INFORMATIEBLAD VAN BP VOOR EINDHOUT, OOSTERLO, STELEN, WINKELOMHEIDE EN ZITTAARTJAARGANG 3 NR. 7 WINTER 2000

IN DIT NUMMER:

VerkeersDAG OP TERREIN BP Een zebrapad is ook een weg . . . . . . .4

ReliabilityHoe bedrijfszeker is uw fabriek? . . . .6

update geluidbinnenschepen moeten stiller . . . .7

‘t Is mooi geweestPX feestelijk geopend . . . . . . . . . . . . . . . . . .8

Wolken boven de wegenNevelvorming koeltoren

PTA3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11

Véronique Claes bedeelt post enknuffelt graag leguanen . . . . . . . .12

WaterzuiveringProper water zonder luchtje . . . . . . . .14

AAlllleemmaaaall bbuurreenn

2

Het was journalist Alex Kestens die hetbeeld van het oude Indiaanse gebruikopriep. ‘BP-baas en burgemeesterVankrunkelsven roken vredespijp’ bloklet-terde hij in de kop van zijn artikel op 23oktober 2000 in de Gazet Van Antwerpen.Roken is ongezond, zoveel is duidelijk,maar ditmaal wil deze BP-baas daar graageen symbolische uitzondering op maken.

In mijn speech op zaterdag 21 oktober naar aanlei-ding van het dorpsfeest in Laakdal en de plechtigeoverhandiging van een stuk grond aan het gemeen-tebestuur, heb ik klare taal willen spreken. Desamenwerking met de gemeente Laakdal is in deafgelopen periode niet goed geweest, zei ik. Ik wil

hier niet herhalen wat er volgens ons allemaal is misgelopen - wat gebeurd is, is gebeurd, laten we met eenschone lei beginnen.

Laakdal is, net als Geel en Meerhout, door het lot verbonden met de fabriek van BP. Ik ben ervan over-tuigd dat als het goed gaat met de fabriek, dat ook uitstraalt naar de omliggende gemeenten. Als wij goedwerk kunnen leveren en het ons economisch voor de wind gaat, dan geniet iedereen daarvan, dan is erwerkgelegenheid in de fabriek en bij onze leveranciers, belastinggeld voor de gemeenten, geld voormilieu-investeringen, enzovoort. Wij zijn aan elkaar verbonden als buren onder één dak: laten we werkenaan een goede relatie.

Om onze uitgestoken hand kracht bij te zetten, willen we drie dingen doen. BP heeft een stuk grond aan deHeikantstraat in Eindhout aangekocht en overgedragen aan de gemeente. We hopen dat die er in overlegmet de omwonenden een mooi, groen plekje van maken. Daarnaast gaan we een tweede continu meetsta-tion voor benzeen financieren, iets waar we wettelijk niet toe verplicht zijn, maar waar de gemeenten onsom gevraagd hebben. Metingen door onafhankelijke bureau’s bevestigen overigens dat er sinds de opstartvan PX geen substantiële verhoging van de benzeenuitstoot is opgetreden. Iets wat burgemeester PatrikVankrunkelsven bevestigde in een recente speech. Benzeen ligt - terecht - zeer gevoelig, maar de voor-zorgsmaatregelen in de eenheid en de meetinstrumenten in en rondom de fabriek doen hun werk uitste-kend. Ten derde hebben we aangeboden de helft van de gemeentelijke bijdrage te betalen voor een ver-keersgeluidsscherm aan de Eindhoutse kant van de autosnelweg. Dat scherm, voor alle duidelijkheid,dient om het lawaai van de verkeersader te verminderen en heeft niets te maken met de geluidsproblema-tiek van PTA3. Daarvoor beginnen we in dit jaar nog met de bouw van een muur op het BP-terrein.

Het was een ander soort geluid dat de verkeersdag voor de jeugd afsloot toen de popgroep K3 de tent aanhet fabrieksterrein vulde met hun hits. Het jonge volkje lustte er wel pap van. Die verkeersdag bij BP voorde zesdejaars van de lagere scholen uit de omgeving, kaderde in een initiatief van de gemeente Geel insamenwerking met Meerhout en Laakdal. Een initiatief waar wij als BP ons volop kunnen achter scharen.Veiligheid is niet voor niets ook onze voornaamste bekommernis en als het dan ook nog eens de kinderenbetreft… Ik kan me moeilijk een waardevoller initiatief bedenken.

Ten slotte wil ik nog even stilstaan bij de officiële opening van de PX-eenheid. Na de academische ope-ning en een feest voor de eigen medewerkers op 19 en 20 oktober, zijn we zaterdag 21 oktober naar deburen getrokken. In het centrum van Eindhout-Laakdal hebben we die dag een heus dorpsfeest opgezet en‘s avonds was er een jongerenfuif in de feesttent naast het fabrieksterrein. Beide evenementen kondenrekenen op veel belangstelling en een hartverwarmende ontvangst. Ik kan me geen betere nieuwe startbedenken.

Gijs Meerburggedelegeerd bestuurderBP in Geel

C o l o f o nBuren verschijnt driemaal perjaar en is een uitgave van: BP Chembel N.V. Amocolaan 22440 Geel

Postadres & secretariaat:PR-secretariaatBPAmocolaan 22440 GEELTel: (014)86 43 45

Verantwoordelijke Uitgever:Martin de KoningBPAmocolaan 22440 GEEL

Foto’s:I.V. fotoproduktiesFotoateljee MichelRoby BauweraertsFrans KenisEric De Vos

Kinderpagina:Wendy Onsea

Vormgeving:Frank Mortelmans

Druk:Meeus NV - Geel

Productie:FokZ Communications

Bij de cover PX is nu ook officieel ingehuldigd. Een vooral beeldig verslag op pagina 8 en verder. Op de foto enkele

buren die met ons meevierden.

Laten we de vredespijproken

• Nieuw diensthoofd Bouw & Milieu Stad GeelBart Verachtert is het nieuwe diensthoofd voor Bouw & Milieu voorde Stad Geel en vervangt hiermee Yasmine Driesmans die jarenlangbinnen deze functie gewerkt heeft. Dank aan Yasmine voor haar bij-drage, welkom aan Bart in zijn nieuwe functie.

• Meetresultaten van de Vlaamse Milieumaatschappij door dhr.TrochTerwijl VITO op verschillende plaatsen meet en dat over een periodevan drie maanden, meet de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM)continu op één vast punt in de Eindhoutse Heikantstraat. Het meet-station bevindt zich op de ZW/NO-as, de dominante windas in hetverlengde van BP in Geel. De waarden van de VMM over 4 maan-den lopen gelijk met die van VITO. Deze periode is echter te kortom de betrouwbaarheid te bevestigen, een minimum van één jaar isnodig.

• OPSIS door Philippe VandervoortPhilippe Vandervoort rapporteert over de metingen van OPSIS waar-van de werking tijdens het vorige Milieuforum en in vroegere editiesvan Buren werd toegelicht. De rapportering wordt met cijfermateri-aal van het voorbije half jaar gedocumenteerd.

• Uitbreiding en aanpassingen productie PTA3 (Xavier Bontemps)Er loopt een studie om de capaciteit van de bestaande PTA3-installa-tie te verhogen met 20 % zonder grote bijkomende installaties enbinnen de bestaande milieu- en veiligheidsnormen.

• Status groenaanplantingDe groenaanplanting, begonnen in 1998, zal in december 2000 wor-den afgesloten.

• Volgende punten werden besproken, maar komen of kwamenelders in Buren aan bod:✓ Naamswijziging van de Belgische vestiging naar BP Chembel N.V.;✓ Opstart PX (Geert Paumen);✓ Benzeenmeting door VITO - fase 3 (Eddy Goelen); ✓ Status geluid, geluidsmuur PTA3, (Linda Bets);✓ Geluidswal E313 (Martin de Koning);✓ Lossing schepen (René Segers);✓ Koeltoren PTA3: signalisatie & zichtbaarheid pluim

(Herman Dauwen);✓ Legionella (Corry Goris).

3

Tweede meetstation benzeenBP financiert een tweede continu meetstation voor benzeen. Het bedrijf is daartoe nietwettelijk verplicht, maar gaat hiermee in op een verzoek van de gemeenten Laakdal enGeel. Het eerste meetstation is gelegen aan de Heikantstraat in Eindhout en wordtbeheerd door de Vlaamse Milieumaatschappij. Ookhet nieuwe meetstation komt er in samenspraakmet de VMM en zij zullen er samen met BP op toe-zien dat het tweede station zo gesitueerd is dat hetenkel of vooral, potentiële emissies van de PX-een-heid meet. Waar dat precies zal zijn, moet nog uit-gemaakt worden. BP hoopt wel dat door de gege-vens van onder andere de twee meetstations te ver-gelijken, het in de toekomst duidelijker wordt watprecies de impact is van BP in het totaal van de ben-zeenconcentraties in de omgeving.

