HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten,...

7
38 Dat ze zo graag het noorderlicht wil zien, zegt mijn mama op een zomerzondag. (Vreemd, denk ik, want ze houdt niet van de kou. Misschien vanuit een dekstoel op een cruiseschip, onder een dekentje of zo.) Maar dat ze weet dat wij wildebrassen zijn en meer houden van wat actie. Dus of we zin hebben om een weekje mee te gaan hondensleeën, in Fins Lapland? Abso-f ***- HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN 38 op de lappen Dat ze zo graag het noorderlicht wil zien, zegt mijn mama op een zomerzondag. (Vreemd, denk ik, want ze houdt niet van de kou. Misschien vanuit een dekstoel op een cruiseschip, onder een dekentje of zo.) Maar dat ze weet dat wij wildebrassen zijn en meer houden van wat actie. Dus of we zin hebben om een weekje mee te gaan hondensleeën, in Fins Lapland? Abso-f ***-ing-lutely, mam! Door Gaea SchoeterS

Transcript of HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten,...

Page 1: HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten, zijn de honden aan de beurt. Dus halen we water uit het wak in het meer, koken

38

Dat ze zo graag het noorderlicht wil zien, zegt mijn mama opeen zomerzondag. (Vreemd, denk ik, want ze houdt niet van dekou. Misschien vanuit een dekstoel op een cruiseschip, onder

een dekentje of zo.) Maar dat ze weet dat wij wildebrassen zijnen meer houden van wat actie. Dus of we zin hebben om een

weekje mee te gaan hondensleeën, in Fins Lapland? Abso­f***­ing­lutely, mam!

Door Gaea Schoeters

Op de lappenHONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN

38

op delappenDat ze zo graag het noorderlicht wil zien, zegt mijnmama op een zomerzondag. (Vreemd, denk ik, want zehoudt niet van de kou. Misschien vanuit een dekstoel opeen cruiseschip, onder een dekentje of zo.) Maar dat zeweet dat wij wildebrassen zijn en meer houden van watactie. Dus of we zin hebben om een weekje mee te gaanhondensleeën, in Fins Lapland? Abso-f ***-ing-lutely, mam!

Door Gaea SchoeterS

ann-sofie

dekeyse

r

Page 2: HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten, zijn de honden aan de beurt. Dus halen we water uit het wak in het meer, koken

3939

Rreizen

lapland

finland

zwedennoorwegen

oslostockholm

helsinki

lapland

finland

zwedennoorwegen

oslostockholm

helsinki

Ann-sofie

dekeyse

R

lapland

finland

zwedennoorwegen

oslostockholm

helsinki

Rreizen

Page 3: HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten, zijn de honden aan de beurt. Dus halen we water uit het wak in het meer, koken

40

ze op getraind.’ Ze herhaalt hetminstens drie keer. ‘Hoe moet jesturen?’ ‘Niet. De honden volgen deeerste slee.’ Dat kan nooit moeilijkzijn.Intussen is het geblaf oorverdovend.De honden weten dat ze zo meteenweer mogen rennen, ze wordenongeduldig. Omdat het de eerste dagis, krijgen we hulp bij het inspannen.Gelukkig, want een enthousiaste,beresterke husky in zijn harnas hijsenis geen sinecure. En ook de volgordeis van belang: bij vertrek eerst deleidhond vasthangen, dan het gespanverder opbouwen. Bij aankomst inomgekeerde volgorde de hondenlosmaken. We worstelen en kunnende honden nauwelijks uit elkaarhouden. Raken verstrikt in touwen enharnassen. Omvergesprongen. Enintussen zwelt het geblaf nog verderaan. Ze willen gaan, gaan, gaan.Bagage in de slee dan maar. Zoekennaar evenwicht op de smalle latten.De honden snokken aan de touwen.Met één voet op de rem leun ik opzijom de knoop los te maken waarmee

de slee vasthangt aan een boom. Enweg zijn ze. Mijn honden en mijnslee. En ik zit op twee knieën in desneeuw. ‘Rennen!’ gilt Mari. Dehonden zijn al om de bocht. Terwijl iker door de diepsneeuw achteraanploeter, zie ik nog net mijn lief opmijn mama botsen. Ook dat vertrekging niet zo vlot, blijkbaar.Gelukkig heeft Karri mijn hondentegengehouden. Ik krabbel weer op deglijders, houd de slee met tweehanden stevig vast en hup, daar gaan

