Jaarverslag 2016 - Zeeuwland · 3.2 trategisch voorraadbeleid S 26 3.3 Energiezuinig 30 3.4...

Jaarverslag 2016

Woonburg in 2016Ook het afgelopen jaar hebben we ons ingezet voor prettig en betaalbaar wonen. Wat hebben we allemaal gedaan en wat hebben we in gang gezet? In dit jaarverslag kijken we met u terug naar 2016. Ook in 2017 staan we weer voor u klaar en zetten we ons in voor uw woonplezier!

35%

Nieuwe huurderVertrekkende huurder Afhandeling reparatieverzoeken Planmatig onderhoud Kopen van een woning Gemiddeld cijfer

8,4 7,67,8 7,5 9,2

8,1

Welk cijfer gaf u ons in

2016?

36% van onze woningen is geschikt voor senioren

36%

woningen in bezit 1863

Gemiddeld aantal medewerkers

21,2 fte

klanten kregen een nieuwe woning184

NIEUW

3 | Jaarverslag Woonburg 2016

Woonburg houdt haar woningen betaalbaar voor de doelgroep met huurtoeslag Aanbod goedkope woning tot € 409,- Aanbod betaalbare woning van € 409,- tot € 628,-Aanbod dure woning € 628,- tot € 710,-Aanbod luxe woning vanaf € 710,-

20%

62%

17%1%

€

€€

• Samenwerking met Stichting Huurdersbelangen Woonburg/Walcheren• 8 bewonerscommissies in complexen met beschut wonen• Klankbordgroep Hof Kromwege• Bewonerscommissie Lambrechtsenstraat• Bewonerscommissie Kerkstraat • Bewonerscommissie Molenwal

Samen met bewoners werken we aan leefbare wijken en buurten

18 €1,8 miljoenopbrengst

woningenverkocht

Verkocht

30€5,1 miljoen

kosten

nieuwbouwwoningen opgeleverd

46% van de woningen heeft een energie-index 1,4 of beter (energielabel B of beter)

46%

1,4

parkeerplaatsen, bergingen en maatschappelijk vastgoed in bezit48


InhoudsopgaveHoofdstuk 1 - Inleiding 5

1.1 Verslag van het bestuur 6

1.2 Verslag van de raad van commissarissen 7

1.3 Verslag van de ondernemingsraad 18

Hoofdstuk 2 - Goede dienstverlening 20

2.1 Inleiding 21

2.2 Investeren in goede dienstverlening 21

Hoofdstuk 3 - Prettig en betaalbaar wonen 24

3.1 Inleiding 25

3.2 Strategisch voorraadbeleid 26

3.3 Energiezuinig 30

3.4 Nieuwbouwprojecten en planvorming 31

3.5 Verhuur 33

3.6 Onderhoud 36

3.7 Ontwikkelingen in de voorraad 37

3.8 Leefbare straten en buurten 39

Hoofdstuk 4 - Samenwerken, ieder vanuit eigen kracht 42

4.1 Inleiding 43

4.2 Gemeenten 43

4.3 Zorg- en welzijnsaanbieders 47

4.4 Bewonersparticipatie 48

4.5 Andere samenwerkingsverbanden 50

Hoofdstuk 5 - Een professionele en doelmatige organisatie 53

5.1 Inleiding 54

5.2 Investeren in de organisatie 54

5.3 Personeelsontwikkeling en professionalisering 55

5.4 Risicomanagement 58

5.5 Governance 60

Hoofdstuk 6 - Een financieel solide organisatie 63

6.1 Inleiding 64

6.2 Financiële positie en continuïteit 65

6.3 Stelselwijziging naar marktwaarde in verhuurde staat 66

6.4 Financiële meerjarenprognose 2017 – 2026 (toekomstparagraaf) 68

6.5 Treasury 71

6.6 Verbindingen 72

Bijlage 1: Jaarrekening

Bijlage 2: Kerngetallen over de afgelopen 5 jaar


Hoofdstuk 1

Inleiding


1.1 Verslag van het bestuur

Op 1 januari 2017 zijn stichting Woonburg en stichting Zeeuwland gefuseerd.

De fusieorganisatie heet Zeeuwland.

Het doel van de fusie is een efficiënte, compacte en financieel gezonde

woningcorporatie met een passend woningaanbod en dienstverleningsniveau. Hierbij

vindt de corporatie de betaalbaarheid van het wonen, het verankeren van lokale

verbondenheid en het zorgen voor een leefbare woonomgeving van groot belang. De

fusie levert een kostenbesparing op van circa 1 miljoen euro per jaar. De bedoeling

is deze besparing te besteden aan betaalbaarheid, kwaliteit en beschikbaarheid van

woningen. De besparingen komen dus rechtstreeks ten gunste van de huurders.

Zeeuwland en Woonburg hebben veelvuldig overleg gevoerd over de voorgenomen

fusie met de gemeenten, de huurdersorganisatie van Woonburg (SHW/W), de

bewonerscommissies, de verenigingsraad van Zeeuwland en de ondernemingsraden.

Vervolgens is het uitgewerkte fusieplan, inclusief zienswijzen en adviezen van de

genoemde partijen, voorgelegd aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW)

en aan de minister voor Wonen en Rijksdienst. Beide partijen hebben het fusieplan

goedgekeurd en daarmee is de fusie per 1 januari 2017 een feit.

Op 1 juli 2015 is de nieuwe Woningwet van kracht geworden. Tegelijkertijd is het Besluit

beheer sociale- huursector (BBSH) vervangen door het Besluit toegelaten instellingen

volkshuisvesting 2015 (BTIV). In 2016 zijn diverse onderdelen van de wet opgepakt,

voor een belangrijk deel in samenwerking met andere Zeeuwse corporaties, waaronder

Zeeuwland in het bijzonder. Bijvoorbeeld met de scheiding van het vastgoed in DAEB

en niet-DAEB, nieuwe governancereglementen, waardering op marktwaarde en

herschikking van activiteiten.

Woonburg participeert actief in Zuid-West Samen, een bewezen samenwerkingsverband

van alle Zeeuwse corporaties op diverse thema’s als HRM, inkoop, ICT en financiën.

Woonburg is ook actief in Zuidwestwonen.nl, een woonruimtebemiddelingssysteem van

meerdere corporaties in Zeeland en West-Brabant. Dit systeem biedt woningzoekenden

een volledig digitaal platform waar de meeste Zeeuwse sociale huurwoningen

overzichtelijk worden aangeboden.

De betaalbaarheid van het wonen was een belangrijk thema in 2016, onder andere

in overleggen met de Stichting Huurdersbelangen Woonburg/Walcheren (SHW/W).

Huishoudens met een laag of middeninkomen ondervinden grote druk op de

betaalbaarheid van het wonen. Dan gaat het naast huur ook om energielasten en

gemeentelijke belastingen. Na een aantal jaar van boventrendmatige stijgingen

van de huren is de rek er ver uit voor wat betreft de draagkracht van onze klanten.

De afgelopen jaren hebben we de geplande besparingen kunnen realiseren die

werden ingegeven door de verhuurderheffing. In 2016 zijn de huren daarom alleen

inflatievolgend aangepast.

Per 2016 is het passend toewijzen van kracht geworden. Als gevolg daarvan moet 95%

van de huishoudens met een inkomen onder de huurtoeslaggrens een woning betrekken

met een huurprijs lager dan de aftoppingsgrens. Dat lijkt goed nieuws voor de lagere

inkomens, maar nieuwere en grotere woningen zijn voor deze groep onbereikbaar

geworden. Bij seniorenwoningen zijn om deze reden in 2016 vaker huurprijsverlagingen

doorgevoerd.

In 2017 wordt in overleg met de huurdersorganisatie bekeken hoe de besparing door

de fusie kan worden ingezet voor zowel de betaalbaarheid als de bereikbaarheid van

huurwoningen.

Woonburg houdt nog steeds rekening met een krimpende woningmarkt. De tijdelijk

verhoogde instroom van statushouders, die ook in 2016 voortduurde, zal het moment

waarop daadwerkelijk krimp intreedt voorlopig uitstellen. In overleg met de Walcherse

gemeenten en collega-corporaties zijn in 2016 maatregelen genomen om aan de

taakstellingen te kunnen blijven voldoen. De belangrijksten zijn uitstel van sloop en

meerdere statushouders huisvesten in eengezinswoningen.


In 2016 hebben we een vervolg gegeven aan de doelstellingen uit ons ondernemingsplan

‘De Kracht van Woonburg’.

Onze missie luidt:

We concentreren ons daarom op vijf belangrijke thema’s:

• Goede dienstverlening aan onze klanten

• Prettig en betaalbaar wonen

• Een professionele en doelmatige organisatie

• Samenwerken, ieder vanuit eigen kracht

• Een financieel solide organisatie

Ook vanuit het nieuwe Zeeuwland richten onze investeringen zich de komende jaren

vooral op de bestaande voorraad. We investeren in de energieprestatie van de woningen

om daarmee de betaalbaarheid op lange termijn te kunnen borgen. In 2016 hebben we

daarnaast energie gestoken in de herontwikkeling van de woningen aan de Molenwal

in Westkapelle, de toekomst van de woningen aan de Lambrechtsenstraat in Ritthem

en de aanpassing van de woningen aan de Kerkstraat in Koudekerke voor cliënten van

Zeeuwse Gronden.

Ieder jaar verantwoorden we ons extern in ons jaarverslag over de behaalde resultaten.

Het jaarverslag kent om die reden dezelfde structuur als het ondernemingsplan. Ieder

hoofdstuk behandelt één van de vijf thema´s en verwoordt onze resultaten van het

afgelopen jaar. De doelen die we voor ogen hadden voor 2016 zijn in het verslagjaar

beïnvloed door de fusie met Zeeuwland. We hebben daarom in het voorjaar samen met

onze fusiepartner bepaald welke doelen we samen oppakken, welke we uitstellen tot na

de fusie, welke we een plek geven in de organisatorische fusie of individueel afronden.

1.2 Verslag van de raad van commissarissen

1.2.1 Onze visie op toezicht en toetsingDe raad van commissarissen (RvC) van Woonburg heeft tot taak toezicht te houden op

het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie en de met haar

verbonden ondernemingen en staat tevens het bestuur met raad ter zijde. De RvC houdt

onder andere toezicht op:

• realisatie van de doelstellingen van de corporatie;

• realisatie van de volkshuisvestelijke opgaven;

• strategie en de risico’s verbonden aan de activiteiten van de corporatie;

• opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen;

• kwaliteitsbeleid;

• kwaliteit van de maatschappelijke verantwoording;

• financieel verslaggevingsproces;

• naleving van toepasselijke weten regelgeving.

De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de RvC zijn beschreven in de

statuten van Woonburg en verder uitgewerkt in het reglement voor de RvC van 19 april

2012. De RvC heeft geen commissies ingesteld.

De raad houdt toezicht vanuit een duidelijke visie. Begin 2017 is deze visie vanwege de

fusie met Zeeuwland vernieuwd en op schrift gesteld. Voor meer informatie verwijzen

we u naar de website. Met deze toezichtsvisie maakt de raad duidelijk waarom de RvC

bestaat, wat hij onder goed toezicht verstaat en namens wie hij toezicht houdt. De raad

beschrijft hierin onder andere dat de RvC en zijn leden vanuit een maatschappelijke

betrokkenheid als toezichthouder actief en structureel verantwoording willen afleggen

aan interne en externe belanghebbenden.

“Wij zijn een maatschappelijke onderneming en wij zetten ons in voor iedereen

die is aangewezen op een woning met een lage prijs. Wij leveren betaalbare,

duurzame woningen voor onze klanten op Walcheren, alleen en samen met

andere partijen.”


In dit jaarverslag legt de RvC, als onderdeel van een maatschappelijk ondernemende

organisatie, publiekelijk verantwoording af over de wijze waarop zij invulling heeft

gegeven aan de uitvoering van zijn taken en bevoegdheden in het afgelopen jaar.

Als toezichtkader voor het uitoefenen van zijn taken hanteerde de RvC in 2016:

Algemeen toezichtkader

• Woningwet

• Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015

• Governancecode Woningcorporaties 2015

• Aedescode

• Statuten

• Bestuursreglement

• Profielschets RvC

• Integriteitswijzer en klokkenluiderregeling

Toezichtkader doelstellingen

• Ondernemingsplan 2013-2016: de Kracht van Woonburg

• Begroting 2016

• Prestatieafspraken met de gemeente Veere

• Prestatieafspraken met de gemeente Vlissingen

• Beleid relatie belanghebbenden

• De kennis die binnen de RvC aanwezig is van de lokale gemeenschap en de

behoeften van de lokale gemeenschap.

Toezichtkader financiële continuïteit

• Begroting 2016

• Financiële meerjarenprognose 2016-2025

• Treasurystatuut

• Treasuryjaarplan 2016

• Investeringsstatuut

De RvC hanteert het volgende toetsingskader:

• Trimesterrapportages

• Jaarverslag

• Accountantsverslag

• Managementletter

• Beoordelingsbrieven externe toezichthouders (Autoriteit woningcorporaties, WSW)

• Rapportage visitatie 2011-2014

Het toezichts- en toetsingskader zijn door de RvC in 2016 gebruikt bij het nemen van

besluiten, het beoordelen van bestuursbesluiten en de bewaking van de realisatie van de

corporatiedoelstellingen. Voor meer informatie verwijzen we u naar de website. U vindt

hier onder andere de statuten en reglementen, het toezichts- en toetsingskader, de

profielschetsen RvC en meer.

Governancecode Woningcorporaties 2015

Een vernieuwde code

Op 1 mei 2015 is de vernieuwde Governancecode voor Woningcorporaties ingevoerd.

Een Governancecode geeft richtlijnen voor goed, verantwoord en transparant bestuur

en toezicht. In de vernieuwde code is er meer aandacht voor cultuur en gedrag, passend

bij transparante en integere organisaties. Het belang van (toekomstige) bewoners

en andere direct belanghebbenden blijft daarbij voorop staan. De gemeenten en de

huurdersorganisaties krijgen een uitdrukkelijkere positie in de nieuwe code.

De vernieuwde code kent vijf principes. De principes vullen elkaar aan en moeten in

samenhang worden bezien. Het belang van (toekomstige) klanten staat voorop in

principe 1, waar het gaat over waarden en normen die passen bij de maatschappelijke

opdracht. Vervolgens behandelt principe 2 de manier waarop bestuur en RvC

aanspreekbaar zijn op resultaten. Principe 3 beschrijft de toetsstenen van geschiktheid

voor bestuur en RvC. Principe 4 behandelt de dialoog met (toekomstige) klanten,

gemeenten en andere belanghebbende partijen. Principe 5 ten slotte, besteedt

aandacht aan het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten.


De RvC van Woonburg onderschrijft de code. In de volgende paragraaf wordt

uiteengezet hoe de code wordt toegepast.

Verantwoording van ‘leg uit’-bepalingen

De Governancecode hanteerde tot 2015 het principe dat bestuurders steeds voor een

termijn van vier jaar worden benoemd. De directeur-bestuurder is al in 2007 voor

onbepaalde tijd aangesteld. Jaarlijks vindt echter een evaluatie van het functioneren

van de directeur-bestuurder en de passendheid van de directeur-bestuurder bij (de

opgave van) Woonburg plaats. Daarom vindt de RvC de benoeming voor onbepaalde tijd

uitlegbaar.

De nieuwe Governancecode 2015 schrijft voor dat bestuurders worden benoemd

conform de wettelijke termijnen. Voor de benoemingen die vóór 1 juli 2015 hebben

plaatsgevonden geldt een overgangsrecht, waardoor volledig aan de betreffende

bepaling uit de nieuwe Governancecode wordt voldaan. Vanwege de fusie is de

bestuurder met ingang van 1 januari 2017 opnieuw benoemd. Conform de Woningwet

wordt nu een periode van vier jaar gehanteerd.

Governance in het verslagjaar

In 2016 zijn de statuten en het reglement van de RvC in lijn gebracht met de nieuwe

Woningwet. Deze zijn van kracht geworden op de fusiedatum 1 januari 2017. Voor heel

2016 geldt dat de raad en het bestuur naar de letter van de code hebben gehandeld.

De raad stelt jaarlijks het toezichts- en toetsingskader vast. Tevens heeft de raad

kennisgenomen van de vigerende procuratieregeling. Ten slotte heeft de raad, aan de

hand van de onafhankelijkheidscriteria, de onafhankelijkheid van ieder lid vastgesteld.

1.2.2 Verslag vanuit toezichthoudende rol

Toezicht op strategie

Om de toezichthoudende taak goed te kunnen vervullen, heeft de RvC zich regelmatig

door het bestuur laten informeren over de (financiële) resultaten in relatie tot de

beoogde doelen, de ontwikkelingen met betrekking tot de projecten, de voortgang van

de actualisering en uitvoering van de prestatieafspraken en het bod in de gemeenten

Veere en Vlissingen, de nieuwe Woningwet en de relevante externe ontwikkelingen waar

Woonburg mee geconfronteerd werd.

De RvC heeft in het afgelopen boekjaar overleg gehad met de externe, onafhankelijke

accountant en de ondernemingsraad om zich op de hoogte te houden van de

ontwikkelingen in het speelveld van Woonburg. Ook zijn rondom specifieke onderwerpen

regelmatig medewerkers van Woonburg te gast bij vergaderingen van de raad. Bredere

oriëntatie op de externe ontwikkelingen vindt plaats aan de hand van vakliteratuur en

via de lokale, regionale en landelijke media. Daarnaast hebben leden van de RvC, zowel

individueel als collectief, externe bijeenkomsten bijgewoond.

Begin 2015 heeft de raad met het bestuur uitvoerig stilgestaan bij het

langetermijnperspectief van Woonburg. Gezamenlijk is geconstateerd dat opschaling

voor Woonburg gewenst is om op lange termijn te kunnen blijven voldoen aan

maatstaven van betaalbaarheid, professionaliteit, goede dienstverlening en lage

kosten. De huidige omvang van Woonburg werd als te kwetsbaar ervaren om voldoende

continuïteit op deze punten te kunnen bieden. Om die reden heeft de raad in mei 2016

ingestemd met de ondertekening van de intentieovereenkomst tot fusie met Zeeuwland.

Na een gedegen traject, waar de raad intensief bij betrokken is geweest, heeft hij in

december definitief besloten te fuseren met Zeeuwland met ingang van 1 januari 2017.

De raad heeft zich onder andere via het bestuur op de hoogte gehouden van de

implementatie van de nieuwe Woningwet. Het bestuur heeft de raad periodiek verslag

gedaan van de voortgang binnen het Zeeuwse Samenwerkingsverband Zuid-West

Samen op het gebied van ICT, inkoop, P&O en de nieuwe Woningwet. De raad juicht deze

samenwerking toe.

Toezicht op financiële en operationele prestaties

De raad heeft zich gedurende 2016 op verschillende momenten en naar aanleiding van

diverse onderwerpen beziggehouden met de inzet van het vermogen en de financiële

continuïteit.


De raad heeft zich via de trimesterrapportages laten informeren over de voortgang van

alle relevante facetten in de bedrijfsvoering van Woonburg.

Jaarrekening, accountantsverslag

Op 19 april 2016 heeft de raad het jaarverslag, de jaarrekening 2015 en het

accountantsverslag besproken met de directeur-bestuurder en de externe accountant.

Vervolgens heeft de raad goedkeuring verleend. Op 20 september 2016 heeft de raad

zonder aanwezigheid van het bestuur gesproken met de externe accountant. Vervolgens

is in aanwezigheid van het bestuur de opdracht voor de (interim)controle besproken.

Managementletter

In de vergadering van 29 november 2016 heeft de raad de managementletter van de

externe accountant met het bestuur besproken. Het bestuur gaat met de aanbevelingen

aan de slag en rapporteert hierover in de trimesterrapportage.

Begroting 2017, financiële meerjarenprognose 2017-2026

Op 29 november 2016 is de begroting en de financiële meerjarenprognose 2017-2026

van het ‘nieuwe’ Zeeuwland besproken. De RvC is van mening dat het in de financiële

meerjarenraming opgenomen investeringsprogramma recht doet aan de mogelijkheden

van de nieuwe organisatie en dat Zeeuwland zich onder deze condities maximaal inzet

gezien de volkshuisvestelijke opgave. Zij houdt daarbij rekening met het feit dat in

2017 in overleg met stakeholders nieuwe beleidsafspraken zullen worden gemaakt om

daarmee de ambities waar te maken die voorafgaand aan de fusie zijn geformuleerd.

De RvC constateert dat de financiële continuïteit van Zeeuwland is aangetoond. De RvC

heeft daarom ingestemd met de begroting 2017 en de financiële meerjarenraming 2017-

2026, zoals die door de RvC van Zeeuwland kort daarna is goedgekeurd.

Toezicht op volkshuisvestelijke en maatschappelijke prestaties

Volkshuisvestelijk verslag

Op 19 april 2016 heeft de raad het volkshuisvestingsverslag 2015 besproken met de

directeur-bestuurder. Vervolgens heeft de raad goedkeuring verleend.

Klachtenbehandeling

Woonburg hanteert een procedure voor de afhandeling van klachten van klanten. De

RvC wordt via de trimesterrapportage door het bestuur geïnformeerd over het aantal en

de aard van de klachten. Ten behoeve van de beslechting van geschillen werken de vier

Walcherse woningcorporaties met een gezamenlijke geschillencommissie. Het bestuur

van Woonburg heeft aan de RvC verslag uitgebracht over de werkzaamheden van de

externe klachtencommissie door middel van het door haar uitgebrachte jaarverslag.

De klachtenprocedure en het reglement van de Geschillencommissie zijn beschikbaar

via de website.

Visitatie

Visitatie is een belangrijk instrument om het maatschappelijke presteren van

corporaties te beoordelen en te verbeteren. Een visitatie vindt elke vier jaar plaats door

een onafhankelijk, extern bureau. Woonburg is in 2015 gevisiteerd.

Toezicht op stakeholderdialoog

De raad heeft tijdens de vergaderingen met het bestuur kennisgenomen van de inhoud

van alle reguliere, bestuurlijke overleggen met de gemeente Veere, de gemeente

Vlissingen en de SHW/W. De opvattingen van stakeholders worden in de overwegingen

en besluiten van de raad meegewogen.

Toezicht op risicobeheersing

Woonburg is gestart met de invoering van een risicomanagementsysteem om de

strategische en tactische risico’s gestructureerd en effectief te beheersen. Vanwege de

fusie is de volledige implementatie daarvan in 2016 aangehouden. In 2017 wordt hieraan

in de nieuwe organisatie vervolg gegeven. Het bestuur legt in de trimesterrapportages

verantwoording af aan de RvC over de beheersing van de risico’s.

Toezicht op verbindingen

De raad heeft op 20 september 2016 goedkeuring verleend aan het besluit Marsaki

WSW.civ (100% belang) te ontbinden. Dit besluit is vervolgens geëffectueerd.


Woonburg heeft nu alleen nog een 100% belang in Woonburg.com B.V. Anders dan

de afwikkeling van garantieaanspraken vanwege in het verleden gebouwde woningen

vinden op dit moment geen activiteiten plaats in deze BV.

Opdrachtgeverschap externe auditor

Benoeming accountant

Het bestuur en de RvC maken ieder ten minste éénmaal in de vier jaar een grondige

beoordeling van het functioneren van de externe accountant.

In 2013 is een selectietraject doorlopen teneinde een nieuwe of hernieuwde

accountantskeuze te kunnen maken voor de komende vier jaar. Op basis van dit traject

heeft de RvC besloten EY te benoemen voor de periode van vier jaar.

Beoordeling functioneren accountant

In 2016 hebben bestuur en RvC een tussentijdse beoordeling gemaakt van de externe

accountant. Op basis daarvan is de opdracht aan de externe accountant gecontinueerd.

1.2.3 Verslag vanuit werkgeversrol

Invulling werkgeversrol voor bestuur

De RvC is verantwoordelijk voor een goed bestuur, onder meer door benoeming,

schorsing, ontslag en de jaarlijkse evaluatie van het bestuur.

Topstructuur en benoeming

Het bestuur van Woonburg bestaat uit één directeur-bestuurder, zijnde een man. In

2016 is de samenstelling van het bestuur niet gewijzigd. De directeur-bestuurder is in

2007 voor onbepaalde tijd aangesteld. Voor de huidige directeur-bestuurder geldt een

opzegtermijn van één maand, de RvC moet in 2016 een opzegtermijn van twee maanden

in acht nemen. De hoogte van een eventuele schadevergoeding bij ontslag wordt door

de kantonrechter, rekening houdend met alle voor het ontslag relevante factoren,

vastgesteld.

In juni 2016 is een procedure gestart om te komen tot een bestuur voor de

fusieorganisatie. Dit heeft ertoe geleid dat per 1 januari 2017 de heer M.L. van der Wel is

benoemd in het bestuur van Zeeuwland voor een periode van vier jaar.

Beoordelingskader en beoordeling

Jaarlijks vindt een evaluatie van het functioneren van de directeur-bestuurder plaats.

Daarbij wordt de procedure ‘beoordeling functioneren directeur-bestuurder’ gevolgd. De

raad beoordeelt de passendheid van de directeur-bestuurder bij Woonburg en de opgave

waar zij op dat moment voor staat. Daarnaast hanteert de raad een beoordelingskader,

bestaande uit een aantal meetbare doelstellingen op relevante thema’s voor Woonburg.

De directeur-bestuurder verantwoordt de behaalde prestaties op deze doelstellingen.

Beloningskader en beloning

De RvC heeft in 2008 het bezoldigingsbeleid ten aanzien van het bestuur

vastgesteld dat is gebaseerd op de toenmalige beloningscode voor bestuurders van

woningcorporaties. Met ingang van 1 januari 2013 wordt bij de uitvoering daarvan

rekening gehouden met de Wet Normering Topinkomens.

In het beloningskader is geen sprake van een variabel salaris. De directeur-bestuurder

neemt deel aan de bij Woonburg geldende pensioenregeling van de Stichting

Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW). Van de maandelijkse premie voor

deze voorziening houdt Woonburg een percentage in op het maandloon van de

directeur-bestuurder dat overeenstemt met 50% van het percentage van werknemers

op wie de cao Woondiensten van toepassing is. De overige arbeidsvoorwaarden zijn

gebaseerd op de cao Woondiensten en het secundaire arbeidsvoorwaardenpakket van

Woonburg. Daarnaast heeft Woonburg een auto ter beschikking gesteld.


Over 2016 heeft het bestuur de volgende beloning (opgesteld volgens de Wet Normering

Topinkomens) ontvangen:

Naam Functie Beloning Vaste en

variabele

onkosten-

vergoe-

dingen

Voorzien-

ingen

betaalbaar

op termijn

Totaal

M.L. van der Wel Bestuurder € 117.766 € 0 € 23.069 € 140.835

Het vaste salaris van de directeur-bestuurder is in 2016 niet gewijzigd. De bezoldiging

van de directeur-bestuurder valt onder de overgangsregeling van de WNT.

Aandelen, leningen, garanties

In 2016 of eerder zijn aan het bestuur geen aandelen, leningen of garanties verstrekt.

Het beleid is om dat ook niet te doen.

Organisatiecultuur en integriteit

De raad hecht aan een integere en open cultuur binnen Woonburg, waar ruimte is voor

reflectie en tegenspraak. Het bestuur en de RvC hebben daarbij een voorbeeldfunctie in

hun gedrag en de cultuur die wordt uitgedragen. Wij zijn ons daarvan bewust en spreken

elkaar daarop aan. Van alle medewerkers van de organisatie wordt verwacht dat zij een

bijdrage leveren aan de gewenste organisatiecultuur.

De raad ziet er op toe dat het bestuur zich hiervoor voldoende inspant en laat de

bestuurder periodiek verantwoording afleggen over gerichte activiteiten op dit vlak en

eventuele geconstateerde afwijkingen van het gewenste gedrag. Woonburg hanteert in

dit kader afspraken die zijn vastgelegd in de ‘Integriteitswijzer’.

Raad en bestuur gunnen elkaar voldoende ruimte en vrijheid om kritisch, onafhankelijk en

open met elkaar samen te werken, met als doel te komen tot gezamenlijke opvattingen.

1.2.4 Verslag vanuit klankbordfunctieDe raad hecht grote waarde aan zijn rol als klankbord voor het bestuur. Voor de leden

betekent dit dat zij over de juiste kwaliteiten beschikken om deze rol in te kunnen

vullen. In iedere vergadering wordt aan de hand van de actualiteiten gesproken over

gesignaleerde tendensen in de omgeving waarin Woonburg opereert. Met de directeur-

bestuurder wordt van gedachten gewisseld over zijn opvattingen daarover. De raad staat

de directeur-bestuurder bij met alternatieve beschouwingen en nieuwe invalshoeken die

een bijdrage leveren aan uiteindelijk te maken keuzen en te nemen besluiten.

Bovendien wordt één keer per jaar een themamiddag georganiseerd, waarin juist de

klankbordfunctie van de raad centraal staat.

1.2.5. Over de RvC

Samenstelling

Profielschetsen

De raad werkt met een profielschets, gerelateerd aan zijn omvang, samenstelling en

activiteiten, voor de gewenste deskundigheid en achtergrond van de leden van de

RvC. Hierin is onder andere opgenomen dat alle leden van de raad aan een aantal

algemene functie-eisen dienen te voldoen. Daarnaast is opgenomen dat in de raad

diverse specifieke deskundigheden aanwezig moeten zijn om het brede spectrum van

de woningcorporatie te kunnen overzien. Verderop in deze paragraaf is in een schema

weergegeven aan welk profiel de betreffende commissarissen in het verslagjaar

voldoen.

De RvC bestaat uit vijf leden, waarvan twee commissarissen zijn benoemd op voordracht

van de SHW/W. De profielschets is in februari 2015 geëvalueerd en ongewijzigd gelaten

tijdens het doorlopen van de procedure ‘herbenoeming commissarissen’. Het document

is gepubliceerd op de website van Woonburg. De RvC is van mening dat de profielschets

en de hierin opgenomen competenties, deskundigheden en ervaringen goed zijn

uitgebalanceerd en mede zijn gebaseerd op de door de Vereniging Toezichthouders

Woningcorporaties (VTW) opgestelde criteria voor goed intern toezicht.


Schema samenstelling & rooster van aftreden

Per 31 december 2016 was de RvC van Woonburg als volgt samengesteld:

Naam Geb.

datum

Deskundig-

heidsgebied

Beroep /

nevenfuncties

Mevr. M.A.Ch.P.

Drost

(Mirjam)

Voorzitter

29-08-1946 Bestuurlijk en

zorg

• Niet meer deelnemend in het

arbeidsproces

• Lid raad van toezicht Stichting

Huisartsendiensten-structuur

Zeeland (tot augustus 2016)

Dhr. A.J. Koppejan

(Ad)

Vicevoorzitter

02-10-1962 Bestuurlijk,

overheid, on-

dernemerschap

• Ondernemer met het bedrijf

Swinth/IvO-Partners

• Voorzitter van de RvC van Univé

“Het Zuiden”

• Penningmeester van de Stichting

Cruise Toerisme Zeeland

• Voorzitter raad van toezicht

Emergis

Dhr. mr. drs.

K.E.A. Bremer RA

(Kenrick)

Lid

31-08-1967 Fiscaliteit,

financiën en

juridisch

• Concern Controller Rotterdamse

Elektrische Tram N.V.

• Voorzitter a.i. Stichting OPEN

Rotterdam

• Penningmeester Stichting OPEN

Rotterdam

Dhr. J. Maliepaard

(Johan)

Lid

24-12-1956 Gezond-

heidszorg,

financiën en

bestuurlijk

• Zelfstandig ondernemer bij ZEKER

JM, organisatieadvies, projectbe-

geleiding en interim-management

• Voorzitter raad van toezicht Kon.

