Intersentia ix

INHOUD

VOORWOORD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vii

DEEL 1. EUROPESE BTW-WETGEVING

1. RICHTLIJN 2006/112/EG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

1.1. Belastbaar feit en verschuldigdheid van de btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31.2. Uitvoer van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41.3. Recht op aft rek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61.4. Verplichtingen van de btw-plichtigen en van bepaalde niet-btw-plichtige

personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61.4.1. Voldoening van de btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61.4.2. Facturering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71.4.3. Boekhouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

1.5. Margeregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

2. ACHTSTE BTW-RICHTLIJN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

3. DERTIENDE BTW-RICHTLIJN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

4. RECHTSPRAAK VAN HET EUROPEES HOF VAN JUSTITIE . . . . . . . . . . . 23

4.1. Leesportefeuille Intiem CV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234.2. Lea Jeunehomme en SA d’étude et de gestion immobilière “EGI” . . . . . . . . . . . 254.3. Genius Holding bv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274.4. Italittica SpA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284.5. John Reisdorf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314.6. Bernard Langhorst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334.7. Société Générale des Grandes Sources d’Eaux Minérales Françaises . . . . . . . . 364.8. Schmeink & Cofreth AG & Co. KG / M. Strobel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 394.9. Maria Karageorgou e.a. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Inhoud

x Intersentia

4.10. Gerhard Bockemühl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454.11. Terra Baubedarf-Handel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 494.12. HE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

DEEL 2. BELGISCHE BTW-WETGEVING

1. DE VERPLICHTING TOT FACTURERING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

1.1. Verplichte uitreiking van een factuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571.1.1. Basisprincipe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571.1.2. Facturering aan particulieren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 581.1.3. Leveringen aan personeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 661.1.4. Openbaar vervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

1.2. Verplichte opmaak van een stuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 671.2.1. De overbrenging van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 671.2.2. Gelijkgestelde leveringen en diensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 681.2.3. Bijzonder stuk voor handelingen tussen leden van een

btw-eenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 681.2.4. Stuk voor handelingen bedoeld in artikel 19bis Wbtw . . . . . . . . . . . . . 681.2.5. Verkopen op proef, zendingen op zicht of in consignatie . . . . . . . . . . . 691.2.6. Nog niet in bezit van de factuur en schuldenaar van de btw . . . . . . . . 691.2.7. Aankopen bij niet-btw-plichtigen of bij belastingplichtigen

zonder recht op aft rek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 701.2.8. Overdracht van een algemeenheid van goederen of van een

bedrijfsafdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 711.3. Het tijdstip van het uitreiken van een factuur of het opmaken van een

stuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 711.3.1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 711.3.2. Intracommunautaire leveringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

1.4. Outsourcing van het uitreiken van de factuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 731.5. Self-billing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

1.5.1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 731.5.2. Toepassingsmodaliteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 741.5.3. Automaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

1.6. Openbare verkopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 831.6.1. Faillissement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 831.6.2. Andere gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

1.7. De kwitantie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 841.8. Aantal exemplaren van de factuur of het stuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

Inhoud

Intersentia xi

1.9. Verzamelfactuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 851.10. Creditnota’s en verbeterende stukken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

2. DE VERPLICHTE VERMELDINGEN OP DE FACTUUR EN HET STUK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

2.1. Bepaling in het Wbtw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 892.2. De verplichte vermeldingen op de factuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

2.2.1. Overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 892.2.2. Datum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 892.2.3. Volgnummer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 902.2.4. Naam, adres en btw-identifi catienummer van de leverancier . . . . . . . 912.2.5. Naam, adres en btw-identifi catienummer van de klant . . . . . . . . . . . . 922.2.6. Btw-identifi catienummer voor specifi eke gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . 962.2.7. Datum van het belastbaar feit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 982.2.8. Omschrijving van de handeling en hoeveelheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 982.2.9. Specifi eke vermeldingen inzake auto’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1012.2.10. Maatstaf van heffi ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1022.2.11. Eenheidsprijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1022.2.12. Kortingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1032.2.13. Btw-tarief en btw-bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1042.2.14. Verwijzingen naar de btw-wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

