Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit...
Transcript of Implementati eplan van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg · 2019-02-12 · 1 Inleiding Dit...
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg
Inhoud
1 Inleiding | 5
2 Doelenenfasering
2.1 Inleiding | 62.2 Knelpunteninderandvoorwaardenenbekostiging | 62.3 Hoofddoelimplementatie | 72.4 Faseringimplementatiezorgstandaard | 72.5 Uitwerking cruciale elementen Zorgstandaard | 92.6 ElkVSVmaakteenPlanvanAanpakImplementatie | 12
3 Organisatie
3.1 Organogram | 133.2 Rol van het CPZ | 143.3 Implementatiegroep | 143.4 Rolvandebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingen | 153.5 Werkgroep Kwaliteitsindicatoren | 153.6 WerkgroepCliëntversie | 15
4 Ondersteunendeactiviteiten
4.1 Inleiding | 174.2 Typeactiviteiten | 174.3 Ondersteunendeactiviteiten | 184.4 OndersteuningaanVSV’sviacommunicatie | 19
5. Monitoringenevaluatie
5.1 Inleiding | 215.2 Evaluatievanhetprocesvanimplementatie | 215.3 Evaluatievandeimpactvandetoepassingvandezorgstandaard | 21
1 Inleiding
Ditimplementatieplan1beschrijftdewijzewaarlangshetCPZende
cliëntenorganisaties,brancheorganisaties,beroepsgroepen,zorgaanbieders,
zorgverzekeraarsenandererelevanteveldpartijendeimplementatievan
deZorgstandaardIntegraleGeboortezorgversie1.1gaanbevorderen.Dit
implementatieplanversie2.0beschrijftdeactiviteitenophoofdlijnenenwordtde
komendemaandenindeimplementatiegroep2 verder besproken en uitgewerkt.
Ditimplementatieplanistotstandgekomenopbasisvanbijeenkomstenvandeimplementatiegroepengesprekkendie hebben plaatsgevonden met de aan het CPZ verbonden branche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen.Zohebbenindeperiodedecember2016-maart2017inventariserendegesprekken en een enquête plaatsgevonden met:- Eenvertegenwoordigervandesectorkraamzorg(BO-
geboortezorg)- Eenvertegenwoordigervandeverloskundigen(KNOV)- Eenvertegenwoordigervandekinderartsen(NVK)- Eenvertegenwoordigervanalgemeneziekenhuizen(NVZ)- Eenvertegenwoordigervandegynaecologen(NVOG)- Eenvertegenwoordigervandecliënten
(PatiëntenfederatieNederland)- Eenvertegenwoordigervandezorgverzekeraars(ZN)
Daarnaastiseenenquêteuitgezetonder80VSV’s,diedoor32VSV’sisingevuldenwaaroptevensschriftelijkeentelefonischereactiesvan5VSV’szijngekomen.Eentweedeenquêteisuitgezetbijdeberoeps-,branche-enpatiëntenorganisaties,waarbijinputvanuitdeachterbanwelkomwas.Voortsisgesprokenmetdeberoeps-,branche-enpatiëntenorganisaties,VSV’s,zorgverleners,hetZorginstituut,Perined,NZaenIGZ.
Degespreksrondehadtotdoelhetoptimaalbenuttenvandekennis,expertiseenkrachtvandebranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingenenexterneorganisatiesvoorhetimplementatieplan.Indegesprekkenzijndevolgendeonderwerpen aan de orde gekomen:- Welkbeeld/doelhebbendeorganisatiesvande
implementatieenvandehaalbaretermijnvansubdoelen
- Opwelkewijzeenmetwelkeconcreteactiviteitenkunnendeorganisatiesbijdragenaandeimplementatie
- WelkerolzijzienzijvoorhetCPZ- Waarwordenknelpuntengezien,diecollectiefofdoor
delidorganisatiezelfmoetenwordenopgepakt.
Doordemixvanmensenenachtergrondenindegesprekkenenbijeenkomstenvandeimplementatiegroepheefthetimplementatieplanrichtingenuitwerkinggekregen. Daarnaast is gekomen tot een voorbeeld-prioriteitsstellingvoorVSV’s.Deinventarisatievanknelpuntenisechtergeenuitputtendoverzicht,enwordtdekomendeperiodeverderaangevuldengeoptimaliseerd(Ziebijlage1).
Inditimplementatieplankomenachtereenvolgensaan de orde:Hoofdstuk 2 Doelen en faseringHoofdstuk3 OrganisatieHoofdstuk4 ActiviteitenHoofdstuk5 Monitoringenevaluatie
1 Onderimplementatiewordtverstaan:eenprocesmatigeenplanmatigeinvoeringvanvernieuwingenenofveranderingenvanbewezenwaarde,metalsdoeldatdezeeenstructureleplaatskrijgeninhet(beroepsmatig)handelen,inhetfunctionerenvanorganisatie(s)ofindestructuurvandegezondheidszorg(ZorgOnderzoekNederland,1997).
2 Ditiseenspeciaalvoordeimplementatievandezorgstandaardopgerichtegroep,metvertegenwoordigingvanuitdeaanhetCPZverbondenbranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen.
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 5
2 Doelen en fasering
2.1 Inleiding
DeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgbeschrijfthetdoelvandeintegralegeboortezorgalsvolgt:“Hetdoelvan‘integralegeboortezorg’ishetverbeterenvandezorgdooreenintegrale,multidisciplinaireaanpak,waarbijdooreenperiodiekeevaluatievandeuitkomstenéncliënterva-ringendezorgkwalitatiefbeter,effectieverendoelmatigerkan worden3.”Doorindegehelegeboortezorguittegaanvandezorgvraagenhetperspectiefvandezwangereendezetekoppelenaandebeschikbareevidence-basedkennis wordt aanbodgericht denken voorkomen en kan continue,gecoördineerdeenkwalitatiefgoedezorgge-leverd worden. Daarbij wordt speciale aandacht besteed aanvrouwenmetlagegezondheidsvaardigheden4.”
Overhetmakenvanafwegingentussenbetere,effec-tievereendoelmatigerzorggeeftdeZorgstandaardindeachterliggendevisieopintegralegeboortezorgdevolgenderichting:“Metinachtnemingvandeprofessione-lestandaardendoentijdensdegehelezwangerschapenkraamperiodezorgverlenerseenaanbod,waarbijdewen-senenbehoeftenvande(aanstaande)zwangerevrouw,haarpartnerenhun(ongeboren)kindcentraalstaanendevrouwenhaargezinondersteundwordeninhetgeheleprocesvankinderwens,zwangerschap,bevallingen kraamperiode. Hierbij wordt steeds de vraag gesteld of ditaanbodbijdraagtaangoedezorgvanuithetperspec-tiefvande(zwangere)vrouwenhaar(ongeboren)kind.Professionele,organisatorischeenfinanciëlebelangenvanzorgverlenerszijnhieraanondergeschikt5.”
Indezorgstandaardisomschrevenwatoptimalegeboor-tezorgis,metalsdoelomelkezwangeredebestekwaliteitvangeboortezorgtekunnenleveren.Dezorgmoetdaarbijnietalleenkwalitatiefbeter,maarookeffectieverendoelmatigerworden.OmnatekunnengaanofdeZorgstandaardinderdaadleidttotdezebeoogdedoelenishetnoodzakelijkdatdezorgstandaardgeïmplementeerdwordt,breedwordttoegepast,omvervolgenseenim-pactanalyseuittevoerennaardeeffectenvantoepassingvandezezorgstandaard,zowelopkwaliteitvanzorg,alsopdoelmatigheideneffectiviteit.(Zieookhoofdstuk5:Monitoringenevaluatie).
DeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgschetsteentoekomstperspectiefdatdekomendejarenstapsgewijs6 wordtingevuld.InditimplementatieplanisaangegevenhoeVSV’sopmaatinvullingkunnengevenaandezestaps-gewijzeinvoeringvandezorgstandaardenopwelkewijzezijhierbijgefaciliteerdwordendoorCPZendebranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen.
Cliëntenorganisaties,beroepsgroepen,zorgaanbieders,zorgverzekeraarsenandererelevanteveldpartijenwerkenhierin samen7.Nietalleelementenzijneveneenvoudigteimplementeren,medeookafhankelijkvandelokalesitu-atieenknelpunten.Vanuitdeimplementatiewerkgroepwordteenfaseringvoorgesteld,waarbijhaalbaarheidhetuitgangspuntisendievoorelkeVSVleidendzoumoetenzijn.Perelementvandezorgstandaardisdanookeenstreefdatum voorgesteld.
2.2 Knelpunteninderandvoorwaardenenbekostiging
Randvoorwaardenalsregelgeving,zorgbeleidenvergoe-dingensystematiekkunnenfaciliterendenstimulerendzijnvoorgoedezorgenkunnendaarmeebijdragenaaneenvlotteimplementatievandezorgstandaard.Hetisbelang-rijkomknelpuntenbijdetoepassingvandezorgstandaardtijdiginkaarttebrengen,enteonderzoekenwelkemoge-lijkhedenerzijnomdezeoptelossen.DeimplementatiegroependesupportgroepVSVhebbeneenbelangrijkesignalerendefunctieindezeenzullenhetCPZinformerenoverbelangrijkeknelpunten.HetCPZzaldezeknelpuntenbijdedaartoeaangewezeninstantiesalsdeNZA,ZiNproactiefagenderen.Eenaantalknelpuntenisbij de gespreksronde en vragen aan VSV’s reeds benoemd (ziebijlage1)enherkenddoordeimplementatiegroep,waaronderdefinanciëleknelpunten.
6 Bron:ZIGp.4en6.7 Bron:ZIGp.4.
3 CitaatuitZIGp.9Hoofdstuk2Integralegeboortezorg.4 CitaatuitZIGp.4samenvatting.5 CitaatuitZIGp.10-11.
6
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 7
Aanvullendzaleengrondigeevaluatie(zowelvoorwatbetreftprocesalsimpactvandeZorgstandaard,ziehoofd-stuk5)zichtgevenopdebelangrijksteknelpuntenindetoepassingvandezorgstandaard,maarookduidelijkheidgevenoverdeeffectenvantoepassingvandezorgstan-daardopbijvoorbeeldkwaliteitvanzorgenaspectenalsdoelmatigheideneffectiviteit.Opbasisvanderesultatenvandezeevaluatiekomenbelangrijkeaanknopingspuntenvoorverdereaanscherpingvandezorgstandaardnaarvorendiediebijeeneerstvolgendeherzieningvandezorgstandaardmeegenomenmoetenworden.
