KerkBlad35e jaargang I nummer 7 I oktober 2015

Protestantse Gemeente Sint-Catharijne Brielle

I De kracht van een lied I Geweldig resultaat inzamelingsactie Togo I Startzondag I Levende adventskalender I Scholen starten in de kerk I In het huwelijksbootje I

M Meditatieds. Anke Dekker

EliaDe afgelopen tijd lazen we uit het boek Koningen en volgden we Elia. Hij is een van de grootste profeten. Zowel in de joodse, christelijke en islamitische spiritualiteit is hij een belangrijke figuur. Hij wist zich onmiddellijk aangesproken door de Eeuwige, brak de verslaving aan afgoderij en hoorde de beukende stilte op de Horeb. Een ware Gods-man, zijn naam betekent: ‘de Heer is God’, zijn naam is zijn roeping, dat is de preek die hij moet houden.

Bij alles wat hij deed werd hij rechtstreeks bewogen door het spre-ken van zijn Meester. Denk maar aan het verhaal over de weduwe van Sarefat, God zegt: ‘Sta op en ga’. Het spreken van God is als het brullen van een leeuw, het wekt schrik, ontzag en schroom. Daar denk je niet bij na, het is zoals je kippenvel krijgt, het gebeurt aan je. Er is geen afstand, geen bedenken, geen reflectie. De Godsspraak werkt rechtstreeks op je ziel. Elia kan niet anders dan reageren. Hij stelde zich open en gaf er gevolg aan. Op de Karmel was hij thuis, onherbergzaam gebied in het noorden van Israël. Daar vond een felle confrontatie plaats tussen Elia en het baälisme, een vruchtbaarheids-godsdienst. Voor Elia staat de relatie tussen God en mens centraal, de Eeuwige is de Enige, er is geen andere God. Naar de hemel kijken en afwachten wie er de baas is, zoals de Baälprofeten, dat is niets voor Elia. Elia strijdt voor bevrijding, loskomen uit onderdrukking en afhankelijkheid. Dit alles is ook een diepgaande ontmaskering van stemmen en mechanismen in onszelf. We hebben die maskers vaak nodig om alles onder controle te houden en zo raken we onszelf kwijt. Elia heeft het later zelf moeilijk, de overwinning op Baäl komt hem op een tegenactie van koningin Izebel te staan.

Angst voor de dood doet hem zijn taak vergeten. Hij wordt bang en vlucht. Een onverstandige actie, hij laat zijn dienaar achter en trekt naar het zuidwesten, de woestijn in. Niemandsland, daar wil hij sterven en vraagt God hem te doden. Hij twijfelt aan zijn roeping en twijfelt overal aan. Hij gaat onder een bremstruik liggen slapen, van God en alle mensen verlaten, zo lijkt het.

Hoewel Elia God heeft verlaten, verlaat God hem niet. God zorgt voor Elia, midden in de woestijn krijgt hij het voedsel dat hij ooit van de weduwe in Sarefat vroeg. De eerste keer dat de engel hem voedsel brengt, eet en drinkt hij, maar dan gaat hij opnieuw liggen. Maar de engel moedigt hem aan op reis te gaan, naar de Horeb. Bekend uit de verhalen over Mozes. Het hele verhaal zit vol toespelingen op Mozes. En dan op de Horeb hoort Elia in de stilte God. Een beukende stilte, indringend, vermorzelend en onmiddellijk.

Als Elia het suizen van de wind hoort, komt hij in beweging en omwindt zijn gelaat. Chagall geeft mooi de beweging aan. Wie God immers van aangezicht tot aangezicht ziet, zal sterven. Elia staat te-genover de Eeuwige zelf in een lieflijk weerverschijnsel, dat verkwik-king schenkt. Het past bij het beeld van de Heer, die zorgt voor Elia en zijn leven redt. In het suizen van de wind vindt Elia bemoediging om zijn taak te hervatten en de Baäl te weerstaan. Elia gaat onmiddellijk op weg, zijn taak is nog niet ten einde.

Zijn opvolger Elisa gaat eerst bij hem in de leer, hij volgt hem en dient hem, zo wordt hij meer en meer profeet. In de hemelvaart van

Elia zegt Elisa tot drie keer toe: ’bij het leven van jouw ziel, als ik jou verlaten zou….’, tot het einde blijft hij bij Elia. Hij verlaat hem niet. Als Elia in de hemel opgenomen wordt schreeuwt hij het uit. Hij is de zoon, die zijn vader moet laten gaan, hier wordt hij werkelijk profeet in de plaats van Elia.Zijn leven is radicaal veranderd. Veel ruiger en chaotischer, zo is het leven. Want er gebeuren altijd dingen die we niet kunnen verklaren. Inzet wordt niet altijd beloond. Je hebt niet altijd succes, ook al heb je nog zo je best gedaan.

Het verhaal van Elia gaat daar over. Elia is een spiegelgestalte van Je-zus. Elia wil Israël terugbrengen bij het geloof van Abraham en Mozes. Jezus wil het Koninkrijk van God gestalte geven onder de mensen. Ze doen wat ze kunnen, maar het lukt niet. Maar het gaat niet alleen om het resultaat. Eerst en vooral gaat het om trouw zijn aan je roeping, doen wat je voelt dat je moet doen. Doen wat het goede is, omdat je het goed vindt om zo je leven te leven. Moedgevende verhalen om niet op te geven. Sta op en ga, de Heer zal met u zijn.

2

NL Uit het nieuwe liedboek

De kracht van een lied

Een gelovige is niet geroepenom grootse en meeslependedaden te verrichten.Noch om opzien te baren,of de wereld te verbazen.

Een gelovige is niet geroepenom te stralen als held of ster,boven ieder uit te steken,perfect te worden of bijna goddelijk te zijn.

Een gelovige is wel geroepenvanuit eenvoud te leven, enmet inzet van heel zijn persoon,het kleine en het gewoneop grootse wijze te doen.

(ds. Alfred C. Bronswijk)

Riet en Sijbrand Dob zijn deze zomer met vakantie in Denemarken geweest en brachten een ansichtkaart mee van de Sct. Catharinae Kirke in Ribe.Ribe is een oud stadje aan de zuidwest kust van Denemarken. Tot de vijftiende eeuw was Ribe een belangrijke handelsstad. Door ver-schillende oorzaken, zoals de reformatie en het dichtslibben van de rivier, veranderde dat. Als je Ribe van afstand bekijkt, zie je de grote toren van de Domkerk en wat kleinere torens. Dit doet wel een beetje aan Brielle denken. Bij de Sct. Catharinae Kirke was vroeger ook een klooster. Tegenwoordig is de kerk een protestantse kerk en het klooster is verbouwd tot kleine woningen. In de kerk hangt ook een minia-tuur tweemaster. Zulke bootjes zie je veel in Deense kerken. De kloostergangen zijn nog toegankelijk. Een leuk kerkje om te bekijken.

Op 6 september namen Riet van der Stoep en Pieter Schwartz afscheid als diaken en Ineke Haalboom als ouderling. Aan het eind van de dienst las Pieter het gedicht Roeping.

Ik kreeg op mijn zeventiende verjaardag een psalmboekje van mijn oma, een klein boekje dat in je jaszak paste. Tegenwoordig heb je een stevige tas nodig om het liedboek mee te nemen naar de kerk.Of mijn vier zussen en broer dit later ook hebben gekregen weet ik niet, maar ik was er blij mee en bewaar dit als een kostbaar kleinood. Zij gaf mij in haar eenvoud het geloof mee, deze vaste waarde is met mij mee gegroeid.Zingen doe ik graag en het liefst psalmen, maar ook uit de zangbundel van Joh. de Heer.In het nieuwe liedboek staan veel onbe-kende liederen maar minstens één daarvan is dezelfde gebleven zoals in de bundel van Joh. de Heer, lied 880, in het nieuwe liedboek lied 913.Het was het favoriete lied van mijn schoon-

moeder dat zij veel op het orgel speelde. Ook voor mij is het een waardevol lied.