Vereniging OnderhoudNL te Wad-

dinxveen

• Adviseur MKB Doorstart

• Bestuurslid Stichting Oude

Zeeuwse Kerken

• Voorzitter Stichting Sport

Ontwikkeling Goes

Naam Geb.

datum

Deskundig-

heidsgebied

Beroep /

nevenfuncties

Dhr. dr. ir. B.A.J.

van der Wouw

(Dick)

Lid

21-11-1955 Volkshuis-

vesting

samen levings-

ontwikkeling

• Senior-onderzoeker ZB Planbureau

Leden van de RvC worden benoemd voor een periode van vier jaar. Herbenoeming is

maximaal één keer mogelijk. Het rooster van aftreden ziet er als volgt uit:

Naam Datum

benoeming

Datum

herbenoeming

Einde huidige

zittingstermijn

Mirjam Drost 10-12-2013 2017 (herbenoembaar)

Kenrick Bremer 14-03-2011 15-03-2015 2019

Johan Maliepaard 20-08-2013 2017 (herbenoembaar)

Ad Koppejan 16-06-2014 2018 (herbenoembaar)

Dick van der Wouw 16-06-2014 2018 (herbenoembaar)

De heren Bremer en Maliepaard zijn benoemd op voordracht van Stichting

Huurdersbelangen Woonburg/Walcheren.

De RvC streeft naar een zo goed mogelijke invulling van de gewenste deskundigheid en

achtergrond van de leden volgens de profielschets. Een functie wordt ingevuld door de

meest geschikte kandidaat, beoordeelt op onder andere: competenties, kennis, ervaring,

geslacht, passend in totale team, verankering in de lokale gemeenschap etc. Een

uitkomst hiervan is dat de raad bestaat uit één vrouw en vier mannen.


Aftreden en benoeming in het kader van de fusie

In juni 2016 is een procedure gestart om te komen tot een deskundige en evenwichtige

RvC voor de nieuwe fusieorganisatie. Dit heeft ertoe geleid dat per 31 december 2016

drie RvC-leden (de heren Bremer, Maliepaard en Van der Wouw) zijn afgetreden. De

overige twee leden maken deel uit van de RvC van de nieuwe fusieorganisatie, waarvan

de heer Koppejan op voordracht van de huurdersorganisatie.

Functioneren

Integriteit en onafhankelijkheid

Commissarissen melden een (mogelijk) tegenstrijdig belang direct aan de voorzitter

van de RvC en aan de overige leden van de raad. In 2016 is geen sprake geweest van

(transacties met) tegenstrijdige belangen waar leden van de RvC en/of het bestuur bij

betrokken waren.

De raad is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, het bestuur en

welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen functioneren en hun taak

naar behoren kunnen vervullen. De leden van de raad hebben geen nevenfuncties die

tegenstrijdig zijn met het belang van Woonburg.

Vanuit de aard van haar werkzaamheden onderhoudt Woonburg zakelijke relaties met

een groot aantal partijen in de omgeving. Onder deze partijen is een stichting waarin

de bestuurder van Woonburg een toezichthoudende rol vervult. Het betreft Omroep

Zeeland. De relatie tussen Woonburg en deze stichting is op dit moment niet zodanig

dat dit leidt tot tegenstrijdige belangen.

De RvC is zich bewust van potentieel tegenstrijdige belangen die zich als gevolg van

nevenfuncties kunnen voordoen en hanteert voor de omgang daarmee de regeling

tegenstrijdige belangen. Hoewel dit in de huidige situatie uitgesloten lijkt, neemt op het

moment dat een tegenstrijdig belang zich voordoet, het betreffende lid niet deel aan de

discussie en stemming.

Aanspreekbaarheid

De RvC hecht grote waarde aan zijn aanspreekbaarheid. Een ieder is uitgenodigd zich

tot de RvC te wenden als daartoe aanleiding is. De contactgegevens van de RvC staan

op de website van de corporatie.

Meldingsplicht

Er hebben zich in 2016 geen zaken voorgedaan die vallen onder de meldingsplicht voor

de raden van commissarissen aan de Autoriteit woningcorporaties, zoals vastgelegd in

de nieuwe Woningwet.

Informatievoorziening

Het directiereglement van Woonburg bevat de afspraken tussen bestuur en RvC over de

informatievoorziening. De raad ziet erop toe dat de ontvangen informatie de relevante

aspecten laat zien op financieel, volkshuisvestelijk, maatschappelijk en organisatorisch

gebied en op het gebied van de dienstverlening aan de klanten van Woonburg.

Om zijn taken goed te kunnen vervullen, heeft de raad zich in het verslagjaar regelmatig

mondeling en schriftelijk door de directie laten informeren over de volgende specifieke

onderwerpen:

• trimesterrapportages (over dienstverlening, wonen, organisatie, financiën en

bedrijfsvoering, samenwerking en projecten);

• overleg met de SHW/W;

• overleg met de ondernemingsraad;

• procuratieregeling;

• evaluatie accountant;

• risicomanagement binnen Woonburg;

• strategisch voorraadbeleid;

• managementletter externe accountant;

• nieuwe Woningwet en Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015;

• samenwerking met andere corporaties in Zeeland (waaronder Zuidwestwonen.nl en

Zuid-West Samen).


De raad laat zich ook informeren door relevante stakeholders binnen en buiten de

organisatie. De RvC zorgt er ook voor dat zelfstandig informatie wordt ingewonnen

over de gang van zaken bij Woonburg. Zo zijn er gesprekken met de ondernemingsraad,

de huurdersorganisatie en de accountant. De RvC ervaart de contacten met de

huurdersorganisatie en de OR als zeer belangrijk, omdat daarmee vanuit verschillende

perspectieven informatie wordt verkregen over het functioneren van Woonburg.

Wanneer agendapunten daar aanleiding toe geven, schuiven management en

medewerkers van Woonburg aan bij een deel van de vergadering van de RvC.

Daarnaast wordt de raad jaarlijks uitgenodigd voor een informele bijeenkomst met alle

medewerkers en de jaarvergadering van de SHW/W.

De raad is van oordeel dat de planning-en-controlcyclus van Woonburg goed

functioneert en toereikende informatie genereert voor de toezichthoudende taak van

de commissarissen. De specifieke doelen die de organisatie zich in een jaar stelt, worden

in goed meetbare prestatie-indicatoren gedefinieerd en er wordt bijgestuurd als daar

aanleiding toe is. Verandering van omgeving – zoals wijziging van wetgeving – wordt

systematisch bijgehouden en de implementatie van veranderingen wordt beheerst.

Introductieprogramma

De raad organiseert bij de benoeming van nieuwe commissarissen een

introductieprogramma. Binnen het samenwerkingsverband van de Zeeuwse corporaties

wordt een introductiecursus verzorgd, die onderdeel is van het introductieprogramma.

Er zijn in 2016 geen nieuwe commissarissen benoemd.

Lidmaatschappen

De leden van de RvC zijn lid van de Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties

(VTW).

Zelfevaluatie

In december 2016 heeft een zelfevaluatie plaatsgevonden. Daarbij is nadrukkelijk

gekeken naar de verschillende verantwoordelijkheden en rollen van de commissarissen

en de wijze waarop deze optimaal kunnen worden ingevuld. Risico’s zijn besproken,

inclusief strategieën om deze te voorkomen dan wel het hoofd te bieden. Dit jaar

heeft de zelfevaluatie in het teken gestaan van de overgang naar de nieuwe RvC van

Zeeuwland.

Permanente educatie

In het verband van Zuid-West Samen worden voor commissarissen jaarlijks bijeen-

komsten georganiseerd ten behoeve van permanente educatie.

Alle leden van de RvC voldoen aan het Reglement Permanente Educatie van de VTW.

In het volgende overzicht zijn de behaalde punten per commissaris vermeld.

Naam Behaalde PE-punten in 2015 en 2016

Mirjam Drost 10

Kenrick Bremer 75

Johan Maliepaard 18

Ad Koppejan 21

Dick van der Wouw 10

Bezoldiging

De honorering van de RvC is gekoppeld aan de zwaarte van de functie van de

afzonderlijke leden van de RvC en houdt daarbij rekening met maatschappelijke

waarden en normen. In 2016 is de honorering van de RvC herzien. De honorering

voldoet aan de eisen vanuit de WNT en de beroepsregel van de VTW.

De honorering is niet gekoppeld aan de prestaties van Woonburg. Dit is een voorwaarde

om het onafhankelijk functioneren van de RvC te waarborgen. De leden van de RvC

ontvangen geen vaste onkostenvergoeding.

Als de commissaris btw in rekening moet brengen, dan komt deze voor rekening

van de corporatie. Als de commissarissen in aanmerking komen voor ontheffing of

vermindering van btw mag dit niet ten gunste komen van de commissaris zelf.

Naast de bezoldiging stelt Woonburg middelen ter beschikking voor activiteiten op het


gebied van professionalisering en deskundigheidsbevordering (permanente educatie),

evaluatie en onbelaste kosten die de individuele commissaris, uit hoofde van zijn/haar

functie bij Woonburg, maakt.

Woonburg voldoet ook de kosten voor de bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering

die zij heeft afgesloten voor de commissarissen in verband met het uitoefenen van de

functie.

Over 2016 hebben de commissarissen de volgende bezoldiging (opgesteld volgens de

Wet Normering Topinkomens) ontvangen:

Naam Functie Beloning Vaste en

variabele

onkostenver-

goedingen

Voorzie-

n ingen

betaalbaar

op termijn

Totaal

M.A.Ch.P. Drost Voorzitter € 8.329 € 0 € 0 € 8.329

K.E.A. Bremer Lid RvC € 6.407 € 0 € 0 € 6.407

J. Maliepaard Lid RvC € 6.407 € 0 € 0 € 6.407

A.J. Koppejan Vicevoor-

zitter

€ 7.568 € 0 € 0 € 7.568

B.A.J. v.d.

Wouw

Lid RvC € 7.568 € 0 € 0 € 7.568

Vergaderingen, overig

Vergader- en besluitenschema

De RvC is in het afgelopen jaar zesmaal bijeen geweest voor een reguliere vergadering.

De voorzitter van de RvC heeft daarnaast deelgenomen aan de klankbordgroep voor

de fusie. Naast de voorzitter van Woonburg, maakten de directeur-bestuurder van

Woonburg, de voorzitter van de RvC van Zeeuwland, de directeur-bestuurder van

Zeeuwland en de adviseur voor de fusie deel uit van de klankbordgroep.

In zijn totaliteit heeft de RvC in het afgelopen boekjaar de volgende besluiten genomen

en gesproken over de volgende onderwerpen:

• trimesterrapportages

• procuratieregeling

• treasurystatuut

• fusie Woonburg-Zeeuwland

• risicomanagement binnen Woonburg

• strategisch voorraadbeleid

• intentieovereenkomst MFA Biggekerke

• implementatie nieuwe Woningwet en Besluit toegelaten instellingen

volkshuisvesting 2015

• bestuursreglement

• RvC-reglement

• statuten Woonburg

• scheiding DAEB/niet-DAEB

• financieel reglement

• keuze waardering tegen marktwaarde

• onafhankelijkheid commissarissen

• zelfevaluatie RvC

• jaarverslag RvC

• jaarverslag en jaarrekening 2015

• jaarrekening Woonburg.com

• ontbinding Marsaki WSW.civ

• managementletter 2016

• begroting 2017 Zeeuwland

• financiële meerjarenprognose 2017-2026 Zeeuwland

• nieuwe prestatieafspraken Veere

• nieuwe prestatieafspraken Vlissingen

• jaarlijks bod Veere en Vlissingen

• evaluatie accountant


Overleg met huurdersorganisatie SHW/W

De raad overlegt jaarlijks met de SHW/W over de samenwerking tussen de SHW/W en

het bestuur van Woonburg. De gesprekken verlopen in een constructieve sfeer, waarbij

ruimte is om diverse onderwerpen te bespreken. Dit jaar is onder andere uitgebreid

gesproken over de fusie van Woonburg met Zeeuwland. De raad vindt een rechtstreeks

contact met de SHW/W van belang voor vervulling van de toezichthoudende taak.

De leden van de RvC bezoeken de jaarbijeenkomst die de SHW/W organiseert voor haar

achterban.

Overleg OR

De RvC heeft op 14 juni 2016 het jaarlijks overleg gehad met de ondernemingsraad. Dit

jaar stond het overleg volledig in het teken van de fusie met Zeeuwland.

Zowel de RvC als de ondernemingsraad ervaren dit jaarlijkse contact als zeer positief.

Overleg met overige stakeholders

In 2014 heeft de RvC een evaluatie gehouden van de wijze waarop zij haar relatie

onderhoudt met de stakeholders van Woonburg. Per stakeholder is opnieuw vastgesteld

hoe zowel de bestuurder als de RvC wordt geïnformeerd over relevante ontwikkelingen

en hoe contacten worden onderhouden. Er was in 2016 geen aanleiding om hierin

veranderingen aan te brengen.

Woonburg organiseert bewust geen aparte jaarlijkse bijeenkomst met stakeholders,

zoals gemeenten, zorginstellingen en andere maatschappelijke instellingen, omdat uit

extern onderzoek is gebleken dat stakeholders tevreden zijn over de wijze waarop zij

invloed kunnen uitoefenen op de corporatie. Deze keuze is door de directeur-bestuurder

doorgesproken met de stakeholders en zij delen dit standpunt. De in 2015 uitgevoerde

visitatie bevestigt dit nog steeds.

De overige ontwikkelingen ten aanzien van stakeholders zijn als volgt:

• De RvC heeft kennisgenomen van de activiteiten die Woonburg ontplooit in

samenwerking met de gemeenten Veere en Vlissingen binnen het kader van de

prestatieafspraken.

• Het populair jaarverslag voor huurders en stakeholders is voor de achtste keer in

deze vorm uitgebracht. Thuis digitaal, de uitgave waarmee stakeholders en in het

bijzonder de huurders worden geïnformeerd over de activiteiten van Woonburg, is

in 2016 viermaal uitgekomen.


1.3 Verslag van de ondernemingsraad Dit jaar stond voor de ondernemingsraad in het licht van de fusiebesprekingen met

Zeeuwland. Deze fusie is op 1 januari 2017 gerealiseerd.

De fusie heeft een grote impact op de medewerkers van Woonburg door het afbouwen

van de servicedienst, het beëindigen van tijdelijke arbeidscontracten en de verhuizing

van het kantoor naar Zierikzee. Ook vinden er wijzigingen plaats in serviceverlening,

werkwijze en bedrijfsvoering. Daarnaast kregen we te maken met veel nieuwe collega’s.

Visie ondernemingsraadEen goed functionerende organisatie is een organisatie die open en eerlijk is. En zo

voelt Woonburg aan. De ondernemingsraad (OR) ervaart deze openheid ook in zijn

relatie met de directeur-bestuurder.

Wat doet de OR? De OR behartigt de belangen van het personeel en bewaakt daarbij

het organisatiebelang. De OR streeft naar een professionele aanpak. De OR is actief

betrokken bij de totstandkoming van beleid. Doordat hij vroegtijdig geïnformeerd wordt,

is hij in staat om op een goede en informele manier invloed uit te oefenen op de inhoud

van nieuw of te wijzigen beleid.

De leden van de OR zijn gekozen door het personeel van Woonburg. Daarom vindt

de OR het vanzelfsprekend om het personeel zoveel mogelijk te betrekken bij de

onderwerpen die worden besproken. Tijdens werkoverleg, een achterbanbijeenkomst,

een OR-klankbordgroep en via nieuwsbrieven geeft de OR een toelichting op zijn rol in

de totstandkoming van nieuw of te wijzigen beleid. Ook wordt er aangegeven op welke

manier de mening van collega’s over de onderwerpen gevraagd wordt om tot een goed

besluit te kunnen komen. Daarnaast is tijdens voornoemde momenten de mogelijkheid

voor collega’s om zaken onder de aandacht te brengen en een gesprek hierover aan te

gaan.

In 2016 is er door de OR tweemaal een lunchbijeenkomst voor alle collega’s

georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten zijn de ontwikkelingen met betrekking tot de

fusie besproken.

Het wekelijkse inloopspreekuur is in 2016 gecontinueerd. Hiervan is enkele keren

gebruikgemaakt door de collega’s.

In 2016 is de klankbordgroep in gewijzigde samenstelling van start gegaan. Hieraan

nemen vijf collega’s deel. De klankbordgroepbijeenkomsten vonden in 2016 driemaal

plaats. Onderwerp van gesprek was vooral de komende fusie met Zeeuwland en de

gevolgen hiervan voor het personeel.

Samenstelling De samenstelling van de ondernemingsraad was in 2016 als volgt:

• Jan-Joris Jooss (voorzitter)

• Jaco Meijers (secretaris)

• Sabine Kumps (lid)

Overleg OR met directeur-bestuurderIn 2016 is vijf keer overlegd met de directeur-bestuurder in een reguliere

overlegvergadering. De agenda wordt vooraf gezamenlijk bepaald. Daarnaast waren er

acht overlegvergaderingen, waarbij tevens de directeur-bestuurder van Zeeuwland en

de OR van Zeeuwland aanwezig waren.

Onderwerpen van gesprek met directeur-bestuurder• Fusie met Zeeuwland

• Integriteit

• Begroting / financiële meerjarenprognose 2016

• Engagementonderzoek

• Evaluatie Arbo Unie

• Jaarverslag 2015 en interim-rapportage 2016

• Visitatierapport

• Werkdruk


AdviesIn 2016 is de OR in het kader van de fusie met Zeeuwland nauw betrokken bij de

volgende onderwerpen:

• Hoofdontwerp en formatieplan

• Huisvestingsplan

• ERP-systeem

• Diverse HRM-stukken

• BHV-plan

Bij deze onderwerpen zijn onze adviezen serieus meegenomen in het besluit van de

directeur-bestuurders van Woonburg en Zeeuwland.

InstemmingsaanvragenEr zijn in 2016 geen instemmingsaanvragen ontvangen.

OR-reglementIn 2014 is het reglement van de OR geactualiseerd en gemoderniseerd. In 2016 zijn geen

aanpassingen gedaan.

Overleg OR Woonburg met de OR van ZeeuwlandOp 11 april 2016 hebben de beide ondernemingsraden voor het eerst samen vergaderd.

Het doel was een nadere kennismaking en kijken waar we gezamenlijk kunnen

optrekken. De samenwerking met de OR van Zeeuwland verliep in 2016 op een goede en

constructieve manier.

Overleg OR met raad van commissarissenIn juni 2015 is er overleg geweest met de raad van commissarissen. De agendapunten

van dit overleg waren:

• kennismaking;

• visie op de ontwikkelingen binnen Woonburg;

• fusiebesprekingen met Zeeuwland;

• de cultuur van Woonburg en cultuurverschillen met Zeeuwland.

In november vond er een kennismakingsgesprek plaats met de nieuwe RvC van

Zeeuwland.

Overleg met OR-platformHet OR-platform wisselt ervaringen uit, bespreekt ontwikkelingen in de sector, doet aan

deskundigheids-bevordering en deelt informatie.

Het OR-platform bestaat uit OR-afgevaardigden van de volgende Zeeuwse corporaties:

• Clavis

• l’escaut woonservice

• R&B Wonen

• RWS

• Stadlander

• Woongoed Middelburg

• Woongoed Zeeuws-Vlaanderen

• Zeeuwland

• Woonburg

In 2016 is het OR-platform drie keer regulier bijeengekomen.

DeskundigheidsbevorderingOok in 2016 heeft de OR zich (op maat) laten adviseren door een externe adviseur.

VerkiezingenIn 2016 zijn er geen verkiezingen geweest. Vanwege de fusie is besloten in de huidige

samenstelling door te gaan. Vanaf 1 januari 2017 wordt de OR samengevoegd met de OR

van Zeeuwland, die uit twee personen bestaat. Eind 2017 worden er weer verkiezingen

gehouden.


Hoofdstuk 2

Goede dienstverlening


2.1 Inleiding

Woonburg hecht veel waarde aan tevreden klanten. Wij horen graag hoe zij onze

dienstverlening ervaren. We willen passende dienstverlening bieden, die is afgestemd

op de verwachtingen van onze klanten. Inzicht in klanttevredenheid zorgt ervoor dat wij

continue onze dienstverlening kunnen verbeteren.

Onze dienstverlening is toegankelijk en simpel ingericht, zodat wij onze processen zo

efficiënt mogelijk en zonder fouten kunnen uitvoeren. Door het standaardiseren van

deze processen wordt dit mogelijk. Dit vraagt ook om heldere communicatie richting

onze klanten, zodat zij weten wat ze van ons mogen verwachten. Wij vinden het

belangrijk dat wij onze afspraken nakomen en sturen daarop om dit waar te maken.

In 2016 hebben wij verder gebouwd aan het professionaliseren van de organisatie,

waarbij betrouwbaar zijn en het nakomen van afspraken belangrijke elementen zijn.

2016 heeft in het teken gestaan van de voorbereidingen op de fusie met Zeeuwland. De

nieuwe organisatie is gericht op het verder digitaliseren van de dienstverlening voor

degenen die dat willen en kunnen. Daar waar persoonlijk contact een toegevoegde

waarde is, wordt dit ingezet desgewenst bij de klant thuis.

2.2 Investeren in goede dienstverlening

Doelen 2016

Activiteit Score Realisatie

Betrouwbare dienstverlener zijn. Klant-

tevredenheid gemiddelde score > 8

Aantal klachten qua communicatie 0

De gemiddelde klanttevredenheid scoort

een 8,1.

De doelstelling om op 0 klachten uit te

komen qua communicatie is niet ge-

haald. In 2016 heeft Woonburg 3 klach-

ten ontvangen over de communicatie.

Huurachterstanden terugdringen

Huidige klanten < 0,75% van totale

huursom

Vertrokken klanten < 1,00% van totale

huursom

Door een nieuwe aanpak van de huur-

incasso, inclusief opschoonactie van

oude vorderingen, zijn de doelen voor

2016 behaald.

De huurachterstand bij zittende huurders

is 0,56%.

De huurachterstand bij vertrokken

huurders is 0,73%

In 2016 waren wij van plan een nieuwe website te introduceren. Door de voorbereidingen

op de fusie met Zeeuwland is hiermee gewacht om zo gezamenlijk vanuit de nieuwe

organisatie een interactieve website, inclusief klantportaal, te kunnen lanceren.

Daarnaast hebben we in 2016 een vervolg gegeven aan het project WELKOM!. Dit

project is gestart in 2015. Het project WELKOM! staat in het teken van: de kunst

mensen het gevoel te geven dat ze welkom zijn. Hierbij richten wij ons op het zijn van

een betrouwbare dienstverlener en het verbeteren van de interne samenwerking.

Thematisch hebben we verschillende onderwerpen opgepakt.

Digitale dienstverleningWe hadden het plan om in 2016 een nieuwe website te introduceren. Gezien de fusie met

Zeeuwland is besloten om eerst de mogelijkheden van het klantportaal van Zeeuwland

te ervaren. Zeeuwland had de livegang van het nieuwe klantportaal al gepland staan in


2016. Het beoogde click-call-face-principe blijft gehanteerd, waarbij we zoveel mogelijk

(routinematige) diensten digitaal gaan aanbieden. Daardoor kunnen we meer aandacht

besteden aan klanten die dat nodig hebben of die persoonlijk contact op prijs stellen.

Waardering dienstverleningWe hechten veel waarde aan de waardering van onze dienstverlening door onze klanten.

In 2016 komen we gemiddeld iets hoger (8,1) uit dan in 2015 (8,0). Op vier van de vijf

onderdelen scoren wij hoger dan vorig jaar. Planmatig onderhoud krijgt een lagere

waardering.

Klantwaardering9,08,07,06,05,04,03,02,01,0

0

Huren van een woning

Kopen van een woning

Reparatieverzoeken

Opzeggen huur

Planmatig onderhoud

2016

8,40

cijf

er

2015

9,20

7,80

7,60

7,50

8,10

8,30

7,70

7,70

8,20

GeschillencommissieAls Woonburg en de klant bij een klacht niet tot overeenstemming komen, kan de

klant de geschillencommissie vragen een uitspraak te doen. De vier Walcherse

woningcorporaties werken met een gezamenlijke geschillencommissie. In 2016 zijn er

geen klachten over Woonburg behandeld.

Klanten met betalingsproblemenIn 2016 is de nieuwe aanpak van het incassoproces verder uitgewerkt. Dit was in 2015

naar aanleiding van een audit van het proces opgestart. De nieuwe aanpak is vooral

gericht op het vroegtijdig in contact komen met klanten met een huurachterstand. Dit

voorkomt het verder oplopen van de achterstand en hoge deurwaarderskosten. Ook is

een incassobureau ingezet in het minnelijk traject. De deurwaarder wordt ingezet voor

het gerechtelijk traject, waarbij door ons en het incassobureau zoveel mogelijk wordt

voorkomen dat vorderingen bij de deurwaarder terechtkomen. Dit brengt namelijk hoge

kosten met zich mee die vaak lastig te betalen en daarmee te incasseren zijn.

De nieuwe aanpak heeft het gewenste resultaat opgeleverd: structureel onder de 0,75%

van de totale huursom van zittende huurders en 1,00% voor vertrokken huurders (huur

en overige vorderingen).

In 2016 zijn er helaas 2 ontruimingen geweest. Beide klanten zijn ontruimd vanwege het

niet nakomen van betalingsafspraken.

Betalingsproblemen* 2016 2015

Huurachterstand zittende huurders € 60.629 € 74.249

Huurachterstand vertrokken huurders € 23.619 € 71.528

Overige vorderingen € 61.172 € 75.338

Afboekingen € 141.592 € 25.440

Aantal betalingsregelingen ultimo jaar 50 60

Aantal zaken doorverwezen naar de deurwaarder 31 101

Aantal deurwaarderszaken ultimo jaar 23 102

Aantal ontruimingen 2 2

* Exclusief huurachterstanden en overige betalingsachterstanden van bedrijven.

Huurachterstand in %

van de jaarhuur2016 2015

Huurachterstand zittende huurders 0,56% 0,66%

Huurachterstand vertrokken huurders 0,73% 0,64%


Verkoop en terugkoopOok in 2016 hebben we onze verkoopdoelstelling behaald. Veelal is gebruikgemaakt van

Kopen naar Wens, waarbij een uitgestelde betaling van € 30.000 is verstrekt.

Vooral voor starters met een inkomen tot € 41.965 biedt deze constructie de

mogelijkheid een betaalbare koopwoning te kopen.

Woonburg heeft een aantal starterswoningen teruggekocht in Domburg, Aagtekerke

en Biggekerke. Deze woningen zijn met Kopen naar Wens weer succesvol verkocht.

Ook in het Krekepad in Westkapelle zijn twee appartementen teruggekocht. Deze

appartementen werden zonder constructie op de markt aangeboden.

Vanaf eind 2016 heeft Woonburg de verkoop van een aantal woningen in Westerzicht

ondergebracht bij een externe makelaar. Woonburg had in Westerzicht meerdere

woningen een langere tijd in de verkoop. De externe makelaar verkoopt in dezelfde wijk

ook geregeld woningen. We wilden ervaren of de makelaar de woningen daar succesvol

verkocht. De eerste ervaring hiermee is positief.

Uitbesteding niet-planmatig onderhoudIn de nieuwe fusieorganisatie wordt het niet-planmatig onderhoud (reparatie- en

mutatieonderhoud) uitbesteed aan een lokale aannemer op Walcheren. In 2016 is dit

traject gestart, waarbij een aannemersselectie heeft plaatsgevonden. In 2017 wordt dit

traject verder vervolgd. De medewerkers van de servicedienst van Woonburg worden

hierin van werk naar werk begeleid. Ze hebben de mogelijkheid bij de te selecteren

aannemer in dienst te treden.

De aansturing van het niet-planmatig onderhoud wordt door woningcorporatie RWS in

Goes uitgevoerd. In 2017 eindigt de samenwerkingsovereenkomst met RWS. Er moet dan

ook een keuze worden gemaakt of de aansturing op dezelfde wijze zal verlopen.


Hoofdstuk 3

Prettig en betaalbaar wonen


3.1 Inleiding

Onze doelgroep is kleiner geworden en de behoefte naar huurwoningen zal daardoor

afnemen. Dit was het uitgangspunt voor ons ondernemingsplan 2013-2016 en daarom

hebben we tot en met 2015 een afname van onze woningvoorraad nagestreefd. Vanaf

medio 2015 is er in Nederland een toenemende vraag naar huurwoningen ontstaan als

gevolg van het aantal vluchtelingen dat zich tijdelijk dan wel definitief in Nederland mag

vestigen. Die ontwikkeling heeft zich in 2016 in verhoogde mate voortgezet. In overleg met

de Walcherse gemeenten en collega-corporaties zijn maatregelen genomen om aan de

taakstellingen te kunnen blijven voldoen. De belangrijksten zijn uitstel van sloop, meerdere

statushouders huisvesten in eengezinswoningen en versnelde productie van nieuwbouw.

De nieuwe regels voor passend toewijzen zijn per 1 januari 2016 van kracht geworden.

Nadat we ons hierop in het vorige verslagjaar goed hadden voorbereid, volgde de

uitvoering in 2016. We voldoen nu aan de wetgeving. Passend toewijzen heeft ons

een nieuwe kijk gegeven op onze doelgroep en de huurprijzen van onze woningen.

Zo ervaren we een daling in de vraag naar huurwoningen met een huurprijs boven de

aftoppingsgrenzen van de huurtoeslag (€ 586,68 en € 628,76).

De invoering van de huursombenadering is niet doorgegaan in 2016. Deze is per 1

januari 2017 ingevoerd. Per 1 juli 2016 bleef de inkomensafhankelijke huurverhoging

van kracht. De betaalbaarheid van het wonen staat onder druk. Woonburg heeft er

daarom voor gekozen geen gebruik te maken van de mogelijkheid om huishoudens met

een hoger inkomen een extra huurverhoging te geven. De huren zijn verhoogd met het

inflatiepercentage.

We onderscheiden de volgende doelgroepen:

• Tot onze primaire doelgroep behoren de huishoudens tot € 35.739. Minimaal 90%

van onze vrijkomende woningen komt hiervoor beschikbaar. Binnen deze groep zijn

er twee subgroepen

- huishoudens die tot de categorie ‘passend toe te wijzen’ behoren en

- huishoudens die daar buiten vallen.

• Maximaal 10% van de vrijkomende woningen wordt aangeboden aan huishoudens

met een inkomen boven € 35.739. Het gaat daarbij voornamelijk om urgente

situaties en gehandicapten.

• Te verkopen woningen uit de bestaande voorraad worden bij voorkeur verkocht

aan huishoudens tot € 44.360, voor zover zij niet terecht kunnen op de vrije

woningmarkt.

We verkopen woningen uit onze voorraad om de gewenste verandering in onze

woningvoorraad, qua omvang en samenstelling, mogelijk te maken.

Woonburg streeft naar een toekomstbestendige woningvoorraad. Dat betekent:

• Voldoende goede woningen passend bij de omvang van onze doelgroep. Nu en in de

nabije toekomst.

• De kwaliteit van de bestaande voorraad blijft behouden, uitgaande van een

basiskwaliteit voor iedere woning. Deze basiskwaliteit stemmen we af met de

huurdersbelangenorganisatie.

• De woonlasten voor onze doelgroep zijn beheersbaar, zodat het wonen betaalbaar

blijft. De woningen zijn daarom energietechnisch duurzaam.

• Voldoende toegankelijke woningen, zodat klanten zelfstandig thuis kunnen blijven

wonen in hun vertrouwde woonomgeving.

• In samenwerking met partners investeren in leefbare straten en buurten, daar waar

Woonburg substantieel bezit heeft.

Kortom, Woonburg wil investeren in prettig en betaalbaar wonen voor al haar klanten.

De aandacht van ons investeringsprogramma gaat uit naar de bestaande

woningvoorraad. We investeren in de energiezuinigheid van onze woningen. Onze

planontwikkeling richt zich op herontwikkeling van complexen met verouderde

woningen of woningen die niet meer bieden waar de markt om vraagt. In het strategisch

voorraadbeleid (SVB) hebben deze woningen het scenario ‘ontwikkelen toekomstvisie’

gekregen. In 2016 is in onze planontwikkeling rekening gehouden met de komst van

statushouders en hebben wij ons programma, waar mogelijk en nodig, aangepast.


