontvangen (indien beperking, motivatie in

het dossier) en recht op overleg omtrent

verblijfsomstandigheden

Recht op een vrij besteedbaar bedrag

Recht op een menswaardige

behandeling

Sancties moeten de toets van de menselijke waardigheid

doorstaan

Randvoorwaarden bij toepassing van maatregelen van

tijdelijke afzondering of tijdelijke

vrijheidsberoving

Terugblik op de opdrachten

Discussiepunt: hebben cliënten met een mentale beperking

minder recht op inspraak?

Eerste vraag: Hoe herken je de principes uit het decreet rechtspositie minderjarige (DRM) in

de uitvoering, opzet van de intersectorale toegangspoort en in andere aspecten

van de integrale jeugdhulp?

Belangrijke componenten : participatie en hoe die doorgedreven is in IJH via

maximalisatie van vrijwilligheid, opzet van A-doc en contactpersoon-

aanmelder, recht op info, …

leg voldoende linken in je antwoord