Kennisgroep financiën

Najaar 2019

ww

w.p

oraad

.nl

Agenda

• Ontwikkelingen bekostiging en kosten• Bekostiging: Convenant lerarentekort, GPL ontwikkeling, P-Box

• Kosten: CAO, premies, modernisering PF• Vereenvoudiging bekostiging

• Ontwikkelingen (financiële) verantwoording• Voorziening groot onderhoud• Indicator reserves schoolbesturen• Verantwoording maatschappelijke thema’s• Verbetering beantwoording: Benchmark en bestuursverslag

ww

w.p

oraad

.nl

Convenant lerarentekort

CONVENANT LERARENTEKORT

middelen PO 150

samen opleiden 10,6

subsidie zij-instromers 14,2

individuele scholingsrechten 21,2

subtotaal incidenteel 196

diplomagerichte deel (V)SO - structureel 16,5

subtotaal incidenteel en structureel 212,5

werkdrukmiddelen (extra deel (V)SO) 97

TOTAAL PO 309,5

middelen VO 150

TOTAAL CONVENANT 459,5

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling bekostiging

• 2e GPL 2019/2020 is

• met 0,96% toegenomen t.o.v. definitieve regeling 2018/2019

• Met 2,5 % toegenomen t.o.v. 1e regeling 2019/2020

• Complexiteit in bekostiging door: kalenderjaar/ schooljaar + 3 regelingen per schooljaar

Regeling bekostiging personeel % aanpassing ten opzichte van

2019/2020

1e voorlopige regeling 67.876,53€ 82.819,24€ 40.714,95€

2e voorlopige regeling 69.609,98€ 0,962% 84.920,95€ 0,911% 41.748,17€ 0,911% t.o.v. 3e definitieve GPL OP vorig schooljaar

2,554% 2,538% 2,538% t.o.v. 1e voorlopige GPL OP dit schooljaar

2018-2019

1e voorlopige regeling 63.278,89€ 80.245,38€ 39.449,61€

2e voorlopige regeling 67.843,14€ 2,987% 82.819,24€ 1,488% 40.714,95€ 1,488% t.o.v. 3e definitieve GPL OP vorig schooljaar

7,213% 3,207% 3,207% t.o.v. 1e voorlopige GPL OP dit schooljaar

3e definitieve regeling 68.946,71€ 4,662% 84.154,30€ 3,124% 41.371,28€ 3,124% t.o.v. 3e definitieve GPL OP vorig schooljaar

1,627% 1,612% 1,612% t.o.v. 2e voorlopige GPL OP dit schooljaar

verschil 3e t.o.v. 1e regeling 5.667,82€ 8,957% 3.908,92€ 4,871% 1.921,67€ 4,871%

GPL LEERKRACHT GPL DIRECTIE GPL OOP

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling bekostiging

GGL effect

• Het bedrag per leerling ligt t.o.v. 2018/2019 hoger dan 0,96% (1,34%), dit als gevolg van dalende GGL

• Daling GGL (39,95 39,62) heeft positief effect op bedragen per leerling.

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling bekostiging

• De indexatie t.o.v. 2018/2019 (definitief) = 0,96%

• 0,96% toename ook voor P&A budget

• Bedrag voor werkdruk €225 is extra toegenomen t.o.v. 18/19 (€158,27) door kasschuif Ophoging per 2023/2024: €65 per lln. naar ca. €285 per lln. (was eerst per 2020/2021)

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling bekostiging

Indexering personele bekostiging (op kalenderjaar) is bedoeld voor compensatie

gestegen arbeidskosten o.b.v. ontwikkeling in de marktsector:

• Contractloonontwikkeling

• Gestegen werkgeverslasten pensioen en sociale zekerheid (w.o. WAO,

doorbetaling bij ziekte)

Met indexering 3,13% (verwerkt in 2018/2019 en 2019/2020) wordt gefinancierd:

• Gestegen ABP premies per 1-1-2019 en overige toegenomen wettelijke premies

• In vorige cao was al voorschot genomen op indexatie 2019 ter hoogte van 0,15%

Met deze aanpassing moet nog worden gefinancierd:

• Contractloonstijging per 1 januari 2019 zie CAO overleg

• HOUDT HIERMEE REKENING IN DE BEGROTING

• Mogelijke jaarrekeningtechnische consequenties bij geen CAO voor 1-1-2020?