Op een zondagavond landen we inKittilä, ruim tweehonderd kilometerboven de poolcirkel. Dik ingeduffeldin onze donsjassen lopen we deluchthaven uit, maar het is een pakwarmer dan verwacht. Het vriestnatuurlijk wel, maar ook niet meerdan dat. Teleurgesteld kijken we naarhet beetje sneeuw. Is dat het nu, hetHoge Noorden?Een busje haalt ons op en brengt onsnaar de Galleria Raekallio, niet zo vervan het wintersportstadje Levi. Daartreffen we meteen ook onzemedereizigers: een Amerikaanskoppel en drie Duitsers. Allemaaltwintigers en dertigers. Nog voor derendierstoofpot op tafel staat, vliegende stoere reisverhalen al in het rond.Trekkings in de Himalaya, toerski­tochten in Lapland, parapentetripjesin India. Mijn mam, die net 68 isgeworden, kijkt wat bedenkelijk.Hoeveel fysieke conditie was er vereistvoor dat hondensleeën?

Rennen!

De volgende ochtend haalt Karri, dewildernisgids, ons op en brengt onsnaar de dogfarm, waar we onze hondentoegewezen krijgen. Vijf of zes stukselk, afhankelijk van ons gewicht. Wekrijgen er ook een poolpak, compleetmet muts, handschoenen enonmisbare viltlaarzen. Want het lijktnu wel mee te vallen, eenmaal op deslee maakt de wind het algauw tiengraden kouder. Daarna volgt eensnelle briefing bij de slee: hoe dehonden in te spannen, hoe te remmenen wat te doen als je valt. En vooral:dat we moeten stoppen als een van dehonden gaat zitten om zijn gevoeg tedoen. Niet zozeer omdat dehondenstront je anders om de orenvliegt, daar maalt hier niemand om,maar omdat de slee anders tegen dehonden aanglijdt. En de honden zijnheilig. ‘En wat er ook gebeurt, nooit jeslee loslaten’, waarschuwt Mari, detweede begeleider, ons nog. ‘Want dehonden lopen gewoon door. Daar zijn

we weer. Zelfs met twee voeten op derem zijn die beesten nauwelijks tehouden. Nooit gedacht dat er zoveeltrekkracht in zes honden kon zitten.Het eerste uur is afzien. Verkramptvan de stress om het span weer kwijtte raken, vergeet ik om me heen tekijken. Ik heb alleen oog voor de rem,een ijzeren kam die je met tweevoeten in de sneeuw drukt om de boelaf te remmen. Maar na een tijdje krijgik de smaak te pakken. En durf ik aleens achterom te kijken, waar mijnvriendin voorzichtig naar me zwaait.

