Impactanalyse Digilevering

Impactindicatie Digilevering

Documentversie: 1 Datum: november 2012

“Onderdeel van een werkend stelsel”

Inhoudsopgave Inhoudsopgave ....................................................................................... 2

Managementsamenvatting ...................................................................... 4 Wat kan de gemeente nu al doen? ........................................................................... 8

1. Inleiding ........................................................................................... 9 1.1. Aanleiding en doelstelling .............................................................................. 9 1.2. Vraagstelling impactanalyse .......................................................................... 9 1.3. Aanpak impactanalyse ................................................................................. 10

2. Digilevering .................................................................................... 12 2.1. Stelsel Basisregistraties ............................................................................... 12 2.2. Stelselvoorzieningen Basisregistraties ......................................................... 14 2.3. Digilevering – (abonnementenvoorziening) ................................................. 14 2.4. Relatie met andere bouwstenen ................................................................... 16

3. Thema’s Digilevering ...................................................................... 20 3.1. Algemene issues rond Digilevering .............................................................. 20 3.2. Bruikbaarheid .............................................................................................. 25 3.3. Techniek ...................................................................................................... 25 3.4. Organisatie- en procesinrichting .................................................................. 26 3.5. Implementeerbaarheid en ondersteuningsbehoefte ..................................... 29 3.6. Kosten en Baten ........................................................................................... 29

4. Conclusies ....................................................................................... 31 4.1. Bruikbaarheid .............................................................................................. 31 4.2. (grootschalige) Implementeerbaarheid ....................................................... 31 4.3. Resultaatverplichting ................................................................................... 33 4.4. Hoe nu verder? ............................................................................................ 33

Bijlage 1: Acties .................................................................................... 35

Bijlage 2: Betrokkenen ......................................................................... 37

3 3

Versiebeheer

Versie Datum Status Wijziging Opgesteld/ gewijzigd door

0.1 06-06-12 Concept Initiële versie Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

0.2 26-06-12 Concept Input begeleidingscommissie Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

0.3 19-07-12 Concept Concept Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

0.3.8 02-08-12 Concept Concept impactindicatie Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

0.4 20-08-12 Concept Initiële versie impactanalyse Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

0.5 05-09-12 concept Concept t.b.v. begeleidingscommissie Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

0.6 19-09-12 concept Feedback begeleidingscommissie Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

0.9 24-09-12 concept Feedback Operatie NUP intern Finale concept versie

Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

0.9.1 01-10-12 concept Feedback Operatie NUP intern Feedback VNG

Ton Laarhoven Wilfred Lintsen

4 4

Managementsamenvatting Inleiding

Digilevering is onderdeel van de NUP-basisinfrastructuur en een belangrijk onderdeel van het Stelsel van Basisregistraties. Samen met Digikoppeling, Digimelding en de Stelselcatalogus, vormt zij de stelselvoorzieningen Basisregistraties.

Figuur 1 - Stelselvoorzieningen Basisregistraties: schakels in de keten

Een beschrijving van de stelselvoorzieningen Basisregistraties is te vinden in de Factsheet stelselvoorzieningen.1

Om efficiënte gegevensuitwisseling met basisregistraties mogelijk te maken en de kwaliteit bij het gebruik van basisregistraties te kunnen waarborgen, moet gebruikgemaakt worden van de NUP-bouwstenen Digikoppeling, Digilevering en Digimelding.

Digilevering

Digilevering is een generieke voorziening voor de (door)levering van gebeurtenisberichten uit basisregistraties op basis van een abonnement. Een basisregistratie sluit maar één keer aan op Digilevering, een afnemer sluit maar één keer aan op Digilevering

Voorbeelden van gebeurtenissen zijn: het starten van een onderneming, het verhuizen van een persoon of het vaststellen van een inkomen.

Een abonnement tussen een basisregistratie en een afnemer is de basis voor het leveren van berichten over gebeurtenissen. In een abonnement wordt vastgelegd welke soorten gebeurtenissen worden geleverd. Daarbinnen kan het leveren van gebeurtenissen door middel van een filter worden beperkt, aangezien afnemers niet alle gebeurtenissen willen of mogen ontvangen. Op die manier kan geregeld worden dat een afnemer bijvoorbeeld niet de gebeurtenisberichten van alle

1 https://wiki.stelselvanbasisregistraties.nl/xwiki/bin/view/document/factsheet+stelselvoorzieningen

5 5

startende ondernemingen ontvangt, maar alleen van ondernemingen die starten in een bepaald geografisch gebied en/of binnen een bepaalde branche.

Bijvoorbeeld: een bedrijf geeft een verhuizing door aan de Kamer van Koophandel. Deze wijziging wordt verwerkt in de NHR (Handelsregister). Het NHR stuurt gebeurtenisberichten door naar Digilevering. Op basis van een abonnement stuurt Digilevering de gebeurtenisberichten door aan relevante afnemers zoals bijvoorbeeld de gemeente. Afhankelijk van de wijze waarop een basisregistratie een en ander heeft ingericht, kan het zijn dat de afnemer door bevraging de (overige) benodigde gegevens moet ophalen.

Bruikbaarheid van Digilevering

Aangesloten gemeenten, provincies, waterschappen en uitvoeringsorganisaties krijgen met Digilevering berichten over gebeurtenissen die zich voordoen in de basisregistraties, bijvoorbeeld een verhuizing van een bedrijf. Digilevering is een centrale, landelijke voorziening voor het faciliteren van de levering van actuele en accurate gegevens uit basisregistraties. Digilevering is daarmee een belangrijk onderdeel van het Stelsel van Basisregistraties en zal voor veel overheidsorganisaties een zeer nuttige voorziening blijken.

Vanuit gemeentelijk gebruiksperspectief zijn er wel verschillen tussen de drie in de resultaatverplichting genoemde combinaties van basisregistraties en Digilevering.

• BAG. Het gebruik van gegevens uit de BAG betreft bijna geheel BAG-objecten binnen de eigen gemeente. In dat licht is aansluiting op Digilevering niet dringend. De gemeente als bronhouder beschikt immers over de actuele situatie.2 3

• GBA. Gemeenten gebruiken ook GBA-gegevens van buiten de eigen gemeente en Digilevering kan voor deze buitengemeentelijke gegevensuitwisseling de geschikte voorziening zijn. De combinatie Digilevering-GBA is nog niet beschikbaar (volgens planning wel in de BRP), en thans wordt een specifieke oplossing (GBA-V) gebruikt die in de behoefte voorziet.

• NHR. Voor het NHR is de Kamer van Koophandel bronhouder. Het NHR bevat de authentieke gegevens van bedrijven. Gemeenten maken op ruime schaal gebruik van de gegeven uit het Handelsregister (via een mutatieabonnement op CD-ROM), maar het gebruik van gegevens uit het NHR (Nieuw Handelsregister) in het kader van het Stelsel van Basisregistraties moet nog beginnen. De combinatie Digilevering – NHR is voor gemeenten van groot belang voor het gebruik van actuele gegevens uit het nieuwe Handelsregister op basis van gebeurtenissen.

Implementatie van Digilevering

Om Digilevering succesvol te kunnen inzetten voor een basisregistratie moet Digilevering met de benodigde functionaliteit in de productieomgeving (Logius) beschikbaar zijn, de basisregistratie moet de relevante gegevensset via Digikoppeling aanbieden aan Digilevering, de afnemende organisatie moet via Digikoppeling (technisch) aansluiten op Digilevering, de afnemer moet een contract hebben met de basisregistratie over de leveringen en de afnemende organisatie moet de benodigde abonnementen binnen Digilevering kenbaar hebben gemaakt.

De huidige versie van Digilevering is nog niet geschikt voor gebruik in productie. De nieuwe versie van Digilevering (2.0) wordt in twee releases opgeleverd.

• Release 1 (planning Q4 2012) bevat de aanpassingen die nodig zijn om een eerste productie implementatie van het NHR met het CBS en de Belastingdienst te ondersteunen.

2 Implementatiehandleiding BAG geeft aan dat bronhouders (gemeenten) gegevens betrekken uit de bron en niet uit de BAGLV. 3 Actualiteit van BAG gegevens in de landelijke voorziening (BAGLV) loopt enigszins achter op de gegevens van de bronhouder (gemeenten)

6 6

• Release 2 (planning Q1 2013) bevat de benodigde functionaliteit en schaalbaarheid die nodig is om leveringen op basis van abonnementen te ondersteunen (randvoorwaardelijk voor gemeenten).

Release 1 wordt op dit moment gebouwd (planning Q4 2012).

Release 2 (planning Q2 2013) is nog in de voorbereidingsfase. De functionaliteit is in de Taskforce Digilevering vastgesteld. Er wordt op dit moment gekeken welke prioriteiten en nieuwe eisen er nog boven water zijn gekomen in de tussentijd.

Voorgestelde actie:

Voor zover dat al niet het geval is, de (functionele) scope van Release 2 Digilevering vaststellen.

Aansluiten Basisregistraties op Digilevering

De BAG is nog niet aangesloten op Digilevering maar gaat eind 2012 aansluiten op Digilevering Release 1 voor een eerste productieaansluiting met het CBS, Justis en de Belastingdienst. Deze implementatie is nog niet geschikt voor (Digi)leveringen aan gemeenten. De daarvoor benodigde functionaliteit in Digilevering maakt deel uit van release 2 (Planning Q2 2013).

De GBA (GBA-V) is niet aangesloten Digilevering. Er bestaat ook geen voornemen om op Digilevering aan te sluiten. Dit mede omdat GBA-V in de komende jaren in het kader van de modernisering GBA (mGBA) vervangen gaat worden door BRP.

N.B. Zoals aangegeven in de rapportage van de taskforce Digilevering zal BPR worden aangesloten op Digilevering. (Planning 2015, 2016). Nog niet duidelijk is op welke wijze dat gaat gebeuren. Er is een onderzoek verricht, waarin de koppelwijze is besproken. De stuurgroep Digilevering moet hier nog inhoudelijk naar kijken.

Het NHR is nog niet aangesloten op Digilevering maar gaat eind 2012 aansluiten op Digilevering Release 1 voor een eerste productieaansluiting met het CBS, Justis en de Belastingdienst. Deze implementatie is nog niet geschikt voor (Digi)leveringen aan gemeenten. De daarvoor benodigde functionaliteit in Digilevering maakt deel uit van release 2 (Planning Q2 2013).

De planning is dat het NHR in Q2 2013 conform StUF aansluit op Digilevering.

