2008200920102011 201320142012J A A R V E R S L A G

Jaarbeurs Holding Jaarverslag 2012

1Jaarbeurs Holding Jaarverslag 2012

M I S S I E

De missie van Jaarbeurs is het creëren van inspirerende en waardevolle ontmoetingen, in fysieke en virtuele marktplaatsen

waar kennis- en informatie overdracht plaatsvindt, ervaringen worden gedeeld en transacties tot stand komen.

S T R A T E G I E

• Onze basis ligt in een marktleidend portfolio van landelijke vak- en consumentenbeurzen in Utrecht en Azië. Daarnaast

ontwikkelen we voor en met onze stakeholders ook andere vormen van events zoals zeer exclusieve besloten bijeenkom-

sten voor topmanagement en beurzen op andere locaties.

• Voor klanten die op zoek zijn naar de beste partner en locatie voor hun event accommoderen en faciliteren wij beurzen,

congressen, vergaderingen en leisure activiteiten in Utrecht. Onze cateringbedrijven doen dit voor hun klanten op diverse

inspirerende locaties door heel Nederland.

• Wij onderscheiden ons door het verhogen van klantwaarde waarbij service, relevante contacten en content in een

gastvrije uitdagende omgeving centraal staan.

• Live communicatie is voor onze klanten een belangrijk onderdeel van hun totale marketingcommunicatieaanpak en

oriëntatiegedrag. Het internet en de inzet van sociale media spelen voor hen een groeiende rol. Om onze klanten

optimaal te kunnen bedienen bouwen we, complementair aan onze events, aan expertise en producten op dit vlak.

• We werken aan de transformatie van het Jaarbeurscomplex en omgeving in Utrecht en bouwen zo aan de ontmoetingen

van de toekomst.

2

3

Kerngegevens 5

Bericht van de Raad van Commissarissen 7

Verslag van de Directie 11

VNU Exhibitions Europe 17

Jaarbeurs Utrecht 21

Jaarbeurs Catering Services 25

Overzicht activiteiten 2012 VNU Exhibitions Europe 29

Overzicht activiteiten 2012 Jaarbeurs Utrecht 33

Geconsolideerde jaarrekening 2012 37

Geconsolideerde balans 38

Geconsolideerde winst- en verliesrekening 39

Geconsolideerd kasstroomoverzicht 40

Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 41

Toelichting op de geconsolideerde balans 49

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 56

Vennootschappelijke jaarrekening 58

Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening 59

Overige gegevens 62

Concernsamenstelling 65

Vijf jaren Jaarbeurs Holding B.V. 66

Personalia 68

Inhoud

4“Voor minder ga ik niet!”

‘Als regionaal samenwerkingsverband organiseren wij regelmatig netwerkactiviteiten, met als

doel buitenlandse bedrijven aan te trekken en de al gevestigde bedrijven te behouden en te

faciliteren bij uitbreidingen. Een bijzonder evenement vorig jaar was “Walking Dinner”, dat in

november plaatsvond in het heropende Stedelijk Museum. Bijzonder, vanwege de omvang

(ruim 450 mensen) en het niveau (uitsluitend CEO-level) van het gezelschap. In combinatie

met de uiterst geringe ombouwtijd tussen sluitingstijd van het museum en aanvangstijdstip

van het event, werd het vooral een logistieke uitdaging. Daarbij was het een primeur: voor

het eerst bood het vernieuwde Stedelijk weer onderdak aan een dergelijk zakenevent.

Een compliment voor alle betrokkenen is op zijn plaats, en dan met name voor Verhaaf Party

Catering. Ik werk al langer met hen samen, omdat ze de beste kwaliteit bieden. Alles is tiptop:

de voorbereiding, uitvoering en evaluatie. Dat moet ook wel, want voor minder ga ik niet.’

Lilian Aarts, Projectmanager amsterdam inbusiness

5

Kerngegevens

2012 2011

Netto-omzet 149,2 152,9

Bedrijfsresultaat 16,0 18,3

Idem t.o.v. de netto-omzet 10,8 % 12,0 %

Nettoresultaat 11,6 12,6

Idem t.o.v. de netto-omzet 7,8 % 8,2 %

Kasstroom uit operationele activiteiten 33,7 15,9

Netto-investeringen in vaste activa 11,1 7,0

Afschrijvingen en waardeverminderingen vaste activa 14,8 16,2

Eigen vermogen 135,3 124,2

Balanstotaal 219,0 203,7

Solvabiliteit 61.8 % 61.0 %

Gemiddeld aantal medewerkers (FTE) 846 804

in € mln. tenzij anders aangegeven

6

7

De Raad van Commissarissen heeft de door de directie geconsoli-

deerde jaarrekening, jaarverslag en bijbehorende toelichtingen over

2012, evenals de vooruitzichten voor 2013 met inbegrip van de

resultaatbestemming besproken en in zijn rol als bestuur van de

Stichting Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs, zijnde de Algemene

Vergadering van Aandeelhouders, goedgekeurd en vastgesteld.

De jaarrekening is voorzien van een goedkeurende verklaring van

KPMG Accountants.

Als afzonderlijk agendapunt stelt het Stichtingsbestuur in de Alge-

mene Vergadering van Aandeelhouders voor de Raad van Commissa-

rissen en de directie van Jaarbeurs Holding BV decharge te verlenen

voor hun taakuitoefening in 2012, voor zover dat blijkt uit de jaar-

rekening en het jaarverslag met de daarop gegeven toelichting.

De Raad van Commissarissen heeft geconstateerd dat door de

economische crisis de omzet van de onderneming onder druk

staat omdat haar klanten in zwaar weer zitten en beursdeelname

beperken, resulterend in minder bezoekers en daardoor ook minder

cateringvolumes. Ondanks dit sombere beeld heeft de Jaarbeurs

Groep het jaar goed afgesloten met een beperkte achteruitgang in

omzet en resultaat.

In reactie daarop en tevens inhakend op de stelling dat het resultaat

van de Jaarbeurs Groep als totaal prevaleert, is de onderneming

een project gestart over alle strategische business units heen dat als

uitgangspunt heeft het ‘makkelijker & leuker’ te maken voor de klant.

De Raad kan zich volledig vinden in het belangrijkste onderdeel van

deze actie, het vormgeven van één digitaal portaal van waaruit de

exposant al zijn diensten kan regelen.

De Raad volgt nauwlettend de ontwikkelingen bij VNU Exhibitions

Europe dat het moeilijk heeft om omzet en rendement op peil te

Bericht van de Raad van Commissarissen

houden omdat onder andere de bouwwereld in Nederland harde

klappen heeft gekregen, een sector waarin VNU Exhibitions actief

is. Gelukkig heeft de Raad begrepen dat de klantenkring van VNU

Exhibitions de waarde van het face-to-face contact belangrijk blijft

vinden en dat de druk op omzet meer een resultante is van het

minder afnemen van meters standruimte.

Daartegenover is het verheugend te constateren dat de ontwikkelingen

in Azië naar tevredenheid blijven stemmen. Niet alleen de vestiging

in China draagt zeer positief bij aan het volume en resultaat, ook de

nieuwe vestiging VNU Exhibitions Asia Pacific in Bangkok heeft een

uitstekend jaar achter de rug met de lancering van nieuwe vakbeurzen

in samenwerking met de Thaise brancheorganisaties.

Ook bij Jaarbeurs Utrecht staat de omzet onder druk, onder andere

door de toenemende concurrentie op de congressen- en vergader-

markt, door de invoering van de werkkostenregeling en het door de

overheid verder terugschroeven van de beschikbare budgetten. Toch

slaagt Jaarbeurs Utrecht erin om, ondanks het al jaren niet verhogen

van haar tarieven, de dreiging van een omzetdaling te beperken door

extra diensten te verkopen en haar kwalitatief hoogstaande locatie en

faciliteiten aan te prijzen.

De Raad stelt vast dat Jaarbeurs Catering Services zich aanpast aan

het fenomeen ‘last minute boekingen’ door transparant naar haar

klanten te zijn, hun de beste deal te bieden, en hen niet te belasten

met ingewikkelde processen en prijsverhogingen. Echter, het terug-

lopen van bezoekersaantallen heeft wel een weerslag gehad op de

resultaten maar gelukkig constateert de Raad dat door kostenbeheer-

sing het effect hiervan beperkt is gebleven.

Voor de modernisering van het complex zijn de voorbereidingen voor

de start van de bouw van de nieuwe Entree-Oost en de geplande

congres-, vergader- en partycapaciteit voor 1.500 personen in een

8“Als je binnenkomt, verlies je meteen je hart”

‘In 2012 was de primeur van ons educatief dance-event voor mensen uit de elektronische

muziekindustrie, zoals dj’s, producers, fotografen, softwareontwikkelaars, etc. Dancefair

bestaat uit seminars én een beurs en werd in februari met 4500 bezoekers een groot succes.

Om zo’n spektakel te huisvesten, heb je diversiteit in ruimtes nodig en uitstraling. Media Plaza

is wat dat betreft volstrekt uniek. Als je daar binnenkomt, verlies je meteen je hart. De entourage

is zo gevarieerd, maar ook inspirerend, dynamisch en swingend; als beursorganisator hoef

je daar helemaal niets meer aan te doen, laat staan aan te veranderen. En dat bespaart tijd

en geld. En dan zijn er nog de mensen van de Jaarbeurs, die hebben ons met tips en adviezen

behoed voor grote fouten, die je onherroepelijk maakt bij zo’n eerste keer. Daar ben ik hun erg

dankbaar voor. Nee, ik weet nu al dat Dancefair voor eeuwig verbonden blijft met Media Plaza!’

Norman Soares, Founder/organisator Dancefair

zeer vergevorderd stadium en zijn de bouwvergunningen aangevraagd. Ook de renovatie van

het hallencomplex wordt volop besproken en in plannen omgezet. Gesprekken erover met de

belangrijkste partner – de gemeente Utrecht – vinden voortdurend plaats. Daarnaast is het

goed te constateren dat de daaraan gekoppelde geplande ontwikkeling van het voorterrein

van Jaarbeurs, nl. het deel ‘Kop Jaarbeurs’, met de bouw van de megabioscoop in 2013 zal

starten. De overeenkomsten met de bioscoopexploitant zijn inmiddels bijna afgerond.

De Raad geeft de personele unie tussen Stichting Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs en

Jaarbeurs Holding BV de volle aandacht. Tijdens de strategiesessie van de Raad van Com-

missarissen medio 2012 heeft dit onderwerp op de agenda gestaan en is dit uitgebreid

behandeld. Er is geconstateerd dat deze structuur een verklaarbare historische achtergrond

heeft. Bovendien lopen de belangen van de Stichting en van de Holding parallel. Op dit

moment ziet de Raad dan ook geen aanleiding om de huidige governancestructuur aan te

passen.

Per 1 januari 2012 is, zoals in het vorige jaarverslag aangekondigd, de heer P.C. Klaver

uitgetreden en is het voorzitterschap per die datum overgedragen aan de heer H.W. Broeders

en is mevrouw I.G.C. Faber benoemd tot vicevoorzitter.

9

De Raad is in het verslagjaar vijfmaal bij elkaar geweest, viermaal

regulier en eenmaal om de strategie te bespreken. In de vergade-

ringen is stilgestaan bij het beleid en de beleidsuitvoering van de

onderneming. Daarnaast zijn governance-aspecten, risico-inzicht en

risicobeheer aandachtspunten geweest en zijn ook de jaarrekening,

de tussentijdse resultaten, en de vooruitzichten voor 2013 behan-

deld. Tijdens een besloten bespreking zijn het functioneren en de

honorering van de directie aan de orde geweest.

De Raad wil ten slotte stilstaan bij de geleverde prestatie van alle

medewerkers van de onderneming. Zij hebben ervoor gezorgd dat in

dit moeilijke economisch klimaat de resultaten redelijk op peil zijn

gebleven. De Raad is hun dan ook veel dank verschuldigd en moe-

digt allen aan om op deze positieve wijze verder te blijven bijdragen

aan een gezonde resultaatontwikkeling.

Utrecht, 21 maart 2013

Raad van Commissarissen

H.W. Broeders, Voorzitter

Mevrouw I.G.C. Faber, vicevoorzitter (sinds 1 juli 2012)

Mevrouw Drs. P.G. Boumeester

Mevrouw Mr. C.T.L. Hamaker

R.G. van Ingen

Mr. Drs. J.G. Wijn

10

11

Als gevolg van de economische crisis zien we dat de omzet onder

druk staat. Onze Nederlandse klanten hebben het moeilijk, onze

activiteiten in Azië doen het daarentegen dusdanig goed dat we

begin 2012 met VNU Exhibitions Asia Pacific een eigen kantoor in

Bangkok hebben geopend. De grootte van de organisatie is in lijn

gebracht met de verwachtingen. In het verslagjaar is de discussie

gestart over de onderlinge samenhang van de Jaarbeursbedrijven en

de daaraan gelieerde labels. De Jaarbeurs Groep heeft het jaar 2012

acceptabel afgesloten met een omzet van 149,2 miljoen euro en een

nettoresultaat van 11,6 miljoen euro.

Over drie jaar viert de Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs dat ze

honderd jaar geleden is opgericht, dit gebeurde in een tijd dat het

Nederland economisch tegenzat. De eerste Jaarbeurs werd in 1917

gehouden, in het centrum van Utrecht. Het uitgangspunt was heel

simpel: handel drijven. Er mag veel veranderd zijn, dit uitgangspunt

staat nog steeds als een huis. Anno 2012 drukken we dit uit in

‘return on investment’. Bedrijven en organisaties die investeren in

een beursdeelname, marketingevent of seminar, willen daarvoor

resultaat terugzien in harde euro’s of in het behalen van concrete

doelstellingen.

Communicatie is een industrie geworden. In 2012 keken YouTube-

gebruikers vier miljard uur video per maand, de Financial Times

kondigde aan dat de papieren krant op het tweede plan komt en

social media zijn gemeengoed geworden. De handelsreiziger die in

1917 per trein naar Utrecht afreisde is vervangen door de marketeer

die via Skype communiceert met bedrijven aan de andere kant van

de wereld. De enige grens die er nog is, is de tijdgrens.

De klant kijkt terecht kritisch naar zijn investeringen. Het is aan ons

om te bewijzen dat face-to-face een ongekend krachtig instrument

voor transactie is en blijft. Het is aan de sector om return on invest-

Verslag van de Directie

ment transparant te maken. Daarin slagen we steeds beter. We bieden

de klant een reeks van instrumenten, gekoppeld aan statistieken en

leadbeheer, waaraan hij zijn succes kan afmeten.