Wat de toekomst brengen moge, mij geleid des Heren hand.Moedig sla ik dus de ogen, naar het onbekende land.

Lied 913 schept orde in de chaos van ons leven. In mijn werk ervaar ik Gods hand da-gelijks bij moeilijke beslissingen die ik moet nemen als raadslid namens het CDA in de gemeenteraad.Gelukkig hoef ik dit niet alleen te doen, door mijn geloof mag ik de volgende zinnen vragend zingen.

Leer mij volgen zonder vragen, Vader wat Gij doet is goed.Leer mij slechts het heden dragen, met een rustig kalme moed.

Bij het laatste couplet denk ik aan al die mensen op de vlucht naar het onbekende en hoop ik dat zij dit lied als kracht mogen ervaren.

Waar de weg mij brengen moge aan des Vaders trouwe hand,loop ik met gesloten ogen naar het onbe-kende land.

Willemijn Kon-van der Heiden

3

Afscheid ambtsdragers

Sct. CatharinaeKirche in Ribe

De overeenkomst tussen reclamekrantjes en het kerkblad be-perkt zich tot de wijze waarop deze tot ons komen, namelijk via de brievenbus. De krantjes worden in tegenstelling tot het kerkblad door mij terstond terzijde geschoven. Niet aldus de gewoonte van mijn vrouw. Haar deugd om in dit geval de economische belangen van ons huisgezin te behartigen is beduidend verder ontwikkeld dan de mijne. Zij bestudeert de folders uitvoerig op aanbiedingen en zo kan het gebeuren dat onze gangkast plotseling tot aan het plafond is gevuld met keukenrollen en toiletpapier. Een bijkomend voordeel van haar werkwijze bestaat hierin dat eventueel tussen de reclamefolders verstrikt geraakte aanslagbiljetten niet over het hoofd worden gezien. Deze wil je toch voor geen goud missen? Het was in dit proces van zorgvuldigheid dat ik opmerkzaam werd gemaakt op een circulaire getiteld ’Happy Halloween’. De viering daarvan is afkomstig uit Engelstalige gebieden en verbonden aan 31 oktober, de dag voor Allerheiligen. De oorsprong ligt in het streven om doden af te schrikken die op deze avond tot leven komen en ons willen bezoeken. Happy Halloween omvat de wens voor een succesvolle verjaging van de doden. Men tracht dit doel te bereiken door zich te verkleden als spookachtige wezens. Het is als op het schilderij van Pieter Brueghel sr., getiteld Overwinning op de dood.

Halloween is verwant aan de viering van Sint Maarten (11 no-vember). Beide zijn echte kinderfeesten. Nu houd ik van kinderen en een feestje is ook nooit weg. De viering van Sint Maarten wordt in onze streken steeds meer verdrongen door die van Halloween. Deze ontwikkeling is vergelijkbaar met de komst van nieuwe planten- en diersoorten vanuit andere continenten. Binnen zeer korte tijd gaan deze domineren ten koste van inlandse soorten, die daardoor soms zelfs met uitsterven worden bedreigd. De introductie van de Ame-rikaanse grijze eekhoorn in Engeland is er de oorzaak van dat de inheemse eekhoorn aldaar op uitsterven staat en de waternavel in onze sloten laat geen ander leven toe. Sommigen kennen de islam een vergelijkbare rol toe.

Geef mensen hoop, in het uiterste geval ongefundeerde.

De viering van Sint Maarten spreekt mij meer aan dan die van Halloween. Ik ben er dan ook geen voorstander van hem de pijp te geven. Bij Sint Maarten plegen kinderen met lampionnen langs de deur te gaan en liedjes te zingen. Als tegenprestatie wordt een versnapering verlangd. Dit lijkt mij billijk. Bij Halloween blijft het zingen achterwege en verkleden de kinderen zich als griezeltjes. Ik pas mij aan en verander mij dan ook in een griezel, iets wat bij mij eenvoudig is. De kinderen bellen aan en eisen snoep. Dit geschiedt onder bedreiging van ‘trick or treat’, ofwel ik betover je en ga kat-tenkwaad uithalen als je geen snoep geeft. Hoewel deze handelwijze past bij het moraal van deze tijd, heb ik er toch wat moeite mee.

Allereerst dient een kind te worden geleerd dat je je soms inspan-ning moet getroosten om iets te ontvangen. Wanneer begeerten worden aangewakkerd door het wegvallen van belemmeringen

tot inwilliging, vervalt de blijdschap om nog iets te ontvangen. Bovendien vind ik snoep geen juiste beloning. Een appel is beter. De samenstellers van de circulaire vinden het begrijpelijk dat niet iedereen gediend is van het uitdelen van snoep. Een briefje met de woorden geen snoep kan onnodige irritatie voorkomen, zo lezen we. Dit lijkt mij erg sneu voor de kinderen. Dan maar: “Geen snoep, wel een appel.” Tot mijn teleurstelling bleken de kinderen helemaal niet blij te zijn met mijn appels. Het briefje komt in hun belevingswereld overeen met een voor ons bestemde mededeling op de kerkdeur: “Deze zondag geen preek, wel een collecte.” Hoe zouden wij reageren wanneer een predikant al lezend in het Nieuwe Testament met een rood potlood de citaten aangeeft waarvan hij meent dat Jezus die niet heeft uitgesproken en hij bovendien beweert dat het geboorte-verhaal er later voor de aardigheid bij is verzonnen. Onze reactie zou gelijk zijn aan die van de kinderen: “Dit pikken we niet.” Een nadruk op die werkelijkheid schrikt levenden af, geen doden. Geef mensen hoop, in het uiterste geval ongefundeerde.Dit jaar krijgen alle kinderen van mij een lolly.

De afschrikking van het dodenrijk

K KerkkronkelsJan van Duivenvoorde

4

Geweldig resultaat inzamelingsactie TogoHet resultaat van de inzamelingsactie voor de dove kinderen in Togo is geweldig. Via de gezamenlijke Brielse kerken is € 3.302,74 opgehaald. Ook heeft een aparte inzamelingsactie 75 hoorapparaten opgeleverd. Met het geld en de hoorapparaten kunnen in het West-Afrikaanse land Togo tenminste 37 kinderen van hoorapparaten worden voorzien (vaak heeft een kind twee hoorapparaten nodig). Die kinderen kunnen dan weer horen en net als andere kinderen op school meedoen. Wie ge-handicapt is in Afrika heeft weinig kans op werk en leeft in de marge van de samenleving of - erger nog - sterft.

De Stichting kinderhulp Togo verbetert de gezondheid van kinderen, in het bijzonder van kinderen met een lichamelijke of verstandelijke beperking. Eén van de grootste problemen is het aantal dove kinderen. Bijna 25 procent van de kinderen die worden onderzocht door het me-disch centrum van de stichting, kan niet goed horen. Dat komt meestal door armoede en onwetendheid. Kinderen met een oorontsteking gaan niet naar de dokter want dat is te duur en vaak worden ze dan doof. Inteelt is ook een belangrijke oorzaak. Ook het verkeerd gebruik van antibiotica dat mensen zonder recept op de markt kopen en ongeluk-ken op straat.Dankzij de inzamelingsactie in Brielle krijgen tenminste 35 kinderen weer een kans om te horen. Samen met het geld dat is opgehaald in omringende plaatsen als Rhoon, Hellevoetsluis en Rozenburg kunnen we honderden kinderen helpen. Ook kunnen kinderen die zo doof zijn dat ze niet met een hoorapparaat geholpen zijn, naar de dovenschool in de stad.Heel hartelijk dank voor uw hulp. Volg de besteding van het geld op

www.kinderhulp-togo.nl. De Europese medewerkers van de stichting werken zonder enige betaling, zelfs geen reiskosten. Al het geld gaat honderd procent naar hulp aan de kinderen.

