Introductiebrochure Centrale Sterilisatie ... - Uw ziekenhuis. · ziekenhuis feedback vragen aan...

versie 2016-2017

Introductiebrochure Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA)

Voor studenten en nieuwe personeelsleden

A Z S I N T - R E M B E R T

Pagina - 2 -

Inhoudstabel

Welkomstwoord 3

1. Voorstelling van de afdeling 4

1.1. Locatie 4

1.2. Plaats binnen de organisatie 5

1.3. Team 5

1.4. Doelstelling 6

1.5. Afdelingsopdrachten – taken per zone – organisatie 6

1.5.1. Afdelingsopdrachten 6

1.5.2. Taken per zone 6

1.5.3. Organisatie 14

2. Een dag op de dienst CSA 15

3. Procedures en dienst-specifieke afspraken 16

3.1. Fysische hygiëne en infectiepreventie 16

3.2. Prikongevallen 16

3.3. Administratieve-organisatorische procedures 16

4. Communicatie 18

4.1. Mondelinge communicatie 18

4.2. Schriftelijke communicatie 18


Pagina - 3 -

Welkom!

Het team van de Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA) heet je van harte welkom.

Je bent als nieuwe collega of als student op onze afdeling terechtgekomen. Je zult snel

merken dat het werken op deze afdeling niet is zoals op een gewone afdeling. Deze

brochure biedt je daarom een eerste kennismaking met onze afdeling. Het is niet de

bedoeling dat je deze brochure memoriseert voor je start, maar we raden wel aan om

deze voor uw start eens door te nemen. Technieken evolueren continu en we moeten

altijd blijven bijleren.

Voor studenten werken wij met mentoren die je begeleiden bij je stage. De mentor is je

aanspreekpunt. Maar iedereen op de afdeling zal zeker zijn of haar steentje bijdragen om

je iets bij te leren. Eigenlijk is iedereen ook een stukje mentor. Als je vragen hebt,

problemen met wie of wat dan ook, aarzel niet en spreek ons aan! Formele en informele

evaluaties dragen bij tot een gestructureerde opleiding. Zo kunnen we kort op de bal

spelen, bijsturen en vlug en concreet ingrijpen, … . Heb je problemen die niet direct op

de afdeling kunnen opgelost worden, neem dan gerust contact op met je mentor, het

diensthoofd of zo nodig de intreder-begeleider Geert Sabbe (tel. 2040).

Voor de nieuwe medewerkers is er een peter-/meterschap. Deze personen zullen je

begeleiden bij het inscholingsplan dat je krijgt bij aanvang van je nieuwe uitdaging. Het

inscholingsplan zal een beeld geven van je evolutie op de afdeling. Er is een nulmeting;

de gevraagde stappen worden geparafeerd door de “peter/meter” indien deze beheerst

worden. Zo streven wij er samen met jou naar om binnen 12 maanden tot een volledige

integratie te kunnen komen. Op geregelde tijdstippen zal de intreder-begeleider van het

ziekenhuis feedback vragen aan “peter/meter” en jezelf. Voor problemen kun je gerust

bij hem terecht. Na 12 maanden vragen we je een afspraak te maken om je afgewerkt

stappenplan in te dienen bij de intreder-begeleider (tel. 2040). Is het vroeger afgewerkt,

aarzel dan niet om het vroeger in te dienen. Het afwerken ervan is in de eerste plaats

jouw verantwoordelijkheid.

Op de volgende pagina’s vind je een overzicht van de werking, modaliteiten en afspraken

zodat je je op een vlotte en aangename manier kan inwerken op onze afdeling.

Uiteraard staan niet alle details in deze brochure. Neem zeker ook onze algemene

introductiebrochure eens bij de hand. Als je nog vragen hebt of meer informatie wenst,

kun je altijd bij een mentor, het diensthoofd of een andere collega terecht. Aarzel niet en

kom bij ons aankloppen voor raad of een luisterend oor, want jouw opvang en

begeleiding is voor ons een prioriteit.

Alvast veel werken leergenot gewenst.

Succes !!!

Het CSA-team

© Sint-Rembertziekenhuis 2016


Pagina - 4 -

1. Voorstelling van de afdeling

1.1. Locatie

De CSA bevindt zich op de -1 verdieping

in blok D, net naast spoedopname en de

polikliniek MKA. Er kunnen drie grote

zones onderscheiden worden: de

onreine, reine en steriele zone.


