1

Jaarverslag 2012

Vereniging Zeeuwse Milieufederatie

Ravelijn de Groene Jager 5

4461 DJ Goes

2

Vooraf

Verantwoording

Voor u ligt het jaarverslag van 2012. Een verslag van een bewogen jaar, waarin tot medio december een

extra bezuiniging van één ton als een zwaard van Damocles boven de vereniging hing. Uiteindelijk bleef de

ZMf van deze bezuiniging gevrijwaard. Ondanks alle negatieve energie die van deze dreiging uitging, heeft

het bureau zich maximaal ingezet om het werkplan met succes uit te voeren. Daarin is het bijzonder

succesvol geweest.

Goes, juni 2013

Tjeu van Mierlo,

directeur

3

Transitie via Milieu & Economie

A. Door Provincie gefinancierde projecten

Klimaat en energie

Van Groene Groei Deal naar een Zeeuwse biomassacentrale

Duurzame innovaties worden vaak belemmerd door wet- en regelgeving. Een Groene Groei Deal met

de overheid biedt dan uitkomst. Het afgelopen jaar is een drietal kansrijke projecten verkend, maar de

ZMf kon geen invloed uitoefenen op de realisatie daarvan. Daarom is in overleg met de Provincie

besloten tot een nieuwe activiteit, de ombouw van de kolencentrale naar een biomassacentrale.

Samen met onze achterban zijn relevante suggesties aangeleverd over verduurzaming van het

initiatief. Diverse overleggen hebben ervoor gezorgd dat EPZ nu maximaal inzet op de duurzaamheid

van de biomassacentrale.

Energieloket

De Provincie wil graag een Energieloket. De ZMf heeft met een visie hier input voor geleverd. De ZMf

heeft een Zeeuws Energie Servicepunt (ZES) ontwikkeld waarin een viertal functies centraal staan: een

digitale energie etalage om informatie te genereren en te ontsluiten, energiebesparing in bestaande

gebouwen, de energietransitie van het MKB, én het ondersteunen van lokale energie-initiatieven.

Hiervoor richt de ZMf het Servicepunt Energie Lokaal (SPEL) op. De samenwerking van SPEL en ZES zou

een onderdeel kunnen vormen van het samenwerkingsverband ‘Hier Opgewekt’.

Havenbeleid en vervoer over water

Duurzaamheidambitie havengebied Zeeuws-Vlaamse

Kanaalzone

De Kanaalzonewerkgroep van de ZMf is nauw betrokken bij de

totstandkoming van de duurzaamheidambitie van de Kanaalzone.

In drie bijeenkomsten is gesproken over de realisatie van deze

ambitie.

Er is een brief aan het Breed Bestuurlijk Overleg gezonden, waarin

is aangedrongen op het overeind houden van de ambitie. De

werkgroep heeft een eigen visie op natuur en landschap in de

Kanaalzone ontwikkeld met de focus op de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en het opheffen van de

barrières voor fauna door de Tractaatweg en het Kanaal van Gent naar Terneuzen. De visie is ook

besproken met Provincie Zeeland en de projectgroep.

4

Transitie van bedrijven (schone bedrijven)

Decentrale energieopwekking

Met zeven Zeeuwse bedrijven zijn gesprekken gevoerd om te verkennen of deze bedrijven alleen of

samen voldoende afvalstromen hebben om een onderzoek naar een business case te starten voor de

doorbraaktechniek ‘Van afval naar grondstof’.

Door middel van thermisch kraken kunnen gemixte afvalstromen worden verwerkt tot gasvormige en

vloeibare grondstoffen. Voor drie bedrijven zijn quick scans opgesteld en samen met deze bedrijven is

besloten tot het opstellen van een voorlopige business case scan: Dow Benelux, Eastman en Elopak.

Dow Benelux en Eastman hebben te kennen gegeven samen met ZMf en Altran te willen werken aan

een definitieve business case.

Bedrijfsmilieuplannen in een nieuwe, Zeeuwse jas

Als alternatief voor de bedrijfsmilieuplannen (BMP) die in 2010 ten einde liepen, is een duurzaam

Zeeuws bedrijvenplan ontwikkeld. Uitgedaagd door de ZMf heeft de Brabants-Zeeuwse

Werkgeversvereniging (BZW) zich op haar publieksavond in Terneuzen uitgesproken over het belang

van een BMP in een nieuw jasje. Input voor het plan is geleverd door de Provincie Zeeland,

Rijkswaterstaat, BZW en ZMf tijdens een aparte werksessie. Essentie van de nieuwe aanpak is:

bedrijventerreinbrede samenwerking gericht op duurzaamheidthema’s, gezamenlijke werkplannen én

werkplannen per bedrijf, en verankering in een koepelconvenant.

De Thijs Kramerlezing

Een bijzonder succesvolle derde Thijs Kramerlezing werd in februari gehouden met

als thema: ‘Zeeland, werkplaats en woning’. Denker des Vaderlands, Hans

Achterhuis, gaf een filosofische analyse over de economie van het genoeg en de

zorgen over de toekomst van onze planeet. 150 mensen waren aanwezig. Ook

Wantij stond in het teken van de Thijs Kramerlezing en is breed verspreid onder

aanwezigen en geïnteresseerden.

B. Representatie achterban binnen het thema Milieu en Economie

De ZMf heeft namens haar achterban input geleverd in de volgende provinciale overleggen:

Projectteam Vitaal Sloe en Kanaalzone

Provinciale Commissie Omgevingsbeleid

Periodiek Verkeer- en Vervoersoverleg

Werkgroep Goederenvervoer

Provinciale Klankbordgroep Uitvoeringsprogramma Energie- en Klimaatbeleid (UPEK)

Partnerkring MKB

Breed overleg Kanaalzone

Stuurgroep OP-Zuid

5

C. Achterban en het thema Transitie via Milieu en Economie

Oprichting bedrijvenwerkgroep

Met de vrijwilligers betrokken bij het thema bedrijven is een bedrijvenwerkgroep gestart. De ZMf

betrekt hen bij vergunningverlening, standpuntbepaling, visievorming en studie van

bedrijfsgerelateerde onderwerpen. De Bedrijvenwerkgroep kwam drie keer bij elkaar.

6

Ruimtelijke kwaliteit van de

Zuidwestelijke Delta

A. Door Provincie gefinancierde projecten

Natuur in de witte gebieden

Educatie bescherming kleine landschapselementen

In 2012 heeft de ZMf samen met een aantal vrijwilligers uit de provincie een systeem ontwikkeld

waarbij snel en laagdrempelig natuur- en landschapswaarden bepaald kunnen worden. Bij

gemeentelijke plannen maakt het systeem duidelijk of een bepaalde activiteit al dan niet getolereerd

mag worden en onder welke voorwaarden. Het systeem is voorgelegd aan diverse gemeenten. Drie

hebben de toets afgewezen; vier ontwikkelen nieuw beleid waarbij de toets wordt overwogen.

De Gemeente Schouwen-Duiveland gebruikte de toets bij de ontwikkeling van campings. De

Gemeente Noord-Beveland heeft de toets in aangepaste vorm in haar nieuwe bestemmingsplan

Buitengebied opgenomen. De ZLTO is positief over het voorstel.

In de Gemeente Veere (regio Oostkapelle) speelt een landbouw proefproject waar het systeem zich

leent voor toepassing.

Coalitie biodiversiteit

De ZMf heeft de Coalitie Biodiversiteit in 2012 ondersteund door deelname aan het Biodiversiteit

Symposium in Terneuzen, een workshop in Middelburg en twee bijeenkomsten in Goes. De ZMf heeft

daarbij een viertal concrete projectvoorstellen ingebracht: Tijdelijke Natuur, Groene Daken,

Geveltuinen en de Landschapsbewuste Verkeersvisie. Ook heeft de ZMf met teksten en illustraties

bijgedragen aan de realisatie van de provinciale website van de Coalitie Biodiversiteit.

