Jaarverslag ZXZW 2008

47
Sun Ra Arkestra JAARVERSLAG 2008 ZXZW is een community op het gebied van independent culture.

description

Jaarverslag van het ZXZW Festival in Tilburg.

Transcript of Jaarverslag ZXZW 2008

Page 1: Jaarverslag ZXZW 2008

Sun Ra Arkestra

Jaarverslag 2008 ZXZW is een community op het gebied van independent culture.

Page 2: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 2

Jaarverslag 2008ZXZW is een community op het gebied van independent culture.

ZXZWPostbus 3275000 AH Tilburg+31 (0)13 590 483 [email protected]

Tekst: Joost Heijthuijsen, Frank Kimenai, Vincent KoremanFoto’s: Steph Byrne, Marcel Couwenberg, Vincent Lichtenberg, Erik Luyten, Marcel Mutsaersvormgeving: Barry SpoorenJaarrekening: Buro Bilan

Colofon

Page 3: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 3

Inhoudvoorwoord 4Kwantitatieve gegevens 5De organisatie 6 Beleidskadersuitstippelen 6 Professionalisering 6 Inhoudelijke investering 7 Huisvestiging 7 Raad van Toezicht 7 Conclusie 7Financiën 8Communicatie en marketing 10 Personeel 10 Samenwerking met mediapartners 11 Lokaal 11 Nationaal 11 Internationaal 12 Digitaal 12 Verdere persaandacht 12 Soundbytes pers 2008 13Programma 17 De Algemene ZXZW week 17 Algemeen weekend 17 Dans/Theater 18 Beeldende kunst 19 Filmprogramma 19 Sun Ra Arkestra 19 Losse onderdelen 19ZXZW producties 21 Psychogeografie 21 Knitta 22 Svart Kunstykke 22 Peter Beste 22 Erik Smith 22 Michiel Eikenaar & Manuel Tinnemans 23 Gijs Deddens 23 Sun Ra Arkestra 23 Bla in Residence / Norwegian Inavsion 25Mvo beleid 27Bezoekersprofiel 28

Bijlage 1: Bezoekersprofiel ZXZW 2008 29Bijlage 2: Exploitatierekening stichting ZXZW 2008 33

Page 4: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 4

Beste,

het zal wel bij investeren horen maar een aantal keren hing de toekomst van ZXZW aan een zijden draadje. Begin 2008 besloot gemeente Tilburg om geen subsidie voor ZXZW beschikbaar te stel-len, in maart 2008 dreigde de gemeen-teraadtevallenoverdecombinatievanZXZW en autoloze zondag en gedurende hetjaarwasernogsprakevangrotefi-nanciëlerisico’somdatZXZWafhankelijkis van publieksinkomsten en incidentele subsidies.

De Raad van Toezicht twij-felde erover om ZXZW in 2008 door te laten gaan. Het zoueentegrootfinancieelrisico met zich meebrengen. Op het moment van het schrijven van dit jaarverslag isdefinancieletoekomstvanZXZW nog steeds onzeker. Gelukkig hebben de bezoe-kerenartiesthiernietsvangemerkt. Van het publiek krijgt ZXZW een 8,1, 97,5% van de bezoekers zou het fes-

tivalaanvriendenaanbevelen.Tevens kregen we de publieks-prijs voor het beste Tilburgse festival.Daarmeeversloegenwede kermis.

Waar we het voor doen? Om punkband Bad Religion te citeren “Against the grain, that’s where we’ll stay.” Kleine dingen maken veel goed. Er waren momenten als een week lang een volle ParadoxtijdensSunRaArkestra,Tilburg ontdekken door buiten-

landse ogen via de Portland Tour of Tilburg, een uitverkocht heavy metal bowling, de eerste Amerikaanse ZXZW-bezoekers en van enthousias-me kwijlende Engelse journalisten. Maar het allerbelangrijkste: ondanks alle cultural governance, interne protocollen, geldzorgen en andere praatjes hebben we met zijn allen eengaaffestivalgemaakt.

Met de steun van Provincie Noord Brabant, gemeente Tilburg, Fresh-heads, Bram, maar vooral van die van Erik, Tineke, Tijs, Sonja, Bart Hard, Marjolein, Chris, Kees, Loes, DyonArlette,Marisa,Nick,Wouteren alle vrijwilligers.

met vriendelijke groet,

Vincent KoremanFrank KimenaiJoost Heijthuijsen

dedirectievanZXZW

“against the grain, that’s where we’ll stay.”

voorwoord

Ponytail

Page 5: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 5

2005 2006 2007 2008aantal dagen 2 2 8 8aantal acts 45 85 175 276aantal nationaliteiten acts 9 9 14 32aantal locaties 7 11 27 34aantal betalende bezoekers 1.300 2.600 2.700 4.996aantal bezoekers gratis voorstellingen 0 0 16.000 25.595aantal eigen producties 0 1 17 12internationale persaandacht (landen) 2 3 10 7aantal mediapartners 1 2 10 14aantal medewerkers 4 4 42 47aantal vrijwilligers 25 35 45 63aantal stagiaires 0 0 1 7aantal logeeradressen 0 18 30 61totaal budget 6.500 25.000 125.000 298.587

Herkomst bezoekersNL = 71,1 %BE = 8,58 %GBR=5,46%DE = 7,8 %FIN = 2,34 %USA = 0,78 %IRE=1,56%Other: 2,38%

Leeftijd0-19: 2,2%20-29: 70,2%30-39: 23,4%40-49: 2,1%49-60:2,0%60+:0,1%

Kwantitatieve gegevens

The Shape of Breakcore 2 Cum

Page 6: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 6

In2008zetteZXZWeenpaarbelangrijkestappen. Qua schaal, inhoudelijk en qua professionalisering. In 2007 werden beleidskadersuitgestippeld,vondeenprofessionalisering en personele uitbrei-ding plaats, kwam er een kantoor en werd een raad van toezicht geformeerd. Doelen voor 2008 waren om een profes-sioneleorganisatieoptezetten,meertewerken met externe programmeurs en om het bestaande team en de bestaan-deexpertisetebehouden.

Beleidskaders uitstippelenBegin 2007 werd een beleidsplan ontwikkeld. Belangrijkste punten waren dat ZXZW een kunstenbrede community wordt op het gebied van independent culture.Hieropwerdpositiefgereageerddoor Provincie Noord Brabant, waarvan ZXZW van 2009 tot 2012 structurele on-dersteuning ontvangt. Ook van Gemeen-te Tilburg ontvangt ZXZW structurele ondersteuning. Vanuit NFPK+, maar ook

vanuit de adviescommissie van Provincie Noord Brabant was er kritiekopdeartistiekevisievanZXZW. Die wordt in de toekomst verder aangescherpt.

ProfessionaliseringEr werd verder gegaan met structurering en een duidelijkere taakafbakening.Eenonderdeelhiervanwasdepositiesite-pro-ductiediewerdingevulddoorLoes Hermans. Daarnaast werd deafdelingmarketinguitgebreidnaar twee mensen en werd er meer gewerkt met stagiaires. Tevens vermeldenswaardig is het onderzoek van Marijn Roelofsen, studentNHTV,naaroptimalisa-tievandeinterneprocessenopdeproductieafdelingvanZXZW.Hier volgende een TBV (taak, bevoegdheid, verantwoordelijk-heid) schema uit. Hoewel de

Belangrijkste punt was dat ZXZW een kunsten-brede community werd op het gebied van independent culture.

De organisatie

Sun Ra Arkestra

Page 7: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 7

postorganisatiekostenbijnaverdubbel-deblevendesalarissennogaltijdonderwelkeCAOdanook.Ditblijft,medegeziendecontinuïteiteneventueleop-volgingskosten van de personeelsleden, een knelpunt.

Inhoudelijke investeringSonja Augart nam de programmering van het dans-en theaterprogramma op zich, The Shape of Breakcore 2 Cum werd mede georganiseerd door Bart Hard,WouterJaspers/VaticanAnalogorganiseerde Eurovision Noise Contest,

De Link cureerde Kraaklink, Bla/ StenOveToftwaseenweekclub in residence, Mara Picci-one/AmericanPosterInstitutecureerde de Zstock posterbeurs en Filmbank zorgde voor de invullingvanhetfilmprogramma.Hetfilmprogrammawerdinge-leiddoorPauldeMol,filmmakeren docent aan Fontys. De input vandezemensenenorganisatieszorgde voor een inhoudelijke verdieping op vele vlakken en een goede energie die aan pro-jecten werd gegeven.

HuisvestigingZXZWheefteenkantooropNSPlein16inTilburg.Ditiseenfijnewerkplek.Dichtbijdestad,voordelige huur en een om-gevingvolcreatieveindustrie.Nadeel is het klimaat. Er is geen directe luchtafvoer. In de zomer-maanden kan de temperatuur oplopen tot 40 graden. Tijdens de drukkere periode is het kan-toor ook te krap.

raad van ToezichtDestichtingopereertvolgenseen Raad van Toezicht model volgens Cultural Governance model. In de raad van toezicht zaten Pascal Bouma (directeur Hedon, Zwolle), Floor Boumans (beleidsmedewerker UvT), Jasper van de Dobbelsteen (program-meur De Groene Engel, Oss), Ries Doms (muzikant en oprich-ter ZXZW) en Han van Houts (managing director DocData). Han van Houts trok zich medio januari terug en helaas overleed Pascal Bouma januari 2008. Het overlijden van Pascal, die erg nauw bij ZXZW betrokken was, heeftonszwaargeraakt.In2009traden Mike van Gaasbeek en Gerard Walhof toe tot de RvT.

ConclusieZXZWheefteenflinkestapvoor-waarts gemaakt. Daarom zal de komendejarengeïnvesteerdmoe-ten worden in de interne stabiliteit. Enerzijds door het bestaande team vast te kunnen houden en verder te ontwikkelen. Anderzijds door uit te breiden.Defunctievanbureauma-nager wordt nu bij voorbeeld met node gemist. Daarnaast zal meer nadruk moeten komen te leggen op structurering van het interne proces.

ZXZW heeft een flinke stap

voorwaarts gemaakt. Daarom

zal de komende jaren geïnvesteerd

moeten worden in de interne

stabiliteit.

Page 8: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 8

2007 was een jaar van investeren, 2008 eenjaarvanuitbouwen.Defestival-vorm, die in 2007 was geschetst, werd verder ingevuld met een groot aantal artiestenenprojecten.OmdezeambitiewaartemakenwerktededirectiefulltimeaanZXZW.Eenfinancieelonzekerebeslissing, aangezien er begin 2008 nog geen cent was toegezegd om verder te werken. Na een onzekere periode kon dedirectie,dooreentoezeggingvande

Provincie Noord-Brabant en een match van dat bedrag door de Gemeente Tilburg, aan het werk met het verwezenlijken van haar plannen.