Pagina - 5 -

1.2. Plaats binnen de organisatie

De CSA maakt deel uit van de zorgcluster “medisch-technische diensten”. Deze

zorgcluster bestaat verder uit: dienst medische beeldvorming, labo, intensieve zorgen,

CAD, Operatiekwartier (OK) en spoedopname.

Aansturing

Dhr. W. Allemeersch

Algemeen Directeur

2612

Mevr. Fr. Van Hoorebeke

Verpleegkundig- en

paramedisch directeur

2615

1.3. Team

Diensthoofd:

Eline Devos

Tel.: 050/23 25 07

[email protected]

Verantwoordelijke apotheker:

Nausikaä Dalle

Tel.: 050/23 25 50

[email protected]

Personeelsleden:

Eline Devos

Diensthoofd

Nausikaä Dalle Verantwoordelijke

apotheker

Windy

Casteleyn Stagementor

Anne-Marie

Deroo Referentiepersoon Q&S

Referentiepersoon

ergonomie

Veerle

Hindryckx

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]


Pagina - 6 -

Heidi Ledeene Chris

Maeckelbergh Stagementor

Referentiepersoon

brandveiligheid

Sarah

Vanzieleghem Stagementor

“Meter” intreders

Back-up diensthoofd

Referentiepersoon

KANBAN

1.4. Doelstelling

Alle medische hulpmiddelen in het ziekenhuis, die vanwege hun gebruik steriel moeten

worden toegepast, steriliseren volgens een vooropgesteld proces van desinfectie,

reiniging, samenstelling en verpakking, sterilisatieproces, controle van cyclusverloop en

vrijgave. Steriele medische hulpmiddelen voor eenmalig gebruik vormen hierop een

uitzondering. Algemene standaardvoorzorgsmaatregelen ter voorkoming van infecties

moeten ten allen tijde nageleefd worden.

1.5. Afdelingsopdrachten – taken per zone - organisatie

1.5.1. Afdelingsopdrachten

De CSA bestaat uit drie zones, waar telkens specifieke taken gebeuren.

Onreine zone: instrumenten worden gesorteerd, gespoeld, ultrasoon gereinigd en

afgewassen (machinaal (thermostabiel materiaal) of handmatig (thermolabiel

materiaal)).

Reine zone: instrumenten worden gecontroleerd op functionaliteit, sets worden

terug samengesteld en ingepakt.

Steriele zone: sets worden gesteriliseerd en na afkoeling weggezet op de daartoe

voorziene plaats.

Het medisch materiaal is afkomstig van OK, consultaties, verpleegeenheden, medisch-

technische diensten en poliklinieken. De CSA is dus een interne dienstverlener binnen het

ziekenhuis.

1.5.2. Taken per zone

1. Onrein transport

Doel

Transport van onrein instrumentarium van OK, poliklinieken, verpleegeenheden,

consultaties en medisch-technische diensten naar de onreine zone van de CSA. Het

transport dient droog te verlopen en ongebruikte uitgepakte instrumenten worden

beschouwd als mogelijk gecontamineerd.


Pagina - 7 -

Kledij

Dienstkledij;

Handhygiëne.

Onrein transport OK

Het transport van OK naar CSA gebeurt via de onreine lift en dit door de poets OK. Het

materiaal wordt door de instrumenterende verpleegkundige van het OK in een gesloten

transportcontainer geplaatst en er wordt contact opgenomen met de poets OK. De poets

OK staat dan vervolgens in voor het transport van het onrein medisch materiaal naar

CSA en brengt de medewerker CSA van de onreine zone op de hoogte van de komst van

onrein medisch materiaal.

Onrein transport andere

De medewerkers van de poliklinieken, verpleegeenheden, consultaties en medisch-

technische diensten (uitgezonderd OK) brengen het onrein materiaal in een gesloten

transportbak binnen in de kast in de onreine zone. Daar wordt het materiaal

overgenomen door de medewerker CSA van de onreine zone.

2. Onreine zone

Doel

Nagaan of sets volledig zijn na de ingreep.

Zichtbare verontreinigingen verwijderen en

de decimale reductiewaarde doen dalen.

Dit kan machinaal of manueel. Algemeen

geldt de volgende regel: alles wat

machinaal kan gereinigd worden, moet

machinaal gereinigd worden. Het is

belangrijk dat verontreinigingen zo snel als

mogelijk verwijderd worden, aangezien

bloed water en mineralen (bv. chlorides)

bevat en dus corrosie kan veroorzaken.

