KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas...

23
BouwkostenKompas.nl KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES KENGETALLENKOMPAS WONINGBOUW KANTOREN SCHOLEN HOTELS ZORGFUNCTIE PARKEREN WINKEL / HORECA INSTALLATIES 2013 BOINTON DE GROOT ADVISEURS IN BOUWECONOMIE Bouwkostenkennis binnen handbereik! Het KengetallenKompas Installaties is een handzaam boek met een zeer uitgebreide lijst kostenkengetallen voor installaties in gebouwen. De kengetallen zijn een hulpmiddel voor architecten, ontwikkelaars en andere profes- sionals die snel en eenvoudig de kosten van een bouwproject willen bepalen. Alle kengetallen zijn onderbouwd met begrotingen die zijn opgesteld en continu worden onderhouden door bouwkosten- deskundigen van IGG Bointon de Groot. IGG is in 1988 opgericht als onafhankelijk adviesbureau gericht op het beheersen van kosten en de economische haalbaarheid van utiliteits- en woningbouw, restauratiewerken en civiele werken. Het KengetallenKompas bestaat uit een serie handzame boeken met uitgaven over Bouwkosten, GWW en Installaties.

Transcript of KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas...

Page 1: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

BouwkostenKompas.nl

KENGETALLENKOMPAS

INSTALLATIES

KENG

ETALLEN

KOM

PAS

WONINGBOUW

KANTOREN

SCHOLEN

HOTELS

ZORGFUNCTIE

PARKEREN

WINKEL / HORECA IN

STALLATIES

2013

BOINTON DE GROOTA D V I S E U R S I NB O U W E C O N O M I E

Bouwkostenkennis binnen handbereik!

Het KengetallenKompas Installaties is een handzaam boek met een zeer uitgebreide lijst kostenkengetallen voor installaties in gebouwen.

De kengetallen zijn een hulpmiddel voor architecten, ontwikkelaars en andere profes-sionals die snel en eenvoudig de kosten van een bouwproject willen bepalen.

Alle kengetallen zijn onderbouwd met begrotingen die zijn opgesteld en continu worden onderhouden door bouwkosten-deskundigen van IGG Bointon de Groot. IGG is in 1988 opgericht als onafhankelijk adviesbureau gericht op het beheersen van kosten en de economische haalbaarheid van utiliteits- en woningbouw, restauratiewerken en civiele werken.

Het KengetallenKompas bestaat uit een serie handzame boeken met uitgaven over Bouwkosten, GWW en Installaties.

Page 2: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

4w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

KenKaOOZoHo

WBePa

ElemWRiWKoWLuE-BeTrV aSa

BijkHo

AaBeCo

Inhoudsopgave

KengetallenKompas

1Inhoudsopgave

4IG

G Bointon de G

root, het financiële fundament

6

Column Ton de G

root8

Column Arno Vonk

10

Bouwkostenindex

12

Toelichting op cijfers en condities13

Regioinvloeden21

Theorie23

Algemeen

24

Energiestromen

28

W-installaties

30

E-installaties62

Vormfactoren en verhoudingsgetallen

75

Woningen

76

Kantoren78

Scholen80

Zorg82

Hotel

84

Winkel

86

Parkeren88

EPC en ventilatieeis90

Kengetallen Woningbouw

93

Vrijstaande woningen

94

Geschakelde w

oningen102

Gestapelde w

oningen114

Page 3: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

pas.nl5

ww

w.igg.nl

Kengetallen Utiliteitsbouw

141

Kantoren142

Overheidsfunctie

156

Onderw

ijsfunctie162

Zorg- / gezondheidsfunctie174

Hotelfunctie

180

Winkel- / horecafunctie

188

Bedrijfsfunctie198

Parkeerfunctie200

Elementprijzen

209

Warm

teopwekking

210

Rioleringswerken

212

Waterinstallaties

214

Koelinstallaties216

Warm

tedistributie217

Luchtbehandelingsinstallatie218

E-installaties / verlichting220

Beveiligingsinstallaties222

Transportinstallaties214

Vaste inrichting226

Sanitaire installaties227

Bijkomende en overige kosten

229

Honoraria

230

Aansluitkosten232

Begrippen234

Colofon256

14681012132123242830627576788082848688909394

102

114

Page 4: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

pas.nl31

ww

w.igg.nl

erwar-

sinstal-tedis-ng en

e ver-isolatie

ouwd

sterk 3,5 niet

gebruik en of

dan om

dat

e

de warm

televering uit restwarm

te bestaat. Dit beperkt de CO

2 -uitstoot.

