Hoofdstuk 2 Onderwijs en leerlingbegeleiding - hageveld.nl 2011-2015.pdf · drie jaar tijd stevige...

26
Koersplan 2011-2015 ___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126 - 1 - Schoolplan 2011-2015 4 december 2011

Transcript of Hoofdstuk 2 Onderwijs en leerlingbegeleiding - hageveld.nl 2011-2015.pdf · drie jaar tijd stevige...

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 1 -

Schoolplan 2011-2015

4 december 2011

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 2 -

Inhoudsopgave Schoolplan 2011-2015 Pagina Inleiding Schoolplan 2011-2015 3 Hoofdstuk 1 Identiteit 4 Hoofdstuk 2 Onderwijs en leerlingbegeleiding 5 Hoofdstuk 3 Personeelsbeleid 11 Hoofdstuk 4, Financiën, organisatie en beheer 15 Hoofdstuk 5. Integraal management en Kwaliteitszorg 17 Studiedag Atheneum College Hageveld – 14 januari 2011 19 Laatst bijgewerkt op 4 december 2011, Wille

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 3 -

Een koers geeft richting aan ons gezamenlijk handelen Inleiding Schoolplan 2011-2015 Waar onderwijsontwikkeling en een flexibel functiebouwwerk in de koers van 2006-2010 centraal stonden, is halverwege die periode een schoolorganisatie in teams ontstaan die in drie jaar tijd stevige bodem heeft gekregen. In de komende vier jaar mogen de teams daarom in staat worden geacht om voor de leerlingen die aan hen zijn toevertrouwd, zodanig onderwijs te verzorgen dat past bij de specifieke eigenschappen van hun doelgroep en voldoet aan de eisen die de moderne maatschappij stelt. Daarbij bouwen we voort op de verworvenheden van de afgelopen jaren, blijven we ons verder verdiepen in de kennis omtrent leerrendement, activerende werkvormen, leerstijlen en de verschillen tussen jongens en meisjes en dragen we bij aan een Hageveld dat door ouders en leerlingen én door de medewerkers wordt gezien als een school waar het goed toeven is, waar veel geleerd wordt, waar het veilig is en waar we samenwerken aan goed en uitdagend onderwijs in een sfeer waarin iedereen zijn eigen unieke kwaliteiten mag laten zien. In de komende jaren zal een aantal grotere onderwerpen van invloed zijn. Zo zullen de effecten van de ingezette bezuinigingen een rol spelen, is de invoering van Passend Onderwijs een ontwikkeling die zeer binnenkort op ons af komt, zal een aparte onderwijsstroom voor andersdenkende hoogbegaafden niet kunnen uitblijven en voorzien we een toename in het gebruik van moderne media in het onderwijs door m.n. leerlingen. Tijdens de studiedag op 14 januari 2011 (waarvan een ludiek verslag op rijm als bijlage is bijgevoegd) werden de belangrijkste ingrediënten voor de onderwijskundige koers door alle aanwezigen aangedragen. Die zijn terug te vinden in hoofdstuk 2. Het personeelsbeleid zoals beschreven in hoofdstuk 3 en het financiële beleid dat in hoofdstuk 4 is terug te vinden, zullen zo worden ingezet dat zij de onderwijs- en organisatie-ontwikkeling die we beogen niet alleen ondersteunen, maar in onderlinge samenhang ver-sterken. In de loop van de komende vier jaar zullen alle ideeën en plannen de vertaling naar de praktijk moeten krijgen. Hageveld staat voor maximale ontplooiing van individuele mogelijkheden en talenten, niet alleen voor onze leerlingen, maar ook voor onze medewerkers. Dat wat leerlingen stimuleert en motiveert, geldt voor alle mensen: keuzemogelijkheden, specialisatie, individuele ontplooiing en samenwerking en het belonen van eigen initiatieven. Samenwerking is onontbeerlijk in elke organisatie en om ontwikkelingen ook daadwerkelijk mogelijk te maken, zullen de medewerkers in toenemende mate blijk moeten gaan geven van gewenst gedrag in een professionele cultuur. Woorden als effectiviteit, resultaatgericht-heid en verantwoordelijkheid nemen, zullen meer dan voorheen invulling krijgen. Wille Straathof, rector Heemstede, 4 december 2011

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 4 -

Waar regels zijn, is geen aandacht Hoofdstuk 1 Identiteit Een open katholieke school als Hageveld, geeft ruimte aan uniciteit en diversiteit en vraagt tegelijkertijd om een respectvolle omgang met elkaar. Ieder mens mag zijn wie hij is, moet kansen krijgen om het beste uit zichzelf te halen en weet dat talenten mogen worden getoond en ontwikkeld. De persoonlijke ontwikkeling van de toekomstige wereldburgers die aan ons zijn toevertrouwd, brengt een opvoedkundige opdracht met zich mee. Normen en waarden moeten worden verhelderd en onderhouden, in goede onderlinge afstemming en samenwerking. Pubers vragen om duidelijkheid omtrent de grenzen die hen gesteld worden en de eisen waaraan ze moeten voldoen. Dat kan alleen met échte aandacht en met voorbeeldgedrag. Het gedrag dat we op Hageveld graag willen zien, getuigt van respect, betrokkenheid, hulpvaardigheid, optimisme, vertrouwen, veiligheid en geborgenheid. Dat wordt zichtbaar in de volgende gedragingen:

- Leerlingen, medewerkers en schoolleiding luisteren naar elkaar en nemen elkaar serieus.

- De mensen op Hageveld voelen zich gekend en voelen zich er thuis. - De school tolereert geen negatief (pest)gedrag jegens elkaar. - We gaan zorgvuldig met elkaars eigendommen en met het gebouw om. - Ons omgaan met elkaar kenmerkt zich door respect. - Mensen in de school voelen zich betrokken bij elkaar en bij alles wat er in de school

gebeurt. - Ouder- en leerlingparticipatie wordt serieus ingezet. - We vergeven elkaar en geven nieuwe kansen. - We hebben iets voor de ander over. - Oordelen en beoordelen gebeurt met de grootste voorzichtigheid. - We praten met elkaar en niet over elkaar. - Goed gedrag daagt uit tot goed gedrag. - We gaan uit van de goedheid van de mens.

We zijn trots op Hageveld. We zijn trots op onze leerlingen. We genieten ervan hoe ze ons steeds weer weten te verrassen met nog betere prestaties, nog mooiere presentaties, nog diepgaandere profielwerkstukken, nog creatievere kunstzinnige producten en nog zuiverder gespeelde en gezongen acts bij Glad Marmer. Maar we genieten ook van een leerling die zich bukt om een prop papier op te rapen, van een ouderejaars die zich als buddy inzet voor een brugklasser met Asperger, van een originele sponsoractie en van gemotiveerde inzet bij een veldwerkweek. Laten we ons inspannen om dit zo te houden door een actieve opvoedkundige houding. Voor nu en de toekomst.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 5 -

