Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een...

26
Stichting Laka: Documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie De Laka-bibliotheek Dit is een pdf van één van de publicaties in de bibliotheek van Stichting Laka, het in Amsterdam gevestigde documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie. Laka heeft een bibliotheek met ongeveer 8000 boeken (waarvan een gedeelte dus ook als pdf), duizenden kranten- en tijdschriften- artikelen, honderden tijdschriftentitels, posters, video’s en ander beeldmateriaal. Laka digitaliseert (oude) tijdschriften en boeken uit de internationale antikernenergie- beweging. De catalogus van de Laka-bibliotheek staat op onze site. De collectie bevat een grote verzameling gedigitaliseerde tijdschriften uit de Nederlandse antikernenergie-beweging en een verzameling video's . Laka speelt met oa. haar informatie- voorziening een belangrijke rol in de Nederlandse anti-kernenergiebeweging. The Laka-library This is a PDF from one of the publications from the library of the Laka Foundation; the Amsterdam-based documentation and research centre on nuclear energy. The Laka library consists of about 8,000 books (of which a part is available as PDF), thousands of newspaper clippings, hundreds of magazines, posters, video's and other material. Laka digitizes books and magazines from the international movement against nuclear power. The catalogue of the Laka-library can be found at our website. The collection also contains a large number of digitized magazines from the Dutch anti-nuclear power movement and a video-section . Laka plays with, amongst others things, its information services, an important role in the Dutch anti-nuclear movement. Appreciate our work? Feel free to make a small donation . Thank you. www.laka.org | [email protected] | Ketelhuisplein 43, 1054 RD Amsterdam | 020-6168294

Transcript of Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een...

Page 1: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Stichting Laka: Documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie

De Laka-bibliotheek

Dit is een pdf van één van de publicaties in de bibliotheek van Stichting Laka, het in Amsterdam gevestigde documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie.

Laka heeft een bibliotheek met ongeveer 8000 boeken (waarvan een gedeelte dus ook als pdf), duizenden kranten- en tijdschriften-artikelen, honderden tijdschriftentitels, posters, video’s en ander beeldmateriaal. Laka digitaliseert (oude) tijdschriften en boeken uit de internationale antikernenergie-beweging.

De catalogus van de Laka-bibliotheek staat op onze site. De collectie bevat een grote verzameling gedigitaliseerde tijdschriften uit de Nederlandse antikernenergie-beweging en een verzameling video's.

Laka speelt met oa. haar informatie-voorziening een belangrijke rol in de Nederlandse anti-kernenergiebeweging.

The Laka-library

This is a PDF from one of the publications from the library of the Laka Foundation; the Amsterdam-based documentation and research centre on nuclear energy.

The Laka library consists of about 8,000 books (of which a part is available as PDF), thousands of newspaper clippings, hundreds of magazines, posters, video's and other material. Laka digitizes books and magazines from the international movement against nuclear power.

The catalogue of the Laka-library can be found at our website. The collection also contains a large number of digitized magazines from the Dutch anti-nuclear power movement and a video-section.

Laka plays with, amongst others things, its information services, an important role in the Dutch anti-nuclear movement.

Appreciate our work? Feel free to make a small donation. Thank you.

www.laka.org | [email protected] | Ketelhuisplein 43, 1054 RD Amsterdam | 020-6168294

Page 2: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Jaarverslag 2009

Page 3: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

N.V. Elektriciteits-Produktiemaatschappij Zuid-Nederland EPZjaar

vers

lag

2009

Page 4: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Inhoud

2

Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders 3

Algemeen 4

Mensen 5

Milieu 13

Economie 19Jaarrekening 22

Balans 22

Winst-enverliesrekening 24

Kasstroomoverzicht 25

Toelichtingopdebalansenwinst-enverliesrekening 26

1.Algemeen 26

2.Grondslagenvoordewaarderingvanactivaenpassiva 26

3.Grondslagenvoorbepalingvanhetresultaat 29

4.Toelichtingopdebalans 30

5.Toelichtingopdewinst-enverliesrekening 39

Overige Gegevens 41Accountantsverklaring 42Verklaringafkortingen 44

3

Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders

GeachteAandeelhouders,

Overeenkomstighetbepaaldeinartikel22vandestatutenvandevennootschapbiedenwijuhierbijhetjaarverslagvanEPZter

vaststellingaan.HetbevathetverslagvandeDirectieover2009,dejaarrekening2009endeoverigegegevens.

DejaarrekeningisgecontroleerddoorPricewaterhouseCoopersAccountantsN.V.Degoedkeurendeaccountantsverklaringisopgenomenop

bladzijde42.Dewinst-enverliesrekeningvanhetjaar2009isafgeslotenmeteenpositiefresultaatnabelastingenvan46,1miljoeneuro.

Hetvoorsteltotbestemmingvanditresultaatisopgenomenonderdeoverigereserves.

Borssele,13april2010

DeDirectie

J.W.M.Bongers

Samenstelling per 31 december 2009

Directie

J.W.M.Bongers

Directeur

Management team

nM.vanderBorst

PlantManagerNuclearOperations(tot15december2009)

nH.Cuijpers

PlantManagerNuclearOperationsa.i.

(vanaf16december2009)

nC.W.Joossens

ManagerFinanciëleenEconomischeZaken

nR.Joziasse

PlantManagerConventionalOperations

nS.C.Ridder

ManagerHumanResourceManagement

OndernemingsraadnH.E.A.Knoors

VoorzitternP.Maljers

SecretarisnB.vanBelzennJ.vanBruggennP.HuibregtsenA.deJongnP.vanMarionnE.M.RentmeesternP.A.StoknH.vanWattumnW.vanZweeden

Hetthemavanditjaarverslagis‘OpKoers’,denaamvanhetEPZbedrijfsplan2009.

Ditthemaisdoorvertaaldnaar‘instroom,doorstroomenuitstroom’.

InditjaarverslagzijnEPZ-ersgeportretteerddiein2009indienstkwamen,binnenEPZvanfunctieveranderdenofuitdienstgingen.

Page 5: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

4

N.V.Elektriciteits-ProduktiemaatschappijZuid-NederlandEPZisstatutairgevestigdteBorssele.EPZ

beziteendiversenflexibelproductieparkbestaandeuiteenkolencentrale,eenkerncentraleen

eenwindturbinepark.Hetopgesteldevermogenbedraagt900Megawattnetto.DELTAEnergyB.V.

enEnergyResourcesHoldingB.V.(voor1oktober2009EssentBusinessDevelopmentB.V.)houden

beidevijftigprocentvandeaandelenvanEPZ.Deaandeelhouderskunneniederbeschikkenoverde

helftvandeproductiecapaciteitvanEPZ.

Algemeen

Resultaat

Hetjaarisafgeslotenmeteenpositiefresultaatnabelastingenvan46,1miljoeneuro.Detotaleomzetenoverigeopbrengstenbedroegen263miljoeneuro.Devoorgenomeninvesteringenzijnuitgevoerden/ofgeïnitieerd.Zozijnonderanderedeprojecten‘herhuisvesting’en‘vervangingpersoneelsinformatiesysteem’in2009afgerond.Verderisdegoedvoorbereideensuccesvolverlopenrevisievandekolencentraleeind2009afgerond.Daarnaastzijndelaatstemaatregelenvoortvloeiendeuitdetien-jaarlijkseevaluatievandekerncentralebegin2010gereedgekomen.Ookeenaantalkleinereinvesteringenzoalsde‘renovatievandecilinderwand’ende‘herinrichtingvanhetbezoekerscentrum’lopendoortotbegin2010.

Verbeteren

Deenkelejarengeledengestartedriestrategischeprogramma’s(voordekolencentrale,kerncentraleenstaf )zijnafgeslotenenhebbendekwaliteitvandeorganisatie,dehoofdprocessenendemedewerkersopeenhogerplangebracht.EPZwerdgecertificeerdvolgensVCA**,ISO9001enISO14001.Formeelcompetentie-,kwalificatie-,risico-encompliancemanagementwerdengeïntroduceerd.Dearbeidsvoorwaardenenbedrijfseigenregelingenwerdenverderaandetijdsgeestaangepastenookmeerafgestemdopdeindividuelebehoeftenvanmedewerkers.Verderligtdegeplandevervangingvandesoftwarevoorbedrijfsvoeringenonderhoudvoordetweecentralesopschema.Vooruitlopendopdezevervangingisreedsin2009eennieuwfinancieelpakketgeïmplementeerd.

DooreffectievewervingenselectieeneenruimeraanbodopdearbeidsmarktisEPZeringeslaagdomdehogeuitstroomtengevolgevanleeftijdgeheeltecompenserenmetinstroom.Tevenszijnerextramensenaangenomenomruimtetecreërenvoortoekomstigeuitstroom.Hetziekteverzuimbedroeg2,9procent(2008:3,4procent).

DenucleaireveiligheidendebeveiligingvandekerncentraleBorssele(KCB)zijnopeenhoogniveaugehandhaafdenverbeterd.DeKCBbehoorttotdevijfentwintigprocentveiligstecentralesindewestersewereld.Derevisievandekolencentraleendesplijtstofwisselperiodevandekerncentralezijngoedverlopen.Debeschikbaarheidenbedrijfszekerheidvandeinstallatieswarengoed.Deinstallatieswerdenhoogingezet,dekerncentraleopvollastendekolencentraleophogedeellast.Eris6,3miljoenMWhgeproduceerd.Hetmeestokenvanbiomassaisverhoogdtot195Kton.

men

sen

Page 6: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Mensen

Stroommakenismensenwerk,vóórmensendóórmensen.Ondanksdefinanciëleeneconomische

crisisheeftEPZeengoedjaargehadenkwaliteitsverbeteringenkunnendoorvoeren.Dekostprijsvan

deEPZ-centraleswaszodanigdatdeproductievanEPZstabielbleef.

Veiligheid en gezondheid

Deveiligheidvandekerncentraleiswettelijkvastgelegdinvergunningseisenwaaroponafhankelijktoezichtis.InNederlandisdeKernfysischeDienst(KFD,ministerievanVROM)detoezichthouderopnucleairezaken.

EPZheeftzichverplichtomtotde25procentveiligsteWestersekerncentralestebehoren.Hetbeleidismededaaromgerichtophetcontinuverbeterenvandenucleaireveiligheid.DeveiligheidenveiligheidscultuurkrijgenbijEPZdevolleaandachtvanhetmanagementendemedewerkers.In2009werdendeverwachtingenvanhetmanagementtenaanzienvandeveiligheidscultuurenhet-gedragopnieuwvastgelegdengecommuniceerdnaardemedewerkers.Terondersteuningvanhetbeleidzijnboekjesmetmanagementverwachtingensamengesteldvoordeverschillendeaandachtsgebieden.Hierinstaandeverwachtingenbeschrevenmetbetrekkingtothettevertonengedraginenronddeinstallaties.DeveiligheidvandekerncentralewerdtweejaargeledenbeoordeelddoordeWorldAssociationofNuclearOperators(WANO).DoordeWANOlerendeaangeslotenkerncentralesvanelkaarsbestpracticesenwordenleerervaringenwereldwijduitgewisseld.DeuitkomstenvandeWANO-reviewin2008leiddentotaanbevelingeneneenaantalpuntenwaaropveiligheidswinstistebehalen.Dezezijnin2009inuitvoeringgenomen.

Bijdeveiligheidscultuuropdekerncentralehoorthetopenentransparantrapporterenvanincidentenengebeurtenissendieeenrelatiehebbenmetdeveiligheid.Voordeernstvanafwijkingeniseeninternationaleschaalafgesproken,deInternationalNuclearEventScale,de‘INES-schaal’.Dielooptopvannul(geeneffectopdeveiligheid)totzeven(ernstigstdenkbaarongeluk).In2009rapporteerdeEPZdriegebeurtenissenmeteenINES-nulkwalificatieaandeKFD.Erwaseenongeplandeautomatischereactorafschakelingalsgevolgvanhogedrukineenstoomgenerator.Detweedegebeurteniswasdatgedurendekortetijdnietvoldaanwerdaandebedrijfsvoorwaardebetreffendedebeschikbaarheidvandeboorzuurbuffertanks.Dederdewashetongeplandafregelenvandekerncentralealsgevolgvanuitvalvantweehoofdvoedingwaterpompen.DeMinistervanVROMrapporteerthieroverjaarlijksaandeTweedeKamer.6 7

samenwerkingmetdeverantwoordelijkeoverheidsdiensten.Afwijkingenvandedagelijksegangvanzakenopenrondhetcomplexwordeninmiddelsstructureelgevolgd,vastgelegdengeanalyseerd.

