Intersentia v

INHOUD

HOOFDSTUK 1INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. Arbeidsrecht: een onderdeel van de ‘sociale wetgeving’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22. Bronnen van het arbeidsrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2.1. Internationale rechtsbronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52.1.1. Bilaterale verdragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52.1.2. Multilaterale verdragen en instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2.1.2.1. De Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) . . . . . . . . . . . 52.1.2.2. De Organisatie voor Economische Samenwerking

en Ontwikkeling (OESO) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72.1.2.3. De Raad van Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72.1.2.4. De Internationale Vereniging voor de Sociale

Zekerheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82.1.2.5. De Benelux Economische Unie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82.1.2.6. De Europese Unie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

2.2. Nationale rechtsbronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112.2.1. Sociale grondrechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112.2.2. Sociale rechtsbronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

2.3. Hiërarchie van de nationale rechtsbronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133. De collectieve arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.1. Begrip en inhoud van een cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153.2. Wie kan een cao sluiten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183.3. Neerlegging en bekendmaking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193.4. Niveaus waarop een cao gesloten kan worden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

3.4.1. Drie onderscheiden niveaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193.4.2. Wat is een paritair comité? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

3.5. Geldigheidsvereisten voor een cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213.6. Bindingskracht van cao’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

3.6.1. Algemeenverbindendverklaring van een cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233.6.2. Wat als de uitwerking van de cao verstrijkt? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiavi

HOOFDSTUK 2ALGEMENE BEPALINGEN VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMSTENWET VAN 3 JULI 1978 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251. Toepassingsgebied van de wet van 3 juli 1978 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

1.1. Wat is een arbeidsovereenkomst? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251.2. Het ondergeschikte verband . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

1.2.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271.2.2. Schijnzelfstandigen – Pseudowerknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281.2.3. De arbeidsrelatiewet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281.2.4. Samengaan van een arbeidsovereenkomst met een aannemings-

of zelfstandigenovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311.3. Toepassingsgebied van de arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978 . . . . 32

2. Het aangaan van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322.1. Geldigheidsvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

2.1.1. Bekwaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332.1.2. Toestemming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

2.1.2.1. Geweld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342.1.2.2. Dwaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342.1.2.3. Bedrog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

2.1.3. Voorwerp en oorzaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 372.1.4. Gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

2.2. Vormvereisten van de arbeidsovereenkomst3. Inhoud van de arbeidsovereenkomstenwet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 414. Soorten arbeidsovereenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

4.1. Soorten naargelang de beoogde arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424.1.1. Werklieden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444.1.2. Bedienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454.1.3. Handelsvertegenwoordigers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464.1.4. Dienstboden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 484.1.5. Studenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 484.1.6. Huisarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 514.1.7. Telewerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 534.1.8. Andere overeenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

4.2. Soorten naargelang de duur van de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 554.2.1. De arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . 554.2.2. De arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . 55

4.2.2.1. Onderscheid tussen overeenkomsten van onbepaalde en bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Inhoud

Intersentia vii

4.2.2.2. Opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

4.2.2.3. Afwijking van het principiële verbod om opeen-volgende arbeids overeenkomsten voor een bepaalde tijd te sluiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

4.2.2.4. Algemeen beginsel van non-discriminatie ten gunste van werknemers met een overeenkomst voor bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

4.2.3. De arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk . . . 614.2.4. De vervangingsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

4.3. Soorten naargelang de omvang van het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 654.3.1. Voltijdse arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 654.3.2. Arbeidsovereenkomst voor deeltijdse arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

4.3.2.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 654.3.2.2. De arbeidsregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 674.3.2.3. Het werkrooster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 684.3.2.4. Organisatiemogelijkheden voor deeltijdse arbeid . . . . . . 684.3.2.5. Bekendmaking van variabele werkroosters . . . . . . . . . . . 704.3.2.6. Voorrang bij het overstappen naar een voltijdse

betrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 704.3.2.7. Non-discriminatie ten gunste van deeltijdse

werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 714.3.2.8. Rechten deeltijdse werknemer vs. voltijdse werknemer . 72

4.4. Soorten naargelang de wijze waarop de overeenkomst gesloten werd . . . . 734.4.1. Mondelinge en schrift elijke arbeidsovereenkomsten . . . . . . . . . . . . 734.4.2. Elektronische arbeidsovereenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

4.5. Vormen van fl exibiliteit in arbeidsovereenkomsten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

HOOFDSTUK 3INHOUD VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 751. Het dwingende karakter van de arbeidsovereenkomstenwet . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

1.1. Dwingend recht, suppletoire bepalingen en openbare orde . . . . . . . . . . . . . 751.2. Artikel 6 van de arbeidsovereenkomstenwet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