Debegrotingvan2008verdrie-dubbelde ten opzichte van 2007. Hiermee kon het traject van pro-fessionalisering verder worden opgezet en kon er inhoudelijk wordengeïnvesteerd.

Vergeleken met 2007 zijn de pu-blieksinkomsten in 2008 verdub-beld van €12.844 naar €27.212. Het aantal bezoekers verdub-belde eveneens.

De“bijdragenlocatiesenpartners” is meer dan vijf keer verdubbeld ten opzichte van 2007. Dit zijn daadwerkelijk gerealiseerde bijdragen. De bijdrage van autovrije zondag en de programmabijdragen van de locatiesvormenhiereengrootdeel van.

Freshheads is een belangrijke sponsor voor ZXZW. Zij ontwik-

keldendewebsiteendehuisstijl.Verder kon ZXZW rekenen op bijdragenvanRabobank,NS,Vedett,XS4ALLendiverseadvertentiein-komsten.

De bijdragen van subsidiënten ver-dubbelden in 2008 vergeleken met 2007, maar het aandeel van subsi-diesopdetotaalbegrotingdaaldevan56%naar51%.

Degroteafhankelijkheidvaninci-dentele subsidies toont de achil-leshielvanhetfestival.Degrilligheidvan beoordelingscommissies, het constante spanningsveld tussen in-houdenfinanciëlehaalbaarheid,en

de vaak lange en arbeidsintensieve processen die gepaard gaan met dezemaniervanfestivalfinancieringisverrevanoptimaalenbrengteengrote onzekerheid met zich mee. ZXZWheeftdanookdeambitiedekomende jaren te gaan werken aan een constanter inkomstenmodel. Ditbetekentminderafhankelijkheidvan incidentele subsidies en meer eigen inkomsten genereren. De toegenomen eigen inkomsten en de

ZXZWwerdin2008gefinancierddoorpublieksinkomsten(11%),sponsoringenadvertentiebijdragen(12%),bijdragenvanlocatiesenpartners(26%)ensubsidies(51%).

Financiën

Pelican

Page 9: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 9

structurele toezegging van de Provincie Noord-Brabant en de Gemeente Tilburg voor de periode 2009 – 2012 is een stap indegoederichting.

DeorganisatieenuitvoeringvanhetZXZWfestivalis,doorzijngrootteenvorm, een arbeids- en kennisintensief proces. Daarnaast wil ZXZW een kwali-tatiefhoogstaandproductaanbieden.Het is derhalve noodzaak met ervaren mensen te werken en deze voor langere tijdaanhetfestivaltebinden.Ookalvereistditeengrotefinanciëleinves-tering.ZXZWwasin2008indepositieom een groot aantal medewerkers zoals stagemanagers,technicienmarketing-medewerkers te betalen voor hun werk. Echter nog steeds niet op het niveau zoals dit gebruikelijk is. ZXZW is daarom nogsteedsgrotendeelsafhankelijkvangoodwill. Wil het deze goodwill behou-den, dan zal er in de toekomst een groei in de beloning van de medewerkers moeten plaats vinden.

Programmerings-enmarketingbudget-ten zijn in 2008 gestegen ten opzichte van 2007, maar nog niet op niveau.

Nog steeds moet er afgedon-genwordenopiedertientjeenmoet er op het scherpst van de snede onderhandeld worden met bands, boekers, kunstenaars etc..Ditbevordertnietaltijdderelatietussenfestivalenartiest.Afgelopenfestivaleditieheb-ben we door te lage gages ook enkele afzeggingen gehad van actsdiehuntourfinancieelnietrond kregen. Dit zouden we in de toekomst natuurlijk graag anders zien. Programmabudget-tenzijnenormafhankelijkvandetoezeggingen van subsidiënten. Het principe “geen geld is geen programma” zal in de komende jaren nog sterker worden gehan-teerd, om te voorkomen dat pro-grammabudgettenverdunnen.Voorheen ging dit namelijk ten koste van de kwaliteit van het programma waarvoor het geld ineersteinstantiebedoeldwas,omdat het budget verspreidt werdovermeerdereproducties.De komende jaren zal vooral in de kwaliteit van het programma

geïnvesteerdworden;hetpro-grammazaldaardoorkwantitatiefmogelijk wat slinken.

Marketingbudgettenzijnnogsteedsminimaal. Ook in 2008 moesten er keuzes gemaakt worden waar het geld uit te geven. De veel geprezen programmaboekjes zijn duur, de investering hierin ging ten koste van bijvoorbeeldadvertentiesenban-ners in gedrukte en digitale media. De komende jaren willen we graag verder investeren in het zichtbaar maken van ZXZW bij een zo groot mogelijkpubliek.Marketingbud-gettenmoetendanookverhoogdworden.

De komende jaren zal vooral in de kwaliteit van het programma geïnvesteerd worden; het programma zal daardoor kwantitatief mogelijk wat slinken.

Page 10: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 10

Decommunicatiewasditjaarnogmeerdan andere jaren gericht op het vormen van een community van gelijkgestem-den. De weg die in 2007 werd inge-slagen (nauwe samenwerkingen met mediapartners, sterke digitale basis en deinzetvanprogrammaalsmarketing)werd vervolgd en beter gladgestreken.

Alvanafmaartwerdhettoekomstigepubliek aangesproken en ook over de grenzen werd meer publiciteit gemaakt. Er werden drie posters gemaakt, waar-vandeeersterondhetRoadburnfestivalgehangenwordt.Defrequentiehiervanwas goed, maar de invulling (grote rij

namen) is niet voor herhaling vatbaar. Dit moet plaats maken voor een herkenbaar beeld. Het logovan2008blijftookin2009hetzelfde.

Er werd naast Last.fm, Myspace en Hyves ook meer gebruik ge-maakt van het blog door betere posts met meer diepgang en klantenbinding als prijsvragen. Hierdoorwaseensterkestijgingvan de gemiddelde bezoekers te ontwaren. Deze bezoekers blijven duidelijk ook hangen. In november 2007 kwamen er 888 bezoekers naar het blog, in november 2008 is dat 5889 bezoekers. Hierdoor is de ZXZW blog een van de top 50 enter-tainmentblogs van Nederland geworden.

Daarnaast werd de ZXZW-site wiki. Bezoekers kunnen infor-

matieoverdeartiestenveranderenenfoto’senfilmskunnentoevoe-gen. Dit verstevigt de band met de bezoeker.

Naast een groei in digitale midde-len, was er ook een verandering in fysieke promo. Er waren meer gen-reflyersenhetprogrammaboekjewerd in de laatste maand ingezet als ‘uitgebreideflyer.’Ookdekrantwasminder gericht op het programma, ging meer de diepte in en had een minder duidelijke band met het festival.

PersoneelZoals2007bestondhetmarketing-team dit jaar uit Tijs Heesterbeek en Erik Luyten, en draagt vooral verant-woording af aan Joost Heijthuijsen. NaarhetfestivaltoewerderDyonSchlebos bijgehaald voor de fysieke promo. Hij onderhield contacten methetstreetteam.

Communicatie en marketing

Watain

Page 11: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 11

Voor 2009 is het wenselijk als er nog een vrijwilliger of stagiair erbij komt die sites als MySpace, Hyves, LastFM en Facebook onderhoudt.

samenwerking met mediapartnersDe verandering ten opzichte van 2007 zitnietalleenineenabsolutestijgingvan het aantal mediapartners (van 10 naar 14), maar ook in een verdere nationaliseringeninternationalisering.Ook strekte het mediapartnerschap tot buiten de muziekgrenzen. Iets dat in de voorgaande jaren niet gelukt was.

lokaalDoor een te gefocuste blik op het internationaleveld,hebbenwegeenlokale partner gehad. Dit is iets dat voor volgend jaar wel gevonden moet wor-den, anders verliest ZXZW de grip op de lokale bevolking, die wel nodig is voor o.a. de Autovrije Zondag. Er is gepro-beerd The Independent bij het Brabants Dagblad te voegen, maar dit was te duur. Een mediapartnerschap was geen prioriteit vanuit het Brabants Dagblad. WelheefthetBrabantsdagbladweerveel aandacht geschonken aan ZXZW (11artikelentijdensZXZW).

NationaalEriseensterkestijgingenverzwaringtezienvannationalemediapartners.Dedoelstelling van een landelijk dagblad isnietgelukt,maar2008heeftweleenbasis gelegd om te praten met ver-schillende bladen (4x NRC Next, 3x De Volkskrant, Trouw). Wel is landelijke radio gehaald en landelijke TV lag in het bereik.

3VOOR12heeftlandelijkmeergedaandan vorig jaar. De regionale tak van 3VOOR12 was zoals elk jaar weer zeer actief,maarnuwerdenerookconcerten

geupload op de landelijke pagi-na. Daarnaast is er een interview met Frank Kimenai verschenen.

De groene amsterdammer ZXZWheeftvooreengeredu-ceerdeprijseenadvertentiegekochtenzouredactioneleaandacht krijgen. Alleen is die redactioneleaandachtnooitge-komen. Wel een samenwerking die ZXZW in 2009 moet voortzet-ten/uitbouwen

KinkFM 2 weken lang een com-mercial. Hen is aangeboden om live uit te zenden vanaf ZXZW, maar door te weinig geld niet op ingegaan via KinkFM. Volgend jaar zoeken naar goedkopere middelen.

liveXsTweeparticipatiepagina’svoordehelftvandeprijs.Verderveelredactioneleaandacht.

Mister Motley is de eerste echte mediapartner die geen banden heeftmetmuziek.Goedkopeadvertentieen200bladenomweg te geven. Daarna een aantal van de nieuwe uitgave om te verkopen.MMheeftdewensaluitgesproken om de samenwer-kingvoorttezetten.

Radio 6 kwam erbij als media-partner via Aad van Nieuwkerk en het feit dat Sun Ra Arkestra

werdaangetrokkenalsartistinresi-dence. Dit is een duidelijk voorbeeld vanprogrammadatalsmarketing-toolwordtingezet.Radio6heefteen optreden van Sun Ra Arkestra liveuitgezondenenveelredactio-nele aandacht gegeven.

vice was vooral betrokken bij promo rond e fototentoonstelling van Peter Beste.

KindaMuzik gaf aandacht via een redactionelemicrositeengoedko-pere banners.

De verandering ten op-zichte van 2007 zit niet alleen in een absolute stijging van het aantal mediapartners (van 10 naar 14), maar ook in een verdere nationalisering en internationalisering.

Page 12: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 12

Internationaalgonzo maakte weer een mooie route, boodeenadvertentiepaginaaanvoorgereduceerd tarief en gaf veel redac-tioneleaandacht,waarondereenblogtijdenshetfestival.

Terrorizergafadvertentieruimtevoormindergeldenzouredactioneleaan-dachtgevenvoorfestival.Doorperso-nele problemen is dit niet doorgegaan. Achterafweleengrootenpositiefverslag.