3.2 Strategisch voorraadbeleid

Doelen 2016


Totale woningvoorraad is beoordeeld

op het criterium ‘aanpasbaar’ We hebben al onze woningen beoordeeld

en woningen, waar nodig, een gewijzigde

strategie in onze SVB gegeven.

Digitalisering van het SVB De digitalisering is uitgesteld omdat we

eerst onze portefeuillestrategie gaan

samenvoegen met Zeeuwland.

Zorgdragen voor beschikbaarheid

nieuw marktonderzoek op niveau

gemeenten, Walcheren en Zeeland

(in samenwerking met gemeenten)

Uitgesteld omdat we eerst onze porte-

feuillestrategie gaan samenvoegen met

Zeeuwland.

Opnemen basiskwaliteit onderhoud

in SVB Het kwaliteitsbeleid onderhoud is in het

najaar 2016 gereedgekomen. Dit beleid

stemmen we eerst met fusiepartner

Zeeuwland af, alvorens het effect op het

SVB verder wordt uitgewerkt.

Huurverhoging 2016 uitvoeren vol-

gens huursombenadering De invoering van de huursombenadering is

uitgesteld naar 2017. De huurverhoging 2016

is inflatievolgend (0,6%) uitgevoerd. Dit is

afgestemd met de huurdersorganisatie.

Plan maken voor het uitvoeren van

Wmo-maatregelen Woonburg wil van betekenis zijn in de

uitvoering van de Wmo (Wet maat-

schappelijke ondersteuning). Het initiatief

hiervoor ligt bij de gemeenten en heeft in

2016 nog niet geleid tot een plan.

InstrumentariumHet SVB is het instrument om prettig en betaalbaar wonen ook op langere termijn te

kunnen waarborgen. Het SVB geeft sturing aan de kwaliteit en prijs van het bezit van

Woonburg. Jaarlijks wordt het beleid herzien om de impact op ons bezit te bepalen van

diverse ontwikkelingen vanuit onder andere de woningmarkt, de politiek, de demografie

en de economie.

Het huurprijsbeleid, onderhoudsinspanningen en verbeteringen aan het bezit worden

vanuit het SVB bepaald. Daarnaast geeft het SVB richting aan de planontwikkeling voor

het bezit door vervanging via sloop en nieuwbouw of ingrijpende renovatie. Het SVB geeft

ook richting aan uitbreidingen van het bezit via nieuwbouw op nieuwe locaties en krimp

via verkoop. De voorgenomen activiteiten worden opgenomen in de jaarlijkse begroting

en de financiële meerjarenraming.

De aanpasbare woningvoorraadEen belangrijke ontwikkeling die wij zien op de woningmarkt op Walcheren is de

behoefte aan woningen die op een simpele manier kunnen worden aangepast voor

mensen met een fysieke beperking. Een aanpassing kan zijn een plaatsing van een

traplift of een verplaatsbare unit in de tuin. Als een woning makkelijk aangepast

kan worden, dan komt deze bij voorrang in aanmerking om aan te houden in de

woningvoorraad. Dit betekent dat we deze woning eerder blijven verhuren, dan

verkopen of inzetten voor herstructurering.

Bespreken SVB met stakeholdersDoor de hoeveelheid ontwikkelingen op de woningmarkt, andere weten regelgeving en

afspraken met gemeenten, hebben we in 2016 het SVB volledig geactualiseerd. Hiermee

zijn we in 2015 gestart. De volgende stap is het geactualiseerde SVB bespreken met

gemeenten en de huurdersbelangenorganisatie. Dit staat gepland in het voorjaar van

2017.

WoningvoorraadWe zien dat het totale woningbezit is gedaald met 4 woningen. In de gemeente Veere

is er een daling van 14 woningen. Het bezit in de gemeente Vlissingen is gestegen

met 10 woningen. We hebben 20 nieuwe huurwoningen opgeleverd in het project Hof

Kromwege in Oost-Souburg. Daar staat tegenover dat we 18 woningen hebben verkocht

en 6 woningen hebben gesloopt. Hierover meer in paragraaf 3.7 ‘Ontwikkelingen in de

voorraad’.


Eind 2016 bevinden onze woningen zich in de volgende gemeenten:

Gemeente Kern 2016 2015

Middelburg Sint Laurens 1 1

Veere Aagtekerke 73 74

Biggekerke 48 48

Domburg 100 106

Gapinge 32 32

Grijpskerke 94 94

Koudekerke 183 186

Meliskerke 60 62

Oostkapelle 160 160

Serooskerke 117 118

Veere 52 52

Vrouwenpolder 76 77

Westkapelle 102 102

Zoutelande 74 74

Totaal Veere 1.172 1.185

Vlissingen Oost-Souburg 522 505

Ritthem 31 34

Vlissingen 138 142

Totaal Vlissingen 691 681

Totaal woongelegenheden 1.863 1.867

Middelburg

Veere

Vlissingen

Leeftijd woningvoorraad

0 50 100 150 200 250 300 350 400

1945 - 1959

0

75

191

1960 - 1969

0

118

82

1970 - 1979

0

467

252

1980 - 1989

0

231

34

1990 - 1999

0

78

16

2000 - 2009

1

76

79

2010 en later

116

37


Eind 2016 is de woningvoorraad als volgt te typeren:

WoningtypenVeere Vlissingen

Eengezinswoning

Appartement zonder lift

Appartement met lift

Bijzondere woonvormen

Appartement levensloopgeschikt complex

met beschut wonen

61%

23%

12,5%

2,3%

1,2%

75%

12%

2%11%

0,1%

DoelgroepenVeere Vlissingen

Bijzondere doelgroep

Jongerenwoningen < 23 jaar

Regulieren

Seniorenwoningen > 55 jaar

49%

6%

1%

44%

21,9%

78%

0,1%

Niet-DAEB-woningvoorraadWe focussen ons op de kerntaak, zijnde woningen verhuren aan de doelgroep met een

huishoudinkomen tot € 35.739. We zien geen opgave in niet-DAEB-werkzaamheden,

zoals het bouwen van koopwoningen of het verhuren van huurwoningen boven

de € 710,68 of bedrijfsonroerendgoed. De omvang van onze huidige niet-DAEB-

portefeuille bestaat uit veertien woningen. Dit zijn woningen die bij aanvang van de

huurovereenkomst een huurprijs hebben van meer dan € 710,68. De woningen worden

de komende tien jaar verkocht op het moment dat de klant de huurovereenkomst

opzegt. De huurkasstromen uit niet-DAEB-activiteiten bedraagt ongeveer € 160.000

in 2016 en is daarmee iets meer dan 1% van de totale jaarlijkse huurkasstroom van

Woonburg. Als we kijken naar de toekomst, dan voegen we de komende jaren geen

niet-DAEB-bezit meer toe. We zien zelfs een krimp als gevolg van verkoop bij mutatie of

verlaging van de huur bij mutatie in de complexen met beschut wonen.

Scheiding tussen DAEB- en niet-DAEB-activiteitenDe nieuwe Woningwet regelt dat corporaties vanaf 1 januari 2018 hun DAEB- en niet-

DAEB-activiteiten moeten scheiden. De wetgever beoogt hiermee beide vermogens

van de activiteiten te scheiden en de afstoot van vastgoed in het marktsegment vanuit

de corporaties te bespoedigen. Omdat Woonburg weinig niet-DAEB-vastgoed heeft,

wilden we een aanvraag indienen voor toepassing van het verlichte regime. Hierbij zou

Woonburg alleen de baten en lasten van beide soorten vastgoed gescheiden inzichtelijk

moeten maken. Vanwege de fusie met Zeeuwland krijgt de fusieorganisatie een

groter deel vastgoed in het marktsegment en daarmee kan geen verlicht regime meer

worden toegepast. We hebben daarom in november een concept scheidingsvoorstel

bij de gemeenten Veere en Vlissingen en de huurdersbelangenorganisatie voorgelegd,

waarbij we kiezen voor een administratieve scheiding van het vastgoed. Beide

gemeenten en de huurdersbelangenorganisatie hebben hierop hun positieve zienswijze

gegeven. In december is het concept scheidingsvoorstel ingediend bij de Autoriteit

woningcorporaties (Aw). In 2017 volgt een definitief scheidingsvoorstel vanuit de

fusieorganisatie.


BetaalbaarheidDe betaalbaarheid van het wonen is een blijvend thema. Zeker in het licht van de

huidige economische omstandigheden. Woonburg houdt haar woningen betaalbaar

voor klanten met een inkomen onder de huurtoeslaggrens. We doen dit door passend

toe te wijzen. Dit betekent dat vrijgekomen woningen met een lagere huurprijs worden

toegewezen aan klanten met een passend lager inkomen.

Onze gemiddelde huurprijs van € 512,51 (berekend exclusief woningen met een

geliberaliseerde huurovereenkomst en exclusief bezit voor bijzondere doelgroepen) is

69,1% van de maximale huurprijsgrens.

Van onze woningen is de maandhuur als volgt verdeeld volgens de huurtoeslaggrenzen:

Tot jongerengrens < € 409,92

> € 409,92 < € 586,68

> € 586,68 < € 628,76

> € 628,76 < € 710,68

Boven huurtoeslaggrens > € 710,68

45%

12%

20% 22%15%

59%

10%

13%

Betaalbaarheid Veere Betaalbaarheid Vlissingen

1%1%

Het huurprijsbeleid op de lange termijn is erop gericht de huur van een DAEB-woning

(dit zijn de gereguleerde woningen met een huurprijs bij eerste verhuur onder de

huurtoeslaggrens van € 710,68) niet hoger te laten zijn dan 75% van de maximale

huurprijsgrens. Dit noemen we onze streefhuur. Uitgangspunten zijn hierbij:

• het nieuwe woningwaarderingsstelsel (van 1 oktober 2015) bepaalt de basisprijs;

• we houden voldoende woningen van passende kwaliteit met een passende huurprijs

voor de drie te onderscheiden doelgroepen:

• huishoudens met een inkomen tot de lage aftoppingsgrens;

• huishoudens met een inkomen tot de hoge aftoppingsgrens;

• huishoudens met een inkomen boven de hoge aftoppingsgrens tot maximaal

€ 35.739.

We zien dat onze woningen in levensloopgeschikte complexen met beschut wonen niet

meer bereikbaar zijn voor de doelgroep met een inkomen tot de lage aftoppingsgrens

(€ 22.100). De laatste 10 jaar hebben wij veel in deze complexen in de dorpen

op Walcheren geïnvesteerd. De huurprijs van zo’n woning gaat met 75% van de

maximale huurprijsgrens al snel richting de € 700 per maand. Dit geldt ook voor de

levensloopgeschikte eengezinswoningen. Daarom verlagen we voor driekwart van deze

woningen de huurprijs bij nieuwe verhuring, zodat ze wel bereikbaar zijn voor deze

doelgroep.

Harmonisatie (verhoging naar de streefhuur) vindt plaats bij mutatie. De huur kan

hierbij ook naar beneden worden aangepast. De totale huursomverhoging in 2016 als

gevolg van harmonisatie is 0,70% van de jaarlijkse huuropbrengst.

Bij de verkoop van woningen uit onze voorraad bieden we bij voorkeur mogelijkheden

aan huishoudens met een middeninkomen (€ 35.739 tot 44.360) om in hun huisvesting

te voorzien. Bij de verkopen zetten we Kopen naar Wens in om de prijs aantrekkelijk te

maken voor deze doelgroep. In 2016 zijn veertien woningen verkocht via deze formule.

De verkoopprijzen lagen tussen de € 88.500 en € 165.000. De gemiddelde verkoopprijs

was € 126.286 per woning.


HuurverhogingDe invoering van de huursombenadering is uitgesteld tot 1 januari 2017. Vanaf 2017

wordt de huursombenadering de basis voor de huurverhogingen gedurende het jaar.

De gemiddelde huurstijging per corporatie mag dan niet hoger zijn dan de inflatie

plus 1%. Binnen deze huursom zijn op individueel niveau huurstijgingen mogelijk

tot maximaal de inflatie plus 2,5%. Kern van de huursombenadering is dat de totale

jaarlijkse huurstijging van de woningvoorraad van een corporatie aan een maximum

wordt gebonden, maar dat het daarbij mogelijk is op het niveau van de individuele

woning de huurverhoging te differentiëren. Tot 2016 hebben we de huurverhoging

drie keer inkomensafhankelijk uitgevoerd. In 2016 heeft Woonburg de huurverhoging

inflatievolgend toegepast, te weten 0,6% voor onze sociale huurwoningen en niet

meer inkomensafhankelijk. Klanten hebben geen bezwaar ingediend tegen de voor hen

vastgestelde huurverhoging.

3.3 Energiezuinig

Doelen 2016


Uitvoeren energieprogramma

volgens de begroting: totaal 269

woningen aanbieden om de

energie-index naar 1,3 of lager te

brengen (voorheen het B-label)

128 klanten hebben een aanbod gekregen

vanuit het energieprogramma.

Evaluatie effecten van aangebrachte

energiemaatregelen op gerealiseerde

besparing en wooncomfort onder

klanten

We hebben een evaluatie uitgevoerd bij drie

complexen, waar energiemaatregelen zijn

uitgevoerd. De uitkomst van de evaluatie

is positief, de besparing bleek hoger dan

vooraf berekend was.

Het energie-investeringsprogramma beleefde in 2016 zijn vijfde jaar. In tien jaar tijd

krijgt iedere klant van wie de woning een energie-index heeft van 1,4 of hoger (voorheen

energielabel C of lager) het aanbod om de energieprestatie van de woning te verbeteren

naar een energie-index van 1,3.

Klanten kunnen tegen huurverhoging kiezen om deel te nemen aan energiemaatregelen.

We bepalen de huurverhoging in relatie tot het investeringsbedrag om de verbetering

betaalbaar te houden voor onze klanten.

Klanten die meedoen aan het energieprogramma kregen ook in 2016 de mogelijkheid

om zonnepanelen te laten plaatsen. Als klanten besluiten om niet mee te doen aan het

energieprogramma, dan worden de energiemaatregelen toegepast zodra de woningen

vrijkomen. De huurprijs wordt dan bepaald op basis van de nieuwe energie-index.

In 2016 hebben we 128 klanten een aanbod gedaan om deel te nemen aan het

energieprogramma. Dit is minder dan de geplande 269 woningen. Dit komt enerzijds

doordat we voor een aantal complexen hebben besloten de energiemaatregelen door

te schuiven naar een natuurlijk moment (bijvoorbeeld bij het vernieuwen van de

verwarmingsinstallatie). Anderzijds komt dit doordat het vastgestelde kwaliteitsbeleid

onderhoud (basiskwaliteit) een nieuwe opname bij woningen tot gevolg had en deze

woningen pas in 2017 aangepakt kunnen worden.

Inmiddels heeft 46% van de woningvoorraad (inclusief nieuwbouw) een energie-index

1,4 of beter. Dit was eind vorig jaar nog 37,5%. Nog slechts 21% van de woningvoorraad

heeft geen groene-energie-index.


Realisatie energieprogramma 2016

Adres: Aangeboden bij

aantal

woningen:

Uitgevoerd bij

aantal

woningen:

Agatha- en Porrenaerstraat, Aagtekerke 13 5

Schelpweg, Domburg 2 2

Dorpsstraat, Nieuwe Wei, Van

Reigersbergstraat, Gapinge24 11

Cornelis Vis- en Reigershoutstraat, Grijpskerke 16 11

De Plaastraat, Meliskerke 12 4

Bisschop-, Macare-, M. de Hennijn-,

Noordhout- en Poortstraat, Serooskerke29 19

Van Borselelaan, Veere 18 11

Palsterstraat, Regulierenpad, Vrouwenpolder 14 6

Op 31 december 2016 is de energie-index van de woningen als volgt:

21%

24%

33%

11%

6%

< 0,60

0,61 - 0,80

0,81 - 1,20

1,21 - 1,40

1,41 - 1,80

1,81 - 2,10

2,11 - 2,40

2,41 - 2,70

> 2,71

Energie-index

1%2%

2%

3.4 Nieuwbouwprojecten en planvorming

Doelen 2016


Opleveren van 30 woningen,

waarvan 20 huurwoningen en 10

koopwoningen in Hof Kromwege

in Oost-Souburg

In januari 2016 hebben we 30 woningen opge-

leverd.

Verdere uitvoering planontwik-

keling (tot en met haalbaar-

heidsfase) van de volgende

projecten:

• Kerkstraat in Koudekerke

Haalbaarheidsfase met een renovatie- en nieuw-

bouwvariant is gestart in 2016. Afronding begin

2017.

Slopen van zes woningen aan de

Brouwerijweg in Domburg, als

onderdeel van de ontwikkeling

van het Singelgebied

De zes woningen zijn gesloopt.

Verdere uitvoering plan-

ontwikkeling (haalbaarheidsfase

en verder) van de volgende

projecten:

• Lambrechtsenstraat in

Ritthem

• Molenwal in Westkapelle

Haalbaarheidsfase met een renovatie- en nieuw-

bouwvariant is gestart in 2016. Afronding begin

2017.

Start planvorming schoollocatie

in Ritthem Intentieovereenkomst gesloten met de gemeente

Vlissingen.

Versnelde nieuwbouw van

dertien woningen in de ge-

meente Veere

Haalbaarheidsonderzoek op basis van een

voorontwerp afgerond. Oplevering in december

2016 is niet gehaald.

Start ontwerp van een multi-

functionele accommodatie in

Biggekerke

Definitief ontwerp afgerond, besluitvorming

begin 2017. Oplevering verwacht in 2018.


Vanuit ons strategisch voorraadbeleid starten we in diverse wijken met planvorming. De

planvorming vindt plaats samen met de bewoners van de complexen. We houden daarvoor

bewonersbijeenkomsten. Afhankelijk van de grootte van het complex en de problematiek

verzamelen we informatie door middel van enquêtes of huisbezoeken. We werken daarbij

samen met een klankbordgroep die zich inzet voor de belangen van de bewoners van de

buurt.

Hof Kromwege in Oost-Souburg

In januari 2016 zijn de laatste 30 nieuwbouwwoningen in het wijkvernieuwingsproject Hof

Kromwege in Oost-Souburg opgeleverd. De 20 levensloopgeschikte huurwoningen die

zijn opgeleverd hebben een volledig woonprogramma op de begane grond. Voor klanten

met een inkomen onder de huurtoeslaggrens hebben we de huurprijs van deze woningen

verlaagd van € 705 naar € 586.

Kerkstraat in Koudekerke

Aan de Kerkstraat in Koudekerke staat een complex met in totaal 32 duplexwoningen.

Deze locatie wordt in twee fasen aangepakt. De eerste fase betreft zestien woningen

die worden gerenoveerd voor Zeeuwse Gronden. Zeeuwse Gronden is op zoek naar

woningen voor een woonbegeleidingsproject voor mensen met een psychiatrische ziekte.

Omdat de kosten van een renovatie en uitbreiding van het complex erg tegenvielen, is

een haalbaarheidsonderzoek gestart naar vervangende nieuwbouw. Met de bewoners

is een sociaal plan opgesteld met hun rechten en plichten bij verhuizing. In 2016 zijn

dertien woningen leeggekomen na verhuizing van de bewoners. Met alle bewoners is

overeenstemming over vervangende woonruimte. Twaalf woningen hebben we weer

tijdelijk kunnen verhuren tijdens de haalbaarheidsfase. We hebben ook dit jaar een

samenwerkingsovereenkomst kunnen opstellen met de gemeente Veere en Zeeuwse

Gronden. Naar verwachting kunnen we in 2018 klaar zijn met de eerste fase. De tweede

fase van de aanpak van de 32 woningen start over een aantal jaar.

Brouwerijweg in Domburg

Aan de Brouwerijweg in Domburg hebben we in het voorjaar zes woningen gesloopt in

verband met de herstructurering van het Singelgebied. Woonburg draagt zo bij aan de

visie van de gemeente Veere voor dit gebied door deze woningen geen belemmering te

laten zijn voor de herstructurering. De woningen werden al een aantal jaar door middel

van een bruikleenovereenkomst ter beschikking gesteld aan klanten.

Lambrechtsenstraat in Ritthem

Nadat de planvorming aan de Lambrechtsenstraat in Ritthem vorig jaar langere tijd heeft

stilgelegen, zijn we in het voorjaar tot overeenstemming gekomen met de bewoners van

negen woningen. Instandhouding van de woningen bleek financieel niet haalbaar voor

Woonburg. We hebben afgesproken dat vijf woningen worden gesloopt en plaatsmaken

voor nieuwe woningen met een huurprijs onder de lage aftoppingsgrens van de

huurtoeslag. De andere vier woningen worden aan de bewoners te koop aangeboden.

Hiervan zijn er dit jaar drie verkocht. We verwachten de nieuwe woningen in 2018 op te

leveren.

Molenwal in Westkapelle

Nadat de haalbaarheidsfase in het voorjaar werd afgerond, zijn we gestart met de

uitverhuizing van de huidige bewoners en de tijdelijke verhuur van het duplexcomplex tot

aan de uitvoering van de sloop. De nieuwbouw behelst negen eengezinswoningen met

een volledig woonprogramma op de begane grond en acht appartementen met lift. We

verwachten de bouw te kunnen starten in 2017.

Versnelde nieuwbouw in gemeente Veere

We hebben, samen met de gemeente Veere, onderzocht of het mogelijk is om versnelde

nieuwbouw mogelijk te maken in de kernen Grijpskerke, Zoutelande en Veere door

gebruik te maken van een concept-bouwsysteem. Het is haalbaar gebleken om

dertien nieuwe grondgebonden huurwoningen te bouwen met een huurprijs onder

de laagste aftoppingsgrens van de huurtoeslag (€ 586,68). De woningen hebben het

woonprogramma op de begane grond. Binnen onze doelgroep is veel vraag naar dit soort

woningen. Het is niet meer gelukt om de bouw in 2016 te starten. We verwachten de

woningen in 2017 op te leveren.

Multifunctionele accommodatie in Biggekerke

Door de Primas Scholengroep en de dorpsraad Biggekerke is Woonburg gevraagd de

ontwikkeling van een basisschool in combinatie met een dorpshuis te realiseren. In


2016 is het definitieve ontwerp rondgekomen, waarbij is uitgegaan van de bouw van

woningen waar de komende jaren een basisschool gehuisvest wordt. Als in de toekomst de

behoefte aan een basisschool in Biggekerke afneemt, kan het gebouw relatief eenvoudig

omgebouwd worden naar vier huurwoningen. Begin 2017 vindt de besluitvorming plaats

en gaat het voorstel ter goedkeuring naar het ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport).

Deze goedkeuring is benodigd volgens de nieuwe Woningwet, omdat de bouw van een

basisschool alleen mag als aan een minimale rendementseis wordt voldaan.

3.5 Verhuur

Doelen 2016


Aantal leegstandsdagen realiseren,

max. zeven dagen Vanwege de invoering van het passend

toewijzen vanaf 1 januari 2016 is de leeg-

stand hoger geweest. De realisatie in 2016

komt uit op 15,6 dagen.

Maximale huurderving in %

inclusief oninbare vorderingen en

verkoopleegstand 1,5% van totale

huursom (€ 177.000)

De totale huurderving voor 2016 is € 200.945

(1,6% van de totale huurinkomsten). De

huurderving is overschreden, met name door

de verkoopleegstand en het hoge bedrag aan

oninbare vorderingen vanwege de nieuwe

aanpak huurincasso met opschoonactie.

Evaluatie woonruimtebe middelings-

systeem, waarbij de effecten van pas-

send toewijzen worden meegenomen

De evaluatie van Zuidwestwonen.nl heeft

plaatsgevonden in 2016 met de betrokken

partijen.

WoonruimtebemiddelingSinds oktober 2015 bieden wij onze vrijkomende woningen aan via Zuidwestwonen.

nl. De woningen worden op een eerlijke en transparante manier aangeboden, waarbij

zoveel mogelijk keuzevrijheid is. Zuidwestwonen.nl is een samenwerkingsverband

van diverse Zeeuwse en Brabantse corporaties. Naar verwachting sluiten nog meer

corporaties aan. In januari 2016 is vanuit de overheid het passend toewijzen ingevoerd.

Dit betekent dat 95% van de woningzoekenden met een laag inkomen (€ 22.000 of

€ 30.000) in aanmerking komen voor een huurwoning met een huurprijs van € 586 of

€ 628 (prijspeil 2016). De effecten van het passend toewijzen hebben invloed op de

ervaringen van woningzoekenden op Zuidwestwonen.nl. In 2016 is de werking van

Zuidwestwonen.nl geëvalueerd met de betrokken partijen. Ook de digitale hulp die

op Walcheren wordt aangeboden door Stichting Humanitas, het Palet in Vlissingen

en Stichting Welzijn Veere is besproken. De introductie van een nieuw systeem in

combinatie met de regelgeving van het passend toewijzen vraagt om meer kennis vanuit

de woningzoekenden om het systeem en materie te kunnen doorgronden.

Toewijzingen en Europese regelgevingIn 2016 zijn de regels, die gesteld worden aan het toewijzen van sociale huurwoningen,

veranderd. Volgens de regelgeving moet minimaal 80% van de sociale huurwoningen

worden toegewezen aan huishoudens met een maximaal jaarinkomen van € 35.739 (de

primaire doelgroep). 10% van de woningen kunnen wij toewijzen aan klanten met een

inkomen van € 35.739 tot € 39.874 (midden inkomens). De overige 10% van de woningen

zijn vrij toe te wijzen, dit gebeurt voornamelijk bij herstructureringsprojecten waarbij

klanten een andere woning nodig hebben. Wij willen minimaal 90% toewijzen aan

klanten met een inkomen tot € 35.739.

In 2016 hebben wij 96,74% van de vrijgekomen sociale huurwoningen toegewezen aan

klanten met een inkomen van maximaal € 35.739. 1,09% is verhuurd aan de klanten met

een middeninkomen (€ 35.739 tot € 39.874) en 2,17% is verhuurd aan de klanten met

een inkomen hoger dan € 39.874. Hiermee voldoen wij ruimschoots aan de norm.

120%

100%

80%

60%

40%

20%

0%

Toewijzingen 96,74%

=< € 35.739 € 35.739 - € 39.874

Toewijzingen

> € 39.874

1,09% 2,17%


Naast de Europese regelgeving moeten woningcorporaties vanaf 2016 bij het

toewijzen van sociale huurwoningen ook voldoen aan de nieuwe passendheidsnorm.

Van de toewijzingen aan huishoudens met een inkomen onder de huurtoeslaggrens

moet minstens 95% een aanvangshuur hebben onder de aftoppingsgrenzen van de

huurtoeslag. De overheid wil hiermee voorkomen dat huishoudens met de laagste

inkomens in te dure woningen terecht komen.

Woonburg heeft in 2016 96,62% van de toewijzingen aan huishoudens met een inkomen

onder de huurtoeslaggrens gedaan met een aanvangshuur onder de aftoppingsgrenzen.

Woonburg voldoet hiermee aan de regels van passend toewijzen.

100%

90%

80%

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Passend toewijzen

Huurtoeslaggerechtigden passend

Huurtoeslaggerechtigden niet passend

96,62%

3,38%

2016

VerhuringenIn 2016 hebben 164 mutaties plaatsgevonden, exclusief de verhuringen van

nieuwbouwwoningen, met huurprijzen zowel boven als onder de huurtoeslaggrens

van € 710,68. Dit is een stijging van 22 mutaties ten opzichte van 2015. Deze stijging

wordt veroorzaakt door verschillende herstructureringsprojecten, waardoor een

verhuisbeweging is ontstaan.

9%

8%

7%

6%

5%

4%

3%

2%

1%

0%

Mutatiegraad 7,65%

2015 2014

7,70%

Mutatiegraad

Aantal mutaties 142 144

2013

8,17%

149

8,90%

2016

164

In 2016 zijn 95 woningen verhuurd via directe bemiddeling. Het gaat hierbij om

toewijzingen via instellingen en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Vooral

de verhoogde taakstelling van het COA zorgt voor een stijging van het aantal directe

bemiddelingen ten opzichte van het voorgaande jaar.

Zuidwestwonen.nl is meer gericht op actieve woningzoekenden. Het vraagt van de

woningzoekenden vooraf meer inspanning om in te schrijven en inschrijfgeld. Dit leidt

tot meer serieuze zoekers met als resultaat een verlaging van de aanbiedingsgraad.

7,13 4,96 3,63

Aanbiedingsgraad

10 9 8 7 654321

0

Aanbiedingsgraad

20132015 2014aa

nta

l

01/01 - 25/10

26/10 - 31/12 (ZWW)

8,15

2,89

2,10

2016


HuurdervingDe totale huurderving voor 2016 is € 200.945 (1,6% van de totale huurinkomsten). Dit is

de huurderving zonder leegstand als gevolg van sloop, nieuwbouw en inclusief verkoop.

In de totale huurderving zit ook de afboeking op vorderingen die wij niet meer kunnen

incasseren. In 2016 hebben we een eenmalige opschoonactie gedaan van vorderingen

op vertrokken huurders.

€ 84.008

€ 6.810

€ 31.664

€ 63.089

€ 15.371

Huurderving in bedragen*

Calamiteiten

Mutatieonderhoud

Oninbaarheid

Verhuurleegstand

Verkoop

* Exclusief huurderving door nieuwbouw, renovatie en COA

LeegstandDe norm van de leegstand is gesteld op maximaal 7 leegstandsdagen gemeten over alle

verhuurde woningen. De realisatie in 2016 komt uit op 15,6 dagen. Hiermee is het doel

niet gehaald. We merken dat door passend toewijzen de woningen met een huurpijs

boven € 628 niet meer verhuurd kunnen worden aan woningzoekenden die recht

hebben op huurtoeslag. Ook staan in bepaalde kernen door een verminderde vraag

specifieke woningen voor ouderen langer leeg. In de toekomst verwachten we dat de

behoefte om deze woningen te huren zal toenemen.

Leegstandsdagen per mutatie

26

24

22

20

18

16

14

12

10

8

6

4

2

0

aan

tal

1e trimester 2016

16,7 13,2 16,7 15,6 14,1

2e trimester 2016 3e trimester 2016 2016 2014

4,7

2015

UrgentiesBij de introductie van Zuidwestwonen.nl in oktober 2015 is de urgentieregeling

afgeschaft. Dit heeft geen gevolgen voor woningzoekenden. Via de optie directe huur

op Zuidwestwonen.nl komen woningzoekenden op korte termijn aan een woning.

De inschrijfduur is dan niet van toepassing.

Via een hardheidsclausule kan in uitzonderlijke, levensbedreigende situaties aanspraak

worden gemaakt op een woning. Dit verloopt via Porthos. Bij Woonburg is in 2016 de

hardheidsclausule niet toegepast.

StatushoudersIn 2016 hebben we te maken met een toenemende stroom van vluchtelingen. Hierdoor

is de taakstelling in 2016 hoger dan gebruikelijk. In totaal was de taakstelling voor

Woonburg vanuit de gemeenten Veere en Vlissingen om 73 statushouders te plaatsen.

De gemeente Veere heeft een taakstelling gekregen om in het jaar 2016 in totaal 61

(inclusief achterstand van vijf in 2015) statushouders te huisvesten. We hebben aan de

taakstelling voldaan en 62 statushouders van een woonruimte kunnen voorzien.


De gemeente Vlissingen had in 2016 een taakstelling om 132 (inclusief achterstand van

twaalf in 2015) statushouders te huisvesten, waarvan er twaalf door Woonburg zijn

geplaatst. Woonburg heeft de taakstelling voor de beide gemeenten behaald.

3.6 Onderhoud

Doelen 2016


Totale onderhoudslasten binnen €

1.256 per gewogen VHE uitvoeren Dit jaar is € 1.016 gerealiseerd.

Samenwerkingsovereenkomst met

RWS evalueren Samenwerkingsovereenkomst met RWS is

geëvalueerd en vervolgd tot en met 30 april

2017.

Uitvoeren jaarschijf MJOB 2016 Gepland onderhoud is in 2016 volledig in

opdracht gegeven en uitgevoerd.