Elektriciteit kan direct worden gebruikt voor verw

armen. D

oor de verliezen bij elektriciteitsopw

ekking is het rendement ten opzichte van de fossiele

energie erg laag. Door gebruik te m

aken van een warm

tepomp, w

aarbij w

armte aan de om

geving wordt onttrokken, kan het rendem

ent ten opzichte van fossiele energie groter dan 100%

zijn.

Gas gestookte verw

armingstoestellen.

Verwarm

ingstoestellen die alleen worden gebruikt voor verw

arming w

or-den solotoestellen genoem

d. Als het toestel ook wordt gebruikt voor de

warm

watervoorziening w

ordt de benaming com

bi ketel gebruikt. Combi

ketels zijn er in twee typen. H

et meest gebruikte type kent een aparte

warm

tewisselaar w

aar het warm

e CV-water het koude tapw

ater opwarm

t. D

e circulatiepomp van de cv ketel draait op het m

oment van w

arm w

ater tappen. Bij het andere type is de w

aterwarm

tewisselaar geïntegreerd in

de cv wisselaar. D

e circulatiepomp hoeft niet te draaien bij het tappen van

warm

water. H

et lagere elektriciteit gebruik komt terug in een gunstiger

EPC berekening.

Het verw

armingstoestel w

ordt meestal geselecteerd op het verm

ogen dat nodig is voor de w

armw

atervoorziening. De w

arm w

atercapaciteit

Solo toestel

��

toestel met drie w

egklep en w

armtew

issselaar

��

toestel met geïnteg-

reerde warm

tewisselaar

��

Page 5: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

36w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

De diepte van de bron en de capaciteit w

ordt bepaald door de grond-soort en de grondw

aterstroming. Aan de uitvoering van de bron w

orden door de provincies eisen gesteld om

verontreiniging van het grondwater

te voorkomen. In w

aterwin- en natuurgebieden is som

s een verbod op boren of is de m

aximale boordiepte beperkt w

aardoor er meer bronnen

moeten w

orden geboord.

De lucht-w

ater warm

tepomp onttrekt w

armte aan de om

gevingslucht. Een collectordeel m

et ventilator wordt buiten opgesteld; er m

oet wel rekening

worden gehouden m

et het geluid. Bij lage buitentemperaturen loopt

het rendement sterk terug. D

aarom m

oet voor deze toestellen worden

gerekend met het gem

iddelde rendement over het seizoen.

Open bronnen voor w

armtepom

pen en koelen

Grotere w

armtepom

pinstallaties onttrekken grondwater aan de bodem

en voeren dit na gebruik w

eer terug. Meestal w

orden twee bronnen gebruikt

die op voldoende afstand van elkaar liggen. In elke bron zijn een onder-w

aterpomp en een retourklep gem

onteerd. Nadat w

armte is onttrokken

aan het bron terw

ordt kodaarna iniet of b

De prov

meer ko

balans vvoorverwm

isch evte w

orde

Zonneb

ZonneboZonnebohet systenestralintot vacuen vallende w

inte

wp

wp

Warm

tepomp m

et open bronnen

gondwater

Incl. koelinstallatie

gondwater

Page 6: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

Vormfactoren en

verhoudings-getallen

Page 7: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

76w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

vormfactoren w

oningen

Eengezinswoningen

1

Gem

iddeld jaarlijks (energieverbuik)