Arbeidsvoorwaarden

In2009werdendearbeidsvoorwaardenbijEPZverdergestroom-lijndenmeerafgestemdopdebehoeftevanmedewerkersinhunverschillendelevensfases.Nieuwisde‘vitaliteitsregeling’.Medewerkerskunnenéénkeerpertweejaareengezondheids-onderzoekdoenengebruikmakenvaneenfitnessregeling.Daarnaastwordtgezonderevoedingaangebodeninhetbedrijfsrestaurant.Debestaanderegelingenophetgebiedvanopleidingenontwikkelingwerdenactieveronderdeaandachtgebracht.Debedoelingisdatmedewerkerszichblijvendbekwamenophunvakgebiedenzichookbrederontwikkelen.Datmaakthenbrederinzetbaarbinnenenbuitenhetbedrijf.

Inhetverslagjaarisereennieuwebedrijfs-CAOafgesprokenmetdaarinondermeereenregelingvoorresultaatafhankelijkebeloningenisdebrandweerregelingverbeterd.Ookzijndevoorbereidingengestartvoordeintroductievanhetemployeebenefitbudgetin2010.

Werkgelegenheid

Hetaanbodopdearbeidsmarktisietsruimergewordeninvergelijkingmetvoorgaandejaren.DitiswaarschijnlijkeengevolgvandeeconomischecrisisdieookdeZeeuwseindustriepartenspeelt.OnderhogeropgeleidenisduidelijkmeerbelangstellingwaarneembaarvooreencarrièrebijEPZvanwegedestabiliteitengoedetoekomstverwachtingen.Hetblijftechtereenopgaveombijallevacaturespassendekandidatentevinden.Detechnischevacaturesmetlagereopleidingseisenzijnietsgemakkelijkerintevullendanhetvoorgaandejaar.Nietteminblijftwervingeenpuntvanaandacht.

Ookbijdekolencentralekrijgtveiligheidhogeprioriteit.Zowerdin2009tijdensderevisievandekoleneenheidhetprincipevanLastMinuteRiskAnalysis(LMRA)toegepast.Alleexternemedewerkerskregen–voorzijaandeslaggingenmetderevisiewerkzaamheden–eenLMRA-training.Daarinwerdgeleerdwelkevrageneenaannemerzichzelfmoetstellenalvorensaanhetwerktegaan.Dooreenafgewogenbeleidvanbelonenenberispen,warenallebetrokkenenzeergemotiveerdomveiligtewerken.Geenenkeleberispinggafaanleidingtotverwijderingvanhetwerk.DedriebestpresterendebedrijvenzijnbeloondmetdeEPZSafetyAward,eengeldprijswaarvandehelftmoetwordenovergemaaktnaareengoeddoelendeanderehelfttengoedekankomenaanhetbetreffendebedrijf.Ookiserzeerstriktgecontroleerdophetgebruikvanalcoholendrugsopdewerkvloer.Doorzorgvuldigvooronderzoektijdensdeaanmeldingvan(onder)aannemersenhetin-enuitmeldendoormiddelvanelektronischepasjes,wasergoedtoezichtopdekwalificatiesenwerktijden.NacontroledoordeArbeidsinspectieleverdegeenbijzonderhedenop.

Allemaatregelensamenhebbenertoegeleiddatderevisievandekolencentraleopeenveiligemanierisuitgevoerd.Helaaskonnietwordenvoorkomendateréénongevalmetverzuimheeftplaatsgevonden.Dooreenmomentvanonachtzaamheidheefteenmedewerkervanéénvande(onder)aannemerseengebrokenbeenopgelopendoordathijwerdaangeredendooreenheftruck.

In2009werdEPZdoorLloydsmetpositiefresultaatgetoetstopARBO-gebiedaandehandvandeVeiligheidschecklistAannemers(VCA**-certificaat).

Beveiliging

Inhetverslagjaarisdoorspecialistenvanbinnenenbuitenhetbedrijfgewerktaandeafstemmingvandebeveiligingvanhetbedrijfscomplexopdedoordeoverheidvastgesteldereferentie-dreigingen.HetdoorEPZvoorgesteldebeveiligingsconceptisvastgesteld.Erisinhetverslagjaarveeltijdenaandachtbesteedaanbeveiligingsbewustzijn.Hetisbelangrijkdatallemedewerkersalertzijnenbegrijpenwaarombeveiligenbelangrijkis.Omeenadequatebeveiligingtebewerkstelligenisereengoede

Uitstroom medewerkers 2009 - 2020

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

-18m -29m -36m -19m -21m -22m -27m -34m -35m -29m -28m -13m

m=medewerkers

Page 7: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

3,4 %2008

2,9 %2009

Mensen

8

Erwerden42nieuwemedewerkersaangenomen.Doordeuitstroomvan18medewerkers(hoofdzakelijkvanwegepensioen)wasookdeinternemobiliteitgroot.Hetbeleidomzowelhorizontalealsverticalemobiliteittestimuleren,werptvruchtenaf.BinnenEPZveranderden25medewerkersvanfunctie,eenaantaldatbovenverwachtingis.InprincipehoudtEPZhetmedewerkersbestandstabiel.Opdekortetermijnishetdaarvoornodigomietsmeermensenaantenemendaneruitstromen.Ouderemedewerkerskrijgenzovoldoendetijdomhunkennisaannieuwecollega’sovertedragen.

In2009werktenbijEPZ22stagiairesenwarenerdrieleer-werktrajecten.

Op31december2009werktenerbijEPZ499mensen(exclusiefstagiaires,31december2008:481).

9

Medewerkerstevredenheid

Demedewerkerstevredenheidwordtjaarlijksgemetenenblijftonveranderdhoog.DatismedebelangrijkomdatEPZhaarmedewerkersinzetalsambassadeuropdearbeidsmarkt.Ookditjaarzijnvijftigmedewerkersextrabeloondvanwegebijzondereprestaties.Ommedewerkersinalleleeftijdscategorieënbeteraanhetbedrijftebinden,wordteenleeftijdsafhankelijkpersoneelsbeleidgevoerd.Hierinwordtrekeninggehoudenmetdelevensfasewaarineenmedewerkerverkeert.

Ziekteverzuim

MededoordezorgvanEPZ,dehogemedewerkerstevredenheidendegrotebetrokkenheidvandemedewerkersbijhetbedrijf,ligthetverzuimpercentagelaag:2,9procent(2008:3,4procent).OokhandeltEPZadequaatingevalvanziekte.Verzuimkrijgtspecialeaandachtvanleidinggevenden.Wiedoorziekteofbeperkingbeperktinzetbaaris,krijgtvanEPZaangepastwerkenspecialevoorzieningen.Voorwiebehoefteheeftaanzorg,ondersteuningofbegeleidingzetEPZzichextrain.Erwarenin2009nulongevallenophetwerkdieverzuimtotgevolghadden.Bijwerkzaamhedendoorderdenontstondéénongevalmetverzuim.

Tervoorbereidingopdevoorspeldegrieppandemie(Mexicaansegriep)ontwikkeldeEPZdraaiboekendiedecontinuïteitvandebedrijfsvoeringzoudenwaarborgen.EPZwasmetinstructiesaandemedewerkers,organisatorischemaatregelen,voorlichtingophetgebiedvanpersoonlijkehygiëneeneenvoorraadvirusremmersgoedvoorbereid.Depandemiebleefuitzodatdedraaiboekennietgebruikthoefdenteworden.

Ongewenst gedrag en misstanden

BijEPZwordtongewenstgedragzoalspesten,agressie,geweld,discriminatie,seksueleintimidatie,racisme,ongewensteintimiteitenenmachtsmisbruiknietgeaccepteerd.Ookkunnenmisstandenvolgensdeklokkenluidersregelingwordengemeld.Iederemedewerkerdieongewenstgedragervaartofeenmisstandvermoedt,kaneenklachtindienenofeenmeldingdoen.Datkanzowelbijeenleidinggevendealsbijdevertrouwenspersoon.Devertrouwenspersoonheefttweemeldingenvanongewenstgedragontvangenenheeftdieadequaatkunnenafhandelen.In2009zijngeenklachten,danwelmeldingen,volgensdeklokkenluidersregelingingediend.

Opleidingen

EPZiseenkennisintensiefbedrijfenbesteedtveelaandachtaanhetopleidenvanhaarmedewerkers.Wiewilleren,krijgtallekansen.Overheelhetbedrijfgenomen,besteedteenmedewerkerbijEPZgemiddeld12dagenperjaaraanopleiding.Vooreenstaflidisdat9dagen,eenmedewerkervandekolencentralegemiddeld6dageneneenmedewerkervandekerncentralezelfs18dagen.

Omdebehoefteaanacademischgeschooldemedewerkersintevullen,volgteenaantalHBO-opgeleidemedewerkerseenrelevanteacademischeopleiding.In2009volgdenzevenmenseneenmaster-opleiding.VijftienmedewerkersvolgdeneenHBO-opleiding.Enkeletientallennieuwemedewerkers(ofnieuwineenfunctie)vanzoweldekolen-alsdekerncentralevolgdeneeneerstepraktischeopleidingvoordebenodigdeinstallatiekennis.

Ziekteverzuim

Competentiemanagement

Vakkennismoetvoldoenaanharde,toetsbareeisen:voorbepaaldewerkzaamhedenzijngecertificeerdekwalificatiesnodig.Hetbewakenvandecompetentiesvandemedewerkersiseenheleuitdaging.Hetalin2008ingezette‘competentiemanagement’heeftin2009concretevormenaangenomen.Eriseensystematiekgeïntroduceerdwaarmeeallecirca500medewerkersgetoetstkunnenwordenopcirca200competenties.Demeestemedewerkersmoetenvoldoenaanminimaalvijfenmaximaalvijftienkwalificaties.GemiddeldblijktbijEPZ91procentvandemensenaanallevoordefunctiegesteldeeisentevoldoen.Negenprocentmoetoponderdelenwordenbijgeschooldalsgevolgvanindiensttreding,functieveranderingofhetverlopenvancertificaten.Medewerkersdienietoverdejuistekwalificatiesbeschikkendoengeenwerkzaamhedenwaarvoorzijnietgekwalificeerdzijn.

Leeftijdsgroepen mannen

15-20 jaar

20-25 jaar

25-30 jaar

30-35 jaar

35-40 jaar

40-45 jaar

45-50 jaar

50-55 jaar

55-60 jaar

60-65 jaar

0 20 40 60 80 100 120 0 20 40

Leeftijdsgroepen vrouwen

15-20 jaar

20-25 jaar

25-30 jaar

30-35 jaar

35-40 jaar

40-45 jaar

45-50 jaar

50-55 jaar

55-60 jaar

60-65 jaar

Aantal

eftijdsgroepen vrourouuwenwenwenw

20 jaar

Leeftijdsopbouwinclusief stagiaires

Page 8: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Mensen

10 11

OnderwijsInhetkadervantoekomstigeinstroomzijndeZeeuwseopleidingenvoorEPZvangrootbelang.MetdeopleidingenaandeHogeSchoolZeeland(HZ)endeROC’sonderhoudtEPZdanookveelvuldigcontact.ErisvoortwaalfHZ-studenteneenlesweekgehoudenwaarinzijkondenkennismakenmetdepraktijkvanwerkenineenenergiecentrale.OokzijnertwintigkorterebedrijfsbezoekengeweestvanROC-studentenenverzorgdeEPZvijfentwintigstageplekken.

In2009ismeteengrootaantalpartijenhetinitiatiefgenomenomnucleaironderwijstegaanverzorgeninZeeland,zowelopMBO-alsopHBO-niveau.Inhetschooljaar2010/2011zalnucleaironderwijsonderdeeluitgaanmakenvanhetcurriculum.

Ophetgebiedvannucleaironderwijs,verzorgdeEPZeenSummerclassvoorstudentenaantechnischeacademischeopleidingen.GedurendeeenweekkregenTU-studenteneenkennismakingmetdepraktijkvandekerntechnologie.Debelangstellingwasgroot.ZoweldestudentenalsEPZwarenenthousiastoverderesultatenendekennismaking.Ditinitiatiefwordtin2010herhaald.

Daarnaastwerdenertwaalf‘opfriscursussen’georganiseerdombestaandekennisoptefrissenennieuwezakenbijteleren.BijdeopfriscursuszetEPZookexternecursusleidersin(vanTractebel,deNuclearResearch&consultancyGroupenhetReactorInstituutDelft).

Dewachtmedewerkersvanzoweldekolen-alsdekerncentraletrainenregelmatigopdesimulatorinhetDuitseEssen.Hierwordenallemogelijkepraktijksituatiesnagebootstdieineencentralekunnenplaatsvinden.Voordekerncentralegeldensimulatortrainingenalseenvergunningstechnischeverplichting,voordekolencentralezijndetrainingeneeninitiatiefvanEPZwaarmeepositieveervaringenzijnopgedaan.

Desimulatortrainingenwerdenin2009uitgebreid.Naastvakinhoudelijkeenprocedurelekennis,wordenvoortaanookanderekwaliteitengetest.Gedragscompetentieszoalsanalytischvermogeninstressvollesituaties,samenwerkeningroepsverbandencommunicatievevaardighedenzijnnuvastonderdeelvanhetlesprogramma.Deopleidingwordthieropstructureelgeëvalueerddoordecursistenenhuncursusleiders.