Deimplementatiegroepzalinfase0(tot1juli2017)prioriteitgevenaaneengrondigeinventarisatievanalleknelpuntendiedeimplementatiebelemmerenenkomenmetvoorstellenvooroplossingsrichtingen,methierbijaandacht voor het tempo waarin oplossingen kunnen wordendoorgevoerd(endeinvloedopdehaalbaarheidvanhiernatenoemenstreefdata).DesupportgroepVSV’sen het CPZ nemen het voortouw in het uitvoeren van de inventarisatieenhetophalenenopschrijvenvanoplos-singsrichtingenvoordeimplementatiegroep.
2.3 Hoofddoelimplementatie
Alshoofddoelvandeimplementatieisgeformuleerd:1. zorgprofessionalsenVSV’sverlenenkwalitatiefgoede,
effectieveendoelmatigegeboortezorgzoalsbeschre-venindeZorgstandaardIntegralegeboortezorg.
2. zwangerenwetenwatzijmogenverwachtenvanintegralegeboortezorgenwelkeinzetvanhenzelfver-wachtwordt,omgezamenlijkkwalitatiefgoedezorgterealiseren.
2.4 Faseringimplementatiezorgstandaard
Deimplementatiegroepheeftalsvertegenwoordigingvanhetveldeenindicatiegegevenvaneenlogischeenhaal-barevolgordeindeimplementatie.Dezevolgtverderopindezeparagraaf.Hierbijheeftimplementatiegroepdevolgende uitgangspunten toegepast: - hetleidendlatenzijnvandekwaliteitvandezorgen- het primaat bij vraaggericht en integraal werken. Bijdeprioriteringisverderrekeninggehoudenmetgecon-stateerdeknelpunten(ziebijlage1)enisrekeninggehoudenmetwatalwelenwatnognietindepraktijkgebeurt8,waar-aandemeestebehoefteis,waardemeestegezondheids-winst of winst in kwaliteit van leven te halen is. Ook is reke-ning gehouden met het gegeven dat voorlopers in integraal werken aangeven dat het elkaar vinden op de inhoud de sleutel is geweest voor het succes. Dus het naar voren halen van juist de integrale componenten kan werken als katalysa-torvoordeimplementatie.Tenslotteisrekeninggehoudenmetdecomplexiteitvandeonderdelen.Niet-complexezakenzijnrelatiefsnelterealiserenenmeercomplexezakenvragenmeertijd.Tochkunnennietcomplexeonderdeleneenposi-tieveimpacthebbenophetintegralergaanwerken.
DeimplementatiegroepmeentdathethaalbaarisdatiederVSVinjuli2017beschiktovereeneigenPlanvanAanpak,waarinisaangegevenhoeditVSVdeimplementa-tie(gefaseerd)oppaktengaatmeten.Vervolgenskunnendezeplannenwordengeïmplementeerd:hetVSVpastdewerkwijzeaanenmonitortperiodiekhoedezwangerendezorg,geleverddoorhetVSVevalueren.Hetplanvanaanpakwordtjaarlijksbijgesteldtotdeimplementatievoltooidis.Vanuitdeimplementatiewerkgroepwordteenfaseringvoorgesteld,waarbijhaalbaarheidhetuitgangs-puntisendievoorelkeVSVleidendzoumoetenzijn.Perelementvandezorgstandaardisdanookeenstreefdatumvoorgesteld,waarophetbetreffendeelementgerealiseerdmoetzijn.Hetspreektvoorzichdatdevoorbereidingendaarvoor al in een veel eerder stadium moeten starten. Het hanteren van de kwaliteitscyclus is in dit proces cruci-aal. Er moet dus in de eerste fase kwaliteitsbeleid worden gemaaktenditmoetuiterlijkperjanuari2018geïmple-menteerdworden.Hetregisterenvandezorg,conformdeindicatorensetisalstaandepraktijk.Alleelementendienenuiterlijkperjanuari2020geïmplementeerdtezijn.
8 ZowelbrancheorganisatiesalsalleVSV’szijninjanuariviaeenenquêtegeraadpleegdoverhunimplementatieambities,32VSV’shebbendeelgenomenaandeenquête,vanuitdebrancheorganisatieshebbenwe4reactiesontvangen,5VSV’shebbentelefonischenpermailinputgeleverd. Daarnaast hebben gesprekken plaatsgevonden met onder meerberoeps-,branche-enpatiëntenverenigingen,zorgverleners,IGZ,ZorginstituutenNZa.
Alleelementendienenuiterlijkperjanuari2020 geïmplementeerdtezijn,voordiverseelementengeldteen eerdere streefdatum.
Overzichtcrucialeelementen9implementatiedoorVSV’s
Streefdatumimplementatie
Fase0
Planvanaanpakimplementatie juli2017 (deadline)
Gezamenlijkebesluitvorming,bejegeningeninformedconsent(p.13ZIG)
januari2018
Fase1
Kwaliteitsbeleid incl. kwaliteitscyclus en indica-toren(p.52e.v.,54ZIG)enmetaandachtvooreffectiviteitendoelmatigheid
januari2018(deadline)
Multidisciplinaireenlijnoverstijgendesamen-werking(p.12ZIG)
januari2018
Interprofessioneelgeboortezorgteam(p.12ZIG)incl.MDO(p.47,61ZIG)
januari2018
Zwangereen(ongeboren)kindcentraal(p.10ZIG)
januari2018
Eénvastaanspreekpunt(p.11,45ZIG) januari2018
Prenatalezorg(p.20ZIG) januari2018
Zorgbijbevallingengeboorte(p.29e.v.ZIG) januari2018
Zorgnadebevallingengeboorte(p.35e.v.ZIG) januari2018
Acutezorg(p.41e.v.ZIG) januari2018
Verloskundigsamenwerkingsverband(p.46ZIG)m.u.v.zorgaanvrouwenmetlagegezond-heidsvaardighedenencliëntenraad
januari2018
Fase2
Adequatevoorlichtingencounseling(p.11ZIG) januari2019
Individueelgeboortezorgplan(p.11,p.44ZIG) januari2019
Preconceptiezorg januari2019
Cliëntenraad januari2019
Fase3:AlleelementenuitdeZorgstandaard januari2020(deadline)
PerinataalWebbasedDossier(p.48ZIG) januari2020(deadline)
Aandachtvoorvrouwenmetlagegezondheids-vaardigheden(p.15ZIG)
januari2020(deadline)
9 OpsomminguitZIG2.2VisieopIntegralegeboortezorgp.10,Preconceptiezorg(p.17ZIG),Prenatalezorg(p.20ZIG),Bevallingengeboorte(p.29e.v.ZIG),Bevallingengeboorte(p.35e.v.ZIG)samenwerkingselementenuitHoofdstuk9Samenwerkingsstructuur (p.44e.v.ZIG).
8
2.5 UitwerkingcrucialeelementenZorgstandaard
Indezetabelwordtnaderuitgewerktwatondercrucialeelementenverstaanwordt.
Fase Wat Wanneer
Fase0
Fase0 Planvanaanpak juli2017(harde deadline)
Fase0 Gezamenlijkebesluitvorming,bejegeningeninformedconsent(p.13ZIG)10o Maniervanuitwisselingvaninformatietussenvrouwenzorgverlenerdieleidttotgezamenlijkgeno-
menbeslissingoverdeteleverenzorgo Dezorgverlenerluistertactiefenheeftaandachtvoorvragenenwensenvandevrouwo Decoördinerendzorgverlenerendezwangerestellensamengeboortezorgplanop
Fase1
Fase 1 Kwaliteitsbeleidincl.kwaliteitscyclusenindicatoren(p.51e.v.,54ZIG)o Eriseenkwaliteitssysteemopgezet,dattevensrekeninghoudtmetaspectenalseffectiviteiten
doelmatigheido Kwaliteitsbevorderingen–bewakingismethodischaangepakt,ineencyclischprocesenisstructu-
reelingebedbinnendezorgorganisatieo Hetgezamenlijkcontinumonitorenvandekwaliteitindeeigenregioenopstellenverbeterplannen.