Tien jaar geleden hebben we ons bedrijf gesplitst in drie werkmaat-

schappijen, die konden excelleren in hun eigen discipline: VNU

Exhibitions als organisator van beurzen, Jaarbeurs Utrecht als

complexexploitant en Jaarbeurs Catering Services die het overgrote

deel van de omzet al lang niet meer haalt uit het Jaarbeurscomplex.

Deze ontwikkeling heeft ons financieel geen windeieren gelegd.

Elk bedrijf voor zich streefde naar winstmaximalisatie, en om dit te

bereiken zijn op verschillende niveaus scherpe concepten ontwikkeld

en zijn we letterlijk buiten onze eigen grenzen getreden.

Tien jaar later hebben we de uitgangspunten opnieuw gedefinieerd.

We zijn overtuigd van de juistheid van onze keuzes van destijds,

tegelijkertijd hebben we nu de overtuiging dat het van verstandig beleid

getuigt de koers te verleggen. We hebben geformuleerd dat het

resultaat van de Jaarbeurs Groep als totaal prevaleert. Kozen we tien

jaar geleden voor een duidelijke merkprofilering van de bedrijven, de

komende jaren zullen we ons steeds nadrukkelijker als ‘Jaarbeurs

Groep’ profileren.

In het verlengde van deze nieuwe koers zijn we intern een project

gestart over alle bedrijven heen, dat als uitgangspunt heeft het

‘makkelijker & leuker’ te maken voor onze klanten. Deelname aan

een beurs van VNU Exhibitions in het complex van Jaarbeurs krijgt

weer één gezicht. Dit zal het duidelijkst tot uitdrukking komen in één

digitaal portaal, van waaruit de exposant al zijn diensten kan regelen.

Waar we de klant nu nog voorzien van meerde login’s om diensten

af te nemen, wordt dat er één. De wijze waarop de Jaarbeurs Groep

is georganiseerd mag geen onnodige hinder en rompslomp opleveren

voor onze klant, lees de exposant. Zijn return on investment wordt

12

deels bepaald door het aantal uren dat hij in de organisatie van het evenement steekt. Wat ons

betreft wordt dat tot het minimum beperkt. Niet alleen de opbrengst moet transparant zijn, dit

geldt evenzeer voor de organisatie waarmee hij werkt. Sleutelwoorden zijn: makkelijk, transpa-

rant, toegankelijk, snel en flexibel.

VNU Exhibitions

Het beursbedrijf moet er hard aan trekken om omzet en rendement op peil te houden.

In Nederland zijn harde klappen gevallen in de sectoren Bouw en Industrie. Dit heeft gevolgen

gehad voor de grootte van een aantal beurzen in dit segment. Het is geruststellend dat het

aantal bedrijven dat overtuigd is van de waarde van face-to-face contact in de vorm van een

beurs stabiel is, wel zien we dat bedrijven gemiddeld minder vierkante meters afnemen en

eenzelfde ontwikkeling zien we bij het bezoek.

Onze bedrijven VNU Exhibitions Asia en VNU Exhibitions Asia Pacific, dat begin 2012 van

start ging, doen het uitstekend. Zij grijpen hun kansen in de nog steeds groeiende Zuid-

Aziatische economie. In Bangkok hebben we in 2012 nieuwe vakbeurzen gelanceerd op

het gebied van tuinbouw, laboratoriuminstrumenten en diergeneeskunde. In alle gevallen in

nauwe samenwerking met Thaise brancheorganisaties.

Het geloof in online ontwikkelingen is onderstreept door het omzetten van het partnership

met Quel in een volledige overname van het bedrijf. We kunnen nu het gehele jaar door onze

klanten van leads voorzien met dit business-to-business medium dat meer dan honderddui-

zend bezoekers per maand telt. In ons continue streven om vraag en aanbod steeds beter en

intelligenter te koppelen, zijn we met de overname van Quel weer een fase verder.

“Een ideaal verlengstuk van de vakbeurs”

‘VNU Exhibitions is in 2012 gestart met www.elektrotechniek365.nl. Alles op deze portal

draait om elektrotechniek, 365 dagen per jaar. Daarmee is het een ideaal en essentieel

verlengstuk van de tweejaarlijkse vakbeurs, want als exposant informeer je je klanten niet 1 x

per 2 jaar, maar continu. Door deze portal te gebruiken, benut je de vakbeurs Elektrotechniek

in feite het hele jaar door en is het een doorlopend vehikel om relaties te informeren en je

bedrijf te promoten. Natuurlijk zijn er vergelijkbare initiatieven, maar die leggen het toch

af op naamsbekendheid, uitstraling, aantallen bezoekers en actualiteit. Voor dat laatste is

content nodig, bijvoorbeeld columns. Toen ik door VNU hiervoor gevraagd werd, hapte ik

meteen toe.

Ik schrijf graag; over het vakgebied, maar ook over ondernemerschap. De reacties zijn meer

dan leuk. En zolang ik geen gebrek heb aan onderwerpen, ga ik nog wel even door.’

Reinier Kok, Directeur Maskate

13

Alle nieuwe initiatieven worden langs de meetlat van relevantie

gelegd. Geen relevantie, geen beurs of event. Niet voor niets was

de eerste editie van de vakbeurs Renovatie een succes. Een niche

in de bouwsector, die het renoveren van de bestaande woningvoor-

raad als (enige) groeimarkt definieert. Met het Vakman Event voor de

zzp’er geven we de zelfstandige in de bouw & installatie een eigen

identiteit; met MetaalExpo bieden we de Federatie Productie Techno-

logie dicht bij het hart van de maakindustrie een eigen platform om

te praten over nieuwe ontwikkelingen in de vorm van een congres,

ondersteund met stands.

Jaarbeurs Utrecht

Jaarbeurs Utrecht heeft het in het verslagjaar goed gedaan. De omzet

is licht gedaald maar het rendement is licht gestegen. Voor de vierde

jaar op rij zijn de prijzen niet verhoogd en de organisatie is verder

gestroomlijnd. Daarnaast slaagt Jaarbeurs Utrecht erin extra diensten

te verkopen aan de klant.

Jaarbeurs Utrecht is op drie vlakken actief: het accommoderen van

beurzen en het ondersteunen van exposanten, congressen en verga-

deringen en bedrijfsevenementen. De markten laten een wisselend

beeld zien. Die van congressen en vergaderingen kenmerkt zich door

moordende concurrentie. De overheid heeft budgetten teruggeschroefd

naar zo goed als nul en voor elke klant moet keihard worden gevochten,

waarbij de standaard prijslijsten tot het verleden behoren. Per klant

een maatwerkdeal. Jaarbeurs Utrecht kan weliswaar marktleider

zijn in dit segment, maar dat biedt geen garantie voor morgen en

overmorgen. De locatie gecombineerd met een kwalitatief hoogstaand

congrescentrum zijn vooralsnog unique selling points.

De markt voor beurzen en tentoonstellingen staat qua vierkante

meters onder druk. Beursorganisatoren verwachten in toenemende

mate dat Jaarbeurs Utrecht participeert in de risico’s. Dat gebeurt

dan ook: het afrekenmodel is steeds vaker mede gebaseerd op het

aantal bezoekers dat een beurs naar zich toe weet te trekken. Een groot

succes is het concept High Five, een kant-en-klaar met stands ingerichte

beurshal om nieuwe ondernemers de gelegenheid te geven tegen

minimale kosten een beurs te lanceren. Jaarbeurs Utrecht ontwikkelt

zich steeds meer in de richting van een traffic-exploitant.

De (feestelijke) evenementenmarkt heeft het moeilijk. Deze is zo

goed als stilgevallen, in tegenstelling tot het segment brand-events.

Daarin blijven bedrijven investeren.

Jaarbeurs Catering Services

De markt kenmerkt zich door ‘last minute’. Organisatoren wachten

tot het allerlaatste moment voordat zij een optie bevestigen. Werd

vroeger een optie maanden van tevoren omgezet in een bevestiging,

tegenwoordig gaat het om dagen. De organisatie heeft zich hierop

aangepast, ‘last minute’ is een kerncompetentie geworden. Om de

klant maximaal te bedienen wordt er niet meer gewerkt met vaste

prijslijsten. Op basis van beschikbaar budget doet het salesteam van

Jaarbeurs Catering Services een aanbod. De klant krijgt ‘de beste

deal die hij kan sluiten’. Dit is het antwoord richting de concurrentie.

Met het teruglopen van bezoekersaantallen neemt ook de catering-

omzet af. De partycatering aan exposanten ontwikkelt zich stabiel.

Deelnemende bedrijven beknibbelen hier niet op. Jaarbeurs Catering

Services rekent op stabilisatie in dit segment.

Onderdeel van Jaarbeurs Catering Services zijn de labels Grand

Catering, Taat & De Regt, Verhaaf Party Catering, evenementenorga-

nisator Arjan van Dijk en On Board On Shore, de cateraar van het ss

Rotterdam. Door logistiek en productiekeuken te centraliseren zijn de

kosten flink teruggebracht. Begonnen als partycateraars hebben de

labels zich ontwikkeld tot bedrijven die ruim 140 locaties

14

exploiteren, waarvan twintig als preferred supplier. Hierin onderscheidt men zich in de cate-

ringmarkt. Jaarbeurs Catering Services gelooft in de combinatie locatie, wijze van faciliteren

en verzorging. Alles in één hand.

Complexontwikkeling

In 2006 hebben de gemeente Utrecht en Jaarbeurs een contract ondertekend over de

herontwikkeling van het Jaarbeursterrein. In 2011 is gezamenlijk uitgesproken hier vaart

achter te zetten. De plannen passen in de visie van Jaarbeurs Utrecht om Het Dorpsplein

van Nederland te worden. In de plannen zal het Jaarbeurscomplex met zo’n vijftien tot twintig

procent worden ingekrompen, eenzelfde percentage grond zal worden overgedragen aan de

gemeente Utrecht, waarbij tevens het erfpachtregime zal worden geharmoniseerd. We stellen

ons op het standpunt dat juist in het centrum van de stad Utrecht grond maximaal gebruikt

moet worden.

In 2012 is de principekeuze voor het Masterplan Nieuwbouw Hallencomplex gemaakt. Zo-

wel de nieuwbouw en renovatie van het hallencomplex met een nieuw ontvangstgebouw, als

een bioscoop die tevens als congreslocatie zal dienen en een hotel, vormen onderdeel van dit

Masterplan. De gemeente heeft in eerste instantie dit Masterplan afgewezen. De zogenaam-

de Oost-West variant heeft de voorkeur van Jaarbeurs Groep en het overleg hierover zal dan

ook doorgaan. Wij hebben de plannen klaar en het geld beschikbaar om te gaan investeren.

Wezenlijk onderdeel van dit Masterplan is een goede bereikbaarheid, op alle mogelijke

manieren. Met name voor de autobereikbaarheid is hierbij de verbreding van de Van Zijstweg

(met een separate HOV-baan) van groot belang. Na het “knippen” van de Croeselaan is dit

namelijk onze enige toegangsweg.

“Service met een Smile”

‘De Logistica is elke drie jaar voor ons hét beursevenement. Dan presenteren we ons bedrijf

en ons leveringsprogramma en verwelkomen we onze relaties. Daar hoort vanzelfsprekend

een uitstekende catering bij. Op basis van onze ervaring met Jaarbeurs Catering in 2009,

hebben we in 2012 wederom voor hen gekozen. En ook nu zijn we bijzonder te spreken

over hen, vooral over hun betrokkenheid en proactieve houding. Dat zag je terug in alles,

ook in de logistiek. Zo toverden ze de beursstand voor onze personeelsavond in no-time om

tot een speelse omgeving, inclusief bars, een springkussen, clowns en een dj. Snelheid was

geboden, want om 17.30 uur sloot de beurs en druppelden de eerste gasten van de 450

al binnen. Al met al waren de vier dagen een groot succes, ook dankzij de ‘service met een

smile’, die ik kenmerkend vond voor de totale bediening.’

Ada de Vries, Directiesecretaresse Jungheinrich Nederland BV

15

De directie van de Jaarbeurs Groep spreekt geen verwachting uit voor 2013 over omzet en

rendement. Daarvoor zijn de economische factoren te onzeker.

Utrecht, 21 maart 2013

Drs. A Brienen RA

“Grote zaal met huiskamergevoel”

‘Onze zakelijke opleidingen en trainingen zijn concreet en gericht op vaardigheden in de

dagelijkse praktijk. De gratis Inspiratie Seminars, zoals we die sinds 2012 organiseren, zijn

als aanvulling bedoeld om extra te inspireren en te prikkelen. De sprekers zetten je aan om

op een andere manier naar je dagelijkse realiteit te kijken. Ze geven onze cursisten daarmee

nieuwe energie, nieuwe inzichten en nieuwe perspectieven. Bij zo’n event past een ambiance

die ook grenzen verlegt, stimuleert en activeert. Wij zijn heel blij met het Auditorium van

Media Plaza. Deze grote zaal met het kenmerkende huiskamergevoel sluit naadloos aan bij

de uitstraling van ons concept en ademt uitsluitend beleving, ervaring en sensatie. De eerste

drie Inspiratie Seminars waren vorig jaar mede hierdoor een groot succes. Inmiddels staat de

organisatie als een huis, ook door de inbreng van de Jaarbeurs, en ervaren we de toegevoegde

waarde ervan voor onze cursisten.’

Michiel Hoogstraten, Manager Resources ISBW Opleiding & Training

16

Alles wat we doen draait om relevantie in de juiste ambiance’‘

17

Om toekomstige groei te verzekeren hebben we in 2012 nadrukkelijk

ingezet op het verenigen van belangen en het creëren van relevantie.

De relevantie van de thema’s, de samenwerking met sterke ondernemers

en een krachtige vereniging van belangen vormen - samen met een

flinke dosis creativiteit, lef en ambitie - het fundament voor een

grenzeloos perspectief voor onze beurzen en andere activiteiten.

De Jaarbeurs is bijna honderd jaar geleden opgericht om de belangen

van het Nederlands bedrijfsleven te dienen. Van nature is onze

organisatie daarom sterk geworteld in de wereld van ondernemers,

belangenvertegenwoordigers en brancheorganisaties. Als uitgangs-

punt voor het organiseren van een beurs hanteren we het ‘Rijnlandse

model’, waarin krachten elkaar versterken: bedrijven, kennisinstituten

en overheden. Een beurs is geen optelsom van vierkante meters,

maar de resultante van innige samenwerking van de actoren die het

verhaal van en over de markt vertellen, trends signaleren, ontwikkelingen

duiden en perspectief bieden.

Bij alles wat we ondernemen wordt gekeken in welke mate de

activiteiten belangen verenigen en relevant zijn voor de markt.

