Hoofdvragen van de Sociologie Inheemsen en uitheemsen Jochem Tolsma.

Hoofdvragen van de Sociologie

Inheemsen en uitheemsen

Jochem Tolsma

Inheemsen en uitheemsenJochem Tolsma

Waarom deze foto?

Opbouw van dit college

1. Immigratiegeschiedenis

2. Ongelijkheid

3. Cohesie

4. Voorbeeld tentamenvraag

5. De foto!


Immigratiegeschiedenis

1. Is de huidige migratie bijzonder?

2. Oude wijn, nieuwe zakken.



-Begin 17de eeuw bestond 10% van de bevolking uit nieuwkomers: politieke en religieuze vluchtelingen.

-17de en 18de eeuw, begin 20de eeuw en in de jaren 1930 joodse vluchtelingen



Moderne migratie

-Migranten uit de voormalige koloniën:Indonesië werd in 1949 onafhankelijk

Suriname werd in 1975 onafhankelijk




Indische ClubFeest van de Indische Club in hotel Krasnapolsky in Amsterdam (1927). Op de achtergrond het clubvignet. Zij en waarschijnlijk veel andere feestgangers waren vanuit Indië op verlof in Nederland.



Eten in pensionChristiaan Carels en zijn vrouw Andrea aan tafel in hun pension aan de Badhuiskade in Scheveningen (1953). De familie mocht de keuken gebruiken en kookte zelf.



Surinaamse vrouwen verlieten aan het eind van de jaren vijftig hun geboorteland om in Nederland een opleiding tot verpleegster te volgen. Na het behalen van hun diploma bleven de meeste in Nederland. Ze waren teveel in hun nieuwe omgeving geworteld geraakt om terug te keren.


Moderne migratie



-GastarbeidersJaren 60: Eerst Italianen en Spanjaarden later Marokkanen en

Turken



Italiaanse terrazzowerkers in Leiden omstreeks 1925.



Ali Chouli kwam in 1966 naar Nederland. Hij bezocht in die eerste periode zowel de protestantse als de katholieke kerk. Niet omdat hij zich had bekeerd tot het christendom, maar omdat hij graag wilde weten wat dat geloof precies inhield. Hij zag dat als een goede manier om de Nederlandse maatschappij beter te leren begrijpen. Op deze foto staat hij met zijn dochtertje in Oudhollandse klederdracht (1978).




Eerste dag in AmsterdamFatima Taouil, op haar allereerste dag in Amsterdam (1978). Ze is geboren in Casablanca en kwam op 19-jarige leeftijd naar Nederland. Ze was toen net vijf maanden getrouwd.



Stoomspinnerij Twenthe AlmeloMehmet Dağ aan het werk in de stoomspinnerij Twenthe in Almelo omstreeks 1970. De foto werd stiekem door een vriend gemaakt, omdat de chef geen foto's van de werkvloer wilde.


Bron Foto’s:

Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis

Historisch Beeldarchief Migranten http://www.iisg.nl/hbm/index.php


Moderne migratie



-GastarbeidersJaren 60: Eerst Italianen en Spanjaarden later Marokkanen en Turken

-Vanaf jaren 1980: Asielzoekers

-Vanaf jaren 1980: Gezinshereniging/gezinsvorming/kettingmigratie

-Vanaf 1988: Arbeidsmigratie uit (West-)Europese landen



Moderne migratie



-GastarbeidersJaren 60: Eerst Italianen en Spanjaarden later Marokkanen en Turken

-Vanaf jaren 1980: Asielzoekers

-Vanaf jaren 1980: Gezinshereniging/gezinsvorming

-Vanaf 1988: Arbeidsmigratie uit (West-)Europese landen

-Nu: Hoogopgeleide migranten buiten Europa



Is de huidige migratie bijzonder voor Nederland?

Nee:• Push factoren: onderdrukking, vervolging, armoede• Pull factoren: economie, tolerantie• Ook vroeger segregatie: eigen vakbonden, gebedshuizen,

sportclubs etc. • Ook vroeger was migratie naar Nederland een migratie van

dorp naar stad.