(Grootschalige) Implementeerbaarheid van Digilevering

De afspraak is gemaakt dat de (grootschalige) implementeerbaarheid van NUP-bouwstenen, indien opgeleverd, alleen bepaald kan worden op basis van een aantal praktijkbeproeving (pilots) bij gemeenten. Voor Digilevering is het daarbij van belang dat het alleen geïmplementeerd kan worden in combinatie met één of meer basisregistraties.

De bouwsteen Digilevering is nog niet beschikbaar dus er zijn op dit moment ook nog geen Basisregistraties aangesloten op Digilevering.

Omdat er vanuit de GBA-V geen koppeling met Digilevering wordt gemaakt, is de conclusie: niet implementeerbaar.

Digilevering in combinatie met de BAG is thans niet beschikbaar, dus kan worden geoordeeld dat de bouwsteen in combinatie met de BAG niet implementeerbaar is.

Pas nadat de bouwsteen Digilevering met de benodigde functionaliteit is opgeleverd (release 2) en de BAG een aansluiting heeft gerealiseerd, kan de implementeerbaar middels praktijkbeproeving worden vastgesteld.

7 7

Voorgestelde actie:

De (grootschalige) implementeerbaarheid van Digilevering via de BAG vaststellen middels een aantal pilots.(Zie ook “Voorgestelde actie 1.1.1.4” op pagina 22).

Digilevering in combinatie met het NHR is thans niet beschikbaar, dus kan worden geoordeeld dat de bouwsteen Digilevering in combinatie met het NHR niet implementeerbaar is.

Pas nadat de bouwsteen Digilevering met de benodigde functionaliteit is opgeleverd (release 2) en het NHR een aansluiting heeft gerealiseerd, kan de implementeerbaar middels praktijkbeproeving worden vastgesteld.

Voorgestelde actie:

De (grootschalige) implementeerbaarheid van Digilevering via het NHR middels een aantal pilots vaststellen. (Zie ook “Voorgestelde actie 1.1.1.9” op pagina 24).

Conclusie resultaatverplichting

De resultaatverplichting voor Digilevering luidt: ”Alle gemeenten sluiten aan op Digilevering en gebruiken deze voorziening tenminste voor BAG, GBA en NHR.”.4

• Ten aanzien van de bruikbaarheid kan worden gesteld dat Digilevering veel toegevoegde waarde heeft voor het NHR. Voor de BAG en de GBA is de toegevoegde waarde beperkt tot objecten (en subjecten) buiten de eigen gemeente;

• Digilevering komt niet beschikbaar voor de GBA-V; • Digilevering (Release 2) is nog niet beschikbaar; na oplevering kan pas een oordeel over

implementeerbaarheid m.b.t. het NHR en de BAG worden gegeven nadat gemeentelijke praktijkbeproeving voor Digilevering zijn uitgevoerd;

• Los van Digilevering zijn gemeenten nog niet klaar om grootschalige gebruik te gaan maken van het NHR. Zoals aangegeven het rapport Impactanalyse NHR, is tijdig aansluiten een grote uitdaging.

Uitgaande van deze bevindingen is het oordeel dat de resultaatverplichting in relatie tot de BAG en GBA niet haalbaar is. Bij de GBA vanwege de beslissing om niet aan te sluiten op Digilevering, bij de BAG omdat er na (tijdige!) oplevering en praktijkbeproeving (nog niet voorzien) er maar een beperkte groep gemeenten en gemeentelijke samenwerkingsverbanden zal aansluiten. Het zal hierbij gaan om afname van gegevens van BAG-objecten van buiten de eigen gemeente.

De praktijkbeproeving van Digilevering bij gemeenten voor aansluiting op het NHR (nu nog niet gepland) zal niet eerder dan Q2 van 2013 kunnen plaatsvinden.

Aannemende dat deze pilots een positief antwoord geven over de (grootschalige) implementeerbaarheid voor Digilevering en het NHR, blijven er hooguit achttien maanden over om de rest van de gemeenten aan te sluiten. Gecombineerd met de algemene situatie rond gebruik van het NHR, leidt dit tot de conclusie dat de resultaatverplichting voor Digilevering in relatie tot het NHR, alleen met zeer doeltreffende maatregelen gerealiseerd kan worden.

Voorgestelde actie:

Gemeenten sluiten aan op het NHR op basis van Digilevering.

NB. Hoewel de resultaatverplichting rond de BAG niet gerealiseerd wordt, is het van belang om daar waar dat nuttig en wenselijk is voor gemeenten, aan te sluiten op Digilevering t.b.v. de BAG. Het gaat hierbij om (incidentele) voorbeelden van gebruik van buitengemeentelijke BAG-objecten.

4 Overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid

8 8

Wat kan de gemeente nu al doen? De gemeentelijke processen zijn meestal niet ingericht op gebeurtenisgedreven werken en hun informatiebehoefte met betrekking tot de toepassing van gebeurtenisberichten is vaak nog niet uitgewerkt. De inzet van Digilevering biedt de mogelijkheid om actief te reageren op gebeurtenissen in plaats van achteraf ontdekken dat er iets gewijzigd is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een horecaonderneming die een nieuwe eigenaar heeft gekregen.

Gemeenten kunnen zich nu al voorbereiden op een gebeurtenisgedreven werkwijze. Met name bij het uitwerken van de plannen rond het binnengemeentelijk gebruik van de basisregistraties moet dit aspect aandacht krijgen.

9 9

1. Inleiding Digilevering is een generieke voorziening waarop elektronische berichten worden uitgewisseld tussen overheidsorganisaties en de basisregistraties.

Dit inleidende hoofdstuk behandelt de aanleiding en doelstelling, de gehanteerde vraagstelling en scope, de stand van zaken rondom Digilevering en de gevolgde aanpak.

1.1. Aanleiding en doelstelling Om invulling te kunnen geven aan de overheidsbrede visie op dienstverlening is implementatie van de NUP-bouwstenen noodzakelijk. In de Overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid (i-NUP) is een aantal resultaatverplichtingen uitgewerkt. Met vaststelling van het i-NUP hebben gemeenten afgesproken om aan de resultaatsverplichtingen te voldoen. Voor Digilevering luidt deze resultaatverplichting (#19):

“Alle gemeenten sluiten aan op Digilevering en gebruiken deze voorziening tenminste voor BAG, GBA en NHR”.

Het is van belang op te merken dat deze impactanalyse geen oordeel geeft over de bouwsteen Digilevering zelf, maar over de resultaatverplichting. Dus het gebruik van Digilevering in samenhang met de BAG, de GBA en het NHR.

In het kader van de generieke ondersteuning bij de implementatie van het i-NUP is voor gemeenten Operatie NUP ingericht. Operatie NUP helpt gemeenten op het gebied van digitale dienstverlening een stap verder. Meer informatie over Operatie NUP is te vinden op de website van Operatie NUP.5

Binnen Operatie NUP maken we impactanalyses van de NUP-bouwstenen. Zulke analyses leiden tot conclusies over de implementeerbaarheid en de haalbaarheid van de resultaatverplichtingen.

Een impactanalyse biedt een overzicht van wat nodig is om een succesvolle implementatie in het gemeentelijk domein te bewerkstelligen. Daarbij wordt niet alleen aangegeven wat de impact op de gemeente is, maar in het bijzonder wat er generiek nog geregeld moet worden, welke acties gemeenten, Operatie NUP, KING, VNG, het bouwsteenprogramma of andere stakeholders op zouden moeten pakken.

Het doel van dit document is alle belanghebbende partijen en de deelnemers inzicht te geven in de voorlopige bevindingen, oordelen, conclusies en actielijnen.

Het is belangrijk vast te stellen dat de impactanalyse zelf niet een handreiking voor gemeenten is. Het document impactanalyse biedt de start voor de ontwikkeling van wat nog nodig is!

1.2. Vraagstelling impactanalyse De centrale vraag voor de impactanalyse is:

Welke bestuurlijke, organisatorische of infrastructurele maatregelen zijn wenselijk of noodzakelijk om aan de resultaatverplichtingen uit i-NUP te kunnen voldoen?

Voor de impactanalyse Digilevering wordt een antwoord geformuleerd op onderstaande vragen:

5http://new.kinggemeenten.nl/over-operatie-nup

10 10

• Geef een oordeel van de implementeerbaarheid van Digilevering in het gemeentelijk domein. Focus daarbij op de belangrijkste kritische succesfactoren en showstoppers;

• Geef aan onder invulling van welke randvoorwaarden het mogelijk is de resultaatverplichting voor Digilevering uit het i-NUP in te vullen;

• Geef daarbij aanbevelingen over de wijze waarop de gestelde randvoorwaarden ingevuld kunnen worden;

• Vertaal deze aanbevelingen in concrete acties, plaats waar mogelijk deze in de tijd, wijs een actiehouder aan en valideer/verifieer de actie met de actiehouder;

• Neem in zowel analyse als aanbevelingen de rol van de belangrijkste stakeholders nadrukkelijk mee.

Deze tussenrapportage geeft een overzicht van bevindingen tot nu toe op bovenstaande punten.

1.3. Aanpak impactanalyse Voor de uitvoering van de impactanalyse is het volgende proces doorlopen:

Figuur 2 - Processchema Impactanalyse

De volgende activiteiten zijn uitgevoerd:

• Verzamelen beschikbare relevante documentatie; • Gesprekken met BZK en VNG om kader en richting van de impactanalyse te bepalen; • Gesprekken met programmabureau Stelsel(voorzieningen) Basisregistraties en Logius; • Interviews met gemeenten, leveranciers en overige relevante stakeholders; • Samenstellen begeleidingscommissie met relevante stakeholders; • Destilleren van de belangrijkste thema’s, kritische succesfactoren en showstoppers; • Toetsen van bovenstaande in een bijeenkomst van de Begeleidingscommissie; • Opstellen Impactindicatie en afstemmen met VNG; • Opzetten internet co-creatie; • Verwerken resultaten internet co-creatie; • Uitwerken definitieve bevindingen en conclusies; • Opstellen concept impactanalyse en afstemmen intern (KING), afstemmen met VNG; • Afstemmen concept met begeleidingscommissie;

11 11

• Verwerken resultaten begeleidingscommissie; • Afstemmen acties met stakeholder; • Opstellen “laatste” concept impactanalyse en afstemmen met VNG; • Opleveren impactanalyse;

12 12

2. Digilevering Overheidsinstellingen moeten op de hoogte zijn van gebeurtenissen die voor hun taken relevant zijn. Denk aan het starten van een onderneming, het verhuizen van een persoon of het vaststellen van een inkomen. Basisregistraties kunnen gegevens over deze gebeurtenissen leveren.

