Publieksavond 30 juni 2009 Pagina 1 van 4

Verslag Publieksavond Hoboken 30 juni 2009 1. Opening Ilta van der Mast, procesmanager Hoboken namens de gemeente Rotterdam, opent de bijeenkomst. Voor wat betreft het onderwerp ‘Parkenknoop’ is de huidige bijeenkomst een vervolg op de bijeenkomst van 28 mei. Nadat in die bijeenkomst de uitgangspunten en randvoorwaarden voor het ontwerp voor de Parkenknoop waren geformuleerd, wordt vanavond het ontwerp gepresenteerd. Daarnaast staat er een nieuw onderwerp op het programma, namelijk Participatie in Hoboken. Beide onderwerpen komen vanavond in de vorm van een ‘wereldcafé’ aan de orde. Op 28 mei stond ook het Masterplan Het Park en Vergroening Westzeedijk op de agenda. De huidige stand van zaken m.b.t. deze 2 projecten wordt allereerst kort toegelicht. 2. Stand van zaken Masterplan Het Park Gerard Poiesz, projectleider Het Park, licht de stand van zaken toe. Tijdens de workshop van 28 mei is een groot aantal punten naar voren gekomen. In het verslag van die avond staat vermeld of en hoe deze punten worden opgenomen in het Masterplan. Het ging met name om de thema’s veiligheid, beheer en ruimte voor particuliere initiatieven. De planning is als volgt: • Ambtelijke en bestuurlijke besluitvorming: juli – oktober 2009 • Vervaardigen Inrichtingsplan: november 2009 • Besluitvorming Inrichtingsplan: 1e helft 2010 • Najaar 2009: verbetering waterkwaliteit singels: baggeren, vergroten singelverbindingen en

nieuwe beschoeiingen en milieuvriendelijke oevers. Gereed: 1e helft 2010. Vragen/opmerkingen bewoners

- In het Masterplan staan ook niet fysieke maatregelen zoals beheer en veiligheid, terwijl het Inrichtingsplan gaat over de fysieke inrichting. Dat klopt. Veel niet-fysieke maatregelen hebben ook te maken met vormgeving. Het beheersplan is ook onderdeel van het Inrichtingsplan. Daarin komen de niet-fysieke maatregelen aan de orde.

3. Stand van zaken Vergroening Westzeedijk De opgave voor vergroening van de Westzeedijk is voortgekomen uit de gebiedsvisie Hoboken 2030. Er is nog geen uitgewerkt plan. Tijdens de bijeenkomst van 28 mei is een eerste verkenning gedaan. Yvonne Koot, gemeente Rotterdam, licht de stand van zaken toe. De vergroening van de Westzeedijk hangt nauw samen met de parkenknoop en de buitenruimte van het Erasmus MC. Er zal één plan worden gemaakt voor dit hele gebied. Na de zomer zal daarmee gestart worden. Daarna wordt een Inrichtingsplan gemaakt. Daartoe zal eerst een Programma van Eisen worden opgesteld. 4. Participatie Hoboken Participatie is onderdeel uit het visieconvenant dat op 12 februari door alle Hobokenpartners is ondertekend. De gebiedsvisie is participatief tot stand gekomen. Ook de uitvoering van de visie wordt participatief ter hand genomen. Daarover moeten nadere afspraken gemaakt worden met bewoners, ondernemers en instellingen. De verwachting is, dat participatie zal leiden tot betere plannen. Waar mogelijk kan de verantwoordelijkheid gedeeld worden en er zal meer draagvlak en tevredenheid zijn over de plannen. Tijdens het wereldcafé Participatie wordt gediscussieerd over hoe de participatie vormgegeven kan worden in Hoboken (zie punt 6). Dat kan op vele verschillende manieren. In Rotterdam wordt momenteel gewerkt aan het Stadsprotocol Participatie. Dat zal in het najaar gereed zijn. De ideeën die opgedaan worden in Hoboken zullen hier worden ingebracht. 5. Ontwerp Parkenknoop In de periode september 2009 - januari 2010 vindt in het NAi en op diverse locaties in de stad de 4e Architectuur Biënnale Rotterdam 2009 plaats met het thema Open City. Designing Coexistence. De

Publieksavond 30 juni 2009 Pagina 2 van 4

Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR) is een tweejaarlijkse internationale manifestatie op het gebied van architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur. Als onderdeel van de Architectuur Biënnale maakt bureau ZUS een ontwerp voor de Parkenknoop Hoboken. Met de Parkenknoop wordt de verbinding Museumpark met Het Park bedoeld ter hoogte van de Westzeedijk. De gemeente werkt graag aan het initiatief van de Architectuur Biennale mee, onder de voorwaarde dat het ontwerp realistisch en uitvoerbaar is, en dat het participatief tot stand komt. Kristian Koreman van bureau ZUS presenteert nu het ontwerp Parkenknoop dat naar aanleiding van de workshop van 28 mei is gemaakt. Hier een opmerking toevoegen over de presentatie van ZUS: te downloaden op de Hoboken site. Vragen/opmerkingen:

- Wat stel je bij het museum voor? Wordt dat iets grootschaligs of gaat het om een tunnel met vitrines? Het mag niet te groot zijn en de tunnel mag geen windgat worden. Er moeten wel fietsers en voetgangers doorheen kunnen. Belangrijk is de programmaring. Alleen vitrines is niet levendig genoeg. Doordat het ongeveer 6 meter hoog wordt, geeft het wel een open uitstraling.