Hetanalyserenenverbeterenvanprestatiesvanuithetperspectiefvanzoweldezorgverleneralszwangere(p.51ZIG).Aanbevelingenvoorverbeteringsamenwerking,richtlijnontwikkeling/zorgpa-den,inventariserenscholingsnoodzaak
o DeelnamezorgverlenersaanperinataleauditsenperinataleregistratievanPerinedo Degemetenresultatenwordenbesproken,geanalyseerdenleidentotverbeter-enborgingsplannen
januari2018(harde deadline)
Fase 1 Multidisciplinaireenlijnoverstijgendesamenwerking(p.12ZIG)o Zorgsysteemintegralezorgwaarbijprofessionalsgezamenlijkverantwoordelijkzijnvooronderlinge
afstemming en het regionaal beleido Transparantuitleggevenoverdekwaliteitvanzorginhethelezorgtrajecto Multidisciplinaireenlijnoverstijgendesamenwerkingtussenbetrokkenberoepsgroepen,zorginstel-
lingenenmaatschappelijkeorganisatiesenaanstaandeoudersopbasisvangelijkwaardigheido Bijzondereaandachtvoorcommunicatieenoverdracht
Streefdatum januari2018
Fase 1 Interprofessioneelgeboortezorgteam(p.12ZIG)incl.MDO(p.46,47,61ZIG)o MinimaalmaandelijksMultidisciplinairOverleg(MDO)o OrganiserentoestemmingzwangerenvoorbesprekinginMDOo Beleidsamenstelling,taakenwerkwijzeinterprofessioneelgeboortezorgteam(p.4ZIG)incl.afspra-
kenoverkwaliteit,registratie,afwijkenvanhetbeleid,verantwoordingentransparantie(p.20ZIG)o Instellengeboortezorgteammetvertegenwoordigingvanallebijdegeboortezorgbetrokkenzorgver-
leners in de regio
Streefdatum januari2018
Fase 1 Zwangereen(ongeboren)kindcentraal(p.10ZIG)o Iederezwangereheeftzelfdekeuzeomthuis,ineengeboortecentrumofpoliklinischinhetzieken-
huistebevallen(p.31ZIG)o Voorkómen over- en onderbehandelingo Metrespecteninveiligheidondersteunenvandevrouwencreërenvanbeschikbaarheidenkwali-
teit,ongeachtdegekozenplaatsvanbevallingo Vraaggerichtzorgaanbodo Beleidoverhoeomtegaanmetvragenvanvrouwendiebuitenderichtlijnenvalleno Iederevrouwwordtaanhetbeginvandezwangerschapopdehoogtegebrachtvanhaarrechtop
geïnformeerdekeuze(p.21ZIG)enoverbelangvanallecontroles(p.22ZIG)o Elkevrouwheeftteallentijdedemogelijkheidomafteziendanwelaftewijkenvanzorgaanbodin
de ZIGo Zorgverlenersondersteuneniederevrouwomeigenkeuzestemaken(zorg,welkmoment,welkeplaats)o Informerenvrouwregistratievangegevensinhaarelektronischdossier,indeLandelijkePerinatale
Registratie,bevolkingsonderzoekenendatvoordelenhaartoestemmingnodigiso VastleggentoestemmingzwangereoverbesprekeninMDO,geboortezorgteam,doenvanonderzoe-
ken in haar dossier
Streefdatumjanuari2018
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 9
Fase 1 Eénvastaanspreekpunt:coördinerendzorgverlener(p.11,20,45ZIG)12
o Iederezwangereheeftgedurendedezwangerschapéénvastaanspreekpunt,decoördinerendzorg-verlener
o Coördinerendzorgverlenerbewaaktbelangenzwangere,ondersteuntzelfmanagementenziettoeopintegralegeboortezorgvolgensindividueelgeboortezorgplan
o Vastleggentoestemmingzwangeremetbesluitwieaanspreekpuntiso Ondersteunenenadviserenvrouwbijkeuzeoverlocatievandebevalling(p.31ZIG)
Streefdatumjanuari2018
Fase 1 Prenatalezorg(p.20ZIG)o BasiszorgzoalsbeschreveninZIGwordtgeboden.Bijeengecompliceerdverloopzalaanvullende
zorggebodenwordeno Eersteconsultvindtplaatsvoor9wekenamenorroeduur Intakeanamnesezwangereenpartner:risico-inschatting,algemenevoorlichting,besprekenvan
prenatale screening
Streefdatumjanuari2018
Fase 1 Zorgbijbevallingengeboorte(p.29e.v.ZIG)o BasiszorgzoalsbeschreveninZIGwordtgeboden.Bijeengecompliceerdverloopzalaanvullende
zorggebodenworden
Fase 1 Zorgnadebevallingengeboorte(p.35e.v.ZIG)o BasiszorgzoalsbeschreveninZIGwordtgeboden.Bijeengecompliceerdverloopzalaanvullende
zorggebodenworden
Streefdatum januari2018
Fase 1 Acutezorg(p.41,42,46ZIG)o Opstellen beleid omgaan met calamiteiten en incidenten o Implementatiebeleidomgaanmetcalamiteitenenincidenten
Streefdatumjanuari2018
Fase 1 Verloskundigsamenwerkingsverband(p.4,46,47ZIG)m.u.v.zorgaankwetsbarevrouwenencliëntenraado Ontwikkelenregionalenetwerken,VSV’s(beroepsgroepen:verloskundigzorgverleners,kraamzorgor-
ganisatiesenandereregionalegeboortezorgprofessionals)13
o Opstellen Regionaal beleid VSV o Risico-inschatting(medische,psychosociale,zorg-enleefstijlgerelateerderisico’s),metprimaire
inputuitVILo Beschrijvenhoevanonderlingmetklachtenwordtomgegaano Clientvoorlichtingpijnbestrijding14
o Protocol(p.4,12,13,20ZIG):verdelingverantwoordelijkheden,takenenwerkwijzeinterprofessi-oneelgeboortezorgteamincl.afsprakenoverkwaliteit,registratie,verantwoording,transparantie,borgenkeuzevrijheidzwangereincl.protocol“parallelleactie”overdebriefing
o Jaarlijksebesprekingjaarcijferskwaliteit,benchmark,analyseenaanpassingvanregionaleafsprakeno Deelname aan Perinatale audito Jaarlijksopleverengezamenlijkkwaliteitjaarverslagincl.benchmark,analyse,beleidsaanpassingeno Ontwikkelenregionalezorgpadeno Implementatieregionalezorgpadeno BeleidinstellenCliëntenraad/regionaleadviesraadzwangeren/(jonge)ouderso RegelendatgeregistreerdwordttotwelkVSVdezwangerebehoorto Hantereninformatiestandaardvoorvastleggengegevenso Waarborgenvandeprivacyvandevrouwmbtpatiëntendossiero Voorzienineenvolledigenactueeldossierenzorgdragenvoorheldereoverdrachttussenzorgverle-
ners
Streefdatumjanuari2018
Fase2
Fase 2 Adequatevoorlichtingencounseling(p.11ZIG)o ErisbeleidenallezorgverlenersbinnenhetVSVhanterenuniforminformatiemateriaalvoorhet
goedinformerenvandezwangereoverhaarzwangerschap,bevalling,kraamperiodeendebegelei-dings-enzorgmogelijkheden(incl.pre-enneonatalescreening)
o Elkezwangerekrijgtondersteuningvanzelfmanagement
Streefdatum januari2019
Fase 2 Individueelgeboortezorgplan(p.11,p.44ZIG)uiterlijkweek1615
o Allebehoeftenenwensenvandezwangerewordenvastgelegdineenindividueelgeboortezorgplano Alleafsprakenmetzorgverleners/Hetregionaalzorgpadvandezwangerewordtopgenomeninhaar
individueelgeboortezorgplan.
Streefdatum januari2019
10
Fase 2 Preconceptiezorg(p.17e.v.ZIG)o Gestructureerd(laten)aanbiedenvanvoorlichtingeneducatieoverpreconceptieconsulteno Preconceptieconsultwordtaangebodeno Specialistischpreconceptieconsultdatleidttotprecconceptieadviesenplanvanaanpakwordt
aangeboden Afstemmingmeto.m.gemeenten,huisartsenoverwervenenvoorlichtenvrouwenmetlagegezond-
heidsvaardigheden
Streefdatum januari2019
Fase 2 Doorontwikkelingverloskundigsamenwerkingsverband(p.4,46,47ZIG)o Uitbreidenregionalenetwerken(nieuweberoepsgroepeninlijnmetdanbijgewerkteZorgstandaard)o AanpassenMDO(welkefrequentie,welkeberoepsgroepeninlijnmetdanbijgewerkteZorgstan-
daard)o ImplementatieCliëntenraado JaarlijksaanbiedenenbesprekenuitkomstenjaarverslagenbeleidsplannenmetCliëntenraado IngesprekgaanmetCliëntenraadoverdekwaliteitsnormvanzwangere/gepercipieerdekwaliteit(p.
46,52ZIG)o BetrekkenvanCliëntenraadbijuitwerkingverantwoordelijkhedenVSVrondpreconceptie,zwanger-
schap,geboorteenpostnataleperiode(incl.interconceptiezorg)o Regelenvantoegangtotmultidisciplinairpatiëntendossiervoorallezorgverlenersendepatiënto VoorbereidenPerinataalWebbasedDossier:eenvolledigenactueelmultidisciplinairraadpleegbaar
entevullendossiervoorallezwangeren
Streefdatum januari2019
Fase3 Alleelementenuitdezorgstandaard januari2020(hardedeadline)
Fase 3 PerinataalWebbasedDossier(p.47,48ZIG)o Voorzienineenvolledig,actueelenbetrouwbaarmultidisciplinairelektronischdossierdatopieder
momentveiligraadpleegbaarisdoorallezorgverlenerso ImplementatieovergaanopPerinataalWebbasedDossier
januari2020
Fase 3 Aandachtvoorvrouwenmetlagegezondheidsvaardigheden(p.15ZIG)o Afstemmingzoekenmeto.m.gemeenten,huisartsenovergestructureerd(laten)aanbiedenvan
voorlichtingeneducatieaanvrouwenmetlagegezondheidsvaardighedeno Allezorgverlenersbeschikkenoverinformatievoorvrouwenmetlagegezondheidsvaardighedeno Allezorgverlenersinzichtgeveninregionalekanalen/capaciteitvoordoorverwijzingvrouwenmet
lagegezondheidsvaardigheden
januari2020
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 11
10 GezamenlijkebesluitvormingeninformedconsentvolgenuitdeWGBOenmoetdusalstaandepraktijkzijn.IndeZorgstandaardishierbijzondereaandachtvoorgevraagdennadereuitwerkinggegeven.
11 Streefdatumvankeuzelocatiebevallingisjuli201712 Indezorgstandaardisgeenmomentgenoemd,waarophet
aanspreekpunterzoumoetenzijn.Hetligtvoordehandditsamentelatenvallenmetheteerstebezoekaaneenverloskundigzorgverlener,ofuiterlijkinweek16(registratieinindividueelgeboortezorgplan).
13 DitonderdeelvandeoprichtingvanVSV’sisalstaandepraktijk.14 In samenwerking met anesthesisten15 Ditkanindemeesteenvoudigevormdooralleinformatie,wensen,
behoeften,besluiten,zorgpad,bevalplanenkraamplanvandezwangerehardcopyteverzamelenentebundelenbv.ineeneenvoudige ringband.
2.6 ElkVSVmaakteenPlanvanAanpakImplementatie
DeVSV’szijnalaanhetwerkomdeintegralezorgvormtegeven.ErisveelvariatietussendeVSV’s.EenpaarVSV’szijnalveropwegmetdeimplementatievandezorgstan-daard,anderenstaannogaanhetbeginvanditproces.VSV’szullendevoorgesteldeprioriteitenlijstalsvertrek-puntnemenenkunnenonderbouwdeigenkeuzesmakenquainhoud,volgordeentempoinhetimplementerenvande verschillende elementen uit de Zorgstandaard.
Geziendehoofdgedachtenachterdezorgstandaardvan- hetcentraalzettenvandewensenenbehoeftenvan
dezwangereen- demultidisciplinairenaadlozesamenwerkingligt het voor de hand bij het implementeren te starten met het opstellen van een visie per VSV en daarna vanuit dezevisiealseerstedieonderdelenteimplementerendiedegezamenlijkheidvandevraaggerichtezorgonderstre-pen.ElkeVSVmaakteenPlanvanaanpak,datinjuli2017gereed is. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van een formatvoorhetPlanvanAanpak,zoalsopvraagbaarbijdesupportorganisatieVSV’s.Onderdeelvanditplanvanaanpakishetinrichtenvaneenkwaliteitscyclus,waarbijaspectenalseffectiviteitendoelmatigheidwordenmeege-nomen. Voor het managen van verbetertrajecten bestaan diversemodellen.Inallegevallenbestaandezemodellenuit een aantal te herhalen stappen. De PDCA-cirkel is wellichtdebekendstechecklistalshetgaatomcontinuverbeteren.Decirkelbestaatuitvierfasen:plan,do,checken act.