Gezamenlijke inkoop op deelactivi-

teiten In samenwerking met collega-corporaties is

de inkoop van goederen en diensten die op

de planning stonden opgepakt. Een aantal

gezamenlijke trajecten lopen nog door in

2017.

Herzien ZAV-beleid in 2016 Na de vaststelling van de basiskwaliteit

onderhoud zou het ZAV-beleid herzien

worden. Dit is uitgesteld om samen met

onze fusiepartner op te pakken in de

organisatorische fusie.

Gezamenlijk beleid met gemeente

Veere voor woningaanpassingen,

om langer thuis wonen mogelijk te

maken

Dit is onderwerp van gesprek geweest met

de gemeente. Het beleid is nog niet opge-

start vanuit de gemeente.

Planmatig onderhoudIn 2015 is het vernieuwde onderhoudsproces voor het eerst in de praktijk gebracht. Het

doel is de begrote onderhoudswerkzaamheden volledig tot uitvoering te brengen. Deze

manier van werken is ook in 2016 doorgezet en heeft geleid tot de volledig uitvoering

van het planmatig onderhoud.

Het planmatig onderhoud wordt in 2016 uitgevoerd op basis van € 919 per ongewogen

VHE. Het streven is om het planmatig onderhoud ook de komende jaren uit te voeren

volgens deze norm.

Dagelijks en mutatieonderhoudSinds 2015 verzorgt RWS in Goes de planning van het dagelijks en mutatieonderhoud.

Met RWS is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten, die in 2016 afliep. Deze

samenwerkingsovereenkomst is besproken en verlengd tot en met 30 april 2017.

OmschrijvingTotaal

jaarbudgetUitgaven

Realisatie in %

van het budget

Reparatieonderhoud € 376.000 € 392.000 104%

Mutatieonderhoud € 67.000 € 120.000 180%

Serviceonderhoud € 160.000 € 224.000 140%

Planmatig onderhoud € 1.783.000 € 1.193.000 67%

Totaal € 2.386.000 € 1.930.000 81%

De realisatie van het onderhoud is binnen het budget gebleven. In de kosten van het

mutatieonderhoud is € 49.500 opgenomen aan oninbare vorderingen. Dit betreffen

onderhoudswerkzaamheden voor rekening van de huurder. Daarnaast hebben meer

huurders dan verwacht een beroep gedaan op het serviceabonnement. Het planmatig

onderhoud is grotendeels gerealiseerd zoals begroot, op een deel van de post

onvoorzien na. Daarnaast zijn een aantal projecten van het planmatig onderhoud van

2016 naar 2017 verschoven.


Basiskwaliteit onderhoudIn 2016 is het kwaliteitsbeleid voor het onderhoud ontwikkeld, maar niet

geïmplementeerd. Dit beleid wordt afgestemd met de fusiepartner Zeeuwland alvorens

het effect op het SVB en het onderhoud verder wordt uitgewerkt . Ook het herzien van

het beleid ten aanzien van zelf aangebrachte voorzieningen (ZAV) stond op de planning.

De basiskwaliteit zou hiervoor als uitgangspunt worden gebruikt. Het herzien van het

ZAV-beleid wordt opgepakt in de fusieorganisatie.

InkoopVoor 2016 hadden we weer een vol programma staan in de inkoopsamenwerking:

• inkoop van energie voor de centrale voorzieningen van de corporaties en eventueel

ook het bezit dat onder een VVE valt;

• gezamenlijke prijsafspraken voor glas;

• schoonmaakwerkzaamheden;

• brandveiligheid;

• asbestsaneringswerkzaamheden (prijsafspraken maken voor scholing en

inventarisaties)

• resultaat gericht schilderwerk.

De volgende contracten zijn vernieuwd in 2016 of we zijn gestart met het offertetraject:

• afvalverwijdering

• aanschaf zonnepanelen

• liftbeheer

• algemene inkoopvoorwaarden

WoningaanpassingenDe huidige ontwikkelingen op het gebied van wonen en zorg zijn erop gericht om

mensen langer zelfstandig thuis te laten wonen. Woningen kunnen levensloopgericht

worden gemaakt als dit (technisch) mogelijk is. Samen met de gemeenten is dit in 2016

onderwerp van gesprek geweest.

3.7 Ontwikkelingen in de voorraad

Doelen 2016


Verkoop van vijftien woningen uit het

verkoopprogramma In 2016 zijn achttien woningen uit het ver-

koopprogramma verkocht.

Verkoopdoelstelling € 1.628.000 In 2016 is een netto verkoopopbrengst

behaald van € 1.820.863.

De veranderingen in onze woningvoorraad gedurende het verslagjaar zijn als volgt:

Ontwikkelingen in de woningvoorraad

Woningtype 2015 Sloop Nieuwbouw Verkoop 2016

Eengezinswoning 1.238 6 20 18 1.234

Appartement zonder lift 325 325

Appartement met lift 69 69

Appartement levens-

loopgeschikt complex

met beschut wonen

221 221

Bijzondere woonvormen 14 14

Totaal 1.867 6 20 18 1.863


NieuwbouwIn 2016 hebben we twintig nieuwe huurwoningen gerealiseerd in Hof Kromwege in Oost-

Souburg. De eengezinswoningen, met een volledig programma op de begane grond en

een huurprijs binnen de aftoppingsgrenzen van de huurtoeslag, zijn allemaal verhuurd

bij oplevering.

Aankoop en verkoopOns aanbod koopwoningen uit de woningvoorraad bestaat eind 2016 uit 261 woningen.

Met dit aanbod wordt voorzien in de behoefte aan woningen onder de groep

middeninkomens die niet meer in de sociale huursector mogen worden gehuisvest. Met

de inkomsten worden nieuwe (onrendabele) investeringen gedaan.

Eind 2015 hadden we één teruggekochte woning in ons bezit. In 2016 zijn zes woningen

teruggekocht van kopers die hun woning van Woonburg hadden gekocht met een

terugkoopgarantie. Na de terugkoop worden de woningen direct weer in de verkoop

genomen, maar dan met de formule Kopen naar Wens. Door het succes van deze

formule zijn eind 2016 drie van de teruggekochte woningen alweer verkocht.

We hebben achttien woningen verkocht, waar we ons vijftien ten doel hadden gesteld

voor 2016. We bepalen de verkoopprijs van een woning met een onafhankelijke taxatie.

12% hoger dan de doelstelling voor 2016.

aan

tal

Verkopen naar soort

Kopen naar wens

Regulier verkoop

25

20

15

10

5

0

11

9

2015

11

7

2016

aan

tal

Verkopen naar huurklasse en gemeente

14

12

10

8

6

4

2

0Veere Vlissingen

4 6Betaalbaar

1 1Duur

Goedkoop 3 3


euro

’s x

1.0

00

Verkopen realisatie versus doelstelling

€ 1.628.000

€ 1.820.863

Verkoopprogramma

Doelstelling

Realisatie

3000

2750

2500

2250

2000

1750

1500

1250

1000

750

500

250

GrondtransactiesIn 2016 hebben geen grondtransacties plaatsgevonden.

3.8 Leefbare straten en buurten

Doelen 2016


Uitgaven aan leefbaarheid < € 125 per

woning, inclusief fysieke leefbaar-

heidsuitgaven

De realisatie is binnen de begroting geble-

ven. De uitgaven aan leefbaarheid zijn € 63

per woning.

Voldoen aan leefbaarheids- en

welzijnsactiviteiten in het kader van

de nieuwe Woningwet

Wij voldoen aan de nieuwe Woningwet.

LeefbaarheidLeefbaarheid is een belangrijk onderdeel bij Woonburg. Het gaat hierbij niet alleen over

het vastgoed, maar ook over de beleving van onze klanten in de leefomgeving.

Kenmerkend voor leefbaarheid is dat alle activiteiten zich richten op de individuele

klant in kernen en wijken waar Woonburg woningen heeft. Deze activiteiten moeten

onderdeel zijn van de prestatieafspraken tussen gemeenten, huurdersorganisaties en

woningcorporaties. Dit is in de nieuwe Woningwet opgenomen.

Hierbij gaat het om activiteiten om de leefbaarheid in een wijk te verbeteren,

bijvoorbeeld initiatieven om overlast te bestrijden. Corporaties mogen hier maximaal

€ 125 per woning aan uitgeven, inclusief fysieke leefbaarheid.

Dit betekent dat Woonburg lokaal kan blijven investeren in de leefbaarheid van

de wijk, zodat onze klanten fijn kunnen wonen. Dit sluit aan op onze invulling aan

leefbaarheidsactiviteiten vanuit het ondernemingsplan: onze inzet op leefbaarheid

doen we vooral in en om de woning. Als er in gebieden waar wij een substantieel

aantal woningen hebben, grotere opgaven zijn rond leefbaarheid, zetten wij ons samen

met onze partners in voor een verbetering van de situatie. Ieder vanuit zijn eigen

verantwoordelijkheid.

De totale uitgaven aan leefbaarheidsactiviteiten zijn € 119.738. Dit is € 63 per woning.


Bijdragen aan initiatievenWoonburg levert vanaf 1 juli 2015 een bijdrage aan initiatieven die passen binnen het

kader van de nieuwe Woningwet. In de nieuwe Woningwet is bepaald dat bijdragen

alleen tegemoetkomingen mogen zijn in de kosten van activiteiten die door de

bewoners van haar woongelegenheden worden georganiseerd. De bijdragen moeten

in het belang zijn van het behoud of de verbetering van die woongelegenheden of de

direct daaraan grenzende omgeving.

In 2016 zijn de volgende activiteiten georganiseerd voor en met onze klanten:

Kerstviering De Kreek

Woonburg ondersteunt de kerstviering die georganiseerd wordt voor alle bewoners in

het complex De Kreek in Westkapelle. Hier waren ook leerlingen van de basisscholen

in Westkapelle bij aanwezig. Dit is een jaarlijks terugkerend evenement en wordt

gewaardeerd door de bewoners van het complex.

Bijdrage Stichting Present

Stichting Present gelooft erin dat mensen best bereid zijn om zich in te zetten voor de

ander en de samenleving. De kloof tussen die bereidheid en het daadwerkelijk in actie

komen, is voor veel mensen (te) groot. Er is een brug, een verbindende schakel nodig.

Present wil die schakel zijn.

Bijdrage Stichting Humanitas (vrijwillige thuisadministratie)

Ook aan Stichting Humanitas heeft Woonburg een bijdrage gegeven, omdat zij

regelmatig ondersteuning biedt aan onze klanten. Humanitas biedt praktische hulp.

Vrijwilligers helpen om weer structuur aan te brengen in de papierwinkel, de financiële

administratie weer op orde te krijgen en binnen maximaal één jaar opnieuw het

evenwicht te vinden tussen inkomsten en uitgaven.

Verfraaiing gemeenschappelijke ruimte

In verschillende levensloopgeschikte complexen heeft Woonburg er in overleg met de

betreffende bewonerscommissies voor gezorgd dat de gemeenschappelijke ruimten zijn

verfraaid. Denk daarbij aan de aanschaf van planten, meubilair en dergelijke.

Kerstbomen

Ook in 2016 heeft Woonburg ervoor gezorgd dat in ieder levensloopgeschikt complex

weer een kerstboom te bewonderen was.

OverlastWanneer onze klanten overlast ervaren, zetten wij ons actief in om de overlast op te

lossen. Allereerst wordt degene die overlast ervaart, gevraagd om eerst zelf in gesprek

te gaan met de overlastgever om tot een oplossing te komen. Afhankelijk van de

situatie en/of problematiek wordt Buurtbemiddeling ingezet of pakt de woonconsulent

dit zelf op.

Buurtbemiddeling wordt structureel ingezet, zolang de partners (gemeenten

en corporaties) dit initiatief (financieel) ondersteunen. Als het nodig is zoekt de

woonconsulent de samenwerking met andere instanties om de overlast op te lossen.

Van belang is hierbij dat iedere organisatie werkt vanuit eigen kracht en discipline.

In 2016 heeft Woonburg samengewerkt met Porthos. Dit is een centraal loket voor

welzijn, zorg en opgroeien in de gemeenten Middelburg, Veere en Vlissingen.

We zien een toename in het aantal mensen met psychische problemen. Ook de

netwerkpartners ervaren deze ontwikkeling. In samenwerking met Porthos zijn in een

aantal complexe situaties ‘netwerkberaden’ georganiseerd.


Aanpak extreme woonoverlastGemeente Veere, gemeente Vlissingen, politie, l’escaut woonservice en Woonburg

hebben een convenant getekend om extreme gevallen van woonoverlast gezamenlijk

op te lossen. Dit maakt het mogelijk om problemen sneller aan te pakken en tot een

goed einde te brengen. Informatie over zware overlastgevers wordt gebundeld in

dossiers, die zowel door gemeente, politie als Woonburg ingezien kunnen worden.

In de gemeente Veere heeft Woonburg structureel overleg met de wijkagent en wordt

de overlast en leefbaarheid in de diverse kernen besproken.

Sociale kaartIn 2016 is in samenwerking met Stichting Welzijn Middelburg een sociale kaart

ontwikkeld, waarbij de samenwerkingsverbanden inzichtelijk zijn gemaakt. Het in beeld

hebben en houden van de sociale kaart op Walcheren is een continue proces dat ook

volgend jaar wordt vervolgd voor de nieuwe organisatie.


Hoofdstuk 4

Samenwerken, ieder vanuit eigen kracht


4.1 Inleiding

Wij werken aan een goede samenwerking met partijen, zodat we samen belangrijke

maatschappelijke opgaven kunnen oppakken. Daarbij gaan we uit van ieders kracht en

verantwoordelijkheid.

Gezien de huidige maatschappelijke ontwikkelingen wordt het steeds belangrijker om

samen de krachten te bundelen en vanuit ieders verantwoordelijkheid te handelen.

De middelen zijn schaars en het overheidsbeleid wordt scherper. Dit vraagt om een

effectieve samenwerking.

In de gemeente Vlissingen delen wij de verantwoordelijkheid voor de sociale

volkshuisvesting samen met l’escaut woonservice. In de gemeente Veere zijn wij de

enige partij die deze rol vervult.

SamenwerkingspartnersWoonburg heeft de volgende belanghebbenden met betrekking tot de maatschappelijke

en volkshuisvestelijke missie en doelstellingen benoemd:

• klanten, onder andere vertegenwoordigd in de SHW/W, bewonerscommissies en

klankbordgroepen

• collega-corporaties in de regio, waaronder in het bijzonder: l’escaut woonservice,

Woongoed Middelburg en Woningbouwvereniging Arnemuiden

• de gemeenten Middelburg, Veere en Vlissingen

• SVRZ, Werkt voor Ouderen (WvO) en andere thuiszorginstellingen

• politie Zeeland

• Stichting Welzijn Veere

• Porthos

• dorpsraden in de gemeenten Veere en Vlissingen

• Samenwerking Walcherse Woningcorporaties (SWW)

• Buurtbemiddeling

• Orionis Walcheren

• Maatschappelijk Werk Walcheren

• Waarborgfonds Sociale Woningbouw

• Autoriteit woningcorporaties

• ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties/Inspectie Leefomgeving

en Transport

• ondernemingsraad

• overige instanties/instellingen: GGD, Humanitas thuisadministratie, Leger des Heils,

Emergis, Manteling e.d.

In dit hoofdstuk wordt de samenwerking met belanghebbenden verder toegelicht.

4.2 Gemeenten

Doelen 2016


Uitvoeren nieuwe prestatieafspraken

met de gemeente Veere voor de

periode 2015-2018

Uitgevoerd

Prestatieafspraken met de gemeente

Vlissingen vaststellen en starten met

de uitvoering

Op 9 mei 2016 zijn de nieuwe prestatie-

afspraken 2016-2019 ondertekend

Afspraken maken met beide ge-

meenten over de jaarlijkse proce-

dure voor de bijdrage van Woonburg

aan het volkshuisvestingsbeleid

Woonburg heeft in juni 2016 aan beide

gemeenten een bod uitgebracht voor 2017

Wij hebben een primaire rol in de gemeente Veere, omdat wij daar de enige

aanbieder zijn van sociale huisvesting. In de gemeente Vlissingen delen we deze

verantwoordelijkheid met l’escaut woonservice.

Met beide gemeenten wordt periodiek op bestuurlijk niveau overlegd. In Vlissingen

wordt het overleg samen met l’escaut woonservice gevoerd. In 2016 heeft dit

bestuurlijk overleg met Veere zes keer plaatsgevonden. Daarbij is gesproken over de


voortgang van de prestatieafspraken, diverse projecten in de gemeente, statushouders,

woonruimtebemiddeling en incidenteel woonproblematiek.

Met de gemeente Vlissingen hebben we vijf keer overleg gevoerd over onder andere de

voortgang van de prestatieafspraken, projecten, woonruimtebemiddeling, de Provinciale

Impuls Wonen, de ontwikkelingen binnen de gemeente Vlissingen en statushouders.

In 2016 zijn in overleg met l’escaut woonservice en de huurdersorganisaties

nieuwe prestatieafspraken overeengekomen met de gemeente Vlissingen. Over

de voortgang van de lopende prestatieafspraken in Vlissingen is in 2016 opnieuw

een Prestatiekrant verschenen. Ook heeft in 2016 een actualisering van het sociaal

statuut bij wijkvernieuwing plaatsgevonden. Het resultaat is een nieuw reglement

inzake sloop, renovatie en (groot) onderhoud, wat is opgesteld in overleg met de

huurdersorganisaties en de gemeente Vlissingen. Het nieuwe reglement is op 20

december 2016 ondertekend.

In het kader van de Woningwet heeft Woonburg, in samenspraak met de SHW/W, in

beide gemeenten een bod uitgebracht voor 2017. Ook is een voorstel besproken voor de

scheiding DAEB/niet-DAEB.

In december 2015 heeft Woonburg aan de drie Walcherse gemeenten een bod

uitgebracht voor het jaar 2016. De uitvoering van de gemaakte afspraken in deze

biedingen kent eind 2016 de volgende stand van zaken:

Programma Dienstverlening 2016

Bod WoonburgRandvoor-

waarden

Bijdrage

gemeenteStand van zaken 31-12-2016

Oplevering van

nieuwe website met meer

mogelijkheden digitale

dienstverlening

Traject om te komen tot een

nieuwe website is stopgezet in

verband met de fusie met

Zeeuwland. Zeeuwland heeft in

2016 haar klantenportaal gelan-

ceerd (zie ook paragraaf 5.2)

Programma Klantparticipatie 2016


waarden

Bijdrage


Ondersteunen

participatie bewoners:

Bijdrage ruim € 14.000

Actuele

samen-

werkings-

overeen-

komst met

SHW/W

Gemeente

Veere:

€ 1.000

Uitgevoerd

Programma Bestaande voorraad 2016


waarden

Bijdrage


Ontwikkelen toekomst-

visie:

Samen met de

bewoners gaan we een

toekomstvisie

ontwikkelen voor:

• Ritthem,

Lambrechtsenstraat

• Koudekerke,

Kerkstraat

• Westkapelle,

Molenwal

Ritthem:

Inbreng

schoollocatie

Uitgevoerd


Uitvoeren planmatig

onderhoud:

• Gemeente Veere:

€ 1.113.000

• Gemeente

Vlissingen:

€ 670.000

Uitgevoerd:

• Veere: € 996.144

• Vlissingen: € 396.128

Verkoop bestaande

voorraad:

• vijf woningen

gemeente Veere

• tien woningen

gemeente Vlissingen

Actueel SVB Gemeente Veere: zeven woningen

Gemeente Vlissingen: elf woningen

Geplande investeringen

in energetische

verbeteringen:

• Gemeente Veere:

€ 469.000

• Gemeente

Vlissingen:

€ 267.823

Deelname

zittende

huurders

• € 219.000 aan Epa- maatre-

gelen: 69 van de 128 huurders

hebben hiervan gebruikge-

maakt (54%)

• 23 woningen volgen op een

ander moment

• Doorgeschoven naar 2017: 25

woningen in Oost-Souburg en

twee woningen in Domburg

• 78% van de bestaande voor-

raad heeft een ‘groen’ label

(excl. nieuw opgeleverd)

Passend toewijzen:

Minimaal 75% van de

voorraad is beschikbaar

voor de doelgroep pas-

send toewijzen (kale huur

onder hoge aftoppings-

grens);

Maximaal 20% is

beschikbaar voor de rest

van de primaire doel-

groep met een inkomen

tot € 35.739 (kale huur

onder huurtoeslaggrens);

Doelgroep passend toegewezen:

78%

Rest primaire doelgroep: 16%

Programma Ontwikkelen 2016


waarden

Bijdrage


Westkapelle – Molenwal:

planvorming

Op schema

Koudekerke – Kerkstraat:

planvorming t.b.v. project

Zeeuwse Gronden

Op schema

Domburg – Singelgebied:

voorbereidende sloop

Gemeente

betrekt

Woonburg bij

de ontwikke-

ling van het

Singelgebied

Uitgevoerd

Ritthem –

Lambrechtsenstraat:

planvorming

Op schema

Oost-Souburg-

Hof Kromwege:

oplevering 30 levensloop-

geschikte woningen (10x

koop/20x huur)

Opgeleverd

Programma Maatschappelijk vastgoed 2016


waarden

Bijdrage


Biggekerke – MFA (Dorp-

shuis/school)

Gemeente

verstrekt de

financiële

middelen

Op schema (oplevering verwacht

in 2018)


Programma Leefbaarheid 2016


waarden

Bijdrage


Buurtbemiddeling:

Woonburg neemt deel

aan het project buurtbe-

middeling

De gemeente

neemt deel

aan het pro-

ject buurtbe-

middeling

Functioneert

Woonburg stimuleert de

inschrijving van nieuwe

klanten in het GBA,

waarbij zij nieuwe klanten

op voorhand meldt aan

de gemeente.

Soepele

uitwisseling

van GBA-

gegevens

tussen

medewer-

kers van de

gemeente

en

Woonburg

De gemeente

draagt mede

zorg voor

een soepele

uitwisse-

ling van

gegevens

Uitwisseling functioneert

Signalen over woon-

fraude en gebruik van

de woning in strijd met

de regels worden aan

de gemeente doorge-

geven en gezamenlijk

wordt gesproken over de

aanpak van de ’over-

tredingen’.

Actuele

verordening

Tweede

Woning en

bestrijden

woonfraude

Signalen

over woon-

fraude door-

geven aan

Woonburg

Gemeente Veere:

Samenwerking is opgestart

Gemeente Vlissingen:

Samenwerking niet opgestart

Bestrijden hennepteelt:

Woonburg neemt deel

aan het convenant

Actueel

convenant

Hennepteelt

De gemeente

neemt deel

aan het

convenant

Hennepteelt

Convenant functioneert

Oplossen extreme

woonoverlast:

Woonburg neemt deel

aan het convenant

Actueel

convenant

Extreme

Woonover-

last

De gemeente

neemt deel

aan het

convenant

Extreme

Woonover-

last

Convenant is actueel

Programma Wmo 2016


waarden

Bijdrage


Ontwikkelen van een

gezamenlijke aanpak,

waarbij ouderen,

gehandicapten en

mantelzorgers daad-

werkelijk in hun eigen

omgeving kunnen blijven.

Overeen-

komst

gezamen-

lijke aanpak

Gemeente is

leidend:

Inzetten van

Wmo-mid-

delen

Gemeente Veere en Vlissingen:

niet gestart

Huisvesting status-

houders:

Woonburg zet zich mede

in om voor deze doel-

groep (extra) passende

huisvesting te realiseren

Regelgeving

overheid

status-

houders

Gemeente is

leidend; ver-

dere bijdrage

afhankelijk

van beleid

overheid

74 statushouders gehuisvest

(achterstand uit 2015 ingelopen ->

‘voorstand’ van 1)


4.3 Zorg- en welzijnsaanbieders

Doelen 2016


Welzijnsactiviteiten voor ouderen

gezamenlijk organiseren/faciliteren,

rekening houdend met de rol van

Woonburg in het kader van de

nieuwe Woningwet

De activiteiten zijn uitgevoerd volgens

planning

Het gebied van zorg en welzijn is volop in beweging. De gevolgen van de

overheidsmaatregelen op het gebied van de AWBZ, Wmo, Pgb etc. hebben niet alleen

gevolgen voor onze klanten, maar ook voor Woonburg en voor onze stakeholders. Het

overheidsbeleid is erop gericht mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen.

Mensen die de hele dag zorg of toezicht nodig hebben, hebben recht op een verblijf in

een zorginstelling. Het gaat dan om zware zorg voor kwetsbare ouderen, gehandicapten

en mensen met een psychische ziekte. We werken intensief samen met diverse zorg-

en welzijnsorganisaties om zo goed mogelijk invulling te geven aan ons concept van

levensloopgeschikte complexen met beschut wonen. In deze complexen wordt zorg en

welzijn op maat aangeboden.

De huidige samenwerkingsverbanden met SVRZ en WVO Zorg zijn gecontinueerd in:

• De Tienden, Zoutelande

• Brouwershof, Domburg

• De Brouwerij, Koudekerke

• De Kreek, Westkapelle

• Waterwel, Aagtekerke

• Nieuw Bachtenpoorte, Oost-Souburg

Stichting Welzijn VeereStichting Welzijn Veere richt zich op het bevorderen van het persoonlijk en

maatschappelijk functioneren van de bewoners van Veere. Zowel individueel als in

groepsverband. Aan de kwetsbare personen en groepen binnen de samenleving wordt

perspectief geboden om zelfstandig of in groepsverband deel te kunnen (blijven) nemen

aan de samenleving. Voor Stichting Welzijn Veere staan de maatschappelijke behoeften

en wensen van de inwoners centraal. Stichting Welzijn Veere biedt ook digitale hulp aan

de minder digitaalvaardigen op Walcheren.

Activiteiten voor ouderen

Welzijnsactiviteiten voor ouderen in Veere worden georganiseerd en gefaciliteerd in

samenwerking met gemeente Veere, Stichting Welzijn Veere, SVRZ en Zorgstroom.

Dit project is gestart in 2014 en loopt door in 2016. Er worden steeds meer activiteiten

georganiseerd, waarbij zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van vrijwilligers. Er wordt

bij het project welzijnsactiviteiten rekening gehouden met de rol van Woonburg in het

kader van de nieuwe Woningwet.

Stichting Voor Regionale Zorgverlening (SVRZ)SVRZ is een grote zorgaanbieder in Zeeland en levert zorg in meerdere complexen

van Woonburg. Vanuit de vestiging Simnia worden activiteiten georganiseerd in ons

nabijgelegen complex Brouwershof in Domburg. Voor een aantal levensloopgeschikte

complexen biedt SVRZ een pakket zorg en welzijn aan, waarbij klanten gebruikmaken

van de diensten van SVRZ. Voorbeelden hiervan zijn deelnemen aan welzijnsactiviteiten

en alarmopvolging. In de complexen Waterwel in Aagtekerke, Egelantier in Oostkapelle,

De Brouwerij in Koudekerke, De Tienden in Zoutelande en De Kreek in Westkapelle heeft

SVRZ groepswoningen.

WVO ZorgWVO Zorg is een organisatie die verpleging en verzorging, huishoudelijke

ondersteuning, maaltijdservice, ontspanning en welzijnsactiviteiten biedt. Wij werken

onder andere samen in het complex Nieuw Bachtenpoorte in Oost-Souburg. Hier biedt

WVO Zorg verschillende activiteiten aan in de recreatieruimte. Zo kunnen klanten lid

worden van de creaclub, waar men onder andere kan bloemschikken en kaarten maken.

Ook worden er sportieve bezigheden georganiseerd, zoals gymnastiek en koersbal.


4.4 Bewonersparticipatie

Doelen 2016


Verder professionalisering SHW/W

en nieuwe samenwerkingsovereen-

komst afsluiten voor 2016 t/m 2020

De samenwerkingsovereenkomst met de

SHW/W is vernieuwd met de SHW/W.

Daarbij is er rekening gehouden met de

veranderende rol vanuit de nieuwe

Woningwet.

Structuur huurdersparticipatie WoonburgIn de huidige structuur overleggen we op twee niveaus met onze klanten:

• Corporatiebreed met de SHW/W: De directeur-bestuurder en manager Klant &

Vastgoed overleggen namens Woonburg met de SHW/W.

• Op complex- of buurtniveau met bewonerscommissies en/of klankbordgroepen:

Namens Woonburg neemt de woonconsulent hier aan deel. Afhankelijk van het

onderwerp nemen ook de directeur-bestuurder en projectleider nieuwbouw deel

aan dit overleg.

Stichting Huurdersbelangen Woonburg/WalcherenWe praten met de SHW/W over onderwerpen die voor alle klanten van Woonburg van

belang zijn en die over zaken gaan die complexen buurt overstijgend zijn. De Wet op

het overleg huurders verhuurder is de basis voor het bespreken van onderwerpen.

Dit doen wij vooral vanwege de meerwaarde die wij daarin zien en niet vanuit onze

verplichting. De SHW/W vertegenwoordigt alle klanten van Woonburg.

Eind 2016 bestond het bestuur van de SHW/W uit de volgende leden:

Naam Functie

Mevr. A. Los - van Eeden Voorzitter

Dhr. W. Rombouts Secretaris

Mevr. J. Landkroon - de Kleyn Penningmeester

Dhr. A. Ouwerkerk Lid

In 2015 zijn de rechten van de huurdersorganisatie in de nieuwe Woningwet

veranderd. Dit betekent bijvoorbeeld dat zij aan tafel zitten bij het opstellen van

prestatieafspraken met de gemeente. Deze nieuwe rol voor de SHW/W vraagt om een

verdere professionalisering. In 2016 eindigde de samenwerkingsovereenkomst met de

SHW/W. De nieuwe samenwerkingsovereenkomst is volgens de richtlijnen van de nieuwe

Woningwet vormgegeven.

Woonburg heeft in 2016 zes keer vergaderd met de SHW/W. Bij specifieke onderwerpen,

zoals het vormgeven van de nieuwe samenwerkingsovereenkomst, heeft de SHW/W

iemand van de Woonbond betrokken. Woonburg heeft een financiële bijdrage geleverd

aan de hand van een begroting die door de SHW/W is aangeleverd.

De volgende onderwerpen zijn in 2016 met de SHW/W besproken:

• projecten Woonburg

• bod gemeente Veere en Vlissingen

• prestatieafspraken

• woonruimtebemiddeling Zuidwestwonen.nl

• voortgang energiemaatregelen

• samenwerkingsovereenkomst SHW/W - Woonburg

• begroting/jaarplan SHW/W

• huurprijsbeleid

• begroting Woonburg

• digitalisering van de dienstverlening


• evaluatie ondersteuning samenwerkingsovereenkomst door de Woonbond

• stand van zaken fusie

• zienswijze SHW/W op fusie

• digitale enquête klanttevredenheid

• bespreking en terugblikken jaarvergadering

• communicatie met huurders

• servicemedewerkers in complexen

• verslagen bestuurlijk overleg SHW/W - Woonburg

• ontwikkelingen SHW/W

• brand Kerkstraat en mogelijke gevolgen


• begroting/werkplan 2017

BewonerscommissiesIn 2016 waren in de volgende complexen bewonerscommissies actief:

• Brouwershof in Domburg

• De Brouwerij in Koudekerke

• Nimmerdor in Grijpskerke

• Waterwel in Aagtekerke

• De Kreek in Westkapelle

• De Tienden in Zoutelande

• Herdershof in Serooskerke

• Molukse wijkraad in Koudekerke

Woonburg spreekt met deze commissies over onderwerpen op complexniveau. De leden

van deze commissies bestaan uit huurders uit het complex. Er vindt drie keer per jaar

regulier overleg plaats met iedere bewonerscommissie door onze woonconsulent. De

bewonerscommissies ontvangen op basis van de gemaakte kosten een bijdrage ter

ondersteuning van activiteiten.