Elektriciteit / woning

3.750kW

h

Elektriciteit / m² BVO

21,2kW

h

Warm

tebehoefte / woning

18.000kW

Warm

tebehoefte / m² BVO

102kW

Overige energiebehoefte / w

oning800

kW

Water / w

oning125

Verse lucht / m² G

O5,6

m³ / h

Gem

iddelde kostenindicatoren

Waterleidingen

0,4m

¹ / m² BVO

Afvoerleidingen PVC0,2

m¹ / m

² BVO

Eén lichtpunt per8,0

m² BVO

Eén dubbele wandcontactdoos per

7,0m

² BVO

Eén radiator per15,1

m² BVO

Leidinglengte radiator16,0

m¹ / m

² BVO

Leidinglengte vloerverwarm

ing4,5

m¹ / m

² BVO

Kanalen mechanische toe- en afvoer

0,2m

¹ / m² BVO

Afzuigpunt per woning

4,0st

Luchtkanalen ventilatie met W

TW0,7

m¹ / m

² BVO

Eén afzuig- / toevoerpunt per6,3

m² BVO

Basis vormfactoren

Gebruiksoppervlak

74,6%

Tarra oppervlak13,5

%

Natte ruim

te4,2

%

Technische ruimte

2,3%

Verkeersoppervlakn.v.t.

Personen / woning

2,3

Gem

Elekt

Elekt

Warm

Warm

Over

Wate

Verse

Basis

Gebr

Tarra

Natte

Techn

Verke

Perso

Gem

Wate

Afvoe

Eén l

Eén d

Eén r

Leidi

Leidi

minim

+ ext

Lucht

Eén

Page 8: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

Woningbouw

ouw

rheid ls

baar-kaart

den

er de an ze

le

baar-

nbe-ngen, er- en

.nl senaar

@igg.nl

ntatisering

Page 9: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

100w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

Lood

Sanit

Warm

Lucht

Elekt

Totaa

woningbouw

vrijstaand

Kenmerken

Gebouw

d onder architectuur, compact in footprint, m

aar ruim

opgezette woning m

et een schuin dak. Bijzondere materialen en de-

taillering, weinig repetitie. M

eer dan één badkamer en hoogw

aardige installatieoplossingen.

Basispakket (Lage investeringskosten) Standaard sanitair. Loodgietersinstallatie ingestort in de vloeren en in de w

anden. HR-Com

binatieketel CW5 m

et vloerverwarm

ing op de begane grond. Radiatoren op de verdieping en zolder. Zelfregule-rende gevelroosters m

et mechanische afzuiging in de natte groepen

en keuken. Standaard elektrainstallatie conform N

EN 1010, inbouw

elektraleidingen.

Laag energieniveau (meerprijs)

Warm

tepomp, volledige vloerverw

arming, gebalanceerde ventilatie

met W

TW. Tijdgestuurde klim

aatregeling. Sanitair in een waterbespa-

rende uitvoering. Energieopwekking d.m

.v. pv-panelen (6 m²).

Hoog com

fort (meerprijs)

HR-Com

binatieketel CW6 m

et buffervat. Volledige vloerverwarm

ing m

et convectorputten in de woonkam

er. Gebalanceerde ventilatie m

et koeling. G

root vermogen w

ateraansluitingen. Flexibele regelinstallatie m

et domotica.

Stedelijke villa (schuin dak)

Lage

10021

Hoog

Lood

Sanit

Warm

Lucht

Elekt

Totaa

Lood

Sanit

Warm

Lucht

Elekt

Totaa

Laag

BVO

NVO

Aant

Aant

Geve

Uitga

Page 10: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

pas.nl101

ww

w.igg.nl

Loodgietersinstallatie / m²

12,-16,-

Sanitaire toestellen / m²

10,-15,-

Warm

teinstallatie / m²

33,-40,-

Luchtverversingsinstallatie / m²

6,-7,-

Elektra-installatie / m²

19,-22,-

Totaal installatiekosten / m²

80,-100,-

de-ige

in e en w

e pa-

ng m

et atie

Lage investeringskostenlaag

hoog

vrijstaand woningbouw

10021

Hoog com

fort (meerprijs)