Een stukje groen Op zaterdag 21 oktober, te midden van de PX-feestelijkhe-den, overhandigde gedelegeerd bestuurder Gijs Meerburgplechtig een stuk grond aan de Laakdalse burgemeesterPatrik Vankrunkelsven. Het betreft een perceel aan de Hei-kantstraat in Eindhout waarop een half afgebrande, bouw-vallige woning staat, een doorn inhet oog van de buurtbewoners ove-rigens. BP zal die bouwval op haarkosten laten slopen en hoopt dat degemeente er in overleg met debewoners een stukje groen vanmaakt: een parkje, een sportterreinof iets voor een jeugdvereniging. Deenige voorwaarde voor de over-dracht is dat er nooit meer opgebouwd wordt en dat het de bevol-king ten goede komt.

Legionella Een artikel in Chempress, een vakblad uit de chemie, wees in haar editie van 15-09-2000op de gevaren van de besmettelijke ziekte legionella in industriële koelwatersystemen.Ook BP heeft koeltorens op haar grondgebied, dat mag bekend zijn. Reden voor hetBuren-actiecomité en de gemeente Laakdal om terzake tekst en uitleg te vragen aan hetbedrijf. Wat doet BP om de ontwikkeling en mogelijke verspreiding van de legionella-bacterie op haar terrein tegen te gaan?

Het stond al in een artikel in Buren van de lente van 2000: regelmatige controles, eengoed onderhoud van de installaties en een onafgebroken toevoeging van ontsmettings-middelen. Corry Goris, verantwoordelijke voor afvalverwerking en waterbehandeling:"De legionellabacterie heeft twee voorwaarden nodig om te ontwikkelen: stilstaandwater en een temperatuur tussen de 25 en 35 °C. Die temperaturen kan je niet vermij-den in een koeltoren, stilstaand water wel. We doen dat door doodlopende lijnen, traagstromend water, corrosie en kalkafzetting te verhinderen. Daarnaast bestrijden we degroei van bacteriën door de automatische en voortdurend bewaakte toevoeging vanchemische bestrijdingsmiddelen waaronder natriumhypochloriet ofte javel. Wekelijkswordt een bacterietelling gehouden en zo nodig extra ingegrepen. ‘Vervuild’ koelwaterwordt op een veilige manier afgevoerd en vervangen door gezuiverd water. Daarboven-op wordt de verneveling (en dus de verspreiding) van mogelijk besmet water vermedendoor afschermingsplaten - een maatregel bedoeld voor de eigen medewerkers. De kwa-liteit van het water wordt wekelijks gecontroleerd door Betz-Dearborn, een gespeciali-seerde firma in waterbehandeling. Om de zes maanden wordt een specifieke analysegedaan naar legionella door een onafhankelijk deskundige, een onderzoek dat steedsnegatief was."

Er komt een tweede meetstation, gelijk-aardig aan dat in de Heikantstraat

BP geeft grond aan gemeente en ruimt bouwval op

We beperken het rapport van het 22ste Milieuforum van 7november 2000 tot die punten die niet elders in Buren worden

behandeld. Naast de gebruikelijke afvaardigingen, onthou-den we vooral de aanwezigheid van de heer Troch (VlaamseMilieumaatschappij Antwerpen), Eddy Goelen (Vito) alsook

Jos Moeskops en Ludo Segers (Milieu-Inspectie).

Hieronder de vragen gesteld en antwoorden gegeven op hetMilieuforum, voor zover de antwoorden niet al in andere artikelsgeformuleerd werden.

• in verband met het verslag benzeenmeting door VITO- fase 3

Guy Van Hoey: "Er is een maximum norm voor benzeen vastgelegdop jaarbasis voor wat betreft het omgevingsniveau. Bestaat er ook eenacute maximum norm?"Antwoord: De invloed van benzeen wordt gemeten over lange ter-mijn. Acute effecten, die beginnen bij de factor 1000 of hoger, wor-den niet vermeld in de huidige wetgeving. Eddy Goelen bevestigteveneens dat de hoogste waarden gemeten in de streek, vergelijkbaarzijn met gemiddelde waarden van een stad zoals Antwerpen of Gent.

4

Op 21 september 2000 was het terrein tussen defabriek van BP en de Amocolaan omgetoverd

tot een parcours met verkeersproeven voor kin-deren van het 6de leerjaar van lagere scholenuit de gemeenten Geel, Meerhout en Laakdal.Een en ander kaderde in een sensibiliserings-

campagne die liep onder de naam: een ZEBRA-PAD is ook een weg.

Tijdens een persconferentie op 30augustus 2000 gaf Frans Peeters,burgemeester van de stad Geel,tekst en uitleg over de projectenGeel Geheel Mobiel en de Sensi-biliseringscampagne 2000. Dielaatste campagne kreeg de sloganeen ZEBRAPAD is ook een wegmee en liep in samenwerking metde gemeenten Laakdal en Meer-hout en kreeg de steun van een

aantal bedrijven waaronder BP.Met deze campagne werd in

de maand september de ver-keersveiligheid in de verfgezet, zowel voor automobi-listen als voor schoolkinde-

ren. Naast een poster en eenTv-spot, verkeerslessen en een

verkeerspark werd er een groot-scheepse Verkeersdag voor de kin-deren van het zesde leerjaar geor-ganiseerd op het terrein van BP.

K3De verkeersdag op 21 september2000 bracht zo’n 580 leerlingenvan de lokale lagere scholen

DANKIn naam van de kinderen

dank aan iedereen die dit

evenement tot een groot suc-

ces maakte: gemeenteperso-

neel, politie, rijkswacht, fiets-

begeleiders, het Rode Kruis,

BP-medewerkers en vele

anderen.

Naast deze poster waser ook een TV-spot voorde promotie van de sen-

sibiliseringscampagne.

Het gros van de 580 kinderen wasper fiets gekomen onder begelei-

ding van vrijwilligers, politie enrijkswacht

Het jonge volkje deedenthousiast mee aan deverkeerskwis, maar diewas écht moeilijk. Tja,

zo leer je wel iets bijnatuurlijk.

Politie en rijkswacht: hunprofessionele tips en bege-

leiding werden fel gesmaakten de sfeer zat er duidelijk in.Eindelijk eens iets anders dan

boeman spelen.

samen. Een groot aantal onderhen was in groep per fiets geko-men onder begeleiding van vrij-willigers, politie en rijkswacht.Eenmaal ter plaatse werd metfietsvaardigheidsproeven, ver-keersspelen, en computersimula-ties de verkeersvaardigheid vande kinderen getoetst en aange-scherpt. Kundige fietsenmakersbrachten wat technische kennisbij voor het controleren van defiets. Ook op het programmastond een (‘écht moeilijke’) ver-keerskwis. De afsluiter van deverkeersdag was de bij de kinde-ren immens populaire meiden-groep K3.

Waardevol"Dit is een initiatief waarachterBP zich volop kan scharen. Vei-ligheid is niet voor niets ook onzevoornaamste bekommernis en alshet dan ook nog eens de kinderenbetreft… Ik kan me moeilijk eenwaardevoller initiatief beden-ken," zo liet gedelegeerd bestuur-der Gijs Meerburg weten. BPzorgde voor het terrein en de tenten steunde het initiatief verder viade mediacampagne en een actievemedewerking van allerlei perso-neelsleden. Gijs liet nog wetendat BP ook volgende keer graagmeedoet. ■

De tent was - figuur-lijk - te klein toen K3

dan eindelijk hetpodium betrad. Het

jonge volkje gingcollectief uit de bol.

Twee fans mochten voor Radio 2‘backstage’ hun K3-idolen inter-viewen. Ongetwijfeld een meis-jesdroom die in vervulling gaat.

5

Professionele simulanten - mensen diedoen alsof - van het Rode Kruis gavenmet de nodige grime een aanschouwe-lijk idee van wat de gevolgen kunnenzijn van onveilig rijgedrag. Voor sommi-ge gevoelige toeschouwertjes waren deverwondingen een beetje té realistischzodat ze zelf naar de EHBO-tent moes-ten voor verzorging.

Veilig fietsen begintbij een veilig rijwiel:kundige fietsenma-kers gaven tekst enuitleg aan de handvan de meegebrach-te tweewielers.Eenvoudige repara-ties gebeurden terplekke.

De verkeers-dag brachtook heel watvrijwilligersop de been.

Rijvaardig ofniet? Moeilijkerdan het lijkt, zokon deze jong

snaak ervaren.

Enkele meiden hadden - als wij ons niet ver-gissen - Heyah Mama ingestudeerd enwaren, onder het welwillende oog van deechte K3-girls, even zelf ‘beroemd’.

minder geurhinder, kortom min-der last voor de buren."