Doorstroom: Links boven: Menno Crajé - Rechts boven: Willem-Jan van der Linde - Links onder: Ard van Alten - Rechts onder: Mark Brasser

18KERN

6KOLEN

9STAF CENTRALE CENTRALE

Opleidingsdagen per jaar per medewerker per sector (totaalgemiddeldeopleidingsdagen:12)

Page 9: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Mensen

12

Medezeggenschap

InhetverslagjaarbleefdesamenstellingvandeOndernemings-raad(OR)ongewijzigd.Erwerdgoedmetdedirectiesamen-gewerkt,deORistelkensineenvroegstadiumbijbelangrijkethema’sbetrokken.Zoissamenmetdedirectieinvullinggegevenaanhetonderwerp‘resultaatafhankelijkbelonen’.Datleiddetotdevervangingvandejaarlijksekerstgratificatiedooreeneindejaarsuitkeringdieafhankelijkisvandebedrijfsprestaties.In2009resulteerdeditineenuitkeringpermedewerkervan6,7procentvanhetjaarsalaris.

MetdedirectieisookgesprokenoverdeovernamevandeaandelenEssentdoorhetDuitseRWEenhetmeningsverschildathieroverontstondmetdeandereaandeelhouderDelta.DeORvroegbijdedirectieaandachtvoorhetmedewerkersbelangindezezaak.Inhetverslagjaarwerdenenkelebedrijfsregelingengeëvalueerdenaangepast.Ookisopaangevenvandedirectiedesystematiekvoorhetbeoordelenenbelonenvanmedewerkersopgepakt.In2010zalditverdervormgaankrijgen.TenslotteisdeORbetrokkengeweestbijdepilotvanalcohol-endrugscontrolesbijderevisievandekolencentrale.DeORadviseerdebijdeopzeteninrichtingvandecontroles.

mili

eu

Communicatie

In2009ishetbezoekerscentrumvanEPZopnieuwingericht.Hetoudecentrumwasgedateerdgeraaktenmistedeaansluitingopactueleenergiethema’s.Inoktoberginghetnieuwebezoekers-centrumfeestelijkopenenwerdmeteendrukbezochtdoorscholenuitdebuurtenomwonenden.Debelangstellingvoorinformatieoverenergietechniekinhetalgemeenenkernenergieinhetbijzonderblijftgroot.

Deaandachtvandesamenlevingvoorenergieopwekkingleiddeookin2009weertotgrotebelangstellingvandemedia.Vooralnucleaireenergieproductiekrijgtvolopaandacht.EPZleverteenbijdrageaandediscussieoverkolencentralesdoordeverduurzamingvandeproductiemetdekolencentraletebenadrukken.MetenigeregelmaattradEPZnaarbuitenmetadvertenties,persberichtenenbijeenkomstenomde‘vergroening’vandekoleneenheidvoorhetvoetlichttebrengen.Datslaagdeuitstekendbijdeingebruiknamevandenieuwehamermolenvandebiomassa-installatie.DeZeeuwseMilieufederatie,deProvincieZeelandendeGemeenteBorselekregendeeeromhemfeestelijkingebruiktenemen,ondersteundmet‘groene’advertentiesindeplaatselijkepers.BinnenEPZwaserbijzondereaandachtvoorplantsecurity.Medewerkerswerdendoorgerichtecommunicatiedoordrongenvandegezamenlijkeverantwoordelijkheidvoordebeveiligingvanhetbedrijf.

Page 10: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Milieu

14

Deproductievanelektriciteitbelasthetmilieuenisdaaromgebondenaanvergunningenen

(internationale)regels.EPZwerktzorgvuldigenwildathaaromgevingzoweinigmogelijkvanhaar

activiteitenmerkt.Milieu-enbedrijfsprestatieswordenvoortdurendverbeterd.EPZdraagtbijaantal

vannationaleeninternationalemilieudoelstellingen.

Milieubeleidsverklaring in het kort

Hetmilieubeleidheefteenhogeprioriteitenkrijgtdaaromdezelfdeaandachtalsandereondernemingsdoelstellingen.EPZbeseftdatbepaaldedoelenverwezenlijktmoetenwordeninsamenwerkingmetanderepartijeneniservanovertuigddatingoedoverlegverbeteringenmogelijkzijn.Directie,medewerkersvanEPZenmedewerkersvan(onder)aannemerszijnverantwoordelijkvoordeuitvoeringvanditmilieubeleidenwordengeachthieraanmeetewerken.

Hetbeleidisgerichtophetcontinuverbeterenvandemilieu-prestaties.HieroverlegtEPZtransparantverantwoordingafaanhaarstakeholders.EPZlaatdaaromhaarmilieuzorgsystemenonafhankelijkcertificeren.

EPZwilbinnendeveiligheids-eneconomischerandvoorwaardenvandebedrijfsvoeringdemilieubelastingminimaliserenenopeenmaatschappelijkaanvaardniveauhouden.InfeitekomtditeropneerdatEPZminimaalaanwetgevingvoldoet,maarstreeftnaarlageremilieubelasting.VaakligtdegerealiseerdemilieubelastingvanEPZdaaromveronderdewettelijktoegestanegrenzen.

EPZstreeftnaarhetmaximaaluitnuttenvannucleairesplijt-stoffen;hetminimaliserenvanhaarradioactiefafval;hetcontinuverbeterenvanhetomzettingsrendementvanbrandstoffenvandekolencentraleenhetmaximaliserenvanhethergebruikvandereststoffenalsbouwgrondstof.

Bedrijfsvoering

Zoweldekolen-alsdekerncentralebeschikkenovereenISO14001gecertificeerdmilieuzorgsysteem.Desystemenvanbeidecentraleszijnafgelopenjaarmetpositiefresultaatonafhankelijkgetoetst.

KolencentraleDeDeNOx-installatie,diesinds2007verzurendestikstofoxidenomzetinstikstofenwater,isin2009verdergeoptimaliseerd.Zoisinderevisieeenextrakatalysator-pakketgeïnstalleerd

waardoordeDeNOx-installatiedekomendejarenhogeprestatieskanblijvenleveren.

InaprilvanhetverslagjaarwerdonderbestuurlijkebelangstellingvandeZeeuwseMilieufederatie,GemeenteBorseleendeProvincieZeelanddenieuwehamermolenvandebiomassa-meestookinstallatieingebruikgenomen.Hetmeestokenvanbiomassain2009isbinnendevergunningvoorwaardenvergrootvan147.000tonnaar195.000ton,eentoenamevanmeerdandertigprocent.

Indemilieuvergunningvandekolencentrale(2006)staanonderzoeksverplichtingendieonderanderetemakenhebbenmethetvoortdurendmetenenevaluerenvandemilieuprestaties.Hetdoelisdekolencentralevoortdurendaandelaatstestanddertechniektespiegelenenomwaarmogelijkdemilieuprestatiesteverbeteren.Ookin2009zijnweereenaantalonderzoekenendaaruitvoortvloeiendeactiesuitgevoerd.

Tijdensderevisievandekolencentralewerdendestop-enregelkleppenvandehogedrukturbinevervangen.Dezeaanpassingleidttoteenbetertechnischrendement,waardoordeemissievankooldioxideperMegaWattuurverlaagdwordt.Daarnaastisdemiddendrukturbinegereviseerdenzijndelenvandeketelopgelastwateenpositiefeffectheeftopdebedrijfszekerheidenbeschikbaarheidvandekolencentrale.

Kerncentrale In2009isderenovatievandebuitenwandvanhetcontainmentvandekerncentralenagenoegafgerond.DestellingenvanhetaannemingsbedrijfzijnafgebrokenendebetoncoatingkanweerruimtweedecennialangdeelementenvandeZeeuwsekusttrotseren.

Ookwerdinhetverslagjaarhetherhuisvestingsprojectafgerond.Tweegrotekantoorgebouwenzijnvolledigverbouwd,waardoordemedewerkersvanNuclearOperationsnuweergehuisvestzijninkantorendievoldoenaandeeisenvandezetijd.

15

Incidenten en klachten

EPZprobeertoverlastvooromwonendenenhetmilieutoteenminimumtebeperken.Afwijkingenwordengeregistreerdengeadministreerdenalserlimietenwordenoverschreden,wordtditgemeldbijRijkswaterstaat,deProvincieofdeRijksoverheid.In2009zijndeonderstaandeafwijkingengeregistreerd:

KolencentraleEenambtenaarvandeProvinciemelddehetstuivenvankolenstofbijhetuitvoerenvanbroeibestrijdendewerkzaamhedenophetkolenpark.DeoverlastbeperktezichtothetkolenparkvanEPZ.Dewerkzaamhedenzijngeëvalueerdmetdeuitvoerendepartijen.Ditheeftgeleidtoteenaanpassingvandeprocedurewaardoordekansopherhalingisverkleind.

TijdenseeninspectievandeProvincieconstateerdedeverantwoordelijkeambtenaarhetontbrekenvangaslekdetectiebijhetaardgas-innamepuntvanEPZ.DezetekortkomingwordtdoorEPZverholpen.BehalvededetectiewordtdoorEPZookeenadequatealarmeringaangelegd.

Aanheteindevan2009heeftzicheenstofexplosievoorgedaanindebiomassa-meestookinstallatievanEPZ.Deschadebeperktezichtotinhetinwendigevandeinstallatie.OokditincidentisgemeldaandeProvincie.Eriseenonderzoekopgestartomtebepalenwelkeextramaatregelenmogelijkzijnomdekansopstofexplosiesindezeinstallatieverderteverkleinen.

KerncentraleIn2009zijntenaanzienvandekerncentralegeenmilieuklachtenuitdeomgevingontvangen.

Inhetverslagjaarisuitverschillendekoelmachineskoudemiddelweggelekt.Intotaalgaathetomongeveer200kilogram.Debetreffendekoelmachineszijnnahervullinggecontroleerdoplekkages.Eénisnietmeeringebruikgenomenenwordtvervangen.

In2009isenkelemalendevergundeconcentratiebleeklooginhetkoelwatersysteemoverschreden.Dezeoverschrijdingenzijngemeldbijhetbevoegdgezag.

Nahetbaggerenvanhetkoelwaterinlaatkanaalbleekdatdegestortebaggerspeciegroterwasdandevergundehoeveelheid.Ookdezeoverschrijdingisgemeldaanhetbevoegdgezag.

Productiecijfers

DekerncentralevanEPZisuitstekendgeschiktalsbasislastcentraleenproduceertduszoveelmogelijkopmaximaalvermogen.Dekolencentralewordtvooralingezetals‘regeleenheid’waarmeesnelkanwordengereageerdopfluctuatiesindemarkt.Deproductiecijfersvandekolencentralezijndusmeerafhankelijkvandemarktprijs.In2009wasookdegeplandelangerevisievaninvloedopdeproductie.

Deproductievanhetwindparkisnaastdebeschikbaarheiddiemeerdan95procentwas,uiteraard,afhankelijkvanhetwindaanbod.

Elektriciteitsproductie

200704993MWh x 1000

200804393

200909104

ELEKTRICITEITS-PRODUCTIE EPZ

200708791MWh x 1000

200800522

200905822

ELEKTRICITEITS-PRODUCTIE EPZ

200701000

200800000

200900000

MWh x 1000

ELEKTRICITEITS-PRODUCTIE EPZ

200706200MWh x 1000

200808200

200906200

ELEKTRICITEITS-PRODUCTIE EPZ

Page 11: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Milieu

16

Brandstoffen

EPZmaaktelektriciteitmetvijfbrandstofsoorten:aard-enfosforovengas,kolenenbiomassaindekolencentrale,lichtverrijkturaniumindekerncentrale.Deinzetvanbrandstoffenhangtsamenmetdeelektriciteitsproductie;dehoeveelhedenkunnenhierdoorperjaarverschillen.

KolencentraleIndekolencentralewasookin2009hetbeleideropgerichtombinnendevergunningsvoorwaardenhetaandeelduurzamebrandstoffenteverhogen.Steenkoolwordtzoveelmogelijkvervangendoorbiomassaenditheefteringeresulteerddatin2009naastelkeviertonkolenookééntonbiomassawerdmeegestookt.DaarnaaststooktEPZindustrieelrestgas,fosforovengas,meeinhaarketel.Ditgaswordtaangevoerdviapijpleidingenwaardoorhetdoornaburigeindustrieniethoefttewordenafgefakkeld.ZobespaartEPZfossielereserves,wordtrestgasschoonennuttiggebruiktenwordterminderCO2uitgestotennaardeatmosfeer.

