Johan Vandendriessche Advocaat (crosslaw) | crosslaw.be | | [email protected] |

2

Elektronische handtekening in het Belgische recht

Basis: richtlijn 1999/93/EC (momenteel onder revisie)

Invoering in twee stappen• Artikel 1322 B.W. (‘onderhandse akte’)

• Toepassing in het bewijsrecht• Mogelijke gelijkstelling (appreciatiebevoegdheid van de

rechter)• Wet van 9 juli 2001

• Algemene toepassing (breder dan alleen bewijsrecht)• Juridische kader voor certificatiedienstverlening

3

Wat is een elektronische handtekening?

Artikel 1322 B.W.• “een geheel van elektronische gegevens dat aan een

bepaalde persoon kan worden toegerekend en het behoud van de integriteit van de inhoud van de akte aantoont”

Artikel 2, 1° W. 9 juli 2001• “gegevens in elektronische vorm, vastgehecht aan of

logisch geassocieerd met andere elektronische gegevens, die worden gebruikt als middel voor authentificatie”

4

Soorten elektronische handtekening

Gewone elektronische handtekening

Geavanceerde elektronische handtekening• Unieke band met ondertekenaar• Identificatie van de ondertekenaar• Aanmaak met middelen onder uitsluitende controle• Integriteitsvereiste

Gekwalificeerde elektronische handtekening• Geavanceerde elektronische handtekening• Gekwalificeerd certificaat• Veilig aanmaakmiddel

5

Hybride elektronische handtekening

Elektronische handtekening• Materialisatie in equivalent dat voldoet aan de

voorwaarden van een geavanceerde elektronische handtekening

Impact• Materialisatie van een papierloze backoffice• Statuut van een kopie?

Vormgeving• Zegel met grafische elementen• Barcode• Serienummers

6

Principes

Assimilatiebeginsel (art. 4, §4 W. 9 juli 2001)• Gekwalificeerde elektronische handtekening =

handgeschreven handtekening• Opgelet voor bijkomende vereisten in de publieke

sector

Non-discriminatiebeginsel (art. 4, §5 W. 9 juli 2001)• Geen discriminatie van elektronische handtekeningen

• Elektronische vorm• Niet gebaseerd op gekwalificeerd certificaat• Niet gebaseerd op certificaat geaccrediteerd

dienstverlener• Niet aangemaakt met veilig aanmaakmiddel

7

Elektronische handtekeningen in de publieke sector

Wettelijk kader wijzigt de vertegenwoordigingsbevoegdheid niet• Certificaat op naam van de lokale overheid

• Certificaat kan op naam van een (publiekrechtelijke) rechtspersoon

• Specifieke identificatie van ondertekenaar in de wetgeving• Artikel 182 en 183 Gemeentewet

Burgemeester en gemeentesecretarisPersoneelsledenDelegatie via huishoudelijk reglementDelegatie aan lid College van Burgemeester en

Schepenen

8

Elektronische handtekening in de publieke sector

Gemeen recht• Wet van 9 juli 2001• Afwijkingen zijn mogelijk voor de publieke sector

• Objectief, transparant, evenredig en niet-discriminerend• Betrekking op de specifieke kenmerken toepassing

Bijzondere bepalingen• Specifieke wetgeving in toepassing van voormelde

bepaling• Geen coherentie

• Geval per geval analyse van de vereisten

9


Stedenbouw• Elektronische dossierindiening

• o.a. art. 22/1 Besluit Vl. Regering dd. 28 mei 2004

“Alleszins geldt dat telkens wanneer dit besluit of zijn bijlagen een handtekening vereisen, het betrokken document ofwel een gewone handtekening omvat en vervolgens ingescand wordt, ofwel een elektronische handtekening omvat.”• Zeer soepele toepassing (gewone elektronische

handtekening)• Overbodige omschrijving

Ingescande elektronische handtekening = gewone elektronische handtekening

10


Milieuwetgeving• Milieuvergunning

• Artikel 2bis Decreet van 28 juni 1985

“De Vlaamse Regering bepaalt in welke gevallen daarbij een elektronische handtekening of een geavanceerde elektronische handtekening nodig zijn voor de geldigheid van de gegevensuitwisseling. Zij kan ook andere vereisten voor de geldigheid van de gegevensuitwisseling met elektronische middelen opleggen.”