A. Handeling buiten België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106B. Vrijstelling van btw overeenkomstig artikel 39 tot 42 van

het Wbtw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106C. Vrijstelling van btw overeenkomstig artikel 44 van het

Wbtw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124D. Vrijstelling in het kader van de bijzondere regeling voor

beleggingsgoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1252.2.15. Meerdere facturen – voorschotfacturen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1252.2.16. Taal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1252.2.17. Andere vermeldingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

A. Gratis toebehoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126B. Standaard-ruil met betrekking tot onderdelen van auto-

voertuigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126C. Banden en binnenbanden voor wielen van landbouw-

machines en -tractoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127D. Handelsbeurzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128E. Marktkramers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128F. Recuperatiestoff en en -producten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

Inhoud

xii Intersentia

G. Gewone en gebruikelijke verpakkingsmiddelen . . . . . . . . . . . . 129H. Terugneming van verkochte goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130I. Premievoorwerpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131J. Voorgeschoten sommen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131K. Syndicus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132L. Tijdelijke handelsvennootschap (voorheen tijdelijke

vereniging) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132M. Fotokopieën. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134N. Zuurstof voor medisch gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135O. Recupel-bijdrage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136P. Voorafb etaalde telefoonkaarten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137Q. Materieel werk of expertise aan roerende goederen . . . . . . . . . 139

2.2.18. Vereenvoudigde aanduiding van de verplichte vermeldingen . . . . . . 139A. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139B. Toepassingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

2.2.19. Toe te passen wisselkoers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1452.2.20. Afronding van het bedrag van de btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1462.2.21. Nalatigheidsinteresten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146

2.3. De verplichte vermeldingen op het overbrengingsstuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1472.4. De verplichte vermeldingen op het stuk voor met leveringen en diensten

gelijkgestelde handelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1472.4.1. Principes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1472.4.2. Onttrekkingen en uitvoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1482.4.3. Bijzonder geval: het schenken van goederen aan een erkende

organisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1492.4.4. Vereenvoudigde vermeldingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

2.5. De verplichte vermeldingen op bijzonder stuk voor handelingen tussen leden van een btw-eenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

2.6. De verplichte vermeldingen op stuk voor handelingen bedoeld in artikel 19bis Wbtw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152

2.7. De verplichte vermeldingen op het stuk op te maken in geval van verkoop op proef of van zending op zicht of in consignatie . . . . . . . . . . . . . . . 1532.7.1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1532.7.2. Niet in België gevestigde consignatiegever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1542.7.3. Consignatiezendingen en intracommu nautaire levering . . . . . . . . . . 1552.7.4. Vereenvoudigde vermeldingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157

2.8. De verplichte vermeldingen van het stuk op te maken door de schul-denaar van de btw indien de factuur nog niet in het bezit . . . . . . . . . . . . . . . . 157

2.9. De verplichte vermeldingen op het stuk voor aankopen bij niet-belasting plichtigen of bij belastingplichtigen zonder recht op aft rek . . . . . . 159

Inhoud

Intersentia xiii

2.10. De verplichte vermeldingen op het stuk voor de overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . 161

2.11. De verplichte vermeldingen op de creditnota of het verbeterend stuk . . . . . . 161

3. ELEKTRONISCHE FACTURERING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165

3.1. Historiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1653.2. Bepalingen van kracht sinds 1 januari 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170

4. DE BEWARING VAN DE FACTUUR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177

4.1. De bewaringstermijn van de facturen en stukken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1774.2. Buitenlandse btw-plichtigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1794.3. Elektronische bewaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179

4.3.1. Historiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179A. Microfi lm en microfi che . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179B. De bewaring van sommige facturen en stukken op optische

schijven van het type WORM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1804.3.2. Bewaring van elektronische facturen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182

5. BIJZONDERE TOPICS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185

5.1. Relatie tot het tijdstip van het belastbaar feit en de opeisbaarheid van de btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1855.1.1. Tijdstip van de levering van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1855.1.2. Tijdstip van de opeisbaarheid van de btw inzake de levering

van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1865.1.3. Tijdstip van het verrichten van diensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1875.1.4. Tijdstip van de opeisbaarheid van de btw inzake het verrichten

van diensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1875.2. Veiligheidsbepaling – verplichting tot voldoening van de btw . . . . . . . . . . . . . 1875.3. Bijzondere regelingen – voldoening btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188