KerncentraleOokvoordekerncentralegeldtdatdebrandstofzoveelmogelijkwordtgediversificeerd.Hoemeersoorten,hoeminderafhankelijkEPZisvanleveranciers.EPZstarttein2008eenonderzoeknaardeinzetvanmengoxide(MOX)alsreactorbrandstof.Ditonderzoekwerdin2009gecontinueerdmethetopstellenvaneenMilieuEffectRapport(MER).MOXverminderthetgebruikvannatuurlijkuraniumertsdoorhetgebruikvangerecycledenucleairebijproducten.MOXbestaatuitverarmduranium(bijproductvandeverrijkingsindustrie)enplutoniumdatteruggewonnenwordtuitgebruikte

17

NaasthethoogradioactiefafvalproduceertEPZookeenhoeveelheidlaagradioactiefafval.Hetgaatdanondermeeromfilters,residuen,besmettekleding,gereedschapeninstallatieonderdelen.Hetbeleidiseropgerichthetvolumevanditafvaltebeperken.Datkandoortevoorkomendatditafvalontstaat.Bijvoorbeelddooronderdelenalbuitendekerncentralevanverpakkingsmaterialenteontdoenenbesmettematerialenintensieftereinigenwaardooralleenhetresidualsnucleairafvalhoefttewordenbehandeld.In2009ontstond23kubiekemeterlaagactiefafval.

Emissies

Bijdeproductievanelektriciteitmetdekolen-endekerncentralekomenstoffenvrijdiehetmilieubelasten.Bijdekolencentralegaathetomemissiesdievoortkomenuithetverbrandenvankolen,biomassaengas.Dezestoffen(fijnstof,SO2enNOx)wordenmetmilieutechnologiezoveelmogelijkuitderookgassen

reactorbrandstof.Zowordenbijproductenuitdenucleaireindustrienuttig(her)gebruikt.Hetresultaatisechtervooraleenverminderdeafhankelijkheidvandemarktvoornatuurlijkuraniumertsdieprijsgevoeligisdoordeverwachtegrotevraagnaaruranium.

Reststoffen

KolencentraleDehoeveelheidrestproductendieontstaat,isafhankelijkvandehoeveelheidbrandstofdiewordtverbrandvoordegeproduceerdeelektriciteit.Bijhetverbrandenvankolenenbiomassaontstaanbodem-envliegassen.Hetbodemasvaltterugonderindeketel,devliegassenwordenuitderookgassengefilterd.Beideassenwordengebruiktalsbouwgrondstofwaardoornatuurlijkegrondstoffenwordenuitgespaard.ZoleidthetgebruikvandeassentoteenverminderdenergiegebruikendusminderCO2-uitstootindecementindustrie.Bijhetverbrandenvankolenontstaatzwaveldioxide(SO2)inderookgassen.Doorderookgassente‘wassen’metkalkhoudendwaterwordtzwaveldioxideomgezetingips.Ookdezereststofwordtalsbouwgrondstofgebruiktzodatermindernatuurlijkgipsdoormijnbouwhoefttewordengewonnen.

KerncentraleBijdeproductievanelektriciteitindekerncentralewordturaniumingezet.Naeenaantaljaarwordtdezesplijtstofuitdereactorgehaald.95procentvandesplijtstofwordtgerecycled,5procentishoogradioactiefafval.In2009produceerdeEPZcirca1,5kubiekemeterhoogradioactiefafvaldatuiteindelijkbijCOVRAinVlissingenwordtopgeslagen.

gehaald.DeCO2-emissiewordtzoveelmogelijkbeperktdoorinzetvanbiomassaenfosforovengas,eenrestproductvannabijgelegenindustrie.Bijdekerncentralegaathetomeenminimalehoeveelheidgasvormigeenvloeibareradioactievestoffen.Dezewordtgeloosdviarespectievelijkdeventilatieschachtendekoelwateruitlaat.Deeffectenophetmilieuzijnverwaarloosbaarkleinenverdwijnenindenatuurlijkeachtergrondstraling.Ditwordtvoortdurendindeomgevingvandecentralegemetendooreenonafhankelijkinstituut.

Dedosisbelastingvoordebevolkingindeomgevingvandekerncentraletengevolgevandegetotaliseerdeemissiesvandekerncentraleblijktuitberekeningongeveeréénmiljoenstedeeltebedragenvandestralingsbelastingtengevolgevannatuurlijkeenmedischebronnen.DesondanksstreeftEPZnaarhetverderverminderenvanemissiesenonderzoektcontinudebeschikbaarheidentoepasbaarheidvannieuwe(filter-)technieken.

Verbruik grondstoffen 2007 2008 2009

Uranium4,4%verrijkt 6 7,7 7,7 ton

Nieuwesplijtstofelementen 20 24 24 aantal

Steenkool 657 726 716 kton

Aardgas 6 8 7 mln.GNm3

Biomassa 123 147 195 kton

Fosforovengas 20 36 20 mln.Nm3

Uranium4,4%in2008betrefteengecorrigeerdewaarde

Reststoffen kolencentrale

Laag radioactief afval

94 kton

76 kton

VliegasVliegasVliegas

Vliegas

7 kton

9 kton

12 kton

BodemasBodemasBodemas

Bodemas

25 kton

32 kton

21 kton

GipsGipsGips

Gips

2008

2007

2009 81 kton

Vliegas

2008

2007

2009

Bodemas

2008

2007

2009

Gips

Page 12: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Milieu

18

Dosis

Wettelijkmogenstralingswerkerseendosisvan20milliSievert(mSv)perjaarontvangen;EPZhanteertalsbedrijfsnormeenveellagergetal:6mSvperjaar.Daarbijwordtgestreefdnaarmaximaal3mSvperjaaralsgemiddeldeover5jaar.Ditstreveniseropgerichtdedosisoverdemedewerkerszoveelmogelijktespreiden.Ookin2009werdaandezestrengenormvoldaan:demaximaleindividueledosisbedroeg3,3mSvperjaar(metgemiddeldover5jaarminderdan3mSvperjaar).Degemiddeldejaardosisbedroeg0,26mSv.

Emissies kerncentrale 2007 2008 2009

Edelgassenviaventilatieschacht 0,21 0,13 0,15

Jodium131viaventilatieschacht 0,04 0,0004 0,004

Tritiumviaventilatieschacht 13 16 13

Koolstof14viaventilatieschacht 47 41 53

Gamma&betaactiviteitvloeibaar 0,07 0,11 0,08

Tritiumvloeibaar 19 22 25

(in%vanvergunningswaarde)

Emissies kolencentrale

2007 2008 2009

SO2 491 711 532 ton

CO2 1.749 2.019 2.042 kton

NOx 810 807 826 ton

Stof 13 15,2 15,5 ton

econ

omie

DOSIMETERCE

0,26

234 mSv

2007

268 mSv

2008

242 mSv

2009

Collectieve stralingsdosis

0,35 mSv 0,38 mSv 0,26 mSv

Gemiddelde individuele dosis EPZ medewerkers

0,54 mSv 0,62 mSv 0,43 mSv

Gemiddelde individuele dosis externe medewerkers

2,75 mSv 2,77 mSv 3,31 mSv

Maximale individuele dosis EPZ medewerkers

4,48 mSv 4,25 mSv 3,53 mSv

Maximale individuele dosis externe medewerkers

Dosisgegevens

Page 13: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Economie

20

wordtverwezennaarhetgeenisvermeldindetoelichtingopdewaarderingsgrondslagenindejaarrekening.

Corporate GovernanceEPZiseennaamlozevennootschapnaarNederlandsrechtwaarophetzogehetenstructuurregimenietvantoepassingis.DitbetekentdatEPZgeenRaadvanCommissarissenkent.DeaandeelhouderszijnDELTAEnergyB.V.enEnergyResourcesHoldingB.V.vooriedervijftigprocent.

DeCorporateGovernancevanEPZwordtbepaalddoorwetgeving,jurisprudentieentevensdoorde(doordecommissieFrijnsgeactualiseerde)NederlandseCorporateGovernancecode.HoeweldecodemetnamegeldtvoorbeursgenoteerdeNederlandsevennootschappenheeftEPZmethetoogophaarmaatschappelijkebetekenisbesloten,deCorporateGovernancecodedaarwaarhetmogelijkenwenselijkistehanteren.

DeDirectieenAlgemeneVergaderingvanAandeelhoudersonder-schrijvenhetuitgangspuntdataandecodetengrondslagligt,dateenvennootschapeenlangetermijnsamenwerkingsverbandistussenbijdevennootschapbetrokkengroepenenpersonen,diedirectofindirecthetbereikenvandedoelstellingenvandevennootschapbeïnvloedenoferdoorwordenbeïnvloed:werknemers,aandeelhouders,toeleveranciers,afnemers,maarookdeoverheidenmaatschappelijkegroeperingen.DeDirectieendeAlgemeneVergaderingvanAandeelhoudershebbeneenintegraleverantwoordelijkheidvoordeafwegingvandezebelangen,gerichtopdecontinuïteitvandeonderneming.

Financieel Economische Zaken

Hetboekjaar2009isafgeslotenmeteenpositiefbedrijfs-resultaatvan46,7miljoeneuro;in2008wasdat23,9miljoeneuro.Naaftrekvanhetsaldovanfinanciëlebatenenlastenenbelastingenbedraagthetnetto-resultaat46,1miljoeneuropositief.

Denetto-omzetinclusiefoverigeopbrengstenbedroeg263,2miljoeneurotegenover264,4miljoeneuroin2008.Enerzijdsissprakevaneendalingvandeomzetalsgevolgvandedalingvandekostprijsvangrond-enhulpstoffenendedirectedoorbelastingdaarvanaandetollersconformdetollingagreement.Tegenoverdezedalingstaatdatanderetollingvergoedingenzijntoegenomen.Persaldoishierdoordeomzetlichtgedaald.

Debedrijfslastenbedragen216,5miljoeneuro;in2008wasdat240,5miljoen.Naastdegedaaldebrandstofprijzenvoordekolencentralewarendedotatiesaandevoorzieningenalsgevolgvandelageinflatiein2009veellagerdanbegroot.Diteffectkomttotuitdrukkingineenhalveringvandeoverigebedrijfskosten.

Hetsaldovanfinanciëlebatenenlastenbedroeg2,5miljoeneuropositieftegeneensaldovan3,7miljoeneuroin2008.Hoewelin20092,2miljoeneuromeerdividendontvangenis,blevendefinanciëlebatentochachterbijhetniveauvan2008.Ditwordtverklaarddooreenlagereopbrengstopuitzettingenalsgevolgvandelagegeldmarktrente.

Eenlagerebelastinglastbijeenhogerresultaatvoorbelastingenin2009wordtveroorzaaktdoordatersprakeisvaneenzeerlageeffectievebelastingdrukin2009.Deoorzaakhiervanligtineenverhogingvandeverrekenbareverliezenmet15,9miljoeneurodoordemetdebelastingdienstovereengekomenfiscaleverwerkingvandeNMC-lastenuithetverledentenopzichtevaneeneerderevoorzichtigeraming.

In2009werdvoor55,4miljoeneurogeïnvesteerd.Hetgrootstegedeeltehiervanbetreftdevier-jaarlijkserevisievandekolencentrale,dieplaatsvondvanmedioseptembertotmedionovember2009.

Deliquidemiddelenstegenmet97miljoeneuro.Ditkomtondermeerdoordatultimo200850miljoeneurowasuitgezetbijdeaandeelhouders,watonderdekortlopendevorderingenwerdgepresenteerd.Ditwasper31december2009nietmeerhetgeval.DeuitzettingvandeliquidemiddelenvindtplaatsbinnendekadersvaneenTreasury-enbeleggingsstatuut.Vooreennadereuitwerkingvanderisico’sendebeheersingdaarvan 21

Een blik op de toekomst

EnergieisbelangrijkindeNederlandsesamenlevingenwordtsteedsmeeronderwerpvanmaatschappelijkeenpolitiekediscussie.Energiemoetveilig,schoon,zeker,duurzaamenbetaalbaarblijven.EPZvervultmethaarCO2-vrijeenbetaalbarekernenergie,haarwindturbineparkendedoorzetvanbiomassaindekolencentraleeenbelangrijkerolbijhetrealiserenvandezedoelstellingen.EPZproduceert70procentvanhaarelektriciteitCO2-vrij.Landelijkgezienisditnoggeen15procent.

Veiligheidenvoldoenaanregelgevinghebbenvoorderealisatievandeoverigedoelenhetkaraktervaneendwingendevoorwaardeenkomendusopdeeersteplaats.EPZlegtfocusopbeschikbaarheid,verhogenbedrijfszekerheidenconcurrerendkostprijsniveau.Hierbijzijngemotiveerdemedewerkers,maatschappelijkverantwoordhandelenencontinuïteitonmisbaar.DeuitdagingvoorhetrealiserenvandemissievanEPZligtinhetvindenvanhetgezamenlijkeoptimumvanalledoelen.Veiligheidheefttopprioriteit.Dekomendetijdwordtblijvendaandachtgeschonkenaandeontwikkelingvan‘humanperformance’en‘safetyculture’.BelangrijkaandachtspuntblijftdeinvullingvandevoorwaardenvanhetconvenantdatEPZendeaandeelhoudersin2006metdeoverheidsloten.Daarinisvastgelegddatdekerncentraletot2034openblijft.Hierdoorwordtjaarlijks2,5miljoentonCO2

mindernaardeatmosfeeruitgestotendanwanneerkernenergiezouwordenvervangendoorconventioneleopwekking.Ookwerdafgesprokendatdeaandeelhouderssamen250miljoeneurobestedenaanduurzameenergiemaatregelen.VerderzorgtEPZervoordatdekerncentraletotde25procentveiligstevandewestersewereldblijftbehoren.