11


Milieuwetgeving• Integrale milieujaarverslag

• Art. 3, §1 Besluit Vl. Regering van 2 april 2004

“Bij elektronische verzending bevat het integrale milieujaarverslag een geavanceerde elektronische handtekening, overeenkomstig artikel 2, 2° en 4, § 4, van de wet van 9 juli 2001 houdende vaststelling van bepaalde regels in verband met het juridisch kader voor elektronische handtekeningen en certificatiediensten. De Vlaamse regering kan ook voorzien in een alternatieve regeling op voorwaarde dat ze een gelijkwaardige bescherming biedt.”• Verstrenging van de vereiste = gekwalificeerde

elektronische handtekening

12


Beleids- en beheerscyclus lokale besturen• Boekhoudsoftware

• Art. 133 Besluit Vl. Regering van 25 juni 2010

“De boekhoudsoftware voorziet in de mogelijkheid om digitale documenten te ondertekenen met een elektronische handtekening, overeenkomstig de wet van 9 juli 2001 houdende vaststelling van bepaalde regels in verband met het juridisch kader voor elektronische handtekeningen en certificatiediensten.”• Geen specifieke handtekeningsvereiste

Gewone elektronische handtekening volstaat

13


Toezicht intergemeentelijke samenwerkingsverbanden• Kennisgevingen

• Art. 2 van het Besluit Vl. Regering van 19 april 2013

“de geavanceerde elektronische handtekening met gekwalificeerd certificaat conform is met de wet van 9 juli 2001 houdende vaststelling van bepaalde regels in verband met het juridisch kader voor elektronische handtekeningen, de elektronisch aangetekende zending en certificatiediensten.”• Geavanceerde elektronische handtekening met

gekwalificeerd certificaat ≠ Gekwalificeerde elektronische handtekening

14

Specifieke toepassingen in de publieke sector

Organisatie voorkooprechten• Kennisgevingen

• Art. 11 van Decreet 25 mei 2007

“Alle kennisgevingen met betrekking tot Vlaamse voorkooprechten door middel van het e-voorkooploket gebeuren langs elektronische weg en worden bevestigd door een elektronische handtekening of een gekwalificeerd certificaat.”• Sterke versoepeling (gewone elektronische

handtekening)• Toevoeging certificaat is onduidelijk (allicht verwijzing

naar gekwalificeerde elektronische handtekening)

15


Sociale zekerheid• Assimilatie

• Art. 4/1 W. 24 februari 2013• “Een handtekening geplaatst met de elektronische

identiteitskaart (e-ID) wordt gelijkgesteld met een handgeschreven handtekening.”

• Toepassingsgebied ruimer dan sociale zekerheid?• Overbodige bepaling?

16


E-Health platform• Bewijswaarde

• Art. 36/1 van W. 21 augustus 2008

“de elektronische gegevens vermelden de identiteit van de opsteller van deze gegevens geauthentiseerd hetzij volgens een procedure waarvan de methodologie is goedgekeurd door het Sectoraal comité van de sociale zekerheid en van de gezondheid hetzij door middel van het identiteitscertificaat op de elektronische identiteitskaart of een ander certificaat dat voldoet aan de bepalingen van de wet van 9 juli 2001 […]”• Zinvolle vermelding?

17

Een specifieke toepassing in de private sector

Elektronisch aandelenregister• Overdracht

• Art. 504 W. Venn.

“Indien het register in elektronische vorm wordt aangehouden, kan de verklaring van overdracht een elektronische vorm aannemen en ondertekend worden met een geavanceerde elektronische handtekening, afgeleverd op basis van een gekwalificeerd certificaat dat de identiteit van de overdrager en de overnemer vaststelt en is opgemaakt voor het veilig aanmaken van een elektronische handtekening, overeenkomstig de terzake geldende wetgeving”• Onmogelijke voorwaarden?

18

Conclusie

Elektronische handtekening is mogelijk in de publieke sector• Gemeen kader• Specifieke toepassingen

• Juridisch kader mist soms coherentie• Geval per geval analyse is noodzakelijk

Overheid is sterke promotor• e-ID & e-government applicaties promoten het

gebruik van de elektronische handtekening zeer sterk• Hybride handtekening zal opmars vinden en

overspringen naar de private sector

Johan Vandendriessche Advocaat (crosslaw) | crosslaw.be | | [email protected] |

Documents

Transcript of Johan Vandendriessche Advocaat (crosslaw) | crosslaw.be | | [email protected] |