Planologie

ZeeBrAnt safari

‘ZeeBrAnt, een duurzaam landschap op de grens van Zeeland, Brabant en

Antwerpen’. Zo luidt de titel van de visie die is opgesteld in samenwerking

met Benegora, Namiro, Staatsbosbeheer, Brabants Landschap, Brabantse

Milieufederatie, Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, Natuurmonumenten

en ZMf. De leefbaarheid in het ZeeBrAnt-gebied staat onder druk door

grote infrastructurele plannen. Centrale boodschap in de visie is dat deze

transportinfrastructuur het landschap onnodig aantast. Transport over water is een bruikbaar en

duurzaam alternatief.

Het resultaat is een gezamenlijke communicatiestrategie waarbij alle belangrijke contacten en

overleggen worden benut om de visie uit te dragen. Daarbij horen een fraai vormgegeven brochure

7

met kaart als toelichting op de ZeeBrAnt-visie. Er is ook een speciale Prezi-presentatie gemaakt.

B. Representatie achterban binnen het thema Ruimtelijke kwaliteit

De ZMf leverde namens haar achterban inbreng in de volgende provinciale overleggen:

Bestuurlijk Consortium Vitaal Platteland

Provinciale Commissie Groene Ruimte (PCGR)

Dagelijks en Algemeen bestuur van het Nationaal Park Oosterschelde (NPO)

Gebiedscommissie West-Zeeuws-Vlaanderen

Stuurgroep Veerse Meer

Bestuurlijk Overleg Westerschelde (BOWS)

Visserij Initiatief Zeeland

Klankbordgroepen voorontwerp Omgevingsplan

C. Achterban en het thema Ruimtelijke kwaliteit

Planologie en de achterban

De ZMf ondersteunt sinds jaar en dag de regionale achterban bij haar werk op het gebied van

ruimtelijke ordening in de eigen regio, en blijft dat doen. Het loopt uiteen van advies bij het opstellen

van visies en zienswijzen tot educatie over wet- en regelgeving.

In 2012 hielden we ons onder andere bezig met een advies aan de Gemeente Schouwen-Duiveland

over de invulling van het gebied Elzenhof. De voormalige camping werd gesaneerd, een nieuwe

camping moest worden ontwikkeld en de omgeving landschappelijk ingericht. De ZMf coördineerde de

bijdrage van de natuurorganisaties.

Samen met ’t Duumpje is gereageerd op de windvisie van de Gemeente Sluis.

Natuurvereniging Tholen heeft een visie en toetsingskader geschreven voor de wenselijkheid om

buitendijkse paden open te stellen voor recreatie. Dat is in nauw overleg met de ZMf gebeurd.

Op Walcheren werd een visie op de ruimtelijke functies op de stranden geformuleerd.

Coördinatie Overleg

De ZMf coördineert voor alle, grote aangesloten organisaties, inclusief

Staatsbosbeheer, Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) én IVN

Consulentschap Zeeland, afstemming, strategie, besluitvorming en

uitvoering ten behoeve van behoud en versterking van natuur en

landschap.

Het Coördinatieoverleg kwam acht keer samen en ontwikkelde de

volgende activiteiten: voorbereiden van de bestuurlijke overleggen met

Provincie, Waterschap en directeuren terreinbeherende organisaties

(TBO’s). De gezamenlijke reactie op het Omgevingsplan van de Provincie en politiek bestuurlijke

contacten hierover. Het project ‘Groene Tafels’ kreeg in het Coördinatieoverleg vorm.

De Marinierskazerne Vlissingen, het ganzenbeleid, de Kaderrichtlijn Water, de Alliantie Oosterschelde

en de Rijksstructuurvisie Windenergie op Land, zijn indringend besproken.

8

Samenwerking

A. Door Provincie gefinancierde projecten

Samenwerking met achterban en collega-organisaties in de Delta

De ZMf is de vertegenwoordiger van het ecologisch domein. De ZMf spreekt namens aangesloten

organisaties, leden en (tijdelijk) betrokkenen. Vooraf wordt de achterban geconsulteerd.

Voorbeelden van gezamenlijke afstemming:

Het Bokkegat

De afgelopen jaren hebben Staatsbosbeheer en de ZMf deel uitgemaakt van de Werkgroep

Natuurresort Bokkegat. Een door alle partijen onderschreven voorwaarde was dat ruimtelijke en

economische ontwikkelingen in aard en omvang moeten passen in het landschap van Noord-Beveland.

De Gemeente Noord-Beveland heeft deze afspraak geschonden door een camping toe te staan met

nauwelijks natuurontwikkeling. SBB en ZMf hebben in een brief aan het gemeentebestuur laten weten

het project niet langer te kunnen steunen. Ook de KNNV schaarde zich achter het standpunt van ZMf

en SBB. Dit heeft er toe geleid dat het plan niet in procedure is genomen; er wordt gezocht naar een

evenwichtiger rood-groene balans.

Windturbines Krammersluizen

Zeeuwind onderzoekt de mogelijkheden voor windturbines op de Krammersluizen. De ZMf

consulteerde de georganiseerde achterban, professionals en vrijwilligers om draagvlak te vinden.

Inmiddels wordt er een Milieu Effect Rapport (MER) opgesteld.

Inspiratum

De ZMf heeft diverse bijeenkomsten bijgewoond over een plan

voor een 30 meter hoog Inspiratiecentrum op de Brouwersdam.

De openheid van het landschap zal er zwaar door worden

aangetast. Natuurmonumenten, Natuur- en Milieufederatie Zuid-

Holland (NMZH), Duinbehoud, Natuur en Landschap Goeree-

Overflakkee (NLGO), Natuur- en Vogelwacht Schouwen-Duiveland,

Vogelbescherming Nederland en bewoners en ondernemers delen het bezwaar. De gemeente en de

initiatiefnemer (GZH) geven vooralsnog geen krimp.

Noorderstrand

Om de zeewering te versterken, hebben Bureau Zeeweringen en Waterschap Scheldestromen een

plan gemaakt voor binnenwaartse versterking. Gevolg is dat de bijzondere waterhuishouding en de

unieke vegetatie van de Zoute en Zoete Haard grotendeels verloren gaan. Staatsbosbeheer,

Duinbehoud en de Natuur- en Vogelwacht Schouwen-Duiveland maakten bezwaar. De Natuur- en

Vogelwacht heeft beroep aangetekend bij de Raad van State.

9

Ledenbijeenkomsten Vier maal zijn de regio’s met de daarin actieve achterban bezocht. In die bijeenkomsten werden

specifieke thema’s met de achterban besproken. In twee ledenvergaderingen zijn de veranderingen in

de werkorganisatie besproken. Speciale aandacht betrof de werkverdeling tussen de planologie-

achterban en ZMf-bureau.

Delta Overleg

De Zuidwestelijke delta vormt in vele opzichten een unieke, natuurlijke eenheid, waar bestuurlijke

grenzen doorheen lopen. Dit maakt goede afstemming en representatie van de natuurorganisaties van

de delta nodig.

Het Deltaoverleg, waar de ZMf de secretaris voor levert, is gerevitaliseerd en kwam in 2012 vijf keer

bijeen. Een gezamenlijke visie op de Delta is ontwikkeld, bekken- en economische visies zijn opgesteld.

Samenwerking IVN

De ZMf intensiveerde de samenwerking met IVN met drie

gezamenlijke werkoverleggen en twee geformuleerde

gezamenlijke projecten.

Samen met het Nationaal Park Oosterschelde (NPO) werd het

project Groene Tafels ontwikkeld. Centraal staat een

landschapsveiling waarbij bedrijven de mogelijkheid krijgen om

een Zeeuws project in het NPO te adopteren.

IVN, NPO en ZMf hebben een Oosterscheldeweek georganiseerd. Een groot evenement met

tweeduizend deelnemers en meer dan twintig activiteiten.

Ook vond een overleg tussen IVN en ZMf plaats op bestuurlijk niveau.

Samenwerking op het thema duurzaamheid met Scoop en Impuls Zeeland

Er is geïnvesteerd in samenwerking op het thema duurzaamheid in de vorm van een brainstorm over

gezamenlijke projecten en zes overleggen op directieniveau. Ook nemen de drie organisaties deel aan

‘Natuurlijk Zeeland´. Enkele projecten zijn samen uitgevoerd: Energie Etalage, Dag van de

Duurzaamheid en Dag van het Regionale Product.