Binnen elk team een eigen ambitie, maar samen één school op dezelfde koers Hoofdstuk 2 Onderwijs en leerlingbegeleiding Het belangrijkste hoofdstuk binnen het koersplan van een school betreft natuurlijk het onderwijs en de daaraan gerelateerde leerlingbegeleiding. De kerntaak van een school is tenslotte het verzorgen van onderwijs in het primaire proces. Welk onderwijs hebben onze leerlingen de komende vijf jaar nodig? Die vraag vormt de kern van onze onderwijskundige koers en geeft richting aan ons gezamenlijk handelen. Wanneer die koers duidelijk is, creëert dat verbondenheid en herkenning en heeft iedereen daarbinnen maximale ruimte om de ingrediënten ervan naar eigen inzicht en kunnen zo goed en gevarieerd mogelijk vorm te geven. Dat geldt voor de docenten, het onderwijsondersteunend personeel, de teamleiders en de schoolleiding. De nieuwe koers is niet “nieuw” maar bouwt voort op datgene waar we op Hageveld goed in zijn. We verdiepen, verstevigen en borgen datgene wat we in de periode 2006-2010 als basis hebben neergelegd. Met name de combinatie “goed kan ook leuk zijn” is onderscheidend voor onze school. NOOT: De stellingen uit het stellingenspel dat voorafgaand aan 14 januari 2011 in de teams en de leerlingenraad werd gedaan, zetten de toon voor de wijze waarop we naar onze leerlingen kijken. De stellingen waarover de meeste teams én de leerlingenraad het eens waren, worden cursief in dit hoofdstuk weergegeven. Op Hageveld krijgen de docenten de ruimte om binnen de koers naar eigen invulling goed onderwijs te geven. Onze leerlingen zijn slim, beschikken over veel en divers talent en ze zijn pubers. We willen hen het beste uit zichzelf laten halen, de juiste kennis en vaardigheden meegeven voor het Vwo examen én ze goed voorbereiden op de vervolgopleiding aan universiteit en hbo en op hun wereldburgerschap, met voldoende reflectievermogen en zelfvertrouwen, respect voor elkaar en voor de omgeving en goede presentatievaardigheden. Veel van onze leerlingen willen hetzelfde, maar ze moeten geïnspireerd, gemotiveerd, uitgedaagd en waar nodig geholpen worden. Tijd en talent moeten worden benut en niet verspild. Ieder mens is anders en gelukkig maar…! Onderwijs op maat dus! Kiezen motiveert.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 6 -

Maatwerk en differentiatie In de afgelopen jaren is er veel moois ontstaan op dit gebied, veelal in de vorm van differentiatie buiten het lokaal op individuele basis. In de onderbouw ontstonden de steunlessen en masterclasses, het verbredingsproject voor hoogbegaafden en de verschillende vormen van specifieke leerlingbegeleiding als sovatraining, faalangsttraining, handschriftcursus, remedial teaching en motorische remedial teaching. In de bovenbouw kennen we al heel lang het systeem van coachuren, de maatpakketten, deelname aan lapp-top en pre-university en deelname aan landelijke toernooien voor wiskunde, scheikunde, debatteren e.d. De trajectgroep voor hoogbegaafden levert ook maatwerk. We zijn het eens over het belang van differentiëren, de mate waarin het tot nu toe gebeurt varieert. De verbeterpunten en nieuwe ontwikkelingen die genoemd zijn, waarbij de kern steeds de goede docent voor de klas is:

- Meer differentiatiemogelijkheden binnen het lokaal - Meer keuzemogelijkheden voor leerlingen - Vakken versneld kunnen afsluiten - Versneld eindexamen - Ruimte zoeken binnen de begrenzing van de organisatie - Werken met verlengde lestijd (blokuren of dagdelen) - Energizers toepassen in de leseenheden, gekoppeld aan vakken - Meer kennis over hersenwerking, meervoudige intelligentie en verschillen in

leerstijlen en dan met name hoe ermee om te gaan en de vertaling naar de praktijk. - Maar ook differentiatie naar interesse, niveau en tempo - Werken aan de verschillen tussen M- stroom en N-stroom evenals die tussen jongens

en meisjes zowel in aanpak als in de lessen. - Mogelijk in twee stromen werken: a. leerling aan de hand nemen (zoals nu) en b.

leerlingen zelf laten gaan (a.h.v. keuzes en portfolio) - Mogelijk een aparte stroom voor hoogbegaafden voorbereiden - Betere begeleiding van het leren van dyslectische leerlingen in de klas (speerpunt uit

oudertevredenheidsonderzoek) Leren is onbeperkt, grenzeloos. Stimuleer dus initiatieven, beloon ideeën, schep kansen. Uitdagend(er) onderwijs is leuk(er) onderwijs. School moet een boeiende omgeving zijn, zodat leerlingen uitgedaagd worden. Leerlingen zijn zelf verantwoordelijk voor hun leerproces. Docenten geven steun en begeleiding. Leren is een sociaal proces. Samen leer je meer en beter! Plezier in leren = beter leren voor leerlingen én docenten. Leren door doen -> van aan elkaar uitleggen leer je zelf het meest. (Overigens interessant om hier te vermelden dat de leerlingenraad het met de laatste drie stellingen oneens was!)

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 7 -

Leren doe je zelf, met elkaar en niet los van de context Op basis van het jaarlijks gehouden RUBS onderzoek onder oud-Hagevelders, zijn ze blij met wat Hageveld ze geeft! Dat doet ons goed. Niet alleen scoren we aanhoudend goed in Elsevier en Trouw en behalen we goede examenresultaten, leerlingen krijgen bovendien een brede ontwikkeling mee op persoonlijk, communicatief. creatief en sociaal terrein. De internationale werkweken op klas 5 en de veldwerkprojecten in de derde klas zijn een verrijking die gewaardeerd wordt. Het algemene kennisniveau is hoog. Docenten worden aardig, enthousiast en hulpvaardig gevonden. Actief en zelfstandig leren leidt – zo leren recente leerpsychologische inzichten ons – tot leerresultaten die steviger verankerd zijn en langer beklijven. Kennis die voor een proefwerk uit het hoofd is geleerd, heeft geen lange levensduur. Door alle aandacht te richten op leerresultaten die in het langetermijngeheugen terecht komen en duurzaam bruikbaar zijn, kan de effectiviteit behoorlijk worden verhoogd. Ook hier zijn verbeterpunten en nieuwe ontwikkelingen voor de komende jaren genoemd. Uitgaande van de trits: leren = kiezen, denken, doen én reflecteren, zijn er verbeteringen te behalen op het gebied van:

- Zelfreflectie van leerlingen: denken -> actieplan; beginnen in de onderbouw, doortrekken naar de bovenbouw; ook reflectie van leerlingen op elkaar heeft zichtbaar effect

- Basisvaardigheden (leren leren en leren plannen) ontwikkelen in de vaklessen in de onderbouw (speerpunt uit oudertevredenheidsonderzoek)

- Verantwoordelijkheidsgevoel kweken voor het eigen leerproces, ook in het groepswerk en bij samenwerkend leren (bijv. proefwerk in groepsverband, opnieuw maken met bonus)

- Samenwerken hoeft niet elke periode bij elk vak getoetst (zijn vakken bereid om iets op te geven?)

- In de onderbouw meer nadruk op informatie halen, dat de leerling zelf actie onderneemt om datgene wat hij/zij nodig heeft en dus wil leren (om de eindtermen te halen)

- Minder versnippering in vakken, meer in thema’s werken waardoor er meer en een logische samenhang ontstaat

- Vakgroep III gaat zich buigen over de mogelijkheden van werken vanuit de context - Samenwerking tussen vakken geeft (tijd)winst voor leerlingen en collega’s: verdieping

mogelijk, meer ruimte voor diversiteit, afstemming op overlap - Internationalisering en veldwerkweken zouden deel moeten uitmaken van het

reguliere programma (en niet er bovenop) - Beleid op lesuitval verder implementeren (speerpunt uit

oudertevredenheidsonderzoek) - Leren hoeft niet altijd leuk te zijn, soms moeten er gewoon dingen; en daarin één lijn

trekken als docenten van een team - Goede voorbereiding op de proefwerken (speerpunt uit

oudertevredenheidsonderzoek) - Voor de M-stroom: het is leuk om uit te blinken!

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 8 -

- M-stroom leerlingen uitdagen op een gebied waar ze goed in zijn: cultuur, filosofie, debat, zakelijke intelligentie e.d.