Handen uit de mouwen

Twee uur later houdt Karri halt. Iktrap mijn sneeuwanker zo diepmogelijk in de harde sneeuw van hetsleespoor en kruip richting een boomom daar de boel aan vast te binden.Oef. Gelukt. Intussen brandt er al eenvuur en deelt Karri worstjes uit om opeen stok te roosteren. ‘Geen Fin die dewildernis intrekt zonder zijn mes eneen braadworst.’ Uit het vuur stijgt degeur van kaneel op: de geroosterdeappels voor het dessert. Zelfs bij minvijf picknicken ze hier in stijl.Het tweede vertrek gaat al wat beter,al blijft het een oefening incoördinatie en snelheid om het ankerlos te maken, terwijl je op de remblijft staan. En eenmaal weg, is hetgenieten. Eigenlijk is het niet zo heelanders dan skiën of motorrijden: nietremmen in de bocht, genoeg door jeknieën buigen en op tijd je gewichtverleggen. Mijn moeder heeft hetlastiger, in elke scherpe bocht gaat zeonderuit. Maar wat er ook gebeurt, zelaat haar slee niet los, zelfs al sleurende honden haar op haar knieëntientallen meters mee. Opgeven staatniet in haar woordenboek: telkensweer krijgt ze haar slee rechtop. Evenlater gaat het steil bergop. Mijnleidhond Myrsky (Fins voor storm)kijkt vermanend achterom: zou ikniet een beetje meehelpen? Van deslee dan maar en meerennen, totboven. En dan vooral weer op deglijders springen voor het bergaf gaat

40

Op een zondagavond landen we inKittilä, ruim tweehonderd kilome-ter boven de poolcirkel. Dik ingeduf-feld in onze donsjassen lopen we deluchthaven uit, maar het is een pakwarmer dan verwacht. Het vriestnatuurlijk wel, maar ook niet meerdan dat. Teleurgesteld kijken we naarhet beetje sneeuw. Is dat het nu, hetHogeNoorden?Een busje haalt ons op en brengt onsnaar de Galleria Raekallio, niet zo vervan het wintersportstadje Levi. Daartreffen we meteen ook onze mede-reizigers: een Amerikaans koppel endrie Duitsers. Allemaal twintigers endertigers. Nog voor de rendierstoof-pot op tafel staat, vliegen de stoerereisverhalen al in het rond. Trekkingsin de Himalaya, toerski-tochten inLapland, parapentetripjes in India.Mijn mam, die net 68 is geworden,kijkt wat bedenkelijk. Hoeveel fysiekeconditie was er vereist voor dat hon-densleeën?

Rennen!De volgende ochtend haalt Karri,de wildernisgids, ons op en brengtons naar de dogfarm, waar we onzehonden toegewezen krijgen. Vijf ofzes stuks elk, afhankelijk van onsgewicht. We krijgen er ook een pool-pak, compleet met muts, handschoe-nen en onmisbare viltlaarzen. Wanthet lijkt nu wel mee te vallen, eenmaalop de slee maakt de wind het algauwtien graden kouder. Daarna volgt eensnelle briefing bij de slee: hoe de hon-den in te spannen, hoe te remmen enwat te doen als je valt. En vooral: datwe moeten stoppen als een van dehonden gaat zitten om zijn gevoeg tedoen. Niet zozeer omdat de honden-stront je anders om de oren vliegt,daar maalt hier niemand om, maaromdat de slee anders tegen de hondenaanglijdt. En de honden zijn heilig.‘En wat er ook gebeurt, nooit je sleeloslaten’, waarschuwtMari, de tweedebegeleider, ons nog. ‘Want de hondenlopen gewoon door. Daar zijn ze opgetraind.’ Ze herhaalt het minstensdrie keer. ‘Hoe moet je sturen?’ ‘Niet.De honden volgen de eerste slee.’ Datkannooitmoeilijk zijn.Intussen is het geblaf oorverdovend.De honden weten dat ze zo meteenweer mogen rennen, ze worden onge-duldig. Omdat het de eerste dag is,krijgen we hulp bij het inspannen.Gelukkig, want een enthousiaste,beresterke husky in zijn harnas hij-sen is geen sinecure. En ook de volg-orde is van belang: bij vertrek eerst deleidhond vasthangen, dan het gespanverder opbouwen. Bij aankomst inomgekeerde volgorde de honden los-maken. We worstelen en kunnen dehonden nauwelijks uit elkaar houden.Raken verstrikt in touwen en harnas-

