Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit...

28
Implementaeplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg

Transcript of Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit...

Page 1: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg

Page 2: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,
Page 3: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Inhoud

1 Inleiding | 5

2 Doelenenfasering

2.1 Inleiding | 62.2 Knelpunteninderandvoorwaardenenbekostiging | 62.3 Hoofddoelimplementatie | 72.4 Faseringimplementatiezorgstandaard | 72.5 Uitwerking cruciale elementen Zorgstandaard | 92.6 ElkVSVmaakteenPlanvanAanpakImplementatie | 12

3 Organisatie

3.1 Organogram | 133.2 Rol van het CPZ | 143.3 Implementatiegroep | 143.4 Rolvandebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingen | 153.5 Werkgroep Kwaliteitsindicatoren | 153.6 WerkgroepCliëntversie | 15

4 Ondersteunendeactiviteiten

4.1 Inleiding | 174.2 Typeactiviteiten | 174.3 Ondersteunendeactiviteiten | 184.4 OndersteuningaanVSV’sviacommunicatie | 19

5. Monitoringenevaluatie

5.1 Inleiding | 215.2 Evaluatievanhetprocesvanimplementatie | 215.3 Evaluatievandeimpactvandetoepassingvandezorgstandaard | 21

Page 4: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,
Page 5: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

1 Inleiding

Ditimplementatieplan1beschrijftdewijzewaarlangshetCPZende

cliëntenorganisaties,brancheorganisaties,beroepsgroepen,zorgaanbieders,

zorgverzekeraarsenandererelevanteveldpartijendeimplementatievan

deZorgstandaardIntegraleGeboortezorgversie1.1gaanbevorderen.Dit

implementatieplanversie2.0beschrijftdeactiviteitenophoofdlijnenenwordtde

komendemaandenindeimplementatiegroep2 verder besproken en uitgewerkt.

Ditimplementatieplanistotstandgekomenopbasisvanbijeenkomstenvandeimplementatiegroepengesprekkendie hebben plaatsgevonden met de aan het CPZ verbonden branche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen.Zohebbenindeperiodedecember2016-maart2017inventariserendegesprekken en een enquête plaatsgevonden met:- Eenvertegenwoordigervandesectorkraamzorg(BO-

geboortezorg)- Eenvertegenwoordigervandeverloskundigen(KNOV)- Eenvertegenwoordigervandekinderartsen(NVK)- Eenvertegenwoordigervanalgemeneziekenhuizen(NVZ)- Eenvertegenwoordigervandegynaecologen(NVOG)- Eenvertegenwoordigervandecliënten

(PatiëntenfederatieNederland)- Eenvertegenwoordigervandezorgverzekeraars(ZN)

Daarnaastiseenenquêteuitgezetonder80VSV’s,diedoor32VSV’sisingevuldenwaaroptevensschriftelijkeentelefonischereactiesvan5VSV’szijngekomen.Eentweedeenquêteisuitgezetbijdeberoeps-,branche-enpatiëntenorganisaties,waarbijinputvanuitdeachterbanwelkomwas.Voortsisgesprokenmetdeberoeps-,branche-enpatiëntenorganisaties,VSV’s,zorgverleners,hetZorginstituut,Perined,NZaenIGZ.

Degespreksrondehadtotdoelhetoptimaalbenuttenvandekennis,expertiseenkrachtvandebranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingenenexterneorganisatiesvoorhetimplementatieplan.Indegesprekkenzijndevolgendeonderwerpen aan de orde gekomen:- Welkbeeld/doelhebbendeorganisatiesvande

implementatieenvandehaalbaretermijnvansubdoelen

- Opwelkewijzeenmetwelkeconcreteactiviteitenkunnendeorganisatiesbijdragenaandeimplementatie

- WelkerolzijzienzijvoorhetCPZ- Waarwordenknelpuntengezien,diecollectiefofdoor

delidorganisatiezelfmoetenwordenopgepakt.

Doordemixvanmensenenachtergrondenindegesprekkenenbijeenkomstenvandeimplementatiegroepheefthetimplementatieplanrichtingenuitwerkinggekregen. Daarnaast is gekomen tot een voorbeeld-prioriteitsstellingvoorVSV’s.Deinventarisatievanknelpuntenisechtergeenuitputtendoverzicht,enwordtdekomendeperiodeverderaangevuldengeoptimaliseerd(Ziebijlage1).

Inditimplementatieplankomenachtereenvolgensaan de orde:Hoofdstuk 2 Doelen en faseringHoofdstuk3 OrganisatieHoofdstuk4 ActiviteitenHoofdstuk5 Monitoringenevaluatie

1 Onderimplementatiewordtverstaan:eenprocesmatigeenplanmatigeinvoeringvanvernieuwingenenofveranderingenvanbewezenwaarde,metalsdoeldatdezeeenstructureleplaatskrijgeninhet(beroepsmatig)handelen,inhetfunctionerenvanorganisatie(s)ofindestructuurvandegezondheidszorg(ZorgOnderzoekNederland,1997).

2 Ditiseenspeciaalvoordeimplementatievandezorgstandaardopgerichtegroep,metvertegenwoordigingvanuitdeaanhetCPZverbondenbranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen.

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 5

Page 6: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

2 Doelen en fasering

2.1 Inleiding

DeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgbeschrijfthetdoelvandeintegralegeboortezorgalsvolgt:“Hetdoelvan‘integralegeboortezorg’ishetverbeterenvandezorgdooreenintegrale,multidisciplinaireaanpak,waarbijdooreenperiodiekeevaluatievandeuitkomstenéncliënterva-ringendezorgkwalitatiefbeter,effectieverendoelmatigerkan worden3.”Doorindegehelegeboortezorguittegaanvandezorgvraagenhetperspectiefvandezwangereendezetekoppelenaandebeschikbareevidence-basedkennis wordt aanbodgericht denken voorkomen en kan continue,gecoördineerdeenkwalitatiefgoedezorgge-leverd worden. Daarbij wordt speciale aandacht besteed aanvrouwenmetlagegezondheidsvaardigheden4.”

Overhetmakenvanafwegingentussenbetere,effec-tievereendoelmatigerzorggeeftdeZorgstandaardindeachterliggendevisieopintegralegeboortezorgdevolgenderichting:“Metinachtnemingvandeprofessione-lestandaardendoentijdensdegehelezwangerschapenkraamperiodezorgverlenerseenaanbod,waarbijdewen-senenbehoeftenvande(aanstaande)zwangerevrouw,haarpartnerenhun(ongeboren)kindcentraalstaanendevrouwenhaargezinondersteundwordeninhetgeheleprocesvankinderwens,zwangerschap,bevallingen kraamperiode. Hierbij wordt steeds de vraag gesteld of ditaanbodbijdraagtaangoedezorgvanuithetperspec-tiefvande(zwangere)vrouwenhaar(ongeboren)kind.Professionele,organisatorischeenfinanciëlebelangenvanzorgverlenerszijnhieraanondergeschikt5.”

Indezorgstandaardisomschrevenwatoptimalegeboor-tezorgis,metalsdoelomelkezwangeredebestekwaliteitvangeboortezorgtekunnenleveren.Dezorgmoetdaarbijnietalleenkwalitatiefbeter,maarookeffectieverendoelmatigerworden.OmnatekunnengaanofdeZorgstandaardinderdaadleidttotdezebeoogdedoelenishetnoodzakelijkdatdezorgstandaardgeïmplementeerdwordt,breedwordttoegepast,omvervolgenseenim-pactanalyseuittevoerennaardeeffectenvantoepassingvandezezorgstandaard,zowelopkwaliteitvanzorg,alsopdoelmatigheideneffectiviteit.(Zieookhoofdstuk5:Monitoringenevaluatie).

DeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgschetsteentoekomstperspectiefdatdekomendejarenstapsgewijs6 wordtingevuld.InditimplementatieplanisaangegevenhoeVSV’sopmaatinvullingkunnengevenaandezestaps-gewijzeinvoeringvandezorgstandaardenopwelkewijzezijhierbijgefaciliteerdwordendoorCPZendebranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen.

Cliëntenorganisaties,beroepsgroepen,zorgaanbieders,zorgverzekeraarsenandererelevanteveldpartijenwerkenhierin samen7.Nietalleelementenzijneveneenvoudigteimplementeren,medeookafhankelijkvandelokalesitu-atieenknelpunten.Vanuitdeimplementatiewerkgroepwordteenfaseringvoorgesteld,waarbijhaalbaarheidhetuitgangspuntisendievoorelkeVSVleidendzoumoetenzijn.Perelementvandezorgstandaardisdanookeenstreefdatum voorgesteld.

2.2 Knelpunteninderandvoorwaardenenbekostiging

Randvoorwaardenalsregelgeving,zorgbeleidenvergoe-dingensystematiekkunnenfaciliterendenstimulerendzijnvoorgoedezorgenkunnendaarmeebijdragenaaneenvlotteimplementatievandezorgstandaard.Hetisbelang-rijkomknelpuntenbijdetoepassingvandezorgstandaardtijdiginkaarttebrengen,enteonderzoekenwelkemoge-lijkhedenerzijnomdezeoptelossen.DeimplementatiegroependesupportgroepVSVhebbeneenbelangrijkesignalerendefunctieindezeenzullenhetCPZinformerenoverbelangrijkeknelpunten.HetCPZzaldezeknelpuntenbijdedaartoeaangewezeninstantiesalsdeNZA,ZiNproactiefagenderen.Eenaantalknelpuntenisbij de gespreksronde en vragen aan VSV’s reeds benoemd (ziebijlage1)enherkenddoordeimplementatiegroep,waaronderdefinanciëleknelpunten.

6 Bron:ZIGp.4en6.7 Bron:ZIGp.4.

3 CitaatuitZIGp.9Hoofdstuk2Integralegeboortezorg.4 CitaatuitZIGp.4samenvatting.5 CitaatuitZIGp.10-11.

6

Page 7: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 7

Aanvullendzaleengrondigeevaluatie(zowelvoorwatbetreftprocesalsimpactvandeZorgstandaard,ziehoofd-stuk5)zichtgevenopdebelangrijksteknelpuntenindetoepassingvandezorgstandaard,maarookduidelijkheidgevenoverdeeffectenvantoepassingvandezorgstan-daardopbijvoorbeeldkwaliteitvanzorgenaspectenalsdoelmatigheideneffectiviteit.Opbasisvanderesultatenvandezeevaluatiekomenbelangrijkeaanknopingspuntenvoorverdereaanscherpingvandezorgstandaardnaarvorendiediebijeeneerstvolgendeherzieningvandezorgstandaardmeegenomenmoetenworden.

