In 2020 vieren we 75 jaar vrijheid. In onze gemeente staan erg veel monumenten of zijn

er plekken die op één of andere manier herinneren aan de oorlog. Als illustratie hebben

we in dit jaarverslag een aantal van die monumenten opgenomen.

Vaste activiteiten in 2019 waren:

4 Lezingen.

1 Excursie.

4 Reggesproake.

1 Extra editie Reggesproake.

12 Digitale nieuwsbrieven.

Actieve werkgroepen (Archief, Dialect, Facebook, Luu Veur Oald Niejs Sprokkelen;

Smidse, Website, Plattelands- en Dorpsbeeld, werkgroep V1, publicatie van oude

foto's in de kranten).

Algemeen.

We hebben als bestuur een ontzettend druk jaar achter de rug. Niet alleen door onze 'normale'

activiteiten, maar vooral ook door de nieuwe archiefruimte bij de firma Oogink Trilbeton. De

ruimte moest schoongemaakt en ingericht worden, daarna begon de verhuizing van de kasten,

boeken, documenten e.d. Dit betrof een deel van de verzameling van de secretaris. Vervolgens

werd alles geordend en op zijn plaats gezet.

Daar kwamen nog de honderden tekeningen e.d. bij van de KSW/KSB. Die zijn

gefotografeerd en opgeslagen in kokers in de kasten bij Oogink.

Al met al hebben we er een mooie archiefruimte bij gekregen, waar we veel kwijt kunnen, we

kunnen er werken en vergaderen. We zijn nog lang niet klaar. De komende tijd moet nog veel

worden uitgezocht, geordend en gedigitaliseerd. Over de manier van ordenen en

catalogiseren is er druk overleg geweest met Mijn Stad Mijn Dorp (van het HCO). We volgen

hun methode van werken.

Het streven blijft echter om een grote eigen ruimte te hebben, waar we alles kwijt kunnen, wat

nu nog op verschillende locaties staat (ZINiN bibliotheek op de derde etage van het HvCeB,

het opgeslagen materiaal in De Smidse, het archief bij Oogink en het archief bij Roelofs).

Jaarverslag 2019.

Monument op het Ten Cate terrein

aan de V.d. Muelenweg, foto Wim

Scholten.

Monument aan de Ninaberlaan op de

grens tussen Hellendoorn en

Nijverdal

Projecten waar we bij betrokken zijn:

75 Jaar bevrijding en Mijn Stad Mijn Dorp (eveneens in het kader van 75 jaar vrijheid).

Beleidsplan.

Open monumentendag.

Overleg met de Stichting Oald Heldern.

Reuring in het Reggedal.

Zunase heide

Voor Reuring in het Reggedal hebben we voor de kleine expositie in de hal van het zwembad

een kleine expositie ingericht. Bertus Lucassen heeft daarvoor een aantal maquettes weer

helemaal opgeknapt.

Daarnaast waren we betrokken bij de organisatie.

Viering 75 Jaar Vrijheid vindt dit jaar plaats. Maar de voorbereidingen daarvoor zijn al in

2019 gestart en vaak wordt er op ons een beroep gedaan. Direct zijn we betrokken bij het

uitzetten van een drietal fietsroutes, samen met de Stichting Marke Haarle en P.B. in Nieuw

Heeten. Onze werkgroep Luu veur Oald Niejs Sprokkelen heeft een route rond Hellendoorn-

Hancate uitgezet en wij hebben een route Nijverdal zuid en noord uitgezet.

Monument voor Geerhard Bosch in Daarle Monument op de Joodse

Begraafplaats aan de Ommerweg,

onthuld 26-4-1995.

Bestuur. Per 31-12-2019 zag het bestuur er als volgt uit: Eddy Muis (voorzitter); Johan

Alferink (secretaris); Jan Jansen (aanstaande penningmeester); Herman Zwijnenberg (lid), Jan

Lohuis (lid) en Thom Kruiper (aanstaand lid). Johan Alferink stopt in maart als secretaris.

Frits Korver heeft nog tot eind december het penningmeesterschap op zich genomen. We

prijzen als gelukkig in de heer Jan Jansen een opvolger te hebben gevonden. Ook de heer

Thom Kruiper wil wel toetreden tot het bestuur.