ImmigratiegeschiedenisIs de huidige migratie bijzonder voor Nederland?Nee:• Push factoren: onderdrukking, vervolging, armoede• Pull factoren: economie, tolerantie• Ook vroeger segregatie: eigen vakbonden, gebedshuizen,

sportclubs etc. • Ook vroeger was migratie naar Nederland een migratie van dorp

naar stad.Ja: • Islam relatief nieuw verschijnsel. • Hoge werkloosheid onder migranten. • Bindingen met het land van herkomst zijn nu makkelijker te

onderhouden dan vroeger. • Invloed van (regering) land van herkomst op migranten.



Oude wijn, nieuwe zakken

Oude wijn: Hoofdvragen van de sociologie

Nieuwe zakken: Nieuwe deelproblemen


Ongelijkheid


Ongelijkheid

Tussen mensen in het algemeen

Tussen mannen en vrouwen

Tussen sociale klassen

Ongelijkheid


Ongelijkheid

Tussen inheemsen en uitheemsen

Tussen sociale klassen

Tussen mensen in het algemeen

Tussen mannen en vrouwen

Verschillen in werkloosheid

Verschillen in beroepshoogte

Verschillen in inkomen

Verschillen in opleiding

Niveau Richting

Ongelijkheid


• Verschillen in opleiding:

• niveau

• minimaal een startkwalificatie

Een halfvol glas met minderheden die steeds hoger opgeleid zijn en op de lagere niveaus hun onderwijsachterstanden inlopen sluit een halfleeg glas met blijvende onderwijsongelijkheid op de hogere niveaus nog niet uit.

Ongelijkheid



• niveau

• minimaal een startkwalificatie

• minimaal een WO-diploma

Ongelijkheid



•minimaal een startkwalificatie

Percentage personen (25-65): startkwalificatie

Perioden 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Autochtonen 67 68 70 70 71 71

Westerse allochtonen 67 68 70 75 78 77

Niet-westerse allochtonen 42 44 46 56 58 58

© Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen 2007-10-09

Ongelijkheid



•minimaal een WO opleiding

www.cbs.nl/statline

Percentage personen (25-65): minimaal wo

Perioden 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Autochtonen 8.2 8.7 9.0 10.0 10.3 -

Westerse allochtonen 13.3 12.7 13.9 17.7 18.3 -

Niet-westerse allochtonen 6.2 6.4 7.0 9.9 9.7 -

Ongelijkheid


Hebben we nu de ontwikkelingen op een goede manier beschreven?

Nou…in ieder geval niet op de enige mogelijke manier.

Een mogelijke reden waarom onze resultaten een redelijk positief beeld laten zien:

-Door de onderwijsexpansie zijn jongeren over het algemeen steeds hoger opgeleid dan hun ouders.

-Het aandeel jongeren onder (niet-westerse) allochtonen is groter dan het aandeel jongeren onder autochtonen. Dit verschil is met de jaren alleen maar groter geworden.

-Relatieve kansverhoudingen houden rekening met onderwijsexpansie en met veranderingen in de leeftijdssamenstelling.

Ongelijkheid

havo/vwo iets anders

Turken 92 418

Autochtonen 1667 5223


Een voorbeeld:

Keuze na de basisschool voor 2de generatie Turken en autochtone Nederlanders:

havo/vwo iets anders

Turken 106 434

Autochtonen 132 82

Geboortecohorten 1968-1977 Geboortecohorten 1978-1986

OR=0.69 OR=0.15

Bron: eigen berekeningen op basis van de SPVA

Ongelijkheid


Een voorbeeld:

Keuze na de basisschool voor 2de generatie Turken en autochtone Nederlanders:

•Conclusie: Ongelijkheid is toegenomen!

Intermezzo: De oddsratio


Stap 1: Bereken de kans voor Turken om na de basisschool naar de havo of het vwo te gaan: P(x=1|Turken).

(x is schoolkeuze; x=1 schoolkeuze voor havo of vwo; x=0 schoolkeuze is niet havo of vwo)

Stap 2: Bereken de kans voor Turken om na de basisschool niet naar de havo of het vwo te gaan: P(x=0|Turken) = 1 - P(x=1|Turken)

Stap 3: De odds (de kansverhouding): P(x=1|Turken) / P(x=0|Turken)

Stap 4: Doe hetzelfde voor de autochtonen.