Wereldwijdvan elkaarlerenMaar hoe pak je dat aan, diereliability verhogen? André:"Daar komt heel wat bij kijken:bijvoorbeeld de best beschikba-re technologie inzetten, zoveelmogelijk kennis verwerven engeschikt toepassen. Een van detechnieken daartoe is een voort-durend overleg met onze colle-ga’s in andere fabrieken van BP.

Voor PTA bijvoor-beeld zijn er naastGeel drie BP-fabrie-ken die PTA produ-ceren: twee in de VSen één in Maleisië.Om het half jaar

komen de reliability managersergens ter wereld samen omideeën en kennis uit te wisse-len." Walter: "Die manier vanaanpakken wordt nu ook toege-past door operatie. Zo zijn er inhet begin van 2000 vijf opera-tors van PTA in Geel naar Ame-rika vertrokken voor een samen-komst met hun collega’s uit deVS en Maleisië. Ook op datgebied wordt er nu ijverig vangedachten gewisseld over debeste manier van werken. Endat gaat dan over procedures,procesregeling, beveiliging, enzo meer."

IedereenAndré: "In feite heeft iedereenin de fabriek, van hoog tot laagen over alle diensten heen, eenverantwoordelijkheid tegenoverreliability. Als iedereen zijnsteentje bijdraagt, krijg je eenoptimale, goed bestuurde, sto-ringvrije, schone en veiligefabriek, waarvan we allemaalprofiteren, zowel binnen alsbuiten de fabriek." ■

een bepaald onderdeel best revi-seert of vervangt. Eén voor-beeld: pijpleidingen gaan weregelmatig controleren opwanddikte door middel vanultrasone meting.”

Toerentellerin het roodWalter: "Wij zorgen er mee voordat de machine, de installatiesdus, in een zo optimaal mogelij-ke staat wordt gehouden. Dat iséén voorwaarde voor een sto-ringvrije werking, maar niet deenige." André: "Wij kunnen weleen goeie wagen aanbieden, dechauffeur moet er ook verstan-dig mee rijden. Ommaar iets te zeggen:ook de beste autogaat stuk als je detoerenteller voort-durend in het roodduwt of schakeltzonder de koppe-ling in te duwen."Walter: "Operatie, de mensendie de installaties bedienen, heb-ben met andere woorden ook eenbelangrijke vinger in de pap alshet op de betrouwbaarheid vande installaties aankomt."

Eén procentper jaarReliability wordt uitgedrukt meteen cijfer. PTA bij BP in Geelbijvoorbeeld, had in 1999 eenreliability-cijfer van 96 %. Ditcijfer drukt de relatie uit met hetideaal, 100 %, wat zoveel bete-kent als een volledig storing-vrije werking bij een volledigecapaciteitsbenutting. Walter:"In 1999 was 93 % het gemid-delde reliability-cijfer van dewereldwijde chemische activi-teiten van BP. Iedere eenheidmoet werken aan een verhogingmet 1 % per jaar. Dat lijkt nietzoveel, maar dat komt voor PTAbijvoorbeeld overeen met50.000 ton extra productie..."André: "… en minder fakkelen,

6

AutoWalter en André hebben samen55 jaar ervaring bij de fabriek.Hun huidige jobs hebben alles temaken met die reliability, debedrijfszekerheid van de instal-laties. Walter: "Die is er sterk opvooruitgegaan in de loop derjaren: door betere technologie,betere materialen, betere proce-dures, meer kennis en niet in hetminst door meer aandacht voorde bedrijfszekerheid zelf."André maakt de vergelijking metde auto: "Dertig jaar geledenvergde een auto veel meeronderhoud dan nu en hij was ookveel sneller stuk. Daar keek nie-mand van op. Het is niet andersmet een productie-installatie."Maar wat is hun rol alsreliability-expert?

UltrasonemetingAndré: "Om de vergelijking metde auto even door te trekken:onze rol is te helpen de bestewagen, olie, wisselstukken enonderhoudsschema’s te kiezen.Wij kijken naar de productie-installatie als een grote machinedie zo goed en betrouwbaarmogelijk moet werken. Dankom je uit op een gedegen voor-afgaand onderzoek van hetmaterieel, maar ook een regel-matige controle tijdens de wer-king zelf. Zo tracht je bijvoor-beeld te voorspellen wanneer je

Er zijn nog mensen die het voor-oordeel hebben als zou elk che-misch bedrijf uit winstbejagonveilig en vervuilend werken.Het tegendeel is waar. Een goedlopende, veilige, schone wer-king, zonder storingen in hetproces - upsets in het vakjargon -is zonder meer economisch

voordelig voor hetbedrijf én positiefvoor het milieu ende omwonenden.Omgekeerd kunnenupsets tot produc-tieverlies én klach-ten bij de buren lei-den. Want als eeneenheid na zo’n

upset stilgelegd wordt en nadienweer opgestart, gaat dat dikwijlsgepaard met fakkelen en over-matig lawaai. Of geurhinder: in1999 waren er 13 klachten diedaarop betrekking hadden. Tij-dens het Milieuforum van april2000 merkte Gijs Meerburg opdat een groot deel van die klach-ten te wijten waren aan specifie-ke incidenten binnen het bedrijf.De oplossing voor het terugdrin-gen van die incidenten is de ver-betering van de reliability: demaat van betrouwbare, storing-vrije operatie van een eenheid offabriek.

Reliability of hoe bedrijfszeker is uw fabriek?

Een storingvrije fabriek is economischrendabel, veilig en milieuvriendelijk

Economische rendabiliteit gaat hand in hand met veilig en milieuvrien-delijk werken. Deze stelling heeft alles van doen met storingvrij wer-

ken. Geen storingen, geen incidenten maken een veilig en schoonproces mogelijk en zijn evenzeer goed voor een ononderbroken, ren-

dabele productie. Walter Vanlommel (senior inspector) en AndréNevelsteen (reliability supervisor) weten er alles van.

Ook de beste auto

gaat stuk als je de

toerenteller voortdu-

rend in het rood

duwt of schakelt

zonder de koppeling

in te duwen

André Nevelsteen: "Wij kijkennaar de productie-installatie alseen grote machine die zo goeden betrouwbaar mogelijk moetwerken."

Reliability: de maat

van betrouwbare,

storingvrije operatie

van een eenheid of

fabriek.

Re

li

ab

il

it

yWalter Vanlommel:

"Operatie, de mensendie de installaties bedie-

nen, hebben ook eenbelangrijke vinger in de

pap als het op debetrouwbaarheid van de

installaties aankomt."

7

Update geluid

De inspanningen om de PTA3-eenheid stiller te maken, zijn bijna achter de

rug: alleen de geluidsmuur moet nog gebouwd worden. De alertheid van

zowel buurtbewoners als BP-medewerkers richt zich dezer dagen ook naar

de binnenschepen die aanmeren aan de steiger van de fabriek. Er wordt

werk gemaakt van een stillere ontlading van die schepen: voorlopige maatre-

gelen zijn nu al van kracht, meer structurele worden uitgewerkt. Ten slotte is

er het nieuws dat BP aan de gemeenten Laakdal en Geel voorstelt de helft

te betalen van de gemeentelijke bijdrage voor de bouw van een geluids-

scherm langsheen de E313-snelweg.

Geluidsoverlast binnen-schepen wordt aangepakt

BP is in samenwerking met de rederij een onderzoek begon-nen naar geluidshinder veroorzaakt door de binnensche-

pen. Die binnenschepen lossen grondstoffen voor de pro-ductie in de Geelse fabriek. Vooral de daarbij gebruikte

scheepspompen veroorzaken nogal wat lawaai, zoblijkt. Een en ander werd en wordt aangepakt, enerzijds

om de hinder op korte termijn te verminderen, ander-zijds om op lange termijn het probleem voorgoed uit de

wereld te helpen. We gingen praten met Harry Van denVonder, senior logistics analyst, en als dusdanig bezig met

onder andere de aanvoer van grondstoffen via de waterweg.

Harry: "In 1998 legde BP duide-lijke beperkingen op aan de rede-rijen met het oog op geluid. Zomogen schepen met hydrauli-sche pompen helemaal niet aan-leggen in Geel en mogen sche-pen met elektrische dekpompenenkel lossen tussen 7 uur ‘s mor-gens en 7 uur ‘s avonds. Alleenschepen met elektrische dompel-pompen kregen de toelating om24 uur op 24 te lossen. Zo’nschip is de Stolt Basel dat in devorige editie van Buren nogvoorgesteld werd."

Losuren beperkenToch is het precies dat schip datde wrevel opwekte van eenbuurtbewoner in Winkelomhei-de die via de Groene Telefooncontact opnam. Ook de diesel-generator op het voordek, deaandrijving van de pompen ende slijtage van allerlei onderde-len bleken verantwoordelijk tezijn voor nogal wat lawaai.Harry: "We hebben directbeslist slechts met een beperktaantal pompen te werken en/ofde losuren te beperken. Maardaardoor duurt de verpompinglanger zodat er meer schepenmoeten ingezet worden waar-

van we dan ook weer niet wetenhoe stil zij al dan niet zijn."