- Pilots draaien in de M-stroom en actief kijken naar wat de leerlingen motiveert (speerpunt uit oudertevredenheidsonderzoek)

- Intrinsiek motiveren en dus de cijfercultuur loslaten? Een aantal citaten van Guus Kuijer uit Hoe word ik gelukkig? (Amsterdam, 2009) geeft onze intentie goed weer (met dank aan Marijke Heijloo): “Wanneer eenmaal de interesse is gewekt, wordt leren een eigenbelang” (p. 139) en daarmee is intrinsieke motivatie een feit. “ Om je hersenen vrolijk en gezond te houden moet je ze de kans geven te doen waar ze goed in zijn: werken.” (p. 13) en dat leren we onze leerlingen. “Een leerling die zich verveelt, houdt op leerling te zijn. Hij komt terecht in een vacuüm waar hij niets is. Er ontstaat een gevoel van ontevredenheid en leegheid.” (p. 39) en dus moeten we verveling vermijden door ze uit te dagen. “Op leraren en werkgevers rust een zware taak omdat zij iedereen de kans moeten bieden te voelen dat het bevredigend is om iets te presteren.”(p. 69) Dit citaat maakt duidelijk dat wat goed is voor leerlingen, ook goed is voor medewerkers. Dit is een parallel proces waarvan in het vorige koersplan al sprake was en wat de schoolleiding graag ziet voortgezet. Kleinschaligheid: first happy and safe Na twee jaar ervaring met pilots op het gebied van werken in teams, ging Hageveld per 1 augustus 2009 schoolbreed in teams werken. Na weer anderhalf jaar wordt de leerlingbegeleiding in de teams ervaren als zinvol en goed voor de leerling, vooral wanneer dat over meerdere jaren door dezelfde mentor kan gebeuren. In de bovenbouw zijn het gekozen mentoraat en een steviger programma in de kleine mentorgroepen als waardevol genoemd. Daarnaast is het voor nieuwe docenten prettig om behalve in een sectie ook in een team te zitten en is er binnen de teams gelegenheid tot intervisie. De verbeterpunten en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van kleinschaligheid die de komende vijf jaar aandacht behoeven zijn:

- Een betere dekkingsgraad in de teams - De leerlingbespreking centraler stellen - M-leerling en mentor schrijven samen de overdracht - Sommige dingen moeten schoolbreed, zoals mentorlessen en (gedrags)afspraken - Meer uitwisseling van informatie en ervaringen over de teamgrenzen heen - Hoe kunnen de teams en de secties elkaar versterken: onderwijsinhoudelijk bij de

secties, maar vaardigheden en onderwerpen in de teams - Teamoverleg is naast leerlingbespreking ook uitwisseling over onderwijs:

inventariseren van overlap en het ook aanpakken - Binnen jaarlagen overleggen over leerlijnen (in de onderbouw) - Vakoverstijgende projecten en vakoverstijgend lesgeven uitbouwen - Creatieve oplossingen bedenken om met kleinere (les)groepen te kunnen werken

(bijv. meer hoorcolleges en werkcolleges).

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 9 -

Moderne media in het onderwijs Voorop staat dat de relatie docent-leerling niet kan worden vervangen door multimedia. De docent blijft – juist in een samenleving die toenemende individualisering met zich meebrengt – de doorslaggevende speler in het onderwijsveld en de inspirerende regisseur van wat er in de les gebeurt. Laptops, I-phones, I-pads, blackberry’s, smartphones en andere digitale snufjes zijn uit het leven van onze leerlingen niet meer weg te denken. De grote uitdaging voor ons “ouderen” is de mogelijkheden van deze moderne media te leren inzetten ten behoeve van de lessen. En dan niet alleen als aanvullend lesmateriaal en hulpmiddel voor de docent, om beter te kunnen inhaken op de actualiteit en zelf flexibel lesmateriaal samen te stellen, maar ook in de manier waarop we omgaan met alle apparatuur die leerlingen meebrengen. Als verbeterpunten en nieuwe ontwikkelingen die door de Werkgroep Moderne Media in het Onderwijs m.i.v. schooljaar 2011-2012 worden opgepakt (aangevuld met de aanbevelingen van de werkgroep leermiddelenbeleid van 14 januari 2011) noemen we:

- Er moet beleid komen op het gebruik van moderne media in de les - Alle leerlingen een laptop of tablet, vereist een andere didactiek, maakt differentiatie

en blended learning mogelijk en komt leerrendement ten goede - Er moeten afspraken komen over het misbruik ervan (digitaal pesten, plagiaat e.d.) - Laat leerlingen kritisch met de nieuwe media omgaan (mediawijsheid; betrouwbare

bronnen e.d.) - Betrek leerlingen bij het (toekomstig) gebruik van apparaten en leermiddelen - Boeken kunnen digitaal waar nodig, maar niet zonder genoemde didactiek - De ELO invoeren en gebruiken (in november 2011 zijn twee teams aan een pilot

begonnen) - Facilitair goed inrichten (zie hoofdstuk Organisatie en Beheer) - Voldoende werkplekken voor leerlingen en docenten creëren.

Docenten nemen ook een opvoedende taak op zich. Leerlingen “opvoeden” tot zelfstandige kritische personen. Ze het gevoel geven dat ze ook iets in de wereld bij te dragen hebben. Soms MOETEN er dingen en soms MOGEN er dingen. Als je verantwoordelijkheden “overdraagt/overgeeft” sta je versteld van wat mensen (leerlingen, docenten…) kunnen en laten zien. Horizon verbreden leidt tot meer begrip, respect en acceptatie van anderen. Leerlingenparticipatie BUITEN het lokaal vergroot het plezier om te leren BINNEN het lokaal. Normen en waarden De meeste teams en de leerlingenraad waren het erover eens dat medewerkers ook een opvoedende taak hebben. Zij nemen daarbij niet de taak of verantwoordelijkheid van de ouders over, maar hanteren afspraken om een goede sfeer en een prettige omgangscultuur te handhaven. Daarbij spelen veiligheid en respect een belangrijke rol. De volwassen medewerkers creëren een kader van afspraken, waarbinnen de leerlingen maximale ruimte en verantwoordelijkheid krijgen zolang ze laten zien dat ze die ook aankunnen.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 10 -

De sterke punten van de afgelopen jaren zijn de aandacht voor de maatschappelijke stage, de buitenlandse reizen, de tolerantie van leerlingen (t.a.v. zorgleerlingen), Going Global en de Hageveldse Handjes Helpen en het genotmiddelenbeleid. Het “wij”-gevoel, het Hageveldgevoel, overheerst nog steeds, dankzij de kleinschaligheid van de teams. Als verbeterpunten en nieuwe ontwikkelingen voor de komende vijf jaar werden genoemd:

- Er is één schoolregel: respect in de omgang met elkaar. Medewerkers zullen het eens moeten worden over de mate van beleefdheid waarmee we elkaar aanspreken. Medewerkers geven daarin het goede voorbeeld.

- Onderling hanteren we verschillende regels: daarin moet meer eenduidigheid komen - De mentorlessen van klas 1 t/m 6 moeten één leerlijn vormen, m.n. als het gaat om

respect voor elkaar en het omgaan met groepsdruk e.d. - Respect voor het gebouw en de omgeving - Leerlingen duidelijk maken dat de voornaam-cultuur hand in hand kan gaan met een

zekere afstand tussen leerlingen en docent - Leerlingenparticipatie handhaven en uitbreiden - Ouderparticipatie inzetten waar mogelijk en wenselijk - Het Hageveld C.V. implementeren - Een nieuwe versie van de dagwacht herinvoeren (plaats en toezicht én pedagogische

begeleiding) - Ook digitaal opvoeden - Ongewenst gedrag bespreekbaar maken en de confrontatie aangaan - Regelmatig de gedragscultuur met het personeel bespreken.