D van deDiaconie

Steun Stichting VluchtelingenwerkKinderen verdrinken in de zee. Ouders lopen urenlang met hun gezin over de snelweg. Mannen smeken om brood achter een hek van prikkeldraad. Ze zijn op zoek naar een plek waar ze veilig zijn. Op weg naar een betere toekomst voor hen en hun kinderen. De collecte van 11 oktober is bestemd voor Stichting Vluchtelingenwerk. Dankzij uw gift kunnen vluchtelingen die in Nederland aan-komen, geholpen worden met bijvoorbeeld voedsel, drinkwater, onderdak en babyspul-len. Geloven is delen, het is juist nu nodig!

Predikant in ThailandIn Thailand is slechts één procent van de bevolking christen, een kleine minderheid in een overwegend Boeddhistische samenleving. De meeste christenen zijn lid van de pres-byteriaanse Church of Christ. Voorgangers van deze kerk worden opgeleid aan de eigen theologische faculteit McGilvary. Hendrie van Maanen is namens Kerk in Actie uitgezonden naar Thailand om les te geven in de vak-ken Nieuwe Testament, Kerkgeschiedenis en Christelijke Ethiek. Kerk in Actie stelt beurzen

beschikbaar voor vijf studenten uit Thailand en een aantal buurlanden. Met de opbrengst van de collecte van 18 oktober steunt u via Kerk in Actie het zendingswerk in Thailand.

Goede oogst in BoliviaDe collecte van 1 november is bestemd voor het werelddiaconaat van Kerk in Actie. De kleine boeren op de hoogvlakte in Bolivia le-ven in grote armoede. De aarde is kurkdroog door de weinige regenval en het waait altijd hard. De boeren kunnen er nauwelijks overle-ven. Sartawi, partnerorganisatie van Kerk in Actie, werkt samen met de boeren aan betere irrigatie- en drinkwatersystemen en leert de boeren hoe ze hun land het beste kunnen bewerken. Dankzij verbeterde huisvesting en voeding produceren de koeien meer melk. De vrouwen maken er kaas en yoghurt van en verkopen die op de markt. Van de opbrengst kan het schoolgeld van de kinderen worden betaald (www.kerkinactie.nl/sartawi).

Diaconaal HavenprojectDe collecte van 8 november is bestemd voor het Diaconaal Havenproject Rotterdam (DHR).

Deze stichting is in 1990 opgericht. De be-langrijkste activiteit van deze stichting is het bijstaan van zieke zeevarenden in ziekenhui-zen. Een zieke zeevarende blijft achter; zijn schip vertrekt. De diaconaal werker is voor hem tegelijk ‘familie’ en pastor. Met uw steun kan men dit belangrijke werk blijven doen.Hieronder leest u een voorbeeld van de manier waarop de diaconaal medewerker van het DHR steun kan geven.

Touw amputeert beenEen Indiase matroos stapte tijdens het hieu-wen in een lus van het aangeeftouw. Ditkwam door het lieren strak te staan en de amputatie van zijn onderbeen was een feit.In het Erasmus MC konden de artsen niet meer doen dan het been geschikt makenvoor een prothese. Na twee weken kon hij naar huis met de hoop op een schadevergoe-ding van de rederij. De diaconaal werker en de scheepvaartagent bezochten hem bijna dagelijks en konden hem helpen bij de vele vragen die na het trauma zich meester van hem maakten.

5

Met de startzondag is de zomerperiode definitief voorbij en is het winterseizoen begonnen. Veel gemeenteleden hadden gelukkig gehoor gegeven aan de oproep om mee te doen aan de taartenbakwedstrijd. De keuze was groot en het smaakte uitstekend. Geassisteerd door de kinderen proefde en keurde de jury, bestaande uit Jeannette de Bruin en Theun Klein, alle taarten. Na rijp beraad was de eerste prijs voor Maartje Verveen met een Slavische notentaart, de tweede prijs was

voor Willemijn Fortuin met een Schwarzwal-der Kirsch en de derde prijs was voor Betty Bergwerff met een Millionairskoek. De bingo bleek niet alleen voor de ouderen een succes, ook de jongeren wilden winnen. De leuke prijzen speelden hier ongetwijfeld een rol. De prijzen waren allemaal gespon-sord door gemeenteleden, waarvoor dank! Tijdens de bingo werd er buiten flink gelopen door de jeugd. Na het lopen werden ze getrakteerd op zelfgebakken wafels van Cees en Corrie Beije. Er is zo goed gelopen dat de

sponsorloop en de bingo 415 euro oplever-den. Dit bedrag wordt overgemaakt naar de Stichting Buddy Netwerk.

De startdagcommissie dankt alle mensen die zich hebben ingezet om deze dag mede te organiseren. De oproep die we hadden wil-len doen voor een nieuwe commissie voor volgend jaar, blijkt niet meer nodig. Al onder de koffie hebben zich spontaan drie dames aangemeld met nieuwe ideeën voor volgend jaar.

Startzondag

Uit de kerkenraadMet de kerkenraadsvergadering van 10 sep-tember jl. is het vergaderseizoen gestart. Het was een grote kerkenraadsvergadering, dat wil zeggen met alle ambtsdragers. Ook de organisten Marco ’t Hart en Willem Meyboom waren voor deze eerste vergade-ring uitgenodigd en verzorgden de opening en de sluiting. Hieronder een toelichting op een aantal punten uit de vergadering.

‘Samen op weg Diaconale Raad en Pastorale Raad’Een eerste stap in dit traject is dat de raden vanaf oktober gedeeltelijk samen gaan ver-gaderen. De eerste helft is apart, de tweede

helft gezamenlijk. De heer Wim Doorduin en mevrouw Trudy Morgenstern coördineren de eerste helft met de Diaconale Raad. Ds. Anke Dekker leidt het gezamenlijke gedeelte. Ter voorbereiding op de intensievere samenwer-king is aan de raden gevraagd om een over-zicht te maken van alle taken zodat inzich-telijk wordt waar samengewerkt kan worden en waar misschien hulp vanuit de gemeente gevraagd kan worden. Het verzoek om een overzicht van taken geldt overigens voor alle drie de raden, dus ook voor het college van kerkrentmeesters. In de oktobervergadering worden de overzichten besproken.

Aanvang dienstenEr is voorgesteld om de aanvangstijd van de diensten voor het hele jaar vast te stellen op 10.00 uur. De reden hiervoor is de tijds-druk die 9.30 uur geeft voor de bewoners, verzorgers en helpende gemeenteleden in het Gasthuis. Er is nog geen besluit genomen. Dit punt komt in een volgende kerkenraadsverga-dering terug.

Diaconale RaadDe Diaconale Raad is bezig met de voorbe-reidingen voor de Ouderenmaaltijd die op

vrijdag 6 november wordt gehouden en het kerstdiner dat in samenwerking met de Voed-selbank en Vluchtelingenwerk op maandag 14 december wordt georganiseerd.

Pastorale RaadDe Pastorale Raad is bezig met de voorbe-reidingen van het Groothuisbezoek. De uit-nodiging heeft u waarschijnlijk al in de bus gekregen. Mocht dit niet zo zijn dan kunt u altijd contact opnemen met uw wijkouderling of de predikant.