Informatievoorziening op basis van gebeurtenissen kan veel voordelen opleveren. Om ervoor te zorgen dat dit op een uniforme en efficiënte manier gebeurt, is de voorziening Digilevering ontwikkeld. Digilevering levert 'gebeurtenisberichten', die door de aangesloten basisregistraties worden aangeboden, aan alle overheidsinstanties die in deze gebeurtenissen zijn geïnteresseerd. Digilevering informeert geautoriseerde en geabonneerde (overheids)partijen actief op het moment dat een gegeven in een basisregistratie verandert. Dit voorkomt dat partijen te laat of bij toeval achter wijzigingen komen.

Digilevering is een generieke voorziening waarop basisregistraties maar één keer aansluiten. Ook afnemers (onder meer aan gemeente) sluiten maar één keer aan op Digilevering. Een basisregistratie maakt geen verbinding met elke afnemer (bijvoorbeeld 415 keer voor alle gemeenten) maar sluit slecht eenmaal aan op Digilevering. Hetzelfde geldt voor de afnemers. Een gemeente (afnemer) sluit niet aan op meerdere basisregistraties maar alleen op Digilevering.

Digilevering kan het best worden voorgesteld als een kopieerfunctie. Een basisregistratie levert gebeurtenisberichten aan Digilevering. Op basis van abonnementen zet Digilevering de betreffende gegevens door naar de afnemers (onder meer aan gemeenten).

Afhankelijk van de wijze waarop de basisregistratie één en ander heeft ingericht, moeten door middel van een bevraging (WUS) de relevante (overige) gegevens worden opgehaald.

Het distribueren van gebeurtenisberichten naar afnemers is de kernfunctionaliteit van Digilevering. De basis voor het leveren van gebeurtenisberichten is een abonnement. In een abonnement wordt vastgelegd welke soorten gebeurtenisberichten worden geleverd. De gebeurtenisberichten worden vanuit basisregistraties aangeboden aan Digilevering en worden door Digilevering door geleverd aan alle afnemers (zoals gemeenten) die in deze gebeurtenisberichten zijn geïnteresseerd. De BAG ondersteunt (nog) geen gebeurtenissen en levert daarom mutatieberichten.

Digilevering is één van de NUP-bouwstenen. Om Digilevering goed te kunnen plaatsen, is het van belang het Stelsel van Basisregistraties toe te lichten en daarbinnen de gemeenschappelijke stelselvoorzieningen. Ook is het van belang in het kort de geschiedenis rond Digilevering te schetsen.

2.1. Stelsel Basisregistraties6 Informatievoorziening speelt een belangrijke rol in het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken. Of het nu gaat om uitrukkende hulpdiensten, het efficiënt vaststellen van het recht op uitkering, het toetsen van vergunningaanvragen of het bestrijden van fraude: alle betrokkenen hebben baat bij slim gebruik van veel gebruikte overheidsgegevens zoals adressen, persoonsgegevens, bedrijfsnamen, geo-informatie.

Door bekende gegevens binnen de overheid met elkaar te delen, kan de overheid efficiënter opereren en de dienstverlening verbeteren. Zo hoeft een burger of bedrijf bepaalde gegevens niet steeds opnieuw aan te leveren, maar volstaat één melding. Om de gegevens te kunnen delen, zet de Nederlandse overheid het Stelsel van Basisregistraties op.

6 http://www.e-overheid.nl/onderwerpen/stelselinformatiepunt

13 13

Door gegevens uit de basisregistraties aan elkaar te koppelen, ontstaat een samenhangend Stelsel van Basisregistraties. Bijvoorbeeld een persoon uit de GBA met een adres uit de BAG.

Het Stelsel van Basisregistraties wordt als volgt gedefinieerd: het geheel van afspraken en voorzieningen gericht op het doelmatige en efficiënte beheer van een beperkt aantal gegevens, die nodig zijn voor de uitvoering van de taken van de overheid, vastgelegd in gegevensverzamelingen met een wettelijke basis (de basisregistraties), inclusief hun onderlinge samenhang en de gemeenschappelijke voorzieningen die nodig zijn voor verzameling, verspreiding en gebruik.

Anders geformuleerd: het Stelsel biedt een basis voor één overheid, die de behoeften van burgers en bedrijven centraal stelt, efficiënt, snel en zeker respons geeft op deze behoeften, daarvoor geen onnodige vragen stelt en die transparant en aanspreekbaar is op haar eigen functioneren. Belangrijk hierbij is het vergroten van de kwaliteit van de informatie en op het wegnemen van drempels voor het delen van informatie binnen (en buiten) de overheid.

De basisregistraties en hun onderlinge samenhang kan als volgt worden samengevat:

Figuur 3 - - Het huidige Stelsel van Basisregistraties wordt gevormd door 13 registraties7

Het belang van het Stelsel van Basisregistraties, de bestuurlijke- en politieke doelstellingen, de leidende principes en bestuurlijke uitgangspunten, hoe het stelsel wordt bestuurd en de verdere ontwikkelingen van het stelsel, wordt uiteengezet in het document “Visie op het Stelsel van

7 https://wiki.stelselvanbasisregistraties.nl/xwiki/bin/view/Stelselhandboek/visualisatie+Stelsel+relaties+en+status

14 14

Basisregistraties”8. Het document is een bijlage bij de brief aan de kamer van 28 mei 2010 onder nummer 29 362 - Modernisering van de overheid.

2.2. Stelselvoorzieningen Basisregistraties Door gegevens uit het Stelsel van Basisregistraties slim met elkaar te delen, kan de overheid efficiënter opereren en de dienstverlening verbeteren. De inzet van gemeenschappelijke stelselvoorzieningen voor het Stelsel van Basisregistraties stelt basisregistraties in staat om gegevens uit het stelsel eenvoudig, efficiënt en veilig uit te wisselen met hun omgeving.

Digilevering vormt samen met Digikoppeling, Digimelding en de Stelselcatalogus, de stelselvoorzieningen Basisregistraties. Een verdere beschrijving van de stelselvoorzieningen Basisregistraties is te vinden in de Factsheet stelselvoorzieningen.9

Figuur 4 - Stelselvoorzieningen Basisregistraties: schakels in de keten

2.3. Digilevering – (abonnementenvoorziening) Digilevering is een generieke voorziening voor de doorlevering van gebeurtenisberichten uit basisregistraties op basis van abonnementen. Het distribueren van gebeurtenisberichten, die door basisregistraties zijn klaargezet, naar afnemers is de kernfunctionaliteit van Digilevering. Voorbeelden van gebeurtenissen zijn: het starten van een onderneming, de verhuizing van een persoon of het vaststellen van een inkomen.

2.3.1. Digilevering in de tijd

Digilevering was onderdeel van de Generieke Ontsluiting Basisregistraties (GOB) en later aangeduid als Abonnementenvoorziening GOB.

8 https://wiki.stelselvanbasisregistraties.nl/xwiki/bin/view/Stelselhandboek/visie 9 https://wiki.stelselvanbasisregistraties.nl/xwiki/bin/view/document/factsheet+stelselvoorzieningen

15 15

In 2008 is een inventarisatie gemaakt van de mogelijk gewenste functionaliteit voor gegevensafnemers van basisregistraties. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt tussen een directe levering van gegevens als resultaat van een bevraging en een (uitgestelde) levering (melding) van gegevens uit één of uit meerdere basisregistraties.

Figuur 5 - Schematische weergave leveringen

Digilevering voorziet in enkelvoudige leveringen op basis van abonnementen.

Tijdens een proof of concept (PoC) met Digilevering in 2011 is vastgesteld dat Digilevering functioneel voldoet maar te kort schiet in performance. Later in 2011 is Digilevering door Logius in beheer genomen maar niet in productie gegaan (pre-productie).

Om onder meer de performance issues aan te pakken is een Taskeforce Digilevering aangesteld. De Taskeforce heeft een aantal wijzigingen voorgesteld10 (performance verbeteringen en functionaliteitsreductie) die in Q3 2012 (release 1) en Q2 2013 (release 2) worden geïmplementeerd.

2.3.2. Digilevering op hoofdlijnen

Naar aanleiding van een gebeurtenis (bijvoorbeeld een bedrijf dat een nieuwe eigenaar heeft gekregen) ontstaan wijzigingen in de basisregistraties. De relevante gebeurtenisberichten (voor de BAG, mutatiebericht) worden door basisregistratie aangeboden aan Digilevering. Digilevering is de centrale, landelijke voorziening voor de (door)levering van gebeurtenisberichten aan afnemers.

Aangesloten gemeenten, provincies, waterschappen, uitvoeringsorganisaties, etc. (afnemers) worden op basis van abonnementen door Digilevering middels gebeurtenisberichten geïnformeerd over gebeurtenissen die zich voordoen in de basisregistraties.

Op dit moment worden als eerste de basisregistraties NHR (Nieuw Handelsregister) en BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) aangesloten op Digilevering. Dat kan als volgt worden weergegeven:

10 Rapportage Taskforce Digilevering, Bijlage 7: pllateauplanning Digilevering v1.0 13 april 2012

16 16

Figuur 6 - Schematische weergave Digilevering

Voor verdere toelichting op Digilevering wordt verwezen naar documentatie op de Logius website11.

2.4. Relatie met andere bouwstenen De inzet van gemeenschappelijke stelselvoorzieningen voor het Stelsel van Basisregistraties, stelt organisaties in staat om gegevens uit het stelsel eenvoudig, efficiënt en veilig uit te wisselen met hun omgeving. Het faciliteert onder meer dat een overheidsorganisatie niet meerdere koppelingen hoeft te maken met de verschillende basisregistraties voor leveringen en terugmelden.

Digilevering is onderdeel van het Stelsel van Basisregistraties en is één van de NUP-bouwstenen. Het wordt geïmplementeerd in combinatie met andere NUP-bouwstenen. Hieronder worden de NUP-bouwstenen beschreven, waarmee Digilevering een relatie heeft.

2.4.1. Digikoppeling

Om efficiënte gegevensuitwisseling met basisregistraties mogelijk te maken zoals beoogd (zie 2.2) moeten basisregistraties en de afnemende organisaties aansluiten op Digilevering. Deze aansluiting vindt plaats op basis van Digikoppeling.