sen. Omvergesprongen. En intussenzwelt het geblaf nog verder aan. Zewillen gaan, gaan, gaan. Bagage in deslee danmaar. Zoeken naar evenwichtop de smalle latten. De honden snok-ken aan de touwen. Met één voet opde rem leun ik opzij om de knoop loste maken waarmee de slee vasthangtaan een boom. En weg zijn ze. Mijnhonden en mijn slee. En ik zit op tweeknieën in de sneeuw. ‘Rennen!’ giltMari. De honden zijn al om de bocht.Terwijl ik er door de diepsneeuw ach-teraan ploeter, zie ik nog net mijn liefop mijn mama botsen. Ook dat ver-trek ging niet zo vlot, blijkbaar.Gelukkig heeft Karri mijn hondentegengehouden. Ik krabbel weer opde glijders, houd de slee met tweehanden stevig vast en hup, daar gaanwe weer. Zelfs met twee voeten op derem zijn die beesten nauwelijks tehouden. Nooit gedacht dat er zoveeltrekkracht in zes honden kon zitten.Het eerste uur is afzien. Verkramptvan de stress om het span weer kwijtte raken, vergeet ik om me heen tekijken. Ik heb alleen oog voor de rem,een ijzeren kamdie jemet twee voetenin de sneeuw drukt om de boel af teremmen.Maar na een tijdje krijg ik desmaak te pakken. En durf ik al eensachterom te kijken, waar mijn vrien-din voorzichtig naarme zwaait.

HandenuitdemouwenTwee uur later houdt Karri halt. Iktrap mijn sneeuwanker zo diep moge-lijk in de harde sneeuw van het slee-spoor en kruip richting een boom omdaar de boel aan vast te binden. Oef.Gelukt. Intussen brandt er al een vuuren deelt Karri worstjes uit om op eenstok te roosteren. ‘Geen Fin die dewildernis intrekt zonder zijn mes en »

EgIds

Hondensleeën InHet Hoge noorden

Page 4: HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten, zijn de honden aan de beurt. Dus halen we water uit het wak in het meer, koken

4141

Ann-sofie

dekeyse

r

Page 5: HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten, zijn de honden aan de beurt. Dus halen we water uit het wak in het meer, koken

42

en de honden ervandoor zijn.Verdomd vermoeiend, dat hink­stap­springen in de diepsneeuw.

Schemerdonker glijdt het landschapvoorbij, tot we de wildernishuttenbereiken waar we een week zullen

logeren. Stromend water is er niet,elektriciteit evenmin. Wie hier logeert,moet zijn handen uit de mouwen

42

Ann-sofie

dekeyse

r

Page 6: HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten, zijn de honden aan de beurt. Dus halen we water uit het wak in het meer, koken

43

steken. Mari deelt instructies uit: elkehond moet in zijn eigen hok. Deharnasjes moeten opgehangenworden in de juiste volgorde. En voorde mensen eten, zijn de honden aande beurt. Dus halen we water uit hetwak in het meer, koken dat in desauna, hakken bevroren vlees instukken, ontdooien de boel en slepende voederslee langs alle hokken. Endan, daarna, wacht ons binnen hetvuur. En het vieruurtje, met versebessencrumble. Finnen eten bessenbij alles. Allerlei soorten. Om hetlekkerst. Intussen brandt ook in deblokhut de houtkachel. We installerenonze slaapzakken en duiken de saunain. Zwaar dagje. Mijn mam kniktstilletjes. Zelfs na die twee maandenfitness die we haar ter voorbereidingcadeau hadden gedaan, was hetbehoorlijk heftig.

