Intensief casemanagement

in

Bubbels & Babbels19 november 2009Griet Vandersypen

Ontstaan Bubbels & Babbels?

hulpverleners in Antwerpen in toenemende mate geconfronteerd met ‘gezinnen onder invloed’

hulpverleners voelden zich tekort schieten in het tegemoet komen aan de noden van de kinderen uit deze gezinnen

De ouder en de gezinscontext verwevenheid van tal van complexe problemen

op verschillende levensdomeinen Drugproblemen komen nooit alleen

geen of weinig vertrouwen (meer) in hulpverlening

sociaal netwerk beperkt

passief ondergaan van hulpverlening

afspraken worden dikwijls ‘vergeten’

Kind verhoogd risico op problemen in nagenoeg alle

ontwikkelingsdomeinen

Geen enkele discipline of sector kan het alleen

Onvoldoende samenwerking en onderlinge afstemming

Verschil in visie en doelstellingen tussen verschillende hulpverleningsinstanties

Onvoldoende continuïteit en opvolging

Gebrek aan kennis en ervaring mbt zwangerschap/ouderschap en druggebruik

Gebrek aan kennis en ervaring mbt beoordelen van risicosituaties

Hulpverleners

Het project Bubbels & BabbelsWat Project binnen de stad Antwerpen met als doel gezinnen met jonge

kinderen te ondersteunen waarbij één (of beide) ouder(s) kampt met een illegaal drugprobleem opdat de ontplooiingskansen van de kinderen gewaarborgd worden en de ouders hun ouderrol zo maximaal als mogelijk kunnen opnemen.

Praktijk sinds 2001

Methodiek Casemanagement (intensieve en cliëntgerichte vorm van zorgcoördinatie) +

deskundigheidsbevordering

Medewerkers2 FTE (4 medewerkers)

Financiering Stedenfonds + Provincie Antwerpen

Ingebed in vzw Free Clinic

Methodiek

intensief casemanagementDoel

Wanneer

Verloop

Centrale kenmerken

Moeilijkheden/Aandachtspunten

Troeven

Evoluties

Het welzijn van het kind bevorderen door het

bevorderen van een ondersteuningsaanbod dat

•Nauw aansluit op de noden in het gezin (ouders aan het stuur van het netwerk)

•Onderling fijn is afgestemd

•Doorheen de tijd wordt opgevolgd

Doel intensief casemanagement

De kinderen (van ouders met drugafhankelijkheidssproblemen) bevinden zich in een (potentiële) risicosituatie

Ouders ervaren nood aan ondersteuning vanuit verschillende hoekengericht op verschillende gezinsleden

Gezin heeft nood aanéénduidige boodschappen vanuit hvrode draad, opvolging en continuïteittegemoetkomende en motiverende aanpak

Wanneer

Verwijzing en aanmelding Zeer diverse verwijzers B&B als opportuniteit, externe druk niet te zeer

opvoeren dringende actie rond beveiliging kinderen

aangewezen?

Verloop casemanagement

Kennismaking B&B zoveel mogelijk laten kennen:

Visie op druggebruik en ouderschap Visie op gedifferentieerd ouderschap en plaatsing

(cf samenwerkingscontract) Casemanagement (teampje verzamelen)

Band met ouders (begrip + gezamenlijke zorg beklemtonen, nl welzijn van de kinderen)

Wervend (ouders moeten voelen dat ze bij B&B iets kunnen komen halen, bv informatie over een bep thema, een tel doen…)

Gezin leren kennen Zicht op voornaamste noden en steunbronnen in

het gezin Zicht op hulpvragen aan B&B, mate van interne

motivatie

Assessment Inventariseren van problemen en sterktes op

alle levensdomeinen die van invloed kunnen zijn op opvoedingscontext (niet enkel passief)

Zicht op sociale inbedding (ecogram, genogram)

Via gesprekken met de ouders contact met de kinderen huisbezoeken tel met relevante personen uit sociaal netwerk tel met betrokken professionelen

Belang van wervend karakter in contacten met alle betrokkenen

Planning Hoofddoel en werkdoelen vastleggen Termijnen waarbinnen men deze wil bereiken