Digikoppeling bestaat uit een set open standaarden voor elektronisch berichtenverkeer tussen overheidsorganisaties en in het bijzonder basisregistraties. De Digikoppeling standaarden zijn in 2009 goedgekeurd door het College Standaardisatie en opgenomen in de zogenaamde "pas toe of leg uit" lijst. Digikoppeling is gebaseerd op internationale open standaarden: WUS voor bevragingen en ebMS 2.0 voor meldingen. Grote berichten is een aanvulling hierop en gereed voor gebruik.

Organisaties die al een Digikoppeling implementatie hebben of in de nabije toekomst willen starten, gebruiken ebMS.

11 http://www.logius.nl/producten/gegevensuitwisseling/digilevering/

17 17

Minimaal de aankomende 5 jaar wordt ebMS 2.0 volledig ondersteund. Gedane investeringen of toekomstige investeringen in een van beide standaards zullen daarom geen desinvestering zijn.

2.4.2. Digimelding

Het succes van het Stelsel van Basisregistraties hangt in belangrijke mate af van de kwaliteit van de gegevens. Om kwaliteit bij het gebruik van basisregistraties te kunnen waarborgen, moet gebruik worden gemaakt van de NUP-bouwsteen Digimelding. Digimelding 1.2 is door Logius in beheer genomen maar is niet algemeen beschikbaar voor productie. Er wordt door een vijftal gemeenten gewerkt aan een proef om met name ervaring op te doen met het proces van melden. De bouwsteen is echter nog in ontwikkeling. Er is een project gestart voor Digimelding 2.0 (Flexibele Digimelding). Het project heeft 2 juli 2012 groen licht gekregen en is inmiddels van start gegaan met de inrichting van de projectomgeving12.

Volgens planning zal in het najaar van 2012 door Operatie NUP een impactanalyse worden uitgevoerd voor Digimelding.

2.4.3. Basisregistraties - algemeen

In basisregistraties worden de authentieke gegevens opgeslagen die op termijn als enige bron gebruikt moeten worden binnen de hele overheid. Denk bijvoorbeeld aan persoonsgegevens, namen en adressen van bedrijven en eigenaren van percelen. Deze registraties zijn essentieel voor een goede dienstverlening van de overheid. Door de basisregistraties aan elkaar te koppelen, beschikt de overheid altijd over betrouwbare en actuele (authentieke) gegevens. Daardoor hoeven burgers en bedrijven niet steeds hun gegevens te verstrekken. Bovendien is het vaak essentieel dat de overheid snel over deze juiste (authentieke) gegevens beschikt. Bijvoorbeeld voor openbare orde en veiligheid, bij bestrijding van rampen of fraude en bij de voorbereiding van nieuw beleid. Maar het bespaart ook tijd en geld om dezelfde gegevens niet meer in verschillende administraties bij te houden.

Om (geautomatiseerde) gegevensuitwisseling efficiënt en veilig te laten plaatsvinden, dient gebruik te worden gemaakt van de NUP-bouwsteen Digilevering. De basisregistratie dient daarvoor een voorziening te hebben om, naar aanleiding van een gebeurtenis, een gegevenssets (gebeurtenisbericht) aan te bieden aan Digilevering. De aansluiting op Digilevering vindt plaats op basis van de NUP-bouwsteen Digikoppeling (ebMS).

2.4.4. BAG

De Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) is de registratie waarin gemeentelijke basisgegevens over alle gebouwen en adressen in Nederland zijn verzameld.

De gemeenten onderhouden, als bronhouder, de BAG-objecten en leveren deze informatie door aan de landelijke voorziening voor de BAG (BAGLV).

Binnengemeentelijke afnemers betrekken de (gewijzigde) gegevens direct van de bron.

12 https://wiki.stelselvanbasisregistraties.nl/xwiki/bin/view/Stelselhandboek/project+flexibele+Digimelding

18 18

Figuur 7 – uit “Handreiking voor afnemers van de BAG versie 2009”13

Uit voorgaand figuur is af te lezen dat binnengemeentelijke afnemers de BAG mutaties niet aan de landelijke voorziening ontlenen. De gemeente is immers bronhouder van de eigen (binnengemeentelijke) BAG-objecten.

2.4.5. GBA

De GBA is de basisregistratie voor persoonsgegevens binnen het Stelsel van Basisregistraties. Elke gemeente verzamelt, registreert en onderhoudt de persoonsgegevens van zijn inwoners in zijn eigen GBA. Gemeenten gebruiken de gegevens uit hun eigen GBA. Bijvoorbeeld bij de afgifte van reisdocumenten of vergunningen of voor de verzending van de stemkaarten bij verkiezingen.

13 http://www.kadaster.nl/BAG/docs/handreiking_aansluiten_bag_afnemers.pdf

19 19

De GBA is één van de basisregistraties binnen het Stelsel van Basisregistraties. Omdat de GBA een basisregistratie is, zijn overheidsinstellingen verplicht om de gegevens, die zij nodig hebben voor het uitvoeren van hun taken, op te vragen uit de GBA. Voorbeelden zijn de Belastingdienst, waterschappen, de Sociale Verzekeringsbank en pensioenfondsen.

Afnemers zijn daarnaast verplicht om bij gerede twijfel aan de juistheid van een aan hen verstrekt gegeven, dit terug te melden aan de bronhouder: de verplichte terugmelding.

De gemeenten onderhouden als bronhouder de GBA en leveren deze informatie door aan de landelijke voorziening GBA-V (GBA Verstrekkingen). Alle gegevens uit de gemeentelijke basisadministraties zijn dus ondergebracht in één centrale, landelijke database De GBA-V is de centrale component in het GBA-stelsel.

GBA-V wordt geactualiseerd door de gemeentelijke GBA systemen. Deze sturen een volledig nieuwe "persoonslijst" naar GBA-V zodra één of meer van de gegevens op een persoonslijst wijzigt. Een online service zorgt voor de verstrekking vanuit GBA-V van de huidige volledige gegevensset (voor zover geautoriseerd) aan afnemers.

2.4.6. BRP

Het programma modernisering GBA (mGBA) werkt aan de Basisregistratie Personen (BRP). De BRP maakt deel uit van het Stelsel van Basisregistraties en bevat persoonsgegevens over alle ingezetenen van Nederland (huidige GBA) en over personen die niet in Nederland wonen - of hier slechts kort verblijven - maar die een relatie hebben met de Nederlandse overheid, de 'niet-ingezetenen' (RNI). Het doel van de BRP is om kwalitatief hoogwaardige persoonsgegevens bij te houden en te verstrekken aan overheidsorganisaties en aangewezen instellingen en personen. De BRP vervangt de huidige gemeentelijke basisadministraties (GBA).

De gemeenten onderhouden als bronhouder de gegevens direct in de landelijke voorziening.

2.4.7. NHR

Het Nieuwe Handelsregister (NHR) is de basisregistratie waarin alle ondernemingen en rechtspersonen ingeschreven staan. Alle andere organisaties die deelnemen aan het economisch verkeer staan ook in dit register.

Als een andere overheidsinstantie, zoals een gemeente of de Rijksdienst voor het Wegverkeer, die gegevens nodig heeft, moet zij de authentieke gegevens uit het NHR gebruiken. Ondernemers hoeven de basisgegevens, die ze al aan de Kamer van Koophandel hebben verstrekt, niet nogmaals aan andere overheidsinstanties te geven.

Het NHR is één van de NUP-bouwstenen. In het kader van Operatie NUP is een impactanalyse uitgevoerd voor het NHR14.

2.4.8. Overige basisregistraties

De resultaatverplichting Digilevering heeft de focus op de GBA, de BAG en het NHR. De status van deze en alle overige basisregistraties binnen het Stelsel van Basisregistraties en meer specifiek de relatie tot de stelselvoorzieningen zal in een separaat document inzichtelijk worden gemaakt.

Voorgestelde actie:

1. Duidelijkheid creëren over de status van basisregistraties, stelselvoorzieningen en hun relatie tot elkaar.

14 Impactanalyse NHR versie 1.0

20 20

3. Thema’s Digilevering Dit hoofdstuk beschrijft de belangrijkste thema’s die tijdens de impactanalyse naar voren zijn gekomen en afgestemd met de Begeleidingscommissie. Per thema zijn acties benoemd.

Het beheer van het Stelsel van Basisregistraties is belegd bij Logius. De doorontwikkeling van met name het stelsel van Basisregistraties is ondergebracht bij ICTU in het programma Stelsel van Basisregistraties.

De impactanalyse is onderverdeeld in vijf hoofdthema’s. Per hoofdthema hebben we gekeken welke belemmeringen er kunnen zijn om Digilevering in samenhang met de BAG, de GBA en het NHR, succesvol te implementeren. De vijf hoofdthema’s zijn:

• Bruikbaarheid • Techniek • Organisatie- en procesinrichting • Implementeerbaarheid en ondersteuningsbehoefte • Kosten en Baten

We beginnen met een overzicht van de algemene issues rond Digilevering.

3.1. Algemene issues rond Digilevering


Het aansluiten van een Basisregistratie op Digilevering verloopt via Digikoppeling. De Basisregistraties die plannen hebben om aan te sluiten op Digilevering (mogelijk met uitzondering van de BRP) zullen dit doen op basis van de huidige koppelvlakstandaard voor leveringen (eBMS).

3.1.2. Beschikbaarheid Digilevering (2.0)

De huidige versie van Digilevering (1.2) is ongeschikt voor gebruik in productie. Naar aanleiding van de aanbevelingen van de taskforce Digilevering wordt gewerkt aan een aangepaste versie. Deze nieuwe versie van Digilevering (2.0) wordt in twee releases opgeleverd.

Op dit moment wordt gewerkt aan de aanpassingen die nodig zijn om Digilevering 2.0 Release 1 te ontwikkelen (planning Q4 2012) en deze nieuwe versie bij Logius in beheer te nemen. Deze release bevat de aanpassingen die nodig zijn om een productieaansluiting van het NHR met het CBS, Justis en de Belastingdienst te ondersteunen.

Digilevering 2.0 Release 2 is nog in de voorbereidingsfase (planning Q2 2013). Deze release bevat de benodigde functionaliteit en schaalbaarheid die nodig is om leveringen aan gemeenten op basis van abonnementen mogelijk te maken. Er wordt nog overleg gevoerd over de details van de implementatie. Het gaat hierbij onder meer om de berichtvolgorde, de berichtcompleetheid en het succesvol gebruik van Digilevering over de keten heen.

Voorgestelde actie

2. Programma Stelselvoorzieningen bevestigt de planning voor ontwikkeling Digilevering 2.0 release 2.

3.1.3. Implementatie Digilevering

Om Digilevering succesvol te kunnen inzetten voor een basisregistratie moet er aan minimaal vijf voorwaarden worden voldaan.