5.3.1. Vereenvoudigd driehoeksverkeer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1885.3.2. Werk in onroerende staat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190

A. Verleggingsregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190B. Het verlaagde btw-tarief van 6 % . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207C. Het verlaagde btw-tarief van 12 % . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210D. Rechtspraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210

Inhoud

xiv Intersentia

5.3.3. Beleggingsgoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2115.3.4. Buitenlandse btw-plichtigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212

A. Vaste inrichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212B. Geen vaste inrichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213C. Kettingverkopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219D. Levering met montage of installatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219E. Consignatiezendingen en overbrengingen van goederen-

voorraden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219F. Zendingen op proef of op zicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221G. Intracommunautair verkeer van accijnsproducten vanuit

andere lidstaten naar België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2215.3.5. Directe verkopen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222

5.4. Bijzondere regelingen – Btw-regime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2245.4.1. De vrijgestelde kleine ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2245.4.2. Bijzondere regeling voor landbouw ondernemers . . . . . . . . . . . . . . . . . 2255.4.3. De margeregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231

5.5. De factuur of het stuk en het recht op aft rek van btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2325.5.1. Principes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2325.5.2. Verloren gegane of vernietigde facturen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2345.5.3. Buitenlandse btw-plichtigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2345.5.4. Goederenvervoer door de NMBS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2355.5.5. Openbaar vervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2355.5.6. Neerlegging jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2365.5.7. Fusie of opslorping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2365.5.8. Rechtspraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236

5.6. Hoofdelijke aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2445.7. Bestrijding van de btw-fraude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2455.8. Indicatoren ernstige en georganiseerde fi scale fraude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2475.9. Doorfacturering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247

5.9.1. Verbeteringswerken aan gehuurd goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2475.9.2. Terbeschikkingstelling personeel door verbonden onder-

nemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2485.9.3. In het buitenland betaalde kosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248

5.10. Relatie tot het ontvangstbewijs (btw-bonnetje) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2495.11. Gebruik van Incoterms . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2505.12. Gebruik van kopiefacturen en pro forma facturen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252

5.12.1. Invoer/uitvoer van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2525.12.2. Beoefenaars van bepaalde vrije beroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253

5.13. Administratiekosten die worden aangerekend voor het opmaken van de factuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255

5.14. Mogelijke sancties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255

Inhoud

Intersentia xv

5.14.1. Bepalingen in het Wbtw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2555.14.2. Verminderde proportionele geldboeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2575.14.3. Verminderde niet-proportionele geldboeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2585.14.4. Rechtspraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263

DEEL 3. ANDERE ASPECTEN DAN BTW

1. VERPLICHTING TOT FACTURERING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267

2. VERPLICHTE VERMELDINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269

2.1. Aanduiding van de uitreiker van de factuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2692.2. Ondernemingsnummer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2702.3. Bankrekeningnummer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2722.4. Handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2732.5. Vermelding van het woord “factuur” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2742.6. Vennootschap in vereff ening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274

3. TAALWETGEVING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275

4. BESTELBON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277

5. VERKOOPSVOORWAARDEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279

6. BIJZONDERE GEVALLEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281

6.1. Levering van elektriciteit en gas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2816.2. Kilometerstand van voertuigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2826.3. Terugbetaling bijzondere accijns (“professionele” diesel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2836.4. Telecommunicatiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2846.5. Factuurkorting milieuvriendelijke voertuigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285

Inhoud

xvi Intersentia

DEEL 4. PRAKTISCHE TOEPASSINGSGEVALLEN

UITGAANDE FACTUREN EN STUKKEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289

1. LEVERING VAN GOEDEREN EN DIENSTEN IN BELGIË . . . . . . . . . . . . . 291

1.1. Levering van goederen in België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2931.1.1. Standaardgeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2931.1.2. Vrijgestelde kleine ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2941.1.3. Landbouwondernemers onderworpen aan de bijzondere

landbouwregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2951.1.4. Margeregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2961.1.5. Levering van recuperatieproducten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2971.1.6. Marktkramers van tweedehandse goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298