12
Aanleverenindicatorentenbehoevevankwaliteitsbewaking
SpiegelinformatietenbehoevevanbenchmarkZorgverlener
VSV
Geboortezorg
Overheid
Trapsgewijswordtopverschillendeniveausgeëvalueerd,ondermeeraandehandvanindicatoren
3 Organisatie
3.1 Organogram
Vanuit haar missie voert het CPZ als landelijk college de regieoverlandelijkeimplementatievandezorgstandaardenfaciliteertzijdelokaleinvoeringvandezorgstandaardin samenwerking met partners in het veld. Het CPZ neemt landelijkeimplementatieactiviteitenopzich,voertderegieop doorontwikkeling van de standaard en het onderhoud vandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.Daar-naastzalhetCPZsamenmetdeaanhetCPZverbondenbranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingeneengoedeimplementatiebevorderenendeVSV’sbijdetransitieondersteunen en gesignaleerde knelpunten agenderen enblijvenadresserentotdatzedoorpartijenzijnopgelostinclusiefhetinformerenvantoezichthoudendeinstantiesalsZiN,IGZenNZaoverdeknelpuntenenvoortgang.TenslottedraagthetCPZzorgvoorcommunicatieenken-nismanagement.
HetCPZ-bestuurheeftdeimplementatiegroepgeformeerdengevraagdomin2017,indeopstartfasemetfocuseninafstemmingmethetvelddeimplementatievandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgtestimulerendoorinformeren,motiveren,faciliterenenmonitorenendeVSV’sbijdetransitieteondersteunenenimplementatie-producten vast te stellen.
Doordeimplementatiewerkgroepwordentweegremiainhoudelijk aangestuurd:1. Werkgroep Kwaliteitsindicatoren 2. WerkgroepCliëntversie
Deplanningendoorlooptijdzijnkrap,daarnaastishetbelangrijkdatdeimplementatiemetdraagvlakvanhetveldwordtuitgevoerd.Ombinnendezerandvoorwaardeneffectieftekunnenwerkenheefthetbestuuringestemdmetdekadersvanhetimplementatieplan.Deverdereuitwerking en detaillering wordt opgepakt door de imple-mentatiegroep.
CPZregievoerder
Support-organisatieVSV’s
Integrale bekostiging & Implementatie
Zorgstandaard
Implementatiegroep
KaderwerkgroepIndicatoren
WerkgroepCliëntversie
StafCPZBranche-,beroeps-en
patiëntenverenigingengeboortezorg
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 13
3.2 RolvanhetCPZ
BestuurCPZHetCPZbestuurbenutdekennis,expertiseenkrachtenvandebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingenmaxi-maalvooreengoedeimplementatievandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.HetCPZspoortlacunesindeZorg-standaardopenstimuleertdetotstandkomingvanmultidis-ciplinairerichtlijnen.Zijadresseertdoordeimplementatie-groep gesignaleerde knelpunten bij de stakeholders. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan knelpunten in de bekostigingenoverigerandvoorwaardelijkeissues.
StafbureauCPZHetstafbureauCPZbestaatin2017uiteendirecteur,al-gemeensecretaris,adviseurpreventie,sr.beleidsadviseur,eencommunicatieadviseurensecretariëleondersteuning.Zijleverendenkkracht,daadkracht,organisatiekrachtenhandenbijdeondersteuningvandeimplementatie-groep.Eenbelangrijkwerkterreinvanhetstafbureauiscommunicatiemethetveldenhetfaciliterenvaneenkennisbank.Decommunicatiebestrijkteenbreedpalet:vaneenoverzichtvanmanierenomtekomentotintegraledienstverleningtothetregisserenvandecommunicatieinhetgehelevelddoorbouwstenenteleverenwaarmeezor-ginstellingen,beroeps-branche-enpatiëntenverenigingenéénboodschapuitdragenenhet(digitaal)ontsluitenvandezorgstandaarden/ofdecliëntenversie.Zieook4.4.
SupportorganisatieOndersteuningVSV’sDesupportorganisatiebiedtaanVSV’salgemene,speci-fiekeengeneriekeondersteuningbijdeimplementatievandezorgstandaard.Hierbijwordenkennis,expertiseenkrachtenvanpartijenmaximaalbenut,viahetverzame-len,bundelenenontsluitenvanbestpracticesviaeenkennisbankenbiedenvanconcretehandvatten.Tevensstimuleertdesupportorganisatiesamenwerkingo.m.doorhetzoekenenlatenzienvanmogelijkhedenvoorsynergieindeimplementatieplannenvandeafzonderlijkeVSV’s.
Takensupportorganisatie:) Faciliterenvanlerendenetwerkenb) Organiserenvanbijeenkomstenvooruitwisselenvan
informatievoorendoorVSV’sc) Ophalenenverspreidenvanbestpracticesterinspiratied) Bekendheidenimplicatiesvanzorgstandaardbijzorg-
verlenersenzwangerenvergrotendoorbeschikbaarstellenvanvoorlichtings-entrainingsmaterialen.
e) Toolbox(aandehandvanbestpractices)metondersteuningsaanbodterbeschikkingstellen,incl.verwijzingennaarwetenschappelijkonderzoek,omdezorgstandaardindepraktijktekunnentoepassen,waaronder voorbeelddocumenten Plan van Aanpak VSV’s,Stappenplanvisievorming,afvinklijstimplemen-tatieZorgstandaard
f) Opstellenhelderezorgverlenersversie(samenvatting)vandezorgstandaardofdigitaalontsluitenzorgstan-daard
g) OndersteunenvanVSV’sbijdekeuzesbijhetgeza-menlijk werken in een gedeeld elektronisch dossier.
h) Hetsignalerenvaneventueleknelpunteninde(financiële)randvoorwaardendienodigzijnvooreengoedeimplementatieenescalatiehiervanrichtingdeimplementatiegroep
i) Hetsignalerenvanhetontbrekenvanonderliggenderichtlijnen die niet passen bij de strekking van de ZorgstandaardIntegraleGeboortezorgenescalerenrichtingdeimplementatiegroep
3.3 Implementatiegroep
Dezegroepistijdelijkingesteld16 door het bestuur van het CPZenfaciliteertdeimplementatievandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgdoor- hetopstellenvanditimplementatieplan- hetmonitorenenzomogelijkbiedenvanondersteu-
ningbijimplementatieactiviteitenzoalshetopstellenvaneencliëntversievandezorgstandaardende(door)ontwikkelingvankwaliteits-enprocesindicato-ren
- het signaleren van eventuele knelpunten in de (financiële)randvoorwaardendienodigzijnvooreengoedeimplementatieenescalatiehiervanrichtinghetCPZ-bestuur
- het signaleren van het ontbreken van onderliggende richtlijnen die niet passen bij de strekking van de ZorgstandaardIntegraleGeboortezorgenescalerenrichtinghetCPZ-bestuur
- zorgdragenvoorhetopstellenvaneenonderhouds-plan incl. bemensing Commissie Onderhoud
- evaluatievandeimplementatie
DeImplementatiegroepheefteencentralerolbijdetransi-tie.Deimplementatiegroepkomtaanvankelijkmaandelijksbijelkaar.Zijzorgtvoormaximalebenuttingvankennis,expertiseenkrachtenvandeledenvanhetbrancheoverleg,dooreenvertegenwoordigingmetmandaat(metruimtevoorafstemmingrondomautorisatiemethetbestuur),zodatopeeneffectievewijzewordtsamengewerktaanim-plementatieenverderedoorontwikkelingvandeintegralegeboortezorg.Deimplementatiegroepzalinfase0(tot1juli2017)prioriteitgevenaaneengrondigeinventarisatievanalleknelpuntendiedeimplementatiebelemmerenenkomenmetvoorstellenvooroplossingsrichtingenmethier-
16 Vooralsnogper1januari2017voordeperiodevan1jaarmetdemogelijkheid van verlenging.
14
bij aandacht voor het tempo waarin oplossingen kunnen wordendoorgevoerd(ookmethetoogopdeinhoofdstuk2genoemdestreefdata).DesupportgroepVSV’senhetCPZnemenhetvoortouwinhetuitvoerenvandeinventarisatieenhetophalenenopschrijvenvanoplossingsrichtingenvoordeimplementatiegroep.
Voorhetuiteindelijkblijvendrealiserenvanoptimalege-boortezorgishetessentieeldatdeoplossingenaansluitenopdebelangenenbehoeftenvanpartijen.Eenknelpun-tanalyseisuitgezetbijeenzobreedmogelijkeafvaardigingvan alle belanghebbenden: beroeps- en brancheorgani-saties,Patiëntenfederatie,zorgverzekeraarsNederlandenVSV’s.Inhoeverrewordtdegeboortezorgopditmomentgeleverd conform de standaard? Waar liggen de belang-rijksteafwijkingen?Enwatzijnbelemmerendeenbevor-derendefactorendiezorgverlenersenpatiëntenhierbijervaren?Eenoverzichtvandeopgehaaldeknelpuntenenoplossingsrichtingenisalsbijlage1opgenomen.
3.4 Rolvandebranche-enberoeps-enpatiënten-verenigingen
Omtoteenechteintegratietekomenmoetenvoorallesubgroepenopmaatimplementatieplannenencommu-nicatieplannenwordengemaakt.CPZbiedthandvattenhiervoorenzorgtzowelvoorafstemming/focussenvandeaandacht als bouwstenen. Verder voeren de branche- en beroeps-enpatiëntenverenigingeneigenactiviteitenuitdiedetoepassingvanintegralezorgconformdeZorgstan-daardIntegraleGeboortezorgbevorderen.Debranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingencommunicerennaarde eigen achterban over relevante aspecten en ontvangen hiervoorbouwstenenvanuithetCPZ(zieparagraaf4.4).ZijinformerendesupportorganisatievanhetCPZendeanderebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingenovereigenactiviteitenrondomdeimplementatievandeZorgstandaardengaanopzoeknaarsamenwerkingensynergietussendeeigenactiviteitenendeactiviteitenvananderen.Tenslottezettenzijdekennis,expertiseenkrach-tenvandeorganisatieinvoorhetoplossenvanknelpun-ten binnen de eigen doelgroep en bij andere doelgroepen.