21 21

1. Digilevering moet met de benodigde functionaliteit in de productieomgeving (Logius) beschikbaar zijn.

2. De basisregistratie moet de relevante gegevensset via Digikoppeling aanbieden aan Digilevering.

3. De afnemende organisatie moet via Digikoppeling (technisch) aansluiten op Digilevering; 4. de afnemer (of diens sectoraal vertegenwoordiger) moet een contract hebben met de

basisregistratie over de leveringen. De vastlegging van de inhoud van het contract zal deel gaan in de vorm van abonnementen.

5. De afnemende organisatie moet de benodigde abonnementen binnen Digilevering kenbaar hebben gemaakt.

NB. Zaken als de initiële vulling van de bestanden e.d. gaan buiten Digilevering om, dus er moet mogelijk meer afgesproken worden dan in Digilevering wordt vastgelegd.

3.1.4. Resultaatverplichting Digilevering

Ø Als resultaatverplichting voor Digilevering (RV #19) geldt:

“Alle gemeenten sluiten aan op Digilevering en gebruiken deze voorziening tenminste voor BAG, GBA en NHR”.

Voor Digilevering is er een belangrijke relatie met resultaatverplichting #14. Het betreft het verplicht (binnengemeentelijk) gebruik van alle basisregistraties:

Ø Als resultaatverplichting voor “alle basisregistraties” (RV #14) geldt:

“Alle gemeenten voldoen aan de wettelijke plicht om de basisregistraties te gebruiken als enige bron van de hierin opgenomen authentieke gegevens en vragen deze niet opnieuw uit”15.

Deze resultaatverplichting heeft betrekking op het binnengemeentelijk gebruik van alle basisregistraties als enige bron. De afgeleide resultaatverplichting voor Digilevering is dat de aansluiting op alle beschikbare basisregistraties (voor gebeurtenis gedreven leveringen op basis van abonnementen) op basis van Digilevering moet plaatsvinden.

Op dit moment wordt door de BAG en het NHR gewerkt aan de aansluiting op Digilevering. In verband met de mGBA en de introductie van de BRP heeft de GBA (GBA-V) besloten niet aan te sluiten op Digilevering. BRP sluit op termijn wel aan.

Voor de LV-WOZ zijn er concrete plannen om aan te sluiten op Digilevering. Voor de BRI en de BRK is er een voornemen om aan te sluiten. Er zijn echter geen (concrete) planningen waaruit blijkt wanneer deze en overige basisregistraties gegevens gaan ontsluiten op basis van Digilevering.

Het is van belang dat alle basisregistraties duidelijkheid creëren over de plannen (planning) rond aansluiten op Digilevering t.b.v. gemeenten (zie ook actie 1 op pagina 19).

3.1.5. BAG (Basisregistraties Adressen en Gebouwen)

De BAG is de basisregistratie waarin authentieke gegevens over alle gebouwen en adressen in Nederland zijn verzameld.

15 Overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid

22 22

Gemeenten zijn bronhouder voor de BAG-objecten binnen de eigen gemeente. De Landelijke Voorziening BAG (BAGLV) wordt geactualiseerd vanuit de gemeentelijke BAG-systemen. De gebruikte systemen om de binnengemeentelijke BAG-objecten te muteren, hebben voorzieningen (“gegevensmakelaar”, broker) waarmee de BAG mutaties aan de binnengemeentelijke afnemers beschikbaar kunnen worden gesteld. De gemeente kan, als afnemer, zichtzelf dus betrekkelijk eenvoudig informeren over wijzigingen die betrekking hebben op binnengemeentelijke BAG-objecten.

Alleen in zeer uitzonderlijke gevallen zijn gemeenten geïnteresseerd in BAG-objecten van buiten de eigen gemeente.

Bruikbaarheid Digilevering en de BAG

Er is geen meerwaarde voor gemeenten om gebruik te maken van Digilevering als het gaat om BAG-objecten in de eigen gemeente. Het gebruik van Digilevering voor de BAG zal zich voor gemeenten beperken tot (incidenteel voorkomende) buitengemeentelijke objecten en de afname door samenwerkingsverbanden die bijvoorbeeld namens de gemeente belastingen innen.

Beschikbaarheid Digilevering en de BAG

Digilevering wordt geschikt gemaakt voor gebruik in productie. Deze nieuwe versie van Digilevering (2.0) wordt in twee releases opgeleverd: Release 1. (technische) performanceverbeteringen, Release 2. Functionele complexiteitsreductie..

Door de BAG wordt gewerkt aan de aansluiting op Digilevering versie 2.0, release 1. Het gaat om het aanbieden van gegevens ten behoeve van landelijke afnemers (initieel gaat het om CBS, Justis en de Beastindienst).

Kernfunctionaliteit van Digilevering is gebeurtenisberichten leveren op basis abonnementen naar aanleiding van gebeurtenissen. Uitdaging hierbij is dat de BAGLV niet beschikt over gebeurtisinformatie. De BAG levert vooralsnog mutatieberichten.

De huidige planning gaat ervan uit dat de BAG aansluit op Digilevering versie 2.0, release 2 (Q2, 2013).

Voorgestelde actie:

3. BAG bevestigt de planning voor aansluiting op Digilevering 2.0 release 2.

Implementeerbaarheid Digilevering en de BAG

De conclusie over de (grootschalige) implementeerbaarheid van Digilevering in relatie met de BAG kan alleen kan worden bepaald aan de hand van praktijkbeproeving. Er is echter nog geen praktijkbeproeving bij gemeenten gepland voor koppeling met de BAG op basis van Digilevering.

De BAG moet duidelijkheid creëren over het voornemen en de planning voor praktijkbeproeving bij gemeenten t.b.v. aansluiten op Digilevering 2.0 release 2.

Voorgestelde actie

4. BAG geeft planning voor praktijkbeproeving Digilevering bij gemeenten.

3.1.6. GBA

Voor de GBA geldt in belangrijke mate hetzelfde als voor de BAG. Alle gegevens uit de gemeentelijke basisadministraties zijn ondergebracht in één centrale, landelijke database, GBA-V en bevat alle persoonslijsten die in de GBA zijn ingeschreven. GBA-V staat voor GBA Verstrekkingen en is de centrale component in het GBA-stelsel.

GBA-V wordt geactualiseerd door de gemeentelijke GBA-systemen. Deze sturen een volledig nieuwe "persoonslijst" naar GBA-V zodra één of meer van de gegevens op een persoonslijst wijzigt.

23 23

Een online service zorgt voor de verstrekking vanuit GBA-V van de huidige volledige gegevensset (voor zover geautoriseerd) aan afnemers.

Daarnaast biedt de GBA-V een goedwerkende abonnementenvoorziening. Deze wordt doorgaans gebruikt voor personen buiten de eigen gemeente. Dit voldoet in de praktijk goed.

Bruikbaarheid Digilevering en de GBA

De gemeente als bronhouder kan zichzelf als afnemer betrekkelijk eenvoudig informeren over wijzigingen die betrekking hebben op inwoners van de eigen gemeente. De bruikbaarheid van Digilevering beperkt zich dus tot relevante gebeurtenisberichten van inwoners van buiten de gemeente.

Beschikbaarheid Digilevering en de GBA

In verband met de mGBA en de introductie van de BRP heeft de GBA (GBA-V) besloten niet aan te sluiten op Digilevering.

BRP

Op dit moment wordt binnen het programma modernisering GBA (mGBA) gewerkt aan de Basisregistratie Personen (BRP). De BRP draagt bij aan de dienstverlening aan burgers, bedrijven en overheidsorganisaties en maakt deel uit van het Stelsel van Basisregistraties. Op termijn (2016) vervangt de BRP de huidige gemeentelijke basisadministraties (GBA) en de bijbehorende GBA-V.

De BRP bevat persoonsgegevens over alle ingezetenen van Nederland (GBA) en over personen die niet in Nederland wonen - of hier slechts kort verblijven - maar die een relatie hebben met de Nederlandse overheid, de 'niet-ingezeten' (RNI). Het doel van de BRP is om kwalitatief hoogwaardige persoonsgegevens bij te houden en te verstrekken aan overheidsorganisaties en aangewezen instellingen en personen.

Zoals het er nu uitziet, wordt eind 2013 gestart met de implementatie van de BRP bij de eerste gemeenten. Er is door een twaalftal koploper-gemeenten een intentieovereenkomst getekend waarin zij hebben aangegeven de nieuwe BRP te implementeren en de huidige GBA uit te gaan faseren.

BRP heeft aangegeven om 2015/2016 signaleringsberichten te gaan versturen met Digilevering. De precieze uitwerking moet nog worden bepaald.

Voorgestelde actie

5. BPR moet duidelijkheid creëren over de planning en de wijze van implementatie van Digilevering.

3.1.7. NHR

Het Handelsregister is de basisregistratie waarin alle bedrijven en rechtspersonen ingeschreven staan. Alle andere organisaties die deelnemen aan het economisch verkeer staan ook in dit register. (zie ook 2.4.7).

Het effectief en efficiënt inzetten van het NHR binnen het Stelsel van Basisregistraties is een gedeelde verantwoordelijkheid van de aanbieder (KvK) en de afnemers (gemeenten). Digilevering is hierbij slechts het middel tot uitwisseling. Het NHR heeft op dit moment nog geen diensten (services) ontwikkeld die toegespitst zijn op de gemeentelijke markt.

Aanbod en vraag moeten op elkaar worden afgestemd. Uitdaging hierbij is dat het voor gemeenten moeilijk is een beeld te vormen van de gebruiksmogelijkheden van gebeurtenisgedreven werken. Zonder concrete behoeftestelling is het voor het NHR moeilijk het gewenste aanbod te realiseren.

24 24

Voorgestelde actie:

6. NHR initieert contact met gemeenten om te komen tot behoefte duiding/ontwikkeling.

Voor het ondersteunen van de processen gebruiken gemeenten veel systemen. Deze systemen worden vaak door verschillende leveranciers geleverd. Om de gegevensuitwisseling te optimaliseren, is een standaard uitwisselformaat (StUF) gedefinieerd. Leveranciers laten hun ontwikkelkalender vaak afhangen van de beschikbaarheid van StUF.

Hoewel het NHR heeft aangegeven StUF te gaan gebruiken voor gegevensuitwisseling met gemeenten, is er geen concrete planning waaruit blijkt of/wanneer de gegevensuitwisseling via Digilevering met het NHR is gebaseerd op StUF.