1.2. Prestatie van diensten in België. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2991.2.1. Standaardgeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2991.2.2. Werken in onroerende staat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3001.2.3. Goederenvervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3011.2.4. Personenvervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3021.2.5. Vrijgestelde kleine ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3031.2.6. Landbouwondernemers onderworpen aan de bijzondere

landbouwregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304

2. INTRACOMMUNAUTAIRE VERRICHTINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305

2.1. Intracommunautaire levering van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3072.1.1. Standaardgeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3072.1.2. Overbrenging van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3082.1.3. Driehoeksverkeer – België is lidstaat 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3092.1.4. Driehoeksverkeer – België is lidstaat 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310

2.2. Intracommunautaire dienstverrich tingen/dienstverrichtingen buiten België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3112.2.1. Werken in onroerende staat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3112.2.2. Materieel werk aan roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3122.2.3. Expertise aan roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3132.2.4. Personenvervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3142.2.5. Intracommunautair goederenvervoer – 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3152.2.6. Intracommunautair goederenvervoer – 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3162.2.7. Activiteiten die met intracommunautair goederenvervoer

samenhangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317

Inhoud

Intersentia xvii

2.2.8. Tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) bij intracommunau-tair goederenvervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318

2.2.9. Tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) bij activiteiten die met intracommunau tair goederenvervoer samenhangen . . . . . . . . . 319

2.2.10. Culturele, artistieke, sportieve, weten schappelijke, onderwijs- en vermakelijk heids activiteiten of soortgelijke activi teiten . . . . . . . . . . . 320

2.2.11. Verschaff en van spijs en drank . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3212.2.12. Verhuur van een vervoermiddel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3222.2.13. Overdracht van of het verlenen van een auteursrecht, een

octrooi, een licentie recht, een fabrieks- of handelsmerk, of een soortgelijk recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323

2.2.14. Overdracht van of het verlenen van rechten op een cliënteel, een verkoop- of inkoopmonopolie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324

2.2.15. Het recht een beroepswerkzaamheid uit te oefenen . . . . . . . . . . . . . . . 3252.2.16. De verbintenis een beroepswerkzaamheid of een auteursrecht,

een octrooi, een licentierecht, een fabrieks- of handels merk, of een soortgelijk recht, niet uit te oefenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 326

2.2.17. Werkzaamheden inzake reclame . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3272.2.18. Intellectueel werk in het kader van hun geregelde werkzaam-

heden verricht door juridische of andere adviseurs en andere soortgelijke dienstverrichters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328

2.2.19. Informatieverwerking en -verschaffi ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3292.2.20. Bank-, fi nanciële en verzekerings verrichtingen alsook

herverzekerings verrichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3302.2.21. Terbeschikkingstelling van personeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3312.2.22. Verhuur van lichamelijk roerende goederen (behalve vervoer-

middelen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3322.2.23. Telecommunicatiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3332.2.24. Tussenkomst van tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) – 1 . . 3342.2.25. Tussenkomst van tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) – 2 . . 3352.2.26. Tussenkomst van tussenpersonen (makelaars en lasthebbers) – 3 . . 336

3. UITVOER VAN GOEDEREN, INTERNATIONAAL VERVOER EN MET UITVOER GELIJKGESTELDE VERRICHTINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337

3.1. Uitvoer van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3393.1.1. Standaardgeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3393.1.2. Uitvoer met vervoer van de goederen door de niet in België

gevestigde koper . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3403.1.3. Uitvoer in het kader van kettingverkopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341

Inhoud

xviii Intersentia

3.1.4. Uitvoer door of voor rekening van de dienstverrichter of de niet in België gevestigde ontvanger van de dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . 342