Mutaties kerkbladUitschrijving van gemeenteleden vanwege verhuizing of beëindiging van het lidmaat-schap van de gemeente, werden in het kerk-blad altijd genoemd onder het kopje Mutaties. Er is gesproken over het nut om de mutaties in het kerkblad te vermelden. Niet iedereen heeft behoefte om dit aan de hele gemeente te laten weten. Er is besloten om in de toe-komst geen mutaties meer te melden in het kerkblad. Wanneer een gemeentelid dit toch op prijs stelt, dan blijft dit in overleg met de predikant of ouderling altijd mogelijk.

Rianne Fortuin

7

KR uit deKerkenraad

KM van deKerkrentmeesters

KerkbalansIn januari kwamen we bij u aan de deur voor de Actie Kerkbalans. Alle toezeggingen zijn nu verwerkt: 624 deelnemers tekenden voor maar liefst 131.700 euro. Een geweldig bedrag waarvoor onze grote dank. De toe-gezegde bedragen komen inmiddels volgens schema binnen.

VerenigingsgebouwIn het Verenigingsgebouw aan de Coppel-stockstraat huist de rommelmarkt. Door het open trappenhuis naar de zolder ging nogal wat warmte verloren wat zorgde voor extra stookkosten. We zijn dan ook blij dat de heren Deur en Van Geest een afsluiting vervaardigden in de opgang naar de zolder. Hiermee verwachten we flink wat energie te besparen.

ToiletgroepIn september hadden we een begin willen maken met de renovatie van de toiletgroep. Dat is helaas niet gelukt. Voor de benodigde omgevingsvergunning moet er namelijk een asbestinventarisatie plaatsvinden. Deze wordt op 13 oktober uitgevoerd. Naar verwachting zal in de bestaande toiletgroep geen asbest worden aangetroffen. De financiering is op papier rond, zodat na definitieve besluitvorming van de kerkenraad de aanbesteding kan plaatsvinden. In de nieuwe indeling wordt het herentoilet links gesitueerd, het damestoilet rechts en in het midden een invalidentoilet voorzien van een elektrisch bedienbare schuifdeur. We hangen zo snel mogelijk een poster op van deze nieuwe indeling.

BenefietavondDe Vrienden van de Sint-Catharijnekerk orga-niseren op 15 december een benefietavond in de kerk met onder meer een optreden van zanger Ger Vos. De opbrengst is bestemd voor de verbouwing van de toiletgroep.

Kerk VierpoldersOp maandag 24 augustus vond de oplevering plaats van de werkzaamheden aan het dak, de toren en de gebrandschilderde ramen van de kerk in Vierpolders. Naast de koper, de heer J. van Helden en echtgenote van Uitvaart-verzorging Spijkenisse waren de heer J. Quak van Timmerbedrijf Van der Linden, mevrouw. A. van Oers van de gemeente Brielle, archi-tect ir. J.W. Walraad, de heer J. van der Bie, bouwkundig tekenaar, en onze penningmees-ter Henk Verveen aanwezig. Op enkele kleine

onvolkomenheden na kon worden vastgesteld dat de overeengekomen herstelwerkzaamhe-den tot tevredenheid waren uitgevoerd. Vervolgens kon notaris Moerland de notari-ele overdracht regelen, die op donderdag 3 september plaatsvond. In het bijzonder kan vermeld worden dat voorafgaande aan de overdracht de (burgerlijke) gemeente Brielle middels een overeenkomst met de Protestant-se Gemeente Brielle afstand deed van haar onderhoudsverplichting van de toren.

Tijdens de renovatiewerkzaamheden aan het dak deed zich namelijk een complicatie voor. Destijds was het orgel geplaatst aan de toren-zijde. Bij het weghalen van het orgel bleek, dat de trekstang tussen de muren was verwij-derd om het orgel daar te kunnen plaatsen. Het orgel vormde toen de verbinding tussen

de muren. Dat diende hersteld te worden om de (inpandige) toren voor verval te behoeden.

Maar de vraag was uiteraard voor wie de fi-nanciële consequenties waren. Alle kerktorens waren immers in de tijd van Napoleon door de staat in eigendom genomen. Gesprek-ken met de gemeente hebben er uiteindelijk toe geleid, dat de gemeente bereid is om een fors deel van de kosten voor zijn rekening te nemen. Als alles is afgerekend, komt in het volgende kerkblad een financieel overzicht van de afwikkeling van de renovatie. In ieder geval is de begroting van de renovatiekosten niet overschreden. Naar schatting blijft er een positief saldo over van ruim 30.000 euro.

Akte van vaststellingHieronder een letterlijk overgenomen gedeelte uit de akte van vaststelling van de toren van de kerk van Vierpolders: - welk kerkgebouw in het jaar zeventienhon-

derd eenentwintig is gesticht;- dat op het kerkgebouw een kerktoren aan-

wezig is;- dat in de Staatsregeling voor het Bataafsche

Volk, die op één mei zeventienhonderd achtennegentig in werking is getreden onder meer in artikel VI add staat vermeld: De torens, aan de Kerkgebouwen gehegt, benevens de klokken, met derzelfer huisin-gen, worden verklaard eigendommen te zijn

8

Ik neem de pen op

Piet VoogtZes en zestig jaar geleden ben ik geboren in Zwartewaal in een traditioneel gereformeerd gezin. In mijn jeugd was het gewoon om ’s zondags twee keer naar de kerk te gaan en in die tijd werd fietsen op zondag niet aangemoedigd.Er zal over mijn leven geen boek verschijnen omdat er geen bijzondere zaken te vermelden zijn, ik ben al blij met deze pagina.Na mijn diensttijd getrouwd en met Louisa in Vierpolders komen wonen en gaan kerken in de Geuzenkerk. Ons huwelijk werd gezegend met drie kinderen die in Brielle gedoopt zijn. Sinds drie jaar is ons leven ook verrijkt met een kleinzoon. Volgend jaar hopen we 40 jaar getrouwd te zijn.Eenmaal volwassen geworden kozen de kin-deren hun eigen weg, een weg die niet naar de kerk voert. Je kunt je kinderen de Weg wel wijzen, maar ze zullen hun levensweg zelf moeten lopen. Het zij zo. Gelukkig komen ze nog graag naar het ouderlijk huis.In de toenmalige gereformeerde kerk heb ik een aantal jaren in de kerkenraad gezeten, waaronder een paar jaar in het moderamen. Ook ben ik nog voorzitter geweest van de diaconie.Na het samengaan van hervormd en gere-formeerd heb ik gekozen voor de kerk van Vierpolders, omdat ik van mening was dat ik daar nodig was.In Vierpolders zat ik al redelijk snel in de commissie van beheer en aansluitend in de kerkenraad, waarvan ik de laatste zes jaar voorzitter mocht zijn.De laatste jaren in Vierpolders waren inspan-nend. Als kerkenraad en gemeente groeide in de loop der jaren het besef dat Vierpolders te klein was om zelfstandig te kunnen blijven. Het proces om samen te gaan met Brielle werd ingezet met daaraan verbonden de stap-pen om tot de verkoop van het kerkgebouw te komen. De insiders weten dat dit een lange, moeizame weg was die langs burgerlijke en kerkelijke instanties voerde. Je zou er je geloof van verliezen, maar hoe verder het proces ging, des te beter het samenwerken tussen Vierpolders en Brielle verliep. We wer-den zowaar een team. Eind januari van dit jaar was het dan zo ver. De laatste kerkdienst in Vierpolders en de overgang naar Brielle.Het heeft me wel wat gedaan om als voorzit-ter van de kerkenraad een periode van bijna 300 jaar zelfstandigheid af te sluiten en het vertrouwde kerkgebouw te moeten verlaten.Maar zoals ik in mijn afscheidsrede heb