Samenwerking met gemeenten

De ZMf werkte in 2012 samen met de gemeenten Tholen en Middelburg aan het ontwikkelen van een

duurzaamheidvisie. Deze samenwerking kreeg gestalte door het schriftelijk becommentariëren van

beleidsvoorstellen en door deelname aan workshops. Met wethouders van de vier grote Zeeuwse

steden is gesproken over samenwerking.

10

Transitie via Milieu & Economie

A. Extern gefinancierde projecten

Het Zon Effect

In 2012 hebben de organisaties Zeeuwind en ZMf onder de naam ‘Het

Zon Effect’ samengewerkt aan meer zonne-energie in Zeeland. Door

het ontzorgen van particulieren heeft Het Zon Effect het voor de

Zeeuwen zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt om zonnepanelen aan te

schaffen. Met Het Zon Effect hebben we mensen bewust gemaakt van

de voordelen van duurzame energie. Particulieren hebben behoefte

aan een centraal en vertrouwd aanspreekpunt, een voorselectie van

leveranciers, systemen, kennis en advies.

De website www.hetzoneffect.nl werd gelanceerd. Er zijn vijf

informatie-bijeenkomsten georganiseerd waar ruim twaalfhonderd geïnteresseerden op af zijn

gekomen. Door de gezamenlijke inkoopactie van Het Zon Effect zijn bij zo’n zeshonderd particulieren

zesduizend zonnepanelen geplaatst met een vermogen van ca. 1,4 MW.

Boer zoek buur in Zeeland

Naar aanleiding van geïnventariseerde Zonnedromen in het kader van het project Het Zon Effect heeft

de ZMf samen met het Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontakt (ZAJK) een project geformuleerd voor

boeren die willen investeren in zonne-energie. Het bijzondere is dat burgers (‘buren’ genoemd)

meefinancieren in ruil voor boerenproducten. In 2012 vond een informatiebijeenkomst plaats voor

jonge boeren en is er geworven onder ZLTO-leden en biologische boeren. Ook is er een

communicatieplan gemaakt voor de werving van ‘buren’.

Vijftien belangstellende boeren hebben advies ontvangen om te bepalen of zonnepanelen voor hen

interessant zijn. Voor acht boeren is dat het geval. Zij zullen in 2013 daadwerkelijk mee gaan doen met

’Boer zoekt buur’.

Energiebesparing bij bedrijven (looptijd oktober 2011 – april 2013)

Tijdens de tweejaarlijkse terugkomdagen voor het personeel van Zeeland Refinery heeft de ZMf een

presentatie verzorgd over klimaat en energie. In totaal hebben ruim 180 werknemers van Zeeland

Refinery, verdeeld over vijf dagen, deelgenomen aan de terugkomdagen in november. Die stonden in

het teken van energie-efficiency en energiebesparing. Dat was voor het bedrijf aanleiding om de ZMf

te vragen een programmaonderdeel te verzorgen waarbij de nadruk lag op de relatie tussen onze

toenemende energiebehoefte en de gevolgen daarvan voor het klimaat. Daarnaast is een toelichting

gegeven specifiek over de voordelen van zonnepanelen voor particulieren, waar veel belangstelling

voor was.

Energiebesparing

De ZMf wil met DELTA werk maken van energiebesparing. Ondanks de goede intenties van beide

partijen en de projectvoorstellen van de ZMf, is het nog niet tot samenwerking gekomen.

11

Hier Opgewekt

HIER Opgewekt is hét platform voor lokale duurzame

energie-initiatieven. De ZMf heeft in november 2012 het

Servicepunt Hier Opgewekt Zeeland opgericht om alle

initiatieven in de provincie op het gebied van lokale

duurzame energie te ondersteunen, te verbinden en te

positioneren op een positieve manier. Er hebben zich verschillende lokale initiatieven gemeld voor

ondersteuning vanuit de ZMf. Daarnaast biedt de ZMf ondersteuning aan het eerste grootschalige

‘Boer zoekt buur’ initiatief in Zeeland.

De CO2-ambitie

De CO2 ambitie is vertaald in het project ‘Van afval naar grondstof’. In plaats van CO2 te reduceren

door energiebesparing is gekozen voor CO2-reductie met duurzame opwekking (zie bij provinciale

afspraken).

Het Klimaatneutrale dorp

Het gaat hier om een Europees (Interreg NWE) project ACE (Academy of Champions for Energy). Het

doel van het project is om een impuls te geven aan een duurzame energiehuishouding door een

bottum-up aanpak waarbij lokale gemeenschappen de initiatiefnemers zijn om energie te besparen en

meer duurzame energie op te wekken. In Zeeland is Het Zeeuws Klimaatfonds de trekker van de

Zeeuwse pilot voor klimaatneutrale dorpen. De ZMf is gevraagd om hier een bijdrage aan te leveren in

de vorm van de organisatie van inspiratiebijeenkomst voor de deelnemende dorpen van Duurzaam

Diekendamme. Een markt waar een twintigtal organisaties de inwoners hun hulp aanboden over

uiteenlopende ideeën met betrekking tot duurzaamheid en leefbaarheid.

Korte Keten van Land naar Klant

Met het distributienetwerk voor biologische groenten en fruit uit de regio, werd eind september het

meerjarige project ‘Korte Keten van Land naar Klant’ gepresenteerd tijdens het Dag van het Regionale

Product. Zorgorganisatie Werkt voor Ouderen (Ter Reede) uit Vlissingen is de eerste organisatie die

het distributienetwerk in 2012-2013 structureel gaat inzetten. Zij werkt samen met lokale partners

zoals biologische boeren uit de regio, webwinkel De Grote Verleiding en de groentensnijderij Van

Ruiten & Floresse. Ter Reede kiest bewust voor biologische groenten uit de omgeving voor het menu

van zowel het restaurant als de centrale keuken, waar dagelijks achthonderd maaltijden worden

bereid. Dit is uniek voor Nederland.

Het is helaas nog niet gelukt om meer bewoners van zorginstellingen te laten genieten van voedsel

met de kleur en smaak van vroeger. Hierdoor blijft het aantal biologische maaltijden per

dag onder het streefgetal van vijfduizend steken. Als ZMf verzorgen we de coördinatie van het project.

Op de website www.biologischinzeeland.nl kunnen boeren, leveranciers en bewoners hun verhalen en

ervaringen kwijt.

Voeding uit de regio en renderend landschap

Het project is niet uitgevoerd door het ontbreken van projectgelden.

12

Nacht van de Nacht en Laat het Donker donker

De achtste Nacht van de Nacht was de drukst bezochte Nacht ooit. De

Zeeuwse nacht trekt steeds meer belangstellenden: dit jaar zo’n

drieduizend. Ook landelijk is een recordaantal deelnemers geteld. Er

waren op twaalf locaties activiteiten georganiseerd. Gemeenten en

bedrijven doofden waar mogelijk hun verlichting.

In Zeeland kwamen de meeste deelnemers naar het donkere centrum

van Middelburg; de Lange Jan was niet verlicht en op de Markt waren de

lichten ook uit. In het Zeeuws Museum was een zaklamprondleiding.

Door de heldere hemel konden bezoekers bij de Sterrenwacht extra genieten van maan en sterren.

Andere activiteiten waren onder meer in ’s Heer Arendskerke, Oostkapelle en Axel.

Het gaat om bewustwording van de waarde van duisternis voor mens en natuur bij het Zeeuwse

publiek. Ervaring leert dat herhaling werkt, als het om bewustwording gaat. Bovendien is er wederom

aandacht gevraagd voor de aanpak van het onderwerp lichthinder.

Smaakvol / Week van de Smaak

Voor de zesde keer vierde Nederland in het najaar de Week van de Smaak, met dit keer als thema ‘de

aardappel’. De ZMf verzorgde voor het vierde jaar de coördinatie. De ZMf coördineerde tientallen

activiteiten in Zeeland zoals een eetfestijn met regionale producten in de Zware Plaatwerkerij in

Vlissingen, een aardappelfeest in Oostburg, regionale maaltijden aan boord van klipper ‘De

Morgenster’ in Zierikzee en Thoolse tapas eten in Sint-Maartensdijk. Ook diverse zorginstellingen

besteedden extra aandacht aan de Week van de Smaak.