Voorgestelde actie:

7. KvK bevestigt de planning voor StUF in relatie tot Digilevering 2.0 release 2.

NB. Hierbij moet worden opgemerkt dat thans afspraken met de KvK worden gemaakt in het kader van een voorgenomen praktijkbeproeving van NHR (informatiebevraging op basis van WUS). Informatie hierover wordt via de website www.operatieNUP ontsloten.

Beschikbaarheid Digilevering en het NHR

Het NHR gaat eind 2012 aansluiten op Digilevering voor een eerste productie implementatie met het CBS, Justis en de Belastingdienst. Deze staat gepland voor Q4 2012. Deze implementatie is nog niet geschikt voor (Digi)leveringen aan gemeenten. De benodigde functionaliteit in Digilevering daarvoor maakt deel uit van release 2.

De huidige planning gaat ervan uit dat het NHR aansluit op Digilevering versie 2.0, release 2 (Q2, 2013).

Voorgestelde actie:

8. KvK bevestigt de planning voor aansluiting op Digilevering 2.0 release 2.

Implementeerbaarheid Digilevering en het NHR

De conclusie over de (grootschalige) implementeerbaarheid van Digilevering in relatie met het NHR kan worden bepaald aan de hand van praktijkbeproeving. Er hebben echter nog geen praktijkbeproeving bij gemeenten kunnen plaatsvinden voor koppeling met het NHR op basis van Digilevering.

Voorgestelde actie

9. KvK geeft planning voor praktijkbeproeving Digilevering bij gemeenten.

3.1.8. Overige basisregistraties

De resultaatverplichting Digilevering focust op de GBA, de BAG en het NHR. Behalve voor de WOZ, zijn er (nog) geen concrete plannen bij de overige basisregistraties om aan te sluiten op Digilevering. Zie ook 3.1.4.

De WOZ is nog niet aangesloten op Digilevering. Voor de LV-WOZ bestaat een gedetailleerde planning. De landelijke voorziening wordt nu gebouwd en zal door het Kadaster in beheer worden genomen. Het voornemen is om aan te sluiten op Digilevering. De aansluiting op Digilevering is in Q2-Q3 gepland. De stuurgroep Digilevering heeft besloten om het verzoek van de WOZ om Digilevering te willen gebruiken, voor te leggen aan de PSB.

25 25

3.2. Bruikbaarheid Afnemers zoals aangesloten gemeenten, provincies, waterschappen en uitvoeringsorganisaties krijgen met Digilevering gebeurtenisberichten over gebeurtenissen die zich voordoen in de basisregistraties, bijvoorbeeld een verhuizing van een bedrijf.

Digilevering kan daarmee een belangrijk onderdeel worden van het Stelsel van Basisregistraties en voor veel overheidsorganisaties een zeer nuttige voorziening. Voor gemeenten ligt dat voor bepaalde basisregistraties in belangrijke mate anders!

Voor de BAG is de gemeente bronhouder. De gebruikte systemen om de binnengemeentelijke BAG-objecten te muteren, hebben voorzieningen (“gegevensmakelaar”, broker), of kunnen daar eenvoudig op aansluiten, waarmee de BAG mutaties aan de binnengemeentelijke afnemers beschikbaar kunnen worden gesteld.

Het komt in de praktijk nauwelijks voor dat een gemeente geïnteresseerd is in gegevens van buitengemeentelijke BAG-objecten.

Omdat er voor mutaties in de eigen gemeentelijke BAG-objecten al een goedwerkende oplossing is om de wijzigingen beschikbaar te maken voor binnengemeentelijke afnemers, is er voor de meeste gemeenten geen reden om aan te sluiten op Digilevering voor de BAG.

Voor de GBA geldt een vergelijkbare situatie. Ook voor de GBA is de gemeente bronhouder. De gebruikte systemen om de GBA te muteren hebben voorzieningen (“gegevensmakelaar”, broker), of kunnen daar eenvoudig op aansluiten, waarmee de GBA mutaties aan de binnengemeentelijke afnemers beschikbaar kunnen worden gesteld.

Omdat er voor mutaties in de eigen GBA al een goed werkende oplossing is om de wijzigingen beschikbaar te maken voor binnengemeentelijke afnemers, is er voor gemeenten geen reden om aan te sluiten op Digilevering voor dit soort mutaties.

Het komt regelmatig voor dat een gemeente geïnteresseerd is in gegevens van buitengemeentelijke GBA subjecten. Bijvoorbeeld de eigenaar van een BAG-object woont in een andere gemeente. Digilevering zou hier goede diensten kunnen bewijzen.

De GBA-V wordt in de komende jaren vervangen door de BRP. De huidige GBA-V biedt een goed functionerende abonnementenvoorziening met de mogelijkheid om buitengemeentelijke GBA subjecten te markeren. Vooruitlopend op de komst van de BRP is daarom besloten het GBA-V niet aan te sluiten op Digilevering. BRP zelf gaat later wel aansluiten op Digilevering.

Voor het NHR is de Kamer van Koophandel bronhouder. Het NHR bevat de authentieke gegevens van bedrijven. Gemeenten maken op ruime schaal gebruik van de gegevens uit het Handelsregister maar het gebruik van gegevens uit het NHR (Nieuw Handelsregister) in het kader van het Stelsel van Basisregistraties moet nog beginnen.

De uitdaging bij het aansluiten van gemeenten op het NHR is uitgebreid onderzocht en beschreven in het rapport impactanalyse NHR. Het rapport is inmiddels vastgesteld en beschikbaar op de website van Operatie NUP. Belangrijke bevinding uit deze impactanalyse is het (gebrek aan) tempo waarin gemeenten van plan zijn het NHR te gaan gebruiken. Het zal een grote uitdaging zijn om alle gemeenten per 1-1-2015 aan te sluiten op het NHR.

3.3. Techniek Op dit moment is er weinig ervaring beschikbaar over de wijze waarop de implementatie van Digilevering technisch moet worden gerealiseerd.

26 26

Een belangrijk kenmerk van Digilevering is dat een gemeente (afnemer) niet aansluit op meerdere basisregistraties, maar alleen op Digilevering. Digilevering heeft een aansluiting met elke aangesloten basisregistratie. Digilevering is dus een generieke voorziening waarop gemeenten maar één keer aansluiten. Het aansluiten op Digilevering vindt plaats door middel van Digikoppeling (eBMS).


Digikoppeling is een middel om digitaal gegevens uit te wisselen. Het kan geïmplementeerd worden in combinatie met andere NUP-bouwstenen (Basisregistratie, Digilevering, Digimelding of bijvoorbeeld MijnOverheid) of een andere voorziening (bijvoorbeeld OLO).

In principe kunnen alle gegevensuitwisselingen gebruikmaken van één Digikoppeling implementatie. Niet alle leveranciers van Front-, Mid-, en Backoffice oplossingen werken echter samen met dezelfde gespecialiseerde leveranciers. Het kan dus voorkomen dat er meerdere, (technisch verschillende) Digikoppeling implementaties ontstaan. Dit kan leiden tot hogere implementatie- en beheerkosten.

Uit tactische overweging (snelheid van implementeren) of geografische noodzaak (verschillende locaties) kan het wenselijk zijn om (tijdelijk) meerdere technisch verschillende Digikoppeling implementaties te hebben. Dit zou altijd een expliciete keus moeten zijn.

NB. Het is meerdere malen voorgekomen dat een organisatie startte met een Digikoppeling implementatie terwijl er een werkende Digikoppeling implementatie op een andere plaats in de organisatie beschikbaar was.

3.3.2. Aansluiting bij gemeentelijke ICT

Van de NUP-bouwstenen die beschikbaar zijn, is doorgaans veel informatie beschikbaar over de wijze waarop de bouwsteen moet worden geïmplementeerd. Er is dan onder meer in kaart gebracht wat de impact op de ICT organisatie is. Deze gegevens zijn doorgaans te vinden bij de organisatie die het beheer heeft over de NUP-bouwsteen of de voorziening. Voor Digilevering is deze te vinden op de website van Logius16

Omdat Digilevering release 2 nog niet beschikbaar is en er nog geen afnemers zijn aangesloten, is niet duidelijkheid of de huidige (technische) aansluitdocumentatie actueel en compleet is.

Voorgestelde actie

10. Actualiseer en completeer aansluitdocumentatie zowel voor gemeenten als voor de gemeentelijke leveranciers.

Omdat er nog geen (proef) implementaties bij gemeenten hebben plaatsgevonden, is er geen praktijkinzicht in de ICT impact.

Voorgestelde actie

11. Tijdens praktijkbeproeving de praktijkbeproevingenimpact op de gemeentelijke ICT vaststellen.

3.4. Organisatie- en procesinrichting Wanneer Digilevering beschikbaar komt, zal grootschalig gebruik van Digilevering vooralsnog worden belemmerd. Digilevering heeft namelijk impact op de architectuur van de afnemer. In de

16 http://www.logius.nl/producten/gegevensuitwisseling/digilevering/

27 27

praktijk zijn werkprocessen bij afnemers veelal nog batchgewijs georganiseerd in plaats van gebeurtenissen (kernfunctionaliteit Digilevering) die de processen initiëren.

Gemeenten hebben de komende jaren te maken met een veranderende e-overheid. Belangrijk onderdeel om deze veranderingen te ondersteunen is het Stelsel van Basisregistraties. Dit heeft consequenties voor de binnengemeentelijke ICT- en procesarchitectuur. Er is daarom aanleiding voor gemeenten om toe te werken naar een gestandaardiseerde en toekomstbestendige architectuur. Deze architectuur noemen we de GEMeentelijk Model Architectuur (GEMMA).

Binnen deze GEMMA zijn principes gedefinieerd die het eenvoudiger maken voor gemeenten om aan te sluiten op het Stelsel van Basisregistraties en het inrichten van het binnengemeentelijk gebruik van basisregistraties.

3.4.1. Uitgangspunten voor inrichtingskeuzes

Dit resulteert in de volgende uitgangspunten met betrekking tot de inrichting van de gemeentelijke ICT- en Procesarchitectuur in relatie tot Digilevering (gegevensverwerking op basis van gebeurtenissen).

• Het afnemen van gegevens uit de landelijke voorzieningen van basisregistraties (waar mogelijk en relevant) op basis van Digilevering.

• Het leveren van (samengestelde) gegevens aan binnengemeentelijke afnemers via een generieke voorziening (zoals een servicebus).