Wiregafredactioneleaandachtenad-vertentieruimte.Helaashaddenzegeenmensen om naar ZXZW te sturen. Ze zijn wel via verschillende kanten benaderd (Jon, Tijs, Joris)

DigitaalMyspacegafgratisbannerseneenfinancielebijdragevoorde druk van de T-shirts. Daar kwamen ze dan ook prominent op.DoordeopheffingvandeNederlandse tak, de ervaringen van voorafgaande jaren en een verschuiving van prioriteiten bij MySpace zal een mediapart-nerschap geen hoge prioriteit hebben.

Musicfrom.nl gaf ZXZW een festivalpaginaeneenbanner.

last.fmgaftargettedbanner-ruimte. Dit mediapartnerschap heeftnogveelrek.Hierkanvoor2009 meer uitgehaald worden.

verdere persaandachtEr was een duidelijke verschui-ving gaande van gespecialiseer-de muziekbladen, naar alge-mene kranten en magazines. Dit kwam grotendeels ook door de aantrekking van Sun Ra Arkestra. MaardaarnaastheefthetEuro-visieNoiseContesteenartikelin de Trouw gekregen en Z-stock in de Volkskrant. Verder is de aandacht van OOR en KX Radio ook nog noemenswaardig. Dit toont aan dat ZXZW de toegang vindt naar een breder (muziek)publiek.

Nationale Media aandacht onder andere:NRCNext(4artikelen)NRC HandelsbladTrouwVolkskrant(3artikelen)LiveXS(8artikelen)Oor(4artikelen)Financieel DagbladBrabantsDagblad(13artikelenvoorfestival,11artikelentijdensZXZW,3artikelennaZXZW)KindaMuzik(4artikelenvoorZXZW,3 na ZXZW)Nieuwe RevuVPRO’s3VOOR12(6artikelenvoorhetfestival,dossieroverfestival)Festivalinfo:(8artikelenvoorhetfestival,1verslagnahetfestival)Kink FMKX RadioRadio6FretDutch CowboysDJBroadcast(2artikelen)Vice(2artikelen)Stream MagazineJazzSpinner.comMijnNL(2artikelen)

Buitenlandse media aandacht:Pitchfork (USA)Studio Brussel (BE)Quietus (UK)Drowned in Sound (UK)Gonzo(Circus)(BE,5artikelen)Wire(UK,2artikelen)Terrorizer (UK)Plan B (UK)Popolsku (POL)Succoacido (ITA)Ox-Magazine (DUI)Kwadratuur (BE)

Marieke Franssen

Page 13: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 13

soundbytes pers 2008“Onder leiding van de 84-jarige altsaxo-fonist Marshall Allen zal het orkest vanaf maandag een week te gast zijn op het groots opgesette, extreem alternatieve Tilburgse festival ZXZW. Elke avond belicht het Arkestra in jazzclub Paradox een andere periode uit het oeuvre van Sun Ra. Daarnaast is er een tentoon-stelling met handgemaakt artwork en parafernalia en zijn er filmvertoningen en lezingen. Het is het meest uitgebreide eerbetoon dat hem ooit te beurt is ge-vallen en misschien wel de laatste kans om een glitter mee te pakken van de Ra-geest, voordat hij voorgoed verdampt in het universum.”de Volkskrant over Sun Ra,11-09-08, kunstbijlage, p. 10

“Wat een stoffig aftreksel van een roemrucht verleden had kunnen zijn, werd dinsdag een le-vendige viering van tijdloosheid. Voor een paar uur vielen alle aardse beslommeringen weg. Je was niet meer in Tilburg, Neder-land of op deze planeet, maar in een universum van muziek.”(...)“Er waren misverstandjes en slordigheden. Als die er niet waren geweest, dan was het concept goed geweest. Nu was het perfect.”(vijf van de vijf sterren)de Volkskrant over een optreden van het Sun Ra Arkestra, 18-09-08, p. 17

“And with damn near every last square inch of the city littered with preamps and patch cords, that can only mean one thing: a killer lineup.”Pitchfork, 09-09-08

“In een paar jaar tijd is dit Tilburgse festival uitgegroeid tot een van de leukste gebeurtenissen voor avontuurlijke muziekfans en scouts voor alternatief talent.” (...) “Tilburg wordt even dé ontmoetingsplaats voor iedereen die denkt er in 2010 helemaal bij denkt te horen.”Oor, oktober 2008, nr. 9

“ZXZW laat gelukkig zien dat het toch mogelijk is om in een tamelijk burgerlijke stad als Tilburg een mooi eigenwijs festival te organiseren.”Gonzo (circus), op het blog.

“De zintuigen werden geprikkeld aan alle kanten, nieuwe denkbeel-den werden geopenbaard. (...) ZXZW bood onderdak aan zowel salonfä-hige pareltjes als ludieke vermake-lijkheden.”Brabants Dagblad, 22-09-08, p. 8

“Koopzondag en activiteiten van festival ZXZW zijn geslaagd.”Brabants Dagblad over de autoloze zondag, 22-09-08, p. 11

“Shining though the depressing mo-rass of the now ubiquitous festival is a truly remarkable annual endeavor: Tilburg’s ZXZW, now in its fourth year. Put together with passion, wit, intelligence and a fervent integrity and commitment to independent culture (the festival’s subtitle), it re-defines and simultaneously clarifies the potential for events of this ilk.”(…)“This festival truly is the most remarkable experience and needs to be witnessed by anybody who genuinely loves leftfield music and still holds a torch for the idea that independent culture can exist wit-hout having to compromise itself or secrete itself away in an elitist hidey

“Wat een stoffig aftreksel van een roemrucht verle-den had kunnen zijn, werd dinsdag een levendige viering van tijdloosheid. Voor een paar uur vielen alle aardse beslommerin-gen weg.

Voordevolgendeeditieishetzaakombij verschillende Engelse media partner-schappen aan te gaan. Wanneer we in Wire, Plan B, Terrorizer en Resonance FM staan, zullen andere media eerder volgen.Engelsemediablijfttochtoon-aangevend.Ook ligt in Duitsland nog een hele markt open. Helaas is deze wel erg gesloten.

Page 14: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 14

“This festival truly is the most remarkable experience and needs to be witnessed by anybody who genuinely loves leftfield music and still holds a torch for the idea that independent culture can exist without having to compromise itself or secrete itself away in an elitist hidey hole. In a word, then, ZXZW is incredible.”Drowned in Sound.com

Page 15: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 15

hole. In a word, then, ZXZW is incredi-ble.”Drowned in Sound.com

“Leaving this festival felt a lot like being kicked out of musical heaven.”HarryparryinreactieoprecensieDrow-ned in Sound

“ZXZW boeit van verstilde folk tot sata-nische death.”Musicfrom.nl

“ZXZW zorgt voor spanning, raritei-ten, verwondering, kippenvel, gruwel, kortom emotie. Een letterlijk soms mind-blowing trip.”Spinner.com

“Een prachtig voorbeeld van hoe een generatie revolutionaire muzikanten die allemaal een halve eeuw geleden begonnen zijn uitstekend kan passen in een festival dat zich verder richt op breakcore, Noorse trashmetal, een door-gaans jeugdig en zeer Internet-minded publiek.”VPROoverSunRaArkestra,Radio6.nl

“Neurosis Orchestra and Lfo Demon are back from a mad, mad weekend in Holland. What can I say - it has been a really good time in Tilburg on the ZXZW festival. The concept behind the festi-val is pretty awesome: all alternative venues in town join forces to organize a massive event that lasts one week. (…)Synopsis: An amazing festival with the most friendly organisers you can ima-gine.”ZXZW-artiestenNeurosisOrchestraenLfoDemon op hun blog unkultur.olifani.de

“ZXZW in Tilburg is met afstand eenvan de leukste festivals van het jaar.”Lords of Metal.nl

“Een van de leukste festivals waar Tilburg ons op Trakteert is zondermeer ZXZW. Het is de ultieme culturele uit-spatting van het jaar, met een aanbod bestaande uit muziek, beeldende kunst, dans, film en theater. Sinds 2005 is het

festival gegroeid als kool en is het een publiekstrekker gewor-den tot ver over de grens, met artiesten uit 32 verschillende landen. En dat is precies waar het festival voor staat: verschil-lende culturen en kunsten laten samenvoegen.”De T, nr. 35, p. 4

“ZXZW garandeert een goedge-doseerde sprankelende mix van alles wat goed voor je is.”Tilburg.com

“In de korte tijd van haar bestaan heeft het festival ook internationaal de nodige faam verworven. Duitse, Franse en zelfs Amerikaanse muziekmedia hebben het festival inmiddels in de armen gesloten en ook de bezoekers hebben er soms een lange reis op zitten om te genie-ten van wat Tilburg te bieden heeft.”

“Al met al zorgt het een week lang voor een unieke sfeer in ons eigen Tilburg. Zeker in het weekeinde, wanneer er de hele dag door op-tredens plaatsvinden. Of zoals een toevallige passant opmerkte; “Je hebt ook echt van alles in Tilburg”, terwijl ze enigszins verrast rondkeek naar zo veel cultuur-geweld.”Tilburg.com

“Starving Weirdos in het Duvelhok is een van die bands die ZXZW zo boeiend maken. Een band waar we nog nooit van gehoord hebben , met muziek die ook niet in een paar woorden te omschrijven is, maar wel voor een volgepropt zaaltje. Die ‘met z’n allen nieuwe dingen ontdekken’ sfeer is best bijzonder. Met het programma-overzicht in de hand van de ene verrassing naar de andere.”Tilburg.com

De Volkskrant over Sun Ra Arkestra op ZXZW 2008

Page 16: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 16

“Tilburg is niet enkel een typische jonge-renstad, maar durft ook zijn nek al eens uitsteken voor nieuwe dingen. Getuige hiervan is het jaarlijks wederkerende initiatief ZXZW: een week boordevol optredens, shows en intieme genietin-gen van vaak erg obscure, internatio-nale acts waarbij muziekgenres als een hutsepot door elkaar gesmeten wor-den.” (...) “Dit erg vertakte evenement is het Nederlandse Mekka voor muzikale speurneuzen en fijnproevers.”Kwadratuur.be

“Verder heel veel acts waar jij en ik nog nooit van gehoord hebben. De filosofie is hetzelfde als achter deze column: zo veel mogelijk onderbelichte muziek onder de aandacht brengen op een laagdrempelige manier. De kaarten zijn daarom spotgoedkoop: €25,- voor drie dagen muziek en andere kunst!”geencommentaar.nl

“Verder kijken dan je neus lang is lijkt het devies in Brabant.”DJ Broadcast

“Voor velen is dit nu al hèt festi-val van het jaar.”Festivalinfo.nl

“After barely surviving a night of ‘Heavy Metal Bowling’, more out there than attack ships off the shoulder of Orion, it’s time to hit downtown Tilburg for an impossibly diverse bill. ZXZW fes-tival operates like a transparent Temporary Autonomous Zone, tucked within venues around the centre, like a web of wonder hiding behind the ordinary local weekend hassle.”Terrorizer

“ZXZW boeit van verstil-de folk tot satanische death.”

