Inhoud - confederationconstruction.be · Informatievergadering ‘Vervuilde gronden in en rond...
Transcript of Inhoud - confederationconstruction.be · Informatievergadering ‘Vervuilde gronden in en rond...
1
Grondbank – gewaarborgd grondverzet
Het gebruik van uitgegraven
in de 3 gewesten –
grensoverschrijdend transport
Grondbank, 25 september 2014
Informatievergadering
‘Vervuilde gronden in en rond Brussel’
CBBH
Inhoud
Basisprincipes in de 3 gewesten
Juridisch
Verantwoordelijkheden
Procedures
Samenvattende vergelijking
Case: ontdekking van een verontreiniging tijdens de werken
2
Grondbank – gewaarborgd grondverzet
Vlaams Gewest - grondverzetsregeling
Andy Heurckmans - Grondbank vzw
Grondbank, 25 september 2014
Informatievergadering
‘Vervuilde gronden in en rond Brussel’
CBBH
Vlaams gewest
Uitgegraven bodem ≠ afvalstof
Indien herbruikbaar volgens de bepalingen
van uitvoeringsbesluit Vlarebo hfstk XIII
Grondverzetsregeling = onderdeel van
bodemdecreet
Traceerbaarheid vanaf plaats uitgraving tot
aflevering op eindbestemming
3
Stand-still
Voorafgaandelijke analyses – opmaak technisch verslag
Normen en voorwaarden voor hergebruik van uitgegraven
bodem
Verplichtingen en verantwoordelijkheden van de
verschillende actoren
Traceerbaarheidsprocedure en Codes van Goede Praktijk
Rol van tussentijdse opslagplaatsen en centra voor
grondreiniging
Informatieoverdracht van opdrachtgever aannemer
(via lastenboek)
Onafhankelijke controle via traceerbaarheidsprocedure
Basisprincipes
Voor alle gebruik van uitgegraven bodem als bodem of als
bouwkundig bodemgebruik, behalve:
Afkomstig van niet-verdachte grond + totale uitgraving
bedraagt minder dan 250m³
(tenzij samengestelde partij van meer dan 250m³)
Afkomstig van verdachte grond + totale uitgraving
minder dan 250m³ + gebruikt binnen de kadastrale
werkzone (volgens Code van Goede Praktijk)
Gebruik binnen de Zone voor Gebruik ter Plaatse
(volgens Code van Goede Praktijk)
Herbruikt ikv bodemsanering (volgens voorwaarden
conformiteitsattest vh bodemsaneringsproject)
Technisch verslag verplicht?
4
Bodem: ophoging, nivellering, opvulling putten, …
Waarde vrij gebruik (bijlage V)
Bodemsaneringsnormen (bijlage IV)
Bouwkundig bodemgebruik: onderfundering
wegenis, omhulling rioolbuizen, taludlichamen, …)
Bijlage VI (totaalconcentraties)
Bijlage VII (schudproef)
Vormvast product: bakstenen, dakpannen,
zandcementmengsels, betonproducten
Idem bouwkundig bodemgebruik
Toepassingsmogelijkheden
= initiatiefnemer grondwerken
TV laten opmaken* (vóór aanvang werken of
via toestemming op TOP/CGR/vergunde
inrichting)
TV overmaken aan erkende
bodembeheerorganisatie ter conformverklaring
Clausules in bestek die naleving
grondverzetsregeling waarborgen
= informatieoverdracht
(SOG laten opmaken, indien opdrachtgever
initiatief neemt)
Verantwoordelijkheden opdrachtgever
5
= uitvoerder grondwerken
Melding start werken bij eBBO
Selectieve uitgraving uitvoeren volgens
zoneringsplan en opmetingstabel (in functie
van beoogde gebruik)
Grondtransportmelding voor afvoer naar
TOP/CGR
Voorafgaandelijk Grondverzettoelating
aanvragen
Ontvangstverklaringen overmaken
Kopie bodembeheerrapport overmaken aan
initiatiefnemer grondverzet én eindgebruiker
(kopie eindgebruiker niet verplicht voor
verdeling in kleine hoeveelheden)
Verantwoordelijkheden aannemer
Traceerbaarheidsprocedure
Technisch verslag
Conformverklaring OPDRACHTGEVER
Lastenboek
Melding start der werkenAANNEMER
Gebruik binnen de
werfAfvoer naar een TOP of CGR
Afvoer naar andere
eindbestemming
Gebruiksbrief Grondtransportmelding Grondtransporttoelating
Eindverklaring Eindverklaring Eindverklaring
Bodembeheerrapport Bodembeheerrapport
kopie aan
Opdrachtgever
Eindgebruiker
kopie aan
Opdrachtgever
Eindgebruiker
6
Zoneringsplan
Massabalans
7
Gecertificeerde TOP (C-TOP)
Opslag en/of reiniging als hoofdactiviteit Kwaliteitsreglement OVAM
Vw voor erkenning door minister
Erkende TOP / CGRLevert zelf CTV en BBR af voor eigen partijen
Erkenningsvoorwaarden (art. 203 vlarebo)
Keuring door BBO (certificaat)
Bedrijfsgebonden TOP (B-TOP)
Opslag als nevenactiviteit bij de aanneming In hoofdzaak bodem van eigen werken stockeren op eigen