2. Het proefb eding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 782.1. Wat is een proefb eding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 782.2. Vormvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

2.2.1. Schrift elijke vaststelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 792.2.2. Vaststelling voor iedere werknemer afzonderlijk . . . . . . . . . . . . . . . 80

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiaviii

2.2.3. Vaststelling uiterlijk op het moment dat de werknemer in dienst treedt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

2.2.4. Wat als er niet voldaan wordt aan de geldigheidsvereisten? . . . . . . 812.3. Proefb eding: discussiepunten uit de rechtspraktijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

2.3.1. Kan een overeenkomst voor bepaalde duur een proefb eding bevatten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

2.3.2. Kan een werknemer bij zijn werkgever meerdere keren een proeft ijd krijgen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

2.3.3. Kan er bij een aanwerving na een periode van interimarbeid een proeft ijd afgesproken worden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

2.3.4. Proeft ijd en overgang van ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 852.4. Duur van de proeft ijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

2.4.1. Duur van de proeft ijd voor werklieden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 872.4.2. Duur van de proeft ijd voor bedienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 872.4.3. Duurtijd van de proeft ijd voor dienstboden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 892.4.4. Duurtijd van de proeft ijd voor studenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 892.4.5. Duurtijd van de proeft ijd voor middenstandsleerlingen . . . . . . . . . 892.4.6. Duurtijd van de proeft ijd voor industriële leerlingen . . . . . . . . . . . 902.4.7. Duurtijd van de proeft ijd voor uitzendkrachten . . . . . . . . . . . . . . . . 90

2.5. Schematisch overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 913. Het concurrentiebeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

3.1. Concurrentie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 913.2. Wat is een concurrentiebeding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 923.3. Gewoon concurrentiebeding voor arbeiders en bedienden . . . . . . . . . . . . . 93

3.3.1. Jaarloongrens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 933.3.2. Beperking tot soortgelijke activiteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 943.3.3. Geografi sche beperking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 953.3.4. Beperking in de tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 953.3.5. Forfaitaire vergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 953.3.6. Vormvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 973.3.7. Sanctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 973.3.8. Wanneer moet een concurrentiebeding toegepast worden? . . . . . . 973.3.9. Schadevergoeding bij overtreding van het concurrentiebeding . . . 98

3.4. Afwijkend concurrentiebeding voor sommige bedienden . . . . . . . . . . . . . . 993.4.1. Ondernemingen waar afwijkingen mogelijk zijn . . . . . . . . . . . . . . . 993.4.2. Bedienden voor wie het afwijkingsbeding kan gelden . . . . . . . . . . . 993.4.3. Waarvan kan worden afgeweken? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

3.5. Het concurrentiebeding voor handelsvertegenwoordigers . . . . . . . . . . . . . 1013.6. Concurrentiebeding gesloten na het einde van de arbeids-

overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

Inhoud

Intersentia ix

4. Het scholingsbeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1024.1. Wat is een scholingsbeding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1024.2. Voorwaarden voor een geldig scholingsbeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

HOOFDSTUK 4UITVOERING VAN DE ARBEIDS OVEREENKOMST . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1051. Verplichtingen van beide partijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

1.1. De goede trouw in de uitvoering van de arbeids overeenkomst . . . . . . . . . 1051.2. Wederzijdse eerbied en achting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1061.3. Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk . . . . . . . . . 107

1.3.1. Wettelijk kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1071.3.2. Defi nities . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

2. Verplichtingen van de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1152.1. Arbeid verrichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1152.2. Bevelen en instructies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1152.3. Veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1162.4. Arbeidsgereedschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1162.5. Concurrentie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

3. Verplichtingen van de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1173.1. Arbeid verschaff en . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1173.2. Hulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1183.3. Veiligheid en gezondheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1183.4. Loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1183.5. Huisvesting en voeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1193.6. Geloofsplichten en burgerlijke plichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1193.7. Onthaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1193.8. Arbeidsgereedschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1193.9. Documenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120

4. Aansprakelijkheid van de partijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1204.1. Burgerlijke aansprakelijkheid – algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1204.2. De aansprakelijkheidsbeperking ten gunste van de werknemer . . . . . . . . 121

4.2.1. Inhoud van de aansprakelijkheidsbeperking. . . . . . . . . . . . . . . . . . 1214.2.2. Draagwijdte van de aansprakelijkheidsbeperking . . . . . . . . . . . . . 1244.2.3. Toepassing van de principes op verkeersongevallen . . . . . . . . . . . 126

4.3. Strafrechtelijke aansprakelijkheid van de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . 1294.4. Bijzondere aansprakelijkheid van de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1304.5. De borgtocht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiax

5. Privacy van de werknemer versus controlerecht van de werkgever . . . . . . . . . . . 1315.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1315.2. Privacy: een grondrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1315.3. Privacy: geen absoluut recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132

6. De wet tot bescherming van de persoonlijke levens sfeer ten opzichte van de verwerking van persoons gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134

7. Controle op de elektronische communicatie – Gebruik van e-mail en internet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1367.1. Principiële bescherming van inhoud en gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1367.2. Cao nr. 81 over de controle op de elektronische onlinecommunicatie-

gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1377.2.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1387.2.2. Regels voor de controle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1387.2.3. Regels voor de individualisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

7.2.3.1. Directe individualiseringsprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . 1417.2.3.2. Indirecte individualiseringsprocedure . . . . . . . . . . . . . . 141

7.3. Wat als de werkgever de regels van cao nr. 81 niet naleeft ? . . . . . . . . . . . . . 1418. Cameracontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

8.1. Cao nr. 68: camerabewaking op de werkplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1428.1.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1428.1.2. Regels voor de controle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1438.1.3. Wat als de werkgever de regels van cao nr. 81 niet naleeft ? . . . . . . 145

8.2. Camerabewaking buiten de werkplaats: de wet van 21 maart 2007 . . . . . 1459. Uitgangscontrole – Diefstalcontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146

9.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1469.2. Cao nr. 89: uitgangscontroles tegen diefstallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

9.2.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1479.2.2. Regels voor de controle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1489.2.3. Wat als de werkgever de regels van cao nr. 89 niet naleeft ? . . . . . . 1519.2.4. Controles via de openbare macht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

10. Gps- en car-tracingsystemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15210.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15210.2. Regels voor de controle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153

11. Waarde van onrechtmatig verkregen bewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15511.1. Geen eenvoudige discussie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15511.2. Weren of toelaten van onrechtmatig verkregen bewijsmateriaal? . . . . . . . 155

Inhoud

Intersentia xi

HOOFDSTUK 5SCHORSING VAN DE UITVOERING VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST . . 161

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1611. Het begrip schorsing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1612. Overmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163

2.1. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1632.2. Gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1632.3. Recht op werkloosheidsuitkeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164

3. Het gewaarborgd dagloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1653.1. Met vertraging of niet op het werk aankomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1653.2. De arbeid niet kunnen beginnen of voortzetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166

4. Arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1674.1. Schorsing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1674.2. Verplichtingen van de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169

4.2.1. Meldingsplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1694.2.2. Geneeskundig getuigschrift . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170

4.3. Controle door de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1724.3.1. De controlegeneesheer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1734.3.2. Plaats van het controlebezoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1744.3.3. Tijdstip van de controle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1754.3.4. Opdracht van de controlearts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1764.3.5. Recht op gewaarborgd loon vóór de dag van de controle . . . . . . . 177

4.4. Betwistingen van medische aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1774.4.1. Scheidsrechterlijke procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1774.4.2. Sanctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178

4.5. Gewaarborgd loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1794.5.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1794.5.2. Gewaarborgd dagloon (art. 27 WAO) en gewaarborgd loon

bij arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1794.5.3. Uitsluiting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1794.5.4. Recht van verhaal tegen de aansprakelijke derde . . . . . . . . . . . . . . 1804.5.5. Gewaarborgd loon en einde van de arbeidsovereenkomst . . . . . . 180

4.6. Het bedrag van het gewaarborgd loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1814.6.1. Werklieden (arbeidsovereenkomstenwet en cao nr. 12bis) . . . . . . 181

4.6.1.1. Periode en bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1814.6.1.2. Begrip ‘normaal loon’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1834.6.1.3. Anciënniteitsvoorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1844.6.1.4. Carenzdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1844.6.1.5. Hervallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiaxii

4.6.1.6. Opeenvolgende hervallingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1864.6.1.7. Mislukte poging om het werk te hervatten . . . . . . . . . . . 1894.6.1.8. Gewaarborgd loon bij arbeidsongeval of beroeps-

ziekte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1894.6.2. Bedienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190

4.6.2.1. Algemeen stelsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1904.6.2.2. Bedienden die de regeling voor werklieden volgen . . . . 1904.6.2.3. Gewaarborgd loon bij arbeidsongeval of beroeps-

ziekte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1904.6.3. Overzicht van het gewaarborgd loon bij ziekte . . . . . . . . . . . . . . . . 1914.6.4. Gewaarborgd loon voor dienstboden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193

5. Jaarlijkse vakantie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1936. Zwangerschaps- en bevallingsrust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193

6.1. Periode van schorsing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1936.2. Overdracht van bevallingsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1946.3. Verlenging van de postnatale rust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