Deimplementatiegroepzalinfase0(tot1juli2017)prioriteitgevenaaneengrondigeinventarisatievanalleknelpuntendiedeimplementatiebelemmerenenkomenmetvoorstellenvooroplossingsrichtingen,methierbijaandacht voor het tempo waarin oplossingen kunnen wordendoorgevoerd(endeinvloedopdehaalbaarheidvanhiernatenoemenstreefdata).DesupportgroepVSV’sen het CPZ nemen het voortouw in het uitvoeren van de inventarisatieenhetophalenenopschrijvenvanoplos-singsrichtingenvoordeimplementatiegroep.

2.3 Hoofddoelimplementatie

Alshoofddoelvandeimplementatieisgeformuleerd:1. zorgprofessionalsenVSV’sverlenenkwalitatiefgoede,

effectieveendoelmatigegeboortezorgzoalsbeschre-venindeZorgstandaardIntegralegeboortezorg.

2. zwangerenwetenwatzijmogenverwachtenvanintegralegeboortezorgenwelkeinzetvanhenzelfver-wachtwordt,omgezamenlijkkwalitatiefgoedezorgterealiseren.

2.4 Faseringimplementatiezorgstandaard

Deimplementatiegroepheeftalsvertegenwoordigingvanhetveldeenindicatiegegevenvaneenlogischeenhaal-barevolgordeindeimplementatie.Dezevolgtverderopindezeparagraaf.Hierbijheeftimplementatiegroepdevolgende uitgangspunten toegepast: - hetleidendlatenzijnvandekwaliteitvandezorgen- het primaat bij vraaggericht en integraal werken. Bijdeprioriteringisverderrekeninggehoudenmetgecon-stateerdeknelpunten(ziebijlage1)enisrekeninggehoudenmetwatalwelenwatnognietindepraktijkgebeurt8,waar-aandemeestebehoefteis,waardemeestegezondheids-winst of winst in kwaliteit van leven te halen is. Ook is reke-ning gehouden met het gegeven dat voorlopers in integraal werken aangeven dat het elkaar vinden op de inhoud de sleutel is geweest voor het succes. Dus het naar voren halen van juist de integrale componenten kan werken als katalysa-torvoordeimplementatie.Tenslotteisrekeninggehoudenmetdecomplexiteitvandeonderdelen.Niet-complexezakenzijnrelatiefsnelterealiserenenmeercomplexezakenvragenmeertijd.Tochkunnennietcomplexeonderdeleneenposi-tieveimpacthebbenophetintegralergaanwerken.

DeimplementatiegroepmeentdathethaalbaarisdatiederVSVinjuli2017beschiktovereeneigenPlanvanAanpak,waarinisaangegevenhoeditVSVdeimplementa-tie(gefaseerd)oppaktengaatmeten.Vervolgenskunnendezeplannenwordengeïmplementeerd:hetVSVpastdewerkwijzeaanenmonitortperiodiekhoedezwangerendezorg,geleverddoorhetVSVevalueren.Hetplanvanaanpakwordtjaarlijksbijgesteldtotdeimplementatievoltooidis.Vanuitdeimplementatiewerkgroepwordteenfaseringvoorgesteld,waarbijhaalbaarheidhetuitgangs-puntisendievoorelkeVSVleidendzoumoetenzijn.Perelementvandezorgstandaardisdanookeenstreefdatumvoorgesteld,waarophetbetreffendeelementgerealiseerdmoetzijn.Hetspreektvoorzichdatdevoorbereidingendaarvoor al in een veel eerder stadium moeten starten. Het hanteren van de kwaliteitscyclus is in dit proces cruci-aal. Er moet dus in de eerste fase kwaliteitsbeleid worden gemaaktenditmoetuiterlijkperjanuari2018geïmple-menteerdworden.Hetregisterenvandezorg,conformdeindicatorensetisalstaandepraktijk.Alleelementendienenuiterlijkperjanuari2020geïmplementeerdtezijn.

8 ZowelbrancheorganisatiesalsalleVSV’szijninjanuariviaeenenquêtegeraadpleegdoverhunimplementatieambities,32VSV’shebbendeelgenomenaandeenquête,vanuitdebrancheorganisatieshebbenwe4reactiesontvangen,5VSV’shebbentelefonischenpermailinputgeleverd. Daarnaast hebben gesprekken plaatsgevonden met onder meerberoeps-,branche-enpatiëntenverenigingen,zorgverleners,IGZ,ZorginstituutenNZa.

Page 8: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Alleelementendienenuiterlijkperjanuari2020 geïmplementeerdtezijn,voordiverseelementengeldteen eerdere streefdatum.

Overzichtcrucialeelementen9implementatiedoorVSV’s

Streefdatumimplementatie

Fase0

Planvanaanpakimplementatie juli2017 (deadline)

Gezamenlijkebesluitvorming,bejegeningeninformedconsent(p.13ZIG)

januari2018

Fase1

Kwaliteitsbeleid incl. kwaliteitscyclus en indica-toren(p.52e.v.,54ZIG)enmetaandachtvooreffectiviteitendoelmatigheid

januari2018(deadline)

Multidisciplinaireenlijnoverstijgendesamen-werking(p.12ZIG)

januari2018

Interprofessioneelgeboortezorgteam(p.12ZIG)incl.MDO(p.47,61ZIG)

januari2018

Zwangereen(ongeboren)kindcentraal(p.10ZIG)

januari2018

Eénvastaanspreekpunt(p.11,45ZIG) januari2018

Prenatalezorg(p.20ZIG) januari2018

Zorgbijbevallingengeboorte(p.29e.v.ZIG) januari2018

Zorgnadebevallingengeboorte(p.35e.v.ZIG) januari2018

Acutezorg(p.41e.v.ZIG) januari2018

Verloskundigsamenwerkingsverband(p.46ZIG)m.u.v.zorgaanvrouwenmetlagegezond-heidsvaardighedenencliëntenraad

januari2018

Fase2

Adequatevoorlichtingencounseling(p.11ZIG) januari2019

Individueelgeboortezorgplan(p.11,p.44ZIG) januari2019

Preconceptiezorg januari2019

Cliëntenraad januari2019

Fase3:AlleelementenuitdeZorgstandaard januari2020(deadline)

PerinataalWebbasedDossier(p.48ZIG) januari2020(deadline)

Aandachtvoorvrouwenmetlagegezondheids-vaardigheden(p.15ZIG)

januari2020(deadline)

9 OpsomminguitZIG2.2VisieopIntegralegeboortezorgp.10,Preconceptiezorg(p.17ZIG),Prenatalezorg(p.20ZIG),Bevallingengeboorte(p.29e.v.ZIG),Bevallingengeboorte(p.35e.v.ZIG)samenwerkingselementenuitHoofdstuk9Samenwerkingsstructuur (p.44e.v.ZIG).

8

Page 9: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

2.5 UitwerkingcrucialeelementenZorgstandaard

Indezetabelwordtnaderuitgewerktwatondercrucialeelementenverstaanwordt.

Fase Wat Wanneer

Fase0

Fase0 Planvanaanpak juli2017(harde deadline)

Fase0 Gezamenlijkebesluitvorming,bejegeningeninformedconsent(p.13ZIG)10o Maniervanuitwisselingvaninformatietussenvrouwenzorgverlenerdieleidttotgezamenlijkgeno-

menbeslissingoverdeteleverenzorgo Dezorgverlenerluistertactiefenheeftaandachtvoorvragenenwensenvandevrouwo Decoördinerendzorgverlenerendezwangerestellensamengeboortezorgplanop

Fase1

Fase 1 Kwaliteitsbeleidincl.kwaliteitscyclusenindicatoren(p.51e.v.,54ZIG)o Eriseenkwaliteitssysteemopgezet,dattevensrekeninghoudtmetaspectenalseffectiviteiten

doelmatigheido Kwaliteitsbevorderingen–bewakingismethodischaangepakt,ineencyclischprocesenisstructu-

reelingebedbinnendezorgorganisatieo Hetgezamenlijkcontinumonitorenvandekwaliteitindeeigenregioenopstellenverbeterplannen.

Hetanalyserenenverbeterenvanprestatiesvanuithetperspectiefvanzoweldezorgverleneralszwangere(p.51ZIG).Aanbevelingenvoorverbeteringsamenwerking,richtlijnontwikkeling/zorgpa-den,inventariserenscholingsnoodzaak

o DeelnamezorgverlenersaanperinataleauditsenperinataleregistratievanPerinedo Degemetenresultatenwordenbesproken,geanalyseerdenleidentotverbeter-enborgingsplannen

januari2018(harde deadline)

Fase 1 Multidisciplinaireenlijnoverstijgendesamenwerking(p.12ZIG)o Zorgsysteemintegralezorgwaarbijprofessionalsgezamenlijkverantwoordelijkzijnvooronderlinge

afstemming en het regionaal beleido Transparantuitleggevenoverdekwaliteitvanzorginhethelezorgtrajecto Multidisciplinaireenlijnoverstijgendesamenwerkingtussenbetrokkenberoepsgroepen,zorginstel-

lingenenmaatschappelijkeorganisatiesenaanstaandeoudersopbasisvangelijkwaardigheido Bijzondereaandachtvoorcommunicatieenoverdracht

Streefdatum januari2018

Fase 1 Interprofessioneelgeboortezorgteam(p.12ZIG)incl.MDO(p.46,47,61ZIG)o MinimaalmaandelijksMultidisciplinairOverleg(MDO)o OrganiserentoestemmingzwangerenvoorbesprekinginMDOo Beleidsamenstelling,taakenwerkwijzeinterprofessioneelgeboortezorgteam(p.4ZIG)incl.afspra-

kenoverkwaliteit,registratie,afwijkenvanhetbeleid,verantwoordingentransparantie(p.20ZIG)o Instellengeboortezorgteammetvertegenwoordigingvanallebijdegeboortezorgbetrokkenzorgver-

leners in de regio

Streefdatum januari2018

Fase 1 Zwangereen(ongeboren)kindcentraal(p.10ZIG)o Iederezwangereheeftzelfdekeuzeomthuis,ineengeboortecentrumofpoliklinischinhetzieken-

huistebevallen(p.31ZIG)o Voorkómen over- en onderbehandelingo Metrespecteninveiligheidondersteunenvandevrouwencreërenvanbeschikbaarheidenkwali-

teit,ongeachtdegekozenplaatsvanbevallingo Vraaggerichtzorgaanbodo Beleidoverhoeomtegaanmetvragenvanvrouwendiebuitenderichtlijnenvalleno Iederevrouwwordtaanhetbeginvandezwangerschapopdehoogtegebrachtvanhaarrechtop

geïnformeerdekeuze(p.21ZIG)enoverbelangvanallecontroles(p.22ZIG)o Elkevrouwheeftteallentijdedemogelijkheidomafteziendanwelaftewijkenvanzorgaanbodin

de ZIGo Zorgverlenersondersteuneniederevrouwomeigenkeuzestemaken(zorg,welkmoment,welkeplaats)o Informerenvrouwregistratievangegevensinhaarelektronischdossier,indeLandelijkePerinatale