gezegd: ook in Brielle wordt de naam van de Heer beleden en geloof is niet aan plaats of tijd gebonden.Over dat geloof. Van huis uit meegekregen en voorgeleefd door mijn ouders. Ik denk dat geloof een persoonlijke zaak is, maar dat geloof wel mede gevoed moet worden door de gemeenschap van gelovigen. Naast bijbel-lezen en gebed is de kerkgang mijns inziens nodig.Niet dat elke kerkdienst mij evenveel aan-spreekt, de extra’s in de dienst, zoals bijvoor-beeld dansjes, hoeven voor mij niet, maar ik zou de kerkdienst toch niet willen missen.Wat betekent het geloof voor mij? Ik ben in de loop der jaren over een aantal zaken anders gaan denken. Mijn opvattingen over bijvoorbeeld de Bijbel zijn in de loop van de jaren wat gewijzigd. Zo raak ik niet meer van streek als het scheppingsverhaal anders wordt uitgelegd en dat bepaalde Bijbelverhalen geen geschiedbeschrijving zijn maar proza. Ook waren er in mijn leven wel momenten van twijfel, niet altijd stond alles rotsvast.Maar wat overeind is gebleven is mijn ver-trouwen in de Heer en de wetenschap dat zijn Zoon ons heeft bevrijd van de zondenlast. Zo weet ik mij geborgen in Zijn hand. De Bijbel kent veel prachtige verhalen en uitspraken, teveel om hier op te noemen uiteraard.Maar als ik moet kiezen voor een afsluiting dan ga ik hier voor Psalm 73, vers 10(uit de NBG vertaling), wat denk ik precies verwoordt hoe ik het beleef: “Gij houdt mijn rechterhand gevat, Gij zult mij leiden door Uw raad en mij daarna opnemen in heerlijk-heid.”Ik hoop en bid dat die woorden van vertrou-wen nog bij mij zijn aan het eind van mijn leven.

Piet Voogt

9

en te blijven der Burgerlijke Gemeenten, staande ten allen tijde onder derzelven beheersing en onderhoud;

- dat het kerkgebouw in achttienhonderd vijfenzeventig ingrijpend is verbouwd en verlengd, terwijl de kerktoren, waarin de luidklok hing, in achttienhonderd eenen-tachtig door een rechtsvoorganger van de Gemeente is afgebroken en vervangen, door de rechtsvoorganger van de Gemeente is onderhouden en verzekerd en dat de Gemeente van negentienhonderdachten-negentig tot tweeduizend vijf onderhouds-werkzaamheden heeft laten uitvoeren en voor haar rekening genomen;

- dat in de Staatsregeling van achttien-honderd een in artikel XIII onder meer woordelijk staat vermeld: Ieder kerkgenoot-schap blijft onherroepelijk in het bezit van hetgene met den aanvang dezer eeuw door hetzelve werd bezeten;

- dat op grond van literatuur en jurispruden-tie niet duidelijk is of een toren die op een kerkgebouw staat ook onder de hiervoor vermelde staatsregelingen valt en mitsdien eigendom is van de Gemeente;

- dat uit de archieven van de Gemeente en de Protestantse Gemeente niet blijkt dat eerder tussen hen afspraken zijn gemaakt, bijvoor-beeld in een plan van schikking, over de eigendom van de kerktoren;

- dat op grond van artikel 1 van de Over-gangswet van zestien mei achttienhonderd negenentwintig, Staatsblad 29 juncto de artikelen 69 en 150 Overgangswet Nieuw Burgerlijk Wetboek de Protestantse Ge-meente ten aanzien van de kerktoren wel-licht aanspraak kan maken op verkrijgende verjaring;

- dat thans niet duidelijk is aan wie de kerk-toren toebehoort, althans dat daar discussie over kan bestaan en dat partijen die ondui-delijkheid wensen op te heffen.

Leesroosteronder voorbehoud11 oktober Deut.15, 1-11 Marcus 10, 17-3118 oktober Jesaja 29, 18-24 Marcus 10, 32-4525 oktober Jesaja 59, 9-19 Marcus 10, 46-52 1 november Jesaja 60,1-11+17-22 Marcus 12, 18-27 8 november Leviticus 19,1-2+9-18 Marcus 12, 28-3415 november Exodus 30, 11-16 Marcus 12,38 – 13,2

Lied van de maandoktober Opstaan 35november Lied 772

Kerkdiensten Plantagezaterdagavond 18.30 uur10 oktober ds. Lianne Wolters17 oktober mevr. Gera v.d. Linden31 oktober ds. I.J. Bijlsma 7 november ds. I. Zuurmond14 november r.k. voorganger

Rooster Plantage11 oktober dhr. en mevr. Van Erkelens dhr. De Bruin18 oktober mevr. Van Woerden mevr. Luijendijk25 oktober dhr. W. en J. Deur mevr. Hogeweg 1 november mevr. Oudenes John Bos 8 november dhr. Bouter dhr. Klerk dhr. Dekker15 november dhr. Deur Gerdientje Kramer

Rooster kinderoppasonder voorbehoud van ruilingen11 oktober Elise van der Oost18 oktober Noor de Haan25 oktober Rita van de Polder1 november geen oppas8 november Hennie Deur15 november Joke van Rees

D Bij deDiensten

Op 31 oktober is het Hervormingsdag, de dag die kan worden gezien als het begin van het Protestantisme en daarmee van de protes-tantse gemeenten in Nederland. De collecte Rondom Hervormingsdag is bestemd voor het werk dat de Protestantse Kerk in Neder-land doet om de plaatselijke gemeenten te ondersteunen. Want er komt heel wat kijken bij een kerkge-meente zijn. Hoe vorm je een gemeenschap? En hoe blijft de gemeenschap levendig. Het zijn belangrijke vragen die gesteld moeten worden naast het maken van beleid, het beheren van de gebouwen en het onderhou-den van een goede ledenadministratie. De Protestantse Kerk ondersteunt gemeenten hierin via regionale commissies, de classes en gemeenteadviseurs. We hopen dat hu wilt bij-dragen aan dit bovenplaatselijke werk, zodat in de toekomst deze ondersteuning mogelijk kan blijven. Van harte aanbevolen.

In de informatiegids staat bij winterwerk activiteiten de Levende Adventskalender aangekondigd. De Levende Adventskalender werkt net als de bekende Adventskalender met de choco-laatjes. Alleen zijn het geen kleine papieren deurtjes die je moet openen, maar levensechte grote deuren. Welke verrassing zich achter een deur bevindt, dat is aan de bewoner van het huis. Als je jezelf opgeeft, maakt de deur van jouw woning deel uit van de Levende Adventskalender. Op de desbetreffende dag gaat dan - tussen 19.00 en 19.30 uur - jouw deur open voor iedereen die bij je aanbelt. Bezoekers hoeven zich niet van tevoren op te geven. Wat de bezoekers achter jouw deur vinden, kun je zelf invullen: een mooi kerst-verhaal, het zingen van liederen, koffie met wat lekkers, een toneelstukje, een boeiende

hobby waarover iets te bewonderen of te beluisteren valt of gewoon wat gezelligheid, een bijbelverhaal, het schrijven van een kaart of een brief voor Amnesty International, een stuk muziek, een gedicht, een interessant levensverhaal of gespreksonderwerp enzo-voort. Het hoeft allemaal niet ingewikkeld te zijn en een lange voorbereiding is ook niet echt nodig. Wil je jouw deur open zetten in de komende Adventsperiode dan kun je dit doorgeven aan Trudy Morgenstern, g.morgenstern@hetnet.nl of telefoon 416886 of aan Rianne Fortuin, onzescriba@catharijnekerk.nl, telefoon 479240.Het overzicht met data, namen en adressen publiceren we in het kerkblad van november. Graag horen we vóór 30 oktober of je mee wilt doen.