terrein
Draaiboek voor B-TOP’s Grondbank
Werfgebonden TOP (W-TOP) Opslag in functie van de werfactiviteiten
Richtlijnen Grondbank
Tussentijdse opslag - grondreiniging
Grondbank – gewaarborgd grondverzet
Waals Gewest - Valorisatie van
afvalstoffen
Andy Heurckmans – Grondbank vzw
Grondbank, 25 september 2014
Informatievergadering
‘Vervuilde gronden in en rond Brussel’
CBBH
8
Décret relatif à la gestion des sols (5 déc 08)
Doelstelling: via bodemonderzoek de bodemkwaliteit en eventuele saneringsnoodzaak (en saneringsmodaliteiten) bepalen
Verantwoordelijkheid van een aannemer analogie met
Vlaamse bodemdecreet:
Indien een aannemer (zonder het te weten) verontreinigde
bodem op een terrein toepast, is hij verantwoordelijk voor het
veroorzaken van een nieuwe verontreiniging* en zal hij
bijgevolg instaan voor de sanering
* Nieuwe verontreiniging: na 30 april 2007
Bodembeheer in Wallonië (≠ gebruik van uitgegraven bodem)
Geregeld via afvalstoffenwetgeving Décret du 27/06/1996 relatif aux déchets AGW du 14/06/2001 favorisant la valorisation de certains déchets
Iedere afvalstof blijft afvalstof tot op het moment van valorisatie
Analyses enkel verplicht voor gereinigde bodem (teste de conformité)
Hergebruik uitgegraven bodem
9
Hergebruik van uitgegraven bodem
3 types
Niet verontreinigde gronden
Verontreinigde gronden Te reinigen
Gereinigde gronden
Normes terres décontaminées
Normes terres non polluées
Terre non polluée
Terre polluée
Terre décontaminée
A traiter
Procedure (≠ traceerbaarheidsprocedure)
Uitgegraven bodem
Aanvulling, ophoging,
nivellering
Geen traceerbaarheid
In overeenstemming met
stedenbouwkundige
vergunning
Centre de
Traitement autorisé
CAT TOP/CGR
Milieuvergunning
Valorisation
Sur autre site
En cohérence avec
le permis de bâtir
Stortplaats
CET classe III
Uitloogproef
=
Aanvaardings-
criterium
Gebruikscertificaat
Conc < terres
décontaminées
Niet-verontreinigde bodemVerontreinigde bodem
Conc. > terres polluées
Hergebruik binnen de werf
(Valorisation sur site) Afvoer buiten de werf
Procedure
Art 13
10
Niet-verontreinigde bodem (proper)conc < terres non-contaminées Binnen de werf (niet beschouwd als afvalstof)
Buiten de werf (nieuwe bestemming)
Vergelijkbaar met vrij gebruik
17.05.04 (identificatiebon)
Registratie voor valorisatie van afvalstoffen
Andere mogelijkheden:
Tussentijds stockeren(één enkele vergunning: milieu + stedenbouw)
Afvoer naar CGR (Centre de Traitement Autorisé)
Storten op klasse 3 stortplaats – CET (uitzondering op
uitvoeren van uitloogproeven)
Opmerking: geen verplichte analyses, geen toelating
Gebruiksmogelijkheden
Verontreinigde bodem > normes terres
décontaminées
Verplichte afvoer naar centrum voor
grondreiniging (CTA)
17.05.03 (identificatiebon)
Na reiniging:
Gebruik in industriegebied (art 30 van het
CWATUPE)
19.13.02 (identificatiebon)
Teste de conformité (bijlage II van het AGW van
2001)
Gebruikscertificaat verplicht
Registratie voor valorisatie van afvalstoffen
Gebruiksmogelijkheden
11
Verontreinigde bodem
terres non-contaminées < conc < terres
décontaminées
Afvoer naar CTA (CGR)
OF
Aanvraag tot valorisatie cfr. Art 13 van het AGW
(uitzondering)
Gebruik in industriegebied (art 30 van het
CWATUPE)
Registratie voor valorisatie van afvalstoffen
Verplichte analyse
Gebruiksmogelijkheden
Opdrachtgever
Informatieplicht : alle informatie betreffende
bodemkwaliteit ter beschikking stellen aan
aannemer
(opgelet : dit geldt ook voor de algemene
aannemer naar zijn onderaannemers)
Een ontdekte bodemverontreiniging melden aan
de bevoegde administratie
Verplichtingen/verantwoordelijkheden
12
Aannemer
Aannemer die grond toepast op andere
bestemming is aansprakelijk in geval hij een
verontreiniging veroorzaakt
Op de plaats herkomst : aannemer = ‘exploitant’
en dus onderhevig aan verplichtingen ikhv
bodemdecreet:
Bouwheer op de hoogte brengen van een ontdekte
bodemverontreiniging
Indien de opdrachtgever dit zou nalaten: melden
aan de bevoegde administratie
In principe kan aannemer verplicht worden om de
verontreiniging zelf te saneren, wanneer de
veroorzaker niet geïdentificeerd kan worden.