6.3.1. Verlenging wegens ziekte van de vrouw in de prenatale periode . 1956.3.2. Verlenging wegens hospitalisatie van het kind . . . . . . . . . . . . . . . . 1956.3.3. Omzetting van facultatieve postnatale rust in verlofdagen

van postnatale rust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1956.4. Uitkeringen tijdens het moederschapsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1966.5. Bescherming tegen ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1976.6. Zwangerschapsonderzoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1976.7. Borstvoedingspauzes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1986.8. Borstvoedingsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199

7. Kort verzuim (of ook: klein verlet) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2007.1. Algemene principes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2007.2. Lijst van de gebeurtenissen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2007.3. Geboorteverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2037.4. Adoptieverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2057.5. Recht op afwezigheid voor pleegouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206

8. Loopbaanonderbreking en tijdskrediet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2068.1. Ontstaan van de loopbaanonderbreking en het tijdskrediet . . . . . . . . . . . 2068.2. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2078.3. Drie rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208

8.3.1. Tijdskrediet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2088.3.2. Loopbaanvermindering met 1/5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2108.3.3. Bijzondere loopbaanvermindering voor 50-plussers . . . . . . . . . . . 211

Inhoud

Intersentia xiii

8.3.4. Gemeenschappelijke bepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2118.3.5. Federale onderbrekingsuitkeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215

8.4. Th ematische verloven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2178.4.1. Palliatief verlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2188.4.2. Verlof voor ernstige ziekte van een gezins- of familielid . . . . . . . . 2188.4.3. Ouderschapsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219

8.4.3.1. Ouderschapsverlof volgens het KB van 29 oktober 1997 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219

8.4.3.2. Ouderschapsverlof volgens cao nr. 64 . . . . . . . . . . . . . . . 2228.5. Vlaamse aanmoedigingspremies. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223

9. Verlof om dwingende redenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22410. Andere schorsingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22511. Samenloop van schorsingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226

HOOFDSTUK 6EINDE VAN DE ARBEIDSOVER EEN KOMST . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2291. Algemene (civielrechtelijke) wijzen van beëindiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2302. Wederzijdse toestemming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2303. Overmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231

3.1. Bedrijfsbranden en beëindigende overmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2323.2. Medische overmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233

3.2.1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2333.2.2. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2343.2.3. Vaststelling van de defi nitieve ongeschiktheid . . . . . . . . . . . . . . . . 2343.2.4. Verplichting tot het aanbieden van aangepast of ander werk . . . . 2343.2.5. Attestatie van de defi nitieve arbeidsongeschiktheid door

de geneesheer-sociaal inspecteur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2353.3. Enkele andere vormen van overmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2353.4. Inroepen van overmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236

4. Ontbindend beding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2375. Afl oop van de termijn of voltooiing van het afgesproken werk . . . . . . . . . . . . . . . 2406. Overlijden van een van de partijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2417. Beëindiging vóór de uitvoering van de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242

7.1. Arbeidsovereenkomst zonder proefb eding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2427.2. Arbeidsovereenkomst met proefb eding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243

8. Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: het begrip ‘ontslag’ . . . . . . . . . . . . . . 2449. Conventionele beperkingen van het ontslagrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247

9.1. Werkzekerheidsbedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiaxiv

9.1.1. Werkzekerheidsbedingen in de strikte zin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2479.1.2. Afspraken omtrent de duur van de in acht te nemen

opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2499.2. Individuele beroepsopleiding (IBO-contracten) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2519.3. Ontslag ‘op verzoek’ van de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252

10. De opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25310.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25310.2. Wijze van kennisgeving van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25410.3. Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25510.4. Nietigheid van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256

10.4.1. Absolute nietigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25710.4.2. Relatieve nietigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258

10.5. Opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25810.5.1. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25810.5.2. Aanvang van de termijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25810.5.3. Belang van de anciënniteit voor de duur van de opzegtermijn . . 26010.5.4. Duur van de opzegtermijn: algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26210.5.5. Duur van de opzegtermijn voor werklieden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263

10.5.5.1. Bestaande reglementering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26310.5.5.2. Nieuwe reglementering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

10.5.6. Duur van de opzegtermijn voor bedienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26710.5.6.1. Lagere bediende (bruto jaarloon < 30.535 euro) . . . . . . 26710.5.6.2. Hogere bediende met een brutojaarwedde tussen

30.535 en 61.071 euro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26810.5.6.3. Hogere bediende met een brutojaarwedde hoger dan

61.071 euro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27510.5.7. Tegenopzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28010.5.8. Tewerkstelling als uitzendkracht en anciënniteit . . . . . . . . . . . . . . 280

10.5.8.1. Contracten van vóór 1 januari 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . 28010.5.8.2. Contracten vanaf 1 januari 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281