laaghoog

Loodgietersinstallatie / m²

+ 15,- + 18,-

Sanitaire toestellen / m²

+ 1,- + 2,-

Warm

teinstallatie / m²

+ 17,- + 19,-

Luchtverversingsinstallatie / m²

+ 75,- + 86,-

Elektra-installatie / m²

+ 16,- + 18,-

Totaal installatiekosten / m²

+ 124,-

+ 143,-

Loodgietersinstallatie / m²

--

Sanitaire toestellen / m²

+ 1,-+ 3,-

Warm

teinstallatie / m²

+ 42,-+ 48,-

Luchtverversingsinstallatie / m²

+ 45,-+ 51,-

Elektra-installatie / m²

--

Totaal installatiekosten / m²

+ 88,-

+ 102,-

Laag energieniveau (meerprijs)

laaghoog

BVO263,0

NVO

183,9m

²

Aantal lagen2

lg

Aantal woningen

1st

Geveloppervlak

281,0m

²

Uitgangspunten kengetallenberekening

Page 11: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

110w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

Lood

Sanit

Warm

Lucht

Elekt

Totaa

woningbouw

geschakeld

Kenmerken

Schakeling van een aantal identieke woningen. Schuin pannendak m

et kleine dakram

en. Simpele detaillering en m

etselwerk gevel, grote m

ate van repetitie. O

ppervlakte van de woningen ca. 110-160 m

² BVO.

Basispakket (Lage investeringskosten) Standaard sanitair en loodgietersinstallatie ingestort in de vloeren en ingefreeds in de w

anden. HR-Com

binatieketel CW4 m

et vloerverwar-

ming op de begane grond. Radiatoren op de verdieping en zolder.

Zelfregulerende gevelroosters mechanische afzuiging in keuken en

natte ruimten. Standaard electrainstallatie conform

NEN

1010.

Laag energieniveau (meerprijs)

Warm

tepomp, volledige vloerverw

arming, gebalanceerde ventilatie

met W

TW, klim

aatbeheersing m.b.v. tijdgestuurde regeling. Sanitair

uitgevoerd in een waterbesparende uitvoering. Energieopw

ekking d.m

.v. pv-panelen (4 m² / w

oning).

Hoog com

fort (meerprijs)

HR-Com

binatieketel CW5 m

et buffervat. Volledige vloerverwarm

ing m

et convectorputten in de woonkam

er. Gebalanceerde ventilatie m

et koeling. G

root vermogen w

ateraansluitingen. Flexibele regelinstallatie m

et domotica.

Seriematig 3-laags (schuin dak)

Lage

10121

Hoog

Lood

Sanit

Warm

Lucht

Elekt

Totaa

Lood

Sanit

Warm

Lucht

Elekt

Totaa

Laag

BVO

NVO

Aant

Aant

Geve

Uitga

Page 12: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

pas.nl111

ww

w.igg.nl

Loodgietersinstallatie / m²

22,-25,-

Sanitaire toestellen / m²

23,-27,-

Warm

teinstallatie / m²

33,-38,-

Luchtverversingsinstallatie / m²

5,-5,-

Elektra-installatie / m²

21,-25,-

Totaal installatiekosten / m²

104,-120,-

met

mate

en w

ar-r. n e r

ng m

et atie

Lage investeringskostenlaag

hoog

geschakeld woningbouw

10121

Hoog com

fort (meerprijs)

laaghoog

Loodgietersinstallatie / m²

+ 20,- + 23,-

Sanitaire toestellen / m²

+ 3,- + 3,-

Warm

teinstallatie / m²

+ 46,- + 52,-

Luchtverversingsinstallatie / m²

+ 83,- + 95,-

Elektra-installatie / m²

+ 15,- + 16,-

Totaal installatiekosten / m²

+ 167,-

+ 189,-

Loodgietersinstallatie / m²

- 2,--

Sanitaire toestellen / m²

+ 1,-+ 3,-

Warm

teinstallatie / m²

+ 34,-+ 42,-

Luchtverversingsinstallatie / m²

+ 47,-+ 54,-

Elektra-installatie / m²

--

Totaal installatiekosten / m²

+ 80,-

+ 99,-

Laag energieniveau (meerprijs)