Het ledenbestand bedroeg per 31 december 2018: 372 betalende leden.

We zijn een aantal leden kwijtgeraakt door ziekte, overlijden of verhuizing. Het is ook

jammer dat sommige mensen lid worden en bijna direct erna weer opzeggen.

Vrijwilligers. Alle verhuizingen, inrichten van archiefruimte, inrichten van de exposities, fotograferen,

opknappen van maquettes, rondbrengen Reggesproake, suppoosten in De Smidse enz.

gebeurd allemaal door vrijwilligers. Ze staan toch steeds weer klaar om te helpen. Sommigen

zijn zelfs niet eens lid van de vereniging, maar helpen wel.

Het geeft altijd een goed gevoel als we merken dat mensen wat willen doen.

Contacten en sponsoren. We hebben goede contacten met de stichtingen en verenigingen zowel binnen als buiten de

gemeente Hellendoorn. In het verleden is er wel eens een overleg geweest tussen de

verschillende verenigingen die op historisch gebied wat doen in de gemeente Hellendoorn.

Ook de gemeente heeft wel eens deelgenomen aan dat overleg. Later is dat min of meer

doodgebloed. In 2019 zijn wij en de Stichting Oald Heldern voorzichtig begonnen zo'n

overleg weer op te starten. het doel is dan zoeken naar een vorm van contact waarin we elkaar

versterken. In de toekomst willen we dat overleg weer uitbreiden naar een gemeentebreed

overleg.

Ons kwartaalblad wordt ook verstuurd naar zusterverenigingen en archieven.

De tijdschriften van zusterverenigingen bewaren we alleen, als er iets over de gemeente

Hellendoorn in staat. De overige tijdschriften liggen tijdens de jaarvergadering achterin de

zaal voor de liefhebbers.

Steen in de binnentuin van Huis

voor Cultuur en Bestuur.

Plaquette Lincoln & Welland regiment nabij

oorlogsmonument Ninaberlaan.

Sponsoren.

Sponsoren hebben we ook. Niet in geld maar in het beschikbaar stellen van ruimte en andere

faciliteiten:

De firma's Oogink en Roelofs op het industrieterrein.

De gemeente Hellendoorn voor het faciliteren van de tentoonstellingen in De Smidse d.m.v.

drukwerk.

Ter Stege voor het beschikbaar stellen van De Smidse.

ZINiN organisatie voor het beschikbaar stellen van de ruimte op de derde verdieping van de

bibliotheek en het beschikbaar stellen van de Hellendoornzaal voor de lezingen.

Activiteiten in 2019.

75 jaar vrijheid.

We waren/zijn volop bezig om materiaal en foto's te verzamelen voor de expositie in

september in De Smidse.

Lezingen.

Cor Kolthof heeft een keer een lezing gehouden voor de HKHN. daarna werd hij spontaan

meerdere keren gevraagd om die lezing nog een keer te houden voor andere verenigingen. Hij

heeft dat gedaan en de opbrengst heeft hij de verenigingskas laten storten.

Cor heeft in 2019 een lezing gehouden voor de KBO rondom de Budde. De lezing is

samengesteld in overleg met mevrouw Korbeld. Omdat we voor 2020 alle lezingen al in vroeg

stadium rond hadden, wordt die lezing voor de HKHN in 2021 gehouden.

Mijn Stad Mijn Dorp (MSMD).

Voor het opnieuw inrichten van ons archief en het online plaatsen van ons digitaal archief

maken we gebruik van Mijn Stad Mijn Dorp en hun kennis.

Van de heer Aanstoot kregen we een groot aantal ordners met het financiële archief van

fietsenmaker Konijnenbelt aan de Rijssensestraat.

Het is ontzettend veel materiaal waarmee in 2019 een begin werd gemaakt om uit te zoeken

en om een selectie te maken van wat bewaard kan worden en wat niet..

De V1-groep heeft nieuw project afgerond. Dat project betreft een soortgelijk bord voor de

V2 lanceerplek als voor de V1 lanceerplek. Omdat de V2 raketten vanaf mobiele platforms

werden afgevuurd, blijft het bij het plaatsen van een bord. Dit zal in de loop van 2020

gebeuren.

