Hoe lang duurt oorpijn?
1
225 huisarts & wetenschap 57(5) mei 2014 journaal Hoe lang duurt oorpijn? Luchtweginfecties, waaronder otitis media, zijn de meest voorkomende re- den waarvoor kinderen bij de huisarts komen. Meestal gaan de klachten van- zelf over, maar de vraag is natuurlijk: wanneer? Een goed antwoord hierop is belangrijk, want als klachten langer duren dan de dokter aangeeft, is dit vaak een reden om terug te komen en antibiotica te verwachten. ompson et al. deden als eersten systematisch literatuuronderzoek om deze vraag te beantwoorden met best evidence en niet op basis van losse on- derzoeken of expert opinion. De auteurs concluderen dat met name oorpijn en verkoudheid bij kinderen langer aan- houden dan internationale richtlijnen momenteel aangeven. In totaal werden 22.182 referenties bekeken in de zoektocht naar geschikte onderzoeken (observationeel onderzoek of de controlegroep van een gerando- miseerde trial). Inclusiecriteria waren: leeftijd < 18 jaar en rapportage van het beloop van luchtweginfecties na pre- sentatie in de huisartspraktijk of op de spoedeisende hulp in een welvarend land. In totaal werden 48 onderzoeken geïncludeerd. Het verschil in duur van de verschil- lende luchtweginfecties bleek groot. Het gerapporteerde aantal dagen waarna 90% van de kinderen klachtenvrij was, bleek 7-8 dagen voor oorpijn, 2-7 voor keelpijn, 2 dagen voor croup, 21 dagen voor bron- chiolitis, 25 dagen voor hoesten en 15 dagen voor verkoudheid. Helaas was het niet mogelijk om subgroepanalyses te doen voor verschillende leeftijden. Bovenstaande duur van verschillende infecties kan de huisarts houvast bieden bij het informeren van ouders. De gevon- den duur van 15 dagen voor verkoudheid (waarvoor geen NHG-Standaard bestaat) komt overeen met de vermelding op thuisarts.nl dat verkoudheid soms een paar weken kan duren. Wat betreft bij- voorbeeld keelpijn en hoesten komt het gevonden beloop goed overeen met de huidige NHG-Standaarden. ▪ Alma van de Pol ompson M, et al. Duration of symptoms of respiratory tract infections in children: syste- matic review. BMJ 2013;347:f7027. Dyspnoe bij ouderen Kortademigheid komt frequent voor bij ouderen. Regelmatig is de onder- liggende oorzaak niet duidelijk. Meer kennis hierover zou in de praktijk zeer welkom zijn. Yvonne van Mourik et al. deden hier (onder andere) onderzoek naar. Hun conclusie: kortademigheid wordt in 60% van de gevallen veroor- zaakt door long- en cardiale aandoe- ningen, waarbij longaandoeningen twee maal zo vaak de oorzaak zijn. Om te achterhalen wat de preva- lentie is van dyspnoe bij ouderen (> 65 jaar) en wat de onderliggende oorza- ken hiervan zijn, werd gekozen voor systematisch literatuuronderzoek. Dit leverde een teleurstellend aantal ‘hits’ op. Slechts 20 artikelen beschreven de prevalentie in de algemene populatie en slechts één onderzocht de oorza- ken. Bovenstaande conclusies zijn dus gebaseerd op één onderzoek onder 129 personen uit 4 Deense praktijken. Ge- zien de variatie in vóórkomen tussen de andere onderzoeken, is de bruikbaar- heid in de Nederlandse praktijk be- perkt. Pulmonale oorzaken, met name COPD, kwamen met 40% het meest voor. Cardiale oorzaken, waaronder hart- falen, stonden met 20% op de tweede plaats, gevolgd door een combinatie van die twee (10%). Bij 12% werd geen oorzaak gevonden en bij 16% een andere oorzaak (obesitas). Opvallend was dat schildklierproblemen en vooral anemie ontbraken. De auteurs pleiten voor meer onder- zoek, omdat zij vermoeden dat behan- delbare oorzaken mogelijk onvoldoende ontdekt blijven. Terecht, maar niet alleen daarom: vooral bij kwetsbare ouderen is het een lastige afweging of verwijzing voor onderzoek naar on- derliggende oorzaken zinvol is. Ook is het belangrijk om de prognose goed te kunnen inschatten en te weten welke verwachtingen de patiënt mag hebben. Juist in de eerste lijn is deze diagnosti- sche kennis nodig voor complexe afwe- gingen, en het vrijwel ontbreken van wetenschappelijk bewijs op dit terrein is een ernstig hiaat. ▪ Sjoerd Hobma Van Mourik Y, et al. Prevalence and underlying causes of dyspnoea in older people: a systematic review. Age Ageing 2014 [Epub ahead of print]. De berichten, commentaren en reacties in het Journaal richten zich op de wetenschappelijke en inhoudelijke kanten van het vak. Bijdragen van lezers zijn van harte welkom (redactie@nhg. org). Foto: Image Point Fr/Shutterstock
Transcript of Hoe lang duurt oorpijn?
225huis art s & we tensch ap5 7(5) mei 2014
journa al
Hoe lang duurt oorpijn?