Stap 5: Bereken de oddsratio (de relatieve kansverhouding):

P(x=1|Turken) / P(x=0|Turken)

P(x=1|autochtonen) / P(x=0|autochtonen)



Stap 5: OR: P(x=1|Turken) / P(x=0|Turken)

P(x=1|autochtonen) / P(x=0|autochtonen)

= (92/418) / (1667/5223) =(92*5223)/(418*1667) = 0.69

Ongelijkheid


Slagen allochtonen in het onderwijs?

• ‘Slagen’ is een normatief begrip en als zodanig niet makkelijk te meten, laat staan te verklaren.

• Sociale wetenschappers zouden beducht moeten zijn voor normativiteit binnen hun eigen onderzoek.

• Lange tijd was de conclusie uit onderzoek naar de onderwijsprestaties van etnische minderheden in Nederland dat het steeds beter gaat: etnische minderheden raken steeds hoger opgeleid en zij lopen hun achterstanden op de autochtone bevolking in (zie bijvoorbeeld (CBS, 2005)).

• Een halfvol glas met minderheden die steeds hoger opgeleid zijn en op de lagere niveaus hun onderwijsachterstanden inlopen sluit een halfleeg glas met blijvende onderwijsongelijkheid op de hogere niveaus nog niet uit.

• Beschrijvingen in percentages versus beschrijvingen in relatieve kansverhoudingen.

Ongelijkheid



• richting

Sectorkeuze vmbo leerjaren 3 en 4 naar geslacht en herkomstgroepering 2005/2006

Jongens Meisjes

Auto Allo Auto Allo

Landbouw 2% 0% 3% 0%

Techniek 60% 40% 5% 3%

Economie 27% 52% 22% 50%

Zorg 11% 8% 71% 47%

Bron: CBS 2007. Jaarboek onderwijs in cijfers 2007

Ongelijkheid


• Verschillen in opleidingsniveau en opleidingsrichting tussen inheemsen en uitheemsen:

• Eerst de beschrijvingsvraag

• Dan de verklaringsvraag:

• hulpbronnentheorie: Achterstanden van minderheden zijn te verklaren uit hun geringe hoeveelheid hulpbronnen.

• assimilatiehypothese: Naarmate een persoon meer geïntegreerd is geraakt in de intermediaire groeperingen van het land zal deze persoon gelijkere kansen in het leven krijgen.

• discriminatietheorie: Gevestigden legitimeren hun bevoorrechte positie met publieke vooroordelen en zij handhaven hun bevoorrechte positie door middel van discriminatie.

Cohesie


cohesie

strijd (tegenstellingen) onthechting (banden of afstand)

Vreedzame strijd

geweldadige strijd

criminaliteit

zelfdodingHuishoud-vorming

gemengde huwelijken

extreem rechts

Vergelijk pagina 637 UAF

Cohesie

Durkheims Integratietheorie…de proef op de som.

1. Hoe sterker personen in een godsdienstige groepering zijn geïntegreerd, des te kleiner is hun kans op zelfdoding.

2. Turken en Marokkanen zijn aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland sterker in hun godsdienstige groepering geïntegreerd dan autochtonen.

Onder Turken en Marokkanen komt in Nederland aan het begin van de 21ste eeuw minder zelfmoord voor dan onder autochtonen.


Cohesie


Totaal aantal zelfdodingen Gestandaardiseerd sterftequotient

Land van herkomst

mannen Vrouwen Mannen vrouwen

Autochtone Nederlanders

7580 3830 100 100

Turkije 108 31 76 55

Marokko 73 11 61 40

Suriname 225 75 160 100

Zelfdoding in Nederland naar herkomst, 1996-2004

Bron: Garssen et al. 2006

Cohesie



2. Turken en Marokkanen zijn aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland sterker in hun godsdienstige groepering geïntegreerd dan autochtonen.

Onder Turken en Marokkanen komt in Nederland aan het begin van de 21ste eeuw minder zelfmoord voor dan onder autochtonen.


Cohesie



2. Turken zijn aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland sterker in hun godsdienstige groepering geïntegreerd dan Marokkanen.

Onder Turken komt in Nederland aan het begin van de 21ste eeuw minder zelfmoord voor dan onder Marokkanen.