Kledij

Dienstkledij (blauwe schort met korte mouwen, blauwe broek, klompen en

haarmuts);

Blauwe plastic schort met lange mouwen;

Handschoenen (in geval van zichtbare bevuiling);

Spatbril;

Mondmasker;

Handhygiëne.

Taken

Na de ingreep wordt nagegaan of de sets volledig zijn. Dit gebeurt door middel van een

telling.

Het onrein medisch materiaal wordt geselecteerd naar handmatige (thermolabiel

materiaal) en naar machinale (thermostabiel materiaal) reiniging. Algemeen gelden


Pagina - 8 -

volgende regels:

Type materiaal Thermostabiel Thermolabiel

Hol Handmatige voorreiniging met

borstel en hoge druk pistool,

gevolgd door machinale reiniging

met thermische desinfectie

Handmatige reiniging met

borstel en hoge druk pistool,

gevolgd door chemische

desinfectie

Solied Machinale reiniging met

thermische desinfectie

Handmatige reiniging met

chemische desinfectie

Voor thermostabiel medisch materiaal wordt er als volgt te werk gegaan:

Instrumenten worden open gelegd en gedemonteerd in RVS manden, waarbij de

klemmen dakpansgewijs geplaatst worden. Het is belangrijk dat de manden niet

overladen worden. Instrumenten die over elkaar liggen, worden niet proper

gereinigd. Dit noemt men sproeischaduw.

Instrumenten worden manueel (voor holle instrumenten incl. doorborstelen) en

automatisch gespoeld, waarna ze ultrasoon behandeld worden.

Kleine en fijne instrumenten zijn erg delicaat en om beschadigingen te

voorkomen, dienen deze in een gesloten doosje met fijne mazen geplaatst te

worden.

Het automatisch reinigings- en desinfectietoestel wordt beladen. Alvorens het

toestel te starten is het belangrijk te controleren of de sproeiarmen vrij kunnen

ronddraaien en of er voldoende reinigings- en droogmiddel aanwezig is.

Na het beëindigen van het automatisch reinigings- en desinfectieproces is het

belangrijk dat het toestel zo snel als mogelijk ontladen wordt.

Medisch materiaal dat dringend terug nodig is, wordt aangeduid met een rood

label. Het is belangrijk om dit medisch materiaal voor te nemen.

Thermolabiel materiaal zijn onder andere de grote Synthesmotor, de mondmaskers

(uitgezonderd de blauwe), pulse spray, … Voor thermolabiel materiaal wordt er als volgt

te werk gegaan:

Thermolabiel materiaal wordt eerst gereinigd in een waterige Aniosyme DD1®

oplossing (0.5%). Hierbij dienen de volgende aandachtspunten in acht te worden

genomen:

o Gebruik de juiste dosis Aniosyme DD1®;

o Regelmatig zuiver water nemen;

o Elke dag een zuivere borstel gebruiken;

o Enkel zachte borstels gebruiken;

o Geregeld nieuwe borstel nemen.

Na de reiniging dient er goed gespoeld te worden met zuiver water om resten van

het reinigingsproduct (Aniosyme DD1®) te verwijderen.

Het thermolabiel materiaal wordt gedroogd met behulp van een single-use doek.

Een chemische desinfectie met 70% alcohol grijpt plaats.

Het handmatig gereinigd en chemisch gedesinfecteerd medisch materiaal wordt

verzameld en in het sas tussen de onreine en reine zone geplaatst.


Pagina - 9 -

Om een goede ultrasone en machinale reiniging te

kunnen garanderen, worden routinetesten

uitgevoerd. Om de kwaliteit van de ultrasone

reiniging na te gaan, wordt om de twee dagen een

sonocheck uitgevoerd. Om de kwaliteit van het

automatisch reinigings- en desinfectieproces na te

gaan, wordt dagelijks een washcheck uitgevoerd.

Dagelijks dient er ook een checklist ingevuld te

worden door de CSA medewerker van de onreine

zone.

3. Reine zone

Doel

Gereinigd en gedesinfecteerd medisch materiaal wordt opnieuw

samengesteld/gemonteerd, waarna het verpakt wordt voor sterilisatie.

Kledij


haarmuts);

Handhygiëne.

Taken

Medisch materiaal dat gereinigd en gedesinfecteerd werd, dient visueel geïnspecteerd te

worden en dit op verontreinigingen en functionaliteit.

Medisch materiaal komt daarnaast voor onder de vorm van een set of los. Afhankelijk

van de vorm van voorkomen, is de verpakking anders en dient er op een andere manier

gewerkt te worden. Medisch materiaal in een set of zwaar los medisch materiaal wordt

ingepakt in KimGuard One Step inpakdoeken. Het overig los materiaal wordt ingepakt in

zakken (laminaat of Tyvec®).