Luciferdoosje

De volgende dagen wennen welangzaam aan een vast patroon. Vroegop. Drollen rapen. Honden voeren.Dan pas ontbijt. Honden inspannen.Vertrekken. Sleeën. Picknicken in desneeuw. Appels met kaneel in hetvuur. Sleeën. Honden voeren. Taart.Sauna. Avondeten. Onvoorstelbaarwat een mens kan eten in deze kou.Afwassen. En kletsen rond het vuur.Finnen doen niet aan smalltalk, dusMarkku zit er meestal zwijgend bij.Alleen Karri blijft kletsen. ‘Daarbeginnen ze mee in de Engelse les.Niet met de woordenschat of degrammatica, maar met ons uit teleggen dat je soms ook moet pratenals je eigenlijk niet per se iets wiltzeggen.’ Het gesprek springt allekanten op. In wiens taal is het woordvoor luciferdoosje het langst,bijvoorbeeld? ‘Matchbox.’‘Tulitikkurasia.’ ‘Streichholzschachtel.’Voor één keer moeten de Finnen

onderdoen voor de Duitsers. Voor derest is hun taal eindeloos veelcomplexer. Al een geluk dat je dehonden niet met gesprokencommando’s moet aansturen, anderswaren we compleet verloren. Al praatKarri wel tegen zijn span. ‘Deleidhond van de eerste slee is deslimste van het hele roedel. Die moetgewoon, hoezeer het ook tegen zijnnatuur ingaat, meteen de diepsneeuwinspringen als je links of rechts roept.En zo het spoor uitzetten. De rest isalleen brute kracht. Die volgen.’Het is maar een van vele dingen dieKarri ons leert. Tijdens het sleeëntekent hij met zijn vinger wildsporenin de sneeuw: rendier, vos, konijn,tientallen vogels. Om ons nadien opde pootafdrukken te wijzen. Hij leertons vuur te maken – ‘Niet zo’npiramideachtig Donald Duck­vuur,dat brandt alleen in tekenfilms’ ­ enlegt uit hoe je, als het nodig is, ondereen spar een shelter bouwt. Allemaalgeleerd op de wildernisschool. ‘Eengoede wildernisgids is tegelijkertijdstand­upcomedian, dokter,meteoroloog, visser en kok.’ Net alsMarkku is hij hier geboren, hetbuitenleven zit hem in het bloed.Zeker in de winter. ‘Het is alleen zowarm dit jaar. Als het min vijftig is,vormt zich een witte tunnel om dehonden, omdat de condens van hunzweet bevriest. Prachtig om te zien.’Zo extreem wordt het niet, maar twee

dagen later klaart de hemel uit enzakt het kwik naar min twintig. Dehondenruggen worden wit, deharnasjes bevriezen. Foto’s nemenwordt lastig, de sluiter vriest telkensvast. Wij rillen, de Finnen lachen.‘Eindelijk winter.’Het leven is hier hard, maar daar doeje niet flauw over. Dat wordt er vanjongs af aan ingeprent. Net zoals dejacht. Karri neemt ons mee naar deplek waar ze een paar dagen eerdereen eland hebben geschoten. Met dehele familie, want ook de kinderen,Mikko and Miia, hebben hun eerstejachtexamens al achter de rug. Hethoort erbij. ‘Iedereen kan hierschieten. En in de auto mag je geengeweer meenemen, maar op een sleewel. Alleen de eland van hieruitthuiskrijgen was een heel gedoe. Eenvolwassen stier weegt bijna 400kilogram.’ Diezelfde eland verschijnt ’savonds op ons bord. Mari lacht: ‘Prijsje gelukkig, dat vind je niet in desupermarkt. Dat houden de Finnenwijselijk voor zichzelf.’