Ivo Dimchev

Page 17: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 17

De algemene ZXZW weekGedurende de week is er een samen-werking aangegaan met Club Bla uit Oslo,Noorwegen.Eencollectiefvanmuzikanten en kunstenaars die zelf ook shows organiseren en ook een eigen festivalrunnen,watzeergoedbekendstaat in Scandinavie. Samen met de programmeurvanBla,StenOveToft,waren er bands en dj’s geboekt die een goed beeld gaven van de uitzonderlijke scene die zich op die plek ontwikkeld. Eendwarsdoorsnedewatbetreftgenres,maar met een zelfde insteek qua werk-houding.Bandsdiezichalregelmatigopdeinternationalepodiavertonen,zoalsShining, Monolithic en dj Bjorn Torske werden afgewisseld met nieuwe names als Puma, Svarte Greiner en Arabrot.

Elke avond was de Batcave van 013 goed gevuld met om en nabij de 75 bezoekers per dag.

In muziekcafé Cul de Sac werd bewust gekozen voor een wat risicovolle programmering en eenlateaanvangstijd,watgoedwerkte. Elke avond kon daar na beëindiging van het Noorse weekprogramma nog wat gedronken worden onder de klanken van nieuwe bands als The Hong Kong Dong (B), Munch Munch (uk) en een 8 bit thema-avondmetartiestenuit4lan-den. Bezoekersaantallen waren hierbovenverwachting.

Jazzpodium Paradox bood een thuis aan het Sun Ra Arkestra, waarover hieronder meer, en was elke dag vol. Elke beschikbare zit- of staplaats werd ingenomen door fans van de jazz legendes en vanuit het buiten-land waren er mensen zelfs spe-ciaal voor dit programmaonderdeel ingevlogen! ZXZW mocht hiermee de eerste Amerikaanse bezoekers ontvangen.

algemeen weekendIn het slotweekend, zoals elk jaar het zwaartepunt van de programme-ring, werd geëxperimenteerd met nieuwelocatiesenmeteenbunde-ling van bands die bij elkaar pasten. Denieuwelocatieszorgdenechter

Met een dikke 270 artiesten en kunstenaars bracht 2008 het grootste pro-gramma ooit voor ZXZW. Er werd in de breedte uitgebreid door ons meer te richten op beeldende kunst en theater/dans, en er werden maar liefst 5 nieuwe locaties toegevoegd aan de al bestaande lijst van bijna 30. Een extra buitenprogramma wat zich vermomde als onderdeel van de op dezelfde dag georganiseerde autoloze zondag bracht nog eens een grote uitbreiding, niet alleen qua publiek, maar vooral qua relatie tot de stad. De week lange resi-dentie van jazz legendes Sun Ra Arkestra was niet alleen voor de algemene ZXZW publiciteit een voltreffer, maar liet Tilburg langzaam verliefd worden op de soms abstracte freejazz van het gezelschap...

Programma

VirginartyJosine Beugels / Burgemeesterskamer Opening

Page 18: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 18

voor versplintering van het programma en de bundeling van gelijkgestemde bands bleek niet te werken doordat de loop, die juist voor nieuwe bezoekers zorgde bij verschillende genres, nu werd beperkttotfansvanbepaaldestijlen.Erwas een licht verschil in publiekstrekkers op de zaterdag en zondag, waardoor zaterdag een beetje een dip werd in de hele week. Het programma van die za-terdag was weliswaar interessant, maar erwarenweinigrelatief‘grotere’bands,door een fout in onze planning met en-kele iets bekendere namen. Die waren per abuis ook geboekt op de zondag, waardoor die onevenredige zwaarte daar ontstond. Het buitenpodium hielp daar ook niet echt aan mee. Met vier relatiefgrotenamen,SunRaArkestra,Wire, Goldielocks en Cadence Weapon ineengratisaanbod(vanwegeautovrijezondag), merkte we dat de zondag bijna 10 keer beter bezocht werd dan de zaterdag.

Qua bands was het weekend program-maweerheelsterk;erwaseenbredereprogrammering dan voorgaande jaren met meer indie pop, singer/songwriters en freefolk, wat weer een hele andere bezoekersgroep naar Tilburg trok. Er was helaas ook echter iets teveel opvul-materiaal, te wijten aan het hoge aantal locatiesenhettelagebudget.Dezelfderedenen waren ook de verantwoordelij-ke factor in het hoge aantal afzeggingen dit jaar in het weekend programma. Bui-tenlandse bands konden hun tournees

niet rond krijgen en moesten op het laatste moment thuis blijven. Buiten dit alles was de sfeer uitstekend en viel er veel te genieten voor de bezoekers

Dans/TheaterVoor het eerst was er dit jaar een programma met moderne dans voorstellingen op ZXZW. Gedurendedefestivalweekwaser elke avond in theater de NWE

Vorst een speciale voorstelling te zien. Sonja Augart, choreografe en danseres van Duitse komaf, cureer-de dit onderdeel in overleg met het artistieketeam.Zijwisteenaantalbijzonder verrassende voorstellin-gen bij elkaar te brengen, die een goede toevoegingen waren aan wat er op het moment te zien is in de stad aan dans en bewegingskunst. Deze voorstellingen riepen dan ook meteen discussie op bij de bezoe-kersenzorgdevoorinspiratiebijdebezoekende studenten van de dans-academie van Tilburg. Er was sterke performancekunst met optredens van o.a. Eva Meyer Keller en Ivo Dimchev, die met zijn voorstelling “Lili Händel” ook de prijs voor beste theatervoorstelling van het jaar won in Frankrijk. Daarnaast waren er dansvoorstellingen van Sonja Si Ahmed en Vloeistof, die met hun “Popcornpretpark” een originele nieuwecross-overtussenfilmendans lieten zien. De dansvoorstel-lingen werden allen goed bezocht, binnen twee dagen was de voorstel-ling van die dag zelfs uitverkocht! Al met al een waardevolle verbreding van de ZXZW programmering.

OpinstellingsniveauheeftZXZWzowel inhoudelijk als publicitair contactgezochtmetStationZuid.Totophedenheeftergeenfollowup plaats gevonden.

voor het eerst was er dit jaar een programma met moderne dans voorstellingen op ZXZW.

Golden Serenades

Page 19: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 19

Beeldende kunstHet beeldende kunst programma van ZXZW 2008 werd opgesplitst in twee groterethema’s:Psychogeografie(dwaalkunst) en Svart Kunstykke (zwarte kunst).Bij‘ZXZWproducties’kuntumeerinformatievindenoverdezetweethema’s en hun uitwerkingen op het festival.

Psychogeografieishetonderzoekvanhet dagelijkse leven in de stad door mid-delvanartistieke,technologischeenso-ciale ingrepen. Het werk wordt gemaakt doorkunstenaars,geeksofactivistendie de omgeving onderzoeken. Thema’s zijnderelatietussenpubliekeenprivateruimte, de invloed van nieuwe digitale technologie als Google maps en Flickr oponskijken,enhetmodificerenvaneenstedelijkeomgevingineentijdperkvan schreeuwende billboards en angel-lozegraffiti.Detactiekisdeingreep.Hetresultaat is een mash up van bestaande ennieuwemediaalsfotografie,breien,de stadswandeling en het landschap.

Svart Kunstykke (Black Art / Zwarte Kunst) is een verzameling beeldend ma-teriaalafkomstiguiteenspecifiekesub-cultuur,BlackMetal.Hetocculteheeftaltijdeenaantrekkingskrachtgehadopkunstenaarsensindsdejaren’80heeft

deze variant op metal zich daar zelfsspecifiekopgericht.Deesthetiekvankunstwordttotaalgenegeerdenjuistimperfectiewordt geaccentueerd. Over- of onderbelichte foto’s en daarvan gedestilleerdekunstspeelteengroterol.Ookhoeftdefunctio-naliteit en leesbaarheid van gra-fischeelementenenlettersgeenrol te spelen. Het gaat vooral om hetoverdragenvaneenspecifiekgevoel van onbehagen.

FilmprogrammaHetfilmprogrammavanZXZWstond vooral in het teken van de Nederlandse avant-garde uiteindjaren‘60.Erwerdinsamenwerking met Filmbank en Filmmuseum een programma samengesteld rondom de vier

belangrijkstefilmmakersuitdieavant-garde groep: Barbara Meter, Frans Zwartjes, Henri Plaat en Paul de Mol. Laatstgenoemde is tegen-woordig als docent Film verbonden aan de Kunstacademie Tilburg en begeleideelkefilmavondmeteeninleiding en afsluitende discussie over het getoonde. Mede door zijn inzet werd dit programmaonder-deel druk bezocht en waren er zelfs twee avonden uitverkocht, wat voor materiaalvandezeabstractieenzwaarte ongekend is. Veel studen-tenvanFontys,maarookfilmfreaksuit heel Nederland bezochten dit programma, dat plaatsvond in de Filmfoyer van Theaters Tilburg.

sun ra arkestraThe Embassy of the Living Sun Rawasdemanifestatierondheterfgoed van de componist, beel-dend kunstenaar en denker Sun Ra. Gedurendehetfestivalwareneroptredens van het Sun Ra Arkestra, lezingen, masterclasses en exposi-ties.HeelTilburgstondeenweekin het teken van de excentrieke en kleurrijke jazz legende Sun Ra. Het was de eerste keer dat zijn werk in de volledige breedte op een groot-schalige manier wordt getoond. Meerinformatiehieroverbij‘ZXZWproducties’

losse onderdelenNatuurlijk waren er nog enkele dingen die niet onder bovenstaande thema’s vielen, maar toch genoemd dienen te worden, zoals bijvoor-beeldZ-Stock,eenposterconventiein samenwerking met het American PosterInstitutewaarbijaandachtisvoor posterontwerpers en drukkers met een DIY inslag en interesse in bands die in het ZXZW programma niet zouden misstaan. Deze poster-ontwerpers werken op het scherpst

Heel Tilburg stond een week in het teken van de excentrieke en kleurrijke jazz legende sun ra.

Page 20: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 20

van de snede in toegepaste kunst en hebben veel verwantschap met de bandswaarvoorzijpostersenflyersont-werpen. In het Duvelhok waren zij drie dagen te gast en toonden en verkochten detopstukkenuithunontwerpcollectie.Zij waren aangenaam verrast door de opzet van ZXZW en ook voor hen was het een plek om elkaar en het publiek te ontmoeten. Er werden behoorlijk wat posters verkocht en bands en kunste-naarswisseldennummerseninformatieuitvoortoekomstigesamenwerkingen.Mission accomplished!