Samen met Innovatieve Zorg in Zeeland en Lekker Regionaal Product zorgde de ZMf in september de

eerste Dag van het Regionale Product in boerderij Land & Zeezicht in Kamperland. Een themadag vol

met presentaties, proeverijen en workshops over het streekeigen biologische product. Een smaakvol

hoogtepunt van de dag was de lunch die geheel samengesteld was door producenten/telers van

regionale producten en het smaakvolle optreden van tv-kok Pierre Wind.

In samenwerking met de Gemeente Oostburg heeft de ZMf ook de Held van de Smaak verkiezing

georganiseerd met als thema de aardappel. Een vakjury koos ook dit jaar een Zeeuwse Held van de

Smaak. Die titel ging naar chef-kok Hans Everse van Zorgcentrum Cleijenborch in Colijnsplaat. Hij

verraste met een stamppotje van zeekraal, witte bonen en – uiteraard – in de provincie geteelde

aardappels.

De Week van de Smaak maakt deel uit van een driejarig project Smaakklassen, dat de ZMf samen met

het IVN Consulentschap Zeeland dankzij een Europese subsidie kan uitvoeren.

13

Energie in de etalage

‘Energie in de etalage’ is een project van de Zeeuwse Bibliotheek samen met

de ZMf, de Provincie Zeeland, onderzoekinstituut Scoop en energieleverancier

DELTA. De website www.energiezeeland.nl is het digitale startpunt van het

project. Er zijn in 2012 vier energiethema’s uitgewerkt: energiebesparing,

duurzame energiebronnen, duurzame mobiliteit en Zeeuwse energie-

initiatieven. De website maakt deel uit van het landelijke portaal

www.digitale-etalages.nl.

De ZMf heeft het Zeeuwse ‘energieveld’ in beeld gebracht, bundelt voor

burgers de relevante Zeeuwse energie initiatieven en vult maandelijks de rubriek actueel. Tijdens de

jaarlijkse Dag van de Duurzaamheid op 10 oktober, is in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg de

Digitale Energie Etalage (www.energiezeeland.nl) officieel gelanceerd. Dit vond plaats tijdens het

Energiecafé.

Duurzaamheid en Zeeuwse gemeenten

De ZMf heeft in 2012 alle Zeeuwse gemeenten bezocht met een projectenboek en presentatie om de

kansen op samenwerking te verkennen. Met de gemeenten Middelburg, Vlissingen en Veere heeft dit

geleid tot concrete samenwerkingsafspraken. De gemeenten Borsele, Terneuzen, Goes en Schouwen-

Duiveland hebben de intentie uitgesproken om in 2013 gezamenlijke projecten te realiseren.

Duurzaamheidsscan (PPP-scan)

Verschillende Zeeuwse gemeenten werken aan een beleidsplan duurzaamheid. Bij de

beleidsvoorbereiding van specifieke besluiten stoeien bestuurders vaak met de vraag: hoe duurzaam is

de beslissing? De PPP-scan is bij alle Zeeuwse gemeenten onder de aandacht gebracht tijdens de

samenwerkingsbijeenkomsten en is ook opgenomen in het ZMf projectenboek. In 2012 leidde dat wel

tot belangstelling, maar nog niet tot een concrete introductie. In samenwerking met Telos (de

ontwerper van de PPP-scan) werkt de ZMf aan een nieuwe aanbieding waarbij de scan onderdeel

wordt van een breder programma.

Actualiteiten

Er is ingespeeld op een tiental actualiteiten zoals: een toekomstbestendige visie op DELTA, CO2-

neutrale straat in Heinkenszand, de herdenking van Fukushima, de taskforce reductie broeikasgassen,

het gezondheidonderzoek bij Thermphos, containerisatie binnen de Zeeuwse havens en de

sitevergunning van Yara.

14

Ruimtelijke kwaliteit van de

Zuidwestelijke Delta

A. Extern gefinancierde projecten

Visserij

Vlakte van de Raan

De Vlakte van de Raan is aangewezen als Natura 2000-gebied.

Visserij en natuur hebben daarbij een gedeeld probleem:

kennis van het gebied is minimaal hetgeen maatwerk in de

maatregelen, die nodig zouden kunnen zijn om Natura 2000-

doelen te halen, moeilijk maakt. Draagvlak voor

natuurbeheersmaatregelen in de Vlakte van de Raan onder

vissers is te laag voor succesvolle implementatie. Beide

problemen willen ZMf en Productschap Vis samen helpen oplossen.

Dit heeft geresulteerd in een rapport met een door zowel vissers als natuurorganisaties gedragen

voorstel om ruim twaalf procent van de Vlakte van de Raan te sluiten voor alle vormen van

bodemberoerende visserij. Daaraan is een monitoringsvoorstel gekoppeld, dat inzicht moet geven in

het nut van gesloten gebieden voor dit habitattype. Het adviesrapport is gepresenteerd bij en

aangeboden aan het ministerie van Economische Zaken. Het ministerie neemt dit advies mee bij het

opstellen van het Natura 2000-beheerplan, en bij de verantwoording voor de Natura 2000-opgave in

Brussel.

Blueport Oosterschelde

Blueport is een verbindend platform van vissers, (verwerkende) bedrijven, onderzoeksinstituten,

overheden en ZMf. Ook ondernemers hebben de taak om de Oosterschelde op de kaart te zetten als

economisch en ecologisch vitaal gebied, waar duurzaamheid en innovatie voorop staan. Naast het

opstarten van dit platform, werken we concreet aan de Blueport Oosterschelde met een drietal

pilotprojecten, gefinancierd vanuit het Visserijfonds.

Blueport wordt medio 2013 afgerond. De ZMf heeft bijgedragen aan inzicht in nutriëntenstromen en

draagkracht van de Oosterschelde. Daaruit volgt dat het niet wenselijk is om nutriëntenrijk

proceswater op de Oosterschelde te lozen. Verder wordt er vanuit Blueport onderzocht wat de kansen

zijn voor verplaatsing van mossel- en oesterkweek richting Noordzee en een zout Krammer-Volkerak.

Voor de Noordzee wordt onderzocht of introductie van natuurlijke mossel- en oesterbanken

gecombineerd kan worden met commerciële teelt, om zo de financiering voor lange termijn te

waarborgen.

15

Natuur in de witte gebieden

Natuur tijdelijk welkom

Nu de beleidslijn Tijdelijke Natuur het interessant maakt voor terreineigenaren om (tijdelijk)

braakliggende terreinen om te vormen tot natuurgebieden, heeft de ZMf deze mogelijkheid

nadrukkelijk onder de aandacht gebracht. Gemeenten werden geïnformeerd middels de

samenwerkingsbijeenkomsten en het projectenboek, terwijl ook bedrijven werden benaderd via het

overleg Vitaal Sloegebied en Kanaalzone. Hieruit volgde een brede belangstelling, die is uitgemond in

een eerste projectaanvraag van Yara uit Sluiskil. Dit project zal in 2013 tot uitvoering komen in zeer

nauwe samenwerking met Stichting Landschapsbeheer Zeeland en zal als voorbeeldproject dienen om

meer belangstellenden te overtuigen. Van gemeentelijke zijde is er inmiddels concrete belangstelling

getoond vanuit Schouwen-Duiveland.

Planologie

Krimp 2.0

Geen doorgang gevonden wegens onvoldoende budget.

Langs de Gouden Randen van de Delta

Zie project Oosterscheldeweek (samenwerking met IVN).

Groene Tafels

Zie onder ‘samenwerking IVN’.

Evaluatie recreatienatuur Cletemspolder

De Gebiedscommissie West-Zeeuws-Vlaanderen

hanteert het ‘rood voor groen’ principe. Dat houdt

in dat ROOD (bouwen) pas mag als de

initiatiefnemer ook investeert in GROEN (natuur en

landschap). Dat laatste gebeurt niet naar eigen

goeddunken, maar is gebonden aan strenge regels.

Een recreatieondernemer die zijn terrein uitbreidt,

betaalt extra geld. Daarvoor wordt openbaar

toegankelijke natuur ingericht: recreatienatuur.

De ZMf levert de voorzitter van de werkgroep Recreatienatuur, die ressorteert onder de

Gebiedscommissie West-Zeeuws-Vlaanderen. Deze werkgroep evalueert de bestaande

recreatienatuurprojecten en adviseert bij nieuwe.