Verplichtingen/verantwoordelijkheden
Grondbank – gewaarborgd grondverzet
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Richtlijn afgegraven gronden
Andy Heurckmans - Grondbank vzw
Grondbank, 25 september 2014
Informatievergadering
‘Vervuilde gronden in en rond Brussel’
CBBH
13
01/01/2010: Ordonnantie van 5/03/2009 betreffende het
beheer en de sanering van verontreinigde bodems
Inventaris van de bodemtoestand
Interventienormen en saneringsnormen
Types verontreiniging, behandelingswijzen en houder
van de verplichtingen
Aanleidinggevende feiten
Bodemonderzoeksprocedure
Bodembeheer: Ordonnantie de
5/03/2009
Categorieën
Catégorie 0: potentieel verontreinigde percelen
Catégorie 1: percelen waarop de saneringsnormen niet
worden overschreden
Catégorie 2: percelen waarop de interventienormen niet
worden overschreden
Catégorie 3: percelen waarvoor de risico’s aanvaardbaar
zijn/ aanvaardbaar werden gemaakt (risicobeheer)
Catégorie 4: Verontreinigde percelen, waarop een
sanering aan de gang is / dient te worden uitgevoerd
Inventaris van de bodemtoestand
14
Ordonnance: procédure
Aanleidinggevende feiten
15
Richtlijn – infofiche BIM
Dossiers in het kader van de ordonnantie
Maar :
Art 3 25°: Toename van de verontreiniging: stijging van de
concentratie van verontreinigende stoffen in de bodem na 20
jan 2005, vastgesteld door vergelijking met de resultaten van
een door het Instituut goedgekeurd of gelijkvormig verklaard
of geacht bodemonderzoek, met uitzondering van stijgingen
van de concentratie van verontreinigende stoffen in de
bodem als gevolg van een verspreiding van een
verontreiniging vanaf een naburig perceel of een
herverspreiding van reeds bij het eerste bodemonderzoek in
de grond aanwezige verontreinigende stoffen.
Voorwaarden hergebruik afgegraven
gronden
Aangevoerde aanvulgrond
Voldoen aan saneringsnormen.
Gehalte bodemvreemde materialen (bvb. resten bouwafval):
maximaal 1% (massa/volume).
Parameters (minimaal) : PAK's, zware metalen, minerale olie
en VOCl's, + verdachte parameters;
Grond afkomstig van het perceel zelf (voor zover het geen te
saneren grond betreft)
Concentraties < 80% interventiewaarden (betreffende
kwetsbaarheidszone);
Geen bijkomende grondwater- of
oppervlaktewaterverontreiniging veroorzaken;
Mogelijke blootstelling geen bijkomend risico voor milieu of
volksgezondheid;
Voorwaarden hergebruik afgegraven
gronden : principes
16
Algemeen
Mengen van gronden om een betere kwaliteit te verkrijgen is
verboden;
Vóór hergebruik bemonsteren, volgens tabel in ‘Voorwaarden
voor hergebruik van afgegraven gronden. Uitzonderingen
daarop uitsluitend met akkoord BIM;
Bodemanalyses : labo's erkend in Wallonië of Vlaanderen;
Gronden die niet voldoen voor gebruik in Brussels Gewest,
kunnen nog in Wallonië of Vlaanderen worden toegepast, mits
aan de respectievelijke regelgeving wordt voldaan;
Gebruik toeslagstoffen (bouwtechnische kwaliteit verbeteren),
toegestaan indien dit niet leidt tot toename
bodemverontreiniging.