10.5.9. Omzetting opzegtermijn in opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . 28110.5.10. In aanmerking te nemen loon voor de opzegvergoeding . . . . . . . 28210.5.11. Werknemers met verminderde arbeidsprestaties . . . . . . . . . . . . . . 28510.5.12. Pensioengerechtigde leeft ijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28810.5.13. Tijdstip van betaling – Interest – Verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288

10.6. Schorsing van de opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29010.6.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29010.6.2. Schorsingsoorzaken en invloed op de opzegtermijn . . . . . . . . . . . 291

10.7. Recht op afwezigheid tijdens de opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293

Inhoud

Intersentia xv

11. Ontslag tijdens de proeft ijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29511.1. Arbeiders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295

11.1.1. Tijdens de minimumduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29511.1.2. Na de minimumduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29511.1.3. Schorsing van de proeft ijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296

11.2. Bedienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29611.2.1. Tijdens de minimumduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29611.2.2. Na de minimumduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29711.2.3. Schorsing van de proeft ijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298

12. Ontslag wegens dringende reden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29812.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298

12.1.1. Begrip ‘dringende reden’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29812.1.2. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299

12.1.2.1. “Een ernstige tekortkoming” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30012.1.2.2. “Die elke professionele samenwerking onmogelijk

maakt” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30112.1.2.3. “De samenwerking moet onmiddellijk en defi nitief

onmogelijk gemaakt zijn” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30112.2. Termijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301

12.2.1. Termijn om tot ontslag over te gaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30212.2.2. Termijn en kennisgeving van de motieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30312.2.3. Bewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30512.2.4. Vergoedingsregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30612.2.5. Voorbeelden uit de rechtspraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307

13. Onregelmatige beëindiging of verbreking van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . 31013.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31013.2. Eenzijdige wijziging van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311

13.2.1. Wijzigingsrecht van de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31113.2.2. Gevolgen van de miskenning van het wijzigingsrecht van

de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31213.2.3. Houding van de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31313.2.4. Enkele gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314

13.2.4.1. Het niet verschaff en van werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31413.2.4.2. Het niet betalen van loon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31413.2.4.3. Aard van de overeenkomst, werk, functie . . . . . . . . . . . 31513.2.4.4. Plaats van het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315

13.3. Met verbreking gelijkgestelde handeling/wanprestatie . . . . . . . . . . . . . . . . 31613.4. Opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317

14. Bescherming tegen ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiaxvi

15. Rechtsmisbruik bij ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32315.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32315.2. Willekeurig ontslag van werklieden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32315.3. Rechtsmisbruik bij ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328

HOOFDSTUK 7DE ARBEIDSDUUR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3311. Toepassingsgebied van de arbeidsduur reglementering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331

1.1. Algemeen principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3321.2. Uitsluitingen uit het toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332

2. Het begrip arbeidsduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3342.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3342.2. Wacht- en reservediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3352.3. Verplaatsingstijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336

3. Minimumgrenzen van de arbeidsduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3363.1. Minimale grenzen per werkperiode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3363.2. Minimale grenzen per week . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3373.3. Minimumlimiet voor nachtarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338

4. Pauzes en rusttijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3384.1. Pauzetijden tijdens een werkdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338

4.1.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3384.1.2. Uitzonderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339

4.1.2.1. Bij voorgekomen of dreigend ongeval . . . . . . . . . . . . . . . 3394.1.2.2. Jeugdige werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3394.1.2.3. Kinderarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3394.1.2.4. Borstvoedingspauzes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3394.1.2.5. Pauzes ingevolge de temperatuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340

4.2. Rusttijd per etmaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3404.3. Rusttijd per week . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340

5. Maximumgrenzen van de arbeidstijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3415.1. Grenzen per dag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3415.2. Grenzen per week . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3415.3. Structurele afwijkingen op de maximale grenzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343

5.3.1. Afwijking tot 9 uur per dag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3435.3.2. Afwijkend stelsel met verre verplaatsingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3435.3.3. Ploegenarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3445.3.4. Werk dat niet mag worden onderbroken vanwege de aard van

het werk (= continuarbeid) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346

Inhoud

Intersentia xvii

5.3.5. Werk in bepaalde activiteitstakken of categorieën van onder ne mingen waar de ‘normale’ grenzen van de arbeidsduur niet toegepast kunnen worden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347

5.3.6. Voorbereidend werk of nawerk dat verricht moet worden buiten de normale productietijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347

5.3.7. Bijkomende uren tijdens de zomer of bij intense activiteit in het bouwbedrijf (PC 124) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348