De Cletemspolder is het eerste recreatienatuurgebied in Zeeuws-Vlaanderen en bestaat inmiddels tien

jaar. Het gebied maakt onderdeel uit van de Recreatienatuur Groese Polders en Waterdunen.

Uit de evaluatie bleek dat vooral de verwachtingen voor het gebied van de gebruikers en de

beheerders niet duidelijk waren. Er zijn daarom vervolgens randvoorwaarden opgesteld voor de

recreatienatuur Groese Polders.

16

Actualiteit

Er is ingespeeld op een tiental actuele natuur- en landschapsonderwerpen, zoals een Valentijns- en

handtekeningenactie voor bescherming van de natuur, landschapsveilige verkeerswegen,

campingplannen bij het Bokkegat, en tijdelijke natuur op de Mosselbanken.

17

Communicatie

Ambitie in communicatie. Dat heeft de ZMf. In 2012 heeft de ZMf geïnvesteerd in verschillende

communicatiemiddelen. Met als doel een slagvaardige werving en binding van geïnteresseerden en leden.

In 2012 hebben we een eerste stap gemaakt om onze achterban te vergroten en te verbreden. De zorg om

het milieu gaat dwars door alle generaties heen, maar die groepen moet je wel op verschillende manieren

mobiliseren. Daarom heeft de ZMf in 2012 flink geïnvesteerd in haar communicatiemiddelen om andere,

nieuwe groepen aan te spreken zonder onze traditionele aanhang van ons te vervreemden.

Nieuwsstroom versterken

In 2012 heeft de ZMf nog meer en breder gecommuniceerd over de dingen die zij doet.

De ZMf is in sterke mate afhankelijk van ‘free publicity’ berichten in externe media. We hebben in 2012

veelvuldig in de media gestaan met allerlei verschillende berichten. Een overzicht van deze berichten vindt

u op onze website. De berichten worden, indien geschikt, ook verstuurd via de social media Twitter en

Facebook.

Groene Peiler

De Groene Peiler is een enquête die af en toe wordt gebruikt om een groep van tweehonderd bij natuur en

milieu betrokken Zeeuwen te vragen naar hun mening. De Groene Peiler is eenmaal ingezet in 2012.

Social media

De ZMf heeft eind 2011 een plan van aanpak voor de strategische inzet van social

media opgesteld. Dit plan is in 2012 als leidraad gebruikt voor de uitvoering van

verschillende social media activiteiten. Zo heeft de ZMf inmiddels een Facebook-

pagina, Twitter-account en een Linkedin-groep.

Website

In 2012 is, ter voorbereiding van een nieuwe website, gewerkt aan het samenstellen van een

websitebehoefte onderzoek. Er is gekeken naar behoeften en wensen. Vervolgens is een aantal bureaus

gevraagd om een offerte uit te brengen. Dit proces hebben we zorgvuldig aangepakt. Omdat tegelijkertijd

ook het proces voor onze nieuwe database liep en sommige zaken hierin overlap vertoonden, zijn we met

enige vertraging geëindigd. De verwachting is dat de nieuwe website van de ZMf in het eerste kwartaal van

2013 online komt.

Op deze nieuwe website is het gemakkelijker om berichten via social media te delen. Daarnaast is er volop

ruimte voor beeldmateriaal, zoals filmpjes en foto’s. De website wordt ook regiogerichter doordat er

bijvoorbeeld een overzichtelijke kaart komt met alle lidorganisaties. Op www.zmf.nl moet elke doelgroep

het overgrote deel van de gewenste informatie kunnen vinden. Het is daarom op de nieuwe site snel

duidelijk waar de ZMf op dat moment mee bezig is en wat voor resultaten wij hebben behaald. Voor

bestuurders, bedrijven en burgers moeten dossiers worden gevuld met allerhande informatie en

standpunten.

18

Statistieken:

Bezoeken: 15.000

Unieke bezoekers: 10.000

Tijd op website: 2.06 minuten, 3 pagina’s per bezoeker gemiddeld

Ledenonderzoek

In 2012 is het aangekondigde ledenonderzoek uit het werkplan 2012

niet uitgevoerd doordat de database van de ZMf vertraging heeft

opgelopen. Wel is in 2012 een 4e-jaars stagiaire Communicatie van de

HZ aangetrokken om in 2013 een uitgebreid ledenonderzoek te starten.

De stagiaire gaat onderzoek doen naar motieven, wensen en behoeften

van individuele leden van de ZMf en van sympathisanten. De resultaten

van dit onderzoek worden gebruikt om onze communicatie naar leden

en andere geïnteresseerden te verbeteren.

Nieuw ledenregistratiesysteem

De ZMf is in december 2012, met vertraging, overgegaan naar een nieuwe database (o.a. een

ledenregistratiesysteem) voor leden, relaties en anderen. Eind 2012 was het basisontwerp klaar, echter

moesten nog verschillende importen plaatsvinden om de database echt werkbaar te maken. Begin 2013 is

deze database gereed.

Nieuwsbrief veranderen

Vanaf mei 2013 wordt de nieuwsbrief aangepast aan de nieuwe website. Dit betekent een nieuwe

vormgeving en een efficiëntere manier van samenstellen. Ook is de ZMf in 2012 begonnen met

nieuwsflitsen sturen. Dit zijn nieuwsberichten op een bepaald onderwerp waar mensen zich voor hebben

aangemeld. Zo verstuurde de ZMf een aantal nieuwsflitsen over kernenergie, Oosterschelde-activiteiten en

over Thermphos. In 2013 (als de database van de ZMf gebruiksklaar is) gaat de ZMf verder om meer

nieuwsflitsen te versturen over verschillende onderwerpen.

Op 31-12-12 had de ZMf 560 nieuwsbrieflezers.

Wantij

In 2012 heeft de ZMf drie edities van Wantij uitgebracht: Wantij nr. 1, Zeeland, werkplaats en woning

Wantij nr. 2, Heel Zeeland aan de zonnepanelen, Wantij nr. 3, ZMf en sociale media.

19

Financiën

Begroting 2014

Zie Meerjarenbegroting hieronder.

Meerjarenbegroting

20

Verkorte balans per 31 december 2012

ACTIVA € € € €

Materiële vaste activa

Kantoorinventaris 5.798 8.509

Vorderingen

Debiteuren 4.450 15.834

Overige vorderingen en overlopende activa 308.092 334.591

312.542 350.425

Liquide middelen 255.495 312.366

Totaal activa 573.835 671.300

PASSIVA

Eigen vermogen

Reserves

Continuïteitsreserve 232.361 233.904

Bestemmingsreserves 47.638 45.764

279.999 279.668

Voorziening

Overige voorzieningen 15.000 22.500

Kortlopende schulden (ten hoogste 1 jaar)

Crediteuren 30.607 36.852

Onderhanden projecten 131.994 251.435

Belastingen en premies sociale verzekeringen 49.253 33.891

Overige schulden en overlopende passiva 66.982 46.954

278.836 369.132

Totaal passiva 573.835 671.300

31 december 2012 31 december 2011

21

Verkorte staat van baten en lasten over 2012 2012 begroting 2012 2011

FONDSENWERVING € € €

Baten uit eigen fondsenwerving

Contributies 32.052 28.000 20.298

Giften 2.057 0 1.843

34.109 28.000 22.141

Subsidies overheden en anderen 761.712 742.918 564.451

Aandeel in acties van derden (DPM) 186.355 0 214.000

Overige baten 14.476 7.500 29.794

Totaal beschikbaar doelstelling 996.652 778.418 830.386

BESTEDINGEN

Transities via milieu & economie

Uitvoeringskosten projecten 601.762 0 555.069

Ruimtelijke kwaliteit van de Zuidwestelijke Delta

Uitvoeringskosten projecten 388.449 0 275.048

Totaal besteed aan doelstellingen 990.210 0 830.117

Werving baten 6.111 0 5.002

Beheer en administratiekosten *) 0 0 0

Totaal besteed aan doelstelling 996.321 778.418 835.119

Overschot (+) / tekort (-) 331 0 -4.733

996.652 778.418 830.386

Overschot / tekort is toegevoegd (+) / onttrokken (-) aan

- Continuïteitsreserve -1.543 -226

- Bestemmingsreserve "inhuren externe expertise" -17.500 -1.519

- Bestemmingsreserve "Promotiecampagne" 10.000 0

- Bestemmingsreserve "scholingsfonds" 5.000 0

- Bestemmingsreserve "Reserve automatisering" 10.000

- Bestemmingsreserve "Juridische expertise" -2.915 0

- Reserve activa bedrijfsvoering -2.711 -2.988

331 -4.733

*) De provinciale milieufederaties hanteren voor het inzichtelijk maken van de kosten een uniforme systematiek die

gebaseerd is op de aanbeveling Toepassing van Richtlijn 650 voor Kosten Beheer en Administratie van de

Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI). De kosten voor beheer en administratie worden inzichtelijk

gemaakt in de bijlage Toelichting Lastenverdeling, maar worden in de staat van baten en lasten volledig toege-

rekend aan de doelstellingen.