• Het ontkoppelen van bedrijfsprocessen (ondersteund door applicaties) van gegevensbronnen via een generieke voorziening waardoor grotere flexibiliteit ontstaat in het inrichten van bedrijfsprocessen.

• Het verhogen van de kwaliteit van de gegevens doordat een generieke voorziening centraal het beheer op gegevens voert.

• Het centraal inrichten van de terugmeldberichten door afnemers op basis- en kerngegevens bij gerede twijfel aan de kwaliteit van de gegevens.

• Het verhogen van het inzicht in, en controle op, het binnengemeentelijk gebruik van gegevens.

• Het centraal inrichten van autorisatie ten aanzien van gegevens en signalen waardoor naleving van vigerende wetgeving op het gebied van onder andere de privacy geborgd kan worden.

Op basis van deze uitgangspunten is een referentie-inrichting van de gemeentelijke ICT- en Procesarchitectuur opgesteld. Gemeenten zijn hierdoor in staat om de wijzigingen als gevolg van het aansluiten op het Stelsel van Basisregistraties en het inrichten van het binnengemeentelijk gebruik van basisregistraties vanuit een bredere context dan Digilevering te benaderen.

28 28

Figuur 8: Referentie-inrichting voor gemeentelijk ICT-architectuur17

Het implementeren van Digilevering heeft alleen zin in de context van aansluiten op een landelijke voorziening van een basisregistratie. In deze paragraaf wordt kort ingegaan op de impact van Digilevering binnen de gemeentelijke organisatie bij aansluiten op het NHR. Op dit moment is deze impact moeilijk aan te geven omdat Digilevering (in combinatie met het NHR) nog niet ontwikkeld is.

Het leveren vanuit Digilevering is gebaseerd op gebeurtenissen. In de vorm van een abonnement geeft de gemeente als afnemer zelf aan van welke gebeurtenisberichten ze wil ontvangen.

Door deze generieke voorziening in een abonnementsvorm worden de gebeurtenisberichten aangeleverd door bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel (NHR) en (door)geleverd door Digilevering aan de afnemers. Deze gebeurtenis moet dan worden aangeboden binnen de processen van de gemeenteafdelingen waar de gebeurtenis betrekking op heeft.

Veel gemeenten zijn volop bezig met (het implementeren van) zaakgericht werken. Het is mogelijk één en ander zo te implementeren dat het aanleveren van mutaties op basis van een gebeurtenis kan resulteren in een “zaak”. Bijvoorbeeld een andere/nieuwe eigenaar van een horecaonderneming kan leiden tot nader onderzoek in het kader van de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet BIBOB).

Omdat er nog geen implementaties bij gemeenten hebben plaatsgevonden, is er geen inzicht in de impact op de organisatie en de processen van Digilevering.

Voorgestelde actie

12. Tijdens praktijkbeproevingen organisatie- en procesimpact vaststellen.

17 Binnengemeentelijke leveringen – Scenario’s en impact op gemeentelijke informatiearchitectuur. KING 2012

29 29

3.5. Implementeerbaarheid en ondersteuningsbehoefte

3.5.1. Implementeerbaarheid;

De huidige versie van Digilevering moet worden aangepast om geschikt te zijn voor gebruik in productie. De nieuwe versie van Digilevering (2.0) wordt in twee releases opgeleverd.

• Release 1 (planning Q4 2012): hierin worden technische performanceverbeteringen doorgevoerd en worden NHR, BAG, Belastingdienst, Justis en CBS als launching organisaties aangesloten en in productie genomen.

• Release 2 (planning Q1 2013): hierin worden functionele complexiteitsreducties doorgevoerd, waarna Digilevering ook in staat is om (op een beheersbare wijze) grotere groepen afnemers te bedienen.

Digilevering voor de BAG is nog niet beschikbaar (planning Q2 2012). Deze implementatie zal niet gebaseerd zijn op gebeurtenisberichten maar op mutatieberichten.

Er zijn op dit moment nog geen concrete plannen van de BAG om praktijkbeproevingen met gemeenten te doen. Zie ook “Voorgestelde actie4” op pagina 22

GBA maakt geen gebruik van Digilevering voor meldingen uit de GBA-V. Er is geen voornemen om dat wel te gaan doen.

N.B. BRP heeft in de Taskforce aangegeven om eind 2015/begin 2016 signaleringsberichten te gaan verzorgen middels Digilevering. De datum waarop BPR in gebruik moet zijn genomen is 2016. De eerste implementaties zijn gepland voor eind 2013.

Het NHR gaat eind 2012 aansluiten op Digilevering release 1 voor een eerste productie implementatie met het CBS, Justis en de Belastingdienst. Deze implementatie is nog niet geschikt voor (Digi)leveringen aan gemeenten. Aansluiting op release 2 is gepland voor Q2 2013.

Er zijn op dit moment nog geen concrete plannen van het NHR om praktijkbeproevingen met gemeenten te doen. Zie ook “Voorgestelde actie 9” op pagina 24

3.5.2. Ondersteuningsbehoefte

Omdat Digilevering nog niet beschikbaar is en er dus nog geen implementaties bij gemeenten hebben plaatsgevonden, is er geen inzicht in de ondersteuningsbehoefte voor Digilevering.

Voorgestelde actie

13. Tijdens praktijkbeproevingen (NHR en BAG) de ondersteuningsbehoefte beter in beeld brengen.

3.6. Kosten en Baten

De kosten en baten van Digilevering zijn (nog) niet in beeld. Gemeenten zullen als afnemer van Digilevering vooral op aansluiten op het NHR en in beperkte mate op de BAG. Later volgen BRK, BRI, de LV-WOZ en de BRP. De planning (voornemens) van alle basisregistraties zullen in een separaat document inzichtelijk worden gemaakt. (zie ook actie 1 op pagina 19)

Als baten kan o.a. worden aangegeven:

• Er is sprake van één aansluiting naar buiten toe • Integrale dienstverlening • Goed organisatorisch inregelen van de processen • Meer productiviteit door consistentie • Betere afhandelen van producten • Ondersteuning fraudebestrijding

30 30

Kosten in ieder geval in beeld:

• Aansluiting op Digikoppeling (bestaand of hergebruik) • Aan (laten) passen bedrijven toepassing(en) door leverancier • Inrichten abonnementenproces • Onderhouden abonnementen

Omdat Digilevering nog niet beschikbaar is en er dus nog geen implementaties bij gemeenten hebben plaatsgevonden, is er geen inzicht in de kosten en baten van Digilevering.

Voorgestelde actie

14. Tijdens praktijkbeproevingen (pilots) kosten en baten beter in beeld brengen.

31 31

4. Conclusies

4.1. Bruikbaarheid

Aangesloten overheidsorganisaties krijgen met Digilevering berichten over gebeurtenissen die zich voordoen in de basisregistraties. Digilevering is daarmee een belangrijk onderdeel van het Stelsel van Basisregistraties en zal voor veel overheidsorganisaties, waaronder de gemeenten, een zeer nuttige voorziening blijken. Vanuit gemeentelijk gebruiksperspectief zijn er wel verschillen tussen de drie in de resultaatverplichting genoemde combinaties van Basisregistraties en Digilevering.

BAG. Het gebruik van gegevens uit de BAG betreft bijna geheel BAG-objecten binnen de eigen gemeente. Het komt in beperkte mate voor dat een gemeente geïnteresseerd is in gegevens van BAG-objecten in andere gemeenten. In dat licht is aansluiting op Digilevering niet dringend. De gemeente als bronhouder beschikt immers over de actuele situatie.18 19

GBA. Ook voor de GBA is de gemeente bronhouder en beschikt de gemeente over de actuele situatie. In dat licht zou aansluiting op Digilevering niet dringend zijn. In tegenstelling tot de BAG, gebruiken gemeenten echter wel op grote schaal GBA-gegevens van buiten de eigen gemeente. Voor het faciliteren van gebeurtenisgedreven buitengemeentelijke gegevensuitwisseling m.b.t. het GBA kan Digilevering een belangrijke rol spelen. GBA wordt echter niet aangesloten op Digilevering. De huidige GBA-V biedt gemeenten een specifieke oplossing die in de behoeften voorziet.

NHR. Voor het NHR is de Kamer van Koophandel bronhouder. Het NHR bevat de authentieke gegevens van bedrijven. Gemeenten maken op ruime schaal gebruik van de gegeven uit het Handelsregister (via een mutatieabonnement op CD-ROM), maar het gebruik van gegevens uit het NHR (Nieuw Handelsregister) in het kader van het Stelsel van Basisregistraties moet nog beginnen. De combinatie Digilevering – NHR is voor gemeenten van groot belang voor het gebruik van actuele gegevens uit het nieuwe Handelsregister op basis van gebeurtenissen.

4.2. (grootschalige) Implementeerbaarheid

Een positief oordeel over (grootschalige) implementeerbaarheid van Digilevering kan alleen worden gegeven op grond van voldoende praktijkervaring met de bouwsteen. De praktijkervaring met Digilevering is niet voorhanden, omdat de huidige versie (1.2) niet in productie is genomen.

Omdat Digilevering nog niet in productie beschikbaar is, kan worden geoordeeld dat de bouwsteen (nu) niet implementeerbaar is.

Volgens de huidige plannen kunnen de eerste afnemers in Q4 van 2012 worden aangesloten. Het zal dan gaan om het NHR en de BAG ten behoeve van het CBS, Justis en de Belastingdienst. Pas vanaf Release 2 van Digilevering 2.0 (planning Q2 2013) kunnen gemeenten gebeurtenisberichten afnemen op basis van abonnementen en kan Digilevering ingezet worden voor de eerste praktijkbeproevingen met gemeenten. Pas als deze praktijkbeproevingen succesvol zijn verlopen, kan een positief oordeel worden gegeven over de grootschalige implementeerbaarheid. Daarna pas kan vanuit het NHR de informatie worden geleverd die nodig is voor de abonnementen leveringen aan de gemeenten.

18 Implementatiehandleiding BAG geeft aan dat bronhouders (gemeenten) gegevens betrekken uit de bron en niet uit de BAGLV. 19 Actualiteit van BAG gegevens in de landelijke voorziening (BAGLV) loopt enigszins achter op de gegevens van de bronhouder (gemeenten)

32 32

Omdat Digilevering in combinatie met de BAG (nog) niet beschikbaar is, kan worden geoordeeld dat bouwsteen in combinatie met de BAG nu niet implementeerbaar is.