- De vorige keer leek een tunnel onder de Westzeedijk geen optie. Er is met het Hoogheemraadschap gesproken en we hebben begrepen dat er over te praten valt. Wel dient de waterkerende functie van de dijk behouden te blijven. Daarom wordt in ons ontwerp een sluis ingebouwd. Statistisch gesproken, wordt voor de Westzeedijk rekening gehouden met de situatie dat het water van Nieuwe Maas maximaal 1 keer in de duizend jaar de dijk bereikt.

- Hoe is het ontwerp gevallen bij de presentatie die vorige week bij Erasmus MC heeft plaatsgevonden? Het is belangrijk dat het beheer goed geregeld wordt. Management van Erasmus MC was erg enthousiast. Het beheer is zeker een aandachtspunt.

- Tunnels geven al snel een gevoel van onveiligheid. Daar wordt druk op gestudeerd. Het is belangrijk dat er een programmatische levendigheid komt in de tunnel. Geen statische, blinde muren. Verlichting en de maat zijn daarvoor heel belangrijk.

6. Wereldcafé Parkenknoop en Participatie Er wordt een toelichting gegeven op het concept ‘wereldcafé’. Wanneer wordt tijdens conferenties en bijeenkomsten de meest interessante informatie uitgewisseld? In de pauze en tijdens de netwerkborrel. Waarom? De officiële agendasturing vervalt, mensen zoeken elkaar op in kleine groepjes en de aanwezige hiërarchische verschillen worden minder. Mensen maken gebruik van de geboden ruimte om een goed gesprek aan te gaan. Het wereldcafé is een werkvorm waarin de caféachtergrond zoveel mogelijk wordt benaderd. Groepjes van mensen bespreken een concrete vraag. Het gaat om het delen van kennis en het stimuleren van innovatief denken. Het doel is een rijkdom aan informatie op doen. Resultaat Wereldcafé Parkenknoop Centrale vraag: Welk positief effect heeft dit ontwerp wat u betreft op de omgeving? Samengevat levert de discussie aan de drie werktafels het volgende op:

- De reacties zijn wisselend. In algemene zin wordt enthousiast op het ontwerp gereageerd,

maar er zijn tegelijkertijd een hoop kritische opmerkingen. - Een groep deelnemers is enthousiast over het ontwerp, maar heeft de nodige opmerkingen

over de precieze plek en oriëntatie van de doorsteek. Om te voorkomen dat de tunnel te lang wordt, zou het beter zijn ($$$, veiligheid, technisch) wanneer deze haaks wordt georiënteerd op de dijk, dichterbij de entree van het Erasmus MC. De andere groep deelnemers twijfelt of het ontwerp, dat een erg hoge ambitie heeft, ooit gerealiseerd kan worden. Zij vragen zich af of met minder hoge ambities niet tot een realistischer ontwerp kan worden gekomen (in termen van kans op financiële uitvoerbaarheid). Kunnen de schaarse middelen niet beter en breder in de omgeving van de Parkenknoop worden ingezet?.

- Als alternatieven worden verschillende opties genoemd. Bijvoorbeeld behoud van de dijk met een zo groen mogelijke, mooi ingerichte, brede oversteek, in combinatie met een licht hellend talud over de dijk.

Publieksavond 30 juni 2009 Pagina 3 van 4

- Het programma hoeft niet per definitie in de doorsteek. Is een functie als een Medisch Historisch Museum dichterbij of in het Erasmus MC wellicht niet beter op z’n plaats?

- Geef de tunnel een duidelijke, grootse entree aan weerszijden. - Veel aandacht voor sociale veiligheid. Hoe veilig is de tunnel buiten kantooruren? Afsluiten

van de tunnel ’s avonds? Het beheer is een groot aandachtspunt. - Er is behoefte aan een fietsverbinding. - Een enkele deelnemer vindt het plan te weinig ambitieus.

Discussie naar aanleiding van de resultaten:

- De Westzeedijk blijft in het nieuwe Verkeersplan Binnenstad van de gemenete een belangrijke hoofdroute. In de toekomst betekent dat waarschijnlijk meer verkeer. Als er gekozen wordt voor een variant met een oversteek, moet hier wel nadrukkelijk rekening mee gehouden worden.

- Het moet een groene duurzame verbinding zijn. Het is nu allemaal te stenig. De ontwerpers geven aan dat het om veel meer dan een tunnel/doorsteek met wat vitrines gaat. Het heeft een multifunctionele functie. Het is een museum en een doorsteek. Het heeft een attractiewaarde en dit moet mensen trekken. Daarnaast is het ook een verbinding.