StructureleoplossingEen meer structurele oplossingdringt zich op. Harry: "Daarwordt nu aan gewerkt. We vol-gen een aantal denkpistes. Wehebben reeds oudere en duslawaaierige pompen en pomp-onderdelen vervangen. Ook degenerator van de Stolt Baselwerd vernieuwd. We experi-menteren met een verminderdepompcapaciteit om te zien of dathet lawaai niet voldoende ver-mindert en we onderzoeken ofeen omkasting van de pompensoelaas kan brengen. Tegelijk

wordt het geluidsvermogen vanalle schepen gemeten. Hetbelangrijkste is dat we samenmet de rederijen komen tot eenvoor iedere partij bevredigendeoplossing. " Wordt vervolgd. ■

Harry Van den Vonder: "Na eenklacht hebben we direct beslistslechts met een beperkt aantal

pompen te werken en/of delosuren te beperken."

Geluidssanering PTA3zo goed als afgerondBij de redactie van de vorige editie van Buren warenzeven van de elf brongroepen binnen PTA3 gesaneerd.Ondertussen zijn ook de overblijvende vier projecten afge-werkt: twee pompomkastingen, een absorberende wand enhet koelsysteem van de eenheid waarover we in Buren 6uitgebreid berichtten. Het enige overblijvende geluidssa-neringsproject voor PTA3 is de bouw van de geluidsmuuraan de eenheid.

Bouw geluidsmuurPTA3 gestartZo ongeveer rond het verschijnen van deze Buren, start debouw van de geluidsmuur van PTA3: waarschijnlijk wor-den in december de palen voor de fundering geheid. Inoktober van 2000 werd de bouwaanvraag definitief goed-gekeurd. Als het weer een beetje meezit, staat de muur(kostprijs: 100 miljoen BEF) er in april of mei 2001. Datis dan zowatde laatstehorde in degeluidsproble-matiek rondPTA3. Op bij-gaande foto-montage ziet uhoe het bouw-werk er zal uit-zien.

BP biedt aan helft tebetalen van gemeente-lijke bijdrage geluids-scherm E313BP stelt Laakdal en Geel voor, de helft te betalen van degemeentelijke bijdrage voor de bouw van een geluids-scherm aan de E313. Let op, dit heeft niets te maken met degeluidsmuur voor PTA3 die wordt gebouwd op het terreinvan de fabriek. Het geluidsscherm waarvan sprake in ditartikel, zou gebouwd worden op een strook tussen de auto-snelweg en de gemeenten Laakdal en Geel.

Het geluidsscherm zou zo’n 800 of 900 meter lang worden.Het voorstel van BP om mee te betalen, moet gezien wordenals een gebaar van goede wil. Gedelegeerd bestuurder GijsMeerburg: "Het is volgens ons noodzakelijk dat het schermer komt om de leefbaarheid van de gemeenschap langsheende autosnelweg te verbeteren. Je moet onze bijdrage zien ineen poging het proces te versnellen en omdat we weten datgemeentekassen doorgaans niet erg ruim gespijsd zijn."

Het scherm heeft alles te maken met het geluid van de snel-weg en niets met het geluid van de fabriek. Wanneer hetgeluidsscherm er komt, is niet geweten. De beslissing daar-toe gebeurt bij een hogere overheid (AWV- AdministratieWegen & Verkeer) omdat autosnelwegen een nationalebevoegdheid zijn.

Hoewel schepen met elektrischedompelpompen het stilst zijn,

kunnen machines zoals dieselge-neratoren, maar ook de aandrij-

ving van de pompen en de slijta-ge van allerlei onderdelen voor

overlast zorgen.

Update

geluidkort

8

Het is vier uur in denamiddag en de meerdan honderd genodig-den maken hunopwachting in defeesttent voor defabriek. Charmantehostesses - eigenlijkeen pleonasme wantzijn hostesses niethaast altijd charmant?- spelden de bezoekerseen naamkaartje op.

PX feestelijk geopend

‘t Is mooi geweestVan donderdag 19 tot en met zater-

dag 21 oktober 2000 stond bij BP in

Geel zowat alles in het teken van de

officiële opening van de PX-een-

heid. Rijkelijk laat, zult u zeggen,

want de echte opstart gebeurde al

zowat een half jaar geleden. Maar

ook niet onlogisch gezien de tus-

senliggende zomervakantie, de

druk gevulde agenda’s van de

genodigden en de grootse omvang

van de feestelijkheden zelf. Want

drie dagen feesten, daar kruipt echt

wel veel voorbereiding in. Voor-

eerst was er een zogenaamde aca-

demische zitting inclusief bedrijfs-

bezoek, dan was er op dag twee

een personeelsfeest en op dag drie

een heus dorpsfeest voor Eind-

hout-Laakdal en ten slotte een fuif

in de feesttent aan de fabriek. In de

laatste vier edities van Buren heb-

ben we de nieuwe PX-eenheid van

heel wat kanten belicht. Daarom

houden we het deze keer vooral bij

foto’s en bijschriften die samen het

verhaal vertellen van een, volgens

iedereen die ik heb gesproken, zeer

geslaagde inhuldiging.

In de tent loopt eenmultimedia show,achteraan geregisseerddoor een indrukwek-kend aantal technici.De sprekers makenzich klaar.

Na het fabrieks-bezoek gaat hetopnieuw richtingfeesttent waar hettraditionele natjeen droogje uitno-digen om na te pra-ten.

Een gehandschoende communicatie-manager Martin de Koning steekt dekersverse winnaar van een splinter-nieuwe GSM de microfoon onder deneus. Wim Raaijen, hoofdredacteurbij het Nederlands vakblad Petro-chem wist het dichtst het aantalwerkhandschoenen te raden,gebruikt tijdens de constructie van dePX-eenheid. Hoeveel er dat waren?Een onwaarschijnlijke 28.586 paar.

9

Gijs Meerburg, gedelegeerd bestuurder van BP inGeel, is de eerste spreker. Hij verwijst naar destrenge milieuvoorwaarden rond de PX-eenheid ende technologische uitdaging die de bouw ervanstelde. "Toch", zo stelt hij "ben ik trots te kunnenzeggen dat het doel gehaald is. Niet alleen dat: metslechts één ongeval met werkverlet was dezebouwwerf zowat 40 keer veiliger dan een gemid-delde Belgische constructie-site. Daarenbovenhebben we een nagenoeg probleemloze opstartgekend. Ik wens de buren te danken voor hungeduld tijdens de bouw," zo laat hij nog weten.

Remi Molein, kabinetschef van Dirk Van Mechelen, VlaamsMinister van Economie, Ruimtelijke Ordening en Media, isde tweede spreker op de academische zitting. Zoals GijsMeerburg verwijst hij naar de dikwijls moeilijke evenwichts-oefening tussen economische en milieubelangen. "De uitda-ging nu," zo stelt hij, "is een verder uitbouw mogelijk makenin harmonie met de omgeving."

Byron Grote is de topman van dechemische tak van BP. Ook de Ame-rikaan staat al van in het begin vanzijn speech stil bij de relaties met deomwonenden. Hij spreekt over part-nerschap en een intense, open enconstructieve samenwerking."Gezondheid, milieu en veiligheidzijn topprioriteiten voor BP: geenpersoonlijk letsel en geen schade aanhet leefmilieu. Zowel de veilig-heidsresultaten van de PX-construc-tie als de voorzieningen getroffenvoor een veilige operatie, sterken mijin de overtuiging dat deze eenheidmeer dan voldoet aan de eisen."

Tussen de speeches zorgt medewerksterLutgard Delbom, enkel begeleid dooraccordeonist Ludo Mariën, voor eenmuzikale verpozing. Haar uitvoeringvan werk van Gershwin en Bizet dwingtbewondering af. Vele toehoorders diehaar kenden als assistente TrainingDepartment ontdekken een nieuwe enonbekende kant van Lutgard.

Het is de eigenBP’s Brassbanddie de onthullingvan de plaat voor-ziet van eenvleugje muziek inde werkplaats vande PX-eenheid.

Na de ontvangst in de grote tent gaat hetgezelschap per bus naar de PX-afdelingzelf. Area manager PX Gordon Hairenodigt Byron Grote en Remi Molein uitom samen met PX-operators JefGevers en Patrick Ooms de officiëleplaat te onthullen.

ACADEMISCHE ZITTINGdonderdag 19-10-2000 - 16u

PX

10

Jongerenfuif - ja, het woord is totaal uncool - was de werktitelvan het slotevenement van de driedaagse. Nadien werd de par-ty gepast omgedoopt tot ’25 frankskes-fuif’, een verwijzingnaar de eenheidsprijs van een pint of frisdrank. De grote tentdie twee dagen tevoren nog was ingezet voor de academischezitting werd omgeturnd in een party-locatie met een van delangste togen van de Kempen, een hypermoderne geluid- enlichtinstallatie en zo’n 550 bezoekers.