In 2012 is 97,7% van alle toekenningen in Stichting De Natuur en Milieufederaties

afkomstig van de Nationale Postcode Loterij.

22

Toelichting lastenverdeling per doelstelling

Fondsen Milieu & Ruimtelijke Beheer en Totaal Begroot Totaal

werving Economie kwaliteit administratie 2012 2012 2011

Personeelskosten 2.662 200.474 168.704 247.687 619.527 606.827 588.331

Huisvestingskosten 163 12.278 10.332 15.169 37.942 30.603 34.687

Kosten publiciteit 98 7.414 6.239 9.161 22.913 22.500 24.972

Kantoorkosten 60 4.510 3.796 27.336 35.702 29.000 29.473

Algemene kosten 20 1.482 1.247 40.846 43.596 38.750 38.301

Kosten groene en grijze ruimte/indirect 0 1.897 1.597 0 3.494 0 22.220Directe materiaalkosten 0 182.358 50.788 0 233.146 50.738 97.136

Subtotaal 3.003 410.415 242.703 340.199 996.320 778.418 835.120

Verdeling beheer en administratie 2.416 183.426 154.357 -340.199 0

Totaal kosten 2012 5.419 593.841 397.060 0 996.320 778.418 835.120

%-kosten toerekening 2012 0,5% 59,6% 39,9%

Totaal uitvoeringskosten 2011 5.002 555.069 275.048 835.120

%-kosten toerekening 2011 0,6% 66,5% 32,9%

23

Vrij besteedbaar vermogen

Binnen het vrij besteedbaar vermogen heeft de ZMf een reservefonds (continuïteitsreserve) ingericht dat

dient als calamiteitenfonds voor bijvoorbeeld een sociaal plan in het geval van liquidatie. Het hiervoor te

reserveren bedrag is gebaseerd op de kantonrechterformule.

De bestemmingsreserves zijn onderdeel van het vrij besteedbaar vermogen waarvan de beperkte

bestedingsmogelijkheid door het bestuur is bepaald. Het bestuur heeft deze beperking zelf aangebracht en

kan ze dus ook zelf opheffen. Voor 2012 zijn de volgende bestemmingsreserves bepaald:

bestemmingsreserve ‘Inhuren juridische expertise’ € 2.915-

bestemmingsreserve ‘Promotiecampagne’ € 10.000

bestemmingsreserve ‘Scholingsfonds’ € 5.000

bestemmingsreserve ‘Reserve automatisering’ € 10.000

bestemmingsreserve ‘Inhuren externe expertise’ € 17.500-

fonds activa bedrijfsvoering € 2.711-

€ 331

Norm kosten beheer en administratie

De norm voor beheer en administratie is voor ZMf vastgesteld op 40%. Dit percentage is vastgesteld aan de

hand van de ervaringsgegevens van deze kosten uit het verleden. De kosten voor beheer en administratie

betreffen de medewerkers die indirecte activiteiten verrichten, zoals bestuur, secretariaat, telefonist en

administratie. Ook de indirecte uren van medewerkers die voor projecten werken worden hieronder

gerekend. Daarnaast worden de overheadkosten meegerekend, zoals de huisvestingslasten en de algemene

lasten. In 2012 wordt de norm behaald met 34,1% ZMf heeft voor de komende jaren het doel om de norm

voor beheer en administratie naar beneden bij te stellen door alle medewerkers meer directe uren te laten

maken op projecten.

Accountantsverklaring

De accountantsverklaring is te vinden op de volgende pagina’s. (volgt nog, ligt nog voor afhandeling bij de

accountant!)

24

25

26

Bestuur

1. Verantwoordingsverklaring ZMf

Algemeen

De leden van het Algemeen Bestuur van de ZMf hebben allen een verklaring ondertekend waarin zij

aangeven dat zij het principe van het CBF onderschrijven dat de functie van toezicht houden

gescheiden is (en dient te zijn) van de uitvoering van het beleid. Met deze verklaring hebben zij ook

onderschreven dat de ZMf steeds streeft naar de meest effectieve en doelmatige wijze waarop de

beschikbare middelen worden besteed. Tevens staat in deze verklaring, dat er gestreefd wordt naar

optimale informatieverschaffing aan en communicatie met belanghebbenden. En ten slotte hebben

alle bovengenoemde personen hun relevante nevenfuncties opgegeven en aangegeven dat zij

onderling geen familie- en/of vergelijkbare relaties onderhouden en ook geen bestuurs- of

toezichtfunctie vervullen of in dienst zijn bij een organisatie die statutair of financieel aan de ZMf

verbonden is.

Ten minste vier en ten hoogste zeven bestuursleden zijn afkomstig van aangesloten lidorganisaties en

ten minste vier en ten hoogste zes uit lidzijnde natuurlijke personen. Alleen natuurlijke personen

kunnen tot bestuurslid worden benoemd.

De benoeming van bestuursleden gebeurt door de ledenvergadering. Voor benoeming tot bestuurslid

is vereist dat de kandidaat, al dan niet lid van de vereniging, het doel van de vereniging onderschrijft

en als bestuurslid aan het bereiken van het doel wil bijdragen.

De voorzitter, secretaris en penningmeester alsmede de vice-voorzitter, worden door de

ledenvergadering in functie gekozen.

De benoeming van bestuursleden is telkens voor een periode van vijf jaar. De bestuursleden zijn één

maal direct hernoembaar.

Toezicht houden

In de statuten van de ZMf is geregeld dat de taak van toezicht houden door

het Algemeen Bestuur wordt vervuld. De uitvoering van het beleid is in

handen van de directie. Het Algemeen Bestuur vergadert ongeveer vijf

keer per jaar over alle relevante financiële- en beleidszaken. Het AB besluit

over alle meerjarenbeleidplannen en werkplannen. Het AB keurt ook de

begroting en de jaarrekening goed (die door de directie is voorbereid). Het

Algemeen Bestuur stelt de directeur aan en de voorzitter en secretaris

voeren jaarlijks een functioneringsgesprek met hem. Bij vacatures in het

Algemeen Bestuur wordt gezocht naar mensen uit verschillende

deelgebieden en organisaties van natuur en milieu met uiteenlopende

vaardigheden en competenties. Op de vergaderingen van het AB wordt ten minste één keer per jaar

het eigen functioneren besproken.

In het Dagelijks Bestuur worden personele zaken besproken. Die komen niet aan de orde in het

Algemeen Bestuur. Verder wordt het Dagelijks Bestuur door de directeur geconsulteerd over zaken die

27

betrekking hebben op de uitvoering en voortgang van het werkplan en worden strategische

onderwerpen die behandeld worden in het Algemeen Bestuur voorbesproken en daarmee voorbereid.

Jaarlijks wordt op de strategiedag het beleid voor de komende jaren op hoofdlijnen bepaald. Dit

resulteert in een meerjaren beleidsplan (voor een periode van vier jaar). Het meerjaren beleidsplan

wordt uitgewerkt in een werkplan voor het volgende jaar door de directeur en zijn staf.

Dit werkplan wordt besproken in het Dagelijks Bestuur, vervolgens in het Algemeen Bestuur en

tenslotte gepresenteerd aan de ledenvergadering.

Ideeën (bouwstenen) voor de beleidsplannen worden verzameld, o.a. in de regiovergaderingen met de

achterban en op speciaal belegde bijeenkomsten waar ‘ zware’ onderwerpen met diepgang worden

besproken.