laaghoog

BVO152,1

NVO

115,4m

²

Aantal lagen3

lg

Aantal woningen

6st

Geveloppervlak

507,6m

²

Uitgangspunten kengetallenberekening

Page 13: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

132w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

woningbouw

gestapeld

Kenmerken

Bouwblok in standaard stram

ien met één w

oning per stramien. Cen-

trale verticale ontsluiting met liften aan één zijde van het blok, gale-

rijontsluiting op de verdiepingen. Decentrale gebalanceerde ventilatie.

Basispakket (Lage investeringskosten) Standaard sanitair. Loodgietersinstallatie ingestort in de vloeren en in de w

anden. Individuele HR-Com

binatieketels CW4 m

et vloerverwar-

ming in de w

oningen. Zelfregulerende gevelroosters, mechanische

afzuiging in keuken en natte ruimten. Standaard elektrainstallatie

conform N

EN 1010, inbouw

elektraleidingen.

Laag energieniveau (meerprijs)

Centrale warm

tepomp, centrale gebalanceerde ventilatie m

et WTW

. Individuele klim

aatbeheersing met tijdgestuurde regeling. Sanitair

uitgevoerd in een waterbesparende uitvoering.

Hoog com

fort (meerprijs)

HR-Com

binatieketel CW5 m

et buffervat. Extra radiatoren in de w

oonkamer. Centrale luchtbehandeling m

et koeling van de lucht. Luxe sanitair m

et groot vermogen w

ateraansluitingen. Flexibele regelinstal-latie m

et domotica. Extra liftinstallatie.

Galerijflat (tot 5 lagen)

Lage

10242

Hoog

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

Laag

BVO

NVO

Aant

Aant

Geve

Uitga

Page 14: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

pas.nl133

ww

w.igg.nl

Loodgietersinstallatie / m²

26,-32,-

Sanitaire toestellen / m²

22,-28,-

Klimaatinstallatie / m

²58,-

67,-

Elektra-installatie / m²

38,-47,-

Transportinstallaties / m²

17,-19,-

Totaal installatiekosten / m²

161,-193,-

n-e-atie.

in ar-e W

.

Luxe tal-

Lage investeringskostenlaag

hoog

gestapeld woningbouw

10242

Hoog com

fort (meerprijs)

laaghoog

Loodgietersinstallatie / m²

+ 13,- + 13,-

Sanitaire toestellen / m²

+ 5,- + 3,-

Klimaatinstallatie / m

²+ 69,-

+ 78,-

Elektra-installatie / m²

+ 13,- + 11,-

Transportinstallaties / m²

+ 6,- + 7,-

Totaal installatiekosten / m²

+ 106,-

+ 112,-

Loodgietersinstallatie / m²

--

Sanitaire toestellen / m²

+ 3,-+ 3,-

Klimaatinstallatie / m

²+ 58,-

+ 65,-

Elektra-installatie / m²

--

Transportinstallaties / m²

+ 2,-+ 2,-

Totaal installatiekosten / m²

+ 63,-

+ 70,-

Laag energieniveau (meerprijs)

laaghoog

BVO93,2

NVO

3.265,8m

²

Aantal lagen6

lg

Aantal woningen

48st

Geveloppervlak

2.861,3m

²

Uitgangspunten kengetallenberekening

Page 15: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

Utiliteitsbouw

Page 16: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

144w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

utiliteitsbouw kantoorfunctie

Kenmerken

Kleinschalig kantoorpand van maxim

aal drie lagen. Entree direct aan het hoofdtrappenhuis zonder entreegebied. Luchtbehandeling m

et beperkte koeling, zonw

ering, platformlift. Traditionele m

aterialen, plat dak.