Inbijlagen2en3staanoverzichtenvanactiviteitendiebranche-enberoepsverenigingenrespectievelijkpa-tiëntenverenigingenopkunnenpakkenomIntegraleGeboortezorgtebevorderenomdaarmeedeprofessi-onalsmaximaaltefaciliteren.Hetisaandebranche-enberoepsverenigingenomaantegevenwelkeactiviteitenzijalopgepakthebbenenopgaanpakken.Eenoverzichtvandegekozenactiviteitenisbeschikbaarviawww.kennisnetgeboortezorg.nl.
3.5 Werkgroep Kwaliteitsindicatoren
DeKaderwerkgroepbestaatuiteenvoorzittervanuitdegeboortezorgenvertegenwoordigingvanuitrelevantebranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingenenheefteenautonomestatus.OmbestaandeinitiatievenzoveelmogelijktegebruikenzaldeimplementatiegroepdeKaderwerkgroepKwaliteitsindicatorenbenuttenalswerk-groep Kwaliteitsindicatoren. Waar het de ontwikkeling van producten in het kader van de Zorgstandaard Integrale GeboortezorgbetreftkrijgtdeKaderwerkgroepaansturingvanuit het CPZ17,welkebevoegdheidgedelegeerdisaandeimplementatiegroependeproductenwordentripartitevastgestelddoorbetrokkenpartijenzoalsvertegenwoor-digdindeimplementatiegroep,onderderegieenverant-woordelijkheidvandeledenvandeimplementatiegroep.
DeKaderwerkgroepheeftdeafgelopenjareneensetkwaliteitsindicatoren voor de totstandkoming van nieuwe kwaliteits-indicatoren opgesteld. De kaderwerkgroep houdtzichdaarnaastbezigmetdedoorontwikkelingvankwaliteitsindicatorenenprocesindicatoren,enmetdeafstemmingenfinetuningvandestandaardmetalontwik-kelde producten en/of methoden. Verder kan de kader-werkgroepdehandhaafbaarheidvandezorgstandaardvergrotenmetsuggestiesaandeimplementatiegroepvoor addenda.
3.6 WerkgroepCliëntversie
Inregulieretotstandkomingenvanzorgstandaardenwordthetschrijvenvaneencliëntversiemeegenomenenfungeertdepatiëntenvereniginghierinalstrekkerenautorisator.Deimplementatiegroephanteertdezelfdeprocedure;bijdetotstandkomingvandecliëntversiezijnallerelevantepartijenindewerkgroepmetmandaatver-tegenwoordigd(ofindeklankbordgroepbetrokkenonderregievandePatiëntenfederatie).Vanzelfsprekendwordencliëntenactiefbetrokkeninallefasenvandetotstandko-ming.
DePatiëntenfederatieistrekkerensteltheteindresultaatvastenbiedtdeze–volgensplanning–aanop1aprilaanhetZorginstituut.Daarnawordtdezedigitaalbeschikbaargesteldaanzwangerenviawww.kennisnetgeboortezorg.nl
17 DebasishiervoorisopgenomenindeZorgstandaardopp.54.
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 15
4 Ondersteunendeactiviteiten
4.1 Inleiding
Cliëntenorganisaties,beroepsgroepen,zorgaanbieders,zorgverzekeraarsenandererelevanteveldpartijenwerkensameninhetimplementerenvandezorgstandaard.Ookophetniveauvanbranche-,beroeps-enpatiëntenorganisatiesenZNwordtsamengewerktaanondersteuningvoorVSV’sbijdeimplementatievandezorgstandaard.HetCPZheeftderegieindecommunicatieendeCPZ-supportorganisatieVSV’sfaciliteertdeVSV’s:informatie,bijeenkomsten,bestpractices,formatsenvoorbeelddocumenten.HetCPZagen-deert en adresseert knelpunten in de randvoorwaardelijke sfeerbijdebetrokkenorganisatieseninstantieswaaronderdeoverheidenzorgverzekeraars,diedeoplossingervankunnenbewerkstelligen.Debranche-,beroeps-enpatiën-tenorganisaties,hebbenzelfeenactieverolinhetmotive-renvanhunachterban:communiceren,organiserenofinkaart brengen van scholingsmogelijkheden en het geven vangerichteadviezen.Indithoofdstukwordttoegelichthoe de ondersteuning aan VSV’s is ingericht.
Deimplementatievandeindeverschillendefasengenoemdezakenvergtvoorbereidingafstemmingenplan-ning,opverschillendeniveaus:landelijk,binnenheteigenVSV en binnen bepaalde beroepsgroepen. In elke subgroep kunnenknelpuntenenbehoeftenwordenervaren.DezewordengeïnventariseerddoorCPZondermeerviadebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingenenmaan-delijksdoorgenomenindeimplementatiegroep–eenspeciaalvoordeimplementatievandezorgstandaardop-gerichtegroep,metvertegenwoordigingvanuitdeaanhetCPZverbondenbranche-,beroeps-enpatiëntenverenigin-gen.DeimplementatiegroepsignaleertdeknelpuntenenoplossingsrichtingenenkaartdezeaanbijhetCPZ-bestuur.HetCPZ-bestuuragendeertzebijdegremiadieeendoor-braakkunnenbewerkstelligen.Iniederefasekunnenzichandereproblemenvoordoen.Omtoteenechteintegratiete komen moeten voor alle subgroepen de volgende im-plementatiestrategieënopmaatwordengemaakt.Hierbijspelendebranche-enberoeps-enpatiëntenverenigingeneenbelangrijkerol.DeVSV’skrijgenbijdeimplementatiepraktischeondersteuningvandesupportorganisatieVSV’smethetfaciliterenvanlerendenetwerken,organiserenvanbijeenkomstenvoorendoorVSV’s,ophalenendelenvanbestpracticeseneenkennisbankmetvoorbeelddocumen-ten en stappenplannen.
4.2 Typeactiviteiten
Soortenactiviteiten:1. Informeren:vergrotenbekendheid,kennisinveldover
dezorgstandaardenwatdatbetekentvoordedage-lijksepraktijk
2. Motiveren:meerwaardeonderstrepenvantoepassingvanzorgstandaardvoorzichzelfmaarookvoorkwali-teitvanzorg.
3. Faciliteren:wegnemenvanknelpunten,opleidenentrainen,kennisuitwisseling,implementatiebegelei-ding.Financiëleondersteuningofprikkels.
4. Borgen:wettelijkeeisen,inkoopcriteria,controleren5. Monitoren en evalueren
InformerenZorgverleners hebben de kennis en vaardigheden nodig omdewensenenbehoeftevandezwangerecentraaltezettenbijhetverlenenvangoedezorg.Enzwangerenheb-ben kennis en vaardigheden nodig om de regie te voeren enaanzelfmanagementtedoenoverdezwangerschapen goede start van moeder en kind. Hierbij is ook heel belangrijkdatdezwangeregoedgeïnformeerdwordtoverwetenschappelijkeinzichten,voor-ennadelenvankeuzes.
ZoveelmogelijkzorgverlenersmoetenopdehoogteenzichbewustzijndatintegraalgewerktmoetwordenvolgensdeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.Denieuwsgierigheid en de interesse moeten geprikkeld wordenvoordeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.Zorgverlenersmoetenzichbetrokkenvoelenenhetgevoelkrijgendatdenieuwewerkwijzebelangrijkisvoorheteigen werk. Zorgverleners moeten vervolgens precies we-tenwatdenieuwewerkwijzeinhoudtenwatervanhenverwachtwordt.Deinformatiemoetzodanigzijndatallebetrokkenen voldoende kennis en begrip van de Zorgstan-daardIntegraleGeboortezorghebben.Iedereendienteengoedinzichtindehuidigezorgverleningtehebbenenvande afwijkingen met het nieuwe Zorgstandaard.
Het CPZ neemt de regie in het informeren en voedt de branche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen,diehetalshuntaakzienomdraagvlaktecreërenonderhuneigenachterbanenbetrokkenheidtestimulerenbijdedaadwer-kelijkeimplementatievandezorgstandaard.Devereni-gingen beschikken over de kanalen om hun achterban te informerenoverdenieuweinzichtenuitdezorgstandaardop een dusdanige manier dat de achterban het gevoel krijgtdatdevernieuwingencruciaalzijnvoorhuneigenberoepsgroep.Hetmoetheninzichtverschaffenoverde
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 17
eigenwerkwijze,welkeveranderingendaarinvanbelangzijnendemeerwaardevandeveranderingen.
Motiveren Informerenalleenisechternietvoldoende,indepraktijkis een omslag nodig. De doelgroepen moeten een afwe-ging maken over de voor- en nadelen van het werken metZorgstandaardIntegraleGeboortezorg.Zijmoetenovertuigdrakendatdenieuwewerkwijzewaardevolenefficiëntisenbesparingenintijdofkostenmetzichmeebrengt.Ditisbelangrijkvooreenpositievehoudingenmotivatie.DoelisdatdedoelgroepenbesluitenomZorg-standaardIntegraleGeboortezorgtoetepassen.Omdittekunnenwaarmaken,moetduidelijkzijnhoedenieuwewerkwijzeindeeigenwerksituatiekanwordentoegepasten hoe eventuele problemen opgelost kunnen worden. Het integraal werken kan klein beginnen en dan worden uitgebreid. Hier is in de fasering rekening mee gehouden. Hierdoor gaat het meer integraal werken ongemerkt en kunnen de benodigde vaardigheden aangeleerd en de praktischeenorganisatorischeaanpassingengerealiseerdworden. De beroepsgroepen concluderen op basis van toepassingdatdenieuwewerkwijzevoldoetenbevesti-gen het nut ervan. Uitdegesprekkenmetdepatiëntenverenigingisnaarvorengekomendatzijveelbelanghechtaanhetcentraalstellenvande(aanstaand)zwangerevrouw.Meerdereactiviteitenzijneropgerichtomdepositievande(aan-staand)zwangerevrouwteversterken,zoweldoorgoedeinformatieenvoorlichtingalsdoorhetinzichtelijkmakenvandeervarenkwaliteitvanzorg.