Ook was er de terugkeer van het High- meets Lowbrow event Heavy Metal BowleninbowlingDeDolfijn.Vorigjaaral een groot succes, maar nu binnen een paar weken uitverkocht en voor het eerstookinternationaleploegenaanstart! Zo waren er onder andere Finse, Engelse en Amerikaanse deelnemers op de bowlingbanen te vinden. De in Til-burg legendarische DJ Patchman Marco draaideweerfijnemetalplaatjesenhetbier stroomde rijkelijk.

Een ander speciaal evenement was het Eurovision Noise Contest, waarbij noise-muzikantenuitzestienverschillendelanden werden beoordeeld in een Song-festivalachtigesetting.IndeNS16opdevroege zaterdagavond was het dan ook eenkomenengaanvangeïnteresseer-den en noisefans en er werd ook een echte winnaar gekozen door punten van

een vakjury. De absurditeit van dit gegeven werd versterkt door de aanwezigheid van een die hard noisepubliek dat commen-taar leverde op de jury, discussie aanging en zich soms bemoeide met de puntentelling.

Zoals gezegd was het een enorme line-up en vielen teveel concertenopdezelfdetijden.Quakwaliteitenkwantiteitsprong vooral de ZXZW slotzon-dag er uit, maar er moet voor

volgend jaar weer naar de balans in het programma en in de hoeveel-heid gezocht worden. Ongeveer 50 bandsminderenwatlocatieserafzoudetotalefestivalervaringgeenkwaad doen, en een beter gebalan-ceerd avond- en nachtprogramma op donderdag, vrijdag en zaterdag zou ook iets zijn waar winst behaald kan worden. De dansbare acts van hetfestivalwarenietsteversnip-perdenstondennietaltijdindelocatieswaarzijhetbestetothunrecht zouden kunnen komen.

Ook was er de terugkeer van

het Heavy Metal Bowlen

DJ Patchman Marco / Heavy Metal Bowling

Page 21: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 21

Voordeeditie2008realiseerdeZXZWweereenaantalproducties,hierondervindumeerinformatieperonderdeelen een beschouwing hoe een en ander werkteophetfestivalmetbetrekkingtot publiek en deelnemers.

PsychogeografiePsychogeografieishetonderzoekvanhet dagelijkse leven in de stad door mid-delvanartistieke,technologischeenso-ciale ingrepen. Het werk wordt gemaakt doorkunstenaars,geeksofactivistendie de omgeving onderzoeken. Thema’s zijnderelatietussenpubliekeenprivateruimte, de invloed van nieuwe digitale technologie als Google maps en Flickr oponskijken,enhetmodificerenvaneenstedelijkeomgevingineentijdperkvan schreeuwende billboards en angel-lozegraffiti.Detactiekisdeingreep.Hetresultaat is een mash up van bestaande ennieuwemediaalsfotografie,breien,de stadswandeling en het landschap.

VoorhetPsychogeografieprogrammawerd gewerkt met Khris Soden uit Port-

land, Jacqueline Steck uit New YorkenKnitta,eenbreicollectiefin Houston. Khris gaf elke dag vandefestivalweekrondleidin-gen in Tilburg, waarbij hij het uit-zicht beschreef van die overlap-pende plek in de stad Portland. Door met gesproken woord een nieuwe ervaring te scheppen, hield dit project het midden tus-sen conceptuele kunst en ingre-pen in de openbare ruimte. Het was voor ons erg moeilijk om mensen hier enthousiast voor te krijgen en zijn tours waren dan ooklangnietaltijdvol.Maarslechts een enkele tour ging wegens geen belangstelling niet door. De rondleiding door Tilburg inPortland,eenco-productie

methetTimeBasedArtsFestivalwas publicitair een succes. Zoals The Oregonian schreef: “Tilburg is so cool you can even get a degree in Rock ‘n’ Roll at one of the local art universities.”

Jacqueline Steck specialiseert zich in ‘Tiny Accidents’, waarbij miniatuur autootjes en poppetjes de meest gruwelijke ongelukken meemaken midden in Tilburg. Zij legt deze ongelukken vast op foto en op haar website, waar een vaste schare bezoekers kennis kon maken met de levensgevaarlijke straten van Til-burg. Enkele van haar ‘ongelukken’ werden met onderliggende plavuis en al gestolen, en bevinden zich ver-moedelijk nog steeds in de stad.

Psychogeografie is het onderzoek

van het dagelijkse leven in de stad

door middel van artistieke, techno-logische en sociale

ingrepen.

ZXZW producties

Josine Beugels / Burgemeesterskamer Opening

Page 22: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 22

KnittaKnittazijneenbreiendebroeren zus uit Houston die in wille-keurige steden ter wereld lanta-renpalen, hekjes, standbeelden, antennes van auto’s en andere urbane objecten voorzien van een kleurig jasje. Ook in Tilburg was de Korte Heuvel even een brei-oase met ingepakte bomen, lantarenpalen en een groot breiwerk op de hoek Korte Heuvel en Tivolistraat. Toevallige passanten keken even vreemd op, maar bleken ook bijzonder gecharmeerd van deze kleurige ingreep op de openbare ruimte.

svart KunstykkeSvart Kunstykke (Black Art / Zwarte Kunst) is een verzame-lingbeeldendmateriaalafkom-stiguiteenspecifiekesubcul-tuur;BlackMetal.Hetocculteheeftaltijdeenaantrekkings-kracht gehad op kunstenaars ensindsdejaren’80heeftdezevariant op metal zich daar zelfs

specifiekopgericht.Deesthetiekvankunst wordt totaal genegeerd en juist imperfectiewordtgeaccentueerd.Over-of onderbelichte foto’s en daarvan ge-destilleerdekunstspeelteengroterol.Ookhoeftdefunctionaliteitenleesbaar-heidvangrafischeelementenenlettersgeen rol te spelen. Het gaat vooral om hetoverdragenvaneenspecifiekgevoelvan onbehagen.

Peter BesteAmerikaanse fotograaf Peter Beste liet een belangrijk deel van zijn werk zien indeexpositie‘TrueNorwegianBlackMetal’. Bij de opening was de hele ex-positieruimtebevolktmethardrockersen andere langharige en lederen jacks dragendegeïnteresseerden.Indedagendaarna was het lang zo druk niet meer. De expo had wel een vrij gestage stroom bezoekers, maar het lukte ons niet me-talheads van buiten Brabant deze kant op te krijgen.

erik smithDeuitBerlijnafkomstigekun-stenaar Erik Smith bouwde een toverlantaarn van zeer groot formaat, waarmee hij een scene uitdefilm‘TheShining’re-creërde en die met een beveili-gingscamera en beamer weer in een andere ruimte projecteerde. Hetresultaatwasverbluffend.Een licht stroboscopisch aan-doende reeks bewegende beel-den waarbij de toeschouwer in een trance gebracht kon worden

door de omvang van het werk en de korrelige kwaliteit. Helaas zagen veel te weinig mensen dit werk. De loca-tie,RuimteX,waspreciesgeschiktvoor dit werk, maar het sneeuwde gedeeltelijk onder in ons immense aanbod.Misschienlagdezelocatieookteverbuitendelooprichtingvoor het weekendpubliek?

In museum voor geschreven com-municatieScryptionwarenzestekeningen en een video te zien van Erik Smith, onderdelen uit zijn

Het occulte heeft altijd een aantrek-kingskracht gehad op kunstenaars en sinds de jaren ’80 heeft deze variant op metal zich daar zelfs specifiek op gericht.MCHLKNR /

Svart Kunstykke

Page 23: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 23

eerdereexpositie“TheDeathofJamieLee Bryars”, die te zien was bij De Appel te Amsterdam. Vanwege de enigszins verplichte bezoeken van scholen aan dit museum zijn er nogal wat bezoekers geregistreerd, maar wel allemaal in een vrij jonge doelgroep.

Michiel eikenaar & Manuel TinnemansKunstenaars Michiel Eikenaar en Manuel Tinnemans werken vooral binnen het genre Black Metal. Zij maken hoezen, posters, shirtdesigns voor bands en laten hun academische achtergrond schietentenfaveurevananti-esthetiekzoals die gebruikelijk is in hun beeldtaal. Hoog contrast of juist heel laag contrast kopieën met onleesbare logo’s en on-duidelijke occulte verwijzingen. Samen werkten zij aan een muurschildering /tekening in De Verschijning, die echter maar moeizaam tot stand kwam. De we-reldvanplanning,tijdsdrukenafsprakenblijktnietaltijdovereentekomenmetde wereld van de Black Metal kunste-naars, die gewend zijn lang op details te werken en in kleine formaten werken. Michiel Eikenaar was uiteindelijk tevre-

den over zijn bijdrage en kreeg ookbijzondergoedereactiesvanbezoekers.

Ook leverden zij, samen met Gijs Deddens, de kunstwerken aan die tentoongesteld werden in Virginarty, een kleine, nieuwe galerie. Hier was behoorlijke publieks interesse voor, maar delocatieiseigenlijknetietste klein om afstand tot (groter) werk te kunnen nemen. Ook was de keuze om hier drie kunste-naars te laten zien misschien niet de juiste. Met iets minder werk en iets meer aandacht was de kwaliteit van het gebodene waarschijnlijk hoger geworden.

gijs DeddensDe Groningse kunstenaar Gijs Ded-dens werkte een week lang in ver-toningsruimte Argument aan enkele grote, ruimtevullende tekeningen. Eerst was het de bedoeling deze rechtstreeks op de muur te tekenen, maar de kunstenaar zelf koos ervoor om toch op papier te gaan werken, zodat hij ook zijn voortraject kon latenzien.Tijdenshetfestivalwasde belangstelling voor het werk niet erggroot,maarbijdefinissageeenweek later bleken toch nogal wat mensen het werk te hebben gezien, mede door de vaste bezoekers van Argument. Het bleek hier toch ook weer moeilijk de doelgroep te interesseren voor beeldende kunst. ookvindenkunstenaarsenlocatiesde werk en toonperiode eigenlijk te kort, iets wat we voor volgend jaar zeker gaan bekijken.

sun ra arkestraThe Embassy of the Living Sun Ra wasdemanifestatierondheterf-goed van de componist, beeldend

Erik Smith / Svart Kunstykke

Page 24: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 24

kunstenaar en denker Sun Ra. Geduren-dehetfestivalwareneroptredensvanhet Sun Ra Arkestra, lezingen, master-classesenexposities.HeelTilburgstondeen week in het teken van de excentrie-ke en kleurrijke jazz legende Sun Ra. Het was de eerste keer dat zijn werk in de volledige breedte op een grootschalige manier wordt getoond.

arkestra in residenceHetveertienkoppigeSunRaArkestravond een nieuw thuis in jazzpodium Paradox voor een week en speelde elke avond werk uit een andere periode vandegroep’sdikvijftigjarigebestaan.Natuurlijk waren er mensen die even een kijkje kwamen nemen gedurende deweek,maarminstensdehelftvanhet publiek was er ook gewoon elke dag om alle twee (!) de sets te horen. De in kleurrijke,zelfgemaakteoutfitsgestokenbandleden genoten zichtbaar van de aandacht en de kans om al het oude

werk, waar het Arkestra tegen-woordig niet meer aan toe komt, nog eens te spelen.