Basispakket (Lage investeringskosten) Standaard sanitair en loodgietersinstallatie verw

erkt in de wanden en

boven het verlaagd plafond, leidingen uitgewerkt in koper en staal.

Warm

teopwekking d.m

.v. HR-ketels in een cascadeopstelling m

et radi-atoren in de ruim

ten. Warm

water d.m

.v. close-in boiler. Luchtbehan-deling op basis van ventileren m

et WTW

incl. top-koeling. Standaard elektra installatie volgens N

EN 1010, incl. verlichting. Platform

lift.

Laag energieniveau (meerprijs)

Warm

tepomp systeem

opgenomen m

et betonkernactivering. Verlich-tingssysteem

met LED

-verlichting en aanwezigheidsm

elders.

Hoog com

fort (meerprijs)

Luchtbehandeling met koeling en klim

aatplafonds. Regeling van het klim

aat per ruimte. Personenlift i.p.v. een platform

lift. HF-verlichting,

automatisch schakelbaar.

Kleinschalig kantoor (max 4 lagen)

Lage

20002

Hoog

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

Laag

BVO

NVO

Aant

Geve

Geve

Uitga

Page 17: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

pas.nl145

ww

w.igg.nl

Loodgietersinstallatie / m²

25,-29,-

Sanitaire toestellen / m²

6,-7,-

Klimaatinstallatie / m

²136,-

156,-

Elektra-installatie / m²

105,-120,-

Transportinstallaties / m²

12,-14,-

Totaal installatiekosten / m²

284,-326,-

an t plat

en . radi-n-

ard

ch-

et g,

n)

Lage investeringskostenlaag

hoog

kantoorfunctie utiliteitsbouw

20002

Hoog com

fort (meerprijs)

laaghoog

Loodgietersinstallatie / m²

+ 8,- + 9,-

Sanitaire toestellen / m²

+ 3,- + 4,-

Klimaatinstallatie / m

²+ 169,-

+ 193,-

Elektra-installatie / m²

+ 20,- + 23,-

Transportinstallaties / m²

+ 21,- + 24,-

Totaal installatiekosten / m²

+ 221,-

+ 253,-

Loodgietersinstallatie / m²

--

Sanitaire toestellen / m²

--

Klimaatinstallatie / m

²+ 45,-

+ 51,-

Elektra-installatie / m²

+ 49,-+ 57,-

Transportinstallaties / m²

+ 4,-+ 5,-

Totaal installatiekosten / m²

+ 98,-

+ 113,-

Laag energieniveau (meerprijs)

laaghoog

BVO2.177,3

NVO

2.059,0m

²

Aantal lagen4

lg

Geveloppervlak

1.508,8m

²

Geveloppervlak open

603,5m

²

Uitgangspunten kengetallenberekening

Page 18: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

166w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

utiliteitsbouw onderw

ijsfunctie

Kenmerken

Schoolgebouw voor voorbereidend beroepsonderw

ijs. Tot zes lagen, centrale hal m

et trappenhuis, kleine aula. Diverse praktijkruim

tes. Luchtbehandeling beperkte koeling.

Basispakket (Lage investeringskosten) Standaard sanitair en loodgietersinstallatie verw

erkt in de wanden en

boven het verlaagd plafond, leidingen uitgewerkt in koper en staal.

Warm

teopwekking d.m

.v. HR-ketels in een cascadeopstelling m

et radiatoren in de ruim

ten. Warm

water d.m

.v. close-in boiler. Gebalan-

ceerde ventilatie met W

TW en beperkte koeling. Standaard elektra

installatie volgens NEN

1010, incl. verlichting en data-aansluitingen.

Laag energieniveau (meerprijs)

Warm

tepomp systeem

opgenomen m

et betonkernactivering. Verlichtingssysteem

met LED

-verlichting en aanwezigheidsm

elders. Energiezuinige liftinstallaties.