Zo draait deze beleidscyclus, inclusief evaluatie, elk jaar rond.

Jaarlijks bespreekt het bestuur in alle openheid het onderling functioneren.

Besteding van middelen

Het Algemeen Bestuur wordt vier keer per jaar tussentijds op de hoogte gesteld van de financiële

voortgang (kwartaalrapportages). De begroting en jaarrekening worden jaarlijks vastgesteld door het

AB. De leden van het AB worden voorafgaand aan de vergaderingen door middel van

kwartaalberichten op de hoogte gebracht van de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van

het beleid, van knelpunten en bijstellingen. Deze kwartaalverslagen worden op de AB-vergaderingen

besproken. Met deze verslaglegging wordt door de directie verantwoording afgelegd aan het bestuur.

Omgaan met belanghebbenden

Steeds meer belanghebbenden (donateurs, belangstellenden, organisaties, leden) melden zich aan

voor de maandelijkse digitale nieuwsbrief van de ZMf. Hiermee stellen wij betrokken burgers op de

hoogte van het werk van de ZMf. De website van de ZMf wordt wekelijks bijgewerkt met actuele

informatie.

Het afgelopen jaar is in alle regio’s van onze provincie overleg geweest met

de achterban. Het afgelopen jaar heeft de ledenvergadering besloten deze

zogenoemde regiobijeenkomsten open te stellen voor iedereen (voorheen

alleen toegankelijk voor leden van de ZMf). We merken dat dit een goede

stap is geweest, het maakt de drempel lager om mensen te betrekken bij

ons werk.

Gedeputeerde Staten van Zeeland (een grote subsidiegever) ontvangen jaarlijks een werkplan, de

begroting en de jaarrekening. Tevens worden jaarlijks met de Provincie resultaatafspraken gemaakt.

Plannen en afspraken worden besproken op het bestuurlijk overleg met de verantwoordelijke

gedeputeerde. Met alle relevante gedeputeerden wordt periodiek gesproken. Subsidiegevers die

projecten financieren, worden afhankelijk van afspraken en subsidievoorwaarden door middel van

tussentijdse- en eindrapportages en financiële overzichten op de hoogte gehouden.

Leden en donateurs van de ZMf ontvangen drie maal per jaar het ledenmagazine Wantij. Donateurs en

leden ontvangen tevens de Successenkrant waarin elk jaar in januari wordt teruggeblikt op het

28

achterliggende jaar. We krijgen hierop veel positieve reacties. De Successenkrant wordt ook ingezet in

onze gesprekken met diverse andere belanghebbenden.

De ZMf vervult een coördinerende rol voor de samenwerkende natuur- en milieuorganisaties in de

provincie Zeeland en ontvangt hiervoor van de terreinbeherende organisaties een jaarlijkse bijdrage.

De coördinerende werkzaamheden van de ZMf worden besproken op het directieniveau en in

bilateraal overleg met de afzonderlijke organisaties.

De ZMf heeft sinds jaar en dag een vragen- en klachtenprocedure. Klachten

en vragen zijn belangrijke signalen voor de ZMf. Personen die contact

opnemen, zijn gemotiveerd om ons iets te laten weten en doen moeite door

te schrijven of te bellen. De ZMf kan met die informatie zaken verbeteren,

inhoudelijke discussie aanscherpen of weten wat er binnen de organisatie

eventueel is misgegaan.

De ZMf gaat zorgvuldig om met de klachten en vragen die haar bereiken. Klachten dienen altijd door

de medewerkers zelf afgehandeld te worden. Bij vragen kan zo nodig worden doorverwezen naar

andere organisaties als de kennis hiervoor niet binnen de ZMf aanwezig is.

In 2012 ontving de ZMf via brief, e-mail en telefoon 30 vragen die individueel zijn geregistreerd.

Veel andere vragen konden direct telefonisch beantwoord worden of doorverwezen naar andere

organisaties. De 30 individueel geregistreerde vragen zijn inhoudelijk (per e-mail) afgehandeld binnen

de daarvoor gestelde termijnen. De vragen liepen uiteen van vragen over Het Zon Effect (gezamenlijke

inkoop zonnepanelen), vragen over de woonomgeving (maaien bermen, stoken openhaard tot een

aantal vragen over de ombouw van de kolencentrale.

De vragen- en klachtenprocedure kan bij het secretariaat van de ZMf worden opgevraagd: info@zmf.nl

of telefoon 0113 230075.

2. Samenstelling bestuur, rooster van aftreden en nevenfuncties

Op 31 december 2012 bestond het Algemeen Bestuur van de ZMf uit de volgende personen.

Jan van Seters, voorzitter: 2e termijn vanaf november 2011; aftredend per november 2016

Bestuurslid Stichting Jeugd- en Jongerenwerk Terneuzen

Voorzitter Raad van Toezicht Bureau Jeugdzorg (vanaf 27 december 2011)

Gert van der Slikke, secretaris: 2

e termijn vanaf mei 2010; aftredend per mei 2015

Lid bestuur St. Grote- of Maria Magdalena Kerk, Goes

Voorzitter Werkgroep Kerk in Actie, Protestantse Gemeente, Goes

Lid Klachtencommissie Personeel Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Emergis

Piet van Eikeren, penningmeester: 3e termijn vanaf mei 2011; aftredend per mei 2016

Lid sectorraad senioren van de ABVAKABO, afd. Oosterschelde

Gert de Groot: in bestuur vanaf november 2008; 2e termijn per november 2013

Beheerder Vereniging Natuurmonumenten eenheid Deltakust

29

Loes de Jong: in bestuur vanaf november 2008; 2e termijn per november 2013

Senior adviseur Rijkswaterstaat Zee en Delta

Free-lance fotograaf

Jeroen Krapels: in bestuur vanaf november 2007; 2

e termijn per november 2012

Directeur Adviesbureau Larssen

Thom van Riet: 2e termijn vanaf november 2010; aftredend per november 2015

Lid Districtscommissie Natuurmonumenten Zeeland

Lid DB (secretaris) Klimaatfonds

Lid bestuur Stroom naar de Toekomst

Vennoot Maatschap Magrid

Lid Raad van Toezicht Stichting De Natuur- Milieufederaties

Marco Ouwerkerk: in bestuur vanaf november 2008; 2e termijn per november 2013

Eigenaar/Directeur Green Leisure (Group)

beheerder buurtauto Goes

Rinus Antonisse: in bestuur vanaf mei 2010; 2e termijn per mei 2015

voorzitter Stichting Behoud de Zak van Zuid-Beveland

redactielid tijdschrift Zeeuws Landschap

redactielid tijdschrift Wantij

lid programmaraad Omroep Zeeland namens stroming natuur en milieu

secretaris-penningmeester Cliëntenraad ADRZ

Walter de Milliano; in bestuur vanaf november 2011; 2e termijn per november 2016

bestuurslid Natuurbeschermingsvereniging ’t Duumpje West Zeeuws-Vlaanderen

Plaatsvervangend lid College toelating gewasbeschermingsmiddelen en biociden

3. Bezoldigings- en vergoedingenbeleid bestuursleden en directeur

Conform de statuten van de ZMf ontvangen leden van het bestuur als zodanig geen bezoldiging,

middellijk of onmiddellijk. Een redelijke vergoeding voor de door hen ten behoeve van de vereniging

gemaakte kosten wordt niet als bezoldiging aangemerkt. Deze vergoedingen zijn in de jaarrekening

zichtbaar gemaakt en toegelicht.

De directeur ontvangt salaris conform de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. Voor

2012 was dit € 74.639,00.

4. Overzicht nevenfuncties directeur

De directeur van de ZMf bekleedt geen nevenfuncties.