Continueringvandehogebeschikbaarheidvandekerncentraleheefteenhogeprioriteit.BelangrijkeprojectenvoorNuclearOperationsin2010zijnhervattingvandeaftransportenvanopgebrandesplijtstofelementen,uitvoeringvandesplijtstofwisselendeontwikkelingvanhetprojectvoorvervangingvaneenaantalcomponenteninhetkadervandebedrijfsvoeringtot2034.DeaanbevelingenvandeWANO-reviewin2008zijnin2009inuitvoeringgenomenenwordenin2010doordeWANObeoordeeld.

In2010krijgtdeveiligheidscultuurenhet-gedragonverminderdaandacht.Demanagementverwachtingenwordeninspeciaaldaarvooringerichtetrainingenaanalleinterneenexternemedewerkersonderdeaandachtgebracht.

Verhogingvandebeschikbaarheidvandekolencentralekrijgtbijzondereaandacht.DefocusvanConventionalOperations

isgerichtopverhogenvanhettechnischrendementendebiomassadoorzet.Debedrijfszekerheidwordtverbeterddoordeactualiseringvandeonderhoudsconcepten,dereservedelenvoorraadenhetoptimaliserenvandewater-stoomkringloop.

EPZwilaanhaarmedewerkerseenveilige,gezondeenuitdagen-dewerkomgevingbiedenmetmogelijkhedentotzelfontplooiing.Doordeleeftijdssamenstellingvanhetpersoneelvindterdekomendejareneengroteuitstroomplaats.Omervaringenkennisbinnendeorganisatieovertedragenentebehouden,wordendebestaandeopleidings-enmanagementdevelopmenttrajectenverderontwikkeldenuitgebreid.InweerwilvandeschijnbarerelaxatievandearbeidsmarktmoetEPZblijvenwerkenaanarbeidsmarktcommunicatieenderelatiesmetonderwijs-instellingen.Denogsteedshogeuitstroomvanpersoneelenderhalveookinstroom,blijftgroteaandachtvergen.Indatkaderzaldesummerclassopnieuwgeorganiseerdworden.

Daarnaastzaldesystematiekvoorhetbeoordelenenbelonenvanmedewerkersin2010verdervormgaankrijgen.

In2009ishetproject‘BewakenenBeveiligen’gestart.In2010en2011zullenbijbehorendeorganisatorische,bouwkundigeenelektronischemaatregelenwordendoorgevoerd.Ookzullendeopenbarewegenomhetcentralecomplexbinnendehekkenkomentevallen.Zoontstaanermeerbeveiligingsringen.DewoonkernBorsselekrijgteennieuweenbetereaansluitingophetwegennet.

Metmaximaleaandachtvoorveiligheid,toenemendeduurzameopwekkingenbetrokkenheidbijdiverseregionaleduurzaam-heidsinitiatievenvervultEPZhaarmaatschappelijkeverantwoor-delijkheid.Demensen,hetmilieuendeeconomiekrijgenevenwichtigeaandacht.Goedeoperationeleprestatie,eenlagekostprijsgecombineerdmeteenuitstekendelocatiebiedenvoorEPZeengoedperspectiefvoordetoekomst.

ManagementVerwachtingen

HP-

tech

niek

ennKM

SIn

houd

Alge

mee

n NO

Voorwoord

OVo

orw

oord

Beste medewerkers,

De beleidsverklaring Nucleaire Veiligheid van EPZ stelt datveiligheid onze eerste prioriteit is en benadrukt dat dit zichtbaar

aanwezig is in al onze werkzaamheden.

Dit stelt eisen aan onze organisatie en aan u als medewerker. EPZ dient te zorgen voor duidelijke en eenduidige procedures en voorschriften en voor de bijbehorende training en instructie. Van u wordt verwacht dat u zich deze kennis eigen maakt en zich ernaar gedraagt bij de voorbereiding en uitvoering van uw werkzaamheden.

Dit boekje ‘Management Verwachtingen’ vormt een belangrijke schakel in het proces van het op een hoog peil brengen en houden van de veiligheidscultuur binnen KCB. Het bevat de verwachtingen van het management ten aanzien van het gewenste gedrag van iedereen die werkzaam is op het terrein van de kerncentrale en beschrijft de geldende regels en gebruiken van de kerncentrale.

De aard van de werkzaamheden verschilt per afdeling; iedere afdeling kent haar eigen onderdeel ‘Management Verwachtingen’. Ieder boekje bestaat uit drie delen:

blauwe pagina’s: verwachtingen en standaarden die geldig zijn voor de sector Nuclear Operations als geheel;

gele pagina’s: verwachtingen en standaarden voor de betreffende afdeling;

groene pagina’s: samenvatting van de Human Performance technieken die binnen de sector Nuclear Operations van kracht zijn.

Page 14: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Doorstroom: Links boven: Erik van Aalst - Rechts boven: Jos Riemens - Links onder: Kees Pel - Rechts onder: Willem van Dalen

Economie Jaarrekening

22

Balansvoorwinstbestemming(induizendeneuro’s)

31-12-2009 31-12-2008

A. Vaste activa A.1Materiëlevasteactiva 218.225 183.650 A.2Financiëlevasteactiva 28.523 32.842

246.748 216.492

B. Vlottende activa B.1Voorraden 40.788 39.008 B.2Vorderingen 18.535 71.631 B.3Liquidemiddelen 259.842 162.998

319.165 273.637

565.913 490.129

31-12-2009 31-12-2008

C. Eigen vermogen C.1Geplaatstkapitaal 12.708 12.708 C.2Statutairereserve 5.443 5.443 C.3Overigereserves 5.288 1.316 C.4Onverdeeldewinst 34.328 3.972 57.767 23.439

D. Voorzieningen 451.575 418.937

E. Langlopende schulden 4.872 6.032

F. Kortlopende schulden 51.699 41.721

565.913 490.12923

Page 15: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Winst- en verliesrekening

(induizendeneuro’s)

2009 2008

G. Netto-omzet G.1Tollingopbrengsten 262.709 263.899 G.2Overigebedrijfsopbrengsten 523 519 263.232 264.418

H. Bedrijfskosten H.1 Kostenvangrond-enhulpstoffen 103.652 125.179 H.2 Kostenuitbesteedwerkenandere externekosten 44.016 41.945 H.3 Salarissenensocialelasten 38.704 34.718 H.4 Afschrijvingenopmateriëlevasteactiva 20.800 19.992 H.5 Overigebedrijfskosten 9.332 18.689 216.504 240.523

Bedrijfsresultaat 46.728 23.895

I. Financiële baten en lasten 2.548 3.674

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen 49.276 27.569

J.1 Belastingen -3.178 -4.100

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen 46.098 23.469

K. Buitengewone lasten - -25.478

J.2 Belastingen buitengewoon resultaat - 5.981

Resultaat na belastingen 46.098 3.972

Economie Jaarrekening

24 25

Kasstroomoverzicht

(induizendeneuro’s)

2009 2008

Kasstroom uit operationele activitei ten Bedrijfsresultaat 46.728 23.895Aanpassingenvoor: nAfschrijvingenopmateriëlevasteactiva 20.800 19.992nMutatievoorzieningen 32.638 21.857nVeranderingeninwerkkapitaal: -Voorraden -1.780 780-Vorderingen 53.096 -50.136-Kortlopendeschulden 9.978 188

61.294 -49.168

Kasstroom uit bedrijfsoperaties 161.460 16.576 Ontvangendividend 9.121 6.936 Saldobetaaldeinterest -6.573 -3.262 Vennootschapsbelasting -3.178 1.881 Buitengewonelasten - -25.478

-630 -19.923

Kasstroom uit operationele activiteiten 160.830 -3.347

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringeninmateriëlevasteactiva -55.375 -17.114 Investeringeninfinanciëlevasteactiva - -1.881 Desinvesteringfinanciëlevasteactiva 4.319 1.094

-51.056 -17.901

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Betaald(interim)dividend -11.770 -30.379 Aflossinglanglopendeschulden -1.160 -1.127

-12.930 -31.506

Toename/Afname liquide middelen 96.844 -52.754

Page 16: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Instroom: Links boven: Marie Jeanne Schroevers - Rechts boven: Tim Delorme - Links onder: Petar Curcic - Rechts onder: Ramon Boonman

Economie Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening

26

2. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva

2.1 Algemene grondslagenDejaarrekeningisopgesteldinovereenstemmingmetdewettelijkebepalingenvanTitel9Boek2BWendestelligeuitsprakenvandeRichtlijnenvoordejaarverslaggeving,dieuitgegevenzijndoordeRaadvoordeJaarverslaggeving.Dewaarderingsgrondslagenzijngebaseerdopverkrijgings-envervaardigingsprijzen.Activaenpassivawordengewaardeerdtegennominalewaarde,tenzijeenanderewaarderingsgrondslagisvermeld.Degehanteerdegrondslagenvoorwaarderingenresultaat-bepalingzijnongewijzigdgebleventenopzichtevanhetvoorgaandejaar.Dejaarrekeningisopgesteldineuro’s.

2.2 Vreemde valutaTransactiesinvreemdevalutagedurendedeverslagperiodezijnindejaarrekeningverwerkttegendekoersoptransactiedatum.Monetaireactivaenpassivainvreemdevalutazijnomgerekendtegendekoersperbalansdatum.Deuitdeafwikkelingenomrekeningvoortvloeiendekoersverschillenkomentengunsteoftenlastevandewinst-enverliesrekening.

2.3 Materiële vaste activaBedrijfsgebouwenen-terreinenwordengewaardeerdtegenaanschaf-ofvervaardigingsprijzenonderaftrekvanlineaireafschrijvingengedurendedegeschatteeconomischelevensduur.Opterreinenwordtnietafgeschreven.

Machines,installatiesenanderebedrijfsmiddelenwordengewaardeerdtegenaanschafkosten,onderaftrekvanlineaireafschrijvingengedurendedegeschatteeconomischelevensduur.

Hetonderhandenwerkbetreftonderhandeninvesterings-projecten.Dezewordengewaardeerdtegendeaanschaf-ofvervaardigingsprijstotenmetbalansdatum.Afschrijvingvindtplaatsvanafhetmomentvaningebruikname,waarbijdeinvesteringwordtovergeboektnaardebetreffendeactivarubriek.

Groteonderhoudswerkzaamhedenaangebouweneninstallatieswordengeactiveerdenafgeschrevengedurendedeperiodedietelkenstussendewerkzaamhedenvangrootonderhoudverloopt.Regulierekleineonderhoudswerkzaamhedenkomentenlastevandeexploitatie.

Subsidiesopinvesteringenwordeninminderinggebrachtopdeaanschaf-ofvervaardigingsprijsvandeactivawaaropzebetrekkinghebben.

1. Algemeen

1.1 ActiviteitenN.V.Elektriciteits-ProduktiemaatschappijZuid-NederlandEPZ(hierna:‘EPZ’)isstatutairgevestigdteBorssele,Zeedijk32.EPZbeziteendiversenflexibelproductieparkbestaandeuiteenkoleneenheid,eenkernenergie-eenheidenvijfwindturbines.Devennootschapisopgerichtop14januari1987.

1.2 GroepsverhoudingenDELTAEnergyB.V.teMiddelburgenEnergyResourcesHoldingB.V.(voor1oktober2009EssentBusinessDevelopmentB.V.)te’sHertogenboschnemenelkvoordehelftdeelinhetgeplaatsteenvolgestortekapitaal.

1.3 Toelichting op het kasstroomoverzichtHetkasstroomoverzichtisopgesteldvolgensdeindirectemethode.Degeldmiddeleninhetkasstroomoverzichtbestaanuitdeliquidemiddelen.Kasstromeninvreemdevalutazijnomgerekendtegendegemiddeldekoers.Ontvangenenbetaalderente,ontvangendividendenenwinstbelastingenzijnopgenomenonderdekasstroomuitoperationeleactiviteiten.Betaaldedividendenzijnopgenomenonderdekasstroomuitfinancieringsactiviteiten.

(induizendeneuro’s)

Saldoliquidemiddelen1januari2009 162.998Mutatie2009 96.844

Saldoliquidemiddelen31december2009 259.842

27

Page 17: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Economie Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening

28 29

2.4 Financiële vaste activaDeelnemingenwordengewaardeerdtegendeverkrijgingsprijs,rekeninghoudendmetnaarverwachtingduurzamewaardeverminderingen.