6. Overwerk: onvoorziene afwijkingen van de maximumgrenzen . . . . . . . . . . . . . . 3486.1. Werken van vervoer, laden en lossen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3486.2. Werk waarvan niet precies bepaald kan worden hoe lang het duurt

om het uit te voeren vanwege de aard van het werk of waarbij de verwerkte stoff en zeer snel kunnen ontaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348

6.3. Buitengewone vermeerdering van werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3496.4. Arbeid om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend

ongeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3496.5. Dringende werken aan machines of materieel voor rekening van

derden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3496.6. Arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt vereist . . . . . . 3506.7. Balans- of inventariswerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350

7. Inhaalrust en overloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3507.1. Inhaalrust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3507.2. Loon voor de overuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352

7.2.1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3527.2.2. Bedrag en berekening van de overurentoeslag . . . . . . . . . . . . . . . . 352

7.2.2.1. Bedrag van het overloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3527.2.2.2. Berekening van het aantal overuren . . . . . . . . . . . . . . . . 3537.2.2.3. Toepassing van de overuren bij het overschrijden

van de limieten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3557.2.3. Uitbetaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3567.2.4. Omzetting van het overloon in (bijkomende) inhaalrust . . . . . . . 3577.2.5. Verbod van arbeid buiten de arbeidstijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357

8. Deeltijdse arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3588.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3588.2. Omvang van de deeltijdse prestaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3588.3. Toezicht op de prestaties van deeltijdse werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3598.4. Bijkomende uren bij deeltijdse arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360

8.4.1. Begrip ‘bijkomende uren’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3608.4.2. Zijn bijkomende uren ook overuren? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3618.4.3. Vaste wekelijkse arbeidsduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiaxviii

8.4.3.1. De ‘bijkomende uren’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3618.4.3.2. Overloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362

8.4.4. Variabele uurregeling (gemiddelde wekelijkse arbeidsduur) . . . . 3638.4.4.1. De ‘bijkomende uren’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3638.4.4.2. Overloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363

8.4.5. Uitzondering m.b.t. het overloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3648.4.6. Registratie van bijkomende uren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 365

9. Grote fl exibiliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36510. Kleine fl exibiliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36611. Zondagsrust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367

11.1. Algemene principes: principieel verbod op zondagsarbeid . . . . . . . . . . . . 36711.2. Afwijkingen van het algemene principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36711.3. Inhaalrust voor arbeid op zondag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36811.4. De wet op de wekelijkse rustdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 369

12. Nachtarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37212.1. Principieel verbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37212.2. Invoeren van nachtarbeid – Werkrooster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 372

13. Bijzondere bepalingen, bijzondere grenzen en verbod op overwerk voor bepaalde categorieën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37413.1. Kinderarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 374

13.1.1. Principieel verbod op kinderarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37413.1.2. Vergoeding of loon voor het kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37713.1.3. Strafsancties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 378

13.2. Jeugdige werknemers en jongeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37813.2.1. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37813.2.2. Arbeidsduur – Rust en pauzes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37913.2.3. Principieel verbod van zondagsarbeid, feestdagenarbeid en

nachtarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37913.2.4. Verbod om bepaalde arbeid te laten verrichten door jeugdige

werknemers en jongeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38013.3. Moederschapsbescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380

13.3.1. Zwangerschapsonderzoeken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38013.3.2. Moederschapsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38013.3.3. Verbod van nachtarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38113.3.4. Maatregelen bij werkzaamheden met een specifi ek risico van

blootstelling aan agentia, procedés of arbeidsomstandigheden . . 38113.3.5. Verbod van overwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38313.3.6. Recht op borstvoedingspauzes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38412.3.7. Onderzoek bij werkhervatting na bevalling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 384

14. Schorsing van de toepassing van de arbeidswet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 384

Inhoud

Intersentia xix

HOOFDSTUK 8BETAALDE FEESTDAGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3851. Toepassingsgebied van de wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3852. Bepaling van de betaalde feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386

2.1. Aantal feestdagen voor voltijdse werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3862.2. Aantal feestdagen voor deeltijdse werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387

2.2.1. Deeltijdse werknemers met een vast uurrooster . . . . . . . . . . . . . . . 3872.2.2. Deeltijdse werknemers met een variabel uurrooster . . . . . . . . . . . 388

2.3. Vervangingsdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3882.4. Vervangingsprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 390

2.4.1. De vervangingsdag wordt door een paritair orgaan bepaald . . . . 3902.4.2. De vervangingsdag wordt op ondernemingsvlak vastgesteld . . . . 390

2.5. Bekendmaking van de feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3913. De tewerkstelling op feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 391

3.1. Het verbod van tewerkstelling tijdens de feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3913.2. Toegelaten tewerkstelling op feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 392

4. Inhaalrust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3925. Het loon voor de betaalde feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393