In 2016 zijn de volgende onderwerpen besproken met de bewonerscommissies:

• schoonmaken van algemene ruimten

• tuinonderhoud

• invalideparkeerplaatsen

• het inzamelen van afval

• technische klachten

• welzijnsactiviteiten

• afrekening servicekosten

Daarnaast zijn informatiebijeenkomsten gehouden over:

• brandveiligheid met de brandweer

• zorgen welzijnspakket met SVRZ

• jaarlijkse bewonersbijeenkomst

Daarnaast heeft er overleg plaatsgevonden met de SHW/W en de bewonerscommissies.

Bewonersbijeenkomsten Lambrechtsenstraat en MolenwalIn 2014 is gestart met bewonersbijeenkomsten in zowel de Lambrechtsenstraat in

Ritthem (negen woningen) als in de Molenwal in Westkapelle (32 woningen). Het doel

was om samen met de bewoners een toekomstvisie te ontwikkelen voor de complexen.

In 2016 is verder individueel gesproken met bewoners en gekeken waar de woonwensen

liggen. Eind 2016 hebben zes bewoners aangegeven terug te willen keren naar de

nieuwbouwappartementen. Zij gaan gebruikmaken van een wisselwoning, die Woonburg

heeft aangeboden in hetzelfde complex. Vanuit de wisselwoning kunnen zij terugkeren

naar de nieuwbouw. Alle bewoners hebben andere woonruimte gevonden, hetzij een

woning elders, een woning binnen het aanbod van Woonburg of een wisselwoning.

Woonburg is in overleg met een aannemer die de nieuwbouwappartementen en

levensloopwoningen gaat bouwen. Leegstaande woningen zijn in 2016 op tijdelijke basis

verhuurd op basis van de Leegstandswet door Villex Vastgoedbescherming.

In Ritthem zijn in overleg met de bewonerscommissie meerdere scenario’s

onderzocht. In 2015 zijn drie bewonersbijeenkomsten gehouden. Gesproken is over


de technische beperkingen van de huidige woningen, het bouwkundig onderzoek,

de contra-expertise en mogelijke toekomstscenario’s. In 2016 is er samen met alle

bewoners een sociaal plan opgesteld waar de rechten van de bewoners omschreven

zijn. Na een contra-expertise is gebleken dat het financieel niet haalbaar was om

de woningen te renoveren. Met de bewoners is verder gesproken over een plan dat

wel haalbaar was. Uiteindelijk is er gekozen om vier van de negen woningen te koop

aan te bieden aan de zittende bewoners. De andere vijf woningen worden gesloopt

en vervangen door levensloopwoningen. Bewoners die belangstelling hebben voor

de nieuwbouw krijgen een wisselwoning aangeboden in Ritthem of Oost-Souburg.

Vanuit de wisselwoning kunnen zij weer terugkeren naar de nieuwbouw. Leegstaande

woningen worden verhuurd op tijdelijke basis op basis van de Leegstandswet door Villex

Vastgoedbescherming. Woonburg is in overleg met een aannemer voor de bouw van de

levensloopwoningen.

Bij de bewonersbijeenkomsten voor beide complexen waren namens Woonburg de

directeur-bestuurder, de projectleider nieuwbouw, de medewerker communicatie en de

woonconsulent aanwezig.

Vanuit de raad van commissarissen is de belangstelling voor dit soort ontwikkeltrajecten

groot. Enerzijds voor hun eigen informatievoorziening over de gang van zaken binnen

Woonburg en anderzijds voor het beeld wat Woonburg naar buiten toe afgeeft.

Een afvaardiging vanuit de raad is daarom ook aanwezig bij één van de eerste

bewonersbijeenkomsten.

4.5 Andere samenwerkingsverbanden

In het kader van leefbaarheid is in 2016 een sociale kaart opgesteld in samenwerking

met Stichting Welzijn Middelburg (SWM). Deze kaart geeft de samenwerkingsverbanden

weer die wij nu hebben. De ingrijpende verandering van de zorg en de inzet van het

centrale loket van Porthos spelen hierin ook een belangrijke rol. De sociale kaart wordt

voortdurend geactualiseerd.

Buurtbemiddeling wordt ook in 2016 voor onze klanten ingezet om overlast te

beperken of op te lossen. Verder nemen wij in Vlissingen deel aan het casusoverleg

‘Extreme Woonoverlast’ als er een klant van Woonburg wordt besproken. In Veere

vindt maandelijks een overleg ‘Woonoverlast’ plaats tussen de wijkagent van Veere, de

veiligheidsambtenaar en onze woonconsulent.

Ten slotte nemen wij ook deel aan het Hennepconvenant Zeeland. Dit convenant is

gericht op het nemen van maatregelen tegen de ongewenste gevolgen van hennepteelt.

In 2015 zijn gesprekken gestart met Orionis Walcheren en Porthos om een nieuw

convenant Schuldhulpverlening op te stellen. Het huidige convenant werkte niet

goed voor de betrokken partijen en de desbetreffende klanten. De nieuwe afspraken

worden geïntegreerd in de aanpak van de huurincasso met als doel verdere (financiële)

problemen te voorkomen en de schuld op te lossen. In 2016 een pilot gestart om met

een vroegsignaleringsteam van Orionis tijdig in contact te komen met klanten met

(financiële) problemen. Deze pilot wordt begin 2017 geëvalueerd.

Zuidwestwonen.nlDrie corporaties op Walcheren werken samen met andere Zeeuwse en Brabantse

woningcorporaties in het woonruimtebemiddelingssysteem Zuidwestwonen.nl.


GGDMet het Meld- en Actiepunt Bemoeizorg van de GGD werken we samen aan de aanpak

van zogenaamde zorgmijders. Bemoeizorg begeleidt zorgmijders en veroorzakers van

overlast en verwijst hen, indien nodig, door naar andere hulpverlenende instanties.

Veelal betreft het een combinatie van psychiatrische of psychosociale problemen en

problemen op het gebied van huisvesting, financiën en verslaving. Daarnaast gaat het

om mensen die zelf niet (meer) in staat zijn de benodigde hulp in te schakelen en een

gevaar vormen voor zichzelf of overlast veroorzaken voor hun omgeving.

Orionis WalcherenIn september 2012 hebben Orionis Walcheren, Maatschappelijk Werk Walcheren, l’escaut

woonservice, Woongoed Middelburg en Woonburg het convenant Schuldhulpverlening

gesloten. Dit convenant draagt bij aan een effectieve hulpverlening aan klanten met een

schuldenproblematiek. Er wordt regelmatig overlegd over de werking van de inhoud van

het convenant en mogelijke verbeteringen in het proces.

Maatschappelijk Werk Walcheren (MWW)MWW biedt en coördineert integrale schuldhulpverlening aan cliënten. Zij doen dit

samen met Orionis Walcheren.

Humanitas ThuisadministratieThuisadministratie biedt ondersteuning aan klanten van, onder andere, Woonburg als

het door omstandigheden niet lukt om de administratie zelfstandig te voeren.

Leger des HeilsMensen die het Leger des Heils om hulp vragen, hebben vaak op meerdere gebieden

problemen. Soms zijn zij daarbij met justitie in aanraking gekomen. Om die reden is het

Leger des Heils ook werkzaam in de jeugdbescherming en de reclassering. Daarmee

kunnen zij een nog groter en gevarieerder hulp- en zorgaanbod bieden.

EmergisEmergis is een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Jaarlijks behandelt of

begeleidt Emergis mensen, zowel kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen, met

psychische problemen en/of een verslaving. Dat gebeurt bij mensen thuis, op scholen,

in wijkcentra, huisartsenpraktijken, ambulante centra, klinieken, beschermende

woonvormen, werkleerbedrijven en opvanghuizen.

BuurtbemiddelingBuurtbemiddeling is er voor alle inwoners van de gemeente Vlissingen en voor klanten

van Woonburg in de gemeente Veere, die in een conflictsituatie zitten of dreigen te

komen met buren of buurtgenoten. Buurtbemiddeling Vlissingen is een gezamenlijk

initiatief van gemeente Vlissingen, Politie Zeeland, l’escaut woonservice, Stichting

Welzijn Middelburg en Woonburg.

PorthosPorthos is een centraal punt voor alle vragen en advies op het gebied van welzijn,

zorg, opvoeden en opgroeien. Soms hebben mensen ondersteuning nodig om mee te

kunnen doen aan het ‘gewone leven’. Bijvoorbeeld omdat ze kampen met een ziekte of

beperking, ze een moeilijke periode in hun leven doormaken, ze te maken hebben met

een stierlijk vervelende puber, een slecht etend kind of omdat ze zelf niet de goede weg

vinden naar een oplossing. In die gevallen is iemand bij Porthos aan het goede adres.

Stichting PresentStichting Present heeft de overtuiging dat mensen de bereidheid hebben om een ander

te helpen. De stichting wil de schakel zijn om de bereidheid en de daadwerkelijke actie

om iemand anders te helpen samen te brengen.

MantelingManteling telt meer dan 250 enthousiaste vrijwilligers, van jong tot oud, die hulp bieden

aan mensen met een ziekte, handicap of mensen die eenzaam zijn.


Politie ZeelandWoonburg heeft periodiek overleg met de wijkagenten van de gemeenten Veere

en Vlissingen. Tijdens dit overleg wordt de woonoverlast en de leefbaarheid in de

gemeenten besproken. In de gemeente Vlissingen wordt in voorkomende gevallen ook

overlegd in het casusoverleg ‘Extreme Woonoverlast’.

Iriz thuiszorgIriz thuiszorg verleent zorg met oog voor de mens, in kleine, vaste (wijk-)teams. Iriz

verleent thuiszorg in de regio’s De Bevelanden, Walcheren en Schouwen-Duiveland.

Zeeuwse GrondenZeeuwse Gronden is een organisatie die zich inzet voor mensen met een ernstige

psychiatrische ziekte. Zeeuwse Gronden is opgericht om die doelgroep zo goed mogelijk

te laten wonen.


Hoofdstuk 5

Een professionele en doelmatige organisatie


5.1 Inleiding

De afgelopen jaren was de volkshuisvesting in Nederland flink in beweging. De nieuwe

Woningwet en het Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015 (BTIV) is de

nieuwe wettelijke basis voor de woningcorporaties. We hebben onze focus liggen op

het voldoen aan de eisen van governance, het inbedden van risicomanagement in de

organisatie en natuurlijk, als gevolg van de wijzigende regelgeving, ook op compliance.

Het is van groot belang om als organisatie en als medewerker in te spelen op de

ontwikkelingen, die erg snel gaan. Daarnaast is het belangrijk om de kennis en

vaardigheden van de medewerkers up-to-date te houden. We willen goede diensten

aan onze klanten blijven leveren op verschillende manieren; van digitaal tot persoonlijk

contact en op een zo efficiënt mogelijke manier.

Om deze ontwikkelingen te kunnen opvolgen, vraagt dit inzet van zowel medewerkers

als van Woonburg als werkgever. In goede sfeer medewerkers in ontwikkeling (verder)

brengen, draagt bij aan een stabiele organisatie die klaar is voor de toekomst.

We zien de noodzaak tot bezuinigingen op onze organisatiekosten om de

verhuurderheffing te kunnen betalen. Als gevolg van een afnemende woningvoorraad

in de komende tien jaar, afnemende nieuwbouw en efficiencyverbetering in onze

bedrijfsprocessen streven wij een afname in de formatiebehoefte na. In de afgelopen

drie jaar hebben we hard gewerkt om de afnemende formatiebehoefte te kunnen

realiseren. De bezuiniging op onze organisatiekosten is hiermee voltooid en we zien

dat we zonder te denken aan schaalvergroting geen afname in formatie meer kunnen

realiseren. Door de fusie met Zeeuwland kunnen we de schaalvergroting realiseren. In

de fusieorganisatie komt dan ook minder formatie terug dan de beide organisaties in

2016 opgeteld hadden.

5.2 Investeren in de organisatie

Doelen 2016


Koppelen van Zuidwestwonen.nl aan

primaire systeem Begin 2016 zijn de voorbereidingen hiervoor

getroffen. We hebben besloten hier verder

geen uitvoering aan te geven in verband

met de fusie met Zeeuwland en het besluit

om over te stappen naar een ander primair

systeem.

Implementatie nieuwe website met

klantportaal en dataontsluiting

via een Enterprise Service Bus in

samenwerking met andere woning-

corporaties in Zeeland

Traject is stopgezet in verband met de fusie

met Zeeuwland. Zeeuwland heeft in 2016

haar klantenportaal gelanceerd.

Digitale woningopname We hebben besloten hier verder geen

uitvoering aan te geven in verband met de

fusie met Zeeuwland en het besluit om over

te stappen naar een ander primair systeem.

Veerkrachtprogramma volledig

afgerond.

De laatste stap vanuit het

uitvoeringsprogramma Veerkracht

is de overgebleven kleinere, meer

ondersteunende, processen up-to-

date brengen

In de organisatorische fusie met Zeeuwland

zijn we in 2016 gestart met het opnieuw

definiëren van alle processen voor de

fusieorganisatie.

Opstellen nieuw ondernemingsplan

2017-2020 Een nieuw ondernemingsplan voor

Woonburg is er niet gekomen. Wel heeft

de fusieorganisatie in 2016 een koers- en

ambitiedocument opgesteld.

In de gedane investeringen in de organisatie zien we het grootste effect van het

fusietraject met Zeeuwland terug. We hebben bewust verbetertrajecten stopgezet,

omdat de fusie ons heeft genoodzaakt keuzes te heroverwegen of keuzes uit te stellen

en op te nemen in het fusietraject. Die keuzes maken we in 2016 dus al samen met


fusiepartner Zeeuwland om te voorkomen dat we onnodig middelen inzetten.

Een belangrijke keuze die we hebben gemaakt is de overstap naar het primaire

systeem van Zeeuwland. Deze keuze hangt ook samen met de samenwerking van

andere corporaties in Zeeland om te komen tot een gezamenlijk primair systeem. De

investeringen in ons eigen primaire systeem hebben we daarom stopgezet.

In 2015 zijn we een traject gestart samen met andere woningcorporaties in Zeeland om

een website te lanceren met een klantportaal, waarin onze dienstverlening digitaal en

interactief beschikbaar is. Aangezien onze fusiepartner Zeeuwland in 2016 de lancering

van een eigen klantportaal gepland had, hebben we onze deelname aan het traject met

de Zeeuwse corporaties stopgezet.

FusieOp 9 mei 2016 heeft Woonburg met Zeeuwland een intentieovereenkomst voor een

fusie getekend. Naast een juridisch traject, waarbij we in overleg zijn gegaan met

gemeenten, huurdersbelangenorganisatie en ondernemingsraden, is in 2016 ook het

organisatorische traject van de fusie gestart. Het juridische traject is in december

afgerond met de goedkeuring van zowel het Waarborgfonds Sociale Woningbouw als de

minister voor Wonen en Rijksdienst.

Het organisatorische traject bestaat op hoofdlijnen uit:

• uitwerken van de ondernemingsstrategie van de fusieorganisatie;

• organisatie-inrichting;

• conversie van het primaire systeem;

• integreren van de financiële administratie;

• synchroniseren van beleid en processen;

• organiseren van de huisvesting.

We ronden de organisatorische fusie halverwege 2017 af.

5.3 Personeelsontwikkeling en professionalisering

Doelen 2016


Besteden van minimaal 1,7% van

de loonsom aan opleidingen voor

medewerkers

In 2016 hebben we 2,5% van de loonsom

besteed aan training en opleiding.

Activeren van medewerkers om

gebruik te maken van het loopbaan-

ontwikkelingsbudget

De uitgaven vanuit het loopbaan-

ontwikkelingsbudget zijn met 40% gestegen

ten opzichte van vorig jaar.

Workshop integriteit houden voor

alle medewerkers De geplande trainingen voor alle mede-

werkers voeren we uit in de organisator-

ische fusie met Zeeuwland in het eerste

halfjaar van 2017.

Dalend aantal fte’s Het gemiddeld aantal fte’s is gedaald van

23,20 naar 21,20.

Uitvoeren acties uit engagementon-

derzoek We hebben verschillende themamaanden

geïntroduceerd, waarbij aandacht is

geweest voor:

• effectief overleg

• een duidelijke agenda

• bereikbaarheid

• werkdruk


Onze organisatiestructuur ziet er als volgt uit:

Directeur-bestuurder

Managementassistente/communicatie

Manager Klant & Vastgoed

Vastgoed Administratie Strategie

Beleidsontwikkeling

Vastgoedontwikkeling

Planning en Control

Manager Strategie & Middelen

Klant

Onze dienstverlening valt of staat met onze eigen inzet als organisatie. Wij willen onze

klanten zo goed mogelijk van dienst zijn en dat vraagt om een daarbij behorende,

klantgerichte bedrijfscultuur. Wij hebben daarom de volgende kernwaarden benoemd:

• Betrouwbaar: we doen wat we zeggen

• Kundig

• Bereidheid om van elkaar te leren

• Actief

• Aanspreekbaar

• Samenwerkend

• Inlevend

Personeelsstatistieken 2016 2015

Totaal ziekteverzuim % 3,46% 2,9%

Kortdurend ziekteverzuim < 4 weken % 1,13% 1,4%

Langdurend ziekteverzuim > 4 weken % 2,33% 1,5%

Ziekmeldingsfrequentie 0,92 1,3

Instroom 1 1

Uitstroom < 3 jaar indienst 3 0

Uitstroom > 3 jaar indienst 1 4

Gemiddeld aantal fte's 21,1 23,2

Opleiding en scholing 2,47% van de

werkelijke loonsom

2,8% van de werkelijke

loonsom

ZiekteverzuimHet ziekteverzuim is in 2016 gestegen door twee langdurig zieken. Het kortdurend

ziekteverzuim en de meldingsfrequentie zijn gedaald ten opzichte van vorig jaar en

onveranderd laag.

PersoneelsverloopIn 2016 zijn vier medewerkers uit dienst getreden. De medewerkers zijn indirect of direct

vertrokken als gevolg van de fusie met Zeeuwland. Door het vertrek is tijdelijke inhuur

noodzakelijk geweest, omdat de werkzaamheden niet konden worden opgevangen

binnen het bestaande personeelsbestand. Ook zorgden de fusievoorbereidingen voor

meer werk. Het gemiddeld aantal fte’s is in 2016 gedaald van 23,20 naar 21,20 en bevat

eind 2016 geen tijdelijke dienstverbanden meer.


Effect van de fusie op de formatiePer 1 januari 2017 is Woonburg gefuseerd met Zeeuwland. De fusie heeft personele

consequenties en daarom is in oktober 2016 een sociaal plan overeengekomen met de

vakbonden. Het sociaal plan biedt zekerheid en duidelijkheid aan de werknemers over

de rechten en plichten van werkgever en werknemer tijdens en in de periode na de

fusie. Als gevolg van het uitbesteden van de werkzaamheden van de servicedienst van

Woonburg vervalt de functie van medewerker servicedienst (2,45 fte). Deze werknemers

worden bij de fusie boventallig. Voor de overige werknemers met een vast contract is in

de fusieorganisatie een gelijkwaardige, passende of geschikte functie beschikbaar.

Opleiding en trainingOm medewerkers hun prestaties te kunnen laten leveren, met de kernwaarden in de

genen, zet Woonburg in op opleiding van haar medewerkers. In 2016 is 2,5% van de

loonsom geïnvesteerd in opleiding en training. De trainingen waren uiteenlopend

van onderwerp: leergang wijkregisseur, PE cursussen, bevrijden liftpassagier,

verhuurmakelaar, actualiteiten financiën en fiscaliteiten, huurtoeslag, schilderwerk,

strategische verkenning, asbest, financieel reglement, schuldhulpverlening, mobiliteit en

brede inzetbaarheid.

Daarnaast hebben we in het samenwerkingsverband Zuid-West Samen een gezamenlijk

werkatelier georganiseerd over: ’Creëer je eigen toekomst, (ver)ken je horizon’. Met dit

werkatelier wil Woonburg medewerkers stimuleren om na te denken over welke kansen

ze zien.

Ook in 2016 is weer gebruikgemaakt van de loopbaanontwikkelingsfaciliteit vanuit

de cao Woondiensten. Aan scholing is € 4.750 uitgegeven en aan inkoop van extra

vakantie-uren voor 55+ medewerkers € 3.452. Woonburg probeert haar medewerkers

zoveel mogelijk te stimuleren om gebruik te maken van het budget om zichzelf te

ontwikkelen door scholing.

Meldingen integriteit, ongewenste omgangsvormen en klokkenluiderregelingIn 2016 zijn er geen meldingen geweest van schending van het beleid ongewenste

omgangsvormen, van de integriteitswijzer of de klokkenluiderregeling.


5.4 Risicomanagement

Doelen 2016


Afronden project risicomanagement Door de fusie met Zeeuwland per 1 januari

2017 gaan we eerst bepalen welke wijze van

risicomanagement we in de fusieorganisatie

gaan aanhouden. Beide organisaties doen

afzonderlijk aan risicomanagement.

Woonburg is zich er van bewust dat ondernemen risico’s met zich meebrengt. Deze

risico’s kunnen Woonburg belemmeren in het behalen van haar ondernemingsdoelen.

Om de risico’s op een juiste manier te kunnen beheersen, is het van belang dat

de risico’s in beeld zijn en dat deze juist worden gemonitord. Woonburg ziet

risicomanagement als een continu proces, waarbij de dialoog over doelen in combinatie

met risico’s zorgt voor het houden van een actueel beeld van de risico’s.

Woonburg ziet zich geconfronteerd met verschillende typen risico’s te weten:

• Te minimaliseren risico’s; risico’s die maximaal geminimaliseerd moeten worden.

Het nemen van deze risico’s biedt Woonburg geen enkel voordeel. Het volledig laten

verdwijnen van deze risico’s is echter zelden mogelijk.

• Strategische risico’s; risico’s hebben te maken met onzekerheid rondom de keuzes

die Woonburg maakt om haar doelstellingen te bereiken. De beheersing van deze

risico’s gebeurt aan de hand van een presentatie- en risicodialoog op strategisch

niveau in de organisatie. De strategische risico’s kennen alle een risico-eigenaar die

het aanspreekpunt is van het managementteam over de ontwikkeling van het risico

en de uitvoering van de beheersmaatregelen. De risico’s zijn geïnventariseerd aan

de hand van de doelstellingen in het ondernemingsplan.

• Externe risico’s; kennen externe bronnen en ontstaan daarmee buiten de

invloedssfeer van Woonburg. De impact is hoog en de mate van beïnvloedbaarheid

vanuit Woonburg is beperkt. Beheersing op de oorzaken is niet mogelijk, beheersing

van de gevolgen is waar Woonburg een antwoord op geeft. De externe risico’s

worden jaarlijks geanalyseerd, het bijstellen van de kritieke succesfacturen vormt

een antwoord op de externe risico’s.

Risicobereidheid

Woonburg streeft ernaar om de kans op fouten, het nemen van verkeerde beslissingen

en het verrast worden door onvoorziene omstandigheden zoveel mogelijk te reduceren.

Woonburg heeft een relatief lage risicobereidheid.

Risico’s en onzekerheden in het verslagjaar

In 2016 hebben we direct additionele maatregelen moeten inzetten op het volgende

risico:

Risico Maatregelen

Niet voldoen aan een aantal

specifieke onderdelen van de

nieuwe Woningwet per 1 januari

2017 als de fusie onverhoopt niet

door zou gaan

In het fusietraject hebben we de verplichte statuten en

reglementen zodanig opgesteld dat, mocht de fusie niet

doorgaan, Woonburg hiervan gebruik kan maken.

Ook zijn we tijdig in overleg getreden met de toezicht-

houder om ervoor te zorgen dat we niet op 1 januari

2017 in overtreding zouden zijn.

Voornaamste risico’s en onzekerheden

In onderstaande tabel geven we de risico’s en onzekerheden weer waarmee Woonburg

geconfronteerd kan worden. In deze risico’s en onzekerheden is ook rekening gehouden

met het fusietraject van Woonburg met Zeeuwland.


Te minimaliseren risico’s

Risico Maatregelen Impact

Onjuiste toewijzing van een woning

in verband met wetgeving passend

toewijzen

• Procesbeschrijving en protocol

aanwezig

• Beheersmaatregelen getroffen in

het proces, waaronder vierogen-

principe

Hoog

De kosten van de fusie verdienen we

niet tijdig terug

• Te behalen besparingen

doorrekenen in meerjaren-

perspectief

• Sturen op een vooraf vastgestelde

fusiebegroting

Midden

Asbest in de woningen • Beleidsplan opgesteld

• Trainingen voor medewerkers

gehouden

• Asbestinventarisatie uitvoeren

Hoog

Strategische risico’s


Kleine schaalomvang van de

organisatie maakt het moeilijker om

nog efficiënter te werken en goed-

koper te worden. Extra regelgeving

drukt zwaar op de organisatie

• Samenwerking met andere

corporaties in Zuid-West Samen

• Schaalvergroting door fusie is in het

verslagjaar ingezet

Hoog

Doen wat we altijd doen en

onvoldoende veranderen

• Opleiding van medewerker

• HRM-instrumenten inzetten

• Fuseren zorgt voor verandering

Midden

Zekerheid verkrijgen financiering • Treasurystatuut en treasuryjaarplan

• Actuele meerjarenprognose als basis

voor indiening dPi en daarmee het

borgingsplafond van het WSW

• Interne toetsing aan de Business

Risks van het WSW

Hoog

Een fusietraject beslaat een

behoorlijke periode waarbij de

medewerkers en het management

druk bezig zijn met het regelen van

de fusie. We lopen het risico de

strategie hierbij uit het oog te

verliezen

• Direct starten met ambities van de

fusieorganisatie in beeld brengen

• In gesprek gaan hierover met

gemeenten en huurdersorganisatie

• Ambities intern vertalen naar

afdelingsplannen

Midden

Onvoldoende snel de processen

van twee organisaties bij de fusie

stroomlijnen

• Keuzes maken we uit één van beide

en we maken niks nieuws als het niet

nodig is

• We richten processen efficiënt en

doelmatig in

• Uitvoering van interne controle-

plannen om de processen te toetsen

Midden

Converteren van de data vanuit

primair systeem van Woonburg naar

primair systeem fusieorganisatie kan

leiden tot fouten of verlies van data

• Implementatietraject met proef-

conversie, testperiode, opleidingen

Midden

Externe risico’s


Invloed van inflatie- en rente-

ontwikkeling op de financiële

continuïteit

• Uitvoeren van scenarioanalyses op

de meerjarenprognose

• Verminderen van de leningen-

portefeuille en investeringen doen

met eigen vermogen

• Toetsing aan de financiële ratio’s van

de toezichthouders

Hoog

Voldoen aan wet meldplicht

datalekken

• Procedure meldplicht datalekken

opgesteld

• Bewustwording in de organisatie

gecreëerd

Hoog


5.5 Governance

Doelen 2016


Acties vanuit de in 2015 uitgevoerde

visitatie uitvoeren De door de visitatiecommissie genoemde

verbeterpunten zijn doorgevoerd.

GovernancecodeWoonburg onderschrijft de in de Aedescode en de Governancecode Woningcorporaties

vastgelegde beginselen. De Governancecode Woningcorporaties wordt gehanteerd voor

het inrichten van de bestuurlijke organisatie. In 2016 waren een aantal aanpassingen

benodigd om te voldoen aan de Governancecode Woningcorporaties en de nieuwe

Woningwet. De benodigde aanpassingen hebben we niet meer voor Woonburg gedaan,

zij houdt immers op te bestaan per 1 januari 2017. Voor de fusieorganisatie zijn de

aanpassingen wel uitgevoerd. Natuurlijk hebben we er wel rekening mee gehouden,

dat, als de fusie niet door zou gaan, ook Woonburg met de opgestelde stukken voor

de fusie verder zou kunnen. We zijn hierover ook tijdig in overleg getreden met de

toezichthouder.

Taak en werkwijze bestuurHet bestuur is belast met het besturen van de woningcorporatie, hetgeen onder meer

inhoudt dat het bestuur verantwoordelijk is voor:

• de realisatie van de doelstellingen van de woningcorporatie;

• de strategie;

• de financiering;

• het beleid;

• de resultatenontwikkeling;

• het beleid ten aanzien van deelnemingen van de corporatie.

Het bestuur legt hierover verantwoording af aan de raad van commissarissen.

Het bestuur richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van de

woningcorporatie in het licht van haar volkshuisvestelijke en maatschappelijke

doelstelling en weegt daartoe de in aanmerking komende belangen van bij de

woningcorporatie betrokkenen af. Het bestuur verschaft de raad van commissarissen

tijdig de informatie die nodig is voor de uitoefening van de taak van de raad van

commissarissen.

Het bestuur is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante weten

regelgeving en voor het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten van

de woningcorporatie. Het bestuur rapporteert hierover aan en bespreekt de interne

risicobeheersings- en controlesystemen met de raad van commissarissen.

De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het bestuur zijn in artikel

9 van de statuten van Woonburg omschreven. Een en ander is verder uitgewerkt in

het directiereglement, dat in geactualiseerde vorm is vastgesteld door de raad van

commissarissen op 28 februari 2008.

NevenfunctiesDe directeur-bestuurder vervulde in 2016 de volgende nevenfuncties:

• lid Klachtencommissie Woonstichting Etten-Leur (op voordracht van Woonstichting

Etten-Leur, tot april 2016);

• lid raad van toezicht Omroep Zeeland (secretaris).

Namens WoonburgDe directeur-bestuurder vertegenwoordigde Woonburg in de volgende situaties:

• bestuurlijk overleg gemeente Veere - Woonburg;

• bestuurlijk overleg gemeente Vlissingen – l’escaut woonservice en Woonburg;

• Directeurennetwerk Zeeland (voorzitter);

• Zuid-West Samen (voorzitter);

• Stichting Woonwagenbeheer Zuid-West Nederland;

• dagelijks bestuur Zuidwestwonen.nl.


Permanente educatieIn de Governancecode Woningcorporaties is opgenomen, dat bestuurders van

woningcorporaties in drie jaar tijd 108 PE-punten dienen te behalen. Dit is

gebaseerd op 108 studiebelastingsuren, zoals vastgesteld door de geaccrediteerde

opleidingsaanbieder.

Voor 2016 heeft de bestuurder van Woonburg het volgende aantal PE-punten behaald:

Naam Behaalde PE-punten in

2016

Minimaal aantal te behalen

punten in 2017

Marco van der Wel 59,5 20,5

Doelstellingen, strategie en randvoorwaardenHet bestuur heeft, na goedkeuring van de raad van commissarissen, doelstellingen

gehanteerd ten aanzien van de kwaliteit en omvang van de bestaande woningvoorraad,

investeringen in initiatieven en projecten op het gebied van wonen en zorg,

leefbaarheid, klanten en stakeholders en de kwaliteit van dienstverlening. Deze

doelstellingen zijn gepaard gegaan met financiële doelstellingen ten aanzien van het

corporatievermogen en de bedrijfsvoering.

De doelstellingen zijn geformuleerd in het ondernemingsplan. Jaarlijks wordt een

begroting opgesteld binnen het kader van het ondernemingsplan. De concrete

activiteiten dragen bij aan de geformuleerde doelstellingen. Voorafgaand aan de opzet

van de begroting worden jaarlijks prioriteiten gesteld op basis van de voortgang van het

ondernemingsplan en externe ontwikkelingen. De voortgang van de begroting wordt

gemeten aan de hand van periodieke rapportages.

VisitatieVisitatie is een belangrijk instrument om het maatschappelijke presteren van

corporaties te beoordelen en te verbeteren. Zo’n visitatie vindt elke vier jaar plaats door

een onafhankelijk, extern bureau. We hebben ons in 2015 laten visiteren over 2011-2014.

De visitatiecommissie heeft de volgende verbeterpunten benoemd in hun rapport:

Verbeterpunt Opvolging

Strikte naleving governancecode Opgevolgd

Toezichtkader opnemen in afzonderlijk document en samenvat-

ten in het jaarverslag

Opgevolgd

Voldoen aan alle wettelijke voorschriften (compliance) opnemen

in het jaarverslag

Opgevolgd

Verslaglegging van de raad van commissarissen verbeteren Opgevolgd


5.6 Compliance


Implementatie nieuwe Woningwet:

• passend toewijzen


• marktwaarde verhuurde staat

• governance en overige

juridische aanpassingen

• Passend toewijzen is vanaf 1 januari

volgens wetgeving uitgevoerd.