Latentebelastingvorderingenwordenopgenomenvoor:Tijdelijkeverschillentussendewaardevandeactivaena.passivavolgensfiscalewaarderingenerzijdsendecommerciëlewaarderingindezejaarrekeninganderzijds.Teverrekenenfiscaleverliezen.b.

Deberekeningvandelatentebelastingvorderingengeschiedttegendeopheteindevanhetverslagjaargeldendebelasting-tarievenoftegendeinkomendejarengeldendetarieven,voorzoverreedsbijwetvastgesteld.Latentebelastingvorderingenwordengewaardeerdvoorzoverhetwaarschijnlijkisdaterfiscalewinstbeschikbaarzalzijnwaarmeetijdelijkeverschillenenverliezenkunnenwordenverrekend.Delatentebelastingvorderingenwordengewaardeerdtegencontantewaarde.

Deoverigefinanciëlevasteactivazijnopgenomentegennominalewaarde.

2.5 VoorradenDevoorradengrond-enhulpstoffenzijngewaardeerdtegenkostprijsoflagereopbrengstwaardemettoepassingvandeFifo-methodeofgewogengemiddeldeprijs.

Devoorraadslijtdelenisgewaardeerdtegenverkrijgingsprijsonderaftrekvaneenvoorzieningvoorincourantheid.

2.6 VorderingenVorderingenzijnopgenomentegendenominalewaarde.Voormogelijkoninbarevorderingenzijnindiennoodzakelijkvoorzieningengetroffen.

2.7 Liquide middelenLiquidemiddelenbestaanuitkas,banktegoedenendeposito’s,welkezijnopgenomentegennominalewaarde.

2.8 VoorzieningenVoorzieningenwordengevormdvoorrisico’senverplichtingendieopbalansdatumbestaanenwaarvandeomvangopbetrouwbarewijzeisinteschatten.

Devoorzieningenzijngewaardeerdtegencontantewaarde.Hetinterestdeelvandedotatieisverantwoordonderdefinanciëlelasten.

2.9 Langlopende schuldenHetaflossingsdeelvandefinancialleaseverplichtingisgewaar-deerdtegennominalewaarde.Deaflossingsverplichtingenbinnenéénjaarzijnonderdekortlopendeschuldenverantwoord.

2.10 Financiële instrumentenEPZmaakt,inaanvullingopderentestructuurvanhaarprimairefinanciëleinstrumenten,rondomdoorhaaruitgezettegeldengebruikvanfinanciëlederivaten.Instrumentendieterdekkingvanbestaanderisico’swordengebruikt,wordenopdezelfdewijzeverantwoordalsdeafgedektepositie.HetTreasury-beleidendetevolgenprocedureszijnvastgelegdinhetTreasury-enbeleggingsstatuut.

ValutarisicoMetuitzonderingvandebrandstofkostenvindenvrijwelalletransactiesvandevennootschapplaatsineuro’senerzijngeenmateriëlepositiesinvreemdevaluta.Debrandstofkostenwordendirectdoorberekendaandeafnemers.Devennootschaplooptderhalvegeenvalutarisico’s.

RenterisicoEPZlooptrenterisicooverderentedragendevorderingen(financiëlevasteactivaenliquidemiddelen)enrentedragendelanglopendeschulden.VooruitzettingenmetvariabelerenteafsprakenlooptEPZrisicotenaanzienvantoekomstigekasstromen;metbetrekkingtotvastrentendevorderingenenschuldenlooptEPZrisico’soverdemarktwaarde.VoordeuitzettingenmaaktEPZgebruikvanfinanciëlederivatenindevormvanrenteswapsterbeheersingvanhetrenterisicoenomtetrachtenbeoogdeniveausvoorrentebatenof-lastentebereiken.Metbetrekkingtotderente-dragendeschuldenzijngeenfinanciëlederivatenvoorhetrenterisicogecontracteerd.

KredietrisicoDeliquidemiddelenstaanuitbijbankendieminimaaleenA-ratinghebben.Devennootschaplooptperbalansdatumverdergeensignificantekredietrisico’s.

3. Grondslagen voor bepaling van het resultaat

3.1 AlgemeenHetresultaatwordtbepaaldalshetverschiltussendenetto-omzetendekostenhiervanoverhetjaar,metinachtnemingvandehiervoorvermeldewaarderingssystemen.Winstenoptransactieswordengenomeninhetjaarwaarindezezijngerealiseerd;verliezeninhetjaarwaarinzevoorzienbaarzijn.

3.2 Netto-omzetDeomzetwordtbehaaldbijeentweetalgelieerdeafnemers,tewetenEnergyResourcesHoldingB.V.(totenmet30september2009:EssentEnergyTradingB.V.)enDELTAEnergyB.V.,waarmeeeen‘tollingagreement’isovereengekomen.UithoofdevandetollingagreementontvangtEPZeenvergoedingvoordebeschikbaarheidvandeproductiecapaciteiteneenvergoedingvoordeleveringvanelektrischeenergie.Daarnaastiseenincentiveregelingovereengekomen,waarmeeeenrelatiemetdegeleverdeprestatieswordtgelegd.

3.3 PersoneelskostenPeriodiekbetaalbarebeloningenSalarissenensocialelastenwordenopgrondvandesector-CAOEnergieberekendenverantwoordindeperiodewaaropzebetrekkinghebben.

PensioenenDepensioenregelingbetrefteenzogenaamdetoegezegd-pensioenregeling.Hierbijwordenpremiesbetaaldaanpensioen-fondsengebaseerdophetsalarisinhetbetreffendejaar.Demetdepensioenaansprakensamenhangendelastenzijngebaseerdopreedsverrichtearbeidsprestaties(statischemethode).

EPZheeftvoorhaarwerknemerseentoegezegd-pensioenregeling.Hiervoorinaanmerkingkomendewerknemershebbenopdepensioengerechtigdeleeftijdrechtopeenpensioenwelkeafhankelijkisvanleeftijd,salarisendienstjaren.DeregelingisondergebrachtbijhetbedrijfstakpensioenfondsABP.EPZheeftdezetoegezegd-pensioenregelingbijhetABPverwerktalszousprakezijnvaneentoegezegde-bijdrageregeling.EPZheeftgeenverplichtingtothetvoldoenvanaanvullendebijdrageningevalvaneentekortbijABP,andersdanhetvoldoenvanhogeretoekomstigepremies.

3.4 Overige bedrijfskostenDeoverigebedrijfskostenwordentoegerekendaanhetverslag-jaarwaaropzijbetrekkinghebben.

3.5 AfschrijvingenDeafschrijvingenopbedrijfsgebouwenenoverigemateriëlevasteactivawordengebaseerdopdeaanschaf-ofvervaardigingsprijs.Afschrijvingenvindenplaatsvolgensdelineairemethodeopbasisvandegeschatteeconomischelevensduur.

3.6 Financiële baten en lastenRentebatenenrentelastenRentebatenenrentelastenwordenverwerktindeperiodewaaropzebetrekkinghebben,rekeninghoudendmetdeeffectieverentevoetvandebetreffendeactivaenpassiva.

DividendenDividendvannietopnettovermogenswaardegewaardeerdedeelnemingenenniet-beursgenoteerdeeffectenwordenverantwoordzodrahetrechthieropisverkregen.

3.7 BelastingenDebelastingoverhetresultaatwordtberekendoverhetresultaatvoorbelastingenindewinst-enverliesrekening,naaftrekvanhetgebruikvanfiscaalcompensabeleverliezenuitvoorgaandeboekjaren(voorzovernietopgenomenindelatentebelastingvorderingen)envrijgesteldewinstbestanddelenennabijtellingvanniet-aftrekbarekosten.Hierbijwordendethansgeldendebelastingtarievengehanteerd.

Page 18: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Economie Toelichting op de balans

30 31

4. Toelichting op de balans

A.1 Materiële vaste activa (induizendeneuro’s)

Overzicht materiële Bedrijfsgebouwen Machinesen Anderebedrijfs- Projectenvaste activa enterreinen installaties middelen inuitvoering Totaal

1 januari 2009 Verkrijgings-ofvervaardigingsprijzen 139.999 826.929 31.770 17.814 1.016.512Cum.afschrijvingen -120.186 -691.062 -21.614 - -832.862

Boekwaarde 19.813 135.867 10.156 17.814 183.650

Mutaties Investeringen - - - 55.375 55.375Herrubricering 5.096 6.303 2.718 -14.117 -Afschrijvingen2009 -930 -18.403 -1.467 - -20.800

4.166 -/-12.100 1.251 41.258 34.575

31 december 2009 Verkrijgings-ofvervaardigingsprijzen 145.095 833.232 34.488 59.072 1.071.887Cum.afschrijvingen -121.116 -709.465 -23.081 - -853.662

Boekwaarde 23.979 123.767 11.407 59.072 218.225

Afschrijvingsduur 0-25jaar 10-15jaar 3-10jaar

Alszekerheidiseenopstalrechtgevestigdophetwindmolenpark(waarvooreenfinancialleaseconstructieisafgesloten).Deboekwaardevanhetwindmolenparkbedraagt4,9miljoeneuroper31december2009(ultimo2008:5,9miljoeneuro).

A.2 Financiële vaste activa (induizendeneuro’s)

Overzicht financiële Deelnemingen Latentebelasting- Overige Totaalvaste activa vorderingen vorderingen

1 januari 2009 Boekwaarde 2.293 23.387 7.162 32.842

Mutaties Investering - - - -Desinvestering -15 -3.178 -1.126 -4.319 -15 -3.178 -1.126 -4.319

31 december 2009 Boekwaarde 2.278 20.209 6.036 28.523

Deelnemingen (induizendeneuro’s)

De specificatie van de EPZ-belang Balanswaarde Uitgekeerddividend EPZ-aandeelineigendeelnemingen in% 31-12-2009 deelnemingen vermogendeelneming in2009 31-12-2008*

B.V.NEA,Arnhem 28,50 1.770 9.121 27.176

ElectroriskVerzekerings-maatschappijN.V.,Arnhem** 4,13 453 - 453

VliegasunieB.V.,Nieuwegein 10,53 44 - 224

KSGKraftwerks-Simulator-GesellschaftmbH,Essen 2,00 10 - 11

GfSGesellschaftfürSimulator-schulungmbH,Essen 2,00 1 - 1

2.278 9.121

* Delaatstbekendegegevensper31december2008zijnopgenomen.NEAisopkostprijsbasisgewaardeerd,omdatEPZgeeninvloedvanbetekeniskanuitoefenenophetzakelijkeenfinanciëlebeleid.ZoheeftEPZondermeergeenvertegenwoordigingindeRaadvanCommissarissen,participeertnietinbeleidsbepalendeprocessenenervindtgeenuitwisselingvanfunctionarissenen/oftechniekplaats.

**BinnenElectroriskzullendebestaandeclaimswordenafgewikkeld,waarnaElectroriskzalwordengeliquideerd.

Page 19: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Uitstroom: Links boven: Ton van der Plas - Rechts boven: Arie Jonker - Links onder: Piet Tange - Rechts onder: Andries Weststeijn

Economie Toelichting op de balans

32 33

Latente belastingvorderingen(induizendeneuro’s)

Delatentebelastingvorderingper31december2009bedraagt20.209euroenbestaatuitdevolgendeonderdelen:a. voor6.393eurouitteverrekenenverliezen;b. voor13.816eurouittijdelijkewaarderingsverschillen.

a.TeverrekenenverliezenDelatentebelastingvorderinguithoofdevanteverrekenenverliezenbetreftdewaarderingvanhetrestantteverrekenenfiscaleverliezenvan2006en2008.Deverwachtingisdatdezeverliezenindeperiode2010totenmet2013geheelverrekendkunnenworden.Hetdeelvandezevorderingdatvermoedelijkbinnenéénjaarverrekenbaarzalzijnbedraagt2.064euro.

b.TijdelijkewaarderingsverschillenDitdeelvandebelastinglatentieishoofdzakelijkontstaanalsgevolgvandeverschillentussendecommerciëleenfiscalewaarderingvandeactivaenpassivaindeopeningsbalansper1januari1998,hetmomentwaaropEPZbelastingplichtigwerd.Dezewaarderingsverschillen,diemetnameterugtevoerenzijnopdemateriëlevasteactivaendevoorzieningen,vallenvrijgedurendedelevensduurvandeactivadanweldelooptijdvandevoorzieningen.Hetdeelvandetijdelijkeverschillendatalsvorderingisopgenomen,isberekendopbasisvandegeprognosticeerdefiscaleresultatenindeperiode2010totenmet2015,zijndetweebedrijfsplancycli(in2008:2009t/m2014).Hetdeelvandezevorderingdatvermoedelijkbinnenéénjaarverrekenbaarzalzijnbedraagt4.123euro.

Delatentebelastingvorderingisgewaardeerdtegencontantewaarde,waarbijeenrekenrentevan3procentisgehanteerd.Denominalewaardevandetotalevorderingper31december2009bedraagt21.635euro.Heteffectvandewaarderingsverschillendiená2015vrijvallen(62,6miljoeneuro),isnietgewaardeerd.