Voorwaarden hergebruik afgegraven
gronden : principes
Aanleidinggevend feit 1 : aanvraag
bouwvergunning:
(art 13 ordonnantie) Verkennend bodemonderzoek
(of volgende stap in de procedure)
Percelen in categorie 1 en 2: de grondwerken mogen
starten
Percelen in categorie 0 en 4:
Bodemonderzoeksprocedure doorlopen vooraleer de
grondwerken starten
Percelen in categorie 3:
‘Follow-up’ maatregelen
‘light’ procedure voor risicobeheer
op voorwaarde dat grond- en bemalingswerken in de
verontreinigde zone < 3 maand duren
Termijn gelijkvormigheidsverklaring = 30 dagen
Ordonnantie vs grondwerken
17
Aanleidinggevend feit 2 : Ontdekking van
een ongekende verontreiniging: Tijdens de graafwerken
Tijdens de opmaak van een technisch verslag
(procedure Vlaamse gewest)
Art. 4 (ordonnantie): diegene die de ontdekking heeft
gedaan moet dit melden aan (cascade): Houder van de zakelijke rechten
De exploitant
of, indien ongekend
BIM
Ordonnantie vs grondwerken
Ontdekking procedure ‘beperkt saneringsvoorstel’
Op voorwaarde dat saneringswerken < 120 dagen
(inclusief rapportage)
Vereenvoudigd beperkt saneringsvoorstel, indien:
Dringende interventie nodig
Beperkt verspreide verontreiniging van max enkele meter
rond de bron, die binnen 1 dag kan worden verwijderd
Verontreiniging in grondwater (geen drijflaag), maar niet in
bodem, waarbij het grondwater opgepompt en behandeld
wordt voor lozing
Ordonnantie vs grondwerken
18
Grondbank – gewaarborgd grondverzet
Gewestgrensoverschrijdend transport
Andy Heurckmans – Grondbank vzw
Grondbank, 25 september 2014
Informatievergadering
‘Vervuilde gronden in en rond Brussel’
CBBH
Gewestgrensoverschrijdend transport valt niet onder de
Europese Afvalstoffenrichtlijn (EVOA)
Identificatiebon
De plaats van gebruik bepaalt:
de te volgen procedure
de bemonsteringsstrategie en analyses
Gewestgrensoverschrijdend transport
19
Gewestgrensoverschrijdend transport
Identificatiebon
Identificatiebon + nr. GTT
Vlaanderen Brussel Wallonië
Vrachtbon
Euralcode Verontreinigde bodem : 17.05.03
Niet-verontreinigde bodem : 17.05.04
Gereinigde bodem : 19.13.02
Verplichtingen Technisch
verslag,
bodembeheer-
rapport
Geen
verplichtingen
Enkel indien
afgevoerd vanaf
CGR
Grondbank – gewaarborgd grondverzet
Samenvatting 3 gewesten
Andy Heurckmans – Grondbank vzw
Grondbank, 25 september 2014
Informatievergadering
‘Vervuilde gronden in en rond Brussel’
CBBH
20
Samenvatting 3 gewesten
VLAAMS GEWEST BRUSSELS GEWEST WAALS GEWEST
Wetgeving VLAREBO Hoofdstuk XIII Richtlijn ‘Hergebruik van afgegraven
gronden in het GHG’’
AGW favorisant la valorisation
de certains déchets 14/06/2001
Bemonsterings-
strategie
Af te graven grond:
Afhankelijk van aard en volume
Uitgegraven grond:
Afhankelijk van aard en volume
Af te graven grond:
Niet beschikbaar
Uitgegraven grond:
1 analyse / 250 m³
tot 1 analyse / 2000 m³
Af te graven grond:
Niet beschikbaar
Uitgegraven grond:
Niet beschikbaar
Staalname Verplicht:
> 250 m3
< 250 m3
suspect
Mengmonsters
Risicozones: puntstalen
Niet verplicht
Terreinen cat. 0, 3 of 4 (ordonnantie)
Puntstalen!