Cohesie


Totaal aantal zelfdodingen Gestandaardiseerd sterftequotient

Land van herkomst

mannen Vrouwen Mannen vrouwen

Autochtone Nederlanders

7580 3830 100 100

Turkije 108 31 76 55

Marokko 73 11 61 40

Suriname 225 75 160 100

Zelfdoding in Nederland naar herkomst, 1996-2004


Cohesie



2. Turken zijn aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland sterker in hun godsdienstige groepering geïntegreerd dan Marokkanen.

Onder Turken komt in Nederland aan het begin van de 21 eeuw minder zelfmoord voor dan onder Marokkanen.


Cohesie


Wie kan er in de prullenbak?

Durkheim of de docent die voor u staat?

• Is het wel zo dat Turken aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland sterker in hun godsdienstige groepering zijn geïntegreerd dan Marokkanen?


Cohesie



Waaruit zou die integratie dan blijken?

-mate van (individueel) geloofsonderzoek

-opleidingsniveau

-percentage Moslims

-moskeebezoek

-aantal gebedshuizen


Cohesie

Durkheims Integratietheorie…de proef op de som. • Opleidingsniveau van etnische groepen in Nederland, 2002


Etnische groepering * Hoogste diploma niet-schoolgaanden (klassen) Crosstabulation

1123 410 351 104 1988

56,5% 20,6% 17,7% 5,2% 100,0%

1076 203 295 123 1697

63,4% 12,0% 17,4% 7,2% 100,0%

409 493 454 225 1581

25,9% 31,2% 28,7% 14,2% 100,0%

236 337 297 216 1086

21,7% 31,0% 27,3% 19,9% 100,0%

2844 1443 1397 668 6352

44,8% 22,7% 22,0% 10,5% 100,0%

Count

% within Etnischegroepering

Count


Count


Count


Count


1 Turken

2 Marokkanen

3 Surinamers

4 Antillianen

Etnischegroepering

Total

1 Max. bao 2 Vbo/mavo3

Mbo/havo/vwo 4 Hbo/wo

Hoogste diploma niet-schoolgaanden (klassen)

Total

Bron: SPVA 2002 (eigen berekening)

Cohesie

Durkheims Integratietheorie…de proef op de som. • Percentage Moslims per etnische groep in Nederland,

2006


Etnische groepering * Geloof waartoe men zich rekent Crosstabulation

57 0 1099 8 3 1167

4,9% ,0% 94,2% ,7% ,3% 100,0%

28 0 1009 2 3 1042

2,7% ,0% 96,8% ,2% ,3% 100,0%

242 275 110 449 22 1098

22,0% 25,0% 10,0% 40,9% 2,0% 100,0%

215 2 6 602 44 869

24,7% ,2% ,7% 69,3% 5,1% 100,0%

542 277 2224 1061 72 4176

13,0% 6,6% 53,3% 25,4% 1,7% 100,0%

Count


Count


Count


Count


Count


1 Turken

2 Marokkanen

3 Surinamers

4 Antillianen

Etnischegroepering

Total

0 Geen1

Hindoeisme 2 Islam3

Christendom 4 Anders

Geloof waartoe men zich rekent

Total

Bron: SPVA 2002 (eigen berekening)

Cohesie

Durkheims Integratietheorie…de proef op de som. • Mate van moskeebezoek per etnische groep in Nederland,

2002 (alleen hoofden van huishoudens)