Uitgangspunt is en blijft dat we vraag en aanbod bij elkaar brengen,

waarbij we er nog steeds van uitgaan dat het fysieke moment

leidend is. Doelgroepen kun je online en in databases identificeren,

gericht en zéér gedetailleerd informeren en met elkaar in contact

brengen. Het blijft evenwel contact-op-afstand en dat is niet

voldoende. De combinatie van de fysieke ontmoeting en online

biedt maximale slagkracht.

De crisis is een gegeven en dwingt tot onvermoede creativiteit.

Een crisis leidt ook tot nieuwe kansen, het is aan de ondernemer om

die te pakken. Die uitdaging gaan wij aan. Dit komt het duidelijkst

tot uitdrukking via de lancering van een reeks nieuwe activiteiten.

VNU Exhibitions Europe

Het Vakman Event dat we voor het eerst in oktober hebben georgani-

seerd is daarvan een voorbeeld. Het event richt zich op de zzp’er in

de bouw en installatie. Een specifieke groep met specifieke vragen.

Een groep die zich uitstekend in databases laat identificeren, maar

daarmee nog niet beschikt over een eigen identiteit of beter een

eigen ‘gezicht’. De zzp’er heeft niet voor niets voor een eenmansbedrijf

gekozen. Samen met Werkspot.nl, de grootste online partij op dit

gebied, hebben wij de zzp’er een eigen event gegeven, waarmee hij

zich kan identificeren. 365 dagen per jaar in connectie met elkaar

via Werkspot, met het fysieke Vakman Event als ultieme vorm voor

kennis- en informatie-uitwisseling, en nieuwe contacten in een

ambiance die past bij de zzp’er en waarin hij zich maximaal op zijn

gemak voelt.

We hebben inmiddels een grote staat van dienst opgebouwd met

onze Strategie Summits. In 2012 hebben we een nieuwe loot aan

de boom toegevoegd: Strategie Summit CIO, voor Chief Information

Officers, actief bij grote bedrijven. We organiseren Strategie Summits

om leiders in specifieke markten te verbinden en op een krachtige

manier ontwikkelingen in de markt te duiden. Summits zijn van

strategisch belang voor ons bedrijf. We ‘kleuren’ VNU Exhibitions bij

het topmanagement in specifieke markten, voegen kennis toe door

onderzoek en vertalen nieuwe inzichten dóór in onze beursconcepten.

Bovendien geven we bedrijven een nieuwe ingang om met de top

van het Nederlands bedrijfsleven in contact te komen.

Hoe relevant is renovatie voor de bouwsector? Het renoveren van het

woningbestand is, mede ingegeven door het huidige economische

tij, door Bouwend Nederland gedefinieerd als groeisector. Samen

met de markt hebben we daarop een antwoord geformuleerd in de

vorm van een nieuwe beurs: Renovatie, waarvan de eerste editie

‘Need for speed’ als thema heeft meegekregen. De beurs presenteerde

18“Uitstekend voorbeeld van samenwerking”

‘De uitreiking van De Nederlandse Bouwprijs tijdens het Gala van de Nederlandse Bouw is

een uitstekend moment om innovaties in de bouw voor het voetlicht te brengen. Het gala is

het netwerkevent voor iedereen in de bouw die een prominente rol vervult. De Beurs, het

Gala, De Nederlandse Bouwprijs, De Bouwpluim, stuk voor stuk evenementen die elkaar

aanvullen. Een uitstekend voorbeeld waartoe samenwerking tussen partijen met een

gezamenlijk belang kan leiden. Een event voor de hele sector.’

Mr. drs. Elco Brinkman, Voorzitter Bouwend Nederland, fractievoorzitter Eerste Kamer

innovaties en een seminarprogramma waarin ontwikkelingen in breed perspectief werden

geplaatst. Voor de komende jaren een groeimarkt, direct na beurs werd al aangekondigd dat

de beurs in 2014 fors zal groeien.

We geloven in online ontwikkelingen. Met maandelijks meer dan 100 duizend bezoekers is

Quel het grootste online business-to-business platform binnen de maakindustrie in

Nederland en België. Sinds 2009 waren Quel en VNU Exhibitions al strategische partners. In

het verslagjaar hebben we besloten ons partnership om te zetten in een volledige acquisitie van

het bedrijf. Per 1 januari 2013 hebben we Quel Business Information overgenomen.

Hierdoor zijn we in staat 365 dagen per jaar leads aan onze klanten uit te leveren. In combinatie

met een aantal van onze beurzen bieden we een totaalpakket. Met Quel en Products4industry.nl

zijn we in staat de profielen in onze databases verder te verrijken. Het feit dat we aan het roer

staan van zowel twee toonaangevende online platforms als een aantal marktleidende beurzen

leidt tot verdieping, waardoor we beter in staat zijn vraag en aanbod intelligent te koppelen.

Kennis die we online opdoen vertalen we bovendien in onze beursconcepten.

In het verslagjaar hebben we ons samen met de Federatie Productie Technologie (FPT) hard

gemaakt om in 2013 in Den Bosch, dicht bij het hart van de Nederlandse maakindustrie,

MetaalExpo te organiseren. Het gaat op de eerste plaats om een sterk congresprogramma,

ondersteund met stands waar nauwelijks producten worden getoond. FPT en VNU Exhibitions

lopen hier gelijk op. FPT onderstreept hiermee nog eens de eigen prominente rol in de sector

door activiteiten te organiseren die nauw aansluiten bij de eigen doelstellingen.

Het online platform Beautyspot.nl is in het verslagjaar uitgewerkt en start medio 2013.

Beautyspot wordt het focuspunt voor de beautymarkt, dat jaarlijks twee fysieke contactmomenten

kent: Beauty Salon dimensions en Beauty Trade special. Van de doelgroep is bekend dat het

19

veelal om kleine ondernemers gaat die de behoefte delen om het

hele jaar door met elkaar te ‘praten’ over nieuwe producten.

Beautyspot.nl biedt toegang tot fysieke beurzen en een totaaloverzicht

van aanbieders in de markt, bevat chatfuncties en webshopmogelijk-

heden, signaleert nieuws en geeft informatie over bedrijfsvoering.

In Myanmar zijn we de eerste buitenlandse beursorganisator die in

staat is gesteld een beurs te organiseren: Ildex Myanmar, een beurs

op het gebied van pluimvee en visserij. Ildex Myanmar is georganiseerd

door ons nieuwe bedrijf VNU Exhibitions Asia Pacific dat sinds januari

2012 vanuit Bangkok opereert. Ildex zal als merk en activiteit met

name in de ASEAN-landen worden neergezet. Voor 2013 staan Ildex

Hanoi en Ildex Indonesia op het programma. Vanuit Bangkok plannen

we een reeks beurzen in de ASEAN-landen, het zullen voornamelijk

nichebeurzen zijn. In alle gevallen werken we samen met lokale partijen

want ook voor Azië geldt dat beurzen alleen succesvol kunnen

worden opgezet als ze zijn verankerd in de economische structuur

van het land.

Relevantie voor bezoekers in de juiste ambiance is een doorslag-

gevende succesfactor. Hoewel de retail onder zware druk staat, doet

Trade Mart Utrecht als het handelscentrum voor de winkelier het

goed. Het revitaliseringstraject dat enkele jaren geleden is gestart

werpt zijn vruchten af. Om de zelfstandige detaillist een helpende

hand toe te steken is besloten Concept Stores op de beursvloer te

bouwen. Winkels met de nieuwste snufjes, waarvan de uitvoering

prijstechnisch binnen handbereik ligt van de zelfstandige detaillist.

Met de Concept Stores informeren we detaillisten over internetwanden,

3D-toepassingen, webshops en de toepassingsmogelijkheden van

een eigen App. Maar ook over de inrichting, presentatievormen,

kleur- en lichtgebruik, etaleren et cetera. Elke store bevat minstens

25 direct toepasbare innovaties.

Samen met een Engelse beursorganisator heeft VNU Exhibitions Asia

voor het eerst de nichebeurs Coil Winding, Insulations & Electrical

Manufacturing Exhibition (CWIEME) georganiseerd in Shenzhen.

Het gaat om een niche waarbij producten en hoogwaardige produc-

tietechnologie worden getoond. De volgende editie vindt plaats in

2013 in Guangzhou. VNU Exhibitions Asia is een schoolvoorbeeld

van onze visie dat je beurzen alleen succesvol kunt organiseren als

je lokaal geworteld bent. Het is van meet af aan ons beleid geweest

om VNU Exhibitions Asia een Chinese identiteit te geven.

Dat is des te belangrijker omdat we verwachten dat de beurzenwereld

in China in toenemende mate gedomineerd zal worden door de

machtige Chinese associaties. VNU Exhibitions Asia wordt gezien

als een Chinese onderneming, wat in ons voordeel is. We maken

het bedrijf gereed om ook na 2015, als in Shanghai het grootste

beurscomplex ter wereld in gebruik wordt genomen, een blijvende

relevante rol te spelen.

In het verslagjaar heeft VNU Exhibitions Europe 43 beurzen in

Nederland en 27 beurzen in het buitenland georganiseerd, daar-

naast exploiteerde zij 9 online platforms. Budgetten voor marketing-

communicatie en digitale infrastructuur hebben wij vergroot, we ac-

cepteren dat dit ten koste is gegaan van het rendement. Belangrijker is

dat we in alle gevallen evenementen hebben georganiseerd waarbij

we onze uitgangspunten recht overeind hebben gehouden: belangen

verenigen en relevantie creëren.

“ Bij alles wat we ondernemen wordt gekeken in welke mate de activiteiten belangen verenigen en relevant zijn voor de markt.”

20

Alles wat we doen draait om luisteren naar de klant’‘

21

‘Goed luisteren naar de klant en precies leveren wat hij vraagt.

Het is aan Jaarbeurs Utrecht om onder alle omstandigheden exact

te weten wat de klant drijft en waarin we hem kunnen ondersteunen.’

Dit uitgangspunt is niet nieuw en al enkele jaren geleden gedefi-

nieerd. We zien nu, dat het belangrijker is dan ooit. De omzet is

weliswaar licht teruggelopen, het rendement is gestegen. Voor het

vierde jaar op rij hebben we onze prijzen niet verhoogd en in enkele

gevallen zelfs verlaagd. Dit prijsbeleid en veel aandacht voor de

kwaliteit van onze locaties, producten en services, zorgen ervoor dat

Jaarbeurs haar toppositie behoudt.

Jaarbeurs Utrecht heeft het in het verslagjaar goed gedaan, zeker

gezien de moeilijke marktomstandigheden. De sleutel tot succes is

het overleg met de klant. Standaardoplossingen zijn passé, geen

klant is dezelfde. Wij hebben ons te vormen naar de processen van

de klant en niet omgekeerd. Daarnaast hanteren we al enkele jaren

een zeer gematigd prijsbeleid. De recessie gaat aan niemand voorbij.

We geloven in partnership, daarom delen we de gevolgen van de

recessie met onze klanten, via een gematigd prijsbeleid.

Het is één van de antwoorden op de stevige concurrentie tussen

aanbieders onderling. Wij bieden een goed product op een toplocatie

tegen een alleszins betaalbare prijs. We hebben ons product van alle

franje ontdaan. We leveren wat de klant van ons vraagt en waarop

hij recht heeft. Niets meer en ook niets minder.

Het alleen verhuren van de hallen of zalen is verleden tijd, het gaat

nu meer om de traffic die de klant daarmee genereert. We zorgen

ervoor dat de basis klopt. Dit begint met een goed bereikbare

parkeerplaats voor de gasten, een vriendelijk welkom en goede

catering direct bij binnenkomst in het complex. In het verslagjaar

heeft deze aanpak geresulteerd in een toename van de gemiddelde

besteding per klant en hogere waarderingscijfers.

Jaarbeurs Utrecht

Congressen en vergaderingen

Jaarbeurs Utrecht is marktleider in het accommoderen en faciliteren

van congressen en vergaderingen. Het is een lastig jaar geweest.

De beschikbare budgetten van onze klanten voor activiteiten-buiten-de-

deur staan onder druk, deze zijn zeer conjunctuurgevoelig. Daarbij is

de concurrentie groot. De markt kenmerkt zich door overcapaciteit,

met een felle jacht op de klant als een logisch gevolg. Dat vraagt om

ondernemerschap van onze mensen en nog meer inlevingsvermogen.

Het acteren hierin als partner vereist handelingsvrijheid van de

medewerkers. We zijn gestopt met het afwerken van checklists en

het hanteren van standaarden. We bieden onze klanten een heldere

deal aan. Bij die deal kijken we niet alleen naar de zaalhuur, maar

vooral naar de traffic die de activiteit teweeg brengt.

Onze attractiviteit is een optelsom van de hoeveelheid aan moge-

lijkheden en locaties in één complex, centraal in het land en direct

naast het centraal station. Met het concept meetingmoods kunnen

we direct inspelen op de vraag vanuit de markt.

Uitgangspunt is en blijft een multi-inzetbare omgeving die de organisator

maximaal ondersteunt in het bereiken van zijn doelstellingen.

Aangevuld met Media Plaza als inspirerende en innovatieve eyecatcher

biedt Jaarbeurs Utrecht organisatoren een breed spectrum aan mogelijk-

heden om te vergaderen en congresseren. Voor dit segment verwachten

we voor 2013 een moeizaam jaar, waarin we ‘redelijk’ zullen scoren.

Beurzen en evenementen

Bedrijven zien beursdeelname - ook in tijden dat omzet en rendement

onder druk staan - als een effectieve manier om te communiceren met

doelgroepen. Wel zijn exposanten kritisch op hun totale besteding.

Het aantal bedrijven dat deelneemt blijft nagenoeg gelijk, het aantal

vierkante meters dat zij afnemen daalt. Bij vakbeurzen mag dan het

aantal bezoekers onder druk staan, het aantal bezoekende bedrijven

22

blijft stabiel. Beursorganisatoren kiezen voor die complexexploitanten die extra ‘value for mo-

ney’ leveren. In toenemende mate verwachten onze klanten dat Jaarbeurs Utrecht participeert

in de risico’s.

Twee jaar geleden hebben we het High Five concept gelanceerd. Een kant-en-klaar met

stands en congresruimte ingerichte beurshal, waar ondernemers tegen lage kosten een beurs

kunnen organiseren. Het concept was aanvankelijk bedoeld als lanceerplatform voor nieuwe

beurstitels. Kosten zouden ondernemers niet mogen hinderen een nieuw idee te lanceren.