Afgesproken is dat elk team met elkaar een gezamenlijke ambitie formuleert en een keuze maakt uit de veelheid die in dit hoofdstuk aan bod is gekomen. Jaarlijks wordt het resultaat geëvalueerd en worden nieuwe doelen gesteld. Leerlingbegeleiding Dankzij de kleinschaligheid kennen we onze leerlingen beter en zien we wat ze nodig hebben om optimaal te functioneren. De zorgstructuur staat letterlijk op de kaart en de ZAT bijeenkomsten zijn een feit. Er is veel deskundigheid in huis waarvan mentoren en leerlingen gebruik kunnen maken. Maar ook binnen de vaklessen dient die kennis te worden ingezet. Met name als het gaat om dyslexie, vragen ouders om meer begrip en hulp tijdens de lessen. Een herijking op dit terrein behoort tot de opdrachten voor de komende jaren.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 11 -

Diversiteit, erkende ongelijkheid , betrokkenheid en professionele ontwikkeling Hoofdstuk 3 Personeelsbeleid Ontwikkelingen in de maatschappij, in het onderwijs en op onze eigen school maken een ‘modern’ personeelsbeleid noodzakelijk. Waar voorheen een personeelsadministratie voldeed, zal nu en in de toekomst een actueel human resource managementsysteem (HRM) de schoolleiding en de teamleiders de handvatten geven om het personeelsbeleid actief te ondersteunen. Bij ontwikkelingen in de maatschappij kunnen we denken aan de veranderende behoefte aan leiding van hoogopgeleide werknemers. Bij ontwikkelingen in het onderwijs denken we onder andere aan de vergrijzing en feminisering van het onderwijzend personeel. Op schoolniveau hebben het werken in teams, het veranderende leergedrag van leerlingen en de toenemende kennis over leren en didactiek gevolgen voor het te voeren personeelsbeleid. In de 21e eeuw vragen hoogopgeleide kenniswerkers om personeelsbeleid dat rekening houdt met de behoefte aan autonomie van de werknemer, met professionele ontwikkelmogelijkheden gericht op competentie, met de behoefte aan een gezamenlijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid en waarbij er een balans moet zijn tussen investering en waardering. Een maatschappelijk fenomeen is het ‘nieuwe werken’. Deze door behulp van moderne media mogelijk gemaakte wijze van werken vraagt aanpassingen in het personeelsbeleid. Tenslotte moet er ook rekening worden gehouden met (jonge) ouders die beide werken, maar ook met werknemers die de zorg voor hun ouders gedeeltelijk op zich nemen. De vergrijzing en feminisering van het onderwijs hebben tot gevolg dat er actief wervingsbeleid moet zijn om de uitstroom op te vangen. Het aannamebeleid moet gericht zijn op continuïteit en evenwicht in de verschillende vaksecties en op een zo gelijk mogelijke verdeling van mannen en vrouwen, rekening houdend met leeftijden en verschillende generaties. We werken op Hageveld voor het derde, sommigen voor het vierde jaar in teams. Het werken in teams is bedoeld om kleinschaligheid te organiseren om een actieve en persoonlijke betrokkenheid van docenten en leerlingen stimuleren. Verantwoordelijkheden worden lager in de organisatie gelegd om betrokkenheid en eigenaarschap te bewerkstelligen. Teamleiders geven op directe wijze leiding aan hun teamleden en zorgen daarmee voor ‘korte lijnen’. Teamleiders krijgen de komende jaren een steeds grotere personele verantwoordelijkheid. Het personeelsbeleid moet in toenemende mate aan teamleiders mogelijkheden bieden om adequaat leiding te geven aan hun teamleden, waarbij het groeien en ontwikkelen van de medewerker afgestemd is op de behoeften van de school. Het personeelsbeleid wordt gekenmerkt door diversiteit, erkende ongelijkheid (de juiste man/vrouw op de juiste plaats), betrokkenheid en professionele ontwikkeling. Het beleid is gericht op:

1. Begeleiden van instromende docenten en instromend onderwijs ondersteunend personeel 2. Binden en boeien van zittende docenten en onderwijsondersteunend personeel 3. Herkennen en erkennen van verschillen (in behoeften en kwaliteiten) tussen werknemers,

waaronder levensfasebewust personeelsbeleid, de man/vrouwverhouding en flexibele werkplekken

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 12 -

Ad 1. Aantrekkingskracht en begeleiding bij de start De begeleiding van het instromend personeel zal de komende jaren worden geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Teamleiders gaan een grotere rol spelen in het aannamebeleid en teams gaan een grotere rol spelen in de begeleiding van nieuwe docenten en onderwijs ondersteunend personeel. Bij deze kleinschalig georiënteerde begeleiding zal de balans gevonden moeten worden tussen team-, school- en vakbelangen. Vanwege de schaarste in het aanbod op de onderwijsbanenmarkt zal het aannamebeleid voldoende aantrekkingskracht op goede docenten moeten bevatten. Ad 2. First happy and safe Het zittende personeel behouden kan alleen door het blijven stimuleren van een prettig werkklimaat, door waardering voor de verrichtingen en door mogelijkheden om jezelf professioneel te kunnen ontwikkelen. Hageveld voldoet daaraan en blijft daar aandacht aan besteden, want het wil niet zeggen dat een prettige sfeer vanzelfsprekend is. We zullen moeten blijven investeren in elkaar te (leren) kennen, oog te hebben voor elkaar en elkaars grote en kleine problemen en in het organiseren van gezamenlijke activiteiten op schoolniveau, ook nu we werken in teams. Zonder ambitie geen ontwikkeling Er moeten voldoende mogelijkheden zijn op het gebied van loopbaanontwikkeling. In een gesprekkencyclus zal de docent of OOP-er zijn of haar ambities kunnen uiten. Scholing moet op maat kunnen worden gevolgd en het carrièreperspectief moet inzichtelijk zijn. Scholing maakt integraal onderdeel uit van ieders portfolio. Zie voor een beschrijving van LB, LC en LD docentenfuncties de bijlage. In deze bijlage worden de gewenste kwaliteiten die horen bij de verschillende functieschalen in de functiemix beschreven. Voor het carrièreperspectief van de medewerker is het van belang dat de mogelijkheden tot en de eisen voor promotie helder zijn. Hiertoe worden kwaliteitspunten toegekend aan de kandidaten die in aanmerking willen komen voor een hogere schaal. In de bijlage staan ook deze punten beschreven. Die kwaliteitspunten hebben in ieder geval te maken met effectief en herkenbaar lesgeven binnen de koers, met professionele ambitie en ontwikkeling en met de rol die een docent speelt in de sectie, in het team en in de ontwikkelingen binnen de school. De verschuiving van taken van een krimpende schoolleiding naar steeds verantwoordelijker teamleiders en LD-docenten zal zich voortzetten. Grof gezegd liggen de LB-taken alleen op vakniveau (micro), LC-taken op teamniveau (meso) en de LD-taken op schoolniveau (macro):