Aan de zangdienst op 11 oktober werkt het American Protestant Church Koor uit Den Haag mee. De dirigent is oud-Briellenaar John Bakker. De orgelbegeleiding is in handen van Gijsbert Kok, de vaste organist

Collecte Rondom Hervormingsdag

Nederlandse Evensong

Zangdienst

10

Op zaterdag 31 oktober en op zondag 1 no vember organiseren de Sint-Catharijne Cantorij en de Cantorij van Oostvoorne weer een Nederlandse Evensong. Op zaterdag wordt er de hele dag geoefend in de Sint-Catharijnekerk waarna om 17.00 uur de evensong plaatsvindt. Op zondag 1 novem-ber klinkt om 17.00 uur de evensong in de Dorpskerk van Oostvoorne. Met onder andere het Magnificat & Nunc Dimittis van J.B. Dy-kes en vaste gezangen voor een avondgebed volgens de anglicaanse traditie. In het (nieuwe) Liedboek Zingen en bidden in huis en kerk zijn deze avondgebeden opge-nomen onder het gedeelte Getijden van de dag. De Sint-Catharijne Cantorij staat onder leiding van Rinus Verhage en de Cantorij van Oostvoorne staat onder leiding van Elly Bakker.De toegang is gratis (collecte bij de uitgang).U bent van harte welkom!

Levende Adventskalender

van het koor. Het thema van de zangdienst is Met hart en ziel. Ds. Anke Dekker spreekt de overdenking uit. Er zijn weer veel mooie samenzangliederen uitgekozen.

KD KerkdienstenSint-Catharijnekerk

Collecten

11 oktober 19e zondag na Trinitatis Eredienst10.00 uur Stichting VluchtelingenwerkDs. S.M. Dekker Onderhoud

19.00 uurDs. S.M. Dekker Zangdienst Kosten zangdiensten Onderhoud

18 oktober 20e zondag na Trinitatis 10.00 uur EredienstDs. C. Flim Kerk in actie Onderhoud

25 oktober 21e zondag na Trinitatis Hervormingsdag10.00 uur DiaconieDs. K. Koffeman OnderhoudDen Haag

31 oktober Evensong17.00 uur Collecte bij de uitgangDs. S.M. Dekker voor de onkosten

1 november 22e zondag na Trinitatis Werelddiaconaat10.00 uur Dienst van Schrift en Tafel OnderhoudDs. S.M. Dekker

15.00 uur Kinderkerk

8 november 23e zondag na Trinitatis Eredienst10.00 uur Diaconaal havenprojectDs. S.M. Dekker Onderhoud

15 november 24e zondag na Trinitatis Eredienst10.00 uur KIA diaconaatDs. S.M. Dekker Onderhoud

22 november Laatste zondag kerkelijk jaar Eredienst10.00 uur DiaconieDs. C. Flim Onderhoud

11

Jongens en meiden, jullie hebben TOP gelopen! De verkoop van de bingokaarten en de sponsorloop hebben een bedrag opgebracht van 277 euro. Geweldig dat jullie hebben meegedaan en met z’n allen zo goed hebben gelopen.

J van deJeugd

Avondstrandwandeling

Jeugd was TOP opStartzondag

Open monumentendag jeugd in

Sint-Catharijnekerk

Scholen starten in de kerk

Zaterdagavond 17 oktober aanstaande gaan we naar het strand. Als je je opgeeft, zal je daar veel andere jongeren treffen uit Oostvoorne, Rockanje, Rozenburg, Hellevoetsluis en Tinte. Net als met het volleyballen, doen we ook dit gezamenlijk. We ver-zamelen vanaf 19.00 uur bij de kerk en vertrekken daar om uiterlijk 19.15 uur. We brengen jullie tussen 22.45 en 23.00 uur ook weer thuis (wellicht in volgorde van vermoeidheid).Natuurlijk zorg je dat je stevige stappers aan hebt en dat je warm aangekleed bent.Onderweg eten en drinken we natuurlijk iets en aan het eind van de avond zorgen wij voor een gezellig vuurtje; zorgen jullie dan voor de gezelligheid?Graag opgeven voor 10 oktober bij Marjon, e-mail:amahogeweg@gmail.com of telefoon 06 15828250.

Ook de scholen CBS Geuzenschaip en CBC Anker zijn hun schooljaar in de kerk gestart.

Op vrijdag 11 september was het Open Monumentendag voor de jeugd. De kinderen van groep 7 van de basisscholen kregen onder andere les over het vervaardigen van glas-in-loodramen.

Activiteiten17 oktober Strandwandeling (12+)1 november Kinderkerk (vanaf 2 jaar)14 november Clubavond (12+)24 december Walking Dinner (12+)16 januari Clubavond (12+)

Data jeugdkerkzondag 4 oktober zondag 1 november

zondag 6 decemberzondag 10 januari

12

Jezus en de arme vrouw (Marcus 12: 41-44)

13

Jezus ging in de tempel bij de geldkist zitten. Hij keek hoe de mensen geld in de kist deden. Veel rijke mensen gaven veel geld.Er kwam ook een arme weduwe. Ze deed twee muntjes in de geldkist. Die waren bijna niets waard. Toen riep Jezus zijn leerlingen bij zich en zei: “Luister goed naar mijn woorden: Die arme vrouw heeft het meest gegeven van allemaal.Want anderen gaven een deel van het geld dat ze overhadden. Maar die vrouw gaf geld dat ze niet kon missen. Ze gaf al het geld dat ze had, alles waarvan ze moest leven.

Een armeweduwe geeft geld

Ken je de uitdrukking Ieder ziet het door zijn eigen bril? Dat betekent dat iedereen een gebeurtenis op zijn eigen manier bekijkt. Kijk ook eens door een anderen bril!

Je hebt nodig:• gekleurd papier• een potlood• een schaar

OpdrachtKnip uit gekleurd papier twee brillen die je echt op kunt zetten. Schrijf op de ene bril gewone bril. Schrijf op de andere bril bril van Jezus.Lees het verhaal nu nog twee keer. De eerste keer zet je de gewone bril op. Wat vind je van de gift van de rijke mensen en van de weduwe?Zet nu de bril van Jezus op en lees het verhaal nog een keer. Wat vind je er nu van? Wat is het verschil?

In de tijd van de bijbel verdienden de mannen het geld om van te leven. Een weduwe is een vrouw van wie de man is gestorven. Er is dus geen man meer die voor haar zorgt. Daarom heeft ze maar heel weinig geld om van te leven.

• Waarom doet de vrouw beide muntjes in de geld-kist, denk je?

• Wat bedoelt Jezus als hij zegt dat de weduwe het meest heeft gegeven van allemaal? Ze deed toch het minste geld in de geldkist?

• Stel dat jij naast de geldkist had gezeten. Zou jij dan ook bedacht hebben dat de weduwe eigenlijk heel veel geeft?

• Waarom zou Jezus het belangrijk vinden wat ie-mand geeft?

• Kun jij je voorstellen dat je iets weggeeft dat voor jou heel belangrijk is?