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling bekostiging

Materiële bekostiging per 1-1-2020

- is geïndexeerd met 1,6% t.o.v. 2019

• OAB wordt volledig toegekend aan personele bekostiging• daling genormeerd aantal groepen/ BVO/ MI bekostiging

• afspraken met gemeente?/ effecten allocatiemodel?

• Aanpassing huisvestingsverordening per 2020 (berekening ruimtebehoefte)

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling bekostiging

Toekomstige ontwikkelingen

• Prestatiebox na 2019/2020 - einde bestuursakkoord

- Onderzoek naar prestatieboxmiddelen (ca. €290 mln./ €196,47 per leerling) geld verstrekt via prestatiebox is structureel geld

- Motie Rog/ Van Meenen: “welk deel van dit geld niet wordt ingezet i.h.k.v. doelen bestuursakkoord en kan daardoor worden ingezet voor salaris leerkrachten”

- Onderzoek Regioplan:• Waar worden, binnen verschillende soorten besturen, op dit moment de prestatiebox middelen

uitgegeven?

• Welke keuzes maken besturen c.q. welke gevolgen heeft het voor besturen als zij minder prestatieboxmiddelen zouden ontvangen?

- Voorjaar 2020 debat in TK

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling bekostiging

Toekomstige ontwikkelingen

• Onderzoek naar toereikendheid van de bekostiging in relatie tot doelmatigheid van de bestedingen

• Vereenvoudiging van de bekostiging per 1 januari 2023

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling bekostiging

w

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling kosten

Referentieruimte 2020: ??%

• Contractloonontwikkeling• Overige sociale werkgeverslasten (ziektekosten,

arbeidsongeschiktheid, etc.)• Pensioenpremies:

• Wordt meegenomen in CAO onderhandeling budgetneutraal voor de begroting 2020

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling kosten

• VF premie van 6,15% (gelijk)

• PF premie van 4,2% (lichte stijging)

• Overige sociale werkgeverspremies: NNB begin januari in model werkgeverslasten PO in toolbox

ww

w.p

oraad

.nl

Modernisering PF

Waarom?

• Eenvoud, nu erg complex reglement • Voorspelbaarheid, scholen weten niet goed wanneer iets wordt vergoed • Rechtvaardigheid, worden de kosten terecht verhaalt op het PF (en dus

stijgende premie)? • Voorkomen/ beheersen werkloosheidskosten: Stijging premie door

toenemende werkeloosheidskosten (249 M 2018) • Nu: In 96,5% van de gevallen wordt 100% vergoedt, in 3,5% betaalt

de werkgever alle kosten• Financiële prikkel

Per 1 januari 2021

ww

w.p

oraad

.nl

Modernisering PF

• 90% vergoeding door PF, mits ontslag toetsbaar onvermijdbaar is1. UWV – bedrijfseconomische gronden2. Vaststellingsovereenkomst – bedrijfseconomische gronden3. UWV – ziekte4. Kantonrechter – individuele gronden5. Aflopen tijdelijk contract voor vervanging6. Eigen verzoek werknemer (100%)

• 50% vergoeding door PF, standaard1. Einde dienstverband voor bepaalde tijd2. Einde dienstverband proeftijn3. Vaststellingsovereenkomst, anders dan bedrijfseconomische redenen

• 10% altijd stimulering voorkomen werkeloosheidskosten

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling kosten

CAO

1. Gebroken in juni 2019

2. Waar ging/gaat het over en waar brak het op?

3. Gezamenlijke claim voor noodpakket voor de zomer(loonkloof VO, VSO-D, werkdruk)

4. Prinsjesdag, politieke beschouwingen, gesprek Rutteen (?) begrotingsbehandeling

5. En nu?1. CAO?2. Staking op 6 November

ww

w.p

oraad

.nl

Ontwikkeling kostenWaar gaat het over?