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 13 -

Niet alleen bij docenten zijn ontwikkeling en ambitie belangrijk. Ook bij het onderwijsondersteunend personeel (OOP) moet groei mogelijk zijn, met de daarbij horende ontwikkeling en invulling van taken, uiteraard in relatie met wat de school nodig heeft. Voor verticale groei (eenmalig naar een hogere functieschaal) is ook bij het OOP ruimte. Maar ook het samen leren en het leren van elkaar zullen, met name in de teams, worden gestimuleerd. Groei en ontwikkeling kunnen zowel bij OP als OOP ook ‘horizontaal’ ingevuld worden en hoeven niet per se hun vertaling te vinden in een nieuwe of hogere functie(schaal). Naast het ‘groeien in de baan’ staan de persoonlijke groei en ontwikkeling van de medewerker in het personeelsbeleid centraal. Deze persoonlijke ontwikkeling wordt via het nieuwe HRM-systeem en een vorm van portfolio door het personeelslid zelf en samen met de teamleider bijgehouden en inzichtelijk gemaakt. Ad 3. Diversiteit maakt krachtig Er zijn verschillen tussen werknemers. Het erkennen van deze verschillen past in deze tijd, waarin gevraagd wordt rekening te houden met de diverse situaties waarin men zich kan bevinden. Maar ook het actief werven van medewerkers gericht op verschil in leeftijd, geslacht, ervaring, (culturele) achtergrond bij elke vacature zorgt voor een diversiteit die als spiegel van de maatschappij goed is voor het onderwijs en de opvoeding van onze leerlingen. Levensfase bewust personeelsbeleid Het vroegere ‘seniorenbeleid’ heeft plaatsgemaakt voor levensfase bewust beleid. De kern van de nieuwe benadering is om de belasting (van het werk) zo goed mogelijk in balans te houden of te brengen met de andere bezigheden die horen bij de leeftijdsfase van het personeelslid. Een jonge docent met kleine kinderen of een personeelslid met de mantelzorg voor een hulpbehoevende ouder, in elke levensfase moet worden gezocht naar een goede balans tussen werk- en thuissituatie. Het levensfase bewust personeelsbeleid is gericht op ‘kracht’ en niet op ‘zwakte’. Het is bijvoorbeeld beter de kennis en ervaring van de oudere werknemer actief in te zetten, dan hem of haar alleen maar vrij te stellen van bepaalde taken. Erkende ongelijkheid De sterke punten benadering past goed in het nieuwe personeelsbeleid: start ontwikkeling vooral daar waar de kracht van de medewerker ligt. Hardop zeggen dat iemand ergens goed in is, of zelfs beter dan anderen, stimuleert het leren van elkaar. Elkaar meenemen in ontwikkeling (en dus samen steeds wijzer en beter worden) is misschien wel de kern van het nieuwe personeelsbeleid… of zelfs van het onderwijs van de 21e eeuw. Werkdruk is ook in het personeelsbeleid voortdurend een punt van aandacht. Het evenwichtig samenstellen van de jaaragenda, het werkbelevingsonderzoek en een onderzoek naar een eerlijker verdeling van het werk bij PEP-weken zijn hiervan voorbeelden. Het driejaarlijks onderzoek naar werkbeleving zal daarnaast mogelijk nieuwe speerpunten opleveren. Het nieuwe werken De scheiding tussen privé en werk is voor docenten nooit erg scherp geweest. Er moest en moet ook thuis voor- en nawerk worden verricht door de docent. Er is een tendens bij jongere docenten om het voor- en nawerk vooral op school in orde te maken. Je ziet hen tot vroeg in de avond op school aan het werk. Het nieuwe werken, met laptop, iPad, internet en thuiswerkvoorzieningen zal daar wellicht weer een verschuiving doen plaatsvinden. In het meer flexibele werken zal, opnieuw, een balans moeten worden gevonden tussen ‘werk en privé ‘.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 14 -

Het personeelsbeleid zal de komende jaren ontwikkelen in de richting van het op maat leiding geven aan medewerkers in een open organisatie, op een flexibele, motiverende en op de organisatie afgestemde wijze. De vraag aan de medewerkers zal steeds vaker zijn: ‘Wat heb jij nodig om je werk zo goed mogelijk te kunnen doen?’

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 15 -

Money makes the world go round

Hoofdstuk 4 Financiën, organisatie en beheer Sinds de lumpsumbekostiging is de totstandkoming van de jaarlijkse begroting steeds belangrijker geworden. De laatste jaren is onder invloed van de bezuinigingen van het Ministerie de druk van de huisvestingslasten op de exploitatiebegroting steeds sterker voelbaar. Het overleg met de gemeente Heemstede zal er het komende jaar toe leiden dat die druk iets afneemt. Daarnaast moet een vereenvoudiging van het Gouden Koorden convenant een overzichtelijker beeld van de schuld-verplichtingen opleveren. Bezuinigingen en fondsenwerving Dankzij de instemming van het OP met twee belangrijke wijzigingen in het taakbeleid, konden de eerste effecten van de bezuinigingen in fte’s met behulp van Foleta worden verwezenlijkt. De komende jaren (zeker tot 1 augustus 2014, wanneer we het effect ervan zullen bestuderen) zullen de uitgangspunten voor de bezuinigingen zoals die in het formatieplan 2011-2012 zijn vastgesteld, worden toegepast. De financiële situatie zal daardoor weer gezonder worden en een positief exploitatiesaldo laten zien. Tegelijkertijd zal fondsenwerving een belangrijke rol moeten gaan spelen, wanneer we nieuwe ontwikkelingen (bijv. met betrekking tot het ontwerpen van een aparte onderwijsstroom voor hoogbegaafden, het ontwikkelen van Passend Onderwijs of het verder uitbreiden van de veldwerk-weken) voldoende willen faciliteren en bemensen. Daar waar mogelijk zal subsidie worden aangevraagd bij de daartoe geëigende organisaties en fondsen. De financiële bewustwording is de afgelopen jaren toegenomen en zal de komende jaren nog duidelijker moeten worden in budgethouders die de beschikking krijgen over saldo-informatie van de grootboekrekening(en) die onder hun verantwoordelijkheid vallen. De rol van de externe controller is daarbij een belangrijke, maar ook de financiële administratie zal zich daarin ontwikkelen. Budgetten zijn er niet om te worden ‘opgemaakt’, maar om gebruikt te worden wanneer daartoe de noodzaak bestaat. Dat geldt ook voor de scholings- en vakgeldbudgetten. Investeringen Ook voor het doen van investeringen geldt dat alleen dat wat beslist noodzakelijk is kan worden uitgevoerd binnen de budgettaire ruimte die er is. Dus als we denken aan het uitbreiden van werkplekken voor leerlingen (speerpunt uit het oudertevredenheidsonderzoek), draadloos toegang tot internet voor leerlingen, de aanschaf van meer moderne media in het onderwijs of het aanpassen van de science-infrastructuur aan de eisen van de tijd, zal dat gefaseerd en binnen de beschikbare budgetten moeten gebeuren en zullen dus niet alle wensen op elk gewenst moment kunnen worden gehonoreerd. Gebouw Ons gebouw vraagt relatief meer budget op de begroting dan andere, modernere schoolgebouwen. Dat is een feit. Een meerjarenonderhoudsplan verduidelijkt daarin de noodzakelijke dotaties aan de onderhoudsvoorziening. Onvoorziene posten kunnen natuurlijk altijd opspelen, zoals een plotselinge ontdekking van verrotte kozijnen of een mogelijk dreigende verzakking van de aula die nauwgezet in de gaten moet worden gehouden.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 16 -

Twee delen van ons monument zijn nog nooit gerenoveerd of verbouwd: ruimte 4, 5, 6 en de science afdeling. Met name lokaal 37 is dringend aan renovatie toe. Of en wanneer we de gelden daarvoor vrij kunnen maken in de loop van deze vijfjarige periode, is nu nog niet vast te stellen. De onderwijskundige plannen voor ruimte 4, 5, 6 liggen al twee jaar klaar. De uitvoering ervan zal ook moeten wachten op een financieel gunstiger periode. Een teveel aan organiseren, zit de kwaliteit in de weg Vanuit het oogpunt van (financiële) efficiency en door een verdergaande inkrimping van de schoolleiding in de komende periode, zal het facilitair beheer naar een ander niveau worden gebracht (dat wil zeggen buiten de schoolleiding). Ter voorbereiding daarop zullen voor alle activiteiten op het gebied van facilitaire ondersteuning (door conciërges en administratie) duidelijke draaiboeken worden gemaakt. Dit maakt het mogelijk om deze processen niet persoonsgebonden te maken en ze aan anderen over te dragen. Veiligheid Hageveld wordt gekenmerkt door een aangename sfeer en een plezierig werkklimaat. Het huidige teambouwwerk draagt daar positief aan bij. Het gevoel van veiligheid en betrokkenheid wordt daarmee vergroot. De veiligheid in en om het gebouw valt fysiek onder verantwoordelijkheid van de facilitair beheerder. Deugdelijke ruimtes en materialen, tijdig onderhoud en het toepassen van de adviezen voortkomend uit de risico-inventarisatie maken daar onderdeel van uit. De verantwoordelijkheid voor de veiligheid van onze leerlingen is een gedeelde en dus gezamenlijke verantwoordelijkheid. Onveilig gedrag bespreekbaar maken, óók als het gaat om fietsgedrag in het verkeer, is een opdracht aan ons allen. Onderhandelen met de gemeente over verbeteringen in de aanrijdroutes komt dan weer op het conto van de schoolleiding.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 17 -

