Kan een natuurwetenschapper geloven?

Een vraagje…• Wie gelooft in God?• Wie is Christen?• Katholiek?

• Wie denkt dat er evolutie van diersoorten heeft plaatsgevonden?

• Wie denkt dat het menselijk DNA voortkomt uit een evolutieproces?

Wie ben ik?

Wie ben ik?

Wie ben ik?

Kunnen geloof & natuurwetenschap samen gaan? (antwoord 1)

Antwoord 1: Jij weet wat natuurwetenschap is, laat ons je uitleggen wat geloof is, dan kun je zelf wel zien of ze samen gaan.

Deal!

Kunnen geloof & natuurwetenschap samen gaan? (antwoord 2)

JA!

Waarom zeg je ja?

• Dat ben ik nog steeds aan het verdiepen

• Ten diepste: God is Logos• Galileo: God heeft twee boeken geschreven,

de Bijbel en dat van de natuur. Die twee spreken elkaar niet tegen.

• We kunnen wel zélf denkfouten maken.– (We zijn niet allemaal Cruijf:

“ik heb enorme moeite me te vergissen”)

Waarom is het belangrijk om JA te zeggen?

• Voor anderen & mijzelf: academici willen geen gespleten persoonlijkheid hebben. Als God Logos is, moet dat niet hoeven voor een gelovige wetenschapper.

• Voor de natuurwetenschap: een completere wereldvisie kan als wetenschappelijk “paradigma” veel vooruitgang stimuleren. (zie Einstein, Bohr, etc)

• Voor de maatschappij: een reductionistisch wereldbeeld dat vaak samengaat met natuurwetenschap zorgt dat onrecht wordt gedaan aan veel personen. Een nieuwe beschaving van liefde heeft een rationeel fundament nodig.

Boekje: oproep tot verdieping & persoonlijk engagement

https://www.smashwords.com/books/view/567906

Aantal verkenningen

• Geloof en evolutie

• Systeembiologie & natuurfilosofie

• “Personalized medicine” en de persoon

Wat is evolutie?• One is that living organisms have gone through

a development from simple to complex, with more complex forms arising out of simple ones, in a complex non-linear branching process.

• The second is meaning is that this development is due to the mechanism of random variation and natural selection, as proposed by Darwin.

• The third meaning is that human beings came forth from their animal predecessors without any form of divine intervention.

De theologische kant van de zaak: Literalisme• Genesis 1 is literally true. The earth was created in 7

days, species were created as-is. • This is in open conflict with the fact of evolution as we

know from the fossil record & biochemical evidence.• Why were are they so adamant?

– Because of their theological background– Sola scriptura, sola fides.

• If scripture is not literally true, faith in Jesus Christ suffers. (Catholic: there are at least 4 senses to a biblical tekst)

• This faith is ‘their most precious gem’. – Reason / science attacks it.

Evolutionisme

• Darwin himself studied theology and shared the literal interpretation of Genesis. For him his evolutionary theory meant a distancing from the Biblical faith, although he remained agnostic.

• Atheist friends, like Huxley, saw in the theory of evolution a rational justification for their atheism– They made Darwin into something of a ‘atheist saint’

although Darwin himself refused to take that role. • Their efforts led to a way of thinking called ‘evolutionism’:

evolution explains human existence completely.– Is this science / philosophy / religion?

Zijn er andere oplossingen?• Read literally, but reading like the Jews would do.

Entering into their way of thinking.

Rabbi Dr. Tzvi Marx – Every traditionally raised Jewish child (…) knows that the bible is not a scientific treatise (…).

Biblical questions• The creation story is about ‘what’ and ‘why’

God created.

Biblical questions

• The bible is about God’s covenant love

• “This Book is a long love letter of a Father to his beloved children that are still on their pilgrimage in this world.”

• Scott Hahn

God builds a house for his people

The earth was without form, and a(empty) – God fills her

Genesis teaches what and why

• God builds a proper house for his people.• Evolution helps us understand ‘how’

Filosofie is belangrijk (1)• Welke wetenschap beantwoordt welke vragen?

• Wat betekent ‘schepping’ precies?– Thomistisch onderscheid: zijnsact - essentie– De schepping is nu bezig!– Analogie van computerspel.

Filosofie is belangrijk (2)• Wat kunnen we precies weten?

– Aristotelisch-Thomistische traditie is heel optimistisch. We kunnen via de rede veel van de wereld kennen, ook het niet-materiele.

– Vanaf Scotus, Occam, Descartes meer wantrouwen jegens de rede.

• (Zie Regensburger Rede, Benedictus XVI – ‘dehellenisering’)– Nadenken verwordt van theorie tot speculatie, en die moet

empirisch getoetst worden (Zie Polo, PFH)• Probleem: het is fundamenteel onmogelijk om geestelijke realiteiten

empirisch te toetsen.– Dus als je alléén uit gaat van: volgens een wetenschapper moeten

“dingen empirisch bewezen worden” wordt het geloof voor een wetenschapper een probleem.

Systeembiologie & natuurfilosofie

• Announcing the Human Genome…

• High expectations for medicine– What area of inquiry?

• Expectations for ‘understanding who we are’– What area of inquiry?

The Genetic Code

• Some successes have been reached– Gene mutation with effects that may kick-in during

middle age to cause sudden cardiac death.– More specific medications for certain cancers.

• Yet, many benefits for healthcare are slow to arrive.

• Why?

Over-optimism

• “Getting to know the parts” –naming and studying the behaviour of the basic building blocks of life.

• Strong reductionism: if only we know the parts and how they behave, we have explained life.– Is this natural science or natural philosophy?

• Is this last conviction necessary for doing good reductionism-inspired research?