Registratie,bevolkingsonderzoekenendatvoordelenhaartoestemmingnodigiso VastleggentoestemmingzwangereoverbesprekeninMDO,geboortezorgteam,doenvanonderzoe-

ken in haar dossier

Streefdatumjanuari2018

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 9

Page 10: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Fase 1 Eénvastaanspreekpunt:coördinerendzorgverlener(p.11,20,45ZIG)12

o Iederezwangereheeftgedurendedezwangerschapéénvastaanspreekpunt,decoördinerendzorg-verlener

o Coördinerendzorgverlenerbewaaktbelangenzwangere,ondersteuntzelfmanagementenziettoeopintegralegeboortezorgvolgensindividueelgeboortezorgplan

o Vastleggentoestemmingzwangeremetbesluitwieaanspreekpuntiso Ondersteunenenadviserenvrouwbijkeuzeoverlocatievandebevalling(p.31ZIG)

Streefdatumjanuari2018

Fase 1 Prenatalezorg(p.20ZIG)o BasiszorgzoalsbeschreveninZIGwordtgeboden.Bijeengecompliceerdverloopzalaanvullende

zorggebodenwordeno Eersteconsultvindtplaatsvoor9wekenamenorroeduur Intakeanamnesezwangereenpartner:risico-inschatting,algemenevoorlichting,besprekenvan

prenatale screening

Streefdatumjanuari2018

Fase 1 Zorgbijbevallingengeboorte(p.29e.v.ZIG)o BasiszorgzoalsbeschreveninZIGwordtgeboden.Bijeengecompliceerdverloopzalaanvullende

zorggebodenworden

Fase 1 Zorgnadebevallingengeboorte(p.35e.v.ZIG)o BasiszorgzoalsbeschreveninZIGwordtgeboden.Bijeengecompliceerdverloopzalaanvullende

zorggebodenworden

Streefdatum januari2018

Fase 1 Acutezorg(p.41,42,46ZIG)o Opstellen beleid omgaan met calamiteiten en incidenten o Implementatiebeleidomgaanmetcalamiteitenenincidenten

Streefdatumjanuari2018

Fase 1 Verloskundigsamenwerkingsverband(p.4,46,47ZIG)m.u.v.zorgaankwetsbarevrouwenencliëntenraado Ontwikkelenregionalenetwerken,VSV’s(beroepsgroepen:verloskundigzorgverleners,kraamzorgor-

ganisatiesenandereregionalegeboortezorgprofessionals)13

o Opstellen Regionaal beleid VSV o Risico-inschatting(medische,psychosociale,zorg-enleefstijlgerelateerderisico’s),metprimaire

inputuitVILo Beschrijvenhoevanonderlingmetklachtenwordtomgegaano Clientvoorlichtingpijnbestrijding14

o Protocol(p.4,12,13,20ZIG):verdelingverantwoordelijkheden,takenenwerkwijzeinterprofessi-oneelgeboortezorgteamincl.afsprakenoverkwaliteit,registratie,verantwoording,transparantie,borgenkeuzevrijheidzwangereincl.protocol“parallelleactie”overdebriefing

o Jaarlijksebesprekingjaarcijferskwaliteit,benchmark,analyseenaanpassingvanregionaleafsprakeno Deelname aan Perinatale audito Jaarlijksopleverengezamenlijkkwaliteitjaarverslagincl.benchmark,analyse,beleidsaanpassingeno Ontwikkelenregionalezorgpadeno Implementatieregionalezorgpadeno BeleidinstellenCliëntenraad/regionaleadviesraadzwangeren/(jonge)ouderso RegelendatgeregistreerdwordttotwelkVSVdezwangerebehoorto Hantereninformatiestandaardvoorvastleggengegevenso Waarborgenvandeprivacyvandevrouwmbtpatiëntendossiero Voorzienineenvolledigenactueeldossierenzorgdragenvoorheldereoverdrachttussenzorgverle-

ners

Streefdatumjanuari2018

Fase2

Fase 2 Adequatevoorlichtingencounseling(p.11ZIG)o ErisbeleidenallezorgverlenersbinnenhetVSVhanterenuniforminformatiemateriaalvoorhet

goedinformerenvandezwangereoverhaarzwangerschap,bevalling,kraamperiodeendebegelei-dings-enzorgmogelijkheden(incl.pre-enneonatalescreening)

o Elkezwangerekrijgtondersteuningvanzelfmanagement

Streefdatum januari2019

Fase 2 Individueelgeboortezorgplan(p.11,p.44ZIG)uiterlijkweek1615

o Allebehoeftenenwensenvandezwangerewordenvastgelegdineenindividueelgeboortezorgplano Alleafsprakenmetzorgverleners/Hetregionaalzorgpadvandezwangerewordtopgenomeninhaar

individueelgeboortezorgplan.

Streefdatum januari2019

10

Page 11: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Fase 2 Preconceptiezorg(p.17e.v.ZIG)o Gestructureerd(laten)aanbiedenvanvoorlichtingeneducatieoverpreconceptieconsulteno Preconceptieconsultwordtaangebodeno Specialistischpreconceptieconsultdatleidttotprecconceptieadviesenplanvanaanpakwordt

aangeboden Afstemmingmeto.m.gemeenten,huisartsenoverwervenenvoorlichtenvrouwenmetlagegezond-

heidsvaardigheden

Streefdatum januari2019

Fase 2 Doorontwikkelingverloskundigsamenwerkingsverband(p.4,46,47ZIG)o Uitbreidenregionalenetwerken(nieuweberoepsgroepeninlijnmetdanbijgewerkteZorgstandaard)o AanpassenMDO(welkefrequentie,welkeberoepsgroepeninlijnmetdanbijgewerkteZorgstan-

daard)o ImplementatieCliëntenraado JaarlijksaanbiedenenbesprekenuitkomstenjaarverslagenbeleidsplannenmetCliëntenraado IngesprekgaanmetCliëntenraadoverdekwaliteitsnormvanzwangere/gepercipieerdekwaliteit(p.

46,52ZIG)o BetrekkenvanCliëntenraadbijuitwerkingverantwoordelijkhedenVSVrondpreconceptie,zwanger-

schap,geboorteenpostnataleperiode(incl.interconceptiezorg)o Regelenvantoegangtotmultidisciplinairpatiëntendossiervoorallezorgverlenersendepatiënto VoorbereidenPerinataalWebbasedDossier:eenvolledigenactueelmultidisciplinairraadpleegbaar

entevullendossiervoorallezwangeren

Streefdatum januari2019

Fase3 Alleelementenuitdezorgstandaard januari2020(hardedeadline)

Fase 3 PerinataalWebbasedDossier(p.47,48ZIG)o Voorzienineenvolledig,actueelenbetrouwbaarmultidisciplinairelektronischdossierdatopieder

momentveiligraadpleegbaarisdoorallezorgverlenerso ImplementatieovergaanopPerinataalWebbasedDossier

januari2020

Fase 3 Aandachtvoorvrouwenmetlagegezondheidsvaardigheden(p.15ZIG)o Afstemmingzoekenmeto.m.gemeenten,huisartsenovergestructureerd(laten)aanbiedenvan

voorlichtingeneducatieaanvrouwenmetlagegezondheidsvaardighedeno Allezorgverlenersbeschikkenoverinformatievoorvrouwenmetlagegezondheidsvaardighedeno Allezorgverlenersinzichtgeveninregionalekanalen/capaciteitvoordoorverwijzingvrouwenmet

lagegezondheidsvaardigheden

januari2020

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 11

10 GezamenlijkebesluitvormingeninformedconsentvolgenuitdeWGBOenmoetdusalstaandepraktijkzijn.IndeZorgstandaardishierbijzondereaandachtvoorgevraagdennadereuitwerkinggegeven.

11 Streefdatumvankeuzelocatiebevallingisjuli201712 Indezorgstandaardisgeenmomentgenoemd,waarophet

aanspreekpunterzoumoetenzijn.Hetligtvoordehandditsamentelatenvallenmetheteerstebezoekaaneenverloskundigzorgverlener,ofuiterlijkinweek16(registratieinindividueelgeboortezorgplan).

13 DitonderdeelvandeoprichtingvanVSV’sisalstaandepraktijk.14 In samenwerking met anesthesisten15 Ditkanindemeesteenvoudigevormdooralleinformatie,wensen,

behoeften,besluiten,zorgpad,bevalplanenkraamplanvandezwangerehardcopyteverzamelenentebundelenbv.ineeneenvoudige ringband.

Page 12: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

2.6 ElkVSVmaakteenPlanvanAanpakImplementatie

DeVSV’szijnalaanhetwerkomdeintegralezorgvormtegeven.ErisveelvariatietussendeVSV’s.EenpaarVSV’szijnalveropwegmetdeimplementatievandezorgstan-daard,anderenstaannogaanhetbeginvanditproces.VSV’szullendevoorgesteldeprioriteitenlijstalsvertrek-puntnemenenkunnenonderbouwdeigenkeuzesmakenquainhoud,volgordeentempoinhetimplementerenvande verschillende elementen uit de Zorgstandaard.

Geziendehoofdgedachtenachterdezorgstandaardvan- hetcentraalzettenvandewensenenbehoeftenvan

dezwangereen- demultidisciplinairenaadlozesamenwerkingligt het voor de hand bij het implementeren te starten met het opstellen van een visie per VSV en daarna vanuit dezevisiealseerstedieonderdelenteimplementerendiedegezamenlijkheidvandevraaggerichtezorgonderstre-pen.ElkeVSVmaakteenPlanvanaanpak,datinjuli2017gereed is. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van een formatvoorhetPlanvanAanpak,zoalsopvraagbaarbijdesupportorganisatieVSV’s.Onderdeelvanditplanvanaanpakishetinrichtenvaneenkwaliteitscyclus,waarbijaspectenalseffectiviteitendoelmatigheidwordenmeege-nomen. Voor het managen van verbetertrajecten bestaan diversemodellen.Inallegevallenbestaandezemodellenuit een aantal te herhalen stappen. De PDCA-cirkel is wellichtdebekendstechecklistalshetgaatomcontinuverbeteren.Decirkelbestaatuitvierfasen:plan,do,checken act.