Luchtweginfecties, waaronder otitis
media, zijn de meest voorkomende re-
den waarvoor kinderen bij de huisarts
komen. Meestal gaan de klachten van-
zelf over, maar de vraag is natuurlijk:
wanneer? Een goed antwoord hierop
is belangrijk, want als klachten langer
duren dan de dokter aangeeft, is dit
vaak een reden om terug te komen en
antibiotica te verwachten.
Thompson et al. deden als eersten
systematisch literatuuronderzoek om
deze vraag te beantwoorden met best
evidence en niet op basis van losse on-
derzoeken of expert opinion. De auteurs
concluderen dat met name oorpijn en
verkoudheid bij kinderen langer aan-
houden dan internationale richtlijnen
momenteel aangeven.
In totaal werden 22.182 referenties
bekeken in de zoektocht naar geschikte
onderzoeken (observationeel onderzoek
of de controlegroep van een gerando-
miseerde trial). Inclusiecriteria waren:
leeftijd < 18 jaar en rapportage van het
beloop van luchtweginfecties na pre-
sentatie in de huisartspraktijk of op de
spoedeisende hulp in een welvarend
land. In totaal werden 48 onderzoeken
geïncludeerd.
Het verschil in duur van de verschil-
lende luchtweginfecties bleek groot. Het
gerapporteerde aantal dagen waarna 90%
van de kinderen klachtenvrij was, bleek
7-8 dagen voor oorpijn, 2-7 voor keelpijn,
2 dagen voor croup, 21 dagen voor bron-
chiolitis, 25 dagen voor hoesten en 15
dagen voor verkoudheid. Helaas was het
niet mogelijk om subgroepanalyses te
doen voor verschillende leeftijden.
Bovenstaande duur van verschillende
infecties kan de huisarts houvast bieden
bij het informeren van ouders. De gevon-
den duur van 15 dagen voor verkoudheid
(waarvoor geen NHG-Standaard bestaat)
komt overeen met de vermelding op
thuisarts.nl dat verkoudheid soms een
paar weken kan duren. Wat betreft bij-
voorbeeld keelpijn en hoesten komt het
gevonden beloop goed overeen met de
huidige NHG-Standaarden. ▪
Alma van de Pol
Thompson M, et al. Duration of symptoms of
respiratory tract infections in children: syste-
matic review. BMJ 2013;347:f7027.
Dyspnoe bij ouderenKortademigheid komt frequent voor
bij ouderen. Regelmatig is de onder-
liggende oorzaak niet duidelijk. Meer
kennis hierover zou in de praktijk zeer
welkom zijn. Yvonne van Mourik et al.
deden hier (onder andere) onderzoek
naar. Hun conclusie: kortademigheid
wordt in 60% van de gevallen veroor-
zaakt door long- en cardiale aandoe-
ningen, waarbij longaandoeningen
twee maal zo vaak de oorzaak zijn.
Om te achterhalen wat de preva-
lentie is van dyspnoe bij ouderen (> 65
jaar) en wat de onderliggende oorza-
ken hiervan zijn, werd gekozen voor
systematisch literatuuronderzoek. Dit
leverde een teleurstellend aantal ‘hits’
op. Slechts 20 artikelen beschreven de
prevalentie in de algemene populatie
en slechts één onderzocht de oorza-
ken. Bovenstaande conclusies zijn dus
gebaseerd op één onderzoek onder 129
personen uit 4 Deense praktijken. Ge-
zien de variatie in vóórkomen tussen de
andere onderzoeken, is de bruikbaar-
heid in de Nederlandse praktijk be-
perkt. Pulmonale oorzaken, met name
COPD, kwamen met 40% het meest voor.
Cardiale oorzaken, waaronder hart-
falen, stonden met 20% op de tweede
plaats, gevolgd door een combinatie
van die twee (10%). Bij 12% werd geen
oorzaak gevonden en bij 16% een andere
oorzaak (obesitas). Opvallend was dat
schildklierproblemen en vooral anemie
ontbraken.
De auteurs pleiten voor meer onder-
zoek, omdat zij vermoeden dat behan-
delbare oorzaken mogelijk onvoldoende
ontdekt blijven. Terecht, maar niet
alleen daarom: vooral bij kwetsbare
ouderen is het een lastige afweging of
verwijzing voor onderzoek naar on-
derliggende oorzaken zinvol is. Ook is
het belangrijk om de prognose goed te
kunnen inschatten en te weten welke
verwachtingen de patiënt mag hebben.
Juist in de eerste lijn is deze diagnosti-
sche kennis nodig voor complexe afwe-
gingen, en het vrijwel ontbreken van
wetenschappelijk bewijs op dit terrein
is een ernstig hiaat. ▪
Sjoerd Hobma
Van Mourik Y, et al. Prevalence and underlying
causes of dyspnoea in older people: a systematic
review. Age Ageing 2014 [Epub ahead of print].
De berichten, commentaren en reacties in het Journaal richten zich op de wetenschappelijke en inhoudelijke kanten van het vak. Bijdragen van lezers zijn van harte welkom ([email protected]).
Foto
: Im
age
Poin
t Fr
/Shu
tter
stoc
k