Meten is weten Hoofdstuk 5 Integraal management en Kwaliteitszorg Een organisatie die gekenmerkt wordt door een professionele cultuur is meer dan de optelsom van samenwerkende professionals. In een professionele cultuur wordt ingezet op kwaliteit, niet alleen op kwalitatief goed onderwijs, maar ook op de kwaliteiten van medewerkers. Daarnaast vereist het samenspel van professionele gedragingen dat we ons houden aan de afspraken over gewenst gedrag en dat we elkaar daarop aanspreken. De standaard voor de kwaliteit van leren is dat we optimaal leerrendement nastreven, dat alle leerlingen aan het werk zijn (ook de jongens!), dat we uitdagend en samenhangend onderwijs vormgeven en dat we veelvuldig gebruik maken van activerende werkvormen, omdat een actieve leerling meer leert. Deze standaard maakt ook onderdeel uit van de jaarlijkse leerlingenenquête, van de beoordelings-criteria bij promotie en in de jaarlijks op te stellen teamambities. Kwaliteitszorg Het hanteren van kwaliteitsstandaarden heeft alleen zin als we ze ook daadwerkelijk tegen het licht houden. Daartoe is een contract met DUO onderzoeksbureau afgesloten waarin sprake is van een jaarlijkse leerlingenenquête, een driejaarlijks werkbelevingsonderzoek en een vijfjaarlijks ouder-tevredenheidsonderzoek. Zo kunnen alle betrokkenen in de school hun stem laten horen. Het is wel zaak dat we de speerpunten en verbeterpunten die uit deze onderzoeksresultaten voort-komen, ook in onze jaarplannen worden opgenomen om ze uit te voeren in onze dagelijkse praktijk. De resultaten van de leerlingenenquête zullen een vast onderdeel van de jaarlijkse POPgesprekken gaan uitmaken én in de beoordeling van nieuwe docenten. Ook de functiemix kan een kwaliteitsinstrument zijn. Dezelfde criteria die we hanteren in de beoordeling van lesbezoek, vormen onderdeel van de beoordelingsformulieren op LC en LD-niveau. Zo is voor iedereen duidelijk aan welke kwaliteitseisen men dient te voldoen om in aanmerking te komen voor promotie. Horizontale verantwoording In een toelichting bij de Jaarrekening verantwoordt de school zich naar Inspectie, Ministerie, gemeente en bank. In die toelichting staat ook een korte beschrijving van het aantal en het soort klachten dat gedurende een schooljaar binnenkomt, en de wijze van afhandeling. We zijn van plan om een klachtenkaart te gaan invoeren, zoals dat ook gebruikelijk is in grote bedrijven die naar klanttevredenheid streven. Dit bevordert de eenduidigheid. Een belangrijke afspraak die het afgelopen jaar is gemaakt en die we de komende jaren allemaal zullen moeten toepassen houdt in dat we binnen 2 werkdagen reageren op een e-mail of een telefoonmemo. Een jaarlijks verslag op basis van het jaarplan van de schoolleiding, maakt de resultaten duidelijk aan MR en Bestuur. Vensters voor Verantwoording staat vanaf heden open, voor ieder die het maar wil zien, dus niet alleen de ouders en leerlingen van Hageveld. Om zowel intern als extern ons te kunnen verantwoorden met aantoonbare gegevens, zal nog meer gebruik worden gemaakt van managementinformatie. De mogelijkheden in Magister zullen verder moeten worden ontwikkeld om aan alle vragen te kunnen voldoen, ook die van bestuurlijke en

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 18 -

regionale oorsprong (denk bijvoorbeeld aan het aantal en soort uitstromende leerlingen gekoppeld aan basisschooladvies en NIO/Cito scores in het kader van de doorstroomproblematiek).

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 19 -

STUDIEDAG ATHENEUM COLLEGE HAGEVELD 14 januari 2011 Om half een ging de bel, behoorlijk luid en pentrant Docenten drupten binnen, kopjes koffie in de hand Iets te laat begonnen, teveel stoelen neergezet En de achterste rijen, zag ik, die waren het laatst bezet. Twee mannen zaten op zichzelf, waaronder Gé, met krullend haar. Ik dacht: dat zijn de trainingsacteurs, en Wille liet hen maar Het wàs druk, en het wèrd druk, en de pepweek kwam eraan En ook op deze vrije vrijdag moest heel veel gedaan Maar de dag zou prachtig en afwisselend gaan worden En de koers, zei Wille, kwam vanmiddag aan de orde Vanaf elf uur vanochtend ligt Magister er hier uit “En alle leerlingen roken gister fris!” Sprak Wille blij en luid Er werden er slechts twee gepakt, één met wat gruis, bleek in zijn tas En “No Blame”, van Willemijn? Het bleek dat dat gecancelled was. Toen hoorden wij iets over het “Samenwerkingsverband Kennemerland”. En over passend onderwijs, het was meteen al interessant. ’t Bleek dat wij aan het basisprofiel gemakkelijk voldeden En aan cynisme hadden we niets, deelde Wille ons toen mede Vergeleken met andere scholen was het hier zeer goed gesteld En daarna werd door Marieke over haar schema iets verteld. Het was een lijvig schema, maar de kern van dit gedoe: Als je een leerling met problemen had, waar moest je dan naartoe? Marieke wist de hele zaal vlot in het schema in te voeren Behalve Mirjam, die zat vóór mij maar te ouwehoeren! De handschriftcoach, vertrouwenspersoon, eetstoornissenspecialist En bij complexe problemen moest u naar het ZAT, beslist. Één keer per zes weken bij elkaar, want dat was ZAT Blijkbaar dat je daar ook bij complexe problemen genoeg aan had. Een vrouw in paarse bloemenjurk liep na negen uur naar binnen Net toen Marieke over formulieren ging beginnen Het ging over de hulpvraag, toen een vinger uit de zaal Hoe zat het bij incest? Dat was een lastig verhaal. Een zorgadviesteam was verplicht, gaf Wille te verstaan En bijvoorbeeld bij eetproblemen, zei Marieke, had je er heel veel aan Een “format leerlingbespreking” toonde Marieke tot besluit “Kan ik een leerling anoniem aanmelden?” Vroeg een man toen luid.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 20 -