Freejazz FreakoutDit onderdeel was echt gericht op de muzikanten die al op het festivalspeeldenenlokalejazz-muzikanten. Zij kregen de kans om samen met de leden van het Sun Ra Arkestra een jamsessie tedoenopeenmooielocatie(studiozaal van Theaters Tilburg). Ineentijdsbestekvan3/4uurwerden de uitersten verkend vanblues,jazzenimprovisatie.De lokale jazzmuzikanten lieten het hierbij een beetje afweten, maar het resultaat was een mooi samenspel van muzikanten die de kans kregen met hun helden te spelen en te jammen.

WorkshopKennis delen is een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van een lokale ‘scene’ en dus was aan het Arkestra gevraagd een middag vrij te maken voor een workshop, toegankelijk voor studenten aan het Tilburgse

Conservatorium. In Paradox wer-dendefijnekneepjesvanfreejazzen instrumentbeheersing door het Arkestra (samen toch meer dan 500 jaar ervaring...) overgebracht aan degeïnteresseerden.Dezaalzatdan ook ramvol en het werd een erg leerzame middag met ook ruimte voorhumoristischeanekdotesenverhalen over Sun Ra zelf.

Clazz OrchestraOnder de leiding van Andreas van Zoelen brengt het Clazz Orchestra studenten van het Conservatorium samen die steeds werk van een an-dere componist ontleden, uitpluizen en herarrangeren. Dit keer was het werk van Sun Ra aan de beurt en het resultaat was erg goed. Arkestra leider Marshall Allen en de andere leden waren zeer onder de indruk van de nieuwe arrangementen die de studenten maakten van het materiaaldatzijsomsaldertigjaarspelen en de uitvoering van het materiaal werd druk bezocht.

The WisdomIn de Openbare Bibliotheek Tilburg werd een tentoonstelling ingericht

Het veertienkoppige Sun ra arkestra vond voor een week een nieuw thuis in jazzpodium Paradox en speelde elke avond werk uit een andere periode van de groep’s dik vijftig-jarige bestaan.

Page 25: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 25

doorcuratorJohnCorbett,hetbetrofmateriaal dat gered was uit het oude huis van Sun Ra na zijn dood en bijna op de vuilstort terecht kwam. tekeningen, geschriften,orginelehoezenenkatten-belletjes van de meester zelf waren te zien en boden een dieper inzicht in het denk en werkproces van Sun Ra. Aange-zien hij in de beginjaren bijna zelf alles deed, behalve het daadwerkelijke druk-ken van platen, was er een uitstekend overzichttezienvanallefacettendiehet muzikantschap met zich meebrengt. Deze tentoonstelling was natuurlijk een makkelijk instapmogelijkheid voor de leek om kennis te maken met Sun Ra, en werd uiteindelijk ook goed bezocht. Corbettopendedetentoonstellingmeteen korte lezing en Tilburgse muzikant Staplerfahrer maakte ter plekke een live remix van oud Sun Ra werk.

OpzaterdagwarenertweeSunRafilmste zien in de Filmfoyer. Op groot scherm eninuitstekendeconditieswerden‘Space is the Place’ en ‘A Joyful Noise’ getoond. de kleine zaal was goed gevuld en aansluitend was er ook nog een lezing van de Amerikaanse Afro Futurist-coiner en Antropoloog Mark Dery. Hij ging dieper in op de overeenkomsten tussen ontsnapping, ontheemding van AfroAmerikanenendesciencefictioninslag van Sun Ra’s werk. Een interes-sante bijeenkomst waar volop werd gediscussieerdtotsluitingstijddoorken-ners,fansentoevalligefestivalgangers.

Bla in residence / Norwegian InavsionBla is de grootste independent club voor hedendaagse livemuziek en gerelateerd geluid in Scandinavië. Het is een profes-sionele zaal voor ongeveer 300 man, die openstaat voor nieuwe opkomende acts uitNoorwegenzelfeninternationalebands die in de underground voor inte-resse zorgen. Bla is ook een broedplaats waar mensen van bijvoorbeeld Myspace Noorwegen werken, die belangrijke clubavondeninbepaaldegenresheeftvoor het land (Shari Vari’s new disco avond is bijvoorbeeld een leidende factor voor de wereldwijde cosmic disco beweging).Blaheefteeneigenboe-kingskantoor: Tinnitus Booking Agency,

en een eigen platenlabel in de vorm van BP Records.

Gedurende de ZXZW week is een samenwerking aangegaan met Bla. Samen met de program-meurvanBla,StenOveToft,waren er bands en dj’s geboekt die een goed beeld gaven van de uitzonderlijke scene die zich op die plek ontwikkelt. Sten had een longlist gemaakt, waaruit de programmeurs van ZXZW weer eenkorterelijstdestilleerden.Vervolgens speelde de beschik-baarheid en prijs van de bands natuurlijk een rol. Een dwars-doorsnedewatbetreftgenres,maar met een zelfde insteek qua werkhouding. Bands die zich al regelmatigopdeinternationalepodia vertonen, zoals Shining, Monolithic en dj Bjorn Torske werden afgewisseld met nieuwe names als Puma, Svarte Greiner en Arabrot. Elke avond was de Batcave van 013 goed gevuld met om en nabij de 75 bezoekers per dag.

Music Export Norway was ook partner in dit project en was zelf ook ter plekke om de optre-dens,hetfestivalenlocatiestebekijken en deel te nemen aan denetwerkmeetingmetandereinternationalepartijenopdezaterdag van het slotweekend. Diverse bands hielden meteen

nieuwe boekingen over aan dit project en er werden samenwer-kingsverbanden opgestart tussen NederlandseenNoorseartiesten.

Voor het eerst werd er dit jaar met projectleiders gewerkt bij ZXZW, waarbij we meteen merkten dat het niveauverschil tussen de projectleiders hoog was, maar ook hetverschilintijdsbesteding.Voorkomende jaren moet hier beter op gelet en op geselecteerd worden. Deidealesituatiezouzijndatermensen ingehuurd kunnen wor-den om deze rol op zich te nemen, mensendiedeervaringenexpertisehebben om zelfstandig eventuele problemen op te lossen. Het contact tussen projectleiders en kunste-naars/muzikanten was echter louter positieftenoemen.

Appie Kim

Page 26: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 26

Autoloze zondag

Page 27: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 27

In2008startteZXZWmeteenMVObeleid. Het was al langer een wens omdat dit dichtbij de kernwaarden van veelbezoekersenoptredendeartiestenstaat. Autoloze zondag stelde ons in staat om een aantal onderdelen in de praktijktebrengen.Ditleiddetotpu-blieksactiviteitenomheteco-bewustzijnte vergroten en tot een onderzoek naar de duurzaamheid van ZXZW zelf.

Tijdens autoloze zondag wer-den de binnenstad van Tilburg afgesloten voor autoverkeer. Bezoekers aan de binnenstad werden met bussen vervoerd. Voor eigen vervoer zijn aardgas-bussen ingezet. Daarnaast was er een stoepkrijtwedstrijd met tweehonderd deelnemers, een rolschaatsdisco en een buitenpo-dium. Het Milieucafe organiseer-de een paneldiscussie rondom duurzaamheid. Op het Aware Square, gecoördineerd door Duurzaam Tilburg presenteerden zich een aantal duurzame orga-nisaties,waaronderdeTanzaniaWerkgroep, Letskring De Linde Tilburg,Fietsforum,StichtingStadsbomen Tilburg en natuur-lijk Duurzaam Tilburg zelf. Het duurzaamheidsplein leverde veel reactiesvanvoorbijgangersop.

Welmerktenwedatparticipatiebinnen autoloze zondag een

groot onderhandelingsproces in-hield. Daardoor was er geen budget meeromhetfestivalCO2neutraalte maken.

Naast dit publieksonderdeel werd de mondiale voetafdruk van ZXZW onderzocht door Wouter Jaspers, student aan de lerarenopleiding maatschappijleer. De “Mondi-ale Voetafdruk” is een makkelijke methode om het milieugebruik van individuen, bedrijven en steden op tastbare wijze inzichtelijk te maken. De Mondiale Voetafdruk van ZXZW 2008is71,746haperjaar.ZXZWisalsorganisatieopdemeesteplek-ken niet vervuilender dan noodza-kelijk, het hele jaar is er geen vuiltje aandelucht,totdaterartiesteningevlogen moeten worden. Dan stijgthetaantalhectarenvandevoetafdruk tot ongekende hoogte. 50% van de voetstap wordt verzorgd doorintercontinentalevluchtenvoordeartiesten.

Dit leidde tot publieks-activiteiten om het eco-bewustzijn te vergroten en tot een onderzoek naar de duur-zaamheid van ZXZW zelf.

Mvo Beleid

Cadence Weapon

Page 28: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 28

Bezoekersprofiel

ZXZWprobeertklanttevredenheidopzoveel mogelijk manieren te onder-zoeken. Daarom deed het in 2008 een bezoekersonderzoek en een onderzoek naardedeelnemendeartiesten.

Gemeente Tilburg deed in 2008 een onderzoek naar de ZXZW bezoeker. Dit onderzoek is in de bijlage te vinden. Het stelde ons instaatomopeenobjectievemanier naar de bezoekers te kijken. Voornaamste conclusie is dat ZXZW hoogopgeleide bezoe-kerstrektindeleeftijdscategorievan 20 tot 30 jaar. Dit ontkracht het beeld van ZXZW als een jongerenfestivalenigszins.Debezoekers zijn voor driekwart mannelijk en bereid om voor cul-tuur te reizen. De inhoud staat daarbij centraal. 10% kwam uit Tilburg en een uitzonderlijk hoog percentage van 25% kwam uit het buitenland.

93,9% kwam speciaal voor ZXZW,meerdandehelftkwammeerdere dagen. Opvallend is de sterke sociale component van ZXZW. Het merendeel komt in groepen van 2 tot 5 personen. Alhoewel 30% van de bezoekers ineenhotelovernacht,blijft

bijna60%bijvrienden,kennissenoffamilie slapen.

TevensdedenOdetteSorberenFokke Verhagen, beiden student CMV,eenkwalitatiefonderzoeknaar het imago van ZXZW bij de optredendeartiesten.Hetfestivalwerd vooral “fun”, “friendly” en “well organized” genoemd. 95% van deoptredendeartiestenidentifi-ceerde zich met ZXZW en 95% vond datzevoldoendeinformatiekregenvandeZXZWorganisatie.90%vandeartiestenvonddeinformatiehelder en het contact met de orga-nisatiegoed.ArtiestendachtendathetdoelvanZXZWwas:“attractionofvisitingTilburg”(41%),“makeTilburg a cultural centre” en “in-ternationalisationofTilburg”.Dezerespons is bijzonder. Men onder-schrijftdedoelstellingenvanZXZW.IndeoptiekvandeartiestenwerktZXZWmeeaandecitymarketingvanTilburg. Dat blijkt ook uit het feit dat 28%vandeoptredendeartiestenZXZW vooraf niet kende.