FaciliterenHetwegnemenvanknelpunten,opleidenentrainen,kennisuitwisselingenimplementatiebegeleiding.Bestpractices,handreikingenenstappenplannenverstrekkenenkadersstellen.Dezeactiviteitenzullenvooreengrootdeel opgepakt worden door de Supportgroep VSV’s. Diver-se beroeps- en brancheverenigingen geven aan een rol te zieninhetinkaartbrengenofbiedenvanscholingenaandezorgverleners.
Het verspreiden van voorbeelddocumenten en de formats zoalsopgestelddoordesupportorganisatie.Bestprac-ticesenvoorbeelddocumentenzijntevindenopwww.kennisnetgeboortezorg.nl
BorgenDeZorgstandaardIntegraleGeboortezorgwordtvervol-gensstructureelgeïntegreerdindebestaanderoutines.Dezenieuwewerkwijzemoetzodanigverankerdenonder-steundwordenbinnendezorgdatblijvendetoepassingmogelijkis.Organisatorische,financiëleenstructurelevoorwaarden moeten vervuld worden.
MonitoringenevaluatieHet frequent monitoren van de voortgang van de imple-mentatiezalinelkgevalbinnenelkeVSV’smoetengebeu-ren.Daarnaastvindtper2019eenevaluatieplaatsnaarderesultatenintermenvankwaliteitendoelmatigheid(zieookhoofdstuk5).
4.3 Ondersteunendeactiviteiten
HierondereenkortoverzichtvandeondersteunendeactiviteitendiewordenuitgevoerddoorCPZ,branche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen:
Wat Wieistrekker Aardactiviteit
Knelpuntenanalyse en oplossingsrichtingen
CPZ Faciliteren
Communicatie(zieook4.4.)
CPZ Informeren en motiveren
Uitrol en opbouw opleidin-genvoorzorgverlenersenempowermentcliënten
Branche-,beroeps,enpatiëntenvereni-gingen
Faciliteren
Lerendenetwerken18 Supportgroep VSV’s
Motiverenenfaciliteren
Toolboxondersteunings-aanbod:
Delenbestpracticesenverstrekken voorbeelddo-cumenten
Supportgroep VSV’s
Motiverenenfaciliteren
Bevorderenregionaleimplementatie
Supportgroep VSV’s
Informeren,motiverenenfaciliteren
Meten van het proces van implementatie
CPZ Monitoring en evaluatie
Meten van de impact van de toepassing van de zorgstandaard
CPZ Monitoring en evaluatie
18
18 Dezesupportorganisatiefaciliteertlerendenetwerken,met3bijeenkomstenin2017en2bijeenkomstenin2018.Inmei2017zaldoordesupportorganisatieVSV’seenkick-offbijeenkomstvoorVSV’sworden georganiseerd waarin workshops met goede voorbeelden wordengegevendoorVSV’sdiekoploperzijn.VSV’spresenterenoverde verschillende onderwerpen onderling aan elkaar.
4.4 OndersteuningaanVSV’sviacommunicatie
Eengrootdeelvanhetinformerenenmotiverenzalviadecommunicatieverlopen.Dooraanhetveldtelatenziendat we samen optrekken geven we het goede voorbeeld enondersteunenwedeimplementatiestrategieoptimaal.Eengoedebalanstussendeelcommunicatieviadeorga-nisatiesendegezamenlijkecommunicatieishierbijhetuitgangspunt.Zokaniedereendeeigenachterban,meteigenbehoeften,hetbesteondersteunen.
OrganisatieenprocessamenwerkingHetCPZheefthetinitiatiefgenomenvoorhetopstartenvandesamenwerkingineenCommunicatieoverleg.HetCPZ neemt samen met de supportgroep VSV’s de lead om degezamenlijkewensenendoelstellingeninhetCommu-nicatieoverlegomtezettenineenraamcommunicatieplaneneengezamenlijkplanvanaanpakdatdedeelcommu-nicatievandeorganisatiesondersteuntensamenbrengt.HierinformulerendeledenvanhetCommunicatieoverlegeengezamenlijkeboodschapeneventueletoevoegingenvooriederedeelnemendeorganisatie.Degezamenlijkeboodschapwordtgevatineenpayoffenvisueleuitstra-ling die toepasbaar is door iedere deelnemende organi-satie.Hetraamcommunicatieplanzaldaarnaalsbasisdienenvooractieplannenperorganisatie.WaarbijhetCPZhetvoortouwneemtindecommunicatienaarhetveld,ente-venscommuniceertnaarstakeholdersentoezichthouders.Dedeelcommunicatieviadeorganisatiesendegezamen-lijkecommunicatiemoetelkaarversterken.BijdeuitvoeringvandecommunicatieactiviteitenneemthetCPZhetvoortouw,doetinhoudelijkevoorstellenvoorcommunicatieenlegtbouwstenen(interviewleidraden,onderwerpspecifiekeinformatieblokken,formats)voorcommunicatievoorenvraagtdecoXmmunicatieadviseurs(en/ofvertegenwoordigers)vandebetrokkenpartijeneneenvertegenwoordigingvandeVSV’sominput,nadereuitwerking hiervan voor de eigen achterban en versprei-ding.Dewensenendoelstellingenvoorcommunicatievandebetrokkenpartijenwordenhiernadrukkelijkinmeegenomen. CPZ brengt tevens de huidige communi-catievandeaangeslotenorganisatiesenhetCPZenhunsamenhang in kaart.
AanzetdoelstellingencommunicatieoverlegBijdeformuleringvandedoelstellingensluitenweaanopdeimplementatiestrategieënvoordezorgstandaard.TerbesprekinginhetinterichtenCommunicatieoverlegvolgendesubdoelstellingenvoorcommunicatieronddeZorgstandaard. Hierbij wordt qua planning de voorbeeld-faseringvoorimplementatieaangehouden.
1. Informeren:vergrotenbekendheid,kennisinveldoverdezorgstandaardenwatdatbetekentvoordedage-lijksepraktijk
- creërenawareness - delenbestpractices&kennisdeling - digitaalontsluitenzorgstandaard/cliëntversie2. Motiveren:meerwaardeonderstrepenvantoepas-
singvanzorgstandaardvoorzichzelfmaarookvoorkwaliteitvanzorg,uitwisseling‘goodpractices’enhetbevorderen van onderlinge discussies.
- Voorbeelden van werken aan integraliteit - Uitlichten waar het goed gaat en benoemen van
heikelekwesties - Verbinding leggen tussen landelijk en lokaal. 3. Faciliteren:wegnemenvanknelpunten,opleidenen
trainen,kennisuitwisseling,hetontwikkelenvangeza-menlijkecommunicatiemiddelen
- Regisserenvancommunicatieinhetgehelevelddoorbouwstenenteleverenwaarmeezorginstellin-gen,beroeps-enpatiëntenverenigingen1bood-schap uitdragen
Overzichtmogelijkemiddelenenactiviteiten- Organisatieleer-eninspiratiebijeenkomsteninnauwe
samenwerkingmetdesupportorganisatieVSV’s- Leverenbouwstenencommunicatie:boodschap,visu-
ele vertaling- Oprichtingklankbordgroep/inspiratiegroepvoortoet-
singaandepraktijk- DigitaleversieZorgstandaard&ClientversieZorgstan-
daard- Toolvoorinzichtindevorderingenvanimplementatie
voor VSV’s - Online samenwerken voor VSV’s in werkgroepen op
kennisnetgeboortezorg.nl- Communityopkennisnetgeboortezorgvanruim1800
professionals- Kennisbankopwww.kennisnetgeboortezorg.nlmet
voorbeelden,handleidingen,hulpmiddelen,stappen-plannen,modellen,Q&A’setc.
- Websitewww.kennisnetgeboortezorg.nl- Nieuwsbrief- OntwikkelingCRM/socialekaartgeboortezorginclusief
overzichtVSV’s
MetinputvanuithetcommunicatieoverlegkomthetCPZtoteengezamenlijkplanwaarindeelnemendepartijenmethunkanaleneenoptimaleondersteuningkunnenrealiserenvoorimplementatievandezorgstandaard.
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 19
5 Monitoringenevaluatie
5.1 Inleiding
Bijmonitoringenevaluatiewordentweebelangrijkeon-derdelen te onderscheiden:a. Evaluatievanhetprocesvanimplementatie.b. Evaluatievandeimpactvandetoepassingvande
zorgstandaard.
5.2 Evaluatievanhetprocesvanimplementatie
Vragendiehierbijcentraalstaanzijn:- Wordenalleonderdelenvandezorgstandaardgeïm-
plementeerdzoalsbedoeld?- Hoeverhoudtdesnelheidvanimplementatievande
verschillendeonderdelenvandezorgstandaardzichtotdetijdsfaseringgebeurdzoalsopgestelddoordeimplementatiegroep?
- Tegen welke knelpunten loopt men bij de implemen-tatievandeverschillendeonderdelenaan?Heeftmendezeopkunnenlossenenzojahoe?
- Hoewordenhuidigeimplementatieactiviteitengewaar-deerd?Watlooptgoed,watkanbeter?
- Welkeconsequentiesheeftditvoordeinrichtingenorganisatievandeimplementatieactiviteiten?
- Watisdedoorzwangerenenzorgverlenersgepercipi-eerdeeffectiviteitvantoepassingvandezorgstandaardopdekwaliteitendoelmatigheidvanzorg
- Wat betekenen de resultaten voor een volgende her-zieningvandezorgstandaard?
Gedurende een periode van twee jaar wordt het imple-mentatieprocesbijdeVSV’sgevolgdenwordtdoordeimplementatiegroepenhetCPZ-bestuurelkhalfjaarenaanheteindvandeimplementatieperiodegekekennaarde(deel)resultaten,opbasiswaarvanindiennodighetim-plementatieplanwordtbijgesteld.TevensvindtregelmatigafstemmingplaatsoverzoweldeopzetalsderesultatenvanhetonderzoekmetdeIGZenhetZIN.Bijhetmonito-renwordtaangeslotenbijdedoelenendoelgroepen,zoalsopgenomen in hoofdstuk 2.
5.2 Evaluatievandeimpactvandetoepassingvandezorgstandaard
Hierbij staat de volgende hoofdvraagstelling centraal: Wat isdeimpactvantoepassingvande(verschillendeonderde-lenvande)zorgstandaardopdekwaliteit,doelmatigheideneffectiviteitvanzorg?