Tarkovski

Het mooiste is misschien wel de stilte.Tijdens het sleeën hoor je niets, alleende nagels van de honden op de hardesneeuw, en hun hijgen als het spanachter je te dichtbij komt. Hetlandschap doet denken aan de filmsvan Tarkovski: eindeloze leegte inonwerkelijk licht, met aan de horizonalleen de maan. ‘In de winter,’ verteltKarri, ‘staan in de krant niet alleen deuren dat de zon opkomt, maar ook dedagen. Want meestal gebeurt datgewoon niet. Morgen wel. Dat wordtgenieten.’ En inderdaad, de volgendedag kleurt de einder heel evenzalmroze. Het schijnsel maakt hetlandschap totaal anders, veel zachterook. Het doet deugd de zon weer eenste zien, al is het maar heel even. Maar

Tijdens het sleeën hoorje niets, alleen de nagels

van de honden op deharde sneeuw en hun

hijgen als het spanachter je te dichtbij

komt

43

een braadworst.’ Uit het vuur stijgtde geur van kaneel op: de geroosterdeappels voor het dessert. Zelfs bij minvijf picknicken ze hier in stijl.Het tweede vertrek gaat al wat beter,al blijft het een oefening in coördi-natie en snelheid om het anker loste maken, terwijl je op de rem blijftstaan. En eenmaal weg, is het genie-ten. Eigenlijk is het niet zo heel andersdan skiën of motorrijden: niet rem-men in de bocht, genoeg door jeknieën buigen en op tijd je gewichtverleggen. Mijn moeder heeft hetlastiger, in elke scherpe bocht gaat zeonderuit. Maar wat er ook gebeurt,ze laat haar slee niet los, zelfs al sleu-ren de honden haar op haar knieëntientallen meters mee. Opgeven staatniet in haar woordenboek: telkensweer krijgt ze haar slee rechtop. Evenlater gaat het steil bergop. Mijn leid-hond Myrsky (Fins voor storm) kijktvermanend achterom: zou ik niet eenbeetje meehelpen? Van de slee danmaar en meerennen, tot boven. Endan vooral weer op de glijders sprin-gen voor het bergaf gaat en de hondenervandoor zijn. Verdomd vermoeiend,dat hink-stap-springen in de diep-sneeuw.Schemerdonker glijdt het landschapvoorbij, tot we de wildernishut-ten bereiken waar we een week zul-len logeren. Stromend water is erniet, elektriciteit evenmin. Wie hierlogeert, moet zijn handen uit demouwen steken. Mari deelt instruc-ties uit: elke hond moet in zijn eigenhok. De harnasjes moeten opgehan-gen worden in de juiste volgorde. Envoor de mensen eten, zijn de hondenaan de beurt. Dus halen we water uithet wak in het meer, koken dat in desauna, hakken bevroren vlees in stuk-ken, ontdooien de boel en slepen devoederslee langs alle hokken. En dan,daarna, wacht ons binnen het vuur.En het vieruurtje, met verse bessen-crumble. Finnen eten bessen bij alles.

Allerlei soorten. Om het lekkerst.Intussen brandt ook in de blokhutde houtkachel. We installeren onzeslaapzakken en duiken de sauna in.Zwaar dagje. Mijn mam knikt stil-letjes. Zelfs na die twee maandenfitness die we haar ter voorberei-ding cadeau hadden gedaan, was hetbehoorlijk heftig.

LuciferdoosjeDe volgende dagen wennen we lang-zaam aan een vast patroon. Vroegop. Drollen rapen. Honden voeren.Dan pas ontbijt. Honden inspannen.Vertrekken. Sleeën. Picknicken inde sneeuw. Appels met kaneel in hetvuur. Sleeën. Honden voeren. Taart.Sauna. Avondeten. Onvoorstelbaarwat een mens kan eten in deze kou.Afwassen. En kletsen rondhet vuur.Finnen doen niet aan smalltalk,dus Markku zit er meestal zwij-gend bij. Alleen Karri blijft kletsen.‘Daar beginnen ze mee in de Engelseles. Niet met de woordenschat of degrammatica, maar met ons uit te leg-gen dat je soms ook moet praten alsje eigenlijk niet per se iets wilt zeg-gen.’ Het gesprek springt alle kanten