• Concept scheidingsvoorstel

DAEB/niet-DAEB is in december

ingediend.

• Marktwaarde in verhuurde staat is

opgesteld en komt dit jaar voor het

eerst tot uitdrukking in de jaarrekening.

• Verbindingen voldoen aan wetgeving.

• Financieel reglement goedgekeurd.

• Statuten Woningwetproof gemaakt.

• Jaarlijkse bieding gemeenten

uitgevoerd.

Planning-en-controlcyclus in

overeenstemming brengen met

nieuwe Woningwet

Opgesteld voor 2016 en volgende jaren

en uitvoering in 2016 volgens planning

afgerond.

Voldoen aan weten regelgeving

privacy en informatiebeveiliging Protocol datalekken is opgesteld en

geïmplementeerd in de organisatie. Het

geheel van informatiebeveiliging pakken

we op in de organisatorische fusie met

Zeeuwland.

Woonburg heeft te maken met een verscheidenheid aan regelgeving. In 2015 is deze

regelgeving drastisch gewijzigd met, per 1 mei, een gewijzigde Governancecode en,

per 1 juli, de komst van de nieuwe Woningwet, het Besluit toegelaten instellingen

volkshuisvesting 2015 en verschillende ministeriële regelingen. Allereerst willen we

deze wijzigingen natuurlijk tijdig inbedden in onze organisatie. Maar ook willen we

ervoor zorgen dat we op een actieve manier borgen dat we de weten regelgeving

blijven naleven. Deze implementatie, handhaving en naleving borgen we door middel

van compliance. Compliance moet ervoor zorgen dat we voorkomen dat onze reputatie,

integriteit en betrouwbaarheid wordt aangetast.

Compliance behelst een veelheid aan externe en interne regelgeving. We noemen een

aantal voorbeelden:

• de weten regelgeving (onder andere de nieuwe Woningwet, het Besluit toegelaten

instellingen volkshuisvesting 2015, ministeriële regelingen, Governancecode, Wet

normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector, Wet op

het overleg huurders verhuurder, Wet bescherming persoonsgegevens);

• beleidsregelingen van toezichthouders (onder andere beleidsregels verantwoord

beleggen door toegelaten instellingen volkshuisvesting);

• afspraken met stakeholders (prestatieafspraken met gemeenten Veere en

Vlissingen, samenwerkingsovereenkomsten, zoals met SHW/W, convenanten over

buurtbemiddeling, hennepteelt en schuldhulpverlening);

• intern geldende regels (integriteitswijzer, klokkenluiderregeling, beleid ongewenste

omgangsvormen, procedures en protocollen, zoals bij legionella en asbest). De

integriteitswijzer en de klokkenluiderregeling zijn te vinden op www.woonburg.nl.

Dit is slechts een greep uit de regelgeving. We beheersen het risico van het niet voldoen

aan deze regelgeving ten eerste door het dagelijks identificeren en beheersen van deze

risico’s binnen de reguliere bedrijfsvoering. De proceseigenaren zijn verantwoordelijk

voor het zodanig inrichten van hun processen dat het voldoen aan regelgeving hier

geborgd wordt. De medewerkers planning en control toetsen de processen hierop.

Vervolgens hebben we medewerkers die zich specialiseren in specifieke regelgeving,

zoals onderhoud, inkoop, human resources, risicomanagement en audit. Deze

medewerkers signaleren wijzigingen in regelgeving en formuleren acties om te voldoen

aan de wijzigingen.

We concluderen dat we in 2016 voldeden aan de geldende weten regelgeving.


Hoofdstuk 6

Een financieel solide organisatie


6.1 Inleiding

We hebben een solide financiële positie nodig om ook in de toekomst een maat-

schappelijke meerwaarde te kunnen blijven leveren. Daarvoor stellen we objectieve

sturings- en toezichtkaders vast. Om te zorgen dat onze financiële positie verstevigt,

hanteren we striktere financiële sturingsnormen. Onze leningenportefeuille vraagt

hierbij bijzondere aandacht. Wij zien de komende jaren een risico in een veranderende

opstelling van de overheid ten aanzien van woningcorporaties en stijgende rentes en

risico-opslagen bij banken. Onze rentebetalingen maken een fors deel uit van onze

operationele kasstroom. Dit geld hadden we ook kunnen gebruiken om te investeren.

Daar komt nog bij dat onze investeringen een rendement opleveren wat lager is dan de

rente op langlopende leningen. We willen daarom onze leningenportefeuille versneld

aflossen.

In 2016 hadden we een flinke opgave vanuit de nieuwe Woningwet. De belangrijkste

punten waren:

• Een keuze maken in een administratieve of juridische splitsing van ons DAEB-

bezit (sociaal bezit) en niet-DAEB-bezit (commercieel bezit). Zie voor een verder

toelichting hierop paragraaf 3.2.

• De waardering van onze woningen op marktwaarde in verhuurde staat. In de

jaarrekening 2016 komt deze voor de eerste maal tot uitdrukking in de cijfers.

Zie voor een verdere toelichting hierop paragraaf 6.3.

• Onze verbindingen toetsen aan de regelgeving. Zie voor een verdere toelichting

hierop paragraaf 6.6

• Een reglement financieel beleid en beheer opstellen en laten goedkeuren door de

Aw. Zie voor een verdere toelichting hierop paragraaf 6.2.

Een interne werkgroep is in 2015 aan de slag gegaan met de wijzigingen om tijdig

aan alle onderdelen van de nieuwe Woningwet te voldoen. We hebben hierin ook de

samenwerking gezocht met de Zeeuwse collega-corporaties.

Onze focus ligt in de ondernemingsplanperiode 2013-2016 op het verlagen van onze

beheerlasten. Onder meer om de verhuurderheffing te kunnen betalen, om uitgaven aan

de herstructurering van onze woningen te kunnen doen, maar ook omdat de minister

een norm wil gaan stellen aan de beheerlasten per verhuureenheid.

Doelen 2016


Ruim voldoen aan de door de Aw

gestelde ondergrens van het volks-

huisvestelijke vermogen. Marge moet

minimaal 5% zijn

Positieve beoordeling door de Aw zonder

interventies. In 2018 en 2020 ligt ons

volkshuisvestelijk vermogen >5% boven de

ondergrens van de Aw.

Beheerlasten per gewogen verhuur-

eenheid zijn < € 1.437 (inclusief leef-

baarheidsuitgaven)

De beheerlasten inclusief leefbaarheidsuit-

gaven komen per gewogen verhuureenheid

uit op € 1.422,-. Hiervan is € 182,- als gevolg

van de fusie met Zeeuwland.

Aflossingsnormering >=2% en

stijgend naar 4% in meerjaren-

perspectief

De aflossingsnormering bedraagt 6,81%

(exclusief verkoopresultaat).

Loan-to-Value op basis van bedrijfs-

waarde < 75% en dalend naar 50% in

meerjarenperspectief

De Loan-to-Value over 2016 komt uit op

30% op basis van marktwaarde en 50% op

basis van bedrijfswaarde.

Loan-to-Value op basis van WOZ-

waarde < 30% en dalend naar 25% in

meerjarenperspectief

De Loan-to-Value op basis van de WOZ-

waarde bedraagt 25%.

Interestdekkingsratio >= 1,6 De interestdekkingsratio over 2016

bedraagt 2,67 Hiermee voldoen we ruim

aan de eis.

Investerings-financieringsratio

<= 30% De investerings-financieringsratio bedraagt

minder dan 0%.

Treasuryjaarplan uitvoeren Alle activiteiten in het treasuryjaarplan

zijn uitgevoerd. Een jaarplan voor 2017 is

opgesteld.


Behouden positief oordeel WSW over

borgbaarheid en een voldoende hoog

borgingsplafond krijgen om de inves-

teringsuitgaven te kunnen doen

In maart 2016 heeft het WSW een borgbaar-

heidsverklaring afgegeven. Het borgingspla-

fond is overeenkomstig onze ingediende

prognosegegevens vastgesteld.

Financiële ratio’s (DAEB-tak en niet-

DAEB-tak gescheiden van elkaar)

opnieuw bepalen voor nieuwe

ondernemingsplanperiode en re-

kening houdend met marktwaarde in

verhuurde staat

Samen met Zeeuwland hebben we een

meerjarenprognose gemaakt voor de fusie-

organisatie voor de periode 2017-2026. Voor

2017 is een intern normenkader opgesteld,

dat we in 2017 formaliseren.

6.2 Financiële positie en continuïteit

Financieel resultaatHet positief resultaat over 2016 bedraagt € 24.212.179 (2015: € 6.445.436 positief).

De stijging van ruim € 17 miljoen komt door:

• € 0,4 miljoen lager netto resultaat exploitatie vastgoed door hoger lasten

onderhoud en verhuur en beheer.

• € 0,4 miljoen lager netto gerealiseerd resultaat verkoop vastgoedportefeuille

• € 18,2 miljoen hogere niet gerealiseerde waardeverandering vastgoedportefeuille

• € 0,1 miljoen hoger netto resultaat activiteiten

• € 0,1 miljoen lagere rentelasten

Beoordeling toezichthouder Autoriteit woningcorporaties (Aw)De Autoriteit woningcorporaties controleert hoe wij ervoor staan. Op basis van 6

toezichtvelden en 24 signaalpunten houdt de Aw risicogericht en continue toezicht. De

integrale beoordeling duidt zowel kwalitatief als kwantitatief de risico’s en richt zich

op het plegen van interventies om risico’s te voorkomen dan wel te verkleinen. Een

belangrijk onderdeel van de toezichtvelden is nog steeds de solvabiliteit en continuïteit.

Daarom toetsen wij deze nog steeds en willen we 5% boven de ondergrens (gebaseerd

op risicobepaling door de Aw) van de Aw uitkomen. De eis voor de sectorbrede

solvabiliteit is 22,5% en daarmee streven wij naar minimaal 27,5%. Hier voldoen we aan.

Aedes-benchmarkIn 2016 hebben we opnieuw deelgenomen aan de Aedes-benchmark over het verslagjaar

2015. Deze benchmark helpt ons inzicht te krijgen in waar we het nog beter kunnen

doen. De uitkomst is dat we een C-positie hebben gekregen met € 961 beïnvloedbare

beheerlasten per verhuureenheid. Het gemiddelde van de gehele sector is € 853. Niet-

beïnvloedbare beheerlasten zijn de verhuurderheffing, saneringssteun en belastingen

die wij betalen. Deze zijn niet meegenomen in de berekening. Het resultaat in de

Aedes-benchmark is dan wel een C-positie, we hebben onze beïnvloedbare bedrijfslasten

wel verlaagd met 6,6% in 2015 ten opzicht van 2014. We komen helaas € 12 per

verhuureenheid te hoog uit om in een B-score terecht te komen. Dit gaat om € 23.000

op onze totale bedrijfslasten.

BeheerlastenOnze bedrijfslasten (exclusief de kosten van de verhuurderheffing en de bijdrage aan de

Aw maar inclusief het resultaat op de servicekosten) zijn in 2016 gestegen met 7%. Dit

komt omdat we dit verslagjaar kosten hebben gemaakt voor de fusie met Zeeuwland.

Zonder de fusiekosten zijn de bedrijfslasten gedaald met 13%. We hebben dit vooral

bereikt door een verlaging van de personeelskosten. Door het efficiënter inrichten van

onze processen is ruimte ontstaan binnen de bestaande formatie. Door middel van

natuurlijk verloop hebben we deze bezuiniging kunnen realiseren.

Reglement financieel beleid en beheerOp 30 september 2016 heeft onze fusiepartner Zeeuwland haar reglement financieel

beleid en beheer ingediend bij de Aw. Dit reglement is gebaseerd op de fusieorganisatie

zoals deze gaat gelden vanaf 1 januari 2017. De Aw heeft op 28 november 2016

goedkeuring verleend aan het reglement.


6.3 Stelselwijziging naar marktwaarde in verhuurde staat Woonburg heeft in haar jaarrekening 2016 een stelselwijziging doorgevoerd voor

de waardering van haar vastgoed in exploitatie. De doorgevoerde stelselwijziging

van bedrijfswaarde naar marktwaarde in verhuurde staat heeft een totaal effect op

het vermogen en het resultaat over 2015 van € 63,4 miljoen respectievelijk € 3,2

miljoen positief. De waardering van dit vastgoed is in overeenstemming met het

Handboek modelmatig waarderen bepaald en is daarmee volgens de in de Woningwet

voorgeschreven waarderingsgrondslag en daaruit afgeleide ministeriële besluiten

geldend ten tijde van het opmaken van de jaarverslaggeving.

Eind 2016 bestaat het eigen vermogen voor een groot deel uit ongerealiseerde

herwaarderingen uit hoofde van de waardering van het vastgoed in exploitatie tegen

marktwaarde in verhuurde staat. De realisatie van deze ongerealiseerde herwaardering

is sterk afhankelijk van het te voeren beleid van Woonburg. De mogelijkheden voor

Woonburg om vrijelijk door (complexgewijze) verkoop of huurstijgingen de marktwaarde

in verhuurde staat van het DAEB-bezit in exploitatie te realiseren zijn beperkt door

wettelijke maatregelen en maatschappelijke ontwikkelingen zoals demografie en

ontwikkeling van de behoefte aan sociale huurwoningen.

Tussen de twee waarderingsmethoden, bedrijfswaarde en marktwaarde in verhuurde

staat, zitten verschillen in doelstellingen en uitgangspunten. Bij de bedrijfswaarde

wordt vooral gekeken naar de verwachte inkomsten (huur) en uitgaven (waaronder

onderhoud) die voortkomen uit het eigen beleid van Woonburg. De marktwaarde in

verhuurde staat bepalen we op grond van de marktconforme inkomsten en uitgaven

voor de komende 15 jaar plus de opbrengst van het uitponden (verkopen) na deze 15

jaar. De grootste verschillen tussen marktwaarde en bedrijfswaarde komen door de

exploitatieduur, de huurprijsbepaling en de onderhoudskosten.

De marktwaarde in verhuurde staat bedraagt in de jaarrekening 2016 € 203 miljoen en

de bedrijfswaarde € 120 miljoen. Voor het verschil van € 84 miljoen zijn verschillende

verklaringen:

Beschikbaarheid

De marktwaarde in verhuurde staat is het bedrag dat het vastgoed zal opbrengen in de

markt, waarbij de koper de lopende huurovereenkomsten met alle daaraan verbonden

rechten en plichten overneemt. Om de marktwaarde te bepalen, berekenen we

zowel een uitpondscenario als een doorexploitatiescenario, waarna we het vastgoed

waarderen tegen de hoogste van deze twee scenario’s. Ons vastgoed is overwegend

gewaardeerd tegen het uitpondscenario. Maar in werkelijkheid zullen we het overgrote

deel van ons bezit langdurig exploiteren. Het verschil tussen de marktwaarde in

verhuurde staat op basis van uitponden of doorexploitatie is € 5,6 miljoen.

Betaalbaarheid

Bij de berekening van de bedrijfswaarde wordt de huurprijs bij mutatie verhoogd

naar 75 procent van de maximale huurprijs (streefhuur), eventueel afgetopt op

aftoppingsgrenzen. Bij de berekening van de marktwaarde, wordt de huurprijs bij

mutatie marktconform aangepast. De marktconforme huurprijs is doorgaans hoger dan

de streefhuur. Met gemeenten en huurdersorganisaties maken wij afspraken over de

betaalbaarheid van onze woningen. De marktwaarde in verhuurde staat gaat uit van

markthuren en ligt daarmee niet in lijn met deze afspraken. Het verschil in huren is

€ 57,6 miljoen.

Parameters

Er bestaan verschillen in algemene parameters die worden gehanteerd in beide

berekeningen. In de marktwaarde in verhuurde staat wordt gerekend met

disconteringvoeten per type bezit en rekening gehouden met opslagen op basis van de

ligging van het bezit. In de bedrijfswaarde is één disconteringsvoet voorgeschreven. Het

verschil bedraagt € 8,6 miljoen.

Kwaliteit

Marktwaarde in verhuurde staat gaat uit van genormeerd onderhoud per type woning.

Dit zijn alleen de instandhoudingsonderhoudskosten die jaarlijks moeten worden

gemaakt om de onderhoudstoestand van de woning per balansdatum te handhaven. In

de bedrijfswaarde gaan we uit van het daadwerkelijke onderhoud dat wij gedurende de


levensduur van het bezit uitvoeren. Het verschil in de uitgaven om het bezit aan onze

kwaliteitseisen gedurende door ons ingeschatte levensduur te laten voldoen is € 16,6

miljoen.

Service

Marktwaarde in verhuurde staat gaat uit van genormeerde beheerkosten en waardeert

leefbaarheidsafspraken tussen gemeente en corporatie heeft niet. In de bedrijfswaarde

gaan we uit van kasstromen die wij in ons beleid op deze aandachtsgebieden hebben

ingerekend. Het verschil bedraagt € 16,9 miljoen.

Vergelijk marktwaarde/bedrijfswaarde ultimo 2016 (x1.000.000)

ParametersBeschikbaarheid BetaalbaarheidMarktwaarde 2016 Kwaliteit Service Desinvesteringen Bedrijfswaarde 2016

203,5 5,6 57,6

8,6 16,6

16,94,4

119,6

250

200

150

100

50

0

Desinvesteringen

Overige verschillen als gevolg van onder andere sloop en verkoop hebben een effect

van € 4,4 miljoen.

De marktwaarde is ingevoerd om beter vergelijkbaar te zijn met andere (commerciële)

partijen. Die vergelijking is deels misleidend: commerciële partijen hebben

immers andere doelstellingen en mogelijkheden dan woningcorporaties met een

maatschappelijke opdracht: het huisvesten van mensen met lagere inkomens.


6.4 Financiële meerjarenprognose 2017 – 2026 (toekomstparagraaf) In verband met de fusie met Zeeuwland per 1 januari 2017 heeft Woonburg geen eigen

begroting opgesteld. In 2016 is gewerkt aan een sluitende financiële meerjarenprognose

2017-2026 voor de fusieorganisatie. Op basis van het bestaande beleid van beide

corporaties is een begroting opgesteld, waarna de beide begrotingen financieel zijn

geconsolideerd. De financiële gevolgen van de fusie zijn vervolgens in de geconsoli-

deerde begroting verwerkt. Deze begroting is goedgekeurd door de raad van

commissarissen van Zeeuwland.

Het belangrijkste uitgangspunt in de financiële meerjarenprognose is dat de

beleidskeuzes die Woonburg en Zeeuwland individueel hebben gemaakt en waarover

ook afspraken met stakeholders zijn gemaakt in stand worden gehouden totdat die

fusieorganisatie haar ambities heeft geformuleerd en afgestemd met stakeholders.

De meerjarenprognose moet ook voldoen aan de voorwaarde dat de fusieorganisatie

een financieel gezonde corporatie blijft. De normen van de Aw en het WSW zijn harde

randvoorwaarden. Wij sluiten bij het bepalen van onze eigen normen voor de financiële

continuïteit aan bij deze ratio’s en hanteren een buffer van 20% omdat wij niet onze te

maken of al gemaakte keuzes willen laten afhangen van de norm van de toezichthouder.

De toezichthouder kan het nodig vinden hun normen te verscherpen en dan willen wij

niet gemaakte keuzes moeten terugdraaien.

De financiële meerjarenprognose getoetstDe ratio’s waarmee de fusieorganisatie haar continuïteit bewaakt zijn:

Financiële ratio Definitie Norm

Interestdekkingsratio (ICR) in hoeverre is Zeeuwland in staat (geweest)

de rente-uitgaven op het vreemd vermogen

te voldoen uit de kasstroom uit operationele

activiteiten

1,6

Debt service coverage ratio

(DSCR)

in hoeverre is Zeeuwland in staat om voldoen-

de kasstromen te genereren om, indien nodig,

voldoende aflossingen op het vreemd vermo-

gen te kunnen voldoen

1,2

Solvabiliteit meet de omvang van het weerstandsvermo-

gen van Zeeuwland in relatie tot het totale

vermogen

> 24%

Loan-to-Value (LTV) meet in hoeverre de kasstroom genererende

capaciteit van de geëxploiteerde vastgoed-

portefeuille op lange termijn in een gezonde

verhouding staat tot de schuldpositie

< 60%

Dekkingsratio meet de verhouding tussen de onderpand-

waarde van het bij WSW ingezet onderpand

en het schuldrestant van door WSW geborgde

leningen.

< 40%

De ratio’s zijn berekend op basis van een vastgoedwaardering van het woningbezit op

de bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde is de contante waarde van de toekomstige (netto)

kasstromen die wij verwachten uit de verhuring van ons bezit tot aan het einde van de

levensduur van de woning.


Een ICR van 1,6 haalt de fusiecorporatie in alle jaren van de financiële meerjarenprognose:

Interestdekkingsratio

(x € 1.000) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026

Operationele

kasstroom

14.958 15.822 15.032 14.732 15.603 16.367 15.684 15.560 16.692 16.491

Rente-uitgaven 7.129 7.121 7.076 7.179 7.304 7.201 7.092 7.007 6.841 6.663

ICR 2,10 2,22 2,12 2,05 2,14 2,27 2,21 2,22 2,44 2,47

Een DSCR van 1,2 haalt de fusiecorporatie in alle jaren van de financiële meerjarenprognose:

Debt service coverage ratio

(x € 1.000) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026

A. Gecorrigeerde operationele kasstroom 20.612 20.661 20.049 20.580 21.037 21.252 21.951 22.515 22.618 23.576

B. gecorrigeerde renteuitgaven 7.067 7.121 7.074 7.181 7.303 7.170 6.992 6.853 6.662 6.433

C. Verkoopopbrengsten 5 jaar 24.801 23.110 22.361 21.050 20.349 19.229 19.149 19.219 19.808 20.271

D. Restwaarde portefeuille (€ 5.000 per vhe) 31.000 31.000 31.000 31.000 31.000 31.000 31.000 31.000 31.000 31.000

E. Totaal vreemd vermogen einde periode 195.950 198.064 196.224 193.267 187.909 182.685 177.400 171.579 165.443 162.060

F. gemiddelde restant levensduur 22,4 22,9 23,4 23,9 23,4 22,9 22,4 21,9 21,4 20,9

G. theoretische aflossing = ( E-C-D)/F 6.257 6.286 6.105 5.909 5.836 5.784 5.681 5.542 5.357 5.301

DSCR = A / (B+G) 1,55 1,54 1,52 1,57 1,60 1,64 1,73 1,82 1,88 2,01


Een solvabiliteit van > 24% haalt de fusiecorporatie in alle jaren van de financiële meerjarenprognose:

Solvabiliteit

(x € 1.000) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026

Eigen vermogen (obv bedrijfswaarde) 160.229 170.643 180.326 189.610 197.914 205.377 212.345 219.337 227.662 236.024

Totaal activa (obv bedrijfswaarde) 379.464 381.177 382.899 384.629 384.629 382.890 381.160 379.438 377.725 376.021

Solvabiliteit 42% 45% 47% 49% 51% 54% 56% 58% 60% 63%

Een LTV van < 60% haalt de fusiecorporatie in alle jaren van de financiële meerjarenprognose:

Loan-to-Value

(x € 1.000) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026

Totaal vreemd vermogen 195.950 198.064 196.224 193.267 187.909 182.685 177.400 171.579 165.443 162.060

Bedrijfswaarde 342.642 344.355 346.077 347.807 347.807 346.068 344.338 342.616 340.903 339.199

LTV 57% 58% 57% 56% 54% 53% 52% 50% 49% 48%

Een dekkingsratio van < 40% haalt de fusiecorporatie in alle jaren van de financiële meerjarenprognose:

Dekkingsratio

(x € 1.000) 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026

Schuldrestant 195.950 198.064 196.224 193.267 187.909 182.685 177.400 171.579 165.443 162.060

WOZ waarde ingezet onderpand 800.523 808.528 816.533 824.539 832.544 840.549 848.554 856.560 864.565 872.570

Dekkingsratio 24% 24% 24% 23% 23% 22% 21% 20% 19% 19%


6.5 Treasury

Het treasurybeleid van Woonburg voorziet in het waarborgen van een blijvende toegang

tot de kapitaalmarkt, het beheersen van de financiële risico’s, het realiseren van zo

laag mogelijke kosten en het zekerstellen van voldoende liquiditeit. Ons treasurybeleid

is vastgelegd in een treasurystatuut. Woonburg heeft een treasurycommissie die

minimaal drie keer per jaar overleg voert. Aan het overleg neemt een externe des-

kundige deel. Besluiten over transacties, die passen binnen het treasurystatuut en

het treasuryjaarplan, worden genomen door de directeur-bestuurder op basis van

schriftelijke transactievoorstellen. Transactiebesluiten die hier niet binnen passen,

worden altijd ter goedkeuring aan de raad van commissarissen voorgelegd. De manager

Strategie & Middelen rapporteert drie maal per jaar over de treasuryactiviteiten in de

trimesterrapportage.

In de fusie met Zeeuwland hebben we in 2016 een treasurystatuut opgesteld voor de

fusieorganisatie. Dit treasurystatuut voldoet aan de geldende weten regelgeving en

het reglement financieel beleid en beheer van Zeeuwland.

Geheel 2016 hebben we een overschot aan liquide middelen gehad. Onze leningen-

portefeuille biedt geen mogelijkheden tot extra aflossingen zonder tegen hoge boetes

aan te lopen. Onze liquide middelen staan daarom uitgezet bij twee banken met een

looptijd van minder dan drie maanden. De kredietratings van beide banken voldoen

aan de normen uit ons treasurystatuut. Ook wordt voldaan aan het maximaal uitstaand

saldo per bank om het tegenpartijrisico te minimaliseren. In ons treasurystatuut is een

maximum per tegenpartij opgenomen van € 10 miljoen plus maximaal € 0,5 miljoen aan

opgelopen rente.

Woonburg heeft in 2016 geen gebruikgemaakt van derivaten. Woonburg heeft in 2016

geen financiële ondersteuning aan buitenlandse instellingen verleend.

Jaarlijks stellen we een treasuryjaarplan op. In het treasuryjaarplan worden de

treasuryacties van Woonburg voor het komende jaar beschreven. Het vormt

de basis voor de uitvoering en de aansturing van en voor de controle op de

treasurywerkzaamheden. Het treasuryjaarplan is gebaseerd op de begroting en de

daaraan gekoppelde meerjarenbegroting. Het treasuryjaarplan wordt vastgesteld door

de directeur-bestuurder en goedgekeurd door de raad van commissarissen. We hebben

het treasuryjaarplan voor 2017 opgesteld voor de fusieorganisatie Zeeuwland.

De volgende acties zullen in 2017 uitgevoerd/opgestart worden:

• aantrekken van WSW-geborgde financiering voor 2017;

• aantrekken van WSW-geborgde financiering met storting tot medio 2018;

• indien het borgingsplafond ontoereikend is, hierover in overleg met het WSW

treden;

• de opslagherziening voor basisrentelening en roll-over zo optimaal mogelijk

overeenkomen;

• bewaken dat voldaan wordt aan de normen voor de door het WSW gedefinieerde

financial risks;

• het implementeren van het scheidingsvoorstel DAEB/niet-DAEB;

• bepalen welke bank wordt gehanteerd voor het huisbankierschap.

In het treasuryjaarplan is getoetst of Zeeuwland voldoet aan de financiële ratio’s die het

Waarborgfonds Sociale Woningbouw hanteert. Zeeuwland heeft een positieve score op

alle onderdelen.

Financiële

ratio WSW

Afgelopen

3-jaarsperiode

Prognose

komende 5 jaar

Norm Voldaan

aan norm

ICR 1,97 2,09 1,4 Ja

DSCR 1,51 1,62 1,0 Ja


Financiële instrumentenMarktrisico

Woonburg heeft geen effecten en loopt geen marktrisico.

Valutarisico

Woonburg is alleen werkzaam in Nederland en loopt geen valutarisico.

Prijsrisico

Woonburg loopt geen prijsrisico’s.

Renterisico

Woonburg loopt renterisico over de rentedragende vorderingen (met name onder

financiële vaste activa, effecten en liquide middelen) en rentedragende langlopende en

kortlopende schulden (waaronder schulden aan kredietinstellingen). Voor vorderingen

en schulden met variabele renteafspraken loopt Woonburg risico ten aanzien van

toekomstige kasstromen, met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden

loopt Woonburg risico’s over de marktwaarde. Met betrekking tot de vorderingen

en de schulden worden geen financiële derivaten met betrekking tot renterisico

gecontracteerd.

Kredietrisico

Woonburg heeft geen significante concentraties van kredietrisico. Woonburg maakt

gebruik van meerdere banken teneinde over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen

beschikken. Voor zover noodzakelijk worden nadere zekerheden verstrekt aan de bank

voor beschikbare kredietfaciliteiten.

Liquiditeitsrisico

Woonburg maakt gebruik van meerdere banken om over meerdere kredietfaciliteiten te

kunnen beschikken. Voor zover noodzakelijk worden nadere zekerheden verstrekt aan

de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten.

6.6 Verbindingen

Woonburg heeft relaties met diverse externe partijen, maar alleen met Woonburg.com

B.V. te Koudekerke heeft Woonburg een financiële relatie. Het belang van Woonburg

in deze vennootschap is 100%. Vanaf 2012 ontwikkelen wij onze projecten in de eigen

organisatie en niet meer in de Woonburg.com B.V. In deze vennootschap vinden geen

activiteiten meer plaats. Wij houden deze vennootschap wel aan omdat daar nog

garantieverplichtingen aanwezig zijn door verkochte woningen.

In 2016 hebben we besloten ons belang in Marsaki WSW civ B.V. te beëindigen.

In deze vennootschap hebben geen activiteiten plaatsgevonden en met de komst van de

nieuwe Woningwet is het aanhouden van deze verbinding ingewikkelder geworden.

De vennootschap is ontbonden in oktober 2016.