12

Aanleverenindicatorentenbehoevevankwaliteitsbewaking

SpiegelinformatietenbehoevevanbenchmarkZorgverlener

VSV

Geboortezorg

Overheid

Trapsgewijswordtopverschillendeniveausgeëvalueerd,ondermeeraandehandvanindicatoren

Page 13: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

3 Organisatie

3.1 Organogram

Vanuit haar missie voert het CPZ als landelijk college de regieoverlandelijkeimplementatievandezorgstandaardenfaciliteertzijdelokaleinvoeringvandezorgstandaardin samenwerking met partners in het veld. Het CPZ neemt landelijkeimplementatieactiviteitenopzich,voertderegieop doorontwikkeling van de standaard en het onderhoud vandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.Daar-naastzalhetCPZsamenmetdeaanhetCPZverbondenbranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingeneengoedeimplementatiebevorderenendeVSV’sbijdetransitieondersteunen en gesignaleerde knelpunten agenderen enblijvenadresserentotdatzedoorpartijenzijnopgelostinclusiefhetinformerenvantoezichthoudendeinstantiesalsZiN,IGZenNZaoverdeknelpuntenenvoortgang.TenslottedraagthetCPZzorgvoorcommunicatieenken-nismanagement.

HetCPZ-bestuurheeftdeimplementatiegroepgeformeerdengevraagdomin2017,indeopstartfasemetfocuseninafstemmingmethetvelddeimplementatievandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgtestimulerendoorinformeren,motiveren,faciliterenenmonitorenendeVSV’sbijdetransitieteondersteunenenimplementatie-producten vast te stellen.

Doordeimplementatiewerkgroepwordentweegremiainhoudelijk aangestuurd:1. Werkgroep Kwaliteitsindicatoren 2. WerkgroepCliëntversie

Deplanningendoorlooptijdzijnkrap,daarnaastishetbelangrijkdatdeimplementatiemetdraagvlakvanhetveldwordtuitgevoerd.Ombinnendezerandvoorwaardeneffectieftekunnenwerkenheefthetbestuuringestemdmetdekadersvanhetimplementatieplan.Deverdereuitwerking en detaillering wordt opgepakt door de imple-mentatiegroep.

CPZregievoerder

Support-organisatieVSV’s

Integrale bekostiging & Implementatie

Zorgstandaard

Implementatiegroep

KaderwerkgroepIndicatoren

WerkgroepCliëntversie

StafCPZBranche-,beroeps-en

patiëntenverenigingengeboortezorg

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 13

Page 14: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

3.2 RolvanhetCPZ

BestuurCPZHetCPZbestuurbenutdekennis,expertiseenkrachtenvandebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingenmaxi-maalvooreengoedeimplementatievandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.HetCPZspoortlacunesindeZorg-standaardopenstimuleertdetotstandkomingvanmultidis-ciplinairerichtlijnen.Zijadresseertdoordeimplementatie-groep gesignaleerde knelpunten bij de stakeholders. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan knelpunten in de bekostigingenoverigerandvoorwaardelijkeissues.

StafbureauCPZHetstafbureauCPZbestaatin2017uiteendirecteur,al-gemeensecretaris,adviseurpreventie,sr.beleidsadviseur,eencommunicatieadviseurensecretariëleondersteuning.Zijleverendenkkracht,daadkracht,organisatiekrachtenhandenbijdeondersteuningvandeimplementatie-groep.Eenbelangrijkwerkterreinvanhetstafbureauiscommunicatiemethetveldenhetfaciliterenvaneenkennisbank.Decommunicatiebestrijkteenbreedpalet:vaneenoverzichtvanmanierenomtekomentotintegraledienstverleningtothetregisserenvandecommunicatieinhetgehelevelddoorbouwstenenteleverenwaarmeezor-ginstellingen,beroeps-branche-enpatiëntenverenigingenéénboodschapuitdragenenhet(digitaal)ontsluitenvandezorgstandaarden/ofdecliëntenversie.Zieook4.4.

SupportorganisatieOndersteuningVSV’sDesupportorganisatiebiedtaanVSV’salgemene,speci-fiekeengeneriekeondersteuningbijdeimplementatievandezorgstandaard.Hierbijwordenkennis,expertiseenkrachtenvanpartijenmaximaalbenut,viahetverzame-len,bundelenenontsluitenvanbestpracticesviaeenkennisbankenbiedenvanconcretehandvatten.Tevensstimuleertdesupportorganisatiesamenwerkingo.m.doorhetzoekenenlatenzienvanmogelijkhedenvoorsynergieindeimplementatieplannenvandeafzonderlijkeVSV’s.

Takensupportorganisatie:) Faciliterenvanlerendenetwerkenb) Organiserenvanbijeenkomstenvooruitwisselenvan

informatievoorendoorVSV’sc) Ophalenenverspreidenvanbestpracticesterinspiratied) Bekendheidenimplicatiesvanzorgstandaardbijzorg-

verlenersenzwangerenvergrotendoorbeschikbaarstellenvanvoorlichtings-entrainingsmaterialen.

e) Toolbox(aandehandvanbestpractices)metondersteuningsaanbodterbeschikkingstellen,incl.verwijzingennaarwetenschappelijkonderzoek,omdezorgstandaardindepraktijktekunnentoepassen,waaronder voorbeelddocumenten Plan van Aanpak VSV’s,Stappenplanvisievorming,afvinklijstimplemen-tatieZorgstandaard

f) Opstellenhelderezorgverlenersversie(samenvatting)vandezorgstandaardofdigitaalontsluitenzorgstan-daard

g) OndersteunenvanVSV’sbijdekeuzesbijhetgeza-menlijk werken in een gedeeld elektronisch dossier.

h) Hetsignalerenvaneventueleknelpunteninde(financiële)randvoorwaardendienodigzijnvooreengoedeimplementatieenescalatiehiervanrichtingdeimplementatiegroep

i) Hetsignalerenvanhetontbrekenvanonderliggenderichtlijnen die niet passen bij de strekking van de ZorgstandaardIntegraleGeboortezorgenescalerenrichtingdeimplementatiegroep

3.3 Implementatiegroep

Dezegroepistijdelijkingesteld16 door het bestuur van het CPZenfaciliteertdeimplementatievandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgdoor- hetopstellenvanditimplementatieplan- hetmonitorenenzomogelijkbiedenvanondersteu-

ningbijimplementatieactiviteitenzoalshetopstellenvaneencliëntversievandezorgstandaardende(door)ontwikkelingvankwaliteits-enprocesindicato-ren

- het signaleren van eventuele knelpunten in de (financiële)randvoorwaardendienodigzijnvooreengoedeimplementatieenescalatiehiervanrichtinghetCPZ-bestuur

- het signaleren van het ontbreken van onderliggende richtlijnen die niet passen bij de strekking van de ZorgstandaardIntegraleGeboortezorgenescalerenrichtinghetCPZ-bestuur

- zorgdragenvoorhetopstellenvaneenonderhouds-plan incl. bemensing Commissie Onderhoud

- evaluatievandeimplementatie

DeImplementatiegroepheefteencentralerolbijdetransi-tie.Deimplementatiegroepkomtaanvankelijkmaandelijksbijelkaar.Zijzorgtvoormaximalebenuttingvankennis,expertiseenkrachtenvandeledenvanhetbrancheoverleg,dooreenvertegenwoordigingmetmandaat(metruimtevoorafstemmingrondomautorisatiemethetbestuur),zodatopeeneffectievewijzewordtsamengewerktaanim-plementatieenverderedoorontwikkelingvandeintegralegeboortezorg.Deimplementatiegroepzalinfase0(tot1juli2017)prioriteitgevenaaneengrondigeinventarisatievanalleknelpuntendiedeimplementatiebelemmerenenkomenmetvoorstellenvooroplossingsrichtingenmethier-

16 Vooralsnogper1januari2017voordeperiodevan1jaarmetdemogelijkheid van verlenging.

14

Page 15: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

bij aandacht voor het tempo waarin oplossingen kunnen wordendoorgevoerd(ookmethetoogopdeinhoofdstuk2genoemdestreefdata).DesupportgroepVSV’senhetCPZnemenhetvoortouwinhetuitvoerenvandeinventarisatieenhetophalenenopschrijvenvanoplossingsrichtingenvoordeimplementatiegroep.

Voorhetuiteindelijkblijvendrealiserenvanoptimalege-boortezorgishetessentieeldatdeoplossingenaansluitenopdebelangenenbehoeftenvanpartijen.Eenknelpun-tanalyseisuitgezetbijeenzobreedmogelijkeafvaardigingvan alle belanghebbenden: beroeps- en brancheorgani-saties,Patiëntenfederatie,zorgverzekeraarsNederlandenVSV’s.Inhoeverrewordtdegeboortezorgopditmomentgeleverd conform de standaard? Waar liggen de belang-rijksteafwijkingen?Enwatzijnbelemmerendeenbevor-derendefactorendiezorgverlenersenpatiëntenhierbijervaren?Eenoverzichtvandeopgehaaldeknelpuntenenoplossingsrichtingenisalsbijlage1opgenomen.

3.4 Rolvandebranche-enberoeps-enpatiënten-verenigingen

Omtoteenechteintegratietekomenmoetenvoorallesubgroepenopmaatimplementatieplannenencommu-nicatieplannenwordengemaakt.CPZbiedthandvattenhiervoorenzorgtzowelvoorafstemming/focussenvandeaandacht als bouwstenen. Verder voeren de branche- en beroeps-enpatiëntenverenigingeneigenactiviteitenuitdiedetoepassingvanintegralezorgconformdeZorgstan-daardIntegraleGeboortezorgbevorderen.Debranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingencommunicerennaarde eigen achterban over relevante aspecten en ontvangen hiervoorbouwstenenvanuithetCPZ(zieparagraaf4.4).ZijinformerendesupportorganisatievanhetCPZendeanderebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingenovereigenactiviteitenrondomdeimplementatievandeZorgstandaardengaanopzoeknaarsamenwerkingensynergietussendeeigenactiviteitenendeactiviteitenvananderen.Tenslottezettenzijdekennis,expertiseenkrach-tenvandeorganisatieinvoorhetoplossenvanknelpun-ten binnen de eigen doelgroep en bij andere doelgroepen.