op. In wiens taal is het woord voorluciferdoosje het langst, bijvoor-beeld? ‘Matchbox.’ ‘Tulitikkurasia.’‘Streichholzschachtel.’ Voor één keermoeten de Finnen onderdoen voor deDuitsers. Voor de rest is hun taal ein-deloos veel complexer. Al een gelukdat je de honden niet met gespro-ken commando’s moet aansturen,anders waren we compleet verloren.Al praat Karri wel tegen zijn span.‘De leidhond van de eerste slee is deslimste van het hele roedel. Die moetgewoon, hoezeer het ook tegen zijnnatuur ingaat, meteen de diepsneeuwinspringen als je links of rechts roept.En zo het spoor uitzetten. De rest isalleen brute kracht.Die volgen.’Het is maar een van vele dingen dieKarri ons leert. Tijdens het sleeëntekent hij met zijn vinger wildsporenin de sneeuw: rendier, vos, konijn,tientallen vogels. Om ons nadienop de pootafdrukken te wijzen. Hijleert ons vuur te maken – ‘Niet zo’npiramideachtig Donald Duck-vuur,dat brandt alleen in tekenfilms’ - enlegt uit hoe je, als het nodig is, ondereen spar een shelter bouwt. Allemaalgeleerd op de wildernisschool. ‘Eengoede wildernisgids is tegelijkertijdstand-upcomedian, dokter, meteoro-loog, visser en kok.’ Net als Markku ishij hier geboren, het buitenleven zithem in het bloed. Zeker in de winter.‘Het is alleen zo warm dit jaar. Als hetmin vijftig is, vormt zich een wittetunnel om de honden, omdat de con-dens van hun zweet bevriest. Prachtigom te zien.’ Zo extreem wordt hetniet, maar twee dagen later klaart dehemel uit en zakt het kwik naar mintwintig. De hondenruggen wordenwit, de harnasjes bevriezen. Foto’snemen wordt lastig, de sluiter vriesttelkens vast. Wij rillen, de Finnenlachen. ‘Eindelijkwinter.’Het leven is hier hard, maar daar doeje niet f lauw over. Dat wordt er vanjongs af aan ingeprent. Net zoals de »

TijdensheTsleeënhoorjenieTs,alleendenagelsvandehondenopdehardesneeuwenhunhijgenalsheTspanachTerjeTe

dichTbijkomT

gIdsHondensleeën InHet Hoge noorden

ann-sofie

dekeyse

r

Page 7: HONDENSLEEËN IN HET HOGE NOORDEN Opdelappen...worden in de juiste volgorde. En voor de mensen eten, zijn de honden aan de beurt. Dus halen we water uit het wak in het meer, koken

44

kwamen we niet voor dat andereschijnsel? De aurora borealis?‘Vannacht is er hoop’, zegt Markku.‘Er is een zonnestorm aangekondigd,dus met wat geluk krijgen wenoorderlicht. Altijd recht tegenover demaan. In korte fases.’ Dus houden wedie nacht de wacht. Beurtelings staanwe op, om buiten, in de vrieskou, dehemel af te speuren. Het groene lichtblijft uit. Er is alleen de kou, de stilteen de maan, die lange schaduwentussen de sparren trekt. En massa’ssterren. Wat prachtig is. Maar toch, ikhad mijn mam zo graag haarnoorderlicht gegund. Dat zeg ik haar,als we na onze wacht samenontdooien bij het vuur. ‘We komengewoon nog een keer terug.’Bedenkelijk kijkt ze op van bovenhaar kopje hete thee. ‘Dan toch in eendekstoel op een cruiseschip. Want dathondensleeën is wel een ervaring,maar misschien hou ik toch van netiets minder actie.’