- Sommige deelnemers zijn op het verkeerde been gezet en zien het als doorsteek. - Een museum hoef je maar één keer naar toe, terwijl je er elke dag doorheen zou willen. - Een alternatief is het plaatsen van het museum boven de weg. Geen geloof in vitrines. - Het alternatief van een tunnel is een te hoge brug over het verkeer op de dijk. - Een aantal bewoners geeft nogmaals aan erg enthousiast te zijn over het ontwerp.

Kristian Koreman is blij met alle reacties. Het is een uitdaging om van infrastructuur een plek te maken om naar toe te gaan. Er zijn nog niet zo veel voorbeelden van musea op een dergelijke plek. De sluis kan ook worden gebruikt om bij zonsopgang de poorten te openen en bij zonsondergang de poorten te sluiten. De tunnel moet sociaal en veilig zijn. Voor de IABR is het zaak het museum beter te verbeelden en referentiebeelden van vitrines te gebruiken. De alternatieven die tijdens het Wereldcafé genoemd zijn, worden ook meegenomen. Op basis van de uitkomsten van vanavond wordt het ontwerp verder uitgewerkt. Vanaf eind september zal het dan worden tentoongesteld tijdens de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR). Het ontwerp wordt tevens aangeboden aan het College B&W Rotterdam, uiteraard afhankelijk van de kwaliteit, de uitvoerbaarheid én de financiële haalbaarheid. Het is niet zo, dat de gemeente al 5 miljoen euro op de plank heeft liggen. . Afspraak is dat als er geen draagvlak is voor het ontwerp bij het bestuur, er een nieuwe bijeenkomst wordt georganiseerd om te kijken hoe de Parkenknoop dan wel kan worden vormgegeven. Resultaat wereldcafé Participatie Centrale vraag: Waar wilt u invloed op hebben bij Hoboken?

- Meebeslissen in een vroeg stadium. Wel moeten vooraf de kaders duidelijk zijn. - Een afvaardiging van bewoners in bestaande overleggen, bijvoorbeeld de Regieraad

Hoboken. - De communicatie zoals die nu is, is goed. Met een frequentie van zo’n vier bijeenkomsten per

jaar. - Als middelen kunnen enquêtes en de website ingezet worden. Gebruik van ICT is handig en

makkelijk. Andere bewoners geven aan voorkeur te hebben voor workshops. Live met elkaar discussiëren is leuk. Je luistert naar elkaar en er komt wisselwerking. Het is inspirerend.

- Niet alleen de gemeente, ook andere instituten moeten participatief werken. Als voorbeeld worden de Hogeschool Rotterdam en het Erasmus MC genoemd.

- Breed informeren - Andere bewoners geven aan alleen mee te willen denken vooraf op grote lijnen. De

beslissingen laten zij liever over aan professionals en de gekozen politiek.

Publieksavond 30 juni 2009 Pagina 4 van 4

- Werkelijk luisteren én er iets mee doen. - Onderscheid tussen formele en informele participatie. - Participatiebijeenkomsten moeten leuk zijn om naar toe te komen. Bewoners moeten plezier

hebben met elkaar. - Van begin tot het einde. Verdiepend meedenken de hele weg. - Gevoel van ‘Ik was erbij!’. - Nadenken over hoe je de input van dit soort bijeenkomsten bij de professionals krijgt.

Discussie naar aanleiding van de resultaten

- In de Regieraad zit nu 1 bewoner. Zij is niet formeel de vertegenwoordigster, maar kan wel de belangen van bewoners voor het voetlicht brengen. Bewoners geven aan behoefte te hebben aan een bredere betrokkenheid. Dat is ook iets dat moet groeien. Zo is er de suggestie gedaan om een koepelt te vormen met daarin bewonersorganisaties. Daartoe wordt na de zomer een bijeenkomst georganiseerd waar alle voorzitters van bewonersorganisaties voor worden uitgenodigd. Daar wordt bekeken in welke vorm de bredere betrokkenheid georganiseerd kan worden.

- Er bestaat behoefte om vier tot zes keer per jaar bij elkaar te komen. Andere bewoners geven aan dat maximaal vier keer genoeg is.

- Ilta van der Mast oppert het idee van Hobokencafé. Dit is een informele bijeenkomst waar verschillende onderwerpen besproken kunnen worden. Denk aan de zeepkist formule. Er is niet veel animo in de zaal voor dit idee. Wanneer er voor gekozen wordt, vraagt het wel wat van de uitnodiging. Er zal bijvoorbeeld huis aan huis flyers verspreid moeten worden. Ilta van der Mast geeft aan dat dat nu ook gedaan wordt met de uitnodigingen voor deze bijeenkomsten.

Het participatievraagstuk wordt verder vormgegeven. Ook wordt dit met de andere instituten opgepakt. Mogelijk wordt er in het najaar nog een publieksavond over dit onderwerp georganiseerd. 7. Afsluiting Bewoners zijn enthousiast over de avond en de methode van Wereldcafé. Afsluiting door Ilta van der Mast met dank aan ieders bijdrage.