Bron: Samenleesbijbel

WEINIG = VEEL

Arm Tweebrillen

De achterkantvan de kansel

Israëlzondag

In het huwelijksbootje

Koningin Sonja van Noorwegen en prinses Beatrix hebben op 23 september een nieuwe tentoonstelling in het Van Goghmuseum in Amsterdam geopend. Het gaat om Vincent van Gogh en Edvard Munch. In prachtige kleuren is de waanzin van het leven op doek gezet met grove streken en dikke plakken verf . Verrassende kleine details of met een vloeiende dunne lijn op karton geschilderd. Beide heren hangen naast elkaar, dat is uniek en bijzonder, je ziet beide schilders daardoor in elkaars perspectief en dus in een ander licht, overweldigend mooi. Sterke vormen en intense kleuren. Munch en Van Gogh hadden weet van de diepte van het leven. Ze hebben elkaar nooit ontmoet maar kenden elkaars werk. Munch wilde graag in zijn voetspo-ren treden. Beiden hadden een zwaar leven. Vincent schilderde ‘de aardappeleters’, Edvard ‘de ochtend’. beiden werd niet begrepen en vertrokken naar Parijs waar kunstenaars uit de hele wereld samen kwamen. Van Gogh vertrok naar het zuiden, hij schilderde er de ‘Zonnebloemen’ en allerlei landschappen. Het werd helaas niet begrepen. Munch schilderde beelden over liefde, scheiding, angst en de dood. Hij schilderde zijn eigen ervaringen en had er succes mee. Op Munch’s overbekende schilderij ‘de Schreeuw’, is het niet de persoon die schreeuwt, maar schreeuwt de wereld en kan de persoon het niet meer verdragen, hij krimpt in elkaar met de handen op zijn hoofd. De eerste versie van ‘de Schreeuw’ is nu te zien in Amsterdam. De schilderijen van Munch en Van Gogh raken aan het mysterie van ons bestaan. Het is een overweldigende tentoonstelling. De emotie spat van het doek, ze werkten in prachtige kleuren geven een lading mee die je diep raakt. Het maakt je stil en vraagt erom nog een keer te gaan kijken en te ervaren hoe intens hun werk is. Wie weet heeft u de gelegenheid een dagje naar Amsterdam te gaan.

ds. Anke Dekker

Op 3 september 2015 zijn Jeannette Verschoor (diaken) en Kees de Bruin in het huwelijk getre-den op een mooie locatie in Rhoon. Hanneke Klootwijk en Gea Bos mochten hen namens de gehele Diaconie van harte feliciteren met dit heugelijke feit .

15

Elk jaar is de eerste zondag in oktober Israël-zondag. In de liturgie is extra aandacht voor onze verbondenheid met Israël.Israël is immers het volk van God. De roeping van Israël is een licht voor de volken te zijn.De politieke beeldvorming rond de Joodse staat en de Palestijnen kaapt de laatste jaren het gesprek over kerk en Israël. Dat is jammer want er is veel meer te zeggen. Het verlangen naar het land is onlosmakelijk met de hoop op verlossing verbonden. In de christelijke wereld konden Joden niet thuis zijn. ‘Volgend jaar in Jeruzalem’ was daarom een innige religieuze wens en werd in de negentiende eeuw en zeker na de shoah een politiek project. In de bijbelverhalen wordt onder-scheid gemaakt tussen Israël en de volken. Samen studeren in de bijbel leidt tot meer begrip. Verhalen die richting wijzen, wijs-heid gegroeid door de eeuwen heen. Voor vandaag, om door te geven naar morgen. Wie Jezus als Messias belijdt is daarmee met Gods volk verbonden. Jezus was een Jood, hij was scherp en kritisch op zijn geloofs- en volksgenoten, maar schreef ze niet af. Wij zijn er bij gekomen, ons past bescheiden-heid. De kerk dient bovendien alert te zijn op antisemitisme, kan niet zonder de Joodse stam en wortels. We zouden niet kunnen leven. In de context van het geweld in Israël en de Palestijnse gebieden is rechtvaardig-heid in onze dagen ver te zoeken. In de krant

staat -begin september- in de marge een klein verontrustend berichtje: Ayatollah Ali Khamenei zegt dat Israël binnen 25 jaar zal ophouden te bestaan. En dat zegt hij dan nadat de economische sancties tegen Iran zijn opgeheven. Iran heeft een verdrag gesloten met vijf wereldmachten de komende tien jaar geen kernwapens te ontwikkelen en de capaciteit om uranium te verrijken drastisch terug te brengen. Gelukkig slaat de president Hassan Rouhani een meer verzoenende toon aan. Premier Netanyahu spreekt van een historische vergissing waardoor de veiligheid van zijn land op het spel zal komen te staan. Je zal maar in Israël wonen. Het gaat om erkenning, alleen kennis en onderwijs kunnen ons helpen. Erkenning moet van twee kanten komen. In Nes Amim (Hebreeuws voor een teken voor de volken) in het noorden van Israël wordt hard gewerkt aan dialoog, het is een Europees dorp en een neutrale ontmoe-tingsplek. Hopelijk wordt de geweldspiraal doorbroken. In een wereld die aan alle kanten met geweld en vluchtelingen te maken heeft lijkt vrede verder weg dan ooit. Hoe koesteren wij wat God koestert en hoe hebben wij lief in de wereld? Op dit moment is de aandacht gefocust op de vluchtelingen uit Syrië en de rest van het Midden-Oosten. Het is een inge-wikkelde situatie voor de regio, voor Europa en voor de hele wereld.

ds. Anke Dekker

Omstreeks 1500 werd begonnen met de bouw van het dwarsschip. Bouwactiviteiten die echter, als gevolg van financiële problemen, steeds moeizamer verlopen. Brielle krijgt na-melijk in die periode te maken met economi-sche teruggang en de Briellenaren realiseren zich dat de onderneming op een mislukking is uitgelopen.Het dwarsschip en het koor zullen nooit gebouwd worden. Van het dwarsschip werd alleen een groot deel van de westelijke muur met de twee westelijke kruisingspijlers met de bijbehorende bogen gerealiseerd. Verder zijn de funderingen voor de transeptmuren en voor de twee oostelijke kruisingspijlers aangelegd.In 1502 wordt uiteindelijk de westelijke boog van de kruising boven het (nood)koor dicht-gemaakt. Hiermee zijn de bouwactiviteiten definitief beëindigd.

NoodkoorDe kerk had toen zijn tegenwoordige aanzien bereikt, met uitzondering van het noodkoor, dat nu verbonden was met de dichtgezette oostgevel. Die situatie heeft bestaan tot 1632, toen het noodkoor is gesloopt. Op de huidige oostgevel zijn nog altijd sporen waarneem-baar van de aansluiting van het noodkoor op deze gevel.Ook zijn de twee westelijke kruisingspijlers en de boogopeningen die het schip met het dwarsschip hadden moeten verbinden, in het zicht gebleven evenals de aanzetten van de transeptgewelven (afbeelding 9).

InzwenkingenOp oude afbeeldingen van de kerk is duidelijk te zien dat de oostgevel omstreeks 1800 aan weerskanten van het schip nog recht afgeslo-ten was (afbeelding 10). In het tweede kwart van de negentiende eeuw zijn de inzwenkin-

gen aangebracht die tot op heden kenmer-kend zijn voor de contouren van de oostzijde van het kerkgebouw .

We kunnen concluderen dat de bouwgeschie-denis van de Brielse Sint-Catharijnekerk nog maar weinig zekerheden kent, maar vooral bestaat uit gradaties van waarschijnlijkhe-den. Veel zal vermoedelijk nooit opgehelderd worden, maar eventueel nieuw onderzoek, ter plaatse of in archieven, kan ongetwijfeld bijdragen aan een vermeerdering van onze kennis.

‘Simpele’ parochiekerkMet de kennis van nu zouden we de bouw-geschiedenis van de Sint-Catharijnekerk in grote lijnen als volgt kunnen reconstrueren. In de dertiende eeuw wordt in het toenma-lige dorp Brielle een ‘simpele’ parochiekerk gebouwd, die in de loop van de volgende twee eeuwen aanzienlijk wordt vergroot. In 1417 start de bouw van een toren, die het kerkgebouw moet vervolmaken. Aan deze ambitie komt in 1456 een abrupt einde, als kerk en toren grotendeels door brand worden verwoest.In 1462 wordt begonnen met de toren en het schip van een zeer groots opgezette kruisba-siliek. Rond 1500 komt, als gevolg van finan-ciële problemen, voorgoed een einde aan de bouwactiviteiten met het dichtmetselen van de transeptboog in de oostgevel.Het is gebleven bij een onvoltooide toren en

een schip zonder gewelven met verborgen funderingen voor het dwarsschip. Maar dat alleen maakt al een mooie en indrukwek-kende kerk.Als bezoeker van de Sint-Catharijnekerk kun je nu nog slechts fantaseren over de schit-terende kruisbasiliek die de middeleeuwse Briellenaren eens voor ogen stond.