30

Toekomstparagraaf

De vereniging heeft als doelstelling om vanuit haar streven naar een mooi landschap, een rijke

natuur en een schoon milieu, bij te dragen aan een duurzame ontwikkeling en een economisch sterk, groen

Zeeland. De manier waarop we dat doen is veranderd. Het anticiperen op overheidsbezuinigingen, de

discussie in en over onze organisatie binnen politiek en samenleving, én de feitelijke bezuinigingen die de

Provincie ons heeft opgelegd zijn aanleiding geweest om samen met de achterban van de ZMf een nieuwe,

sterke ZMf te maken. Belangrijke uitkomst van dit proces is dat we de komende jaren het accent leggen op

samenwerking met de georganiseerde achterban, bedrijfsleven en betrokken burger. We richten ons werk

op twee grote thema’s: Transitie via milieu en economie én de Ruimtelijke kwaliteit van de Zuidwestelijke

delta. Voor de langere termijn hebben we belangrijke strategische visies ontwikkeld op duurzame havens,

energie en economie van de delta.

Om hiervoor maatschappelijk en bestuurlijk draagvlak te genereren,

investeert de ZMf de

komende jaren in een verdere samenwerking met bedrijven én met de

Zeeuwse groene organisaties, zoals IVN Consulentschap Zeeland en de

terreinbeherende organisaties. Tevens bouwen we voort op de samenwerking

met de belangrijkste Zeeuwse organisaties in het maatschappelijke

middenveld. Die samenwerking is een belangrijk voorwaarde om duurzame

ontwikkeling in onze provincie draagvlak te bieden en tot uitvoering te

brengen. De komende jaren zullen Scoop, Zeeuwse Bibliotheek, Impuls

Zeeland en ZMf op dit thema enkele gezamenlijke activiteiten en projecten

ontwikkelen en uitvoeren.

31

Bureau en medewerkers

Het bureau is gevestigd aan het Ravelijn de Groene Jager 5, 4461 DJ Goes.

Telefoonnummer: 0113 23 00 75

E-mail: info@zmf.nl, website: www.zmf.nl

Medewerkers per 31 december 2012:

Staf: (6,75 fte)

Tjeu van Mierlo Directeur tvmierlo@zmf.nl

Janneke Donkers Communicatie Coördinator jdonkers@zmf.nl

Lineke Keizer Managementassistent/communicatie lkeizer@zmf.nl

Melissa Ernst Beleidsmedewerker mernst@zmf.nl

Geertje van der Krogt Beleidsmedewerker gvdkrogt@zmf.nl

Aafke Brader Beleidsmedewerker abrader@zmf.nl

Ilse Pama Beleidsmedewerker ipama@zmf.nl

Leo Vorthoren Beleidsmedewerker lvorthoren@zmf.nl

Graciëlla van der Heyde Projecten en financiën gvheyde@zmf.nl

Secretariaat: (2 fte)

Elly Geelhoed Secretaresse egeelhoed@zmf.nl

Fateme Hashemi Administratief/financieel medewerker fhashemi@zmf.nl

Ellen Hendrikse Administratief/financieel medewerker ehendrikse@zmf.nl

Tilly Kats Administratief/secretarieel medewerker tkats@zmf.nl

Vrijwilligersbeleid

De ZMf werkt met een professioneel bureau en met deskundige medewerkers. Steeds vaker proberen we

om betrokken vrijwilligers te betrekken bij het professionele werk. Dat gebeurt door specifieke

deskundigheid van vrijwilligers in te zetten bij projecten of voor vergunningen en

bedrijfsprocessen, door een team van vrijwilligers in te zetten voor de realisatie

van ons blad Wantij en door een groep vrijwilligers te betrekken bij planologische

onderwerpen.

Inmiddels hebben we eens steeds vastere structuur waarin onze vrijwilligers

functioneren. Er is een werkgroep Bedrijven waarin een aantal vrijwilligers

regelmatig bijeenkomt om actuele ontwikkelingen rondom de grote bedrijven in

Zeeland te bespreken. De deskundigheid van onze vrijwilligers is van grote

toegevoegde waarde in het werk van de ZMf. Hetzelfde geldt voor de werkgroep Energie. Zij hebben een

bijdrage geleverd aan het tot stand komen van bijvoorbeeld de visie op de toekomst van DELTA, de

ombouw van de biomassacentrale en natuurlijk volgen zij de ontwikkelingen op het gebied van kernenergie

op de voet.

Met de uitkomsten van de ledenenquête die in het voorjaar van 2013 wordt uitgevoerd, hopen wij in kaart

te brengen welke deskundigheid er nog meer is onder onze leden en in ons netwerk. Die mensen hopen we

32

te kunnen betrekken bij ons werk.

Milieubewust en duurzaam

De ZMf voert waar mogelijk uit wat zij verkondigt. Zo letten wij erop we zuinig omgaan met energie (licht

uit, computers na werktijd uit e.d.), zetten we de verwarming niet onnodig hoog en is onze CV-installatie

waterzijdig ingeregeld. We maken gebruik van milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen, scheiden ons afval

en printen natuurlijk altijd dubbelzijdig op FSC-papier. Waar mogelijk maken we zakelijke reizen met

openbaar vervoer, net als ons woon-werkverkeer.

Het gebouw dat de ZMf huurt van de Gemeente Goes, valt onder Monumentenzorg en kan daardoor niet

zomaar worden aangepast aan de eisen van deze tijd. Isolatie van muren en ramen is een onderwerp

waarover in de huidige tijd van bezuinigingen niet is te spreken met de gemeente. We hebben regelmatig

overleg met de Gemeente Goes, maar krijgen daar geen gehoor in onze oproep het gebouw energiezuiniger

te maken.

Groene stroom nemen wij via de verhuurder af door middel van een

gezamenlijk inkoopcontract van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

Via IVN Consulentschap Zeeland zijn er inmiddels een paar zonnepanelen op

het dak geplaatst. We hebben dus nu ook een klein beetje zonne-energie en

zijn daar erg trots op. Ook hier is een flinke strijd gestreden ten aanzien van de

voorschriften van Monumentenzorg.

Goes is een Fair Trade-gemeente en de ZMf doet daar zoveel mogelijk aan mee.

Onze CO2-uitstoot compenseren wij via het Zeeuwse Klimaatfonds.

33

Tot slot

Nationale Postcode Loterij

De Natuur en Milieufederaties werken nauw samen met de Nationale Postcode Loterij. De federaties

worden sinds 1996 gesteund door de grootste goede doelen loterij van Nederland. In 2012 ontvingen de

Natuur en Milieufederaties een bedrag van 2,25 miljoen euro van de Nationale Postcode Loterij voor hun

werk voor natuur, milieu en landschap in de provincies. De cheque werd overhandigd tijdens het Goed Geld

Gala 2012 in Amsterdam. Op dit bijzondere gala werd de verdeling van de opbrengsten voor goede doelen

bekendgemaakt. In totaal verdeelde de Postcode Loterij 284 miljoen euro onder haar goede doelen. De ZMf

heeft in 2012 dankzij de deelnemers van de Nationale Postcode Loterij onder meer de projecten HIER

Opgewekt, Nieuwe Binding en Nacht van de Nacht kunnen realiseren.

(Foto: Roy Beusker)

Op de foto van links naar rechts: Nol Verdaasdonk (De Natuur en Milieufederaties), Sigrid van Aken (Managing Director Nationale

Postcode Loterij) en Rita Kwakkestein (De Natuur en Milieufederaties).

34

Het werk van de ZMf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcodeloterij en de Provincie

Zeeland.

Organisatie

De ZMf werkt aan een mooi en duurzaam Zeeland.

Dit doen wij als een vereniging met lidorganisaties

en individuele leden.

De lidorganisaties die bij ons zijn aangesloten, zijn

regionale en in de regio actieve landelijke natuur-

en milieuorganisaties. Onze leden zijn mensen die

graag een positieve bijdrage leveren aan natuur en

milieu in Zeeland. Zij leveren een financiële

bijdrage maar belangrijker nog is dat vele leden

ook een actieve bijdrage als vrijwilliger leveren.

Lid worden?!

Wilt u helpen om te werken aan een mooi en

duurzaam Zeeland? Dat kan! U bent al lid vanaf 20

euro per jaar. U ontvangt dan ook driemaal per jaar

ons blad Wantij.

Kijk op www.zmf.nl voor meer mogelijkheden.

Op de hoogte blijven?

Via onze website kunt u zich abonneren op de

digitale nieuwsbrief. Zo blijft u maandelijks op de

hoogte van de ontwikkelingen, nieuws en

projecten van de ZMf. Aanmelden kan op

www.zmf.nl