De vragen die centraal staan bij de impactanalyse kunnen nietlosgezienwordenvandevragendiecentraalstaanbijdeevaluatievanhetprocesvanimplementatie.Deeffectenvantoepassingvandezorgstandaardwordenimmersinbelangrijke mate bepaald door de mate waarin de verschil-lendeonderdelenvandezorgstandaardgoedgeïmplemen-teerdzijn,entevensuitvoerbaarenhaalbaarzijn.Daarnaast is het van belang om goed uit te werken op welkeeindpuntenwordtgeëvalueerd,welkedefinitievankwaliteit wordt gehanteerd en bij welke resultaten wordt gesprokenwordenvaneenpositiefofnegatiefresultaat,zodathelderiswanneerenopwelkepuntenwijzigingenindezorgstandaardnodigzijn.Vanzelfsprekendishierbijeenbelangrijkerolvoordeklanttevredenheid.
OmditgoeduittewerkenneemtCPZinfase0(tot1juli2017)hetinitiatiefomhieroveringesprektegaanmetpartijenalsVWS,Zorginstituut,ZONmw,RIVM,NZaenIGZ om de mogelijkheden hiervoor te bespreken en de monitoringgoedtelatenaansluiten.Hetspreektvoorzichdatdeledenvandeimplementatiewerkgroephiernauwbijzijnbetrokken.Strevenisomdeimpactanalysezospoedigmogelijk(uiterlijknajaar2017)vanstarttelatengaan.Voorbeidetypeevaluatiesgeldtdateenuitgewerktonder-zoeksplanmoetwordenopgesteld,datdraagvlakheeftbijallebetrokkenorganisaties.Beperkingvanderegistratielastvormteenbelangrijkerandvoorwaardebijdetekiezenaanpak.
Voorbeideevaluatiesgeldtvoorts,datditbijvoorkeuropgepaktmoetwordendooreenonafhankelijkeonder-zoeksinstelling.HetCPZzalhetinitiatiefnemenombeidetrajecteningangtegaanzetten.
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 21
Bijlage 1 Knelpunten en oplossingsrichtingen
Deinditoverzichtgenoemdeknelpuntenzijnnietsystema-tischuitgevraagd,maarwarenbijvangstuitdegesprekken-rondemetdeaanhetCPZverbondenbranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingenendeenquêtesonderVSV’s.Deuitkomsthiervannemenweterinformatieopenisnietperserichtinggevendvoormogelijkeoplossingsrichtingenindekomende jaren. Vooralsnog is het rijp en groen door elkaar. Het maken en actualiseren van een knelpuntenanalyse wordt vanafapril2017opgepaktdoordeimplementatiegroep.
Knelpuntenfinanciënencapaciteit
1. Zorgstandaardgeeftweinigrichtingvoorafwegingtussengoedezorg,effectiviteitendoelmatigheid
Zoalseerderaangegeven:dezorgstandaardisgeschrevenvanuitdewensdeoptimalegeboortezorgvoorvrouwenen(ongeboren)kinderentebeschrijven.Kwaliteitvanzorgisdusleidendgeweestvoordeinvullingvandezorgstandaard.Aspectenalseffectiviteitendoelmatigheidhebbendaarnoggeenprominenterolingespeeld,maarzijnwelaandachts-puntendiebijdeinrichtingvandegeboortezorgoplokaalniveau een rol moeten spelen2. KostenverhogingErzijnzorgengeuitoverdemogelijkhogerezorgkostenbijinvoeringvandezorgstandaard.Nagegaandienttewordenofdemonodisciplinairebekostigingssystematiekaansluitbijintegralezorgenhetrisicoopdubbeledeclaraties.3. Rondintegralebekostigingismetdeministerafgespro-
kendatereenexperimenteerperiodevan5jaarisvanaf1januari201719.Daarnaevaluatieenbesluitvorming.Indetussentijdbestaanverschillendefinancieringssys-temennaastelkaar.Deextrahandelingendieregio’shebbengeïdentificeerddiemogelijkleidentothogerekostenzijn:
- Eencoördinerendzorgverlener - Multidisciplinairoverleg - Gezamenlijkeintakedoorgynaecoloogenverloskundi-
ge - Altijdhuisbezoekdoorverloskundigeen/ofkraamzorg - Meerinzetopkwetsbarezwangeren - Preconceptiezorg
4. OnduidelijkheidverzekerdezorgHetisnietduidelijkwelkeelementenuitdezorgstandaardverzekerdezorgzijnenwelkeniet.5. BeperkteimplementatiecapaciteitDeorganisatievanhetnetwerkwordtnietgefinancierdterwijltijdsinvestering,endusdekosten,hoogzijn.DitgeldtzowelbinnendeVSV’salsbinnendebranche-,beroeps-enpatiëntenverenigingen:binnenveelorganisatiesiseenbeperktecapaciteitvoorhetimplementerenvandezorg-standaard.Erzijngrenzenaandehoeveelheidactiviteitendiekunnenwordenopgepakt,tenzijaanvullendemiddelenbeschikbaar komen.
Oplossingsrichtingfinanciënencapaciteit
a) Completerenenactualiserenvandezorgstandaarden/ofopnemenvaninhoudelijkepunten(voornadereuitwer-king)in(onderhoudsplan)Zorgstandaardofinlandelijkekaders..Landelijkekadersvoorhetmakenvanafwegin-gentussenhetcentraalzettenvanwensenenbehoeftenvandezwangereenafwegingent.a.v.effectiviteitendoelmatigheidkunnendaarbijhelpen.Bijdeuitwerkinghiervanmeenemendefinanciëleprikkelsvoorzorgver-lenersenzwangeren.Zwangeremogengeenfinanciëledrempelshebbenvoorhetmakenvankeuzes20
b) OmditgoeduittewerkenneemtCPZinfase0(tot1juli2017)hetinitiatiefomhieroveringesprektegaanmetpartijenalsVWS,Zorginstituut,ZONmw,NZaenIGZomde mogelijkheden hiervoor te bespreken. Het spreekt voorzichdatdeledenvandeimplementatiewerkgroephiernauwbijzijnbetrokken.
19 www.nza.nl/regelgeving/circulaires/CI_16_27c__Vaststelling_beleidsregel_Integrale_geboortezorg_2017
20 ZIGp.31:“Iederezwangereheeftzelfdekeuzeomonderbegeleidingvaneenverloskundigzorgverlenerthuis,ineengeboortecentrumofpoliklinischinhetziekenhuistebevallen.Dezekeuzezounietmoetenwordenbeïnvloeddoordateenbepaaldekeuzeextrakostenmetzichmeebrengt.”
22
Knelpunteninhoudvandezorgstandaard
a) Centraalzettenwensenenbehoeftenvandezwangereisnietaltijdinlijnmetdedoelmatigheid(zieookfinancie-ring).Hoemakenvanafwegingen?Watprevaleert?
b) Centraalzettenvanwensenenbehoeftenvandezwan-gerebetekentdatzijkeuzeskunnenmakendienietinlijnzijnmetwetenschappelijkeinzichten.Hoegajedaarmeeom?
a) Sommigeberoepsgroepenenpatiëntenverenigingenervarendathunpositieenofstandpuntennietsteviggenoegzijnopgenomenindezorgstandaard.
Oplossingsrichtingalgemeen
a) Completerenenactualiserenvandezorgstandaard,inclusief(multidisciplinairmakenvan)onderliggenderichtlijnen door het beleggen richtlijnontwikkeling en/of opnemenvaninhoudelijkepunten(voornadereuitwer-king)in(onderhoudsplan)Zorgstandaard
b) Ontwikkelenaanbodvoorzwangerenomhentestimu-lerentoteenproactievehoudingenomhunpositiealscliëntteversterken.Eenbelangrijkinstrumenthierbijisdecliëntversievandezorgstandaard.
Knelpuntzwangereen(ongeboren)kindcentraal
DitaspectisvoordePatiëntenfederatiehetallerbelangrijkstepunt.Ooklosvandezorgstandaardzouditdenormmoetenzijn,vandaardeinvoeringopdekortstmogelijketermijn.Dematewaarindewensenenbehoeftenvanzwangerencentraalstaanzougeëvalueerdmoetenworden.Hetspreekt-vanuitoogpuntvandoelmatigheidengoedezorg-voorzichdat het hier gaat om het centraal stellen van wensen met een medischenoodzaak.a) Hetcentraalzettenvandewensenenbehoeftenvande
zwangereisnoggeengemeengoed.
Oplossingsrichting/verbetermogelijkhedenzwangereen(ongeboren)kindcentraal
a) Dezorgprofessionalenzwangereequiperenomgeza-menlijke besluitvorming vorm te geven
b) Toolsomzelfmanagementvanzwangereteondersteu-nen
Knelpuntennaadlozemultidisciplinairesamenwerking
a) Ontoereikendesamenwerkingtussen:a. Verschillende disciplines b. 0e,1e,2e,en3elijnc. hulpverleners,overheid,zorgverzekeraarsb) Partijenrichtenzichteveelopeigendoelenenbelangen.
Partijenmoetensamenwerkenterwijlzeelkaarsconcur-rentenzijn.
c) De(financiële)belangen,afhankelijkheidvaninkomstenenmogelijkhedentotinvesteren(intijdengeld)verschil-len tussen de beroepsgroepen
d) PraktijkenenkraamzorgorganisatiesdieinmeerdereVSV’szittenenspanningbijsamenwerkingtussencon-currentenvandezelfdeberoepsgroep.
e) Sommigekraamzorgpraktijkenzijnnognietverenigdf) Eeninterprofessioneelteamvergteenheleboelorga-
nisatie,tijdenmiddelen.Duszowelorganisatorischeconomischenpragmatischeenuitdaging
g) Erisveelteweinigtijd,geldencapaciteitomalleveran-deringen op korte termijn door te voeren
RandvoorwaardenHetleverenvanintegralezorgaanzwangerenenkindkosttijdenmoeite.Eenverdelingvantakenmetheldereafspra-kenisnoodzakelijkomgoedegeboortezorgtekunnengeven.Door het in verschillende mate ter beschikking staan van middelenenmenskrachtzullenkeuzenoverdetaakverdelingverschillen per regio en per instelling. Zonder een adequate structuurlukthetmeestalniethetbeoogdeniveauvanzorgte halen. Dit lijkt alleen haalbaar bij duidelijke afspraken en eengoedeorganisatie.Zorgverlenershebbenverdervoldoendetijdenpersoneelno-dig om de vereiste handelingen uit te voeren en de vereiste aandachtaandezwangereenkindtegeven.Ermoetenvoldoendefaciliteiten(ruimte,instrumentenenmiddelen)zijnvoorintake,consultenenbehandeling.