Dit uitgangspunt geldt nog steeds. We zien echter dat High Five zo goed bevalt dat onder-

nemers ook hun tweede en derde editie in deze ruimte willen organiseren. Eind 2012 werd

de 25ste verhuring tijdens de horecavakbeurs Gastronomie gevierd. Wij verwachten dat de

bezettingsgraad van High Five in 2013 verder zal groeien.

Als trend zien we dat beursorganisatoren steeds vaker een beurs combineren met een congres

om bezoekers naast een gedifferentieerd aanbod ook een contentprogramma te kunnen

aanbieden. We zien ook een omgekeerde trend. Congressen worden verrijkt met een expositie-

gedeelte. Enerzijds als bron van inkomsten voor de organisatie, anderzijds om congressen

te verrijken met een ander type informatie. Dit stelt bijzondere eisen aan het complex dat zo

moet zijn ingericht dat probleemloos extra congres- of exporuimte kan worden toegevoegd.

Binnen het complex van Jaarbeurs Utrecht zijn alle configuraties mogelijk.

Beursorganisatoren vragen in toenemende mate om risicoparticipatie. We accommoderen de

beurs en leveren services en producten aan de klant. Dit kan heel ver gaan. We kunnen hem

zelfs de gehele organisatie uit handen nemen, zodat de klant zich volledig kan richten op de

verkoop en marketing van het project. In die zin ontwikkelen we ons als co-maker. In andere

situaties bieden wij alleen de hal en de basisfaciliteiten zonder betrokkenheid bij de verdere

“Ouderen vinden een wachtrij niet prettig”

‘50PlusBeurs is met 50.000 m2 en 100.000 bezoekers ’s werelds grootste evenement voor

actieve 50-plussers. Capaciteit en bereikbaarheid zijn belangrijke pijlers onder ons succes.

Daarom is Jaarbeurs Utrecht al 21 jaar onze vaste standplaats. Het aantal en de grootte van

de hallen, maar ook haar centrale ligging en het netwerk van openbaar vervoer maakt deze

locatie ideaal, al moet ik er eerlijk bijzeggen dat het aantal alternatieven uiterst beperkt is.

Na ruim twee decennia weet je echter wat je aan elkaar hebt en houd je elkaar scherp.

Dat is nodig omdat we altijd de eerste beurs zijn na het zomerreces, maar ook om eventuele

sleet na 20 jaar succes te voorkomen. We blijven kritisch op alles, ook als er tijdens lunchtijd

een bijna natuurlijke wachtrij ontstaat. Ouderen vinden dat niet prettig, dus zeggen wij: kan

dat niet anders? Samen zoeken we dan naar alternatieven, zo hoort het ook.’

Alexander van de Kerkhof, Directeur 50PlusBeurs

23

organisatie. Wij treden hierin flexibel op en acteren naar de wens

van de klant. Zo ontstaan er nieuwe samenwerkingen en verdienmo-

dellen waarin bijvoorbeeld de klant betaalt per bezoeker.

Daarbij hebben we in 2012 onze focus aangescherpt. We ontwikkelen

ons steeds meer van een ruimte-exploitant in de richting van een

traffic-exploitant. In dit veranderende businessmodel is de eurowaarde

van de bezoeker belangrijker geworden. In dat kader trekken we

nieuwe activiteiten aan. De semi-permanente en reizende tentoonstelling

NASA ‘A human adventure’ zal in juni 2013 voor een periode van een

halfjaar dagelijks te zien zijn bij Jaarbeurs Utrecht. We verwachten dat

de expositie meer dan 200.000 bezoekers zal trekken.

Exposanten willen maximaal rendement uit hun beursparticipatie.

Ze willen boter bij de vis. Meer dan een aantal jaren geleden gaat

het nu op de beursstand om de harde transactie. Exposanten meten

het succes van beursdeelname af aan het aantal geschreven orders

ten tijde van de beurs of direct daarna als uitvloeisel van hun

deelname. We zien dat beurzen teruggaan naar hun oorspronkelijke

uitgangspunt: de handelsplaats, met grote kans op transacties.

Deelnames die draaien om imagoversterking, appreciatie en relatie-

beheer nemen in omvang en hoeveelheid af. We zien deze trend ook

in de markt voor appreciatie-evenementen. Deze markt ligt nagenoeg stil.

Dat ligt overigens anders voor grote marketing- en verkoopevents.

Daarin blijven bedrijven investeren.

Maximale digitale bereikbaarheid

Klanten stellen terecht steeds hogere eisen aan het complex, waarbij

digitale bereikbaarheid net zo belangrijk is geworden als fysieke

bereikbaarheid. In het verslagjaar is daaraan hard gewerkt. In nauwe

samenwerking met KPN is in het complex een zeer innovatieve

internetinfrastructuur aangebracht die nog niet eerder is vertoond op

een locatie van deze omvang. Met deze nieuwe structuur zijn ook de

tarieven voor aansluitingen flink verlaagd.

20.000 bezoekers kunnen nu gelijktijdig - drie uur lang en gratis -

gebruik maken van het netwerk. Daarbij worden de frequenties zo

toegepast dat het netwerk en de andere aansluitingen elkaar niet

storen. Dit past dan ook binnen onze visie dat digitale oplossingen

steeds meer gebruikt zullen worden om de fysieke ontmoeting te

ondersteunen. Bovendien willen bezoekers van het complex te allen

tijde maximaal bereikbaar zijn.

“Goed luisteren naar de klant en precies leveren wat hij vraagt. Het is aan Jaarbeurs Utrecht om onder alle omstandigheden exact te weten wat de klant drijft en waarin we hem kunnen ondersteunen.”

24

Alles wat we doen draait om transparantie’‘

25

Jaarbeurs Catering Services heeft een redelijk 2012 achter de rug.

Het was geen makkelijk jaar, de uitdaging was des te groter. Aan

alle kanten werd er gekort op cateringbestedingen. Dit zagen we niet

alleen tijdens beurzen, evenementen en congressen, ook de markt

voor feesten en bedrijfsarrangementen stagneerde. Focus ligt op het

behoud van klanten en het bieden van de beste deal. Eerlijk eten

en drinken tegen een scherpe prijs. Dat betekent relevant zijn voor

je klant en transparant zijn in wat je biedt. Voorop staat dat we de

klant niet belasten met prijsverhogingen en ingewikkelde processen.

De cateringmarkt is hoe dan ook in beweging. Zeker als we kijken

naar het onderscheid op basis van een breed productassortiment of

andere specifieke productkenmerken. Het overgrote deel van onze

concurrenten biedt eenzelfde type producten. Het begrip unique

selling point is volgens Jaarbeurs Catering Services in dat opzicht

aan erosie onderhevig.

De overbekende usp’s zijn inmiddels over de volle breedte van de

markt geadopteerd. Dat is de reden waarom Jaarbeurs Catering

Services de focus heeft verlegd naar het begrip rsp; relevant selling

point. Naar verwachting zal het daar de komende jaren om gaan.

Ziet de klant jouw relevantie niet, dan heb je geen bestaansrecht

meer.

De huidige markt, ingegeven door het economisch klimaat, kenmerkt

zich door aarzeling. Werden ‘partijen’ vroeger nog maanden van

tevoren geboekt en waren ze een vast onderdeel van de activiteiten-

planning of marketingmix, tegenwoordig wacht men zo lang mogelijk

met het bevestigen van een boeking. Deze gaat pas definitief door

als de organisator van dat congres, seminar of verkoopevent zeker-

heid heeft over het minimum aantal participanten. Dat vraagt van

Jaarbeurs Catering Services een flexibele organisatie om daar snel en

efficiënt op in te spelen, ongeacht de doorlooptijd.

Jaarbeurs Catering Services

Daarom heeft Jaarbeurs Catering Services een aantal jaren geleden

het begrip ‘last minute’ uit het woordenboek geschrapt. Processen zijn

zo ingericht dat men op elk moment de klantwens kan honoreren.

‘Last minute’ bestaat niet meer. Dit sluit naadloos aan bij de dagelijkse

realiteit, waarop de klant besluit met dát bedrijf in zee te gaan, dat

hem toestaat op het laatste moment een optie om te zetten in een

bevestiging. Het geeft de klant handelingsvrijheid en beperkt hem

maximaal in de financiële risico’s die hij loopt. De bedrijven van

Jaarbeurs Catering Services hebben geleerd om te gaan met deze

onzekerheid. Flexibiliteit is een primaire competentie geworden om

de concurrentie op afstand te houden.

Deze flexibiliteit vertaalt zich ook naar het aanbod dat Jaarbeurs

Catering Services haar klanten doet. Het gaat op de eerste plaats om

de wens van de klant en het budget dat hij daarbij voor ogen heeft.

Op basis van wens en budget doet Jaarbeurs Catering Services een

gepast voorstel, maar wel op zo’n manier dat de klant eenvoudigweg

niet kan weigeren. Het salesteam heeft alle ondernemersvrijheid om

de deal dan te sluiten.

Onder Jaarbeurs Catering Services vallen een aantal partylabels.

Deze labels hebben de rendementspositie van Jaarbeurs Catering

Services verstevigd. In het verslagjaar zijn twee functies gecentraliseerd.

De productiekeuken en het logistiek centrum zijn ondergebracht op

één locatie in Raamsdonksveer. Hierdoor is er fors op de kosten

bespaard. Daarbij is het verhuurbedrijf Trends for Rent, waarin Jaarbeurs

Catering Services een belang heeft, verhuisd naar een gedeelte van

het pand van evenementenorganisator de Arjan van Dijk Groep.

Ook hierdoor is een fikse kostenbesparing gerealiseerd.

Jaarbeurs Catering

Jaarbeurs Catering richt zich specifiek op de catering van alle activiteiten

op het Jaarbeursterrein: beurzen, evenementen, congressen en

26

vergaderingen. Ook in dit segment ‘volgen’ we de marktontwikkelingen. Teruglopende bezoekers-

aantallen aan beurzen hebben direct gevolgen voor de cateringomzet. Exposanten daarente-

gen zien catering nog steeds als een belangrijk instrument om hun gastvrijheid te tonen. We

verwachten dat exposanten hierop niet gaan beknibbelen.

De cateringomzet vanuit het Congres- en vergadercentrum is gegroeid. Congresorganisatoren

kennen waarde toe aan het begrip verzorging. Enerzijds omdat het de netwerkfunctie

van een bijeenkomst versterkt, anderzijds is een goede verzorging noodzaak om iedereen

optimaal tevreden te houden voor de duur van de bijeenkomst. Het juiste eten en drinken

zijn een vast onderdeel van het concept meetingmoods, waarmee organisatoren de juiste

ambiance voor hun bijeenkomst kunnen creëren. Dit gaat altijd op maat, er wordt niet meer

gewerkt met standaard arrangementen. Met dit maatwerkconcept onderscheidt Jaarbeurs

Catering zich van de concurrentie. Het enige wat in dezen nog standaard is, is de vraag:

‘Wat wilt u? Als we dat weten, koken we het voor u.’

Partylabels

Tien jaar geleden is ingezet op diversificatie van bedrijfsactiviteiten van Jaarbeurs Catering

Services. Met de acquisitie destijds van een aantal regionaal georiënteerde partycateraars,

werden de activiteiten gespreid over Utrecht, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Oosterhout.

Traditioneel waren deze op afroep beschikbaar om op locatie - veelal bij bedrijven - te cateren.

De markt is veranderd en de concurrentie is enorm.

“Hun passie viel op”

‘Met ons Solar Najaarsevent willen we relaties elke keer op een verrassende manier kennis

laten maken met onze product- en serviceconcepten. Daar zoeken we partners bij die deze

verwachtingen kunnen inlossen. Grand Catering was voor ons nieuw, maar ze hebben vanaf

de eerste gesprekken tot aan de evaluatie, laten zien dat ze over de juiste mensen, middelen

en ideeën beschikken om aan dit event - dat thematisch in het teken stond van duurzaamheid -

op een vernieuwende wijze invulling te geven. Daarbij viel met name de passie van hun

medewerkers op: ze gaan ervoor en komen steeds met onverwachte, culinaire oplossingen.

Ook hun heldere, vlotte manier van communiceren - en zaken regelen - ervoer ik als bijzonder

aangenaam. Al met al zorgde dit voor vier geweldige dagen, waar onze klanten, leveranciers

en eigen medewerkers positief op terugkijken.’

Jeroen Bos, Marketingmanager Solar Nederland BV

27

Daarom hebben de labels het pad van ‘sec cateren’ verlaten. De la-

bels hebben inmiddels de beschikking over zo’n 140 locaties, waarvan

twintig als exclusief cateraar of preferred supplier. Deze lijn sluit nauw

aan bij het begrip relevantie. De combinatie van locatie, wijze van

faciliteren en de verzorging (lees eten en drinken) moet relevant zijn

voor de organisator.

Relevantie is volgens Jaarbeurs Catering Services het best gediend

met het aanbieden van het complete product met daarin tal van keu-

zemogelijkheden, afhankelijk van de gelegenheid.

Bij de labels zien we dat de omzet met name in het laatste kwartaal

van 2012 is gedaald. Om de concurrentie achter ons te laten is ook

op de marge ingeleverd. Ondanks sterk partnership en ‘de beste

deal die we onze klanten kunnen bieden’ zijn omzet en rendement

minimaal teruggelopen.

De labels hebben in het verslagjaar naar behoren gepresteerd. Wel is

er sprake van onderlinge verschillen. Zo heeft Taat & De Regt een

goed jaar achter de rug. Dat ligt anders voor Grand Catering. Dit

label verzorgt naast de evenementen in de regio Utrecht ook alle

cateringactiviteiten van Stage Entertainment in het Beatrix Theater te

Utrecht. In het verslagjaar zien we dat het aantal arrangementen en

diners - gekoppeld aan de musical - sterk is afgenomen. De consument

kiest vaker voor een avondje uit zonder diner.

Jaarbeurs Catering Services is aandeelhouder van On Board On

Shore, de cateraar van het ss Rotterdam. Een uniek schip op een

unieke locatie. Desondanks heeft On Board On Shore een lastig jaar

achter de rug doordat budgetten van klanten onder druk staan. En dit

effect werd nog eens extra versterkt door onduidelijkheid in de markt

over de toekomst van het schip.

Evenementenorganisator Arjan van Dijk heeft een aantal zware

jaren achter de rug maar inmiddels is het tij gekeerd. Een deel van

het bedrijfspand is verhuurd aan het verhuurbedrijf Trends for Rent,

daarnaast is de bezetting in lijn gebracht met de bedrijfsactiviteiten.

Richtte Arjan van Dijk zich primair op de feestelijke markt met

bijvoorbeeld appreciatie-evenementen voor medewerkers, in 2012 is

het roer omgegooid. De Arjan van Dijk Groep probeert in de zakelijke

markt een positie te verwerven en de koerswijziging begint vruchten

af te werpen. In 2012 zijn betere resultaten geboekt dan in 2011.