Een van de weinige mankementen aan de organisatie vande ‘PX-driedaagse’was het ontbreken van een fotograafom de fuivende toekomst van de Kempen op de gevoeli-ge plaat vast te leggen. Of was dat niet helemaal onbe-doeld? Kwestie van geen compromitterende beeldenover te houden, vooral van de BP-organisatoren. Voorhen was de fuif het eindpunt en - alvast qua muziek-decibels - ook het orgelpunt van de driedaagse. Despanning was eraf en dat kon je er aan zien. ‘t Wasgoed geweest.

En het jonge geweld? Dansend, headbangend enwiegend op de meest diverse tracks en tuneswaren ze met meer dan 550. Daarmee was defuif nog niet echt mega-groot, maar, dixit een20-jarige bezoekster, wel kei-bangelijk, quasfeer en zo. En of het volgend jaar herhaaldwerd? Mogelijk wel, zo kon uw reporter in decoulissen horen, maar er werd ook gevreesd

voor een overrompeling. Nu was er publiciteit gemaakt bijde jongeren van de medewerkers en van de omliggende deelge-meenten Eindhout, Oosterlo, Stelen, Zammel, Winkelomheide enMeerhout-Zittaart. Maar gezien het succes en de niet te onder-schatten mond-tot-mondreclame zouden er volgend jaar wel eenseen pak meer feestvierders kunnen komen opdagen. Afwachtendus want ’je moet het wel in goede banen kunnen houden…’ Wantook hier werd er niet beknibbeld op veiligheid: naast een stevigesecurity, waren er shuttlebussen voorzien naar de omliggendedorpscentra, zodat iedereen veilig naar huis kon gebracht worden.Zo om half vier ‘s ochtends trokken de laatste feestvierders denacht in. De PX-inhuldiging was nu écht ten einde. ■

Ook de officiële overdracht vaneen stuk grond in de Heikantstraataan de gemeente Laakdal en deburen van Eindhout staat op hetprogramma (zie elders in dezeBuren).

Zaterdagnamiddag en -avond zijn zes café’s inde Eindhoutse dorps-kern het toneel van watwe het PX-dorpsfeestnoemden. Iedereen isuitgenodigd om tegenverlaagd tarief het glaste heffen op de toekomstvan de PX-fabriek.

Het kleine grut kangniffelen en gnuivenmet de clown vandienst.

Menig Eindhoutenaarlaat zich verleiden tothet meezingen met eenkaraokehit.

Uw verslaggeverwas er niet bij,maar deze jon-gens spelen vol-gens mij onverval-ste blues ofrock&roll

DORPSFEESTzaterdag 21-10-2000, namiddag en vooravond

25-FRANKSKES-FUIFzaterdag 21-10-2000, avond en nacht

11

BP pakt probleem nevelvormingdoor koeltoren PTA3 aan

Wolken boven de wegen

Industriële chemische processenhebben dikwijls koeling nodig engebruiken daartoe water, netzoals moderne auto’s overigens(sommige oudere modellen zoalsde Volkswagenkever doen het metlucht). Analoog methet koelwater vanonze wagen, moethet water van eenchemische installa-tie op zijn beurtgekoeld worden voor het terug-vloeit naar het proces. De koe-ling van het water van een wagengebeurt in een radiator, in de che-mie is dat een koeltoren.

Schroef enstaketselHet type koeltoren zoals dat tezien is aan de Amocolaan bestaatin wezen uit een grote schroefzoals bij een ventilator, opgesteldboven een houten staketsel. Hette koelen water wordt tot boven-aan het staketsel gepompt en looptdan inwendig via talrijke plastic

schotten naar beneden. Deschroef bovenaan zuigt luchtdoorheen het staketsel in deomgekeerde richting. Die luchtkoelt het koelwater, gedeeltelijk

door het tempera-tuurverschil, maarvooral omdat het eendeel van het koelwa-ter doet verdampenwaardoor het warm-te-energie aan hetwater onttrekt.

Patrick Dewyse (procesingenieurPTA3): "Het is dit verdamptewater dat je - gedeeltelijk althans -de koeltoren boven-aan ziet verlaten.Want wanneer het incontact komt met dekoudere omgevings-lucht gaat hetonmiddellijk vooreen deel opnieuwcondenseren, kleine mist-drup-peltjes vormen. Hoe kouder ofvochtiger de lucht (in de winter,‘smorgens in de zomer of bij regen-achtig weer), hoe groter de zicht-bare pluim, hoewel er ongeveerevenveel waterdamp de koeltorenverlaat bij warm of droog weer.

Op warme zomerdagen, vooral inde namiddag, is de pluim dan ookvrijwel onzichtbaar omdat dewaterdamp de kans niet heeft omaf te koelen voor hij in de omge-vingslucht wordt opgenomen."

TweeslachtigPatrick: "Om het potentieel risicovan neerslaande en mogelijk zelfsaanvriezende nevel tegen te gaan,heeft een team van BPin samen-werking met de constructeur vande koeltoren voor een oplossinggekozen die we hybridiseringnoemen. Hybridisering betekentletterlijk tweeslachtig maken enslaat op het tegelijk inzetten vantwee manieren van koelen. In depraktijk komt het erop neer dataan beide kanten van de vijf koel-cellen telkens een warmtewisse-laar (bundels van pijpen) wordtgeïnstalleerd. Die tien warmte-wisselaars gaan een deel van hetwater droog koelen, in tegenstel-ling tot het direct contact metlucht zoals binnen de koeltoren(natte koeling). Door die ingreepwordt de koelbelasting van de

bestaande cellen ver-laagd en is er dusminder natte koelingen dus ook minderverdampt water. Heteffect is dat de zicht-bare pluim in grootteen dichtheid vermin-

derd wordt." Die verminderingblijf sterk afhankelijk van de tem-peratuur en vochtigheid van deomgevingslucht. Boven 21 °C enbeneden 80 % relatieve lucht-vochtigheid wordt de pluimonzichtbaar, bij lagere temperatu-ren of vochtiger weer blijft de

pluim helaas nog wel zichtbaar,maar minder sterk dan nu.

Het weerPatrick: "Of de geplande aanpas-singen aan de koeltoren voldoen-de zullen zijn om de genoemderisico’s tot (bijna) nul te herlei-den, is zeer moeilijkte berekenen. Hetresultaat hangt sterkaf van het weer: jekan wel min ofmeer berekenen hoegroot de kans is datde wind uit noorde-lijke richting komtbij sterke windsnel-heden, koude temperaturen envochtige weer, maar het weerblijft in de grond vrij onvoorspel-baar. De meeste extreme en dusgevaarlijke condities zullen zichooit wel eens voordoen en voorzo’n omstandigheden hebben weeen studie laten uitvoeren. Diewijst uit dat er theoretisch nogsteeds een kans bestaat, ook na degeplande aanpassingen, dat depluim tot 200 m ver (tot aan deE313) kan komen. Maar of dit nueffectief tot lokale ijsvormingkan leiden of de chauffeurs hetzicht beduidend kan belemmeren,dat is niet te voorspellen. Hetvoorzorgsprincipe indachtig wor-den in de winter van 2000-2001de aanpassingen uitgevoerd omdan achteraf, aan de hand vanobservaties, de nodige conclusieste trekken. ■

Die ‘kruising’ van

natte en droge koeling

vermindert de zichtba-

re pluim in grootte en

dichtheid

Industriële chemische

processen hebben dik-

wijls koeling nodig, net

zoals een auto

Hybridisering betekent

letterlijk ‘tweeslachtig

maken’ en slaat op

het tegelijk inzetten

van twee manieren

van koelen: natte en

droge koeling.

SignalisatieOm zoveel mogelijk het risico op ongevallen doorneervallende waterdamp te verminderen, wordt erook signalisatie op de wegen aangebracht. Zowelop de Amocolaan en de E313 zijn vaste elektroni-sche waarschuwingsborden gepland die aanfloepenwanneer het risico op nevelvorming of aanvriezendenevel als gevolg van de weersomstandigheden eenbepaald niveau bereikt. Die signalisatie mag alleenmet toestemming van de overheid worden geplaatst.BP dringt sterk aan op een snelle afhandeling vaneen en ander. Mocht de vaste signalisatie niet tijdigklaar zijn, worden alvast voorlopige (verrijdbare)borden geplaatst, net als vorige winter. ■

De koeltoren vanPTA3. Als kinderenvragen waar wolkenvandaan komen, isdit een zeer plausi-bel, zij het totaalonwaar antwoord.