Etnische groepering * Mate van bezoek godsdienstige bijeenkomst Crosstabulation

194 286 186 466 1132

17,1% 25,3% 16,4% 41,2% 100,0%

278 189 150 427 1044

26,6% 18,1% 14,4% 40,9% 100,0%

369 382 118 132 1001

36,9% 38,2% 11,8% 13,2% 100,0%

268 265 105 155 793

33,8% 33,4% 13,2% 19,5% 100,0%

1109 1122 559 1180 3970

27,9% 28,3% 14,1% 29,7% 100,0%

Count


Count


Count


Count


Count


1 Turken

2 Marokkanen

3 Surinamers

4 Antillianen

Etnischegroepering

Total

1 Nooit 2 Paar keer/jr3 Paar

keer/mnd 4 Wekelijks

Mate van bezoek godsdienstige bijeenkomst

Total

Etnische groepering * Mate van bezoek godsdienstige bijeenkomst Crosstabulation

88 151 127 291 657

13,4% 23,0% 19,3% 44,3% 100,0%

79 92 101 340 612

12,9% 15,0% 16,5% 55,6% 100,0%

169 164 34 44 411

41,1% 39,9% 8,3% 10,7% 100,0%

147 107 34 35 323

45,5% 33,1% 10,5% 10,8% 100,0%

483 514 296 710 2003

24,1% 25,7% 14,8% 35,4% 100,0%

Count


Count


Count


Count


Count


1 Turken

2 Marokkanen

3 Surinamers

4 Antillianen

Etnischegroepering

Total

1 Nooit 2 Paar keer/jr3 Paar

keer/mnd 4 Wekelijks

Mate van bezoek godsdienstige bijeenkomst

Total

Cohesie

Durkheims Integratietheorie…de proef op de som. • Mate van moskeebezoek per etnische groep in Nederland,

2002 (alleen hoofden van huishoudens en alleen mannen!)


Cohesie

Durkheims Integratietheorie…de proef op de som. • Aantal moskeeën per etnische groep


Aantal moskeeen per etnische groep

absoluut per 100.000 inwoners

Turks 241 0.66

Marokkaans 150 0.46

Surinaams 33 0.1

bron:HP de tijd, 2007; www.cbs.nl

Cohesie



Waaruit zou die integratie dan blijken?

-opleidingsniveau: Marokkanen minder zelfmoord

-percentage Moslims: Marokkanen minder zelfmoord

-moskeebezoek: Marokkanen minder zelfmoord

-aantal gebedshuizen: Turken minder zelfmoord

-mate van geloofsonderzoek: (VU verschaft geen cijfers)


Cohesie



2. Marokkanen zijn aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland sterker in hun godsdienstige groepering geïntegreerd dan Turken.

Onder Marokkanen komt in Nederland aan het begin van de 21ste eeuw minder zelfmoord voor dan onder Turken.


Cohesie


Een geringe samenhang van een (groepering binnen een) samenleving blijkt niet alleen uit zelfdoding maar tevens uit gebruik van geweld tegen anderen.

UAF: 118:

Van zelfdoding via normovertreding naar criminaliteit.

Ik ga weer terug: van criminaliteit via normovertreding naar zelfdoding.


Cohesie

Durkheim: vragen over zelfdoding (norm tav zelfdoding)

Hirschi: vragen over kleine criminaliteit onder jongeren (norm tav kleine criminaliteit)

Ultee: om het even welke norm

Jochem Tolsma

Durkheim, Le suicide, 1897, p. 222

Jochem Tolsma


Cohesie

Durkheim: integratie in godsdienstige groepering, gezinsverband en politieke groepering.

Hirschi en Bruinsma: integratie in het gezin, school en werk

Ultee: om het even welke intermediaire groepering.

Ultee:

Naarmate personen sterker zijn geïntegreerd in om het even welke intermediaire groepering van een samenleving, leven ze om het even welke norm van deze groepering sterker na.

Jochem Tolsma


Cohesie

Volgens Hirschi zouden schoolverlaters en spijbelaars meer kleine criminaliteit plegen dan stuudjes.

Maar is het dan ook waar dat stuudjes minder zelfmoord plegen dan spijbelaars?

Ik heb u reeds cijfers laten zien over ongelijkheid binnen het onderwijs.

Onder niet-westerse allochtonen komen meer vroegtijdige schoolverlaters voor (wat ik u heb laten zien is dat er meer mensen voorkomen zonder startkwalificatie).

Jochem Tolsma


Cohesie



Verdachtenpercentages in 2002 naar herkomstgroepering en leeftijdscategorie

12-17jaar 18-24 jaar 25-44 jaar 45-79 jaar

Autochtonen 2.0 3.8 1.9 0.8

Turken 5.2 8.9 5.4 1.6

Marokkanen 11.2 17.8 7.0 1.4

Surinamers 6.5 11.1 7.5 3.8

totale bevolkingsgroep = 100%

Bron: Blom et al. 2005 Verdacht van criminaliteit

Cohesie

Hirschi’s Integratietheorie…de proef op de som.