“Jaarbeurs Catering richt zich specifiek op de catering van alle activiteiten op het Jaarbeursterrein: beurzen, evenementen, congressen en vergaderingen.”

28

29

Overzicht activiteiten 2012 VNU Exhibitions Europe

Beurzen in Utrecht

Beauty Salon dimensions

Beauty Trade special

Bike MOTION Benelux

De Dagen

E-Fulfilment Expo

ESEF

Het Vakman Event

ICT & Logistiek

Industrial Automotion & Drives

Industrial Processing

Infosecurity.nl

Kampeer & Caravan Jaarbeurs

KreaDoe

Logistica

Macropak

MOTORbeurs Utrecht

Onderwijs & ICT

Overheid & ICT

Second Home Voorjaar

Slavakto

Storage Expo*

Support

Techni-Show

Tooling Event

Vakantiebeurs

Verzamelaarsjaarbeurs Voorjaar

Verzamelaarsjaarbeurs Najaar

VSK

Zorg & ICT

Trade Mart Utrecht

Voorjaarsbeurs

Najaarsbeurs

Sla uw Slag Uitverkoopbeurs

Trade Mart

30

Beurzen in Den Bosch

Energie

KindVak

Milieu

Passief Bouwen Event

Paper & Convenience Show Voorjaar

Paper & Convenience Show Najaar

Renovatie

Secretary Business Days

Surface

Beurzen in Rotterdam

GEVEL

Beurzen in België - Brussel

Infosecurity.be

Storage Expo

Tooling Event België

Beurzen in China - Beijing

VIV China

Beurzen in Mexico - Guadalajara

VIV FIGAP / Mexico

Beurzen in Thailand - Bangkok

Horti Asia

ILDEX Bangkok

Pet Vet Asia

Pig,Poultry and Dairy Focus Asia

Thailand Lab Expo

Beurzen in Vietnam - Ho Chi Minh City

ILDEX Vietnam

Beurzen in Myanmar - Yangon

ILDEX Myanmar

“Beurstraditie wordt hightech”

‘Beurzen hebben een enorme traditie die teruggaat tot ver in de middeleeuwen. Ik ben ervan

overtuigd dat die traditie blijft bestaan. Ook in een toekomst waar informatieoverdracht

steeds meer een hightech karakter zal krijgen. Bedrijven blijven altijd behoefte houden aan

fysiek klantcontact. De aard van dat contact zal - en veel sneller dan we denken - verande-

ren. Ik voorzie een integratie van andere media in het beursconcept. Ik stel me een beurs-

presentatie voor in combinatie met een virtuele rondgang door het bedrijf van de exposant.

Ik kan me ook een 3D-presentatie voorstellen waar bezoekers letterlijk in en door het product

kunnen lopen.

Het draait om focus. Bezoekers lopen rond met concrete vragen waarop ze zo snel moge-

lijk antwoord willen hebben. Dat antwoord wordt gegeven op de beurs, waar exposanten,

brancheorganisaties, overheden en kennisinstituten samenwerken om ieder vanuit hun eigen

rol die antwoorden te formuleren. Die samenwerking maakt het moment - de beurs - uniek.

Het is aan exposant en organisator om bezoekers te verleiden deelgenoot te zijn van dat

moment.’

Michaël van Straalen, Voorzitter Koninklijke Metaalunie

31

Beurzen in India - Bangalore

VIV / ILDEX India

Strategie Summits

Strategie Summit Bouw

Strategie Summit CIO

Strategie Summit Energie & Utilities

Strategie Summit HR Directeuren

Strategie Summit Industrie

Strategie Summit Onderwijs

Strategie Summit Overheid

Strategie Summit Supply Chain & Logistiek

Strategie Summit Zorg

Online beurzen en online portals

BeautyVakbeurs.nl

Electrotechniek365.nl

FitnessVakbeurs.nl

FoodVakbeurs.nl - Foodservice

FoodVakbeurs.nl - Retail

PaperVakbeurs.nl

SupportBeurs.nl

VakbeursWonen.nl

VSK365.nl

“Vakantiebeurs is leadgenerator”

‘Als Experience Travel zitten we in een nichemarkt. We zijn gespecialiseerd in maatwerkrei-

zen naar verre bestemmingen, waar het massatoerisme nog niet is geweest. Al onze klanten

bezoeken we thuis om hun wensen te inventariseren. Op basis daarvan stellen wij hun

vakantie samen. We gaan daarin heel ver. Tot op detailniveau adviseren we ze. We geven

aan waarom de ene safari lodge meer kans heeft om wild te spotten dan de andere. Noem

ons de wensen, wij komen met voorstellen.

Met ons bedrijf zitten we in het topsegment van de markt. We zijn altijd op zoek naar nieuwe

leads om onze jaartargets te halen. Onze klanten oriënteren zich op een podium als de

Vakantiebeurs. We hebben twee doelstellingen voor beursdeelname: nieuwe leads scoren en

een hernieuwde kennismaking met onze bestaande klanten. Nieuwe leads kwalificeren we

aan de hand van een set criteria uit onze eigen databases. Op basis daarvan bepalen we elk

jaar weer of de Vakantiebeurs ons voldoende rendement heeft opgeleverd. Het feit dat we al

vijftien jaar terugkomen zegt genoeg. Voor ons is de Vakantiebeurs een leadgenerator.’

Harco van Uden, CEO ITG Companies

32

VNU EA / China

A@W

Busworld Asia

CWIEME Shenzhen

DOMOTEX Asia / CHINAFLOOR

Green Building China Spring

Green Building China Autumn

Holiday Real Estate Market Spring

Holiday Real Estate Market Autumn

Money Fair

Pet Fair Asia

Pet Fair Shanghai

R+T Asia

Shanghai Spring Real Estate Market

World Travel Fair

“Vernieuwing verder brengen”

‘De Strategie Summits van VNU Exhibitions bieden een belangrijk platform om in een

interessante (besloten) setting onderwerpen te bespreken om de noodzakelijke vernieuwing

binnen de sector verder te brengen.’

Rob van Wingerden, Lid raad van bestuur Koninklijke BAM Groep nv

33

Beurzen Aantal Aantal bezoekers Bruto m²

Vakbeurzen VNU Exhibitions Europe 20 284.656 398.800

Publieksbeurzen VNU Exhibitions Europe 9 373.440 330.435

Vakbeurzen derden (inclusief High Five) 19 58.996 91.114

Publieksbeurzen derden 23 352.681 231.612

Trade Mart 3 57.916 54.000

Totaal beurzen 74 1.127.689 1.105.961

Beatrix Theater Aantal Aantal bezoekers

Voorstellingen 321 308.581

Evenementen Aantal Aantal bezoekers

Publieksevenementen 13 235.750

Bedrijfsevenementen 4 26.000

Totaal evenementen 17 261.750

Congressen en vergaderingen Aantal Aantal bezoekers

Nationale dagcongressen 928 167.912

Nationale meerdaagse congressen 35 12.726

Internationale meerdaagse congressen 2 240

Dagvergaderingen 5.051 181.522

Totaal Congressen en vergaderingen 6.016 362.400

Totaal Jaarbeurs 6.428 2.060.420

Overzicht activiteiten 2012 Jaarbeurs Utrecht

34

Beurzen en evenementen derden

Vakbeurzen

Beleef Koffie

CEOB Cultuur en Onderwijsbeurs

De Leveranciersdagen

DermaFair

Event

Festival of Games

Gastronomie

Huisartsbeurs

ICT Vakdag

Intelligent Energy

IPON

Management Support

Massagedagen

MUA Professionals/Dutch Model Event

Performa

PromZ Event

RealtieZ

Vakbeurs Gebouwbeheer

Webwinkel Vakdagen

Publieksbeurzen

50Plus Beurs & Festival

Artantique Utrecht

Beroepskeuzebeurs Midden-Nederland

C2W Career Expo

Christelijk Vakantieplein

Dancefair

De Masterbeurs

Diabetes Event

Diversity Works

Eigen Huis (ver)Bouwen

Eurospoor

First Look

Hengelsport- en Visbotenbeurs

Het Careerevent

KamaSutrA Voorjaar

KamaSutrA Najaar

Love & Marriage Voorjaar

Love & Marriage Najaar

Luikse Markt

Margriet Winter Fair

Nationale Gezondheidsbeurs

Second Home International

What Women Want

Publieksevenementen

Boekenfestijn

Disney on Ice Worlds of Fantasy (april)

Disney on Ice Let’s Party (december)

“Voelt als ons tweede huis”

‘Wij organiseren een paar keer per jaar een intern event voor verschillende groepen medewerkers.

Vaak gaat het dan over beleid, strategie of visie. Door de omvang is het onmogelijk om die

bijeenkomsten intern te huisvesten, dus kiezen we voor een externe locatie. Vorig jaar was

dat het Auditorium in Media Plaza: ideaal, vanwege de centrale ligging, de faciliteiten en de

uitstraling. Wij willen geen loods, achterafzaaltje of feesttent, het moet gewoon professioneel

zijn. Dus zochten we een toplocatie met een uitgebalanceerd aanbod aan zalen, inrichtingen

en met uitstekende audiovisuele voorzieningen. Die vonden we in Media Plaza. En weet je

wat opvallend is? Deze locatie voelt nu al min of meer als ons tweede huis. Iedereen kent

hier de weg en met de organisatie spreken we dezelfde taal. Ook dat maakt het bijna

vanzelfsprekend en erg professioneel!’

Ramon Renger, Manager Communicatie Imtech Nederland

35

EO Nederland Zingt Dag

Gullivers Verzamelingen

Holiday on Ice - Speed

Jaarbeurs Utrecht Marathon

Max Proms

Muziekfestival Maak de Droom Waar

Thrillogy

Time Warp

Wintercircus Utrecht

ZAPP Sinterklaasfeest

Congressen en vergaderingen

Ageas

AkzoNobel

Algemene Onderwijsbond

Belastingdienst

Benecke

Congres- en Studiecentrum VNG

CTMM

Deloitte

Dental Best Practice

Euroforum

Facilicom

Forum

Gemeente Utrecht

GG&GD

Health Investment

Hersenstichting

Kamer van Koophandel

Kennisnet

Kerk in Actie Binnenland

Kluwer BV

Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter Bevordering der Pharmacie

Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie

KVLO

Landelijke Vereniging Balans

LogaCom BV

Lundbeck BV

National Instruments Netherlands B.V.

Nationale Contact Centre Awards

NCOI

Nederlandse Diabetes Federatie

Nederlandse Orde van Advocaten

Nederlandse Vereniging van Anesthesiemedewerkers

Nederlandse Vereniging voor Autisme

Nederlandse Vereniging voor Parodontologie

Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen

ParkinsonNet

Partij van de Arbeid

Pino Evenementen en Congressen

Raad voor de Rechtspraak

Rabobank Nederland

Reed Business Events

Rendement Uitgeverij

Rijksgebouwendienst

Rijkswaterstaat Corporate Dienst

Secretariaat NOV

SNS Reaal

SNS Bank

Springer Media

Stichting Rioned

Stichting Venticare

Synpact Project Management

TI Pharma

Universiteit Utrecht

UWV

Vereniging Balans

VNU Exhibitions Europe

Volle Maan

Wachttorencongres

Ziggo B.V.

36

37

Jaarrekening 2012

38

Geconsolideerde balans per 31 december 2012(vóór voorstel resultaatbestemming)

Bedragen x € 1.000

2012 2011

Vaste activa

Immateriële vaste activa 1 25.343 25.989

Materiële vaste activa 2 89.347 92.379

Financiële vaste activa 3 249 267

114.939 118.635

Vlottende activa

Voorraden 785 904

Vorderingen 4 40.116 42.603

Liquide middelen 5 63.180 41.587

104.081 85.094

Totale activa 219.020 203.729

Groepsvermogen

Geplaatst en gestort kapitaal 384 384

Agio reserve 35.849 35.849

Wettelijke reserve 406 448

Overige reserves 87.089 74.969

Onverdeeld resultaat 11.621 12.598

Eigen vermogen 6 135.349 124.248

Minderheidsbelang derden 1.472 1.843

136.821 126.091

Voorzieningen 7 10.016 10.819

Langlopende schulden 8 334 423

Kortlopende schulden 9 71.849 66.396

Totale passiva 219.020 203.729

39

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2012Bedragen x € 1.000

2012 2011

Netto-omzet 10 149.233 152.875

Kosten diensten van derden,

en overige externe kosten 53.313 53.664

Lonen en salarissen 31.868 30.873

Sociale lasten 5.195 4.489

Pensioenlasten 2.138 1.680

11 39.201 37.042

Overige bedrijfskosten

(incl. overige personeelskosten) 25.868 27.634

Afschrijvingen en waardeverminderingen

vaste activa 12 14.803 16.244

Som der bedrijfslasten 133.185 134.584

Bedrijfsresultaat 16.048 18.291

Financiële baten en lasten 13 1.375 243

Resultaat voor belastingen 17.423 18.534

Belastingen 14 4.860 5.336

Aandeel in resultaat niet-geconsolideerde

deelnemingen 14 16

4.846 5.320

Resultaat na belastingen 12.577 13.214

Minderheidsbelang derden 15 -956 -616

Nettoresultaat 11.621 12.598

40

Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2012Bedragen x € 1.000

2012 2011

Kasstroom uit operationele activiteiten

Nettoresultaat 11.621 12.598

Afschrijvingen en waardeverminderingen vaste activa 14.803 16.244

Resultaat voor afschrijvingen en waardeverminderingen 26.424 28.842

Mutaties in werkkapitaal

· voorraden en vorderingen 2.606 -4.299

· kortlopende schulden (excl. kredietinstellingen) 5.453 -9.159

8.059 -13.458

Mutaties in voorzieningen -803 511

Totale kasstroom uit operationele activiteiten 33.680 15.895

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Netto-investeringen in immateriële vaste activa -2.162 -216

Netto-investeringen in materiële vaste activa -8.963 -6.540

Netto-investeringen in financiële vaste activa 18 -203

Totale kasstroom uit investeringsactiviteiten -11.107 -6.959

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Mutaties langlopende schulden -89 -296

Betaald dividend -454 -454

Mutaties minderheidsbelang derden -371 -104

Koersverschillen groepsmaatschappijen -66 267

Totale kasstroom uit financieringsactiviteiten -980 -587

Mutatie in liquide middelen 21.593 8.349

Liquide middelen aan het begin van het jaar 41.587 33.238

Liquide middelen aan het eind van het jaar 63.180 41.587

41

Toelichting behorende tot de geconsolideerde jaarrekening 2012

Algemeen

Relatie met moedermaatschappij en voornaamste activiteiten

De geconsolideerde jaarrekening van Jaarbeurs omvat Jaarbeurs Holding B.V., statutair gevestigd te Utrecht en

kantoorhoudende te Jaarbeursplein 3521 AL Utrecht, en haar 100% dochteronderneming Jaarbeurs B.V. met haar

dochterondernemingen. De Stichting Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs oefent geen bedrijf uit en is houdster van alle

aandelen Jaarbeurs Holding B.V.