A. Set

Voor medisch materiaal in een set dienen volgende stappen doorlopen te worden:

Alvorens de instrumenten in de setmand geplaatst worden, dient een

inlegvel op de bodem gelegd te worden, alsook een

stoomindicator/STERRAD indicator.

De instrumenten worden in de setmand gesorteerd. Hierbij worden zware

instrumenten onderaan gelegd, zodat het vocht ten gevolge van

stoomsterilisatie beter kan doorsijpelen. Alle klemmen dienen vastgezet te

worden in het eerste slot om beschadigingen van de scharnieren (door

opwarmen en afkoelen) te voorkomen.

De setmand wordt ingepakt en dit met behulp van een KimGuard One Step

inpakdoek (polypropyleen). De afmetingen van de gebruikte inpakdoek

moeten voldoende zijn om het te steriliseren voorwerp degelijk te

verpakken. De uiteinden van de inpakdoek moeten elkaar goed

overlappen. Ze mogen echter niet te groot zijn om een groot aantal plooien


Pagina - 10 -

te vermijden, deze zouden de penetratie van het steriliserend agens en het

drogen kunnen vertragen en het aseptisch voorleggen van het voorwerp

ingewikkeld maken. Voor het inpakken wordt gebruik gemaakt van de

square fold techniek. De verpakking wordt gesloten met behulp van tape

(zonder indicator). Aan de rechterzijde van de ingepakte set wordt een

etiket met de naam van de set voorzien, die ter hoogte van de randen

voorzien wordt van tape met chemische indicator. Deze tape verkleurt na

doorlopen van het sterilisatieproces. Er zijn twee types tape met indicator

aanwezig, namelijk voor stoomsterilisatie en gasplasmasterilisatie. Het is

van uitermate belang dat nooit op de verpakking geschreven wordt.

Daarnaast is het belangrijk om te vermelden dat er nog een uitzonderlijk

klein aantal sets voorkomen in een container. Hierbij dient de container

voorzien te zijn van een containerfilter. Deze dient na elk sterilisatieproces

vervangen te worden. Bij elke container dient ook gecontroleerd te worden

of de sluitingen in orde zijn en ter hoogte van elke sluiting wordt een slotje

aangebracht. Op het deksel wordt een chemische indicator met behulp van

een stukje tape aangebracht.

Figuur 1: Square fold inpaktechniek.

B. Zwaar los medisch materiaal

Voor zwaar los medisch materiaal dienen de volgende stappen doorlopen te

worden:

Het zwaar los medisch materiaal wordt ingepakt met behulp van een

KimGuard One Step inpakdoek (polypropyleen), zoals een set (zie hoger).


Pagina - 11 -

Een etiket met de naam van het los medisch materiaal wordt aangebracht

op de buitenkant van de verpakking.

C. Licht los medisch materiaal

Voor licht los medisch materiaal dienen de volgende stappen doorlopen te

worden:

Licht los medisch materiaal wordt ingepakt in laminaatzakken

(stoomsterilisatie) of Tyvec® zakken (gasplasmasterilisatie). Deze zakken

worden met behulp van een sealapparaat dichtgelast. Het sealapparaat

wordt dagelijks gecontroleerd met de sealcheck. Voor het OK wordt een

dubbele verpakking voorzien, voor de overige afdelingen een enkele. Bij

een dubbele verpakking is het belangrijk dat de buitenste zak 50% groter

is dan de binnenste. Dit om een goede penetratie van het sterilans tussen

de gelamineerde lagen te

waarborgen en het eventueel aan

elkaar kleven van de lagen te

vermijden. Er mag nooit op de

verpakking geschreven worden,

tenzij boven de lasnaad.

Een etiket met de bestemde afdeling

wordt aangebracht op de verpakking.

Verpakt licht los medisch materiaal

wordt nooit los in de sterilisator

geplaatst (uitgezonderd gasplasmasterilisatie), maar in korven. Het is van

belang dat de papierzijden tegen elkaar worden geplaatst en dat de

laminaatzijden tegen elkaar worden geplaatst.

Dagelijks dient een checklist ingevuld te worden door de CSA medewerker van de reine

zone.

4. Steriele zone

Doel

Gereinigd, gedesinfecteerd en verpakt medisch

materiaal steriliseren. Hierbij worden micro-

organismen gedood door coagulatie van eiwitten

door het afgeven van de latente

verdampingswarmte bij het condenseren van de

stoom. Het is belangrijk dat alle te steriliseren

oppervlakken in contact komen met de stoom.