Let op kleurgebruik in dit "model"

Jaarrekening 2016

Woonburg

Statutaire naam: Stichting Woonburg

Statutaire vestigingsplaats: gemeente Vlissingen

Feitelijke vestigingsplaats: Koudekerke

Adres: Karreveld 2A

4371 GA Koudekerke

Bijlage 1: Jaarrekening 2016

1. Balans per 31 december 2016

(na resultaatbestemming, bedragen in euro's)

Activa Ref. 31-12-2016 31-12-2015

Vaste activa

Immateriële vaste activa 5.1 117.907 341.571

Materiële vaste activa 5.2

- DAEB vastgoed in exploitatie 5.2.1 200.689.938 178.354.326

- Niet-DAEB vastgoed in exploitatie 5.2.1 2.789.077 2.604.077

- Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 5.2.2. 3.994.507 4.560.212

- Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie 5.2.3 861.987 2.879.682

- Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie 5.2.4. 893.042 1.313.422

209.228.551 189.711.719

Financiële vaste activa 5.3

- Kopen naar wens 5.3.1 1.710.384 1.500.075

- Deelneming 5.3.2 217.426 217.878

- Latente belastingvordering 5.3.3 110.457

2.038.267 1.717.953

Vlottende activa

Voorraden 5.4 1.220.312 706.095

Vorderingen 5.5

- Huurdebiteuren 5.5.1 106.001 144.337

- Belastingen en premies sociale verzekeringen 5.5.2 56.202 7.620

- Overige vorderingen en overlopende activa 5.5.3 265.704 376.132

427.907 528.089

Liquide middelen 5.6 9.089.015 6.941.491

Totaal 222.121.959 199.946.918

1 I Jaarverslag Woonburg 2016 - Bijlage 1 - Jaarrekening

Passiva Ref. 31-12-2016 31-12-2015

Eigen vermogen 5.7

- Kapitaal 45 45

- Overige reserve 5.7.1 57.587.417 46.925.829

- Herwaarderingsreserve 5.7.2 97.928.885 84.378.276

155.516.347 131.304.150

Voorzieningen 5.8

- Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw 5.8.1 89.425 -

- Voorziening juridische geschillen 5.8.2 176.940 176.940

- Voorziening voor jubileumuitkeringen 5.8.3 34.400 39.400

300.765 216.340

Langlopende schulden 5.9

- Leningen overheid en kredietinstellingen 5.9.1 57.816.201 60.259.521

- Verplichtingen uit hoofde van onroerende zaken 5.9.2

verkocht onder voorwaarden 4.131.454 4.869.466

61.947.655 65.128.987

Kortlopende schulden 5.10

- Schulden aan kredietinstellingen 5.10.1 2.443.318 1.048.943

- Schulden aan leveranciers 5.10.2 264.965 541.414

- Belastingen en premies sociale verzekeringen 5.10.3 67.324 72.230

- Overige schulden en overlopende passiva 5.10.4 1.581.585 1.634.854

4.357.192 3.297.441

Totaal 222.121.959 199.946.918


2. Winst- en verliesrekening 2016

(bedragen in euro's)

Ref. boekjaar boekjaar

2016 2015

Huuropbrengsten 6.1 12.225.035 12.057.100

Opbrengsten servicecontracten 6.2 527.789 564.202

Lasten servicecontracten 6.3 -362.807 -414.731

Lasten verhuur en beheer 6.4 -2.711.215 -2.475.094

Lasten onderhoudsactviteiten 6.5 -2.978.221 -2.651.632

Overige directe lasten exploitatie bezit 6.6 -620.857 -302.939

Netto resultaat exploitatie vastgoed 6.079.724 6.776.906

Verkoopopbrengst vastgoed portefeuille 6.7.1 2.149.750 2.428.704

Boekwaarde verkochte vastgoed portefeuille 6.7.2 -1.356.613 -1.374.043

Verkoopkosten 6.7.3 -50.315 -77.036

Netto verkoopresultaat vastgoed bestemd voor verkoop 6.7.4 -88.508 -110.566

Verkoopresultaat grondkavels 6.7.5 30.600 0

Toegerekende organisatiekosten 6.7.6 -62.391 -66.763

Netto gerealiseerd resultaat verkoop vastgoedportefeuille 6.7 622.523 800.296

Overige waardeverandering vastgoedportefeuille 6,8,1 -1.160.536 -4.594

Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille 6.8.2 20.832.851 1.863.741

Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille VOV 6.8.3 157.806 -321.919

Waardeverandering vastgoedportefeuille 6.8 19.830.121 1.537.228

Opbrengst overige activiteiten 6.9 117.238 19.190

Kosten overige activiteiten - -

Netto resultaat overige activiteiten 117.238 19.190

Leefbaarheid 6.10 -119.738 -99.081

Andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten 6.11 32.943 55.861

Rentelasten en soortgelijke kosten 6.12 2.460.621 2.613.106

Saldo financiële baten en lasten -2.427.677 -2.557.246

Resultaat voor belasting 24.102.191 6.477.294

Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening 6.13 110.458 -

Resultaat deelnemingen 6.14 -452 -31.858

Resultaat na belastingen 24.212.197 6.445.436


3. Kasstroomoverzicht

(bedragen in euro's x 1.000)

2016 2015

Kasstroom uit operationele activiteiten

Ontvangsten

Huren 12.180 12154

Vergoedingen 527 571

Overige ontvangsten 113 2

Ontvangen interest 25 49

Saldo ingaande kasstromen 12.845 12.776

Uitgaven

Personeelsuitgaven -1.567 -1.721

Onderhoudsuitgaven -1.463 -1.457

Sectorspecifieke heffingen - -5

Verhuurderheffing -1.110 -1.022

Leefbaarheid externe uitgaven niet investeringsgebonden -19 -18

Overige bedrijfsuitgaven -2.092 -2.043

Betaalde interest en soortgelijke kosten -2.489 -2.565

Saldo uitgaande kasstromen -8.740 -8.831

Kasstroom uit operationele activiteiten 4.105 3.945

Kasstroom uit (des-) investeringsactiviteiten

MVA ingaande kasstromen

Verkoopontvangsten bestaande huur, woon- en niet woongelegenheden1.821 2.493

Verkoopontvangsten woongelegenheden (VOV) 286 525

Verkoopontvangsten nieuwbouw, woon- en niet woongelegenheden 62 1.962

Verkoopontvangsten grond 31 -

Desinvesteringsontvangsten overig - 5

Tussentelling ingaande kasstroom MVA 2.200 4.985

MVA uitgaande kasstromen

Nieuwbouw huur, woon- en niet woongelegenheden -1.292 -3.340

Woningverbetering, woon- en niet woongelegenheden -306 -329

Nieuwbouw verkoop, woon- en niet woongelegenheden -367 -1.557

Aankoop woongelegenheden (VOV) voor doorverkoop -1.059 -670

Aankoop grond - -41

Investeringen overig -33 -7

Externe kosten bij verkoop -51 -47

Tussentelling MVA uitgaande kasstroom -3.108 -5.991

Saldo in- en uitgaande kasstroom MVA -908 -1.006


2016 2015

FVA

Ontvangsten verbindingen - 81

Saldo in- en uitgaande kasstroom FVA - 81

Kasstroom uit (des)investeringen -908 -925

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Aflossing langlopende schulden -1.049 -5.353

Kasstroom uit financieringsactiviteiten -1.049 -5.353

Mutatie liquide middelen 2.148 2.333-

Mutatie liquide middelen 2.148 -2.333

Liquide middelen per 1 januari 6.941 9.274

Liquide middelen per 31 december 9.089 6.941



.

5. Toelichting op de balans


5.1 Immateriële vaste activa

Stand per 1 januari 2016

Verkrijgings- of vervaardigingsprijs 832.183

Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen -490.612

Boekwaarde 341.571

Mutaties

Investeringen 2.831

Afschrijvingen -90.995

Duurzame waardevemindering -135.500

Totaal mutaties -223.664

Stand per 31 december 2016

Verkrijgings- of vervaardigingsprijs 835.014

Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen -717.107

Boekwaarde 117.907

Afschrijvingspercentage 20%

5.2 Materiële vaste activa

5.2.1. DAEB en niet-DAEB vastgoed in exploitatie

De mutaties in de materiële vaste activa zijn in het navolgende schema samengevat:

2016 2015 2016 2015

- 122.372.018 - 4.280.236

- 53.717.745 - -1.676.895

178.354.326 176.089.763 2.604.077 2.603.341

Mutaties

Investeringen, initiële verkrijgingen - - - -

2.723.018 1.452.369 - -

321.360 323.397 - -

- - - -

- - - -

- - - -

-1.183.480 -1.374.208 -173.134 -

20.474.714 1.863.005 358.134 736

- - - -

- -

Totaal mutaties 22.335.612 2.264.563 185.000 736

200.689.938 178.354.326 2.789.077 2.604.077

129.189.222 111.364.479 238.024 153.669

Bedrijfswaarde 116.781.808 116.036.931 2.830.028 3.193.716

Herclassificaties van en naar onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

Desinvesteringen

Aanpassingen marktwaarde

Overboekingen van en naar voorraden en vastgoed voor eigen gebruik

Boekwaarde onroerende zaken in exploitatie per 31 december

Inbegrepen ongerealiseerde herwaardering (incl. resultaat)

Herrekende boekwaarde onroerende zaken in exploitatie per 1 januari

Overboeking van en naar onroerende zaken in ontwikkeling

Investeringen uit hoofde van overnames

Herclassificaties DAEB niet-DAEB

Afschrijvingen

Investeringen na eerste waardering

Computersoftware

DAEB vastgoed in exploitatie niet-DAEB vastgoed in exploitatie

Boekwaarde onroerende zaken in exploitatie per 1 januari

Invloed stelselwijziging (cumulatief effect)


In de post DAEB vastgoed in exploitatie zijn 1.849 woningen, 24 parkeerplaatsen en 12 overige eenheden als

maatschappelijk vastgoed opgenomen. De geschatte waarde gebaseerd op de meest recente WOZ-

In de post niet -DAEB vastgoed in exploitatie zijn 14 woningen en 2 overige eenheden als commercieel vastgoed

opgenomen. De geschatte waarde gebaseerd op de meest recente WOZ-beschikkingen van deze eenheden

Door Woonburg is een verkoopplan opgesteld waarin 75 onroerende zaken voor verkoop zijn geoormerkt voor

de periode 2017-2021. Naar verwachting zullen 15 woningen binnen één jaar worden verkocht.

Schattingen

Bij het bepalen van de marktwaarde in verhuurde staat is gebruik gemaakt van meerdere macro economische

parameters. Aanpassingen van deze parameters kunnen van significante invloed zijn op de waardering tegen

marktwaarde in verhuurde staat.

Zekerheden

Zonder toestemming van het WSW is het Woonburg niet toegestaan om de woningen die met door het WSW

geborgde leningen zijn gefinancierd te bezwaren met een recht van hypotheek, pandrecht, e.d.

Woonburg heeft in 2013 een onherroepelijke en onvolwaardige volmacht op het onderpand afgegeven aan het

WSW, als bedoeld in het Reglement van Deelneming (artikel 30), waarmee het WSW hypotheek kan vestigen op

het eigendom dat aan het WSW in onderpand is gegeven.

Verzekeringen & zekerheden

De materiële vaste activa zijn verzekerd tegen aanschaf- c.q. voortbrengingskosten.

Woonburg is gedekt tegen onderverzekering. Het onroerend goed is nagenoeg in zijn geheel gefinancierd

met rijksleningen of kapitaalmarktleningen onder overheidsgarantie. Er zijn geen hypothecaire zekerheden

afgegeven.

Uitgangspunten marktwaarde

Doorexploiteer- en uitpondscenario

Het doorexploiteerscenario veronderstelt dat verhuureenheden worden doorverhuurd, waarbij elk jaar bij een deel van de verhuureenheden de huurder verhuist. Bij de leegkomende verhuureenheden wordt verondersteld dat die eenheid opnieuw wordt verhuurd, waarbij de huur na mutatie wordt aangepast naar de potentiële huur op basis van de markthuur of de maximale huur op basis van het woningwaarderingstelsel. Aan het einde van een 15-jarige DCF-periode wordt een eindwaarde opgenomen. De kasstromen in de 15-jarige DCF-periode en deze eindwaarde worden vervolgens contant gemaakt naar balansdatum en opgeteld. De eindwaarde wordt bepaald op basis van de veronderstelling van doorexploiteren met een voortdurende looptijd, waarbij de afzonderlijke kasstromen zich ontwikkelen met de eigen groeivoet. Instandhoudingsonderhoud wordt vanaf het 16e jaar met 100% verhoogd, teneinde renovatie te adresseren. Voor bedrijfsmatig, maatschappelijk vastgoed en intramuraal zorgvastgoed is alleen het doorexploiteerscenario van toepassing.

Het uitpondscenario veronderstelt dat verhuureenheden bij mutatie leeg complexmatig worden verkocht. In tegenstelling tot het doorexploiteerscenario wordt de huur voor deze verhuureenheden niet aangepast, maar wordt daarvoor in de plaats de verwachte verkoopkasstroom opgenomen. Aan het einde van een 15-jarige DCF-periode wordt een eindwaarde van de nog niet verkochte verhuureenheden opgenomen. De kasstromen in de 15-jarige DCF-periode en deze eindwaarde worden vervolgens contant gemaakt naar balansdatum en opgeteld. De eindwaarde wordt bepaald op het verder uitponden van de aan het eind van het 15e jaar nog niet verkochte woongelegenheden, waarbij de mutatiekans met 50% wordt gehalveerd ten opzichte van de mutatiekans in het doorexploiteerscenario.

Woonburg hanteert de basisversie van het Handboek modelmatig waarderen marktwaarde voor woongelegenheden. Voor het BOG, MOG, ZOG hanteert Woonburg de full versie, omdat de huursom van dit vastgoed meer bedraagt dan 5% van de totale huursom van het vastgoed in exploitatie.

parkeergelegenheden vindt de bepaling van de toekomstige inkomende en uitgaande kasstromen plaats aan de hand van enerzijds het doorexploiteerscenario en anderzijds het uitpondscenario, mede op basis van artikel 31 van het Besluit Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting (BTIV). De marktwaarde in verhuurde staat is op waarderingscomplex niveau bepaald op basis van de hoogste waardering van het doorexploiteer- of uitpondscenario, beide berekend op basis van de contante waarde van inkomende en uitgaande kasstromen.


Macro economische parameters

Parameters woongelegenheden

2016 2017 2018 2019 2020 en verder

Prijsinflatie 0,20% 0,60% 1,07% 1,53% 2,00%

Loonstijging 1,60% 1,70% 1,57% 2,03% 2,50%

Bouwkostenstijging 1,60% 1,70% 1,57% 2,03% 2,50%

Leegwaardestijging 0,80% 1,40% 1,70% 2,00% 2,00%

instandhoudingsonderhoud per vhe

2016 2017 2018 2019 2020 en verder

EGW

MGW

studenteneenheid

zorgeenheid (extr.muraal)

Mutatie

Mutatieonderhoud - MGW

Mutatieonderhoud - studenteneenheid

Mutatieonderhoud - zorgeenheid (extr.muraal)

Per vhe

Beheerkosten - EGW

Beheerkosten - MGW

Beheerkosten - studenteneenheid

Beheerkosten - zorgeenheid (extr.muraal)

Gemeentelijke OZB - Waardepeildatum: 1-1-2015

0,13% van de WOZ-waarde

2017 2018-2022 2023 en verder

Verhuurdersheffing, percentage van de WOZ 0,536% 0,560% 0,543%

Parameters woongelegenheden 2017 2018 2019 2020 en verder

1,20% 0,80% 0,40% 0,00%

0,00% 0,00% 0,00% 0,00%

Huurderving, als percentage van de huursom 1,00% 1,00% 1,00% 1,00%

Mutatiekans bij doorexploiteren gemiddelde mutatiekans afgelopen 5 jaar per waarderingscomplex

Om de te verwachten kasstromen in de DCF-berekening te bepalen, wordt gebruik gemaakt van de volgende macro-economische parameters

zelfstandige eenheden

onzelfstandige eenheden

Belastingen, verzekeringen en overige zakelijke lasten als percentage van de WOZ (exclusief gemeentelijke OZB die is gebaseerd op de gemeentelijke tarieven 2016, uitgedrukt in een percentage van de WOZ waarde met waardepeildatum 1 januari 2015)


Parameters woongelegenheden 2017 2018-2022 2023 en verder

2,00% 0,00% 70% van mutatiekans

1,70%

Splitsingskosten per te splitsen vhe

5,96%

Parameters bedrijfsmatig en maatschappelijk onroerend goed

2016 2017 2018 2019 2020 en verder

Prijsinflatie 0,20% 0,60% 1,07% 1,53% 2,00%

Instandhoudingsonderhoud per m2 bvo

Mutatieonderhoud per m2 bvo

Marketing 14%

Beheerkosten - bedrijfsmatig onroerend goed

3%

maatschappelijk onroerend goed

2%

Belastingen, verzekeringen en overige zakelijke lasten als percentage van de WOZ (exclusief gemeentelijke OZB die is gebaseerd op de gemeentelijke tarieven 2016, uitgedrukt in een percentage van de WOZ waarde met waardepeildatum 1 januari 15)

0,13% van de WOZ-waarde

Disconteringspercentage 5,96% plus de objectspecifieke opslag voor object- en marktrisico

Inschakeling taxateur

Toepassing vrijheidsgraden

Voor de eenheden die getaxeerd zijn door de externe taxateur is op de volgende vrijheidsgraden afgeweken van de basisversie op basis van zijn expertise: markthuur, disconteringsvoet, mutatiekans, leegwaarde, onderhoud en mutatiekosten.

Verkoopkosten bij uitponden, als percentage van de leegwaarde

Disconteringsvoet

In het doorexploiteerscenario wordt de huur bij mutatie aangepast naar de markthuur of de maximale huur, afhankelijk of de woongelegenheid bij mutatie is te liberaliseren. Indien de maximale huur lager dan of gelijk is aan de huurliberalisatiegrens, dan is de nieuwe huur het minimum van de markthuur en de maximale huur volgens het woningwaarderingsstelsel. Indien de maximale huur hoger is dan de liberalisatiegrens, is de nieuwe huur de markthuur. De overdrachtskosten, bestaande uit overdrachtsbelasting alsmede notaris- en registratiekosten, bedragen 3% van de berekende waarde van een verhuureenheid.

Mutatiekans bij uitponden, als opslag op de mutatiekans doorexploiteren

De overdrachtskosten, bestaande uit overdrachtsbelasting alsmede notaris- en registratiekosten, bedragen 7% van de berekende waarde van een verhuureenheid.

Jaarlijks wordt 1/3 deel van het bedrijfs-, maatschappelijk- en zorg onroerend goed getaxeerd door een onafhankelijke en ter

betekent dat elk derde deel van de onroerende zaken in exploitatie minimaal eens per drie jaar opnieuw wordt getaxeerd. Het taxatiedossier is op aanvraag beschikbaar voor de Autoriteit woningcorporaties.

plus de objectspecifieke opslag voor object- en marktrisico

van de markthuur

van de markthuur

van de markthuur


Gevoeligheidsanalyse

ParameterGehanteerd in de

MWStel mogelijke

afwijking

% van MW 2016

1. Inflatie -17,68 -8,7%

Prijsinflatie Prognose handboek -1%

Looninflatie Prognose handboek -1%

Bouwinflatie Prognose handboek -1%

2. Onderhoud woningen Norm Handboek -5,18 -2,5%

3. Leegwaarde ontwikkeling Norm Handboek -1% -0,54 -0,3%

4. mutatiekans Normberekening Handboek -1% -6,84 -3,4%

5. Risicovrije rentevoet Handboek 1% -3,496 -1,7%

Bepaling bedrijfswaarde

Onder de bedrijfswaarde wordt verstaan de contante waarde van de aan een actief of samenstel van activa

toe te rekenen toekomstige kasstromen die kunnen worden verkregen met de uitoefening van het bedrijf.

De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de geprognosticeerde kasstromen uit hoofde

van toekomstige exploitatieopbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd

van de investering.

De kasstroomprognoses zijn gebaseerd op redelijke en onderbouwde veronderstellingen die de beste schatting

van de directie weergeven van de economische omstandigheden die van toepassing zullen zijn gedurende de

resterende levensduur van het actief. De kasstromen zijn gebaseerd op de eind 2016 intern geformaliseerde

meerjarenbegroting en bestrijken een periode van 5 jaar behoudens de verwachte kosten van groot onderhoud,

erfpacht en overige contracten met een werkingsduur van meer dan vijf jaar. De kosten van planmatig groot

onderhoud worden gebaseerd op de in de meerjarenonderhoudsbegroting onderkende cycli per component.

Voor latere jaren wordt uitgegaan van de verwachte gemiddelde groeivoeten voor inflatie, huurstijging en rente,

alsmede genormeerde lastenniveaus.

Bij de bedrijfswaardeberekening gelden de volgende uitgangspunten:

(voorgaand jaar: 2016 0,58%, 2017 1,02%, 2018 1,20%, 2019 1,14%, 2020 1,19%, 2021 e.v. 1,8%);

mutatiegraad 8,33%, harmonisatie 75%);

(voorgaand jaar: 1,60% in 2016, 2,02% in 2017, 2,31% in 2018, 2,52% in 2019 en daarna 2,50%);

2,50% in 2020 e.v. (voorgaand jaar: 1,60% in 2016, 2,02% in 2017, 2,31% in 2018, 2,52% in 2019 en daarna 2,50%);

Alleen de lasten die toegerekend kunnen worden aan het exploiteren van sociaal vastgoed zijn ingerekend;

complexen (variërend van 15 tot 50 jaar) (voorgaand jaar: 15 tot 50 jaar), de minimale levensduur is gesteld

op 15 jaar, tenzij vanuit planvorming een kortere levensduur gerechtvaardigd is;

De ingerekende percentages bedragen voor 2017 5,43%, 2018 5,91%, 2019 5,91%, 2020 5,92%, 2021 5,92%,

2022 5,93%, 2023 en verder 5,67%;

Voor de saneringsbijdrage wordt 1% van de jaarhuur woongelegenheden ingerekend in de jaren 2017 tot en met 2021.

Effect op MW 1)


De verwachte opbrengstwaarde van woningen geoormerkt voor verkoop wordt gedefinieerd als de contante

waarde van het maximale bedrag dat kan worden verkregen bij vrijwillige verkoop binnen een verwachte termijn,

onder aftrek van verkoopkosten die niet door de koper worden gedragen. Ter bepaling van dit bedrag worden

taxaties uitgevoerd door onafhankelijke, externe deskundigen of worden vergelijkbare onroerende zaken als

referentie gehanteerd.

Gegeven het feit dat verkopen hoofdzakelijk worden verricht in het kader van de financiering van onrendabele

investeringen in nieuwbouw worden deze verkopen voor een periode van vijf jaar in de waardering betrokken.

Daarmee wordt recht gedaan aan het voorwaardelijke karakter van de geoormerkte verkopen.

De bepaling van de restwaarde van de grond opgenomen in de bedrijfswaarde vindt, voor zover er nog geen

herbestemming van de grond heeft plaatsgevonden, plaats op basis van de huidige vergelijkbare kavel-

of vierkantemeterprijs voor een sociale huurwoning. Deze kavelprijs wordt geïndexeerd naar het einde van de

levensduur en verminderd met verwachte sloopkosten en kosten van uitplaatsing. Indien feitelijke dan wel in

rechte afdwingbare verplichtingen zijn aangegaan die consequenties hebben voor de bestemming van de grond

dan wordt met deze gewijzigde bestemming in de waardering rekening gehouden.

Analyse verandering bedrijfswaarde

DAEB Niet-DAEB Totaal

Bedrijfswaarde 2015 116.036.931 3.193.716 119.230.647

Autonome ontwikkeling

Vrijval kasstromen -6.264.276 -123.417 -6.387.693

Effect een jaar opschuiven 6.181.860 127.095 6.308.955

Subtotaal autonome ontwikkeling -82.416 3.678 -78.738

Voorraadmutaties verslagjaar

Verkoop -827.560 -189.070 -1.016.630

Sloop -15.942 - -15.942

Nieuwbouw 2.335.474 - 2.335.474

Aankoop - - -

Classificatiewijzigingen -22.937 22.937 -

Overige voorraadmutaties - - -

Subtotaal voorraadmutaties 1.469.035 -166.133 1.302.902

Parameterwijzigingen

Indexaties -3.198.028 -86.888 -3.284.916

Disconteringsvoet - - -

Levensduur 134.631 - 134.631

Subtotaal parameterwijzigingen -3.063.397 -86.888 -3.150.285

Beleidswijzigingen

Huur 1.634.723 -593.174 1.041.549

Huurderving -13.142 4.799 -8.343

Overige ontvangsten - - -

Onderhoudsuitgaven -2.235.596 34.755 -2.200.841

Personeelsuitgaven -81.301 26.883 -54.418

Overige bedrijfsuitgaven -752.221 32.199 -720.022

Erfpacht - - -

Verhuurdersheffing 2.399.528 - 2.399.528

Restwaarde 86.854 -1.751 85.103

Verkoop 1.382.805 381.944 1.764.749

Sloop - - -

Verbeteringen - - -

Subtotaal wijzigingen exploitatiebeleid 2.421.650 -114.345 2.307.305

Bedrijfswaarde 2016 (kasstromen) 116.781.803 2.830.028 119.611.831


Bedrijfswaarde Verantwoordingsinformatie dVi 2016

De bedrijfswaarde is berekend volgens de methode van Corpodata, die vermeld wordt in de verantwoordingsinformatie

(dVi) 2016.

5.2.2 Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

Het verloop van de post is als volgt:

2016 2015

Verkrijgings- of vervaardigingsprijzen 5.218.395 5.762.525

Herwaarderingen -658.183 40.278

Marktwaarde per 1 januari 4.560.212 5.802.803

Mutaties

Investeringen - -

Desinvesteringen -920.560 -544.130

Herwaardering - -

Waardeveranderingen 354.855 -698.461

Herclassificatie - -

Totaal mutaties -565.705 -1.242.591

Verkrijgings- of vervaardigingsprijzen 4.297.835 5.218.395

Herwaarderingen -303.328 -658.183

Marktwaarde per 31 december 3.994.507 4.560.212

In de post onroerende zaken verkocht onder voorwaarden zijn in totaal 24 verhuureenheden opgenomen.

Deze zijn alle verkocht met een terugkoopplicht. Er wordt gebruik gemaakt van contractvormen

die de goedkeuring van de minister hebben of van contractvormen waarbij geen korting is verstrekt

Een deel van de contracten is gebaseerd op het 'Koopgarant' principe waarbij sprake is van verleende

kortingen op de marktwaarde tussen 10,6% en 33,3%.

5.2.3 Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie


2016 2015

- 125.946

- 712.698

Herrekende boekwaarde onroerende zaken in exploitatie per 1 januari 2.879.682 838.644

Mutaties

1.125.781 3.738.309

-2.723.018 -1.452.369

- -

- -

- -

- -

- -

-125.138 -

164.772 -

-460.092 -244.902

- -

Totaal mutaties -2.017.695 2.041.038

Boekwaarde onroerende zaken in exploitatie per 31 december 861.987 2.879.682

Investeringen, initiële verkrijgingen

Afschrijvingen

Herclassificaties van en naar onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

Boekwaarde onroerende zaken in exploitatie

Invloed stelselwijziging (cumulatief effect)

Desinvesteringen

Aanpassingen ORT

Overboekingen van en naar voorraden en vastgoed voor eigen gebruik

Overige mutaties

Onttrekking voorziening ORT

Overboeking van en naar onroerende zaken in ontwikkeling

Investeringen na eerste waardering

Investeringen uit hoofde van overnames


5.2.4 Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie


2016 2015

3.618.855 3.599.624

- -

-2.305.433 -2.209.643

Boekwaarde per 1 januari 1.313.422 1.389.981

Mutaties

Investeringen 17.558 19.231

Overboekingen - -

Desinvesteringen - -

Herwaardering - -

Afschrijvingen -87.556 -95.789

Waardeveranderingen -350.382 -

- -

- -

Totaal mutaties -420.380 -76.559

3.636.413 3.618.855

- -

Cum. afschrijvingen en waardeverminderingen -2.743.371 -2.305.433

Boekwaarde per 31 december 893.042 1.313.422

Voor de post onroerende zaken ten dienste van de exploitatie worden de volgende componenten en

afschrijvingstermijnen gehanteerd:

geen afschrijvingen

lineair 40 jaar

lineair 20 jaar

lineair 15 jaar

lineair 5 jaar

lineair 3 jaar

lineair 10 jaar

lineair 5 jaar

Alle activa zijn juridisch en economisch in vrije eigendom van de stichting.

Verkrijgings- of vervaardigingsprijzen

Herwaarderingen

Terugneming van waardeverminderingen

Verkrijgings- of vervaardigingsprijzen

Cum. afschrijvingen en waardeverminderingen

Herclassificatie

Herwaarderingen


5.3 Financiële vaste activa

Het verloop van de post financiële vaste activa is als volgt:

Kopen naar Wens Deelneming Totaal

Stand per 1 januari 2016 1.500.075 217.878 1.717.953

Investeringen 210.309 - 210.309

Resultaat deelneming - -452 -452

Desinvesteringen - - -

Stand per 31 december 2016 1.710.384 217.426 1.927.810

5.3.1 Kopen naar Wens

Woonburg heeft per balansdatum 94 woningen verkocht onder de formule Kopen naar Wens. De waarde

voor Bestaande Koopwoningen (PBK) met een minimum van 2%. Het geïndexeerde bedrag wordt contant

gemaakt tegen 5%.

5.3.2 Deelneming

Aandeel in kapitaal

Aandeel in resultaat

Resultaat boekjaar

Eigen vermogen 31 december 2016

Woonburg.com B.V. te Koudekerke 100% 100% -452 217.426

5.3.3 Latente belastingvordering

2016 2015

Latente belastingvorderingen 110.458 -

110.457 -

De gehanteerde netto disconteringsvoet bedraagt 2,99%.

Sociaal en commercieel vastgoed in exploitatie

Activa ten diensten van

Vastgoed bestemd voor verkoop

Bij een aantal jaarrekeningposten is sprake van tijdelijke verschillen tussen de waardering van activa en passiva volgens jaarrekeninggrondslagen en fiscale grondslagen. Verder is sprake van fiscaal compensabele verliezen. De hieruit voortvloeiende latente belastingvorderingen worden hierna toegelicht:

De hogere commerciële waardering dan fiscaal leidt tot een passieve belastinglatentie. Gezien het langlopend karakter is deze latentie tegen de contante waarde opgenomen, op basis van een disconteringsvoet van 2,99%. Hierbij is rekening gehouden met realisatie in de eerste 5 jaren door woningverkopen en sloop, alsmede door realisatie in de komende 11 jaar door fiscale opwaarderingen als gevolg van terugnames fiscale afwaarderingen.

De lagere commerciële waardering dan fiscaal leidt tot een actieve belastinglatentie. Dit verschil heeft betrekking op het (voormalig) kantoorpand van stichting Woonburg dat in 2017 zal worden verlaten. Het pand zal daarna worden verkocht waarna het verschil tot afrekening gaat leiden. Gezien het kortlopende karakter (< 1 jaar) is deze latentie niet contant gemaakt.

Woonburg heeft enkele panden in de voorraad opgenomen voor de verkoop, hierbij is de commerciële waarde hoger dan de fiscale waarde, wat leidt tot een actieve belastinglatentie. De woningen worden aangehouden voor verkoop, zodoende heeft het verschil een kortlopend karakter (< 1 jaar) en is deze latentie niet contant gemaakt.


Fiscaal verrekenbare verliezen

Stand latente belastingvorderingen tot waardering gebracht

2016 2015 2016 2015

Latente belastingvorderingen:

Verrekenbare/belastbare tijdelijke verschillen uit hoofde van vastgoed in exploitatie -4.623.979 - 4.623.979 -

Verrekenbare/belastbare tijdelijke verschillen uit hoofde van activa ten dienste van 157.053 - -157.053 -

Verrekenbare/belastbare tijdelijke verschillen uit hoofde van vastgoed bestemd voor verkoop 62.318 - -62.318 -

Verliesverrekening 4.515.066 - -4.515.066 -

Totaal latente belastingvordering 110.458 - -110.458 -

Verloop latente belastingvorderingen

2016 2015

Boekwaarde 1 januari - -

Vorming via het resultaat 110.458 -

Rentetoevoeging - -

Boekwaarde 31 december 110.458 -

5.4 Voorraden

2016 2015

Vastgoed bestemd voor de verkoop 968.867 470.237 Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de verkoop 251.446 235.858 Totaal voorraden 1.220.312 706.095

Er wordt een latente belastingvordering uit hoofde van fiscaal compensabele verliezen gevormd voor zover er voldoende sterke aanwijzingen zijn dat er in de toekomst voldoende fiscale winst beschikbaar zal zijn ter realisatie van de latente vordering. In de jaarrekening is hiervoor een latente belastingvordering tegen de contante waarde verantwoord, op basis van een disconteringsvoet van 2,99%.

Naast bovenstaande aspecten zijn er nog enkele kleine verschillen welke niet tot uitdrukking zijn gebracht in latenties, het effect hiervan is verwaarloosbaar.

De latente belastingvorderingen opgenomen in de balans en de hiermee samenhangende latente belastinglasten/-baten in de winst-en-verliesrekening zijn als volgt te specificeren:

Balans Winst- en verliesrekening

In de jaarrekening 2016 voor het eerst belastinglatenties in de jaarrekening verwerkt. De belastinglatentie inzake vastgoed in exploitatie was in voorgaande jaren verwaarloosbaar doordat de commerciële waardering vergelijkbaar was met de fiscale waardering. Door de opwaartse waardemutaties in de commerciële waardering 2016 is deze waardering uit elkaar gelopen en is het noodzakelijk gebleken in 2016 een latentie te vormen. De latentie voor verliesverrekening is voorgaand jaar niet gevormd, er was nog onvoldoende hard te maken dat de fiscale resultaten gecompenseerd konden worden in de toekomstige jaren. Door de recentelijk stijgingen van de WOZ waarden, waaraan de fiscale waarde (deels) is gekoppeld, is het ultimo 2016 voldoende waarschijnlijk dat de fiscale verliezen de komende jaren gecompenseerd gaan worden.