Oplossingsrichting/verbetermogelijkheden
a) Gezamenlijkmonitorenvanrisico-inschatting(vergelijkenmonodisciplinaireinschattingvoorafenmultidisciplinaireinschattingachteraf)indeeigenregioenbijstellenvanproces
b) Ontwikkelenvanaanbodvoorzorgprofessionalsophetgebiedvanmultidisciplinairesamenwerking,organisatie,kwaliteitsverbeteringbinnendeVSV’senkennis.Binnendit thema wordt onder andere gewerkt aan het verbete-renvandeafstemmingensamenwerkingtussen1e,2een 3e lijns
c) Borgenkeuzevrijheidvooreenbepaaldezorgverlenendeorganisatie
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 23
Knelpuntinterprofessioneelgeboortezorgteam
Interprofessioneel geboorteteam met verloskundige en gynaecoloog wordt vaak wel ingeregeld. Het wordt door sommigenalsnietdoelmatigervarenomhierstandaardookdehuisarts,klinischverloskundigeenkraamzorginmeetenemen21.
Knelpuntcoördinerendzorgverlener
a) Meerwaarde/haalbaarheidcoördinerendzorgverlenerwordtnietdoorallezorgverlenersgezien
b) Financieelrisicovanwegedubbeldeclarerenwanneerzwangerestartbijverloskundigeendanovergaatnaardegynaecoloog.
ToelichtingDit lijkt een makkelijk te behalen resultaat. Er moeten echter welkanttekeningenbijgeplaatstworden.Hetisrelatiefge-makkelijkomeennaamvaneenverantwoordelijkzorgverle-nerophetgeboortezorgplantenoteren.Echterdeuitvoeringisproblematisch.Doorsommigenwordtdebetekenisindepraktijkvanhethebbenvaneen“coördinerendzorgverlener”oppapierbeperktgeacht,alshetgaatomnietgeplandezorg.Hetiseenillusiedatdanteallentijdedevastecoördinerendzorgverlenerdecoördinatieopzichneemt.Misschienishetook voldoende dat helder is per VSV wie dienstdoend is. De meerwaardevandecoördinerendzorgverlener(zowelindeogenvandezorgprofessionalsalsvandezwangere)zalindepraktijkmoetenwordengeëvalueerd.Debekostigingisnognietrond:mogelijklopendekostenopvanwege dat voor een fors percentage van de vrouwen er een wijzigingplaatsvindtvancoördinerendzorgverlenerenbeidehet volle pond declareren.
Knelpuntenelektronischraadpleegbaardossier
(Elektronische)registratiesystemenwaarindeminimaalvereistedatakanwordenvastgelegdenwordeningeziendoorallebetrokkenzorgverlenersindeVSV(metuitzonderingvandeKraamzorg22),waarmeehetdossiervanelkezwangereelektronisch raadpleegbaar is op ieder moment door iedere zorgverleneruitdeVSV,indienzijhiervoortoestemmingheeftgegeven.Registratievanindicatorentenbehoevevankwaliteitsbeleid en monitoring. Juist het realiseren van een gemeenschappelijk raadpleeg-baarelektronischdossierzoueenenormeimpulskunnengeven aan integraal werken en terugdringen van missers. Hier isdusveeltewinnen.Dezwangerezou(oplangeretermijn)dezeinformatieookzelfonlinemoetenkunneninzien,indetussentijdkanwordenvolstaanmeteenpapierenversievanhetzorgpad.EengezamenlijkWebdossierisorganisatorisch,juridischenfinancieelnietvoorelkeVSVhaalbaaropdekortetermijn,want de investeringen voor het koppelen van systemen of aanschaffenvannieuwesystemenzijnhoog.Organisatiesmoeten diverse aanpassingen doen aan de eigen systemen voor het goed kunnen aanleveren van de indicatoren terwijl hier geen vergoeding tegenover staat.
Oplossingsrichting/verbetermogelijkhedena) MinisterievanVWSonderzoektmogelijkhedentot
subsidiërenvaneenoplossingmeteenhub,waarbijdeelektronische dossiers gekoppeld kunnen worden en partijenoverenweerkunnenraadplegenenaanvullen.
24
21 HetbesprekenvaniederezwangereinmultidisciplinairoverlegwordtdoorveelVSV’salsnietdoelmatigervaren.Sommigengevenaanondanksscepsishiermeetezijnbegonnenendatdeervaringenpositiefzijn,omdaterveelvanelkaarwordtgeleerd.Andersdanverwachtkangezamenlijkerisico-inschattingenoverlegjuistookleidentotvakerbegeleidingdooreenverloskundige,omdatzijzichgesteundvoelt door het sparren met de gynaecoloog.
22 Dekraamzorggeeftaaneenknelpunttehebbenindefinancieringenmeertijdnodigtehebben.
Knelpuntomgaanmetvrouwenmetlagegezondheidsvaardigheden
Dezorgvoorvrouwenmetlagegezondheidsvaardighedendiezichmeldenisnognietoveralstructureelingeregeld.Knelpuntligtzowelinhetidentificerenalshetbereikenvandezedoelgroepenhenvervolgensinbewegingkrijgen.Mo-gelijkkandeambitiehiernogverderreiken,doorgezamenlijkminimumcriteriaaftespreken,waaraanvoldaanmoetworden.Aandachtvoorvrouwenmetlagegezondheids-vaardighedenismeteenalbelangrijk,echterditpuntkunje pas goed inregelen als de standaarddienstverlening goed ingeregeld is.Oplossingsrichting/verbetermogelijkhedena) Delengoodpracticesvooridentificerenvrouwenmet
lagegezondheidsvaardighedenb) Delenvoorbeelddocumentenvanhandvattenvoorzwan-
geren om laagdrempelig tot gedragsverandering over te gaan.
KnelpuntPreconceptie
DeinventarisatieleertdatsommigeVSV’szichnadrukkelijkdistantiërenvanhetstandpuntdatzijinzettenophetbe-reikenvan100%vandevrouwenmeteenkinderwensvoorpreconceptieadvies.Hetstaatnietterdiscussiedatpreconceptiezorgenintercon-ceptiezorgpreventievewerkingkanhebben.Hetisdeverant-woordelijkheidvanhetVSVombeleidrondpreconceptiezorgteformuleren;afhankelijkvandelokalesituatiekandatop verschillende manieren gebeuren en met verschillende samenwerkingspartners,zoalshuisartsenenJGZ.Daarnaastisdedoelgroepmoeilijktebereiken.BovendienwordtgestelddatderegelsvanhetNZAendezorgverzekeringswetindewegstaanaanhetactiefwervenvanvrouwenmeteenkinderwens; om voor vergoeding in aanmerking te komen geïnitieerdmoetdezorgwensvanuitdecliëntzelfkomen.Ditstaatindewegvanhetproactiefopzoekgaannaarenbenaderen van de doelgroep.
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 25
Bijlage 2 Mogelijke activiteiten branche- en beroepsverenigingen
Eenmaligeactiviteiten• Voorlichting/scholingorganiseren/inkopen• Communicatienaardeeigenwerknemersc.q.ledenover
relevanteaspectenvandezorgstandaardinnieuwsbrie-ven,magazines,viaeigenwebsite,informatiepakketten.
• Eigenactiviteitenuitvoerendiedetoepassingvandein-tegralegeboortezorgconformdestandaardbevorderen,zoalscongressen,mini-symposiums,cursussen,presen-tatiesinwerkoverleggen,werknemersbijeenkomstenenstudiedagen.
• Informeren van de eigen werknemers c.q. leden en het CPZoverdeeigenactiviteitenenmogelijkhedenvoorscholingzoweleigenscholingsaanbodalsexternaanbod.
• Opzoekgaannaarsamenwerkingensynergietusseneigenactiviteitenendeactiviteitenvan(andere)zorgpro-fessionalsen(andere)beroepsverenigingen.
• De beroepsverenigingen vaardigen vertegenwoordigers af aan CPZ om bij te dragen aan totstandkoming van cliëntenversievandezorgstandaard.
Doorlopendeactiviteiten• Het doorontwikkelen van monodisciplinaire richtlijnen
totmultidisciplinairerichtlijnen,standaardenenafspra-ken
• Communicatienaardeeigenwerknemersc.q.ledenoveractualisatiesvandezorgstandaardinnieuwsbrieven,magazines,viaeigenwebsite,folders.
• Het inbrengen van knelpunten rondom de invoering van integralegeboortezorgbijhetCPZ(waarbijdesupport-groepalsaanspreekpuntvanCPZfungeert).
• Eigenoplossingenactiefdelenmetandereregio’sdooroplossingen,modellenendocumententedelenviahetCPZ.
• Zorgdragenc.q.stimulerendatwerknemersc.q.ledendeelnemenaanMultidisciplinaireoverleggenvoorgeza-menlijkerisico-inschatting.
26
Bijlage 3 Mogelijke activiteiten patiëntenverenigingen
Eenmaligeactiviteiten• Eigenactiviteitenuitvoerendiedetoepassingvandein-
tegralegeboortezorgconformdestandaardbevorderen.• Informeren van de achterban en het CPZ over de eigen
activiteiten.• Vertegenwoordiger afvaardigen aan CPZ om bij te dragen
aantotstandkomingvancliëntenversievandezorgstan-daard.
• Opzoekgaannaarsamenwerkingensynergietusseneigenactiviteitenendeactiviteitenvanzorgprofessionalsen beroepsverenigingen.
• Eigenoplossingenactiefdelenmetanderendooroplos-singen,modellenendocumententedelenviahetCPZ.
• Doorontwikkeling van de indicatoren van klantpreferen-ties.
Doorlopendeactiviteiten• Communicatieoverrelevanteaspectenvandezorg-
standaardincl.oproepenvanzwangeren/ouderstotdeelname aan adviesraden van VSV’s.
• Stimulerenvanzelfmanagementdoorzwangerendoorverstrekkenvaninformatie.
• Het inbrengen van knelpunten rondom de invoering van integralegeboortezorgbijhetCPZ(waarbijdesupport-groepalsaanspreekpuntvanCPZfungeert).
• Faciliterenvanwaarderingen:waarderingenvoorzor-gorganisatiesbeschikbaarenvergelijkbaarmakenvooranderepatiënten/cliëntenviaZorgkaartNederland.
ImplementatieplanvandeZorgstandaardIntegraleGeboortezorg 27
Oudlaan 4, 3515 GA Utrecht030 27 39 [email protected]
www.kennisnetgeboortezorg.nl