Algemeen gelden volgende regels:

Alles dat in stoom kan gesteriliseerd

worden, moet in stoom gesteriliseerd

worden.

Alles wat op 134°C kan gesteriliseerd worden, moet op 134°C gesteriliseerd

worden.


Pagina - 12 -

Kledij


haarmuts);

Handhygiëne.

Taken

Er zijn twee vormen van sterilisatie op de CSA aanwezig, met name stoomsterilisatie en

gasplasmasterilisatie. Stoomsterilisatie gebeurt met behulp van een autoclaaf,

gasplasmasterilisatie gebeurt met behulp van de STERRAD® NX®.

A. Stoomsterilisatie

Sterilisatie met stoom wordt het meest frequent toegepast. Het is zeer effectief

tegen alle micro-organismen. Het is toepasbaar voor hittebestendige

instrumenten, textiel en vloeistoffen. Het letale effect berust op coagulatie,

waardoor irreversibele denaturatie van enzymen en eiwitstructuren optreedt. Voor

deze reactie is naast een hoge temperatuur ook het vocht dat bij condensatie van

stoom vrijkomt noodzakelijk.

Verzadigde stoom is een zeer efficiënte energiedrager, met een enorm

verwarmend en penetrerend vermogen. De warmte-overdracht gebeurt door

condensatie van de stoom op de producten. Bij condensatie komt in korte tijd veel

energie vrij. Door de condensatie treedt tevens een enorme volumeverkleining op,

waardoor als het ware nog meer stoom naar het product wordt gezogen. Dit

verklaart de goede penetratie-eigenschappen van stoom. De minimale

voorwaarden voor het stoomsterilisatieproces zijn: complete luchtverwijdering uit

de kamer en de pakketten voor sterilisatie, aanhouden van een temperatuur van

134°C gedurende minstens 3,5 minuten en voldoende droogtijd.

Voor stoomsterilisatie wordt als volgt te werk gegaan:

De autoclaaf wordt beladen met behulp van karren, in geen geval mag het

te steriliseren medisch materiaal los in de autoclaaf worden gelegd. Ook

mag het materiaal niet gestapeld worden of dienen overvolle manden

vermeden te worden. Een mand is goed beladen als je een hand tussen de

verpakte materialen kan brengen zonder dat daarbij de verpakkingen

samengedrukt worden. Laminaatzakken moeten schuin achterover in de

mand te worden geplaatst. Het is verder ook nog belangrijk dat de

ladingen zo homogeen mogelijk worden gehouden. Zware sets dienen

onderaan gezet te worden en lichtere sets bovenaan.

Na het beladen van de autoclaaf wordt een beladingsdocument ingevuld,

een stoomindicator toegevoegd en het toestel gestart.

Wanneer het sterilisatieproces werd beëindigd, wordt het goede verloop

van de cyclus aan de hand van de cyclusgegevens (tijd, temperatuur en

druk) geverifieerd. Controleer de intactheid, droogheid van de pakketten

en omslag van de stoomindicator. Geef uiteindelijk na deze controles

formeel vrij voor gebruik. De uitprint wordt geniet aan het ingevulde

beladingsdocument en de stoomindicator wordt bevestigd op de uitprint.

Deze documenten worden vervolgens gedurende 10 jaar bewaard.


Pagina - 13 -

De lading wordt gelabeld, tevens wordt een label aangebracht op het

beladingsdocument en de stoomindicator.

Na sterilisatie dient de lading gedurende minimum 20 minuten af te koelen

tot kamertemperatuur. Dit omdat de verpakking onmiddellijk na de

sterilisatie nog enigszins vochtig en statisch geladen, en dus zeer

kwetsbaar is.

Het gesteriliseerd medisch materiaal wordt aangebracht op de ervoor

voorziene plaats en dit volgens het First In-First Out principe.

Op de autoclaaf worden routinetesten uitgevoerd om de kwaliteit van het

stoomsterilisatieproces te waarborgen. Dit zijn:

De lektest: hierbij wordt bepaald of de autoclaaf in staat kan geacht

worden de correcte ontluchting te halen. Deze test wordt één keer per

week uitgevoerd, ’s morgens voor gebruik op een koude kamer.

Bowie & Dick test: hierbij wordt bepaald of de ontluchting correct gebeurt

en of de temperatuurverdeling in een pakket reproduceerbaar is. Deze test

wordt dagelijks uitgevoerd, ’s morgens voor gebruik op een warme kamer.