Hetverloopindevorderingkanalsvolgtwordengespecificeerd:

Stand per 1 januari 2009 (induizendeneuro’s) 23.387

Af: Realisatietijdelijkewaarderings- verschillenin2009 5.776 Afnameverrekenbareverliezen 2.431 Herrekeningwaarderings-en tariefsverschillen 422 -8.629

Bij: Jaarschijf2015 699 Toenameverrekenbareverliezen (i.v.m.NMC) 4.050 Oprentinglatentebelastingvordering 702 5.451

Stand per 31 december 2009 20.209

Overige vorderingen Totaal <1jaar 1-5jaar

DepotinzakeWindturbinepark 6.036 1.160 4.876

Inverbandmetdefinancieringvanhetwindturbineparkwordteendepotaangehouden.Uitditdepotwordenderenteenaflossingenbetaald.Ophetdepotwordteenrentepercentagevangemiddeld3,56procentontvangen.

Page 20: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Economie Toelichting op de balans

34

B.1 Voorraden (induizendeneuro’s)

2009 2008

Splijtstoffen 31.198 26.852Fossielebrandstoffen 6.509 9.805Slijtdelen(naaftrekvoorzieningincourant) 1.990 2.218Hulpstoffen 1.091133

40.788 39.008

Vandevoorraadsplijtstoffenheeft11,8miljoeneurobetrekkingopvooruitbetalingenopnognietgeleverdesplijtstofelementen(2008:12,2miljoeneuro).Deberekeningvandevoorzieningincourantvandeslijtdelenwordtbepaalddooreengestaffeldeberekeningwaarbijrekeningisgehoudenmethetmutatieverloop.In2009is145duizendeurogedoteerd.Dewaardevandevoorraadsplijtstoffenisverminderdmetdewaardevandetoekomstigerestkernad13,0miljoeneuro,welkenietgerealiseerdzalkunnenworden(2008:14,4miljoeneuro).

B.2 Overige vorderingen (induizendeneuro’s)

2009 2008

Vorderingenopverbondenpartijen 16.947 62.368Belastingenensocialeverzekeringen: n vennootschapsbelasting - 3.269n overigebelastingenenpremiessociale verzekeringen 630 642Overigevorderingen 958 5.352 18.535 71.631

Allevorderingenhebbeneenlooptijdkorterdanéénjaar.OnderdeoverigevorderingeniseenclaimopLandsbankiopgenomenvoor25,5miljoeneuro.Hieropisevenalsin2008eenvoorzieninginminderinggebrachtvoorhetzelfdebedrag.

B.3 Liquide middelen

Hiervanisultimo2009220miljoeneuroopdepositoengeldmarktfondsenuitgezetbijfinanciëleinstellingen.Alleuitzettingenhebbeneenlooptijdkorterdanéénjaar.Terfixeringvanderenteopmiddellangetermijn(3-5jaar)zijnerinterestrateswapsafgeslotenbijgerenommeerdeNederlandsebanken.Dezehebbeneennominaleomvangvan230miljoeneuro.Tegenoverdeperjaarteontvangenvasterente,diecorrespondeertmetdeafgeslotenlooptijd,staatdeperkwartaaltebetalen3maandseuribor-rente.

Interestrisico’s (inmiljoeneneuro’s)

Nominale Ongerealiseerd Looptijd Looptijd waarde resultaat <1jaar 1-5jaar 31december2009Renteswaps 230 3,2 165 65

31december2008Renteswaps 155 2,3 50 105

C. Eigen vermogen (induizendeneuro’s)

Hetmaatschappelijkkapitaalvandeondernemingbedroegper31december2009,evenalsin2008,25miljoeneuro,verdeeldin25.000gewoneaandelenvanelk1.000euro.Geplaatstenvolgestortzijn12.708aandelen(2008idem).

Hetverloopvanheteigenvermogenover2009isalsvolgt:

C.1 C.2 C.3 C.4 Aandelen-kapitaal Statutairereserve Overigereserves Onverdeeldewinst Totaal

Stand 1 januari 2008 12.708 5.443 5.500 26.195 49.846

Mutaties 2008: nwinstoverhetboekjaar - - - 3.972 3.972n(interim)dividend-uitkering - - -4.184 -26.195 -30.379

Stand 31 december 2008 12.708 5.443 1.316 3.972 23.439

Mutaties2009: nwinstoverhetboekjaar - - - 46.098 46.098nresultaatbestemming2008 - - 3.972 -3.972 -n(interim)dividend-uitkering - - - -11.770 -11.770

Stand 31 december 2009 12.708 5.443 5.288 34.328 57.767

In2009iseeninterim-dividenduitgekeerdvooreenbedragvan11.770.000euro.Doordedirectieisvoorgesteldomdeonverdeeldewinstoverhetboekjaar2009van34.328.000eurovoor212.000eurotoetevoegenaandeoverigereservesen34.116.000euroalsdividenduittekeren.

35

Page 21: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Instroom: Links boven: Jordan Schrier - Rechts boven: Frank Hazel - Links onder: Wim Zuijddijk - Rechts onder: Marc Kole

Economie Toelichting op de balans

36 37

D. Voorzieningen (induizendeneuro’s)

Standper Dotaties Onttrekking Saldoper 1januari2009 2009 2009 31dec.2009

D.1 Voorzieningamoveringconventioneleeenheid 3.209 454 - 3.663D.2 Voorzieningvoorsocialeverplichtingen 228 1 -36 193D.3 Voorzieningvoorrestkernbijeindstopkerncentrale 9.833 772 - 10.605D.4 Voorzieningamoveringkerncentrale 171.647 3.948 - 175.595D.5 Voorzieningvooropwerkings-enopslagkosten 230.501 31.781 -4.408 257.874D.6 Voorzieningpersoneelsbeloningen 3.519 359 -233 3.645

Totaal 418.937 37.315 -4.677 451.575

Vanhettotaalbedragaanvoorzieningenzalcirca69miljoeneurobinneneenjaarwordenafgewikkeldencirca205miljoeneurobinnenvijfjaar.Hetrestantheefteenlanglopendkaraktervanmeerdanvijfjaar.

D.1 Voorziening voor amovering conventionele eenheidDezevoorzieningisbestemdomindetoekomstdeamoveringvandedanbuitenbedrijfgesteldeconventioneleeenheidtekunnenbekostigen.Dekostenvanamoveringvandeconventioneleeenheidwordenjaarlijksgeschat.Ultimo2009bedragendeamoveringskostennaarschatting5,5miljoeneuro(ultimo2008:5,1miljoen).Amoveringwordtvooralsnognieteerdervoorziendanvoor2023.Deverwachteuitgavenin2023zijncontantgemaakttegeneenrekenrentevan3procent.Dedotatiealsgevolgvanoprentingbedraagt0,1miljoeneuro.

D.2 Voorziening voor sociale verplichtingenOnderdezevoorzieningisopgenomendecontantewaardevandeverplichtingvoorhetwerkgeversaandeelvandepremieziektekostenvoorpostactievepersoneelsledenenweduwenvanpersoneelsledenalsmededecontantewaardevandeverplichtingaandemedewerkers.Deverwachteuitgavenzijncontantgemaakttegeneenrekenrentevan3procent.

D.3 Voorziening voor restkern bij eindstop kerncentraleDeondernemingheeftdeverplichtingomdekostentedekkenvandelaatstesplijtstofladingwelkebijbeëindigingvandelevensduurvandekernenergie-eenheidnogindekernvandereactoraanwezigzalzijn.Hiertoeiseenvoorzieninggevormd.Dezeisgebaseerdopdeultimo2009bekendesplijtstofkostenmetbetrekkingtotdelaatstesplijtstoflading,welkeisbepaaldalsdecontantewaardemeteenrekenrentevan3procentvandegeraamdebedragenvoortoekomstigeopwerkings-enopslagkosten.Dedotatiealsgevolgvanoprentingbedraagt0,3miljoeneuro.

D.4 Voorziening voor amovering kerncentraleDevoorzieningvooramoveringiszodanigopgebouwddat–overeenkomstigdeafsprakenmetdeRijksoverheidinhetConvenantkerncentrale2034–amoveringvandekernenergie-eenheidkanplaatsvindendirectnadatdeexploitatieisbeëindigd(in2034).

Eenuitgebreideactualisatievandestudievandekostenvanamoveringvandekerncentraleisin2006voorhetlaatstuitgevoerd.Voornoemdestudievandekostenvanamoveringvandekerncentralewordtperiodiekuitgevoerd.Deeerstvolgendeuitgebreideactualisatiewordtin2010verwacht.Zolangdekernenergie-eenheidinproductieblijft,wordtindeperiodetussentweestudiesdevoorzieningamoveringkerncentralejaarlijksaangepastaanreedsbekendebijstellingenenmiddelsprijsindexatieaandevigerendeprijsontwikkelingen.Opgrondvanhiervanbedragendeverwachteuiteindelijkeamoveringskosten(hetdoelvermogen)thans357miljoeneuro(2008:359miljoeneuro).Devoorzieningistevenscontantgemaakt.Dehierbijgehanteerderekenrentebedraagt3procent.Dedotatiealsgevolgvanoprentingbedraagt5,2miljoeneuro.Meteenvrijvalvan1,3miljoeneurowordtpersaldo3,9miljoentoegevoegd.

Page 22: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Economie Toelichting op de balans

38 39

5. Toelichting op de winst- en verliesrekening (induizendeneuro’s)

G.1 Tolling opbrengstenDeomzetwordtgeheelinNederlandgerealiseerdenheeftbetrekkingopdevergoedingvoordebeschikbaarheidvandeproductiecapaciteiteneenvergoedingvoordeleveringvanelektrischeenergieaandetollers.Devergoedingenstructuur,dieisgeregeldineentollingagreement,heefteenmarktconformkarakter.

H.3 Salarissen en sociale lastenDetotalepersoneelskosteninclusiefsocialelastenbedroegeninhetboekjaar38,7miljoeneuro.

Despecificatieisalsvolgt: 2009 2008

Salarissen 29.477 27.057Socialelasten 2.476 1.712Pensioenlasten 3.971 3.784Overigepersoneelskosten 2.780 2.165 38.704 34.718

Hetgemiddeldeaantalarbeidsplaatsen(infte’s)in2009bedroeg499(2008:463),hiervaniser1werkzaaminhetbuitenland(2008:0).

H.5 Overige bedrijfskostenDeoverigebedrijfskostenbetreffenmetnamededotatiesaandevoorzieningen,verzekeringskostenenkostenvanonroerendzaakbelastingenenheffingen.

Overeenkomstigart.382alid1BW2titel9meldenwijdatdevolgendebedragenaanaccountantshonorariaaan2009zijntoegerekend: 2009 2008

JaarrekeningcontroledoorPwCAccountants 91.500 64.500

AnderecontroleopdrachtendoorPwCAccountants 99.905 73.100

Andereniet-controledienstendooroverigPwCnetwerk 6.500 1.050

Het totaal bedraagt 197.905 138.650

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

InvesteringenPerultimodecember2009bedroeghettotaalvandeinveste-ringsverplichtingen29,9miljoeneuro.

Stranded costs(NietMarktConformekosten)Op1januari2001isde‘Overgangswetelektriciteitsproductie-sector’inwerkinggetreden.Inartikel2vandewetisopgenomendatdeNederlandseproductiebedrijvengezamenlijkaansprakelijkzijnvoordekostenvoortvloeienduit,onderandere,overeen-komstentotinvoervanelektriciteitengasdiedoorNEA(voor-heenSEP)zijngesloten.Deverdelingvandezekosten,hiernastrandedcostsgenoemd,overdeproductiebedrijvendienttegeschiedenindeverhoudingzoalsdestijdsaangegevendoordecommissieHerkströter,hetgeenvoorEPZeenaandeelbetekentvan28,5procent.Indeafgelopenjarenzijndezestrandedcostsinbelangrijkemateafgewikkeld,ondermeerdoordeafkoopvandeimportcontractenvoordeleveringvanelektriciteit.In2009isvanNEAdividendontvangenvooreenbedragvan9,1miljoen.RekeninghoudendmethetresterendeigenvermogenvanNEAisbeslotenomhetbestaandebeleidtecontinuerenengeenvoorzieningtetreffenvoordestrandedcosts.

LeasecontractenNaasttweebestelauto’szijntenbehoevevanhetpersoneelveertienlease-autocontractenafgesloten.Delooptijdhiervanisdrietotvijfjaar.Hettotaalvandeleaseverplichtingisper31december2009359duizendeuro,waarvan<1jaar177duizendeuroen>1jaar182duizendeuro.

Overig

Nucleaire voorzieningenB.V.NEA(voorheenSEP)claimtbijEPZinhetverledenteveeltehebbenbijgedragenaandevoorzieningamoveringkerncentraleendevoorzieningrestkernbijeindstopkerncentrale.In2009iseenarbitrageproceduregestart.EPZheeftvoordezemateriëleclaimgeenvoorzieninggevormd.