Praktisch

­ Wij maakten deze tocht met PallasHusky, een klein familiebedrijf metvijftig eigen honden. Markku en Mariorganiseren al hondensleevakantiessinds 1993. Hun blokhutten staan inRauhalla, tweehonderd kilometer

boven de poolcirkel, vlak bij hetprachtige Pallas Ylläs National Park.Iedereen kan hondensleeën, al isenige fysieke conditie welaangewezen.­ Voor een husky­week (5 dagensleeën, all­in behalve de vlucht) betaalje € 1.500, een driedaagse kost je netgeen€ 1.000. Finnair vliegt in hetwinterseizoen op Kittilä voor € 450.­ Meer info op www.pallashusky.com

44

jacht. Karri neemt ons mee naar deplek waar ze een paar dagen eerdereen eland hebben geschoten. Met dehele familie, want ook de kinderen,Mikko and Miia, hebben hun eerstejachtexamens al achter de rug. Hethoort erbij. ‘Iedereen kan hier schie-ten. En in de auto mag je geen geweermeenemen, maar op een slee wel.Alleen de eland van hieruit thuiskrij-gen was een heel gedoe. Een volwas-sen stier weegt bijna 400 kilogram.’Diezelfde eland verschijnt ’s avonds opons bord. Mari lacht: ‘Prijs je geluk-kig, dat vind je niet in de supermarkt.Dat houden de Finnen wijselijk voorzichzelf.’

TarkovskiHet mooiste is misschien wel destilte. Tijdens het sleeën hoor je niets,alleen de nagels van de honden op deharde sneeuw, en hun hijgen als hetspan achter je te dichtbij komt. Hetlandschap doet denken aan de filmsvan Tarkovski: eindeloze leegte inonwerkelijk licht, met aan de horizonalleen de maan. ‘In de winter,’ vertelt

Karri, ‘staan in de krant niet alleende uren dat de zon opkomt, maar ookde dagen. Want meestal gebeurt datgewoon niet. Morgen wel. Dat wordtgenieten.’ En inderdaad, de volgendedag kleurt de einder heel even zalm-roze. Het schijnsel maakt het land-schap totaal anders, veel zachter ook.Het doet deugd de zon weer eens tezien, al is het maar heel even. Maarkwamen we niet voor dat andereschijnsel?De aurora borealis?‘Vannacht is er hoop’, zegt Markku.‘Er is een zonnestorm aangekondigd,dus met wat geluk krijgen we noor-derlicht. Altijd recht tegenover demaan. In korte fases.’ Dus houden wedie nacht de wacht. Beurtelings staanwe op, om buiten, in de vrieskou, dehemel af te speuren. Het groene lichtblijft uit. Er is alleen de kou, de stilteen demaan, die lange schaduwen tus-sen de sparren trekt. En massa’s ster-ren.Wat prachtig is.Maar toch, ik hadmijn mam zo graag haar noorder-licht gegund. Dat zeg ik haar, als wena onze wacht samen ontdooien bijhet vuur. ‘We komen gewoon nog een

keer terug.’ Bedenkelijk kijkt ze op vanboven haar kopje hete thee. ‘Dan tochin een dekstoel op een cruiseschip.Want dat hondensleeën is wel eenervaring, maar misschien hou ik tochvannet ietsminder actie.’

PrakTisCH• Wij maakten deze tocht met Pallas Husky,

een klein familiebedrijf met vijftig eigen

honden. Markku en Mari organiseren al

hondensleevakanties sinds 1993. Hun

blokhutten staan in Rauhalla, tweehonderd

kilometer boven de poolcirkel, vlak bij

het prachtige Pallas Ylläs National Park.

Iedereen kan hondensleeën, al is enige

fysieke conditie wel aangewezen.

• Voor een husky-week (5 dagen sleeën,

all-in behalve de vlucht) betaal je € 1.500,

een driedaagse kost je net geen € 1.000.

Finnair vliegt in het winterseizoen op

Kittilä voor € 450.

• Meer info op www.pallashusky.com

einDe

gIdsHondensleeën InHet Hoge noorden