3.1.5. Uitvoer in de bagage van reizigers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3433.1.6. Plaatsing van goederen onder een douane regeling. . . . . . . . . . . . . . . . 3443.1.7. Verkoop van goederen die zich onder een douaneregeling

bevinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3453.1.8. Diensten aan goederen die zich onder een douaneregeling

bevinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3463.1.9. Btw-entrepots – Inslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3473.1.10. Btw-entrepots – Diensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3483.1.11. Btw-entrepots – Verkoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3493.1.12. Btw-entrepots – Uitslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3503.1.13. Opschorting van de betaling van de btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351

3.2. Internationaal vervoer en handelin gen gelijkgesteld met uitvoer . . . . . . . . . . . 3523.2.1. Internationaal personenvervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3523.2.2. Internationaal goederenvervoer – Ter gelegenheid van de

uitvoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3533.2.3. Internationaal goederenvervoer – Ter gelegenheid van de

invoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3543.2.4. Handelingen die samenhangen met internationaal goederen-

vervoer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3553.2.5. Vervoer van goederen die zich onder een opschortende

regeling inzake douane bevinden of onder de regeling btw-entrepot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356

3.2.6. Verrichten van douaneformaliteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3573.2.7. Makelaars en lasthebbers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3583.2.8. Zee- en binnenschepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3593.2.9. Vliegtuigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3603.2.10. Ambassades . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3613.2.11. Internationale instellingen en organisaties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3623.2.12. NAVO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3633.2.13. Monetair goud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3643.2.14. Hulporganisaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3653.2.15. Parels en edelstenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 366

4. HANDELINGEN BEDOELD IN ARTIKEL 44 VAN HET WBTW . . . . . . . 367

4.1. Vrijstellingen inzake gebouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3694.1.1. Levering van gebouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3694.1.2. Onroerende verhuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370

4.2. Vrijstellingen inzake fi nanciële verrichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 371

Inhoud

Intersentia xix

4.2.1. Verlening, bemiddeling en beheer van kredieten . . . . . . . . . . . . . . . . . 3714.2.2. Betalings- en ontvangstverrichtingen, bemiddeling daaronder

begrepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3724.3. Diverse vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 373

4.3.1. De leveringen, tegen de nominale waarde van postzegels . . . . . . . . . 373

5. BUITENLANDSE ONDERNEMINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375

5.1. Buitenlandse ondernemingen die een aansprakelijke vertegenwoordiger hebben aangesteld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3775.1.1. Standaardgeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3775.1.2. Directe facturering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 378

5.2. Buitenlandse ondernemingen die beschikken over een rechtstreekse btw-identifi catie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3795.2.1. Standaardgeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379

5.3. Buitenlandse ondernemingen die in België over een vaste inrichting beschikken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3805.3.1. Standaardgeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380

5.4. Ontslag van btw-identifi catie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3815.4.1. Consignatiezendingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 381

6. ANDERE BIJZONDERE GEVALLEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 383

6.1. Leveringen die buiten België plaatsvinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3856.2. Verkopen op afstand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3866.3. Creditnota’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3876.4. Verloren gegane of vernietigde facturen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3886.5. Het verlaagd btw-tarief van 6 % voor werken in onroerende staat . . . . . . . . . . 3896.6. Self-billing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3906.7. Korting voor contante betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3926.8. Voorgeschoten sommen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393

INKOMENDE FACTUREN EN STUKKEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395

1. Buitenlandse ondernemingen die geen aansprakelijke vertegen-woordiger hebben aangesteld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3971.1. Artikel 5 van het KB nr. 31 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397

2. Dienstverrichtingen waarvoor de afnemer schuldenaar is van de belgische btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3992.1. Artikel 51, § 2, 1° van het Wbtw – Voorbeeld 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3992.2. Artikel 51, § 2, 1° van het Wbtw – Voorbeeld 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 400

Inhoud

xx Intersentia

2.3. Driehoeksverkeer – België is lidstaat 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4013. Gelijkgestelde handelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 403

3.1. Stuk voor onttrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4033.2. Stuk voor gelijkgestelde dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404

BIBLIOGRAFIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405

NUTTIGE WEBSITES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 407

BIJLAGE 1. ARREST GENIUS HOLDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 409

BIJLAGE 2. DE FACTUUR EN DE BTW IN DE ANDERE LIDSTATEN VAN DE EUROPESE UNIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413

TREFWOORDENREGISTER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 521