Inbijlagen2en3staanoverzichtenvanactiviteitendiebranche-enberoepsverenigingenrespectievelijkpa-tiëntenverenigingenopkunnenpakkenomIntegraleGeboortezorgtebevorderenomdaarmeedeprofessi-onalsmaximaaltefaciliteren.Hetisaandebranche-enberoepsverenigingenomaantegevenwelkeactiviteitenzijalopgepakthebbenenopgaanpakken.Eenoverzichtvandegekozenactiviteitenisbeschikbaarviawww.kennisnetgeboortezorg.nl.

3.5 Werkgroep Kwaliteitsindicatoren

DeKaderwerkgroepbestaatuiteenvoorzittervanuitdegeboortezorgenvertegenwoordigingvanuitrelevantebranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingenenheefteenautonomestatus.OmbestaandeinitiatievenzoveelmogelijktegebruikenzaldeimplementatiegroepdeKaderwerkgroepKwaliteitsindicatorenbenuttenalswerk-groep Kwaliteitsindicatoren. Waar het de ontwikkeling van producten in het kader van de Zorgstandaard Integrale GeboortezorgbetreftkrijgtdeKaderwerkgroepaansturingvanuit het CPZ17,welkebevoegdheidgedelegeerdisaandeimplementatiegroependeproductenwordentripartitevastgestelddoorbetrokkenpartijenzoalsvertegenwoor-digdindeimplementatiegroep,onderderegieenverant-woordelijkheidvandeledenvandeimplementatiegroep.

DeKaderwerkgroepheeftdeafgelopenjareneensetkwaliteitsindicatoren voor de totstandkoming van nieuwe kwaliteits-indicatoren opgesteld. De kaderwerkgroep houdtzichdaarnaastbezigmetdedoorontwikkelingvankwaliteitsindicatorenenprocesindicatoren,enmetdeafstemmingenfinetuningvandestandaardmetalontwik-kelde producten en/of methoden. Verder kan de kader-werkgroepdehandhaafbaarheidvandezorgstandaardvergrotenmetsuggestiesaandeimplementatiegroepvoor addenda.

3.6 WerkgroepCliëntversie

Inregulieretotstandkomingenvanzorgstandaardenwordthetschrijvenvaneencliëntversiemeegenomenenfungeertdepatiëntenvereniginghierinalstrekkerenautorisator.Deimplementatiegroephanteertdezelfdeprocedure;bijdetotstandkomingvandecliëntversiezijnallerelevantepartijenindewerkgroepmetmandaatver-tegenwoordigd(ofindeklankbordgroepbetrokkenonderregievandePatiëntenfederatie).Vanzelfsprekendwordencliëntenactiefbetrokkeninallefasenvandetotstandko-ming.

DePatiëntenfederatieistrekkerensteltheteindresultaatvastenbiedtdeze–volgensplanning–aanop1aprilaanhetZorginstituut.Daarnawordtdezedigitaalbeschikbaargesteldaanzwangerenviawww.kennisnetgeboortezorg.nl

17 DebasishiervoorisopgenomenindeZorgstandaardopp.54.

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 15

Page 16: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,
Page 17: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

4 Ondersteunendeactiviteiten

4.1 Inleiding

Cliëntenorganisaties,beroepsgroepen,zorgaanbieders,zorgverzekeraarsenandererelevanteveldpartijenwerkensameninhetimplementerenvandezorgstandaard.Ookophetniveauvanbranche-,beroeps-enpatiëntenorganisatiesenZNwordtsamengewerktaanondersteuningvoorVSV’sbijdeimplementatievandezorgstandaard.HetCPZheeftderegieindecommunicatieendeCPZ-supportorganisatieVSV’sfaciliteertdeVSV’s:informatie,bijeenkomsten,bestpractices,formatsenvoorbeelddocumenten.HetCPZagen-deert en adresseert knelpunten in de randvoorwaardelijke sfeerbijdebetrokkenorganisatieseninstantieswaaronderdeoverheidenzorgverzekeraars,diedeoplossingervankunnenbewerkstelligen.Debranche-,beroeps-enpatiën-tenorganisaties,hebbenzelfeenactieverolinhetmotive-renvanhunachterban:communiceren,organiserenofinkaart brengen van scholingsmogelijkheden en het geven vangerichteadviezen.Indithoofdstukwordttoegelichthoe de ondersteuning aan VSV’s is ingericht.

Deimplementatievandeindeverschillendefasengenoemdezakenvergtvoorbereidingafstemmingenplan-ning,opverschillendeniveaus:landelijk,binnenheteigenVSV en binnen bepaalde beroepsgroepen. In elke subgroep kunnenknelpuntenenbehoeftenwordenervaren.DezewordengeïnventariseerddoorCPZondermeerviadebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingenenmaan-delijksdoorgenomenindeimplementatiegroep–eenspeciaalvoordeimplementatievandezorgstandaardop-gerichtegroep,metvertegenwoordigingvanuitdeaanhetCPZverbondenbranche-,beroeps-enpatiëntenverenigin-gen.DeimplementatiegroepsignaleertdeknelpuntenenoplossingsrichtingenenkaartdezeaanbijhetCPZ-bestuur.HetCPZ-bestuuragendeertzebijdegremiadieeendoor-braakkunnenbewerkstelligen.Iniederefasekunnenzichandereproblemenvoordoen.Omtoteenechteintegratiete komen moeten voor alle subgroepen de volgende im-plementatiestrategieënopmaatwordengemaakt.Hierbijspelendebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingeneenbelangrijkerol.DeVSV’skrijgenbijdeimplementatiepraktischeondersteuningvandesupportorganisatieVSV’smethetfaciliterenvanlerendenetwerken,organiserenvanbijeenkomstenvoorendoorVSV’s,ophalenendelenvanbestpracticeseneenkennisbankmetvoorbeelddocumen-ten en stappenplannen.

4.2 Typeactiviteiten

Soortenactiviteiten:1. Informeren:vergrotenbekendheid,kennisinveldover

dezorgstandaardenwatdatbetekentvoordedage-lijksepraktijk

2. Motiveren:meerwaardeonderstrepenvantoepassingvanzorgstandaardvoorzichzelfmaarookvoorkwali-teitvanzorg.

3. Faciliteren:wegnemenvanknelpunten,opleidenentrainen,kennisuitwisseling,implementatiebegelei-ding.Financiëleondersteuningofprikkels.

4. Borgen:wettelijkeeisen,inkoopcriteria,controleren5. Monitoren en evalueren

InformerenZorgverleners hebben de kennis en vaardigheden nodig omdewensenenbehoeftevandezwangerecentraaltezettenbijhetverlenenvangoedezorg.Enzwangerenheb-ben kennis en vaardigheden nodig om de regie te voeren enaanzelfmanagementtedoenoverdezwangerschapen goede start van moeder en kind. Hierbij is ook heel belangrijkdatdezwangeregoedgeïnformeerdwordtoverwetenschappelijkeinzichten,voor-ennadelenvankeuzes.

ZoveelmogelijkzorgverlenersmoetenopdehoogteenzichbewustzijndatintegraalgewerktmoetwordenvolgensdeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.Denieuwsgierigheid en de interesse moeten geprikkeld wordenvoordeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.Zorgverlenersmoetenzichbetrokkenvoelenenhetgevoelkrijgendatdenieuwewerkwijzebelangrijkisvoorheteigen werk. Zorgverleners moeten vervolgens precies we-tenwatdenieuwewerkwijzeinhoudtenwatervanhenverwachtwordt.Deinformatiemoetzodanigzijndatallebetrokkenen voldoende kennis en begrip van de Zorgstan-daardIntegraleGeboortezorghebben.Iedereendienteengoedinzichtindehuidigezorgverleningtehebbenenvande afwijkingen met het nieuwe Zorgstandaard.

Het CPZ neemt de regie in het informeren en voedt de branche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen,diehetalshuntaakzienomdraagvlaktecreërenonderhuneigenachterbanenbetrokkenheidtestimulerenbijdedaadwer-kelijkeimplementatievandezorgstandaard.Devereni-gingen beschikken over de kanalen om hun achterban te informerenoverdenieuweinzichtenuitdezorgstandaardop een dusdanige manier dat de achterban het gevoel krijgtdatdevernieuwingencruciaalzijnvoorhuneigenberoepsgroep.Hetmoetheninzichtverschaffenoverde

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 17

Page 18: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

eigenwerkwijze,welkeveranderingendaarinvanbelangzijnendemeerwaardevandeveranderingen.

Motiveren Informerenalleenisechternietvoldoende,indepraktijkis een omslag nodig. De doelgroepen moeten een afwe-ging maken over de voor- en nadelen van het werken metZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.Zijmoetenovertuigdrakendatdenieuwewerkwijzewaardevolenefficiëntisenbesparingenintijdofkostenmetzichmeebrengt.Ditisbelangrijkvooreenpositievehoudingenmotivatie.DoelisdatdedoelgroepenbesluitenomZorg-standaardIntegraleGeboortezorgtoetepassen.Omdittekunnenwaarmaken,moetduidelijkzijnhoedenieuwewerkwijzeindeeigenwerksituatiekanwordentoegepasten hoe eventuele problemen opgelost kunnen worden. Het integraal werken kan klein beginnen en dan worden uitgebreid. Hier is in de fasering rekening mee gehouden. Hierdoor gaat het meer integraal werken ongemerkt en kunnen de benodigde vaardigheden aangeleerd en de praktischeenorganisatorischeaanpassingengerealiseerdworden. De beroepsgroepen concluderen op basis van toepassingdatdenieuwewerkwijzevoldoetenbevesti-gen het nut ervan. Uitdegesprekkenmetdepatiëntenverenigingisnaarvorengekomendatzijveelbelanghechtaanhetcentraalstellenvande(aanstaand)zwangerevrouw.Meerdereactiviteitenzijneropgerichtomdepositievande(aan-staand)zwangerevrouwteversterken,zoweldoorgoedeinformatieenvoorlichtingalsdoorhetinzichtelijkmakenvandeervarenkwaliteitvanzorg.