De onderneming is een holdingmaatschappij. De voornaamste activiteiten van de groep bestaan uit de organisatie van

beurzen en evenementen, het stichten en exploiteren van de voor de organisatie van beurzen en evenementen benodigde

infrastructuur en facilitaire diensten, en het verzorgen van cateringactiviteiten op diverse locaties.

Verslaggevingsperiode

Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van een verslaggevingsperiode van een kalenderjaar.

Toegepaste standaarden

De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd

op historische kosten.

Toepassing van artikel 402 Boek 2 BW

De financiële gegevens van de onderneming zijn in de geconsolideerde jaarrekening verwerkt. Daarom vermeldt de

enkelvoudige winst- en verliesrekening conform artikel 402 Boek 2 BW slechts het aandeel in het resultaat van

vennootschappen waarin wordt deelgenomen na belastingen en het overige resultaat na belastingen.

Continuïteit

Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.

Grondslagen voor consolidatie

De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van de onderneming en haar groepsmaatschappijen en

andere rechtspersonen waarop overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend dan wel waarover de centrale leiding

bestaat. Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen waarin de onderneming een meerderheidsbelang heeft, of waarin op

een andere wijze een beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Bij de bepaling of beleidsbepalende invloed

kan worden uitgeoefend, worden financiële instrumenten die potentiële stemrechten bevatten en direct kunnen worden

uitgeoefend, betrokken.

42

Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie betrokken vanaf het tijdstip waarop beleidsbepalende invloed kan

worden uitgeoefend. Afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie betrokken tot het tijdstip van beëindiging van deze

invloed.

In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de

groep gemaakte winsten. De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsolideerd, waarbij het minderheidsbelang van derden

afzonderlijk tot uitdrukking is gebracht.

Een overzicht van de belangrijkste in de consolidatie meegenomen groepsmaatschappijen en deelnemingen staat op pagina 65.

Grondslagen voor de omrekening van vreemde valuta

Transacties in vreemde valuta

Transacties luidend in vreemde valuta worden in de betreffende functionele valuta van de groepsmaatschappijen omgerekend

tegen de geldende wisselkoers per de transactiedatum. In vreemde valuta luidende monetaire activa en verplichtingen worden

per balansdatum in de functionele valuta omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers. Niet monetaire activa en

passiva in vreemde valuta’s die tegen historische kostprijs worden opgenomen, worden in euro’s omgerekend tegen de geldende

wisselkoersen per de transactiedatum. De bij omrekening optredende valutakoersverschillen worden als last in de winst- en

verliesrekening opgenomen.

Bedrijfsuitoefening in het buitenland

De activa en verplichtingen van bedrijfsuitoefening in het buitenland, met inbegrip van goodwill en bij consolidatie ontstane

reële waarde correcties, worden in euro’s omgerekend tegen de geldende koers per verslagdatum. De opbrengsten en kosten

van buitenlandse activiteiten worden in euro’s omgerekend tegen de gemiddelde wisselkoers van het verslagjaar.

Valuta omrekeningsverschillen worden verwerkt in de reserve omrekeningsverschillen. Als een buitenlandse activiteit geheel of

gedeeltelijk wordt verkocht, wordt het betreffende bedrag uit de reserve omrekeningsverschillen overgeboekt naar de winst- en

verliesrekening.

Afdekking van de netto-investering in buitenlandse activiteiten

Valuta koersverschillen die optreden bij de omrekening van een financiële verplichting die wordt aangemerkt als afdekking

van de netto-investering in een buitenlandse activiteit, worden direct in het eigen vermogen verwerkt – in de reserve

omrekeningsverschillen – voor zover de afdekking effectief is. Het niet-effectieve deel wordt als last in de winst- en

verliesrekening opgenomen.

43

Grondslagen voor financiële instrumenten

Financiële instrumenten omvatten handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen,

handelsschulden en overige te betalen posten. Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde.

Indien instrumenten niet zijn gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening

maken eventuele direct toerekenbare transactiekosten deel uit van de eerste waardering. Na de eerste opname worden financiële

instrumenten op de hierna beschreven manier gewaardeerd. De onderneming maakt geen gebruik van afgeleide financiële instrumenten

(derivaten).

Financiële instrumenten die deel uitmaken van een handelsportefeuille

Financiële instrumenten (activa en verplichtingen) die worden aangehouden voor handelsdoeleinden worden gewaardeerd tegen

reële waarde en wijzigingen in die reële waarde worden verantwoord in de winst- en verliesrekening. In de eerste periode van

waardering worden toerekenbare transactiekosten als last in de winst- en verliesrekening verwerkt.

Verstrekte leningen en overige vorderingen

Verstrekte leningen en overige vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve

rentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen.

Overige financiële verplichtingen

Financiële verplichtingen die geen deel uitmaken van een handelsportefeuille worden tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd

op basis van de effectieve rentemethode.

Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen

Deze worden na eerste opname gewaardeerd tegen nominale waarde. De aflossingsverplichtingen van de langlopende schulden

voor het komend jaar worden opgenomen onder de kortlopende schulden.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling

Algemeen

Voor zover niet anders vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Een actief wordt in de balans

opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de onderneming zullen toevloeien

en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het

waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag

daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.

44

Baten worden in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel,

samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden,

waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het

economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting,

heeft plaatsgevonden en waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle

risico’s met betrekking tot een actief of verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet

langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip

waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en

betrouwbaarheid van de waardebepaling.

De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de onderneming. Alle financiële informatie in euro’s is

afgerond in duizendtal.

Immateriële vaste activa

Aangekochte beurstitels en cateringconcepten worden opgenomen tegen de aanschafwaarde verminderd met de lineair

berekende afschrijvingen welke zijn gebaseerd op de economische levensduur. Deze bedraagt voor beurstitels 20 jaar en voor

cateringconcepten 5 jaar. Goodwill wordt bepaald als het positieve verschil tussen de verkrijgingprijs van de deelnemingen

en het belang van de groep in de netto reële waarde van de overgenomen identificeerbare activa en de ‘voorwaardelijke’

verplichtingen van de overgenomen partij, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.

Goodwill betaald bij de acquisitie van buitenlandse groepsmaatschappijen en deelnemingen wordt omgerekend tegen de koers

op de transactiedatum. De geactiveerde goodwill wordt lineair afgeschreven over de geschatte economische levensduur, met een

maximum van twintig jaar.

Materiële vaste activa

Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder aftrek van subsidies, verminderd met lineaire

afschrijvingen overeenkomstig de geschatte economische levensduur. Werken in aanbouw worden gewaardeerd tegen kostprijs.

Indien sprake is van duurzame waardevermindering worden de materiële vaste activa geherwaardeerd. Materiële vaste activa

welke als belegging worden aangehouden worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde. Onderhoudsuitgaven worden slechts

geactiveerd indien zij de gebruiksduur van het object verlengen.

45

Financiële vaste activa

Deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd

volgens de vermogensmutatie methode op basis van de nettovermogenswaarde. Bij de bepaling van de nettovermogenswaarde

worden de waarderingsgrondslagen van de onderneming gehanteerd. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde

worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de onderneming garant staat voor de schulden van de betreffende deelneming wordt

een voorziening gevormd. Deze voorziening wordt primair gevormd ten laste van de vorderingen op deze deelneming en voor

het overige onder de voorzieningen ter grootte van het aandeel in de door de deelneming geleden verliezen, dan wel voor de

verwachte betalingen door de onderneming ten behoeve van deze deelneming.

Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs of duurzaam

lagere bedrijfswaarde.

Leningen aan niet-geconsolideerde deelnemingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte

waardeverminderingen. Dividenden worden verantwoord in de periode waarin zij betaalbaar worden gesteld. De grondslagen voor

overige financiële vaste activa zijn opgenomen onder het hoofd financiële instrumenten.

Bijzondere waardeverminderingen

Vaste activa met een lange levensduur dienen te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer wijzigingen

of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden.

De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met

de geschatte contante waarde van de toekomstige netto kasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer

de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstromen, worden bijzondere

waardeverminderingen verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de actuele waarde van het actief.

Voorraden

De voorraden betreffen voornamelijk food & beverage producten en de waardering ervan geschiedt tegen verkrijgingsprijs, voor

zover nodig onder aftrek van een voorziening voor incourantheid.

Vorderingen

De grondslagen voor de waardering van vorderingen zijn beschreven onder de rubriek ‘Financiële instrumenten’.

Eigen vermogen

Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als eigen vermogen instrumenten, worden

gepresenteerd onder het eigen vermogen. Uitkeringen aan houders van deze instrumenten worden in mindering van het eigen

vermogen gebracht na aftrek van eventueel hiermee verband houdend voordeel uit hoofde van belasting naar de winst.

46

Minderheidsbelang derden

Het minderheidsbelang derden wordt gewaardeerd op het aandeel van derden in de nettovermogenswaarde, zoveel mogelijk

bepaald overeenkomstig de waarderingsgrondslagen van de onderneming.

Voorzieningen

Voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de

verplichtingen en verliezen af te wikkelen. Een voorziening wordt in de balans opgenomen, wanneer er sprake is van:

•eeninrechteafdwingbareoffeitelijkeverplichtingdiehetgevolgisvaneengebeurtenisinhetverleden;en

•waarvaneenbetrouwbareschattingkanwordengemaakt;en

•dathetwaarschijnlijkisdatvoorafwikkelingvandieverplichtingeenuitstroomvanmiddelennodigis.

De voorziening voor het onderhoud van gebouwen en terreinen dient ter egalisatie van de kosten voor het op peil houden

van de economische gebruikswaarde van het gehele complex. De voorziening wordt gevormd op basis van de verwachte

toekomstige uitgaven gebaseerd op een meerjarenonderhoudsplan. De voorziening voor reorganisatie dient voor het aanpassen

van de organisatie.

Langlopende en kortlopende schulden

Deze zijn toegelicht onder de rubriek ‘Financiële instrumenten’.

Gebruik van schattingen

De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt

die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van

baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende

veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin

de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.

Netto-omzet en bedrijfslasten

De netto-omzet wordt bepaald op basis van de gefactureerde omzet (exclusief belastingen) onder aftrek van toegestane

kortingen. De netto-omzet wordt verantwoord in het jaar dat de leveringen plaatsvinden. De kosten diensten van derden,

materialen en overige externe kosten worden ten laste van het resultaat gebracht in het jaar waarin de daarmee verband

houdende opbrengst is verantwoord. De overige opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop ze

betrekking hebben. Opbrengsten worden verantwoord indien alle belangrijke risico’s met betrekking tot de handelsgoederen

en diensten zijn overgedragen aan de koper.

47

Personeelsbeloningen / pensioenen

De door Jaarbeurs Holding B.V. aan haar medewerkers aangeboden pensioenregeling betreft voor het merendeel van de

medewerkers een zogenaamde collectieve toegezegde bijdrageregeling uitgevoerd door het ondernemingspensioenfonds. Voor

de overige medewerkers die vooral werkzaam zijn bij Jaarbeurs Catering Services B.V. en haar groepsmaatschappijen geldt een

toegezegde pensioenregeling welke uitgevoerd wordt door de bedrijfstakpensioenfondsen en die in deze jaarrekening verwerkt

is als een toegezegde bijdrageregeling. Bij de toegezegde bijdrageregeling zegt de onderneming het personeel toe jaarlijks een

overeengekomen premie te betalen en ligt het actuariële en beleggingsrisico niet bij de onderneming.

Verplichtingen in verband met bijdragen aan pensioenregelingen op basis van toegezegde bijdragen worden als last in de winst-

en verliesrekening opgenomen in de periode dat de bedragen zijn verschuldigd.

Afschrijvingen

Afschrijvingen worden lineair berekend over de aanschafwaarde over de verwachte economische levensduur. Op activa in

aanbouw wordt niet afgeschreven. De belangrijkste afschrijvingspercentages zijn:

- Gebouwen: 3,33%

- Immateriële vaste activa: tussen 5% en 20%

- Andere vaste bedrijfsmiddelen: tussen 10% en 20%

- Overige materiële vaste activa: tussen 10% en 20%

Aandeel in het resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen

Het aandeel in het resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen omvat het aandeel van de groep in de resultaten

van deze deelnemingen. Resultaten op transacties, waarbij overdracht van activa en passiva tussen de groep en de niet

geconsolideerde deelnemingen en tussen de niet geconsolideerde deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, zijn niet verwerkt

voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd.

De resultaten van deelnemingen die gedurende het boekjaar zijn verworven of afgestoten worden vanaf het moment van

verwerving respectievelijk tot het moment van afstoting verwerkt in het resultaat van de groep.

Belastingen

De vennootschapsbelasting wordt berekend over het resultaat volgens de jaarrekening, gecorrigeerd voor permanente verschillen.

Belastingen omvatten de over de verslagperiode verschuldigde en verrekenbare winstbelastingen en latente belastingen.

De belastingen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen, behoudens voor zover deze betrekking hebben op posten die

rechtstreeks in het eigen vermogen worden opgenomen, in welk geval de belasting in het eigen vermogen wordt verwerkt.

De over het boekjaar verschuldigde en verrekenbare belasting is de naar verwachting te betalen belasting over de belastbare winst

over het boekjaar, berekend aan de hand van belastingtarieven die zijn vastgesteld op verslagdatum, dan wel waartoe materieel al

op verslagdatum is besloten, en eventuele correcties op de over voorgaande jaren verschuldigde belasting.

48

Voor latente belastingen wordt een voorziening getroffen voor tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van activa en

verplichtingen ten behoeve van de financiële verslaggeving en de fiscale boekwaarde van die posten.

Er wordt uitsluitend een latente belastingvordering opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst

belastbare winsten beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie van het tijdelijke verschil kunnen worden aangewend. Latente

belastingvorderingen worden per iedere verslagdatum herzien en verlaagd voor zover het niet langer waarschijnlijk is dat het

daarmee samenhangende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd.

Grondslagen voor het kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is afgeleid uit de winst- en verliesrekening en uit overige mutaties tussen de begin- en eindbalans,

waarbij het effect van koersverschillen wordt geëlimineerd. Mutaties in de voorzieningen voor specifieke activa worden

opgenomen onder de mutatie van de post waarvoor de voorziening is getroffen.