Monument voor Van Lancker Hoge

Hexsel.

Loomsweg monument droppingplaats.

Vragen.

Via het prikbord, facebook, email worden vaak vragen

gesteld of verzoeken om beeldmateriaal gedaan. We proberen

alles zo goed mogelijk te beantwoorden. Als we het zelf niet

kunnen proberen we het verzoek door anderen te laten

beantwoorden.

Zunaseheide.

Alle plannen die SBB heeft voor het kappen van bomen op de Sallandse Heuvelrug hebben

uitgebreid in de kranten gestaan. Naast de plannen voor de heuvelrug zijn er ook plannen voor

het aansluitende gebied van de Zunaseheide.

Johan Alferink en Jan Lohuis zijn naar alle informatiebijeenkomsten over de Zunaseheide

geweest om te pleiten voor en herstellen van de diverse cultuurhistorische

landschapselementen in de dat gebied. Dat zijn o.a. driemarken punten, grenstenen,

markegrenzen enz. Gezien de belangstelling voor onze opmerkingen, verwachten we dat e.e.a.

wel gerealiseerd zal worden.

Verslagen. Archeologie. Evelyn Ligtenberg behartigt deze belangen.

Archief en Beeldbank met coördinator Nico Vilters.

Dialectgroep met coördinator Jan Lohuis. Tijdelijk gestopt wegens drukke werkzaamheden.

Facebook – gestopt in 2019.

Genealogie. Hennie Scholten en eventueel anderen beantwoorden de vragen.

Luu Veur Oald Niejs Sprokkeln met coördinator Ank Phijffers

Plattelands en Dorpsbeeld: coördinator Eddy Muis.

Reggesproake met als voorzitter redactie Frits Korver.

Smidse met coördinator Wilma Paalman.

Stichting Uutgeverieje ’n Boaken met als secretaris Francis van den Berg.

V1-groep met als aanspreekpunt Gerard Pijnappel en Henri Boerdam.

Website welke wordt verzorgd door Jan ter Avest.

Steen voor Bote van de Wal Vloedbeld bij

Zenderen

Monument in Wierden met

o.a. Herman Kampman.

Indiëmonument bij de

Gemeentelijke Begraafplaats

Ninaberlaan.

Kamp Twilhaar

Archeologie. We houden we de ontwikkelingen in de gemeente Hellendoorn in de gaten.

De archeologische waardenkaart blijft een terugkerend thema in het overleg met de gemeente.

Archiefgroep.

De vrijwilligers, die in 2019 wekelijks actief waren in het archief, zijn: Johan Alferink(archief

Oogink en Roelofs), Erna Nijhof-Imhof, Gerrie Teesselink, Sientje Valk-Jonkman, Frits

Korver, Hans Velner, Piet Zuidema, Nico Vilters, Jan Lohuis, Wilco Otten, Herman Fransen.

Archief bij de firma Oogink aan de Transportweg.

Archief bij de firma Roelofs aan de Van den Bergweg.

Archief in de ZINiN bibliotheek in Nijverdal. In alle drie archief ligt veel materiaal, dat elkaar soms overlapt. In 2019 zijn begonnen met het

herindelen van het beschikbare materiaal. Dat gebeurt onder coördinatie van Jan Lohuis.

Dialect.

Door drukte heeft ook deze werkgroep besloten even te stoppen.

Foto's in de kranten en op facebook.

Helaas heeft Jan Titsing in de loop van 2019 besloten om te stoppen met deze activiteit.

We zoeken nog naar een manier om dat voort te zetten waarbij de nieuwe wet op

persoonsgegevens in acht wordt genomen.

Luu Veur Oald Niejs Sprokkelen, Hellendoorn.

Onze werkgroep komt elke tweede woensdag van de maand bij elkaar in de Valkhof in

Hellendoorn. Elke keer zijn er, naast de agendapunten, ook spontane onderwerpen die

besproken worden. De ene keer naar aanleiding van een bericht in de media, de andere keer

omdat iemand buiten de groep een vraag bij ons heeft neergelegd.