De koeltoren van PTA3, prominent aanwezig langs de Amo-colaan, produceert vooral bij koud en vochtig weer soms

indrukwekkende stoompluimen. Als kinderen vragen waarwolken vandaan komen, is dit een zeer geloofwaardig, zij het

totaal onwaar antwoord. Deze ‘wolkenfabriek’ houdt even-wel een gevaar in: onder bepaalde omstandigheden zou de

nevel het zicht kunnen belemmeren van voorbijrijdendechauffeurs op de Amocolaan en de E313. Bij vriesweer

bestaat een, weliswaar zeer kleine kans dat de neervallendewaterdamp rijmplekken veroorzaakt. Hoewel deze gevaren

zich tot op vandaag nog niet hebben voorgedaan, is er vol-doende reden voor BP om het probleem aan te pakken. In dewinter van 2000-2001 wordt de PTA3-koeltoren door middel

van hybridisering een stuk veiliger gemaakt.

12

Zaterdagmorgen. Het regent en het isbovendien winderig en koud als ik in Win-

kelomheide de Hollandsebaan oprijd.Huisnummer 13 moet ik hebben, het adres

van Véronique Claes, haar man Erik enhun twee kinderen Yasmine (8) en Dorien

(6). Het is een straat met overwegendmooie, alleenstaande huizen. De num-mers gaan in dalende lijn. Ik rijd voorbijnummer 15 en parkeer mijn auto bij het

volgende huis. Dat is nummer 15A, merkik nu. Ik rijd een huis verder. Nummer

15B. Er zijn hier duidelijk een paar men-sen die niet geloven dat het nummer 13

hen geluk zal brengen. Het volgende huisis dan toch nummer 13. De vrouw des hui-

zes ontvangt me in haar gezellige woon-kamer. Véronique laat zich voorzichtig inde zetel zakken. Ze is hoogzwanger van

haar derde dochtertje.

Véronique: "Een derde kindje wasgeen gemakkelijke beslissing. Alshet aan mijn man lag, dan zou erzelfs nog een vierde mogen bijko-men, maar het is zwaar voor mij.Toch kijk ik er naar uit - de zwan-gerschap verloopt ook beter dande twee vorige."

"Toen Dorien geboren werd benik deeltijds beginnen werken:zo’n zes uur per dag, van 8 tot14.30 u. Nu, met het derde kind-je op komst, zou ik dat graag nogwat verminderen, tot halftijds.Mijn man werkt voltijds en komtdikwijls maar rond 19 of 20 uthuis. Tijdens de week moet ik

dan ook niet teveel op hem reke-nen. Dan sta ik er alleen voor."

Van vader opdochter"Ik ben bij BP, toen nog Amoco,begonnen in ’89. Ik kwam rechtvan school. Mijn wachttijd bijde VDAB was bijna afgelopentoen ik via mijn vader berichtkreeg dat ik kon beginnen bijAmoco. Ze zochten iemand bijde maildienst. Ik had daar alervaring opgedaan tijdens eenvakantiejob. Ik doe het werk nual 12 jaar en ik doe het nog altijdeven graag. Je zit niet vast in eenkantoor, maar je bent bijna dehele tijd op de baan. Je bent eenbeetje vrij. Wat ik doe is de postrondbrengen, zowel de interneals externe. Ik doe ook bood-schappen, en dat kan gaan vanhet afhalen van vreemde muntenvoor medewerkers die naar hetbuitenland vertrekken, tot hetkopen van nieuwe wc-deksels."

Je kreeg de tip van jouw vader,werkt hij ook voor BP?

"Gisteravond hadden we nog eenfeestje bij mijn vader, want hij isnet met pensioen. Hij was eenvan de eerste operators bij denAmoco, in de jaren zestig. Wehebben ook altijd in de buurt van

de fabriek gewoond, mijn ouder-lijk huis was in Eindhout. Hierin Winkelomheide zitten we invogelvlucht op zowat 500 metervan de fabriek. Vroeger hoordeje hier nogal wat klagen overgeurhinder, maar dat is de laatstejaren fel verminderd. Watlawaai betreft hebben we enkelsoms last met de vlam van depolypropyleeneenheid 2. Als diein gang schiet, dan brult heteven. Maar dat gebeurt eigenlijkzelden.

Een reptielals huisdier

Wat doe je met je vrije tijd?

"Daar heb ik geen tijd vooreigenlijk. Soms wou ik wel dathet anders was, dan zou ik watfitness doen om een beetje af tevallen bijvoorbeeld. Ik heb datvroeger nog gedaan. Maar ikkan niets afspreken, mijn mankan niet met zekerheid zeggenwanneer hij thuiskomt en ik gameestal ook tijdig slapen omdatik er altijd vroeg uit moet."

Heb je ooit hobby’s gehad,zaken die je vroeger met veelpassie deed, maar die nu ondereen metershoge laag stof lig-gen?

"Reptielen. Ik had een stuk ofdrie leguanen toen we pasgetrouwd waren, maar ik heb zeweggedaan bij de komst van onstweede dochtertje. Het ging nietmeer, teveel werk. Een paar jaargeleden heb ik het nog eensopnieuw geprobeerd, maar hetbeestje is na twee jaar gestor-ven."

Kan je zo’n leguaan zomaar inhuis halen?

"Ja hoor, je kan die in de winkelkopen. Dat zijn trouwens exem-plaren die hier gekweekt wor-den, denk ik. De interesse is ereigenlijk door mijn man geko-

men. Die had vroeger slangenen hagedissen. Op vakantie inSpanje hadden wij zelfs geriefbij om hagedissen te vangen. Ikzou er ooit wel opnieuw aan wil-len beginnen. Anderzijds, zo’nleguaan, die kan wel groot wor-den. Ik heb er wel al aan gedachtom een stuk van mijn terras af tezetten, met glas."

Zijn dat eigenlijk lieve beest-jes?

"Als je er veel mee bezig bentwel. Dan kan je ze gewoon latenrondlopen. Een plant met eenlamp erboven, da’s al, daar gaanze dan mooi onder zitten. En jemoet ze ook af en toe eens vast-pakken, ’s avonds wat knuffelen,maar daar heb ik ook al geen tijdmeer voor."

In mijn plooi-caravanGebruik je de vakanties om wataan huis en tuin te werken?

"Helemaal niet. Als ik thuis zitin mijn vakantie, dan lijkt hetwel of ik heb helemaal geenvakantie gehad. Daarom gaanwe meestal naar het buitenland.Dat kan ook tegenvallen, natuur-lijk. Vorige zomer zijn we eenweek naar Frankrijk geweest,met de plooicaravan van mijnschoonouders. De kinderen wil-den dat dolgraag eens doen, en ikhou ook wel van kamperen.Maar dit jaar was het weer zoslecht, dat we vlugger thuiswaren dan op de camping inFrankrijk."

Om even opnieuw over hetwerk te beginnen. Je had opvoorhand laten weten dat jegeen vragen wou over deemancipatie van de vrouw bin-nen BP. Ik was helemaal nietvan plan om daar een vraagover te stellen, maar nu is mijnnieuwsgierigheid wel gewekt.

BP-medewerkers of -huiscontractors, die in de buurt van hunwerkplek wonen, zijn bevoorrechte getuigen. Ze kennen beterdan wie ook de beide kanten van de medaille: hoe het is om tewerken bij, en te wonen in de buurt van BP in Geel. Vandaaggaan we op bezoek bij Véronique Claes, bediende bij de internepostbedeling, fervent reiziger en inwoner van Winkelomheide.

Adres: Winkelomheide Werkgever: BP

Véronique Claes uit Winkelomheide

Zo’n leguaan moet je af en toeeens kunnen knuffelen

Als het aan mijn manlag, zou er nog een

vierde kindje mogenbijkomen.

13

"Ik geef niet zo graag mijnmening over zulke zaken. Toenik hier begon te werken, als 18-19-jarige, onder al die mannen;al die opmerkingen, je moet erwel wat tegen kunnen. Maar jepast je vlug aan en nu kan ik erook al eens mee lachen."

BP heeft de voorbije weken enmaanden heel wat veranderin-gen ondergaan. Amoco ver-anderde in BP Amoco en nu ishet enkel nog BP. Merk jezulke veranderingen ookintern?

"De mentaliteit is ook wel watverandert, maar dat heeft danmeer te maken met de reorgani-satie, denk ik, met afvloeiingen,outsourcing en zo. De mensenzitten daar wel wat mee in hunhoofd. Iedereen spreekt ooknog altijd over "den Amoco",maar dat zal gewoon nog eenbeetje zijn tijd nodig hebben."