FaciliterenHetwegnemenvanknelpunten,opleidenentrainen,kennisuitwisselingenimplementatiebegeleiding.Bestpractices,handreikingenenstappenplannenverstrekkenenkadersstellen.Dezeactiviteitenzullenvooreengrootdeel opgepakt worden door de Supportgroep VSV’s. Diver-se beroeps- en brancheverenigingen geven aan een rol te zieninhetinkaartbrengenofbiedenvanscholingenaandezorgverleners.

Het verspreiden van voorbeelddocumenten en de formats zoalsopgestelddoordesupportorganisatie.Bestprac-ticesenvoorbeelddocumentenzijntevindenopwww.kennisnetgeboortezorg.nl

BorgenDeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgwordtvervol-gensstructureelgeïntegreerdindebestaanderoutines.Dezenieuwewerkwijzemoetzodanigverankerdenonder-steundwordenbinnendezorgdatblijvendetoepassingmogelijkis.Organisatorische,financiëleenstructurelevoorwaarden moeten vervuld worden.

MonitoringenevaluatieHet frequent monitoren van de voortgang van de imple-mentatiezalinelkgevalbinnenelkeVSV’smoetengebeu-ren.Daarnaastvindtper2019eenevaluatieplaatsnaarderesultatenintermenvankwaliteitendoelmatigheid(zieookhoofdstuk5).

4.3 Ondersteunendeactiviteiten

HierondereenkortoverzichtvandeondersteunendeactiviteitendiewordenuitgevoerddoorCPZ,branche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen:

Wat Wieistrekker Aardactiviteit

Knelpuntenanalyse en oplossingsrichtingen

CPZ Faciliteren

Communicatie(zieook4.4.)

CPZ Informeren en motiveren

Uitrol en opbouw opleidin-genvoorzorgverlenersenempowermentcliënten

Branche-,beroeps,enpatiëntenvereni-gingen

Faciliteren

Lerendenetwerken18 Supportgroep VSV’s

Motiverenenfaciliteren

Toolboxondersteunings-aanbod:

Delenbestpracticesenverstrekken voorbeelddo-cumenten

Supportgroep VSV’s

Motiverenenfaciliteren

Bevorderenregionaleimplementatie

Supportgroep VSV’s

Informeren,motiverenenfaciliteren

Meten van het proces van implementatie

CPZ Monitoring en evaluatie

Meten van de impact van de toepassing van de zorgstandaard

CPZ Monitoring en evaluatie

18

18 Dezesupportorganisatiefaciliteertlerendenetwerken,met3bijeenkomstenin2017en2bijeenkomstenin2018.Inmei2017zaldoordesupportorganisatieVSV’seenkick-offbijeenkomstvoorVSV’sworden georganiseerd waarin workshops met goede voorbeelden wordengegevendoorVSV’sdiekoploperzijn.VSV’spresenterenoverde verschillende onderwerpen onderling aan elkaar.

Page 19: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

4.4 OndersteuningaanVSV’sviacommunicatie

Eengrootdeelvanhetinformerenenmotiverenzalviadecommunicatieverlopen.Dooraanhetveldtelatenziendat we samen optrekken geven we het goede voorbeeld enondersteunenwedeimplementatiestrategieoptimaal.Eengoedebalanstussendeelcommunicatieviadeorga-nisatiesendegezamenlijkecommunicatieishierbijhetuitgangspunt.Zokaniedereendeeigenachterban,meteigenbehoeften,hetbesteondersteunen.

OrganisatieenprocessamenwerkingHetCPZheefthetinitiatiefgenomenvoorhetopstartenvandesamenwerkingineenCommunicatieoverleg.HetCPZ neemt samen met de supportgroep VSV’s de lead om degezamenlijkewensenendoelstellingeninhetCommu-nicatieoverlegomtezettenineenraamcommunicatieplaneneengezamenlijkplanvanaanpakdatdedeelcommu-nicatievandeorganisatiesondersteuntensamenbrengt.HierinformulerendeledenvanhetCommunicatieoverlegeengezamenlijkeboodschapeneventueletoevoegingenvooriederedeelnemendeorganisatie.Degezamenlijkeboodschapwordtgevatineenpayoffenvisueleuitstra-ling die toepasbaar is door iedere deelnemende organi-satie.Hetraamcommunicatieplanzaldaarnaalsbasisdienenvooractieplannenperorganisatie.WaarbijhetCPZhetvoortouwneemtindecommunicatienaarhetveld,ente-venscommuniceertnaarstakeholdersentoezichthouders.Dedeelcommunicatieviadeorganisatiesendegezamen-lijkecommunicatiemoetelkaarversterken.BijdeuitvoeringvandecommunicatieactiviteitenneemthetCPZhetvoortouw,doetinhoudelijkevoorstellenvoorcommunicatieenlegtbouwstenen(interviewleidraden,onderwerpspecifiekeinformatieblokken,formats)voorcommunicatievoorenvraagtdecoXmmunicatieadviseurs(en/ofvertegenwoordigers)vandebetrokkenpartijeneneenvertegenwoordigingvandeVSV’sominput,nadereuitwerking hiervan voor de eigen achterban en versprei-ding.Dewensenendoelstellingenvoorcommunicatievandebetrokkenpartijenwordenhiernadrukkelijkinmeegenomen. CPZ brengt tevens de huidige communi-catievandeaangeslotenorganisatiesenhetCPZenhunsamenhang in kaart.

AanzetdoelstellingencommunicatieoverlegBijdeformuleringvandedoelstellingensluitenweaanopdeimplementatiestrategieënvoordezorgstandaard.TerbesprekinginhetinterichtenCommunicatieoverlegvolgendesubdoelstellingenvoorcommunicatieronddeZorgstandaard. Hierbij wordt qua planning de voorbeeld-faseringvoorimplementatieaangehouden.

1. Informeren:vergrotenbekendheid,kennisinveldoverdezorgstandaardenwatdatbetekentvoordedage-lijksepraktijk

- creërenawareness - delenbestpractices&kennisdeling - digitaalontsluitenzorgstandaard/cliëntversie2. Motiveren:meerwaardeonderstrepenvantoepas-

singvanzorgstandaardvoorzichzelfmaarookvoorkwaliteitvanzorg,uitwisseling‘goodpractices’enhetbevorderen van onderlinge discussies.

- Voorbeelden van werken aan integraliteit - Uitlichten waar het goed gaat en benoemen van

heikelekwesties - Verbinding leggen tussen landelijk en lokaal. 3. Faciliteren:wegnemenvanknelpunten,opleidenen

trainen,kennisuitwisseling,hetontwikkelenvangeza-menlijkecommunicatiemiddelen

- Regisserenvancommunicatieinhetgehelevelddoorbouwstenenteleverenwaarmeezorginstellin-gen,beroeps-enpatiëntenverenigingen1bood-schap uitdragen

Overzichtmogelijkemiddelenenactiviteiten- Organisatieleer-eninspiratiebijeenkomsteninnauwe

samenwerkingmetdesupportorganisatieVSV’s- Leverenbouwstenencommunicatie:boodschap,visu-

ele vertaling- Oprichtingklankbordgroep/inspiratiegroepvoortoet-

singaandepraktijk- DigitaleversieZorgstandaard&ClientversieZorgstan-

daard- Toolvoorinzichtindevorderingenvanimplementatie

voor VSV’s - Online samenwerken voor VSV’s in werkgroepen op

kennisnetgeboortezorg.nl- Communityopkennisnetgeboortezorgvanruim1800

professionals- Kennisbankopwww.kennisnetgeboortezorg.nlmet

voorbeelden,handleidingen,hulpmiddelen,stappen-plannen,modellen,Q&A’setc.

- Websitewww.kennisnetgeboortezorg.nl- Nieuwsbrief- OntwikkelingCRM/socialekaartgeboortezorginclusief

overzichtVSV’s

MetinputvanuithetcommunicatieoverlegkomthetCPZtoteengezamenlijkplanwaarindeelnemendepartijenmethunkanaleneenoptimaleondersteuningkunnenrealiserenvoorimplementatievandezorgstandaard.

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 19

Page 20: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,
Page 21: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

5 Monitoringenevaluatie

5.1 Inleiding

Bijmonitoringenevaluatiewordentweebelangrijkeon-derdelen te onderscheiden:a. Evaluatievanhetprocesvanimplementatie.b. Evaluatievandeimpactvandetoepassingvande

zorgstandaard.

5.2 Evaluatievanhetprocesvanimplementatie

Vragendiehierbijcentraalstaanzijn:- Wordenalleonderdelenvandezorgstandaardgeïm-

plementeerdzoalsbedoeld?- Hoeverhoudtdesnelheidvanimplementatievande

verschillendeonderdelenvandezorgstandaardzichtotdetijdsfaseringgebeurdzoalsopgestelddoordeimplementatiegroep?

- Tegen welke knelpunten loopt men bij de implemen-tatievandeverschillendeonderdelenaan?Heeftmendezeopkunnenlossenenzojahoe?

- Hoewordenhuidigeimplementatieactiviteitengewaar-deerd?Watlooptgoed,watkanbeter?

- Welkeconsequentiesheeftditvoordeinrichtingenorganisatievandeimplementatieactiviteiten?

- Watisdedoorzwangerenenzorgverlenersgepercipi-eerdeeffectiviteitvantoepassingvandezorgstandaardopdekwaliteitendoelmatigheidvanzorg

- Wat betekenen de resultaten voor een volgende her-zieningvandezorgstandaard?

Gedurende een periode van twee jaar wordt het imple-mentatieprocesbijdeVSV’sgevolgdenwordtdoordeimplementatiegroepenhetCPZ-bestuurelkhalfjaarenaanheteindvandeimplementatieperiodegekekennaarde(deel)resultaten,opbasiswaarvanindiennodighetim-plementatieplanwordtbijgesteld.TevensvindtregelmatigafstemmingplaatsoverzoweldeopzetalsderesultatenvanhetonderzoekmetdeIGZenhetZIN.Bijhetmonito-renwordtaangeslotenbijdedoelenendoelgroepen,zoalsopgenomen in hoofdstuk 2.

5.2 Evaluatievandeimpactvandetoepassingvandezorgstandaard

Hierbij staat de volgende hoofdvraagstelling centraal: Wat isdeimpactvantoepassingvande(verschillendeonderde-lenvande)zorgstandaardopdekwaliteit,doelmatigheideneffectiviteitvanzorg?