De gehanteerde netto-disconteringsvoet bedraagt 2,99 % (2015: nvt). De looptijd voor de latentie voor vastgoed in exploitatie is maximaal 11 jaar (2015: nvt). De looptijd voor de latentie voor vastgoed ten dienste van en vastgoed bestemd voor verkoop is 1 jaar (2015: nvt). De looptijd voor de latentie voor verliesverrekening is 6 jaar (2015: nvt).

Het verloop van de in de balans tot waardering gebrachte latente belastingvorderingen in het boekjaar is op totaalniveau als volgt:


5.5 Vorderingen

2016 2015

Huurdebiteuren 106.000 144.336 Belastingen en premies sociale verzekeringen 56.202 7.620 Overige vorderingen en overlopende activa 265.703 376.132 Totaal vorderingen 427.905 528.088

Alle vorderingen hebben een resterende looptijd korter dan een jaar. De reële waarde van de vorderingen benadert de boekwaarde, gegeven het kortlopende karakter ervan en het feit dat waar nodig voorzieningen voor oninbaarheidzijn gevormd.

5.5.1 Huurdebiteuren

2016 2015

Huurdebiteuren 107.201 173.535 Af: voorziening wegens oninbaarheid -1.200 -29.199 Totaal huurdebiteuren 106.001 144.336

5.5.2 Belastingen en premies sociale verzekeringen

2016 2015

Omzetbelasting 56.202 7.620 Totaal belastingen en premies sociale verzekeringen 56.202 7.620

5.5.3 Overige vorderingen en overlopende activa

2016 2015

Te ontvangen bedragen uit woningverkopen 95.000 - Vooruitbetaalde ICT-kosten 9.415 1.442 Overige debiteuren 116.672 249.255 Overige vooruitbetaalde bedragen 2.001 36.983 Vooruitbetaalde verzekeringen 4.456 56.330 Rentebaten 4.396 - Overige posten 33.764 32.122 Totaal overige vorderingen en overlopende activa 265.704 376.132

5.6 Liquide middelen

2016 2015

Kas 1.084 1.426

Rekening-courant banken 9.087.930 6.940.065

Totaal liquide middelen 9.089.015 6.941.491

Onder de liquide middelen zijn geen posten opgenomen die niet ter vrije beschikking staan.


5.7 Eigen vermogen

Het bestuur stelt aan de Raad van Commissarissen voor het resultaat over het boekjaar 2016 te bestemmen volgens

onderstaande toelichting

5.7.1 Overige reserves

Het verloop van de overige reserves is als volgt:

2016 2015

Overige reserves per 1 januari - 70.325.851

Invloed stelselwijziging (cumulatief effect) - -28.537.020

Herrekende overige reserves per 1 januari 46.925.829 41.788.831

Mutatie herwaarderingsreserve: -13.550.609 -1.308.438

Resultaat boekjaar 24.212.197 6.445.436

Overige reserves per 31 december 57.587.417 46.925.829

5.7.2 Herwaarderingsreserve

Het verloop van de herwaarderingsreserve is als volgt:

2016 2015

Herwaarderingsreserve per 1 januari - -

Invloed stelselwijziging (cumulatief effect) - 83.069.838

Herrekende herwaarderingsreserve per 1 januari 84.378.276 83.069.838

Mutatie herwaarderingsreserve: 13.550.609 1.308.438

-

Herwaarderingsreserve per 31 december 97.928.885 84.378.276

5.8 Voorzieningen

Het verloop van de voorzieningen is als volgt:

2016 2015

Voorziening onrendabele investeringen per 1 januari - 2.024.172

Invloed stelselwijziging (cumulatief effect) - -1.779.270

Herrekende voorziening onrendabele investeringen per 1 januari - 244.902

Dotaties 549.517 -

Onttrekkingen naar vastgoed in ontwikkeling -460.092 -244.902

Vrijval - -

Voorziening onrendabele investeringen per 31 december 89.425 -

Overige voorzieningen:

Stand per1 januari

Dotaties Onttrekkingen Vrijval Stand per 31 december

Juridische geschillen 176.940 - - - 176.940

Jubileumuitkeringen 39.400 - 5.000 - 34.400

216.340 - 5.000 - 211.340


5.8.1 Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw

De voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw betreft het per saldo verlieslatende deel van contracten

afgesloten ten behoeve van de ontwikkeling van nieuwbouwhuurwoningen waarvoor nog onvoldoende kosten

zijn gemaakt om het bedrag daarop in mindering te brengen.

5.8.2 Voorziening juridische geschillen

Woonburg heeft een juridisch geschil met een opdrachtnemer. Woonburg is bij vonnis veroordeeld tot het

grotendeels betalen van de extra gemaakte kosten door deze opdrachtnemer. Na bestudering van de uitspraak

wordt besloten of Woonburg in hoger beroep gaat. De hoogte van het bedrag voor de voorziening

is gebaseerd op de uitspraak van de Rechtbank Middelburg, inclusief de kostprijsverhogende BTW.

5.8.3 Voorziening jubileumuitkeringen

De voorziening jubileumuitkeringen is gevormd voor toekomstige jubileumuitkeringen. De voorziening is

actuarieel berekend tegen contante waarde met een rekenrente van 4%. In de voorziening is tevens rekening

gehouden met toekomstige salarisstijgingen en tussentijdse uittredingen.

5.9 Langlopende schuldenStand per

31 decemberAflossings-

verplichting 2017Resterende

looptijd > 1 jaarResterende looptijd

> 5 jaar

Schulden/leningen overheid 3.937.500 112.500 450.000 3.375.000

Schulden/leningen kredietinstellingen 56.322.022 2.330.818 25.314.771 28.676.433

Verplichtingen uit hoofde van onroerende

zaken verkocht onder voorwaarden 4.131.454 - - 4.131.454 64.390.976 2.443.318 25.764.771 36.182.887

Aflossingsverplichtingen binnen één jaar na afloop van het boekjaar, zoals hierboven toegelicht, zijn opgenomen

onder de schulden op korte termijn.

Het vervalschema van de langlopende schulden in de komende 5 jaar is hieronder weergegeven:

Aflosbaar over 2 jaar




Schulden/leningen overheid 112.500 112.500 112.500 112.500

Schulden/leningen kredietinstellingen 6.982.119 5.511.213 7.079.607 5.742.333

Verplichtingen uit hoofde van onroerende

zaken verkocht onder voorwaarden - - - -

5.9.1 Leningen overheid en kredietinstellingen

Schulden/ leningen overheid

Schulden/ leningen

kredietinst.Totaal

Stand per 1 januari (lang- en kortlopend) 4.050.000 57.258.464 61.308.464

Bij: nieuwe leningen - - -

Af: aflossingen -112.500 -936.443 -1.048.943

Stand per 31 december (lang- en kortlopend) 3.937.500 56.322.021 60.259.521

Waarvan opgenomen onder schulden op korte termijn 112.500 2.330.820 2.443.318

Waarvan opgenomen onder schulden op lange termijn 3.825.000 53.991.201 57.816.201

Schulden/leningen overheid

Hieronder zijn leningen opgenomen die zijn verstrekt door de Gemeente Veere.

De schulden/leningen overheid hebben de volgende kenmerken:


2016 2015

Vastrentende leningen

Restschuld (inclusief kortlopend deel) per balansdatum 3.937.500 4.050.000

Gemiddelde rente 3,95% 3,95%

Gemiddelde looptijd 35 jaar 36 jaar

Reële waarde 5.722.219 5.619.844

Schulden/leningen kredietinstellingen

Hieronder zijn begrepen leningen van verschillende kredietinstellingen. Deze leningen hebben de

volgende kenmerken:

2016 2015

Vastrentende leningen

Restschuld (inclusief kortlopend deel) per balansdatum 56.322.021 57.258.464

Gemiddelde rente 3,99% 3,56%

Gemiddelde looptijd 14 15 jaar

Reële waarde 74.866.095 74.536.282

WSW-borging is verkregen.

Op deze leningen wordt een vaste basisrente betaald van gemiddeld 3,605% (2015: 3,605%). De credit spread

die op deze leningen wordt betaald, wordt periodiek herzien. Voor de huidige leningen is de gemiddelde

spread 0,40%. Het vervalschema van de credit spread herzieningen is hieronder weergegeven.

Basisrentelening Spread

0,40% 1-8-2017

De duration van de gehele portefeuille bedraagt 10,95 jaar (2015: 10,9 jaar).

Horizon

Bovenstaande tabel geeft per 5-jaarsperiode weer voor welk bedrag Woonburg wordt geconfronteerd met een

renteconversie of een eindaflossing.

5.9.2 Verplichtingen uit hoofde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

Het verloop van de terugkoopverplichting is als volgt:

2016 2015

Terugkoopverplichting ontstaan bij overdracht 5.213.221 5.772.094

Verminderingen / vermeerderingen na overdracht -343.755 32.786

Stand per 1 januari 4.869.466 5.804.880

Bij: verplichtingen ontstaan bij nieuwe overdrachten

Af: teruggekochte onroerende zaken verkocht onder voorwaarden -935.061 -558.873

Waardeveranderingen 197.049 -376.541

Totaal mutaties -738.012 -935.414

Terugkoopverplichting ontstaan bij overdracht 4.278.160 5.213.221

Verminderingen / vermeerderingen -146.706 -343.755

Stand per 31 december 4.131.454 4.869.466

Herziening spread


5.10 Kortlopende schulden

5.10.1 Schulden aan kredietinstellingen

2016 2015

Dit zijn de binnen één jaar vervallende aflossingen op langlopende schulden

aan overheid en kredietinstellingen.

2.443.318 1.048.943

5.10.2 Schulden aan leveranciers

2016 2015

Schulden aan leveranciers 264.965 541.414

5.10.3 Belastingen en premies sociale verzekeringen

2016 2015

Loonheffing 28.952 48.279

Premies sociale verzekeringen 14.044 10.489

Pensioenen 24.328 13.462

67.324 72.230

5.10.4 Overige schulden en overlopende passiva

2016 2015

Nog te betalen rente langlopende leningen 1.253.451 1.275.048

Te betalen kosten MVA in ontwikkeling 0 16.362

Vooruitontvangen huren 145.090 105.886

Reservering loopbaanontwikkelingsbudget 57.687 51.980

Afrekening servicekosten 27.921 88.250

Te betalen verlofdagen 51.539 59.407

Rekening-courant Staverdens Genootschap 31.185 35.574

Te betalen accountantskosten 20.865 18.579

Te betalen servicekosten -17.074 -38.967

Rekening-courant personeelsvereniging 9.032 9.032

Rekening-courant jubileum - -

Te betalen woonruimteverdeelsysteem - -

Te betalen nettolonen 729 1.850

Overige posten 1.162 11.852

1.581.585 1.634.854

Alle kortlopende schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

5.11 Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen

5.11.1 Voorwaardelijke verplichtingen

WSW obligoverplichting

Leningen van woningcorporaties, die deelnemer zijn van het WSW, worden door het WSW geborgd. Het WSW

stelt zich borg jegens de geldgever voor de betaling van de leningsverplichtingen. Op grond van deze

borgstelling zijn corporaties verplicht een obligo aan te houden ter grootte van 3,85% (2015: 3,85%) over het

schuldrestant van de door hen aangetrokken en door het WSW geborgde leningen. Met deze obligoverplichting


staan woningcorporaties als deelnemer van het WSW garant voor elkaar. Per 31 december 2016 heeft

Deze verplichting is voorwaardelijk: zij is opeisbaar indien de borgstellingsreserve (risico- of garantievermogen)

van het WSW niet voldoende is om op grond van aanspraken van geldgevers de betalingsverplichtingen

van WSW-deelnemers over te nemen.

5.11.2 Niet-verwerkte activa en verplichtingen

Aansprakelijkheid bij fiscale eenheid

Woonburg vormt met Woonburg.com B.V. een fiscale eenheid voor de

vennootschapsbelasting. Op grond van de standaardvoorwaarden zijn Woonburg en de met haar

gevoegde dochteronderneming ieder hoofdelijk aansprakelijk voor ter zake door de combinatie verschuldigde

belasting. De vennootschapsbelasting wordt onderling verrekend naar rato van het aandeel in de

vennootschapsbelasting.

5.11.3 Meerjarige financiële verplichtingen

Investeringsverplichting

Woonburg is per balansdatum geen investeringsverplichtingen aangegaan voor herontwikkeling of

nieuwbouw van vastgoed.

Terugkoopverplichtingen

De terugkoopverplichting uit hoofde van woningen verkocht onder de Koopgarantregeling is vermeld in de

toelichting op de balans bij de post 'Verplichtingen inzake onroerende zaken verkocht onder voorwaarden'.

5.11.4 Verbonden partijen

Als verbonden partij worden aangemerkt alle rechtspersonen waarover overheersende zeggenschap,

gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die

overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen, worden aangemerkt als verbonden partij. Ook de statutaire

directieleden, andere sleutelfunctionarissen in het management van Woonburg en nauwe verwanten zijn

verbonden partijen.

Met de meeste van haar deelnemingen heeft Woonburg naast haar aandelenbelang ook een zakelijke relatie,

waarbij producten (veelal onroerende zaken bestemd voor de verhuur) en/of diensten van de betreffende

deelnemingen worden afgenomen. Deze transacties zijn steeds gebaseerd op gebruikelijke, contractuele

afspraken waarbij marktconforme condities zijn overeengekomen.

5.12 Financiële instrumenten

Marktrisico

Woonburg heeft geen effecten en loopt geen marktrisico.

Valutarisico

Woonburg is alleen werkzaam in Nederland en loopt geen valutarisico.

Prijsrisico

Renterisico

Woonburg loopt renterisico over de rentedragende vorderingen (met name onder financiële vaste activa, effecten en liquide middelen) en rentedragende langlopende en kortlopende schulden (waaronder schulden aan kredietinstellingen). Voor vorderingen en schulden met variabele renteafspraken loopt Woonburg risico ten aanzien van toekomstige kasstromen, met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden loopt

financiële derivaten met betrekking tot renterisico gecontracteerd.

Kredietrisico

Woonburg heeft geen significante concentraties van kredietrisico. Woonburg maakt gebruik van meerdere


banken teneinde over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken. Voor zover noodzakelijk worden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten.

Liquiditeitsrisico

Woonburg maakt gebruik van meerdere banken om over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken.

Voor zover noodzakelijk worden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten.


6. Toelichting op de winst- en verliesrekening


6.1 Huuropbrengsten

2016 2015

Woningen en woongebouwen DAEB 11.539.375 11.057.150

Woningen en woongebouwen niet-DAEB 135.096 139.231

Onroerende zaken niet zijnde woningen DAEB 791.878 946.801

Onroerende zaken niet zijnde woningen niet-DAEB 36.457 36.275

12.502.807 12.179.457

Af: huurderving wegens leegstand -246.108 -93.088

Af: huurderving wegens oninbaarheid -31.664,30 -29.269

Totaal huren 12.225.035 12.057.100

De 'te ontvangen nettohuur' is gewijzigd als gevolg van:

De geografische onderverdeling van de nettohuuropbrengsten kan als volgt worden weergegeven:

2016 2015

Gemeente Middelburg 8.031 7.816

Gemeente Veere 7.337.339 7.390.930

Gemeente Vlissingen 4.879.665 4.658.354

Totaal huren 12.225.035 12.057.100

6.2 Opbrengsten servicecontracten2016 2015

Overige goederen, leveringen en diensten 527.789 564.202 Af: vergoedingsderving wegens leegstand - - Totaal vergoedingen 527.789 564.202

6.3 Lasten servicecontracten

2016 2015

Energie en water 229.310 201.292

Schoonmaken 60.116 95.210

Huismeester 1.742 4.742

Tuinonderhoud 53.290 36.478

Afrekening servicekosten 5.759 69.929

Overige servicekosten 12.589 7.080

Totaal lasten 362.807 414.731


6.4 Lasten verhuur en beheer

Lasten verhuur en beheer

2016 2015

Algemene beheer- en administratiekosten 95.585 102.673 Automatiseringskosten 81.665 77.407 Bestuurs- en toezichtskosten 52.773 9.854 Subtotaal Beheerskosten 230.023 189.934

Belastingen 617.028 606.113 Verzekeringen 47.629 43.714 Verhuurderheffing 1.100.855 1.021.470 Bijdrage Autoriteit woningcorporaties 9.532 5.478 Heffingsbijdrage Centraal Fonds Volkshuisvesting - -Subtotaal heffingen 1.775.044 1.676.775

Toegerekende lonen en salarissen 408.925 484.512 Overige kosten 297.223 123.873 Totaal lasten 6.4 2.711.215 2.475.094

Lonen en salarissen

2016 2015

Lonen en salarissen 781.479 943.552

Sociale lasten 142.863 140.355

Pensioenlasten 141.577 179.039

Totaal lonen en salarissen 1.065.919 1.262.946

Bij Woonburg waren in 2016 gemiddeld 21,2 werknemers indienst( 2015: 23,2). Deze werknemers waren in 2016

allen in Nederland werkzaam (2015: idem). De uitsplitsing naar orgaisatie onderdeel is als volgt:

Fte

Bestuur 2,30

Strategie en middelen 11,00

Vastgoed en service 7,90

Totaal gemiddelde fte's 21,20

2016 2015

Brutolonen 1.036.553 1.182.731

Ontvangen ziekengelden - -2.789

Dekking brutolonen uit onderhoud -255.074 -236.390

Totaal lonen en salarissen 781.479 943.552

2016 2015

Sociale lasten 179.782 185.146

Dekking sociale lasten uit onderhoud -36.919 -44.791

Totaal sociale lasten 142.863 140.355

2016 2015

Pensioenlasten 185.209 217.432

Dekking pensioenlasten uit onderhoud -43.632 -38.393

Totaal pensioenlasten 141.577 179.039

De toegerekende organisatiekosten aan verhuur en beheeractiviteiten volgen uit de kostenverdeelstaat. Daarin

worden de organisatiekosten, welke onder andere bestaan uit lonen en salarissen en overige bedrijfskosten, op

basis van een interne inschatting van de urenbesteding naar activiteiten verdeeld. Hierbij wordt in hoofdlijnen

onderscheid gemaakt naar exploitatie, projectontwikkeling, verkoop en leefbaarheid.


De gehanteerde pensioenregeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Stichting Pensioenfonds voor

de Woningcorporaties (SPW). De belangrijkste kenmerken van deze pensioenregeling zijn:

- De medewerker bouwt een ouderdomspensioen, een partnerpensioen en een wezenpensioen op.

- Het arbeidsongeschiktheidspensioen is op risicobasis verzekerd. Dit betreft het WIA-pluspensioen,

het WGA-hiaatpensioen en het WIA-excedentpensioen.

- Er is sprake van een middelloonregeling.

- Het SPW heeft een flexpensioenregeling. Het flexpensioen gaat in principe in op het moment dat de medewerker

67 jaar wordt. De regeling biedt verder de mogelijkheid tot: e jaar;

- Over ieder kalenderjaar vanaf 1 januari 2015 waarin de deelnemer heeft deelgenomen aan de pensioenregeling

van het fonds wordt ouderdomspensioen opgebouwd van 1,875% van de pensioengrondslag.

- Het fonds heeft de ambitie om op de pensioenaanspraken van de deelnemer jaarlijks toeslag te verlenen ter

hoogte van maximaal de loonontwikkeling van de branche Woningcorporaties in de periode van 31 juli van het

voorafgaande jaar tot 31 juli van het daaraan voorafgaande jaar. Het bestuur van het fonds beslist evenwel

jaarlijks in hoeverre pensioenaanspraken worden aangepast.

Voor deze voorwaardelijke toeslagverlening is geen reserve gevormd, maar deze wordt gefinancierd uit

beleggingsrendement.

De toeslagverlening vindt jaarlijks op 1 januari achteraf plaats, indien en voor zover de middelen van het fonds dit

enig kalenderjaar biedt geen garantie voor toeslagverlening in een volgend kalenderjaar.

- Het fonds heeft de ambitie om op de pensioenaanspraken van de gewezen deelnemer en op de pensioenrechten

van pensioengerechtigden jaarlijks toeslag te verlenen ter hoogte van maximaal de prijsontwikkeling

(consumentenprijsindex alle huishoudens) in de periode van juli van het afgelopen kalenderjaar tot juli van

het daaraan voorafgaande kalenderjaar. Het bestuur van het fonds beslist evenwel jaarlijks in hoeverre

pensioen-anspraken en pensioenrechten worden aangepast.

Voor deze voorwaardelijke toeslagverlening is geen reserve gevormd, maar deze wordt gefinancierd uit

beleggingsrendement.

De toeslagverlening vindt jaarlijks op 1 januari achteraf plaats, indien en voor zover de middelen van het fonds dit

in enig kalenderjaar biedt geen garantie voor toeslagverlening in een volgend kalenderjaar.

De belangrijkste kenmerken van de uitvoeringsovereenkomst zijn:

- Deelneming in het bedrijfstakpensioenfonds is verplicht gesteld voor de werknemers en bestuurders.

- Woonburg is uitsluitend verplicht tot betaling van de vastgestelde premies. In geen geval bestaat een

verplichting tot bijstorting.

- Er is geen sprake van recht op teruggave/premiekorting.

Herstelplan SPW

De dekkingsgraad van SPW bedraagt ultimo 2016 109,7% (31-12-2015: 111,1%). Hiermee voldoet het pensioenfonds

niet aan de minimale vereiste 125,7% die voorgeschreven is door De Nederlandse Bank (DNB) en daarmee

ontstond een dekkingstekort.

SPW heeft een herstelplan ingediend bij DNB waarin wordt aangetoond hoe het pensioenfonds verwacht dat

binnen vijf jaar tijd de dekkingsgraad herstelt tot boven de 125,7%.

Het Bestuur van SPW heeft gekozen voor de maximale hersteltermijn van 12 jaar, omdat een van de mogelijke

middelen in een herstelplan het korten van de opgebouwde aanspraken is. Kortingen op de aanspraken worden

hierdoor over een zo lang mogelijke periode gespreid. Dit omdat zij kortingen zien als uiterste redmiddel en dit

gepensioneerden direct treft. Actieve en gewezen deelnemers hebben vaak langer de tijd om gegeven kortingen

in de toekomst te compenseren. Daarnaast kan door het spreiden van kortingen over de herstelperiode zoveel

mogelijk gebruik worden gemaakt van de financiële herstelkracht van het fonds. Op grond van het

herstelplan 2015 zijn kortingen op aanspraken niet noodzakelijk.


Het totaal lonen en salarissen is als volgt verdeeld:

2016 2015

Lasten verhuur en beheer 6.4 408.926 484.512

Lasten onderhoudsactiviteiten 6.5 490.710 581.414

Overige directe lasten exploitatie bezit 6.6 116.313 145.405 Toegerekende organisatiekosten 6.7.3 49.970 51.614

Totaal 1.065.919 1.262.946

6.5 Lasten onderhoudsactviteiten

2016 2015

Onderhoudsuitgaven (cyclisch) 1.182.001 1.143.324

Onderhoudsuitgaven (niet-cyclisch) 736.142 562.151

Totaal onderhoudslasten 6.5 1.918.143 1.705.475

2016 2015

Planmatig onderhoud 1.182.001 1.143.324

Mutatieonderhoud 120.415 102.514

Klachtenonderhoud 615.727 459.637

Algemene beheer- en administratiekosten 114.703 123.207

Automatiseringskosten 97.997 92.889

Toegerekende lonen en salarissen 490.710 581.414

Overige kosten 356.668 148.647

Totaal lasten onderhoud 6.5 2.978.221 2.651.632

6.6 Overige directe lasten exploitatie bezit

2016 2015

Overige directe lasten -620.857 -302.939

Totaal lasten 6.6 -620.857 -302.939

6.7 Netto gerealiseerd resultaat verkoop vastgoedportefeuille

2016 2015 (herrekend)

Verkoopopbrengst MVA in exploitatie

Opbrengsten verkopen bestaand bezit 6.7.1 2.149.750 2.428.704

Af: boekwaarde 6.7.2 -1.356.613 -1.374.043

Af: verkoopkosten 6.7.3 -50.315 -77.036

Verkoopresultaat bestaand bezit 742.822 977.625

Netto verkoopresultaat vastgoed bestemd voor verkoop 6.7.4 -88.508 -110.566

Verkoopresultaat grondkavels 6.7.5 30.600 -

684.914 867.059

Toegerekende organisatiekosten 6.7.6 -62.391 -66.763

Netto gerealiseerd resultaat verkoop vastgoedportefeuille 6.7 622.523 800.296

Totaal verkoopresultaat

De verkoopopbrengst betreft 18 verkochte woningen (2015: 20 woningen).


6.8 Waardeverandering vastgoedportefeuille

2016 2015

Overige waardeverandering vastgoedportefeuille 6.8.1 -1.160.536 -4.594

Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille 6.8.2 20.832.851 1.863.741

Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille VOV 6.8.3 157.806 -321.919

Totaal waardeverandering vastgoedportefeuille 19.830.121 1.537.228

-549.517 -

-125.138

-135.500 -

-350.381 -

- -4.595

-1.160.536 -4.595

6.9 Opbrengst overige activiteiten

2016 2015

Beheervergoeding VVE's 155 4.885

Overige posten 117.083 14.305

Totaal overige bedrijfsopbrengsten 117.238 19.190

6.10 Leefbaarheid

2016 2015

Vastgoed gerelateerde leefbaarheid - 96

Mens gerelateerde leefbaarheid 119.738 98.985

Totaal leefbaarheid 119.738 99.081

6.11 Andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten

2016 2015

Rente financiële vaste activa - 805

Rente op liquide middelen 32.878 26.267

Overige rentebaten 64 28.789

Totaal rentebaten en soortgelijke opbrengsten 32.943 55.861

6.12 Rentelasten en soortgelijke kosten

2016 2015

Rente langlopende schulden

Leningen overheid 158.864 164.419

Leningen kredietinstellingen 2.262.610 2.406.330

Rente kortlopende schulden

Kredietinstellingen 6.553 6.968

Borgstellingsvergoeding 11.548 14.532

Kopen naar wens - -

Kosten treasury 21.045 20.857

Totaal rentelasten en soortgelijke kosten 2.460.621 2.613.106

Overige waardeverandering vastgoedportefueille is als volgt

opgebouwd:

- Overige waardeverandering projecten (vanuit voorziening ORT)

- Waardeverandering bestemd voor de verkoop

- Overige waardeverandering projecten (vanuit vastgoed in ontwikkeling)

- Waardeverandering IVA

- Waardeverandering activa ten dienste van


6.13 Belastingen uit gewone bedrijfsuitoefening

Schattingen

De acute en latente belastingen in de jaarrekening zijn bepaald met inachtneming van de fiscale regels

volgens de door de sector met de belastingdienst gemaakte afspraken (Vaststellingsovereenkomst I en II).

De toepassing van deze regels is op een aantal onderwerpen niet zonder meer duidelijk en voor discussie

vatbaar. Deze onderwerpen zijn onder andere het onderscheid tussen onderhoudskosten en verbeteringen,

de toerekenbare kosten inzake projectontwikkeling, het vormen van een herbestedingsreserve

en de inschatting van het op basis van een fiscale winstplanning naar verwachting te verrekenen

deel van beschikbare fiscale verliezen. Eerst bij de aangifte zal blijken of en in hoeverre de fiscus de door

Woonburg gevolgde standpunten zal overnemen en accorderen. Om die reden kan de in de jaarrekening

bepaalde acute en latente belasting achteraf nog aan veranderingen onderhevig zijn.

Belastingdruk winst- en verliesrekening

De belastinglast/-bate over het resultaat in de winst- en verliesrekening bestaat uit de volgende

componenten:

2016 2015

Acute belastingen - -

Vennootschapsbelasting voorgaande jaren - -

Mutatie latente belastingen 110.458 -

110.458 -

Toepasselijke belastingdruk 25,0% 25%

Impact fiscaal afwijkende waarderingen -25,5% 0%

Effectieve belastingdruk -0,50% 0%

De acute belastinglast is als volgt bepaald:

2016

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen 24.102.191

Correcties:

Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille -3.299.072

Afschrijving op (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille -755.063

Overige waardeverandering van (im)materiële vaste activa 1.159.998

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille -20.782.062

Leefbaarheid -

Voorziening jubileumuitkering -450

Resultaat Woonburg.com B.V. -452

Vrijval herwaardering -

-23.677.101

Fiscaal resultaat 425.090

Extra comptabele kosten:

Bijdrage Autoriteit woningcorporaties -

Energie-investeringsaftrek -

Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek -4.917

Fiscaal beperkt aftrekbare kosten 4.919

2

Belastbaar bedrag voor verliesverrekening 425.092

Verliesverrekening 425.092

-

Belastbaar bedrag

-

Verschuldigde winstbelasting -


6.14 Resultaat deelnemingen

2016 2015

Resultaat Woonburg.com B.V. -452 -31.858

Totaal resultaat deelnemingen -452 -31.858


Bijlage 2: Kengetallen over de afgelopen 5 jaar

2016 2015 2014 2013 2012

Gegevens woningbezit

Aantal verhuureenheden in exploitatie:

Woningen / woongebouwen 1.863 1.867 1.877 1.961 1.987

Gemiddelde WOZ-waarde per woning 129.044 125.017 125.591 136.118 134.050

Gemiddelde bedrijfswaarde per woning 62.597 56.717 60.795 64.838 56.719

Mutaties in het woningbezit

Aantal opgeleverde woningen 20 10 0 21 78

Aantal verkochte woningen 18 20 32 47 34

Aantal gesloopte woningen 6 0 52 0 0

Overige mutaties 0 0 0 0 0

Aantal woningen naar huurprijsklasse

357 345 325 376 469

1 januari 2016) 1.506 1.522 1.552 1.585 1.518

Prijs-kwaliteitsverhouding

Gemiddeld aantal punten WWS 151,41 150,76 144,03 144,01 142,33

Gemiddelde netto maandhuur per woning 518,74 508,23 496,51 471,09 447,30

Het verhuren van woningen

Mutatiegraad 8,90% 7,65% 7,70% 8,17% 8,70%

Huurachterstand in % jaarhuur 0,85% 1,19% 2,10% 1,30% 1,70%

Huurderving in % jaarhuur 2,22% 1,00% 3,31% 4,14% 3,08%

Financiële continuïteit *

Solvabiliteit 70,0% 65,7% 47,9% 49,9% 43,7%

Direct rendement 1,9% -1,1% -1,8% -1,3% 1,8%

Indirect rendement 10,4% 6,7% -6,3% 1,5% -4,4%

50.618 54.370 57.608 62.859 66.416

Loan-to-Value* 30% 34% 53% 47% 52%

Interestdekkingsratio 2,65 2,57 2,03 1,23 2,97

Balans en winst- en verliesrekening*

Eigen vermogen per woning 83.476 70.329 37.467 39.303 30.477

Totaal opbrengsten per woning 7.242 7.199 7.457 7.670 7.360

Totaal bedrijfslasten per woning 3.646 3.183 8.505 4.132 5.767

Jaarresultaat per woning 12.996 3.452 24 4.967 185

Personeelsbezetting

Aantal formatieplaatsen per 1.000 woningen

Directie 1,26 1,25 1,25 1,30 1,31

Klant & Vastgoed 5,89 5,96 8,34 8,67 9,14

Strategie & Middelen 4,23 4,29 4,34 4,55 4,27

Totaal formatieplaatsen per 1.000 woningen 11,38 11,51 13,93 14,52 14,73

* Getallen 2016 en 2015 op basis van marktwaarde, 2014 en terug op basis van bedrijfswaarde


Jaarverslag 2016 - Zeeuwland · 3.2 trategisch voorraadbeleid S 26 3.3 Energiezuinig 30 3.4...

Documents

Transcript of Jaarverslag 2016 - Zeeuwland · 3.2 trategisch voorraadbeleid S 26 3.3 Energiezuinig 30 3.4...