• OOP

• DIR

• Modernisering/ vernieuwing

• Normalisering voor ambtenaren

• Oude afspraak (cao 2018) over Transitievergoeding en WOPO

• Generieke loonsverhoging

• Betaalbaar

ww

w.p

oraad

.nl

Vereenvoudiging bekostiging

ALV 22 november 2018

Komt tot een eenvoudiger en beter inzichtelijke bekostigingssystematiek die:

1. een schoolbestuur beter in staat stelt om meerjarig te sturen en te begroten

2. het (horizontale) gesprek over de besteding en verantwoording van onderwijsmiddelen beter faciliteert

3. gepaard gaat met minder administratieve lasten

ww

w.p

oraad

.nl

Vereenvoudiging bekostiging

• KST, OAB, nevenvestiging en aanvullende bekostiging (nieuwkomers, trekkende bevolking, schipperskinderen, IGBO, etc.) blijven

• Website: berekening effecten per school en schoolbestuur

ww

w.p

oraad

.nl

Vereenvoudiging bekostiging

Proces

• 2018: overleg met PO-Raad en aantal besturen• ALV november 2018: leden PO-Raad stemmen in met voorstel• Brief van Minister aan TK gestuurd op 19 december 2018• 2019: overleg met Raden, SWV’en, sbo en (v)so (LECSO)• Brief aan TK (VGR passend onderwijs) over aanvullende maatregelen

sbo/(v)so op 19 juni 2019• Wetsvoorstel ter internetconsultatie, eind 2019/begin 2020• Wetsvoorstel naar TK rond de zomer 2020• Inwerkingtreding 1 januari 2023 (teldatum 1 februari 2022)

ww

w.p

oraad

.nl

Vereenvoudiging bekostiging

Losse eindjes

- Groeiregeling

- Betaalritme 1/12 per maand + kalenderjaar/ schooljaar bekostiging jaarrekeningtechnische consequenties wordt nu onderzocht

ww

w.p

oraad

.nl

Vereenvoudiging bekostiging

Maatregelen SBO, (V)SO en SWV-en

1. Afschaffing 2%-systematiek in het sbo Wijze van bekostiging sbo wordt gelijk aan (v)so

2. Geen vermindering bekostiging SO bij uitputting budget zware ondersteuning bij het SWV

3. Afschaffing groeiregeling voor sbo en (v)so A.g.v. verschuiving teldatum 1-10 naar 1-2 Mogelijk gedragseffect in OP opnemen hoe om te gaan met

buitenproportioneel groei na 1 februari

4. Vereenvoudiging vaste voeten (v)so d.m.v.: Opheffen onderscheid onderwijssoort in het v(so) 31 verschillende vaste

voeten naar 4

ww

w.p

oraad

.nl

Vereenvoudiging bekostiging

Aandachtspunt richting 2023

• Aanpassing heeft effect op allocatie van middelen binnen besturen:– herverdeeleffecten op brin-niveau zijn groter dan

bestuursniveau;– oude bekostiging gaf enig houvast

ww

w.p

oraad

.nl

Agenda

• Ontwikkelingen bekostiging en kosten• Bekostiging: Convenant lerarentekort, GPL ontwikkeling, P-Box

• Kosten: CAO, premies, modernisering PF• Vereenvoudiging bekostiging

• Ontwikkelingen (financiële) verantwoording• Voorziening groot onderhoud• Indicator reserves schoolbesturen• Verantwoording maatschappelijke thema’s• Verbetering beantwoording: Benchmark en bestuursverslag

ww

w.p

oraad

.nl

Voorziening groot onderhoud

Wijziging in de verslaggevingsregels t.a.v. verwerking onderhoudskosten in de

jaarrekening

Nu kunnen onderhoudskosten als volgt verwerkt worden:

1. Via een voorziening voor groot onderhoud;

2. Activeren en afschrijven

3. Direct in de staat van baten en lasten.

Optie 3 per jaarverslag 2019 niet meer toegestaan (RJ 212.445) moeten

kiezen voor 1 of 2 extra aandacht accountant voor voorziening

ww

w.p

oraad

.nl

Voorziening groot onderhoud

Waar zitten de verschillen?