D.5 Voorziening voor opwerkings- en opslagkostenDezevoorzieningisgevormdinhetkadervandehuidigebestaandeverplichtingenenisbepaaldalsdecontantewaardemeteenrekenrentevan3procentvandegeraamdebedragenvoordetoekomstigeopwerkings-enopslagkostenverminderdmetdegeschattecontantewaardevandeindetoekomstvrijkomenderestproductenenhetsaldovandebetaalde,respectievelijkontvangenbedragen.Dezevoorzieningomvattevensdenogtebetalenkostenvoorverwerking,transportenopslagvanlaag-enmiddelradioactiefafvaleveneenstegendecontantewaarde.In2009is4,4miljoeneuroaanuitgavengeboekttenlastevandevoorziening.Dedotatiealsgevolgvanoprentingbedraagt7,2miljoeneuro.

D.6 Voorziening personeelsbeloningenOnderdezevoorzieningzijndeverplichtingenopgenomenmetbetrekkingtotjubileumuitkeringenenuitkeringenalsgevolgvaneindedienstverband,rekeninghoudendmetdeblijfkans.Daarnaastwordtonderdezeposteenvoorzieningvoortebetalenziekengeldopgenomen,wanneerersprakeisvanmeerdantweejaarziekte(perultimo2009isditniethetgeval).Deverwachteuitgavenzijncontantgemaakttegeneenrekenrentevan3procent.Dedotatiealsgevolgvanoprentingbedraagt0,1miljoeneuro.

E. Langlopende schulden (induizendeneuro’s) Delanglopendeschuldenhebbenbetrekkingopdelease-verplichtingendiezijnontstaanuitdesale&leasebackvanhetwindmolenpark. Totaal Aflossingsverplichting >1jaar <5jaar >5jaar

Financiële leasing 4.872 4.872 0

Delooptijdvandezeleasebedraagtvanaf20038,5jaarenderentebedraagt2,96procent.Hetkortlopendedeelvandeverplichtingisopgenomenonderdekortlopendeschuldenenbedraagt1.160duizendeuro.

F. Kortlopende schulden (induizendeneuro’s)

2009 2008

Schuldenaankredietinstellingen - 6Crediteuren 14.422 8.253Schuldenaanverbondenpartijen 8.006 17.628Belastingenensocialeverzekeringen 3.968 4.016Overigeschulden 25.303 11.818 51.699 41.721

Alleschuldenhebbeneenlooptijdkorterdanéénjaar.

I. Financiële baten en lasten

2009 2008

Dividenduitnietopnettovermogenswaardegewaardeerdedeelnemingen 9.121 6.936

Rentebaten 6.406 8.910

Rentelasten -12.965 -12.172

WaardeverminderingDeelnemingen -14 -

2.548 3.674

J. BelastingenHettoepasselijkevpb-tariefbedraagt25,5procent.DebelastingdrukvoorEPZisdoordiversefactorenlager,watresulteertineenbelastinglastvan3,2miljoeneurobijeenpositiefcommercieelresultaatvan49,3miljoeneuro.

Hetcommerciëleresultaatvóórbelastingenbedraagt49,3miljoeneuro.Defiscalecorrectiesuithoofdevanwaarderingsverschillenvanactivaenvoorzieningenbedragenintotaal15,5miljoeneuro,zodathetfiscaleresultaatop33,8miljoeneurouitkomt.Hiervanheeft9,1miljoeneurobetrekkingopdividend,waarvoordedeelnemingsvrijstellingvantoepassingisendatderhalvenietisbelast.Ditresulteertineenbelastbaarresultaatvan24,7miljoeneuro.Ditresultaatkanvolledigwordenverrekendmetfiscaleverliezenuithetverleden,zodatgeenvennootschapsbelastingverschuldigdis.

Debelastinglastindejaarrekening2009ad3,2miljoeneurobetrefthetsaldovandemutatiesindelatentebelastingvorderingzoalsgespecificeerdbijdetoelichtingopdefinanciëlevasteactiva.

Toelichting op de winst- en verliesrekening

Page 23: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Economie Toelichting op de winst- en verliesrekening

40

Verbonden partijenOnderstaandzijndetransactiestussenEPZenhaarverbondenpartijenopgenomen.Demeestetransactiesmetverbondenpartijenvloeienvoortuitdetollingovereenkomst.

(induizendeneuro’s) 2009 2008

Omzet DeltaEnergyB.V. 131.347 131.732EssentEnergyTradingB.V./EnergyResourcesB.V. 131.362 132.167

Totaal 262.709 263.899

Rentebaten DeltaN.V. 61 20EssentN.V. 57 18

Totaal 118 38

OverheidssubsidiesEPZheeftin2009voorMilieukwaliteitElektriciteitsProductieeenbedragontvangenvan23,5miljoeneuro(2008:17,4miljoen).Desubsidieisevenalsin2008voor65procentverrekendmetdegefactureerdevergoedingaandetollersvoordeleveringvanelektrischeenergieenheeftpersaldo8,2miljoeneuro(2008:6,1miljoen)resultaateffect.

Bezoldiging bestuurdersOvereenkomstigart.383lid1BW2titel9,wordtdeopgaveinzakedebezoldigingvandebestuurdersachterwegegelaten.

over

ige

gege

vens

Page 24: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Instroom: Links boven: Monique Brasdorp - Rechts boven: Adrie de Vos - Links onder: Chris Geysels - Rechts onder: Nel Bakker-Wisse

Voorstel tot winstbestemming

Conformartikel24,lid8vandestatutenvandevennootschapstaatdewinstterbeschikkingvandealgemenevergaderingvanaandeelhouders.Dedirectiesteltvoordenogonverdeeldewinstvan34,3miljoeneurovoor0,2miljoeneurotoetevoegenaandeoverigereservesen34,1miljoeneuroalsdividenduittekerenaandeaandeelhouders.

Verklaring betreffende de jaarrekening

WijhebbendeinditJaarverslagoppagina22totenmet40opgenomenjaarrekening2009vanN.V.Elektriciteits-ProduktiemaatschappijZuid-NederlandEPZteVlissingenbestaandeuitdebalansper31december2009endewinst-en-verliesrekeningover2009metdetoelichtinggecontroleerd.

VerantwoordelijkheidvandedirectieDedirectievandevennootschapisverantwoordelijkvoorhetopmakenvandejaarrekeningdiehetvermogenenhetresultaatgetrouwdientweertegeven,alsmedevoorhetopstellenvanhetdirectieverslag,beideinovereenstemmingmetTitel9Boek2BW.Dezeverantwoordelijkheidomvatondermeer:hetontwerpen,invoereneninstandhoudenvaneeninternbeheersingssysteemrelevantvoorhetopmakenvanengetrouwweergevenindejaarrekeningvanvermogenenresultaat,zodanigdatdezegeenafwijkingenvanmaterieelbelangalsgevolgvanfraudeoffoutenbevat,hetkiezenentoepassenvanaanvaardbaregrondslagenvoorfinanciëleverslaggevingenhetmakenvanschattingendieonderdegegevenomstandighedenredelijkzijn.

VerantwoordelijkheidvandeaccountantOnzeverantwoordelijkheidishetgevenvaneenoordeeloverdejaarrekeningopbasisvanonzecontrole.WijhebbenonzecontroleverrichtinovereenstemmingmetNederlandsrecht.Dienovereenkomstigzijnwijverplichttevoldoenaandevooronsgeldendegedragsnormenenzijnwijgehoudenonzecontrolezodanigteplannenenuittevoerendateenredelijkematevanzekerheidwordtverkregendatdejaarrekeninggeenafwijkingenvanmaterieelbelangbevat.

Eencontroleomvathetuitvoerenvanwerkzaamhedenterverkrijgingvancontrole-informatieoverdebedragenendetoelichtingenindejaarrekening.Dekeuzevandeuittevoerenwerkzaamhedenisafhankelijkvandeprofessioneleoordeelsvormingvandeaccountant,waaronderbegrepenzijnbeoordelingvanderisico’svanafwijkingenvanmaterieelbelangalsgevolgvanfraudeoffouten.

Overig Accountantsverklaring

42 43

Indiebeoordelingneemtdeaccountantinaanmerkinghetvoorhetopmakenvanengetrouwweergevenindejaarrekeningvanvermogenenresultaatrelevanteinternebeheersingssysteem,teneindeeenverantwoordekeuzetekunnenmakenvandecontrolewerkzaamhedendieonderdegegevenomstandighedenadequaatzijnmaardieniettotdoelhebbeneenoordeeltegevenoverdeeffectiviteitvanhetinternebeheersingssysteemvandeentiteit.Tevensomvateencontroleondermeereenevaluatievandeaanvaardbaarheidvandetoegepastegrondslagenvoorfinanciëleverslaggevingenvanderedelijkheidvanschattingendiededirectievandeentiteitheeftgemaakt,alsmedeeenevaluatievanhetalgehelebeeldvandejaarrekening.

Wijzijnvanmeningdatdedooronsverkregencontrole-informatievoldoendeengeschiktisalsbasisvooronsoordeel.

OordeelNaaronsoordeelgeeftdejaarrekeningeengetrouwbeeldvandegrootteendesamenstellingvanhetvermogenvanN.V.Elektriciteits-ProduktiemaatschappijZuid-NederlandEPZper31december2009envanhetresultaatover2009inovereenstemmingmetTitel9Boek2BW.

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instantiesOpgrondvandewettelijkeverplichtingingevolgeartikel2:393lid5onderfBWmeldenwijdathetdirectieverslag,voorzoverwijdatkunnenbeoordelen,verenigbaarismetdejaarrekeningzoalsvereistinartikel2:391lid4BW.

Rotterdam,13april2010PricewaterhouseCoopersAccountantsN.V.

Origineelgetekenddoordrs.J.vanHoofRA

Page 25: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Overig Verklaring afkortingen

44

Bq Becquerel(eenheidvanradioactiviteit)W Watt(eenheidvanvermogen)kW Kilowatt=1000WMW Megawatt=1000kWkWh Kilowattuur(degeleverdearbeidvan1kWgedurende eenuur)MWh Megawattuur=1000kWhGWh Gigawattuur=1000MWhGNm3 GroningerNormaalkubiekemeterton 1000kgKton Kiloton=1000tonMton Megaton=1000kilotonmSv MilliSievert=0,001sievert

Verklaring afkortingen

ALARA AslowasreasonablyachievableArbo ArbeidsomstandighedenCAO CollectieveArbeidsovereenkomstCOVRA CentraleOrganisatieVoorRadioactiefAfvalNVHABOG HoogradioactiefAfvalBehandelings-enOpslagGebouwINES InternationalNuclearEventScale HetprimairedoelvandeINES-schaalisomeenbetere begripsvormingencommunicatiemogelijktemaken vanhetveiligheidsbelangvanstoringenbijnucleaire installaties.Storingenwordenopbasisvanhet veiligheidsbelangingedeeldopeenvandezeven niveau’svandeschaal.Dehoogsteniveau’s(4-7) wordenaangeduidalsongelukken(accidents),de lagereniveau’s(1-3)wordenaangeduidalsincidenten. Storingenzonderveiligheidssignificantieworden afwijkingen(deviations)genoemdenonderdeschaal ingedeeldinINES=0(belowscale).Nietveiligheids- relevantestoringenvallenbuitendeschaal(outof scale).ISO InternationalStandardsOrganizationMEP MilieukwaliteitElektriciteitsProductieEndex EuropeanEnergyDerivativesExchangeNVEPZ NVElektriciteits-ProduktiemaatschappijZuid-NederlandGfS GesellschaftfürSimulatorschulungmbHGKE NVGemeenschappelijkKolenbureauElektriciteits- produktiebedrijvenGKN NVGemeenschappelijkeKernenergiecentraleNederlandIAEA InternationalAtomicEnergyAgencyKSG Kraftwerk-Simulator-GesellschaftmbHNEA BVNederlandsElektriciteitAdministratiekantoorOSART OperationalSafetyReviewTeamSep NVSamenwerkendeelektriciteits-produktiebedrijvenVCA VeiligheidChecklistAannemersVGB TechnischeVereinigungderGrosskraftwerksbetreiberE.V.WANO WorldAssociationofNuclearOperatorsCO

2 Kooldioxide

NOx Stikstofoxiden

SO2 Zwaveldioxide

Colofon

TekstenenproductieAfdelingIn-enExterneCommunicatieEPZ/Zuid-West3Communicatie,KrimpenaandenIJssel

Fotografie RudenRiemens,Middelburg

Vormgeving,illustraties&drukwerk ChrisCrasReclame,Lekkerkerk

Page 26: Jaarverslag 2009 - Laka.org · bezit een divers en flexibel productiepark bestaande uit een kolencentrale, een kerncentrale en een windturbinepark. Het opgestelde vermogen bedraagt

Zeedijk32,4454PMBorsselePostbus130,4380ACVlissingenTelefoon0113-356000E-mail:[email protected]:www.epz.nl