5.1. Recht op loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3935.2. Loon voor arbeidsprestaties op een feestdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3935.3. Bepaling van het normale loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 394

5.3.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3945.3.2. Bijzondere berekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395

5.3.2.1. Uurloon (deeltijdse prestaties per dag) . . . . . . . . . . . . . . 3955.3.2.2. Betaling per prestatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3955.3.2.3. Beperkte prestaties per week (deeltijdse arbeid

per week) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3955.3.2.4. Betaling per stuk of per taak (tarief- of taakloon) . . . . . 3955.3.2.5. Betaling met fooien of een aandeel in de winst . . . . . . . 3965.3.2.6. Betaling tegen een forfaitair vastgesteld loon . . . . . . . . 3965.3.2.7. Gehele of gedeeltelijke betaling met commissielonen. . 396

5.3.3. Bijdragen voor de sociale zekerheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3966. Uitsluiting van het recht op loon voor de feestdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 396

6.1. Algemeen beginsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3966.2. Gerechtvaardigde afwezigheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3966.3. Kennisgeving van de afwezigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397

7. De betaalplichtige van het loon voor de betaalde feestdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiaxx

8. Behoud van het recht op loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3988.1. Tijdens gevallen van schorsing van de arbeidsovereenkomst. . . . . . . . . . . 3988.2. Bij tijdelijke werkloosheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3998.3. Bij het einde van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399

HOOFDSTUK 9LOON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4011. Toepassingsgebied van de loonbeschermingswet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4012. Het begrip ‘loon’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4013. Bescherming van het loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402

3.1. Wijze van betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4033.1.1. Betaling in geld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4033.1.2. Betaling in giraal geld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4043.1.3. Betaling in natura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404

3.2. Tijdstip van betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4053.2.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4053.2.2. Uitzondering op het algemene beginsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4063.2.3. Overuren en inhaalrust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4063.2.4. Opgelegde termijnen en verwijlintresten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4073.2.5. Uitbetaling van het loon bij het einde van de arbeids-

overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4083.3. Plaats van betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4083.4. Afrekening van het loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4093.5. Inhoudingen op het loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4103.6. Beslag en overdracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 410

3.6.1. Begrippen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4103.6.2. Voorwerp van beslag en overdracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4113.6.3. Gedeelten van het inkomen die voor beslag en over dracht

vatbaar zijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4123.6.3.1. Algemene regel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4123.6.3.2. Vermindering van het voor beslag en overdracht

vatbare gedeelte voor kinderen ten laste . . . . . . . . . . . . . 4133.6.4. Berekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4133.6.5. Opmerkingen bij beslag op en overdracht van lonen . . . . . . . . . . . 414

3.7. Meting van de arbeid in functie van het loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4154. Loonkost, brutoloon en nettoloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415

4.1. Loonkost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4154.2. Brutoloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4154.3. Nettoloon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 416

Inhoud

Intersentia xxi

HOOFDSTUK 10TIJDELIJKE ARBEID, UITZENDARBEID EN TERBESCHIKKINGSTELLING VAN WERKNEMERS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 417

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4171. Reglementering van de tijdelijke arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 418

1.1. Begripsomschrijvingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4191.1.1. ‘Tijdelijke arbeid’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4191.1.2. De ‘vervanging’ van een vaste werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4191.1.3. ‘Tijdelijke vermeerdering’ van werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4201.1.4. ‘Uitzonderlijk’ werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 420

1.2. Voorwaarden en modaliteiten ter vervanging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4211.2.1. Bij de schorsing van de arbeidsovereenkomst van een vaste

werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4211.2.2. Bij de vervanging van een vaste werknemer wiens arbeids-

overeenkomst ten einde is gekomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4221.2.2.1. Beëindiging van de overeenkomst door een

opzegging of dringende reden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4221.2.2.2. Beëindiging anders dan door opzegging of

dringende reden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4231.2.3. Bij tijdelijke vermeerdering van werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424

1.2.3.1. Indien er een syndicale afvaardiging in de onderneming is . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424

1.2.3.2. Indien er geen syndicale afvaardiging is . . . . . . . . . . . . . 4241.2.3.3. Tewerkstelling in het buitenland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425

1.2.4. Uitvoering van uitzonderlijk werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4251.2.5. Samenvattende tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425

1.3. De arbeidsovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4262. Reglementering van de uitzendarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 428

2.1. Begripsomschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4282.1.1. De arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . 4282.1.2. Uitzendkracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4282.1.3. Uitzendbureau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4282.1.4. Toegelaten tijdelijke arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429

2.2. Voorwaarden en modaliteiten ter vervanging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4302.2.1. Bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . 4302.2.2. Bij tijdelijke vermeerdering van werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4312.2.3. Samenvattende tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 431