Willem Delwel

BronnenJanse, H., De Sint-Catharijnekerk te Den Briel, in Bulletin van de Koninklijke Nederlandsche Oudheidkundige Bond, Jaargang 64 / Afleve-ring 3, 15 Mei 1965Don, Peter, Voorne-Putten, Rijksdienst voor de Monumentenzorg / Waanders Uitgevers, Zeist / Zwolle 1992Vegter, Henk, De Sint Catharijne, een monu-ment van geschiedenis en kunst, Stichting ‘De Brielse Dom’, Brielle 2003Mondelinge informatie van de heer J. Wal-raad, Brielle

De tekst over de bouwgeschiedenis van de Sint-Catharijnekerk is een bewerking van een eerder verschenen artikel in de Brielse Mare, orgaan van de Historische Vereniging De Brielse Maasmond. (www.debrielsemaasmond.nl)

Volgende afleveringIn tegenstelling tot veel andere historische bouwwerken in ons land heeft de Sint-Catharijnekerk in de Tweede Wereldoorlog geen noemenswaardige schade opgelopen. Het had echter ook anders kunnen aflopen. Twee jaar lang, van zomer 1942 tot zomer 1944, is de toren ‘bezet’ door de Duitsers van het radiopeilstation van de Luftwaffe. Een geallieerde aanval op de toren is in die tijd niet uit te sluiten.

Bouwgeschiedenis Sint-Catharijnekerk (slot)

17

(afbeelding 9) Dichtgemetselde oostgevel met in het midden restant aansluitingsboog noodkoor.(foto Monumentenzorg 1962)

(afbeelding 10) Artist impression van de blinde oostmuur, zoals deze er tot in het begin van de 19e eeuw uitzag.(tekening Cor Lageweg)

(afbeelding 11) Kapconstructie van het mid-denschip met vloer in plaats van gewelven.(foto Henk Vegter)

oktober7 Alleengaandenkring/Leerhuis –

zalencentrum 9.45 uur7 Leerhuis – Zalencentrum 20.00 uur8 Pastorale raad - Zalencentrum 19.45 uur8 Diaconale raad - Zalencentrum 19.45 uur8 Alles wat ademt – kerk 20.00 uur12 Crea-doe-middag - Zalencentrum

13.30 uur12 Kerkrentmeesters - consistorie 19.45 uur14 Kring Etty Hillesum - Zalencentrum

20.00 uur15 Vrouwengespreksgroep Vierpolders

14.00 uur, telefoon 85166015 Moderamen - Zalencentrum 14.00 uur17 Strandwandeling jeugd 12+19 Crea-doe-middag - Zalencentrum

13.30 uur26 Crea-doe-middag - Zalencentrum

13.30 uur29 Kerkenraad - consistorie 19.45 uur30 Gasthuiskring - 14.30 uur

november1 Jeugdkerk1 Kinderkerk vanaf 2 jaar 15.00 uur2 Crea-doe-middag - Zalencentrum

13.30 uur3 Basiscatechese - consistorie 15.45 uur5 Alles wat ademt - kerk 20.00 uur6 Ouderenmaaltijd - kerk 16.00 uur 9 Crea-doe-middag - Zalencentrum

13.30 uur 9 Kerkrentmeesters - consistorie 19.45 uur10 Basiscatechese - consistorie 15.45 uur11 Alleengaandenkring/Leerhuis –

Zalencentrum 9.45 uur11 Leerhuis – Zalencentrum 20.00 uur12 Vrouwengespreksgroep Vierpolders

14.00 uur12 Pastorale raad - consistorie 19.45 uur12 Diaconale raad - consistorie 19.45 uur13 Ommeloopkring - 15.00–16.00 uur14 Running Dinner jeugd14 Clubavond jeugd 12+

Kopij inleveren uiterlijk 30 oktober.(12.00 uur), e-mailadres: onskerkblad@catharijnekerk.nl. Als u geen e-mail heeft, dan kunt u kopij brengen naar mevrouw T.C. Wolters, Voorstraat 164. Het nieuwe kerkblad komt uit op 12 november. Voor foto’s op de website of in het kerkblad die u zou willen hebben, neem contact op met Joost de Koning, telefoon 416043.

We zijn druk bezig met de voorbereidingen voor de aanstaande najaarsmarkt op zaterdag 28 november die gehouden wordt in de ont-moetingsruimte van het Zalencentrum, tussen 10.00 en 15.00 uur.Een aantal dames is een beetje in de lappen-mand, zodat we met wat weinig medewerk-sters aan het werk zijn. Als u ook graag wilt helpen op de 28ste, bel dan even naar (0181) 416910.Ik spaar nog steeds DE-bonnen voor de najaarsmarkt. Doet u er niets mee, kom ze brengen op maandagmiddag tussen 13.30 en 16.00 uur in het Zalencentrum aan de Langestraat. Op vrijdag 27 november is er géén verkoop zoals in het vorige kerkblad vermeld stond,maar gaan we de markt van zaterdag voor-bereiden.In het volgende kerkblad meer over het aan-bod op de markt. Zet de datum in ieder geval in uw agenda!

Lydia Kamerling

20 oktober Service Apotheek Brielle, de heer Marcel Siemerink

17 november de heer Richterink over Sint en Piet

15 december kerstviering

De afgelopen tijd heb ik heel wat afgetobd en na veel omzwervingen ben ik in het Ver-pleeghuis De Plantage in Brielle beland. Ik verblijf hier op de afdeling NP, kamer 18. Ook wil ik iedereen bedanken voor de ge-toonde belangstelling.

Mevrouw C.L. Treffers-Maliepaard

Voor het eerst in ons mooie kerkblad wil ik graag een ieder bedanken die hun medeleven hebben betoond, op welke manier dan ook, in het afgelopen jaar in een voor mij moeilijke periode. Het heeft mij goed gedaan. Hierbij aansluitend graag een hartelijk dankwoord aan onze trouwe mensen die ons elke zondag weer komen halen en thuisbrengen zodat wij zolang mogelijk de dienst kunnen bijwonen. Hartelijk dank namens ons allen.

Mevrouw Van Eekeren

Bij deze onze hartelijke dank voor de vele kaarten en bloemen die wij mochten ontvan-gen voor en na mijn opname in het zieken-huis. Het gaat nu weer goed.

Familie A. Geldermans

19

A AgendaBedankt

Crea-doe-middag

Inleveren kopij

Agenda PCOB

Wanneer we als gemeente met elkaar eten, werkt Janny van Es achter de schermen aan een grote pan soep. Op de startzondag be-reidde ze een heerlijke gebonden kippensoep. Maar ook haar groente- en tomatensoep zijn inmiddels beroemd. Ga er maar aan staan om zo’n grote pan soep goed op smaak te krijgen. De pan is zo groot dat er twee sterke mannen voor nodig zijn om deze uit de keuken naar de kerkruimte te brengen. Ook bij de oude-renmaaltijd en de activiteiten van de Cantorij en de Culturele Commissie verzorgde Janny al menig maal de soep.Maar, net als bij veel andere vrijwilligers is er meer. Janny zit ook in de werkgroep Litur-gisch bloemschikken, waar zij samen met de andere dames de meest prachtige schikkingen maakt. Janny, dank je wel namens alle men-sen die mogen genieten van jouw kook- en bloemsierkunst.

Vrijwilliger in beeld: Janny van Es