Erik, de man van Véronique,komt thuis. ‘Je sjaal valt opde grond,‘ zegt ze, als hij zijn

jas uitdoet. ‘Als het niet te veris, neemt hij altijd de fiets,’vertelt ze me nog, terwijl ikmijn jas aandoe. ‘Weer ofgeen weer.’ En het is inder-daad geen weer, het is nogaltijd aan het regenen. Ikwens de familie nog veel geluktoe en neem afscheid van deHollandsebaan, nummer 13.‘Bijgelovigheid is toch nietmeer van deze tijd,’ denk ik,net voor ik struikel over eenzwarte kat en een zwarevrachtwagen mijn wat verder-op geparkeerde wagen nietmeer kan ontwijken... ■

Naschrift: Tussen het interviewen de foto's is Véronique beval-len van een wolk van een doch-ter. Buren wenst de familie veelgeluk.

Toen Dorien geboren werd ben ikdeeltijds beginnen werken

Ik werk al 12 jaar op de mail-dienst en ik doe het nog altijd

even graag

Deze tabel toont enkele jaargemiddelde concentraties (in µg/m3)voor benzeen, tolueen en para- en metaxyleen in landelijke en stedelijke gebieden in Vlaanderen.

Gellik Gent centrum Gent buitenwijk Geel-Laakdal1998 juni 2000 juni 2000 Vito metingen(*)

benzeen 1,3 1,0 0,5 1,0

tolueen 3,0 6,4 2,5 3,3

xyleen 2,9 3,4 1,1 2,6

(*): gemiddelde waarde in het gebied voor de maanden juli, juli en augustus 2000

Vito voert derde

meetcampagne uit

naar aanwezigheid

van benzeen, tolu-

een en xylenen in

deelgemeenten van

Geel en Laakdal

Over heel Vlaanderen dalen de

gemeten hoeveelheden benzeen,

tolueen en xylenen in de lucht,

voornamelijk ten gevolge van

een afname van de verkeersge-

bonden emissies. Deze trend

vinden we opnieuw terug in de

resultaten van de derde meetcam-

pagne. Daarbovenop versterkt

het traditionele winter-zomerver-

schil nog deze trend. De bijdra-

ge voor tolueen vanuit BP naar

de regio is verwaarloosbaar,

zoals ook reeds uit de vorige

meetcampagnes was gebleken.

De bijdrage voor xylenen is

gelijk gebleven. De benzeenim-

missie na de opstart van de PX-

eenheid is gestegen, conform de

verwachtingen zoals vermeld in

het milieueffectrapport, opgesteld

voor de bouw van de fabriek.

BenzeenAlgemeen werden er in de streek

voor benzeen gemiddelde waar-

den gemeten tussen 0,5 en 2,4

µg/m3 (microgram per kubieke

meter), met een gemiddelde van

1,0 µg/m3. De gemiddelde waar-

de tijdens de vorige meetcam-

pagne was nog 1,4 µg/m3. Deze

daling is te wijten aan de alge-

meen dalende trend in

Vlaanderen en aan de traditioneel

lagere waarden in de zomer.

We stellen vast dat de hoogste

waarden in vergelijking met de

meest landelijke punten, worden

genoteerd rond de PX-eenheid.

Dit is een ander beeld dan tijdens

de vorige studies, omdat er toen

in dit gebied niet één uitgespro-

ken benzeenbron was, maar ver-

spreid een aantal kernen voor-

kwamen met lichtjes verhoogde

benzeenconcentraties.

In Winkelomheide en in het deel

van Eindhout kortbij het bedrijf,

is de bijdrage van het bedrijf nu

0,1 – 0,9 µg/m3, waar deze vóór

de opstart van de PX nog 0,2 –

0,4 µg/m3 bedroeg. Verderop is

de bijdrage gering tot verwaar-

loosbaar.

De gemiddelde absoluut gemeten

concentraties in de nabije woon-

kernen zijn niet verontrustend en

vergelijkbaar met de benzeenge-

haltes in een stadskern. De wet-

telijke grenswaarde voor benzeen

zal in 2003 op 10 µg/m3 liggen

en dalen tot 5 µg/m3 in 2010, wat

dus nog ruim boven de gemeten

waarden ligt.

TolueenIn de situatie voor tolueen is

geen enkele verandering opgetre-

den in vergelijking met vorige

meetcampagnes. BP levert

omzeggens geen bijdrage aan de

in de streek opgemeten waarden.

XylenenIn vergelijking met vorige cam-

pagnes is het totale gehalte xyle-

nen (para, meta en ortho) en de

bijdrage van BP daaraan, omzeg-

gens ongewijzigd gebleven. ■

Gedurende een periode van drie maanden (13 juni tot 5 september 2000) wer-den, verspreid over Eindhout, Oosterlo, Stelen en Winkelomheide (op dezelfdeplaatsen als bij de vorige campagnes) opnieuw doorlopend metingen uitge-voerd. Het doel van deze campagne was de invloed van de opstart van PX na tegaan op de emissies vanuit BP.

In Buren 2 (lente 1999)berichtten we voor heteerst over de metingenvan Vito (Vlaamse instel-ling voor technologischonderzoek) naar de aan-wezigheid van benzeenin deelgemeenten vanGeel en Laakdal. Rondde jaarwisseling 1999-2000 gebeurde eentweede meetcampagne(zie Buren 5 - lente2000). De derde en laat-ste campagne liep van13 juni tot 5 september2000, ditmaal om heteffect van de paraxy-leeneenheid (PX) temeten. Bijgaand artikelis geschreven door Vitoen bericht over dezederde meetcampagne.

14

In het artikel over het Milieuforum van 27april in de vorige editie van Buren, kon u

lezen dat er een PTA3-geurstudie is uitge-voerd door de KU Leuven. Het onderzoektoont aan dat PTA3 minder dan 0,5 % vande tijd geurhinder veroorzaakt. Daarmee

blijft de eenheid onder de maximumnorm, vooropgesteld in de milieuvergun-ning. Maar wie spreekt over geurhinderbij BP, kan niet buiten de waterzuivering

om. We gingen een luchtje scheppensamen met Jan Schuyten, procesingeni-eur van die eenheid en Philippe Vander-

voort, mileu-ingenieur. Er is namelijk eenoplossing in de maak voor de belangrijk-

ste overblijvende bron van geurhinder.

Kwalijke luchtjes blijven devoornaamste bekommernis vande omwonenden, zo wees hetonderzoek van deKHK uit. BP heeft watgeurhinder betreft eenslechte reputatie en diekan je op één dagopdoen, maar je doet erjaren over om ze kwijtte raken. Het KU-onderzoek bevestigtwat de mensen van BPal lang weten: het geur-probleem is fel ver-minderd over de laatstejaren, en dat dankzijeen aantal technischeingrepen. Maar erblijft nog één pijnpuntover: de waterzuivering.

Afvalwaterbron vanstankPhilippe Vandervoort: "Dewaterzuivering zorgt ervoor dathet water dat van BP in de Neteterecht komt voldoende zuiver isen geen verontreiniging veroor-zaakt van de Nete. Doordat hetgeloosde water zuurstofrijker is,heeft het zelfs een positiefeffect." Alleen, voor het zover ismoet het dus gezuiverd worden.De waterzuiveringsinstallatievan BP bestaat, zeer grof gespro-ken, uit drie stadia. Eerst wordthet vervuild water verzameld ineen open bekken, dan gaat het

naar de anaërobe zuivering enten slotte naar de aërobe zuive-ring (zie kader). Jan Schuyten:"Het is in dat eerste stadium datwe met een belangrijke bron vangeurhinder zitten. De afvalwa-terstromen komenhier samen inbufferbekkens enom de graad vanvervuiling te egali-seren, wordt het nogredelijke warmewater vrij intensgeroerd. Als er danwat veel azijnzuur in zit en hetweer zit tegen, dan heb je prijs."Vooral de bewoners in Winkel-omheide worden dan weer -negatief - herinnerd aan hetbestaan van de fabriek.

Lage geur-drempelPhilippe Vandervoort: "Diegeurhinder wordt voornamelijk

veroorzaakt doorazijnzuur en in min-dere mate methyl-acetaat. Vooralazijnzuur heeft eenlage geurdrempel,je hebt er met ande-re woorden niet veelvan nodig om het te

rieken. Maar voor alle duidelijk-heid: het is niet omdat je ietsriekt en het als onaangenaamervaart, dat het dan ook schade-lijk is. En dat is het ook niet: hetazijnluchtje waarmee BP weleens wordt geassocieerd, is nietschadelijk, niet giftig." Maarwel vervelend en dus onge-wenst. Jan Schuyten: "Hetonderzoek van de KU Leuvenheeft aanbevelingen gedaan enwe bestuderen nu de technisch-economische haalbaarheid. Hetbelangrijkste is dat we de reste-rende geurhinder zoveel moge-lijk beperken. ■

Het azijnluchtje is

niet schadelijk of gif-

tig, maar wel verve-

lend en dus onge-

wenst.