Hoog com

fort (meerprijs)

Luchtbehandeling met koeling en klim

aatplafonds. Regeling van het klim

aat per ruimte. Extra liftinstallaties m

et hoge snelheid. HF-verlich-

ting, automatisch schakelbaar, sprinklerinstallatie.

ROC

Lage

40011

Hoog

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

Lood

Sanit

Klima

Elekt

Trans

Totaa

Laag

BVO

NVO

Aant

Geve

Geve

Uitga

Page 19: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

pas.nl167

ww

w.igg.nl

Loodgietersinstallatie / m²

21,-24,-

Sanitaire toestellen / m²

10,-12,-

Klimaatinstallatie / m

²99,-

113,-

Elektra-installatie / m²

77,-88,-

Transportinstallaties / m²

25,-29,-

Totaal installatiekosten / m²

232,-266,-

en,

en . an-

a n.. et ch-

Lage investeringskostenlaag

hoog

onderwijsfunctie utiliteitsbouw

40011

Hoog com

fort (meerprijs)

laaghoog

Loodgietersinstallatie / m²

+ 40,- + 46,-

Sanitaire toestellen / m²

- -

Klimaatinstallatie / m

²+ 155,-

+ 177,-

Elektra-installatie / m²

+ 17,- + 19,-

Transportinstallaties / m²

+ 4,- + 4,-

Totaal installatiekosten / m²

+ 216,-

+ 246,-

Loodgietersinstallatie / m²

--

Sanitaire toestellen / m²

-- 1,-

Klimaatinstallatie / m

²+ 88,-

+ 101,-

Elektra-installatie / m²

+ 44,-+ 50,-

Transportinstallaties / m²

+ 3,-+ 3,-

Totaal installatiekosten / m²

+ 135,-

+ 153,-

Laag energieniveau (meerprijs)

laaghoog

BVO9.000,0

NVO

8.394,6m

²

Aantal lagen4

lg

Geveloppervlak

3.445,2m

²

Geveloppervlak open

1.447,0m

²

Uitgangspunten kengetallenberekening

Page 20: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

Elementprijzen

Page 21: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

210w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

elementprijzen w

erktuigbouwkundig

Warm

teopwekking (51)

700001

Soloketel 16kW1.440,-

/ st

Soloketel 25kW1.760,-

/ st

Combiketel CW

42.400,-

/ st

Combiketel CW

52.930,-

/ st

Combiketel CW

63.200,-

/ st

HRE ketel 25kW

9.300,-/ st

Houtgestookte ketel 23kW

5.000,-/ st

Palletketel 25kW, incl. palletsilo

15.020,-/ st

Boiler 50l550,-

/ st

Boiler 120l700,-

/ st

Boiler 200l1.000,-

/ st

Boiler 300l1.900,-

/ st

Boiler 500l3.000,-

/ st

Boiler 1000l4.710,-

/ st

Boiler 1500l5.700,-

/ st

Vrijstaande woningen

16,-/ m

² BVO

Geschakelde w

oningen21,-

/ m² BVO

Gestapelde w

oningen22,-

/ m² BVO

Kantoor14,-

/ m² BVO

Basisonderwijs

9,-/ m

² BVO

Beroepsonderwijs

10,-/ m

² BVO

Ziekenhuis42,-

/ m² BVO

Hotel

45,-/ m

² BVO

Geslo

Vertic

Horiz

Open

Open

Diept

Diept

Diept

Energ

Energ

Energ

Zonn

Zonn

Zonn

Warm

Warm

Warm

Warm

Warm

Warm

Warm

Warm

Ketels (incl. rookgasafvoer)

Boilers

Eenheidsprijzen warm

teopwekking

Bro n

Over

Warm

Page 22: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

Bijkomende &

overige kosten

s de de

ar ook van n het de de

n m een

male

n g en gens haal-

wezen

veel pertise w

aar-e en

.nl assenaar @

igg.nl

n ? tisering

Page 23: KENGETALLENKOMPAS INSTALLATIES - · PDF file kengetallenkompas installaties kengetallenkompas woningbouw kantoren scholen hotels zorgfunctie parkeren winkel / horeca installaties

234w

ww

.bouwkostenkom

pas.nlw

ww

.

