Werkende mantelzorgers, zorgzame werkgevers:

zorg, werk en organisatiekenmerken en de balans tussen arbeid en zorg

Inger PlaisierMarjolein Broese van Groenou

Saskia Keuzenkamp

Mantelzorgende werknemers• Een op de 8 werknemers verleent mantelzorg• Een op de vijf werkende mantelzorgers

voelt zich overbelast • Eénvijfde van de werkende mantelzorgers

werkt minder dan gewenst• De behoefte aan mantelzorg neemt toe,

evenals de noodzaak tot arbeidsparticipatie van potentiële mantelzorgers

Onderzoeksvraag

• In hoeverre ervaren mantelzorgers een goede balans werk en zorg?

• Welke kenmerken van de persoon zijn zorgsituatie, en van de werkomgeving hangen samen met een goede balans tussen arbeid en zorg?

Methode

• Data van stichting Werk&Mantelzorg• Online vragenlijsten bij 50 bedrijven• N=9172 , waarvan 1991 (21,7%)

mantelzorgers• Gegevens op 2 niveaus:

– Kenmerken van mantelzorgers– Kenmerken van organisaties (geaggregeerd,

van niet-mantelzorgers en leidinggevenden)

Persoonsgebonden karakteristieken

• Demografisch: sekse, leeftijd• Werksituatie: aantal uur,

leidinggevend, werkmotivatie• Zorgsituatie: aantal uur, duur, relatie tot

zorgontvanger, type zorg• Zorg-werk balans: ervaren hinder op het

werk van de zorgsituatie

Organisatiekenmerken

• Steun aan mantelzorgers van:– Collegae– Leidinggevenden– Organisatie

Verschil mantelzorgers – niet mantelzorgers

• Mantelzorgers: – vaker vrouw, – ouder dan 46, – minder werkuren, – vaker maatschappelijke bijdrage en alternatief

voor privé als werkmotivatie

• Niet mantelzorger: vaker economische bron en persoonlijke ontwikkeling als werkmotivatie

Zorg, werkbalans en werkintenties

Balans Intenties

Zorguren (ref. >20 uur)

1-7 uur 1.85 (1.21-2.84)* 0.61 (0.40-0.93)*

Zorgduur (ref >5 jaar)

0-3 maanden 0.46 (0.26-0.81)* 0.95 (0.54-1.68)

4-12 maanden 0.71 (0.50-1.02) 0.85 (0.60-1.22)

1-5 jaar 0.94 (0.74-1.18) 0.81 (0.64-1.03)

Aantal taken 0.82 (0.73-0.92)* 1.16 (1.03-1.31)*

Zorg voor ouder 0.58 (0.45-0.75)* 0.90 (0.70-1.17)

Zorg voor partner 0.81 (0.58-1.13) 1.40 (1.00 –1.95)*

Werkonderbrekingen 0.47 (0.39-0.57)* 1.31 (1.15-1.49)*

Werkkenmerken, balans en werkintenties

Balans Intenties

Werkuren:

<24 1.45 (1.03-2.04)* 0.75 (0.53-1.05)

25-36 1.05 (0.76-1.46) 1.11 (0.81-1.53)

>=36 ref ref

Werkmotivatie

economisch 0.76 (0.58-1.01) 1.57 (1.17-2.11)*

contacten 1.24 (0.89-1.74) 1.10 (0.79-1.54)

Impact onderbrekingen 0.72 (0.63-0.82)* 1.31 (1.15–1.49)*

Gebruik regelingen:

verlof 0.81 (0.64-1.03) 1.53 (1.21-1.95)*

werkaanpassing 1.09 (0.88-1.35) 1.02 (0.82-1.27)

Organisatie en balans

Balans Intenties

Ervaren steun van:

organisatie 1.93 (1.56-2.38)* 0.76 (0.62-0.94)*

leidinggevende 1.11 (1.02-1.22)* 0.99 (0.91-1.07)

collegae 1.12 (1.04-1.21)* 0.89 (0.82-0.96)*

Mantelzorgvriendelijke organisatie

1.49 (1.02-2.18)* 0.56 (0.40-0.78)*

Inzetbaarheid van mantelzorgers

Positief Negatief

• Minder zorguren

• Langdurige zorgsituatie

• Steun van collega’s

• Werken in steunende organisatie

• Economisch werkmotieven

• Zorg voor ouder

• Zorg voor partner

• Veel zorg-werk interferentie

• Gebruik van verlofregelingen

Aanbevelingen

• Een ondersteunende organisatiecultuur lijkt zinvol: Mantelzorgers die zich gesteund voelen door hun organisatie ervaren een betere balans tussen zorg en werk

• Mantelzorgers met veel zorguren/ veel hinder op het werk door de zorg / met recent ontwikkelde zorg / die zorgverlof gebruiken, verdienen extra aandacht

Discussie

• Zou steun vanuit de organisatie niet ook juist hulp bij het stellen van grenzen aan de zorgsituatie kunnen zijn, of helpen/adviseren de thuissituatie te verbeteren?