Als een leerling psychologische problemen had, wat stond ons dan te doen? Dat lag een beetje aan de hulpvraag, verklaarde Marieke toen Drugs en computerverslaving werden niet nader toegelicht En er was ook, in geen enkele nis, een helpdesk voor ingericht. Marieke sprak van een plafond en haastte zich om te verklaren: Dat wij wèl een school maar niet een zorginstelling waren! In Magister zet Marieke haar bevindingen onder elkaar Vandaag na elven hadden we daar niks aan, dat was klip en klaar. Dat je ook over leerlingen die je niet hebt graag het één en ander weet Die wens werd uitgesproken uitgesproken, dat gevoel dat droeg men breed De goeie ouwe lijsten waar men toen over begon Die je, ook als Magister eruit lag, gewoon raadplegen kon. Toen mochten we ons laten informeren over allerhande zaken Ja, eetstoornissen en rouwverwerking hàdden met elkaar te maken. Daar besloot ik maar direct als eerste aan te haken Een heel slank meisje in lila vestje had veel met eetstoornissen te maken. Een vrouw in lang grijs vest zette rouwverwerking op de kaart En gaat daartoe zelfs op cursus, werd enthousiast door haar verklaard. Toen naar MRT, Henry Jager zat op een gele bal De grove motoriek, leerden wij, verschilt van geval tot geval. Gé, onze krullenbol, die deed inmiddels lekker mee Terwijl Henry, vanaf zijn gele bal, relaxed zijn zegje dee Hij vertelde over topsporters en motorische debielen En over gunstige neveneffecten, die te bespeuren vielen. De vertrouwenspersoon, in die nis was het reuze dringen De leerling moest zelf contact zoeken, wilde je kunnen helpen met dingen Een man in een paars shirt met strepen merkte nuchter op: “De leerling moet zelf leren fietsen, we nemen hem niet achterop!” Hoe beslissend was de mening van de mentor in ’t geheel? Die betekende, zo hoorden wij, uiteindelijk niet heel veel. De handschriftcoach! Ik dacht: daar moet ik ook nog even wezen Want zonder bril kan ik mijn eigen handschrift niet eens lezen. Op de lijnen schrijven en het schrift het liefst verbonden Zodat we alle woorden lezen konden die er stonden En aan je tempo werken, nou, dat deden wij hier wel Want om de vijf minuten klonk die zeer dwingende bel. Faalangsttraining, zonder Helga, want die had niet kunnen komen En de rouwverwerking had mijn tafel ingenomen! Naar Lenneke voor faalangsttraining, dat leek mij geen straf Ook zonder Helga, zag ik, ging het haar enorm goed af.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 21 -

Het was ovetal geanimeerd, alles smaakte naar meer Onder zware druk van Wille zetten wij ons hier weer neer Marieke bloosde licht beschroomd toen zij vertelde dat Zij dyslexie, of all words, vandaag verkeerd geschreven had! Een extra kopje koffie, omdat er tijd over was Wille wist hoe zij moest zorgen voor een zeer tevreden klas Niet eens een run op de computers voordat Wille weer begon Wat bewees dat iedereen best een dag zonder Magister kon. Wat vindt u trouwens van mijn begeleider, Daniël? Hij is faalangstig, heeft een eetstoornis, zit onprettig in zijn vel. Zijn handschrift is onleesbaar, hij is dyslectisch, zoals velen Daarom doe ik het schrijven en hij het pianospelen. Op dit moment was in ’t gebouw een megabijles aan de gang Van zesde aan vijfde klassers, geheel zonder eigenbelang. Voor zo’n initiatief gingen de handen op elkaar Toen volgde het financiële verhaal en de stemming werd daar dan ook naar. Waar was reeds op bezuinigd, en wat konden we nog doen? “Van het personeel blijven we liefst af” vertelde Wille toen. Maar de vergaderkosten gingen drastisch naar beneden Minder eten en drinken tijdens vergaderingen was daarvoor de reden. Ik dacht onmiddellijk aan de lunch, benieuwd wat dat zou worden En een ingrijpende verbouwing was ook niet langer aan de orde Minder geld voor onderhoud, het drukwerk bleek heel duur Ik denk dat ik mijn factuur vanavond nog voor zes uur stuur! Geen vacature Spaans, vacature Duits niet opgevuld En de bekostigingsbrief komt altijd te laat, zo werd ons hier onthuld. Over schalen en trekkingsrecht vervolgde Wille haar betoog De BAPO-ouwe lullen staken hun vingers trots omhoog. En er werd gewoon “ingekrimpt”, zoals Wille verontwaardigd zei Maar het was toch werkelijk “ingekrompen”, volgens mij. Wat te doen in 2011? Nou, ik zou het wel weten: Nooit meer vergaderen! Want dat scheelt tijd èn geld èn eten! Maar de nieuwe bezuinigingen moesten van de FTE Waarbij u allemaal als ’t ware solidair een duit in ’t zakje dee Er komt een vacaturestop maar geen actief ontslagbeleid En het mocht allemaal niet ten koste gaan van de onderwijskwaliteit.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 22 -

Voor investeringen blijft ruimte, dat kon naast elkaar bestaan Wel nieuwe laptops, maar vandaag ook de hele dag de kachel uitgedaan. Hoe nu verder? Wille wist het niet, gaf ze hier eerlijk aan En we zàten wel in de kou, maar ze liet ons er niet in stáán! In vergelijking met andere scholen was het zonneklaar Het monument dat we in huis hadden dat drukte nogal zwaar. Tot mei was er eigenlijk over niks echt duidelijkheid Alle onrust bij de mensen met de tijdelijke contracten ten spijt. Voor zeer dringende vragen mocht Wille altijd aangeschoten Maar eerst diende tot aan de lunch van de workshops te worden genoten Hersenwerking jongen/meisje, een vrouw kwam hier direct ter zake En stelde voor van Hageveld een meisjesschool te maken. Toen een stoomcursus Japans tellen, er hoorden gebaren bij De mannen en de vrouwen leerden even snel hier, volgens mij Meer leeringangen tegelijk dat werkt, zo werd bericht Daarom gebruik ik altijd weer muziek, bij elk gedicht. Hoe jongens en meisjes verschillend een gymzaal binnenkomen Werd aan de hand van schokkende beelden met ons doorgenomen De midlife-crisis werd met behulp van een curve weergegeven Bij Hillebrand blijft de testosteron maar stijgen! Meldde Gé ons fijntje even. Laat jongens zoveel mogelijk bewegen! Dat was aanbeveling twee Daar deed ik, ook als meisje, hier vandaag mijn voordeel mee Want hoe spannend het ook was hier, en hoe graag ik ook wou blijven Er waren nog meer workshops waar ik iets over moest schrijven. De trajectgoep hoogbegaafdheid, hoe zat een hoogbegaafde in de les? En een IQ van 150 was geen garantie voor succes. Hoogbegaafden klikken heel snel en gemakkelijk met elkaar Op een manier dat Lenneke soms denkt: ik zit erbij en kijk ernaar! Ook hier lichtte ik met tegenzin uiteindelijk mijn hielen Maar er waren meer workshops die mij ook zeer bevielen Motivatie, en oorzaken van ongemotiveerd gedrag Motivatie hing al samen met momenten op de dag. Het beruchte vierde uur, wanneer men zich maar moeilijk concentreert En ook door honger of slaaptekort raakt men soms ongemotiveerd. Maar de groepsdynamiek en jóúw motivatie voor de klas? ’t Bleek dat dat voor de leerlings motivatie vaak bepalend was. Een hond die niet weet wanneer ie straf krijgt, nou, die blaft of bijt geheid En net zoals een hond wil ook een leerling: duidelijkheid. En dat geldt ook voor Daniël, ik hou hem kort, dat gaat gesmeerd Hij speelt al tien jaar ditzelfde liedje, en is nog steeds gemotiveerd.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 23 -