Biologische indicatoren: hierbij wordt gecontroleerd of bacteriegroei nog

mogelijk is na de sterilisatiecyclus. Deze test wordt twee maal per week

uitgevoerd bij de eerste lading.

Helixtest: deze test staat model voor holle instrumenten. Deze test wordt

dagelijks uitgevoerd, bij de eerste lading.

De resultaten van deze testen worden gedurende 10 jaar bewaard.

B. Gasplasmasterilisatie

Gasplasmasterilisatie is lage temperatuursterilisatie (50°C) en is geschikt voor

thermolabiel medisch materiaal. Er wordt een diep vacuüm gecreëerd, waarbij

waterstofperoxide toegelaten wordt. Waterstofperoxide gaat vervolgens over in

gasvorm en dringt in het materiaal. Radiofrequentie wordt ingeschakeld en

waterstofperoxide gaat over naar de plasmafase en micro-organismen worden

vernietigd.

Voor gasplasmasterilisatie wordt als volgt te werk gegaan:

Bij het beladen van de STERRAD mogen materialen niet gestapeld worden

en mogen de materialen ook de wanden van de kamer niet raken. Er

worden tevens een chemische indicator en een biologische indicator (in

geval van eerste cyclus) bijgevoegd.

Na het beladen wordt een beladingsdocument ingevuld en het toestel

wordt gestart. Hierbij is het belangrijk het juiste programma (normaal of

geavanceerd) te kiezen, wat afhankelijk is van de lengte en diameter van

het lumen van het instrument.

Wanneer het sterilisatieproces werd beëindigd, wordt een uitprint

verkregen. Controleer de intactheid en omslag stoomindicator. Geef

uiteindelijk formeel vrij na het uitvoeren van deze controle. De uitprint

wordt geniet aan het ingevulde beladingsdocument en de chemische

indicator wordt aan de uitprint bevestigd. Deze documenten worden

vervolgens gedurende 10 jaar bewaard.


Pagina - 14 -

De lading wordt gelabeld, tevens wordt een label aangebracht op het

beladingsdocument en de stoomindicator.

Op de STERRAD worden biologische testen

uitgevoerd om de kwaliteit van het

gasplasmasterilisatieproces te waarborgen.

Met behulp van een biologische indicator

kan nagegaan worden of nog bacteriegroei

mogelijk is na de sterilisatiecyclus. De test

wordt bij elke eerste lading gevoegd. De

resultaten van deze testen worden

gedurende 10 jaar bewaard.

Dagelijks dient een checklist ingevuld te worden door de CSA medewerker van de reine

zone.

5. Rein transport

Doel

Transport van steriel instrumentarium van CSA naar Operatiekwartier, poliklinieken,

verpleegeenheden, consultaties en medisch-technische diensten. De goederen worden

getrieerd naar de juiste plaats, na vrijgave van de goederen.

Kledij


haarmuts);

Handhygiëne.

Rein transport OK

Het transport van CSA naar OK gebeurt via de reine lift door een CSA medewerker,

werkzaam in de reine en steriele zone, met behulp van karren. Het transport moet op

een zodanige manier gebeuren dat de steriliteit van de goederen gewaarborgd blijft. Sets

mogen niet gestapeld worden op elkaar.

Rein transport andere

Het steriel medisch materiaal wordt in een propere en gedesinfecteerde blauwe container

en vervolgens in een centrale kast geplaatst, waar medewerkers van de poliklinieken,

verpleegeenheden, consultaties en medisch-technische diensten (uitgezonderd OK) het

medisch materiaal kunnen komen afhalen.

1.5.3. Organisatie

De CSA is geopend van 7u00 tot en met 20u30 en dit van maandag tot en met vrijdag.

In het weekend wordt er een wachtdienst voorzien. Deze kan opgebeld worden op

zaterdag en zondag en dit telkens tussen 14u00 en 19u00. Er wordt voor de wachtdienst

een beurtrol voorzien.

Elke dag wordt er gewerkt met 1 vroegdienst (7u00-13u00), 1 dagdienst (8u30-17u15)

en 2 laatdiensten (11u45-20u30 en 14u00-20u00). Hierbij zijn de vroegdienst en


Pagina - 15 -

laatdienst 1 (11u45-20u30) werkzaam in de reine en steriele zone, de dagdienst in de

onreine zone. De laatdienst 2 (14u00-20u00) wordt tussen 14u00 en 17u15 opgesplitst

over de onreine en reine zone. Vanaf 17u15 neemt de laatdienst 2 volledig over in de

onreine zone. Over de middag wordt de dagdienst afgelost door de laatdienst 1 en dit

van 12u30-13u15.