De vragen die centraal staan bij de impactanalyse kunnen nietlosgezienwordenvandevragendiecentraalstaanbijdeevaluatievanhetprocesvanimplementatie.Deeffectenvantoepassingvandezorgstandaardwordenimmersinbelangrijke mate bepaald door de mate waarin de verschil-lendeonderdelenvandezorgstandaardgoedgeïmplemen-teerdzijn,entevensuitvoerbaarenhaalbaarzijn.Daarnaast is het van belang om goed uit te werken op welkeeindpuntenwordtgeëvalueerd,welkedefinitievankwaliteit wordt gehanteerd en bij welke resultaten wordt gesprokenwordenvaneenpositiefofnegatiefresultaat,zodathelderiswanneerenopwelkepuntenwijzigingenindezorgstandaardnodigzijn.Vanzelfsprekendishierbijeenbelangrijkerolvoordeklanttevredenheid.

OmditgoeduittewerkenneemtCPZinfase0(tot1juli2017)hetinitiatiefomhieroveringesprektegaanmetpartijenalsVWS,Zorginstituut,ZONmw,RIVM,NZaenIGZ om de mogelijkheden hiervoor te bespreken en de monitoringgoedtelatenaansluiten.Hetspreektvoorzichdatdeledenvandeimplementatiewerkgroephiernauwbijzijnbetrokken.Strevenisomdeimpactanalysezospoedigmogelijk(uiterlijknajaar2017)vanstarttelatengaan.Voorbeidetypeevaluatiesgeldtdateenuitgewerktonder-zoeksplanmoetwordenopgesteld,datdraagvlakheeftbijallebetrokkenorganisaties.Beperkingvanderegistratielastvormteenbelangrijkerandvoorwaardebijdetekiezenaanpak.

Voorbeideevaluatiesgeldtvoorts,datditbijvoorkeuropgepaktmoetwordendooreenonafhankelijkeonder-zoeksinstelling.HetCPZzalhetinitiatiefnemenombeidetrajecteningangtegaanzetten.

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 21

Page 22: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Bijlage 1 Knelpunten en oplossingsrichtingen

Deinditoverzichtgenoemdeknelpuntenzijnnietsystema-tischuitgevraagd,maarwarenbijvangstuitdegesprekken-rondemetdeaanhetCPZverbondenbranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingenendeenquêtesonderVSV’s.Deuitkomsthiervannemenweterinformatieopenisnietperserichtinggevendvoormogelijkeoplossingsrichtingenindekomende jaren. Vooralsnog is het rijp en groen door elkaar. Het maken en actualiseren van een knelpuntenanalyse wordt vanafapril2017opgepaktdoordeimplementatiegroep.

Knelpuntenfinanciënencapaciteit

1. Zorgstandaardgeeftweinigrichtingvoorafwegingtussengoedezorg,effectiviteitendoelmatigheid

Zoalseerderaangegeven:dezorgstandaardisgeschrevenvanuitdewensdeoptimalegeboortezorgvoorvrouwenen(ongeboren)kinderentebeschrijven.Kwaliteitvanzorgisdusleidendgeweestvoordeinvullingvandezorgstandaard.Aspectenalseffectiviteitendoelmatigheidhebbendaarnoggeenprominenterolingespeeld,maarzijnwelaandachts-puntendiebijdeinrichtingvandegeboortezorgoplokaalniveau een rol moeten spelen2. KostenverhogingErzijnzorgengeuitoverdemogelijkhogerezorgkostenbijinvoeringvandezorgstandaard.Nagegaandienttewordenofdemonodisciplinairebekostigingssystematiekaansluitbijintegralezorgenhetrisicoopdubbeledeclaraties.3. Rondintegralebekostigingismetdeministerafgespro-

kendatereenexperimenteerperiodevan5jaarisvanaf1januari201719.Daarnaevaluatieenbesluitvorming.Indetussentijdbestaanverschillendefinancieringssys-temennaastelkaar.Deextrahandelingendieregio’shebbengeïdentificeerddiemogelijkleidentothogerekostenzijn:

- Eencoördinerendzorgverlener - Multidisciplinairoverleg - Gezamenlijkeintakedoorgynaecoloogenverloskundi-

ge - Altijdhuisbezoekdoorverloskundigeen/ofkraamzorg - Meerinzetopkwetsbarezwangeren - Preconceptiezorg

4. OnduidelijkheidverzekerdezorgHetisnietduidelijkwelkeelementenuitdezorgstandaardverzekerdezorgzijnenwelkeniet.5. BeperkteimplementatiecapaciteitDeorganisatievanhetnetwerkwordtnietgefinancierdterwijltijdsinvestering,endusdekosten,hoogzijn.DitgeldtzowelbinnendeVSV’salsbinnendebranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen:binnenveelorganisatiesiseenbeperktecapaciteitvoorhetimplementerenvandezorg-standaard.Erzijngrenzenaandehoeveelheidactiviteitendiekunnenwordenopgepakt,tenzijaanvullendemiddelenbeschikbaar komen.

Oplossingsrichtingfinanciënencapaciteit

a) Completerenenactualiserenvandezorgstandaarden/ofopnemenvaninhoudelijkepunten(voornadereuitwer-king)in(onderhoudsplan)Zorgstandaardofinlandelijkekaders..Landelijkekadersvoorhetmakenvanafwegin-gentussenhetcentraalzettenvanwensenenbehoeftenvandezwangereenafwegingent.a.v.effectiviteitendoelmatigheidkunnendaarbijhelpen.Bijdeuitwerkinghiervanmeenemendefinanciëleprikkelsvoorzorgver-lenersenzwangeren.Zwangeremogengeenfinanciëledrempelshebbenvoorhetmakenvankeuzes20

b) OmditgoeduittewerkenneemtCPZinfase0(tot1juli2017)hetinitiatiefomhieroveringesprektegaanmetpartijenalsVWS,Zorginstituut,ZONmw,NZaenIGZomde mogelijkheden hiervoor te bespreken. Het spreekt voorzichdatdeledenvandeimplementatiewerkgroephiernauwbijzijnbetrokken.

19 www.nza.nl/regelgeving/circulaires/CI_16_27c__Vaststelling_beleidsregel_Integrale_geboortezorg_2017

20 ZIGp.31:“Iederezwangereheeftzelfdekeuzeomonderbegeleidingvaneenverloskundigzorgverlenerthuis,ineengeboortecentrumofpoliklinischinhetziekenhuistebevallen.Dezekeuzezounietmoetenwordenbeïnvloeddoordateenbepaaldekeuzeextrakostenmetzichmeebrengt.”

22

Page 23: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Knelpunteninhoudvandezorgstandaard

a) Centraalzettenwensenenbehoeftenvandezwangereisnietaltijdinlijnmetdedoelmatigheid(zieookfinancie-ring).Hoemakenvanafwegingen?Watprevaleert?

b) Centraalzettenvanwensenenbehoeftenvandezwan-gerebetekentdatzijkeuzeskunnenmakendienietinlijnzijnmetwetenschappelijkeinzichten.Hoegajedaarmeeom?

a) Sommigeberoepsgroepenenpatiëntenverenigingenervarendathunpositieenofstandpuntennietsteviggenoegzijnopgenomenindezorgstandaard.

Oplossingsrichtingalgemeen

a) Completerenenactualiserenvandezorgstandaard,inclusief(multidisciplinairmakenvan)onderliggenderichtlijnen door het beleggen richtlijnontwikkeling en/of opnemenvaninhoudelijkepunten(voornadereuitwer-king)in(onderhoudsplan)Zorgstandaard

b) Ontwikkelenaanbodvoorzwangerenomhentestimu-lerentoteenproactievehoudingenomhunpositiealscliëntteversterken.Eenbelangrijkinstrumenthierbijisdecliëntversievandezorgstandaard.

Knelpuntzwangereen(ongeboren)kindcentraal

DitaspectisvoordePatiëntenfederatiehetallerbelangrijkstepunt.Ooklosvandezorgstandaardzouditdenormmoetenzijn,vandaardeinvoeringopdekortstmogelijketermijn.Dematewaarindewensenenbehoeftenvanzwangerencentraalstaanzougeëvalueerdmoetenworden.Hetspreekt-vanuitoogpuntvandoelmatigheidengoedezorg-voorzichdat het hier gaat om het centraal stellen van wensen met een medischenoodzaak.a) Hetcentraalzettenvandewensenenbehoeftenvande

zwangereisnoggeengemeengoed.

Oplossingsrichting/verbetermogelijkhedenzwangereen(ongeboren)kindcentraal

a) Dezorgprofessionalenzwangereequiperenomgeza-menlijke besluitvorming vorm te geven

b) Toolsomzelfmanagementvanzwangereteondersteu-nen

Knelpuntennaadlozemultidisciplinairesamenwerking

a) Ontoereikendesamenwerkingtussen:a. Verschillende disciplines b. 0e,1e,2e,en3elijnc. hulpverleners,overheid,zorgverzekeraarsb) Partijenrichtenzichteveelopeigendoelenenbelangen.

Partijenmoetensamenwerkenterwijlzeelkaarsconcur-rentenzijn.

c) De(financiële)belangen,afhankelijkheidvaninkomstenenmogelijkhedentotinvesteren(intijdengeld)verschil-len tussen de beroepsgroepen

d) PraktijkenenkraamzorgorganisatiesdieinmeerdereVSV’szittenenspanningbijsamenwerkingtussencon-currentenvandezelfdeberoepsgroep.

e) Sommigekraamzorgpraktijkenzijnnognietverenigdf) Eeninterprofessioneelteamvergteenheleboelorga-

nisatie,tijdenmiddelen.Duszowelorganisatorischeconomischenpragmatischeenuitdaging

g) Erisveelteweinigtijd,geldencapaciteitomalleveran-deringen op korte termijn door te voeren

RandvoorwaardenHetleverenvanintegralezorgaanzwangerenenkindkosttijdenmoeite.Eenverdelingvantakenmetheldereafspra-kenisnoodzakelijkomgoedegeboortezorgtekunnengeven.Door het in verschillende mate ter beschikking staan van middelenenmenskrachtzullenkeuzenoverdetaakverdelingverschillen per regio en per instelling. Zonder een adequate structuurlukthetmeestalniethetbeoogdeniveauvanzorgte halen. Dit lijkt alleen haalbaar bij duidelijke afspraken en eengoedeorganisatie.Zorgverlenershebbenverdervoldoendetijdenpersoneelno-dig om de vereiste handelingen uit te voeren en de vereiste aandachtaandezwangereenkindtegeven.Ermoetenvoldoendefaciliteiten(ruimte,instrumentenenmiddelen)zijnvoorintake,consultenenbehandeling.