Opvallend is de sterke

sociale com-ponent van ZXZW. Het merendeel

komt in groe-pen van 2 tot

5 personen. The Tilburg Tour of Portland

Page 29: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 29

Bijlage 1

Bezoekersprofiel ZXZW 2008 Freq. valid PercentZXZW 47 100,0

Bezoekers afkomstig uit Freq. Valid Percent‘s-Gravenhage 3 6,4Almere 3 6,4Amersfoort 1 2,1Amsterdam 1 2,1Bergen Op Zoom 1 2,1Breugel 1 2,1Broek in Waterland 1 2,1buitenland 12 25,5Bussum 1 2,1Colijnsplaat 1 2,1Den Bosch 1 2,1Den Haag 2 4,3Dongen 1 2,1Eindhoven 2 4,3Gemert 1 2,1Gilze 1 2,1Goirle 1 2,1Haarlem 1 2,1Hoogeloon 1 2,1Krimpen a/d Ijssel 1 2,1Leeuwarden 1 2,1Oisterwijk 1 2,1Rijen 2 4,3Rotterdam 2 4,3Utrecht 2 4,3Zaltbommel 2 4,3Total 47 100,0

Gegroepeerd tot REGIO Freq. Valid PercentTilburgeo 5 10,6Noord Brabant 10 21,3restnederland 20 42,6buitenland 12 25,5Total 47 100,0

geslacht Freq. Valid Percentman 36 76,6vrouw 11 23,4Total 47 100,0

Leeftijd Freq. Valid Percent19 jaar of jonger 1 2,120-29 jaar 33 70,230-39 jaar 11 23,440-49 jaar 1 2,160-69jaar 1 2,1Total 47 100,0

Met aantal volwassenen gekomen Freq. Valid Percent1 (alleen) 4 8,52 13 27,73-5 personen 25 53,2meerdan5pers. 5 10,6Total 47 100,0 eerste bezoek aan Tilburg Freq. Valid Percentja 8 17,0nee 39 83,0Total 47 100,0

Afgelopen 3 jaar hoe vaak Tilburg bezocht Freq. Valid Percent1 keer 5 14,32-4keer 10 28,65 keer of meer 20 57,1Total 35 100,0Missing 4 Total 39

speciaal voor ZXZW gekomen Freq. Valid Percentja 44 93,6nee 3 6,4Total 47 100,0

Page 30: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 30

reden komst naar Tilburg Freq. Valid PercentValid 1 33,3uit eten 1 33,3Voor mijn vriendin 1 33,3Total 3 100,0

vervoermiddel naar ZXZW gekomen Freq. Valid Percenttrein 21 44,7auto 18 38,3bus 2 4,3fiets 2 4,3te voet 1 2,1anders 3 6,4Total 47 100,0

Nachtnet gebruikt indien met de trein Freq. Valid Percentonbekend 4 19ja 7 33,3nee 10 47,6Total 21 100,0

aantal dagen evenement bezoek ZXZW Freq. Valid Percent1 dag 19 40,42dagen 17 36,23 dagen 7 14,94 dagen 1 2,16dagen 1 2,18 dagen 2 4,3Total 47 100,0

Overnachting evenement (indien meer dan 1 dag bezoek) Freq. Valid Percentnee 7 25,0ja 21 75,0Total 28 100,0

Waar overnachting Freq. Valid Percenthotel 5 29,4vrienden/kennissen/familie 10 58,8camping 1 5,9anders 1 5,9Total 17 100,0niet ingevuld 4 Total 21

vorige jaren ZXZW bezocht Freq. Valid Percentnee 30 63,8ja 17 36,2Total 47 100,0

aantal keren indien eerder bezocht Freq. Valid Percent1 7 43,82 4 25,03 5 31,3Total 16 100,0niet ingevuld 1 Total 17

Hoe wist men van het bestaan van ZXZW (meerdere antwoor-den mogelijk) Freq. Valid Percental eerder geweest 2 3,8via familie/vrienden/kennis 24 45,3via internet 19 35,8regionale radio 1 1,9regionale TV 1 1,9anders 4 7,5internationalemedia 2 3,8Total 53 100,0

anders namelijk Freq. Valid Percentartiesten 1 25,0Artiesten 1 25,0Daardoor zijn ze ingelicht 1 25,0Last.fm 1 25,0Total 4 100,0

Waarom bezoekt men ZXZW Freq. Valid PercentValid 2 4,3Bands en Muziek zien 1 2,1Benieuwd 1 2,1De bands, bier drinken 1 2,1Eurovisie Noise Contest 2 4,3Gezelligheid 2 4,3goede muziek + sfeer 1 2,1Hou van Muziek 1 2,1ikbeneenartiest 1 2,1Ik moet optreden 1 2,1Leuk 1 2,1Leuk, goed bands 1 2,1Leuke muziek 1 2,1Muziek en Drugs 1 2,1Muziek, Drinken 1 2,1Nieuwe muziek 1 2,1om muziek te maken 1 2,1Om nieuwe muziek te ondekken samen met vrienden 1 2,1om ons zelf te vinden 1 2,1Om op te treden 1 2,1Dansen en sfeer proeven 1 2,1optredenmeteigenband 3 6,4Seven that spells 1 2,1Spanning 1 2,1The Dykes 1 2,1veel muziek, een nieuwe ervaring en zeer origineel 1 2,1Vernieuwende Muziek 1 2,1Vet!! 1 2,1

Page 31: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 31

VoordeBands 3 6,4Voor de Gezelligheid 1 2,1Voor de Muziek 2 4,3Voor gezelligheid, onbekende bands 1 2,1Voor het programma, Zeer uitgebreid 1 2,1Vriendischauffeurvaneenband 1 2,1Vriend organiseerd 2 4,3Vriend speelt in een band 1 2,1Vrienden spelen in een band 2 4,3Total 47 100,0

Zou men het festival anderen aanbevelen Freq. Valid Percentja 39 97,5nee 1 2,5Total 40 100,0niet ingevuld 7 Total 47

Ja, want Freq. Valid PercentBandjeszijnleukenVernieuwend 1 2,6BestefestivalinNL 1 2,6bizarreactsenapartemuziek 1 2,6diversiteit 1 2,6Erzijnveelbandjes 1 2,6Gezellig 2 5,1Goedidee,lekkereten,vriendelijk 1 2,6Goedehasjenwietenfestival=oke 1 2,6goedemixlinu-up 1 2,6GoedeMuziek 1 2,6Hetiscool 1 2,6hetiseenleukfestival 1 2,6Hetissuperengoedgeorganiseerd 1 2,6Hetisverbluffenddevariatieindemuziekengoedgeorgani-seerd 1 2,6Interessant event 2 5,1Lekkertrippen/space 1 2,6Leuk 2 5,1LeukFestival 1 2,6Leuke Muziek 3 7,7LeukeSfeer 1 2,6Podiumvoorminderbekendebands 1 2,6muziekisuniek 1 2,6Muziekbands 1 2,6nergensinnederlandhebjezoiets 1 2,6Nieuweervaring,maakteenverschil 1 2,6Nieuwemuziek 1 2,6totnutoevermaakikmebest 1 2,6veelmuziek 1 2,6Veelvariatieenveeltedoen 1 2,6vernieuwend, aangetrokken tot muziek 3 7,7Verschillendesoortenmuziek 1 2,6zottesfeer 1 2,6Total 39 100,0

Nee, want Freq. Valid PercentWe weten nog niet hoe het is 1 100,0

rapportcijfers N Minimum RapportcijferZXZW 45 7 8,1SfeervanZXZW 45 6 8,0KwaliteitvanZXZW47 5 7,6 ander bezoek voor of na ZXZW (meerdere antwoorden mogelijk) Freq. nee 23 ja, winkelen 5 ja, uit eten 7 ja, terrasje 4 ja,ergenswatdrinken 6ja, bezoek familie/vrienden/familie 1 ja, bezoek aan museum of galerie 1 ja, stadswandeling maken 3 ja, anders 5 Total 55

Ander bezoek: Ja, anders Freq. Valid Percent24/7 feesten 1 20,0Coffeeshop 3 60,0De Kerk 1 20,0Total 5 100,0

Besteed met het hele gezelschap bij bezoek in de stad Freq. Valid Percent- 1 2,1? 1 2,1100,- 4 8,5100,- 150,- 2 4,3150,- 3 6,4150,- 200,- 1 2,120,- 2 4,3200,- 2 4,325,- 1 2,1250,- 2 4,330,- 2 4,3300,- 3 6,4300,- 400,- 1 2,1400,- 3 6,445,- 1 2,1450,- 1 2,15,- 1 2,150,- 6 12,850,- 100,- 1 2,1551,- 1 2,160,- 1 2,1650,- 1 2,180,- 1 2,1Te veel 1 2,1verdient geld 2 4,3verkeerd geinterpr. 1 2,1Weinig 1 2,1Total 47 100,0

Page 32: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 32

Evenement volgend jaar weer bezoeken? Freq. Valid Percentja 33 70,2nee 3 6,4weet niet 11 23,4Total 47 100,0

Verwacht u Tilburg binnen 1 a 2 jaar nogmaals in uw vrije tijd te bezoeken? Freq. Valid Percentja 38 82,6nee 3 6,5weet niet 5 10,9Total 46 100,0Missing System 1 Total 47

Ja, namelijk voor Freq. Valid PercentAndereFestivals 1 2,6Concerten 3 7,9Ditfestival 1 2,6events,shoppenetc. 1 2,6festival 1 2,6Kennissen 1 2,6Mooiedames 1 2,6Niets ingevult 7 18,4omtegaanstappen 1 2,6omvriendentebezoeken 1 2,6Optredens 5 13,2Roadburn,ZXZW 1 2,6TheDykes 1 2,6uitgaan+school 1 2,6VanwegemijnVriendin 1 2,6Voordefestivals 1 2,6voordestad 1 2,6Voorvanalles 1 2,6vrienden 1 2,6Vrienden 2 5,3vriendenbezoeken 1 2,6Vriendeneneenleukestad 1 2,6Vriendenvanmijwonenhier1 2,6Vrienden/familie 1 2,6ZXZW 1 2,6Total 38 100,0