Pagina - 16 -

2. Een dag op de CSA

Vroegdienst (7u00-13u00)

Dagdienst (8u30-17u15)

Laatdienst 1 (11u45-20u30)

Laatdienst 2 (14u00-20u00)

7u30 Briefingboek + infoborden raadplegen Checklist invullen PC’s reine zone opstarten + eCare openen Kast spoedopname controleren Onreine zone controleren op dringend materiaal

8u30 Uitvoeren taken reine + steriele zone

Briefingboek + infoborden raadplegen Checklist invullen PC onreine zone opstarten + eCare openen Kast onreine zone controleren

9u30 Uitvoeren taken onreine zone

10u30 15’ pauze 15’ pauze


Uitvoeren taken onreine zone

Briefingboek + infoborden raadplegen Checklist invullen Uitvoeren taken reine

+ steriele zone

12u30 45’ eetpauze (12u30-13u15)

Aflos onreine zone


Taken uitvoeren reine + steriele zone

Briefingbord + infoborden raadplegen

14u30 Tellen sets onreine zone Taken uitvoeren reine en steriele zone

15u30 15’ pauze 15’ pauze 15’ pauze


Uitvoeren taken reine + steriele zone

Tellen sets onreine zone Taken uitvoeren reine + steriele zone

17u30 45’ eetpauze (17u45-18u30)

Taken uitvoeren onreine zone


19u30

20u30

3. Procedures

3.1. Fysische hygiëne en infectiepreventie

Handhygiëne is een van de belangrijkste aandachtspunten binnen de zorg. Ieder lid van


Pagina - 17 -

het team kan een overdracht doen van micro-organismen van besmet materiaal naar een

ander of zichzelf. Naast steriel werken is handhygiëne de belangrijkste

preventiemaatregel om dergelijke infectierisico’s te vermijden. Op onze afdeling bevinden

zich dispensers met handontsmettingsvloeistof in de diverse zones, alsook in het toilet,

de keuken en de kleedkamers. In de onreine zone zijn chirurgische maskers, spatbrillen,

handschoenen en schorten ter beschikking als persoonlijke beschermingsmiddelen.

Uiteraard blijft een persoonlijke hygiëne; haartooi, nagels en beroepskledij ook zeer

belangrijk.

3.2. Prikongevallen

Prikongevallen moeten trachten voorkomen te worden. Naalden, mesjes,

wegwerpboortjes, en dergelijke moeten onmiddellijk na gebruik zonder verdere

manipulatie in de speciaal daartoe bestemde naaldcontainer geworpen worden (K.B. 3

mei 2013). Indien zich toch een prikongeval voordoet, is er een procedure “Prikongeval”

van kracht. De procedure betreft niet alleen prikken, maar ook blootstelling aan bloed,

bloederig vocht en andere potentieel besmettelijke lichaamsvochten. Blootstelling kan

gebeuren met intacte, niet-intacte huid, mucosa of percutaan. Contact met intacte huid

wordt normaal beschouwd als een klein risico, terwijl contact met mucosa en niet-intacte

huid een matig risico inhoudt. Voor percutane blootstelling maakt men een onderscheid

tussen een minder ernstig risico en een ernstig risico.

De algemene procedure is van toepassing op alle personeelsleden van het ziekenhuis.

Voor personeel van het ziekenhuis dekt de arbeidsongevallenverzekering de kosten. De

eerste zorg gebeurt op de afdeling zelf.

De procedure moet zo snel mogelijk gestart worden. Je brengt het diensthoofd op de

hoogte en meld je aan op de dienst spoedgevallen. Er wordt een meldingsformulier

ingevuld en indien nodig gebeurt er een bloedafname. De dienst arbeidsgeneeskunde

zorgt voor de verdere afhandeling. Als student neem je na het opstellen van de EHBO-

bon contact op met de school betreffende de verzekering.

3.3. Administratieve-organisatorische procedures

Een briefingboek wordt gebruikt als communicatietool. Indien er iets moet meegedeeld

worden, waarvan het ganse team op de hoogte moet gebracht worden, dient het

briefingboek gehanteerd te worden. Het briefingboek dient geraadpleegd te worden, voor

aanvang van de shift, en afgetekend te worden voor gelezen.