49

Immateriële vaste activa BEURS CATERING TOTAAL TOTAAL

TITELS GOODWILL CONCEPTEN 2012 2011

Stand per 1 januari

Aanschaffingswaarde 34.003 9.172 52 43.227 43.352

Cumulatieve afschrijvingen -10.242 -6.968 -28 -17.238 -13.608

Boekwaarde per 1 januari 23.761 2.204 24 25.989 29.744

Verloop in het boekjaar

Boekwaarde per 1 januari 23.761 2.204 24 25.989 29.744

Investeringen 2.162 - - 2.162 300

Desinvesteringen -2.738 - - -2.738 -425

Afschrijvingen -1.563 -742 -8 -2.313 -2.543

Terugboeking cumulatieve afschrijving

wegens desinvestering 2.738 - - 2.738 345

Waardeverminderingen -495 - - -495 -1.432

Boekwaarde per 31 december 23.865 1.462 16 25.343 25.989

Stand per 31 december

Aanschaffingswaarde 33.427 9.172 52 42.651 43.227

Cumulatieve afschrijvingen -9.562 -7.710 -36 -17.308 -17.238

Boekwaarde per 31 december 23.865 1.462 16 25.343 25.989

1.

Toelichting op de geconsolideerde balansBedragen x € 1.000

50

Materiële vaste activa MACHINES,

GEBOUWEN INSTALLATIES ICT TRANSPORT TOTAAL TOTAAL

EN TERREINEN EN INVENTARIS MIDDELEN MIDDELEN 2012 2011

Stand per 1 januari

Aanschaffingswaarde 203.454 23.123 8.681 988 236.246 231.926

Cumulatieve afschrijvingen -123.507 -13.732 -6.010 -618 -143.867 -133.814

Boekwaarde per 1 januari 79.947 9.391 2.671 370 92.379 98.112

Verloop in het boekjaar

Boekwaarde per 1 januari 79.947 9.391 2.671 370 92.379 98.112

Investeringen 4.293 3.346 1.577 166 9.382 6.747

Desinvesteringen -583 -1.085 -257 -304 -2.229 -2.427

Afschrijvingen -7.084 -3.604 -1.165 -142 -11.995 -12.273

Terugboeking cumulatieve afschrijving

wegens desinvestering 340 953 255 261 1.809 2.204

Waardeverminderingen - - - - - -

Overige mutaties -2.102 2.103 - - 1 16

Boekwaarde per 31 december 74.811 11.104 3.081 351 89.347 92.379

Stand per 31 december

Aanschaffingswaarde 205.062 25.384 10.001 850 243.399 236.246

Cumulatieve afschrijvingen -130.251 -14.280 -6.920 -499 -154.052 -143.867

Boekwaarde per 31 december 74.811 11.104 3.081 351 89.347 92.379

2.

51

De boekwaarde van de gebouwen en terreinen is als volgt te specificeren: 2012 2011

Terreinen 12.645 12.645

Expositiegebouwen 45.901 48.304

Parkeervoorzieningen 2.250 2.209

Overige gebouwen en bouwkundige voorzieningen 14.015 16.789

74.811 79.947

Onder de materiële vaste activa is een bedrag ad € 11,3 mln. begrepen voor activa verworven in verband met het Project Ontwikkeling

Stationsgebied. Vrijwel alle expositiegebouwen staan op in erfpacht verkregen grond. De looptijd van de erfpachtcontracten is deels tot

2019 en deels tot 2070.

Financiële vaste activa 2012 2011

Stand per 1 januari 267 241

Resultaat boekjaar 14 16

Investeringen - 250

Desinvesteringen -32 -240

Stand per 31 december 249 267

Vorderingen 2012 2011

Handelsdebiteuren 20.807 19.725

Vooruitbetaalde kosten 5.017 4.155

Latente belastingen 4.454 4.133

Effecten 1.802 6.572

Overige vorderingen 8.036 8.018

40.116 42.603

De vorderingen vervallen binnen 1 jaar. De hoogte van de voorziening voor mogelijke oninbaarheid van handelsdebiteuren is thans

€ 1,2 mln. (2011: € 1,3 mln.). Deze voorziening is verantwoord onder de handelsdebiteuren. De vooruitbetaalde kosten hebben

betrekking op beurzen en activiteiten welke na 31 december 2012 respectievelijk 2011 worden gehouden.

De latente belastingen hebben voornamelijk betrekking op een fiscaal afwijkende waardering van de materiële vaste activa, de

voorziening onderhoud gebouwen en terreinen, en toekomstige compensabele verliezen en hebben een overwegend langlopend

karakter. De effecten betreffen voornamelijk deposito’s in China, zonder vaste looptijd en vaste rentevergoeding.

3.

4.

52

5.

6.

7.

Liquide middelen

De liquide middelen bestaan voor € 53,5 mln. (2011: € 34,8 mln.) uit deposito’s met termijnen variërend van 4 tot 18 maanden.

De overige liquide middelen staan ter vrije beschikking.

Eigen vermogen 2012 2011

Stand per 1 januari 124.248 111.837

Dividend -454 -454

Totaal mutaties eigen vermogen

in relatie met aandeelhouder -454 -454

Nettoresultaat 11.621 12.598

Koersverschillen groepsmaatschappijen -66 267

Totaal resultaat 11.555 12.865

Stand per 31 december 135.349 124.248

Voorzieningen ONDERHOUD OVERIGE

GEBOUWEN LATENTE VOOR- TOTAAL TOTAAL

EN TERREINEN BELASTINGEN ZIENINGEN 2012 2011

Stand per 1 januari 7.373 1.537 1.909 10.819 10.308

Toevoeging 1.311 9 66 1.386 2.267

Onttrekking -1.965 -186 -38 -2.189 -1.756

Stand per 31 december 6.719 1.360 1.937 10.016 10.819

In de ‘Overige voorzieningen’ zijn, naast personele voorzieningen voor jubilea, met name voorzieningen opgenomen voor verplichtingen

welke ontstaan uit hoofde van duurzame voortzetting van de bedrijfsactiviteiten. De voorzieningen hebben een overwegend langlopend

karakter.

53

Langlopende schulden 2012 2011

Stand per 1 januari 423 720

Verstrekte leningen - 188

Afgelost -89 -485

Stand per 31 december 334 423

De leningen betreffen diverse leningen t.b.v. de cateringorganisatie met een gemiddeld rentepercentage van 5.1%.

Kortlopende schulden 2012 2011

Vooruitgefactureerde opbrengsten 35.201 30.681

Handelscrediteuren 11.189 10.692

Vennootschapsbelasting 3.680 3.742

Overige belastingen en premies sociale verzekeringen 5.507 4.913

Pensioenfonds 199 -

Schulden aan aandeelhouder 5.445 4.992

Overige schulden 10.628 11.376

71.849 66.396

De maximale kredietfaciliteit bij kredietinstellingen bedraagt € 50,3 mln. (2011: € 50,3 mln.). De vooruitgefactureerde opbrengsten

hebben betrekking op beurzen en activiteiten welke na 31 december 2012, respectievelijk 2011 worden gehouden.

Financiële instrumenten

Algemeen

De onderneming maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van uiteenlopende financiële instrumenten die de onderneming bloot-

stelt aan marktrisico (inclusief valutarisico en prijsrisico), kredietrisico en liquiditeitsrisico. De met deze financiële instrumenten verbonden

risico’s en het beleid om deze risico’s te beperken zijn hieronder toegelicht.

Kredietrisico

Het mogelijke kredietrisico ten aanzien van vorderingen in financiële vaste activa en handels- en overige vorderingen wordt voortdurend

bewaakt. Indien nodig wordt een voldoende voorziening genomen. Per einde boekjaar is er geen belangrijke concentratie van kredietrisico

aanwezig en is de benodigde voorziening gering.

8.

9.

54

Renterisico

Omdat er geen noemenswaardige opgenomen leningen zijn is er geen renterisico. Ook niet met betrekking tot de beschikbare liquiditeiten

omdat deze tegen een vaste rente en bij kredietwaardige banken worden weggezet.

Valutarisico

Als gevolg van de internationale activiteiten loopt de onderneming, uit hoofde van de in de balans opgenomen vorderingen en schulden op

buitenlandse ondernemingen en toekomstige transacties, valutarisico met betrekking tot de Chinese renminbi. Het beleid van de onderne-

ming is, gezien de geringe omvang van de buitenlandse activiteiten, om geen van in de balans opgenomen vorderingen en schulden af te

dekken middels valutatermijncontracten.

Prijsrisico

Als gevolg van beleggingen in niet-beursgenoteerde aandelen loopt de onderneming prijsrisico. Gezien de omvang van deze beleggingen ad

€ 1,8 miljoen zijn de risico’s echter zeer beperkt en zijn hier geen additionele maatregelen voor getroffen.

Liquiditeitsrisico

De onderneming gebruikt geen externe financiering en ziet erop toe dat de aanwezige liquide middelen steeds voldoende beschikbaar zijn

door gebruik te maken van deposito’s met een voornamelijk korte looptijd.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Meerjarige financiële verplichtingen

Er zijn langlopende onvoorwaardelijke verplichtingen aangegaan ter zake van erfpacht, huur en operationele leasing. Deze verplichtingen

kunnen naar aard en looptijd als volgt worden gespecificeerd (in mln. €) :

< 1 Jaar 1-5 Jaar > 5 jaar Totaal

Erfpacht 0,1 0,3 2,4 2,8

Huur 3,6 7,1 1,4 12,1

Operationele leasing 0,7 0,8 - 1,5

Onderhoud 0,2 - - 0,2

4,6 8,2 3,8 16,6

Het merendeel van de terreinen is in erfpacht verkregen, deels tot 2019 en deels tot 2070. De jaarlijkse huurverplichtingen hebben een

gemiddelde resterende looptijd van ca. 4,5 jaar en betreffen voornamelijk pandhuur verplichtingen. Van de jaarlijkse operationele lease-

verplichtingen betreft het merendeel autoleaseverplichtingen met een gemiddelde resterende looptijd van ca. 2,0 jaar. Onderhoud betreft

onderhoudscontracten voor koeling en ICT.

In het kader van het Project Ontwikkeling Stationsgebied zal geïnvesteerd worden in de geplande nieuwe megabioscoop. Hiervoor zullen

door andere partijen reeds gemaakte kosten ten bedrage van € 0,6 mln. (2011: nihil) vergoed worden.

55

In 2007 is 75% van de aandelen verworven van de deelneming Arjan van Dijk Holding II. De vennootschap had de verplichting

om vóór 2012 de resterende aandelen te kopen. Deze termijn is met 3 jaar opgeschoven naar vóór 1 januari 2015.

Aansprakelijkheid en garanties

Op grond van art. 403 boek 2 BW heeft de vennootschap schriftelijk verklaard zich hoofdelijk aansprakelijk te stellen voor de uit de

rechtshandelingen voortvloeiende schulden van alle in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen 100% groepsmaatschappijen

met uitzondering van JaarbeursCateringJobs B.V.

In het kader van de algehele financiering van Stichting Media Plaza, bedraagt de door Jaarbeurs Utrecht B.V. aan Rabobank Utrecht

e.o. afgegeven borg per eind 2012, € 0,30 mln. (2011: € 0,45 mln.).

Belastingen

De vennootschap vormt samen met de hierna vermelde groepsmaatschappijen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting en

de omzetbelasting en is hoofdelijk aansprakelijk voor de fiscale schulden van de fiscale eenheid als geheel. Deze groepsmaatschappijen

zijn: Jaarbeurs B.V., Jaarbeurs Utrecht B.V., Infinity Event B.V., Jaarbeurs Catering Services B.V., Grand Catering B.V., Arjan van Dijk

Holding B.V., Frans Kuil Beheer B.V., Frans Kuil Party & Catering Services B.V., Dutch Catering Association B.V.,

On Board On Shore B.V., Taat & de Regt B.V., Event & Catering Partners 2002 B.V., Verhaaf Party Catering B.V., Sohoreca B.V.,

Grand Exploitatie B.V., JaarbeursCateringJobs B.V., Fair Online B.V., Jaarbeurs Management B.V., Roggehoek B.V.,

Jaarbeurspoort B.V., Jaarbeurs Congreszaal N.V., Erotex B.V., Pompshop B.V., Weggebruiker B.V., N.V. Jaarbeurs Servicebureau,

’t Raethuijs N.V.

56

Netto-omzet 2012 2011

Naar activiteiten

Beurzen en evenementen 68.833 68.837

Verhuur van accommodaties 30.219 29.507

Catering 50.141 54.491

Overige 40 40

149.233 152.875

Naar geografische gebieden

Nederland 134.036 134.470

Overige EU-landen 422 463

Overige landen 14.775 17.942

149.233 152.875

Personeelskosten 2012 2011

Lonen en salarissen 31.868 30.873

Sociale lasten 5.195 4.489

Pensioenlasten 2.138 1.680

Overige personeelskosten 4.618 4.898

43.819 41.940

Gemiddeld aantal medewerkers (FTE)

Nederland 719 718

Overige landen 127 86

846 804

Het gemiddeld aantal medewerkers in Nederland bestaat voor 71 Fte (2011: 52 Fte) uit medewerkers van

Jaarbeurs Catering Jobs met een nulurencontract.

10.

11.

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekeningBedragen x € 1.000

57

Afschrijvingen en waardeverminderingen vaste activa 2012 2011

Afschrijvingen immateriële vaste activa 2.313 2.543

Afschrijvingen materiële vaste activa 11.995 12.273

Waardeverminderingen immateriële vaste activa 495 1.428

14.803 16.244

Financiële baten en lasten 2012 2011

Rentebaten 1.811 769

Rentelasten -219 -167

Koersverschillen vreemde valuta 15 -90

Overige financiële baten en lasten -232 -269

1.375 243

Belastingen

Jaarbeurs Holding B.V. en haar Nederlandse 100% dochtermaatschappijen, met uitzondering van VNU Exhibitions Europe B.V.,

vormen een fiscale eenheid. De effectieve belastingdruk bedraagt 27.9% (2011: 28.8%) en ligt in lijn met het gemiddeld

geldend nominale vennootschapsbelastingpercentage in de landen waarin Jaarbeurs Holding B.V. actief is.

Minderheidsbelang derden

Dit betreft het minderheidsbelang van derden in de resultaten van groepsmaatschappijen.

12.

13.

14.

15.