Verplicht voor gereinigde gronden
(terres décontaminées)
Mengmonsters toegestaan in
CWBP /CWEA
Risicozones: puntstalen
Analyses CMA-methode OVAM NEN-methode of
CMA-methode OVAM
CWEA
Samenvatting 3 gewesten
VLAAMS GEWEST BRUSSELS GEWEST WAALS GEWEST
Parameters Metalen, MO, PAK’s
+ verdachte parameters
+ pH + lutum + org. stof
Uitloogproef (Bouwkundig
bodemgebruik / vormvast produkt)
Metalen, MO, PAK’s
+ verdachte parameters
Metalen, MO, PAK’s
+ verdachte parameters
+ lutum + org. stof
Uitloogproef : stortplaats (CET)
Normen Normen voor hergebruik
Herrekend in functie van :
- lutum
- org. stof
- pH
Saneringsnormen
Interventienormen
(Ifv bestemmingstype)
Normen voor hergebruik
Terres non contaminées
Terres décontaminées
Herrekend in functie van:
- lutum
- mat. org.
Gehalte stenen Max. 5% Max. 1% Max. 5%
21
Samenvatting 3 gewesten
Vlaams gewest Brussels gewest Waals gewest
Gebruiks-
mogelijkheden
Bodem
Bouwkundig bodemgebruik/
vormvast produkt
Bodem Niet verontreinigde bodem
Gereinigde bodem (terres
décontaminées) industriezone
Indienen bij Grondbank vzw of Grondwijzer vzw IBGE: Procedure Ordonnantie
(niet specifiek voor grondverzet)
OWD: enkel voor 'terres
décontaminées'
Attest Conformverklaring TV
Bodembeheerrapport
(Ordonnantie)
Cat. 0 : gelijkvormigheidsverklaring
verkennend bodemonderzoek
Cat. 3: Follow-up
Cat. 3, 4: gelijkvormigheidsverklaring
Gebruikscertificaat
Voor ‘terres décontaminées’
Grondbank – gewaarborgd grondverzet
Case study
Andy Heurckmans - Grondbank vzw
Grondbank, 25 september 2014
Informatievergadering
‘Vervuilde gronden in en rond Brussel’
CBBH
22
Situatie:
Tijdens de grondwerken wordt een vergeten
stookolietank aangetroffen. De grond er rond ruikt sterk
naar Mazout. De verontreiniging beperkt zich tot ca 2
meter rond en onder de tank. (geen acuut gevaar)
Wat moet de aannemer doen ?
Wat moet de opdrachtgever doen ?
Kunnen de grondwerken gewoon doorgaan ?
Case: Ontdekking verontreiniging
Vlaams gewest:
De aannemer meldt ontdekking aan :
Opdrachtgever en Grondbank
Opdrachtgever doet beroep op eBSD om de
verontreiniging te bevestigen + af te bakenen
Verontreiniging wordt weggenomen (onder begeleiding
van de eBSD)
De grondwerken kunnen doorgaan.
Grondtransporttoelatingen worden afgeleverd na
ontvangst analyseresultaten + besluit eBSD
Opdrachtgever houdt resultaten en
verwerkingsattesten bij
Goed huisvaderschap
Case: Ontdekking verontreiniging
23
Brussels gewest:
De aannemer meldt ontdekking aan :
Opdrachtgever / houder zakelijke rechten / eigenaar
Opdrachtgever / hvzr / eigenaar meldt aan BIM
Bodemverontreinigingsdeskundige : beperkt
saneringsvoorstel
BIM gelijkvormigheidsverklaring (max 30 dagen)
Verontreiniging wegnemen (onder begeleiding)
Bodemverontreinigingsdeskundige stelt
eindbeoordeling op (incl. verkennend BO)
slotverklaring BIM
De grondwerken kunnen doorgaan.
Gedetailleerde procedure
Case: Ontdekking verontreiniging
Waals gewest:
De aannemer meldt ontdekking aan opdrachtgever
Opdrachtgever meldt bij Département des sols
DG03 du SPW
Belangrijke verontreiniging procedure
bodemdecreet wordt opgestart
Aangeraden: beroep op expert om werken te
begeleiden
Aannemer mag verontreiniging wegnemen + naar CGR
vervoeren (behoudens tegenbericht van Dép.)
Na verwijdering : opdrachtgever laat oriënterend BO
uitvoeren (door expert)
Procedure opstarten & goed huisvaderschap
Case: Ontdekking verontreiniging
24
Grondbank vzw
Verantwoordelijke TOP/CGR/DOP
Kathleen Wielant
[email protected] - tel 02 545 58 48
Cel Ondersteuning
Elisa Vermeulen
[email protected] - tel 02 545 58 83
Verantwoordelijke Projecten
Cindy Bullens
[email protected] - tel 02 545 58 82
Afdelingshoofd Exploitatie
Andy Heurckmans
[email protected] - tel 02 545 58 52