Voor de reine en steriele zone zijn er de volgende documenten:

Opvolgingsfiche bruikleenmateriaal

Indien er bruikleenmateriaal geleverd wordt voor een bepaalde operatieve

ingreep, dient dergelijke fiche ingevuld te worden. Deze fiche bestaat uit twee

delen. Het ene deel dient ingevuld te worden bij levering en omvat de volgende

zaken: de ingreep en arts waarvoor het bruikleenmateriaal bestemd is, de datum

van de ingreep, de datum en uur van levering, de sterilisatiewijze en een

autoclaaflabel. Het tweede deel dient ingevuld te worden bij terugsturen en omvat

volgende zaken: de datum en uur van terugsturen, of het materiaal al dan niet

werd gebruikt, of het materiaal gereinigd en gedesinfecteerd werd en of het


Pagina - 18 -

materiaal volledig of onvolledig is. Beide delen moeten afgetekend worden met

naam en handtekening.

Checklist reine en steriele zone

Deze checklist dient door de vroegdienst en laatdienst 1 dagelijks ingevuld te

worden. De checklist bevat drie luiken: de routinetesten, hygiëne en

bruikleenmateriaal. Ook de checklist dient afgetekend te worden met naam en

handtekening.

Beladingsdocument

Dergelijk formulier moet ingevuld worden per lading per autoclaaf/STERRAD.

Hierop dient genoteerd te worden wat de lading van de autoclaaf/STERRAD bevat.

Verder wordt het uur, de datum, het nummer van de autoclaaf/STERRAD en de

operator vermeld.

Bestelbon antiseptica apotheek

Indien antiseptica moet besteld worden bij apotheek, dient een dergelijk

document ingevuld te worden. Dit document dient ten laatste dinsdagavond in

apotheek binnengebracht te worden. Donderdagnamiddag kan de bestelling

afgehaald worden.

Logboeken levering/ophaling bruikleenmateriaal

Deze logboeken dienen respectievelijk ingevuld te worden in geval van levering of

ophaling van bruikleenmateriaal. De logboeken zijn ter beschikking in het sas

bruikleenmateriaal.

Fiche terugsturen bruikleenmateriaal

Bij terugsturen van bruikleenmateriaal, dient in elke container een dergelijke

ingevulde fiche aangebracht te worden. Hierbij wordt aangegeven of het mariaal

al dan niet gebruikt werd voor de bedoelde ingreep, of het materiaal gereinigd en

gedesinfecteerd werd en of het materiaal volledig of onvolledig is. Ook deze fiche

dient afgetekend te worden.

Register wijzigingen sets

Het register wijzigingen sets dient ingevuld te worden als er een wijziging wordt

aangebracht aan de inhoud van een set. Hierbij dienen volgende zaken genoteerd

te worden: de datum, de naam van de set en de chirurgische discipline, de

wijziging, de reden en naam en handtekening.

Voor de onreine zone is er een checklist onreine zone. Deze dient dagelijks door de

dagdienst ingevuld te worden. De checklist bevat twee luiken: de routinetesten en

hygiëne. De checklist dient afgetekend te worden met naam en handtekening.

Verder wordt “lean werken” zoveel als

mogelijk toegepast op de CSA afdeling. In

kader hiervan werd het 5S principe van lean

management doorgevoerd in elke zone. Dit

betekent concreet dat eigenaarschap per zone

werd toegekend. Per zone is er een 5S map

aanwezig, waarin zich checklists per week

bevinden. Deze checklist dient dagelijks door

de eigenaar/back-up van elke zone ingevuld

te worden.


Pagina - 19 -

4. Communicatie

4.1. Mondelinge communicatie

Op dienstniveau

Dienstvergadering (3x/jaar);

Teamvergadering (1x/maand);

Overleg CSA-OK-Apotheek-Ziekenhuishygiëne (1x/maand);

Bijscholingen door firma’s.

Op ziekenhuisniveau

Overleg met zorgmanager;

Clustervergadering medisch-technische diensten (1x/maand);

Hoofdverpleegkundigenvergadering (1x/maand);

Directie-diensthoofden-hoofdverpleegkundigenvergadering (4x/jaar).

4.2. Schriftelijke communicatie

Mededelingenbord;

Kwaliteitsmuur;

Briefingboek.

Introductiebrochure Centrale Sterilisatie ... - Uw ziekenhuis. · ziekenhuis feedback vragen aan...

Documents

Transcript of Introductiebrochure Centrale Sterilisatie ... - Uw ziekenhuis. · ziekenhuis feedback vragen aan...