1. VZ GO wordt nu veelal vastgesteld o.b.v. MOP, waarbij de uitgaven worden over de periode van die MOP worden geëgaliseerd op niveau van bestuur Kosten uitvoeren MOP bestuur €2 mln. over 20 jaar dotatie €100.000 per jaar,

waarbij nog wel voorkomen wordt dat VZ GO niet negatief wordt

2. VZ GO moet volgens RJ per onderhoudsinvestering worden bepaald + naar tijdsgelang sparen: Dak 20 jaar / kosten bedragen dan €200.000 Na 10 jaar voor deze component €100.000 in de voorziening En dat voor alle specifieke onderhoudsinvesteringen

Voorziening groot onderhoud is bij 2 veel groter dan 1 voldoende omvang

Hoe wordt bij jullie voorziening groot onderhoud opgebouwd?

ww

w.p

oraad

.nl

Voorziening onderhoud

Schoolbesturen/ PO-Raad

1. De huidige methode werkt al vanaf 2005 en heeft zich inmiddels bewezen als instrument voor egalisatie onderhoudsuitgaven (en is als die jaren goedgekeurd door accountants)

2. De RJ methode lost geen probleem op, maar creëert juist problemen

• Door RJ methode moet voorziening onnodig groter worden gemaakt t.l.v. EV (soms leidend tot negatief EV)

• Om deze voorziening te vullen wordt geld onttrokken aan het onderwijsproces/ wordt toch maar niet geïnvesteerd

• Dit extra geld in de voorziening wordt nooit volledig wordt uitgegeven (ijzeren voorziening);• Dat kan niet de bedoeling zijn: geld moet naar primair proces.

3. Voorstel om GO te activeren & afschrijven = voor sector niet de oplossing

ww

w.p

oraad

.nl

Voorziening onderhoud

RJ/ Accountants

• Dat verkeerde methode in verleden onterecht is toegestaan is geen reden om nu niet de regelgeving juist toe te passen.

• Dit leidt inderdaad tot ophoging van de voorzieningen, maar dat is ook terecht!

Schoolbesturen zijn volgens internationale standaarden veel minder rijk dan ze presenteren op de balans toekomstige lasten onvoldoende inzichtelijk gemaakt

op de balans

• RJ methode helpt daardoor juist onderwijs in de discussies rondom de vermogensposities en toereikendheid van de bekostiging.

• Internationale afspraken (IFRS/IPSAS) niet aan laars lappen als dit politiek even niet uitkomt (zie ook BAPO) onderwijs is vrij om uit RJ te stappen

ww

w.p

oraad

.nl

Voorziening groot onderhoud

Afspraken na overleg met OCW

• Voor 2018 en 2019 mogelijk uit te gaan van de methode die schoolbesturen de

afgelopen jaren al hebben toegepast

• Een werkgroep komt tot een verwerkingswijze die aansluit bij RJ én waarbij

rekening wordt gehouden met onderwijssectorspecifieke aspecten.

• Wat zijn de effecten voor schoolbesturen bij het volgen van de methodiek die de RJ

voor ogen staat?

• Wat is hiervan de toegevoegde waarde voor het PO en VO?

• Wat zijn eventuele onoverkomelijkheden van het volgen van methodiek die de RJ

voor ogen staat?

ww

w.p

oraad

.nl

Voorziening groot onderhoud

• VZ GO is dus volop onderwerp van gesprek pleidooi PO-Raad voor duidelijk 2020 OCW gaat Rjo aanpassen zodat in 2020 ook geen aanpassing van opbouw voorziening GO door schoolbesturen nodig is.

• Voorjaar 2020 definitieve besluitvorming advies schoolbesturen om dit af te wachten

• Inzet PO-Raad: voorkom grote toestroom van eigen vermogen naar de voorziening

ww

w.p

oraad

.nl

Onderzoek indicator reserve

- OCW brieven van 20 juni en 17 oktober

- PO heeft in 2018 al het geld dat binnenkwam ook daadwerkelijk uitgegeven (rentabiliteit 0)

- Onderzoek IvhO naar indicator met bovensignaleringsgrens o voert nu gesprekken met schoolbesturen met mogelijk te hoge vermogenspositie

o Indicator is gebaseerd op IOO onderzoek/ Commissie Don.

- Onderzoek (Oberon) naar redenen waarom schoolbesturen jaarlijks geld overhouden (meer dan begroot) en de rol van de bekostigingssystematiek in deze november 2019

ww

w.p

oraad

.nl

Maatschappelijke thema’s• Naast verantwoording aanpak werkdruk 4 nieuwe thema’s regeling

jaarverslaggeving onderwijs artikel 4, lid 6.