We hebben leden in verschillende leeftijdscategorieën tussen de 51 en 85 jaar.

Hierdoor komen we met elkaar een heel eind om antwoorden te weten of op te zoeken.

We zijn nog steeds bezig met aktes over de landverhuizers. Ze lieten huis en haard achter om

hun geluk (en geloof) te zoeken in Amerika.

Dit jaar is het verhaal over de boerderij van Het maatman, Broekmate of de Groote Piksen

hierover is geplaatst in de Reggesproake evenals een verhaal over de “schaars” boerderij.

We zijn dit jaar vooral ook bezig geweest met het opzetten van een fietsroute.

Samen met Haarle, Heeten en Nijverdal worden er 5 routes samengevoegd tot een boekje.

We doen onderweg verschillende plekken aan die met de oorlog en de bevrijding te maken

hebben. Het thema is 75 jaar Vrijheid.

Monument voor V2-slachtoffers bij

Luttenberg.

Pilaar in de R.K. Kerk te Nijverdal.

Vooral ons lid Harry is druk geweest met het uitzetten

van de route en het op een duidelijke manier op papier

zetten. Met elkaar hebben we verschillende

interessante punten onderweg beschreven en foto’s

erbij gezocht. We vinden het een mooi project,

waarmee we aan de buitenwereld wat tastbaars kunnen

laten zien en geven.

De presentatie vindt plaats op 9 april 2020 in Haarle.

Plattelands- en Dorpsbeeld.

Er zijn geen nieuwe projecten waar we bij betrokken zijn.

Stichting Uutgeverieje ’n Boaken. Het bestuur bestaat nog steeds uit de volgende personen: Frits Korver, voorzitter; Francis van

de Berg, secretaris; Dinand Webbink, penningmeester en de leden Evelyn Ligtenberg en Paul

Janse. De uutgeverieje heeft vorig jaar van het boek Van Westervlier tot Grimberg door Ester

Smit en Dinand Webbink uitgegeven. Drie boeken, die in 2020 verschijnen, zijn in

voorbereiding

V1-herdenkingsplek. De werkgroep heeft het nieuwe bord voor de V2 kunnen realiseren. Helaas is het lid van de

werkgroep Gerard Pijnappel ziek geworden, maar zijn vervanger Henri Boerdam heeft het tot

een goed einde gebracht. Het bord wordt in 2020 geplaatst.

Vliegtuigborden 'Opdat niet wordt vergeten'.

Jammer genoeg is het bord bij crashlocatie 15 aan de Hancateweg Oost spoorloos verdwenen.

Het bord bij locatie nr. 7 aan de Wierdenseweg in Daarle moet nog vervangen worden. Het

was de bedoeling dat dat in 2019 zou gebeuren. Dat is niet gelukt. Het streven is nu om in

2020 beide borden te vervangen. De borden van de crashlocaties zijn in 2004 geplaatst. In de

loop van de jaren heeft het weer toch invloed gehad op de borden. Sommige teksten bleken

nog maar moeilijk te lezen. Henk Piksen uit Hulsen is begonnen de borden schoon te maken.

Waarschijnlijk zijn echter een groot aantal borden aan vervanging toe.

Begraafplaats Daarle: Albert Ensing.

Dit bord is verdwenen aan de

Hancateweg oost

Reggesproake.

De Reggesproake is in 2019 viermaal verschenen als regulier nummer, steeds in een oplage

van 425 exemplaren, en wel op 1 januari, 1 april, 1 juli en 1 oktober. Bovendien verscheen er

juli een special over de maquettes, gemaakt door de groep Geurtse.

De redactie kwam voor elk nummer tee keer bijeen. Dan worden uit de aangeleverde artikelen

de teksten gekozen voor het betreffende nummer evenals de gewenste lay-out en foto’s. Ook

houdt de redactie zich bezig met de correctie van de teksten en fotobijschriften. Ook zwengelt

de redactie nieuwe artikelen aan. De opmaak van het blad werd verzorgd door Dini Zuethoff.