BegrippenVan de in deze uitgave gebruikte begrippen is hieronder een lijst opgenom

en m

et de belangrijkste definities, zodat dit boek op de juiste manier kan w

orden geïnterpreteerd. Voor een uitgebreide lijst verw

ijzen wij naar de helpfunctie op onze

website. O

nder het Nederlandse begrip is tevens de Engelse vertaling opgenom

en.

120/230-voltcircuiteng: 120/230-volt circuitD

e standaard electrisch circuit met een

wisselspanning tussen de fase en nul

van 120 Volt (Algemeen voorkom

end in N

oord-Amerika) of 230V (Algem

een voorkom

end in Europa.

240/400-voltcircuiteng: 240/400-volt circuitD

e standaard electrisch circuit met een

wisselspanning tussen de fasen van

240 Volt (Algemeen voorkom

end in N

oord-Amerika) of 400V (Algem

een voorkom

end in Europa.

aansluiteneng: join, connectM

aterialen met elkaar verbinden.

Het tot stand brengen m

et openbare gas-, w

ater-, elektriciteits-, telefoonnet of de centrale antenne-inrichting en de H

WA- VW

A aansluiting.

aansluitkasteng: joining cham

berKast w

aarvanuit de hoofdverdeling van de aansluitingen plaats vindt.

aansluitkosteneng: Connection feesKosten die gem

aakt worden t.b.v. het

tot stand brengen met openbare gas-,

water-, elektriciteits-, telefoonnet of de

centrale antenne-inrichting en de HW

A- VW

A aansluiting.

aansluitpunteng: connection pointEen plaats in een gebouw

waar een

verbinding (met elktra, verlichting,

gas,water of afvoer) tot stand kan

worden gebracht.

aanvoerkanaaleng: supply canalEen luchtkanaal w

aardoor verse of

geklimatiseerde lucht w

ordt aangeveerd.

aanvoerleidingeng: feeder, supply conduit, headrace channelEen leiding w

aardoor een vloeibare of gasvorm

ige stof kan worden

aangeleverd.

aanzuigeneng: aspirateLucht of een andere gasvorm

ige of vloeibare stof naar een bepaalde ruim

te toetrekken door zuiging of ventilatie.

aardcontacteng: earth contactG

eleidend met de aarde verbonden zijn.

aarddraadeng: earth w

ireD

raad die in directe verbinding staat m

et de aardelektrode. Kleur: geel/groen.

aardelektrodeeng: earthing electrode, earth electrodeD

e aardelektrode is de koperen buis die bij een w

oning in de grond is geslagen en ervoor zorgt dat stroom

door “sluiting” naar de aarde afgevoerd w

ordt.

aardingeng: earthing, earth connection, earthH

et geleidend verbinden van de geleidende behuizing van een elektrisch apparaat aan aarde w

aarmee kan

worden voorkom

en dat er ongewenste

elektrische spanning op het apparaat kom

t te staan.

aardlekschakelaareng: earth sw

itch, earth leakage switch,

earth leakage circuit breaker, earth fault circuit breakerEen schakelaar die de stroom

autom

atisch uitschakelt bij gebreken van aangesloten elektrische apparaten. Een

aardlekscdie niet (cm

aximaal

aardneteng: G

ro uAarleidingvan aardlevereffenin

accumula

eng: AccuH

et opslaeen later

afsluitereng: valveKlep in eeeenvoudibediend o

aftapkraaeng: drainEen kraanw

aarmee

wordne a

aftappijpeng: w

ateW

aterleidw

ateraan vhuisaanslu

aftapplugeng: bleeVaste afd i

afvalwate

eng: wast

Al het wa

ontdoet t

afvoereng: disc hdrainageStelsel vahet hem

eeen bouwriolering.

afvoerbeeng: dischBerekenineen ongehem

elwat

afvoerbueng: drain