Opmerkingen aan het eind van de vragenlijst Freq. Dekoor en aankleding 1 Door de hele stad verspreiden 1 Festivalmoetlangerbestaan 1Goede ervaring 1 Grasmaaiers 1 Hetiseenbeetjejeengenintimiderend 1Hetishierfantastisch 1Kassa moeilijk te vinden 1 Lettersschemamogengroter 1Leuke stad, goed stappen/kroegen 1 Positiefinitiatiefditfestival 1Programma boekjes 1 Service kosten staan niet op site 1 Service kosten te hoog --> 3, 45- 1 Service kosten zijn hoog 1 Service kosten zijn vervelend 1 Skaye Haggis 1 vragen niet stellen bij aankomst, dan weet je nog niks over het event 1 vragen zijn te algemeen en globaal 1 Ze zeuren over de regels 1 Grotere tekst 1 Informatieboekjezoufijnzijn 1Niet duidelijk te zien dat het een evenement is 1 websitegeeftietsandersaanquaservicekosten 1Total 24

Page 33: Jaarverslag ZXZW 2008

Jaarverslag ZXZW 2008 33

Bijlage 2

Exploitatierekeningstichting ZXZW 2008

Page 34: Jaarverslag ZXZW 2008

Stichting ZXZWPostbus 3275000 AH Tilburg

Exploitatierekening stichting ZXZW 2008

Page 35: Jaarverslag ZXZW 2008

INHOUDSOPGAVEPagina

1 Opdracht 12 Samenstellingsverklaring 13 Algemeen 14 Financiële positie 35 Balans per 31 december 2008 46 Exploitatierekening stichting ZXZW 2008 67 Toelichting op de balans per 31 december 2008 78 Toelichting op de exploitatierekening stichting ZXZW 2008 99 Gegevens omzet en omzetbelasting 11

Page 36: Jaarverslag ZXZW 2008

Stichting ZXZW Postbus 327 5000 AH Tilburg

Kenmerk Behandeld door Datum

<08.517.00> MB 26-02-2009

Geachte directie,

Hierbij brengen wij verslag uit over de exploitatierekening 2008 met betrekking tot stichting ZXZW 2008.

1 OPDRACHT

Ingevolge uw opdracht hebben wij de exploitatierekening van stichting ZXZW 2008, waarin begrepen de balans met tellingen van € 50.784 en de exploitatierekening sluitende met een resultaat van negatief€ 825, samengesteld,

2 SAMENSTELLINGSVERKLARING

Opdracht

Wij hebben de in dit rapport opgenomen exploitatierekening van festival ZXZW 2008 samengesteld. Deexploitatierekening is opgesteld op basis van de door de directie van de stichting verstrekte gegevens.De verantwoordelijkheid voor de juistheid en de volledigheid van die gegevens en voor de daaropgebaseerde exploitatierekening berust bij het bestuur van de stichting. Het is onze verantwoordelijkheideen samenstellingsverklaring inzake de exploitatierekening te verstrekken.

Werkzaamheden

Wij hebben onze samenstellingsopdracht uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands recht,waaronder Standaard 4410 "Opdrachten tot het samenstellen van financiële informatie". De in dit kaderuitgevoerde werkzaamheden bestonden in hoofdzaak uit het verzamelen, het verwerken, het rubricerenen het samenvatten van financiële gegevens. De aard en de omvang van deze werkzaamhedenbrengen met zich mee dat deze niet kunnen resulteren in die zekerheid omtrent de getrouwheid van deexploitatierekening welke aan een accountantsverklaring of aan een beoordelingsverklaring kan wordenontleend.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 1 -

_____________________________________________________________________________

Page 37: Jaarverslag ZXZW 2008

3 ALGEMEEN

3.1 Bedrijfsgegevens

De activiteiten van Stichting ZXZW bestaan uit het organiseren van een independent culture festival. Destichting is opgericht op 26 juli 2005 en staat ingeschreven bij Kamer van Koophandel voor Brabantonder nummer 18079496.

3.2 Bestuur

Per balansdatum wordt de directie gevoerd door:- Dhr. V.H.H. Koreman - Dhr. F.F.P. Kimenai- Dhr. J.F. Heijthuijsen

De Raad van Toezicht wordt per balansdatum gevormd door:- Mw. F. Boumans (voorzitter)- Dhr. J.H. van den Dobbelsteen (secretaris)- Dhr. R. Doms (penningmeester)- Dhr. M. van Gaasbeek - Dhr. G.J. Walhof

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 2 -

_____________________________________________________________________________

Page 38: Jaarverslag ZXZW 2008

4 FINANCIËLE POSITIE

Uit de balans is de volgende financieringsstructuur af te leiden:

31-12-2008

€ €

31-12-2007

€ €

Beschikbaar op lange termijn:

Ondernemingsvermogen -3.532 -2.707

Dit bedrag is als volgt aangewend:

Vorderingen 47.559 28.176Liquide middelen 3.225 422

50.784 28.598

Af: kortlopende schulden 54.316 31.305

Werkkapitaal -3.532 -2.707

Het werkkapitaal kan gedefinieerd worden als dat deel van de vlottende activa dat door langlopendvermogen is gefinancierd. Wanneer het werkkapitaal negatief is, dan wordt een deel van de vasteactiva gefinancierd met kortlopend vermogen. Zolang het werkkapitaal positief is kunt u voldoen aan uwkortlopende verplichtingen.Tot het verstrekken van nadere toelichtingen zijn wij gaarne bereid.

Hoogachtend,Buro Bilan, administratie, advies en financieel management

M.C. Buylinckx

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 3 -

_____________________________________________________________________________

Page 39: Jaarverslag ZXZW 2008

5 BALANS PER 31 DECEMBER 2008

31-12-2008

31-12-2007

ACTIVA

Vlottende activa

Vorderingen 47.559 28.176Liquide middelen 3.225 422

50.784 28.598

50.784 28.598

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 4 -

_____________________________________________________________________________

Page 40: Jaarverslag ZXZW 2008

31-12-2008

31-12-2007

PASSIVA

Stichtingsvermogen -3.532 -2.707

Kortlopende schulden 54.316 31.305

50.784 28.598

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 5 -

_____________________________________________________________________________

Page 41: Jaarverslag ZXZW 2008

6 EXPLOITATIEREKENING STICHTING ZXZW 2008

2008

2007

BATEN

Entreegelden en bijdragen 145.614 55.132Festivalkosten 258.881 127.717

-113.267 -72.585Subsidies 153.205 74.850

39.938 2.265

LASTEN

Huisvestingskosten 170 84Kantoorkosten 3.663 2.183Verkoopkosten 35.214 3.317Algemene kosten 659 159

39.706 5.743

Exploitatieresultaat 232 -3.478

Rentelasten en soortgelijke kosten -1.057 -377Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening - -

Resultaat -825 -3.855

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 6 -

_____________________________________________________________________________

Page 42: Jaarverslag ZXZW 2008

7 TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2008

VASTE ACTIVA

VLOTTENDE ACTIVA

31-12-2008

31-12-2007

Handelsdebiteuren

Debiteuren 2.133 -

Overige belastingen en premies sociale verzekeringen

Omzetbelasting 11.807 380

Overlopende activa

Rekening courant Nest 200 -Nog te ontvangen subsidies 31.347 27.658Vooruitbetaalde kosten 2.072 138

33.619 27.796

Liquide middelen

Rabobank 3.225 192Kas - 230

3.225 422

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 7 -

_____________________________________________________________________________

Page 43: Jaarverslag ZXZW 2008

PASSIVA

Eigen vermogen

2008

2007

Overige reserves

Stand per 1 januari -2.707 1.148

-2.707 1.148Resultaat -825 -3.855

Stand per 31 december -3.532 -2.707

Kortlopende schulden

31-12-2008

31-12-2007

Schulden aan kredietinstellingen

Triodos Bank 20.000 -

Schulden aan leveranciers en handelskredieten

Crediteuren 27.813 28.628

Overlopende passiva

Nog te betalen kosten 6.503 2.677

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 8 -

_____________________________________________________________________________

Page 44: Jaarverslag ZXZW 2008

8 TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING STICHTING ZXZW 2008

Baten

Entreegelden en bijdragenPublieksinkomsten 27.212 12.844Bijdragen locaties en partners 80.197 14.788Sponsor- en advertentiebijdragen 38.205 1.000Korting organisatiekosten - 26.500

145.614 55.132

2008

2007

Festivalkosten

Produktiekosten 18.248 4.306Locatiekosten 29.218 10.167Uitbesteed werk techniek 7.581 -Uitbesteed werk produktie 14.847 -Gage en commissie artiesten 64.883 49.885Reis- en verblijfskosten artiesten 34.612 9.616Promotiekosten 17.866 15.221Organisatiekosten 69.726 34.632Vrijwilligersvergoedingen 1.900 3.890

258.881 127.717

Subsidies

Subsidie gemeente Tilburg 60.000 40.750Subsidie provincie Noord-Brabant 20.000 -Subsidie VSB fonds 15.000 15.000Subsidie NFPK+ 30.000 -Subsidie Bram 10.000 10.000Subsidie Norma 5.000 7.500Overige subsidies 13.205 1.600

153.205 74.850

Overige bedrijfslasten

Huisvestingskosten

Inrichtingskosten 170 84

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 9 -

_____________________________________________________________________________

Page 45: Jaarverslag ZXZW 2008

2008

2007

Kantoorkosten

Kantoorkosten 907 617Administratiekosten 2.217 1.193Drukwerk 539 373

3.663 2.183

Verkoopkosten

Representatiekosten 710 486Huisstijl/Website 33.409 2.468Reis- en verblijfskosten 1.095 363

35.214 3.317

Algemene kosten

Notariskosten 414 -Donaties en giften 350 -Kosten/opbrengsten voorgaande jaren -899 -Overige algemene kosten 794 159

659 159

Financiële baten en lasten

Rentelasten en soortgelijke kosten

Rentelasten 252 -Bankkosten 805 377

1.057 377

Stichting ZXZW te Tilburg_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 10 -

_____________________________________________________________________________

Page 46: Jaarverslag ZXZW 2008

9 GEGEVENS OMZET EN OMZETBELASTINGDoor u verrichte binnenlandse leveringen/diensten

Vergoeding/omzet/marge excl.OB

€ €

Verschuldigde OB

€ €

Leveringen en diensten

Omzet belast met 19% 60.530 11.501Omzet belast met 6% 44.814 2.689

105.344 14.190

Aan u verrichte leveringen vanuit hetbuitenland

Leveringen uit landen buiten de EU (invoer) - -Verwervingen van goederen uit landenbinnen de EU - 770

770

Verschuldigde omzetbelasting 14.960

Voorbelasting 27.198

-12.238

Voorbelasting

Eerste kwartaal -161Tweede kwartaal -Derde kwartaal -425Vierde kwartaal -11.596

-12.182

Subtotaal -56

Totaal te betalen -56

Stichting ZXZW te Tilburg__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

bijlage bijrapport d.d.26-02-2009

_____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________- 11 -

_____________________________________________________________________________

Page 47: Jaarverslag ZXZW 2008

••••••••••••