Reductionist approach

Technology: ‘Omics’ measurementsgenome transcriptome proteome metabolome

D:\Documents\...\Human Plasma_1 27/05/2003 09:50:06 Human Plasma No1, LCrun, manual injection of 5 ultargetfsms4e5 RT: 0.0000 - 21.9416

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21Time (min)

0

20

40

60

80

100

Rel

ativ

e A

bund

ance

11.5643 19.5967

15.911012.5526

9.4713

10.85746.6989 20.332917.476415.20531.0502 9.9310

7.5684 18.459913.9725 21.1621

2.30655.1317 8.5359

4.88222.8708

NL:1.57E7TIC F: MS Human Plasma_1

Human Plasma_1 #10-709 RT: 2.03-21.93 AV: 644 NL: 7.48E4T: FTMS + p ESI Full ms [ 150.00-2000.00]

150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250 260 270 280 290 300 310 320 330 340 350 360 370m/z

0

20

40

60

80

100R

elat

ive

Abu

ndan

ce214.0896

260.1855

218.8295366.1756204.1230

195.0877 334.0986231.1161

279.1591254.1598 263.2043 298.1259235.1110188.1645 339.0539178.0896 319.0878 352.0739328.9980

288.1362246.1698 274.1217 307.1323175.2444157.7074

LC - LTQ-FTMS

GC & LC-MS/MS

e.g. multiplex analysisof 80-100 inflammatory proteins in plasma

Microarrays: measure expression of ‘all’ genes (RNA level) (Affymetrix technology)

SNPs, polymorphisms

Expression profile of 15000 genes

gene RNA protein metabolite

• “It is about putting together rather than taking apart, integration rather than reduction”.– “it requires that we develop ways of thinking about

integration that are as rigorous as our reductionist procedures, but different”

– “it means changing our philosophy, in the fullest sense of the term.”

• Not a rejection of the results of reductionist science, but a continuation in a new direction: integrating the obtained results.

Systems Biology approach

• The terms analysis and synthesis come from (classical) Greek and mean literally "to loosen up" and "to put together" respectively.

• In general, analysis is defined as the procedure by which we break down an intellectual or substantial whole into parts or components.

• Synthesis is defined as the opposite procedure: to combine separate elements or components in order to form a coherent whole.

• Analysis and synthesis, as scientific methods, always go hand in hand; they complement one another. Every synthesis is built upon the results of a preceding analysis, and every analysis requires a subsequent synthesis in order to verify and correct its results.– Tom Ritchey, 1996

Analysis and Synthesis

• Er is een grote verandering gaande in de biologie in de manier van onderzoek doen.

• Deze zal verregaande gevolgen hebben voor onze manier van denken over de biologie

• Er ligt een grote kans om een niet-reductionistisch wereldbeeld uit te werken dat met deze nieuwe inzichten goed samengaat.

Conclusie : systeembiologie & natuurfilosofie

“Personalized medicine” en de persoon

• Technologische vooruitgang zorgt ervoor dat we individueel kunnen meten– Genen van het individu– Maar ook allerlei andere metingen

• Dit wordt wel “personalized medicine” genoemd– De therapie kan meer ‘op de persoon’

worden afgestemd

Een paar mogelijke metingen

Wiskundig model van cholesterol om diagnostiek te verbeteren.

• Idee: gedetailleerde metingen van cholesterol wiskundig analyseren, door begrip betere voorspellingen.

• Resultaat: net niet goed genoeg.

• Besef: dit is helemaal het probleem niet in de praktijk.

Wat is het probleem dan wel? Voorbeeld: Obesitas in kinderen

• Wat is de oorzaak?– Te veel eten en frisdrank drinken, te weinig bewegen

• Wat is de oorzaak?– Bijvoorbeeld: ouders die niet thuis zijn als de kinderen

thuis komen• Wat is de oorzaak?

– Er moet gepresteerd worden? Of de hypotheek betaald?• Wat is de oorzaak?

– Huizenmarkt, belastingstelsel, sociale druk, mensbeeld, kernwaardes, niet nadenken… kan veel dingen zijn.

Maar is hier goed over nagedacht?• Één ding is individuele mensen kunnen meten• Iets anders is de mens als persoon behandelen in de medische

wereld.• Wat is de persoon precies? Kunnen we iets over hem weten dat

niet-empirisch is? • Wat is de persoon? Hoe gaan geest en lichaam samen? Hoe

dient de persoon zich te gedragen om gelukkig te worden? Hoe relateert dat aan gezondheid?– Weer filosofische vragen. – Leonardo Polo heeft hierin verdiept

vanuit de realistische traditie.

Conclusie• De spanning tussen geloof en wetenschap komt vaak vanuit de

filosofie en het wereldbeeld van mensen.• In de realistische filosofische traditie die via Plato, Aristoteles en

Thomas loopt, zijn geloof en rede (en dus ook natuurwetenschap) compatibel.

• Systeembiologie en Personalized medicine geven een aanleiding om ons wereldbeeld te herzien, en een kans om dat vanuit een realistisch kader te doordenken.– Ik denk dat Leonardo Polo

hier bijzonder geschikt voor is.

Conclusie• Deze onderneming zal de natuurwetenschap vooruit

helpen en een maatschappij gebaseerd op naastenliefde dichterbij brengen.

• En wetenschappers die gelovig willen zijn, hoeven zich geen gespleten persoonlijkheid aan te meten.– Net zoals Jezus die niet had…

Mijn zoektocht• Zelf ben ik nog lang niet klaar met zoeken.• Ik wil nu graag filosofie studeren en daarin

promoveren om tot de diepste oorzaak van het conflict door te dringen. – Dat is praktisch nog best ingewikkeld…

• En Nederland op weg te helpen naar een maatschappij van liefde, waar gelovige wetenschappers zijn zonder gespleten persoonlijkheid.