Als de BAG is aangesloten op Release 2 van Digilevering kunnen praktijkbeproevingen met gemeenten worden georganiseerd. Pas als deze praktijkbeproevingen succesvol zijn verlopen, kan een oordeel worden gegeven over de grootschalige implementeerbaarheid van de BAG

NB. Er zijn op dit moment nog geen concrete plannen van de BAG om praktijkbeproevingen met gemeenten te doen. Zie ook “Voorgestelde actie 4” op pagina 22.

Realistisch gezien zal het tot eind 2013 duren tot een positief oordeel gegeven kan worden over de grootschalige implementeerbaarheid van Digilevering en de BAG. Dan blijft er nog ruim een jaar over voor het realiseren van de resultaatverplichting

Maar een (klein) deel van de gemeenten zal baat hebben bij Digilevering in combinatie met de BAG. Om de kans op een tijdige aansluiting van zo veel mogelijk gemeenten te realiseren, is een plan rond de introductie van Digilevering bij gemeentelijke afnemers erg belangrijk.

Voorgestelde actie

15. Maak een implementatieplanning (plan) BAG - Digilevering.

Omdat er vanuit de GBA-V geen koppeling zal worden gemaakt met Digilevering is de conclusie dat Digilevering in deze combinatie niet implementeerbaar is.

Omdat Digilevering in combinatie met het NHR (nog) niet beschikbaar is, kan worden geoordeeld dat de bouwsteen in combinatie met het NHR nu niet implementeerbaar is.

Als het NHR is aangesloten op Release 2 van Digilevering kunnen praktijkbeproevingen met gemeenten worden georganiseerd. Pas als deze praktijkbeproevingen succesvol zijn verlopen, kan een oordeel worden gegeven over de grootschalige implementeerbaarheid van het NHR.

NB. Er zijn op dit moment nog geen concrete plannen van het NHR om praktijkbeproevingen met gemeenten te doen. Zie ook “Voorgestelde actie 9” op pagina 24.

Realistisch gezien zal het tot eind 2013 duren tot een positief oordeel gegeven kan worden over de grootschalige implementeerbaarheid van Digilevering en het NHR. Dan blijft er nog ruim een jaar over voor het realiseren van de resultaatverplichting

Veel gemeenten kunnen baat hebben bij Digilevering in combinatie met het NHR. Om de kans op een tijdige aansluiting van zo veel mogelijk gemeenten te realiseren, is een plan rond de introductie van Digilevering bij gemeentelijke afnemers erg belangrijk.

33 33

Voorgestelde actie

16. Maak een implementatieplanning (plan) NHR - Digilevering.

4.3. Resultaatverplichting

4.3.1. Haalbaarheid Resultaatverplichting

Als resultaatverplichting voor Digilevering (#19) geldt: ”Alle gemeenten sluiten aan op Digilevering en gebruiken deze voorziening tenminste voor BAG, GBA en NHR”.20

Gezien de situatie m.b.t. (grootschalige) implementeerbaarheid (NHR niet eerder beschikbaar voor grootschalige uitrolgemeenten dan eind 2013) in combinatie met de beperkte bruikbaarheid van Digilevering voor de BAG en het niet beschikbaar komen Digilevering in combinatie met de GBA), moeten we een verdeeld negatief oordeel geven over haalbaarheid van de resultaatverplichting zoals deze nu is geformuleerd.

Voor de BAG en de GBA geven we een negatief oordeel over haalbaarheid van de resultaatverplichting zoals deze is geformuleerd

Voor NHR is onze conclusie dat de resultaatverplichting voor Digilevering in relatie tot het NHR, alleen met zeer doeltreffende maatregelen gerealiseerd kan worden.

De overweging hierbij is dat de benodigde release van Digilevering (2) nog niet beschikbaar is. Er is weliswaar een planning is om het NHR aan te sluiten op de Digilevering Release 2, maar er is nog geen planning om praktijkbeproevingen van Digilevering bij gemeenten voor aansluiting op het NHR uit te voeren. Deze zullen in ieder geval niet eerder dan vanaf Q2 van 2013 kunnen plaatsvinden.

Bij een positieve uitkomst blijft er maar ruim een jaar over om de rest van de gemeenten (400+) aan te sluiten. Het gebrek aan animo bij gemeenten om aan te sluiten op het NHR helpt daarbij niet.

Vanuit de impactanalyse NHR worden acties ondernomen om het aansluittempo van gemeenten op het NHR positief te beïnvloeden.

Voorgestelde actie

17. Gemeenten sluiten aan op het NHR op basis van Digilevering.

4.4. Hoe nu verder?

De huidige formulering van de resultaatverplichting voor Digilevering is gericht op de kern van het Stelsel van Basisregistraties: de BAG, de GBA en het NHR. Digilevering kan een belangrijk onderdeel worden voor het goed functioneren van het totale stelsel. Het Stelsel van Basisregistraties is echter breder dan de BAG, de GBA en het NHR.

Om te voorkomen dat een beperkt te realiseren resultaatverplichting leidt tot stagnatie bij de introductie van Digilevering, is het verstandig om gemeenten te stimuleren Digilevering in te zetten waar dat kan, zo snel mogelijk nadat de Digilevering-ontsluiting van basisregistraties beschikbaar komt.

20 Overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid.

34 34

4.4.1. 4.3.1. Wat kan de gemeente nu al doen?

De gemeentelijke processen zijn niet ingericht op gebeurtenisgedreven werken. Gemeenten hebben hun informatiebehoefte met betrekking tot de toepassing van gebeurtenisberichten nog niet uitgewerkt.

Gemeenten kunnen nu al beginnen met nadenken over de mogelijkheden van gebeurtenisgedreven werken, met name bij het uitwerken van de plannen rond het binnengemeentelijk gebruik van de basisregistraties.

Het belang van het Stelsel van Basisregistraties binnen de overheidsbrede visie op dienstverlening is erg groot. De inzet van Digilevering biedt de mogelijkheid om actief te reageren op gebeurtenissen in plaats van achteraf te ontdekken dat er iets gewijzigd is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een horecaonderneming die een nieuwe eigenaar heeft gekregen.

Tijdig Digilevering implementeren voor het NHR scheelt later tijd en verminderd risico’s als bijvoorbeeld op het BRK (Kadaster) of de BRP wordt aangesloten.

35 35

Bijlage 1: Acties

# Pag. Actie Voorgestelde actiehouder

Betrokken partijen

Tijdspad Prio

1 19 Duidelijkheid creëren over de status van basisregistraties, stelselvoorzieningen en hun relatie tot elkaar

Operatie NUP Longtail

Basisregistraties STOUT M

2 20 Programma Stelselvoorzieningen bevestigt de planning voor ontwikkeling Digilevering 2.0 release 2.

ICTU Logius Stuurgroep DL H

3 22 BAG bevestigt de planning voor aansluiting op Digilevering 2.0 release 2.

BAG STOUT

Stuurgroep DL Operatie NUP – P1

H

4 22 BAG geeft planning voor praktijkbeproeving Digilevering bij gemeenten.

BAG Gemeenten Operatie NUP – P1 M

5 23 BPR moet duidelijkheid creëren over de planning en de wijze van implementatie van Digilevering.

mGBA STOUT


L

6 24 NHR initieert contact met gemeenten om te komen tot behoefte duiding/

NHR KING Gemeenten H

7 24 KvK bevestigt de planning voor StUF in relatie tot Digilevering 2.0 release 2.

NHR STOUT Operatie NUP – P1 H

8 24 KvK bevestigt de planning voor aansluiting op Digilevering 2.0 release 2.

NHR STOUT


H

9 24 KvK geeft planning voor praktijkbeproeving Digilevering bij gemeenten

NHR Gemeenten Operatie NUP – P1 M

10 26 Actualiseer en completeer aansluitdocumentatie zowel voor gemeenten als voor de gemeentelijke leveranciers.

Logius ICTU

Operatie NUP – P1 Gemeenten

H

11 26 Tijdens praktijkbeproeving de praktijkbeproevingenimpact op de gemeentelijke ICT vaststellen.


Logius Basisregistraties Gemeenten

M

12 28 Tijdens praktijkbeproevingen organisatie- en procesimpact vaststellen.



M

13 29 Tijdens praktijkbeproevingen (NHR en BAG) de ondersteuningsbehoefte beter in beeld brengen.



M

14 30 Tijdens praktijkbeproevingen (pilots) kosten en baten beter in beeld brengen.



M

36 36

15 32 Maak een implementatieplanning (plan) BAG - Digilevering.

BAG Logius Operatie NUP -‐ P2 M

16 33 Maak een implementatieplanning (plan) NHR - Digilevering.

NHR Logius Operatie NUP -‐ P2 M

17 33 Gemeenten sluiten aan op het NHR op basis van Digilevering.


NHR Gemeenten H

NB – Inzet van de actiehouder “Operatie NUP Longtail” betreft het borgen van de resultaten van de betreffende acties.

37 37

Bijlage 2: Betrokkenen Organisatie Naam contactpersoon Rol

Breda Robert Jansen begeleidingscommissie

BZK Michiel Schoo begeleidingscommissie

BAG Harro Spanninga Inteview/geraadpleegd

BAG Herco Coomans Inteview/geraadpleegd

Centric Hein van Schijndel begeleidingscommissie

Centric Lidwien Meijers interview/geraadpleegd

Dimpact Martin de Bijl begeleidingscommissie

Eindhoven Jack Jansen interview/geraadpleegd

Eindhoven Wendy Geenvasen begeleidingscommissie

Enable-U Jascha Gregorowitsch begeleidingscommissie

Enable-U Ruud Koremans begeleidingscommissie

Gouw IT Adrie van Zundert begeleidingscommissie

ICTU Andre van Brussel interview/geraadpleegd

ICTU Anton van Weel begeleidingscommissie

ICTU Edward Nuiten Begeleidingscommissie

Jnet Karl de Boer begeleidingscommissie

K5-gemeenten Bergambacht, Nederlek, Vlist, Ouderkerk, Schoonhoven

Gerard Mentjox begeleidingscommissie

KING Frank Terpstra begeleidingscommissie

KING Ronald de Zwart begeleidingscommissie

Logius Johan ten Dolle begeleidingscommissie

mGBA Arnoud Quanjer Interview/geraadpleegd

mGBA Idius Felix Interview/geraadpleegd

PinkRoccade Richard Arnoldussen begeleidingscommissie

Rotterdam Patrick Koek begeleidingscommissie

VNG Gabriel van Tiggelen begeleidingscommissie

Waddinxveen Joep Lafarre Begeleidingscommissie

Impactanalyse Digilevering

Documents

Transcript of Impactanalyse Digilevering