• Criminaliteit komt vaker voor onder Turkse/Marokkaanse/Surinaamse jongeren dan onder autochtone jongeren.


Is het dan ook waar dat:

Onder Turkse, Marokkaanse en Surinaamse jongeren meer zelfmoord voorkomt dan onder Nederlandse jongeren.


2. Verklaringen



Niet-westerse allochtone mannen

Autochtone Nederlandse mannen

Cohesie


Onder Turkse, Marokkaanse en Surinaamse jongeren komt meer zelfmoord voor dan onder autochtone jongeren.


Cohesie


Onder niet-westerse allochtone jongeren komt meer zelfmoord voor dan onder autochtone jongeren.


Nieuwe zakken


• Maar we zagen toch net dat Turken en Marokkanen minder zelfmoord pleegden?

• Dit konden we toch voorspellen door middel van hun integratie in religieuze intermediaire groeperingen?


Nieuwe zakkenDurkheims Integratietheorie…de proef op de som.

• Maar we zagen toch net dat Turken en Marokkanen minder zelfmoord pleegden?

• Dit konden we toch voorspellen door middel van hun integratie in religieuze intermediaire groeperingen?

• Klopt! • Zou het kunnen dan Turkse en Marokkaanse jongeren slechter

in een religieuze groepering zijn geïntegreerd dan hun autochtone leeftijdsgenoten?

• Zou het kunnen dat voor jongeren de school een belangrijkere intermediaire groepering is dan de religieuze intermediaire groepering?


Nieuwe zakken

Nog meer nieuwe zakken!

• Komt criminaliteit vaker voor onder jongeren die minder vaak naar de kerk/moskee gaan?

• Komt criminaliteit vaker voor onder jongeren die trouw naar school gaan maar nooit naar de kerk/moskee, dan onder jongeren die spijbelen van school maar wel regelmatig de kerk/moskee bezoeken?

• Komt zelfmoord vaker voor onder jongeren die trouw naar school gaan maar nooit naar de kerk/moskee, dan onder jongeren die spijbelen van school maar wel regelmatig de kerk/moskee bezoeken?


Voorbeeld tentamenvraag

• In het college over inheemsen en uitheemsen werd middels Durkheims integratietheorie afgeleid dat Turken en Marokkanen minder zelfmoord zullen plegen in het huidige Nederland dan autochtone Nederlanders.

• Geef de algemene integratiehypothese ter verklaring van zelfdoding.

Naarmate personen sterker zijn geïntegreerd in om het even welke intermediaire groepering van een samenleving, is de kans groter dat zij de norm van deze groepering over zelfdoding naleven.


Voorbeeld tentamenvraag• In het college werd ook afgeleid dat Turkse en Marokkaanse

jongeren juist meer zelfmoord zullen plegen in het huidige Nederland dan autochtone Nederlandse jongeren.

• Verwacht u dat Turkse/Marokkaanse jongeren óf ouderen in het algemeen sterker in hun religieuze groepering zijn geïntegreerd? Licht uw antwoord toe.

Ik verwacht dat naarmate Turken en Marokkanen sterker zijn geïntegreerd in hun religieuze groepering de kans kleiner is dat zij zelfmoord zullen plegen.

Aangezien Turkse en Marokkaanse jongeren vaker zelfmoord plegen dan autochtone jongeren maar de Turkse en Marokkaanse groep als geheel juist minder vaak zelfmoord pleegt dan autochtonen, verwacht ik dat Turkse en Marokkaanse jongeren minder sterk in hun religie zijn geïntegreerd dan Turkse en Marokkaanse ouderen.



Waarom deze foto?


De uitheemse – en goed geïntegreerde – bomen zijn gekapt.

De uitheemse – en slecht geïntegreerde Koninkspaarden – mogen blijven.

Stelling: Integratie leidt niet noodzakelijk tot acceptatie.


Bedankt voor uw aandacht!

Veel succes met het tentamen.

Hoofdvragen van de Sociologie Inheemsen en uitheemsen Jochem Tolsma.

Documents

Transcript of Hoofdvragen van de Sociologie Inheemsen en uitheemsen Jochem Tolsma.