Noot: B&B is geen passieve secretaris, maar denkt

actief mee vanuit de noden van de kinderen We delen onze kennis en ervaring met de ouders

en trachten ouders tot de nodige zaken te motiveren

Linking koppeling van vraag en aanbod (actieve verwijzingen) samenbrengen en aansturen van hulp- en

dienstverleners en relevante personen uit informeel sociaal netwerk

Ronde tafels Doel:

Onderlinge kennismaking van de verschillende betrokkenen (doel, visie en werkwijze van elke betrokkene)

heldere taakverdeling en engagementen -> handelingsplan

creëren van verbondenheid binnen gemeenschappelijk project

• Je staat er niet alleen voor (verantwoordelijkheid delen)

• uitwisselen van kennis en ervaring (verantwoordelijkheid met meer kennis van zaken opnemen)

• drive

Monitoring Opvolgen van het gezin, het netwerk en de

gemaakte afspraken met het oog op zicht houden op het kind ondersteunen van alle betrokkenen (ouders,

hulpverleners, steunfiguren) bevorderen van overzicht bij éénieder ->

relevante info laten doorstromen Vnl telefonisch (maar ook huisbezoeken,

gesprekken op B&B…)

Evaluatie geboden hulp effectief en efficiënt? Bijsturing nodig?

centrale kenmerken intensief casemanagement

Vrijwillig Aanklampend Vertrekkend van de vraag en behoeften van ouder én

kind Ouders inzicht doen verwerven in hun problematiek

en de noden van kinderen Ouders aanspreken op hun inzet, mogelijkheden én

verantwoordelijkheden Hulpverleners en steunfiguren ondersteunen bij

problematiek van ouderschap en druggebruikIntensief casemanagement is naast een methodiek ook

een zorginhoudelijke benadering (veel meer dan louter zorg coördineren)

Moeilijkheden/aandachtspunten Abstract Motivatie tot deelname Tijdsinvestering Interne keuken Iets nieuws proberen / vertrouwde stramienen wat lossen Communicatie: respectvol, constructief, ernstig en toch ontspannen (juiste

sfeer binnen nieuw samengesteld team) Respect voor terrein en eigenheid Relevante informatie gedeeld (need to know – nice to know) (Visie)verschillen expliciteren en nagaan hoe deze als meerwaarde kunnen

worden aangewend Wanneer andere ‘afstemmers’ (bv CBJ of sd jeugdrechtbank) betrokken:

zeer duidelijke afspraken over ieders rol Mandaat verwerven Positie handhaven (bv bij belangenbehartiging) Supervisie – intervisie – zorgzaam team

Troeven Gezin (de noden, de veiligheid van het kind) betrouwbaarder en

genuanceerder in beeld Uitwisselen van deskundigheid (komt ook in volgende begeleidingen van pas)

Ondersteuning van hulpverleners in een nieuw-samengesteld-team ◦ Delen van verantwoordelijkheid

◦ Verantwoordelijkheid (durven) blijven opnemen (men kan voor bepaalde zaken vertrouwen op anderen)

◦ Morele steun

◦ Inzet wordt gezien

Ronde tafel: Krachtig middel om tot samenwerking en afstemming te komen: Drive Positiviteit Gezamenlijk project

Onafhankelijke casemanager: ◦ Onverdacht/aanvaardbaar voor verschillende sectoren

◦ proces bewaken; inhoud van anderen laten komen

Evoluties

Meer draagvlak voor methodiek Ouder erbij: ok Deelname hulpverleners meer evidentie

Interessante publicaties:Van Riet, N. & Wouters H. (2000). Casemanagement: Een leer- werkboek

over de organisatie en coördinatie van zorg-, hulp en dienstverlening. Assen, Van Gorcum.

Hoogendam, S. & Vreenegoor, E. (2002). Intensief casemanagement & complexe meervoudige problemen. Bussum, Uitgeverij Coutinho.

Zeilstraat 162060 Antwerpen03/236 85 66info@bubbelsbabbels.bewww.bubbelsbabbels.be