Oplossingsrichting/verbetermogelijkheden

a) Gezamenlijkmonitorenvanrisico-inschatting(vergelijkenmonodisciplinaireinschattingvoorafenmultidisciplinaireinschattingachteraf)indeeigenregioenbijstellenvanproces

b) Ontwikkelenvanaanbodvoorzorgprofessionalsophetgebiedvanmultidisciplinairesamenwerking,organisatie,kwaliteitsverbeteringbinnendeVSV’senkennis.Binnendit thema wordt onder andere gewerkt aan het verbete-renvandeafstemmingensamenwerkingtussen1e,2een 3e lijns

c) Borgenkeuzevrijheidvooreenbepaaldezorgverlenendeorganisatie

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 23

Page 24: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Knelpuntinterprofessioneelgeboortezorgteam

Interprofessioneel geboorteteam met verloskundige en gynaecoloog wordt vaak wel ingeregeld. Het wordt door sommigenalsnietdoelmatigervarenomhierstandaardookdehuisarts,klinischverloskundigeenkraamzorginmeetenemen21.

Knelpuntcoördinerendzorgverlener

a) Meerwaarde/haalbaarheidcoördinerendzorgverlenerwordtnietdoorallezorgverlenersgezien

b) Financieelrisicovanwegedubbeldeclarerenwanneerzwangerestartbijverloskundigeendanovergaatnaardegynaecoloog.

ToelichtingDit lijkt een makkelijk te behalen resultaat. Er moeten echter welkanttekeningenbijgeplaatstworden.Hetisrelatiefge-makkelijkomeennaamvaneenverantwoordelijkzorgverle-nerophetgeboortezorgplantenoteren.Echterdeuitvoeringisproblematisch.Doorsommigenwordtdebetekenisindepraktijkvanhethebbenvaneen“coördinerendzorgverlener”oppapierbeperktgeacht,alshetgaatomnietgeplandezorg.Hetiseenillusiedatdanteallentijdedevastecoördinerendzorgverlenerdecoördinatieopzichneemt.Misschienishetook voldoende dat helder is per VSV wie dienstdoend is. De meerwaardevandecoördinerendzorgverlener(zowelindeogenvandezorgprofessionalsalsvandezwangere)zalindepraktijkmoetenwordengeëvalueerd.Debekostigingisnognietrond:mogelijklopendekostenopvanwege dat voor een fors percentage van de vrouwen er een wijzigingplaatsvindtvancoördinerendzorgverlenerenbeidehet volle pond declareren.

Knelpuntenelektronischraadpleegbaardossier

(Elektronische)registratiesystemenwaarindeminimaalvereistedatakanwordenvastgelegdenwordeningeziendoorallebetrokkenzorgverlenersindeVSV(metuitzonderingvandeKraamzorg22),waarmeehetdossiervanelkezwangereelektronisch raadpleegbaar is op ieder moment door iedere zorgverleneruitdeVSV,indienzijhiervoortoestemmingheeftgegeven.Registratievanindicatorentenbehoevevankwaliteitsbeleid en monitoring. Juist het realiseren van een gemeenschappelijk raadpleeg-baarelektronischdossierzoueenenormeimpulskunnengeven aan integraal werken en terugdringen van missers. Hier isdusveeltewinnen.Dezwangerezou(oplangeretermijn)dezeinformatieookzelfonlinemoetenkunneninzien,indetussentijdkanwordenvolstaanmeteenpapierenversievanhetzorgpad.EengezamenlijkWebdossierisorganisatorisch,juridischenfinancieelnietvoorelkeVSVhaalbaaropdekortetermijn,want de investeringen voor het koppelen van systemen of aanschaffenvannieuwesystemenzijnhoog.Organisatiesmoeten diverse aanpassingen doen aan de eigen systemen voor het goed kunnen aanleveren van de indicatoren terwijl hier geen vergoeding tegenover staat.

Oplossingsrichting/verbetermogelijkhedena) MinisterievanVWSonderzoektmogelijkhedentot

subsidiërenvaneenoplossingmeteenhub,waarbijdeelektronische dossiers gekoppeld kunnen worden en partijenoverenweerkunnenraadplegenenaanvullen.

24

21 HetbesprekenvaniederezwangereinmultidisciplinairoverlegwordtdoorveelVSV’salsnietdoelmatigervaren.Sommigengevenaanondanksscepsishiermeetezijnbegonnenendatdeervaringenpositiefzijn,omdaterveelvanelkaarwordtgeleerd.Andersdanverwachtkangezamenlijkerisico-inschattingenoverlegjuistookleidentotvakerbegeleidingdooreenverloskundige,omdatzijzichgesteundvoelt door het sparren met de gynaecoloog.

22 Dekraamzorggeeftaaneenknelpunttehebbenindefinancieringenmeertijdnodigtehebben.

Page 25: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Knelpuntomgaanmetvrouwenmetlagegezondheidsvaardigheden

Dezorgvoorvrouwenmetlagegezondheidsvaardighedendiezichmeldenisnognietoveralstructureelingeregeld.Knelpuntligtzowelinhetidentificerenalshetbereikenvandezedoelgroepenhenvervolgensinbewegingkrijgen.Mo-gelijkkandeambitiehiernogverderreiken,doorgezamenlijkminimumcriteriaaftespreken,waaraanvoldaanmoetworden.Aandachtvoorvrouwenmetlagegezondheids-vaardighedenismeteenalbelangrijk,echterditpuntkunje pas goed inregelen als de standaarddienstverlening goed ingeregeld is.Oplossingsrichting/verbetermogelijkhedena) Delengoodpracticesvooridentificerenvrouwenmet

lagegezondheidsvaardighedenb) Delenvoorbeelddocumentenvanhandvattenvoorzwan-

geren om laagdrempelig tot gedragsverandering over te gaan.

KnelpuntPreconceptie

DeinventarisatieleertdatsommigeVSV’szichnadrukkelijkdistantiërenvanhetstandpuntdatzijinzettenophetbe-reikenvan100%vandevrouwenmeteenkinderwensvoorpreconceptieadvies.Hetstaatnietterdiscussiedatpreconceptiezorgenintercon-ceptiezorgpreventievewerkingkanhebben.Hetisdeverant-woordelijkheidvanhetVSVombeleidrondpreconceptiezorgteformuleren;afhankelijkvandelokalesituatiekandatop verschillende manieren gebeuren en met verschillende samenwerkingspartners,zoalshuisartsenenJGZ.Daarnaastisdedoelgroepmoeilijktebereiken.BovendienwordtgestelddatderegelsvanhetNZAendezorgverzekeringswetindewegstaanaanhetactiefwervenvanvrouwenmeteenkinderwens; om voor vergoeding in aanmerking te komen geïnitieerdmoetdezorgwensvanuitdecliëntzelfkomen.Ditstaatindewegvanhetproactiefopzoekgaannaarenbenaderen van de doelgroep.

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 25

Page 26: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Bijlage 2 Mogelijke activiteiten branche- en beroepsverenigingen

Eenmaligeactiviteiten• Voorlichting/scholingorganiseren/inkopen• Communicatienaardeeigenwerknemersc.q.ledenover

relevanteaspectenvandezorgstandaardinnieuwsbrie-ven,magazines,viaeigenwebsite,informatiepakketten.

• Eigenactiviteitenuitvoerendiedetoepassingvandein-tegralegeboortezorgconformdestandaardbevorderen,zoalscongressen,mini-symposiums,cursussen,presen-tatiesinwerkoverleggen,werknemersbijeenkomstenenstudiedagen.

• Informeren van de eigen werknemers c.q. leden en het CPZoverdeeigenactiviteitenenmogelijkhedenvoorscholingzoweleigenscholingsaanbodalsexternaanbod.

• Opzoekgaannaarsamenwerkingensynergietusseneigenactiviteitenendeactiviteitenvan(andere)zorgpro-fessionalsen(andere)beroepsverenigingen.

• De beroepsverenigingen vaardigen vertegenwoordigers af aan CPZ om bij te dragen aan totstandkoming van cliëntenversievandezorgstandaard.

Doorlopendeactiviteiten• Het doorontwikkelen van monodisciplinaire richtlijnen

totmultidisciplinairerichtlijnen,standaardenenafspra-ken

• Communicatienaardeeigenwerknemersc.q.ledenoveractualisatiesvandezorgstandaardinnieuwsbrieven,magazines,viaeigenwebsite,folders.

• Het inbrengen van knelpunten rondom de invoering van integralegeboortezorgbijhetCPZ(waarbijdesupport-groepalsaanspreekpuntvanCPZfungeert).

• Eigenoplossingenactiefdelenmetandereregio’sdooroplossingen,modellenendocumententedelenviahetCPZ.

• Zorgdragenc.q.stimulerendatwerknemersc.q.ledendeelnemenaanMultidisciplinaireoverleggenvoorgeza-menlijkerisico-inschatting.

26

Page 27: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Bijlage 3 Mogelijke activiteiten patiëntenverenigingen

Eenmaligeactiviteiten• Eigenactiviteitenuitvoerendiedetoepassingvandein-

tegralegeboortezorgconformdestandaardbevorderen.• Informeren van de achterban en het CPZ over de eigen

activiteiten.• Vertegenwoordiger afvaardigen aan CPZ om bij te dragen

aantotstandkomingvancliëntenversievandezorgstan-daard.

• Opzoekgaannaarsamenwerkingensynergietusseneigenactiviteitenendeactiviteitenvanzorgprofessionalsen beroepsverenigingen.

• Eigenoplossingenactiefdelenmetanderendooroplos-singen,modellenendocumententedelenviahetCPZ.

• Doorontwikkeling van de indicatoren van klantpreferen-ties.

Doorlopendeactiviteiten• Communicatieoverrelevanteaspectenvandezorg-

standaardincl.oproepenvanzwangeren/ouderstotdeelname aan adviesraden van VSV’s.

• Stimulerenvanzelfmanagementdoorzwangerendoorverstrekkenvaninformatie.

• Het inbrengen van knelpunten rondom de invoering van integralegeboortezorgbijhetCPZ(waarbijdesupport-groepalsaanspreekpuntvanCPZfungeert).

• Faciliterenvanwaarderingen:waarderingenvoorzor-gorganisatiesbeschikbaarenvergelijkbaarmakenvooranderepatiënten/cliëntenviaZorgkaartNederland.

ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 27

Page 28: Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit implementatieplan1 beschrijft de wijze waarlangs het CPZ ende cliëntenorganisaties,

Oudlaan 4, 3515 GA Utrecht030 27 39 [email protected]

www.kennisnetgeboortezorg.nl