De redactie van de Reggesproake bestond in 2019 uit vijf personen, te weten Henk de Leeuw,

Hans Velner, Willem en Dini Zuethoff en Piet Zuidema. Per 31 december zijn Willem en

Diny Zuethoff gestopt. De redactie is weer versterkt met Lieke van de Lee en Frits Korver.

Frits Korver gaat voorlopig ook de lau-out verzorgen.

De Reggesproake wordt zeer gewaardeerd, zo blijkt uit verschillende positieve reacties die we

mondeling of per mail mochten ontvangen. Daarom ziet de redactie graag dat meer mensen

kopij insturen voor de Reggesproake. Ook suggesties en informatie voor een mogelijk artikel

zijn zeer welkom. Wie het niet ziet zitten om zelf een verhaal te schrijven, kan de redactie

vragen om advies, of om een interview af te nemen. Insteek voor een artikel is daarbij steeds

de historie van Hellendoorn, Nijverdal en de kerkdorpen, van een ver verleden tot

geschiedenissen wat dichterbij in de tijd. Artikelen moeten worden opgestuurd naar de secretaris Hans Velner mail: jvelner@kpnmail.nl Werkgroep expositie in De Smidse. In 2019 was het thema van de Open Monumentendag: Plekken van Plezier.

Bij plekken van plezier in de gemeente Hellendoorn kan men aan veel voor de hand liggende

plekken denken zoals het zwembad, het openluchttheater. Een plek welke wel voor de hand

ligt, maar waar men meestal niet aan denkt is de werkplek. In 2018 mochten we veel foto's

scannen over Smits en Bendien-Smits van mevrouw Dannenberg uit Rijssen. Uit gesprekken

met oud medewerkers bleek daarna dat men daar altijd erg veel plezier had op de werkvloer.

Dus in het kader van het thema paste een expositie over Bendien en Bendien-Smits heel goed

in de expositie. Na de succesvolle straten exposities van 2027 en 2018 was nu de

Rijssensestraat aan de beurt. Johan Huis in 't Veld had weer een compilatie gemaakt van zijn

films welke doorlopend gedraaid werd op het podium.Gerrie Teesselink bemande weer de

verkoopkraam.Bertus Lucassen had de maquette van boerderij De Keizer helemaal

opgeknapt. Erg veel mensen hebben geholpen, bij het opbouwen en afbreken of hielpen als

suppoost.

Gerrit Jan Piksen Helhuizen.

Daarlerveen oorlogsmonument.

Toekomst.

We leven in een steeds sneller veranderende wereld. Wat een aantal jaren geleden nog

helemaal nieuw was, is nu al weer verouderd. Dat heeft nadelen maar ook voordelen. Veel

van wat men nu wil weten kan men online al opzoeken in archieven van kranten,

verenigingen en instanties zoals het HCO.

Ook de website van onze vereniging en het digitale platform worden steeds meer

geraadpleegd. Veel vragen om hulp komen ook online binnen.

Als vereniging proberen we daarop in te spelen door in de toekomst zoveel mogelijk te

digitaliseren. Dat vereist mankracht en een goede professionals omgeving. We denken die te

kunnen vinden door een samenwerking met het HCO – Mijn Stad Mijn Dorp aan te gaan.

Niet alleen de omgeving is daarbij belangrijk maar ook de geboden backup mogelijkheid voor

onze bestanden.

Daarnaast hopen we ook vrijwilligers te vinden die willen helpen met het digitaliseren.

.

Website.

Veel nieuwe leden melden zich aan via de website.

Vragen die via het prikbord binnenkomen worden opgepakt door Jan Lohuis. Als hij ze niet

kan beantwoorden, stuurt hij de vraag door naar iemand anders. Maar ook hier geldt: we

weten niet alles.

Fotopresentatie.

Over de periode januari 2019 t/m 31 december 2019 werden 184125

bestanden (foto's) bekeken door 2216 (unieke) bezoekers.

In het kader van de AVG kunnen verder geen gegevens worden verstrekt.

Gemeentelijke Begraafplaats Ninaberlaan

graven omgekomen bemanningsleden

vliegtuigen.

Plaquette bij45-jarige

bevrijdingsherdenkingsboom nabij

oorlogsmonument Ninaberlaan.