2.3. De tewerkstelling van uitzendkrachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 431

Arbeidsrecht toegepast

Intersentiaxxii

2.4. De arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4322.4.1. De vormvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4322.4.2. De inhoud van de arbeidsovereenkomst voor uitzen dar beid . . . . 433

2.5. Het loon van de arbeidskracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4352.5.1. Gelijk loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4352.5.2. Gelijkwaardige voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 436

2.5.2.1. Eindejaarspremie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4362.5.2.2. Syndicale premie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 436

2.5.3. Gewaarborgd loon bij arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . . . . . . . 4372.5.3.1. Ziekte begonnen tijdens de arbeidsovereenkomst . . . . . 4372.5.3.2. Ziekte vangt aan direct na een interimcontract. . . . . . . 438

2.5.4. Bijkomende vergoeding in geval van langdurige ziekte . . . . . . . . . 4392.5.5. Gedeeltelijke werkloosheid van uitzendkrachten . . . . . . . . . . . . . . 4392.5.6. Terugbetaling verplaatsingskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4402.5.7. ‘Bijkomende’ sociale voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4402.5.8. Niet-recurrente bonus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440

2.6. De anciënniteit van de uitzendkracht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4412.7. De verbreking van de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4412.8. De overeenkomst tussen het uitzendbureau en de gebruiker . . . . . . . . . . . 4422.9. De verplichtingen van de gebruiker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4432.10. Verplichtingen voor het uitzendkantoor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4432.11. Verbod van tewerkstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4442.12. Einde van de arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid . . . . . . . . . . . . . . . 4442.13. De personeelssterkte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444

3. Het ter beschikking stellen van werknemers ten behoeve van gebruikers . . . . . 4443.1. Verboden tewerkstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4443.2. Toegelaten tewerkstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4453.3. Een geschreven overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4463.4. Toestemming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4463.5. De statutaire toestand van de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 447

HOOFDSTUK 11HET ARBEIDSREGLEMENT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 449

Vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4491. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4492. Vorm en inhoud van het arbeidsreglement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 450

2.1. Verplichte bepalingen volgens de wet op het arbeidsreglement . . . . . . . . . 4512.1.1. De arbeidstijdregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4512.1.2. De arbeid en het loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 453

Inhoud

Intersentia xxiii

2.1.3. Het einde van de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4532.1.4. De rechten en plichten van het toezichthoudend personeel . . . . . 4542.1.5. Straff en, boeten en verhaalprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4542.1.6. De veiligheid en de eerste hulp bij ongevallen of EHBO . . . . . . . . 4562.1.7. Het medisch getuigschrift (attest) bij ziekte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4562.1.8. De medische tussenkomst bij arbeidsongeval . . . . . . . . . . . . . . . . . 4562.1.9. De organen van medezeggenschap en de syndicale

afvaardiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4562.1.10. De jaarlijkse vakantie en de betaalde feestdagen . . . . . . . . . . . . . . 4572.1.11. De inspectie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4572.1.12. De leveringen die aan de werknemer gedaan worden,

mits inhouding op het loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4572.1.13. Het onthaal en de aanpassing van de werknemers . . . . . . . . . . . . . 4572.1.14. Collectieve arbeidsovereenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4582.1.15. Elektronische arbeidsovereenkomst en andere sociale

documenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4582.2. Verplichte bepalingen volgens andere wetten en besluiten . . . . . . . . . . . . . 459

2.2.1. Andere wetten en besluiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4592.2.2. Specifi eke afwijkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 460

2.3. Vrije bepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4602.4. Bijzondere vragen en problemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 461

2.4.1. Verbod op tatoeages, piercings, jeans, hoofddoeken, minirokken, lang haar, baarden enz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 461

2.4.2. Verplichting tot vervanging van een zieke collega . . . . . . . . . . . . . 4622.4.3. Verplichting om op zondag te werken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4622.4.4. Formaliteiten en opname van de jaarlijkse vakantie . . . . . . . . . . . 462

3. Het opstellen en het wijzigen van het arbeidsreglement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4633.1. Ondernemingen waar een ondernemingsraad bestaat . . . . . . . . . . . . . . . . 4633.2. Ondernemingen waar geen ondernemingsraad bestaat . . . . . . . . . . . . . . . 4643.3. Uitzonderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4663.4. Specifi eke procedure bij nachtarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4673.5. Specifi eke procedure bij fl exibele arbeidstijdregelingen . . . . . . . . . . . . . . . 468

4. Bekendmaking van het arbeidsreglement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4695. Ontslagbescherming van de werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4706. Model arbeidsreglement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 470