1. Strategisch personeelsbeleid

2. Passend onderwijs

3. Allocatie van middelen (n.v.t. voor éénpitters)4. Onderwijsachterstanden

Voor 2019: alleen beschrijving in bestuursverslag. V.a. 2020 mogelijk

cijfermatige toelichting via XBRL

ww

w.p

oraad

.nl

Format bestuursverslag

A. Verbeteren kwaliteit verantwoording via het bestuursverslag• Vollediger• Leesbaarder• Vergelijkbaarder

B. Tegen zo laag administratieve lasten• Maximaal hergebruik bestaande informatie• Bestuursverslag via Vensters (zie schoolgids)

ww

w.p

oraad

.nl

Format bestuursverslag

Om doelstellingen met het bestuursverslag te realiseren Uniformeren bestuursverslag: zowel het WAT als het HOE

• Ten aanzien van het WAT welke onderwerpen?

• Ten aanzien van het HOE op welke wijze?• Maken van keuzes over de wijze van verantwoording die door heel de sector

worden opgevolgd

• Bijv: hoe verantwoorden we onze financiële positie keuze voor 1 uniforme wijze

Zie format eind november verzoek deze te hanteren en verbetersuggesties te delen

ww

w.p

oraad

.nl

Voorbeeld: Analyse financiële positie

ww

w.p

oraad

.nl

Bestuursverslag: Analyse financiële positie

Analyse financiële positie

• Wat vindt het bestuur van de financiële positie/ reservepositie van het schoolbestuur?

• Hoe verhoudt de ontwikkeling van het resultaat/de rentabiliteit de komende jaren - negatief, rond de 0 of positief - zich tot het financieel beleid van het bestuur?

• Welke keuzes worden gemaakt om de financiële ruimte in te zetten of om de financiële positie tot een aanvaardbaar niveau te brengen?

ww

w.p

oraad

.nl

Benchmark: Aanleiding

1. Voor PO-Raad en de VO-raad is verbeteren van de doelmatige inzet van middelen en het versterken van het evalueren en verantwoorden hierover, sinds jaar en dag een strategisch speerpunt.

2. De Onderwijsraad adviseerde in dit kader onlangs te investeren in het versterken van het leren en verantwoorden over de financiering van schoolbesturen in het onderwijs. In hun reactie hierop kondigden de ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) verplichte openbare benchmarks voor schoolbesturen aan.

3. De PO-Raad en VO-raad investeren in de komende jaren extra in het versterken van de verantwoordingscyclus van schoolbesturen. Als onderdeel daarvan willen de raden onderzoeken of zij het voortouw kunnen nemen bij het ontwikkelen van sectorale benchmarks.

ww

w.p

oraad

.nl

De POVO benchmark: beoogde opbrengsten, uitgangspunten voor succes en de organisatie.

1. De beoogde

opbrengsten

2. Uitgangspunten voor

succes

3. Organisatie

a) Leren van elkaar: vergelijken legt

verbeterpotentieel bloot,

onderlinge dialoog faciliteert leren

b) Heldere

verantwoordingsinformatie:

scherper gesprek met intern en extern

toezicht door vergelijking met

gelijksoortige besturen

c) Ons eigen verhaal over de sector:

geaggregeerde informatie is een

jaarlijks beeld en verhaal over de

staat van de sector

a) Niet alleen financiën: juist ook

onderwijs, een zo compleet mogelijk

verhaal over het Bestuur en de sector

b) Openbaarheid: gefaseerd, om

verantwoording te ondersteunen,

veilig genoeg om te leren

c) Vergelijkbaarheid: geen appels en

peren, slimme subgroepen om

vergelijkbaarheid te vergroten

d) Participatie: gecommitteerde

participatie is cruciaal voor het

succes. Iedereen doet mee (tenzij..)

e) Datagebruik: Zoveel mogelijk

bestaand, zo min mogelijk

bevragingslast. Veel is er al.

a) Besturing: Raden sturen aan,

stevige adviesrol voor bestuurlijke

kopgroep, breed bestuurlijk overleg

faciliteert

b) Betrokkenheid van de sector: open

werkgroepen werken thematisch aan

ontwikkeling

c) Planning: drie jaar voor ontwikkeling,

in 2020 een eerste (eenvoudige)

ronde

d) Financiering: OCW betaalt

ontwikkeling, daarna gefinancierd uit

lumpsum

e) Infrastructuur: onder de paraplu van

Vensters, als logische aanvulling op

en in samenhang met bestaande

informatieproducten

www.poraad.nl