58

VENNOOTSCHAPPELIJKE BALANS

2012 2011

Vaste activa

Financiële vaste activa 1 135.349 124.248

Vlottende activa

Vorderingen op groepsmaatschappijen 5.445 4.992

Totale activa 140.794 129.240

Eigen vermogen 2

Geplaatst en gestort kapitaal 384 384

Agio reserve 35.849 35.849

Wettelijke reserve 406 448

Overige reserves 87.089 74.969

Onverdeeld resultaat 11.621 12.598

135.349 124.248

Kortlopende schulden

Schulden aan aandeelhouder 5.445 4.992

Totale passiva 140.794 129.240

WINST- EN VERLIESREKENING

2012 2011

Resultaat van groepsmaatschappijen 11.621 12.598

Nettoresultaat 11.621 12.598

Vennootschappelijke jaarrekening per 31 december 2012(vóór voorstel resultaatbestemming)

Bedragen x € 1.000

59

Algemeen

Aangezien de financiële gegevens van de vennootschap in de geconsolideerde jaarrekening zijn verwerkt, vermeldt de winst- en

verliesrekening slechts het resultaat van de deelneming (art. 402 Boek 2 BW).

Financiële vaste activa 2012 2011

Stand per 1 januari 124.248 111.837

Uitgekeerd dividend -454 -454

Resultaat boekjaar 11.621 12.598

Koersverschillen -66 267

Stand per 31 december 135.349 124.248

De lijst met de belangrijkste groepsmaatschappijen en deelnemingen staat vermeld op pagina 65.

Eigen vermogen GEPLAATST RESERVE OM-

AANDELEN- AGIO- WETTELIJKE REKENINGS- OVERIGE ONVERDEELD

KAPITAAL RESERVE RESERVE VERSCHILLEN RESERVES RESULTAAT TOTAAL

Stand per 1 januari 2011 384 35.849 448 100 64.484 10.572 111.837

Nettoresultaat 2011 - - - - - 12.598 12.598

Uitgekeerd dividend - - - - - -454 -454

Ingehouden winst - - - - 10.118 -10.118 -

Koersverschillen - - - 266 1 - 267

Stand per 1 januari 2012 384 35.849 448 366 74.603 12.598 124.248

Nettoresultaat 2012 - - - - - 11.621 11.621

Uitgekeerd dividend - - - - - -454 -454

Ingehouden winst - - - - 12.144 -12.144 -

Overige mutaties - - -42 - 42 - -

Koersverschillen - - - -66 - - -66

Stand per 31 december 2012 384 35.849 406 300 86.789 11.621 135.349

Per 31 december 2012 bestaat het maatschappelijk aandelenkapitaal uit 3500 aandelen met ieder een nominale waarde van € 453,78

per aandeel. Hiervan zijn 846 aandelen geplaatst en volgestort.

1.

2.

Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekeningBedragen x € 1.000

60

Honoraria van de accountant

De volgende honoraria van KPMG Accountants zijn ten laste gebracht van de onderneming, haar dochtermaatschappijen en

andere maatschappijen die zij consolideert, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW.

KPMG ACCOUN- KPMG

TANTS N.V. OVERIG TOTAAL

In 2012

Onderzoek van de jaarrekening 195.900 26.818 222.718

Andere controleopdrachten - - -

Adviesdiensten op fiscaal terrein - 74.496 74.496

Andere niet-controlediensten - 14.275 14.275

Totaal 195.900 115.589 311.489

In 2011

Onderzoek van de jaarrekening 200.000 27.000 227.000

Andere controleopdrachten - - -

Adviesdiensten op fiscaal terrein - 87.593 87.593

Andere niet-controlediensten 11.500 34.626 46.126

Totaal 211.500 149.219 360.719

Bezoldiging bestuurders en commissarissen

De in artikel 383 lid 1 titel 9 Boek 2 BW bedoelde bezoldiging van de enige bestuurder is vrijgesteld van vermelding.

De bezoldiging van de commissarissen bedraagt: € 96 duizend (2011: € 113 duizend).

61

Aansprakelijkheidsverklaring groepsmaatschappijen

Op grond van art. 403 boek 2 BW heeft de vennootschap schriftelijk verklaard zich hoofdelijk aansprakelijk te stellen voor de

uit de rechtshandelingen voortvloeiende schulden van alle in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen 100% groepsmaat-

schappijen.

Utrecht, 21 maart 2013

Directie Raad van Commissarissen

Drs. A. Brienen RA H.W. Broeders, voorzitter

Algemeen Directeur Mevrouw I.G.C. Faber, vicevoorzitter (vanaf 1 juli 2012)

Mevrouw Drs. P.G. Boumeester

Mevrouw Mr. C.T.L. Hamaker

R.G. van Ingen

Mr. Drs. J.G. Wijn

62

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Jaarbeurs Holding B.V.

Verklaring betreffende de jaarrekening

Wij hebben de in dit verslag, op pagina 38 tot en met pagina 61, opgenomen jaarrekening 2012 van Jaarbeurs Holding B.V.

te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2012 en

de geconsolideerde en enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een over-

zicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuur

Het bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het

resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag van de directie, beide in overeen-

stemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoor-

delijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te

maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze

controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat

wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een

redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Overige gegevensBedragen x € 1.000

63

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen

in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming,

met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van

fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die

relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controle-

werkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot

uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het

evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door

het bestuur van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons

oordeel te bieden.

Oordeel

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Jaarbeurs

Holding B.V. per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen

Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het

onderzoek of het jaarverslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is

opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat

het jaarverslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel

2:391 lid 4 BW.

Utrecht, 29 maart 2013

KPMG ACCOUNTANTS N.V.

J.P. Faber RA

64

Statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming

De statuten van de vennootschap bepalen dat het resultaat na belasting ter beschikking staat aan de Algemene Vergadering

van Aandeelhouders. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 maart 2012 is besloten het netto

resultaat over 2011 als volgt te bestemmen:

Toe te voegen aan de overige reserves 12.144

Uit te keren dividend 454

12.598

Voorgestelde resultaatbestemming

Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal worden voorgesteld het netto resultaat over 2012 als volgt te verdelen:

Toe te voegen aan de overige reserves 11.167

Uit te keren dividend 454

11.621

65

De belangrijkste groepsmaatschappijen staan hieronder vermeld.

(100% belang en statutaire zetel in Utrecht tenzij anders aangegeven)

Jaarbeurs B.V.

Jaarbeurs Utrecht B.V.

VNU Exhibitions Europe B.V., 2XPO B.V. (50%, Rosmalen), Jaarbeurs International B.V., VNU Exhibitions Asia Ltd.

(70%, Shanghai, China), Quel Business Information B.V. (30%, Rotterdam), VNU Exhibitions Asia Pacific Company Ltd.

(49,9%, Bangkok, Thailand)

Jaarbeurs Catering Services B.V., Arjan van Dijk Holding B.V., Arjan van Dijk Holding II B.V. (75%), Arjan van Dijk

Groep B.V. (75%, Geertruidenberg), Rogex B.V. (75%, Geertruidenberg), EVE& B.V. (75%, Oosterhout), Bourgondia B.V.

(75%, Oosterhout), Frans Kuil Beheer B.V. (Vlaardingen), Dutch Catering Association B.V. (Rotterdam), On Board On

Shore B.V. (Rotterdam), Taat & de Regt B.V. (Rotterdam), Grand Catering B.V. (Nieuwegein), Event & Catering Partners

2002 B.V. (Hoofddorp), Verhaaf Party Catering B.V. (Hoofddorp), Trends for Rent B.V. (51%), Grand Exploitatie B.V.,

JaarbeursCateringJobs B.V.

Jaarbeurspoort B.V.

Concernsamenstelling per 31 december 2012

66

2012 2011 2010 2009 2008

Geconsolideerde balansen in verkorte vorm

Vaste activa 114,9 118,6 127,9 134,0 132,7

Vlottende activa 104,1 85,1 72,5 42,3 45,4

219,0 203,7 200,4 176,3 178,1

Groepsvermogen 136,8 126,1 113,8 103,4 95,0

Voorzieningen 10,0 10,8 10,3 10,4 6,3

Langlopende schulden 0,3 0,4 0,7 0,8 0,1

Kortlopende schulden 71,9 66,4 75,6 61,7 76,7

219,0 203,7 200,4 176,3 178,1

Verloop groepsvermogen

Stand per 1 januari 126,1 113,8 103,4 95,0 76,0

Resultaat boekjaar 11,6 12,6 10,6 10,5 16,8

Overige mutaties -0,9 -0,3 -0,2 -2,1 2,2

Stand per 31 december 136,8 126,1 113,8 103,4 95,0

Vijf jaren Jaarbeurs Holding BVBedragen x € 1 mln.

67

2012 2011 2010 2009 2008

Geconsolideerde winst- en verliesrekeningen

in verkorte vorm

Netto-omzet 149,2 152,9 155,5 152,0 145,7

Kosten diensten van derden, materialen

en overige externe kosten 74,6 76,4 84,7 79,4 75,4

Personeelskosten 43,8 42,0 40,0 39,1 33,6

Afschrijvingen en waardeverminderingen

vaste activa 14,8 16,2 15,0 18,2 11,8

Som der bedrijfslasten 133,2 134,6 139,7 136,7 120,8

Bedrijfsresultaat 16,0 18,3 15,8 15,3 24,8

Financiële baten en lasten 1,4 0,2 - - -0,7

Resultaat voor belastingen 17,4 18,5 15,8 15,3 24,1

Vennootschapsbelasting 4,9 5,3 4,4 5,4 6,3

Minderheidsbelang derden -0,9 -0,6 -0,8 0,6 -1,0

Nettoresultaat 11,6 12,6 10,6 10,5 16,8

Kasstroom uit operationele activiteiten 33,7 15,9 36,9 31,3 38,8

Netto-investeringen in vaste activa 11,1 7,0 8,9 19,5 24,1

Gemiddeld aantal medewerkers (FTE) 846 804 760 787 630

Vijf jaren Jaarbeurs Holding BVBedragen x € 1 mln. tenzij anders aangegeven

68“Duidelijk”

‘Onderzoeksrapport Strategie Summit Energie & Utilities 2012: goed, kort en duidelijk.’

Drs. ir. Jeroen van der Veer, Voormalig CEO Shell

Personalia

Situatie per 1 april 2013

Directie en Management Jaarbeurs Holding B.V.

A. Brienen – Algemeen Directeur

E.J.M. Missotten

J.H. van Staverden

A.M. Schouten

Mevrouw M.P.J.M. Verkoijen

Directie en Management VNU Exhibitions Europe B.V.

A.M.M. Otten – Algemeen Directeur

J.W.M. van der Valk – Directeur Beurzen & Cross Media

G.W. Leeuwenburgh

Leden Raad van Advies VNU Exhibitions Europe B.V.

Mr. R.A. Boske – Directeur – Boorwerk B.V.Voorzitter FPT – Beurs Techni-Show

G.J.F. Deen – Directeur Ti-Me B.V. Voorzitter Adviescommissie VSK - Beurs VSK

Ir. M.L.A.M. van Hezik – Algemeen Directeur – Stichting STABUVoorzitter Adviescommissie Bouwbeurs – BouwBeurs

R.A. Kok – Directeur Maskate B.V.Voorzitter sectie Beurs FEDET – Beurs Elektrotechniek

C.E. van der Lande – Directeur – Van Beek SchroeftransportSecretaris Machevo & Bulk Vereniging – Beurs Industrial Processing

P.W.M. Sanders - Directeur – Hovuma Magazijnstellingen B.V.Bestuurslid Logistica – Beurs Logistica

Ir. J. Snoeij – Principal Business Consultant – CGIBestuurslid Mesa – Diverse ICT beurzen

M.A. van Straalen – Directeur-eigenaar – Heycop Systemen B.V.Voorzitter Koninklijke Metaalunie – o.a. Beurs ESEF

Ing. E. Stremmelaar MBA – Director Supply Chain Development – ERIKS Aandrijftechniek bvVoorzitter FEDA – Beurs Industrial Automation & Drives

H.H. Verheul – Directeur – TallpackBestuurslid Macropak – Beurs Macropak

69

Directie en Management VNU Exhibitions Asia Ltd.

D. Zhong – Algemeen Directeur

D. Mao – Directeur

Directie en Management Jaarbeurs Utrecht B.V.

G. Zapantoulis – Directeur

R.C.J.M. van der Heijden – Adjunct-directeur

C.A. Filius

Mevrouw M.E. Matos

A.P.A.A. Molmans

P.C. Simons

Directie en management Jaarbeurs Catering Services B.V.

G. Zapantoulis – Directeur

C.C.T. Aalbers

R.S. Boelens

R.M. Ernst

Mevrouw W. Koning

H.J. Kroneberg

H. van den Noort

Commissarissen Jaarbeurs Holding B.V.Bestuur Stichting Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs

H.W. Broeders – Voorzitter

Mevrouw I.G.C. Faber – Vicevoorzitter

Mevrouw Drs. P.G. Boumeester

Mevrouw Mr. C.T.L. Hamaker

R.G. van Ingen

Mr. Drs. J.G. Wijn

Ondernemingsraad Jaarbeurs Groep

B.J.H. de Leeuw – Voorzitter

I.D.R. van ‘t Hek – Vicevoorzitter

Mevrouw M.I. van Wersch – Secretaris

P.C.J. van den Bosch

M.A. Nijhuis

M.A.C.C. van Ockenburg

Mevrouw M.A.M. van Tol

“Trade Mart Utrecht is waardevol en cruciaal”

‘Trade Mart Utrecht is voor ons hèt salesinstrument voor de Benelux. Het is de enige beurs die

wij in Nederland en België kennen, waarop onze afnemers op één plek hun inkoopbeslissingen

kunnen nemen. Dat maakt het waardevol, maar ook cruciaal, want op de TMU willen we

zoveel mogelijk in contact komen met onze dealers. We tonen hun onze nieuwste ontwikkelingen

en introduceren daar de nieuwe seizoentrends en nieuwe merken. Wat absoluut een voordeel

is van de TMU: het gemak van deze opzet. Omdat we al jarenlang een vaste stand hebben,

is deze ieder seizoen snel op- en afgebouwd en weten juweliers en vakzaken de weg naar

Utrecht feilloos te vinden. Nadeel van een vaste stand is dat je af en toe beperkt wordt in je

vrijheid en flexibiliteit. Voor een vernieuwend merk als Fossil is dit wel eens jammer.’

Petra Reek, Managing Director Fossil Benelux

Jaarbeurs Holding • Postbus 8500, 3503 RM Utrecht • Jaarbeursplein, 3521 AL Utrecht

Telefoon 030 295 59 11 • Fax 030 295 55 21 • info@jaarbeurs.nl • www.jaarbeurs.nl