Terwijl ik naar mijn laatste workshopkwartiertje overstapte Merkte ik dat mijn concentratie enigszins verslapte. Dat kwam vast door de honger, of ik moest mij erg vergissen Ik zette alle zeilen bij voor de workshop eetstoornissen Anorexia! Daar viel ik dadelijk middenin Wees behulpzaam! Kweek vertrouwen! Neem de tijd, want dat heeft zin En wie ontkent die praat ook terug, het lijkt niet optimaal misschien Maar bedenk: ook een ontkennend kind dat weet: ik ben gezien! Toen hoog tijd voor een broodje en die smaakten niet verkeerd Smakelijk belegd, en vandaag vers voor ons gesmeerd Er was zelfs een soepje, misschien toch een puntje van orde Met de automaat ernaast, kon dat wel wegbezuinigd worden! Het was druk bij de computers, er werd in het Japans geteld En er werd ook gerookt, en hier en daar mobiel gebeld. Ook Wille stond in het Japans van één tot tien te tellen En hoe het nou met Helga ging kon niemand mij vertellen. “Willemijn bedankt” zei Wille, “voor het verrukkelijke brood” En wat ook zo prettig was: die broodjes waren niet te groot Toen sprak Wille enige tijd over de koers tot haar gehoor Niet dat zij dat persé wilde, maar het beleid dat schreef dat voor. Aan de hand van het Wybertje werd door Wille toen verteld: “We staan in Elsevier, en mensen, we blijven Hageveld!” Daar was Cees, die speciaal voor ons het dorp was ingegaan Opdat we zeker wisten: we staan nog altijd bovenaan. Het Sovianum uit Gulpen hijgde ons wel in de nek En ook het Stedelijk Gymnasium Haarlem scoorde lang niet gek Maar we stonden toch gelukkig bij de eerste acht. Applausje voor jezelf! Wille had niet anders verwacht! Was u op de hoogte van de koers die we nu varen? U had er vast geen hinder van, stond Wille te verklaren De oude koers werd toegelicht door Alexa en Jeroen Jeroen droeg de groene kaart in zijn agenda, meldde hij ons toen. Een interactief onderdeel, dat functioneerde niet zo fijn Een soort van “Ren je rot”, maar met de werkvloer veel te klein. Sommigen vluchtten naar de koffiekamer, vond ik minder chique Er volgden diepte-interviews met slechts mijzelf als publiek.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 24 -

Op “differentiatie” deed men een soort van dansje, toen Want verder leek men niet heel goed te weten wat te doen Als dit onderdeel was meegenomen in de Elsevier enquête Had dat u vermoedelijk tien plaatsen achteruit doen zetten! Maar Alexa had zelf heel veel lol, zo hoorden we van haar En dat de samenhang ontbrak was ook wel zonneklaar “De wereld”, u deed dapper mee, een aardverschuiving zagen wij Joep maakte zich zorgen over de toekomst, zo vertelde hij. Applaus voor de decanen, riep iemand op blije toon De vrouw in de paarse bloemjurk die kreeg toen telefoon Misschien was het Helga, benieuwd naar wat u hier allemaal doet Kleinschaligheid, nomen est omen, niemand verzette nog een voet. Lenneke zei: “We zijn goed op weg, maar er is nog veel te doen” “En ik doe lekker geen laatste woord!” Provoceerde Wille toen. Ze toonde wel een filmpje dat u beslist bekijken moest Ze leidde het zorgvuldig in, ’t werd haar gestuurd door Melvin Roest. De Mexicaanse griep leek heilig bij de huidige epidemie En de inrichting van ons onderwijs was zo optimaal nog nie. Ja, die Ken Robinson die wist het beeldend te verhalen Toen mochten wij, in zes groepen, onze eigen koers bepalen. De vrouw in paarse bloemenjurk, die vanmorgen te laat was gekomen Had net als Bas, en een paar anderen, voortijdig weer de wijk genomen. Maar ik streek, net als u allen, om vier uur voor de laatste keer In deze veel te kouwe aula voor wat slotakkoorden neer. “Een rijke dag”, zei Wille, “vol variatie, een succes” Toen volgden twee minuten spreektijd voor iedere groep van zes Sabine die begon, zij zat in groep bovenbouw M Lessen met meer kwaliteit bepleitte zij met luide stem. De “M-ers” moesten uitgedaagd, qua cultuur, filosofie, debat Via pilots, en leerlingen laten acteren dat had ook wel wat. Peter zat nog te typen, dus Corina kreeg het woord De sterke punten in stand houden, werd als eerste van haar gehoord. De unieke combinatie tussen leuk en goed En het wij-gevoel , dat u absoluut behouden moet. “Hilarisch en toch zinnig”, zo was het daar de hele tijd Corina pleitte tenslotte voor tijdswinst en ook voor diversiteit. Ze zag ook wel wat valkuilen, pleitte voor goeie ICT Een derde dame, in het paars, deelde over bovenbouw natuur wat mee Ze hield een bordje op, maar wat er op stond: niet te lezen Verschillende leerstijlen meer aandacht, werden wij toen onderwezen.

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 25 -

Een goeie leraar voor de klas was beter dan alle ICT En de cijfercultuur, die werkte ook niet altijd mee Kleinschaligheid was prettig, en meer lucht in je lokaal Want naast ICT en werkruimte hielp dat ook allemaal! “Normen en waarden”, zei Corina, “respect hebben voor elkaar” Docenten moeten het goeie voorbeeld geven, dat is helemaal waar! Het ging om de relatie tussen leerling en docent Toen kwam Peter, en zijn schema gàf toch reuring in de tent! “God, Peter”, zei iemand, “had je dat schema gisteren al klaar?” Peter lichtte zijn schema toe, wij luisterden daarnaar. Nou, het was een pràchtig schema! Dat kan ik oprecht getuigen! Daar kan die Ken Robinson met zijn plaatjes nog een puntje aan zuigen! Een proefwerk herkansen in groepsverband? Die werkvorm had succes Maar tussen droom en daad had je nooit genoeg tijd binnen de les. Volgens Annemiek leek dit op samenwerkend leren En daarna mocht Raoul de onderbouwbevindingen presenteren. Zittende op krukjes in een groot tekenlokaal Leek “basisvaardigheden” daar de kern van het verhaal. De sfeer op school was goed, dat was ontzettend van belang Ook over de communicatie binnen teams sprak men op de krukjes blijkbaar lang. De ICT in de werkruimte? ’t Bleek dat van alles nodig was De ICT stond nog maar aan ’t begin, vonden de krukjes in de klas. Patrick en Miriam spraken zèlf, dat was naar onze zin De leerling, meldde Miriam, daar zit echt enorm veel in! En wat erin zit eruit halen, daar moest het hier om gaan “We hebben met z’n zessen zitten dromen!” gaf Patrick gelukzalig aan. Meer gemotiveerde kinderen, hoe kregen we dat voor elkaar? Een ander rooster, meer vakken tegelijk, en Miriam wist er nog een paar. De eisen niet overboord gooien maar in de gaten houwen Maar wel op een andere manier, wou Miriam ons toen toevertrouwen. Klaas wilde nog wat zeggen: maandag zijn er tentamens hier Dus als u even met de stoelen hielp, dan deed u hem een groot plezier! Toen mochten wij naar voren met een allerlaatste verhaal De vrouw in de paarse bloemenjurk die miste dat dus allemaal. De piano zakt van de kou inmiddels een octaaf of twee En of mijn rekening betaald gaat worden? Ik heb geen idee!

Koersplan 2011-2015

___________________________________________________________________ Onderwijsstichting College Hageveld, Hageveld 15, 2102 LM Heemstede

Tel. 023-5100100, E-mail [email protected], www.hageveld.nl Rabobank 32.63.04.126

- 26 -

Het was mij een genoegen, dit is haast het slotcouplet En ook zonder Magister hebben wij ’t vandaag gered Mijn hoogtepunt van deze dag? Nou, laat mij u vertellen: Als de borrelnoten Japans zijn weet ik nu hoe ik ze moet tellen. Ik wens u heel veel sterkte met de Pepweek in ’t verschiet En al die bezuinigingen zijn ook zo plezierig niet Maar dat de laptops doorgaan, dat is toch een mooi cadeau En hopelijk is de wijn straks bij de borrel van niveau. Ik kan nog uren doorgaan, maar zie de concentratie stokken Het vierde uur voorbij, de vijf zit reeds in alle klokken En hoe zou het nou met Helga gaan? Ik heb nog altijd geen idee Maar we zaten hier gezellig en we zaten hier oké! Dominique Engers, Heemstede. (www.desneldichteres.nl