Project in de maak om belangrijkste overblijvende bron geurhinder aan te pakken

Proper water zonder luchtje

Uitbreiding water-zuivering PTA3 goed bevonden

Met de bouw van PTA3, voorzag de milieuvergunningdat de werking van de bijbehorende uitbreiding van dewaterzuivering door een erkend labo moest wordenonderzocht. Het in Geel gevestigde labo LOVAP kreegde opdracht en kon in het voorjaar van 2000 melden datalles oké was: de waterzuivering deed wat het moestdoen, de kwaliteitsnormen werden gerespecteerd.

anaerobewaterbehandeling

koeltoren

primairebekkens

lagoon

aerobe water-behandeling 2de trap

aerobe waterbehan-deling 1ste trap

slib-bufferbekkens

controlekamer

Hoe werkt de water-zuivering?Afvalwater dat uit de procesinstallatie komt, wordt in een eerstestap opgevangen in bufferbekkens waar het wordt geëgaliseerddoor het eenvoudigweg te roeren. Na een voorbehandeling quatemperatuur (36,5 à 37 °C) en zuurgraad (6,8 pH) wordt hetgeleid naar de anaërobe reactor.

De anaërobe (= zuurstofarme) waterzuivering, de tweede stap,werkt met bacteriën, hele kleine diertjes, gemeenzaam de‘beestjes’genoemd, die de afvalstoffen ‘opeten’en omvormentot water en methaangas. Dat biologisch gas, dat overigens ookvrijkomt bij dierlijke mest, wordt ingezet als energiebron bij destoomproductie. Deze stap in het zuiveringsproces gebeurt ineen gesloten tank. Het zuiveringseffect van de anaërobe water-zuivering is zo’n 80 %. Vervolgens wordt het water doorge-sluisd naar de aërobe zuivering.

Ook de aërobe (=zuurstofrijke) waterzuivering, de derde stap,werkt met (een andere soort) ‘beestjes’. In tegenstelling tot hetanaërobe proces gebeurt de behandeling hier in open lucht. Hetwater wordt met grote schroeven mechanisch belucht. Het ren-dement van dit proces is nagenoeg 100 %. Het water is minstenseven zuiver als het Netewater. Doordat het geloosde water zuur-stofrijker is, heeft het zelfs een positief effect. ■

Philippe Vandervoort: "Azijnzuur heeft een lage geurdrempel, jehebt er met andere woorden niet veel van nodig om het te rieken."

Jan Schuyten: "De KU Leuven heeft aanbevelingen gedaan omde resterende geurhinder zoveel mogelijk te beperken en we

bestuderen nu de technisch-economische haalbaarheid."

Nieuw logo siert fabriek Voor wie al eens langs de fabriek aan de Amocolaan rijdt, zal het zeker opgevallen zijn: deAmoco-logo’s zijn verdwenen en vervangen door het nieuwe BP-logo. Op zeven plekkensiert het de fabriek: op het dak van het administratiegebouw, aan de ontvangstruimte, deveiligheidspaal, op de PX-installatie, op een van de polypropyleensilo’s en op twee pro-pyleensferen. Daarnaast vind je het terugop helmen, kleding, documenten, enzo-voort. Al bij al een hele klus. Communica-tiemanager Martin de Koning: "We wildenhet nieuwe logo snel een plaats geven diehet verdient. Vroeger zag je al eens datbedrijven soms jaren talmden met het ver-wijderen van oude logo’s uit misbegrepenkostenbesparing of gewoon uit gebrekaan interesse. BP vindt het nieuwe logo alsdrager van de nieuwe identiteit te belang-rijk: we zijn veranderd en dat willen wetonen aan de wereld."

We heten nu BP Chembel,maar zegmaar gewoon BPMet de introductie van de nieuwe naam en logo was ook het bedrijf in Geel aan een nieu-we naam toe. Vanaf nu heet de vestiging van BP in Geel officieel BP Chembel N.V. Dezebenaming wordt overigens uitsluitend gebruikt in officiële documenten zoals facturen,contracten en dergelijke. De roepnaam van de fabriek is eenvoudig BP eventueel aange-vuld met in Geel om verwarring te vermijden. De onderneming wil zichzelf wereldwijdaan de buitenwereld met één gezicht en één naam voorstellen en dat is gewoon BP.Meer moet dan niet zijn.

Tweede enquête omwonenden gestart Bij het verschijnen van deze Buren is de tweede bevraging bij de omwonenden bezig.Net zoals in 1999 gaan studenten van het KHK de boer op, gewapend met vragenlijstenen pennen om uw opinie te horen. Opdrachtgever BP hoopt met deze en volgendeenquêtes (de bedoeling is ze jaarlijks te laten plaatsvinden) te meten hoe de mening is(en evolueert) rond thema’s als milieu, veiligheid, communicatie, enzovoort. De jaarlijkseenquête wordt op die manier een leidraad voor voortdurende verbetering.

Communicatiemanager Martin de Koning: "We werken met dezelfde partner, het KHK,omwille van de continuïteit en onpartijdigheid. De vragen die gesteld worden zijn gro-tendeels dezelfde als vorig jaar, hoewel er enkele extra instaan zoals rond de opstart vanPX, het buurtfeest en het nieuwe logo. Ik roep iedereen op zoveel mogelijk mee te wer-ken aan de enquête: maak uw mening bekend, doe uw voordeel met uw oordeel. Alleenals we weten wat u wil, kunnen we daar ook rekening mee houden."

BP in Geel brengt nieuwebrochure uitBoordevol informatie, handig onder-verdeeld per thema in aparte katernenen net op tijd klaar voor de feestelijkeopening van de PX-eenheid: de nieuweBP-brochure. U wilt er een? Bel naar Leaop (014)86 43 45.

We zijn veranderd en dat willenwe tonen aan de wereld

15

1. De bomen maken ruzie (naar een verhaal van Wilhelm Curthmann)

Verteller : Er was een tijd, lang geledendat er ruzie was in ‘t bostussen de bomen over wat ze dedenen wie zo de belangrijkste was

Eik : De eik trad naar voor en sprak luid :‘Kijk toch naar mij en mijn sterke takken,daar komen de mooiste bladeren en vruchten uit,ik ben de belangrijkste en laat mij dat niet afpakken !’

Perzikboom : De perzikboom lachte hem uit‘Je vruchten zijn slechts parels voor de zwijnen,mensen vinden ze vies en spuwen ze uit.Nee, de koning wil heerlijk fruit, zoals het mijne.’

Appelboom : De appelboom keek wat zuur‘Jouw fruit is immers snel bedorvenen het koninklijk sap slechts van korte duurterwijl mijn appels – zoet of zuur – belanden in eenieder’s korven.’

Den : Met licht geruis schreed de dennaar voor: ‘Nuttig ben je zonder meer,maar vergeet niet, dat ook ik dat ben.Baas van het bos, aan MIJ komt die eer:

Tafels en stoelen baart mijn houtik stook elke kamer warm,ganse huizen worden met me gebouwd

ik ben er voor elk; rijk of arm.

Niet kaal, maar groen, ben ik het meest,wanneer het ‘s winters koud is.Daarom mag ik alleen naar ‘t feesten schitteren met Kerstmis!’

‘T BUURTJE

4.Doe mee!Je kan ons steeds een tekening,gedichtje of verhaal opsturen en eenbon van 500 BEF verdienen.

REDACTIE BUREN - jeugdwedstrijdBP PR-secretariaatAmocolaan 22440 GEEL

Vergeet je naam, adres en leeftijd niette vermelden! De winnaars wordenschriftelijk verwittigd.

16

2. Verbindingswoord Nu zoeken we telkens een verbindingswoord. Datwil zeggen, een woord dat zowel samen met het eer-ste woord een nieuw woord vormt als met het twee-de. Een voorbeeldje: bloem – pot – grond. Hierzochten we het woordje pot. Probeer nu zelf eens:

dennen – moes paarden – steen

drijf – loper zonne – suiker

stok – graat

OPLOSSINGEN

appel:dennenappel – appelmoes zand:drijfzand – zandloperbloem:zonnebloem – bloemsuikermolen:paardenmolen – molensteenvis:stokvis – visgraat

33. G. Goouudden waen walnlnoottenenJe breekt de walnoten in twee (voorzichtig want de

helften moeten heel blijven) en haalt de noten er uit.

Vraag aan je mama of papa een receptje om er later

een taart mee te maken. Dan bespuit je de halve

noten met goudverf of beschilder je ze in een leuke

kleur. Vervolgens strijk je wat lijm op de rand van

een halve noot en leg je er

een lintje op (lang genoeg

zodat je het straks in de

kerstboom kan hangen).

Nu plak je de andere

helft erop (zie tekening).

TIPOm het echt leuk te maken kan je

in de noot een briefje met een

‘boodschap of een opdracht’ ste-

ken. Of een snoepje of zo. Om je

pakje onder de kerstboom te ‘ver-

dienen’ moet je nu eerst een wal-

noot openen en de opdracht ver-

vullen.

Veel plezier!